![Page 1: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/1.jpg)
I
FAKULTETA ZA MATEMATIKO IN FIZIKO Jadranska cesta 19 1000 Ljubljan Ljubljana, 25. marec 2011
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
KOMUNICIRANJE V MATEMATIKI
Darja Celcer
![Page 2: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/2.jpg)
II
KAZALO:
1 VSTAVLJANJE MATEMATIČNIH IZRAZOV ............................................................................................ 1
1.1 OKLEPAJI IN PUŠČICE ........................................................................................................................... 1
1.2 GRŠKE ČRKE ......................................................................................................................................... 2
1.3 BINARNE RELACIJE ............................................................................................................................... 3
1.4 BINARNE OPERACIJE ............................................................................................................................ 4
1.5 KORENI ................................................................................................................................................ 5
1.6 POTENCE IN INDEKSI ........................................................................................................................... 5
1.7 ULOMKI ............................................................................................................................................... 5
1.8 VELIKE OPERACIJE................................................................................................................................ 5
1.9 FUNKCIJE ............................................................................................................................................. 6
1.10 NEKAJ PRIMEROV VSTAVLJANJA MATEMATIČIH IZRAZOV V MAFIRA WIKI: ................................... 7
2 VSTAVLJANJE MATEMATIČNIH IZRAZOV ŠE DRUGAČE ....................................................................... 8
2.1 NEKAJ PRIMEROV VSTAVLJANJA NA ŠE DRUGAČEN NAČIN ................................................................. 8
VIRI, LITERATURA .................................................................................................................................. 9
SEZNAM SLIK ........................................................................................................................................ 10
SEZNAM TABEL .................................................................................................................................... 11
![Page 3: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/3.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 1
1 VSTAVLJANJE MATEMATIČNIH IZRAZOV
Matematične izraze vstavljamo s pomočjo ukaza MATEMATIČNA FORMULA V LATEXU. Najdemo ga v ukazni vrstici.
Slika 1:Ukazna vrstica v Mafira Wikiju
Ko kliknemo na ukaz nam orodje izpiše:
1.
1.1 OKLEPAJI IN PUŠČICE
Vstavimo znakec \ za njim pa ime oklepaja oziroma puščice. Navadne okrogle oklepaje pišemo brez matematičnega orodja, tudi nekatere druge lahko. Tabela oklepajev in puščic :
ukaz
Začetek matematičnega izraza
Konec matematičnega
izraza
Zapišemo poljuben matematični izraz
![Page 4: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/4.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 2
Tabela 1:Oklepaji in puščice
Tabela 2: Oklepaji in puščice
Primer:
<math>\uparrow</math>
<math>\rangle</math>
∫ … <math> \lmoustache </math>
1.2 GRŠKE ČRKE
Grške črke vstavimo s pomočjo znaka \, za njem pa napišemo ime grške črke, ki jo želimo vstaviti. Tabela grških črk :
![Page 5: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/5.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 3
Tabela 3:Grške črke
Primer:
α …<math>\alpha</math>
ξ …<math>\xi</math>
Δ …<math>\Delta</math>
1.3 BINARNE RELACIJE
Če želimo vstaviti binarno relacijo prav tako uporabimo znak \ in za njem napišemo ime binarne relacije. Če pa pred operacijo dodamo ukaz \not, dobimo ustrezno negacijo. Relacije <, > in = vpišemo brez matematičnega okolja. Tabela binarnih relacij:
![Page 6: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/6.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 4
Tabela 4: :Binarne operacije
Primer:
≤ … <math> \le </math> ≈ … <math> \approx </math>
1.4 BINARNE OPERACIJE
Dodamo znakec \ in vpišemo ime želene operacije. Operaciji + in – pišemo brez matematičnega okolja. Tabela binarnih operacij:
Tabela 5:Binarne operacije
![Page 7: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/7.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 5
Primer:
…<math>\div</math> ∩ … <math> \cap </math>
1.5 KORENI
Kvadratni koren vnesemo kot \sqrt, n-ti koren pa vnesemo z ukazom \sqrt[n]. Če potrebujemo le znak za koren, uporabimo \surd. Primer:
…<math>\sqrt n </math>
1.6 POTENCE IN INDEKSI
Potence vnašamo s pomočjo znaka ‘^’, indekse pa vnašamo s pomočjo znaka ‘_’. Potenco (ali indeks), daljšo od enega znaka, moramo združiti med zavitima oklepajema. Primer:
<math>a^{2}</math> … <math> a_{2} </math>
1.7 ULOMKI
Ulomke pišemo z ukazom \frac{...}{...}. Za binomske koeficiente in podobne izraze imamo na voljo ukaza {... \choose ...} in {... \atop ...}.Drugi ukaz vrne podoben rezultat kot prvi, le brez oklepajev. Primer:
<math>\frac{a}{b}</math>-<math>\frac{c}{d}</math>
1.8 VELIKE OPERACIJE
Tabela velikih operacij:
![Page 8: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/8.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 6
Tabela 6:Velike operacje
Primer:
<math>\int\cos x dx</math> = <math>\sin x+ C</math>
1.9 FUNKCIJE
Imena funkcij, kot so cosinus, sinus, . . . , pišemo v pokončni pisavi. Tabela funkcij:
Tabela 7: Funkcije
Primer:
…<math> \tan \alpha = \frac{\sin \alpha}{\cos \alpha} </math>
= 1 … <math> lim _{x \to 0} \frac{\sin}{x} = 1 </math>
![Page 9: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/9.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 7
1.10 NEKAJ PRIMEROV VSTAVLJANJA MATEMATIČIH IZRAZOV V
MAFIRA WIKI:
…<math>\sum_{n=0}^\infty \frac{x^n}{n!}</math>
…<math> \int_a^b f(x) dx = f(b) - f(a) </math>
A =
…<math> A = \begin{bmatrix} 1 & 0 & 0 \\
0 & 1 & 0 \\
0 & 0 & 1
\end{bmatrix} </math>
…<math> {n \choose k} = {n \choose n - k} </math>
…<math> \lim\limits_{x\to0}\frac{\sin x}{x} = 1 </math>
… <math> c^{2}=a^{2}+ b^{2}</math>
… <math> \tan \alpha = \frac{\sin \alpha}{\cos \alpha} </math>
(sin(x))2 + (cos(x))
2 = 1…<math> \sin^2 (x) +\cos^2 (x) =1</math>
![Page 10: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/10.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 8
2 VSTAVLJANJE MATEMATIČNIH IZRAZOV ŠE DRUGAČE
Matematične izraze pa lahko vstavljamo še drugače in sicer s pomočjo znaka &, ki ga postavimo pred ime želene relacije, operacije, grške črke,… za njo oziroma na konec pa postavimo podpičje (;) → & … ;.
2.1 NEKAJ PRIMEROV VSTAVLJANJA NA ŠE DRUGAČEN NAČIN
…2 ≤ x
…α
… a²
…c<sup>2</sup>=a<sup>2</sup>+b<sup>2</sup> ali
…c²=a²+b²
![Page 11: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/11.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 9
VIRI, LITERATURA
Drug način vstavljanja - Pomoč pri urejanju: http://wiki.fmf.uni-
lj.si/wiki/MaFiRaWiki:Pomo%C4%8D
LATEX Mathematical
Symbols:http://amath.colorado.edu/documentation/LaTeX/Symbols.pdf
Urejanje strokovnih besedil - matematični izrazi: http://www-lp.fmf.uni-
lj.si/plestenjak/vaje/latex/folije2.pdf
![Page 12: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/12.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 10
SEZNAM SLIK
SLIKA 1:UKAZNA VRSTICA V MAFIRA WIKIJU ................................................................................................................ 1
![Page 13: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/13.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 11
SEZNAM TABEL
TABELA 1:OKLEPAJI IN PUŠČICE ................................................................................................................................. 2
TABELA 2: OKLEPAJI IN PUŠČICE ................................................................................................................................ 2
TABELA 3:GRŠKE ČRKE............................................................................................................................................. 3
TABELA 4: :BINARNE OPERACIJE ................................................................................................................................ 4
TABELA 5:BINARNE OPERACIJE .................................................................................................................................. 4
TABELA 6:VELIKE OPERACJE ...................................................................................................................................... 6
TABELA 7: FUNKCIJE ............................................................................................................................................... 6
![Page 14: MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU - wiki.fmf.uni-lj.siwiki.fmf.uni-lj.si/images/4/41/Seminarska_matematična_orodja.pdf · 1.3 BINARNE RELACIJE Če želimo vstaviti binarno relacijo](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022041420/5e1eb2e1fc5a3a361c2dab2f/html5/thumbnails/14.jpg)
MATEMATIČNI IZRAZI V MAFIRA WIKIJU
Stran 12