Download - Maddenin Tanecikli Yapısı
KİMYA
Maddenin Maddenin Tanecikli YapısıTanecikli Yapısı
KİMYA
Maddenin TanımıMaddenin Tanımı Kütlesi olan ve boşlukta yer kaplayan Kütlesi olan ve boşlukta yer kaplayan
her şeye madde denir.her şeye madde denir.
KİMYA
Cisim nedir?Cisim nedir?
Maddenin şekil almış halidir.Maddenin şekil almış halidir.
KİMYA
Maddenin HalleriMaddenin Halleri
Maddeler doğada 3 halde bulunur:Maddeler doğada 3 halde bulunur: Katı maddelerKatı maddeler Sıvı maddelerSıvı maddeler Gaz maddelerGaz maddeler
KİMYA
Katı MaddelerKatı Maddeler Belirli bir şekli olan, sıkıştırılamayan Belirli bir şekli olan, sıkıştırılamayan
fakat genleşebilen maddelere katı fakat genleşebilen maddelere katı madde denir.madde denir.
Katı maddenin tanecikleri Katı maddenin tanecikleri hareketsizdir.hareketsizdir.
KİMYA
Sıvı MaddelerSıvı Maddeler
Belirli bir şekli olmayan fakat Belirli bir şekli olmayan fakat bulunduğu kabın şeklini alan bulunduğu kabın şeklini alan sıkıştırılamayan ama genleşebilen sıkıştırılamayan ama genleşebilen akışkan maddelere sıvı maddeler akışkan maddelere sıvı maddeler denir.denir.
KİMYA
Gaz MaddelerGaz Maddeler
Belirli bir şekli olmayan fakat Belirli bir şekli olmayan fakat bulunduğu kabın şeklini alan bulunduğu kabın şeklini alan sıkıştırılabilen ve genleşebilen uçucu sıkıştırılabilen ve genleşebilen uçucu maddelere gaz maddeler denir. Gaz maddelere gaz maddeler denir. Gaz maddeler kapalı kaplarda maddeler kapalı kaplarda bulundurulmalıdırlar.bulundurulmalıdırlar.
KİMYA
Maddenin Plazma HaliMaddenin Plazma Hali
Maddeler çok düşük veya çok yüksek Maddeler çok düşük veya çok yüksek sıcaklıklarda plazma halinde olabilir. sıcaklıklarda plazma halinde olabilir. Bu hal maddenin 4. hali olarak Bu hal maddenin 4. hali olarak adlandırılabilir. Elektrik kıvılcımları, adlandırılabilir. Elektrik kıvılcımları, lavlar, alev, ateş ve yıldızlar lavlar, alev, ateş ve yıldızlar plazmaya örnek verilebilir. plazmaya örnek verilebilir.
KİMYA
Maddelerin Sıkışma ÖzelliğiMaddelerin Sıkışma Özelliği
Tanecikleri arasında boşluk olan Tanecikleri arasında boşluk olan maddeler kuvvet etkisi ile maddeler kuvvet etkisi ile sıkıştırılabilir. Bu maddeler ise sıkıştırılabilir. Bu maddeler ise sadece sadece gazgaz maddeleridir. maddeleridir.Kuvvet
Kuvvet
KİMYAMaddelerin Genleşme Maddelerin Genleşme ÖzelliğiÖzelliği
Katı, Sıvı ve Gaz taneciklerinin Katı, Sıvı ve Gaz taneciklerinin sıcaklık arttıkça hareketleri hızlanır. sıcaklık arttıkça hareketleri hızlanır. Bu durumda kapladıkları yer artar. Bu durumda kapladıkları yer artar.
Genleşme ile termometre, uçan Genleşme ile termometre, uçan balon gibi aletler yapılmıştır.balon gibi aletler yapılmıştır.
KİMYA
Maddelerin ÖzellikleriMaddelerin Özellikleri
KatıKatı SıvıSıvı GazGaz
SıkışmaSıkışma SıkıştırılamazSıkıştırılamaz SıkıştırılamazSıkıştırılamaz SıkıştırılırSıkıştırılır
GenleşmeGenleşme GenleşirGenleşir GenleşirGenleşir GenleşirGenleşir
ÖtelemeÖteleme YapmazYapmaz YaparYapar YaparYapar
Tanecik arası Tanecik arası boşlukboşluk
YokYok VardırVardır VardırVardır
Belirli şekilBelirli şekil VardırVardır YokturYoktur YokturYoktur
KİMYA
KİMYA
MADDE ve ISIMADDE ve ISI
Üzerinde yaşadığımız Dünya’daÜzerinde yaşadığımız Dünya’da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha öncehalde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun, hangi halde bulunursa bulunsun, bunları oluşturan tanecikler bunları oluşturan tanecikler hareket halindedir. Bir maddeninhareket halindedir. Bir maddenin taneciklerin hareketliliği, yani hareket taneciklerin hareketliliği, yani hareket enerjisi katı haldeyken en az, gaz enerjisi katı haldeyken en az, gaz haldeyken en fazladır.haldeyken en fazladır.. .
KATI
SIVI
GAZ
KİMYA ISINMA ISINMA HAREKETLENMEDİRHAREKETLENMEDİR
Bir madde ısındıkça maddeyi oluşturan Bir madde ısındıkça maddeyi oluşturan taneciklerintaneciklerin
hareket enerjisi artar. Hızlanan hareket enerjisi artar. Hızlanan taneciklerin yerleritaneciklerin yerleri
değiştikçe ısı yayılır. değiştikçe ısı yayılır.
Bir miktar küçük pamuk Bir miktar küçük pamuk parçacıklarınıparçacıklarını
soğuk su içine bırakalım.soğuk su içine bırakalım.
KİMYA
Normal şartlarda yanan bir el Normal şartlarda yanan bir el fenerini bir perdefenerini bir perde
üzerine tuttuğumuzda feneri üzerine tuttuğumuzda feneri aydınlattığını alanıaydınlattığını alanı
gözleriz. Ancak fenerle ekranın gözleriz. Ancak fenerle ekranın arasına, 15-20arasına, 15-20
cm aşağıda kalacak şekilde bir cm aşağıda kalacak şekilde bir elektrikli ısıtıcıelektrikli ısıtıcı
konulduğunda, bu sefer perde konulduğunda, bu sefer perde üzerinde birüzerinde bir
dalga gözleriz. dalga gözleriz.
KİMYA
Sıcak çayda taneciklerin hareket enerjisi Sıcak çayda taneciklerin hareket enerjisi büyük,büyük,
soğuk çayın taneciklerinin hareket enerjisi soğuk çayın taneciklerinin hareket enerjisi iseise
küçüktür.küçüktür.
KİMYA
Maddeler ısıtıldığındaMaddeler ısıtıldığında
..Maddelerin sıcaklığı artar.Maddelerin sıcaklığı artar.
..Taneciklerin hareket enerjisi artar.Taneciklerin hareket enerjisi artar.
..Taneciklerinin arasındaki uzaklık artar.Taneciklerinin arasındaki uzaklık artar.
KİMYA
Maddeler soğutulduğundaMaddeler soğutulduğunda
.Maddelerin sıcaklıkları azalır..Maddelerin sıcaklıkları azalır.
.Taneciklerinin hareket enerjisi azalır..Taneciklerinin hareket enerjisi azalır.
.Taneciklerinin arasındaki uzaklık azalır..Taneciklerinin arasındaki uzaklık azalır.
KİMYA
UYARIUYARI
Katı
maddelerde Isı aktarımı tanecikler çarpışmasıyla sağlanır.
TANIM
Sıcaklık farkından dolayı maddenin tanecikleri
arasında aktarılan enerjiye ısı denir.
KİMYA
DİKKATDİKKAT
Peki ısı her maddede aynı yolla mı yayılır?Peki ısı her maddede aynı yolla mı yayılır?
Isının yayılması maddelerde üç yolla olur;Isının yayılması maddelerde üç yolla olur;
iletim, konveksiyoniletim, konveksiyon ve ve ışıma.ışıma.
Her madde kendisinden daha soğuk ortamda etrafına ısı yayar.
KİMYA
Isının yayılma yolları
İletim
Işıma
Konveksiyon
KİMYA
TANIMTANIM
Isının, maddeyi oluşturan taneciklerin çarpışmasıyla aktarılmasına ısının iletim
yoluyla yayılması denir.
KİMYA
UYARIUYARI
Tanecikler sıkı dizili olduğu için katılarda ısı,iletim yoluyla yayılır.Sıvı ve gazlarda da taneciklerin
çarpışması ile yayılması mümkündür.
KİMYA
Isıyı iyi iletir.
Tanecikleri arasında
ki boşluk azdır.
Demir, alüminyum altın, bakır gümüş.
Isı Yalıtkanları
Isıyı iyi iletmezler.
Tanecikleri arasındaki boşluk fazladır.
Tahta, plastik, yün, kum, hava, köpük.
Isı İletkenler
KİMYA
Her maddenin ısıyı iletme özelliği Her maddenin ısıyı iletme özelliği aynıaynı
değildir. Isıyı iyi ileten maddeler değildir. Isıyı iyi ileten maddeler ısıısı
iletkeni, iyi iletmeyen maddeler iletkeni, iyi iletmeyen maddeler isi ısıisi ısı
yalıtkanı olarak adlandırılır.yalıtkanı olarak adlandırılır.
KİMYA
2. Isının Işıma Yoluyla2. Isının Işıma Yoluyla Yayılması Yayılması
Soğuk, ama güneşli bir kış günündeSoğuk, ama güneşli bir kış gününde
camlatın soğuk olmasına rağmen, güneşcamlatın soğuk olmasına rağmen, güneş
evin içini ısıtır. Benzer şekilde kapınınevin içini ısıtır. Benzer şekilde kapının
önünde duran arabanın kaportası soğukönünde duran arabanın kaportası soğuk
iken içinin ısındığını hissederiz.iken içinin ısındığını hissederiz.
KİMYA
UYARI
Tüm sıcak
cisimlerden
ışıma yoluyla
etrafa ısı
yayılır.
KİMYA
3. Isının Konveksiyonla 3. Isının Konveksiyonla
Yayılması Yayılması
Su dolu kabı ocağın üzerine koyalım. İlkSu dolu kabı ocağın üzerine koyalım. İlk
olarak kap tabanındaki su tanecikleri ısınır.olarak kap tabanındaki su tanecikleri ısınır.
Isınan tanecikler genleşir. Genleşip yoğunluğuIsınan tanecikler genleşir. Genleşip yoğunluğu
azalan tanecikler yukarılara yükselir. Yerlerineazalan tanecikler yukarılara yükselir. Yerlerine
ise daha soğuk yoğunluğu küçük taneciklerise daha soğuk yoğunluğu küçük tanecikler
gelir. Su taneciklerinin hareketlerinin hareketlerigelir. Su taneciklerinin hareketlerinin hareketleri
ile ısı kabın içinde aktarılmış olur.ile ısı kabın içinde aktarılmış olur.
KİMYA
TANIMTANIM
Isının, maddeyi oluşturan taneciklerin yer değiştirmesiyle aktarılmasına
ısının konveksiyon yoluyla yayılması denir.
KİMYA
HAZIRLAYAN: HABİP İNCİR 091802055
FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ 2. SINIF 1. ÖĞRETİM