Download - Maxsurf Modelleme
0
İÇİNDEKİLER
1-) Giriş ....................................................................................................................1
2-) MAXSURF Nedir ?..............................................................................................2
2.1-) MAXSURF’UN MENÜLERİ
2.1.1. FILE MENÜSÜ.........................................................................3
2.1.2. EDIT MENÜSÜ.........................................................................8
2.1.3 VIEW MENÜSÜ ........................................................................9
2.1.4. MARKER MENÜSÜ................................................................12
2.1.5 CONTROLS MENÜSÜ.............................................................15
2.1.6. SURFACES MENÜSÜ............................................................18
2.1.7. DISPLAY MENÜSÜ ...............................................................24
2.1.8. DATA MENÜSÜ .................................................................... 27
2.1.9 WINDOW MENÜSÜ.................................................................32
2.1.10. HELP MENÜSÜ....................................................................33
2.2. MAXSURF ARAÇ ÇUBUKLARI (Toolbar)
2.2.1. FILE ARAÇ ÇUBUĞU .......................................................................34
2.2.2. EDIT ARAÇ ÇUBUĞU........................................................................34
2.2.3. VIEW ARAÇ ÇUBUĞU.......................................................................34
2.2.4. MARKERS ARAÇ ÇUBUĞU..............................................................34
2.2.5. CONTROLS ARAÇ ÇUBUĞU ...........................................................35
2.2.6. DISPLAY ARAÇ ÇUBUĞU ................................................................35
2.2.7. WINDOW ARAÇ ÇUBUĞU................................................................35
2.2.8. VISIBILITY ARAÇ ÇUBUĞU..............................................................35
2.2.9. SURFACES ARAÇ ÇUBUĞU ...........................................................35
2.2.10. MENÜ KISAYOLLARI......................................................................36
2.3. MAXSURF MODÜLLERİ
2.3.1. HYDROMAX MODÜLÜ .....................................................................38
2.3.1.1. HYDROMAX ANALİZ AYARLARI ......................................39
2.3.1.2. HYDROMAX ÇEVRESEL KABULLER ...............................40
2.3.1.3. HYDROMAX ANALİZ TİPLERİ............................................40
I-) UPRIGHT HYDROSTATIC ANALYSIS .............................40
II-) LARGE ANGLE STABILITY.............................................. 41
III-) EQUILIBRIUM CONDITION ANALİZİ................................41
IV-) SPECIFIED CONDITION ANALİZİ....................................42
V-) KN VALUES AND CROSS CUR. of STAB. ANLY............42
VI-) LIMITING KG ANALİZİ .......................................................43
1
VII-) FLOODABLE LENGHT ANALİZİ .......................................43
VIII-) LONGITUDINAL STRENGHT ANALİZİ .............................43
IX-) TANK CALIBRATION ........................................................44
2.3.2. HYDROLINK MODÜLÜ ....................................................................44
2.3.3. HULLSPEED MODÜLÜ ...................................................................45
2.3.4. WORKSHOP MODÜLÜ ....................................................................46
2.3.5. PREFIT MODÜLÜ ............................................................................47
I-) Baş ve kıç form düzenlemesi.....................................................48
II-) Enine eğrilerin düzenlenmesi...................................................49
III-) Tekne yüzeyinin düzenlenmesi................................................49
2.3.6. SPAN MODÜLÜ ...............................................................................50
2.3.7. SEAKEEPER MODÜLÜ ...................................................................53
3-) MAXSURF’TE TİPİK UYGULAMA
3.1. MAXSURF’TE MODEL HAZIRLANMASI.............................................55
3.1.1. Yeni Dizayn Penceresi Açma (New Design)........................56
3.1.2. Yüzey Ekleme (Add Surfaces)..............................................56
3.1.3. Yüzey Boyutlandırma (Size Surfaces).................................56
3.1.4. Referans Seçme (Frame of References)..............................57
3.1.5. Ağ Çizgileri Oluşturma (Grid Spacing)................................58
3.1.5.1 Posta Ekleme (Sections).........................................58
3.1.5.2 Batok Ekleme (Buttocks).........................................60
3.1.5.3 Suhattı Ekleme (Waterlines)....................................61
3.1.6. Kontrol Noktaları Tanımlama (Control Points)...................62
3.1.6.1 Kolon Ekleme (Add Coulmn) ..................................62
3.1.6.2 Sıra Ekleme (Add Row)...........................................63
3.1.7. Kontrol Noktalarını Yerlerini Tam olarak Belirleme ...........64
3.1.8. Ofset Girilmesi ......................................................................65
3.1.9. Salma omurga eklenmesi .....................................................67
3.2. HAZIRLANAN MODELİN HYDROMAX’TE ANALİZLERİ....................69
3.2.1. Upright Hydrostatik Analizi ............................................... ..71
3.2.2. Large Angle Stability Analizi ...............................................72
4-) MAXSURF’UN DİĞER DİZ. VE MODELLEME PROG. KARŞILAŞ...................75
4.1.1. MAXSURF’un Avantajları..................................................................75
4.1.2. MAXSURF’un Dezavantajları............................................................76
5-) SONUÇ................................................................................................................77
KAYNAKLAR.....................................................................................................78
EKLER .....................................................................................................A-1, A-2
2
2-) MAXSURF NEDiR?
MAXSURF, belirtilen kontrol noktalarını kullanarak çeşitli spline teknikleriyle
bilgisayar ortamında üç boyutlu yüzey modellenmesi için tasarlanmış bir gemi
dizayn programıdır.
MAXSURF’ un herhangi bir dizaynda sınırsız sayıda yüzey modellenmesine izin
vermesi çok geniş tekne form dizaynlarının hazırlamasına olanak sunar.
Oluşturulan dizaynların kapsamlı çıkış bilgilerini ( ofset tablasu, hidrostatik hesaplar
vs. ) yüksek bir kesinlikle hazırlama ve diğer programlara ( Excell, AutoCAD vs. )
transfer edebilme özelliğine sahiptir. MAXSURF ve diğer programların kendi
aralarında yaptıkları bu data trasferi; hem bu bilgilerin tekrar tekrar elle girilme
zahmetini hem de bu bilgi girişi sırasındaki hata yapma riskini tamamen ortadan
kaldırıyor. MAXSURF tamamen birleşmiş bir sistem oluşturmayı amaçlamaktadır.
Buradan yola çıkarak kendi alt modülleri içinde ayrı ayrı data girişi yapılmasını
istemez tasarlanmış tekne formunun bilgilerini kullanarak diğer modüllerinin
çalışmasını sağlar.
MAXSURF’te üç amaçla bir gemi modellenir;
1- Yeni tekne form dizaynı ( Genellikle bir model esas alınarak , MAXSURF’ un
interaktif ortamında serbest el ile hazırlanır. )
2- Mevcut geminin üzerinden alınan çeşitli kesitler yardımıyla formunun
belirlenmesi
3- Mevcut geminin endazesi yardımıyla modellenip çeşitli hesaplarının
yapılması
MAXSURF standart Windows uygulamaları olan FILE, EDIT, VIEW ve HELP
menülerinin yanında MARKERS, CONTROLS, SURFACES, DISPLAY, DATA ve
WINDOW menülerinide içerir.
Bu bölümde menüler ayrıntılı olarak anlatılacaktır.
3
2.1-) MAXSURF’UN MENÜLERİ
2.1.1. FILE MENÜSÜ
File menüsü üzerinde çalışılan dosyaların açılma, kapatılma, kaydedilme,
alınma, gönderilme ve çıktı alınma komutlarını içerir.Uygulama penceresi Şekil.2.1
deki gibidir.
Şekil.2.1
NEW : Yeni bir dizayna başlamak için boş pencereleri açar. Eğer Calculations
sayfası aktif ise Calculation sayfası açar.
4
OPEN : MAXSURF “open design” komutuyla önceden hazırlanıp kaydedilmiş *.msd
formatındaki dosyalarınızı açar. Kısa yol tuşu Ctrl + O dur. Ancak Calculations yada
Markers pencereleri aktif ise open komutu bu kez *.msc ve *.txt formatındaki
dosyalarınızı açacaktır.
CLOSE : “Close” komutu üzerinde çalışılan dizaynın kapatılmasını sağlar.
MAXSURF’te daha önceden hazırlanan dizayn kapatılmadan diğer dizayn açılırsa
yüzeyler üst üste gelir. Bu sebeple bir dizayndan diğerine geçilirken mutlaka dosya
kapatılmalıdır.
SAVE : “Save” komutu o an ki hazırlanan dizaynı kaydeder. Kısa yol tuşu Ctrl + S
dir. Eğer Calculations, Markers, Offsets, Control points yada Surfaces
pencerelerinden biri aktif olan pencereyse, o pencere bilgilerinin *.txt formatında
kaydedilmesini sağlar.
SAVE AS : “Save as” komutu o an üzerinde çalıştığınız dizaynın orjinal adı dışında
başka bir isimle kaydedilmesini sağlar. Bu komut bir dizaynın üzerinde düzeltme
yapıyorsanız ve eski dizaynınızın da kalmasını istiyorsanız kullanacağınız çok
yararlı bir yoldur. Bu komutu çalıştırdığınız anda aktif olan pencere Calculations
penceresiyse bu komut yeni bir calculations sayfası kaydetmenizi sağlayacaktır.
IMPORT : “Import” komutu MAXSURF dizayn pencerenize markers grubu olarak
DXF, GHS ve Seaway dosyalarını yada yüzey grubu oluşturan IGES dosyalarını
çağırmanızı sağlar. Bu yöntemle dizayner hazır çizimlere kendi dizaynını adapte
edebilir.
“Import DXF Background” komutuyla çağracağınız *.dxf dosyası MAXSURF’ te
yapım hatları ( construction lines) olarak kullanılır. Eğer DXF markers ve DXF
Background gruplarını aynı anda çağırmak istiyosanız DXF Markers dosyasını
çağırdıktan sonra DXF Background dosyasını çağırmanız gerekiyor.
Ayrıca “Import Image Background” komutu size MAXSURF dizayn
görünüşlerinden jpg, gif, png yada bmp uzantılı resim dosyalarını çağırma olanağı
sağlar.
EXPORT : “Export komurtu” üzerinizde çalıştığınız dizaynı DXF ve IGES gibi değişik
formatlar da başka programlara aktarmanızı sağlar. Komutun işleyişi Şekil.2.2 deki
gibidir;
5
Şekil.2.2
Format kısmında gönderildikten sonra bilgilerin kullanılacağı programın
algılayacağı format seçilir bu seçim yapılırken 2 boyutlu mu yoksa 3 boyutlu mu
aktarılacağına da dikkat edilmelidir. Scale bölümünde ise gönderilecek çıkışın ölçeği
belirlenir. Genelde her ikisinde aynı olsun diye 1:1 ölçeği tercih edilir. Geometry
Type “Polylines” olarak seçilidir. Text format kısmı DOS olarak kalmalıdır.
PAGE SETUP : “ Page setup” komutu sayfa düzenini ve yazıcı tercihnizi
Yapmanızı sağlar. Burada yapacağınız ayarlar çıktı alırken size yardımcı olacaktır.
Bu pencereden hangi sayfaya çıktı alacağınızı, yatay-dikey yerleştirilmesini ve sağ-
sol boşluklarını tayin edebilirsiniz.Uygulama penceresi Şekil.2.3 deki gibidir.
6
Şekil.2.3
PRINT : “Print” komutu MAXSURF’ te aktif olan pencerenin çıktı ayarlarını yapar.
Kısa yol tuşu Ctrl + P dir.Açılan pencereden ölçek seçimi yapılır.
Şekil.2.4
Eğer çıktısını almak istediğiniz ölçek Scale penceresinde bulunmuyorsa “1 : ”
kısmının yanındaki boşluğa istenilen ölçek “x “olarak girilip tabloda görünmesi
istenilen ismi ise “1/x” olarak girilerek “Add” butonuna basılarak elde edilir.
7
Ölçek seçimi yapıldıktan sonra açılan “Print Setup” penceresinden sayfa düzeni
ayarları yapılır. Eğer “Page Setup” tan sayfa seçimi falan yapılmamışsa bu
pencereden düzenlenebilir. Açılan pencerenin araç çubuğundan print tıklanarak
Şekil.2.5 gösterilen pencere açılır. Bu pencereden kopya sayısını ve printer
ayarlarınızı yaparak çıktı alınacak hale getirebilirsiniz.
Şekil.2.5
Yine araç çubuğundaki “Titles” komutundan sayfanızda görünmesini istediğiniz
tarih, versiyon, çizim adı gibi özellikleri yerleştirebilirsiniz. “Colours” komutuylada
çıktının renkli yada renksiz olma tercihini yaparsınız.
MAXSURF te sadece “Shaded 3D” (üç boyutlu kalıp) görüntünün çıktısını
almazsınız. Bu görüntünün çıktısını almak için bilgisayarınızda “Print Screen”
komutunu çalıştırıp resim düzenleyici programlarda düzenledikten sonra alabilirsiniz.
8
2.1.2. EDIT MENÜSÜ
Edit menüsü üzerinde çalışılan dizaynda kesme, kopyalama, yapıştırma gibi
düzenleme işlerini yapan komutları içerir. Uygulama penceresi Şekil.2.6 deki gibidir.
Şekil.2.6
UNDO : “Undo” komutu yapılan işlemi geri alır. Kısayol tuşu Ctrl + Z dir.
REDO : “ Redo” komutu “Undo” komutuyla geri aldığınız işlemi tekrar yerine
getirmenizi sağlar. Kısa yol tuşu Ctrl + Y dir.
CUT : MAXSURF’ te “Cut” komutu kullanılmaz.
COPY : “Copy” standart Windows uygulamaları gibi kopyalamayı sağlar. Kısa yol
tuşu Ctrl + C dir.
PASTE : “Paste” komutu kopyalanmış olan öğeyi yapıştırmaya yarar.Kısa yol tuşu
Ctrl + V dir. Ancak MAXSURF’ un çizim pencerelerinde kullanılmaz. Calculations,
Offsets, Conrol points gibi pencerelerde kullanılır.
9
SELECT : “Select” komutu tablolardaki kolon, sütun ve kutucukların seçilmesini
sağlar.
FILL DOWN : “Fill Down” komutu tablolardaki bir çok değeri tablonun ilk değeriyle
değiştirmesini sağlar. Kısa yol tuşu Ctrl + F dir.
ACTIVATE/DEACTIVATE PREFIT : Bu komut yüzey düzeltme fonksiyonu olan
prefitin aktif veya pasif olmasını sağlar. Aktif ve pasif prefitler arasındaki geçişlerde
farkı görmek için MAXSURF yeniden başlatmak gerekmektedir.
2.1.3 VIEW MENÜSÜ
View menüsü grafiksel MAXSURF pencerelerindeki görüntüyü control edecek
komutları içerir. Uygulama penceresi Şekil.2.7 deki gibidir.
Şekil.2.7
10
ZOOM : “Zoom” komutu üzerinde çalıştığınız dizaynın herhangi bir parçasını
yakınlaştırarak seçilen kısmı ekrana sığdırır. Kısay yol tuşu Ctrl + E dir.
SHRINK : “Shrink” komutu aktif olan penceredeki görüntüyü iki kat oranında
küçültür. Kısay yol tuşu Ctrl + R dir.
PAN : “Pan” komutu aktif olan pencere içerisinde dizaynınızın yerini değiştirmenizi
sağlar. Kısay yol tuşu Ctrl + W dir.
HOME VIEW : “Home view” komutu dizaynınızın aktif olan çizim penceresine
standart olarak yerleştirilmesini sağlar. Kısa yol tuşu Ctrl + H dır.
SET HOME VIEW : “Set home view” komutu dizaynınızın bütün çizim pencerelerine
standart olarak yerleştirilmesini sağlar.
ROTATE : “Rotate” komutu dizaynınızı serbest olarak her yönde döndürmenizi
sağlar. Komuta tıklandıktan sonra farenin sol tuşuna basılı tutularak kullanılır, tuş
bırakıldığında komut iptal olur. Ancak sadece “Perspective View” penceresinde
aktiftir, diğer pencerelerde kullanılmaz.
COLOURS : “Colours” komutu çizim pencerelerinde gördüğünüz bütün öğelerin
renk ayarlarını yapılmasını sağlar.
FONT : “Font” komutu aktif olan penceredeki yazı karakterlerinin şeklini ve boyutunu
ayarlamanızı sağlar.
PREFERENCES : “Preferences” komutu MAXSURF’ un bazı ayarlarını yapmanızı
sağlar. Prefences penceresi Şekil.2.8 deki gibidir.
11
Şekil.2.8
TOOLBAR : “Toolbar” komutu hangi menü kısayollarının görünüp görünmeyeceğini
seçmenizi sağlar.Toolbarlar ileride anlatılcaktır.
ASSEMBLY : “Surface Assembly” komutu hangi yüzeylerin görünüp görünmediğni
ve özelliklerinin neler olduğuna ulaşmamızı sağlar.
STATUS BAR : “Status Bar” komutu ana pencerenin en altıdaki durun çubuğunun
açılıp kapanmasını sağlar.
12
2.1.4. MARKER MENÜSÜ
Marker menüsü markerları kontrol etme ve yüzeyleri varolan marker gruplarına
uydurma komutlarını içermektedir. Uygulama penceresi Şekil.2.9 deki gibidir.
Şekil.2.9
ADD MARKER : “Add Marker” komutu herhangi bir çizim penceresinde (perpective
view hariç) yeni bir marker eklemenizi sağlar. Kısa yol tuşu Ctrl + M dir. Komut
çalıştırıldıktan sonra marker eklenmesi istenilen yere tıklanarak oluşturulur.
DELETE MARKER : “Delete Marker” komutu herhangi bir çizim penceresinde
(perpective view hariç) yada markers penceresinden marker silmenizi sağlar. Kısa
yol tuşu Ctrl + L dir. Komuta tıklandıktan sonra silinmek istenen markerın
tıklanmasıyla uygulanır.
13
GENERATE GRID FROM MARKERS : “Generate grid from markers” komutu
marker datalarına dayanarak grid ( postalar, suhatları, batoklar) oluşturur.
SNAP CONTROL POINT TO MARKER : “Snap Control Point to Marker” komutu
seçilen kontrol noktasını seçilen markerın tam üzerine yerleştirilmesini sağlar.
FIT EDGE TO MARKERS : “Fit Edge to Markers” komutu seçilen kenarla markerın
birleşmesini sağlar. İlk önce kenar seçilir (ya kenara yada kontrol noktasına
tıklayarak seçim işlemi yapılır) sonrada birleştirilecek marker seçilerek komut
uygulanır.
SMOOT INTERIOR CONTROLS : “Smooth Interior Controls” komutu kenar kontrol
noktalarından dayalı olan iç yüzey noktarını yumuşaklaştırır.Düzgün bir yüzey elde
etmek için yararlı bir komuttur.
FIT SURFACE TO MARKER : “ Fit Surface to Marker” komutu yüzeyleri markerlarla
birleştirir ancak sadece Prefit lisansı olan MAXSURF’lerde aktiftir. İşleyişi Şekil.2.10
daki gibidir;
Şekil.2.10
Surface menüsünden markerlarla uygunlaştırılacak yüzey seçilir. Time
menüsünden bu işlemin sürdürüleceği zaman aralığı tayin edilebilir. Yüzeyde
olmamasını istediğimiz seçenekler işaretlenip “Fit” tuşuna basılarak işlem başlatılır.
14
MEASURE SURFACE ERROR : “Measure Surface Error” komutu markerlarla
yüzey arasında ki en yakın uzaklıkların ölçmesini sağlar.
MARKER PROPERTIES : “Marker Properties” komutu seçili marker yada
markerların özelliklerini ayarlamaya yarar. İşlem penceresi Şekil.2.11 deki gibidir;
Şekil.2.11
15
2.1.5 CONTROLS MENÜSÜ
Controls Menüsü dizayna ait kontrol noktalarının yönetilmesini sağlayan
komutlar içermektedir. Uygulama penceresi Şekil.2.12 deki gibidir.
Şekil.2.12
16
ADD : “Add” komutu çizime row ve column eklemeye yarar.Kısa yol tuşu Ctrl + A
dır. Ancak aktif olan pencere “Body plan” ise “Add Row” komutu olarak çalışır.
“Profile” veya “Plan” penceresi aktifse “Add Column” komutu olarak çalışır. Komut
çalıştırıldıktan sonra eklenmek istenen yere tıklanması yeterlidir.
DELETE : “Delete” komutu yüzeyden row ve columnların silinmesini sağlar.Kısa yol
tuşu Ctrl + D dir. Komut çalıştırıldıktan sonra silinecek olan sıra yada sütun “delete
cursor” ile tıklanmalıdır.
SMOOTH CONTROLS : “Smooth Controls” komutu tüm yada seçilen bir kısım
kontrol noktasının sıra ve sütunlarını yumuşaklaştırır.
STRAIGHTEN CONTROLS : “Straighten Controls” komutu tüm yada seçilen bir
kısım kontrol noktasının sıra ve sütunlarını düzgünleştirir.
MOVE CONTROLS : “Move Controls” komutu grup olarak kontrol noktalarını
taşımanızı sağlar.
SIZE CONTROLS : “Size Controls” komutu kontrol noktalarını ölçeklendirmenizi ve
oranlandırmanızı sağlar.
ROTATE CONTROLS : “Rotate Controls” komutu grup olarak kontrol noktalarını
belirli bir merkez etrafında döndürmenizi sağlar.
ALIGN TO VECTOR : “Align to Vector” komutu ilk önce seçilen iki kontrol noktasına
lineer olacak şekilde üçüncü kontrol noktasının taşınmasını sağlar.
ALIGN TO PLANE : “Align to Plane” komutu seçilmiş üç noktadan tayin edilen
yüzeye sonradan seçilen grup yada bir kaç kontrol noktasının taşınmasını sağlar.
COMPACT : “Compact” komutu seçilmiş bir kaç yada bütün kontrol noktalarının bir
noktada toplanmasını sağlar. Kısa yol tuşu Ctrl + K dir.
GROUP : “Group” komutu bir veya bir kaç yüzeyden seçilmiş kontrol noktalarının
gruplanmasını sağlar.Gruplanan kontrol noktaları tek bir noktaymış gibi haraket
ederler. Kısa yol tuşu Ctrl + G dir.
17
UNGROUP : “Ungroup” komutu oluşturulmuş kontrol noktaları gruplarını dağıtır,
tekrar eski bağımsız hallerine dönemlerini sağlar. Kısa yol tuşu Ctrl + U dur.
BOND EDGES : “Bond Edges” komutu müşterek kenarları olan iki yüzeyi
birleştimeye yarar. Komut birleştirecek yüzelerinin müşterek kenarlarının
tıklanmasıyla yada o kenarlara ait iki kontrol noktaları seçildikten sonra tıklanarak
uygulanır.
UNBOND EDGE : “Unbond Edge” komutu Bond edges komutuyla birleştirilmiş
yüzeylerin tekrar ayrılmasını sağlar. İşlem birleştirilmiş kenardan herhangi bir kontrol
noktası seçildikten sonra komutun tıklanmasıyla gerçekleştiriliyor.
MASK : “Mask” komutu belirli bir grup kontrol noktasının ağlar gizliyken bile görünür
kalmasını sağlar.
UNMASK : “Unmask” komutu “Mask” komutunun uygulamalarını ortadan
kaldırmaya yarar.
SNAP TO GRID : “Snap to Grid” komutu kontrol noktalarının çok küçük
yerdeğiştirmelerini sağlamak için kullanılır.
ADVANCE : “Advance” komutu kontrol noktaları ağınızı ayarlamaya yarar. Komut
çalıştırıldıktan sonra sıra ve sütunların indeksinde değişiklikler olcak program
otomatik ayarlamalar yapacaktır.
18
2.1.6. SURFACES MENÜSÜ
Surfaces menüsü oluşturduğunuz yüzeyleri yönetmenizi sağlayacak komutlar
içermektedir. Uygulama penceresi Şekil.2.13 deki gibidir
Şekil.2.13
ADD SHAPES : “Add Shapes” komutu ana kalıplar halinde MAXSURF içine
yerleştirilmiş olan silindir, kutu ve küre eklemenizi sağlar.
ADD SURFACE : “ Add Surface” komutu dizayna başlama komutu olarak algılarnır.
Kutu, silindir, küre, pramit vs. gibi yüzeyler eklemenize yarar. Dizayner için hangi
dizayn yüzeyinin eklenerek başladığının bir önemi yoktur. Yüzeyin aslı ne olursa
olsun fare ve klavye yardımıyla oynanarak gemi formuna getirilebilir.
DELETE SURFACES : “ Delete Surfaces” komutu seçilen herhangi bir yüzeyin
silinmesini sağlar.
19
DUBLICATE SURFACES : “Dublicate Surfaces” komutu seçilen yüzeyden bir yada
bir kaç tane daha oluşturlmasını sağlar. Uygulama penceresi Şekil.2.14 deki gibidir.
Şekil.2.14
Select surface penceresinden aynısından oluşuturulacak yüzey seçilir. Sonra
Dublicate Times kutucuğuna kaç tane aynı yüzey oluşturulması istendiği girilerek
oluşturulacak yüzeyin çizim penceresindeki yeri girilip OK tıklarak komut uygulanır.
MOVE SURFACES : “Move Surfaces” komutu seçilen yüzey yada yüzeyleri el yada
sayısal yerdeğiştirme miktarları girilerek taşınmalarını sağlar. Komutun sayısal
uygulama penceresi Şekil.2.15 deki gibidir;
Şekil.2.15
20
SIZE SURFACES : “ Size Surfaces” komutu seçilmiş yüzeylerin kontrol noktaları
değiştirilmeden ölçeklendirilmesini sağlar. Bu komut bitmiş aynı geometriye sahip
parent dizaynları kendi dizaynınıza adapte etmede çok yardımıcı olacaktır. Komutun
uygulama penceresi Şekil.2.16 gibidir.
Şekil.2.16
FLIP SURFACES : “Flip Surfaces” komutu seçilen yüzey yada yüzey gruplarının
belirlenen bir eksen etrafıdan yansıtılmasını sağlar. Komutun uygulama penceresi
Şekil.2.17 deki gibidir.
Şekil.2.17
21
ROTATE SURFACES : “Rotate Surfaces” komutu seçilmiş yüzey yada yüzey
gruplarının belirlenmiş bir merkez etrafında döndürülmesini sağlar. Dönme merkezi
sayısal olarak elle tayin edilir ve çizim sayfasında küçük bir çember olarak görünür.
Komutun uygulama penceresi Şekil.2.18 deki gibidir.
Şekil.2.18
ALIGN SURFACES : “Align Surfaces” komutu kontrol noktalarından tıklanarak
seçilmiş iki yüzeyin aynı hizaya getirlmesini sağlar. İlk seçilen kontol noktasına ait
yüzey sabit kalarak ikinci seçilen kontrol noktasına ait yüzey taşınarak çakıştırılma
işlemi tamamlanır.
VISIBILITY : “Visibility” komutu ekranda görünmesini istemediğiniz yüzeylerin
görünmemesini sağlar. Komutun uygulama penceresi Şekil.2.19 daki gibidir.
Şekil.2.19
22
LOCKING : “Locking” komutu yüzeyleri kilitlemenizi ve pasif hale getirmenizi sağlar.
Komut çalıştırıldıktan sonra bütün kontrol noktaları gizlenir ve yüzey üzerinde
herhangi bir düzenleme yapılmasına izin verilmez. Bu kilitleme ayarı Properties
komutundanda yapılabilir. Komutun uygulama penceresi Şekil.2.20 deki gibidir.
Şekil.2.20
APPEARENCE : “Appearence” komutu render komutu uygulanmış halde ki
yüzeylerin Persperctive penceresinde görüneceği renklerin seviyesini ayarlar.
SURFACE PROPERTIES : “Surface Properties” komutu dizayn içerisinde
oluşturulmuş bütün yüzeylerin teker teker özelliklerini ayarlamanızı sağlar. Komutun
uygulama penceresi Şekil.2.21 deki gibidir. Uygulama penceresinde oluşturalacak
yüzeyin şekli (B-Spline, NURB vs.) seçilir. “Surface Use” kısmından oluşturulacak
yüzeyin geminin iç formumu dış formumu olduğu belirtilir. Bir katamaranın dış formu
( Hull Shell) ile iç formu ( İnternal Structure) aynı değildir.Dizayner dışını ayrı içini
ayrı bir yüzeyle tanıtmalıdır.
23
Şekil.2.21
Görünüm ve kilit ayarları bu menüden de yapılabilir. “Direction” kısmında girilen
kontrol noktalarının geminin iç yüzeyini mi dış yüzeyini mi yansıttığı seçilebilir. Bu
seçime bağlı olarak sac kalınlığı kadar form genişler. Bu menüden o yüzeyin imal
edileceği malzeme ve sac kalınlığı girilebilir. Bu bilgiler HYDROMAX modülünde
daha kesin sonuçlar alınamasını sağlar.
PRECISION : “Precision” ayarı dizaynınızın bilgisayar ekranında görünüş ve hesap
kesinlik ayarıdır. Bilgisayarınızın performansına göre ayarlanmalıdır. Standanrt ayarı
“Medium” dur. Ama daha kesin data elde etmek isteyenler bilgisayarları yeterliyse
daha yüksek kesinlik ayarı kullanabilir.
START TRIMMING : “Start Trimming” komutu etrafındaki fazlalıkların kesileceği
yüzeyi seçmenizi sağlar. Bu komutun aktif olması için “Display menüsü” altındaki
Trimming sekmesinin “off” olmaması gerekir.
TRIM SURFACE : “Trim Surface” komutu “Start Trimming” sekmesiyle seçilmiş
olan yüzeyin fazlalıklarının kesilmesini sağlar.
UNTRIM SURFACE : “Untrim Surface” komutu seçilmiş yüzeydeki bütün trim
datalarını siler.
24
2.1.7. DISPLAY MENÜSÜ
Display menüsü grafik pencerelerdeki öğelerin görünüp görünmemesini
sağlayan komutlar içermektedir. Uygulama penceresi Şekil.2.22 deki gibidir
Şekil.2.22
SHAPE : “Shape” komutu tıklandığında görülebilen bütün yüzeylerin kenar ve
dışhatları çizim penceresinde gösterilecektir.
NET : “Net” komutu görülebilen ve kilitli olmayan bütün yüzeylerinin kontrol
noktalarını gösterilmesini sağlar.
HALF : “Half” komutu simetrik olan yüzeylerin boyuna merkez çizgisi hattının
sadece bir tarafında kalan kısımının gösterilmesini sağlar.
25
COMPRESS : “Compress” komutu dizaynınızın boy eksenini sabit tutarak enine ve
dikine eksenlerini 4 kat artırmasını sağlar. Bu özellik boyuna eğrilerin
düzgünlüğünün sağlanmasında yararlı olur.
CURVATURE : “Curvature” komutu seçilmiş bir kenar, suhattı, batok vs. gibi
eğrilerin eğri çubuklarını gösterir. Öğe seçildikten sonra komutun tıklanmasıyla
oluşturulur. Seçilen eğriye dik olarak gösterilirler ve bu eğri çubuklarının boyları o
noktadaki eğrinin yarı çapının karesiyle ters orantılıdır.Seçilen eğrideki en küçük yarı
çap eğri çubuklarının içinden gösterilir.
TRIMMING : “Trimming” komutu MAXSURF’ teki trim özelliğini açar kapar ve
yüzeylere görünmez ve gri trim yapılmasını sağlar.
OUTSIDE ARROWS : “Outside Arrows” komutu yüzeylerin normal yönlerini
gösteren okların görünmesini sağlar. Okların yönü tepelerindeki daireye tıklanarak
değiştirilir. Bu oklar yüzeyin kalınlığının içemi yoksa dışamı verildiğini gösterir. Bu
okların yönü kabuk giydirmede (rendering) önemli olduğu kadar HYDROMAX ve
WORKSHOP modüllerinde alıncak sonuçları etkilemektedir, onun için doğru tayin
edilmelidir.
MARKERS : “Markers” komutu markerların görünüp görünmemesini sağlar.
BACKGROUND : “Background” komutu çizim pencerenize yerleştirmiş olduğunuz
background dosyanızı gösterme, gizleme, silme vs. gibi yönetme işlevlerini sağlar.
GRID : “Grid” komutu aralıklarını data menüsünden belirlediğiniz posta, suhattı,
batok ve diyagonal hatlarını ve isimlerini gizleyip göstermenizi sağlar.
CONTOURS : “Contours” komutu hangi dizayn öğelerinin çizim pencerenizde
görünüp görünmeyeceğini ayarlar. Komutun uygulama penceresi Şekil.2.23 deki
gibidir.
26
Şekil.2.23
RENDER : “Render” komutu hazırlanmış olan yüzeylerin hatlarını gizleyerek kabuk
giydirilmesini sağlar. Sadece “Perspective View” penceresinde aktiftir, diğer
pencerelerde kullanılmaz.
ANIMATE : “Animate” komutu hazırlanmış modelin hareketlendirerek animasyonunu
yapar. Sadece “Perspective View” penceresinde aktiftir. Sunulan animasyon *.avi
formatında kayıt edilebilir. Komutun uygulama penceresi Şekil.2.24 deki gibidir.
Şekil.2.24
“Number of Frames” seçeneği “Continuous” seçilirse operator fareyle tıklayana
kadar animasyon devam edecektir.
27
2.1.8. DATA MENÜSÜ
Data menüsü hesaplama ve dizaynı tanımlarken girdiğimiz sayısal bilgileri
değiştirmemizi sağlayan komutlar içermektedir. Uygulama penceresi Şekil.2.25 deki
gibidir.
Şekil.2.25
UNITS : “Units” komutu dizayn yaparken kullandığımız birim sistemini
değiştirmemizi sağlar. Komutun uygulama penceresi Şekil.2.26 daki gibidir.
Şekil.2.26
GRID SPACING : “Grid Spacing” komutu sınırsız sayıda posta, suhattı, batok ve
diyagol ekleyip çıkarmamızı ve aralarındaki mesafeyi belirlememizi sağlar. Komutun
uygulama penceresi Şekil.2.27 deki gibidir.
28
Şekil.2.27
Posta eklemek istiyorsak “Sections” seçilip, pencereden hangi postadan sonra
yeni posta eklenecekse seçilir ve “Add” tıklanır;
Şekil.2.28
Açılan pencereye kaç tane posta oluşturlacağı girilip “OK” tıklanır. Sonra posta
arası mesafesi belirlenmesi için ana pencereden “Space” e tıklanır ;
Şekil.2.29
29
Açılan pencereden birinci seçenek DWL boyunca diğer postalara uygun olarak
posta aralığını atar. İkinci seçenek posta aralığını model boyunca tayin eder.
Üçüncü seçenekte ise operator hangi postalar arasında hangi metreden başlayarak
kaçar metre mesafe bırakılarak posta oluşturmak istediğini kendisi elle girer.
Suhattı, batok ve diyagonal içinde izlenen yol aynı mantığı içerir.
FRANE of REFRENCE : “Frame of Reference” komutu hazırladığımız dizaynın
dizayn draftını (DWL), kaide hattını (Baseline), kıç ve baş bodoslamanın (Aft P.-Fwd
P.)yerini otomatik olarak tayin edilmesini sağlar. Komutun uygulama penceresi
Şekil.2.30 daki gibidir.
Şekil.2.30
“Find Base” sekmesiyle dizaynınızın en alçak noktası otomatik olarak Baseline
olarak tanımlanır. Dizayn draftı elle girildikten sonra “Set to DWL” sekmesiyle
bodoslama yerleri MAXSURF tarafından otomatik olarak belirlenir. Kıç bodoslama
(Aft P.) değerinin 0 (sıfır) olması gerektiği unutulmamalıdır.
ZERO POINT : “Zero point” komutu dizaynımızın orgin noktsının yani sıfır
noktasının yerinin tespitini sağlar. Gemi dizaynında AP ve BL’ nin kesişim noktası
sıfır noktası olarak alınır. “Loked Zero point” durumunda “Frame of Reference” de
30
yapılan değişikliklere göre geminin sıfırı değişir. Komutun uygulama penceresi
Şekil.2.31 deki gibidir.
Şekil.2.31
GIRTH : “Girth” komutu komutu belirli bir konumdaki yarı çevreyi ölçmek için yada
belirli bir yarı çevrenin hangi konumda olduğunu bulmak için kullanılır. Komutun
uygulama penceresi Şekil.2.32 deki gibidir.
Şekil.2.32
CALCULATE OFFSETS : “Calculate Offsets” komutu hazırladığınız dizaynınızın
yarı genişliklerini içeren tabloyu hazırlamaya yarar.
GO to OFFSET : “Go to Offset” komutu seçtiğiniz postanın offset tablosunu
gösterilmesini sağlar. Bu komut ancak Offsets sayfası aktifken kullanılabilir.
Komutun uygulama penceresi Şekil.2.33 deki gibidir.
31
Şekil.2.33
CALCULATE AREAS : “Calculate Areas” komutu yüzeylerin alanlarını ve
merkezlerini hesaplanmasını sağlar. Komutun uygulama penceresi Şekil.2.34 deki
gibidir.
Şekil.2.34
CALCULATE HYDROSTATICS : “Calculate Hydrostatics” komutu dizaynınızın
DWL (Design Waterline) deki hidrstatik hesaplamalarını yapar.
32
2.1.9 WINDOW MENÜSÜ
Window menüsü hangi pencerelerin aktif hangi pencerelerin pasif olacağını
ayarlayan komutlar içerir. Uygulama penceresi Şekil.2.35 deki gibidir.
Şekil.2.35
CASCADE : “Cascade” menüsü bütün pencereleri aktif olan pencerenin arkasında
toplar.
TILE HORIZONTAL : “Tile Horizontal” komutu pencereleri ekrana yatay olarak
sığdırır.
TILE VERTICAL : “Tile Vertical” komutu pencereleri ekrana dikey olarak sığdırır.
ARRANGE ICONS : “Arrange Icons” komutu dağınık pencereleri tekrar
düzenleyerek bilgisayar ekranına sığdırır.
33
2.1.10. HELP MENÜSÜ
Help Menüsü MAXSURF kullanım klavuzuna erişmenizi sağlar. Uygulama
penceresi Şekil.2.36 daki gibidir.
Şekil.2.36
TABLE OF CONTENTS : “Table of Contents” komutu MAXSURF’ un .pdf
formatındaki yardım dosyasına ulaşmanızı sağlar.
ABOUT MAXSURF : “About MAXSURF” komutu MAXSURF hakkındaki bilgileri
edinmenizi sağlaycak sayfaları akrarır.
34
2.2-) MAXSURF ARAÇ ÇUBUKLARI (Toolbar)
MAXSURF ‘un görev çubuğunda çok sık kullanılan fonksiyonlara çabuk ulaşmak
için bir çok kısayol öğeleri yerleştirilmiştir. Bu bölümde kısaca toolbarlar
açıklanmıştır.
2.2.1. FILE ARAÇ ÇUBUĞU
File araç çubuğu sırasıyla New - Open - Save - Cut - Copy - Paste - Print - Help
komutlarının kısayol öğelerini içerir.
2.2.2. EDIT ARAÇ ÇUBUĞU
Edit araç çubuğu üzerinde sadece Undo - Redo komutlarının kısayol öğelerini
içerir.
2.2.3. VIEW ARAÇ ÇUBUĞU
View araç çubuğu sırasıyla Zoom - Shrink - Pan - Home View - Rotate -
Assembly Window komutlarının kısayol öğelerini içerir.
2.2.4. MARKERS ARAÇ ÇUBUĞU
Marker araç çubuğu sırasıyla Add Markers - Delete Markers - Snap Control
Point to Marker - Fit Edge to Markers komutlarının kısayol öğelerini içerir.
35
2.2.5. CONTROLS ARAÇ ÇUBUĞU
Controls araç çubuğu sırasıyla Add Column/Row - Delete Column/Row - Align to
Vector - Align to Plane - Compact - Group – Ungroup - Bond - Unbond - Mask –
Unmask komutlarının kısayol öğelerini içerir.
2.2.6. DISPLAY ARAÇ ÇUBUĞU
Display araç çubuğu sırasıyla Shape – Net – Half – Compress – Outside Arrow
– Show Curvature – Hide Curvature – Render komutlarının kısayol öğelerini içerir.
2.2.7. WINDOW ARAÇ ÇUBUĞU
Window araç çubuğu sırasıyla Perspective – Plan – Profile – Body Plan –
Calculation – Control Points – Markers – Surfaces – Graph – Offsets komutlarının
kısayol öğelerini içerir.
2.2.8. VISIBILITY ARAÇ ÇUBUĞU
Visibility araç çubuğu sırasıyla Stations – Waterlines – Buttocks – İntersections –
Edges – Parametrics komutlarının kısayol öğelerini içerir.
2.2.9. SURFACES ARAÇ ÇUBUĞU
Surfaces araç çubuğu sırasıyla Move – Dublicate – Flip – Rotate – Align
komutlarının kısayol öğelerini içerir.
36
2.2.10. MENÜ KISAYOLLARI
Şekil.2.37
37
2.3-) MAXSURF MODÜLLERİ
MAXSURF üç boyutlu bir yüzey modellemesi için oluşturulmuş bir gemi dizayn
programı olmasının yanı sıra aynı veri tabanından bilgileri kullanarak analizler
yapabilen modüllere sahiptir.
MAXSURF ‘ün modülleri ;
- HYDROMAX
- HYDROLINK
- HULLSPEED
- WORKSHOP
- PREFIT
- SPAN
- SEAKEEPER
Bu modüller MAXSURF te modellenmiş bir dizayn için aynı veritabanından bilgi
okuyarak analizler sonucu ekstra bilgiler oluşturulmasını sağlar.
Bu bölümde MAXSURF un modülleri temel olarak açıklanmıştır.
38
2.3.1 HYDROMAX MODÜLÜ
HYDROMAX özellikle geniş kapsamlı hidrostatik, stabilite ve boyuna mukavemet
hesabı yapmak için dizayn edilmiş MAXSURF le beraber çalışarak dizayn edilmiş
modele ekstra bilgiler ekleyen bir programdır.
Şekil 2.3.1
MAXSURF’te oluşturulmuş modelimize ait çok geniş bilgi çıktısı sağlayacak
HYDROMAX analiz tipleri ;
- Upright Hydrostatics
- Large Angle Stability
- Equilibrium Analysis
- Specified Condition Analysis
- KN Values and Cross Curves of Stability
39
- Limiting KG Analysis
- Floodable Lenght Analysis
- Longitudinal Strenght Analysis
- Tank calibrations
HYDROMAX modüllerinin kullanımını kolaylaştırmak açısından mantıksal bir
kullanış tarzı içerisinde dizayn edilmiştir. Kullanılan bütün analizler aşağıdaki
sıralama doğrultusu çerçevesinde çalıştırılır;
1- Model Girişi (Input Model)
2- Analiz Seçimi (Analysis Type Selection)
3- Analiz Ayarları (Analysis Settings)
4- Çevresel Kabuller (Environment Options)
5- Kriter Belirleme ve Seçimi (Criteria Specification and Selection)
6- Analiz Çalıştırma (Run Analiysis)
7- Bilgi Çıktısı (Output)
HYDROMAX bazı analizlerinde aynı analiz ayarlarını kullanmasına rağmen
değişik analiz türlerinde başka ayarlar yapılmasını isteyebilir. Mesela, Geniş
kapsamlı Hidrostatik Analizi draft seçimi ayarını isterken, Boyuna mukavemet Analizi
detaylı yük dağılımını isteyecektir.
2.3.1.1. HYDROMAX ANALİZ AYARLARI
HYDROMAX analiz ayarları modelinizin teste tabii tutulacağı durumu tanımlanızı
sağlar. Yukarıda örneğini verdiğimiz gibi Upright Hydrostatics analizinde draf seçimi,
Large Angle Stability Analizinde meyil açısı ve meyil yönü seçimi gibi.
Analiz ayarları aşağıdaki gibi belirtilmiştir;
- Heel
- Trim
- Draft
- Displacement
- Permeability
- Specified Conditions
- Loadcase
- Tank and Compartment Definition
40
Analiz penceresinde hangi analizi çalıştırmak istiyorsanız onunla ilgili öğeler
kullanılabilir hale gelecektir.
2.3.1.2. HYDROMAX ÇEVRESEL KABULLER (ENVIRONMENT OPTIONS)
Çevresel kabuller modelinizin içinde bulunduğu ortamı tanımlamanızı
sağlayacak sekmeler içerir. Bu ayarların doğru yapılması modelinizin analiz
sonuçlarının kesinliğini etkilediği için çok önemlidir.
Environment Optionslar aşağıda belirtilmiş sekmelerden ayarlanır ;
- Type of Fluid Simulations
- Density (of fluids)
- Wave forms
- Grounding
- Hogging and Sagging
- Intact and Damage Condition
2.3.1.3 HYDROMAX ANALİZ TİPLERİ
I-) UPRIGHT HYDROSTATIC ANALYSIS
Geniş kapsamlı hidrostatik analizi modelimizin sıfır meyil durum altında belirlenen
draftlar arası belirli aralık artımıyla; deplasman, sephiye merkezi (LCB), sabit
katsayılar gibi hidrostatik karakteristiklerinin bulunmasını sağlar.
Şekil 2.3.2
Analiz sonucu istenilen draftlar arası hidrostatik tablosu oluşturulurken;
hidrostatik eğriler, en kesit alanları eğriside oluşturulur. Hesaplanan tablolar Result
penceresi altında toplanır.
41
II-) LARGE ANGLE STABILITY
Büyük açılarda stabilite analizi modelimizin istenilen meyil açıları arasında ve
deplasmanda stabilite analizini yapar. Büyük açılarda stabilite analizini
çalıştırabilmeniz için deplasmanınızı ve ağırlık merkezlerinizi tanımlamanız
gerekmektedir. Bu tanımlama işlemini ise “Loadcase” penceresi içerisine yapmanız
gerekiyor.
Şekil 2.3.3
“Loadcase” penceresi şekildeki gibidir. Dizayner modeline ait ait ağırlık
değerlerini ve doğrultman kollarını pencerede tanımlar. HYDROMAX girilen
datalardan toplam deplasman ve CG değerlerini hesaplayarak Large Angle Stability
Analizinin kullanmasını sağlar. Eğer dizayner hangi durum ( Loadcase) içerisinde
analizi çalıştıracağını tanımlamazsa analiz çalışmayacaktır. Bu analiz ayarlarının
yanısıra çevresel kabuller ve kriter seçimi gibi ayarlarında analiz çalıştırılmadan
önce tanımlanması gerekmektedir.
III-) EQUILIBRIUM CONDITION ANALİZİ
Equilibrium condition analizi “Loadcase” penceresinde tanımlanan bilgileri
kullanarak deplasman ve ağırlık merkezlerinin bulunmasını sağlar. Equilibrium
analizi sonuç tablosunda hidrostatik değerler tablosunu en kesit alan eğrisini verir.
Eğer tanımlama sırasında dalga formu girilmişse sonuç tablosunda değişik dalga
durumlarındaki sonuç değerleride gösterilecektir.
42
IV-) SPECIFIED CONDITION ANALİZİ
Specified condition analizi modelimizin istenilen aralıkta hidrostatik değerlerinin
üçüncü serbestlik derecesinden hesaplanmasını sağlar. Specified Condition analizi
seçildikten sonra Specified Condition sekmesini tıklandıktan sonra istenilen datalar
girilmelidir.
Şekil 2.3.4
V-) KN VALUES AND CROSS CURVES of STABILITY ANALİZİ
KN Values analizi genellikle VCG’ sini ( vertical centre of gravitiy) bilmediğimiz
gemi modellerinin stabilitesi hakkında bilgi edinmemizi sağlayan analizdir. Analizi
çalıştırmak için Heel, Trim, Deplasman tanımlanarak analiz çalıştırılır. Diğer stabilite
analizlerinde olduğu gibi “Loadcase” tanımlamamıza gerek duyulmadan analiz
tamamlanır. KN values analizinin sonucunda stabilite çapraz eğriler grafiği elde
edilir. Bu eğri değişik KG durumlarında modele ait GZ değerlerini hesaplamak için
kullanılır;
Şekil 2.3.5
43
VI-) LIMITING KG ANALİZİ
Limiting KG analizi seçilen kriter çervesinde en yüksek dikey ağırlık merkezinin
(maksimum KG) belirlenmesini sağlar. Analizin çalışma mantığı seçmiş olduğunuz
stabilite kriteri içerisinde HIDROMAX belirlediğiniz deplasman aralıklarında Large
angle stability analizini birçok kes çalıştırarak değişik KG değerleriyle deneme
yapar. Hangi KG değerinde seçmiş olduğunuz kriter değeri aşılırsa o KG değeri
maksimum KG değeriniz olarak atanır. Kriter seçimi Analys penceresi altından
yapılmaktadır.
VII-) FLOODABLE LENGHT ANALİZİ
Floodable Lenght analizi belirlediğiniz kriterler çerçevesinde belirli deplasman
aralığında modelinizin maksimum yaralı bölme boyunu bulmanızı sağlar. Analizin
çalışabilmesi için ayrıca deplasman, permeability, LCG, VCG tanımlanması
gerekmekteridir. Analiz sonucu postalar arası tablo şeklinde verildiği gibi grafik
olarakta gösterilir.
Şekil 2.3.6
VIII-) LONGITUDINAL STRENGHT ANALİZİ
Boyuna Mukavemet Analizi modelimize ait net yükü ve ağırlık dağılımını
hesaplanmasını sağlar. Bu hesaplamalar daha sonra kesme kuvveti (Shear force)
ve moment (Bending Moment) hesabında kullanılır. Boyuna mukavemet analizin
çalıştırılabilmesi için Loadcase (isteniyorsa dağıtılmış yük), Tank tanımlaması ve
44
yükleme durumları, kompartman tanımları (gerekirse yararlı durumlarıda)
tanımlanması gerekiyor. Bu istenenlerin yanında analiz ayarlarındanda çevresel
kabuller ve kriterlerde seçilmesi gerekiyor. Analiz sonuçları tablo ve grafik halinde
verilir.
IX-) TANK CALIBRATION
Tank Calibration analizi tanımlanmış tankların kapasitelerini, ağırlık merkezlerini,
serbest yüzey momentlerini (Free Surface Moment), ve sıvıların tank içindeki
durumlarının bulunmasını sağlar. Analizin çalışabilmesi için çevresel kabullerin
yanında tanklar tanımlanmalı, trim ve kalibrasyon seviyeleri belirlenmelidir.
2.3.2 HYDROLINK MODÜLÜ
Hydrolink programı model datalarını bir dosya formatından diğer dosya
formatına değiştirmek için dizayn edilmiştir. Bu program MAXSURF kullanıcısının
elde ettiği offset tablosu değişik programlarla ortak kullanımı sağlamada çok kolaylık
sağlar.
Hydrolik modülünün algılayıp açabildiği dosya formatları ;
- Maxsurf
- IGES
- DXF
- IMSA Nurbs
- US Navy
Hydrolink modülünün dönüştürerek transfer edebileceği dosya formatları ise ;
- Maxsurf
- IGES
- DXF
- IMSA Nurbs
- USNA
- SHCP
- MHCP
- IMS LPP
- BMT Microship
- IMSA Hull Parameters
- Wintech
45
- Nakashima Stereo Format
- IHI Ajisai Data Format
- Parametric Contour Format
- MASHIMO
- GHS/Autohydro Hull Section
- Wolfson Unit LFH Format
İlk önce “Input File Format” seçeneğinden hangi formatta dosya Hydrolinkte
açılacaksa o seçilir. Daha sonra “Output File Format” seçeneğinden hangi formatta
kayıt edileceği seçilerek kayıt işlemi yapılabilir. Kayıt sırasında bazı dosya formatları
( IMS LPP, Nakashima Stereo vs.) için ek bilgi istenebilir onlar girildikten sonra
kayıtın yapılması doğruluğu arttıracaktır.
2.3.3 HULLSPEED MODÜLÜ
Hullspeed modülü, MAXSURF te modellenmiş bir teknenin üzerine gelecek
direnci hesaplayan bir programdır. Hullspeed, monohull yada multihull tekneler
üzerine etki eden direncleri kullanıcının belirlediği hız limiti aralığında hesaplayarak
tablo ve grafik halinde sunar. Bu sonuçlar değişik sayfa düzenleyici programlara
kopyalanabilir.
Hullspeed tahmini direnç hesabını yaparken birçok algoritma metodunu
kullanılır. Bu metodlar ;
- Savitsky Pre-planing
- Savitsky Planing
- Lahtiharju
- Holtrop
- Compton
- Fung
- Van Oortmerssen
- Series 60
- Delft I,II
- Delft III
Bu algoritmalardan Savitsky Pre , Savitsky Planing ve Lahtiharju planing hull
(hava-su arasında giden hız tekneleri ) tipi tekneler için; Holtrop tankerler, genel
kargo gemileri, balıkçık tekneleri, konteyner gemileri ve frigateler için; Compton sahil
devriye tekneleri ve antreman botları için; Fung transom kıç formuna sahip tekneler
46
için; Van Oortmerssen küçük tekneler ve romörkörler için; Series 60 tek pervaneli
kargo gemileri için; Delft I,II,II ise yatlar için kullanılırlar.
Hullspeed modülü algoritmalar kullandığından dolayı elde edilen direnç sonuçları
hiçbir zaman gerçek direnç değildir, sadece yaklaşımlar sonucu elde edilmiş olan
bilimsel bir tahmindir. Hullspeed modülü direnç tayinin yanı sıra visikozite etkisini ve
dalga kırılmasını ihmal ederek verilen hızlardaki teknenin oluşturacağı dalga izinide
tayin eder.
Hullspeed modülü seçilen method, verimlilik ve hız aralığında analizi yaptıktan
sonra sonuçları data penceresine atar. Bu pencerede kabul edilebilir olan değerler
siyah, az olan değerler kırmızıyla yanında “low” yazarak, yüksek olan değerler ise
tabloda turuncu renkte yanında “high” yazarak gösterilir. Bu değerleri siyah yapacak
şekilde dizayn üzerinde değişiklikler yaparak düzenlemelisiniz.
2.3.4. WORKSHOP MODÜLÜ
Workshop modülü dizaynıra üç boyutlu olarak ön yapım elemanları
modellemesine olanak sağlar. Workshopta modellenen bütün parçalar parametriktir,
yani tekne yüzeyinde yapılacak herhangi bir değişiklik doğrultusunda kendisini
otomatik olarak değiştirip yüzeye uygun hale getirecektir. Bu da tekne yüzeyine
uyumlu bir modelleme yapma fırsatını sağladığından dizaynır tekne yüzeyini son
düzenlemelerini yapmadan da ön yapım elemanlarını modellemeye başlayabilir.
Tekne formu tamamen bitmeden yapım elemanlarının modellenebilmesi
Workshopun sağladığı en önemli olanaktır. Çünkü, tekne üzerinde yapılacak
analizler için gerekli olan ağırlık tahmini workshop tamamlandıktan sonra daha
kesine yakın tahmin edilebilecektir.Eğer bir düzenleme yapmanız gerekeceksede
workshopta değişiklik yapmanıza gerek kalmadan tekne formunda değişiklikler
yapılabilecektir.
Workshop modülü MAXSURF’ün genişletilmişi gibidir. MAXSURF’te varolan
komutlara ek komutlar ilave edilerek genişletilmiştir. Workshopta MAXSURF ‘ e ek
olarak konulmuş özellikler ;
- Otomatik yada elle stringer oluşturma ve yüzeye oturtma
- Stringer şekillendirme ve geçiş bölgeleri açma
- Stringer düzenleme
- Posta oluşturma
- Güverte oluşturma
- Sac oluşturma ve düzenleme
47
- Oluşturulan yapısal elemanları ShipConstructor, Autocad ve diğer CAD/CAM
sistemlerine gönderebilme
Workshopta ön yapım elemanları modellemesi yapmak için diğer modüllerde
olduğu gibi bir mantık dizisi var. İlk yapılması gereken Workshopta açılan
MAXSURF’te hazırlanmış olan modelin aşağıdaki ayarlarının yapılması gerekir;
- Frame of references and Zero point
- Trimming
- Surface Use
- Thickness
- Outside arrows
Eğer bu ayarlar yapılmadan modellemeye başlanacak olursa yanlışlar oluşabilir.
Örneğin, MAXSURF’ te model hazırlanırken yüzeyler tanımlaması sırasında
“Outside Arrows” ların yönü yanlış belirlenmişse, Workshopta yapım elemanlarının
modellemesi yapılırken sac kalınlıkları yanlış yönlere verilecektir.
Bu gerekli ayarlar yapıldıktan sonra modellenmesi istenen eleman seçildikten sonra
komut satırından add komutuyla girilerek özel ayarları yapıldıktan sonra
modellemesi tamamlanır.
2.3.5. PREFIT MODÜLÜ
Prefit modülü offset ve marker datalarını kullanarak üç boyutlu kusursuz bir
yüzey modellenmesini sağlar. Ancak prefit modülü devamlı yüzeyler modellemede
başarılı olmaktadır. Üzerinde kırık bulunan yada iki parçadan oluşan yüzeylerin
oluşuturulmasında başarısızdır.
Şekil 2.3.7
48
Böyle yüzeyler Prefit modülünde düzenlenirken kırık kısmından ayrılarak parça
parça düzgenlendikten sonra MAXSURF’ te birleştilirler.
Şekil 2.3.8
Prefit tekne yüzeyini düzenleme işlemi üç aşamada gerçekleştirilir;
I-) Baş ve kıç form düzenlemesi
İlk aşamada baş ve kıç formu offsetleri marker penceresine girilerek
belirlenilmelidir.
Şekil 2.3.9
49
II-) Enine eğrilerin düzenlenmesi
İkinci aşamada offsetleri marker penceresine girilen enine eğrilerin (postaların)
markerlar boyunca oluşturlması ve düzenlenmesi yapılır.
Şekil 2.3.10
III-) Tekne yüzeyinin düzenlenmesi
İlk iki aşama gerçekleştikten sonra eğer markerlarımızla eğrilerimizin uyuşumu
sağlandıysa son aşama olan tekne yüzeyin enine eğriler boyunca oluşturulması
gerçekleştirilir. Markerların eğrilerle buluşturulmaları gerekliliği unutulmamalıdır,
çünkü üçüncü aşamadaki yüzey düzenlemesi markerlar doğrultusunda değil eğriler
üzerinden yapılacaktır. İkinci aşamada tam uyuşma yapılmadan geçilmesi istenilen
yüzeyin oluşmasını engelleyecektir.
Şekil 2.3.11
50
2.3.6. SPAN MODÜLÜ
Span modülü (Sailing Performance Analysis) yelkenli teknelerin çeşitli rüzgar
akımları altındaki performansını tayin etmeyi sağlar. Span modülü IMS Velocity
Performance Prediction (IMS VPP) algoritmasını kullanarak yaptığı analizlerinde
gerçeğe yakın sonuçlar elde etmektedir ve bu sonuçlarıda rüzgar yönüne,hızına (6-
20 knot arası) ve tekne hızına bağlı olacak şekilde tablolar ve grafikler halinde
sunar.
Span modülü analizi başlata bilmesi için tekne hakkında dataları girmesilmesi
lazımdır. Bu data girişi “Data” penceresi altındaki “Hull Data”,“Rig Data” ve “Mizzen
Data” komutlarından yapılır. Data pencerelerinde istenilen bilgilerin kısaltmalarının
açılımı aşağıdaki gibidir.
51
52
(*Mizzen Dataki kısaltmalar aranırken sonlarına “Y” son eki konularak bakılmalıdır.)
53
Data pencelerinde istenilen bilgilerin tekne üzeride gösterimi ise Şekil 2.3.12
deki gibidir.
Şekil 2.3.12
İstenilen data girişleri yapıldıktan sonra “Solve” penceresinden analiz
başlatılarak sonuçlar grafikler ve tablolar halinde elde edilir.
2.3.7. SEAKEEPER MODÜLÜ
Seakeeper modülü teknenin deniz içerisindeki hareketlerini ve deniz tutuşu
analizini yapılmasını sağlar.Strip teorisi üzerine kurulu olan Seakeeper modülü
çeşitli gemi türleri için belirlenmiş deniz koşullarında gerçeğe yakın sonuçlar elde
edilmesini sağlar.
54
Seakeeper analizine başlamak için önce analiz yapılacak model açılır ardında
Seakeeper Data dosyası açılır. Seakeeper Data dosyası örnek olarak “Sample
Design” dosyasının altında mevcuttur. Bu dosya üzerinde değişiklik yapılarak elde
edilebilir.
Model ve Seakeeper Data dosyaları açıldıktan sonra “Analiz” penceresi
altındaki;
- Measure Hull
- Vessel Type
- Mass Distribution
- Damping Factors
- Environment
- Frequency Range
- Analysis Method
dataları girildikten sonra “Solve Seakeeping Analysis” tıklanarak analiz çalıştırılır.
Analiz sonuçları tablolar ve grafikler halinde verilir. Grafik penceresinin üst
kısmındaki kutucuktan grafikler değiştirilebilir.
55
3. MAXSURF’TE TİPİK UYGULAMA
3.1. MAXSURF’TE MODEL HAZIRLANMASI
MAXSURF’te önceki bölümlerde anlattığımız gibi değişik yöntemler kullanılarak
modeller hazırlanabiliyordu. Biz buradaki uygulamamızda ön dizaynı yapılarak ana
boyutları aşağıdaki gibi elde edilmiş ve benzer formlardan ofseti çıkarılmış olan bir
yelkenli teknenin hull (tekne) kısmının modellemesini yapacağız.
ANA BOYUTLAR :
LOA = 30 m
B = 6.8 m
T = 2.4 m
D = 4.13 m
OFSET TABLOSU :
WL 1 WL 2 WL 3 WL 4 WL 5 Parampet Par.yükseklik
1 - - - - 1.427 1.452 4.327
2 - - 0.309 1.641 1.875 1.9 4.27
3 - - 1.444 2.091 2.241 2.266 4.23
4 - 0.748 1.909 2.399 2.542 2.567 4.2
5 - 1.375 2.212 2.624 2.777 2.802 4.18
6 0.223 1.687 2.438 2.791 2.933 2.958 4.15
7 0.581 1.902 2.618 2.923 3.055 3.08 4.148
8 0.846 2.086 2.751 3.025 3.162 3.187 4.145
9 1.058 2.253 2.862 3.112 3.258 3.283 4.14
10 1.242 2.421 2.966 3.2 3.348 3.373 4.13
11 1.356 2.511 3.011 3.237 3.4 3.425 4.14
12 1.343 2.443 2.946 3.17 3.3 3.325 4.15
13 1.25 2.275 2.784 3.015 3.147 3.172 4.17
14 1.125 2.04 2.529 2.798 2.961 2.986 4.2
15 0.971 1.752 2.213 2.519 2.721 2.746 4.25
16 0.792 1.446 1.856 2.166 2.406 2.431 4.3
17 0.582 1.1 1.454 1.761 2.11 2.135 4.35
18 0.337 0.692 1.008 1.316 1.609 1.634 4.4
19 0.1 0.302 0.54 0.796 1.098 1.123 4.45
20 - - 0.049 0.234 0.498 0.523 4.5
56
Ana boyutları ve ofseti oluşturulmuş olan bu yelkenlinin modelini basamak
basamak hazırlaycağız.
3.1.1 Yeni Dizayn Penceresi Açma (New Design)
İlk adım olarak MAXSURF u açtıktan sonra yeni dizayna başlamak için File
Menü ► New Design (Ctrl+N) penceresinde yeni bir dizayn penceresi açıyoruz.
3.1.2 Yüzey Ekleme (Add Surfaces)
Yeni pencereyi açtıktan sonra dizayna başlamak için öncelikle bir yüzey
eklememiz gerekiyor. Daha sonra bu yüzey üzerine ekleyeceğimiz “Control Point”
lerle yüzeyin şeklini tekne formuna çevireceğiz. İlk başlarken hangi yüzeyi seçtiğimiz
aslında o kadarda önemli değil çünkü dizayner interaktif olarak seçtiği her yüzeyi
tekne formuna dönüştürebilir ama genelde kolaylık olsun diye “Default” tercih edilir.
Bu yüzey ekleyerek dizayna başlama işlemini Surfaces Menü ► Add Surfaces ►
Default seçeneğinden yapıyoruz.
Artık yüzeyimizi ekledik ve bu yüzeyi elimizde olan boyutlarda tekne formuna
benzetmeye çalışacağız.
3.1.3 Yüzey Boyutlandırma (Size Surfaces)
Yüzey eklendikten sonra ilk yapılması gereken iş elimizdeki yüzeyi bizim
anaboyularımıza getirmektir. MAXSURF un tanımladığı Default yüzeyinin orjinal ana
boyutları L = 20 m , B= 10 m, D (Depth) = 5 m dir.
Bizim öndizayn sonucu elde ettiğimiz ana boyutlarımızı Surfacez Menü ► Size
Surfaces penceresi altındaki yerlere girerek yüzeyimizi elde etmek istediğimiz model
boyutlarına getiriyoruz. Uygulama penceresi Şekil 3.1 deki gibidir.
Şekil 3.1
57
3.1.4 Referans Seçme (Frame of References)
Yüzeyimizin boyutlarınıda belirledikten sonra “Control Points” ekleme işlemi
yapmadan önce yüzeyimizin referanslarını seçmemiz gerekmektedir. Referansların
tanımlanma işlemi Data Menü ► Zero Point & Frame of References
pencerelerinden yapılmatadır. Uygulama pencereleri Şekil 3.2-3 deki gibidir.
Şekil 3.2
Şekil 3.3
58
Referansların tanımlanması sırasında tercih belirli ölçüde dizaynere bırakılmıştır.
Zero Pointin tanımlanması dizaynerden dizaynere değişmektedir. Frame of
Referense tercihleri sırasında ise sadece DWL elle girilir. “Find Base” komutu
tıklandığında MAXSURF otomatik olarak modelin en alt kısmını seçecektir. “ Set to
DWL” komutu ise yine MAXSURF tarafından otomatik olarak belirlenir ve modeli en
uç noktalarındaki suhattı aralığını seçer. Tabi ki Frame of Refereneces komutu
modelin formu değiştikçe değişecektir, daha sonra buraya dönerek tekrar seçim
yapılacaktır.
3.1.5 Ağ Çizgileri Oluşturma (Grid Spacing)
Yüzeyimiz ve referanslarımız tanımlandıktan sonra sıra yüzeyi içine
oturtacağımız ağ çizilerinin (Grid Spacing) tanımlanmasına geldi. Grid Spacing
tanımlanması Data Menü ► Grid Spacing penceresinden oluşturuluyor.
3.1.5.1 Posta Ekleme (Sections)
İlk önce açılan penceredeki sıralamaya uygun olarak yaparsak eğer posta
aralıklarımızı belirleyelim. Grid Spcaing komutundan açılan Şekil 3.4 de görülen
pencereden “Sections (Posta)” sekmesini seçiyoruz.
Şekil 3.4
“Sections” tıklandıktan sonra “Add” tıklanarak kaç posta girileceği seçilir. Bu
seçim şimdilik ofsetimizin girilmesine kolaylık olsun diye aynı sayıda seçilmesi tercih
edilir. Bizim modelimize baktığımızda 20 adet postamız var buna ek olarak birde yarı
59
genişliği olmayan burun üç noktamız olduğundan toplam 21 adet posta
oluşturuyoruz.
Şekil 3.5
21 adet postamızı tanımladıktan sonra bu postların aralarındaki mesafeyi
tanımlamak içinse “Space” komutuna tıklıyoruz.
Şekil 3.6
Açılan pencereden 3 tane seçeneğimiz var. Ya yüzdüğü suhattı boyuna göre
tanımlayacağız ya model boyuna göre yada istediğimiz posta aralığında hangi
aralıkla artmasını istediğimizi tanımlayarak seçebiliriz. Biz suhattı boyuna posta
aralığını belirlemesini istiyoruz çünkü ilk ve son noktaların modelle çakışmasını
istiyoruz.
Şekil 3.7
60
Şekil 3.7 te görüldüğü gibi MAXSURF alışılmışın dışında postaları
numaralandırma işlemini baştan sona suhattları isimlerinide yukarıdan aşağıya göre
tanımlıyor. Eğer bu size dezavantaj gibi geliyo ve kurtulmak istiyorsanız, kolon
başlıklarına ayrı ayrı tıklandıklarında yukarıdan aşağıya döndürülüyorlar. Siz Station
yada Label ters çevirip kopyalayarak sonra tekrar eski haline getirip
yapıştırdığınızda alışılmış formatı elde edebilirsiniz. Düzenlenmiş hali Şekil 3.8 da
gösterilmiştir.
Şekil 3.8
Pencerede en sağda bulunan “Split” kutucuğu ise size enkesitleri (Body Plan)
görüntüsünde hangi postadan sonra iskele sancak bölümünü sağlar. Bu kutucuğun
işlevliği “Half” komutu çalıştırıldığında görülür. Genelde en ortadaki posta seçilir.
3.1.5.2 Batok Ekleme (Buttocks)
İkinci olarak Grid Spacing penceresinden “Buttocks (Batok)” oluşturmaya
bakalım. Buttocks komutunun mantığıda Sections oluşturmakla aynı “Buttocks”
seçiliyken “Add” komutu tıklanarak oluşturulacak batok sayısı girilir.Uygulamamızda
3 batok oluşturacağız. Batokların aralarındaki mesafesi ise “Space” komutu
tıklanarak sağlanır. Şekil 3.9 de uygulama penceresi gösterilmiştir.
61
Şekil 3.9
İki şekilde batokların arasındaki mesafe tayin edilir. İlk seçenek olan modele
göre aralık belirlemede MAXSURF otomatik olarak girilen batok sayısına göre batok
mesafelerini eşit olarak ayarlar. “ From..” seçeneği ise dizyanere batoklar arası
mesafeyi manual olarak tayin etmesini sağlar.
3.1.5.3 Suhattı Ekleme (Waterlines)
Üçüncü olarakta modelimize ait suhatlarımızı tanımlayacağız. Yine postaları ve
batokları oluştururken izlenen mantık izlenir. “Waterlines” tıklanarak “Add” komutu
çalıştırılarak kaç tane suhattı girileceği tayin edilir. Biz burada oluşturacağımız posta
ve suhatları sayılarını elimizdeki ofseti kolay tanımlayalım ofsetteki sayılara eşit
alıyoruz.” Control Points” tablosu tanımlanıp model oluşturulduktan sonra çok sayıda
suhattı posta ve batok tanımlanabilir.
Şekil 3.10
62
Suhatları arası mesafe ise yine diğer uygulamalarda olanların benzeridir. Model
derinliğine göre tanımlanması istenirse girilen suhattı kadar eşit aralığına bölünür
modelin derinliği ya da sizin belirlediğiniz mesafe aralığında yerleştirilir. Bizim
uygulamamızda suhatları arası mesafe 0.8 m olduğundan biz ikinci seçeneği
kullandık.
3.1.6 Kontrol Noktaları Tanımlama (Control Points)
Ağ çizgilerimiz artık hazır oldğundan artık “Control Points” leri tanımlayarak ofset
tablomuzu tanıtma işlemine geldik.
3.1.6.1 Kolon Ekleme (Add Coulmn)
İlk önce kolon ekleme işlemini gerçekleştiriyoruz. Oluşturacağımız kolon sayısı
ofsette elde elimizde olan posta sayısına eşit olmalı ki kolaylık sağlasın bize. Kolon
oluşturma uygulamasını MAXSURF ana penceresinde “Plan” yada “Profile”
penceresi öndeyken yapabiliyoruz.
Şekil 3.11
Profile penceresi aktifken Controls Menü ► Add Column (Ctrl+A) tıklanarak
herpostanın yakınına tıklanarak kolon eklenmesi yapılır. Control noktalarının
postaların üzerine tıklanarak tam yerleştirlmesi çok zordur. Daha sonra Control
Points penceresinde tanımladığımız kolonların yerlerini postalarla sayısal değerlerini
girerek sağlayacağız.
63
Şekil 3.12
Controls Menüden Add Column komutu çalıştırıldıktan sonra farenin ucu “+”
şeklini alacak ve tıkladığınız yere kolon oluşturacaktır. Kolon oluşturma işlemini hızlı
yapmak için “Ctrl+A” basılı tutarak seri halde fareyle tıklanarak yapılabilir.Uygulamız
için her posta üzerine bir gelecek şekilde 21 tane kolon oluşturuyoruz.
3.1.6.2 Sıra Ekleme (Add Row)
Kolonlarımızı tanımladıktan sonra rowlarımızı (sıra) tanılayacağız. Row
tanımlamasını ise bizim tanımladığımız her suhattına bir tane denk gelecek şekilde
yapacağız. Row eklemek için MAXSURF’un dizayn penceresinde “Body Plan”
penceresinin önde olması gerekmektedir.
Şekil 3.13
64
Controls Menü ► Add Row (Ctrl+A) tıklanarak her suhattının üzerine bir tane
gelecek şekilde rowlar tanımlanır. Biz uygulamamızda suhatlarını tanımlarken 6 tane
suhattı oluşturmuştuk. Burada birde parampet hattını gireceğimizden 7 tane row
oluşturuyoruz.
3.1.7 Kontrol Noktalarını Yerlerini Tam olarak Belirleme
Modelimize ait ağ çizgilerini (Grid Spacing) ve kontrol noktalarını (Control Points)
oluşturduk. Sıra şimdi kontrol noktalarımızın boyuna ve enine yerlerini tam olrak
tanımlayacağız. “Control Points” penceresini açtığımızda 0-6 ya kadar rowları 0-20
kadar da kolonların tanımlanmış olduğunu görecekseniz. Kontrol noktaları
penceresinde “Longitudinal Position” başlığının altınadaki yerlere gireceğimiz
değerlerle kolonların boyuna olarak nereye gelmeleri gerektiğini ayarlayacağız.
Bizim amacımız kolonlarımızla postalarımızı çakıştırmak olduğundan, Grid spacin
penceresine dönerek postalar arası mesafelerin görüldüğü pencerden 0-20 kadar
olan postaların yerlerini kopyalayıp Kontrol Noktaları penceresinde 0-20 ye kadar
olan kontrol noktalrının yanındaki longitudinal position kutucuklarına yapıştıracağız.
Şekil 3.14
Bu yapıştırma işlemini her row için tanımlanmış olan 0-20 ye kadar kolonlarının
yanına yapacağız. Artık kolonlarımız istenilen yerde yani postalarımızla çakışıklar.
Bundan sonra ise “Row” larla suhatlarını çakıştırmaktır. Bu işlemi yaparkende 0-6 ya
kadar tanımlamış olduğumuz rowların yanındaki “Height” kutucuklarını tabandan
yüksekliklerini gireceğiz. Girdiğimiz yüksekliklerin suhatlarına denk gelmesine dikkat
edeceğiz. Örneğin, bizim uygulamamızda 1. row un “Height” kutucuklarında 0.8
yazacak 2. row da ise 1.6 yazacaktır.
65
3.1.8 Ofset Girilmesi
Modelimize ait ağ çizgileriyle kontrol noktaları tanımlandıktan sonra sıra geldi
ofsetimizin “Control Points” penceresindeki “Offset” kutucuklarına girilerek formun
oluşturulmasında.
Şekil 3.15
Yukarıda Kontrol Noktaları pencesinden ofsetin girilmiş halinin bir kısmı
gösterilmektedir. Ofsetin girilmesinden sonra modelimize baktığımızda aşağıdaki
görüntü elde edildiği görülmektedir.
66
Şekil 3.16
Şekil 3.16 da görüldüğü gibi formunun çok düzgün çıkamasına rağmen baş ve
kıç formu dümdüz görünmüştür. Bunun sebebi ise Kontrol Noktaları penceresinde
ofset tanımlarken boş bırakılması gereken ofset kutucuklarının boş bırakılamaması
ve 0 (sıfır) olarak tanımlanmalarıdır. Örneğin, 1. posta nın WL5 e kadar olan
yerlerde ofseti 0 değil yoktur ama MAXSURF e buralarda ofseti yoktur diyemeyip 0
giridiğimizden oluşan model böyle görülmektedir.Bunu ortadan kaldırmanın yolu ise
bir kısım ofseti bulunmayan postaların o noktalardaki row yüksekliklerini ofsetin
oluşmaya başladığı ilk noktaya taşımaktır. Örneğin; kıçtaki ilk postanın tabandan
yüksekliği 3.2 m olan noktadan sonra ofseti oluşmaktadır öyleyse 0-4 row lardaki 0.
posta yüksekliklerini 3.2 yapmamız lazım.
Şekil 3.17
67
Bu işlemi tabandan belirli bir yükseklikten sonra ofseti oluşmaya başlayan
postalar için yaparak tabandaki kontrol noktalarını yukarıya taşıyarak tekrarlıyoruz.
Örneğin; modelin en ucundaki 21. postasının (Cont.Po. tablosunda 20. oluyor.) tek
nokta oluşturmasından dolayı onun altındaki bütün noktalrın o noktaya taşınması
gerekmektedir yani 0-6 ya kadar ki bütün rowlarda 21. postanın yüksekliği 4.5 m
olarak belirlenmelidir. Bütün bu taşıma işlemleri yapıldıktan sonra modelimizin
görüntüsü Şekil 3.18 deki hali almaktadır.
Şekil 3.18
3.1.9 Salma omurga eklenmesi
Yelkenli modelimizin tekne kısmını böylelikle tamamladıktan sonra salma
omurga ekleme uygulaması yapacağız. Unutulmalıdır ki modelleme yapılırken bir
çok yüzey oluşturularak birleştirilir.
Salma omurgamızı NACA profili şeklinde oluşturacağız. Bu oluşturma işlemini
Surfaces Menü ► Add Surfaces ► NACA 0010 seçeneğinden yapıyoruz. Seçim
yapıldıktan sonra dizay penceresinde L = 1 m , B = 0.1 m , D = 2 m boyutlarındaki
kalıpğ NACA yüzeyi oluşturuldu. Biz tekne formunu oluştururken yaptığımız bir çok
işlemi salmamızı modellerkende yapacağız. Default yüzeyinin ana boyutlarını
değiştirerek nasıl teknemizin ana boyutlarına uydurduysak yine Surfaces Menü ►
Size Surfaces penceresinden NACA yüzeyini seçerek kendi ana boyurlarımıza
uydurucağız. Uygulama penceresi Şekil 3.19 da gösterilmiştir.
68
Şekil 3.19
Ana boyutları olan L = 3.7 m , B = 0.23 m , D = 3.4 m girildikten sonra salmamızı
oluştururuz. Boyutlandırdığımız salma dizayn penceremizde tekne kısmından ayrı
bir yerde oluşmuş durumdadır (Şekil 3.20). Bundan sonra bu iki yüzeyi birleştirmek
gerekmetedir.
Şekil 3.20
Bu iki yüzeyi birleştimek için ilk önce çakıştırılacak kontrol noktaları belirlenir.
Daha sonra sabit kalacak kontrol noktası ilk önce seçilir daha sonra Ctrl ye basılarak
taşınacak olan diğer kontrol noktası seçildikten sonra Surfaces Menü ► Align
Surfaces komutu tıklanarak taşınma sağlanır. Taşınmadan sonra ki görüntü Şekil
3.21 deki gibidir.Modele ait endaze Ek A-I de verilmiştir.
69
Şekil 3.21
Modelimize salmamızı oturtuktan sonraki son görüntümüz şekildeki gibi
oluşuyor. Tamamen hazırlanmış olan modelimizn referans ve yüzey ayarları
ayarlandıktan sonra HYDROMAX modülünde “Upright Hydrostatics” ve “Large Angle
Stability” analizlerini yaptıracağız.
Şekil 3.22
3.2 HAZIRLANAN MODELİN HYDROMAX’TE ANALİZLERİ
Hydromax te bir modelin analizlerine başlamadan önce MAXSURF te referans
ve yüzey özelliklerinin ayarlanması gerekmektedir. Frame of Referenseces
penceresinden yeni AP ve FP ler tekrar tayin edilmeli yüzey özelliklerindende
yüzeyin türünün “Hull” yanidış yüzey olarak seçilmiş olması ve ok yönlerinin ayarları
yapılmalıdır.
70
Şekil 3.23
Şekil 3.24
71
3.2.1 Upright Hydrostatik Analizi
Hazırladığımız yelkenli modelimizin geniş kapsamlı hidrostatik hesaplarını
HYDROMAX modülü altındaki “Upright Hydrostatics” analiziyle yapacağız.
HYDROMAX modülünü açtıktan sonra dizaynımızı modül içinde açarken Şekil 3.25
te görülen Ofset hesaplama penceresi karşımıza çıkıyor.
Şekil 3.25
Bu pencereden eğer MAXSURF te modeli hazırlarken yüzeyi üreteciğiniz
malzemeyi tanımladıysanız ; Include Plating Thickness seçeneğini seçerseniz daha
hassas bi analiz yapacaktır. Precision kısmındaki ayarlarını ise bilgisayarınızın
kapasitesine göre seçmek durumundasınız. Eğer “Highest” seçerseniz daha hassas
sonuçlar bulacaktır ama bilgisayarınızı zorlayacaktır.
Ofsetimizi belirli ayarlar sonucu hesaplattıktan sonra Analysis Menüsü ►Set
Analysis Type ► Upright Hydrostatics analizini seçiyoruz. Geniş kapsamlı
hidrositatik hesabı yapmak için gerekli olan Trim ve Draft ayarlarını Analysis Menüsü
altından yapıyoruz.
Trim ayarını “Fixed Trim” olarak 0 m olarak ayarlıyoruz yani hidrostatik hesaplar
yaparken teknemizin trim yapmayacağını söylüyoruz.
Şekil 3.26
72
Draft ayarında ise başlangıç-bitiş draflarını ve kaç draft sayısında analizi
yapacağını tayin ediyoruz. VCG (Vertical Centre of Gravity) nin yerini ise
HYDROMAX başlangıç olarak DWL olarak kabul eidyor ama eğer siz gerçek VCG
nin yerini biliyorsanız ellede girebilirsiniz.
Şekil 3.27
Bu ayarları yaptıktan sonra Analysis Menü ► Start Hydrostatics komutu
tıklanarak analiz çalıştırılır. Analiz sonuçları “Report” penceresinde gösterilir.
Grafikler “Report” penceresine aktarılmasının yanı sıra “Graph” penceresindende
görülebilir. Modelimize ait Upright Hydrostatik analizi sonuçları ve grafikleri EK A-II
de verilmiştir.
3.2.2 Large Angle Stability Analizi
Hazırladığımız yelkenli modelimizin büyük açılarda stabilite hesaplarını
HYDROMAX modülü altındaki “Large Angle Stability” analiziyle yapacağız.
Hidrostatik hesaplarını yaparken HYDROMAX ofset hesaplama işlemini yaptığı
için tekrar tekrar bu işlemi yapmayacaktır. Büyük açılarda sitabilite hesabı yapmak
için önce Analysis Menü ►Set Analysis Type ► Large Angle Stability analizi seçilir.
Daha sonra Analysis Menüsü altındaki Heel ve Trim ayarları yapılır.
Heel ayarlarını yaparken hangi açıdan başlayıp hangi açıda biteceğini, açıların
kaçar kaçar artacağını ve meyil yönünü tayin ediyoruz. Uygulama penceresi Şekil
3.28 deki gibidir.
73
Şekil 3.28
Trim ayarında ise aslında en dogru sonucu verecek olan Free trim to loadcase
seçeneğidir. Ancak “Loadcase” tablosunda tanımlamak için yeterince veri elimizde
bulunmadığından Fixed trim seçeneğini seçmek şuan bizim için daha verimli
olacaktır. Uygulama penceresi Şekil 3.29 daki gibidir.
Şekil 3.29
En son olarakta büyük açılarda stabilite analizini başlata bilmek için “Loadcase”
tanımlama penceresini tanımlamamız gerekiyor. Bu pencereyi sample Loadcase
sayfasını değiştirerek elde edeibilirsiniz.
74
Şekil 3.30
Elimizde veri olarak sadece tekne ağırlığı ve tahmini ağırlık merkezleri
olduğundan tabloda sadece ona yer verilmiştir.
Bütün istenilen veriler girildikten sonra Analysis Menü ► Start Large Angle
Stability tıklanarak analiz çalıştırılır. Analiz sonuçları Upright Hydrostatics te olduğu
gibi Graph ve Report pencerelerine aktarılır. Modelimize ait büyük açılarda stabilite
sonuçlarını ve grafiklerini EK A-II de bulabilirsiniz.
75
4-) MAXSURF’UN DİĞER MODELLEME VE DİZAYN PROGRAMLARIYLA
KARŞILAŞTIRILMASI
MAXSURF, belirtilen kontrol noktalarını kullanarak çeşitli spline teknikleriyle
bilgisayar ortamında üç boyutlu yüzey modellenmesi için tasarlanmış bir gemi
dizayn programı olmasından dolayı diğer modelleme programlarından ayrılır. Sırf
gemi modelleme üzerine oluşturulmuş MAXSURF’un avantajlarını ve
dezavantajlarını bu bölümde ele alacağız.
4.1.1 MAXSURF’un Avantajları
MAXSURF, tekne formunun ve düzgünlüğünün çok önemli olduğu Gemi
İnşaatında dizaynerlara çok büyük kolaylıklar sağlamakatadır. Her ne kadar kontrol
noktaları tanımlayarak yüzey modelleme yaptırması zor ve elverişsiz gibi
görünsende data girişi yapılarak hazırlanan bir yüzeyin düzgünlüğü o kadar iyi
olmaktadır.
Genelde küçük tekne modellemesinde kullanılan MAXSURF’ ün Prefits ve
Markers özellikleri diğer modelleme programlarından daha kullanışlıdır. Yüzey
düzenlemesini otomatik yapabilen bu özellikleri MAXSURF te pürüzsüz bir yüzey
elde edebilmenın anahtarı olarak gösterilebilir.
MAXSURF te doğru data girişiyle düzgün bir form elde etmenin yanısıra elde
edilen bu formun bütün analizlerinin MAXSURF un altındaki modüllerde
yapılabilmesi şuan MAXSURF un tercih edilmesinin en önemli nedenidir. Reel
hayatta prototipleri yapılarak deney havuzlarında analizleri yapılan teknelerin
analizerini MAXSURF te modelledikten sonra alt modüllerinde çok yakın sonuçlar
elde edecek şekilde yapabilirsiniz. Bu hem maliyetten kazandırırken hemde
zamandan kazandırarak reel üretime başlamadan istenmeyen analiz sonuçlarında
başa dönerek dizaynınız üzerinde değişiklikler yapma olanağı sağlamaktadır.
MAXSURF un kendi modülleri içerinde aynı veritabanından çalışmasının yanı
sıra diğer dizayn ve bilgisayar programlarıyla veri alışverişi yapabilmesi MAXSURF
un en büyük avantajlarından birisidir.Çünkü modellediğiniz formun manual kullanımı
daha rahat olan (AutoCAD vs.) değişik dizayn programlarına aktarılabilmesi çok
büyük kolaylık ve avantaj sağlamaktadır. Diğer dizayn programlarında oluşturulmuş
formların MAXSURF te açılabilmesi MAXSURF un tercih edilmesini sağlamaktadır.
MAXSURF daha önceden hazırlanmış parent tekne formlarının birbirlerine
dönüştürülebilmesinide sağlaması büyük bir avanaj sağlamaktadır. Örneğin; 21 m
bir motoryatın elinizde modeli varsa siz bunu anında MAXSURF te 38 m bir motor
yata dönderebilirsiniz.
76
4.1.2 MAXSURF’un Dezavantajları
MAXSURF un yukarıda birçok avantajları olduğu gibi birçokta dezavantajı
bulunmaktadır.
Üç boyutlu modelleme için hazırlanmış bir dizayn programı olduğundan iki
boyutlu dizayn pencerelerinde çok eksikleri bulunmaktadır. 2D dizayn
pencerelerinde interaktif olarak kullanım özelliği çok zayıftır. En azından en son
kullanılan komutu tekrarlamak için AutoCAD te kullanılan “Space” yada “Enter”
tuşları gibi hızlı kullanım sağlatacak bir kısa yol tuşu bile yok, onun yerine Ctrl+Y
konulmuştur. 3D yada 2D görüntülerde interaktif olarak fare ile yapılacak hertürlü
harekette formun bian anda bozulması dizayneri data girişine mahkum ediyor. Bu
özelliklerinden dolayı kullanım anlamında komutlara ve datalara mahkum
oluyorsunuz.
MAXSURF un diğer bir dezavantajı ise çıktı almada karşımıza çıkıyor. Çıktı
alırken enkesitlerini suhatlarını ve profile görüntüsünün çıktısını bir sayfa üzerine
yerleştiremiyorsunuz. Ya hepsini ayrı ayrı alcaksınız yada başka dizayn
programlarına başka uzantılarda (*.dxf, ıges) aktarıp orada düzenleme yaptıktan
sonra alacaksanız. Eğer tek tek almaya kalkarsanızda bu kez ölçek ve sayfa
formatından dolayı eliniz kolunuz bağlanıyor. Çiziminizin altına bir antet ekleme
imkanınız yok sadece tarih, başlık gibi şeyler ekleyebiliyorsunuz. Eğer modelinizin
sadece bir kısmının çıktısını almak istiyorsanız ise o bölgeyi seçebileceğiniz bir
özellik bulunmamaktadır.Diğer bir çıktı almadaki dezavantajı ise “Shaded” haldeki
3D görüntünün çıktısını direk alamayışımızdır. MAXSURF’un 3D bir modelleme
programı olmasına rağmen modellediğimiz tekne formunun kalıp görüntüsünün
çıktısını veremiyor olması şaşırtıcı bir durum.Bunu görüntüyü elde edilmek için
ekrandaki görüntünün kopyalanıp diğer resim düzenleyici programları kullanmamızı
öneriyor.
MAXSURF’un diğer bir dezavantajı ise geniş kapsamlı işçilik resmi veremiyor
olmasıdır. Zaten bu dezavantajından dolayı kargo gemileri dizaynında kullanılmaz.
Genelde küçük tekne dizaynında kullalılır. Bu eksikliği MAXSURF’un büyük gemi
dizaynında kullanılmasını engeller.
77
5-) SONUÇ
Bu çalışmamda, Gemi İnşaatı Sanaayisinin altın çağını yaşadığımız bu yıllarda
kullanımı gün geçtikçe özellikle küçük tekne dizaynında yaygınlaşan MAXSURF’un
ayrıntılı incelenmesini yaptım. MAXSURF, her ne kadar dizayn özelliklerinin
kullanımı açısından çok kullanışlı olmasa bile sağlamış olduğu düzgün form
oluşturma ve bu forma ait yaptığı analizlerde gerçeğe yakın sonuçlar veriyor
olmasıyla şuan en çok tercih edilen modelleme programlarının başında gelmektedir.
Dizaynerlerin hata yapma riskini aza indirgeyen ve yaptıkları hatalarda geri
dönüşüne imkan sağlayan MAXSURF küçük tekne sanayisinin gelişmesiyle beraber
her zaman var olacaktır.Ancak ileride kendini kargo gemileri dizaynı içinde
geliştirecek olursa gemi üretimin her alanında kullanılmaya başlanacağı
kuşkusuzdur.
Şuan bu kadar yaygın olarak tüm dünyada kullanılan MAXSURF kendini diğer
Tirbon, Fastship, İntergraph vs. gibi gemi dizayn programları karşısında tutabilmesi
için eksiklerini gidermeye çalışıp kullanıcı profilini genişletmesi gerekmektedir.
(*Hazırlayan: Gökhan KAMER ²¹, Deniz Teknolojisi Mühendisliği Bitirme Çalışması)
(* Ayrıntılı incelenme yapılırken MAXSURF 9.52 version kullanılmıştır.)
78
KAYNAKLAR
[1] Yılmaz, H., 2002, MAXSURF Ders Notları, Yıldız Teknik Üniveristesi, İstanbul
[2] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/maxsurf/msmanual.htm , 2006
[3] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/hydromax/hmmanual.htm , 2006
[4] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/workshop/wsmanual.htm , 2006
[5] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/hullspeed/hsmanual.htm , 2006
[6] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/seakeeper/skmanual.htm , 2006
[7] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/prefit/pfmanual.htm , 2006
[8] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/span/spmanual.htm, 2006
[9] http://www.formsys.com/extras/FDS/webhelp/hydrolink/hlmanual.htm , 2006
(Hazırlayan Gökhan KAMER ²¹, Deniz Teknolojisi Mühendisliği Bitirme Çalışması.)
(Çalışma esnasında MAXSURF 9.52 Versiyon kullanılmıştır.)
79
EK A-II
80
Hydrostatics
Fixed Trim = 0 m (+ve by stern)
Relative Density = 1.025
Draft Amidsh. m 4 3.789
1 Displacement tonne 353.2 321.9
2 Heel to Starboard degrees 0 0
3 Draft at FP m 4.000 3.789
4 Draft at AP m 4.000 3.789
5 Draft at LCF m 4.000 3.789
6 Trim (+ve by stern) m 0.000 0.000
7 WL Length m 29.674 29.536
8 WL Beam m 6.761 6.679
9 Wetted Area m^2 282.944 269.552
10 Waterpl. Area m^2 146.139 143.182
11 Prismatic Coeff. 0.606 0.599
12 Block Coeff. 0.235 0.225
13 Midship Area Coeff. 0.393 0.380
14 Waterpl. Area Coeff. 0.728 0.726
15 LCB from Amidsh. (+ve fwd) m -0.766 -0.703
16 LCF from Amidsh. (+ve fwd) m -1.412 -1.421
17 KB m 2.589 2.463
18 KG m 2.400 2.400
19 BMt m 1.133 1.190
20 BML m 21.669 22.870
21 GMt m 1.322 1.252
22 GML m 21.858 22.933
23 KMt m 3.722 3.652
24 KML m 24.258 25.333
25 Immersion (TPc) tonne/cm 1.498 1.468
26 MTc tonne.m 2.844 2.720
27 RM at 1deg = GMt.Disp.sin(1)
tonne.m
8.147 7.035
28 Max deck inclination deg 0.0 0.0
29 Trim angle (+ve by stern) deg 0.0 0.0
81
3.579 3.368 3.158 2.947
1 291.4 261.6 232.8 204.9
2 0 0 0 0
3 3.579 3.368 3.158 2.947
4 3.579 3.368 3.158 2.947
5 3.579 3.368 3.158 2.947
6 0.000 0.000 0.000 0.000
7 29.399 29.261 29.045 28.516
8 6.596 6.508 6.410 6.302
9 256.145 242.784 229.441 216.074
10 139.766 135.881 131.429 126.446
11 0.590 0.581 0.572 0.568
12 0.213 0.201 0.189 0.178
13 0.365 0.350 0.334 0.317
14 0.721 0.714 0.706 0.704
15 -0.628 -0.538 -0.433 -0.313
16 -1.424 -1.406 -1.356 -1.275
17 2.334 2.205 2.074 1.940
18 2.400 2.400 2.400 2.400
19 1.254 1.323 1.393 1.465
20 24.059 25.293 26.577 27.955
21 1.188 1.127 1.067 1.006
22 23.993 25.098 26.251 27.496
23 3.588 3.527 3.467 3.406
24 26.393 27.498 28.651 29.896
25 1.433 1.393 1.347 1.296
26 2.576 2.419 2.252 2.076
27 6.042 5.148 4.334 3.598
28 0.0 0.0 0.0 0.0
29 0.0 0.0 0.0 0.0
82
2.737 2.526 2.316 2.105
1 178.2 152.7 128.7 106.3
2 0 0 0 0
3 2.737 2.526 2.316 2.105
4 2.737 2.526 2.316 2.105
5 2.737 2.526 2.316 2.105
6 0.000 0.000 0.000 0.000
7 27.987 27.458 26.900 26.276
8 6.182 6.033 5.843 5.615
9 202.701 189.152 175.192 161.029
10 121.026 114.840 107.584 99.599
11 0.562 0.555 0.547 0.538
12 0.166 0.154 0.142 0.130
13 0.299 0.281 0.262 0.244
14 0.699 0.693 0.684 0.675
15 -0.176 -0.020 0.154 0.343
16 -1.172 -1.038 -0.852 -0.632
17 1.805 1.667 1.526 1.382
18 2.400 2.400 2.400 2.400
19 1.542 1.612 1.663 1.701
20 29.520 31.210 32.852 34.632
21 0.947 0.879 0.789 0.683
22 28.925 30.477 31.978 33.614
23 3.347 3.279 3.189 3.083
24 31.325 32.877 34.378 36.014
25 1.241 1.177 1.103 1.021
26 1.899 1.715 1.517 1.317
27 2.946 2.343 1.773 1.268
28 0.0 0.0 0.0 0.0
29 0.0 0.0 0.0 0.0
83
1.895 1.684 1.474 1.263
1 85.8 67.1 50.6 36.42
2 0 0 0 0
3 1.895 1.684 1.474 1.263
4 1.895 1.684 1.474 1.263
5 1.895 1.684 1.474 1.263
6 0.000 0.000 0.000 0.000
7 25.617 24.885 24.099 23.232
8 5.344 4.985 4.540 4.008
9 146.796 132.284 117.227 101.694
10 91.070 81.622 71.146 59.724
11 0.527 0.512 0.491 0.464
12 0.118 0.106 0.094 0.084
13 0.225 0.214 0.199 0.186
14 0.665 0.658 0.650 0.641
15 0.551 0.781 1.039 1.320
16 -0.394 -0.145 0.149 0.519
17 1.233 1.078 0.914 0.736
18 2.400 2.400 2.400 2.400
19 1.724 1.696 1.606 1.446
20 36.817 39.543 42.534 45.363
21 0.557 0.374 0.119 -0.218
22 35.650 38.221 41.047 43.699
23 2.957 2.774 2.519 2.182
24 38.050 40.621 43.447 46.099
25 0.934 0.837 0.729 0.612
26 1.126 0.945 0.765 0.586
27 0.834 0.437 0.105 -0.138
28 0.0 0.0 0.0 0.0
29 0.0 0.0 0.0 0.0
84
1.053 0.842 0.632 0.421
1 24.81 15.75 9.14 4.82
2 0 0 0 0
3 1.053 0.842 0.632 0.421
4 1.053 0.842 0.632 0.421
5 1.053 0.842 0.632 0.421
6 0.000 0.000 0.000 0.000
7 22.197 20.985 19.425 17.400
8 3.394 2.747 2.080 1.398
9 86.034 71.024 56.842 43.886
10 47.772 36.184 25.151 14.989
11 0.430 0.384 0.325 0.256
12 0.074 0.064 0.056 0.052
13 0.177 0.172 0.177 0.208
14 0.634 0.628 0.622 0.616
15 1.602 1.861 2.052 2.037
16 0.948 1.387 1.852 2.331
17 0.537 0.297 -0.025 -0.527
18 2.400 2.400 2.400 2.400
19 1.215 0.947 0.646 0.325
20 47.847 50.402 51.752 47.780
21 -0.649 -1.155 -1.779 -2.602
22 45.983 48.299 49.327 44.853
23 1.751 1.245 0.621 -0.202
24 48.383 50.699 51.727 47.253
25 0.490 0.371 0.258 0.154
26 0.420 0.280 0.166 0.080
27 -0.281 -0.318 -0.284 -0.219
28 0.0 0.0 0.0 0.0
29 0.0 0.0 0.0 0.0
85
0.211 0
1 2.576 2.034
2 0 0
3 0.211 0.000
4 0.211 0.000
5 0.211 0.000
6 0.000 0.000
7 15.025 3.700
8 0.704 0.230
9 32.348 31.240
10 5.974 0.601
11 0.199 0.707
12 0.068 0.707
13 0.348 1.000
14 0.565 0.707
15 1.649 1.440
16 2.638 1.440
17 -1.274 -1.650
18 2.400 2.400
19 0.060 0.001
20 24.591 0.291
21 -3.614 -4.049
22 20.917 -3.759
23 -1.214 -1.649
24 23.317 -1.359
25 0.061 0.006
26 0.020 -0.003
27 -0.163 -0.144
28 0.0 0.0
29 0.0 0.0
86
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5
4
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500
-2 -1.5 -1 -0.5 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3
-2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
0 0.25 0.5 0.75 1 1.25 1.5 1.75 2 2.25 2.5
-0.5 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5
Disp.
Wet. Area
WPA
LCB
LCF
KB
KMt
KML
Immersion (TPc)
MTc
Displacement tonne
Dra
ft
m
Area m^2
LCB, LCF, KB m
KMt m
KML m
Immersion tonne/cm
Moment to Trim tonne.m
87
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5
4
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1
Prismatic
Block
Midship Area
Waterplane Area
Coefficients
Dra
ft
m
88
Stability Calculation
Loadcase - Hydromax Sample Advanced - loadcase
Damage Case - Intact Fixed Trim = 0 m (+ve by stern)
Relative Density = 1.025
Fluid analysis method: Use corrected VCG
Item Name Quantity Weight
tonne
Long.Arm
m
1 Hull weight 1 138.3 0.082
2 Machinery 1 0.0000 0.000
3 Bow
Thruster
1 0.0000 0.000
4 Outfit 1 0.0000 0.000
5 Crew and
Effects
1 0.0000 0.000
6 Presure
Vessel Port
1 0.0000 0.000
7 Presure
Vessel Stdb
1 0.0000 0.000
8 Wing Aft
Port
1 0.0000 0.000
9 Wing Aft
Stbd
1 0.0000 0.000
10 Wing Mid
Port
1 0.0000 0.000
11 Wing Mid
Stbd
1 0.0000 0.000
12 Total Weight= 138.3 LCG=0.08
2 m
13
14
89
-0.6
-0.4
-0.2
0
0.2
0.4
0.6
0.8
0 25 50 75 100 125 150 175
Max GZ = 0.611 m at 52.7 deg.
Heel to Starboard deg.
GZ
m
Heel to Starboard degrees 0 10 20 30
1 Displacement tonne 138.3 138.3 138.3 138.3
2 Draft at FP m 2.402 2.381 2.316 2.191
3 Draft at AP m 2.402 2.381 2.316 2.191
4 WL Length m 27.145 27.092 26.950 26.799
5 Immersed Depth m 5.702 5.615 5.316 4.813
6 WL Beam m 5.926 5.920 5.925 5.989
7 Wetted Area m^2 180.930 180.980 181.315 182.455
8 Waterpl. Area m^2 110.665 110.966 112.327 115.671
9 Prismatic Coeff. 0.550 0.552 0.554 0.554
10 Block Coeff. 0.147 0.150 0.159 0.175
11 LCB from Amidsh. (+ve
fwd) m
0.081 0.054 -0.023 -0.147
12 VCB from DWL m 0.817 0.810 0.787 0.749
13 GZ m 0.000 0.144 0.288 0.439
14 LCF from Amidsh. (+ve
fwd) m
-0.933 -0.925 -0.904 -0.875
15 TCF to zero pt. m 0.000 0.647 1.285 1.900
16 Max deck inclination deg 0.0 10.0 20.0 30.0
17 Trim angle (+ve by stern)
deg
0.0 0.0 0.0 0.0
90
40 50 60 70 80 90
1 138.3 138.3 138.3 138.3 138.3 138.3
2 2.006 1.775 1.452 0.890 -0.640 N/A
3 2.006 1.775 1.452 0.890 -0.640 N/A
4 26.774 26.884 27.378 27.507 27.624 28.516
5 4.139 3.350 2.476 2.276 2.525 2.875
6 5.117 4.618 4.344 4.236 5.518 3.817
7 187.212 191.449 194.587 196.473 191.222 171.152
8 110.418 104.260 100.711 99.545 98.774 88.769
9 0.558 0.565 0.565 0.574 0.592 0.616
10 0.238 0.324 0.458 0.509 0.355 0.431
11 -0.312 -0.483 -0.655 -0.838 -1.028 -1.151
12 0.716 0.720 0.754 0.812 0.894 0.976
13 0.563 0.609 0.600 0.559 0.505 0.444
14 -0.793 -0.610 -0.422 -0.218 -0.117 -0.279
15 2.188 2.334 2.409 2.413 2.339 2.538
16 40.0 50.0 60.0 70.0 80.0 90.0
17 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
100 110 120 130 140 150
1 138.3 138.3 138.3 138.3 138.3 138.3
2 -5.609 -4.115 -3.631 -3.400 -3.275 -3.215
3 -5.609 -4.115 -3.631 -3.400 -3.275 -3.215
4 29.444 29.748 29.432 29.281 29.200 29.161
5 3.098 3.207 3.201 3.080 2.846 2.497
6 3.651 3.605 3.674 3.868 4.217 4.777
7 171.806 173.556 175.978 179.396 184.385 192.302
8 85.629 85.402 87.254 91.738 99.690 112.023
9 0.613 0.624 0.650 0.676 0.705 0.740
10 0.405 0.392 0.390 0.387 0.385 0.388
11 -1.199 -1.210 -1.203 -1.197 -1.202 -1.233
12 1.014 1.021 0.999 0.948 0.872 0.770
13 0.292 0.122 -0.050 -0.211 -0.341 -0.410
14 -0.321 -0.336 -0.458 -0.646 -0.892 -1.150
15 2.526 2.424 2.238 1.992 1.716 1.441
16 100.0 110.0 120.0 130.0 140.0 150.0
17 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
91
160 170 180
1 138.3 138.3 138.3
2 -3.208 -3.239 -3.251
3 -3.208 -3.239 -3.251
4 29.156 29.177 29.185
5 2.034 1.472 1.214
6 5.733 6.525 6.455
7 204.896 211.436 211.708
8 128.774 134.530 133.467
9 0.780 0.790 0.790
10 0.397 0.481 0.590
11 -1.277 -1.313 -1.324
12 0.646 0.528 0.487
13 -0.373 -0.190 0.000
14 -1.295 -1.354 -1.382
15 1.203 0.698 0.000
16 160.0 170.0 180.0
17 0.0 0.0 0.0