-
11-1352000-001539-13
Government of the Republic of Korea
2016-2020Plan for Ageing Society and Population
3
-
. 8
1. 8
2. 9
. 10
1. 10
2. 13
. 10 18
1. 18
2. 21
3. 30
4. 35
. 3 37
1. 37
2. 41
. 45
1. 45
2. 48
: 49
-
. 53
1. 56
(1) 56
(2) 61
2. 64
(1) 65
(2) 72
(3) 75
3. 79
(1) 79
(2) 84
(3) 86
4. 93
(1) 93
(2)
97
(3) 100
. 105
1. 108
(1) 108
(2) 113
(3) 115
(4) 116
2. 119
(1) 119
(2) 127
(3) 132
(4) 133
(5) 135
3. , , 140
(1) 140
(2) 144
(3) 152
4. 159
(1) 159
(2) 170
(3) 174
. 179
(1) 180
(2) 183
(3) 186
-
. 192
1. 192
2. 193
. 194
1. 194
2. 196
3. 199
. 200
-
2016-2020
3
-
PART
.
.
. 10
. 3
.
-
8
.
1
12
,
* 1.3 10 , OECD
,
, ,
-
, (20~30)
-
(2017), (2018)
3 5
-
www.mohw.go.kr 9
2
,
(15.2.6)
< >
: : ,
: 14 , 10
: ,
: 13 , 23
: 1, 1
: , 15
:
:
:
:
,
* , , , , , 90
(3), (7.17, 9.21),
(2)
5 (2.1.~, 362),
(6), (18)
, ,
(5.29, 7.23, 9.14)
-
10
.
1
(1)
30 ( 2.1 )
- ( 1 ) 1960 6.0 1983
(2.06 )
15 ( 1.3 )
- 2001 1.3
* 14 1.21,
(: 14 , 1.23, 1.25, 1.23)
* OECD 40 3.65(60) 1.63(02)
, 1.7
< OECD >
, ; OECD Family Database, 2015.
* OECD 1.3 () 11( ),
-
www.mohw.go.kr 11
< ( 1.3 ) >
( 2.1)
TFR 1.3
TFR 1.3 TFR
1983 2001 14(2001, 2014 ) 1.08(2005) 1.21(2014)
1977 1993 11(19932003) 1.19(1995) 1.39(2013)
1970 1992 4(19921995) 1.24(1994) 1.41(2013)
1960/1974 2003 3(20032005) 1.26(2005) 1.43(2013)
, ; OECD Family Database, 2015.
45 20 , 45 7
- 1970 61.9( 58.7, 65.6) 2014 81.5( 78.0, 84.8)
, 2060 88.6( 86.6, 90.3)
* 07 OECD
90 15 16 60 200
(2)
2020
15 662 30 1,269( 2) 50 1,800( 3)
< >
, , 2011
-
12
15 13.1% 30 24.3%, 50 37.4%
- (19551974 1,644, 32.5%)
2020
(85 ) 15 8.3% 50 20.6%
< >
(: %)
2000 2015 2020 2030 2040 2050
7.2 13.1 15.7 24.3 32.3 37.4
(85 ) 5.1 8.3 10.0 10.4 12.6 20.6
, , 2011
2031
15 5,062 2030 5,216() (50
4,812 200 )
- (0~14) 15 704 50 478
- (15~64) 2016 (3,704) 50
2,535 1
< >
, , 2011
-
www.mohw.go.kr 13
2
,
< >
(: )
. , 2011
(15~64) 15 40.3 30
42.9
- 09 38.5 14 40.4
* 5.0, 4.2,
3.8, 3.7 (, )
-
14
< >
2011~13 2020
, 2015.
( )
* : (01~10) 3.77% (11~30) 3.00% (31~60) 1.35%
* : (01~10) 3.14% (11~30) 2.43% (31~60) 1.06%
, ,
- 2001~2010 4.42% 2051~2060 0.99%
< > < >
, 2014.
-
www.mohw.go.kr 15
- 44 , 60
- 25
< > < >
13 GDP 9.8% 40 OECD
60 29.0%
< GDP >
( : GDP %)
1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2011 2013 2020 2030 2040 2050 2060
26.0 28.2 28.5 31.8 28.2 28.7 27.9 27.2 - - - - - -
24.4 22.9 25.0 28.7 26.0 27.3 29.9 30.1 - - - - - -
20.6 25.8 24.9 29.0 28.4 29.6 31.7 31.4 - - - - - -
21.8 22.2 21.4 25.9 26.2 27.0 26.8 25.5 - - - - - -
16.3 19.2 16.3 19.2 18.4 20.2 22.8 22.7 - - - - - -
12.8 12.8 13.1 15.0 14.2 15.5 19.3 19.0 - - - - - -
10.3 11.1 11.1 14.1 16.3 18.4 22.1 23.1 - - - - - -
- - 2.8 3.2 4.8 6.5 9.0 9.0 9.8 12.9 17.9 22.6 26.6 29.0
OECD 15.4 17.0 17.5 19.3 18.6 19.4 21.7 21.4 - - - - - -
OECD STAT(2015.10 ), 1 (, 2014.1)
-
16
,
GDP 14 35.9%
, GDP
* 60 64.2%(2060 , 1 )
49.6% OECD
* (2014) : 19.4%, 9.4%, 9.3%, 3.8%, OECD 12.6%
- 45%
- 50%
60%
< > < >
, 2014.
-
www.mohw.go.kr 17
(, )
, 30
18 ,
, ,
< > < >
, , 2011 , 08~18
20
( 21 )
- 30 2.3
* 18 , 5
08 518 53 282
(, 2014)
* 1990~2000 4,959 (, 2004)
* , 00 5.4% 20 9.6%
, 9 53.2% (, 2005)
-
18
. 10
1
(04)
, (05)
1 (06~10)
*
2 (11~15)
*
( ) 10 , ,
1.08 (05 )
1.2
- ,
*
* 1.3
-
10
www.mohw.go.kr 19
< >
KOSIS (*2015 )
( ) 10 ,
(14), 60 (13) ,
(08), (12) , (06)
* 4%p , 0.8
, ,
* 65 49.6%(OECD ), 8.4 ( 6)
- (18) ,
-
20
1~2
1 12
1 (06~10) : 4 237
( 96)
, , ,
( 66)
,
, ,
( 71)
, , ,
( 4), ,
2 (11~15) : 3 , 231
( 95)
,
, , ,
, ,
( 78)
, ,
, ,
,
( 58)
, ,
, ,
,
2 12 ( : )
1 (06~10) 2 (11~15)
06 07 08 09 10 11 12 13 14 15
152.1 42.2 4.5 5.9 8.4 11 12.4 109.9 14.4 18.9 21.5 25.5 29.6
80.2 19.7 2.1 3.1 3.8 4.8 5.9 60.5 7.4 11 13.5 13.9 14.7
56.7 15.9 1.3 1.6 3.2 4.7 5.1 40.8 5.5 6.4 6.3 9.7 12.9
15.3 6.7 1.1 1.3 1.4 1.5 1.4 8.6 1.5 1.5 1.7 1.9 2
, 0613 , 15
-
10
www.mohw.go.kr 21
2
() , ,
13
* (06) 68 (14) 148
(09) 68 (14) 101
-
- ,
< > < >
2004 2009 2012
59.1 % 62.2% 33.5%
8.0% 78.0% 27.0% 59.9%
2004 2009 2012
67.25 66.80 72.80
2009 2012
0.7% 12.2% 12.9% 40.4%
(, 14)
() , ,
- ( )
* 35.1%, 35%
~ ~ ( , 2014)
-
22
< >
(, 2014)
< >
,
( )
24.6% 23.6% 17.6% 14.2% 9%
- ( )
*
* OECD (33.2%) (35.4%) (KDI, 2013)
- ( ) ,
* (, 2013) : (64%) > (18%)
- ( ) 0~5
,
() ,
* : (08) 14 (14) 956, : (06) 40 (14) 87
-
10
www.mohw.go.kr 23
(06) (3090),
(08) , (5, 3)
(11) ( 50 40%, 100)
(12)
(14) (1, 100%, 150)
- ,
< > < >
< ( ) >
Institut de la statistique du Quebec (2015)
1%
0.0111
(, 2015)
*
(06 3.86)
7%
-
24
() ( ), -
( )
< (2010) > < >
(, 2014)
- ( ) OECD
* 1 (14) : OECD 1,706 vs 2,057
,
* : 42.4% vs 7.6% (, 13)
- ( ) ,
,
* : 0.7 vs 3.3 (, 2014)
* ( ) 16 2 , 12
, 80~100% ( 70% 5 )
- ()
,
* 9%, 47.1% (15.7)
< (10~14) >
~10 10~29 30~99 100~299 300~
64.8% 61.2% 59.1% 69.5% 91.3% 74.4%
3.1% 3.0% 3.8% 4.3% 4.1% 3.8%
6
(13)
47.0% 54.8% 57.3% 64.5% 76.9% 65.5%
56.3% 58.7% 55.6% 60.1% 73.2% 65.8%
( DB, 2015)
-
10
www.mohw.go.kr 25
, , ,
* 14 () , 22.2%
< (25~39) - >
(%)
69.5 46.9 16.9 17.6 4.7
(, 2014)
() , (08)
* : (08) 20 (10) 30 (11) 40 (12) 50,
70
-
* 150% (06), (10)
- , , ,
* (15), (11 31 ),
(13~), (09)
14 0.03
-
26
() ,
* 57.0%( 47.4%)
- , ,
* : (08) 173 (10) 198 (12) 202 (14) 215
* 30, 60% (, 2014)
,
* : (10) 5 (11) 55 (14) 6
- , ,
* 14 : ( 7.8%
)
* : (03) 30.1, 27.3 (14) 32.4, 29.8
TFR
TFR
TFR
( )
( )
2005~2014 1.076 1.205 0.129 +0.717 -0.376
< > < >
, KOSIS (, 2014)
-
10
www.mohw.go.kr 27
< >
25 2529 3034 3539
2.03 1.88 1.46 0.84
2012
,
* 17 7 ( , 2010)
-
- , ,
* : (11) 13,887 (15) 16,140
* 13 686 641 ()
-
28
1
1
() () ()
1.98 (14) 1.91 (14) 1.86 (13)
90
*
*
(, )
,
* GDP :
2.8%
( )
* GDP :
2.9%
,
* GDP :
0.4%
2
() ()
1.42 (13) 1.27 (13)
* 50%
* 90%
*
* 40%
*
* GDP : 1.9% * GDP : 0.5%
0-3
-
10
www.mohw.go.kr 29
2
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
()
15-49 13,670 13,615 13,579 13,532 13,461 13,347 13,215 13,096 13,002 12,909
25-29 1,905 1,933 1,958 1,974 1,939 1,848 1,747 1,642 1,559 1,517
30-34 2,175 2,100 2,030 1,958 1,905 1,909 1,936 1,962 1,978 1,943
()
314 331 344 328 310 326 329 327 323 306
253 274 285 270 256 273 277 276 274 258
245 269 281 264 251 269 273 270 268 251
(%)
25-29 76.9 81.8 85.6 79.0 74.3 79.1 81.2 80.3 79.9 73.6
30-34 26.3 29.7 33.6 35.4 37.0 42.0 46.4 50.0 51.7 50.3
(%)
25-29 54.5 56.7 56.8 51.8 48.0 49.6 50.5 48.2 47.1 42.7
30-34 46.0 51.0 55.7 54.5 53.6 58.5 61.2 63.4 64.2 61.0
()
435 448 493 466 445 470 471 485 436 435
223 231 262 242 230 235 240 249 225 225
167 171 182 176 170 182 179 184 166 165
+ 41 42 46 44 42 50 52 51 45 44
() 1.076 1.123 1.25 1.192 1.149 1.226 1.244 1.297 1.18 1.21
()
435 448 493 466 445 470 471 485 436 435
223 231 262 242 230 235 240 249 225 225
167 171 182 176 170 182 179 184 166 165
+ 41 42 46 44 42 50 52 51 45 44
~
() 3.45 3.44 3.41 3.43 3.4 3.52 3.51 3.45 3.42 3.4
1.79 1.78 1.78 1.74 1.76 1.79 1.75 1.76 1.77 1.79
4.54 4.57 4.61 4.61 4.53 4.56 4.6 4.55 4.5 4.48
7.92 7.94 7.93 7.94 7.85 7.9.0 7.87 7.71 7.65 7.56
GDP 3.90 5.20 5.50 2.80 0.70 6.50 3.70 2.30 2.90 3.30
- ()
ECOS, KOSIS
-
30
3
() (08)
< : 65 >
( 12 , : , )
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
677,849 848,348 986,564 1,129,942 1,265,781 1,417,187 1,613,886 1,810,913 1,981,184
*159,760 169,050 177,740 191,490 203,730 219,010 240,120 258,060 276,130
* 12
- (05), , (07), (11)
* 51.6%(14), 27,127(15)
< (65) >
- 14.7 4%p ( )
()
-
10
www.mohw.go.kr 31
() 10 ,
- () (1,049) ,
< (15.7) >
159
3,187
1,049
2,138
2,095
()
43
844
1,251
458
112
- ,
< >
30~39 40~49 50~59 60
() 23,115 33,072 43,025 33,660
(%) 61.0 69.0 74.1 82.4
, (2014)
()
- (08) (12, 13), (14)
* : (09) 28 (10) 31 (12) 34 (14) 42
** 12 0.8
(14 , )
- (12), (14) *
* (14) 75 (15) 70 (16) 65
-
32
- , (25 )
* 5 (05), (07), (12)
- () (11), (15)
* 56 933 (15), 75 9 (12.7%)
- (10), (12) --
-
() , (85 )
* (12 81.4) (73) 8.4, 6
- ,
,
- 1/3
* 3 1 (13,922)
50.4% , 1 3,624
- , , ,
()
60
* 16 300 , 17 300
< (5760) >
100 84.43 90.10
1 100 91.79 97.97
62.49 49.94 53.65
. , . 2015.
-
10
www.mohw.go.kr 33
()
< (1970~2040) > < >
- 60
,
* 61 60 1 , 18 2
- ,
* 214, 5 88 (3 55)
- 180 ,
* 14 15 (26 1), (24 7), (13),
(8 1), (4 8)
- *, 10~20
* 14 36.8% ()
() (06)
* (06), (07)
-
34
-
* (14),
() ,
* 300 65%
( , 2015)
** R&D : 250 vs 5
- , ,
* 23~33 : 2.3 (29 3 )
** 18 , 20
- ,
* : 44 , 60 , :
35
-
10
www.mohw.go.kr 35
4
- , , ,
,
- , , ,
*
, ,
,
-
-
36
10
1
,
,
3
,
2
, ,
, 3
,
,
< 3 >
-
3
www.mohw.go.kr 37
. 3
1
3
,
, , ,
,
, 20~30
* :
(93) 1.66 (14) 1.98, (99) 1.50 (14) 1.91
< >
, , ,
,
-
38
, , ,
, ,
,
1
< 2529 > < >
-
3
www.mohw.go.kr 39
,
, , ,
< > < >
OECD, Family database (14) OECD (13)
,
,
-
,
, ,
-
40
--
, --
3
-
3
www.mohw.go.kr 41
2
: (14) 1.21(20) 1.5
: (14) 49.6(20) 39%
1 1
, ,
--
-
42
3
2020
3 1.21 2020 1.5
, 49.6% 2020 39%
() 1.5 2.1
() BONUS ONUS
* BONUS :
* ONUS :
3
[] (14) 1.21 (20) 1.5
[] (14) 49.6 (20) 39%
-
3
www.mohw.go.kr 43
(01) , ,
(12) , , ,
( )
(23 ) ,
, ,
< >
2005 2014 20052014
()
(A)
()
(B)
(B-A/A, %)
435 1.08 435 1.21 12
223 0.57 225 0.64 12.3
167 0.41 165 0.45 9.7
+ 41 0.10 44 0.12 20
-
44
(14) (20)
4.8% 10%
, 5 10,
/
77.6% 82%
(1.1%p)
-
,
/15~44
100
40.7% 48%
OECD
(50.9%)
15~29
/
5%
(15.7)15%
D/B
,
/
*100
26%
37%
(25
45%)
D/B
/
1
2,057
(14)
1,800
OECD
OECD
/
18.2 17
2
()
49.6% 39%
OECD
Income
distribution
database
,
,
50%
/
1 1
8.4(12) 7.5
WHO
,
0
-
28.4 20
65
/65
10
55.4% 62%
OECD
15~64
,
65.6% 70%
1%p
/
(55-64)
5.4%(13) 10%
.
/GDP
R&D
-
www.mohw.go.kr 45
.
1
3
- (14) 1.21 (20) 1.50 (30) 1.70 (45) 2.1
* :
(10) 1.23 (15) 1.28 (20) 1.35 (30) 1.41 (45) 1.42
( ) (30 5,216 , 50 4,812, 2100 2,814)
4 (3135), 50 301, 2100 1,407
* 2060~2100
( ) (50 2,535, 2100 1,343)
50 95, 2100 899
< > < >
-
46
( ) 2051~2060 0.09%p
2001-2010 2011-2020 2021-2030 2031-2040 2041-2050 2051-2060
4.42 3.60 2.87 2.07 1.47 1.08
4.42 3.60 2.87 2.06 1.45 1.03
4.42 3.59 2.86 2.04 1.42 0.99
( ) 41~50
51~60
< (-) >
( ) (50 71.0, 2100 88.4) 50 1.5, 75
16.1, 2100 31.4
( )
1
-
www.mohw.go.kr 47
1 1.5
1 , , 20 1.5
2005 2010 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
() 1.08 1.23 1.19 1.21 1.23 1.27 1.32 1.38 1.43 1.50
() 435 471 436 435 439 445 453 461 470 480
2 , 5 10%
0.145
* OECD 30% (OECD)
* 0.13%p , 0.4 (, 12)
3 ,
5 10%
0.152
* 20 0.062 (
14 0.031 0.031 )
* ( 1%
0.0111 (, 2015))
* ,
( 60% )
-
48
2
2016~2020 2021~2025 2026~2030
15%
20%
25%
48%
(OECD )
55% 60%
37%
45%
45%
, NCS
17
( 2,000 )
, NCS
,
,
489
14.1
629
33.7
780
50
20% 25%
( )
30%
( )
62%
(OECD ) 64% 67%
20%
,
-
www.mohw.go.kr 49
75 (15 7,577, 50 7,503),
4~5(15 5,438, 50 4,278)
32 (7,893), 19 (5,491)
3
* 30, 16
( 14%) 4 ( 17, 21)
( 20%) 4 ( 26, 30)
50 30.5% (37.4%) 6.9%p
< > < >
< > < >
-
PART
.
.
.
-
2016-2020
3
-
.
-
54
, ,
,
< >
,
,
-
- -
-
www.mohw.go.kr 55
,
- ,
- , ,
, ,
< >
, ,
-
56
1
1
2
(1)
,
* (/10): (00) 25.5 (05) 19.2 (10) 13.9 (12) 13.2
* (, 1323, ) :
() 61 () 97 () 26 () 134 () 277 () 37
* (%)(14) : () 40.7, () 57.8, () 57.2, (OECD) 50.4
* (1529, %) : (13) 8.0 (14) 9.0 (15.2) 11.1
-
www.mohw.go.kr 57
,
* ( , %): (90) 27.1 (00) 62.0 (09) 77.8 (14) 70.9
* 12 602 1,050
()
* (30.1%), (34.4%), (9.0%)
116
* 44.9 + 6.5 + 64.3 (, 15.6)
* : (07) 682 (10) 702 (14) 1,040
, ,
,
* (14): ( ) 100 > ( ) 34.6
* 15~29 : 02.8 23.9% 14.8 34.6% (, 2014)
, ,
* 5 (, , , , ) 15
- ,
- , 16 60
-
58
52 15(14, )
16~19 8~13(15 )
10% 9 (15 )
- ,
- , +
* () 1 500
* ( )
1 2 1,080
(15 1.516 3)
,
SW
* ,
, * ,
**
* , ,
** 3D , , , IoT , SW
+
( )
-
www.mohw.go.kr 59
- () IT, () ( )
- ()
- ()
- () (, ,
)
( ) (On-Off)
* () +
() ,
( ) ,
, *,
* 1 15
,
* () 4 ,
* () 5
* (16)
* 50% , 3 3
, 1 ,
(16~)
-
60
,
* () 16 60 17
() + 16
(4) IPP (16 20)
, *
* ( ) , , , , ,
() , , IT, CT
-
* () , ,
() 1 37 74
,
* (15) 21 (16) 40
- (17)
,
,
( )
-
www.mohw.go.kr 61
(2)
* 7,500, 82%
(, 2013)
* , ,
(, 2015)
30 , 510
1.2 (14 )
,
(: 36)
,
*
* (87.4%) (14 )
*
* (13~14) 3 (15) 4 (16) 5
( 2 3 )
,
(16)
-
62
() 5% ()
( )
* (16) 4 , 2,904 ( : 145), (17) 2 , 1,680
( : 84)
( )
( 11.2, 0.80.9),
- 0.2%p 17
(0.2%p)
* (0.5%p)
( ) (0.2%p)
( ) ( 50%
70%) (16)
* ,
50% 1
- , , 16 (3) 4
5 2*
* , (16 3.1)
() (36)
5 5.3
- 50% ,
( 5 )
-
www.mohw.go.kr 63
() 1,000
(15, 17) , (1, 18),
(15, 19), (8, 16), (1, 18) 5,800
() 50% () , *
* , , , ,
CCTV, , , ,
-
6 10
(, 510 ) ,
510 ( 6.2, )
* 30% , 510 15%
( ) ( 5%) ( 8)
- () *
* 15 1.4() 17 6()
( )
* , 510
-
64
2
1
()
,
, ,
2
3
,
,
-
www.mohw.go.kr 65
(1)
*,
* 57.0%( 47.4%)
** : 35.1%, 21.7%, 19.1%, 2.4%
,
*, **
* 2125(23.1%), 2630(16.7%),
3135(13.1%) (, 2013)
** : (67.6%), (63.0%)(, 2014)
(1115 31 )
* : (11)52 (12)48 (13)48 (14)46
OECD (8.5) (15.7) OECD 34
29
,
10 9.5
* (10 ): 6.6, 7.1, 5.5
( 1 15~20 ) , ,
(CTC) (15) ,
-
66
OECD
< OECD (13. OECD taxing wages) >
( : %)
1-2(A) (B) B-A(%p) 1-2(A) (B) B-A(%p)
33.8 49.3 15.5 27.6 38.2 10.6
20.3 31.3 11.0 OECD 26.4 35.9 9.5
26.1 31.6 5.5 19.0 21.4 2.4
41.0 55.8 14.8
()
,
(16)
- ( 35.1%)
- 1 ( 19.1%)
, 50%
-
: (15) 117 (17) 0( 5% + )
* (15) 20~30% (17) 5% (18) ( )
- ( 16) 20%
(10~0%) (16)
* ( 50% )
- 20~30%
5% (17)
-
www.mohw.go.kr 67
- ( )
(18)
- ( )
(16)
* 1 50( 70)
* (15) :
( 80%)
- * (, ,
)
* , ,
* 13 1 21 , 50
(13 )
- ()
* (15) 6 (17) 17( )
- , ( ) 50
70, 20 (16)
-
*
(16)
* (15) 31 (20) 48
(16)
-
68
( )
(17)
* (69.2%)
- ( ) ,
*
- ,
(16)
< >
43 6
4100% ()
25~40
25~50
:
6, 8
3
50% ()
39 3 100% (NHS)
44 6
3
190 ()
50 ()
(, 2012)
- (18)
* 20 8
-
- ,
* (16.) (16.)
(17)
-
www.mohw.go.kr 69
- 3
( )
*
-
- ( 12, 18, 24)
* : 12(2, ~) 15(3, ~)
(14, 1,300)
(29.3%), ( 24.3, 2)
- (pool) ,
(16)
* : (0814) 13,144, 12 (15.3.) 4,256
, (17)
< >
(18)
- ,
( 47)
-
70
-
*
* : 3~8
- 40
-
, , *
* , , , , 15
(, )
(1 )
(16)
- , ,
* 29.2%, 20.6%, 15.0%,
9.5% (2012 )
-
* , ,
, ,
(16)
* (14) 55.8% (20) 65%
12
(16)
-
www.mohw.go.kr 71
* (CIN2) 90% , OECD 24
()
(16)
( ) ( 60 )
( )
( )
( )
,
- ( 10),
- 1 150
- , ,
1 15 , 1 30
6 1 15
1 30
15% (: ~ 300, 900 )
- () 4 1
50
- : (7%), (10%)
-
- 3 50%
-
72
, ,
(2)
, 3
* : 10 9.2%12 9.3%14 9.4%
* 1/2, 1/5 (, 12)
* 83%(, 12)
, , ,
, ,
, ,
,
* : (07)33 (10)56 (14)80
* : (13) 55,780 (14) 67,806 (15) 82,536
,
* (35.3%), (14.7%),
(14.7%) (, 10)
* : (11) 2,464 (12) 1,880 (13) 922 (14) 1,172
-
www.mohw.go.kr 73
, ,
(16)
(16)
- ()
* (15) 15 (17) 20 (19) 25
- ()
--
,
* 16 1 ,
/ : / 446 (65 )
: , ,
* ,
,
(16)
*
,
- ()
* () 24 ( ) 10
( 5 500 )
- () 11 (16)
* ( )
-
74
- , ,
-
(16) ,
-
- ,
,
- , , ,
*
* (, ),
-
217( 6 ) , , ,
,
(18),
,
(16~)
, , ,
* 30 , 100, 4,000(15)
-
www.mohw.go.kr 75
(16)
()
(16~)
(16~)
,
(16~)
* (15) 15 (16) 16
(3)
13 OECD
* , , , ,
, ,
* (52.8%) OECD (13 )
, OECD
* (15~24) ( , 09)
: 7:50 5:21 5:04 3:49 5:02 5:55 6:06
-
76
, , ,
,
46( 0.5%)
, ,
* 1~3 37.0%, 26.7%, 13.1%
( . 2014)
*(16)
* ( ) : , :
, : , , :
Childrens Play Initiative
10 (07) : ,
(Play England) ,
-
(16~)
* (62,417, 14.1.)
-
www.mohw.go.kr 77
- , ,
(16)
- (16)
* 228( 1)
- (16)
-
- * (9 )
(16)
* 2 , 15 10,000 ,
16 9
UNICEF
* UNICEF 30 1,300 , 14
* : (15) 1 (20) 48
,
* (16)
* , , , ,
e
(17)
5 * ,
(16)
* (8), (10), (10),
(6), (10) 44
** , , , ,
-
78
,
- (16)
(17)
* 5 18
- *
(18)
* , ,
- 1
(18)
95% *
* : (15) 91.2% (20) 95.0%
-
www.mohw.go.kr 79
3
1
,
,
2
3
-
(1)
,
* () 09 50% 11 70% 13 100%
* () 09 0~1 13 0-6
-
80
* 23.8% (, 2014)
- (15 0: 78 vs 20)
* 0~2 : 35.4%(14), EU 29.0%, 25.9%(10)
* 15 15%, 28%
*
,
* ( 52.8%) : 83.6%, 64.3%, 46.8%,
34.6%
(16)
- (12H/)
* : , , , , ,
* : , , , ,
-
www.mohw.go.kr 81
- (6~8)
, ,
- , 2~3
(16~),
- ,
* (15) 243 (16) 380 (20) 687
(16~)
-
-
()
- Off-line (, )
*
2025 45%
(16~)
* (15) 28% (20) 37% (25) 45%
- 20 (16~17 150),
( ), ,
*
( , , )
-
82
- (17 2,300)
, , , *
* ( ), ( )
- 20 80 (+), 85%
(14 75% )
-, - ,
( 15)
(16~), *
* (15), ( 30% , 15)
< (15.6) >
( : , , %)
42,978 2,563 1,415 843 14,674 22,580 155 748
() 100.0% 6.0% 3.3% 2.0% 34.1% 52.5% 0.4% 1.7%
(B) 1,359,398 163,582 96,105 46,038 703,173 303,213 3,947 43,340
() 100.0% 12.0% 7.1% 3.4% 51.7% 22.3% 0.3% 3.2%
,
(16~)
* : (14) 148,269 (20) 199,360
,
(16)
* 1/3 (15,000)
- ,
(17~)
-
www.mohw.go.kr 83
1
(16~)
23 ,
- , (15.9~)
(16)
-
1(14) ,
2(15)
3(16)
(16) ()
8
() (: 2 )
* 15 2 2
( )
( )
*
,
(6,000/)
-
84
(2)
1~2
*
* () , (Hort, )
() , ,
, ,
* 35.1%, 35% ~
~ ( , 14)
,
* 59 ( 14.3)
, , ,
*
* , 5 120
, ,
,
* (, 2012)
-
www.mohw.go.kr 85
1~2
* (15) 24 (20) 26
- (16)
- , ,
-
OO ,
OO
( )
- 3
(16~)
* : (15) 22.3 (20) 25.8
* , (55.5%) (15.0%)
(11.6%) (, 12)
- ,
-
86
-
,
- () ,
(16)
- , *
* ,
(www.hikorea.go.kr)
(3)
,
* : 7.4% vs 2.2% vs 0.8%
* 14 18.2 , 1 24.2
0.3
, ,
* : (97) 10.9% (10) 28.9%(, 13)
* : 1_ , 2_ ,
3_ ( , 13)
*,
-
www.mohw.go.kr 87
* 08 : EU 21 7.8% < OECD 8.7% < 11%
* 42.9%, OECD 25% 1.5
(PISA, 09)
*
(46.3%), (44.4%)
(, 10)
, , OECD
(15 OECD )
* : ($8,202), ($5,152), ($4,773), ($4,761)
* : ($21,189), ($9,019), ($8,554), ($8,322)
- (16)
* : (13) 42 (14) 811 (15) 2,551 (79.6%) (16) 3,204(100%)
,
1 1 2, 2 1
- ,
-
-
88
< () >
Pre () () Post ()
-
- ,
,
-
,
-
- NCS
* () 16
* () 78(14) 100(17)
- *,
* : (15) 9 (16) 60 (17) (203)
()
() 1 , 2
() , NCS ,
( : , : )
() (meister)
() ,
,
- (Uni-Tech)
* ,
* ()
-
www.mohw.go.kr 89
NCS
- NCS
* NCS : (15)130 (17)
NCS
(NCS)
() ()
,
- (16)
* 4 8 (16), (17)
,
, ( )
,
-
90
- ,
e-learning
* e-koreatech e-learning : (15) 200 (20) 600
e-koreatech
(15.4, -)
- ,
- * ,
(18 )
*
- (123), (1,034)
(16~)
- -*
(16)
* , ,
(13)
14 4 ( 5 )
* : 633(14) 480(15)
,
-
www.mohw.go.kr 91
* , , ,
* (16),
**(16)
* () ()
** , ,
(14.9)
- 2018
-
(16)
-
* **
* ( , , / , ),
4, 2 ( )
** , 2 6 ( 1 6 ), 1
10 ( 1 3 )
- * (16), ,
* , ,
( )
(16~)
* (14) 1 (15) 1~2 (16) 1~3 (17) 1~4
-
92
14
- () 14 8
(, 93.1.1 )
- () 450
(, ~2 480 )
* (16~)
,
50%
* (3.9) + (3.1) = 7(11
14 50%)
,
- : 480
- 2 480, 3 360, 4 264, 5
168, 6 120, 78 67.5
-
www.mohw.go.kr 93
4
1
2 ,
,
3
(1)
,
,
-
94
* (300 ) 63.1%
(100~299) 55.2% (10~99) 44.0% (5~9) 42.6%
-
* ( , 14) 300 4.6 vs 300 11.2
-
* ( , 2012) () 100%,
12.2% () 15.5%, 1.8%
, (OECD 3)
* : (05)2,341(10)2,120(11)2,116(12)2,092(13)2,071(14)2,057
* David Coleman
,
(16)
-
(17)
(16~)
- *
*
-
www.mohw.go.kr 95
-
* :
(16~)
-
(16~)
- 5 *
**
* () , , , ,
** , , , ,
- ,
- 1
-
(17)
* (14) 956 (20) 2,500
(16~)
* (14.2) : ,
* (): (15) 291 (20) 2 (30)
-
(16~)
-
96
Work-Life Balance(WLB, )
: (0007) ,
(2%p) ( 7%)
: 07
,
(16)
- ,
, Q&A,
*, ** (15)
* 1 (14) 2,057 (20) 1,800
** (2610)
- (16)
- ,
(16~)
* (16~)
* 3 , (10~30%) ,
- , ()
(16)
- *
(16~)
* () , ,
- (17)
-
www.mohw.go.kr 97
(2)
95.6% *
* (13, ): 300 (95.6%), 300 (4.4%)
300
< (25~39) - >( : %, )
69.5 46.9 16.9 17.6 4.7
, 2014.
* (37.6%), (31.3%)
(, 2014)
* : 0.7 vs 3.3 (, 2014)
* (14.10)
* ( )
40100%( 100150)
< (, 2014) >
41.9% 19.4% 13.4% 11.5% 10.1% 3.7%
-
98
( )
(17)
- ( 20 30)
- 1 * 20
40 2 (17)
*
< () >
5( ),
10( )
( 60 / 120)
20
( 240)
20 ()
30 ( 360)
40 ( 480)
( ) +
- + -
-
(15 1 20 6)
* : (14) 418 (15.10) 981( +)
105
-
* , ,
+
(15 2 2 )
-
www.mohw.go.kr 99
- , e-, - Pool
Pool
DB
() (14 89 20 200 )
- , , ,
- ()
(15 3 17 5)
-
(16~)
-
(20 30, 17)
-
( + 1,080
)
* 6 40,
6 80(1 6 40)
() * 1 3 (16)
* ,
( 40100%, 100150)
- 16 (18~)
-
100
* : (15) 5.5% (20) 15% (30) 25%
( )
(16)
-
-
() 16 2 (
) 13 80%, 3
() 14 2 ,
2 2
06 3% 13 32%
() 14 2 , 50%
(3)
2 (
15~30) ( 1.5%)
* : (12) 437 (13) 736 (14) 1,116
,
* 13 1,062 513 (48.3%)
** 40%( 100)
,
* 13 0.44 1.5~2
-
www.mohw.go.kr 101
( )
* ( ) , , ,
( )
(16)
-
( )
(16)
* 15 ,
(12)
(23) (16)
* = (1) x 2
* 12
6 6 6
12 12
< > < >
- ,
() ( )
(16)
*
-
102
,
(16)
300 (16)
(16~)
-
* ,
-
- *
* (, , )
(2030)
* ()
() ()
-
-
,
(16~)
* ) - , ) , )
-
www.mohw.go.kr 103
< OECD () >
-
2016-2020
3
-
.
-
106
, ,
,
1 1
-
-
() , ,
-
- , ,
- ,
-
www.mohw.go.kr 107
,
,
, ,
, ,
-
108
1
1
, 1 1
,
2
,
3
IRP( )
4
(1)
(458), 1
(112) (15.7)
(1,049) ,
* : ,
-
www.mohw.go.kr 109
< >
()
100 100~200 200~300 300~400 400
15.0% 60.7% 82.3% 92.1% 96.6%
68.9%
96.9% 17.3% 74.1% 62.2%
(), 14.12
,
< >
() ()
, 850
(20~60 30%)-
,
() ,
(16~)
438
(15~64 12%)
1,611
(55 4.8%)
18~60 , 2,113
(18~60 65%)
295
(60 30%)
() 70% -435
(65 67%)
, 107 36
, 14/15, 12, 13
1 1
- (16)
-
(16)
-
110
< >
18~60
()
2/3
1/3
10
10
( )
10
1/3
- , 30%
( 20% )
- (35) ,
( 61)
-
, EITC (16)
60
(: : )
- ,
10 ()
()
-
()
()
-
(, , )
-
www.mohw.go.kr 111
1 1
1
2
*
( , ) (16)
* , 16.1.1
() 64
()
(1999.1 )
- 5 50%
-
112
- (16~)
- (16~)
5 , , A
(18), (19)
, , ,
(16)
< () >
(16~)
- , , ,
- , , ,
(16)
* : (15) 30% (17) 35% (20) 40%
-
www.mohw.go.kr 113
(2)
() 60
( )
() 65
27,127(2007.7~2015.9)
168( 64.5%)
3.5, 85.7%
(2014 )
11 ,
* () : (12) 2,202 (13) 2,927 (14) 3,963 (15) 5,143
* 15.11 , 19% : (14.11) 992 (15.11) 1,180
(14) (4 3%), ( 100% 100%
70% ), ( 2%) ,
( 65 65 )
(15) (70 80%),
( ), (32.5%),
(3ha)
-
114
* : (15) 2.8 (20) 14.1 (25) 33.7
- 60 1 60 (16)
- (9) , 9
-
* , ,
- ()
- ,
- , ,
-
20 3 (65)
88 + 82 = 170
* : (14) 4 (20) 20 (25) 50
(2.52%),
-
www.mohw.go.kr 115
(3)
15.6 16.5%
* 300 77.0%, 10 11.9%
< >
10 10~29 30~99 100~299 300
11.9% 39.1% 46.0% 58.0% 77.0% 16.5%
,
* : 18.1%, 24.7%, 35.2%, 12.2% (OECD, 14)
* (10 ) : 57.5% (, 2015.6)
* : (15) 50.6% (20) 60.6%
- , , (16)
IRP() (17)
- IRP
-
116
- IRP (150 )
*
* IRP
- IRP
* IRP ,
- IRP
* (
)
IRP( )
() (12, )
-
IRA*
* IRA() :
() IRP
. ,
IRP
*, (: 85)
(16)
*
(4)
,
-
www.mohw.go.kr 117
< (50 ) >( : %)
,
1)
50~59 80.2 100.0 65.8 9.5 4.2 15.7 4.2 0.5 19.8
60 51.6 100.0 53.2 6.3 4.8 21.3 12.2 2.2 48.4
1) , 2013
,
* 30 , 60% 40
, 50% (KB, 2012)
* 85% (KB, 2013),
20 74.7%( , 2013)
,
*, (IFA) (17)
* ()
, ,
DB (16)
, ,
* () ,
(16~)
* (15.12)
-
118
, , ,
*
* () , , () ,
-
-
-
,
(16)
-
* (, , , , , , )
- ,
-
-
www.mohw.go.kr 119
2
1
, ,
, , ,
2
,
,
3
,
, ,
,
(1)
,
, 30 30
-
120
* 13 42.5%, 22.1%
* OECD 2
* WHO, OECD, UN
, ,
* 25.1% , 78.8% (. 2014)
65 6.72,
4.02
65 61.7% 5 , 9.6% 10 (2011
)
*(65 10 55.5) (27.3) 2
, OECD 3(14 )
* OECD 18.8, 27.1, 27.1, 14.3, 16.2, 5.9
, ,
14 42.5( 6.6% )
2, 48
32.3 , 27.2(84.3%)
-
www.mohw.go.kr 121
,
*
* , , , , , ,
, ,
,
40 32*
* (10 ) (20%), (25%),
(15%), (40%)
* (14) : 10,559
*, **
* , (3),
** ,
, ,
(16~)
*
(17)
*
-
122
< >
, (16)
(16~)
- (DUR) ,
* Drug Utilization Review, : , ,
-
* , (, ), , ,
- , (16)
, ,
(17)
- ,
( ) (16~)
- ()
* 15 4(, , , ), 3(, , )
-
www.mohw.go.kr 123
< - () >
,
, (16)
* (15) 70 (16) 65 , 10
()
* 80%, 100 -
* (15) 1,850 (16) 2,600
, ,
-
124
5
* 1 18%
(16)
- , ,
- (16)
- , (13) (16)
- , (16~)
* ,
- ,
* (15) 10 (20) 50
- (17), ( 75 )
(16)
- (16), (17~), *
* , ,
- *
* (14) 1,687 (18) 2,459 (20) 3,000
-
www.mohw.go.kr 125
-
*
* (10 ) (unit) ,
- 78 ,
* : ,
5 (16)
* (13) : medicare 43%, 30%, 12.7%
* : (14) 893 (20) 1,400
, , , , , ,
,
- ( 4 )
-
- ( , )
-
-
-
-
126
- 1
- 2 , ,
(16~)
< >
( ) (17)
-
-
15 7 15
, 18,000~23,000(
280,000~370,000/, )
-
www.mohw.go.kr 127
(2)
65
* 1 TV, , 27.0%
* : 65~74 28.4%, 75~84 26.3%, 85 17.2%
, ,
< 2014 60 >
/
()190,056 14,593 197,030 4,696 1,163 80,658 1,762 3,792 13,356 13,085 19,235 3,789 3,978 269 550,970
(%)34.6 2.7 35.8 0.9 0.2 14.7 0.4 0.7 2.5 2.4 3.5 0.7 0.8 0.1 100
,
* (10) 259 (15) 321, (10) 60,737 (15) 64,000
,
,
,
-
128
* (2014 ) : 56.8%, 18.2%,
: 77.0%, () 14.9%,
8.0%
* (13) : 41%, 26%, 24.4%, 6.2%
< >
2003 2006 2009 2011 2013
14.6 14.3 19.3 19.8 19.9
15~29 52.4 59.5 79.8 77.7 80.1
20~29 10.3 8.3 13.9 13.2 13.7
30~39 11.6 10.2 13.6 11.2 11.2
40~49 14.2 13.9 18.6 17.0 17.3
50~59 12.2 12.4 15.5 14.6 14.5
60 6.7 6.5 7.0 7.2 7.8
65 5.6 5.3 5.3 5.5 6.2
, (2003, 2006, 2009, 2011, 2013 )
, , , ,
(, 2011)
(Senior Community Service Employment Program), ()
,
,
* : (08) 26.4%(12) 35.6%, OECD : 40.4%
* 25~34 43.5%, 55~64 29.2%(14)
-
www.mohw.go.kr 129
(16~)
- ,
- ,
* () 1.4(15) ,
100(20)
- ,
()
- (, , )
( 5)
- ()
(16)
- ()
-
-
*
- ,
- (leisure career)
(16)
-
130
(, ) (, , , )
(16~)
* (15.312)
- ,
-
- , , , ,
, ,
(16)
*, ,
(16~)
* (20, 8) 20 ,
,
(17)
(16~)
-
, ( 65)
(16~)
- ,
* : (15) 34 (20) 59
-
www.mohw.go.kr 131
,
(16)
- , ,
( 2 1)
() (14 73) -
(), () ( 3032)
9~12 ( ) 20 (15 26.2)
- , , , (-)
(15 8)
- CCTV, , 30
(15 16.2)
() (10 )
( 10 ) 6 (
) 20 (15 3.7)
,
* : (14) 13.7% (17) 16% (20) 26%
(16~)
- IT
()( )
* ( )
- ( )
* , ()
- Well-dying ,
*
-
132
(16~)
* () , ,
, (16~)
* ( ), ( ), (
)
--
() (16~)
-
*
* , , , ,
(3)
,
()
,
-
www.mohw.go.kr 133
3 ( 1)
* ()
()
() (16)
- ,
(16~)
- 1:1
- 13
* (15. 147)
, ,
(16~)
(4)
-
134
, ,
() *
17 1,300
* , LH ,
- , , 24
,
- ,
()
( ) 30% 2
(16~)
-
( 20)
* 400, 12
( ) LH
1 (16)
* 50~80% , 8~20
65 (350~950)
(, )
-
www.mohw.go.kr 135
< > < >
*
* , , , ,
- (), (), () ,
() , , ,
( ) LH
( 28 36)
( ) , LH,
LH
(5)
-
136
* : 42.5%, 22.0%,
21.7%, 10.6%
* : (1 ) 22.4%, (15) 34.7%, (5 ) 31.6%
, ( 79)
* () 29, 1.7 vs () 56, 3
(, )*
* () (15.3.), 2 (15.1.)
* (05) 2.3% (13) 7.1%
, 5 1
* : (98) 89.9%(06) 63.4%(10) 36.0% ( )
* 1~2 : 7.4%, 0.9% (, 11)
5 65
< : 65 >
10 11 12 13 14
26,402,364 27,251,153 28,263,317 28,848,040 29,544,245
1,299,913 1,451,437 1,658,560 1,869,155 2,078,855
(%) 4.9 5.3 5.9 6.5 7.04
-
www.mohw.go.kr 137
5 3.6% , 68.9%
* 65 : 10 5.6%, 14 9.1%
< 65 >
10 11 12 13 14
226,878 221,711 223,656 215,354 223,552
12,623 13,596 15,190 17,590 20,275
(%) 5.6 6.1 6.8 8.2 9.1
( 9.1%)
* 14 , 7,672 697
- , ,
-
( 63 ) ,
,
- , , ,
-
-
- , ,
-
138
,
( 8) (16)
* , ,
,
*
* (15) 10% (20)
- (, , )
(16~)
-
(16~)
- * ,
**(16)
* 1 1 , (65 )
( )
** 16 8,500
-
(16~)
* (15) 90 (18) 120( )
- ( )
* (15) 92 (20) 132
(3, )
(17)
-
www.mohw.go.kr 139
() *, 75
, ** (98)
* 70 5, 70 4, 71 3
**
() 70 , 75
, 75 1
() 75 75 80
2
*
(16)
* (14) 697 (20) 2,000
-
(16)
() 12 2 (2007 )
() 300m
() 7,672 697 (14, )
-
140
3 , ,
1
2
60
3
(1)
M-Curve
* 214, 5 88 (, 2014)
(, , )
*
*
* : () 20.2%, () 22.6%, () 20.0%, () 39.7%, ()23.4%,
()11.6% (: OECD, )
-
www.mohw.go.kr 141
*
,
* 13 10%
< (, 13) >
4
12.5% 7.6% 8.8% 1.5% 1.4% 2.4% 1.9% 2.7%
* 1.4% (
21%) (, 2012)
,
*
( , 2008)
,
< (%): 2014 >
(: %)
1~4 5~9 10~29 30~99 100~299 300
55.8 46.1 43.0 43.6 32.5 27.6 43.2
11.6 11.2 9.1 11.8 4.0 2.9 8.9
0.03 0.31 0.61 0.66 0.24 0.17 0.36
0.24 2.07 4.59 3.84 2.70 2.14 2.78
, 2014.
-
142
* ('15) 5,700 (16) 14,605
, *
() (16)
* () ( 50%), 50% ()
(15~25 20, 25~30 12),
(16)
,
(16~)
, (30/) (16)
* () : (14) 300 (20) 2,000
(16~)
< >
40
40 ,
1 8
- (07:00~10:00 )
- (07:00~10:00 )
1 412
5
1 4~12
3.5~4
40
*
-
www.mohw.go.kr 143
-
(17)
- (16)
- (15~17)
- (17)
, (16~)
- 30,
-
+ , R&D
(16)
(16)
* ,
, , K-Girls' Day ,
(16~)
K-Girls' Day
: 1
2014 K-Girls Day , 2015 120
2
: Girls' Day() 2001 , 9 2
11
, , 16
-
144
() Tech Woman Fellowship*
(16)
*
R&D
-
(16~)
* (15) 150 (20) 162
-
(16)
* R&D (
)
- R&D
* (15) 114 (20) 172
* 500 ,
-
(16)
(2)
60
* 16 300 , 17 300
60
-
www.mohw.go.kr 145
* () (15.3, 300) 60 : 53.3%, 24.3%
: 32.7%, 22.0%
() (13)
() 60 , 60
60
() 16 300 , 17 300
(13.4),
60
60 ,
60 ,
60
,
61 60 1 , 2018 2
(60 ) 10 6(62.0%) ,
* 30.9% (12 OECD 12.3%) , ,
* 1,000 ,
81.8%(14.8)
* 1,000 (2014) : 94.4%, 2
83.5%
-
146
(55~63)
,
* 10~15 53 , 16~20 98 (KDI, 2011)
< >( : %)
26.3 19.4 18.3 13.4 4.9 15.4 2.3
, . 2014.
,
(, )*
* : 36.5% vs 4% ( , 2013)
, ,
78.3% 70 75
31.6%
< >
2014 (65 10,451 )
-
www.mohw.go.kr 147
100 ,
,
< >
65
()
,
60
(61)
()
(60)
,
60
- 18
-
( , 60+ )
* : (15) 6 (20) 8
() , ,
()
- :
- :
- :
() 60
( 7,250 )
-
148
- 2018 60
- 2018 , , , ,
* : (15) 300 (20) 2,000
, (, ),
(16)
- 50 , (
, )
50
(16)
() 50 2
()
- : 50% 2
1,080
- : 1 30 2
, ,
< >
10 1020 2030 3040 40
17.2% 18.1% 27.3% 10.3% 27.1% 100.0%
20 2050 50100 100200 200
16.9% 32.4% 36.0% 13.0% 1.6% 100.0%
1,128 (, 2014)
-
www.mohw.go.kr 149
(16~)
- (: 300)
(16)
- 40 () (15.8 29)
(16)
()
()
- : ,
,
() ( )
,
* : (14) 60% (20) 70%
,
* : (15) 30 (16) 37
-
150
,
* : (15) 520 (20) 1,000
* : (14) 72 (17) 200 (20) 300
1
- ()
- () ,
(100 )
- () ()
- () , (, , ,
, )
2
,
, , ( 3, 4 )
(17)
*
(16)
* 50
(
)
-
www.mohw.go.kr 151
(17)
* () (Unternehmen mit Weitblick):
BMW (BMWs Dingolfing plant)
- 70
* () ,
,
- 55,000 ,
7%
(- ,
)
R&D
*(16)
* ,
, (16)
* , , , , , , ,
,
(17~)
-
152
2000 65
2008 75
2012
65
70
(3)
180 ,
* 14 15 (26 1), (24 7), (13),
(8 1), (4 8)
()
,
, ,
* OECD
( )
< 15 > < >
, 2014
-
www.mohw.go.kr 153
,
*
* 910
,
*
, ,
,
,
,
(,
)
51.17 ,
* 76.1%, 82.4% (
, 2012)
,
-
154
(), (), (),
()
* (14) 2.1 (20) 3.2
GKS(Global Korea Scholarship)
- * ( )
*
- ASEAN
( )
- ,
*
( , 15.~)
( )
-
(17)
-
* : (14) 1(240) (16) 1 (200)
,
(16~)
-
www.mohw.go.kr 155
() 1990 , preference
system
() 1976 , , , , ,
() 04 , IT
(16)
- (E-7)
- (F-2) (F-5)
(16)
- (14) ,
(7~30)
- (100 ) ,
* ,
()
()
-
- 14
-
156
(17)
-
- , ,
(16)
* : (14) 34,290 (20) 55,224
(, )
* : (14) 22,361 (20) 41,598
*
* 19
* () Harmony Day(3.21.), Racial Harmony Day(7.21.)
* :
* : (15) 1,250, 300
* : (15) 161 (20) 400 / : (15) 5 (20) 10
(18) ,
(16~)
* 3(18~22)
-
www.mohw.go.kr 157
,
36
< : >
1971-1990
(90)
2001 911 (03)
2013 ,
1992
2006
2013
1997 (05)
2006
2011
1955-1981
1982
2005 (12)
1973
2005
2000 (15)
-
158
( ) ,
-
* (17), (19)
(20)
- *
* (91 ), ,
,
,
-
www.mohw.go.kr 159
4
1
R&D
2
, , ()
3
(1)
, IoT, , ICT
* 13 440.6 18 4,548, 13 35
18 700 10
,
* 60 : (09) 66.1% (11) 76.9% (13) 81.4%
* (2012) , 54.6%,
52.1%
-
160
* (, 2012)
,
* 8, 10 49.5% (KHIDI, '12)
* , ,
* , IT, , , , ,
,
,
,
10
,
4
R&D
R&D 10
12~15 2020 / 3~4
R&D
EU 08~13 + ICT
6
-
www.mohw.go.kr 161
IT
(16~)
-
-
- ,
(16)
- -IT
(16~)
-
-
- , ,
ICT (17 )
-
Daily Healthcare (17 )
- SW
- SW/HW (Dev-Lab),
(Test-Lab)
- , SW
- / ,
-
162
After-Care (17 )
- , After-Care ,
- , , After-Care
- CT, MRI, PET
3
*
- ( )
(16~)
* ,
- ,
* (17~)
*
-
- (, , )
, DB(16)
-
(16~)
* (5)
-
(17)
() ,
, (Elderhostel)
() ,
Tourism & Handicap
- 3 ,
-
www.mohw.go.kr 163
(16~)
-
- ,
- ,
- ( 2) *
**
*
**
< >
* (2002),
1-4 (2003). 4
6(Smile Care Food) (2014)
-
164
, () K-
, (17)
* **(16~)
* ----
** (http://www.esenior.or.kr)
(17)
Naidex , , , , ,
66 DIE Seniorenmesse , , , ,
Life@50+ Expo
Salon des Seniors , , , , IT
Senior Life Expo , ,
* , , ,
(17)
*
* , , , ,
(16)
, ,
, ,
-
www.mohw.go.kr 165
- R&D
* , , IT,
- *
* ,
() 20 , ,
- ,
- ,
() , ()
- 2025
() ,
Inclusive
- , ,
R&D (16)
- , Biz-, , IT
- , *, 3D
(Prototyping)
* ,
-
166
, (16)
- , ,
,
- ,
T/F (16),
- , , ,
(17)
(17) (Single-government)
,
*
(16~)
* ,
* 20 90%
(16~)
- (18)
-
-
www.mohw.go.kr 167
- , , /, ,
-
() * (17)
*
( 2)
(16~)
(17)
, ,
* : (14) 27 (20) 37 / : (14) 19 (20) 25
(17)
* ,
- , , *
* , ( ), (
), ( ), ()
-
-
168
* (17~)
*
- , , (17)
- , ,
(18)
- (18)
-
(20)
* , () , ,
,
:
- FDA Human Factor Guidance (IEC 62366:2015), ()
- 508( ) , 21C
, IPTV (14)
: (QAP)
- , ,
,
(, , ) (18)
- ,
* () : ,
R&D
R&D (16)
- R&D
- R&D
-
www.mohw.go.kr 169
- R&D
- R&D
R&D
- (*)
,
* , ,
< R&D >
* 17 6 , 17
-
-
-
-
(16~)
* 16~18 195
- (MRI+PET) (/+)
-
170
-
* (16)
(16~)
* 100
(2)
23
* 23~33 : 2.3 (29 3 )
,
* 18 , 20
< >
-
www.mohw.go.kr 171
, ( )
* : (10) 21% (15) 27.5%
* : (05) 1,240 (12) 27,008 (13) 32,424 (14) 44,586
,
* 60 88% , 31.1%
,
* (269, 13) : 27,992, 27,412
, 40%
* : (14) 56 (20) 47
- , , ,
-
172
- ,
(, )
* , , , , ,
,
(
) (16~)
* ,
(16)
*
,
,
: 114, 28.3%(02) 222, 40.4%(06)
- : 52, 13.8%(92) 166, 30.3%(05)
- : 21, 5.6%(92) 62, 11.3%(05)
- , , ,
, ,
,
5060% : 15%(07) 50%(11)
-
* (17~19)
(16)
* 5~10 ,
-
www.mohw.go.kr 173
, (, , )
(16)
() * ** ,
A : A + ABC
BC :
* , , , , 204
** , , , , 100
() ,
A : A + BC
BC : ,
* (16~)
*
(16~)
- , ,
* 3
- (16)
* 39 ()( 3 )
-
174
- ,
, , ,
(16)
* 16~18 6 ,
6 , ,
*
* , ,
(3)
15 500 20 847, 43 2,561
, 44 , 60
< >
, ,
* 00 9 14 42.5 15 4.7
,
-
www.mohw.go.kr 175
< ( ) >
2007 2010 2014
() 47,820 48,907 50,316
() 4,387 4,979 6,005
(%) 9.2 10.2 11.9
() 323,892 436,283 544,272
() 91,190 141,350 198,604
(%) 28.2 32.4 35.5
() 139,734 175,603 201,174
1 () 56,608 74,564 90,431
1 () 173,217 236,588 279,653
,
* (0715 , GDP%) : (OECD) 74.5 115.2, () 28.7 38.5
, ,
,
- () (16) ,
- ()
-
176
< (, 2014) >
()
, , GDP
70 27%( 21%, 10)
1~2, GDP 8%
43% 2030 22%
0.2
()
75 2.1%p 13.3%
$5.3
()
100 18.3%
50%/ - 1
(5~6)
3 10 60
9.9%
25%
(/) (80) 1
IP(, NDC) 16%
IP(, NDC) 40~50%
1
500(15)
- ,
- (16~)
- (17)
- (16)
(16)
-
(16~)
-
www.mohw.go.kr 177
*
* (10~14) 700 (16~20) 900
() * ,
(16)
- , 16.1.1
* (15) 7% (20) 9%
(15) ,
(15~)
- ,
(17)
,
(100 )
(One-strike Out) 5
(100 ) ,
(16~)
* (15 ~ 17 ) : 292 ~ 3,440
-
178
( 300)
(16~)
, ,
15.12 2060
Pay-go
-
.
-
180
1
, , , ,
2
3
(1)
,
-
www.mohw.go.kr 181
()
- ,
(16)
* (16)
* , (, , ), (
, , , )
- ,
* 3
()
- , 1-1
-
-
*
* , , ,
(: , )
-
() ,
-
- -
-
182
-
- ,
()
- , , ,
-
* 15 17 170 . (16)
() ,
-
- ,
,
-
www.mohw.go.kr 183
100 ,
, , SNS
(2)
* : 61.5%, 50.5% ( , 12)
10
* (06)55.8%(14)84.3% /
(06)81.4%(14)94.6%
1. .
(06)55.8% (14)84.3%
2. .
(06)81.4% (14)94.6%
1 (20062010) 2 (20112014)
(2008)
, (2009)
.(2010)
(20112013)
- , ,
(2014)
-
184
,
* 1 ( ) 1 : 5,414, 4,784
(, 2013)
,
(16)
- (, , , )
3 (16)
- ( ) , (),
( )
-
www.mohw.go.kr 185
- , TV (16~)
- , , ,
* , ,
-
* (5.1), (5), (5.5), (5.21), (6.15),
(7.11), (9.21), (10.2), (10.10), (12.5)
- , , , () ,
* 2015 , (1820)
- (15. 820. 18),
,
- (15. 520. 15)
,
- ,
- , (16)
- (16)
( )
,
- 1:1 () (16)
(16)
( )
(17)
TF (16)
-
186
(3)
, ,
,
,
, , ,
*
,
-
(16)
(18)
-
www.mohw.go.kr 187
( )
1997
1998 ( 30)
1998
2000 ( 50, 10)
-
(Family Impact Analysis)
- (6 34)
(Health Impact Assessment, HIA)
-
,
:
:
:
: ,
, ,
(16)
* 9 ( )
-
188
(16), 5
*
/ : 15.3.5. /
:
: 10( 2, 8) * :
- : , , , ,
4
- / /
, , ,
(16~)
*
() (15.6.22)
* : , , , ,
()
,
(17)
* 2
2 ,
-
www.mohw.go.kr 189
- ,
, , ,
* ,
:
- :
:
- :
:
: ( ), (
)
- :
: , ,
: ( )
- :
:
: ( 3 )
(17~)
-
PART
.
.
.
-
192
.
1
5 11.9
15 32.6 20 44.5, 6.5%
16 34.5 10.8, 10.3,
3.9, 2.0, 1.8
- 15 16 0.8, 0.1, 0.2,
0.3
3 15 32.6 = 2 15 29.6 -
3 * 1.6 + 4.6
* 2 (: 1,154,
1,741 )
< 3 >
(: )
1516~20
16 17 18 19 20
325,716 345,345 373,662 384,804 425,722 445,479 1,975,012
192,932 204,633 217,224 218,438 220,011 223,837 1,084,143
132,784 140,712 156,438 166,365 205,710 221,642 890,867
-
www.mohw.go.kr 193
2
,
,
,
-
194
1.
1
1-1-
1-1-
+ 1-1-
//// 1-1-
/ 1-1-
// 1-1-
1-1-
2
1-2-
1-2-
1-2-
1-2-
2.
1
() 2-1-
2-1-
2-1-
2-1-
2-1-
2-1-
2-1-
2
2-2-
2-2-
.
1
-
www.mohw.go.kr 195
// 2-2-
/ 2-2-
2-2-
2-2-
3
// 2-3-
/ 2-3-
3.
1
3-1-
// 3-1-
/ 3-1-
2
3-2-
/ 3-2-
3-2-
3
/ 3-3-
3-3-
3-3-
3-3-
4.
1
4-1-
4-1-
/ 4-1-
/ 4-1-
2
4-2-
4-2-
4-2-
-
196
1.
1
1 1 1-1-
/ 1-1-
1-1-
1-1-
2
1-2-
1-2-
3
/ 1-3-
4
1-4-
1-4-
2.
1
2-1-
/ 2-1-
2-1-
2-1-
2-1-
3
4-3-
4-3-
4-3-
4-3-
2
-
www.mohw.go.kr 197
2-1-
2-1-
2-1-
2
2-2-
2-2-
2-2-
2-2-
2-2-
2-2-
2-2-
-- 2-2-
3
2-3-
2-3-
4
2-4-
2-4-
2-4-
5
2-5-
2-5-
2-5-
2-5-
3. , ,
1
3-1-
3-1-
3-1-
/ 3-1-
3-1-
-
198
2
60 3-2-
3-2-
3-2-
/ 3-2-
/ 3-2-
3-2-
// 3-2-
3-2-
3
3-3-
3-3-
3-3-
3-3-
3-3-
/ 3-3-
3-3-
/ 3-3-
4.
1
IT // 4-1-
4-1-
4-1-
4-1-
4-1-
4-1-
4-1-
/ 4-1-
/ 4-1-
R&D / 4-1-
/ 4-1-
-
www.mohw.go.kr 199
2
4-2-
4-2-
4-2-
4-2-
4-2-
4-2-
3
4-3-
4-3-
/ 4-3-
4-3-
4-3-
4-3-
1
1-
1-
2
2-
2-
( ) 2-
3
3-
3-
3-
3-
3
-
200
.
1
()
()
-
www.mohw.go.kr 201
1
1
1
2
()
-
202
()
()
()
1
2
3 5 ( )
()
-
www.mohw.go.kr 203
()
-
204
()
()
IOM
()
-
www.mohw.go.kr 205
()
()
()
-
206
()
()
KTis
-
www.mohw.go.kr 207
()