7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 1/75
s 9 s
Vck}fywkjhj Gfczyhl jf ]fcfqvflh
Mhgvlzhj jf Gkfcgkhw Avyâjkghw { Polâzkghw
Fwgvflh jf Fwzvjkow Polâzkgow { Hjbkckwzyhzk}ow
Dkwzoykh Jkplobèzkgh jf ]fcfqvflh KK
Pyomfwoy1 Mfychcjo Mhlg÷c
Pykcgkphlfw pyoilfbhw lkbâzyomfw fczyf ]fcfqvflh { Golobikh
Wknlo TKT { TT
Kczfnyhczfw1
Fwghloch, Chql{
Owâo, Phzykgkh
Phjy÷c, Qhydh}kgzoykh
Pfpf, Whcjyh
Pfzkz, Jh}kj
Yk}fyo, Y÷bvlo
Yowwfll, Aobhykw
Xvkøocfw, ]âgzoy
Ghyhghw, Avcko jf 900;
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 2/75
s 7 s
Âcjkgf
8# Pyfwfczhgk÷c………………………………………………………………#9
9# Zyhzhjo Bkgdflfch"Pobio 8477………………………………………###7
7# Cfnogkhgkocfw Zoyo"Hgowzh $84::"84:6+………………………………#>
:# Cfnogkhgkocfw Nvqbèc"Bvykllo Zoyo 84>:"84>6……………………##80
6# Fl gobpyobkwo hyikzyhl fczyf ]fcfqvflh { Golobikh………………###87
=# Pyozogolo jf Phyâw1 Hbplkhgk÷c jf lhw mvcgkocfw hyikzyhlfw………####8=
># Lhvjo Hyikzyhl 84;8……………………………………………………###8>
4# Zyhzhjo Wvèyfq"Vcjh…………………………………………………###90
;# Zyhzhjo Dolnvkc"Wvèyfq"Wkl}h Nhcjolpdk……………………………##99
80# Goc}fcgk÷c Ykgo"Iykgføo………………………………………………#9:
88# Polëbkgh woiyf lh lkiyf Ch}fnhgk÷c jf low Yâow……………………#96
89# ]fcfqvflh { Golobikh1 Ghbkco dhgkh fl Lhvjo Wvkqo………………94
87# 8;001 Jflkbkzhgk÷c jf lh Nvhakyh1 Hgzh jf Ghwzkllfzfw………………##94
8:# Lhvjo Wvkqo 8;99………………………………………………………##74
86# Jflkbkzhgk÷c jf hëyfhw bhykchw { wvibhykchw1 Jf Low Bocafw hl
Nolmo jf ]fcfqvflh…………………………………………………………###:>
8=# Low Bocafw# Iyf}f yfgoyykjo jfwjf 846= h 8;69……………………#:>
8># Gykwkw jf Low Bocafw# Powfwk÷c jf ]fcfqvflh 8;69………………###:;
84# Yfwfy}hw1 Gocmfyfcgkh jf lhw Chgkocfw Vckjhw woiyf fl Jfyfgdo jfl
Bhy………………………………………………………………………………68
8;# Nolmo jf ]fcfqvflh1 Cfnogkhgkocfw h ck}fl jf Bkckwzyow jf Bkchw f
Dkjyoghyivyow…………………………………………………………………##6990# Fl Kcgkjfczf “Pfjyo Nvhl‒………………………………………………##6>
98# Fl Kcgkjfczf jf lh H}fczvyfyh……………………………………………=0
99# Wf yfhcvjhc lhw goc}fywhgkocfw………………………………………#=0
97# Jf Ghyhihllfjh h Ghljhw………………………………………………##=9
9:# Gocwkjfyhgkocfw Mkchlfw………………………………………………###>0
96# Yfmfyfcgkhw Ikilkonyèmkghw………………………………………………#>7
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 3/75
s : s
PYFWFCZHGK×C
Fl pyoilfbh lkbâzyomf fczyf ]fcfqvflh { lh Cvf}h Nyhchjh, lvfno
Yfpñilkgh jf Golobikh, fw vc pyoilfbh bv{ gobplfao xvf dh
bhyghjo lhw yflhgkocfw fczyf fwzow jow phâwfw dfybhcow jfwjf 8470
$goc lh jkwolvgk÷c jf lh Yfpñilkgh jf Golobikh+ dhwzh cvfwzyow jâhw#
Jfikjo h lhw zoybfczowhw jflkbkzhgkocfw myoczfykqhw xvf wf dhc
yfhlkqhjo fczyf ]fcfqvflh { Golobikh, lhw yflhgkocfw iklhzfyhlfw wf
dhc zoychjo wkfbpyf fczyf lh goopfyhgk÷c { fl gocmlkgzo#
Fwzf zyhihao pyfzfcjf jfwgykiky iyf}fbfczf low jkmfyfczfw
bobfczow { pyoilfbhw xvf wf dhc pyfwfczhjo fczyf low jow phâwfw
hcjkco"hbhq÷ckgow# Fc pykbfy lvnhy, zyhzhyfbow lhw pykbfyhw
cfnogkhgkocfw xvf wf jkfyoc h yhâq jf lh wfphyhgk÷c jf ]fcfqvflh jf
lh Yfpñilkgh jf Golobikh fc 8470 { fl pykbfy zyhzhjo kczfnyhl xvf wf
jko fczyf low jow phâwfw, h whify1 fl Zyhzhjo Bkgdflfch"Pobio { wvw
gocwfgvfcgkhw# Fc wfnvcjo lvnhy, jfwgykikyfbow fl pyogfwo jf
hyikzyhaf phyh jflkbkzhy lh myoczfyh fczyf low jow phâwfw, fl gvhl zv}o
lvnhy h phyzky jfl høo 8448 { gvlbkc÷ goc fl Lhvjo fwphøol fc 84;8#
Fc zfygfy lvnhy, bfcgkochyfbow lhw cfnogkhgkocfw fczyf ]fcfqvflh
{ Golobikh phyh llf}hy h ghio lo ftpvfwzo fc fl Lhvjo fwphøol, lhw
gvhlfw jfyk}hyoc fc fl Lhvjo wvkqo jf 8;99# Fc gvhyzo lvnhy,
ftpocfbow fl jf}fcky jf lhw yflhgkocfw fczyf low jow phâwfw lvfno jfl
Lhvjo Wvkqo { wv hplkghgk÷c, hwâ gobo fl pyoilfbh pfcjkfczf jfl
Nolmo jf ]fcfqvflh, fl gvhl pvwo h low jow Fwzhjow hl ioyjf jf vchnvfyyh#
Fwpfyhbow xvf fwzf iyf}f yfgvfczo jf cvfwzyh dkwzoykh jf lâbkzfw
goc Golobikh wky}h jf ihwf phyh pojfy hpyfcjfy { gobpyfcjfy lhw
yflhgkocfw jf yfnvlhy zfcwk÷c xvf dfbow zfckjo goc fl }fgkco { fl
phpfl xvf dhc avnhjo cvfwzyow cfnogkhjoyfw fc lh jflkbkzhgk÷c jf
cvfwzyhw myoczfyhw goc Golobikh#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 4/75
s 6 s
Zyhzhjo Bkgdflfch"Pobio 8477
H w÷lo zyfw høow jf jkwvflzh lh Yfpñilkgh jf Golobikh $8470+, dhiâh
xvfjhjo pfcjkfczf vc pyoilfbh poy yfwol}fy, chjh bèw { chjh bfcow
xvf lh jflkbkzhgk÷c zfyykzoykhl fczyf lh Cvf}h Nyhchjh { lh Yfpñilkgh jf
]fcfqvflh# Fw poy fllo, xvf fc 8477 gobkfcqhc lhw cfnogkhgkocfw fczyf
fl plfckpozfcgkhyko jf ]fcfqvflh, Whczow Bkgdflfch { Lkco jf Pobio, poy
lh Cvf}h Nyhchjh#
Fw pyfgkwo kcjkghy xvf fwzhw cfnogkhgkocfw gobfcqhyâhc woiyf lh
ihwf jfl vzkw powwkjfzkw avykw, poy bfjko jfl gvhl zojo lo xvf powfâh
]fcfqvflh h phyzky jf lh gyfhgk÷c jf lh Ghpkzhcâh Nfcfyhl jf ]fcfqvflh
fc 8>>> lo wfnvkyâh powf{fcjo#
Lhw cfnogkhgkocfw fczyf Bkgdflfch { Pobio jfyk}hyoc fc vc Zyhzhjo
jf hbkwzhj, hlkhcqh, gobfygko, ch}fnhgk÷c { lâbkzfw# Phyh low fmfgzow jffwzf zyhihao, fw cfgfwhyko jfwzhghy fl hyzâgvlo 9> jfl zyhzhjo xvf
fwpfgkmkgh lo yfmfyfczf h low lâbkzfw fczyf hbiow phâwfw1
“Hyzâgvlo 9>1 Lh lâcfh myoczfykqh gobkfcqh fc fl Ghio jf Gdkgdk}hgoh,wknvkfcjo poy lh lâcfh Gdkgdk}hgoh"zfzh jf lh Nvhakyh h mkc jf jk}kjky lhpyo}kcgkh fc jow phyzfw $lh oggkjfczhl phyh lh Cvf}h Nyhchjh { lh oykfczhlphyh ]fcfqvflh+5 jfwjf hllâ wfnvkyâh yfgzhbfczf poy lhw hlzvyhw jf lhwboczhøhw jf Ogh { lhw gvbiyfw jf Pfykaè, dhwzh fcgoczyhy fl oyknfc jfl
yâo Oyo5 lvfno ihahyâh poy wvw hnvhw dhwzh lh gocmlvfcgkh goc flGhzhzvbio5 wfnvkyâh poy lhw mhljhw oykfczhlfw jf lhw boczhøhw {, phwhcjopoy low yâow Zhyyh { Whyjkchzh, kyâh yfgzhbfczf h ivwghy lh fbioghjvyh jflyâo jf Lh Nykzh fc fl Qvlkh, jfwjf hllâ lh gvy}h yfgocogkjh gobo myoczfykqh,goczkcvhyâh dhgkh lh xvfiyhjh jf Joc Pfjyo { ihahyâh poy fwzf hl Zègdkyh5lvfno poy lhw gyfwzhw jf lhw boczhøhw jocjf chgfc low yâow jfl Zoyifw {jfl Vykihczf, dhwzh lhw }fyzkfczfw jfl Cvlh dhwzh fl jfwphyyhbhjfyo jflWhyhyf5 dhgkh fl wvy h ivwghy lh lhnvch jf Whyhyf {, yojfècjolh poy lhphyzf oykfczhl, wfnvkyâh dhwzh fl yâo Hyhvxvkzh, goczkcvhyâh dhwzh fl Hyhvgh{ poy lhw hnvhw jf ëwzf, hl phwo jfl ]kfczo, jfwjf ëwzf yfgzhbfczf, hphwhy poy lh phyzf bèw oggkjfczhl jf lh lhnvch jfl Zëybkco { jf hllâ hl
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 5/75
s = s
Hpowzhjfyo woiyf fl yâo Bfzh, goczkcvhcjo wv jkyfggk÷c coyzf"wvy dhwzhfcgoczyhy lh myoczfyh jfl Iyhwkl8‒#
Lh lâcfh jk}kwoykh fczyf lh Cvf}h Nyhchjh { ]fcfqvflh h lh xvf wf
llfn÷ h phyzky jfl Zyhzhjo Bkgdflfch"Pobio, mvf lh wknvkfczf1
Yoahw Ghioz, Y# - ]køh Lhioyjf, F#$8;4:+# Hl ozyo lhjo jfl Nolmo, Golobikh yfmvzh h
Golobikh# Ghyhghw1 Kbpyfwow Vyikch#
8 ]fcfqvflhzv{h $8;;>+# Zyhzhjo Bkgdflfch"Pobio# Jkwpockilf fc1dzzp1//~~~#}fcfqvflhzv{h#gob/dkwzoykh/bkgdflfch_pobio#dzb# yfgvpfyhjo fl80/06/900;#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 6/75
s > s
[ lh lâcfh xvf bèw hjflhczf { dhwzh cvfwzyow jâhw zyhfyâh bèw
goczyo}fywkh fczyf low jow phâwfw, h whify lh jfl zfyykzoyko jf lh Nvhakyh,
xvfj÷ jf fwzf bojo1
Yoahw Ghioz, Y# - ]køh Lhioyjf, F#$8;4:+# Hl ozyo lhjo jfl Nolmo, Golobikh yfmvzh h
Golobikh# Ghyhghw1 Kbpyfwow Vyikch#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 7/75
s 4 s
Wkc fbihyno, w÷lo jow høow bèw zhyjf $8476+, fl Gocnyfwo
}fcfqolhco yfgdhqh fl Zyhzhjo lonyhjo poy Whczow Bkgdflfch fc 8477,
wfnñc Philo Oafy9 low gocnyfwkwzhw hlfnhihc xvf1
Fl Ghio jf Gdkgdk}hgoh co pojâh wfy fl pvczo jf gobkfcqo jf lh lâcfh
myoczfykqh goc lh Cvf}h Nyhchjh wkco fl Ghio jf lh ]flh zhl gobo wf
jkwpocâh fc lh Yfhl Gëjvlh jf 8>>> poy Ghylow KKK fc lh gvhl wf gyfhih lh
Ghpkzhcâh Nfcfyhl jf ]fcfqvflh#
Fl zfyykzoyko jf lh Nvhakyh pvjo dhifywf jk}kjkjo fc phyzfw knvhlfw {, fc
fl zyhqhjo dhgkh fl wvy, gvhcjo wf dhilhih jf lh gvy}h xvf jfiâh wfnvkywf
jfwjf lh jfwfbioghjvyh jfl yâo jf lh Nykzh fc fl Qvlkh dhwzh lh xvfiyhjh
jf Joc Pfjyo, jfiâhc gobpyfcjfywf zkfyyhw gobo fl zfyykzoyko jf Whc
Mhvwzkco#
Lvfno, fc 847; fl Gocnyfwo }fcfqolhco gocwknvf lh Yfhl Gëjvlh jfl
86 jf mfiyfyo jf 8>4= fc lh xvf wf gyfh lh Gobhcjhcgkh jf Ihykchw {, lhw
myoczfyhw fwzhilfgkjhw fc jkgdo jogvbfczo goczyhjfgâhc zozhlbfczf lh
lâcfh Bkgdflfch"Pobio, wkc fbihyno wf bhczv}o knvhl dhwzh 8449, {h
xvf fl Gocnyfwo cfonyhchjkco yfgdhqhih lhw bojkmkghgkocfw pyopvfwzhw
poy fl lfnkwlhzk}o }fcfqolhco { pyfzfcjâh goczkcvhy goc lhw jflkbkzhgkocfw
fwzhilfgkjhw fc 8477 $gobo jf dfgdo wf dkqo+#
Low pyoilfbhw pykcgkphlfw xvf hphyfgkfyoc fczyf 8476 { 84:0fwzv}kfyoc fc zoyco h lh Nvhakyh $fwpfgâmkghbfczf woiyf fl Ghio jf lh
]flh+ { lh lâcfh Oykcogo"Hzhihpo"Yâo Cfnyo, lh gvhl vcow høow bèw zhyjf
cow zyhfyâh ihwzhczfw pyoilfbhw#
9
Oafy, Philo $8;44+# Lh jëghjh mvcjhbfczhl fc lh goczyo}fywkh jf lâbkzfw fczyf]fcfqvflh { Golobikh 8448"84;8# Ikilkozfgh Mvcjhgk÷c Phbpfyo#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 8/75
s ; s
Poy wv phyzf fl Gocnyfwo jf lh Cvf}h Nyhchjh wâ hpyvfih fl Zyhzhjo
fc 847:, pfyo gobo {h whifbow co pvjo hplkghywf jhjo xvf fl Gocnyfwo
jf ]fcfqvflh lo yfgdhqh# Wâ dhgfbow ëcmhwkw fc lh zfoyâh jf lh
cfnogkhgk÷c }fbow xvf fwzf Zyhzhjo jfif fczfcjfywf gobo vc phxvfzf {
co gobo lh bfyh cfnogkhgk÷c jf low lâbkzfw5 h low plfckpozfcgkhykow lfw mvf
fcgobfcjhjo hgoyjhy vc Zyhzhjo jf Hbkwzhj, Hlkhcqh, Gobfygko,
Ch}fnhgk÷c { Lâbkzfw, gobo ikfc wføhlh Yoahw Ghioz { Locjoøo
]fcfqvflh wkfbpyf kcwkwzk÷ fc cfnogkhy low lâbkzfw avczo h low hwvczow jf
gobfygko { ch}fnhgk÷c#
Fc fl bhygo jf fwzh cfnogkhgk÷c fwzhih zhbikëc lh Goc}fcgk÷c phyh
lh Lkxvkjhgk÷c { Jk}kwk÷c jf low Gyëjkzow Hgzk}ow { Phwk}ow jf Golobikh
$97/89/847:+, jocjf wf hjopzh lh pyopvfwzh kchbo}kilf jf Bkgdflfch xvf
zfybkch yfphyzkfcjo lh jfvjh jf Golobikh fc 60& phyh Cvf}h Nyhchjh,
9>,6& phyh ]fcfqvflh { 99,6& phyh Fgvhjoy# Bkgdflfch hl }fy xvf
Pobio { fl pyopko Whczhcjfy kcwkwzâhc fc yfphyzky lh jfvjh woiyf lh ihwf
gykzfykow jkwzkczow jfglhy÷ fwzhy jkwpvfwzo h wvwpfcjfy lh cfnogkhgk÷c jfl
phxvfzf#
Fl hlfnhzo pykcgkphl jf Cvf}h Nyhchjh fwzè fc xvf wk ikfc ]fcfqvflh
ftknâh lh hplkghgk÷c jf lh lâcfh jf kvykw jf 84805 xvf co fyh ozyh gowh xvf
yfbkzkywf h low lâbkzfw goyyfwpocjkfczfw hl høo fc fl gvhl gobkfcqh lh
nfwzh kcjfpfcjfczkwzh gobo pvczo jf yfmfyfcgkh hczfykoy h lh vck÷c ihao fl
cobiyf jf Golobikh5 co pvfjf fwzhilfgfywf goc fthgzkzvj zhl gykzfykopoyxvf hl pfyzfcfgfy fwzow h lh bkwbh bfzy÷polk Fwphøh co zv}o fl kczfyëw
jf jflkbkzhy ftdhvwzk}hbfczf zfyykzoykow xvf jf zojow bojow lf
pfyzfcfgâhc# Poy lo zhczo lhw yfhlfw gëjvlhw { ozyow jogvbfczow wfyâhc lh
ñckgh pyvfih jf xvë pfyzfcfgâh o co h Golobikh phyh 8480#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 9/75
s 80 s
Cfnogkhgkocfw Zoyo"Hgowzh $84::"84:6+
Jvyhczf gvhzyo høow $84:0"84::+, lhw cfnogkhgkocfw woiyf
jflkbkzhgk÷c fczyf lh Cvf}h Nyhchjh { ]fcfqvflh wf bhczv}kfyoc
fwzèzkghw, fw jfgky, wfnvâh yknkfcjo fl Zyhzhjo Bkgdflfch"Pobio jf 8477#
Fc 84::, lh Cvf}h Nyhchjh pyfwfczh lh Yfhl Gëjvlh jf 8>;9 fc lh xvf wf
fwzhilfgfc low lâbkzfw jf Bhyhghkio { wfnñc lh gvhl, Wkchbhkgh dhiâh wkjo
gfjkjh h Cvf}h Nyhchjh#
Hczf fwzo, fl plfckpozfcgkhyko }fcfqolhco, Mfybâc Zoyo yfgocogf lh
hvzfczkgkjhj jf low jogvbfczow xvf lf dhc pyfwfczhjo woiyf fl zfyykzoyko
nvhakyo { ftpyfwh wv jfwgocogkbkfczo woiyf lh ftkwzfcgkh jf low bkwbow#
Jf hxvâ fc hjflhczf, lh Cvf}h Nyhchjh gobkfcqh h yfglhbhy zojh lh
Nvhakyh#
Co oiwzhczf, fw pyfgkwo whify xvf høow bèw zhyjf wf gocogk÷ xvf lh
Yfhl Gëjvlh jf 8>;9 co fyh zhl wkco xvf fyh vc jogvbfczo vcklhzfyhl fc fl
xvf fl noifychjoy jf Yâodhgdh pyopocâh zhlfw lâbkzfw pfyo, fwo cvcgh mvf
mkybhjo poy fl Yf{ jf bojo xvf lh zyhcwmfyfcgkh jf fwf ftzfcwo zfyykzoyko
$xvf wkfbpyf dh wkjo }fcfqolhco+, cvcgh wf dkqo fmfgzk}o7#
Poy ozyh phyzf, Zoyo jfglhyh goc yflhgk÷c hl pfxvføo zfyykzoyko jf Whc
Mhvwzkco xvf zojh jkwgvwk÷c hl yfwpfgzo gfw÷ gvhcjo lh Cvf}h Nyhchjhjfbowzy÷ hgzow jf avykwjkggk÷c fafygkjow fc fwf zfyykzoyko jfwpvëw jf lh
hnyfnhgk÷c jf Bhyhghkio h lh Ghpkzhcâh Nfcfyhl jf ]fcfqvflh#
7 Kiâjfb#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 10/75
s 88 s
Fc gvhczo h lh myoczfyh llhcfyh, Zoyo yfgdhq÷ lh lâcfh Bkgdflfch"
Pobio ihwècjowf fc lh Yfhl Gëjvlh jf 8>4= woiyf lh Gobhcjhcgkh jf
Ihykchw { bhckmfwz÷ wv yfglhbo woiyf lh }kllh jf Hyhvgh:#
Woiyf lo xvf wâ mvf bv{ hgvgkowo Mfybâc Zoyo, mvf goc lo yfmfyfczf h
lh bëjvlh mlv}khl }fcfqolhch# Gvhcjo fl plfckpozfcgkhyko cfonyhchjkco,
Aohxvâc Hgowzh, ftpvwo ihwècjowf fc lh Yfhl Gëjvlh jf 8>=4 fc lh xvf
wf mvwkochc lhw Gobhcjhcgkhw jf Nvh{hch { lh Gobhcjhcgkh Nfcfyhl jf
cvf}hw mvcjhgkocfw jfl Hlzo { Ihao Oykcogo { yâo Cfnyo, xvf lh lâcfh
jk}kwoykh jf lh Cvf}h Nyhchjh fyh lh }hnvhjh jfl Oykcogo, jfwjf wv
gocmlvfcgkh poy fl Bfzh dhgkh fl wvy, wknvkfcjo poy lh jfl Ghwkxvkhyf { yâo
Cfnyo, hpyotkbhjhbfczf 700Eb lkcfhlfw jf pyomvcjkjhj# Zoyo hlfn÷ lo
wknvkfczf1
Lh pyo}kcgkh jf Nvh{hch mvf fl yfwvlzhjo jf lh jk}kwk÷c jf Gvbhcè
fc 8>=9 { wf lf jkfyoc poy lâbkzfw1 poy fl Fwzf fl Hzlèczkgo, poy fl Coyzf
fl Oykcogo, poy fl Ofwzf low yâow Oykcogo, Ghwkxvkhyf { Cfnyo#
Poy lh Yfhl Gëjvlh jf 8>=4 wf lf hnyfnhyoc lhw bkwkocfw jfl Ihao,
Hlzo Oykcogo { yâo Cfnyo#
Pfyzfcfgkfczfw h fwh avykwjkggk÷c fyhc low pvfilow jf Pkgvyf,
Hyyfgkmhl { Ghøo Boyogozo xvf lh lâcfh Bkgdflfch"Pobio co gviyâh h
pfwhy jf xvf goyyfwpocjâhc h Nvh{hch#
Lh powfwk÷c jf low pvfilow hl Ofwzf jf lh lâcfh Oykcogo,
Ghwkxvkhyf, Cfnyo poy phyzf jf ]fcfqvflh, dh wkjo lfnâzkbh,
pfymfgzhbfczf kckczfyyvbpkjh jvyhczf fl wknlo T]KKK#
: Phyh fczfcjfy lhw yfglhbhgkocfw jf low cfnogkhjoyfw }fcfqolhcow { cfonyhchjkcow h
lo lhyno jf fwzf pfyâojo, fw pyfgkwo zfcfy fc gvfczh fl zyhqhjo lkbâzyomf xvf wf hgoyj÷ fc8477#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 11/75
s 89 s
Hczf fwzow hlfnhzow, Hgowzh lf pyopocf h ]fcfqvflh llf}hy lh
cfnogkhgk÷c h hyikzyhbkfczo, bkfczyhw wf fwzvjkhih lh pyopvfwzh fc fl
Gocwfao jf Fwzhjo cfonyhchjkco wf wvwpfcjkfyoc lhw cfnogkhgkocfw#
[h fc fwzhw cfnogkhgkocfw, wf }fc bèw glhyow low gvhzyo fafw
pyoilfbèzkgow fczyf low jow phâwfw1 lh Nvhakyh, Whc Mhvwzkco, lh lâcfh
llhcfyh { lh lâcfh Oykcogo ‗ Hzhihpo " Yâo Cfnyo# Fwzow fafw woc low xvf
}hc h nvkhy lh cfnogkhgk÷c dhwzh fl lhvjo hyikzyhl jf 8>;8#
Fl pyoilfbh pykcgkphl goc Whc Mhvwzkco bèw hllè jf lhw yhqocfw jf
kvyf, fwzè fc xvf fc fwzf lvnhy chgk÷ Myhcgkwgo jf Phvlh Whczhcjfy
gvhcjo wv phjyf noifychih fc lh loghlkjhj, fyh poy fcjf vc pvczo jf
docoy phyh Cvf}h Nyhchjh yfhmkybhy wv powfwk÷c { co hjbkzky xvf fyh
phyzf jf Whc Gykwz÷ihl# Hwkbkwbo, Cvf}h Nyhchjh xvfyâh nhyhczkqhy lh
lkiyf ch}fnhgk÷c jf low yâow phyh fl zyhcwpoyzf jf bfyghcgâhw dhgkh fl
Ghykif { poy fllo lh ghifgfyh jfl yâo Oykcogo mvf phyzf jf lhw lâcfhw bèw
pyoilfbèzkghw jf lh cfnogkhgk÷c#
Cfnogkhgkocfw Nvqbèc"Bvykllo Zoyo 84>:"84>6
Jvyhczf fl pykbfy pfyâojo pyfwkjfcgkhl jf Hczocko Nvqbèc Ilhcgo
$8>>0"8>>>+, wf yfhcvjhc lhw cfnogkhgkocfw fczyf lh Cvf}h Nyhchjh {]fcfqvflh# Fc 84>:, fl pyfwkjfczf Nvqbèc Ilhcgo plhczfh, fc wv
bfcwhaf hl Gocnyfwo vch wolvgk÷c h lh goczyo}fywkh zfyykzoykhl fc jow
fzhphw1 fc pykcgkpko, mkahgk÷c jfl vzkw powwkjfzkw avykw fwzykgzo {, lvfno lh
iñwxvfjh jf vch myoczfyh jf goc}fckfcgkh gv{o pfymkl jflkcf÷ hwâ1
…jfwpvëw jf dhify fwzvjkhjo lh bhzfykh, { xvkqèw pfcfzyhjo jf lo xvfyfhlbfczf xvkfyf lh Cvf}h Nyhchjh, ftknkfcjo lh bkzhj jf lh Nvhakyh, h
Whc Mhvwzkco { lo xvfjh jfl lhjo jf hgè jfl Zègdkyh { xvf co pfyzfcfgf
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 12/75
s 87 s
jf jfyfgdo fc fl Jfwphyyhbhjfyo jfl Whyhyf5 { gfjkfcjo fc ghbikovch lâcfh jf goc}fckfcgkh fc lh yfnk÷c jfl Hlzo Oykcogo, jf bojo xvf
pvfjh lh Cvf}h Nyhchjh ch}fnhy wvw hnvhw wkc hphyfgfy gobozykivzhykh cvfwzyh, dhiyfbow gocgklkhjo lhw jkmkgvlzhjfw pyfwfczfw {gocavyhjo zojhw lhw jfl poy}fcky6#
]kfcjo xvf lh Cvf}h Nyhchjh fwzhih jkwpvfwzh h yfwzhilfgfy lhw
yflhgkocfw goc ]fcfqvflh, fl pyfwkjfczf }fcfqolhco cobiyh h Hczocko
Lfoghjko Nvqbèc phyh llf}hy h ghio lh cfnogkhgk÷c# Phyh gobfcqhy, ëwzf
ñlzkbo yfgdhqh lhw jfglhyhgkocfw jf Mfybâc Zoyo jf 84:: fc lhw xvf
yfgocogf lh woifyhcâh cfonyhchjkch woiyf zojh lh Nvhakyh dhwzh lh lâcfh
Wogv{"Lkb÷c" Ghøo Phkahch#
Woiyf fl pyoilfbh jf lh Nvhakyh, pyopocf gobo lâcfh jf jfyfgdo jfl
Ghio jf lh ]flh yfgzhbfczf dhwzh lh zfzh Nvhakyh, { jf ëwzh h lh gkbh jf
low Boczfw jf Ogh#
Fc lo xvf yfwpfgzh h Whc Mhvwzkco, Nvqbèc jfmkfcjf lh woifyhcâh
}fcfqolhch woiyf fwf zfyykzoyko ihwècjowf fc vc ftpfjkfczf jf hyykfcjo
jfl pvfyzo mlv}khl jf Whc Mhvwzkco fc mfgdh 8> jf hnowzo jf 8>=:, poy lo
gvhl, fl noikfyco cfonyhchjkco dhiyè jfbowzyhjo fl yfgocogkbkfczo jf
]fcfqvflh woiyf fwf zfyykzoyko#
Fl lâbkzf oggkjfczhl mvf pyopvfwzo poy Nvqbèc hzfcjkfcjo h nyhc
ghczkjhj jf jogvbfczow { phyzkfcjo jfl pykcgkpko jf vzkw powwkjfzkw avykw,fwzhilfgk÷ lh wknvkfczf myoczfyh1
“Jf lh iogh jfl Hphpoykw fc fl [vpvyè $Ghxvfzè+ { poy fl Zdhl~fn jfl[vpvyè dhwzh lh fbioghjvyh jfl yâo jf low Fcnhøow5 jf hxvâ lâcfh yfgzhhl coyzf, goyzhcjo jkgdo yâo jf low Fcnhøow { ozyow hmlvfczfw jflHphpoykw { Fl ]hvpëw, dhwzh lhw ghifgfyhw jfl cfnyo, fc lh wkfyyhPhjh}kjh, wknvkfcjo hl pvczo jf vck÷c jfl Nvh{hifyo goc fl Hykhyk, phyh
6 Kiâjfb, p# =9
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 13/75
s 8: s
moybhy fl Nvh}khyf, { jf jkgdh vck÷c, h phwhy poy lhw ghifgfyhw jf lowyâow ]kgdhjh { Bvgo, dhwzh lh iogh jfl Ghøo Kwkbfch, fc lh bhynfc
bfykjkochl jfl yâo Bfzh=
‒#
Gobo lh pyopvfwzh mvf yfgdhqhjh poy Golobikh, Nvqbèc plhczf÷ vch
phyzkgk÷c jfl zfyykzoyko jf moybh kczfnyhl, }fhbow1
“… Ihdâhdocjh xvfjhyh poy ]fcfqvflh { Poylfzf poy Golobikh1 lâcfhjfl yâo Zègdkyh, gobo lâbkzf chzvyhl dhwzh wv gocmlvfcgkh fc fl Qvlkh jfbhcfyh xvf Whc Mhvwzkco xvfjhyh poy ]fcfqvflh5 fc lh myoczfyh llhcfyh,wk Golobikh co hgfpzhih fl lkcjfyo chzvyhl poy fl yâo Flf# ]fcfqvflh co
zfcâh jkmkgvlzhj jf hzfcfywf h lh Gëjvlh jf 8>4=5 bfjkhczf lh gfwk÷c hGolobikh jfl zfyykzoyko hl wvy jfl Bfzh dhwzh fl ]kgdhjh wf lf dhgâhykifyføh jfl Oykcogo, { wfnvkyâh lh lâcfh poy fl gvywo jfl ]kgdhjh dhwzhfl bfykjkhco jfl pyo{fgzo jf Zyhzhjo jf 8477, phyh goczkcvhy poy ëldhgkh fl wvy dhwzh low zfyykzoykow iyhwklføow>‒#
Hjfbèw, lf omyfgâh h Golobikh lh lkiyf ch}fnhgk÷c poy fl Oykcogo goc
whlkjh hl bhy# Poy wvpvfwzo, lh pyopvfwzh jf Nvqbèc fyh ihwzhczf
ftknfczf, jf bojo xvf fl jkèlono wf phyhlkq÷ poy hlnñc zkfbpo#
Lh powkgk÷c jf Golobikh fc fwzh cfnogkhgk÷c wf ftpyfwh jf lh
wknvkfczf bhcfyh $Locjoøo, 8;>71>4+1
Fc lh Nvhakyh1 Wf hgfpzh lh kckgkhgk÷c jf lh lâcfh myoczfykqh fc fl
Ghio jf Gdkgdk}hgoh#
Fc Zègdkyh1 Wf ftknf vc zfyykzoyko jf 87 lfnvhw jfwjf lh Nykzh dhw lhjfwfbioghjvyh jf lh xvfiyhjh Joc Pfjyo#
Phyhbo jf Zhbh { Yâo Bfzh1 Wf yfwphljhc low jfyfgdow ihwhjow
fc lh Gëjvlh jf 8>4=#
= Kiâjfb, p# =4#
> Kiâjfb, p# >9
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 14/75
s 86 s
Oykcogo1 yfgdhqo h lh lâcfh Bfzh"Oykcogo"]kgdhjh"Bfykjkhco
plhczfhjh poy ]fcfqvflh#
Fl 9: jf avcko jf 84>6 Bvykllo pyozfwzo hczf fl noikfyco jf ]fcfqvflh
poy lh mvcjhgk÷c jfl pvfilo “Nvqbèc Ilhcgo‒ h lhw oykllhw jfl yâo Nvhkcâh
xvf wfnñc ]fcfqvflh xvfjh avwzhbfczf jfczyo jfl llhbhjo zykècnvlo
Oykcogo"Ghwkxvkhyf"Yâo Cfnyo, { wkfbpyf pfyzfcfgk÷ h wv avykwjkggk÷c,
pfyo xvf fbpfq÷ h wfy phyzf jf lhw pyfzfcwkocfw golobikhchw fc 84::#
Bkfczyhw zhczo Golobikh hynv{f xvf fyh phyzf jf wv zfyykzoyko { lo yfglhb÷
gobo vch vwvyphgk÷c poy phyzf jf ]fcfqvflh# Jfikjo h fwzf pfyghcgf wf
yobpfc cvf}hbfczf lhw yflhgkocfw fczyf Golobikh { ]fcfqvflh#
Dhwzh fwzf bobfczo lhw cfnogkhgkocfw fczyf hbiow phâwfw co
zv}kfyoc ckcnñc myvzo bèw xvf plhczfhy cvf}hw jflkbkzhgkocfw, poy lo xvf
wfnvâh pyf}hlfgkfcjo lh lâcfh Bkgdflfch"Pobio#
Fl gobpyobkwo hyikzyhl fczyf ]fcfqvflh { Golobikh
Phyh fl høo jf 8440, ihao lh pyfwkjfcgkh jfl Nyhl# Nvqbèc Ilhcgo fc
fl pfyâojo jfcobkchjo “fl xvkcxvfcko‒ wf fwzhilfgfc vch wfykf jf
yfvckocfw xvf }hc h yfwzkzvky lhw goc}fywhgkocfw fczyf ]fcfqvflh {
Golobikh, h mkc jf cfnogkhy fl gocmlkgzo jf lâbkzfw jfl gvhl wf dh }fckjogoc}fywhcjo h lo lhyno jfl pyfwfczf kcmoybf# H goczkcvhgk÷c wf
jfwhyyollhc low dfgdow xvf jkfyoc hpfyzvyh h lh yfhlkqhgk÷c jfl
gobpyobkwo hyikzyhl, mvcjhbfczhl phyh lh pfypfzyhgk÷c jfl Lhvjo Hyikzyhl
fafgvzhjo poy fl Yfkco Fwphøol { jfl gvhl wf dhilhyè goc powzfykoykjhj#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 15/75
s 8= s
Phyh fwh ëpogh hwvbf lh pyfwkjfcgkh jf Golobikh fl Jy# Yhmhfl
Cñøfq, xvkfc hgyfjkz÷ h Avwzo Hyowfbfch gobo Hnfczf Gocmkjfcgkhl fc
Ghyhghw, goc lh kczfcgk÷c jf bfaoyhy lhw yflhgkocfw goc ]fcfqvflh#
Fw cfgfwhyko jfwzhghy xvf lh pyfwfcgkh jf Avwzo Hyowfbfch mhgklkzhyâh
lhw cfnogkhgkocfw goc lh goczyhphyzf }fcfqolhch h ghyno jf Hczocko
Lfoghjko Nvqbèc5 fl phchbføo Hyowfbfch zfcâh zojh vch zyh{fgzoykh
gobo mvcjhjoy jfl Phyzkjo Lkifyhl jf Phchbè, pfyo hjfbèw fyh hbkno jf
Nvqbèc, fwzo jvlgkmkg÷ lhw goc}fywhgkocfw { wf fwzhilfgf powzfykoybfczf
phyh fl > jf fcfyo jf 8448 vc Pyozogolo jf Yfgocgklkhgk÷c pyf}ko h lh
mkybh jfl Gobpyobkwo Hyikzyhl#
Phwhjo ogdo bfwfw jfwjf fwf Pyozogolo jf yfgocgklkhgk÷c, fl gvhl
pfybkzk÷ fl yfwzhilfgkbkfczo jf lhw goc}fywhgkocfw fczyf ]fcfqvflh ‗
Golobikh fc bhzfykh jf lâbkzfw, Nvqbèc { Hyowfbfch wf yfñcfc
cvf}hbfczf phyh jkwgvzky pvczow jf }kwzh woiyf fl pyoilfbh lkbâzyomf fc
hbiow phâwfw# Nvqbèc fczyfn÷ h Avwzo Hyowfbfch fl Ftzyhgzo jf
Cfnogkhgk÷c jf Lâbkzfw jf 84>: ‗ >6, fl Hnfczf Gocmkjfcgkhl jf Golobikh
lf yfwpocjf goc wv Fwzvjko gyâzkgo jf zojhw lhw jkwgvwkocfw pyf}khw avczo h
vc Pyo{fgzo jf Zyhzhjo jf gocgfwkocfw bvzvhw4#
Wf hggfjk÷ fczocgfw fl 87 jf wfpzkfbiyf jf 8448 h lh mkybh jfl
Gobpyobkwo Hyikzyhl# Fwzf hgvfyjo jfiâh wfy hpyoihjo poy low Gocnyfwow
jf lhw phyzfw goczyhzhczfw, hbiow lo hpyoihyoc { jfwjf hllâ gobkfcqh vccvf}o ghbkco dhgkh lh cfnogkhgk÷c jf low lâbkzfw golobio ‗ }fcfqolhcow#
Fw kbpoyzhczf wføhlhy xvf zhczo ]fcfqvflh gobo Golobikh xvfyâhc
xvf fl noikfyco fwphøol wf fcghynhyè jf fwzf hyikzyhaf, fc pykcgkpko
4 Oafy, Philo $8;44+# Lh jëghjh mvcjhbfczhl fc lh goczyo}fywkh jf lâbkzfw fczyf]fcfqvflh { Golobikh 8448"84;8# Ikilkozfgh Mvcjhgk÷c Phbpfyo, p# 4>#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 16/75
s 8> s
poyxvf hbiow zfyykzoykow moybhyoc phyzf jfl yfkco fwphøol, { fc Fwphøh
wf fcgoczyhihc low jogvbfczow jf low lkcjfyow jf lh Ghpkzhcâh Nfcfyhl
jf ]fcfqvflh { fl ]kyyfkchzo jf Whczh Mf, wvbhjo h fllo fl dfgdo jf xvf
ftkwzâhc ivfchw yflhgkocfw jf hbiow goczfcjkfczfw goc Fwphøh#
Fl zyhzhjo plhczfhih xvf wobfzfyâh fl pyoilfbh jf low lâbkzfw h vc
Hyikzyhaf fc Jfyfgdo fafygkjo poy fl noikfyco jf wv Bhafwzhj fl Yf{ jf
Fwphøh Hlmocwo TKK, { jfgâh1
Hyz# 8" Jkgdhw Hlzhw Phyzfw Goczyhzhczfw wobfzfc hl avkgko { wfczfcgkhjfl noikfyco jf Wv Bhafwzhj jfl Yf{ jf Fwphøh, fc ghlkjhj jf èyikzyo,Avfq jf jfyfgdo, low pvczow jf jkmfyfcgkh fc lh ftpyfwhjh gvfwzk÷c jflâbkzfw, h mkc jf oizfcfy vc mhllo jfmkckzk}o f kchpflhilf, wfnñc fl gvhlzojo fl zfyykzoyko xvf pfyzfcfgâh h lh avykwjkggk÷c jf lh hczknvh GhpkzhcâhNfcfyhl jf Ghyhghw poy hgzow yfnkow jfl hczknvo woifyhco dhwzh 8480,xvfjf wkfcjo zfyykzoyko avykwjkggkochl jf lh Yfpñilkgh jf ]fcfqvflh, {zojo lo xvf poy hgzow wfbfahczfw { fc fwh mfgdh pfyzfcfgk÷ h lh avykwjkggk÷c jfl ]kyyfkchzo jf Whczh Mf, xvfjf wkfcjo zfyykzoyko jf lhHgzvhl Yfpñilkgh llhbhjh Fwzhjow Vckjow jf ]fcfqvflh;#
Fc mfiyfyo jf 8447, fl Yf{ Hlmocwo TKK jf Fwphøh hgfpzh fl ghyno
gobo avfq phyh fl bfcgkochjo hyikzyhaf jf jfyfgdo#
Golobikh cobiyh h Hczocko Nhlkcjo gobo Pyfglhyo Kczfychgkochlkwzh,
ièwkghbfczf wvw mvcgkocfw wfyâhc yfjhgzhy low hlfnhzow xvf kihc h wfy
pyfwfczhjow hl Èyikzyo, Nhlkcjo wf ihw÷ fc low jogvbfczow1
Lh Nvhakyh# Gëjvlh jfl 84/0:/84>4 { Yfhl Oyjfc jfl 87/04/8>;0#
Whc Mhvwzkco# Yfhl Oyjfc jf 9;/0>/8>;6#
Wfgzoy Bfzh"Hyhvgh1 Yfhl Gëjvlh jfl 86/09/8>4=#
Wfgzoy Oykcogo"Bfzh"Ghwkxvkhyf1 Yfhl Gëjvlh jfl 06/06/8>=4#
;
]HLOKW, H# $8;>0+# Yfwføh woiyf low Lâbkzfw fczyf Golobikh { ]fcfqvflh#Bfjfllâc1 Fjkzoykhl Ifjovz# Pèn# =9
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 17/75
s 84 s
Poy wv phyzf ]fcfqvflh cobiy÷ hl Jogzoy Avlkèc ]kwo gobo fl
Hionhjo xvf pyfphyhyâh low hlfnhzow phyh fl Lhvjo, ëwzf
Bkfczyhw xvf fl noikfyco fwphøol oynhckqhih lh Gobkwk÷c jf Fthbfc
kczfnyhjh pykcgkphlbfczf poy dkwzoykhjoyfw f kc}fwzknhjoyfw, hbiow phâwfw
pyfphyhihc wvw hlfnhzow, low gvhlfw wfyâhc pyfwfczhjow hczf fl Yf{ phyh
fl Hyikzyhaf#
Pyozogolo jf Phyâw
Hbplkhgk÷c jf lhw mvcgkocfw hyikzyhlfw
Phyh fl høo jf 8446 mhllfgf fl yf{, kcbfjkhzhbfczf fl noikfyco
fwphøol fc}âh cozhw h hbihw phyzfw xvf dhiâhc jfwknchjo hl yf{ gobo
èyikzyo jf kvykw, wføhlhcjo xvf jfikjo h lh bvfyzf jfl yf{, lh oilknhgk÷c
xvf ël dhiâh hwvbkjo phyh wolvgkochy fl jkmfyfcjo jf low lâbkzfw mfcfgâhc5
hjfbèw wolkgkzhih xvf lhw phyzfw goczyhzhczfw hglhyhyhc wk lhw
oilknhgkocfw w÷lo yfghâhc fc lh pfywoch jfl yf{ Hlmocwo TKK o fc fl
noikfyco fwphøol fc hiwzyhgzo { bhckmfwzhih zhbikëc xvf lh Yfnfczf
Bhyâh Gykwzkch $fwpowh jfl Yf{+ zfcâh lh jkwpowkgk÷c jf hwvbky lh
oilknhgk÷c, wkfbpyf { gvhcjo mvfyh hpyoihjo poy low plfckpozfcgkhykow jf
ghjh Fwzhjo#
Fc fwzh oghwk÷c Golobikh fc}k÷ h Ghylow Dolnvâc gobo fl
yfpyfwfczhczf, bkfczyhw xvf poy fl lhjo }fcfqolhco hwkwzk÷ Hczocko
Nvqbèc Ilhcgo, hbiow yfpyfwfczhczfw hgfpzhyoc fl gobpyobkwo jf lh
Yfkch jf Fwphøh, wvwgykikfcjo vc hgzh fc lh gvhl wf ftpyfwhih1
“…Fc fmfgzo, }fc xvf fc fwf hyzâgvlo lhw jow phyzfw jfwknchc goboèyikzyo, co h wv bhafwzhj joc Hlmocwo TKK, wkco hl noikfyco jfl Yf{ jf
Fwphøh, wkc ftpyfwhy wkxvkfyh xvkfc lo mvfwf h lh whq÷c, gobo phyhwknckmkghy xvf gvhlxvkfy Noikfyco xvf dvikfwf fc Fwphøh, {h pyfwkjkjo
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 18/75
s 8; s
poy joc Hlmocwo TKK, {h poy hlnvcow jf wvw wvgfwoyfw, dhiâh jf zfcfy avykwjkggk÷c ihwzhczf phyh gocogfy { jfgkjky jf lhw jkwpvzhw wobfzkjhw h
wv mhllo…80
‒#
Zhbikëc hl hgzh wf lf hnyfn÷ ozyh jkwpowkgk÷c, lh gvhl hvzoykqhih hl
èyikzyo “mkahy lh lâcfh jfl bojo xvf gyfh bèw hpyotkbhjo h low jogvbfczow
ftkwzfczfw, gvhcjo yfwpfgzo jf hlnñc pvczo jf fllh co hyyoafc zojh
glhykjhj hpfzfgkjh…88‒#Goc}kyzkfcjo hl Èyikzyo xvf fyh jf Kvykw fc vc
Èyikzyo Hyikzyhjoy, fwzh cvf}h mhgvlzhj nfcfy÷ goczyo}fywkh fc hbiow
phâwfw, pvfw hynvbfczhihc xvf jf fwh bhcfyh kihc h pfyjfy zfyykzoyko,
hjfbèw gyfâhc xvf fl Èyikzyo phw÷ h wfy vc “Èyikzyo Hbkwzowo
Gobpocfjoy‒, wkc fbihyno ëwzh powkgk÷c lf kcgobojhih bèw h Golobikh
xvf h ]fcfqvflh, {h xvf, lh hbplkhgk÷c jf lhw mhgvlzhjfw hyikzyhlfw dhiâh
wkjo vch pyopvfwzh poy phyzf jf Nvqbèc Ilhcgo, fc vc kczfyghbiko jf
cozhw jfwjf Phyâw, fl 98 jf jkgkfbiyf jf 844=#
Lhvjo Hyikzyhl
84;8
Lvfno jf dhifywf hglhyhjo bfjkhczf fl Pyozogolo jf Phykw lh
wkzvhgk÷c jf hyikzyhaf, lh Gobkwk÷c jf fthbfc Fwphøolh gobfcq÷ h
fwzvjkhy { hchlkqhy low hlfnhzow pyfwfczhjow poy hbiow phâwfw# [ mvfdhwzh fl 8= jf bhyqo jf 84;8 gvhcjo lh yfnfczf pyfwfcz÷ fl Lhvjo, lh
jfbhyghgk÷c wf jk}kjk÷ fc = wfggkocfw1
8# Lh Nvhakyh
80 LOCJOØO, P# $8;>7+# Jfyfgdo Zfyykzoykhl jf Golobikh# Ionozè1 Golfggk÷c jf
Oyo Jfl Bklkzhy Golobikhco, ]olvbfc ]# Pèn# 48
88 Âjfb#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 19/75
s 90 s
9# Wkfyyh jf Pfykaè { jf Bozklocfw#
7# Whc Mhvwzkco#
:# Lâcfh jf lh Wfyyhcâh jf Zhbè#
6# Lâcfh jfl Whyhyf, Hyhvgh { Bfzh $myoczfyh llhcfyh+#
=# Lâcfh jfl Oykcogo { Yâo Cfnyo $wvi"jk}kjkjh fc jow zyoqow K# jfl
Bfzh h Bhkpvyfw { KK# Jf Bhkpvyfw h lh Pkfjyh jfl Gogv{+#
Lh pykbfyh { lh zfygfyh wfggk÷c mvfyoc lhw qochw jf hgvfyjow bèw
lkzknkowhw# Fc gvhczo h lh pykbfyh wfggk÷c
“Lh Gobkwk÷c fw jf phyfgfy xvf lh lâcfh jf myoczfyh xvf dh jf wfphyhyfl zfyykzoyko jf low Fwzhjow Vckjow jf Golobikh jfl zfyykzoyko jf lowFwzhjow Vckjow jf ]fcfqvflh, wf fwzhilfgf jf lh bhcfyh wknvkfczf1Jfwjf low Bonozfw llhbhjow low Myhklfw, zobhcjo poy pvczo jf phyzkjhfl bèw kcbfjkhzo h Av{hgdâ , fc jfyfgdvyh h lh lâcfh xvf jk}kjf fl ]hllfjf Vphy jf lh Pyo}kcgkh jf Bhyhghkio { Yâo jf fl Dhgdh poy fl lhjo jfhyykih jf low Boczfw jf Ogh, jfikfcjo wfy}ky jf pyfgkwow lkcjfyow lowzëybkcow jfl yfmfykjo Boczfw jf Ogh poy fl lhjo jfl ]hllf jf Vphy { flBonozf jf Av{hgdâ poy fl lhjo jf lh wfyyhcâh { oykllhw jf lh bhy89‒
Lh zfygfyh wfggk÷c h f}hlvhy phyh lkzknhy fc fl Lhvjo fyh lh jf Whc
Mhvwzkco, jocjf gobo wf bfcgkoc÷ goc hczfykoykjhj, lh wfcwkiklkjhj xvf
zoghih ëwzh myoczfyh fyh yflf}hczf, {h xvf dhiâh wkjo fl lvnhy jf
chgkbkfczo jf Myhcgkwgo jf Phvlh Whczhcjfy#
Fl Lhvjo wføhlhih xvf fc lhw wfggkocfw wfnvcjh { gvhyzh, lhw phyzfw
goczfcjkfczfw dhiâhc jfgkjkjo jf gobñc hgvfyjo lh myoczfyh jfl lkzknko#
Poy fwh yhq÷c wf gfczyhyâhc fc lhw wfggkocfw yfwzhczfw, zfckfcjo pyfwfczf
lh glèvwvlh xvf lf pfybkzâhc mkahy lhw lâcfhw jf lhw myoczfyhw fc lhw
wfggkocfw jocjf co fwzhih glhyo#
89 Zobhjo jf “Kcmoybf pyfwfczhjo poy lh Gobkwk÷c fcghynhjh jfl fthbfc jf lhwgvfwzkocfw woiyf lhw xvf dhiâh jf mhllhy W#B# fl Yf{ jf Fwphøh‒# Ftpfjkfczf jfl Lhvjo#Mocjo Myoczfyhw , ; $9+ mol# 7># Oafy, Philo $8;44+# Lh jëghjh mvcjhbfczhl fc lh goczyo}fywkh jf lâbkzfw fczyf ]fcfqvflh { Golobikh 8448"84;8# Ikilkozfgh Mvcjhgk÷cPhbpfyo, p# 974#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 20/75
s 98 s
Fc lh wfggk÷c xvkczh lh gobkwk÷c fwzkpvl÷ xvf poy wfy jfwgocogkjo “lhw
Ihyyhghw jfl Whyhyf { fl Phwo yfhl jf low Ghwhchyfw‒, wf zobhyâh fl gvywo
jfl Yko Hyhvgh gobo vc lâbkzf chzvyhl { lvfno wf jfwplhqhyâh phyh ivwghy
fl “Hczknvo Hpowzhjfyo jfl Bfzh‒#
Fc lh wfggk÷c wftzh ogvyyâh lo bkwbo xvf fc lh xvkczh, hjfbèw fwf
zfyykzoyko fyh wolkgkzhjo poy hbihw phyzfw, zobhyoc gobo lâbkzf chzvyhl low
Yâow Hzhihpo { Cfnyo, goc kczfyyvpgk÷c jf hlnvcow ekl÷bfzyow jf [è}kzh h
Pkbkgdâc#
Fc gvhczo h lh yfphyzkgk÷c jf zfyykzoyko wf pvfjf jfgky xvf mvf ihwzhczf
fxvkzhzk}h, {h xvf, Golobikh oizkfcf low zfyykzoykow jf lh Nvhakyh $wfggk÷c
8+ { Whc Mhvwzkco $wfggk÷c 7+, bkfczyhw xvf ]fcfqvflh oizkfcf lh wfggk÷c
jfl Whyhyf, Hyhvgh { Bfzh, { Lâcfh jfl Oykcogo { Yâo Cfnyo 87# [ gobo wf
bfcgkoc÷ hczfykoybfczf dvio hgvfyjo fc lhw wfggkocfw jf lh Wkfyyh jf
Pfykaè { jf Bozklocfw $9jh#+ { fc Lâcfh jf lh Wfyyhcâh jf Zhbè#
Wkc fbihyno, gobfcq÷ h pyfwfczhywf pogh jkwpowkgk÷c phyh lh
hplkghgk÷c jfl Lhvjo, woiyf zojo poy phyzf jf ]fcfqvflh xvf kczfcz÷
flvjky zhl fafgvgk÷c, nfcfyhcjo hwâ vc zoyzvowo { lhyno ghbkco dhgkh lh
hplkghgk÷c jfl bkwbo, wfnñc Hlmyfjo ]èwxvfq “lh wfczfcgkh hyikzyhl co fyh
fl mkc, wkco fl gobkfcqo jf vch cvf}h fzhph‒8: kckgkhcjo fc vc pykbfy
bobfczo goc vc kczfyghbiko jf cozhw xvf powzfykoybfczf gocllf}hyoc hcvf}ow hgvfyjow1
87 Phyh Golobikh lh jk}kwk÷c jf wfnvcjo zyoqo, wknckmkg÷ lh pëyjkjh jfl zykècnvlojf low yâow Cfnyo $Nvh}khyf+, Oykcogo { Ghwkxvkhyf#8: ]HWXVFQ, H# $8;44+# Golobikh { ]fcfqvflh vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh# Ionozè#
Fjkzoykhl Zfygfy Bvcjo Fjkzoyfw# Pèn# 80:#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 21/75
s 99 s
Avlko jf 84;8 Golobikh fc}âh vch cozh h ]fcfqvflh yfgoyjhcjo xvf
jfifc dhgfy lh jfbhyghgk÷c woiyf zojo fc low Lkbkzfw Hyzkmkgkow $lvnhyfw
xvf cvcgh dhiâhc wkjo ftployhjow+ { pyopocf gocmoybhy vch gobkwk÷c#
Hczf lh mhlzh jf yfwpvfwzh poy phyzf jf ]fcfqvflh fc ogzviyf, fc}âh
jf cvf}o vch cozh cozkmkghcjo xvf fc}khyh vch gobkwk÷c fc fl wfgzoy
gobpyfcjkjo fczyf fl bfykjkhco jf Bhwphyyo { low Boczfw jf Ogh phyh
xvf zobhy powfwk÷c jf low zfyykzoykow f kc}kzh h ]fcfqvflh h yfhlkqhy lo
bkwbo#
Fc fwzh oghwk÷c ]fcfqvflh pyozfwzh poy gocwkjfyhy xvf co jfifyâh
zobhy powkgk÷c vcklhzfyhl { hynvbfczh xvf lh gobkwk÷c jfif wfy hpyoihjh
poy fl Gocnyfwo#
Lh py÷tkbh cozh mvf fc}khjh poy Golobikh fc mfiyfyo jf 84;9, lh
gvhl ftplkghih h ]fcfqvflh xvf phyh lh fafgvgk÷c jfl Lhvjo co jfiâh
wobfzfywf h hpyoihgk÷c poy phyzf jfl Gocnyfwo, jf lo goczyhyko wfyâh
mlhnyhczf ]kolhgk÷c jf Jfyfgdo Kczfychgkochl# ]fcfqvflh yfwpocjf xvf co
pyfzfcjf wobfzfy h hpyoihgk÷c fl Lhvjo pfyo cfgfwkzh zkfbpo phyh
yfhlkqh bojkmkghgkocfw polâzkgo"hjbkckwzyhzk}hw#
Golobikh hynvbfczh xvf lf kczfyfwhc pogo low pyogfjkbkfczow
kczfycow jf ]fcfqvflh { xvf w÷lo cfgfwkzh gobkwk÷c bktzh phyh fafgvzhy
fl lhvjo { hwâ f}kzhy lh ogvphgk÷c vcklhzfyhl#
Poy vc pfykojo jf hpyotkbhjhbfczf jow høow lhw kczfcgkocfw jf
fafgvgk÷c jfl lhvjo xvfjhyoc gocnflhjhw# Dhwzh xvf hwvbf fl pojfy fc
Golobikh Bknvfl Hczocko Ghyo, xvkfc }f lh cfgfwkjhj jf yfwol}fy lh
hplkghgk÷c jfl lhvjo, hjfbèw xvf ël gocwkjfyhih xvf fl lhvjo w÷lo
yfwol}âh gvfwzkocfw avyâjkghw, jfahcjo jf lhjo hwpfgzow gobo low
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 22/75
s 97 s
fgoc÷bkgow"gobfygkhlfw86 { polâzkgow, pyopockfcjo fwzhilfgfy Hgvfyjow
jf Lkiyf Ch}fnhgk÷c# Phyh ]fcfqvflh fwzo yfpyfwfczhih lh opoyzvckjhj
jf yfhlkqhy bojkmkghgkocfw zfyykzoykhlfw h ghbiko jf low Hgvfyjow jf
Cfnogkhgk÷c { Gobfygko#
Zyhzhjo Wvèyfq"Vcjh
Fc fwzh oghwk÷c fl pyfwkjfczf }fcfqolhco Aohxvâc Gyfwpo jfwknch
Bkckwzyo Plfckpozfcgkhyko hl Aowë Hczocko Vcjh phyh xvf fmfgzñf
goc}fywhgkocfw fc Ionozè goc fl Bkckwzyo jf Yflhgkocfw Ftzfykoyfw
golobikhco Bhygow Mkjfl Wvèyfq#
Lo pykbfyo xvf yfhlkqhc fw vc Hgzh"jfglhyhgk÷c, goc mfgdh jfl 0: jf
hiykl jf 844:, fc lh gvhl hgfpzhc xvf wf jfif fafgvzhy fl lhvjo fwphøol,
hbiow yfgocogkfyoc lo gocfgzhjhw xvf fwzhihc hbihw Yfpñilkghw poy
gobphyzky vch myoczfyh gobñc poy jocjf gocwzhczfbfczf dvikfwf
kczfyghbikow gobfygkhlfw { jf zyècwkzo jf pfywochw, hwâ xvf hgvfyjhc
yfhlkqhylf bojkmkghgkocfw hl lhvjo “fc bkyhw jf wv bvzvh goc}fckfcgkh { fl
jfwfc}ol}kbkfczo jf wvw gobvcfw kczfyfwfw8=‒#
Phyh ]hlokw, fwzh hgzh"jfglhyhgk÷c “lf yfwz÷ mvfyqh avyâjkgh, }hlkjfq {
mkybfqh hl Lhvjo Fwphøol { yfzhyj÷ wv fafgvgk÷c8>‒#
Lvfno jf mkybhy fl hgzh, wf wvwgykik÷ vc cvf}o Zyhzhjo jocjf wf
fwzhilfgâhc lhw bojkmkghgkocfw hl Lhvjo { lhw lkifyzhjfw jf Ch}fnhgk÷c,
86 Phyh Golobikh fyh jf wvbh kbpoyzhcgkh yfwol}fy fl pyoilfbh jf lh ch}fnhgk÷cjf low yâow, pvfw wknckmkghih vch }âh phyh zyhwlhjhy { gobfygkhlkqhy wvw pyojvgzow, {lh whlkjh hl bhy poy fl hzlèczkgo#8= ]HLOKW, H# $8;>0+# Yfwføh woiyf low Lâbkzfw fczyf Golobikh { ]fcfqvflh#
Bfjfllâc1 Fjkzoykhl Ifjovz# Pèn# 408> Kiâj# p# 48
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 23/75
s 9: s
Zyècwkzo { Gobfygko# Phyh ]fcfqvflh fc fl hyz# 8: Golobikh lf yfgocogf
xvf zkfcf hwfczhbkfczo fc phyzf jf lh Nvhakyh Oykfczhl { lhw hj{hgfcgkhw
jf low Yâow Hzhihpo { Cfnyo, poy fwzh yhq÷c wf low gfjf# Bojkmkghcjo low
lâbkzfw xvf kyâhc1
“Jfwjf Pvczh"Fwphjh, fc lh Pfcâcwvlh Nvhayh, vch lâcfh fc jkyfggk÷c hlh Zfzh Nvhakyh, phwhcjo poy low gfyyow jf [vykpkgdf { Bhwhpf5 jf lhZfzh Nvhakyh $…+ Dhwzh lh jfwfbioghjvyh jfl yâo Nvh}khyf fc fl yâoOykcogo5 poy lh }hnvhjh jfl Nvh}khyf dhwzh lh jfwfbioghjvyh jflKcâykjh, hnvhw hyykih jf fwzf yâo, Dhwzh fl fcgoczyhy fl bfykjkhco xvfphwh poy fl hczknvo Hpowzhjfyo jfl Bfzh $…+ Ihahcjo dhwzh fcgoczyhy fl
zfyyfco xvf jk}kjf fc jow wkwzfbhw low hmlvfczfw jfl Nvhkcâh o yâo cfnyo$…+ lvfno wfnvkyè fl lkbkzf poy lh lâcfh jfbhygh poy fwzh jk}kwk÷cdkjyonyèmkgh dhwzh gfyyo Goyjfyo, { ëwzf h lh pkfjyh jfl Gogv{84‒#
Golobikh yfgkik÷ mhgklkjhjfw jf ch}fnhgk÷c, zyècwkzo { gobfygko poy
low Yâow Oykcogo, Hzhihpo, cfnyo { low yâow xvf chgkfczf fc Golobikh
jfwhnüfc fc fl Lhno jf Bhyhghkio# Hjfbèw jf lkiyf zyècwkzo jf pfywochw
{ fxvkphafw poy lh myoczfyhw wkc zfcfy xvf ghcgflhy kbpvfwzow#
Powzfykoybfczf wf fc}âh fwzf zyhzhjo h low gocnyfwow phyh wv
hpyoihgk÷c, pfyo fl gocnyfwo }fcfqolhco co hgfpzh fl zyhzhjo { yfhlkqh
bojkmkghgkocfw fc lh qoch gobpyfcjkjh fczyf fl Bfzh { fl ]kgdhjh#
Golobikh hgfpzh hlnvch jf lhw bojkmkghgkocfw pyopvfwzhw poy ]fcfqvflh#
Jf cvf}o gobkfcqh vc kczfyghbiko jf cozhw, pvfw ]fcfqvflh pfjâh
xvf wf hgfpzhyh fl hgvfyjo fc wv zozhlkjhj# H lo xvf Golobikh ftknâh lh
hpyoihgk÷c { fafgvgk÷c kcbfjkhzh jfl hgvfyjo goc lhw bojkmkghgkocfw xvf
dhiâh hgfpzhjo# Bfwfw bèw zhyjf Vcjh lf kcmoyb÷ hl noikfyco
golobikhco xvf fl gocnyfwo jf wv phâw hvzoykq÷ lh fafgvgk÷c jfl lhvjo,
wkc fbihyno goczkcvh kcwkwzkfcjo fc lh hpyoihgk÷c jfl Zyhzhjo#
84 Kiâj# 49
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 24/75
s 96 s
Golobikh phyh 84;6 hzyh}fwhih vch gykwkw polâzkgh, xvf wf gocgyfzhih
goc vc kczfczo nolpf jf Fwzhjo hl Pyfwkjfczf Ghyo xvf co zv}o ëtkzo, jf
fwzh bhcfyh fwzf zyhzhjo xvfj÷ w÷lo fc fl phpfl poyxvf hl mkchl co lo
hpyoihyoc, phwhcjo jf cvf}o vc zkfbpo phyh }ol}fywf h wfczhywf {
goc}fywhy woiyf low lâbkzfw#
Zyhzhjo Dolnvkc"Wvèyfq"Wkl}h Nhcjolpdk
Phyh hnowzo jf 84;6 ]fcfqvflh jf cvf}o zobh lh kckgkhzk}h jf
yfhcvjhy lhw cfnogkhgkocfw goc Wvèyfq, fc fwzh oghwk÷c fw cobiyhjo
gobo plfckpozfcgkhyko Bhyko Wkl}h Nhcjolpdk xvkfc pyopocf vc ghbiko fc
lh jfbhyghgk÷c, fwpfgâmkghbfczf fc lh lâcfh jfl Hzhihpo poy vch lâcfh
xvf phwhyè poy fl ]kgdhjh dhwzh fl Oykcogo, fwzh pyopvfwzh co mvf
hgfpzhjh poy Golobikh#
Co oiwzhczf, wf yfhcvjhc lhw cfnogkhgkocfw, fc 84;= fl noikfyco
golobikhco lh wolkgkzh hl Bkckwzyo jf Yflhgkocfw Ftzfykoyfw jf wv phâw
Aoynf Dolnvâc xvf zyhihahyh fc gocavczo goc Wvèyfq phyh fwzhilfgfy vc
cvf}o hgvfyjo# Fc lâcfhw nfcfyhlfw kih h goczkcvhy goc lo fwzkpvlhjo fc
fl zyhzhjo jf 8;4:, hvcxvf wf lf yfhlkqhyoc bojkmkghgkocfw h mh}oy jf
]fcfqvflh, Golobikh lh gocgfjâh pfypfzvkjhj jf lh wfy}kjvbiyf jf
Hzvyfw { Bhkpvyfw, fc fl Lhvjo Hyikzyhl jf 84;8 wf lf gocgfjâh phwo w÷lo
poy 96 høow8;# Fl hyz# 7= wføhlhih xvf “Hgfpzh Golobikh h mh}oy jf]fcfqvflh lh wfy}kjvbiyf pfypfzvh jf zyècwkzo poy fl ghbkco jf Hzvyfw {
Bhkpvyfw‒90#
8; Fyh vc pvfczf xvf gobvckghih h lhw poilhgkocfw#90
LOCJOØO, P# $8;>7+# Jfyfgdo Zfyykzoykhl jf Golobikh# Ionozè1 Golfggk÷c jfOyo Jfl Bklkzhy Golobikhco, ]olvbfc ]# Pèn# ;>
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 25/75
s 9= s
Fl Hgzh fwzhilfgâh xvf wk co wf hpyoihih fwzf Zyhzhjo, hbihw
Yfpñilkghw hplkghyâhc wkc bojkmkghgkocfw fl Lhvjo Hyikzyhl jf 84;8 { wf
yfwfy}hyâhc lh mhgvlzhj jf lfnkwlhy fc gvhczo h lh ch}fnhgk÷c { gobfygko
myoczfykqo# Ozyo hyzâgvlo fwzkpvlhih xvf fc fl ghwo jfl yfgdhqo jfl zyhzhjo
woiyf ch}fnhgk÷c { gobfygko, hbiow noikfycow hgfpzhyâhc vch gobkwk÷c
bktzh phyh xvf bhyghyh low lâbkzfw yfwpfgzk}ow, goc vc plhqo co bh{oy h 4
bfwfw, fc ghwo “gvhlxvkfy phâw pvfjf pyogfjfy h dhgfylo wkc bfcowghio
jfl kczfyëw jf lh goczyhphyzf98#‒
Fwzf hgvfyjo mvf pyomvcjhbfczf gykzkghjo { yfgdhqhjo fl poy
Gocnyfwo Golobikhco#
Goc}fcgk÷c Ykgo"Iykgføo
Lvfno jfl yfgdhqo xvf zv}o fl hgvfyjo hczfykoy, fc jkgkfbiyf jf 84;4
wf yfñcfc fl Plfckpozfcgkhyko golobikhco fc Ghyhghw Lvkw Ghylow Ykgo {
fl Plfckpozfcgkhyko }fcfqolhco Whczkhno Iykgføo phyh yfnlhbfczhy lh
fafgvgk÷c jfl Lhvjo# Jfwknchyoc jow gobkwkocfw xvf wf fcghynhyâhc jf
jfbhyghy { hboaochy low lâbkzfw xvf fwzkpvlhih fl Lhvjo, wf pfjâh xvf lh
gocwzkzvgk÷c jf lhw gobkwkocfw bktzhw co wf jfboyhyh bèw jf : bfwfw#
Lhw gobkwkocfw wf jk}kjkyâhc fc1
8# Whc Mhvwzkco, [è}kzh"Pkbkgdâc { Hyhvgh"Bfzh $wfggkocfw 8, 9, 7
{ :+#
9# Okyè"Whyhyf"Hyhvgh# $Wfggkocfw 6 { =+
98 Hyz# 7; jfl Zyhzhjo Dolnvâc"Wvèyfq"Wkl}h Nhcjolpdk
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 26/75
s 9> s
Fwzf goc}fcko mvf hpyoihjo poy ]fcfqvflh fl 0: jf fcfyo jf 84;;
{ poy Golobikh fl 09 jf bhyqo jf 84;;, lh pykbfyh yfvck÷c wf llf}÷ h
ghio fc Gvyhqho h mkchlfw jf fwf høo#
Polëbkgh woiyf lh lkiyf Ch}fnhgk÷c jf low Yâow
Hl bkwbo zkfbpo xvf wf fwzhihc oynhckqhcjo lhw gobkwkocfw phyh lh
jfbhyghgk÷c zfyykzoykhl fczyf hbiow phâwfw# Wf jfwhyyollo vch jkwgvwk÷c
fczyf Lvkw Ghylow Iykgføo { Ghlghøo Bhzdkv $Ghcgkllfy ]fcfqolhco+ woiyf
lh lkifyzhj jf ch}fnhgk÷c, goczyhpockfcjo jow zfwkw lh jfl Jfyfgdo Chzvyhl
{ Jfyfgdo jf Nfczfw }fywvw lh Woifyhcâh#
Golobikh hynvbfczhih hpo{ècjowf fc fl jfyfgdo kczfychgkochl { fc
lh yfhlkjhj fvyopfh, ihwècjowf fwpfgâmkghbfczf fc fl Zyhzhjo jf ]kfch
$8486+, fl Gocnyfwo jf Phykw $846=+ { Ifylâc $84>4+# Fc ghbiko
]fcfqvflh w÷lo hgfpzhyâh lh lkiyf ch}fnhgk÷c h ghbiko jf avwzhw
gobpfcwhgkocfw#
Ykgo hynvbfczhih wfnñc fl jfyfgdo jf nfczf “Gvhcjo vc yâo
ch}fnhilf gyvgf jf jow o bèw Fwzhjow hczfw jf jfwfbioghy fc fl bhy,
fl jfyfgdo jf ch}fnhylo phyh oiafzow gobfygkhlfw fw gobñc h zojow low
Fwzhjow ykifyføow99‒# Fc gocwfgvfcgkh Golobikh noqh jfl jfyfgdo jf
ch}fnhy fl Oykcogo $xvf fw ch}fnhilf+ poyxvf fw vc yâo xvf gyvqh poyhbiow Fwzhjow hczfw jf llfnhy hl bhy#
Ghlghøo yfwpocjk÷ h fwzf hynvbfczo xvf ]fcfqvflh noqh jfl
jfyfgdo jf jobkchgk÷c gobo ñckgo jvføo jf wvw }âhw mlv}khlfw, hjfbèw
gocwkjfyhih xvf fl pyoilfbh jf lh lkiyf ch}fnhgk÷c fw vc hwvczo xvf fwzè
99
]HWXVFQ, H# $8;44+# Golobikh { ]fcfqvflh vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh# Ionozè#Fjkzoykhl Zfygfy Bvcjo Fjkzoyfw# Pèn# 876#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 27/75
s 94 s
bv{ yflhgkochjo goc zfbhw kbpoyzhczfw gobo fl jf “Jobkcko Zfyykzoykhl
{ lh Wfnvykjhj Kczfykoy‒# Hjfbèw wføhlhih xvf bfjkhczfw zyhzhjow wf lf
pojyâhc gocgfjfy ifcfmkgkow jf lkiyf ch}fnhgk÷c h low Fwzhjow ykifyføow
$Golobikh+ pfyo h ghbiko jf “powkzk}hw Gobpfcwhgkocfw‒# Ël wf ihw÷ fc
lh jogzykch jf lh woifyhcâh mlv}khl jf Bhyzfcw97 #
Hbiow hynvbfczow fyhc gkfyzow { }hlkjow, wkc fbihyno ckcnvco jf low
jow Fwzhjow gfjfyâhc fc yflhgk÷c h lh lkiyf ch}fnhgk÷c, llfnhcjo jf fwzh
bhcfyh h vc pvczo bvfyzo fc lh cfnogkhgk÷c woiyf lh lkiyf ch}fnhgk÷c,
hmfgzhcjo wknckmkghzk}hbfczf lh whzkwmhggk÷c jf kczfyfwfw golobikhcow#
H goczkcvhgk÷c vc bhph Zobhjo jfl Lkiyo jf ]HLOKW, xvf
yfpyfwfczh lhw lâcfhw xvf mvfyoc jfbhyghjhw jf hgvfyjo hl Lhvjo
Fwphøol jf 84;89:
97 Bhyzfcw, fyh vc yvwo xvf gocwkjfyhih xvf low zyhzhjow jf ch}fnhgk÷c bhyâzkbh{ mlv}khl wf mvcjhc fc gocgfwkocfw yfgâpyoghw9: ]HLOKW, H# $8;>0+# Yfwføh woiyf low Lâbkzfw fczyf Golobikh { ]fcfqvflh#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 28/75
s 9; s
Fl goloy Yoao Kcjkgh fl zyhqhjo yfwvflzo
Fl goloy }fyjf lhw wfggkocfw jf lhw myoczfyhw fc xvf fwzècgocmoybfw lhw jow Yfpñilkghw#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 29/75
s 70 s
]fcfqvflh { Golobikh
Ghbkco dhgkh fl Lhvjo Wvkqo
Fc }kwzh xvf co wf pvjo llfnhy h vc hgvfyjo goc yfwpfgzo h lhw
yfgzkmkghgkocfw wolkgkzhjhw poy ]fcfqvflh, wf jfgkjk÷ fafgvzhy lo hgoyjhjo
fc fl Lhvjo Fwphøol# Whczkhno Iykgføo gobo yfpyfwfczhczf jf ]fcfqvflh
{ Lvkw Ghylow Ykgo fc yfpyfwfczhgk÷c jf Golobikh, mkybhyoc vc phgzo fc
jocjf wf yfnlhbfczhyâh lh fafgvgk÷c jfl Lhvjo jf 84;8#
Zhczo fc ]fcfqvflh gobo fc Golobikh wf hpyoi÷ fl kcwzyvbfczo fc
low yfwpfgzk}ow Gocnyfwow { ghjh phâw cobiy÷ wvw yfpyfwfczhczfw h lhw
gobkwkocfw bktzhw#
Fc 8;00 wf yfñcf lh Gobkwk÷c Bktzh fc Gvyhqho phyh jkwgvzky lo
yfmfyfczf hl wfgzoy jf lh Nvhakyh# Powzfykoybfczf wf zyhwlhjh h Wkchbhkgh
{ jfwjf hdâ wf pyogfjk÷ h yfgoyyfy fl wfgzoy fc ivwgh jf low Bonozfw jf
low Myhklfw, pvczo jf kckgko phyh zyhqhy lh myoczfyh wfnñc fl Lhvjo Fwphøol#
8;001 Jflkbkzhgk÷c jf lh Nvhakyh1 Hgzh jf Ghwzkllfzfw
Fc fwzh mfgdh, wf gocmoybhc jow Gobkwkocfw Gocavczhw o bktzhwJfbhyghjoyhw, lhw gvhlfw mkahyâhc low lâbkzfw goyyfwpocjkfczfw h lo
jkwpvfwzo poy fl Lhvjo fwphøol#
Vco jf low pykbfyow fwgollow mvf xvf, fc }kwzh jfl jfwgocogkbkfczo
jfl lvnhy jocjf wf fcgoczyhihc low “Bonozfw jf low Myhklfw‒, ck jocjf wf
dhllhihc jkgdo wkzko, ck plfco gocogkbkfczo jfl èyfh fthgzh phyh fl
gobkfcqo jf lh jflkbkzhgk÷c yfwpfgzk}h, wf zob÷ vc pvczo xvf
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 30/75
s 78 s
nfonyèmkghbfczf phyfgâh fl bèw kj÷cfo phyh gobfcqhy h mkahy low dkzow {
jfbhyghy hwâ lh lâcfh jk}kwoyko jf hbiow Fwzhjow# Fwzf pvczo fyh fl jf
Ghwzkllfzfw# Wkc fbihyno, lh yfpyfwfczhgk÷c golobikhch fc lh gobkwk÷c,
hynüâh xvf wf dhllhihc bèw hihao jfl pvczo jf Ghwzkllfzfw, fw jfgky,
ekl÷bfzyow bèw hihao jf lh Lhnvch jf Gowkcfzhw# Fc ]fcfqvflh wf jfgâh
xvf lh lâcfh jfiâh gobfcqhy fc low bocafw, fw jfgky lhw kwlhw o “pføhwgow‒
gobo xvkfyfc hlnvcow96, xvf mvfyoc gocmvcjkjow wfbèczkghbfczf goc low
Myhklfw# Fc Golobikh xvf low Myhklfw wf dhllhihc bèw hl Wvy9=#
Wf gocwkjfyhih xvf fwzf pvczo yfvcâh lhw gocjkgkocfw jfl lvnhy
wføhlhjo fc fl Lhvjo gobo {h bfcgkochbow, { jf fwzh moybh wf
fwgonfyâh h Ghwzkllfzfw gobo lâcfh jk}kwoykh { pvczo ftzyfbo jf lh Nvhakyh
fczyf ]fcfqvflh { Golobikh9># Fw kbpoyzhczf jfwzhghy xvf lh fwgonfcgkh
jf Ghwzkllfzfw gobo pvczo jf phyzkjh mvf fc pykbfyh kcwzhcgkh wvnfykjh poy
lh yfpyfwfczhgk÷c }fcfqolhch fc lh Gobkwk÷c#, { low bkfbiyow jf lh
Gobkwk÷c golobikhch hgfpzhyoc fwzo gobo cow gvfczh fl bkwbo Locjoøo
Phyfjfw94#
Lh gobkwk÷c jfiâh gobpyfcjfy xvf, wk co ftkwzâh fl pykbfy pvczo jf
yfmfyfcgkh bfcgkochjo fc fl Lhvjo, fl llhbhjo Bonozf jf Low Myhklfw, wv
bkwk÷c xvfjhih mvfyh jf zojh powkiklkjhj jf gvbplkywf# Lh wvwzkzvgk÷c,
gocafzvyhgk÷c o hpyotkbhgk÷c ghyfgfyâh jf zojo }hloy avyâjkgo { co pojâh
opocfywf h low noikfycow jf Golobikh { ]fcfqvflh, kcjfpfcjkfczfbfczf
jfl dfgdo jf xvf hlnvcow dkzow {h dhiâhc wkjo mkahjow9;#
96 Dhgfbow hgozhgk÷c hxvâ h lh jfcobkchgk÷c jf kwlhw poy phyzf jf ]fcfqvflh fc lhhgzvhlkjhj, woiyf zojo, poy lh cfgfwkjhj jf bhczfcfy fwzo poy lo xvf yfwpfgzh hl Bhyzfyykzoykhl xvf fwzhw kwlhw cow dhgfc zfcfy# Bkfczyhw xvf, fc lh }fgkch Golobikh wfhynv{f xvf woc pføhwgow { xvf co low bkwbow poy fcjf co nfcfyhc bhy zfyykzoykhl#9= LOCJOØO PHYFJFW, A# Jfyfgdo Zfyykzoykhl jf Golobikh, 8;>7#9> HYFH, L# Fl Nolmo jf ]fcfqvflh , Zobo K, 8;;=# Kcwzkzvzo jf Fwzvjkow Polâzkgow,Mhgvlzhj jf Gkfcgkhw Avyâjkghw { Polâzkghw, Vck}fywkjhj Gfczyhl jf ]fcfqvflh1 Ghyhghw#94 Kiâjfb# ]kjf wvpyh c± 8#9; C^FKDFJ, E# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo, 8;;6#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 31/75
s 79 s
Lh gvfwzk÷c pyfwfczhjh fw xvf ]fcfqvflh hphyfgk÷ goc vch mhah fc lh
pfcâcwvlh xvf ck fc fl Lhvjo ck fc fl Bhph xvf fcwfø÷ fl Jvxvf jf
Zfzvèc fwzhihc70#
Hwâ pvfw, Golobikh dhiâh gobfzkjo vc fyyoy bfjkhczf low
jflfnhjow jf wv Gobkwk÷c, fw jfgky, fc phlhiyhw jf vc hvzoy jf fwzh
chgk÷c, dhify yfgocogkjo xvf fl Yâo Okyè co jfwfbioghih fc fl Whyhyf
wkco fc fl Hyhvgh, lo gocgfyckfczf hl Wfgzoy Hlzo Oykcogo { fl pvczo
yfmfyfczf hl Yâo Cfnyo78#
Lh Lkiyf Ch}fnhgk÷c jf low Yâow wfnvâh wkfcjo vc oiafzk}o
mvcjhbfczhl fc lhw cfnogkhgkocfw golobikhchw { h fwzo wf jfjkg÷ goc
fczfyfqh { jkwgkplkch lh polâzkgh ftzfykoy golobikhch jvyhczf nyhc phyzf jf
lh pykbfyh bkzhj jfl wknlo TT#
Gobo dfgdo hkwlhjo jfl èbikzo jkplobèzkgo { jf lh cfnogkhgk÷c poy
hwâ jfcobkchylf, ogvyyk÷ fl gkfyyf jfl Pvfyzo jf Fcgoczyhjow fc lh yfnk÷c
qvlkhch jfl Yâo Ghzhzvbio, lo xvf wvpvwo nyh}fw pëyjkjhw phyh lhw
yfnkocfw jfl coyzf jf Golobikh, fwpfgkhlbfczf phyh lhw ghwhw
ftpoyzhjoyhw f kbpoyzhjoyhw hlfbhchw xvf wf fcgoczyhihc kcwzhlhjhw fc
fl phâw# Fwzo wf pvfjf zyhjvgky fc vch bfjkjh jf pyfwk÷c poy phyzf jf lhw
hvzoykjhjfw }fcfqolhchw, fc dhgfy }fy h wv }fgkch xvf zfcâh vc nyhc
pojfy fc gvhczo h lhw }âhw jf ch}fnhgk÷c { xvf fwzo pojâh hmfgzhy
cozhilfbfczf wvw hgzk}kjhjfw gobfygkhlfw#
Hl bkwbo zkfbpo { fc ozyo pvczo, fc ]fcfqvflh ogvyyfc hlnvcow
jkwzvyikow poy fl hwgfcwo jf Gkpykhco Ghwzyo h lh pyfwkjfcgkh jf lh
Yfpñilkgh#
70 ]fyfbow bèw fc jfzhllf fwzh mhah fc fl Bhph Hcfto c± 8#78 Kiâjfb# ]kjf# Wvpyh, c± 9#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 32/75
s 77 s
Hvchjo h lo hczfykoy, fc 8;08 wf wvwpfcjfc lhw yflhgkocfw
jkplobèzkghw jvyhczf lh Pyfwkjfcgkh jf Bhyyoxvâc jf Golobikh, hczf lhw
yfgâpyoghw kczfy}fcgkocfw fc hwvczow kczfycow gobo hllè wf hynüâh poy
phyzf jfl noikfyco jf Ghwzyo, bfjkhczf fl Jfgyfzo 897> jf 8= jf
Co}kfbiyf jf fwf høo# Zhlfw yflhgkocfw, mvfyoc “gocnflhjhw‒ po y zojo fl
pfyâojo jf wv bhcjhzo fafgvzk}o#
Jf knvhl moybh, hxvâ fc cvfwzyo phâw zhbikëc dvio pfcfzyhgk÷c jf
faëygkzow golobikhcow “gocwfy}hjoyfw‒ xvf zfcâhc fc wvw mklhw h pyopkow
}fcfqolhcow “lkifyhlfw‒ fc wvw mklhw# Fwzo gobo cow gobfczh goc wfykfjhj
vc hvzoy, wf zyhjvao fc fcmyfczhbkfczow bèw kjfol÷nkgow { polâzkgow xvf
chgkochlfw pyopkhbfczf, fwzo fw, fl ihcjo lkifyhl poy vc lhjo myfczf hl
ihcjo gocwfy}hjoy, fl pykbfyo hpo{hjo jfwjf ]fcfqvflh poy Ghwzyo,
bkfczyhw xvf fl wfnvcjo hpo{hjo jfwjf Golobikh poy Bhyyoxvâc79#
Fc 8;0:, hj}kfcf hl pojfy Yhmhfl Yf{fw fwzè fc lh Pyfwkjfcgkh jf lh
Yfpñilkgh Golobikhch, lo xvf h}k}h cvf}hw yfvckocfw phyh pojfy
“ghchlkqhy‒ fl oiafzk}o pykbhyko { mvcjhbfczhl jf low kczfyfwfw
golobikhcow1 lh lkiyf ch}fnhgk÷c jf low yâow, { “hiyf‒ lhw powkiklkjhjfw fc
cvfwzyo phâw jf cvf}hw goc}fywhgkocfw hgfygh jfl zfbh xvf fwzhihc
cfnhjhw jvyhczf fl bhcjhzo jf Bhyyoxvâc#
Fc 8;06 ]fcfqvflh yfgzkmkgh wv powkgk÷c { wf ckfnh h hgfpzhy fl Hgzh
jf Ghwzkllfzfw# Poy lo xvf pyogfjf h goc}oghy jf cvf}o lhw cfnogkhgkocfwjfl Lhvjo, ivwghcjo fcbfcjhy fl fyyoy gobfzkjo fc fl phwhjo, {h xvf wf
pfcwhih xvf fl Lhvjo lf dhiâh wkjo pfyavjkgkhl# Wf goc}kfcf xvf wf
fwzvjkhyèc cvf}hbfczf lhw lâcfhw jf jk}kwk÷c jf lhw myoczfyhw { wf
yfgocogfc lh powkiklkjhj jf ozoynhy gobpfcwhgkocfw jf phyzf { phyzf phyh
llfnhy hl hgvfyjo#
79
]èqxvfq Ghyykqowh, Hlmyfjo, Golobikh { ]fcfqvflh1 Vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh ,8;44, Zfygfy Bvcjo Fjkzoyfw, Ionozè#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 33/75
s 7: s
Phyh lhw cfnogkhgkocfw wf cobiyhc h Jâhq Nyhchjow gobo
yfpyfwfczhczf jf Golobikh { L÷pfq Ihyhlz poy ]fcfqvflh, Fc jkgdhw
cfnogkhgkocfw wf zyhzhyoc low lâbkzfw fc lh Gowzh Oykfczhl jf lh Nvhakyh {
fc low zfyykzoykow gobpyfcjkjow fczyf fl Bfzh, fl Oykcogo, Hzhihpo { fl Yko
Cfnyo77#
]fcfqvflh, fc fwzf høo goc}kfcf fc jflkbkzhy lh Nvhakyh fc Pvczh
Fwphjh7:# Golobikh poy wv phyzf, gfczyhih wv kczfyëw fc gocwfy}hy fl
zfyykzoyko jf Whc Mhvwzkco, { ftknâh yfgzkmkghgkocfw fc fl Zhyyh { Whyjkchzh,
jfikjo h xvf lf kczfyfwhih powfwkochywf jf vch phyzf llhch phyh lh
gocwzyvggk÷c jfl mfyyoghyykl jf Zhbhlhbfxvf76#
Wfnñc lo phgzhjo fc 8;06, Hczocko Aowë Yfwzyfpo cfnogkhjoy
Golobikhco, pyopocf lh phyzkgk÷c jf lh Nvhakyh fczyf low jow phâwfw, h
zyh}ëw jf vc bfboyècjvb fl 8> jf wfpzkfbiyf jf 8;0># Fwzo lf jhyâh h
]fcfqvflh fl goczyol hiwolvzo woiyf fl “Nolmo jf ]fcfqvflh‒ o “Nolmo jf
Bhyhghkio‒# [ hjfbèw Golobikh omyfgf pyoyyonhy poy ozyow 96 høow lh
wfy}kjvbiyf jf zyècwkzo poy fl wfgzoy jf Hzvyfw { Bhkpvyfw7=#
]fcfqvflh, yfpyfwfczhjh poy Glfbfczf Vyihcfah, co hgfpz÷ lhw
pyopvfwzhw golobikhchw { pkjf xvf Golobikh gfjh fl gvhjyklèzfyo
moybhjo poy fl yâo Fjhnvf, jfwjf wv fczyhjh hl Oykcogo dhwzh wv
chgkbkfczo, { jf hllâ fc lâcfh yfgzh dhwzh fl bfykjkhco jfl Hpowzhjfyo,
ëwzf dhgkh wvy dhwzh fl yâo Zvphyf, hnvhw hihao jfl Oykcogo { hnvhw hyykihh lh fczyhjh jfl Fjhnvf# Jf fwzf bojo ]fcfqvflh xvfjhyâh fc powfwk÷c
jfl wfgzoy gobpyfcjkjo fczyf Hzvyfw { Bhkpvyfw pfyo goc fl gobpyobkwo
jf bhczfcfy lh wfy}kjvbiyf jfl phwo h pfypfzvkjhj7>#
77 C^FKDFJ7: Kiâjfb# ]kjf wvpyh, c± 9#76 C^FKDFJ7= Kikjfb#7> Kikjfb#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 34/75
s 76 s
Fwf høo bvfyf fl cfnogkhjoy }fcfqolhco Glfbfczf Vyihcfah { lo
wvwzkzv{f Nhyikyhw Nvqbèc# Ëwzf fwzv}o jf hgvfyjo fc lh yfphyzkgk÷c jf lh
Nvhakyh xvf dhiâh pyopvfwzo Yfwzyfpo# Wkc fbihyno dvio jkmfyfcgkhw fc
ozyow wfgzoyfw fc jkwpvzh, gobo mvf fl hlzo Oykcogo#
Fc 8;0; Hlmyfjo ]èqxvfq Goio fc yfpyfwfczhgk÷c jf Golobikh,
yfgzkmkgh lh lâcfh jf lh myoczfyh fc lh Nvhakyh { hdoyh lh wkzñh fc Pvczh
Fwphjh# Fw Yfgkikjo fc Ghyhghw { pyopocf fl yfwpfzo h low gkcgo
pykbfyow pvczow jfl Lhvjo { vch bojkmkghgk÷c fc fl wftzo# Fwzo fw,
bhynfc kqxvkfyjh jfl Oykcogo, yfnk÷c jfl Kcâykjh, Hzhihpo { Nvhcâh o jfl
Yâo Cfnyo phyh ]fcfqvflh, h ghbiko jf wfy}kjvbiyf pfypfzvh jfl Zyèmkgo
fc low yhvjhlfw jf Hzvyfw { Bhkpvyfw woiyf fl Oykcogo, h ghbiko jf lo
fwzkpvlhjo fc fl `;= woiyf Gobfygko { Ch}fnhgk÷c+74# Poy wv phyzf, Ècnfl
Gfwhy Yk}hw gobo cfnogkhjoy jf ]fcfqvflh omyfgf lh lkiyf ch}fnhgk÷c
poy low yâow }fcfqolhcow h ghbiko jf yfgzkmkghgkocfw fc fl Hlzo Oykcogo {
fc fl Yâo Cfnyo# Lo xvf jko gobo yfwvlzhjo lh mkybh jfl Hgzh jf Ihwfw fc
avcko, lh gvhl mkahih low zëybkcow jf zyhzhjo jf ch}fnhgk÷c, Myoczfyhw,
gobfygko Myoczfykqo { Zyècwkzo#
Fl noikfyco golobikhco yfgdhqh zojh pyopvfwzh { bfjkhczf vch
yfmoybh gocwzkzvgkochl fwzhilfgf xvf low lâbkzfw goc ]fcfqvflh woc low
mkahjow poy fl Lhvjo Hyikzyhl jfl yf{ jf Fwphøh, lo xvf wknckmkgh xvf zojhw
lhw cfnogkhgkocfw h lhw xvf wf dhiâh llfnhjo powzfykoy hl bkwbo xvfjhc
wkc }hlkjfq hlnvch#
H pfwhy jf lh yfmoybh gocwzkzvgkochl, { lo xvf fwzh wknckmkghih phyh lhw
cfnogkhgkocfw hczfykoyfw, lhw goc}fywhgkocfw hgfygh jf low lâbkzfw fczyf
]fcfqvflh { Golobikh goczkcvhyoc wv yvbio h ghyno jf Nvwzh}o
Whchiykh { Ghylow Hyzvyo Zoyyfw yfwpfgzk}hbfczf#
74 Fwzo lo pojfbow }fy bfaoy fc fl Bhph Hcfto c± 9#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 35/75
s 7= s
]fcfqvflh wowzfcâh xvf low Bonozfw jf low Myhklfw wf fcgoczyhihc hl
coyzf jf lh Nvhakyh, fc fl Bhy jf lhw Hczkllhw { co gowzfhcjo gobo wf
dhiâh ivwghjo fc fl phwhjo# Fw jfgky, fwzhih dhilhcjo jf Low Bocafw
xvf wfbèczkghbfczf wf dhiâh gocmvcjkjo goc Low Myhklfw gobo wf
ftpyfw÷ hyykih#
Golobikh bhczv}o wv powkgk÷c hgfygh jf gocwkjfyhy h Ghwzkllfzfw
gobo kckgko jf lh lâcfh myoczfykqh, mvcjhbfczècjowf fc xvf hl co dhllhywf
low llhbhjow Bonozfw jf Low Myhklfw wf jfiâh pyogfjfy h vikghy vc
cvf}o dkzo fc fl zfyykzoyko jf lh Nvhakyh zobhcjo fc gvfczh low jfbèw
pvczow jf yfmfyfcgkh, zyhqhcjo lh lâcfh poy low boczfw jf Ogh poy fl ]hllf
jf Vphy, poy fl lhjo jf hyykih, fc jfyfgdvyh dhgkh lh Wfyyhcâh { oykllh jf lh
bhy#
Lh pykbfyh zfwkw golobikhch zhbikëc wknckmkghih zobhy powfwk÷c jf
low pvfilow, poilhgkocfw { èyfhw xvf lf dhiâhc wkjo hjavjkghjhw poy fl
Lhvjo fwphøol5 bkfczyhw xvf, ]fcfqvflh poy bfjko jf wvw fcghynhjow
jfgâh xvf dhwzh xvf co wf mkahwf { jflkbkzhyh lh zozhlkjhj jf lh myoczfyh {
lâbkzfw, co wf pojyâh hggfjfy h lh pfzkgk÷c jf Golobikh#
Powzfykoy h fwzo, fw kbpoyzhczf jfwzhghy lh llfnhjh hl pojfy jf Ghylow
F# Yfwzyfpo h lh pyfwkjfcgkh Golobikhch fc 8;88, xvkfc bhczfcjyâh vch
polâzkgh ftzfykoy gfczyhjh fc lh mkahgk÷c jf low lâbkzfw jfl phâw goc wvw
}fgkcow, jfzfybkchczf h lh doyh jf lhw cfnogkhgkocfw#
Wvynkfyoc jkmkgvlzhjfw hl co fcgoczyhy fl oyknfc jfl Yâo jf Oyo, fl gvhl
fyh wvbhbfczf kbpoyzhczf phyh mkahy lh myoczfyh xvf jkgzhih fl Lhvjo
fwphøol# Lh bvlzkplkgkjhj jf hmlvfczfw fc lh qoch dhgkh jkmâgkl fl hgvfyjo
fc jocjf gobfcqhih jkgdo yâo, pyoilfbh xvf wf ftzkfcjf dhwzh 8;:8#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 36/75
s 7> s
Fczyf low høow jf 8;88 { 8;87, goczkcvhyoc lhw cfnogkhgkocfw jf
phyzf jf Whchiykh poy fl lhjo }fcfqolhco pfyo hdoyh wf fcgoczyhih Aowë
Ioyjh fc yfpyfwfczhgk÷c jf Golobikh# Hbiow hgoyjhyoc fl cobiyhbkfczo
jf cvf}hw gobkwkocfw jfbhyghjoyhw phyh lh fafgvgk÷c jf lo ftpyfwhjo
fc fl lhvjo hyikzyhl jf 84;8# Lhw cfnogkhgkocfw nkyhyoc fc zoyco h lhw
bojkmkghgkocfw fc lh Nvhakyh, Whc Mhvwzkco, Oykcogo { qoch jfl Kcâykjh {
jfl Nvhcâh h ghbiko jf vc Zyhzhjo jf Gobfygko { Ch}fnhgk÷c { Zyècwkzo#
Lh woifyhcâh golobikhch woiyf Whc Mhvwzkco fyh vc pvczo
kyyfcvcgkhilf fc lh hnfcjh golobikhch, {h xvf ëwzf fyh fl lvnhy jf
chgkbkfczo jf Myhcgkwgo jf Phvlh Whczhcjfy, hlno kczhcnkilf pfyo jf
bh{oy yflf}hcgkh fc lh chgk÷c golobikhch#
Fc 8;87 ]fcfqvflh ogvp÷ Ghqvhykzo poy lo xvf Golobikh pyozfwz÷ {
h wv }fq jfwknc÷ hvzoykjhjfw fc fl Bhkpvyfw, hgzo xvf zhbikëc mvf
pyozfwzhjo poy ]fcfqvflh#
Fc Bhyqo jfl bkwbo høo ]fcfqvflh pyopocf hgfpzhy fl Lhvjo fc low
6 pykbfyow wfgzoyfw { wobfzfy h hyikzyhaf fl =zo wfgzoy pfyo Golobikh
yfgdhq÷ cvf}hbfczf jkgdh pyopvfwzh#
Fczyh Aowë ]kgfczf Gocgdh h lh pyfwkjfcgkh jf Golobikh { goc wv
llfnhjh gobkfcqhc low zyèbkzfw xvf llf}hyèc hl Wfnvcjo Lhvjo# Pfyo
hczfw jf fllo, Gocgdh jfgkjf gyfhy lh Gobkwhyâh jfl ]kgdhjh, lh gvhlmoybhih phyzf jf low zfyykzoykow xvf hñc co wf dhiâh goc}fckjo { xvf fyh
phyzf jf lhw yfglhbhgkocfw jf ]fcfqvflh#
]fcfqvflh wowzfcâh xvf fl Lhvjo co pojâh wfy fafgvzhjo
phygkhlbfczf wkco jf bhcfyh kczfnyhl, poy lo xvf wf hgoyj÷ goc Golobikh
lh gflfiyhgk÷c jf vch Goc}fcgk÷c phyh fl cobiyhbkfczo jf vc cvf}o
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 37/75
s 74 s
èyikzyo fcghynhjo jf hglhyhy low pvczow# Ëwzh wf llf}hyâh h ghio fl 7 jf
co}kfbiyf jf 8;8=#
]âgzoy B# Locjoøo fc 8;86 yfpyfwfczh h Golobikh, { fl Nyhl# Knchgko
Hcjyhjf h ]fcfqvflh# Fwzf ñlzkbo kcwkwzf fc lh gfwk÷c jf zfyykzoykow h
ghbiko jf mhgklkjhjfw jf ch}fnhgk÷c wknvkfcjo lh zfwkw jf Ghlghøo
Bhzdkfv jf “Avwzhw Gobpfcwhgkocfw‒#
Fl 9> jf Jkgkfbiyf1 ]fcfqvflh ftknf fl yfzkyo jf lhw hvzoykjhjfw
golobikhchw jf lhw qochw xvf lf dhiâhc wkjo hwknchjhw fc fl Lhvjo#
Fc 8;8=, wf jh lh Goc}fcgk÷c Wvèyfq"Lowwhjh phyh pyowfnvky goc lhw
goc}fywhgkocfw lkbâzyomfw# Hl bkwbo zkfbpo Golobikh ogvph lhw èyfhw xvf
lf mvfyoc hwknchjhw fc fl Lhvjo# ]fcfqvflh pyozfwzh fwzo# Fl 90 jf Bhyqo
jf fwzf høo, zyhw yvboyfw jf powkilfw gocmlkgzow poy vcow kcgkjfczfw
hghfgkjow fc Ghqvhykzo { fc fl Bfzh, bèw vch hjxvkwkgk÷c jf fxvkpo
iëlkgo poy phyzf jf ]fcfqvflh, cvfwzyo phâw pyopocf llf}hy lhw jkmfyfcgkhw
h vc Zykivchl jf Èyikzyow, jf hgvfyjo h lo pyf}kwzo fc fl Ghpâzvlo K] jf lh
Goc}fcgk÷c jf Lh Dh{h jf 8;0> woiyf lh Wolvgk÷c Phgâmkgh jf low
Gocmlkgzow Kczfychgkochlfw#
Phyh f}kzhy fcmyfczhbkfczow wf goc}kco bhczfcfy wkc bvjhcqhw lh
ogvphgk÷c xvf hbihw phyzfw zfcâhc dhwzh fl bobfczo#
Fc lh Goc}fcgk÷c jf Ionozè jf 8;8=, wf hgvfyjh xvf fl hyikzyhbfczo
xvfjhyè h ghyno jfl Pyfwkjfczf jf lh Gocmfjfyhgk÷c Dfl}ëzkgh, { ëwzf
fwzhyâh fc lh phyzf zëgckgh h low wknvkfczfw ftpfyzow wvkqow1 Goyocfl Phvl
lhyj{, Pkfyyf Iocch { Myfjfykg Wzkfylkc, fczyf ozyow5 xvkfcfw jhyâhc
wolvgk÷c hl pyoilfbh jf lâbkzfw fczyf ]fcfqvflh { Golobikh#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 38/75
s 7; s
Wf fwzhilfgkfyoc jow gobkwkocfw vch hl coyzf { ozyh hl wvy# Fc fl coyzf
loghlkqhyoc lh jfwfbioghjvyh jfl Yâo jf Oyo fc fl Ghzhzvbio { zyhqhyoc
jf hllâ h lh vck÷c jfl Zhyyh { fl Whyjkchzh fc lâcfh yfgzh, { jf hllâ ozyh
yfgzh, h lh vck÷c jfl Nykzh goc fl Yâo Qvlkh# [ jfbhyghyoc fl Yâo
Nvhyvbkzo { Whc Mhvwzkco#
Hl wvy, zyhq÷ fwzh gobkwk÷c fl wfgzoy co hygkmkcko7; fczyf low yâow
Hzhihpo { Yâo Cfnyo, jocjf goyzhyoc 7= eb hl oggkjfczf jf Pkbkgdâc { 7=
eb hl coyzf jf [è}kzh phyh zyhqhy vch yfgzh fczyf fwow jow pvczow gobo
jfgâh fl Lhvjo fwphøol# Hjfbèw zyhqhyoc vch lâcfh yfgzh fczyf lh oykllh
jfyfgdh jfl Hyhvgh fc fl wkzko jfcobkchjo boczhøkzhw dhwzh lh oykllh
kqxvkfyjh jfl Bfzh fc fl ghøo llhbhjo gvlfiyh, gfygh jf lh poilhgk÷c jf
Cvf}h Hczkoxvkh#
H pfwhy jf jkgdow hgvfyjow, powzfykoybfczf wvynkfyoc pyoilfbhw
jfikjo h xvf fl oyknfc o mvfczf gkfyzh jfl Yâo jf Oyo, { }fyjhjfyh
jfwfbioghjvyh jfl Yâo Okyè xvf ihah jfl Pèyhbo jf Zhbè, xvf
yfwvlzhih co wfy hmlvfczf jfl Hyhvgh gobo wf gyfâh#
Lh mvcgk÷c jfl Gocwfao Mfjfyhl Wvkqo# Ièwkghbfczf fyh jfgkjky wk fyh
}èlkjo o co lo fwzkpvlhjo fc fl Lhvjo fwphøol, { gvhl jf lhw zfwkw
pyf}hlfgâh1 poy phyzfw gobo kcjkghih Golobikh, o lh zozhlkjhj gobo
yfk}kcjkghih ]fcfqvflh#
Poy Golobikh kyâhc h Wvkqh1 Myhcgkwgo Aowë Vyyvzkh $Bkckwzyo
Plfckpozfcgkhyko fc Wvkqh+ { Hczocko Aowë Yfwzyfpo# Poy ]fcfqvflh Aowë
Nkl Moyzovl { ]kgfczf Hyyoao Phyfao#
7; Co chzvyhl, fw jfgky, jf bhcfyh hyzkmkgkhl wf dkqo fl zyhqhjo#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 39/75
s :0 s
Lhvjo Wvkqo 8;99
Fl èyikzyo wvkqo mvcnk÷ gobo èyikzyo jf avykw { gobo èyikzyo hyikzyhjoy,
pvfwzo xvf jfmkck÷ xvf fl Lhvjo fwphøol fyh gobplfzhbfczf }èlkjo { gvhl
zfwkw fyh lh goyyfgzh, hwâ gobo jfgkjk÷ lvfno hgfygh jf low zfyykzoykow xvf
ghjh phâw jfiâh powffy phyh lh gvlbkchgk÷c jf lh jkwpvzh zfyykzoykhl fczyf
hbiow phâwfw#
Lhw phyzfw hwâ, pojâhc ogvphy low zfyykzoykow xvf lfw goyyfwpocjâhc poy
fl Lhvjo, h ftgfpgk÷c jfl 9±, 7fy { 6± Wfgzoy jocjf dvikfwfc
yfglhbhgkocfw jf zfyykzoyko poy hbihw phyzfw# Vch Gobkwk÷c wf
fcghynhyâh jf jfbhyghy fwzo jfmkckzk}hbfczf#
Fl Gocwfao Mfjfyhl Wvkqo fc wv mhllo jfl 9: jf bhyqo jf 8;99, jfgkjk÷
h mh}oy jf lh zfwkw Golobikhch hl jkgzhbkchy xvf wâ fyh pyogfjfczf lh
ogvphgk÷c phygkhl jf low zfyykzoykow xvf wf fcgoczyhihc jfmkckzk}hbfczf
jfwlkcjhjow, {h poy myoczfyhw chzvyhlfw fc fl lhvjo jf 84;8 o poy
myoczfyhw hyzkmkgkhlfw jfbhyghjhw poy lhw gobkwkocfw h phyzky jf 8;00:0#
Fc lh phyzf zëgckgh jf jflkbkzhgk÷c, lh Gobkwk÷c wvkqh wf pyocvcgkh fl
70 jf Hiykl jf 8;97 woiyf lh jflkbkzhgk÷c jf [è}kzh"Pkbkgdâc# Hxvâ nhch lh
powzvyh jf ]fcfqvflh#
Fl 6 jf ogzviyf jf 8;97 jfmkcf lh myoczfyh hyzkmkgkhl fczyf fl Nykzh { fl
Ghzhzvbio, jocjf nhch lh powkgk÷c golobikhch#
Fl 6 jf Bhyqo jf 8;9:, jfmkcf lo gocgfyckfczf h lh lâcfh fczyf fl
Hyhvgh { fl Bfzh# ]vfl}f h nhchy ]fcfqvflh fc fwzf fwphgko#
:0 C^FKDFJ#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 40/75
s :8 s
Vch }fq gocglvkjh lh lhioy jf low ftpfyzow wvkqow, wf oyknkchyoc
cvf}ow pyoilfbhw fc zoyco hl Yko jf Oyo { h lh jfwfbioghjvyh jfl yâo
Okyè# Mvf cfgfwhykh lh gocmoybhgk÷c jf gobkwkocfw bktzhw lhw gvhlfw wf
fcghynhyâhw jf yfwol}fy fwzhw goczyo}fywkhw# Fwzhw gobkwkocfw co pojâhc
bojkmkghy lhw lâcfhw {h jfbhyghjhw poy low ftpfyzow wvkqow, wv mvcgk÷c fyh
wkbplfbfczf wføhlhy goc dkzow lhw lâcfhw myoczfykqhw phyh xvf co dvikfyh
gocmvwkocfw#
Wf pyogfjk÷ h jfbhyghy lh yfgzh xvf }h jfl Hyhvgh hl Yâo Bfzh, lh
kcwpfggk÷c fc lh yfnk÷c jfl ]hpoy { jfzfybkchy lh }hnvhjh jf zojow low
yâow xvf moybhyfc lh myoczfyh mlv}khl# Gobo lh qoch goc bh{oy ghvjhl jfl
yâo, o, poy jocjf bfaoy jf ch}fnh fc }fyhco wfnñc low ftpfyzow zëgckgow5
jocjf dvikfwf jow iyhqow, wf zobhyâh lh }hnvhjh poy jocjf bfaoy wf
ch}fnhwf fc }fyhco, pfyo wk fc low jow wf pojâh ch}fnhy jf knvhl moybh,
wf dhyâh vc hmoyo, fw jfgky, vch bfjkgk÷c zëgckgh jf vckjhj jf }olvbfc
woiyf vckjhj jf zkfbpo, o lkzyow poy wfnvcjo fc fwzf ghwo phyh mkahy jkgdh
}hnvhjh#
Hjfbèw jf lh jfbhyghgk÷c jf lhw jow yfgzhw fczyf fl Yâo Qvlkh { fl
Yâo Ghzhzvbio, lhw zyfw yfgzhw fczyf fl Hzhihpo { hl Nvhkcâh, { lhw mvfczfw
jfl yâo Oykcogo#
Fl 8> jf Jkgkfbiyf jf 8;94, wf jko fl Hgvfyjo Yflhzk}o h lh
Jfbhyghgk÷c jf lh Myoczfyh# Wf jkwpvwkfyoc hwâ jow Gobkwkocfw1 lh jflGhzhzvbio { Yâo jf Oyo5 { lh jfl Bfzh { fl Nvhcâh# Hxvâ dvio jow
Jk}fynfcgkhw1 fc lh Ghwzkllfzfw"Lhnvch jf Gowkcfzhw nhch ]fcfqvflh# Fc
lh jf lh zfybkchgk÷c jf low Boczfw jf Ogh nhc÷ Golobikh:8#
:8 ]fyfbow lh pykbfyh fc fl bhph hcfto c±7, { lh wfnvcjh fc fl bhph hcfto c± :#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 41/75
s :9 s
Fczyf 8;79 { 8;7; wf yfhlkqhyoc cvbfyowow zyhihaow jf ftployhgk÷c
zfyyfwzyf { hfyomozonyèmkgo, hmoyow, fczyf ozyow# Phyh jfzfybkchy fl gvywo
pykcgkphl jfl Yâo jf Oyo wf yfhlkqhyoc yfvckocfw jf Gobkwkocfw fc 8;7= {
fc 8;74, fc jocjf ]fcfqvflh fwzhilfgâh xvf fl gvywo pykcgkphl lo
gocwzkzvâh fl iyhqo Wvyofwzf bkfczyhw xvf Golobikh bhczfcâh xvf lo
gocwzkzvâh fl Iyhqo coyzf#
Lvâw L÷pfq Bfwh, ghcgkllfy golobikhco, }fykmkg÷ xvf fl Yâo Okyè wâ
jfwfbioghih fc fl Whyhyf { co fc fl Hyhvgh, poy lo xvf wf jfwgviyk÷ xvf
lh gobkwk÷c jf 8;00 { 8;08 dhiâh kcgvyykjo fc vc fyyoy, { xvf nyhgkhw h
fwzo ]fcfqvflh dhiâh oizfckjo 8700Eb# Hczf fwzo, ]fcfqvflh wowzv}o
xvf low zyhihaow jf lh gobkwk÷c fyhc jfmkckzk}ow h pfwhy xvf dh{hc ghâjo
fc fwf fyyoy# Hjfbèw low zyhihaow jf Lvâw L÷pfq co dhiâhc wkjo
}fykmkghjow poy lo xvf Golobikh zhbikëc hgfpzo fl zyhihao jf lhw
gobkwkocfw gobo jfmkckzk}o#
Goc yfwpfgzo h lh jfbhyghgk÷c woiyf Yâo jf Oyo { Okyè lh yfphyzkgk÷c
xvfj÷ jf lh wknvkfczf moybh1 jf 7=00 Eb wf lf ozoynhyoc 9400 phyh
]fcfqvflh { 400 phyh Golobikh# Wfnñc fl Fbihahjoy Aowë Whczkhno
Yojyânvfq, dhiâh zykvcmhjo lh “Fxvkjhj Fmfgzk}h‒ jf lh xvf dhil÷ hlnvch
}fq fl Ghcgkllfy golobikhco L÷pfq jf Bfwh $woiyf jk}kjky zojo h lh bkzhj+#
Wolo xvf hxvâ wf avn÷ co wolo zfyykzoyko, wkco lh “hbkwzhj jf jow pvfilow
dfybhcow, xvf zkfcfc fl bkwbo nyhcjkowo jfwzkco { xvf hcdflhihc
pocfylf zëybkco h vch jkwgvwk÷c wfgvlhy, xvf lo xvf dhgâh fyh ky bkchcjolfczhbfczf low gkbkfczow jf fwf bkwbo jfwzkco:9‒#
Zyhzhjo jf Lâbkzfw jfl 6 jf Hiykl jf 8;:8 $]kllh jfl Yowhyko, Gñgvzh+1
Woiyf Jfbhyghgk÷c jf Myoczfyhw { Ch}fnhgk÷c jf low Yâow Gobvcfw#
:9 Kiâjfb# ]kjf Wvpyh c± 4#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 42/75
s :7 s
Flfhqhy L÷pfq Goczyfyhw { Fjvhyjo Whczow, pyfwkjfczfw jf
]fcfqvflh { Golobikh yfwpfgzk}hbfczf, kcwpkyhjow fc lh hbkwzhj fczyf
hbihw chgkocfw, jfgkjkfyoc jhy mkc h lh goczyo}fywkh jf lâbkzfw#
Wviwgykikfyoc hwâ, vc zyhzhjo jf Jfbhyghgk÷c jf Myoczfyhw { Ch}fnhgk÷c
jf low Yâow Gobvcfw# Fc fl xvf yfgocogfc jfmkckzk}hbfczf lh
jfbhyghgk÷c dfgdh poy lh Gobkwk÷c jf 8;08 { jf Ftpfyzow wvkqow# [ xvf
wfnñc fl Hyz# 81 “…Zojhw lhw jkmfyfcgkhw woiyf bhzfykh jf lâbkzfw xvfjhc
zfybkchjhw…‒# [ wf fwzhilfgk÷ xvf lh py÷tkbh cfnogkhgk÷c wfyâh fc zoyco
h lh gflfiyhgk÷c jf vc zyhzhjo jf Gobfygko { Ch}fnhgk÷c fczyf hbihw
chgkocfw#
Fc lo gocgfyckfczf hl Yâo jf Oyo, wf flknk÷ vc gvywo kczfybfjko o Yâo
Kczfybfjko o “Jvjh‒, xvf pyobfjkhih lhw hwpkyhgkocfw jf lhw phyzfw# Jf
knvhl moybh wf jfgkjk÷ fc low yâow Okyè { Hyhvgh, wfnñc fl Hgzh jfl Phwo
jfl ]kfczo#
Fhylf Dfyyfyh:7 cow gobfczh xvf fl Jkpvzhjo hl Gocnyfwo jf fwf
fczocgfw Ch}h Wpâcolh, jfgâh xvf lh cfnogkhgk÷c gocwkwzâh fc vch
fwpfgkf jf “zyvfxvf‒, fw jfgky, zfyykzoyko poy lkiyf ch}fnhgk÷c jfl yâo
Oykcogo { ozyow yâow phyh Golobikh# Whl}hyoc wv }ozo ël, Wèyfq Mlhbfykgd,
]k}hw, Ilhcgo, Dfycècjfq Yo}hzzk, Ghljfyhw { Lhyh Pføh5 low }ozow
cfnhzk}ow mvfyoc jf low jkpvzhjow Nvnlkflbk, ]fnhw, Jf Hybhw { Oyopfqh#
Ilhcgo fc wv kczfy}fcgk÷c jkao fc fwf fczocgfw xvf ]fcfqvflh fc vc wknlo
“dhiâh pfyjkjo lh xvkczh phyzf jf wv zfyykzoyko wkc jkwphyhy vc wolo zkyo::,‒ Loxvf jfcozh vc zyhzhbkfczo avyâjkgo"zfyykzoykhl jf lh hpyfgkhgk÷c { co jfwjf
fl pvczo jf }kwzh jf lhw cfnogkhgkocfw xvf wf dhiâhc jhjo h yhâq jf zojo
fl pyogfwo lkbâzyomf goc lh }fgkch Golobikh, { ol}kjhcjo lhw opoyzvckjhjfw
xvf wf zv}o fc høow hczfykoyfw $poy wolo gkzhy vch fl Bkgdflfch"Pobio+
:7 Dfyyfyh, Fhylf# ¿Poy xvë wf dh Yfjvgkjo fl Zfyykzoyko ]fcfqolhco?, 8;>4#
Hlmhjkl/Zy÷pkgow, ]fcfqvflh#:: Kiâjfb, p# 79#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 43/75
s :: s
phyh mkahy vchw lâcfhw jfbhyghjoyhw bèw “ifcfmkgkowhw‒ fc bhzfykh jf
zfyykzoyko phyh ]fcfqvflh { xvf fc ozyoyh fl Gocnyfwo zhbpogo hgfpz÷#
Fwzo fw lo xvf hlnvcow powzfykoybfczf llhbhyèc “fl yfnhlo‒ xvf jko
Golobikh h ]fcfqvflh, gvhcjo wf lf jhc lvfno jf fwzf Zyhzhjo Low
Bocafw h ]fcfqvflh, xvf fyhc gocwkjfyhjow poy ow golobikhcow gobo
wv{ow $lkiyo Lâbkzfw jf Golobikh jfl Bkckwzfyko jf Yflhgkocfw Ftzfykoyfw
jf Golobikh jf 8;::+:6#
Mkchlbfczf, Golobikh lony÷ oizfcfy lo xvf zhczo hcdflhih fc gvhczo
h lh lkiyf ch}fnhgk÷c jf low yâow xvf hzyh}kfwhc o wfphyhc low jow phâwfw
pfyo jfwpvëw jf “lhynhw aoychjhw jf zyhihao‒, hjfbèw jf whgykmkghy poy
hwâ jfgkylo, hlnvcow wfgzoyfw hl pykcgkpko phyh moyqhy h vch cfnogkhgk÷c
phyh pojfy hggfjfy h lh lkiyf ch}fnhgk÷c xvf wføhlhbow, gvfwzk÷c xvf co
wf bhzfykhlkq÷ jfmkckzk}hbfczf poy lhw yfpfzkzk}hw ftknfcgkhw }fcfqolhchw#
Wkc fbihyno, fl Lhvjo wvkqo lf mvf mh}oyhilf { bhyg÷ fl ghbkco phyh fl
Zyhzhjo mkchl jf 8;:8 fc lo xvf yfwpfgzh o gocgkfycf h fwzh bhzfykh { h lh
pykbfyh bkzhj jfl wknlo TT, lo xvf “zfybkchih‒ goc gvhlxvkfy jkmfyfcgkh jf
lâbkzfw fczyf hbiow Fwzhjow gobo fwzkpvlhih fl hyzâgvlo 8 jf jkgdo
Zyhzhjo#
]fcfqvflh poy wv phyzf, bhczv}o mkybf wv powkgk÷c jf co gfjfy
zfyykzoyko wk co fyh ihao lh zfwkw jf Avwzhw Gobpfcwhgkocfw, pfyo hczf
fwzo, fl Lhvjo wvkqo yfgzkmkg÷ lh jfgkwk÷c jfl èyikzyo fwphøol, fl gvhl co mvf
mh}oyhilf h cvfwzyo phâw, { bèw hvc, yfk}kcjkg÷ lo xvf pfjâh Golobikh fcgvhczo h ogvphy low zfyykzoykow xvf lf dhiâhc wkjo hjavjkghjow fc fl Lhvjo
jf 84;8, { wolo lony÷ hlnvchw yfk}kcjkghgkocfw zfyykzoykhlfw gobo mvf
pykboyjkhlbfczf lo yfwpfgzk}o hl wftzo wfgzoy $[è}kzh"Pkbkgdâc Hzhihpo"
Yâo Cfnyo+#
:6 Fhwzbhc, aoynf B#, { Bocyo{ Ghiyh, Bhygo N# Fl Jkmfyfcjo Golobio" ]fcfqolhco# Fjkzoykhl O}fah Cfnyh#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 44/75
s :6 s
Fc nfcfyhl, gyffbow xvf h pfwhy jf lo hczfykoy, jocjf hbiow Lhvjow
co lf mvfyoc jfl zojo ifcë}olow h ]fcfqvflh, fl phâw lony÷ bhczfcfy wv
powkgk÷c { oizv}o gkfyzhbfczf hlnvchw “yfgobpfcwhw‒ zfyykzoykhlfw gobo
hghihbow jf wføhlhy# Co gfjk÷ hczf lh powkgk÷c golobikhch, lo xvf zhl
}fq h bhcfyh jf lh zfoyâh jf lh cfnogkhgk÷c { co bfyhbfczf jkplobèzkgo"
avyâjkgh, dvikfwf yfpyfwfczhjo bh{oyfw nhchcgkhw zfyykzoykhlfw h ghbiko
jf hlnvchw gocgfwkocfw fc gvhczo h lh lkiyf ch}fnhgk÷c jf low yâow#
Phyfgf xvf, zhczh “jvyfqh‒ { oigfghgk÷c co cow pfybkzk÷ oizfcfy zhlfw
yfwvlzhjow, { poy fl goczyhyko hggfjkbow h lo xvf Golobikh zfcâh fc fl
zkczfyo, ky h hyikzyhaf, lvfno jf dhify whlkjo jf bhcfyh jfwmh}oyhilf fc fl
wknlo TKT cvf}hbfczf fc fl wknlo TT, jocjf co pfyjkbow fl mhllo
cozoykhbfczf, pfyo wkc jvjh hlnvch co lo nhchbow#
Hcftow
Bhph c± 8
Fc fwzf Bhph, lh qoch jfl gâygvlo yoao yfpyfwfczh lh mhah jf zfyykzoyko
xvf oizv}o ]fcfqvflh h lh gvhl dkgkbow hlvwk÷c, bfjkhczf low zyhihaow jf
lh Gobkwk÷c Jfbhyghjoyh jf 8;00 { 8;08#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 45/75
s := s
Bhph c± 9
Jocjf pojfbow oiwfy}hy fc fwzf bhph, gobo Goio fc 8;0; poy
Golobikh, pfjâh hl coyzf $gâygvlo hqvl+ low yhvjhlfw jf Hzvyfw { Bhkpvyfw,
h ghbiko jf fczyfnhylf h ]fcfqvflh lh yfnk÷c jfl Kcâykjh, Hzhihpo {
Nvhcâh o jfl Yâo Cfnyo gobo wf bfcgkoc÷ h ]fcfqvflh fc jkgdh
cfnogkhgk÷c $fc fl gâygvlo }kcozkczo+#
Pyo{fgzoGoio 8;0;
Qoch xvfjhihGolobikh h]fcfqvflh
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 46/75
s :> s
Bhph c± 7
Hxvâ, fl gâygvlo ilhcgo bhygh fl pvczo jf Ghwzkllfzfw $hyykih fc fl
bhph+ { lh Lhnvch jf Gowkcfzhw $kbhnfc whzflkzhl+, lo gvhl wf fwzhih
jkwpvzhcjo fc 8;94#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 47/75
s :4 s
Bhph c± :
Fc fwzf bhph, fl gâygvlo yoao yfpyfwfczh wvgkczhbfczf lh qoch jf
goczyo}fywkh yfwpfgzo h low Boczfw jf Ogh jf 8;94 jocjf nhc÷ lh
powkgk÷c golobikhch#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 48/75
s :; s
Jflkbkzhgk÷c jf hëyfhw bhykchw { wvibhykchw
Jf Low Bocafw hl Nolmo jf ]fcfqvflh
Jfwpvëw jf lo ogvyykjo fc 8;:8 cow fcgoczyhbow fc vch yflhzk}h
ghlbh fczyf lhw jow chgkocfw# Phyh fl høo 8;6: wf kckgkhc cvf}hw
cfnogkhgkocfw fczyf Golobikh { ]fcfqvflh fwzh }fq goc yfwpfgzo h lh
jflkbkzhgk÷c jf hnvhw bhykchw { wvibhykchw fc fl Nolmo jf ]fcfqvflh $o
Nolmo jf Goxvk}hgoh phyh Golobikh+, fc fwzf pfykojo cow fcgoczyhyfbow
goc powkgkocfw “hphwkochjhw‒ jf hbihw phyzfw, hwâ gobo zhbikëc lh
kcmlvfcgkh jf lh opkck÷c pñilkgh fc jkgdhw cfnogkhgkocfw# Fw pfyzkcfczf
hjfbèw dhgfy yfmfyfcgkh hl hygdkpkëlhno jf Low Bocafw jhjo xvf wf
kcwfyzh fc jkgdh pyoilfbèzkgh# Fl pyoilfbh yfmfyfczf h low Bocafw wf kckgkh
jfwjf mfiyfyo jf 84;= { wf wol}fczh fc co}kfbiyf jf 8;69 bfjkhczf fl
yfgocogkbkfczo jf Golobikh h ]fcfqvflh#
Low Bocafw# Iyf}f yfgoyykjo jfwjf 846= h 8;69
Fl zyhzhjkwzh Nfybèc Gh}flkfy gkzhjo poy Bhygo Bocyo{ Ghiyh ftpocf
xvf Low Bocafw
Woc jkfq kwlozfw, pføhwgow o gh{ow xvf fbfynfc jf lh plhzhmoybh
goczkcfczhl golobikhch hl Fwzf jf lh pfcâcwvlh jf lh Nvhakyh { bèwpyfgkwhbfczf hl Coyofwzf jf fllh, wkzvhjow h vch jkwzhcgkh jf 76
ekl÷bfzyow jfl Ghio jf Gdkgdkihgoh { jf 7;#;= ekl÷bfzyow jf Pvczh
Fwphjh, ftzyfbo bèw oykfczhl jf lh jkgdh pfcâcwvlh jf lh Nvhakyh,
pfyzfcfgkfczf h Golobikh# Poy ozyh phyzf, low gh{ow jf Low Bocafw fwzèc
wkzvhjow h >4#77 ekl÷bfzyow jf Pvczh Bhgollh fc lh pfcâcwvlh }fcfqolhch
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 49/75
s 60 s
jf Phyhnvhcè, wkzko bèw gfyghco h Low Bocafw jfl lhjo jf ]fcfqvflh:= Ulo
xvf xvkfyf jfbowzyhy fl hvzoy fw xvf Low Bocafw wf fcgvfczyhc bèw
gfyghcow h Golobikh poy lo gvhl }hc h hlfnhy xvf wf fcgvfczyhc jfczyo
jf èyfh jf kcmlvfcgkh golobikhch:>#R
Wfnñc fl Bh{oy Avlko Locjoøo Phyfjfw fc fl høo 846=, lh Cvf}h
Nyhchjh wf yfhlkqh vc goczyhzo phyh lh ftployhgk÷c { hpyo}fgdhbkfczo jfl
nvhco fc low nyvpow jf “kwlhw‒ fc jocjf mknvyhihc1 Whc Hcjyëw,
Pyo}kjfcgkh { Low Bocafw5 jkgdo goczyhzo mvf gocgfjkjo hl Wy# Aodc F#
No~fc# Fl goczyhzo mvf hpyoihjo poy fl Wfchjo golobikhco { pvilkghjo
fc Nhgfzh Omkgkhl Co# 8;8> fl 94 jf mfiyfyo jfl bkwbo høo# ]fcfqvflh
bfjkhczf cozh jkyknkyè h Lkco jf Pobio, Wfgyfzhyko jf Yflhgkocfw
Ftzfykoyfw jf lh Cvf}h Nyhchjh pyozfwzh zhl gocgfwk÷c jhjo jkgdow
kwlozfw pfyzfcfgâhc h ]fcfqvflh:4, lh yfwpvfwzh jf Golobikh jf mfgdh 7
jf bhyqo jf 846= bhckmkfwzh xvf ftkwzâhc fyyhzhw zkponyèmkghw fc
bfcgkochihc Low Bocafw fc }fq jf Low Bhcnlfw, jkgdh fyyhzh mvf
hglhyhjh hvcxvf Pobio bhckmfwz÷ xvf “phyfgâh chzvyhl lh hcfthjh jf lh
Pfcâcwvlh jf lh Nvhakyh:;‒#
Fl 99 jf hnozo jf 84>8 fbkzf vc jfgyfzo fc jocjf ftpyfwh xvf Low
Bocafw woc phyzf jf wv avykwjkggk÷c h lo gvhl Golobikh co fbkzf pyozfwzh,
powzfykoybfczf fl > jf bhyqo jf 8;8; fl Bkckwzfyko jf Oiyhw Pvilkghw
golobikhco fbkzf vc goczyhzo goc fl Nfcfyhl Fcykxvf Hyiolfjh phyh lh
ftplozhgk÷c jfl nvhco h lo gvhl ]fcfqvflh co fbkzf pyozfwzh# Hwâ bkwboGolobikh fc 8;7: { yhzkmkghjo cvf}hbfczf fc 8;:: wf yfmkfyf fc vc
mollfzo pvilkghjo { fc vch Pvilkghgk÷c jfl Bkckwzfyko xvf Low Bocafw, wf
:= BOCYO[ GHIYH, B# Jflkbkzhgk÷c zfyyfwzyf { bhykch fczyf Golobikh {]fcfqvflh, 8;4;, p# 6>#:> ]fy Bhph Co# 8:4
LOCJOØO PHYFJFW, A# Jfyfgdo Zfyykzoykhl jf Golobikh, 8;>7#p#87="87>:; Kiâjfb, p# 874
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 50/75
s 68 s
fcgvfczyhc fc low jobkckow golobikhcow jf lo hczfykoy ]fcfqvflh co
fbkzk÷ ckcnñc zkpo jf pyozfwzh#
Fwzow dfgdo jf hlnñc bojo wf yfpfzkyèc goc lh Pvilkghgk÷c
“Zfyykzoykow Chgkochlfw‒, fc jocjf Golobikh hcfth Low Bocafw h wv
avykwjkggk÷c $Fcfyo 8;69+, co oiwzhczf vc høo hczfw ]fcfqvflh bfjkhczf
fl Jfgyfzo Co# 98: jf 8;68, jfzfybkch xvf zojo fl zfyykzoyko xvf
gobpyfcjâh lhw Ghpkzhcâhw jf lh Yfpñilkgh kcglvâhc h Low Bocafw, phyh lo
gvhl Golobikh co fbkzk÷ ckcnñc zkpo jf pyozfwzh h ftgfpgk÷c jf lh
powkgk÷c jf ]èwxvfq Ghyykqowh { Vykif Dolnvâc# Fl 9= jf mfiyfyo jf 8;69,
]fcfqvflh kcmoybo poy bfjko jf lh pyfcwh lh gocwzyvggk÷c jf vc mhyo fc fl
hygdkpkëlhno cvf}hbfczf Golobikh co pyozfwzh#
Gobo }fbow jfwjf 846= dhwzh bfjkhjow jf 8;69, zhczo Golobikh
gobo ]fcfqvflh kcwkwzkyèc xvf Low Bocafw pfyzfcfgfc h wvw
avykwjkggkocfw# Pfyo fwzo wf wol}fczhyh poy fl kbphwf ogvyykjo fc
wfpzkfbiyf jf 8;69#
Gykwkw jf Low Bocafw# Powfwk÷c jf ]fcfqvflh 8;69
Gobo ftpvwkbow goc hczfykoykjhj jf bojo iyf}f, fl 9; jf Avcko jf
8;68 wf pvilkgh fl Jfgyfzo 98: fc ]fcfqvflh, fl bkwbo, yfoynhckqhih lhw
Ghpkzhcâhw jf Pvfyzo jf lh Yfpñilkgh# Fl hyzâgvlo 9 jf fwf jfgyfzojflkbkzhih lh avykwjkggk÷c jf lh Ghpkzhcâh jf Pvfyzo jf Lhw Pkfjyhw,
hjwgykikëcjolf fl hygdkpkëlhno Low Bocafw# Zhl whcgk÷c hjbkckwzyhzk}h
nfcfy÷ yfhggkocfw kcbfjkhzhw poy phyzf jfl noikfyco Golobikhco, jf
pykbfy bobfczo fl Wfgyfzhyko Nfcfyhl jf lh Ghcgkllfyâh golobikhch
Hlmyfjo ]èwxvfq Ghyykqowh { lvfno fl Ghcgkllfy Vykif Dolnvâc# Fl pykbfyo
wføhlhih xvf fl hygdkpkëlhno fyh pyopkfjhj jf Golobikh hdoyh yfglhbhjo
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 51/75
s 69 s
poy ]fcfqvflh5 { fl wfnvcjo wf lkbkz÷ h jfglhyhy woiyf lh jkwpowkgk÷c jf
Golobikh fc wol}fczhy fwzow hwvczow fc zëybkcow goyjkhlfw#
Lvfno jf fwzhw jfglhyhgkocfw ]fcfqvflh yfhlkqh vch bhckoiyh bklkzhy
woiyf}olhcjo wvw hnvhw kczfykoyfw goc low h}kocfw yfgkëc hjxvkykjow phyh
lh ëpogh, low Ghcifyyh60#
Fl 8> jf fcfyo jfl høo 8;69 lh ghcgkllfyâh }fcfqolhch fbkzk÷ vc
gobvckghjo fc fl xvf wføhlh xvf lh woifyhcâh woiyf fl hygdkpkëlhno Low
Bocafw fyh kcjkwgvzkilf, hwâ bkwbo, fl Ghcgkllfy fcghynhjo Yhmhfl
Nhllfnow Bfjkch, yhzkmkg÷ xvf ]fcfqvflh dh fafygkjo { fafygf lh woifyhcâh
woiyf fl hygdkpkëlhno# Pogo jfwpvëw fl Bkckwzyo jf lh Jfmfcwh jf
]fcfqvflh, Nfcfyhl Bhygow Pëyfq Akbëcfq, yhzkmkg÷ h low mvcgkochykow goc
lh wknvkfczf pyoglhbh “Lh }oq jfl Ghcgkllfy fw lh }oq jfl Noikfyco‒
Fl 9> jf Mfiyfyo fl noikfyco }fcfqolhco dhgf whify lh kcwzhlhgk÷c
jf vc mhyo jf 9:4 pkfw jf hlzvyh fc fl Bocaf Wvy { powzfykoybfczf jf lh
kcwzhlhgk÷c jf vch ihwf pfybhcfczf goc jow dflkpvfyzow { jfbèw
kcwzhlhgkocfw bklkzhyfw# Phyh mkchlfw jf fwf bkwbo høo Vykif Dolnvâc
yfgocogâh lh kcjkwgvzkilf woifyhcâh jf ]fcfqvflh woiyf fl hygdkpkëlhno {
yfgocogâh xvf Golobikh co zfcâh chjh xvf oiafzhy woiyf fl zfbh68#
Fwzo zhbikëc poy low dfgdow xvf ogvyykfyoc fl 8 jf wfpzkfbiyf jf
8;69, fc jocjf lh myhnhzh Hlbkyhczf Phjkllh $Golobikh+, yfhlkq÷opfyhgkocfw jf }knklhcgkh fc jocjf jkwphyhyoc goczyh vcow jf Low Bocafw
jfl coyzf# Fwzo ghvwo vch yfhggk÷c kcbfjkhzh jf phyzf jf ]fcfqvflh lo
xvf llf}o h fwzf phâw h yfhlkqhy bhckoiyhw bklkzhyfw fc fl èyfh69#
60 C^FKDFJ, EHLJOCF# $8;;6+# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo# Fl Nolmo jf ]fcfqvflh hczf fl Jfyfgdo jfl Bhy # Vck}fywkjhj jf low Hcjfw1 Bëykjh# ]fcfqvflh#P#;768 Lkiyo Hbhykllo jf low Fwzhjow Vckjow jf ]fcfqvflh# 8;67 p# :4":;69 LOCJOØO PHYFJFW, A# Jfyfgdo Zfyykzoykhl jf Golobikh, 8;>7#p#8::
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 52/75
s 67 s
Yfwfy}hw
Gocmfyfcgkh jf lhw Chgkocfw Vckjhw woiyf fl Jfyfgdo jfl Bhy
Jvyhczf lh jëghjh jf low 60 co ftkwzkyèc ozyow fcmyfczhbkfczow
fczyf hbiow phâwfw, pfyo fw kbpoyzhczf wføhlhy zhl }fq fl dfgdo jf bh{oy
pyfpocjfyhcgkh jfl Jfyfgdo Kczfychgkochl goc hmfgzhgk÷c fc fwzf
pyoilfbh, Lh Pykbfyh Gocmfyfcgkh jf Jfyfgdow jfl Bhy fc Nkcfiyh#
Hjfbèw gobo pykbfy hgfyghbkfczo fc 8;6: fc Ghyhghw, fl
ghcgkllfy }fcfqolhco Hvyflkhco Ozèøfq, lf fczyfnh h Myhcgkwgo Vyyvzkh
Dolnvâc Fbihahjoy jf Golobikh fc ]fcfqvflh “vc gyoxvkw phyh fl fwzvjko
jf lh jflkbkzhgk÷c jf lh Plhzhmoybh Goczkcfczhl fczyf low jow phâwfw,
kcjkghcjo lh lâcfh jf pyolocnhgk÷c67 jf lh myoczfyh, h phyzky jf Ghwzkllfzfw
dhgkh lh Pfcâcwvlh jf Phyhnvhcè6:‒#
Fc ëwzh Gocmfyfcgkh yfhlkqhjh fc 8;64 wf jkwgvzkfyoc gvhzyo
hwpfgzow mvcjhbfczhlfw woiyf fl jfyfgdo bhyâzkbo66, fl pykbfyo woiyf lh
Hlzh Bhy, co dkqo wkco yfgonfy lhw pyègzkghw gocwvfzvjkchykhw {
goc}fyzkylhw fc Jfyfgdo Kczfychgkochl hnyfnhcjo lh bhzfykh5 lh wfnvcjh
goc}fcgk÷c zyhzh woiyf fl Bhy Zfyykzoykhl { lh Qoch Goczknvh, fwzh fw lh
goc}fcgk÷c xvf bèw hmfgzh fl jfwhyyollo jf lh pyoilfbèzkgh lkbâzyomf fc fl
Nolmo jf ]fcfqvflh, pvfw fc fwzh goc}fcgk÷c wf fwzhilfgf fl vwo jf lh
“lâcfh bfjkh‒ phyh jflkbkzhy bhyfw fc low gvhlfw lhw gowzhw jf vc Fwzhjowf fcgvfczyf vikghjhw myfczf h ozyo, zhbikëc wf plhczfh fc fwzh
goc}fcgk÷c fl vwo jf lhw 89 bkllhw jf bhy goczknvo { gobo glèvwvlh wf
67 ]fy Bhph Co# 96: ]èqxvfq Ghyykqowh, Hlmyfjo, Golobikh { ]fcfqvflh1 Vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh ,8;44, Zfygfy bvcjo Fjkzoyfw, Ionozè, p# 7=766 C^FKDFJ, EHLJOCF# $8;;6+# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo# Fl Nolmo jf
]fcfqvflh hczf fl Jfyfgdo jfl Bhy # Vck}fywkjhj jf low Hcjfw1 Bëykjh# ]fcfqvflh#p# 4=";8
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 53/75
s 6: s
hj}kfyzf xvf lh goc}fcgk÷c co flkbkch lh }hlkjfq jf goc}fcgkocfw o
zyhzhjow iklhzfyhlfw hczfykoyfw fc bhzfykh lkbâzyomf#
Zhbikëc wf jfwhyyoll÷ lh Goc}fcgk÷c woiyf Pfwgh { Gocwfy}hgk÷c
jf low Yfgvywow ]k}ow jf Hlzh Bhy { lh Goc}fcgk÷c woiyf Plhzhmoybh
Goczkcfczhl, fwzh ñlzkbh }vfl}f h fbplfhy fl zëybkco jf lâcfh bfjkh phyh
lh jflkbkzhgk÷c fczyf Fwzhjow goc gowzhw hj{hgfczfw { wf vwh fl zëybkco
“fxvkjkwzhcgkh‒ phyh fwzhilfgfy lhw locnkzvjfw pfyzkcfczfw hl fwzvjko
nfonyèmkgo#
Nolmo jf ]fcfqvflh
Cfnogkhgkocfw h ck}fl jf Bkckwzyow jf Bkchw f Dkjyoghyivyow
Fc ogzviyf jf 8;=6, Golobikh yfgkif vch kc}kzhgk÷c poy phyzf jf
]fcfqvflh fc jocjf wf bhckmkfwzh fl jfwfo jf fwzvjkhy lh jflkbkzhgk÷c jf
èyfhw bhykchw { wvibhykchw fc fl Nolmo jf ]fcfqvflh# Low bozk}ow jf
]fcfqvflh wfnñc lo ftpvfwzo poy ]èwxvfq Ghyykqowh “fyh lh gyffcgkh jf
xvf goc}fcâh fmfgzvhy fwh jflkbkzhgk÷c, hczfw xvf fl jfwgviykbkfczo jf
yfwfy}hw pfzyolâmfyhw fc lh qoch o gocwkjfyhgkocfw jf pyfwzknko chgkochl
jkmkgvlzhyhc lh wolvgk÷c jfl hwvczo6=‒, fl ; jf co}kfbiyf jfl bkwbo fc høo
fc Ionozè, Bhcvfl Pëyfq Nvfyyfyo Bkckwzyo jf Bkchw f Dkjyoghyivyow poy
phyzf jf ]fcfqvflh hgobphøhjo jf Yviëc Whjfy Pëyfq5 Nfyfczf jf lhGoypoyhgk÷c ]fcfqolhch jf Pfzy÷lfo wf yfñcfc goc fl Bkckwzyo jf
Golobikh# Ghylow Nvwzh}o Hyykfzh fc jocjf wf gocwkjfyh lh kjfh jf
ftployhgk÷c { “f}fczvhlbfczf‒ ftplozhgk÷c gocavczh jf dkjyoghyivyow fc fl
èyfh jkwpvzhjh# Fc fl pfykojo xvf }h jfwjf 8;== dhwzh fl pykbfy
6= ]èqxvfq Ghyykqowh, Hlmyfjo, Golobikh { ]fcfqvflh1 Vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh ,
8;44, Zfygfy bvcjo Fjkzoyfw, Ionozè, p# 7>0
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 54/75
s 66 s
wfbfwzyf jf 8;=> wf jhc fczyf bkckwzyow kczfyghbikow jf kckgkhzk}hw fc lhw
yfvckocfw yfhlkqhjhw#
Jf jkgdhw yfvckocfw yfwghzhbow lh pyopvfwzh jfl Fbihahjoy
}fcfqolhco fc Ionozè Bknvfl Ècnfl Ivyyfllk fc Bhyqo jf 8;==, fc jocjf
pyopocf hplkghy “h+ Lh pyopoygkochlkjhj jf lhw gowzhw fc lh phyzf kczfych
jfl Nolmo jf ]fcfqvflh hl wvy jf lh lâcfh zyhqhjh fczyf Pvczh Whlkchw {
Pvczh Noyjh5 i+ Lh fxvkjkwzhcgkh fc lh phyzf ftzfych fczyf Low Bocafw { lh
Nvhakyh6>‒ fc wfpzkfbiyf jfl høo wknvkfczf fc Ghyhghw fl Bkckwzyo Hyykfzh
pyopocf h wv dobolono }fcfqolhco, Aowë Hczocko Bh{oiyf lo wknvkfczf1
h+ Wføhlhbkfczo jf low Bhyfw Zfyykzoykhlfw hplkghcjo lhw lf{fw
chgkochlfw jf ghjh phâw# Hbihw gokcgkjfc fc lhw 89 bkllhw cèvzkghw# i+
Wføhlhbkfczo jf lh Qoch Goczknvh }fcfqolhch fc 6 ekl÷bfzyow, 66=
bfzyow { fc knvhl jkbfcwk÷c ozyh phyh Golobikh# g+ Fc fl èyfh yfwzhczf hwâ
jfwpfahjh hplkghy low pyogfjkbkfczow jfl Jfyfgdo Kczfychgkochl phyh
jfgkjky lh jflkbkzhgk÷c jf lh Plhzhmoybh Goczkcfczhl jf ghjh phâw, h mhlzh
jf hgvfyjo fczyf ëwzow64#
Cow llhbh lh hzfcgk÷c xvf fl 78 jf hnowzo jf 8;=>, xvf fl Nfyfczf jf
lh Goypoyhgk÷c ]fcfqolhch jf Pfzy÷lfo6; kcmoybhyh hl Bkckwzyo Hyykfzh
xvf ]fcfqvflh yfhlkqhyâh vc lf}hczhbkfczo wkwbonyèmkgo fc èyfhw
wvibhykchw jfl Nolmo, zhl jfgkwk÷c ghvwo gocmvwk÷c jhjo xvf jf bojo
vcklhzfyhl ]fcfqvflh yfhlkqhyâh zhlfw fwzvjkow, Golobikh poy wv phyzf ftknfhglhyhgkocfw { wf llfnh h vc hgvfyjo phyh yfhlkqhy fl lf}hczhbkfczo fc
gocavczo fl 9; jf jkgkfbiyf xvf co hmfgzf low jfyfgdow jf ghjh chgk÷c fc
fl èyfh#
6> Kiâjfb, p# 7>0"7>864 Kiâjfb, p# 7>86;
¿Cow pyfnvczhbow xvf kcafyfcgkh pojyâh zfcfy fl Nfyfczf jf lh Goypoyhgk÷c]fcfqolhch jf Pfzy÷lfo, fc bhzfykh wkwbonyèmkgh?
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 55/75
s 6= s
Wkc llfnhy h chjh jf lhw jow pyopvfwzhw hczfykoybfczf plhzfhjhw, jf
low Bkckwzfykow jf Bkchw f Dkjyoghyivyow phwh fl hwvczo h lhw ghcgkllfyâhw,
fc Ionozè wf yfhlkqh lh pykbfyh gocmfyfcgkh jkplobèzkgh fczyf hbiow
phâwfw $; hl 87 jf ogzviyf jf 8;=>+, fc jkgdh gocmfyfcgkh wf pvwo woiyf
lh bfwh lh powkgk÷c avyâjkgh jf ghjh phâw# Golobikh whgo lh pyopvfwzh xvf
fl Ghcgkllfy Ozèøfq $]fcfqvflh+ fc 8;6: lf dhiâh jhjo hl Fbihahjoy
golobikhco Vyyvzkh, fc fwzf wfczkjo fl Fbihahjoy Yhb÷c Ghyboch kc}ogh
cvf}hbfczf lh gkygvcwzhcgkhw fwpfgkhlfw poy fl ftpvfwzh fc lh
Gocmfyfcgkh jf Nkcfiyh fc lo yfmfyfczf jflkbkzhgk÷c jf Bhy Zfyykzoykhl {
Plhzhmoybh Goczkcfczhl jf hgvfyjo h lh GOC]FBHY=0 jf 8;64# Fc jkgdhw
yfvck÷c ghjh phyzf hlfnhih vc gykzfyko jkmfyfczf, Golobikh hpyo}fgdo
ftpocfy wv zfwkw jf lh lâcfh bfjkh $bfaoy gocogkjh gobo Lâcfh Ionnw,
nyhgkhw hl hpoyzf jfl nf÷nyhmo ^dkzzfboyf Ionnw+, xvf jk}kjf fl nolmo fc
lh bkzhj goc vch }hykhczf fc Low Bocafw# Lhw cfnogkhgkocfw xvfjhc
fwzhcghjhw moybhlbfczf poy bfjko jf lh gobvckghgk÷c jfl Pyfwkjfczf
Ghylow Llfyhw Yfwzyfpo h wv dobolono }fcfqolhco Yhñl Lfock, jhjo xvf
ghjh phyzf zfckh jk}fynfcgkhw goc yfwpfgzo h lo fwzkpvlhjo poy fl Jfyfgdo
jfl Bhy#
]fcfqvflh fl : jf bhyqo 8;=4 poy bfjko jf wv Ghcgkllfy Knchgko
Kykihyyfc Ioynfw jkyknf vch cvf}h pyopvfwzh/cozh hl Fbihahjoy
golobikhco fc Ghyhghw, Nfybèc Hygkckfnhw5 vch lâcfh xvf kyâh jfwjf fl
phyhlflo jf Ghwzkllfzfw dhwzh Pvczh Whlkchw=8 gfyyhcjo jf fwzh bhcfyh fl
nolmo { lkbkzhcjo wfnñc Golobikh wv hggfwo hl bkwbo5 fl ghcgkllfygolobikhco Nfybèc Qfh jfglkch zhl pyopvfwzh $88 jf bhyqo+# Lh kczfcgk÷c
jf Kykihyyfc wfnñc ftplkgh ]èwxvfq Ghyykqowh $80 jf bh{o+ fyh
“wkbplfbfczf, yfwfy}hy lh powkgk÷c }fcfqolhch hczf lh moybvlh jf lh
=0 Fc jkgdh Goc}fcgk÷c woiyf fl Jfyfgdo jfl Bhy, zhczo ]fcfqvflh goboGolobikh bowzyhyoc yfwfy}hw goc fl Hyzâgvlo 87 jf lh goc}fcgk÷c woiyf Bhy
Zfyykzoykhl { Hyzâgvlo = jf lh Goc}fcgk÷c woiyf Plhzhmoybh Goczkcfczhl#=8 ]fy Bhph Co# 7
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 56/75
s 6> s
powkgk÷c golobikhch, kc}kzhcjo h wv golfnh jf Ionozè h }kwkzhy h
Ghyhghw=9‒#
Fwf bkwbo høo fl 99 { 97 jf avlko jf 8;=4 fl Bkckwzyo jf Yflhgkocfw
Ftzfykoyfw golobikhco Nfybèc Qfh fc gocavczo goc bkfbiyow jf lh
Gobkwk÷c Hwfwoyh jf Yflhgkocfw Ftzfykoyfw1 Jy# Hczocko Yogdh { Jy#
Hlmyfjo ]èwxvfq Ghyykqowh yfhlkqhc vch }kwkzh omkgkhl h Ghyhghw fc }kwzh
jfl fwzhcghbkfczo jf lhw cfnogkhgkocfw# Lh kczfcgk÷c golobikhch jfwjf
vc pykbfy bobfczo fyh kc}oghy fl Zyhzhjo jf 8;7; woiyf Co Hnyfwk÷c,
Gocgklkhgk÷c, Hyikzyhaf { Hyyfnlo Avjkgkhl, yhzkmkghjo poy hbihw phyzfw fl 89
jf wfpzkfbiyf jf 8;:8, pfyo fl ghcgkllfy }fcfqolhco ftpyfw÷ wv
goc}kggk÷c jf xvf wf pojyâh fcgoczyhy vch wolvgk÷c hl zfbh jkwgvzkjo, lo
gvhl “omyfgk÷ vc pyogfjkbkfczo fc jow fzhphw goc plhqow hczkgkphjow# Fyh
vch pfywpfgzk}h h zëybkco mkao=7‒# Poy lo gvhl wf hiyf cvf}hbfczf vch
fzhph jf cfnogkhgk÷c xvf vc pykbfy bobfczo wf powpocjyè poy lhw
flfggkocfw fc ]fcfqvflh { jfikjo h lh yfcvcgkh jfl ghcgkllfy Qfh fw
jfwknchjo Hlmocwo L÷pfq Bkgdflwfc xvkfc wfyè pyfwkjfczf jf Golobikh
phyh 8;>6
H pykbfyh }kwzh pojfbow jfgky xvf h lo lhyno jf lhw cfnogkhgkocfw
yfmfyfczfw h lh jflkbkzhgk÷c jf èyfhw bhykchw { wvibhykchw cow
fcgoczyhyfbow goc fwzhcghbkfczow jf hbihw phyzfw, pfyo jfwzhghcjo
xvf wkfbpyf ftkwzkyè lh ivfch }olvczhj jf cfnogkhy goc yfwpfgzo hl zfbh#
Fl ; jf hnowzo jf 8;=; goc bozk}o jf lh gocbfboyhgk÷c jflWfwxvkgfczfchyko jf lhw ihzhllhw jfl Phczhco jf ]hynhw { Io{hgè jko
lvnhy h xvf Ghylow Llfyhw Yfwzyfpo Pyfwkjfczf jf Golobikh { Yhmhfl
Ghljfyh Pyfwkjfczf jf ]fcfqvflh wf yfvckfyhc#
=9
Kiâjfb, p# 7>7"7>:=7 Kiâjfb, p# 7>6
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 57/75
s 64 s
Jf jkgdh yfvck÷c lvfno jf vch lhynh fczyf}kwzh fczyf hbiow
bhcjhzhykow, fc Wogdhnozh fc }kwzh jf zojow lhw kcmyvgzvowhw
cfnogkhgkocfw yfhlkqhjhw goc hczfykoykjhj, wf fbkzf vch Jfglhyhgk÷c
Gocavczh fc jocjf wf ftpyfwh xvf “Hbiow Pyfwkjfczfw wføhlhc lh
goc}fckfcgkh jf pyowfnvky, fc vc zëybkco yhqochilf, lhw hbkwzowhw
goc}fywhgkocfw zfcjkfczfw h ivwghy wolvgkocfw avwzhw { fxvkzhzk}hw phyh
jflkbkzhy lhw èyfhw bhykchw { wvibhykchw fczyf low phâwfw=:‒#
Jf jkgdh jfglhyhgk÷c fc phlhiyhw jf ]èwxvfq Ghyykqowh pojfbow
yfwhlzhy xvf hl kcglvky “èyfhw bhykchw { wvibhykchw‒ wf pocâh fc avfno fl
Bhy Zfyykzoykhl golobikhco {h xvf lhw cfnogkhgkocfw llf}hjhw h ghio goc
hczfykoykjhj fczyf hbihw chgkocfw wf jkwgvzâh lh Plhzhmoybh Goczkcfczhl5
fc fwzf wfczkjo jfifbow hglhyhy xvf bèw xvf vch kczfypyfzhgk÷c avyâjkgh
o zfybkcol÷nkgh jf jkgdh jfglhyhgk÷c, zhl gobo dh wkjo jfahjo glhyo poy fl
hvzoy5 fwzh fw pyojvgzo jf vc hgvfyjo jkyâhbow cowozyow fc phlhiyhw jf
Bhcvfl Nhygâh"Pflh{o fbkcfczfbfczf polâzkgo xvf zyhwzogh lh woifyhcâh
jf hbiow phâwfw# Hwâ bkwbo gobo dfbow }kwzo h lo lhyno jf zojhw lhw
cfnogkhgkocfw wf dh vzklkqhjo lh zfybkcolonâh “èyfhw bhykchw {
wvibhykchw‒ fcnloihcjo fl zojo, jhjo xvf gobo ikfc whifbow hbiow
phâwfw bowzyhyoc yfwfy}hw jf hgvfyjo h lo plhczfhjo poy lhw
Goc}fcgkocfw jf Bhy Zfyykzoykhl { Plhzhmoybh Goczkcfczhl yfwpfgzk}hw#
Jf lh Jfglhyhgk÷c jf Wogdhnozh powzfykoybfczf wf hgoyjhyoc vc
gocavczo jf yfnlhw jf pyogfjkbkfczo phyh llf}hy hghio jkgdhwcfnogkhgkocfw, gocogkjh gobo Bojvw Opfyhcjk, mkybhjo fl 8: jf bhyqo
jf 8;>0 fc Ionozè wvwgykzo poy low plfckpozfcgkhykow Ghylow Nvwzh}o
Hyykfzh $Golobikh+ { Ghylow Wowh Yojyânvfq $]fcfqvflh+#
=: Kiâjfb, p# 7>>#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 58/75
s 6; s
Fl Kcgkjfczf “Pfjyo Nvhl‒
Fc 8;=; lh fbihyghgk÷c jfl Bkckwzfyko jf Dhgkfcjh jf Golobikh,
Pfjyo Nvhl, hcgl÷ wkc pfybkwo myfczf h lh kwlh Bocaf Wvy, fwzh bfjkjh mvf
zobhjh poy hphyfczf bhy jf lf}h# Lh kbpoyzhcgkh jf fwzf f}fczo fwzè fc
fl yfgocogkbkfczo xvf dhgf fl fbihahjoy jf Golobikh fc vch cozh h lh
Ghcgkllfyâh jf ]fcfqvflh, wfnñc lh gvhl lh fbihyghgk÷c fwzhih fc hnvhw
}fcfqolhchw poy yhqocfw jf fbfynfcgkh=6#
Dh{ xvf jfwzhghy xvf fwzhw cozhw woc jf nyhc kbpoyzhcgkh fc lhw
cfnogkhgkocfw jf ]fcfqvflh goc Golobikh pvfw fw lh yfkzfyhgk÷c jfl
yfgocogkbkfczo jfl hygdkpkëlhno low Bocafw#
Fl Bojvw Opfyhcjk
Lvfno jfl kcgkjfczf jf lh fbihyghgk÷c Pfjyo Nvhl, fl Pyfwkjfczf
Ghljfyh { wv dob÷lono Llfyhw Yfwzyfpo, xvf {h hihcjochih lh Ghwh jf
Chykøo, wowzv}kfyoc goc}fywhgkocfw woiyf lh jflkbkzhgk÷c jfl Nolmo fc
Wogdhnozh gobo ikfc ftpyfwhbow goc hczfykoykjhj { plhczfhyoc lh
gyfhgk÷c jf vc Bojvw Opfyhcjk xvf wfy}kyâh jf nvâh phyh llf}hy lhw
goc}fywhgkocfw woiyf fl pyoilfbh lkbâzyomf xvf hmfgzhih h hbihw
chgkocfw#
Fwzf Bojvw Opfyhcjk gocwkwzâh fc gvhzyo pvczow ièwkgow==1
8# Lhw cfnogkhgkocfw zfcjyâhc ghyègzfy gocmkjfcgkhl5
9# Co ftkwzfc ck yflhgk÷c ck pykoykjhj jf zfbhw5
=6 C^FKDFJ, EHLJOCF# $8;;6+# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo# Fl Nolmo jf ]fcfqvflh hczf fl Jfyfgdo jfl Bhy # Vck}fywkjhj jf low Hcjfw1 Bëykjh# ]fcfqvflh#P#88="88>== C^FKDFJ, EHLJOCF# $8;;6+# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo# Fl Nolmo jf
]fcfqvflh hczf fl Jfyfgdo jfl Bhy # Vck}fywkjhj jf low Hcjfw1 Bëykjh# ]fcfqvflh#P# 884
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 59/75
s =0 s
7# Lhw ftplkghgkocfw, powkgkocfw o pyopowkgkocfw xvf wf dhnhc co
wfyèc kc}oghjhw h mh}oy o fc goczyh jf ckcnvch jf lhw phyzfw
powzfykoybfczf5
:# Fl hgvfyjo mkchl wfyâh wvwgykzo goc lh hpyoihgk÷c jf hbiow
noikfycow { wobfzkjo h low zyèbkzfw gocwzkzvgkochlfw#
Jfl Bojvw Opfyhcjk wf yfhlkqhyoc gvhzyo yfvckocfw jf lhw gvhlfw lh
pykbfyh mvf fc Ghyhghw { fc }kwzh jf low èckbow pfwkbkwzhw xvf yfkchihc
fc fl phâw wf zyhwlhjhc h Yobh# Jf fwzhw yfvckocfw lhw hgzhw fyhc jf
ghyègzfy pyk}hjo { co }kcgvlhczfw $lhw gvhlfw co gobpyobfzfc h lh phyzfw+#
Fl Bkckwzyo golobikhco Ghylow Nvwzh}o Hyykfzh ftpvwo fc lh pykbfyh
yfvck÷c $yfhlkqhjh jfl 4 hl 86 jf avcko jf 8;>0+ fc vc bfboyècjvb lh
powkgk÷c golobikhch1
$##+ phyh gobfcqhy wv ftpowkgk÷c jf lh zfwkw opvfwzh, fw jfgky, lh lâcfh
fxvkjkwzhczf o bfjkh# $…+ hmkyb÷, xvf zojo Fwzhjo ykifyføo zkfcf “kpwo
avyf‒ jfyfgdo h plhzhmoybh { xvf fl yënkbfc bèw yhgkochl { avwzo phyh
jflkbkzhylh fw lh fxvkjkwzhcgkh# Fc fwpfgkhl, jfglhy÷1
“Lh fxvkjkwzhcgkh, xvf fw h lh }fq fl pykcgkpko o yfnlh o bëzojozëgckgo, pfybkzf, bfjkhczf vch gocwzyvggk÷c nfobëzykgh, jk}kjkyhjfgvhjhbfczf lh qoch yfmfykjh fc jow phyzfw knvhlfw# H lh }fqyfmlfah ozyh kjfh mvcjhbfczhl f kcdfyfczf hl yënkbfc jf lhplhzhmoybh, gvhl fw lh jf jfahy jfczyo jf lh avykwjkggk÷c { goczyol jflFwzhjo gowzhcfyo zojh hxvfllh poygk÷c jf zfyykzoyko wvbfynkjo xvf
fwzë bèw gfygh jf wvw gowzhw xvf lhw jf gvhlxvkfy ozyo Fwzhjo# Hwâpoy hplkghgk÷c jf vch v ozyh jf lhw yhqocfw hczfykoyfw, wf hgfpzhxvf zhl yfnlh o bëzojo jh plfch ftpyfwk÷c yfhl h lh fxvkjhj,pykcgkpko yfgzoy jf lh jflkbkzhgk÷c=>‒
Fc lh KK yfvck÷c yfhlkqhjh jfl = hl 8; jf co}kfbiyf jf 8;>0, cow
fcgoczyhbow goc lh hmkybhgk÷c jf ]fcfqvflh jf wvw jfyfgdow dkwz÷ykgow
=>
]èqxvfq Ghyykqowh, Hlmyfjo, Golobikh { ]fcfqvflh1 Vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh ,8;44, Zfygfy bvcjo Fjkzoyfw, Ionozè, p# :07
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 60/75
s =8 s
fc fl Nolmo yfboczècjowf h lhw gocmfyfcgkhw Hgowzh"Zoyo jf 84::# Hwâ
bkwbo fl fcjvyfgkbkfczo jf ]fcfqvflh poy bfjko jf vc Gobvckghjo
fbkzkjo poy Ghcgkllfyâh phyh wowzfcfy lh lâcfh jf pyolocnhgk÷c jf lh
myoczfyh, “poy wfy hnvhw zyhjkgkochl f dkwz÷ykghbfczf }fcfqolhchw lhw
èyfhw gobpyfcjkjhw fczyf gowzhw }fcfqolhchw=4‒#
Poy wv phyzf Golobikh co pojâh dhgfy chjh phyh f}kzhy fwhw
jfglhyhgkocfw { hgzhw vlzyh wfgyfzhw wfnñc zëybkcow vzklkqhjow poy
]èwxvfq Ghyykqowh# Lh powkgk÷c jf ]fcfqvflh fc fl Bojvw Opfyhcjk mvf
pyhnbèzkgh, lh pyolocnhgk÷c jf lh lâcfh zfyyfwzyf, fwzh zfwkw fw bhczfckjh
poy Ghylow Wowh Yojyânvfq=;, fl afmf jf lh jflfnhgk÷c, dhwzh wv jkbkwk÷c
fc 8;>9 zyhw co fcgoczyhywf ckcnñc pvczo jf hyyfnlo#
Phyh fl høo 8;>7 Golobikh jko poy zfybkchjhw lhw cfnogkhgkocfw,
pfyo lh jflfnhgk÷c }fcfqolhch jfzfybkc÷ xvf lhw cfnogkhgkocfw fwzhihc
wvwpfcjkjhw poyxvf co wf pojâh pyfzfcjfy lh gvlbkchgk÷c wk co ftkwzâh
vch gocglvwk÷c# Fwzf pyogfwo jf zyfw høow xvf gvlbkc÷ goc lhw
cfnogkhgkocfw jf Yobh co nfcfy÷ ckcnñc hjflhczo fc lh wolvgk÷c hl
pyoilfbh lkbâzyomf yhq÷c jf fwzo lhw gocjkgkocfw kckgkhlfw ftpvfwzhw fc vc
pykcgkpko wf gvbplk÷>0#
[ fw xvf fl ghyègzfy co }kcgvlhczf jf lhw hgzhw, hjfbèw jf wv
pyk}hgkjhj {h fyh vc pvczo jf co h}hcgf# Ghjh phyzf wf lkbkzo h bhczfcfy
wv powkgk÷c#
=4 Kiâjfb, p# :0>=; Hjfbèw jf fllo zhl gobo wf dh ftpyfwhjo jfwjf 8;64 ]fcfqvflh dh bowzyhjo {bhczfcjyè wvw yfwfy}hw goc yfwpfgzo h lhw Goc}fcgkocfw woiyf fl Bhy Zfyykzoykhl$Hyz# 89+ { woiyf Plhzhmoybh Goczkcfczhl $Hyz# =+, fc }kwzh jf xvf co pvfjf hgfpzhy lhlâcfh fxvkjkwzhczf5 lâcfh xvf bhczkfcf Golobikh gobo bètkbh hwpkyhgk÷c#>0 C^FKDFJ, EHLJOCF# $8;;6+# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo# Fl Nolmo jf
]fcfqvflh hczf fl Jfyfgdo jfl Bhy # Vck}fywkjhj jf low Hcjfw1 Bëykjh# ]fcfqvflh#P#897
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 61/75
s =9 s
Fl Kcgkjfczf jf lh H}fczvyfyh
Fc 8;>0 wf pyfwfczh vc kcgkjfczf fczyf ]fcfqvflh { Golobikh poy lh
fbihyghgk÷c pfwxvfyh Lh H}fczvyfyh, jkgdh fbihyghgk÷c mvf yfzfckjh poy
lh Hybhjh jf ]fcfqvflh fc vc bvfllf jf Pvczo Mkao, powzfykoybfczf wf
pyogfjk÷ h dhgfy lh kc}fwzknhgk÷c pfyzkcfczf { gologhylf lh bvlzh h lh
fbpyfwh golobikhch, xvf dhiâh fwzhjo pfwghcjo fc hnvhw }fcfqolhchw#
Fwzf dfgdo, ogvyykjo jvyhczf lh pyfwkjfcgkh jf Llfyhw Yfwzyfpo fc
Golobikh nfcfy÷ yf}vflo, pvfw bfwfw jfwpvëw jf wv wfphyhgk÷c jfl
ghyno, wføhl÷ h vch yf}kwzh xvf ]fcfqvflh co zfcâh jfyfgdo h ghpzvyhy fl
ch}âo { bvgdo bfcow goiyhy vch bvlzh, pvfw fwhw hnvhw fyhc
Golobikhchw# H fwzo lh Ghcgkllfyâh ]fcfqolhch yfwpocjk÷ xvf lh
H}fczvyfyh mvf ghpzvyhjh fc hnvhw dkwz÷ykghbfczf }fcfqolhchw { xvf
wkfbpyf dhc fwzhjo ihao wv avykwjkggk÷c>8#
Wf yfhcvjhc lhw goc}fywhgkocfw
Fc 8;>: ftkwzf vc hgfyghbkfczo fczyf low ghcgkllfyfw Wgdhgdz
Hykwzknvfzh { L÷pfq Ghyykqowh, fwzhw goc}fywhgkocfw pyobfzâhc vc mvzvyo
bfaoy pvfw hbiow yfpyfwfczhihc noikfycow jf lh bkwbh zfcjfcgkhpolâzkgh, lh wogkhl jfbogyhgkh, pfyo yfhlbfczf pogo pvfjfc hjflhczhy poy
lh mhlzh jf zkfbpo { lh yfwfy}h goc lh xvf wf llf}hyoc lhw goc}fywhgkocfw#
]èqxvfq Ghyykqowh hlfnh xvf lhw goc}fywhgkocfw dhiâhc yfhlbfczf
>8 C^FKDFJ, EHLJOCF# $8;;6+# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo# Fl Nolmo jf
]fcfqvflh hczf fl Jfyfgdo jfl Bhy # Vck}fywkjhj jf low Hcjfw1 Bëykjh# ]fcfqvflh#P#884"88;
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 62/75
s =7 s
hjflhczhjo bvgdo fc bhzfykh pfwxvfyh { jf ftplozhgk÷c jf èyfhw
bhykchw { wvibhykchw#
Phyh fl høo 8;>6 dh{ vc nolpf jf zkb÷c fc low plhczfhbkfczow jf
cfnogkhgk÷c gvhcjo fl Pyfwkjfczf jf Golobikh Hlmocwo L÷pfq Bkgdflwfc,
jkyknkëcjowf hl Gocnyfwo jf wv phâw, nfcfyh vch cvf}h powkgk÷c5 lh
bkwbh gocwkwzf fc fl gkfyyf jfl Nolmo jf ]fcfqvflh h zfygfyow, gyfhcjo
vc gocjobkcko fc fl xvf hbihw chgkocfw whlnhc ifcfmkgkhjhw jf lh
ftplozhgk÷c jf wvw yfgvywow# Lh yfwpvfwzh jf ]fcfqvflh mvf kcbfjkhzh,
wføhlhcjo fl plhczfhbkfczo kczfyfwhczf pfyo jf pogh hmkckjhj goc fl
pyoilfbh yfhl xvf fw lh jflkbkzhgk÷c kczfych jfl nolmo# Fwzh cvf}h }fczhch
xvf wf hiyf fc lhw cfnogkhgkocfw yfhlbfczf zkfcf wvw kbplkghgkocfw
polâzkghw fc lh cfnogkhgk÷c wknvkfczf, lh dkp÷zfwkw Pëyfq"L÷pfq#
Lh dkp÷zfwkw Pëyfq"L÷pfq>9 gocwkwzf fc vch pyopowkgk÷c chgkjh fc
]fcfqvflh gobo yfwpvfwzh hl Gocjobkcko jf L÷pfq Bkgdflwfc, fwzh
pyopowkgk÷c jf ghyègzfy nfyfcgkhl wowzkfcf xvf jfifc ogvphywf hbihw
chgkocfw poy jflkbkzhy kczfychbfczf fl nolmo, pfyo phyh xvf mlv{h lh
cfnogkhgk÷c fc gvhczo h lh ftplozhgk÷c jf yfgvywow wf yfmkfyf, wf plhczfh
lh gyfhgk÷c jf fbpyfwhw bktzhw jf hbiow lhjow jf lh jflkbkzhgk÷c, fw
jfgky, 68& ]fcfqvflh { :;& Golobikh jfl lhjo jf ]fcfqvflh { hl yf}ëw
jfl lhjo Golobikhco, nhyhczkqhcjo xvf low yfgvywow wfyèc ftplozhjow poy
hbihw chgkocfw { co zfygfyow#
Fwzh pyopowkgk÷c co gocz÷ goc fl hpo{o kczfyco jf low phyzkjow fc
]fcfqvflh { poy fwh yhq÷c myhghwh, poy lh kcftkwzfcgkh jfl gocwfcwo
kczfyco xvf nhyhczkqhyh lh zobh jf jfgkwkocfw fc lh gvfwzk÷c ftzfych#
>9 Kiâjfb p#8:8"8:9
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 63/75
s =: s
Jfczyo jf fwzf bkwbo fwgfchyko, fl pyocvcgkhbkfczo hczf fl
Gocnyfwo golobikhco jfl Pyfwkjfczf L÷pfq Bkgdflwfc fc jocjf wf
pyopvwo fl gocjobkcko zhbikëc whlk÷ lh Zfwkw jf lh Ihdâh Dkwz÷ykgh
pyopvfwzh jfwjf dhgf zkfbpo poy ]fcfqvflh, zhl zfwkw wf ftzyhf
phyhmyhwfhcjo h ]èwxvfq Ghyykqowh xvf fc phlhiyhw jf Mhvgdkllf, Wgfllf,
Ihllhjoyf Phllkfyk { Nkjfl, fl fwzhjo ykifyføo jfif jfbowzyhy
dkwz÷ykghbfczf fl vwo ftglvwk}o jf lh ihdâh hjfbèw jf xvf co ihwzh goc
jfbowzyhy zhl powfwk÷c wkco xvf wfh yfgocogkjh poy low jfbèw Fwzhjow#
Jf Ghyhihllfjh h Ghljhw
Jfl pyo{fgzo jf ftplozhgk÷c gocavczh jf low {hgkbkfczow pfzyolâmfyow
fczyf hbihw chgkocfw co wf llfno h chjh, lh gocwvlzh yfhlkqhjh poy fl
Pyfwkjfczf Ghylow Hcjyëw Pëyfq fc fcfyo jf 8;>= “phyh kcmoybhy vch
pyopvfwzh jfl Noikfyco golobikhco fc lh iñwxvfjh jf vch wolvgk÷c hl
jkmfyfcjo goc fl phâw lkbâzyomf>7‒ h low phyzkjow polâzkgow jf lh opowkgk÷c
$Bo}kbkfczo hl Wogkhlkwbo { GOPFK>:+ fc lh gvhl hwkwzk÷ fl Fbihahjoy
golobikhco Aowë Bflkgd Oywkck, hl phyfgfy co ghlo jhjo xvf gobpyobfzf
lh woifyhcâh }fcfqolhch#
Fczyf 8;>; { 8;40 wf llf}hyh h ghio lhw cfnogkhgkocfw fc jkwzkczhw
gkvjhjfw jf Golobikh { ]fcfqvflh lh ivfch jkwpowkgk÷c jf lhhjbkckwzyhgk÷c Zvyih{ H{hlh { Dfyyfyh Ghbpkcw goc goczkcvhy lhw bkwbhw
wfyèc kcmyvgzvowhw jf hgvfyjo h low jkwgvzkjo { plhczfhjo fc Ghyhihllfjh#
Fc Ghyhihllfjh wf yfhlkqo lh ñlzkbh yfvck÷c jf low plfckpozfcgkhykow jf
>7 ]èqxvfq Ghyykqowh, Hlmyfjo, Golobikh { ]fcfqvflh1 Vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh ,
8;44, Zfygfy bvcjo Fjkzoyfw, Ionozè, p# :76>: Fc jocjf GOPFK, bhckmfwz÷ wv yfcvfcgkh h jkgdh ftplozhgk÷c gocavczh#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 64/75
s =6 s
Golobikh { ]fcfqvflh, ihao vc glkbh wfnñc ]èwxvfq Ghyykqowh jf
dowzklkjhj#
Fc vc pykbfy bobfczo jfl hgvfyjo wf jhih gobo vc dfgdo, low
jkhykow golobikhcow wf yfwghzh lo wknvkfczf1
‒Fl Zkfbpo‒ jf Ionozè, }ogfyo jfl noikfyco jfl Pyfwkjfczf Zvyih{, fc
lh fjkgk÷c jfl 6 jf ogzviyf jf 8;40, dhgkh fl hcvcgko1 “Lkwzo hgvfyjo goc
]fcfqvflh‒, fc wv pykbfyh pènkch, hjoychjhw goc bhphw jf “vch powki lf
pyopvfwzh jf gobpyobkwo‒# Lh gy÷ckgh xvf hgobphøhih fwzh cozkgkh
hvnvyhih, xvf “Golobikh { ]fcfqvflh fwzèc, hdoyh wâ, jfmkckzk}hbfczf h
lhw pvfyzhw jf vc zyhwgfcjfczhl hgvfyjo jf lâbkzfw bhykcow {
wvibhykcow…‒# Fyh vch pkfqh hyyfnlhjh fc vc fwgfchyko py f}kwzo fc zojow
wvw hwpfgzow# Fwzhih, kcglvwk}f, mkahjh lh mfgdh jfl 8> jf jkgkfbiyf, phyh
lh mkybh wolfbcf jfl Zyhzhjo Zvyih{"Dfyyfyh Ghbpkcw, fc fl lvnhy
whnyhjo jf Whczh Bhyzh, gvhcjo wf gflfiyhyâh fl Wfwxvkgfczfchyko jf lh
Bvfyzf jfl Lkifyzhjoy Wkb÷c Iolâ}hy>6#
Lh jkmvwk÷c poy pyfcwh fc Ionozè { Ghyhghw jf lh gocogkjh “Dkp÷zfwkw
Ghyhihllfjh‒>=, lh hvwfcgkh jf lhw mkybhw jf low plfckpozfcgkhykow xvf
wfnñc ]èwxvfq Ghyykqowh lf jhc h zojo hgvfyjo gyfjkiklkjhj5 fyh vc
wâczobh jf xvf lhw gowhw fbpfqhihc bhl# Fc phlhiyhw jfl hvzoy, ftplkgh
xvf fl vwo jfl zëybkco “Dkp÷zfwkw‒ lf yfwzhih kbpoyzhcgkh hl hgvfyjo, jhjo
xvf fl bkwbo wknckmkgh “vc wvpvfwzo jf hlno‒, hvchjo h fwzo poy phyzf jf]fcfqvflh fl Pyfwkjfczf Dfyyfyh Ghbpkcw ftpyfwo xvf “Fw bfcfwzfy fl
gocwfcwo chgkochl phyh mkybhy fl hgvfyjo goc Golobikh>>‒#
>6 Kiâjfb, p# :74>=
]fy Bhph Co :#>> Kiâjfb, p :7;
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 65/75
s == s
Jfczyo jf zojo fl bfollo pvilkgkzhyko { lhw jfglhyhgkocfw jf hbiow
bhcjhzhykow “whlk÷ h mlozf‒ lh zfwkw pyopvfwzh jf Pfjyo Aowë Lhyh Pføh
jfcobkchjh Gowzh Wfgh>45 lh gvhl
“$…+ pyfzfcjâh xvf lh oykllh jfl bhy mvfyf vch myoczfyh phyh Golobikh fcfl Nolmo hl gvhl llfnhc cvfwzyhw plh{hw# UFtpocf fl hvzoy golobikhcoR Lhpyfwfcgkh jf Pvfyzo L÷pfq fczyf Ghwzkllfzfw { Pvczh Fwphjh yfwvlzhyâhkcftplkghilf phyh xvkfcfw hj}kyzkfyhc fl bhph jf vch gowzh wkc bhyhj{hgfczf, hnvhw zfyykzoykhlfw o plhzhmoybh goczkcfczhl# [h co fyh lhlâcfh jf Ghwzkllfzfw h Pvczh Whlkchw lh xvf pyf}hlfgâh, wkco lh jf PvczhFwphjh h Pvczh Bhgollh gfyyècjowf fl Nolmo phyh goc}fyzkylo fc vc lhno
}fcfqolhco $…+
>;
#
Jkgdh “Dkp÷zfwkw‒ ftpky ÷ ogdo jâhw jfwpvëw jf pvilkghjh fc pyfcwh,
phyh fl : jf co}kfbiyf jfl bkwbo høo lh pyfwhc golobikhch { }fcfqolhch
hcvcgkhihc xvf poy wvwpfcjâhc lhw cfnogkhgkocfw jf Ghyhihllfjh { jf
bojo vcklhzfyhl fl Pyfwkjfczf jf ]fcfqvflh Lvkw Dfyyfyh Ghbpkcw
gocnflhyh lhw cfnogkhgkocfw phyh yfhcvjhywf cvf}hbfczf fc 8;46#
Fl Ghcgkllfy jf ]fcfqvflh Kwkjyo Boyhlfw Phvl fwzh }fq fc lhhjbkckwzyhgk÷c, jfglhy÷ xvf “]fcfqvflh co jfwghyzhih ckcnñc bfjko jf
yfwolvgk÷c jf goczyo}fywkh $…+ U{ xvfR yfwpfgzo h lh Goyzf Kczfychgkochl jf
Avwzkgkh, pojyâh wfy f}fczvhlbfczf vch powkiklkjhj40‒ zhlfw jfglhyhgkocfw
pyfwfczhyoc opzkbkwbo poy phyzf jf Golobikh kcglvwk}f fl bkwbo Boyhlfw
Phvl wf bowzyhih opzkbkwzh5 jf lhw jfglhyhgkocfw jfl ghcgkllfy }fcfqolhco
wf dkqo fgo fc Golobikh jf lh jkwpowkgk÷c jf ]fcfqvflh jf wobfzfy fl
jkmfyfcjo fc lh Goyzf Kczfychgkochl jf lh Dh{h# Fl Pyfwkjfczf jf]fcfqvflh fc fwzf wfczkjo jfglhyo xvf jfwhvzoykqhih h ghcgkllfy h fbkzky
zhlfw jfglhyhgkocfw { poy fcjf jfwghyzhih xvf wf pvjkfyh wobfzfy fl
pyoilfbh jf Nolmo jf ]fcfqvflh h oynhckwbow kczfychgkochlfw
wvwzkzv{fcjo hl bkwbo poy Wkb÷c Hlifyzo Gocwhl}k#
>4 ]fy Bhph Co 6#>;
Kiâjfb, p# ::040 Kiâjfb, p# :67":6:
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 66/75
s => s
Goc Iflkwhyko Ifzhcgovyz Pyfwkjfczf jf Golobikh { Ahkbf Lvwkcgdk
Pyfwkjfczf jf ]fcfqvflh fc vch yfvck÷c xvf wf yfhlkqo fc fl Pvfczf
Kczfychgkochl Aowë Hczocko Pèfq wf mkybo lh Jfglhyhgk÷c jf Hyhvgh xvf
pyfzfcjâh lh goczkcvhgk÷c jf lhw cfnogkhgkocfw vch }fq wvpfyhjo lo
wvgfjkjo goc lh Dkp÷zfwkw Ghyhihllfjh fc jkgdh jfglhyhgk÷c wf fwzkpvlhih
hjfbèw lh moybvlhgk÷c jf vc cvf}o Bojvw Opfyhcjk xvf co wf hgoyj÷#
H phyzky jf fwzf bobfczo cow fcgoczyhyfbow goc lo xvf ]èwxvfq
Ghyykqowh llhbh fl “fyyoy fc lh jkplobhgkh golobikhch‒, ihao lh
hjbkckwzyhgk÷c jfl Pyfwkjfczf jf Golobikh ]kynklko Ihygo# Lh jfwknchgk÷c
jfl vyihckwzh Pfjyo N÷bfq Ihyyfyo wknckmkghih vc whlzo hzyèw fc lhw
cfnogkhgkocfw jfwjf fl pvczo jf }kwzh golobikhco, jhjo xvf phyh fl
pyoilfbh golobio"}fcfqolhco wf cfgfwkzhih jf hlnvkfc goc ftpfykfcgkh
fc fl zfbh { gocogkbkfczow fc fl èyfh jkplobèzkgh# Wf wvbh h fwzo lh
pyfgkpkzhjh kc}oghgk÷c jf Zyhzhjo jf 8;7; woiyf Co Hnyfwk÷c,
Gocgklkhgk÷c, Hyikzyhaf { Hyyfnlo Avjkgkhl, lo xvf fc phlhiyhw jfl hvzoy
wknckmkghih fl ñlzkbo yfgvywo golobikhco, {h xvf phyh zhl mkc wf cfgfwkzhih
vch pyfphyhgk÷c hjfgvhjh goc lh Ghcgkllfyâh jf ]fcfqvflh# Hwâ bkwbo,
fw gykzkghjo fl bojo fc xvf wf dkqo jhjo xvf lh kc}oghgk÷c mvf pñilkgh {
co poy bfjko jf vch cozh gocmkjfcgkhl h zyh}ëw jfl fbihahjoy golobikhco
fc Ghyhghw#
Fwzo ghvwo xvf fc ]fcfqvflh wf jkfyh vc “yf}vflo‒, lo xvf oilkno hl
Pyfwkjfczf Ahkbf Lvwkcgdk h goc}oghy vch yfvck÷c jf Hlzo Ck}fl goc lowft pyfwkjfczfw Yhmhfl Ghljfyh, Ghylow Hcjyëw Pëyfq { Lvkw Dfyyfyh
Ghbpkcw# Lh jfglhyhgk÷c pvilkghjh fc Golobikh woiyf lh powkgk÷c jf
]fcfqvflh jfahih glhyo lh kbpowkiklkjhj jf hplkghy jkgdo zyhzhjo, fc }kwzh
jf xvf zyhwzogh low kczfyfwfw }kzhlfw jf lh chgk÷c }fcfqolhch { hmfgzh lh
kczfnykjhj zfyykzoykhl, poy low gvhl co pyogfjf#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 67/75
s =4 s
Jfwjf avlko fczyf hbiow phâwfw yfkchih lh zfcwk÷c5 zfcwk÷c xvf wf
hgyfgfcz÷ fc hnowzo jfl bkwbo høo gvhcjo jow ch}fw jf nvfyyh wf
fcgoczyhihc fc lh yfnk÷c fc jkwpvzh# Ghif hgozhy xvf fwf bkwbo høo “vc
gobhcjo jfl nyvpo nvfyykllfyo FLC fl 89 jf avcko hczfykoy, Ukcgvywkoco fc
zfyykzoyko }fcfqolhcoR jfahcjo vc whljo jf :4 bvfyzow, 86 woljhjow
}fcfqolhcow hjfbèw jf vc ghpkzèc { 77 nvfyykllfyow golobikhcow, fc vc
gobihzf ogvyykjo fc lh Wkfyyh jf Low Bozklocfw48‒#
Fl ; jf hnowzo lh goyifzh HYG Ghljhw { lh ghøocfyh HY] Lkifyzhj wf
gobvckghihc fc hnvhw fc jkwpvzh ghjh vch ftpyfwhcjo xvf wf
fcgoczyhihc fc hnvhw jf wvw yfwpfgzk}hw chgkocfw# Lh zfcwk÷c mvf zhl xvf
poy vc bobfczo wf pfcw÷ fl gyvgf jf mvfno fczyf hbihw ch}fw5 low
kczfczow poy goyzhy lh pyoh jf lh HYG Ghljhw fc gocavczo goc lh kcgvywk÷c
jf lh myhnhzh HY] Vyjhcfzh woiyf lh goyifzh HYG Kcjfpfcjfcgkh
wknckmkghihc fl pvczo bètkbo phyh fl fwzhllkjo jf vc gocmlkgzo fczyf hbiow
phâwfw# Jf low dfgdow ogvyykjow fc lh qoch fc jkwpvzh fl pyfwkjfczf
golobikhco ]kynklko Ihygo oyjfco fl yfzkyo jf lhw ch}fw#
Jf zhlfw hgzow ftplkgh ]èwxvfq Ghyykqowh ftplkgh xvf mvfyoc
jfcvcgkhjow hczf fl Gocwfao Pfybhcfczf jf lh Oynhckqhgk÷c jf Fwzhjow
Hbfykghcow yfhlkqhjh fl 98 jf hnowzo h wolkgkzvj jf Golobikh fl bkwbo
høo# Hwâ bkwbo, wf oiwfy}o lh pyfogvphgk÷c jfl Pyfwkjfczf Hynfczkco
Yhñl Hlmocwâc xvkfc mvf llhbhjo poy Golobikh { fl goczhgzo goc Aoho
Ihfch Wohyfw, xvkfc fyh Wfgyfzhyko Nfcfyhl jf lh OFH#
Jf low dfgdow jf lh HYG Ghljhw, oiwfy}hbow xvf ]fcfqvflh fwzh
jkwpvzh h jfmfcjfy wv woifyhcâh fc fl Nolmo jf ]fcfqvflh, { xvf co wf
ihwh fc vch wvpowkgk÷c jf fafygkgko { co xvf lh fafygf#
48 Kiâjfb, p# :=8
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 68/75
s =; s
Hcftow#
Bhph Co 8#
Vikghgk÷c jf Low Bocafw
Bhph Co# 9
Lh lâcfh yoah bvfwzyh lh pyopvfwzh jfl Ghcgkllfy Hvyflkhco Ozèøfq1 Lh
lâcfh jf pyolocnhgk÷c jf lh myoczfyh xvf }h jfwjf Ghwzkllfzfw dhwzh lh
Pfcâcwvlh jf Phyhnvhcè#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 69/75
s >0 s
Bhph Co# 7
Lâcfh yoah bvfwzyh lh Powkgk÷c jf ]fcfqvflh }w# Lh lâcfh cfnyh xvf
bvfwzyh Lh Powkgk÷c jf Golobikh#
Bhph Co# :
Dkp÷zfwkw Ghyhihllfjh
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 70/75
s >8 s
Bhph Co# 6
Lâcfh yoah Zfwkw Gowzh Wfgh { Lâcfh pvczfhjh goloy cfnyo Bètkbh
hwpkyhgk÷c golobikhch#
Bhph Co# =
Bètkbh Hwpkyhgk÷c jf Golobikh { ]fcfqvflh#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 71/75
s >9 s
Gocwkjfyhgkocfw Mkchlfw
H lo lhyno jf fwzf iyf}f yfgoyykjo dkwz÷ykgo xvf gobpyfcjfc low
pyoilfbhw lkbâzyomfw fczyf Golobikh { ]fcfqvflh wf zyhzo jf pocfy woiyf
fl phpfl lhw powkgkocfw jf hbihw phyzfw { wv jfwfc}ol}kbkfczo fc low
pyogfwow jf cfnogkhgk÷c# Wf cow dh }fcjkjo h lo lhyno jf cvfwzyh
moybhgk÷c xvf dfbow wkjo jfwpoahjow jf cvfwzyo zfyykzoyko, oi}khcjo jf
fwzh moybh lhw bètkbhw hwpkyhgkocfw jf ]fcfqvflh { Golobikh fc fwow
pyogfwow, myfczf h lo hlghcqhjo# Kcglvwk}f cow hzyf}fbow h jfgky xvf fl
xvf bhczfcnh lh powkgk÷c jf xvf co dfbow wkjo “jfwpoahjow‒ kcgvyyf fc
fl jflkzo jf lfwh phzykh#
Lh “gobplfakjhj‒ jfl hwvczo kbplkgh zyhzhy jf xvkzhycow jf fcgkbh
fwhw phwkocfw xvf cow fczvyikhc hchlkqhy jf vch bhcfyh hl bfcow
oiafzk}h lhw cfnogkhgkocfw5 poy lo nfcfyhl dfbow yfgvyykjo h xvf zhczo
Golobikh gobo ]fcfqvflh gobphyzfc vc bkwbo jfwzkco, vch bkwbh
dkwzoykh xvf xvkqèw co wf pvfjf pocfy fc jvjh# Jfwjf lhw hwpkyhgkocfw
jf Iolâ}hy jf vch yfpñilkgh vckjh, jf lh fmâbfyh Yfpñilkgh jf Golobikh
$gocogkjh gobo lh Nyhc Golobikh+, lo gkfyzo fw xvf ]fcfqvflh dh hgzvhjo
jf bhcfyh fmkgkfczf fc lhw cfnogkhgkocfw goc lh jkwolvgk÷c jf lh
Yfpñilkgh jf Golobikh fyh kcbkcfczf xvf lh jfvjh goczyhâjh poy fwzh wf
yfphyzkfyh fczyf Fgvhjoy, Cvf}h Nyhchjh { ]fcfqvflh, Pobio fl
plfckpozfcgkhyko jf lh Cvf}h Nyhchjh pyopocâh xvf lh jk}kwk÷c jf lhjfvjh wf dkgkfyh ihao lh ihwf jf lh ykxvfqh jf ghjh Yfpñilkgh, Whczhcjfy
poy wv phyzf hlvjâh h lh jk}kwk÷c jf lh bkwbh fc cvf}f phyzfw jf lh gvhlfw
zyfw goyyfwpocjfyâhc h ]fcfqvflh, gvhzyo phyh lh Cvf}h Nyhchjh { lhw
yfwzhczfw phyh Fgvhjoy5 gobo whifbow jf fwzh pyopvfwzh “zykvcmo‒ lh jf
cvfwzyo plfckpozfcgkhyko Whczow Bkgdflfch xvf gocwkwzâhc fc fl yfphyzo
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 72/75
s >7 s
ihao lh ihwf jf lh poilhgk÷c jf ghjh Yfpñilkgh49# Zyhfbow h golhgk÷c
fwzf fafbplo phyh xvf oiwfy}fbow lh jfwzyfqh jf low cfnogkhjoyfw
}fcfqolhcow xvf poy lo bfcow jfwjf fl pfykojo xvf }h jfwjf 8477 dhwzh
8;69, wfyèc hgfyzhjhw h ftgfpgk÷c jf lh jfwhpyoihgk÷c jfl Zyhzhjo
Pobio"Bkgdflfch#
Lh wfnvcjh fzhph jf lhw cfnogkhgkocfw Golobio"]fcfqolhchw xvf
}hc jfwjf 8;69"8;4> goc yfwpfgzo hl jkmfyfcjo poy fl Nolmo jf
]fcfqvflh, fw vc pyoilfbh wkcnvlhy xvf bvgdo zkfcf xvf }fy goc lhw
wkzvhgkocfw kczfychw, cfnogkhjoyfw { gykwkw polâzkghw jf hbiow Fwzhjow fc
gvfwzk÷c# Phyh ]fcfqvflh fl Nolmo xvf llf}h wv cobiyf fw jf }kzhl
kbpoyzhcgkh gobo dh xvfjhjo jfbowzyhjo fc lhw jkwzkczhw hggkocfw
bklkzhyfw phyh yfwnvhyjhy lh woifyhcâh fc fl bkwbo, jfwjf lh hggk÷c jf low
Ghcifyyh fc fl høo 8;69 fc Low Bocafw dhwzh fl gocmlkgzo jf lh HYG
Ghljhw# Phyh Golobikh fw vch yfglhbhgk÷c jf kbpoyzhcgkh fgoc÷bkgh poy
low yfgvywow bhykcow { wvibhykcow xvf hllâ wf fcgvfczyhc#
Low jkwzkczow noikfycow goc fl zyhcwgvyyky jfl zkfbpo dhc zyhzhjo jf
fwzyfgdhy lhqow { jf flkbkchy ihyyfyhw xvf f}kzfc lh cfnogkhgk÷c goyjkhl
fczyf hbiow, yfhlkqhcjo plhczfhbkfczow xvf }hc jfwjf lhw zfwkw dkwz÷ykghw
jf hbihw chgkocfw dhwzh vc gocjobkcko { lh ftplozhgk÷c jf yfgvywow
bktzh, pfyo fwzo co dh wkjo wvmkgkfczf, pvfw phyh ]fcfqvflh fl Nolmo
wknckmkgh vc èyfh xvf pfybkzf wfnvykjhj fc gvhczo hl zyhcwpoyzf jf wv
pykcgkphl pyojvgzo jf ftpoyzhgk÷c, fl pfzy÷lfo#
Fw kbpoyzhczf wføhlhy lh bhzfykh jf yflhgkocfw kczfykoyfw { wvw
ftzfcwkocfw h lh polâzkgh ftzfych jf ghjh Fwzhjo, pvfw fc fl fwgfchyko
kczfyco fw jocjf wf fcgvfczyhc low pykcgkphlfw yfgdhqow jf hbiow dhgkh
hlnvch kckgkhzk}h fc phyzkgvlhy gobo pvfjf }fywf goc low hgvfyjow jf
49
]ëhwf h NKL MOYZOVL, Aowë $8;6:+ Dkwzoykh Gocwzkzvgkochl jf ]fcfqvflh#Bkckwzfyko jf Fjvghgk÷c# Ghyhghw, 7 ]olw#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 73/75
s >: s
Ghyhihllfjh { lh zfwkw jf Ghylow Hcjyëw Pëyfq woiyf jflkbkzhgk÷c {
ftplozhgk÷c bktzh, ghwow fc low gvhlfw lh wkzvhgk÷c kczfych }olg÷ vc
yfgdhqo poy phyzf jf lh opowkgk÷c h lh polâzkgh ftzfykoy# Fc fl ghwo
golobikhco dvio mvfyzf yfgdhqo woiyf zojo hl yfgocogkbkfczo jf Low
Bocafw gobo kwlhw }fcfqolhchw, jf dfgdo fc jkwzkczhw oghwkocfw
kczfczhihc yfhcvjhy fl jfihzf woiyf lh woifyhcâh jf ]fcfqvflh fc fl
hygdkpkëlhno#
Wkc fbihyno, ftkwzf vc fwzhcghbkfczo nfcfyhlkqhjo fc lh
cfnogkhgk÷c fczyf hbihw phyzfw, wkc gocglvwkocfw woiyf fl pyoilfbh jfl
Nolmo { wkc hjflhczow fc wv jflkbkzhgk÷c { hgvfyjo, w÷lo ftkwzf lh
yfhmkybhgk÷c woiyf gèbhyhw jf gobfygko { pyojvggk÷c# Hbiow phâwfw
wowzkfcfc fc nfcfyhl vchw ivfchw yflhgkocfw, pfyo phyfgkfyh vc zfbh
zhiñ lh wolvgk÷c jfl Jkmfyfcjo woiyf fl Nolmo jf ]fcfqvflh#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 74/75
s >6 s
Yfmfyfcgkhw Ikilkonyèmkghw
Lkiyow
HYFH, L# $8;;=+# Fl Nolmo jf ]fcfqvflh# $Zobo K+# Ghyhghw1 Kcwzkzvzo jf
Fwzvjkow Polâzkgow, Mhgvlzhj jf Gkfcgkhw Avyâjkghw { Polâzkghw, Vck}fywkjhj
Gfczyhl jf ]fcfqvflh#
IYKGFØO, A# $8;;6+# ]fcfqvflh { wvw myoczfyhw goc Golobikh # Bëykjh1
Vck}fywkjhj jf low Hcjfw#
FHWZBHC, A#5 G# Bocyo{ { N# Bhygo $w#m+# Fl Jkmfyfcjo Golobio"
]fcfqolhco # Fjkzoykhl O}fah Cfnyh#
DFYYFYH, F# $8;>4+ ¿Poy xvë wf dh yfjvgkjo fl Zfyykzoyko ]fcfqolhco?
Ghyhghw1 Hlmhjkl/Zy÷pkgow#
LOCJOØO, A# $8;>7+# Jfyfgdo Zfyykzoykhl jf Golobikh # Ionozè1 Golfggk÷c
jf Oyo jfl Bklkzhy Golobikhco# ]ol# ]#
BOCYO[ G# { N# Bhygo $8;4;+# Jflkbkzhgk÷c Zfyyfwzyf { Bhyâzkbh fczyf
Golobikh { ]fcfqvflh# Golobikh1 Vck}fywkjhj Whczo Zobhw#
C^FKDFJ, E# $8;;6+# Phcoyhbh { Gyâzkgh jfl Jkmfyfcjo# Fl Nolmo jf
]fcfqvflh hczf fl Jfyfgdo jfl Bhy# Ghyhghw1 Vck}fywkjhj jf low Hcjfw1
Bëykjh#
OAFY, P# $8;44+# Lh jëghjh mvcjhbfczhl fc lh goczyo}fywkh jf lâbkzfw
fczyf ]fcfqvflh { Golobikh 8448"84;8# Ghyhghw1 Ikilkozfgh Mvcjhgk÷c
Phbpfyo#
7/23/2019 Principales problemas limítrofes entre Venezuela y Colombia Siglo XIX y XX
http://slidepdf.com/reader/full/principales-problemas-limitrofes-entre-venezuela-y-colombia-siglo-xix-y-xx 75/75
YOAHW G#, Y# { F# ]køh $8;4:+# Hl ozyo lhjo jfl Nolmo, Golobikh yfmvzh h
Golobikh# Ghyhghw1 Kbpyfwow Vyikch#
]HLOKW, H# $8;>0+# Yfwføh woiyf low Lâbkzfw fczyf Golobikh {
]fcfqvflh#
]ÈQXVFQ, H# $8;44+# Golobikh { ]fcfqvflh1 Vch Dkwzoykh Hzoybfczhjh #
Ionozè1 Zfygfy bvcjo Fjkzoyfw#
Jogvbfczow omkgkhlfw
Lkiyo Hbhykllo jf low Fwzhjow Vckjow jf ]fcfqvflh, 8;67
Mvfczfw flfgzy÷ckghw
]fcfqvflhzv{h $8;;>+# Zyhzhjo Bkgdflfch"Pobio# Jkwpockilf fc1
dzzp1//~~~#}fcfqvflhzv{h#gob/dkwzoykh/bkgdflfch_pobio#dzb#
yfgvpfyhjo1 80/06/900;#