![Page 1: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/1.jpg)
Principes
Contrapositie: p q niet q niet p
• Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV)
• PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden (geen-AM geen-VW)
![Page 2: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/2.jpg)
Lezen (voorlezen) uitleg determinisme pag. 34 onder
(Natuurwetmatig) determinisme
Iedere gebeurtenis volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten
![Page 3: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/3.jpg)
Determinisme
Denken Doorzien 0.00 – 10.00
![Page 4: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/4.jpg)
Afkortingen: Tat: de toestand van a op tijdstip t NW: de natuurwetten 1. Voor alle atomen a geldt: Tat wordt bepaald door Tat-1 en NW 2. Als voor alle delen d van een ding D geldt: Tdt wordt bepaald door Tdt-1 en NW, dan geldt voor D: TDt wordt bepaald door TDt-1 en NW
![Page 5: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/5.jpg)
Afkortingen: Tat: de toestand van a op tijdstip t NW: de natuurwetten 1. Voor alle atomen a geldt: Tat wordt bepaald door Tat-1 en NW 2. Als voor alle delen d van een ding D geldt: Tdt wordt bepaald door Tdt-1 en NW, dan geldt voor D: TDt wordt bepaald door TDt-1 en NW 3. Het universum is opgebouwd uit atomen Dus: Tuniversumt wordt bepaald door Tuniversumt-1 en NW
![Page 6: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/6.jpg)
(Natuurwetmatig) determinisme
Iedere gebeurtenis volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten
Dus: Wie ik ben volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten
Wat ik wil volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten
Wat ik doe volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten
![Page 7: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/7.jpg)
Principes
1. Mor.Ver: Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen VW geen MV)
2. PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden (geen AM geen VW)
3. DET: alles volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen + natuurwetten
4. Cons.Det: DET geen AM
Je kunt nu als volgt redeneren:
DET geen AM (consequentie determinisme)geen AM geen VW (PAM)
Dus: DET geen VW (oftewel: VW geen DET)
als determinisme alternatieve mogelijkheden uitsluit, en vrije wil juist alternatieve mogelijkheden vereist,Dus: determinisme en vrije wil zijn onverenigbaar (incompatibel)
![Page 8: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/8.jpg)
Principes
1. Mor.Ver: Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen VW geen MV)
2. PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden (geen AM geen VW)
3. DET: alles volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen + natuurwetten
4. Cons.Det: DET geen AM
Je kunt nu als volgt redeneren:
DET geen AM (consequentie determinisme)geen AM geen VW (PAM)
Dus: DET geen VW (INCOMPATIBILISME)
als determinisme alternatieve mogelijkheden uitsluit, en vrije wil juist alternatieve mogelijkheden vereist,Dus: determinisme en vrije wil zijn onverenigbaar (incompatibel)
![Page 9: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/9.jpg)
IncompatibilismeAls het determinisme waar is, dan heeft niemand een vrije wil
(Als we een vrije wil hebben, dan is het determinisme onwaar)
![Page 10: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/10.jpg)
Principes
1. Mor.Ver: Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen VW geen MV)
2. PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden (geen AM geen VW)
3. DET: alles volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen + natuurwetten
4. Cons.Det: DET geen AM
5. INCOMP: DET geen VW (VW geen DET)
![Page 11: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/11.jpg)
Zijn determinisme en vrije wil onverenigbaar?
Ja (je moet kiezen tussen DET en VW)
• DET waar (Harde Determinist)
Nee (DET en VW kunnen samen gaan)
![Page 12: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/12.jpg)
Principes
1. Mor.Ver: Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen VW geen MV)
2. PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden (geen AM geen VW)
3. DET: alles volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen + natuurwetten
4. Cons.Det: DET geen AM
5. INCOMP: DET geen VW
6. Harde DET INCOMP + DET
![Page 13: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/13.jpg)
Zijn determinisme en vrije wil onverenigbaar?
Ja (je moet kiezen tussen DET en VW)
• DET waar (Harde Determinist)• VW waar (Libertarist)
Nee (DET en VW kunnen samen gaan)
![Page 14: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/14.jpg)
Principes
1. Mor.Ver: Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen VW geen MV)
2. PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden (geen AM geen VW)
3. DET: alles volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen + natuurwetten
4. Cons.Det: DET geen AM
5. INCOMP: DET geen VW (VW geen DET)
6. Harde DET INCOMP + DET
7. LIBERTARIST INCOMP + VW
![Page 15: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/15.jpg)
Zijn determinisme en vrije wil onverenigbaar?
Ja (je moet kiezen tussen DET en VW)
• DET waar (Harde Determinist)• VW waar (Libertarist)
Nee (DET en VW kunnen samen gaan)
• Compatibilist (DET en VW kunnen beiden
waar zijn)
Boek pagina 38:
DEFINITIECompatibilisme:Mensen hebben een vrije wil, of het determinisme nu waar is of niet.
Schrijf daarbij:Determinisme en Vrije Wil zijn met elkaar verenigbaar
![Page 16: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/16.jpg)
Waarom zou je incompatibilist zijn?
1. DET: alles oorzaak dus geen alternatieve mogelijkheden
2. PAM: geen alternatieve mogelijkheden dan geen vrije wil
Dus: DET Geen vrije wil
DET en vrije wil zijn alleen onverenigbaar als je in PAM gelooft.
![Page 17: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/17.jpg)
Waarom zou je incompatibilist zijn?
1. DET: alles oorzaak dus geen alternatieve mogelijkheden
2. PAM: geen alternatieve mogelijkheden dus geen vrije wil
Dus: DET Geen vrije wil
DET en vrije wil zijn alleen onverenigbaar als je in PAM gelooft.
Hoe zou je compatibilist kunnen zijn?
1. DET: alles oorzaak dus geen alternatieve mogelijkheden
2. Geen PAM: ook zonder alternatieven vrije wil mogelijk
Dus: ook al is DET waar en hebben we geen alternatieven, toch kunnen we nog een vrije wil hebben.
![Page 18: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/18.jpg)
Zijn determinisme en vrije wil onverenigbaar?
Ja Nee
- determinisme waar (Harde Det.) - vrije wil waar (en det ook?) (Comp.)
- vrije wil waar (Libertarist)
- determinisme misschien waar, maar vrije wil sowieso onmogelijk (Harde Incompatibilist)
![Page 19: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/19.jpg)
Wat moet er in de vakjes staan?
![Page 20: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/23.jpg)
Libertarisme
Sartre Quantum mechanica Kant
![Page 24: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/24.jpg)
Libertarisme
Ultieme Oorzaak Principe
Als iemand uit vrije wil handelt, dan is zijn handeling veroorzaakt door zijn keuze om zo te handelen, zonder dat die keuze zelf weer is veroorzaakt door eerdere gebeurtenissen.
![Page 25: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/25.jpg)
We kunnen doen wat we willen,
maar we kunnen niet willen wat we willenoorzaak gevolg/oorzaak gevolg/oorzaak ik wil een appel ik pak een appel
Ik heb gedaan wat ik wilde, maar niet gewild wat ik wilde
![Page 26: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/26.jpg)
Libertarisme
Ultieme Oorzaak Principe
Als iemand uit vrije wil handelt, dan is zijn handeling veroorzaakt door zijn keuze om zo te handelen, zonder dat die keuze zelf weer is veroorzaakt door eerdere gebeurtenissen.
oorzaak gevolg/oorzaak gevolg/oorzaak ik wil een appel ik pak een appel
![Page 27: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/27.jpg)
Libertarisme
Determinisme
Iedere gebeurtenis volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen in combinatie met de natuurwetten.
Ultieme Oorzaak Principe
Als iemand uit vrije wil handelt, dan is zijn handeling veroorzaakt door zijn keuze om zo te handelen, zonder dat die keuze zelf weer is veroorzaakt door eerdere gebeurtenissen.
Dus: De keten van oorzaken heeft een einde in de eigen (vrije) keuze
![Page 28: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/28.jpg)
Principes
1. Mor.Ver: Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen VW geen MV)
2. PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden (geen AM geen VW)
3. DET: alles volgt noodzakelijk uit eerdere gebeurtenissen + natuurwetten
4. Cons.Det: DET geen AM
5. INCOMP: DET geen VW (VW geen DET)
6. Harde DET INCOMP + DET
7. LIBERTARIST INCOMP + VW
8. UOP Handeling uit VW vindt plaats op grond van onveroorzaakte keuze
![Page 29: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/29.jpg)
Lees 2.3.1. / 2.3.3.
![Page 30: Principes Contrapositie: p q niet q niet p Morele Verantwoordelijkheid Vrije Wil (geen-VW geen-MV) PAM: Vrije wil Alternatieve Mogelijkheden(geen-AM](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0f14979591f3c8bbbf5/html5/thumbnails/30.jpg)
Keuze; waarden, redenen en afwegingen
Oorzaak; hypothalamus geactiveerd
Oorzaak; sucrose molecuul afgebroken
Obama
brein Obama
molecuul in brein Obama