Download - Paleolitoa 1b
![Page 1: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/1.jpg)
INGURUNEA EREMU BEROETAN
Duela 4milioi urte, gizakiak Afrikan bizi ziren, klima beroko eremuetan. Eremu beroetako paisaia oraingo sabanaren antzekoa zen:
Belardi handiak, zuhaitz sakabanatuak...
![Page 2: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/2.jpg)
BIZIKIDETZA(eremu beroetan)
Animalia arriskutsuekin bizi ziren:
Elefanteak, kokodriloak.
Animaliak harrapatzeko errekara hurbiltzen ziren.
![Page 3: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/3.jpg)
INGURUNEA EREMU HOTZETAN
Duela milioi bat urte, Afrikatik irten ziren Europara,Asiara eta Ipar Amerika eta bertako klima hotzari aurre egin zioten
Bertan glaziazioak zeuden, hau da, ia urte osoan zehar izoztuta zegoen.
![Page 4: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/4.jpg)
HOTZARI AURRE EGITEKO METODOAK
Hotzari aurre egiteko babestutako
haran eta kobazuloetan bizitzen hasi ziren,larru lodiak eta sua erabiltzen zuten berotzeko, janaria prestatzeko eta animaliak uxatzeko.
![Page 5: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/5.jpg)
BERTAKO ANIMALIA ARRISKUTSUAK
Bertan ere animalia arriskutsuekin bizi ziren:
Hartzak, mamutak...
Animaliak tranpen bidez harrapatzen zituzten.
![Page 6: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/6.jpg)
LANABESAK (1)
Paleolito hitzak “harri zaharra” esan nahi du, eta aldi horretan gizakiek eginiko harrizko lanabesei egiten die erreferentzia: gezi-puntei eta aizkorei adibidez.
![Page 7: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/7.jpg)
LANABESAK(2)
Lanabesak egiteko, harria kolpatzen zuten bere forma
hartzeko.
![Page 8: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/8.jpg)
LANABESAK(3)
Hezurrak eta egurra ere erabiltzen zuten, esate baterako arpoiak egiteko.
![Page 9: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/9.jpg)
KOMUNITATEA (1)
20 eta 40 kide inguruko tributan bizi ziren. Tribuko kideak elkar lagundu eta maitatzen ziren.
![Page 10: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/10.jpg)
KOMUNITATEA (2)
Haurtzaroa oso luzea zen, urte asko igarotzen ziren haur bat bere kasa baliatzeko.
Gurasoek umeei bizirik irauteko behar zuten guztia irakasten zieten: tresnak, arropak...
Txiki- txikitatik haurrek fruituak biltzen ikasten zuten.
![Page 11: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/11.jpg)
KOMUNITATEA (3)
Zaharrenak ziren jakintsuenak, tribuak zuzentzeaz gain haurrei historioak kontatzen zizkieten.
![Page 12: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/12.jpg)
HARREMANAK (1)
Tribuko harremanak izaten zituzten elkarren artean, horrela, seme- alabak izaten zituzten.
![Page 13: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/13.jpg)
HARREMANAK(2)
Ehiza taldeak antolatzen zituzten guztien artean.
Batzuetan tribuen artean liskar bortitzak izaten zituzten.
![Page 14: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/14.jpg)
JANTZIAK
Lehen gizakiak eremu beroetan bizi zirenez ez zuten gorputza estali beharrik.
![Page 15: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/15.jpg)
Europara,Asiara eta Amerikara joan zirenean, hotzetik babestu behar izan zuten.Hezurrezko orratzez josten zituzten arropak eta animali-tendoiak haritzat erabili. Dotoretzeko lepokoak jantzi edo gorputza lur gorriz estaltzen zuten.
![Page 16: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/16.jpg)
BIZITOKIA
Paleolitoan pertsonak
nomadak ziren. Aintziren ondoan eta ibai ertzetan kokatzen ziren.Leku horietan landare jangarri asko egoten zen.
![Page 17: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/17.jpg)
Bizitoki desberdinak daude.
Toki beroetan aire zabalean kokatzen ziren txaboletan .
Toki hotzetan, haitzuloetan.
![Page 18: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/18.jpg)
ELIKADURA
Ehizatik, bilketatik eta arrantzatik bizi ziren.Emakumeak: animali txikiak eta landare eta
fruituak harrapatzen zituzten Makil zorrotzekin egiten zuten lan eta oso gogorra zen.
Gizonak: animali handiak harrapatzen zituzten lantzak erabiliz, baina ez askotan.
Biak arrantzatzen zuten hezurrezko arpoi zorrotzekin.
![Page 19: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/19.jpg)
OSASUNA ETA GAIXOTASUNA
Bizimodua oso gogorra zen zeren eta animaliek edozein gizakiri gaixotasuna trasmititzen zioten.Zoritsar bat gertatzen bazen ondorio izugarria izan zitekeen.Neguan elikadura topatzea oso zaila zen eta neguoro tribuko norbait hiltzen zen. Zenbait landereen sendatze ahalmen
ezagutzen zuten baina haur asko hiltzen ziren eta 20 urtetara ez ziren iristen.
![Page 20: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/20.jpg)
SINISMENAK ETA ERRITUAK
Gure arbasoek espirituetan sinisten zuten, horregatik errituak egiten zituzten espirituak alde izateko.Paleolitoan gizakiek hildakoak ehortzen zituzten.
![Page 21: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/21.jpg)
ARTEA
Duela 35.000 urte inguru gizakiek lehen artelanak egin zituzten.LEHEN PINTURAK:
Kobazuloetako paretetan margotzeari labar-artea deritzo.
- Polikromoak dira kolore asko erabiltzen zituztelako.- Pinturak oso errealistak dira.- Animalien irudiak agertzen dira.- Adibide onenak Espainiako iparraldean eta Frantziako
hegoaldean daude.
![Page 22: Paleolitoa 1b](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061609/5560cdebd8b42a13088b4cc1/html5/thumbnails/22.jpg)
ESKULTURAK ETA GRABATUAK
Gure arbasoek grabatuak egiten zituzten harrietan eta animalien hezurretan.
Emakumeen eskultura txikiak egiten zituzten, Venus-ak. Eskulturatan nabarmenak ziren sexu organoak.