Download - NLA - Max Barenbrug
Nederlandse Licht Associatie (NLA)www.lichtassociatie.nl
Even voorstellen:
Max BarenbrugManaging DirectorFagerhult [email protected]
EN 12464-1 herzienFrisse Scholen, PvE en termen
Meer omgevingslicht geeft betere resultaten Intelligent lichtontwerp in het klaslokaal
Zowel voor bouw als verbouw van scholen (PO en VO)
Doelen:
- scholen te stimuleren minder energie te verbruiken
- het binnenmilieu te verbeteren.
www.frissescholen.nl
- “verbetering van het binnenmilieu kan leiden tot beter CITO scores”
Ambitieprofiel op basis van:
•Energiezuinigheid
•Luchtkwaliteit
•Thermisch comfort
•Visueel comfort
•Akoestisch comfort
Betekenis van de termen
Lumen/Watt verhouding =
“Specifieke lichtstroom van het systeem” (=> armatuur, lichtbron, driver/(E)VSA)
De verhouding tussen:
a) de lichtstroom van het armatuur
b) het vermogen dat de lichtbron opneemt + het verlies van het VSA.
PvE Frisse scholen: min. 55 lm/W
Lumen/opgenomen vermogen
Armatuur (2x35W):6488 lumen/77W = 84.25 lm/W
HF-VSA: Hoogfrequent Voorschakel Apparaat
• Start de fluorescentielamp gecontroleerd op• Zorgt voor de juiste frequentie van de lichtbron, flikkervrij• verlengt de levensduur van de lichtbron• Controleert de werking en schakelt uit zodra de lichtbron
defect is
Dimmen
• lichtregeling door toepassing van een dimbaar HF-VSA• 1-10V (draaiknop)• Digitaal, VSA’s communiceren dmv een digitaal signaal• DALI; Digital Adressable Lighting Interface
HF VSA en Dimmen
Daglichtregeling
Aan- en afwezigheidsdetectie
Aanwezigheidsdetectie:Sensoren registreren aan de hand van warmtestraling of met behulp van Radartechniekbeweging. Daarop wordt de verlichting ingeschakeld.
Afwezigheidsdetectie:De verlichting wordt handmatig ingeschakelden na verloop van tijd automatisch uitgeschakeld
UGR
Unified Glare Rating:De mate van onbehaaglijke verblindingdie wordt veroorzaakt door armaturen van een verlichtingsinstallatie
Klaslokalen: UGR ≤ 19
Waarde mag niet hoger zijn dan vermeld in de norm.
500 lux
500 lux
30 (50) lux
50 (75) lux
150 lux150 lux
500 lux
500 lux
Het effect van omgevingslicht op de studieresultaten – Londen2009-2010
Het doel was te onderzoeken hoe
leerlingen werden beïnvloed door meer omgevingslicht.
Tijdens het onderzoek werden
prestaties, alertheid en welzijngemeten.
De resultaten werden vergeleken met leerlingen in een identiek klaslokaalmaar dan met standaard verlichting.
Het effect van omgevingslicht op leren – opzet van de studie
Uitgevoerd in Londen 2009-2010
In totaal 56 kinderen in de leeftijd 8 tot 9 hebben deelgenomen, allemaal volgens hetzelfde tijdschema.
Vier groepen werden vergeleken in vier klaslokalen, twee testlokalen (E1 en E2) en twee standaard lokalen (C1 & C2).
C1 en E1 op de begane grond, C2 en E2 op de eerste verdieping.
C1 en E1 krijgen invallend daglicht vanuit het zuiden. In C2 en E2 komt het daglicht van zowel het zuiden als het noorden.
Het effect van omgevingslicht op het leren – de resultaten
De leerlingen toonden een significant
grotere alertheid in de donkere tijd
van het jaar.
De leerlingen lieten een sterk
toegenomen activiteit over het
gehele schooljaar zien.
De leerlingen lieten zien dat ze zich beter voelden over het hele schooljaar.
Het effect van omgevingslicht op het leren – de resultaten
De leerlingen presteerden beter over
het hele jaar, maar het verschil was groter in de donkere tijd van het jaar.
Durf meer licht te gebruiken !
Klaslokaal Eisen in Aanbevolen Aanbevolen
EN 12464-1 in EN 12464-1 vanuit onze studie
Werkvlak 500 lux - -
Plafond minimaal 30 lux minimaal 50 lux gemiddeld 300 lux
Wand minimaal 50 lux minimaal 75 lux gemiddeld 300 lux
Whiteboard 500 lux - -
Cilindrische
verlichtingssterkte minimaal 150 lux - -
Excellente verlichting zonder toename van het energieverbruik
Daglichtregeling, afwezigheiddetectie, dimmen
• PvE Frisse scholeno minimale lumen/watto HF VSA o Dimmeno Daglichtafhankelijke regelingo maximale UGR
• Omgevingslicht nu in de norm opgenomen
• Bevorderend voor:o alertheid, activiteit, welzijn en prestaties
• Energiebesparing door:o kwalitatieve armaturen en randapparatuuro toepassen regelcomponenteno slim lichtplan ontwerp
Verkeersruimte Mediatheek Kantine
Aula en collegezaal Sporthal Schoolplein