Download - powtórka materiału z 1 - 2 - 3 zajęć znaki kartograficzne powierzchniowe liniowe punktowe
Krzysztof Iwaszko, dr
1
powtórka materiału z 1 - 2 - 3 zajęć
znaki kartograficzne powierzchniowe liniowe punktowe
napisy na mapach (nieskończone)
GIS (Geographical Information System)
Krzysztof Iwaszko, dr
2
GIS Znaki kartograficzne POWTÓRKA
zajęcia 1- rodzaje obiektów: powierzchniowe / liniowe / punktowe
zajęcia 2 - mapy rodzaje: rastrowe - fotografie sat. i lot. / skany map topo. cyfrowe (numeryczna) - dane wektor, skalowanie interaktywne - interakcja bierna / czynna portale mapowe - integracja danych j.w.
zajęcia 3 - informacje - podział na: (liczba informacji) dane jakościowe (rozróżnianie) dane porządkowe (porządkowanie) dane ilościowe (obliczenia - relacje)
zajęcia 3 - zmienne graficzne - cechy (rzadko osobno) kształt / orientacja ziarnistość / jasność kolor / wielkość różnicowanie informacji / danych
WSAP 2011/20012
Krzysztof Iwaszko, dr
3
GIS Znaki kartograficzne
główny cel mapy - informacje o obiektach i zjawiskach związanych z powierzchnią Ziemi
metoda - umowne znaki graficzne
znaki kartograficzne
każdy znak:
ma określoną formę graficzną (kształt, wielkość, kolor, itp.) zmienne graficzne - zależne od rodzaju
danych
jest (musi być) zdefiniowany w legendzie mapy
WSAP 2011/20012
Krzysztof Iwaszko, dr
4
GIS Znaki kartograficzne
główne formy - odnoszą się do opisywanych obiektów forma znaków informuje o o właściwościach (atrybutach)
obiektów, procesów czy zjawisk na mapie najważniejsze są jednak informacje (dane) przestrzenne
podział zjawisk z uwagi na rozmieszczenie: ciągłe zjawiska występujące na całym obszarze
np. temperatura, ciśnienie, rzeźba powierzchni Ziemi; wyspowe (częściowo ciągły) - na „kawałkach” powierzchni
np. lasy, jeziora, parki narodowe; liniowe obiekty których szerokości nie można przedstawić
w danej skali mapy (symbole) oraz linie w sensie geometrycznym np. granice, działy wodne;
dyskretne zbiory pojedynczych obiektów o określonym położeniu, które w danej skali mapy nie mogą być przedstawione (rozpatrywane) jako powierzchnie (symbole)
WSAP 2011/20012
ZNAKI:
powierz.
liniowe
punkt.
Krzysztof Iwaszko, dr
5
Znaki powierzchniowe - odnoszą się (ilustrują) zjawiska występujące w sposób ciągły (cała powierzchnia np. temperatura) lub wyspowy (części powierzchni np. lasy)
ale można też tą metodą przedstawiać:
wyliczone wskaźniki charakteryzujące obiekty liniowe czy dyskretne ale odnoszące się do danego obszarunp. gęstość dróg, zaludnienia i inne statystyczne czy gosp.
zasięgi występowania zjawisk przyrodniczych czy społecznych np. zasięg wilka, języka itp.
granice administracyjne, polityczne, naturalne (zlewnie) linie łączące punkty o tych samych wartościach danego
zjawiska - izolinie np. izotermy, izobaty, izobary...
próby nadania mapie 3-go wymiaru - cieniowanie, szrafa itp.
WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - cz. 1 - powierzchniowe
Krzysztof Iwaszko, dr
6
Znaki powierzchniowe cd. forma graficzna - różnicowanie
najczęściej kolor, jasność (skala!) czasem deseń wydzielanie obszarów - granica + opis etykieta (np województwa) często wszystkie możliwe elementy (j.w.) (mapy geologiczne)
znaki powierzchniowe stosujemy tylko wtedy gdy wielkość elementów umożliwia ich prawidłową interpretację muszą być widoczne kontury
przy doborze formy graficznej należy pamiętać o zachowaniu funkcji informacyjnej samego obiektu powierzchniowego forma graficzna nie może być „ważniejsza” od położenia, kształtu,
rozciągłości, powierzchni czy kierunku (dla obiektów wydłużonych)
np. w przypadku Świat Europa muszą być widoczne:położenie, kształt itp poszczególnych kontynentów
WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - cz. 1 - powierzchniowe
Krzysztof Iwaszko, dr
7 WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - powierzchniowe
dane jakościowe
Krzysztof Iwaszko, dr
8
Znaki liniowe - odnoszą się (ilustrują) obiekty (liniowe) których szerokości nie da się przedstawić (w danej skali mapy)
w czytelny sposób (skala 1:100 tys, droga symb. 10 m 0,8 „czyli” 80 m)
lub przedstaw. dane jakościowe rozróżnianie norm / elektr lub przedstaw. dane porządkowe klasa drogi, torów, kanału lub przedstawiają dane ilościowe natężenie ruchu, przepływ
metoda jest stosowana też do: umownych / administracyjnych podziałów jak:
granice administracyjne, działy wodne, poziomice zasięgi danych zjawisk -np. występowania przymrozków konturów - np. budynków, jezior, połączeń lub związków - migracje ludności, kierunków występowania zjawisk - wiatry, tsunami
zmienne graficzne znaków liniowych - ich walor optyczny: linowe szerok./grub., kolor / jasność, ciągłość, kształt elem. dla ob. powierzchniowych tylko - położ., dług., kształt, kier
WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - cz. 2 - liniowe
Krzysztof Iwaszko, dr
9 WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - liniowe
Krzysztof Iwaszko, dr
10 WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - liniowe - tu zasięgi
zasięgi - klasy
Krzysztof Iwaszko, dr
11
Znaki punktowe
teoretycznie - punkty w sensie geometrycznym (pkt. geod) w praktyce - obiekty, których z uwagi na skalę, nie da się
czytelnie pokazać w formie znaku powierz. lub konturu na mapach topo. - pomniki, kominy, wieże, stacje itd. na mapach ogólnogeogr. - np wsie i miasta
do konstrukcji wykorzystuje się zmienne graficzne
dane jakościowe (rozróżnianie) - kształt, orientacja, kolor dane porządkowe (porządkowanie) - wielkość, skala barw dane ilościowe (relacje) - wszystkie zmienne
WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - cz. 3 - punktowe
Krzysztof Iwaszko, dr
12
identyfikacja położenia znaku punktowego
proste figury - środek symbole z podstawą - jej środek znaki złożone - środek dolnej figury
ale też jako graficzny opis miejscowości - symbole obok nazwy
WSAP 2011/20012
GIS Znaki kartograficzne - cz. 3 - punktowe
Krzysztof Iwaszko, dr
13
Napisy na mapach uzupełniająca lub główna funkcja przekazywania informacji
zależnie od charakteru opracowania (mapy) mapa polityczna / mapa konturowa zjawiska
zasadnicze rodzaje napisów: nazwy własne obiektów (nazwy geograficzne)
identyfikacja znaków / symboli (nazwy własne) napisy objaśniające - uzupełniające dotyczące cech
jakościowych obiektów, które nie są przedstawiane w formie znaków umownych, często skróty (jez., Al., plac, zatoka)
liczbowe charakterystyki obiektów - najczęściej rzędne wysokości i głębokości, ale i liczebności, daty wydarzeń, ale też informacje techniczne - współrzędne, siatka geogr.
TOPOMASTYKA - dyscyplina zajmująca się badaniem nazw umieszczanych na mapach kartografia i geografia ale i historia, etnografia, językoznawstwo, nauki społeczne...
WSAP 2011/20012
GIS Napisy na mapach - etykiety
Krzysztof Iwaszko, dr
14
Napisy na mapach - cd.
kategorie nazw geograficznych
nazwy oficjalne urzędowe - endonimy (PL - egzonimy)zatwierdzone na danym obszarze - czasem politycznew PL w Dz. U. Min. Spraw Wew. i Adm. Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych samorządy lokalne - ulice, place, dzielnice itp.
nazwy nieoficjalne - lokalne - małe obiekty fizjograficznepotoczne nazwy małych osad, przysiółków, koloniipóźniej często oficjalne - po wzroście znaczenia - ludności
Nazwy geograficzne ważny element komunikowania sięrelacje wewnętrzne i zagraniczne - kontakty pryw, i oficjal.stosunki dyplomatyczne, transport, łączność, wojsko
WSAP 2011/20012
GIS Napisy na mapach - etykiety
Krzysztof Iwaszko, dr
15
Napisy na mapach - cd.
EGZONIMY - nazwy tradycyjne (spolszczone) różne od nazw oficjalnych najczęściej w stosunku do zagranicznych obiektów (W-w)
także zagraniczne nazwy przyswojone (Praga) wymagające transkrypcji (wymowa) i / lub transliteracji (ßë) stosowane w dydaktyce + materiały historyczne zastosowanie też w materiałach narodowych - atlasy
samochodowe, przewodniki itp.
EGZONIMY angielskie - powszechnie używane w komunikacji lotniczej, morskiej + strony WWW
coraz popularniejsze - zaczynają wypierać nazwy lokalne Praga - Praha
WSAP 2011/20012
GIS Napisy na mapach - etykiety
Krzysztof Iwaszko, dr
16
GIS Portale mapowe END:
WSAP 2011/20012