-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
1/12
LAPORAN PRAKTIKUM
ANATOMI FISIOLOGI MANUSIA
ACARA I
TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG
Disusun Oleh :
BAIQ DEVI AGUSTINA ARISKA
E1A013007
PROGRAM STUDI PENDIDIKAN BIOLOGI
AKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN
UNIVERSITAS MATARAM
!01"
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
2/12
ACARA I
TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG
A# Pelaksanaan Praktiku
1
#
Tu$u%n &'%()i(u* : %# Men+u(u' )e(%n%n ,%'%h#
-# Men+u(u'.*en+hi)un+ ,en/u) $%n)un+ &%,%
*%nusi%#
!
#
%'i )%n++%l
&'%()i(u*
: Senin 11 A&'il !01"
3
#
Te*&%) &'%()i(u* : L%-2'%)2'iu* Bi2l2+i KIP Unie'si)%s
M%)%'%*#
!" Lan#asan Te$ri
Te(%n%n ,%'%h %,%l%h )e(%n%n ,%'i %li'%n ,%'%h ,%l%* &e*-uluh n%,i 4%')e'i5# 6%n)un+
-e',e)%( l%i*n/% "0 hin++% 70 (%li ,%l%* 1 *eni) &%,% (2n,isi is)i'%h%) 4,u,u( %)%u
-e'-%'in+5 ,%'%h ,i&2*&% *enu$u ,%'%h *el%lui %')e'i# Te(%n%n ,%'%h &%lin+ )in++i )e'$%,i
(e)i(% $%n)un+ -e',e)%( *e*2*&% ,%'%h ini ,ise-u) )e(%n%n sis)2li(# Te(%n%n ,%'%h
*enu'un s%%) $%n)un +'el%(s ,i%n)%'% ,u% ,en/u) n%,i ini ,ise-u) )e(%n%n ,i%s)2li(# Te(%n%n
,%'%h ,i)ulis se-%+%i )e(%n%n sis)2li( &e')e(%n%n ,i%s)2li8 se-%+%i 82n)2h 1!0.90 **+
4K2%ls(i !0105#
6%n)un+ %,%l%h &2*&% 2)2) -e'u%n+ e*&%) /%n+ *en,2'2n+ ,%'%h *en+elilin+i
si'(ul%si# 6%n)un+ )e'u)%*% )e'susun ,%'i $%'in+%n 2)2) $%n)un+# Ke,u% %)'i% *e*&un/%i
,in,in+ /%n+ 'el%)i; )i&is ,%n -e';un+si se-%+%i 'u%n+%n &en%*&un+%n -%+i ,%'%h /%n+
(e*-%li (e $%n)un+ ,%n h%n/% *e*2*&% ,%'%h ,%l%* $%'%( /%n+ s%n+%) ,e(%) *enu$u
en)'i(el# Ven)'i(el *e*&un/%i ,in,in+ /%n+ le-ih )e-%l ,%n $%uh le-ih (u%) ,i-%n,in+(%n
,en+%n %)'iu*
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
3/12
C" Alat #an !a%an
&" Alat'
%# S)2&%)8h
-# Al%) Tulis
8# S&/+*2*%n2*e)e'
,# S)e)2s(2&
(" !a%an'
%# P'%()i(%n
D" Cara Ker)a
1# Men/i%&(%n %l%) ,%n -%h%n &'%()i(u* /%n+ %(%n ,i+un%(%n
!# Men+u(u' )e(%n%n ,%'%h ,%n ,en/u) n%,i s%%) )i,%( -e'%()ii)%s *en++un%(%n
s;i+*2*%n2*e)e' se)i%& ! *eni) se-%n/%( )i+% (%li
3# Men8%)%) h%sil &en+u(u'%n># Mel%(u(%n %()ii)%s 'in+%n 4l%'i (e8il5 sel%*% ! *eni)
@# Men+u(u' )e(%n%n ,%'%h ,%n ,en/u) n%,i (e*u,i%n *en8%)%) h%siln/%"# Men+ul%n+i l%n+(%h > ,%n @ se)i%& ! *eni)hin++% )i+% (%li
7# Mel%(u(%n %()ii)%s -e'%) 4n%i(
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
4/12
E" Hasil Pen*aatan
1# Te(%n%n ,%'%h
D%)% (el2*&2(
T%-el D%)% Kel2*&2(
N2 N%*% 6enis
(el%*in
Sis)2l Di%s)2le
U1 U! U3 ´ X U1 U! U3 ´ X
1 L%ilin P 111 10@ ?9 10>" "" "9 "7 "7
! R%)n% P 110 107 10! 10"3 73 "@ "3 "7
3 Dei P 11@ 19? 113 13? 7! "> "9 "9
> nuni( P 11@ 111 ?> 3!0 "! "> "9 ">"
D%)% Kel%s
T%-el D%)% Kel%s
NO N%*% 6enis(el% 71#00
> A'/% L 109 101 101 103#33 "? "" "1 "@#33
@ Dei P 11@ 19? 113 13? 7! "> "9 "9
" E*% P 10? 11@ 111 111 7@ 91 "? 7@
7 E'i(% P 11> 109 107 10?"7 9@ 7! 7@ 7733
9 i)'i% P 10@ ?" 100 10033 "@ @9 "1 "133
? il,% P 100 ?1 ?7 ?" 70 "> "@ ""3
10# usn% P 11? 1!@ 11! 119" 7" 91 90 7?
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
5/12
11 I,% P 100 10@ 101 10! 7> "> "7 "9!
1! In,%h P 10" 107 1!9 113#" @9 "! "? "3
13 I'%n L 1!! 119 1!1 1!0#33 7! "" "@ "7#"7
1> Is)i P 11@ ?1 ?1 ?? 7> @? "0 ">3
1@ K%,e( P 10> 100 10" 1033 7> 7" 73 7>3
1" L%ilin P 111 10@ ?9 10>" "" "9 "7 "7
17 Li%n)2 L 10" 119 ?@ 10"33 "3 71 70 "9
19 Lili P 1!" 11! 11! 11" ?! 7> 7" 90
1? M2+i L 1!@ 1!! 11" 1!1#00 79 73 "9 73#00
!0 Ni% P 11@ 109 11! 111#" 71 7! "? 70#""
!1 Ni8(/ P 1!! ?7 1!0 113 10" 7@ "" 9!3!! Nuni( P 11@ 111 ?> 3!0 "! "> "9 ">"
!3 O*in+ P 113 113 ?3 10"33 "1 "3 "> "!""
!> O'/ L 11? 111 1!0 11"#" "! "! @9 "0#"
!@ R%)n% P 110 107 10! 10"3 73 "@ "3 "7
!" Su8i P 109 ?? ?> 100 "1 "! @3 @9
!7 Sul%s P 133 13? 1>" 13? 9> 99 9" 9"
!9 Susi P 109 10" 101 10! 7> "> "7 "9!
!? Us P 107 10" 10" 10" "> "1 @9 "1
30 Vin% P ?@ ?@ ?9 ?" "0 "> "1 "1""
31 in,% P 13> 10? 10@ 11" ?! 7> "9 79
3! %ni P 1!9 10> ?7 10?7 93 7> "9 7@
Re'%)% 1!1#3> 'e'%)% 70#1!
!# Den/u) 6%n)un+
D%)% Kel2*&2( T%-el D%)% Kel2*&2(
N$ Na
a
Jenis
Kela
in
Den+ut Jantun*,Menit -a#a Kea#aan
N$ral Akti.itas rin*an Akti.itas /erat
U& U( U0 U& U( U0 U& U( U0L%ilin P 9> 100 ?! ?! ?0 ?! 101 ?>3 107 1!> 11@ 11@3
R%)n% P ?1 9@ 9" 973 ?3 9? 9! 99 119 1!0 10> 11>
Dei P ?1 ?1 ?0 ?0" 9" 9? 100 ?1" 1!0 1>3 1@1 139
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
6/12
nuni( P 110 10" 10? 1093 10" 117 11> 11!3 1!? 1!3 131 1!7"
D%)% Kel%sT%-el D%)% Kel%s
N2 N%*% 6enis
Ke
l%
*i
n
Den/u) 6%n)un+.Meni) &%,% Ke%,%%n
N2'*%l A()ii)%s 'in+%n A()ii)%s -e'%)
U1 U! U3 'e'%)%U1 U! U3 'e'%)
%U1 U! U3 Re'%)%
1 Ainun P ?> ?" ?! ?> ?> ?> ?> ?> 10> 13! 1>@ 1!7
! usn% P 9" 97 ?1 99 ?@ ?0 ?1 ?! 1>" 137 1>0 1>1
3 I,% P 113 93 93 ?3 93 93 93 93 1!9 1!0 1!1 1!3
> K%,e( P 9@ ?! 9" 97" 9? ?1 ?1 ?03 131 1>7 1>0 13?3
@ Susi P ?3 9? 93 993 ?3 ?1 ?1 ?1" 10? 11@ 1!1 11@
" Lili P ?> ?9 97 ?3 ?? ?3 9! ?1 1!! 137 119 1!@
7 E*% P 70 73 "? 70 9@ 7@ 77 7? 1@1 10? 1>" 13@
9 Us P ?0 9> 77 93 1>0 1!7 13! 133 1>? 1@9 1"@ 1@7
? Sul%s P 1!1 13> 131 1!9 9! 90 93 91 1!! 131 1!> 1!@
10 Su8i P ?7 ?> 9> ?1 >> ?0 ?3 7@ 13! 10" 13@ 1!>
11 %ni P 103 ?1 ?" ?"7 103 ?9 ?9 ??7 13@ 139 1!3 13!
1! Is)i P 9> 93 79 917 71 77 9" 79 1>" 1@3 1>> 1>77
13 il,% P 93 91 91 917 9" 97 97 9"7 11! 1!? 110 117
1> Ni8(/ P 7! 10> 100 ?! 10@ ?@ 97 ?@7 1!3 1!! 1>! 1!?
1@
An)2 L ?3 10! 100
?93
3111 101 111
107
"11@ 1!> 1!? 1!!"7
1" O*in
+ P ?1 ?9 ?9
?@"
7?7 ?@ 100
?73
313> 9@ 1>? 1!!"7
17
Vin% P 7@ 9! 77 79 79 9> 9!
913
310? 109 137 119
19
E'i(% P ?1 ?1 ?> ?! ?@ 100 ?@
?""
71@3 1"" 1@? 1@?33
1? i)'i% P 70 "? 71 70 7! 70 71 71 7@ ?0 ?0 9@
!0 A,'i% L 73 73 9! 7" 90 90 79 7?#3 117 131 1!7 1!@#00
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
7/12
n 3
!1
A'i
L
7> 91 90
79#3
371 7" 79
7@#0
01!0 1>9 1!1 1!?#"7
!!
A'/%
L
7? 77 7@ 77 ?@ ?0 10!
?@#"
71>? 1"> 91 131#33
!3
I'%n
L
7? "" ""
70#3
37> 7! "9
71#3
3?" 1!@ 101 107#33
!>
M2+i
L
100 ?? ?1
?"#"
710! ?3 79
?1#0
01@9 1@> 1>9 1@3#33
!@ L%ilin P 9> 100 ?! ?! ?0 ?! 101 ?>3 107 1!> 11@ 11@3!" R%)n% P ?1 9@ 9" 973 ?3 9? 9! 99 119 1!0 10> 11>
!7 Dei P ?1 ?1 ?0 ?0" 9" 9? 100 ?1" 1!0 1>3 1@1 139
!9 Nuni( P 110 10" 10? 109
3
10" 117 11> 11!31!? 1!3 131 1!7"
!? in,% P 100 10" 10! 10!#
"
93 ?! ?? ?1#3 110 11@ 10? 111#3
30 Ni% P ?> ?7 103 ?9 9? ?@ 101 ?>#" 137 1@9 1"3 1@!#"
31 In,%h P 9? ?@ ?@ ?3 79 9? 100 9? 10? 11? 1!7 119#3
3! O'/ L ?! 9> 9! 9" "9 7@ 93 7@#3 13> 1>9 1@9 1>"#"
Re'%)% 99#!
7
Re'%)% 9"#3
7
'e'%)% 1!7#!1
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
8/12
F" Pe/a%asan
Te(%n%n ,%'%h %,%l%h ,%/% ,2'2n+ ,%'%h (e se*u% %'%h &%,% selu'uh &e'*u(%%n
/%n+ )e')u)u&C /%i)u &%,% ,in,in+ -%+i%n ,%l%* $%n)un+ ,%n &e*-uluh ,%'%h# Te(%n%n ,%'%h
-e'%s%l ,%'i %(si &e*2*&%%n $%n)un+ *e*-e'i(%n )e(%n%n /%n+ *en,2'2n+ ,%'%h *ele%)i
&e*-uluh
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
9/12
%n)%'% )e(%n%n sis)2le ,%n ,i%s)2le ini /%n+ ,ise-u) ,en+%n -l22, &'essu'e %*&li)u,e %)%u
&ulse &'essu'e#S&h/+*2*%n2*e)e' %,%l%h %l%) /%n+ ,i+un%(%n un)u( *en+u(u' )e(%n%n ,%'%h
%')e'i# Al%) ini )e',i'i ,%'i se-u%h *%nse) el%s)is /%n+ -e'isi (%n)2n+ (%'e) )iu Ke)i(%
*%nse) ,ii(%)(%n &%,% len+%n in;l%si ,%'i (%n)2n+ (%'e) *e*%*&%)(%n $%'in+%n -%%h
*%nse)# 6i(% (%n)2n+ (%'e) *e*-en+(%( un)u( )e(%n%n /%n+ *ele-ihi nil%i &un8%(
+el2*-%n+ n%,i %')e'i )e'us *ele*%h ,%n )i,%( %,% +el2*-%n+ &uls% /%n+ -is% )e'%-% ,i
%')e'i &e'i;e'# 6i(% )e(%n%n ,%l%* s&2n)%n se8%'% -e')%h%& ,i(u'%n+i su%)u )i)i( %(%n )e'8%&%i
,i *%n% )e',%&%) +el2*-%n+ &uls% se,i(i) *ele-ihi )e(%n%n &%,% $%'in+%n se(i)%'n/% ,%n
,%l%* (%n)2n+ (%'e)# P%,% )in+(%) i)u ,en/u) n%,i *en$%,i )e'%-% ,%n )e(%n%n /%n+
,i)un$u((%n &%,% *%n2*e)e' %i' '%(s% %,%l%h u(u'%n ,%'i n%,i &un8%( %)%u )e(%n%n sis)2li(#
Me(%nis*e (e'$% %l%) ini %,%l%h (e)i(% %li'%n ,%'%h *en+%li' *el%lui %')e'i ,i -%%h *%nse) ,en+%n 8e&%) ,%n *e*&e'8e&%) (2l2* ,%'%h ,i 8%-%n+ %')e'i &e'i;e'
*en+h%sil(%n )u'-ulensi ,%n su%'% (h%s /%n+ ,%&%) ,i,en+%' *el%lui s)e)2s(2 Se-%+i%n
)e(%n%n ,%l%* *%nse) ,i(u'%n+i le-ih l%n$u)# Pe'-e,%%n %n)%'% )e(%n%n sis)2li( ,%n )e(%n%n
*%nse) se*%(in *ele-%' ,%n %')e'i )e'-u(% sel%*% -e-e'%&% %()u# Se8%'% u*u* $u*l%h
,%'%h -e'+el2*-%n+ ,i -%%h *%nse) $u+% s%*% *enin+(%)n/% ,%n su%'% $%n)un+ *el%lui
s)e)2s(2& 8en,e'un+ *en+e'%s# Ke)i(% )e(%n%n ,%l%* *%nse) )u'un ,i -%%h )e(%n%n
*ini*%l +el2*-%n+ n%,i %')e'i )e)%& )e'-u(% )e'us *ene'us ,%n su%'% /%n+ ,i&%n8%'(%n
*en$%,i )e'e,%* (%'en% ,%'%h )e'us *en+%li' ,%n ,e'%$%) &e'8e&%)%n ,%'%h 2leh +el2*-%n+
&uls% )i-%
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
10/12
/%n+ ,iu(u' &%,% &'%()i(u* ini %,%l%h )e(%n%n ,%'%h sis)2le ,%n ,i%s)2le# P%,% &'%()i(u*
ini ,il%(u(%n )i+% %()ii)%s ;isi( se-%+%i &e'-%n,in+%n /%i)u %()ii)%s n2'*%l %()ii)%s
'in+%n -e'u&% $%l%n ,i)e*&%) sel%*% ! *eni) ,%n %()ii)%s -e'%) /%i)u n%i( )u'un )%n++%
sel%*% ! *eni)#
Be',%s%'(%n ,%)% (el%s ,%&%) ,i(e)%hui -%h% )e(%n%n '%)%
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
11/12
&%,% %()ii)%s 'in+%n )e',%&%) 71#33 ,en/u).*eni) se,%n+(%n &%,% %()ii)%s -e'%)
)e',%&%) 107#33 ,en/u).*eni)#;# R%)% **+
,%n,i%s)2l &%,% %()ii)%s n2'*%l se-es%' 70#1! **+ ,en/u) n%,i &%,% %()ii)%s
n2'*%l '%)%
-
8/18/2019 MENGUKUR TEKANAN DARAH DAN DENYUT JANTUNG.docx
12/12
DATAR PUSTAKA
=%*&-ell Neil A# Ree8e 6#B# Mi)8hell L#G# !000# Biologi, EdisiKelima-Jilid 3# 6%(%')%:
E'l%n++%#
Ki*-%l#1?93# Biologi#6%(%')%: e'l%n++%#K2%ls(i R2-e') E# !010#Terapi hipertensi: program 8
minggumenurunkantekanandarahtinggidanmengurangirisikoseranganjantungdan
stroke s e c a r a a l a m i # B%n,un+: Q%ni)%#