![Page 1: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/1.jpg)
MKBA in de Regio: theorie en praktijk
Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007
![Page 2: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/2.jpg)
Agenda• Theorie• Beleidskader• Project MKBA in de Regio• Werkwijzer MKBA in de Regio• Ervaringen Hoogheemraadschap van
Rijnland
![Page 3: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/3.jpg)
WelvaartstheorieWelvaart: welvaart is de mate waarin
behoefte met beschikbare middelen kan worden bevredigd.
![Page 4: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/4.jpg)
Economisch instrumentarium• Waarderingsmethoden: vaststellen
van de grootte van effecten• Afwegingsmethoden: vergelijken van
de geaggregeerde effecten per alternatief
![Page 5: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/5.jpg)
Economisch instrumentarium• Afwegingsmethoden
– Overzichtstabellen Effectentabel– Multi criteria Analyse (MCA)
• Monetaire afwegingsmethoden: – Kosten Effectiviteits Analyse (KEA) – Kosten- batenanalyse (KBA)– Kengetallen kosten-batenanalyse (KKBA)– Maatschappelijke Kosten-batenanalyse
(MKBA)
![Page 6: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/6.jpg)
Aandacht voor economisch instrumentarium
– Formele rol economische analyse bij doelbepaling (KRW en NBW)
– Periode van uitdagingen in het waterbeheer;
– Meer nadruk op verantwoorde besteding belasting Euro;
– Meer nadruk op transparantie;– Veel aandacht voor lokale lasten.
![Page 7: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/7.jpg)
Het beleidskader
Strategische MKBA KRW
Leidraad OEI
Werknormen NBW
OEI bij SNIP
KEA
Economisch instrumentarium en waterbeheer
![Page 8: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/8.jpg)
OEI bij SNIP• Transparant maken van vaste set van
effecten• Niet alles monetariseren• Niet salderen tot een NCW
![Page 9: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/9.jpg)
Welvaartsaspecten OEI bij SNIP• Veiligheid• Economie• Kwaliteit van de leefomgeving• Kosten
![Page 10: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/10.jpg)
Stappen MKBA
![Page 11: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/11.jpg)
Projectdefinitie• Doelstelling• Nulalternatief• Projectalternatief• Kostenraming maken van
projectalternatieven (investeringen en onderhoud en beheer)
![Page 12: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/12.jpg)
Kosten van maatregelen
Kosten CW in Euro * 1.000 CW in Euro * 1.000Aanleg stuwen 500Aanleg duikers 750Vis passeerbaar maken boezems en polder 800Verhogen schoeiingen 150Verbreden boezem 10.000Waterkerende voorzieningen 500Onderhoud en beheer 500
Totaal kosten in Euro * 1.000 13.200
![Page 13: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/13.jpg)
Inventarisatie effectenFysieke effecten zijn effecten die voortvloeien
uit een maatregel/ project maar niet direct bijdragen aan de welvaart. Bijvoorbeeld hoger waterpeil.
Welvaartseffecten zijn de effecten die wel bijdragen aan de welvaart. Bijvoorbeeld de kosten voor hogere waterkering of hogere huizenprijzen
![Page 14: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/14.jpg)
Kwantificeren en monetariseren• Kwantificeren: het in hoeveelheden uitdrukken van
effecten: 10 hectare afgraven op 1 meter diepte: 100.000 m3 afgraven
• Monetariseren: het in geld uitdrukken van effecten: 100.000 m3 * 5 Euro = 500.000 Euro
• Per effect geschikte methode bepalen:– Recreatie– Landbouw– Wonen– Visserij– Watersector (pompkosten, zuivering…..)– Schade landelijk en stedelijk gebied– Koolstofvastlegging– Fijn stof afvangen– Et cetera
![Page 15: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/15.jpg)
Water en natuur
![Page 16: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/16.jpg)
Waarderingsmethoden
– De bestrijdingskostenmethode– De herstelkostenmethode– De productiefactormethode– De reiskostenmethode– De hedonische prijsmethode– Contingent valuation methode
![Page 17: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/17.jpg)
Gevoeligheidsanalyse• Gevoeligheidsanalyse geeft inzicht in mate
waarin de gehanteerde veronderstellingen over de verschillende kosten en baten de uitkomsten van de MKBA beïnvloeden
• Allocatie: toerekenen van kosten en baten• Geldstromen: toerekenen van uitgaven en
opbrengsten
![Page 18: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/18.jpg)
Kosten CW in Euro * 1.000 CW in Euro * 1.000uitvoering generiek mestbeleid 289natuurvriendelijke oever: periferie Schiphol 501natuurvriendelijke oever: 100% lengte dwarsvaarten 88aanleg en onderhoud meestromende wielen 12.180vispasseerbaar maken gemalen in de polder 6 gemalen 167vispasseerbaar maken gemalen in de polder 12 gemalen 334vispasseerbaar maken gemalen naar Ringvaart 890ecologisch onderhouden natuurvriendelijke oevers, 12,5 km 63onderhoud extra 2,2 km natuurvriendelijke oever 11onderhoud wielen 371regulier onderhoud optimaliseren qua werkwijze 83baggeronderhoud natuurvriendelijker uitvoeren 40waterinlaat en doorspoelen halveren 0
Totaal kosten in Euro * 1.000 15.017
BatenLandbouw: chlorideschade -9.179 Landbouw: grasland opbrengstderving -921Recreatie 1.333 Wonen 3.563 Sportvisserij 2.337Beroepsvisserij 2Koolstofvastlegging 116Vermeden pompkosten 350 Totaal baten in Euro * 1.000 -2.399
Overige effecten57 hectare natuur P.M.toename van biodiversiteit P.M.
Saldo baten minus kosten in Euro * 1.000 -17.416
![Page 19: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/19.jpg)
Afwegingen economisch instrumentariumVoor:• Verbeterd inzicht in kosten en baten• Meer transparantie in besluitvorming• Bijdrage aan verbeterde besluitvorming• Verantwoording besteding belastinggelden• Inzicht in bv maatschappelijke wenselijkheid of kosteneffectieve pakket
Tegen: • Kost tijd• Vereist expertise• Wenselijkheid uitkomsten?
![Page 20: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/20.jpg)
Project MKBA in de Regio• Economisch instrumentarium relevant• Regionale waterbeheerders willen (KRW en
NBW)• Kloof tussen beschikbare theorie (OEI) en
wereld regionale waterbeheerder• Behoefte om aanbod en vraag op elkaar af
te stemmen met praktisch instrument• Project:
– Inventarisatie vraag en aanbod– Pilots– Werkwijzer
![Page 21: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/21.jpg)
Project MKBA in de Regio• Projectorganisatie:
– Opdrachtgevers: LmW, Stowa, Gemeente Rotterdam
– Participanten: Hoogheemraadschap van Rijnland, Waterschap Brabantse Delta, Gemeente Rotterdam
– Uitvoerders: Sterk Consulting, HKV Lijn in Water en Bureau Buiten
![Page 22: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/22.jpg)
Doel werkwijzerOndersteunen regionale waterbeheerder bij:• Kiezen van juiste economische instrument• Uitvoeren van een regionale MKBA• Groeidocument
![Page 23: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/23.jpg)
Werkwijzer• Theorie• Werkboek (stappenplan en voorbeelden)• ICT tool
– Zoekfunctie– Literatuur (hyperlinks)– Rekenmodule
![Page 24: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/24.jpg)
Conclusies• Economisch instrumentarium verdient
vaste plaats in besluitvorming waterbeheer• Economisch instrumentarium ontsloten• MKBA toepasbaar gemaakt op regionaal
niveau• Instrument wordt verder ontwikkeld• Aan de slag!!
![Page 25: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/25.jpg)
Ervaringen Hoogheemraadschap van Rijnland: Jasper Tamboer
• Toepassingen Hoogheemraadschap van Rijnland
• Ervaringen met casus Noordplaspolder• Voor- en nadelen• Aanbevelingen
![Page 26: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/26.jpg)
Ervaringen Hoogheemraadschap van Rijnland: Jasper Tamboer
Nr Gebied? Instrument? Bestuur betrokken?1 Eutrofiëring
Nieuwkoopse Plassen
KEA Nee, technisch rapport
2 Pilot KRW Haarlemmermeer
KEA Ja, pilot
3 KRW Haarlemmermeer
MKBA Ja, methode besproken, uitkomsten niet
4 Peilbesluit polder de Noordplas
MKBA Ja
![Page 27: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/27.jpg)
Polder de Noordplas
Legendaprimair boezemwaterstedelijk gebiedwaterlandelijk gebiedPolder de Noordplas 0 10 205
Kilometers
´
Polder de Noordplas in Rijnland• 4.480 ha• Diepe droogmakerij• Klei en restveen• Akkerbouw en grasland • Hoge droogleggingen• Kwel en wellen• Water zout- en nutriëntenrijk• ‘Begin’ van de boezem
![Page 28: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/29.jpg)
Aanleiding
• Huidige peilbesluit tot augustus 2006• Onderzoek waterkwaliteit• Bestuurlijke overleggen• MKBA
![Page 30: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/30.jpg)
Projectalternatief 1 Peilopzet
![Page 31: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/31.jpg)
Projectalternatief 2 Extra peilopzet
![Page 32: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/32.jpg)
ResultatenProjectalternatief
Kosten (€ *1000)
Baten (€ *1000)
Saldi
Peilopzet 2.223 2.249 26
Extra peilopzet
7.248 3.035 -4.213
![Page 33: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/33.jpg)
MKBA Peilbesluit Polder de Noordplas
ConclusieHet is maatschappelijk verantwoord om het
peil te verhogen volgens projectalternatief ‘peilopzet’
![Page 34: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/34.jpg)
Rol in besluitvorming• Maakt discussie transparant• Geloof in uitkomsten wisselt per bestuurslid• Verschil tussen resultaat MKBA en eigen
portefeuille van groot belang• Heeft besluitvorming versoepeld
![Page 35: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/35.jpg)
Leerervaringen- Kost veel tijd (200 mandagen)- Alleen economisch argument- Geen inzicht werkelijke uitgave waterschap- Kental is een gemiddelde- Gebrek aan eigen economen (vooral baten)
![Page 36: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/36.jpg)
Leerervaringen+ Verhoogt inzicht effecten op kwaliteit
leefomgeving+ Verhoogt kwaliteit bestuurlijke
besluitvorming+ Verhoogt kwaliteit discussie+ Money talks
![Page 37: MKBA in de Regio: theorie en praktijk Jasper Tamboer en Robert van Cleef, 26 april 2007](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062816/56814a67550346895db7823e/html5/thumbnails/37.jpg)
Aanbevelingen• Zoveel als mogelijk vergemakkelijken• Beschikbaar stellen van kengetallen en
ervaringen• Resultaat MKBA combineren met financiële
gevolgen eigen organisatie• Standaard onderdeel maken van relevante
projecten