werken met auteursrecht in het moderne onderwijs
Lisette Kalshoven (Kennisland), Amsterdam, november 2014. [email protected] |@LNKalshoven
waarom open onderwijs belangrijk is
1. wat is auteursrecht en wat heeft dat voor effect op mijn materiaal?
2. hoe kan je eenvoudig herbruikbaar materiaal vinden?
3. hoe pas je dat herbuikbaar materiaal toe?
4. Hoe beantwoord je moeilijke vragen?
1. wat is auteursrecht en wat heeft dat voor effect op mijn materiaal?
exclusieve recht van de maker voor het gebruik en distributie van het werk
alleen werken die origineel genoeg zijn genieten auteursrechtelijke
bescherming
• is de zin ‘We zijn nu in Amsterdam.’ beschermd onder het auteursrecht?
• is ‘Hamlet’ door William Shakespeare auteursrechtelijk beschermd?
• is ‘Shake it off’ door Taylor Swift beschermd?
• is de Auteurswet beschermd?
• is een doodle op een servetje beschermd?
• is de foto van de Nachtwacht van Rembrandt beschermd?
• is ‘E=MC2’ door Albert Einstein beschermd?
oefenen
citaatrecht
• Bedoeld om een mening of feit te verhelderen
• Gebruik alleen het gedeelte wat strikt noodzakelijk is
• Noem altijd de bron en de maker
onderwijsuitzonderingen gelden niet
auteursrechten zijn stapelbaar
naburige rechten
publicatie +50 of +70
• noem alle mogelijke auteursrechthebbenden in Thriller van Michael Jackson • noem alle mogelijke auteursrechthebbenden in de Grote Vriendelijke Reus van Roald Dahl • noem alle mogelijke auteursrechthebbenden in een foto van Times Square in New York
oefenen
naamsvermelding
gelijk delen
niet-‐commercieel
geen afgeleide werken
v
publieke domein verklaring
Creative Commons 0
CC0
BY
BY
BY
BY
BY
BY
SA
SA
NC
NC
NC ND
ND
} deze zijn open genoeg voor OER
vragen?
2. waar vind je (onderwijs)materiaal dat je eenvoudig kunt herbruiken?
maak gebruik van de resources die er zijn
• wikipedia.org
• wikimedia.org
• YouTube.com
• flickr.com
• europeana.eu
• wikiwijsleermiddelenplein.nl
• KlasCement.be
• ocw.tudelft.nl
• OERcommons.org
search.creativecommons.org
1. Zoek een herbruikbare aBeelding van een mooie plek in Amsterdam
2. Zoek een herbruikbare liedtekst of gedicht van een Amsterdamse kunstenaar
3. Zoek een herbruikbaar geluid uit Amsterdam
oefenen
gebruik gelicenseerd materiaal
&
licenseer je eigen materiaal
3. hoe pas je dat herbuikbaar materiaal toe?
naamsvermelding (4.0)
• geef aan wat de titel van het werk is
• geef aan wie de auteur is
• geef aan of het object gewijzigd is
• geef aan welke licentie van toepassing is (en link ernaartoe -‐ verplicht!)
• geef aan waar je het object vandaan hebt (en link ernaartoe)
Achiel Aertgeerts, Koningsooikt in de oorlog, CC BY-‐SA 3.0
Waar doe ik aan naamsvermelding?
• Onder het object dat je gebruikt (zie hiernaast)
• In de bibliografie
• In de aftiteling van je filmpje
• In een icoon op je pagina (bijvoorbeeld het CC-‐logo)
• Offline? Licentie-‐URL uitschrijven
1. Zoek een open aBeelding en schrijf de goede naamsvermelding erbij
2. Verzin twee methodes waarop je deze informatie goed kan weergeven in een iTunesU course
3. Verzin twee methodes waarop je deze informatie goed van weergeven in een iBook
oefenen
3. hoe beantwoord je moeilijke vragen?
waarom kan ik niet gewoon aan de slag en achteraf over auteursrecht nadenken?
maar als het te downloaden is, kan ik het toch gewoon herbruiken?
Ik heb een beschermd boek gebruikt als basis voor mijn OER, maar heb de taal de layout en
wat andere dingen veranderd. Mag dat?
moet ik die naamsvermelding doen naast alle plaatjes die ik gebruik? Dat kost me veel te
veel tijd
wie is de maker van dit werk?
moet ik dan nu weer helemaal overnieuw beginnen?
hebben jullie zelf al vragen gekregen van collega’s over auteursrechten?
vragen?
vergeet alles, onthou dit:
1. begin met open
2. het wiel is er al
3. tools, tools, tools
dank! Lisette Kalshoven [email protected] @LNKalshoven
De aBeeldingen die ik gebruikt heb voor deze slides komen van het SMK in Kopenhagen. De kunstwerken zijn in het Publieke Domein. Wil je ook deze prachtige aBeeldingen? Je kunt ze hier gratis in hoge resolutie downloaden:
http://www.smk.dk/en/explore-‐the-‐art/free-‐download-‐of-‐artworks/