PRAWNO-TECHNICZNY LEKSYKON LOTNICZY Z AKRONIMAMI
Zespół redakcyjny:
Tomasz Balcerzak, Andrzej Fellner, Radosław Fellner, Mariusz Osowski,
Eugeniusz Piechoczek, Paweł Szarama, Piotr Uchroński
KATOWICE 2015
PRAWNO-TECHNICZNY LEKSYKON LOTNICZY Z AKRONIMAMI Korekta językowa i redakcja techniczna: mgr Radosław Fellner Recenzent: doc. dr inż. pil. Henryk Jafernik Projekt okładki: Katarzyna Fellner-Marciszka Wydanie II All Rights Reserved Copyright by Tomasz Balcerzak, Andrzej Fellner, Radosław Fellner, Mariusz Osowski, Eugeniusz Piechoczek, Paweł Szarama, Piotr Uchroński. Wszelkie uwagi i sugestie odnośnie niniejszej publikacji prosimy kierować: [email protected]. Wydawca: Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego Przygotowanie do druku i druk: Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego Ul. Pszczyńska 44 44-100 Gliwice
SPIS TREŚCI
WSTĘP .................................................................................................................................................... 5
CZĘŚĆ I DEFINICJE PODSTAWOWYCH TERMINÓW LOTNICZYCH ................................................. 6
ALFA - A .................................................................................................................................................. 6
BRAVO – B ............................................................................................................................................ 27
CHARLIE – C ......................................................................................................................................... 30
DELTA – D ............................................................................................................................................. 41
ECHO - E ............................................................................................................................................... 47
FOXTROT – F ........................................................................................................................................ 54
GOLF – G .............................................................................................................................................. 62
HOTEL - H ............................................................................................................................................. 66
INDIA – I ................................................................................................................................................ 69
JULIETT – J ........................................................................................................................................... 75
KILO – K ................................................................................................................................................ 76
LIMA – L ................................................................................................................................................. 77
MIKE – M ............................................................................................................................................... 82
NOVEMBER – N .................................................................................................................................... 89
OSCAR – O ........................................................................................................................................... 92
PAPA – P ............................................................................................................................................... 97
QUEBEC – Q ....................................................................................................................................... 101
ROMEO – R ......................................................................................................................................... 102
SIERRA – S ......................................................................................................................................... 108
TANGO – T .......................................................................................................................................... 118
UNIFORM – U ...................................................................................................................................... 126
VICTOR – V ......................................................................................................................................... 128
WHISKEY – W ..................................................................................................................................... 132
X-RAY – X ............................................................................................................................................ 134
YANKEE – Y ........................................................................................................................................ 134
ZULU – Z ............................................................................................................................................. 134
CZĘŚĆ II ROZWINIĘCIE AKRONIMÓW I SKRÓTÓW ........................................................................ 136
ALFA - A .............................................................................................................................................. 136
BRAVO – B .......................................................................................................................................... 182
CHARLIE – C ....................................................................................................................................... 189
DELTA – D ........................................................................................................................................... 224
ECHO - E ............................................................................................................................................. 248
FOXTROT – F ...................................................................................................................................... 263
GOLF – G ............................................................................................................................................ 278
HOTEL - H ........................................................................................................................................... 287
INDIA – I .............................................................................................................................................. 294
JULIETT – J ......................................................................................................................................... 311
KILO – K .............................................................................................................................................. 317
LIMA – L ............................................................................................................................................... 319
MIKE – M ............................................................................................................................................. 331
NOVEMBER – N .................................................................................................................................. 365
OSCAR – O ......................................................................................................................................... 389
PAPA – P ............................................................................................................................................. 403
QUEBEC – Q ....................................................................................................................................... 428
ROMEO – R ......................................................................................................................................... 431
SIERRA – S ......................................................................................................................................... 448
TANGO – T .......................................................................................................................................... 482
UNIFORM – U ...................................................................................................................................... 506
VICTOR – V ......................................................................................................................................... 511
WHISKEY – W ..................................................................................................................................... 517
X-RAY – X ............................................................................................................................................ 522
YANKEE – Y ........................................................................................................................................ 523
ZULU – Z ............................................................................................................................................. 524
BIBLIOGRAFIA .................................................................................................................................... 526
WSTĘP
Wzrost znaczenia transportu lotniczego, dynamiczny rozwój technologii satelitarnych, postępująca integracja europejska przyniosły ze sobą szereg wyzwań związanych ze wspólnym użytkowaniem przestrzeni powietrznej. Aby im sprostać, konieczne stało się podejmowanie nie tylko kolejnych przedsięwzięć naukowo-badawczych przy towarzyszącej im reorientacji kierunków badań w stronę interdyscyplinarności, ale także podjęcie wyzwania dydaktycznego, jakimi jest niewątpliwie kształcenie młodych ekspertów. Praktyka wykazała jednak istotne braki w obszarze materiałów naukowych wspomagających kształcenie specjalistów z zakresu transportu lotniczego.
Unaocznił się przy tym problem w integracji lotniczego środowiska naukowego reprezentowanego przez fachowców różnych dziedzin i specjalności, którzy w swej pracy często operują całkowicie odmiennym aparatem pojęciowym. Aby choć w minimalnym stopniu przyczynić się do rozwiązania powyższych problemów, zespół autorów postanowił podjąć się trudu opracowania publikacji zawierającej podstawowe skróty i definicje używane w lotnictwie, a obejmującą swym zakresem terminologię prawniczą, techniczną, a także z zakresu procedur. Dlatego postanowiono uwzględnić szereg dokumentów powszechnie stosowanych w lotnictwie. Należą do nich m.in.: załączniki do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, podręczniki ICAO, ustawa Prawo lotnicze wraz z aktami wykonawczymi, akty prawne Unii Europejskiej, dokumenty EASA, Eurocontrol, ECAC i IATA.
„Prawno-techniczny leksykon lotniczy z akronimami” składa się z dwóch części. Część I stanowi zestawienie podstawowych pojęć w języku polskim i angielskim oraz stosowne definicje. W części II znalazły się natomiast uzupełniające terminologię akronimy oraz ich rozwinięcia. W obu częściach treści ułożono według alfabetu lotniczego, który wygląda następująco: ALFA – A, BRAVO – B, CHARLIE – C, DELTA – D, ECHO – E, FOXTROT – F, GOLF – G, HOTEL – H, INDIA – I, JULIETT – J, KILO – K, LIMA – L, MIKE – M, NOVEMBER – N, OSCAR – O, PAPA – P, QUEBEC – Q, ROMEO – R, SIERRA – S, TANGO – T, UNIFORMA – U, VICTOR – V, WHISKEY – W, X-RAY – X, YANKEE – Y, ZULU – Z.
Zdaniem autorów, niniejsza publikacja stanowi interesujący punkt wyjścia dla dalszych prac nad ujednolicaniem terminologii z zakresu prawa lotniczego i procedur, a tym samym ułatwi współpracę między branżami związanymi z transportem lotniczym.
Zespół redakcyjny
CZĘŚĆ I DEFINICJE PODSTAWOWYCH TERMINÓW LOTNICZYCH ALFA - A
Akronim angielski
Termin angielski
Termin polski
Objaśnienie terminu
A Kod lotniska ICAO w strefie Antarktydy i Południowego Pacyfiku
Accuracy Dokładność Stopień zgodności między wartością ocenianego lub mierzonego parametru, to jest współrzędnych pozycji, prędkości, czasu, odległości itp., a jego rzeczywistą wartością w tym samym czasie, oceniany wartością błędu
Altitude (także ALT)
Wysokość Bezwzględna
Odległość pionowa poziomu, punktu lub przedmiotu rozpatrywanego jako punkt, mierzona od średniego poziomu morza
Amper Amper Amper jest takim stałym prądem elektrycznym, który, jeżeli jest utrzymywany w dwóch prostych, równoległych przewodnikach o nieskończonej długości, o pomijalnym okrągłym przekroju poprzecznym, oraz umieszczonych w odległości 1 metr od siebie w próżni, wytworzyłby pomiędzy tymi przewodnikami siłę równą 2 × 10-7 niutona na metr długości
Analysis Analiza Przetwarzanie informacji, proces poznawczy w całości polegający na zbadaniu jej elementów i ich wzajemnego oddziaływania; w odniesieniu do sił zbrojnych hierarchiczny układ pojęć przedstawia się następująco: szacowanie, analiza, ocena, walidacja i certyfikacja
Availability Dyspozycyjność/ Dostępność
Prawdopodobieństwo tego, że system jest w stanie gotowości do pracy w dowolnym czasie, w granicach deklarowanego obszaru działania
Azimuth (także AZ, AZM)
Azymut Kąt poziomy określony w danym punkcie, mierzony zgodnie z ruchem wskazówek zegara od określonego kierunku odniesienia do drugiego punktu
Search Area Obszar Poszukiwań
Powierzchnia morza lub oceanu przyjęta przez planistę jako prawdopodobne miejsce obiektu poszukiwania, która powinna zostać przeszukana przez jednostki poszukiwania i ratowania
A4A Airlines for America
Stowarzyszenie amerykańskich linii lotniczych; dawniej Air Transport Association of America
(ATA)
AAD Automatic Activation Device
Automatyczne urządzenie aktywujące spadochron
W spadochroniarstwie urządzenie służące do automatycznego otwierania spadochronu.
AAFCE Allied Air Forces Central Europe
Połączone Siły Powietrzne w Europie Środkowej
Oddział stacjonujący w niemieckim Ramstein
AAM Air-to-Air Missile Pocisk Rakietowy klasy Powietrze-Powietrze
Wystrzeliwany w powietrzu pocisk rakietowy, używany do zwalczania celów powietrznych
AAOR Air Area of Responsibility
Powietrzny Obszar Odpowiedzlalności
Wyznaczony w przestrzeni powietrznej obszar, w którym realizowane jest automatyczne powiadamianie przyległych posterunków o kursach obiektów stanowiących przedmiot zainteresowania
AAW Anti-Air Warfare Morska Obrona Powietrzna
Środki podejmowane w celu zapewnienia obrony sił morskich przed atakiem powietrznym środków uzbrojenia odpalanych ze statków powietrznych, okrętów nawodnych i podwodnych oraz wyrzutni naziemnych
AAWA Anti-Air Warfare Area
Obszar Obrony Powietrznej, rejon Przeciwlotniczych Działań Bojowych
Obszar zdefiniowany przez oficera dowodzenia szczebla taktycznego, który znajduje się pod ciągłą obserwacją sił i w ramach którego zwalczane jest wszelkie zagrożenie z powietrza
AB Axcess Baggage Nadbagaż bagaż, który przekracza wyznaczone przez linie lotnicze limity wagi, liczby lub rozmiaru, który podlega dodatkowej opłacie
A-band Pasmo A Pasmo częstotliwości standardu NATO od 0 do 250 MHz (długość fali do 1,2 m)
ABAS Airborne Based Augmentation System
Pokładowy System Wspomagania
Technika przetwarzania sygnałów awioniki lub integracji awioniki na pokładzie statku powietrznego
ABN Airborne Powietrznodesantowy
Wojska specjalnie wyszkolone do prowadzenia działań po przerzuceniu drogą powietrzną i zrzucie spadochronowym lub desantowaniu z pokładu statku powietrznego po przyziemieniu
Airborne Lotniczy, pokładowy
Sprzęt lotniczy używany do wykonania określonego zadania; przedmioty stanowiące integralną część statku powietrznego
A/C (także ACFT)
Aircraft Statek Powietrzny
Urządzenie, które jest zdolne do unoszenia się w atmosferze na skutek oddziaływania powietrza innego niż odbitego od od podłoża. Por. Samolot (Aeroplane) - statek powietrzny cięższy od powietrza, uzyskujący siłę nośną w
locie przede wszystkim na skutek sił aerodynamicznych występujących na jego powierzchniach, pozostających w stałym położeniu w danych warunkach lotu
AC Aerodrome Certificate
Certyfikat Lotniska
Certyfikat, który potwierdza spełnienie wymagań związanych z eksploatacją lotniska i zarządzaniem lotniskiem użytku publicznego
Air Carrier Przewoźnik Lotniczy
przedsiębiorstwo transportu lotniczego posiadające ważną licencję na prowadzenie działalności lub jej odpowiednik
Access Control Kontrola Dostępu
stosowanie środków, dzięki którym można zapobiec przedostaniu się nieupoważnionych osób lub nieupoważnionych pojazdów, lub zarówno nieupoważnionych osób, jak i nieupoważnionych pojazdów
Account Consignor
Uznany Nadawca
Nadawca, który wysyła ładunek lub pocztę na swój rachunek i którego procedury są zgodne ze wspólnymi zasadami i normami ochrony w stopniu wystarczającym, aby zezwolić na przewóz tego ładunku towarowym statkiem powietrznym lub aby zezwolić na przewóz tej poczty pocztowym statkiem powietrznym
Ac Altocumulus Altocumulus Typ chmur
ACA Airspace Control Authority
Organ Kontroli Przestrzeni Powietrznej
Dowódca wyznaczony do sprawowania pełnej odpowiedzialności za system kontroli w wyznaczonym obszarze przestrzeni powietrznej
ACARS Aircraft/Arinc Communications Addressing and Reporting System
Lotniczy system adresowania i przekazywania wiadomości
System służący do automatycznego przekazywania depesz za pomocą fal radiowych przez statki powietrzne
ACAS
Aircraft /Airborne Collision Avoidance System
Pokładowy System Zapobiegania Kolizji
System pokładowy statku powietrznego oparty na sygnałach Radaru Wtórnego Dozorowania (SSR), dostarczający informacji o potencjalnym zgrożeniu kolizją z innymi statkami powietrznymi wyposażonymi w transpondery SSR; działa niezależnie od urządzeń naziemnych
ACC Area Control Centre
Ośrodek Kontroli Obszaru Lotu
Organ ustanowiony do zapewnienia kontroli ruchu lotniczego w odniesieniu do lotów kontrolowanych w podległych obszarach
ACCIS Automated Ccommand and Control Information System
Zautomatyzowany System Informatyczny Dowodzenia i Kierowania NATO
Nazwa programu NATO obejmującego systemy informatyczne dowodzenia i kierowania dowódców NATO
PRAWNO-TECHNICZNY LEKSYKON LOTNICZY Z AKRONIMAMI
Zespół redakcyjny:
Tomasz Balcerzak, Andrzej Fellner, Radosław Fellner, Mariusz Osowski,
Eugeniusz Piechoczek, Paweł Szarama, Piotr Uchroński
KATOWICE 2015 PRAWNO-TECHNICZNY LEKSYKON LOTNICZY Z AKRONIMAMI
Korekta językowa i redakcja techniczna: mgr Radosław Fellner Recenzent: doc. dr inż. pil. Henryk Jafernik Projekt okładki: Katarzyna Fellner-Marciszka Wydanie II All Rights Reserved Copyright by Tomasz Balcerzak, Andrzej Fellner, Radosław Fellner, Mariusz Osowski, Eugeniusz Piechoczek, Paweł Szarama, Piotr Uchroński. Wszelkie uwagi i sugestie odnośnie niniejszej publikacji prosimy kierować: [email protected]. Wydawca: Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego Przygotowanie do druku i druk: Wydawnictwo Pracowni Komputerowej Jacka Skalmierskiego Ul. Pszczyńska 44 44-100 Gliwice
SPIS TREŚCI WSTĘP .................................................................................................................................................... 5
CZĘŚĆ I DEFINICJE PODSTAWOWYCH TERMINÓW LOTNICZYCH ................................................. 6
ALFA - A .................................................................................................................................................. 6
BRAVO – B ......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
CHARLIE – C ...................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
DELTA – D .......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
ECHO - E ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
FOXTROT – F ..................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
GOLF – G ........................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
HOTEL - H .......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
INDIA – I ............................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
JULIETT – J ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
KILO – K ............................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
LIMA – L .............................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
MIKE – M ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
NOVEMBER – N ................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
OSCAR – O ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
PAPA – P ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
QUEBEC – Q ...................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
ROMEO – R ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
SIERRA – S ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
TANGO – T ......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
UNIFORM – U ..................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
VICTOR – V ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
WHISKEY – W .................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
X-RAY – X ........................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
YANKEE – Y ....................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
ZULU – Z ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
CZĘŚĆ II ROZWINIĘCIE AKRONIMÓW I SKRÓTÓW .......................................................................... 17
ALFA - A ................................................................................................................................................ 17
BRAVO – B ......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
CHARLIE – C ...................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
DELTA – D .......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
ECHO - E ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
FOXTROT – F ..................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
GOLF – G ........................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
HOTEL - H .......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
INDIA – I ............................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
JULIETT – J ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
KILO – K ............................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
LIMA – L .............................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
MIKE – M ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
NOVEMBER – N ................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
OSCAR – O ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
PAPA – P ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
QUEBEC – Q ...................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
ROMEO – R ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
SIERRA – S ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
TANGO – T ......................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
UNIFORM – U ..................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
VICTOR – V ........................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
WHISKEY – W .................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
X-RAY – X ........................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
YANKEE – Y ....................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
ZULU – Z ............................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
BIBLIOGRAFIA ................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.
WSTĘP
Wzrost znaczenia transportu lotniczego, dynamiczny rozwój technologii satelitarnych,
postępująca integracja europejska przyniosły ze sobą szereg wyzwań związanych ze wspólnym użytkowaniem przestrzeni powietrznej. Aby im sprostać, konieczne stało się podejmowanie nie tylko kolejnych przedsięwzięć naukowo-badawczych przy towarzyszącej im reorientacji kierunków badań w stronę interdyscyplinarności, ale także podjęcie wyzwania dydaktycznego, jakimi jest niewątpliwie kształcenie młodych ekspertów. Praktyka wykazała jednak istotne braki w obszarze materiałów naukowych wspomagających kształcenie specjalistów z zakresu transportu lotniczego.
Unaocznił się przy tym problem w integracji lotniczego środowiska naukowego reprezentowanego przez fachowców różnych dziedzin i specjalności, którzy w swej pracy często operują całkowicie odmiennym aparatem pojęciowym. Aby choć w minimalnym stopniu przyczynić się do rozwiązania powyższych problemów, zespół autorów postanowił podjąć się trudu opracowania publikacji zawierającej podstawowe skróty i definicje używane w lotnictwie, a obejmującą swym zakresem terminologię prawniczą, techniczną, a także z zakresu procedur. Dlatego postanowiono uwzględnić szereg dokumentów powszechnie stosowanych w lotnictwie. Należą do nich m.in.: załączniki do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, podręczniki ICAO, ustawa Prawo lotnicze wraz z aktami wykonawczymi, akty prawne Unii Europejskiej, dokumenty EASA, Eurocontrol, ECAC i IATA.
„Prawno-techniczny leksykon lotniczy z akronimami” składa się z dwóch części. Część I stanowi zestawienie podstawowych pojęć w języku polskim i angielskim oraz stosowne definicje. W części II znalazły się natomiast uzupełniające terminologię akronimy oraz ich rozwinięcia. W obu częściach treści ułożono według alfabetu lotniczego, który wygląda następująco: ALFA – A, BRAVO – B, CHARLIE – C, DELTA – D, ECHO – E, FOXTROT – F, GOLF – G, HOTEL – H, INDIA – I, JULIETT – J, KILO – K, LIMA – L, MIKE – M, NOVEMBER – N, OSCAR – O, PAPA – P, QUEBEC – Q, ROMEO – R, SIERRA – S, TANGO – T, UNIFORMA – U, VICTOR – V, WHISKEY – W, X-RAY – X, YANKEE – Y, ZULU – Z.
Zdaniem autorów, niniejsza publikacja stanowi interesujący punkt wyjścia dla dalszych prac nad ujednolicaniem terminologii z zakresu prawa lotniczego i procedur, a tym samym ułatwi współpracę między branżami związanymi z transportem lotniczym.
Zespół redakcyjny
CZĘŚĆ I DEFINICJE PODSTAWOWYCH TERMINÓW LOTNICZYCH ALFA - A
Akronim angielski
Termin angielski
Termin polski
Objaśnienie terminu
A Kod lotniska ICAO w strefie Antarktydy i Południowego Pacyfiku
Accuracy Dokładność Stopień zgodności między wartością ocenianego lub mierzonego parametru, to jest współrzędnych pozycji, prędkości, czasu, odległości itp., a jego rzeczywistą wartością w tym samym czasie, oceniany wartością błędu
Altitude (także ALT)
Wysokość Bezwzględna
Odległość pionowa poziomu, punktu lub przedmiotu rozpatrywanego jako punkt, mierzona od średniego poziomu morza
Amper Amper Amper jest takim stałym prądem elektrycznym, który, jeżeli jest utrzymywany w dwóch prostych, równoległych przewodnikach o nieskończonej długości, o pomijalnym okrągłym przekroju poprzecznym, oraz umieszczonych w odległości 1 metr od siebie w próżni, wytworzyłby pomiędzy tymi przewodnikami siłę równą 2 × 10-7 niutona na metr długości
Analysis Analiza Przetwarzanie informacji, proces poznawczy w całości polegający na zbadaniu jej elementów i ich wzajemnego oddziaływania; w odniesieniu do sił zbrojnych hierarchiczny układ pojęć przedstawia się następująco: szacowanie, analiza, ocena, walidacja i certyfikacja
Availability Dyspozycyjność/ Dostępność
Prawdopodobieństwo tego, że system jest w stanie gotowości do pracy w dowolnym czasie, w granicach deklarowanego obszaru działania
Azimuth (także AZ, AZM)
Azymut Kąt poziomy określony w danym punkcie, mierzony zgodnie z ruchem wskazówek zegara od określonego kierunku odniesienia do drugiego punktu
Search Area Obszar Poszukiwań
Powierzchnia morza lub oceanu przyjęta przez planistę jako prawdopodobne miejsce obiektu poszukiwania, która powinna zostać przeszukana przez jednostki poszukiwania i ratowania
A4A Airlines for America
Stowarzyszenie amerykańskich linii lotniczych; dawniej Air Transport Association of America
(ATA)
AAD Automatic Activation Device
Automatyczne urządzenie aktywujące spadochron
W spadochroniarstwie urządzenie służące do automatycznego otwierania spadochronu.
AAFCE Allied Air Forces Central Europe
Połączone Siły Powietrzne w Europie Środkowej
Oddział stacjonujący w niemieckim Ramstein
AAM Air-to-Air Missile Pocisk Rakietowy klasy Powietrze-Powietrze
Wystrzeliwany w powietrzu pocisk rakietowy, używany do zwalczania celów powietrznych
AAOR Air Area of Responsibility
Powietrzny Obszar Odpowiedzlalności
Wyznaczony w przestrzeni powietrznej obszar, w którym realizowane jest automatyczne powiadamianie przyległych posterunków o kursach obiektów stanowiących przedmiot zainteresowania
AAW Anti-Air Warfare Morska Obrona Powietrzna
Środki podejmowane w celu zapewnienia obrony sił morskich przed atakiem powietrznym środków uzbrojenia odpalanych ze statków powietrznych, okrętów nawodnych i podwodnych oraz wyrzutni naziemnych
AAWA Anti-Air Warfare Area
Obszar Obrony Powietrznej, rejon Przeciwlotniczych Działań Bojowych
Obszar zdefiniowany przez oficera dowodzenia szczebla taktycznego, który znajduje się pod ciągłą obserwacją sił i w ramach którego zwalczane jest wszelkie zagrożenie z powietrza
AB Axcess Baggage Nadbagaż bagaż, który przekracza wyznaczone przez linie lotnicze limity wagi, liczby lub rozmiaru, który podlega dodatkowej opłacie
A-band Pasmo A Pasmo częstotliwości standardu NATO od 0 do 250 MHz (długość fali do 1,2 m)
ABAS Airborne Based Augmentation System
Pokładowy System Wspomagania
Technika przetwarzania sygnałów awioniki lub integracji awioniki na pokładzie statku powietrznego
ABN Airborne Powietrznodesantowy
Wojska specjalnie wyszkolone do prowadzenia działań po przerzuceniu drogą powietrzną i zrzucie spadochronowym lub desantowaniu z pokładu statku powietrznego po przyziemieniu
Airborne Lotniczy, pokładowy
Sprzęt lotniczy używany do wykonania określonego zadania; przedmioty stanowiące integralną część statku powietrznego
A/C (także ACFT)
Aircraft Statek Powietrzny
Urządzenie, które jest zdolne do unoszenia się w atmosferze na skutek oddziaływania powietrza innego niż odbitego od od podłoża. Por. Samolot (Aeroplane) - statek powietrzny cięższy od powietrza, uzyskujący siłę nośną w
locie przede wszystkim na skutek sił aerodynamicznych występujących na jego powierzchniach, pozostających w stałym położeniu w danych warunkach lotu
AC Aerodrome Certificate
Certyfikat Lotniska
Certyfikat, który potwierdza spełnienie wymagań związanych z eksploatacją lotniska i zarządzaniem lotniskiem użytku publicznego
Air Carrier Przewoźnik Lotniczy
przedsiębiorstwo transportu lotniczego posiadające ważną licencję na prowadzenie działalności lub jej odpowiednik
Access Control Kontrola Dostępu
stosowanie środków, dzięki którym można zapobiec przedostaniu się nieupoważnionych osób lub nieupoważnionych pojazdów, lub zarówno nieupoważnionych osób, jak i nieupoważnionych pojazdów
Account Consignor
Uznany Nadawca
Nadawca, który wysyła ładunek lub pocztę na swój rachunek i którego procedury są zgodne ze wspólnymi zasadami i normami ochrony w stopniu wystarczającym, aby zezwolić na przewóz tego ładunku towarowym statkiem powietrznym lub aby zezwolić na przewóz tej poczty pocztowym statkiem powietrznym
Ac Altocumulus Altocumulus Typ chmur
ACA Airspace Control Authority
Organ Kontroli Przestrzeni Powietrznej
Dowódca wyznaczony do sprawowania pełnej odpowiedzialności za system kontroli w wyznaczonym obszarze przestrzeni powietrznej
ACARS Aircraft/Arinc Communications Addressing and Reporting System
Lotniczy system adresowania i przekazywania wiadomości
System służący do automatycznego przekazywania depesz za pomocą fal radiowych przez statki powietrzne
ACAS
Aircraft /Airborne Collision Avoidance System
Pokładowy System Zapobiegania Kolizji
System pokładowy statku powietrznego oparty na sygnałach Radaru Wtórnego Dozorowania (SSR), dostarczający informacji o potencjalnym zgrożeniu kolizją z innymi statkami powietrznymi wyposażonymi w transpondery SSR; działa niezależnie od urządzeń naziemnych
ACC Area Control Centre
Ośrodek Kontroli Obszaru Lotu
Organ ustanowiony do zapewnienia kontroli ruchu lotniczego w odniesieniu do lotów kontrolowanych w podległych obszarach
ACCIS Automated Ccommand and Control Information System
Zautomatyzowany System Informatyczny Dowodzenia i Kierowania NATO
Nazwa programu NATO obejmującego systemy informatyczne dowodzenia i kierowania dowódców NATO
CZĘŚĆ II ROZWINIĘCIE AKRONIMÓW I SKRÓTÓW ALFA - A
Akronimy I skróty
Rozwinięcie w języku angielskim Rozwinięcie w języku polskim
A Amber Bursztynowy
A2 Algorithmic Architecture
Anti-Armor
A2AT Anti-Armor Advanced Technology Demonstration
A2C2 Army Airspace Command and Control
A2MAM Anti-Armor Mission Area Analysis
A3 Armor Anti-Armor
A3STF Armor Anti-Armor Special Task Force
A/A
Air to Air
A&A Astronomy and Astrophysics
AA Abbreviated Analysis
Air Armament Uzbrojenie Lotnicze
Air to Air Powietrze-Powietrze
AAA Anti-Aircraft Artillery Artyleria Przeciwlotnicza
AAAA Army Aviation Association of America
AAAE American Association of Airport Executives
AAAF Association Aeronautique et Astronautique de France
AAAS American Association for the Advancement of Science
(lub AAB, AAC… itd., w kolejności)
Amended meteorological message
AABCP Advanced Airborne Command Post
AABNCP Advanced Airborne National Command Post
AAC ACCS Advisory Committee
Army Acquisition Corps
AACAA Arab Air Carriers Organisation
AACC Ataf Airspace Coordination Centre
AACE Airfield Approach Control Element
AACOMS Army Area Communications System
AACS Airways and Air Communications Service
AAD Advanced Ammunition Depot
Assigned Altitude Deviation Odchylenie od wyznaczonej Wysokości Bezwzględnej
AADC Advanced Avionics Digital Computer Komputer Lotniczy Nowej Generacji
Area Air Defence Commander Dowódca Rejonu Obrony Powietrznej
AADCOM Army Air Defence Command
AADCP Army Air Defence Command Post
AADEOS Advanced Air Defence Electro-Optical System
AADGE Allied Command Europe Air Defence Ground Environment
AADINTREP
Army Air Defence Intelligence Report
AADNS Automatic Air Defence Notification System
AADSACCS
Army Air Defence Surveillance and Command and Control System
AAE Above Aerodrome Elevation Nad Poziomem Lotniska
A&AEE UK Aircraft and Armament Experimental Establishment
AAF Army Air Field Lotnisko Wojskowe
Army Air Force Siły Powietrzne
Auxiliary Air Force Pomocnicze Siły Powietrzne
AAFIF Automated Air Facilities Information File
AAFNE Allied Air Forces Northern Europe
AAG Aeromedical Airlift Group
AAGR Average Annual Growth Rate Średnioroczny Współczynnik Wzrostu
AAH Advanced Attack Helicopter Śmigłowiec Bezpośredniego Wsparcia
AAI Angle of Attack Indicator
Attack-Attack Interface
AAIB Air Accidents Investigation Branch Brytyjska Komisja ds. Badania Wypadków Lotniczych
AAIG ACE Annual Infrastructure Guidance
AAIM Aircraft Autonomous Integrity Monitoring
Autonomiczne Monitorowanie Integralności Statku Powietrznego
AAIMUG Army Acquisition Information Management Users Group
AAIP ACE ACCIS Implementation Plan
AAIS ACE ACCIS Implementation Strategy
AAITT Advanced AI Technology Testbed (US)
AAL Above Aerodrome Level Nad Poziomem Lotniska
ATM Adaptation Layer
AALC Advanced Airdrop for Land Combat
AALPS Automated Aircraft Load Planning System
AAMAA Army Aviation Mission Area Analysis
AAMG Anti-Aircraft Machine Gun Przeciwlotniczy Karabin