1
1- SINAV KAYGISIa. Eğitimde Kaygıb. Kaygı Türleri
2- SINAV KAYGISININ NEDENLERİ
3- SINAV KAYGISININ BELİRTİLERİ
4- SINAV KAYGISI İLE BAŞ ETME YOLLARIa. Ailelere Öneriler
5- SINAV KAYGISI HAKKINDA ARAŞTIRMA SONUÇLARI
6- DİĞERa. Sınav Kaygısı Haberlerib. Sınav Kaygısı Öyküleric. Sınav Kaygısı İle İlgili Kitaplar
2
Kaygı, organizmanın zorlanması ya da tehdit edilmesi ile ortaya çıkan gerginlik
durumu, artmış fizyolojik uyarılmışlık ya da subjektif bir endişedir. (Morsünbül,
2012)
Stres kavramı en genel anlamıyla ise şu şekilde tanımlanmaktadır: Stres, iç ve
dış ortamdan kaynaklanan etkenlerin, kişi tarafından tehdit edici veya zararlı
olarak değerlendirilmesi sonucunda, bedensel ve psikolojik boyutlarda ortaya
çıkan aşırı uyarılma halidir. (Ayrancı & Öge, 2011)
3
“Kaygı” ve “stres” kavramlarının temel farklılığını açıklamak gerekir. Kaygı,
stresin yarattığı bir ürün olarak değerlendirilmekte ve hoş olmayan, bireyi
rahatsız eden ve olumsuz etkileyen bir “duygu durumu” olarak
tanımlanmaktadır. (Ayrancı & Öge, 2011)
Sınav kaygısı, akademik başarıyı olumsuz yönde etkileyen, bilişsel ve
fizyolojik belirtilerle görülen ve bireyin çalışma kalitesini bozan bir durum
olarak tanımlanmıştır. (Gençdoğan, 2010)
4
Kaygı, eğitim alanında yapılan çalışmalarda sıklıkla yer alan değişkenlerden
birisi olmuştur. Okullarda kaygının en yoğun yaşandığı anlar sınavlardır. Bu
noktada sınav kaygısı, özel bir kaygı çeşidi olup bireyin değerlendirilmesi söz
konusu olduğunda hissedilen korkuyla karışık bir tedirginlik duygusudur.
Sınav kaygısı birçok ülkede ilkokuldan sonraki eğitim ve öğretime
hazırlanmada yoğun olarak yaşanan ve beraberinde bir çok olumsuzluğu
getiren güncel bir konudur. (Coşaner & Silman, 2012)
5
Spielberger, kaygıyı iki çarpanla açıklar:
Sürekli kaygı tehdit algısındaki bireysel farklılıklarla tanımlanır ve kişilik
özellikleriyle ilişkilidir.
Durumluk kaygı, zaman içinde yoğunluğu değişen geçici bir duygusal
durumdur.
6
Sürekli kaygı.
Durumluk kaygı.
7
Sınav kaygısı,
durumluk kaygıdır.
Dereli, heyecanlı kişilik yapısının sınav kaygısıyla
ilişkili olduğunu belirtmiştir. Alyaprak da sürekli kaygı
düzeyi ile sınav kaygısı arasında olumlu yönde ilişki
olduğunu saptamıştır.(Başpınar Can, Dereboy, & Eskin, 2012)
Başarıya giden yolda kaygı yol gösterici mi, yoksa
engelleyici mi?
8
Sınav kaygısının iki farklı boyutu olduğu birçok araştırmada belirtilmektedir.
Sınav kaygısı yüksek olan bireylerin yoğun olarak bilişsel boyuta ilişkin
belirtiler gösterdikleri belirtilmektedir. Aşırı düzeyde bir kaygı, öğrenmeyi
olumsuz yönde etkilediği, çok düşük düzeydeki kaygının da öğrenmeyi
güçleştirdiği, yapılan araştırmalarla belirlenmiştir. Orta düzeyde bir kaygı ise
öğrenmeyi olumlu yönde etkilemektedir. (Gençdoğan, 2010)
Genelde yüksek kaygılı öğrenciler, düşük düzeyde kaygılı öğrencilere göre
daha fazla başarısız olurlar. (Gençdoğan, 2010)
9
Kaygı Düzey Grafiği
İstenilen kaygı, orta düzey kaygıdır.
Düşük
KaygıOrta
Düzey
Kaygı
Yüksek
Kaygı
-1-1 0 +1
VİDEO – 1-Sınav Kaygısı Nedir?-
http://www.uzmantv.com/sinav-kaygisi-nedir
11
Zihinsel Belirtileri
Felaket yorum içeren tüm inanç ve düşünceler, aşırı uyanıklık hali,kendini aşırı gözleme, unutkanlık, dikkatini toplamada, soruları okuyupanlamada, düşünceleri organize etmede güçlük vs.
Fizyolojik Belirtileri
Kalp atışlarında hızlanma, nefes alıp verişin hızlanması, çeşitlikaslarda gerginlik, ağız kuruluğu, terleme, titreme, baş ağrısı, yüz kızarmasıvs.
Duygusal Belirtileri
Gerginlik, sinirlilik, karamsarlık, korku, endişe, panik, kontrolü yitirme hissi vs.
Davranışsal Belirtileri
Kaçma (sınavlardan hemen çıkma), kaçınma (sınavlara hiç girmeme) vs.
(Özer, 2012)12
VİDEO – 3-Sınav Kaygısının Belirtileri
Nelerdir?-
http://www.uzmantv.com/sinav-kaygisinin-belirtileri-nelerdir
13
Çocukluk döneminde kaygının oluşmasında cinsiyet, ebeveynlerin
mesleği ve eğitim durumu, ailenin sosyo-ekonomik durumu, kardeş sayısı,
çocuğun basarı durumu da etkilidir. (Erözkan, 2004) Bunun yanında
aşağıdaki etkenler de sınav kaygısına neden olan unsurlar arasındadır.
Zamanı etkin kullanamama ve hazır olmama
Sınav esnasında ya da sınavda girmeden önce konulara tam olarak
hazırlanamamak, kaygıyı artırır.
Fizyolojik ihtiyaçları karşılamama
Uykusuzluk, yanlış beslenme (aşırı şeker, sigara ve alkol kullanımı),
dinlenmeme sınavda hata olasılığını artırır.
14
Felaket yorumları içeren düşünceler
-ellerim titreyecek, karnım ağrıyacak.
-herkes benden daha iyi not alacak.
-eğer bu sınavdan yüksek alamazsam sınıfta kalırım. (Yazgan, 2000)
15
Bowman ve Stern (1995), bas etmeyi;
a) durumu değiştirmeye yönelik belli tepkiler,
b) stresi derecelendirme ve bilişsel yapıda buna uygun tepkiyi yapılandırma,
c) stresin oluşturduğu olumsuz duyguları kontrol altına alabilme girişimleri
olarak sıralamaktadırlar.
Musch ve Broder (1999)'e göre sınav kaygısıyla basa çıkmada sistematik
duyarsızlaştırma, stres asısı ve gevşeme tekniklerinin önemli bir işlevi vardır.
(Erözkan, 2004)
16
Aile, çocuklarının sınavlara hazırlanması için gerekenleri ellerinden
geldiğince yerine getirmeli, onlara maddi ve manevi koşullar hazırlamaya
çalışmalıdır.
Aileler, çocuklarının zekâlarını sınavla ölçme yanlışlığına düşmemelidir.
Aile, çocuklarını başka ailelerin çocuklarıyla kıyaslamamalıdır.
Aile, “Bizi mahçup etme mutlaka kazanmalısın.’ türü şartlandırmalardan
uzak durmalıdır.
Haftada bir, en az ayda bir mutlaka öğretmenleri ile görüşmeli, kendi
üzerlerine düşenler varsa bunları yerine getirmelidir.
17
18
Aile, Sürekli ‘Çalış!’ demek yerine: Ne yaptın, nasıl gidiyor,
bizlerden bir isteğin var mı?’ tarzında bir yaklaşımı tercih etmelidir.
Aileler kendileri de, sınav sonucu ile ilgili kaygılar yaşayabilir. Bu da
öğrenciye yansır. Bu durumda aile de bu tür kaygılardan kendisini
kurtarmaya çalışmalıdır.
Aile, Çocuğun yaptıklarını yetersiz görmek yerine; yapılanları takdir
etmeli, yapılması gerekenleri ise yeni hedefler olarak önüne
koymalıdır .
Aile, bu sınavın sadece bir fırsat olduğunu, bu fırsat kaçarsa hayatta
daha başka fırsatların da kendisini beklediğini çocuğa anlatmalıdır.
19
Yüksek Riskli Sınav Kaygısının Azaltılmasında
Sistematik Duyarsızlaştırma İle Bilişsel Yeniden
Yapılandırmanın Etkililiğinin Karşılaştırılması
Makale yılı: 2012
Makalenin Yayınlandığı Dergi :
Türk Psikiyatri Dergisi ;23(1): 9-17
Makale Sahipleri :
Pınar BAŞPINAR CAN,
Ciğdem DEREBOY,
Mehmet ESKİN
20
21
Karşılaştırmalı sonuç stratejisi yöntemi
ile yüksek riskli bir sınav olan üniversite
sınavına hazırlanan öğrencilerin sınav
kaygısını azaltmada grupla uygulanan
davranışçı veya bilişsel terapilerin hangisinin
daha etkili olduğunu ortaya koymak ve bu
yolla sınav kaygısı ile ilgili iki temel kuramı
sınamaktır.
AMAÇ
ÇALIŞMA
GRUBU
Üniversiteye giriş sınavında sınav
kaygısından sıkıntı çeken 16-22 yaşları
arasında lise son sınıf öğrencisi ve lise
mezunu toplam 50 öğrenci davranışçı ve
bilişsel terapi gruplarına seçkisiz olarak
atanmıştır. Her gruptaki katılımcılar grup
biçiminde, yapılandırılmış, aynı terapist
tarafından yürütülen 9 seans almışlardır.
Terapi surecinde her katılımcının anksiyete,
depresyon düzeyleri, psikiyatrik belirtileri
ve fonksiyonel olmayan düşünceleri
ölçülmüştür.
Cinsiyetin terapi oncesi ölçek puanlarına olan etkisi değerlendirildiğinde,
kadınların puan ortalamalarının erkeklere göre daha yüksek olduğu
görülmüştür. Cinsiyetin terapi öncesi ve sonrası ölçek puan değişimine etkisi
değerlendirildiğinde, kadınlardaki değişimlerinin erkeklerden daha yüksek
olduğu görülmüştür.
Girilen üniversite sınav sayısı ile bütün ölçek puanları arasında olumlu ilişki
olduğu gorulmuştur. Girilen sınav sayısı arttıkça ölçek puanları
yükselmektedir
22
Bilişsel ve davranışcı terapi yontemleri ile terapi oncesi ve sonrası uygulanan
olceklerden elde edilen puanların ortak etkisinin istatistiksel acıdan anlamlı
olmadığı ancak tum gruplarda olceklerin terapi oncesi ve sonrası puan
farklarının anlamlı olduğu bulunmuştur.
Çalışmada davranışçı ve bilişsel terapinin sınav kaygısının duygusallık ve
endişe bileşenlerine oldukça yakın etki gösterdikleri bulunmuştur.
Kızların erkeklere kıyasla sınav kaygılarının daha fazla olduğunu saptamıştır.
Okul başarı ortalamasının düşük olmasının sınav kaygısını arttırdığı
görülmüştür
23
Makale yılı: 2012
Makale:
Fatih Üniversitesi IV. Ulusal Sosyal Bilimler Olimpiyatı
Makale Sahipleri :
Merve DELİKKULAK
Selda CİMŞİT
24
25
Üniversite giriş sınavlarına hazırlanan
lise 12. Sınıf öğrencilerinin, sınav
performanslarını ve psikolojik uyum
süreçlerini bozduğu düşünülen yüksek
sınav kaygısının oluşumunda hangi
faktörlerin rol oynadığını ortaya
koymak ve yüksek kaygıya neden
olan bu durumların nasıl
düzeltilebileceği noktasında çözüm
önerileri geliştirmektir.
AMAÇ
ÇALIŞMA
GRUBU
Bu araştırmanın evrenini 2011-2012 eğitim-
öğretim yılında Eskişehir il merkezindeki
liselerde öğrenim gören ve üniversite giriş
sınavlarına hazırlanan 200 tane 12. Sınıf
öğrencileri oluşturmaktadır.
26
Bir sınav sırasında, bazen zihnimin sınavla ilgili
olmayan konulara kaydığınıhissediyorum.
Geleceğimin sınavlarda göstereceğim başarıya bağlı olduğunu bilmek
beni üzüyor.
Kendi notumu söylemeden önce
arkadaşlarımın kaç aldığını bilmek isterim.
Testi değerlendirenlerin, bazı öğrencilerin sınavda çok
heyecanlandıklarınıbilmelerini ve bunu testi
değerlendirirken hesaba katmalarını isterdim.
Örneklemde yer alan öğrenciler sınava hazırlanırken ya da sınav arasında
çevresinde olan bitenden fazlasıyla etkilendikleri için dikkatlerini toplamakta
güçlük çekmektedirler. Bu da yüksek sınav kaygısına neden olmaktadır.
Örneklemde yer alan öğrenciler, sınavlardaki başarılarıyla kendilerine olan
saygılarını eşdeğer gördükleri için endişeleri de artmaktadır. Sınavlarda
ölçülen durumun, sahip oldukları bilgi düzeyi olduğunu kabullenmeleri
noktasında zorluk çekmeleri sonucu endişeleri artıkça kaygı düzeyleri de
artmaktadır.
27
Makale yılı: 2012
Makalenin Yayınlandığı Dergi :
Turkish International Journal of Special Education and
Guidance & Counceling
Makale Sahipleri :
Sait COŞANER
Doç. Dr. Fatoş SİLMAN
28
29
Ortaokul öğrencilerinin sınav kaygı
düzeylerinin sosyo-demografik değişkenlere
göre incelemektir.
AMAÇ
ÇALIŞMA
GRUBU
Araştırmada Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti’nin Girne ilçesinde öğrenim
gören 6., 7. ve 8. sınıf öğrencileri çalışma
evreni olarak seçilmiştir. Araştırmaya
Seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenen
%48.1’i (n=77) kız ve %51,9’si (n=83)
erkek olmak üzere toplam 160 öğrenci
araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama
aracı olarak “Sınav Kaygı Envanteri”
kullanılmıştır
Ortaokul oğrencilerinin sınav kaygı duzeyleri cinsiyete gore istatistiksel
olarak anlamlı bir şekilde farklılaştığı saptanmıştır. Kız oğrencilerin kaygı
puanları ortalamaları ,erkek oğrencilerin kaygı ortalamaları anlamalı duzeyde
daha yuksek olduğu saptanmıştır.
Öğrencilerin anne – babanın eğitimi, ailenin geliri, kardeş sayısına akademik
başarısı, bilgisayarı kullanım amacı, ders dışı kitap okuyup okumaması ve
ders dışı kitap okuma suresine göre kaygı puanları ortalamalarının anlamlı
olarak farklılaşmadığı belirlenmiştir.
Ailenin aylık gelirine bağlı olarak öğrencilerin sınav kaygısı düzeyleri
arasında anlamlı bir farklılık görülmektedir.
30
Makale yılı: 2012
Makalenin Yayınlandığı Dergi:
Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counceling,
2012, volume 1, issue 1
Makale Sahipleri :
Sait COŞANER
Doç. Dr. Oğuz SERİN
31
32
Bu araştırmanın amacı Gurup Rehberliği
Programı’nın sekizinci sınıf öğrencilerinin
sınav kaygı düzeylerine etkisini
incelemektir.
AMAÇ
ÇALIŞMA
GRUBU
Araştırmanın çalışma grubu 8. sınıf
öğrencilerinden oluşmuştur. Çalışma
grubunu oluşturan 24 öğrenci (%48)’i
deney grubunu, 26 öğrenci (%52)’i kontrol
grubunu oluşturmaktadır. Çalışma grubunu
oluşturan toplam öğrenci sayısı 50’tır.
Sınav kaygısı ile başa çıkma eğitimi sonunda ’’Kaygı Envanteri” öntest
puanları kontrol edildiğinde, kaygı sontest puanları deney ve kontrol grubuna
göre anlamlı bir farklılık bulunmuştur.
Sınav kaygısı ile başa çıkma eğitimi sonunda “Duyuşsal Kaygı” alt ölçeği
öntest test puanları kontrol edildiğinde duyuşsallık sontest puanları deney ve
kontrol grubuna göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.
33
Makale yılı: 2011
Makale Sahipleri :
Önder KAVAKÇI
Ayşegül Selcen GÜLER
Selma ÇETİNKAYA
34
35
Sınav kaygısı ile dikkat eksikliğihiperaktivite bozukluğu (DEHB),anksiyete, depresyon arasındaki ilişkitıp fakültesi öğrencileri örneklemindeincelemek amaçlanmıştır.
AMAÇ
ÇALIŞMA
GRUBU
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
öğrencisini 171 öğrencilik bir grup
üzerinde çalışma gerçekleştirildi.
Bu çalışmada; tıp fakültesi öğrencileri arasında sınav kaygısı yaygınlığı
%15.8 bulunmuştur.
Sınav kaygısı ile DEHB, sürekli anksiyete, sosyal anksiyete ve depresyon
belirtileri arasında ilişki bulunmuştur.
Bu çalışmada DEHB ve depresyon puanları açısından cinsiyetler arası fark
görülmezken; sürekli kaygı, sosyal kaygı ve sınav kaygısı puanları kızlarda
daha yüksek bulunmuştur.
36
Makale yılı:2001
Makale Sahipleri :
Başaran GENÇDOĞAN
37
38
Lise öğrencilerinin sınav kaygısı ileboyun eğicilik düzeyleri ve sosyaldestek algısı arasındaki ilişkilerincelenmiştir
AMAÇ
ÇALIŞMA
GRUBU
Örneklem grubu olarak, Sivas ilmerkezinde 2001-2002 eğitim-öğretimyılında öğrenim gören toplam 53öğrenciden veriler toplanmış olup sınavkaygısı ile sosyal destek algısı için Sivasili Divriği ve Gemerek ilçelerinde 2001-2002 eğitim-öğretim yılında öğrenimgören toplam 77 öğrenciden veri eldeedilmiştir.
Sınav kaygısı ile sosyal destek arasında bir ilişki olmadığını ve sınav kaygısı
arttıkça boyun eğiciliğin de arttığını göstermektedir.
Farklı düzeylerde sınav kaygısına sahip öğrencilerin, boyun eğicilik puanları
arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık vardır.
Cinsiyet, sınıf düzeyi, babanın işi, kaç kardeş ve kaçıncı kardeş olduğuna
ilişkin değişkenler açısından sınav kaygısı ve boyun eğicilik puanları
yönünden farklar anlamsız bulunmuştur.
39
Makale yılı: 2011
Makalenin Yayınlandığı Dergi:
Sosyal Bilimler Dergisi sayı :30
Makale Sahipleri :
Evren AYRANCI
Ercan ÖGE
40
41
Öğrencilerin cinsiyetleri, iş sahibiolmaları ve genel mutluluk düzeylerininsınav kaygısı faktörleri üzerinde etkiyaratıp yaratmadıklarını tespit etmektir
AMAÇ
ÇALIŞMA
GRUBU
İstanbul Aydın Üniversitesi’ninmeslek yüksekokulundaki insankaynakları yönetimi, emlak ve emlakyönetimi, sağlık kurumlarıişletmeciliği ile bankacılık veprogramlarında uygulanmıştır.
Sınav gerginliği ile zihinsel karışıklık üzerinde ne kadar etki yaratabildikleri
ve bu etkilerin istatistiksel açıdan anlamlı bir etki yarattığı ortaya çıkmıştır.
Öğrencilerin cinsiyeti, sınav gerginliğini anlamlı olarak etkilemektedir.
Öğrencilerin mutluluk derecesi de sınav gerginliğini anlamlı olarak
etkilemektedir.
Öğrencilerin bir işte çalışıyor olmalarının veya olmalarının hiçbir sınav
kaygısı faktöründe anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır.
42
43
44
SINAV STRESİNE YENİK DÜŞTÜ
ADANA'da üniversiteye giriş sınavında başarısız olma
korkusunu üzerinden atamayan 21 yaşındaki Tuğba Kuyucu, canına
kıydı.
.
45
Merkez Yüreğir İlçesi'nin Levent Mahallesi'nde oturan Tuğba Kuyucu, 3 kez
denemesine rağmen kazanamadığı üniversiteye giriş sınavına hazırlanmaya başladı.
"Tekrar kazanamazsam" stresinde olduğu tahmin edilen Tuğba Kuyucu, akşam
saatlerinde ders çalışmak için odasına girdi ve uzun süre dışarı çıkmadı. Kızını merak
eden baba Kemal Kuyucu, odasına girdiğinde kızını asılı halde buldu.
http://www.haberhurriyeti.com/HaberDetay/HaberDetay.aspx?ID=40436
SINAV STRESİNE DAYANAMADI
Sınav stresine dayanamayan bir kız öğrencinin baygınlık geçirdi.
Sınav stresini dışarıda yaşayan aileler aslında sınav öncesi yaptıkları
açıklamalarda tam da böylesi bir sonuçtan endişe ettiklerini söylemişlerdi.
Velilerin kaygılarının boşa olmadığı görüldü. Nitekim çocukları için sınav
süresince dua eden veliler en çok ÖSS dolayısıyla çocuklarının sağlığının
bozulmasından şikayetçi…
http://www.malatyaaktuel.com/inx/haber-12109Sinav_Stresine_Dayanamadi.html46
47
48
Sınav Kaygısı
Ferahim YEŞİLYURT
(2007)
Ben Bana Güveniyorum
Rüya TURNA
(2009)49
Stresten Uzak
Hamit Fuat PALULUOĞLU
(2007)
Sorularla Kaygı ve Sınav Kaygısı
İhsan KURT
(2006)50
TEŞEKKÜRLER
51