Ha l a w S a : An g L a yb r a r i / L a yb r a r ya n n g Ka s a l u k u ya n g P a n a h o n
Produktivong Laybraryanship
Roderick Baturi Ramos, MAEd
Ha l a w S a : An g L a yb r a r i / L a yb r a r ya n n g Ka s a l u k u ya n g P a n a h o n
Produktivong Laybraryanship
Roderick Baturi Ramos, MAEd
2 0 1 1
By Roderick Baturi Ramos
ALL RIGHTS RESERVED
No portion of this book may be copied or reproduced in books, pamphlets, outlines or notes,
whether printed, mimeographed, typewritten, xeroxed or in any other form, for distribution or sale,
without the written permission of the author.
Ha n d o g a t P a s a s a l a m a t
Sa mga kapwa ko laybraryan at
sa sinumang sumusulong sa
aktivong pag-unlad ng
propesyong laybraryanship,
aking inihahandog
ang munting likhang ito at
pagpapasalamat na rin
sa ikadalawampung taon
bilang kawani at guro
ng mga laybrari at eskuwelahang aking napaglingkuran
sa loob ng dalawang dekada.
P a n i m u l a
Apat na dahilan kung bakit ito ay nabuo: makapaghatid ng
impormasyon, inspirasyon, at makapagdulot ng kasiyahan at makahikayat.
Basahin, tunghayan at pag-aralan ang mga artikulong nakapaloob upang
makatuklas ng mga gawaing nararapat upang maging produktivong
laybraryan ng kasalukuyang panahon. Ang mga ipinahayag na mga
karanasan, damdamin, at ninanais ay maaring kapulutan ng mga kaalamang
magbubunsod sa mas malalim pang pagtataglay ng isang uri ng paglilingkod
sa ating mga tagatangkilik sa loob at labas ng laybrari.
Umaasa akong pahahalagahan ang mga mahihinuha mula sa
akdang ito bilang inspirasyon, gabay tungo sa tinatahak o nilulunggating uri ng
pagsisilbi sa mga nangangailangan.
Roderick
Mg a N i l a l a m a n
H a n d o g a t P a s a s a l a m a t 3 P a n i m u l a 4 M g a N i l a l a m a n 5 Hosp i t a l i dad ng PAARL ’s Ou ts t and ing L ib ra r ies 6 Hosp i t a l i dad , Ma inam na Me tapora ng Pag l i l i ngkod 9 I sang A l ta r Pa ra Kay Genoveva Edroza Ma tu te 14 S i Amaya , ang Pamamaha la a t s i Humadapnon sa Ak la tang DLSU 17 Panda igd igang Pak ik ipag -ugnayan sa Pamamag i tan ng L i b ro a t Impormasyon , Komun ikas yon a t Tekno loh i ya 20 Karanasang He l lo S i ngapore ng PAARL, I nc . 25 B ib l i yo te r ap i ya , I sang L ib ra r y I nnova t ion 29 Ipa-SWOT ang Serbisyong Referens 32 Bien, Bien sa Laybrari ng DLSU 34 Si LORA 37 Gumon sa Mga Elektronikong Deytabeys 40 Ang Library Orientation 44 Ang Mapasaya ang Kostumer Sa Laybrari 48 Pagpupulong sa Laybrari 51 Faculty Orientation at ang Associate Librarian 54 Desaparecido, Extrajudicial Killings at IL 57 Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers 60 Basahing Muli ang Growing in Courage: Stories for Young Readers 63 Muli’t Muling Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers 67 Higit sa Lahat, ang Laybraryan ay Isang Ebalweytor 70 Library Customer Care at ang S-E-R-V-E ng Singapore 72 Library Poverty 75 Filipiniana Librarianship 77 Super Librando, Bagong Mukha ng Laybraryan 80 May Portfolio ka Ba? Ang Portfolio at ang Pagtuturo ng Lifelong Learning 82 Kyubikong Serbisyo at Hyperlinked na Silid-aklatan 84 Ang Reader Service at Internet 86 Ang Elektronikong Dyornal at Library Poverty 88 Ang Copyright Law at DLSU Bilang isang Huwaran 90 Walang Nakapasa sa L Classification Literacy test 92 Introduction to University Life 95 Bibliographic Powers ng Isang Laybraryan 97 Ang Library Poverty na Kita sa Karamihan 99 Ang Lipunan, Pagkatuto at Information Literacy 101 Library 2.0 103 Managing Libraries on the Four Pillars of Learning 105 Handa ang Laybraryan sa Mga Bagong Hamon ng Panahon 108 Job Description ng Laybraryan 110 Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011 118 A Concept Paper on Blog Utilization, A Creative Archiving Activity for the Library of the De La Salle University-Manila 125 A Concept Paper for a Roving Library Staff (Internal) for Reference Service of De La Salle University-Manila 129 A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila 134 Talasanggunian 143 Ang Manunulat 147
Page 7
Ho s p i ta l i d a d n g P AAR L ’ s O u ts ta n d i n g L i b r a r i e s
Katangi-tangi ang hospitalidad na ipinamalas ng direktor ng Rizal
Library sa Ateneo de Manila University, Gng. Lourdes David. Katulong ang
morenang palangiting si Karryl Sagun, magandang laybraryan ng referens,
si Lourdes, at siya na nga mismo ang gumabay o nagsilbing library tour guide
sa paggala ng mga laybraryan sa loob at labas ng mga silid-aklatan ng
ADMU. Binigkas niyang espesyal ang grupong PAARL’S TOUR OF
OUTSTANDING LIBRARIES na bumisita upang mag-benchmarking sa apat
na mga teripikong mga aklatan sa kalakhang Maynila na matatagpuan sa
DLSU, ang Miguel de Benavidez Library ng UST, at Asian Development
Bank. Hanggang alas sais ng gabi noong Lunes (Agosto 22), otentikong
inihayag ni Lourdes ang pasasalamat sa PAARL, Inc. at palagiang pag-imbita
sa mga kalahok na dumako, bumalik, magsama at mamasyal sa Rizal Library
at mga moog para sa museo at ispesyal na mga koleksyon ng libre o walang
bayad tulad ng American Historical Collection, ALiWW, Pardo de Tavera,
Matteo Ricci Study Hall, Microform Reading Center, at bagong gusali ng Rizal
Library. Ito ay isang pribilihiyong laan sa ating mga kapwa laybraryan ayon pa
sa napakabuting guro na rin ng Library Science.
Napamangha ang mga taga-Cabanatuan, maging ang mga taga-Silang
sa mga itsura ng mga bilding, loob-looban ng mga information commons ng
mga nabanggit na mga pinuntahan. “Kapanga-pangarap ang taguriang
Espresso Book Machine ng ADB,” wika ng isang laybraryan ng isang
internasyunal na eskwelahan. Milyong piso ang nailagak sa makinang ito
Page 8
Ho s p i ta l i d a d n g P AAR L ’ s O u ts ta n d i n g L i b r a r i e s
ayon sa isang namamahalang Indiyan upang tumugon sa demand-driven
(banggit ni Gng. Nelia Balagapo) na gawi ng mga kawani ng ADB. Ang ADB
at Tokyo, Japan pa lamang ang mayroon nito. Ang EBM ay gumagamit ng
isang software at sa pamamagitan ng isang deytabeys, maiiprint nito ang
katumbas na librong pinili, tumpak ang kulay, sukat at laman ng libro sa loob
lamang ng limang minuto. Parang isa itong ATM o drive-thru service,
kadudutdut sa teklado, maya-maya, nariyan na ang nilulunggating mainit-init
mula sa oven na babasahin. Literal talagang mainit-init na libro ang
ididispensa o ihuhulog sa saluhan ng Espresso Book Machine.
Kakaiba at ekselente ang disiplina at sining ng mga taga-UST sa
aspeto ng pag-aarkayv. Napa-WOW! O napabilib ang tatlungpung (30) turista
sa nasaksihang pag-aaruga sa mga materyales o dokumentong institusyunal,
personal, historikal at iba pa. Marururok mula sa kanila ang isang industriya
sa isang akademikong establisamento: ang industriyang gagastusan,
pananatilihin habangbuhay, ipipriserba, iingatan at ilalayo mula sa mga
panganib. Huwag kalimutang dumako sa mataas na palapag ng Miguel de
Benavidez Library upang matunghayan kung ano ang di nakikita sa araw-araw
na matutuklasan lamang sa mga interyor na mga lugar nito. Maaring kontakin
si Bb. Ana Rita Alomo, mahusay na pasiliteytor-laybraryan, kung ninanais
mabighani at mapa-WOW tulad ng isang babaing laybraryang kasama mula
sa Tsina, tigatatlong partisipante mula sa Letran, San Beda, Adventist
University of the Philippines, TIP-QC, College of the Immaculate Conception!
Page 9
Ho s p i ta l i d a d n g P AAR L ’ s O u ts ta n d i n g L i b r a r i e s
Di naman makakalimutan ng karamihan ang kanilang unang-unang pagyapak
sa gusali ng DLSU. Maaliwalas, malinis, may kaliwanagan ang bawat sulok,
malamig, umpok ng mga libro at kasangkapan ang paligid at kahali-halina ang
envayronment sa loob ng laybrari ng DLSU. Ito’y mga pananalitang
karaniwang mauulinigan mula sa sinumang dadako. Lubos nilang
pinasasalamatan, lalung-lalo na ang uri ng pakikipag-niig at pag-aalay ng oras
ng dalawang laybraryang unang kanilang nakadaupang-palad noong umaga
ng Lunes (Agosto 22): Gng. Willian Frias at Gng. Marita Valerio sa bawat isa.
Nakasuot ng puting damit na may disenyo ang mga partisipante bilang
souvenir o alaala na mula sa kabutihang-loob ng C & E sa pamagitan ni Gng
Cham Carlos.
Ang mga laybrari ng DLSU, UST, ADB at ADMU ay tampok o
tinaguriang mga Outstanding Libraries ng fully-engaged-member-driven
association, PAARL, Inc. ayon sa pagkakasunod-sunod, 2003, 2005,
2002, at 2006. Kasama sa aktiviti na ito bilang partisipante at
tagaorganisa ang ilan sa mga opiser ng PAARL, Inc.: Pangulong
Roderick B. Ramos (manunulat nitong artikulo); Carolyn De Jesus
(Sekretarya), Cecil Lobo (Tagasuri), Maria Theresa Villanueva (Tseyr ng
Pagsapi), Sonny Boy Manalo (PRO). Katuwang sina Sonia Gementiza
(Bise-presidente); Sonia Lourdes David (Tesorero); mga direktor ng
lupon na sina Victoria Baleva at Olivia Haler at dating pangulong
Christopher Paras.
Page 10
Ho s p i ta l i d a d , M a i n a m n a Me ta p o r a n g P a g l i l i n g k o d
Hindi pa naman huli ang panahon upang tuluyan ng isaganap o
isaalang-alang ang paggamit ng isang uri ng hospitalidad tungo sa otentikong
pakikitungo ng mga kawani ng lahat ng mga laybrari sa kani-kanilang mga
kostumer, pribado o pampubliko, akademiko man o hindi. Ayon kay Carol A.
King (1985), ginagamit, karamihan sa mga organisasyon, ang hospitalidad
bilang metapora (talinghaga) o takigrapya (preskripsyon) upang ilarawan para
sa kanilang mga empleyado ang isang uri ng relasyon sa mga kostumer
bilang mga panauhin. Ang mga metapora ay kapaki-pakinabang upang
maihayag ang mga nilulunggating mga pagpapahalagang kultural sa isang
samahan, gayunpaman, ang mga empleyado ay nararapat na malaman kung
ano ang ibig sabihin ng mga metapora (talinghaga) para sa kanila, at
kinakailangang kumilos ayon sa mga pagpapahalagang hain ng metapora.
Ang metaporang ito ay inaasahang magiging instrumento upang
manumbalik at punuin ng mga tagatangkilik maging ang mga interyor at
espasyo ng mga silid-aklatan.
Halimbawa, di mararamdaman ng sinuman ang di pagkabilang kung sa
kanyang pagpasok sa Sinupan ay mauulinigan ang (1) masiglang pagbati ng
isang kawani, (2) mabatid na siya’y malugod na tinatanggap, (3) matupad ang
mga kagustuhan maging ang di pa nilalayon, at (4) maanyayahang muling
magbalik upang pagmalasakitan.
Ngunit sadya nga bang normal at karaniwang may mga panauhin o
kostumer na madaling magalit, magtampo o kaya naman ay bigatin sa balikat
Page 11
Ho s p i ta l i d a d , M a i n a m n a Me ta p o r a n g P a g l i l i n g k o d
ng kawani ng laybrari. Isa itong karanasan na tinututukan ng masidhi sa
aspeto ng paglalaan ng otentikong pakikitungo o hospitalidad sa mga laybrari
at ng mga laybraryan ng kasalukyang panahon.
Mahahalata na papalapit pa lamang siya ay nagpupuyos na ito sa
sama ng loob. Di niya kasi akalaing di na siya tatanggapin ng laybrari bilang
mananaliksik dahil hanggang alas tres lamang ng hapon ang oras ng
pagtanggap sa di mag-aaral ng pamantasan. Naglakbay ang bisita mula
Cavite hanggang Maynila at umaasang sa kanyang pagdating siya ay
papayagang makagamit ng mga libro at iba pang babasahing matatagpuan sa
laybrari. Reklamo niya: kung nabanggit lamang ito sa telepono noong siya ay
tumawag ay nakapunta sana siya ng mas maaga o ipagpapaliban na
lamang. Ngunit naroron siya dahil na rin sa matindi niyang pangangailangan
ng mga babasahin para sa kanyang asignatura at pag-uulat sa darating na
Sabado at bigong mapaunlakan ng opisina ng Sirkulasyon. Masama ang loob
ng umalis na bisita.
Kung mangyari at magkaroon ng isang kliyente na ubod ng tapang,
may kimkim na galit o di ikinatuwa ang serbisyong nakamtan mula sa isa o
mga kawani ng laybrari ay maaring gamitin ang mga sumusunod na mga
paraan upang maisalba ang tiwala at pagtangkilik ng mambabasa sa
serbisyong laan para sa kanila:
1. Hayaan ang kostumer ng laybrari na magbukas o magpahayag ng
damdamin. Huwag sumabad. Hayaan siyang sabihin ang nais
Page 12
Ho s p i ta l i d a d , M a i n a m n a Me ta p o r a n g P a g l i l i n g k o d
niyang sabihin, lubha man ito o napakanegatibo. Ang pagbubukas ng
dinaramdam dulot ng pagkalumo sa natanggap na serbisyo hatid ay
ginhawang emosyunal sa nagrereklamo. Maihahalintulad ang taong may
sama ng loob sa isang bulkan na anumang oras ay sasabog at di alintana
kung makakasakit ito o hindi.
2. Maging kalmado. Pakatandaan na ang kostumer sa laybrari ay di
galit sa sinumang kawani ng laybrari kundi siya lamang ay naguguluhan o
balisa sa natanggap na serbisyo na pakakasuriin na isang problema.
Analisahin ang problema at humanda sa pagbibigay ng agad-agad na
solusyon. Habang ang kostumer ay nagsasalaysay ng may init ang ulo, suriin
ang problema at humanda sa paghahandog ng lunas dito. Iwasang
makiargyumento sa kostumer o maging depensibo. Hindi kailanman
maibabalik ang tiwala ng mamababasa kung makikipagtalo dito.
3. Makinig mabuti at unawain ang damdamin ng kostumer bilang
tao. Pakinggan ng may pag-iingat ang mga datos na binabanggit ng
nagrereklamong kostumer ng laybrari. Ngumiti paminsan-minsan, umiling
kung kinakailangan, tumango kung nararapat. Maaari rin namang humilig
upang maihayag sa kausap ang iyong pakikinig ng tapat. Kung nais isulat ang
mga detalye ng ipinapaliwag na problema ay makakatulong upang matagni-
tagni ang kabuoan ng pangyayari mula sa bibig mismo ng nagrereklamo.
4. Ilagay ang sarili sa nararanasan ng kostumer. Ito ay
makapagpapalamig ng init ng ulo ng nagrereklamo at di nangangahulugang
Page 13
Ho s p i ta l i d a d , M a i n a m n a Me ta p o r a n g P a g l i l i n g k o d
tama at kinakampihan siya. Nagpapaalam lamang ito na ika’y handang
tumulong sa abot ng iyong kaya. May mga wika o pangungusap ang
ginagamit at iminumungkahing kabisaduhin upang mas madaling mabanggit
sa kalagitnaan ng pakikinig tulad ng:
Nauunawaan ko ang iyong kalagayan at sinasabi.
Ipagpaumanhin mo at di ito sinasadya.
Paano kita matutulungan.
Tignan ko kung ano ang magagawa ko.
5. Humingi ng paumanhin sa naganap na di inaasahan. Kung ang
pagkakamali ay nagbunsod sa isang problema, humingi kaagad ng
paumanhin. Iwasang magdahilan o maghanap ng sisihin sa paligid dahil hindi
na interesado ang kostumer sa mga ito. Ang ninanais nito ay masolusyunan
kaagad ang kanyang problema.
6. Ihayag ang mga pagpipilian. Bigyan ng pagpipilian ang kostumer.
Mamili anmg sinuman sa inyo ng pinakamainam na paraan. Kung mas higit
dito ang ninanais at kung kaya mo namang ibigay, tupdin ng mabilis. Kung di
naman otorisadong gawin, huwag ilagay ang sarili sa alanganin bagkus
sabihin ng may katapatan: Hindi po ako otorisadong ibigay ang inyong
ninanais ngunit gagawin ko po ang ang aking magagawa at susubukang
gumawa ng paraan.
7. Humingi ng tulong. Tawagin ang nakatatas kung di mapahinuhod
ang kostumer sa mga pagpipilian o kaya naman ay muling humingi ng
Page 14
Ho s p i ta l i d a d , M a i n a m n a Me ta p o r a n g P a g l i l i n g k o d
paumanhin at ibalik ang bayad sa paggamit ng laybrari. Minsan, ang mga
kostumer ay sadyang nagrereklamo lamang at anumang ihain sa kanilang
harapan ay di makakatugon, di makakasapat o di makapagpapahinahon sa
kanila.
Alamin kung paano inaawit ang mga berso mula sa Unang Korinto 13
bilang hospitality song na makapagpapakatatag sa isang kawani ng laybrari
sa harapan ng isang umuusok at nagliliyab sa galit na panauhing maaring
maging tagatangkilik o di kailan man uulit upang mapagsilbihan sa susunod
pang mga pagkakataon.
Ang mga nabanggit ay kaunting bahagi lamang ng ppt ng
manunulat na naging tagapagsalita sa siyudad ng Tuguegarao, Cagayan
para sa temang Impact & Challenges of Library Tourism & Hospitality:
Endearing Libraries and Information Centers to Publics noong
Setyembre 10, 2011 laan ng St. Paul University System at kanyang
Knowledge Information Resource Network sa pamamagitan ng liderato
ni Dir. Rosalinda T. Tanguilan, Ph.D.
Page 15
I s a n g Al ta r P a r a Ka y G e n o ve va E d r o z a Ma tu te
Sa payak na paraan na ipinamalas ni Armando Mandy Diaz, Jr., isang
superfan ni Nora Aunor, maaaring gayahin o hugutan ng inspirasyon ng mga
mag-aaral sa Pamantasang Normal ng Pilipinas ang nilulunggating museo o
altar para sa napakahalagang guro ng pamantasan na pumayapa na noong
2009, si Bibang o mas kilala sa pangalang Genoveva Edroza Matute (GEM).
Mula noong 1967, ang batang si Mandy ay nag-ipon na ng mga siniping
lathalain (may 47 na bolyum) at sampung (10) album na mga larawan (mula
sa 172 na pelikula at mga pabalat na mga magasin at komiks) ng kanyang
iniidolong superstar ng kanyang panahon, artista ng All Over the World
hanggang sa huling pelikulang napanood ni Diaz, ang Naglalayag (2008).
Ayon sa kanyang artikulong, Miracle o Himala, na naisulat bago
pumanaw ay di niya hahayaang matupok ng apoy ang kanyang koleksyon
bagkus una niya itong ililigtas. Ilan sa mga malalaking larawan ay nakalagay
mismo sa pintuan ng kanyang bahay, bintana at maging sa altar. Tinutukoy
niyang Nora Aunor Avenue ang lugar na kung saan masusumpungan ang
kanyang tirahan. Dito nasusumpungan ng mga mananaliksik ang mga
dokumentong di mahanap sa mga formal na institusyon na may kaugnayan
kay La Nora. At sinumang lalabas at dadaan sa pintuan ng kanyang bahay ay
inaasahang magpupugay o magbibigay-galang sa larawang nakadikit dito na
tila kilos na iginagawi sa mga santo o rebulto sa Quiapo o Baclaran.
Nararapat lamang na ang karubduban ng paghanga ni Mandy ay
maipamalas din ng sinumang nais itanghal ang manunulat ng Ang Kuwento ni
Page 16
I s a n g Al ta r P a r a Ka y G e n o ve va E d r o z a Ma tu te
Mabuti (1951). Ang pagkakaroon ng pag-ibig sa isang dakilang Manilena,
dahil na rin sa kanyang kaabaan, nagtinda ng kakanin (sa harapan ng dating
San Lazaro, na ngayon ay SM-Manila), gulay (kasama ang isang kapwa guro)
at sigarilyo (mula Maypajo hanggang Recto), pagpupursigeng makaahon sa
kahirapan (tumigil sa pagtuturo at nag-buy and selling noong panahon ng
Hapon), makakamit ng tagumpay (patuloy na pagsusulat) habang guro sa
elementarya, hayskul at kolehiyo ng Philippine Normal School (mula PNC na
PNU na ngayon) sa loob ng maraming taon (1980-1948) ay sapat upang
iluklok sa Dambana ng Hambingan upang pamarisan ng mga guro at iba pang
mga propesyunal ng pangkasalukuyang panahon.
Hinimok ko ang mga mag-aaral na gawin ngayon sa madaling panahon
ang pagaarkayv sa mga personal, historikal o literaryong koleksyong GEM
para kay Matute upang di matulad sa mga nagkalat na mga orihinal na kopya
ng mga pelikulang Pilipino sa labas ng bansa. Tulad ng 35 mm print ng
Genghis Khan ni Manuel Conde ay nasa isang Pinoy na nasa California. Ilan
sa mga de-kalibreng pelikula tulad ng Insiang at Bona ni Lino Brocka ay
inaarkayv at inaalagan ng tamang-tama o higit pa sa inaasahan ay nasa
Pransya, ang Ang Maynila, Bayan ko ay nasa pangangalaga naman ng British
Film Institute. Mayroon din sa New York, Singapore, Brussels, Berlin at iba pa
na ipinipriserba ng napakahusay upang mapanood pa at mapag-aralan ng
marami pang mga henerasyon, lokal at global.
Huwag hayaang mawala unti-unti ang anumang mga artifact,
Page 17
I s a n g Al ta r P a r a Ka y G e n o ve va E d r o z a Ma tu te
memorabilya o memento, mga isinulat sa kamay ni GEM bagkus planuhin
agad-agad kung saan hahanapin, anu-ano ang mga titipunin, paano
payayabungin, at makapagbibigay ng akses sa balana ng mga ginintuang
impormasyong matatamo sa mga alaala ng kahapong nabuo sa
pagpupunyagi ng isang 4-time Palanca awardee para sa kanyang mga
maiikling katha: Kuwento ni Mabuti (First Prize, 1950-51); Pagbabalik (Third
Prize, 1951-52); Paglalayag … sa Puso ng Isang Bata (First Prize, 1954-55) at
Parusa (First Prize, 1960-61).
Nawa’y di matulad sa di mahanap hanggang ngayon na unang-unang
kuwentong nagawa ng ating prolifikong manunulat: Ang Taling (1936).
Alamin kung bakit magandang halimbawa ng pagpapahalaga sa mga
pelikula ni FPJ, Regal Films, RVQ lalung-lalo na sa koleksyon ng LVN Studio
ang ipinamalas ng ABS-CBN Film Archive?
Kinonsulta ng manunulat ang disertasyon ni Montealegre (2004) at
ang isang faculty publication ni Del Mundo, Jr., na matatagpuan lamang
sa aklatan ng De La Salle University-Manila, http://lib1000.dlsu.edu.ph/
search bago magsalita para sa temang Organization of Special
Collections sa mga estudyanteng LS at mga opiser ng Kadipan sa
Pamantasang Normal ng Pilipinas noong umaga ng Hulyo 25.
Page 18
S i Am a ya , a n g P a m a m a h a l a a t s i Hu m a d a p n o n s a Ak l a ta n g DL S U
Tawa kami ng tawa ng aking mga binukot na mga anak na sina Heaven
at Bituin ng napamangha si Mantal at banggitin sa harapan nila Dian Lamitan
at Marikit na gulat na gulat sa di inaasahang marinig mula sa nakakatandang
kapatid at katuwang ni Lamitan na tunay nga palang napakaganda ni Amaya,
anak ni Datu Bugna kay Dal’lang na isang uripon. Magmula ng
matunghayan ng aking mag-iina ang eksenang ito ay walang puknat akong
tawaging baba at iloy naman si Julie ang aking asawa ng mga bata.
Hindi naman ikatutuwa ng sinumang laybraryan ang may ugaling Dian
Lamitan sa kanyang mga tauhan. Ayon na rin sa isang babaeng hubad ang
itaas na bahagi ng katawan tulad nina Ahak at Kayang, si Dian Lamitan, ina
nila Marikit at Binayaan ay namamahalang walang lahok ng puso lalo na sa
mga alipin at timawa ng banwa ni Datu Bugna. Ito ay masasaksihan ng
maraming beses sa epikseryeng ito ng Kapuso: una, sa pag-utos
niyang pikpikin gamit ang isang kahoy na putol ni Agang sa bibig si Dal’lang
hanggang sa ito’y magdugo ng maulinigang maaaring di uripon bagkus
magiging timawa o malaya ang nasa kanyang sinapupunan; pangalawa, ng
hagupitin ng pamalo ni Badu si Dal’lang habang nag-aani sa utos na rin ni
Dian Lamitan at pangatlo ng itapon sa malayo ang kawawang si Dal’lang
pagkatapos makapanganak.
Tatlo mula sa mga maaring pagmumulan ang Hinilawod : Adventures of
Humadapnon isang libro ni Jocano at Ang Datu ng mga Sulod : Isang Dulang
Pampelikula ay tesis ni Aquino na mayroon sa aklatang DLSU. Ang isa pa ay
Page 19
S i Am a ya , a n g P a m a m a h a l a a t s i Hu m a d a p n o n s a Ak l a ta n g DL S U
ang Sulod Society : a Study in the Kinship System and Social Organization of
a Mountain People of Central ni Jocano rin. Maaaring basahin ang mga ito
upang lalong mas malalim na maunawaan at tangkilikin ang sugidanon
patungkol kay Amaya, ang binukot na may kakambal na ahas, o ang huling
prinsesa, Isiang, na nasa isa sa mga sulod ng Capiz na maaari lamang
marating pagkatapos lakbayin ang pitong bundok ng mga Panay-Bukidnon,
Makikilala si Hugan-an, isang susi, upang maidokumento ang
sugidanon patungkol kay Buyong Humadapnon noong taong 1955 sa
Central Pan-ay. Sa librong Hinilawod ni Jocano, tanyag si Hugan-an bilang
tanging babaylan na makakaawit ng kumpleto o dasal ng pakikipagsapalaran
ni Humadapnon at iba pang mga bida ng liping Sulod. Hindi biro-biro o
simpleng gawain ang pagdodokumentong ginawa ni Jocano sapagkat ito rin
ay mapanganib di lamang sa nanaliksik o kay Hugan-an. Mababatid
pahapyaw kung bakit kung aalamin kung para saan at anong ibig sabihin ng
mga sumusunod: “Suyung-suyung pay, pamlang, kun katuod may
dalongdong...” Kinakailangan ding mag-alay ng isang itim na baboy, pitong
pulang tataw o tandang at pitong babaing manok upang payapain o matuwa
ang mga kaibigang espiritu kung sila ay tinatawag sa gabi man o sa umaga.
Ang isa sa mga inawit ni Hugan-an ay nagsasabing di pa
nakakasumpong si Humadapnon ng babaing, Nagmalitong Yawa, kanyang
pakakaibigin. Isang babaing tulad niya ay may ginintuang buhok, kapantay
niya sa angking kapangyarihan mula pagkapanganak, ranggo, dugo at ubod
Page 20
S i Am a ya , a n g P a m a m a h a l a a t s i Hu m a d a p n o n s a Ak l a ta n g DL S U
ang kagandahan. Ngunit di madali para sa datu at sa kanyang kapatid,
Dumalapdap, sa kanyang barangay, biday at mga magulang, Burulakaw at
Ginbitinan. Hanapin ang librong ito, malilibang at di magsisising basahin:
Hinilawod: Adventures of Humadapnon (Tarangban I) ni F. Landa Jocano na
may klasipikasyong PL 6189 P36 A5225 2000.
Page 21
P a n d a i g d i g a n g P a k i k i p a g -u g n a ya n s a P a m a m a g i ta n n g L i b r o a t I m p o r m a s yo n , Ko m u n i k a s yo n a t T e k n o l o h i ya
Likha ng kapangyarihan ng libro, impormasyon, komunikasyon at
teknolohiya ang pinakamainam na regalo ng globalisasyon sa sangkatauhan.
Ito ay ang literasiyang sosyal na kasinghalaga ng literasiyang kultural,
pambisnes at personal.
Ayon kay Baricaua (2002), ito ay isang regalong lubos na kapaki-
pakinabang at isang hamon sa lahat at makapagbubukas ng isang
kapangyarihang dulot ng pinagsamasamang kahusayan dahil:
mapagsasamasama nito ang iba-t-ibang pag-iisip ng mga tao sa mundo; at,
mailalahok ang mga tinuturing ekstraordinaryong indibiduwal, maitatalaga sila
para sa mga mga mahahalagang gawain, mapauugnay-ugnay ang kani-
kanilang mga karunungan, at maakit silang gumawa ng mga kadaki-dakilang
mga bagay.
Ngunit inaasahang otentikong handa ang sinumang nais mapasabak at
naglalayong maging kaisa sa mga nilulunggating bunga ng isang mabilis at
progresibong pagbabago na inilahad ni Wagner (2004) sa kanyang librong
Change Leadership: A Practical Guide to Transforming Our Schools.
Nararapat lamang na may tunay na pagkaunawa sa kanyang sarili
(self-awareness), paglago (self-renewal) at pagpapahalaga (self-esteem)
upang mapabilang at makapaglingkod ng napakahusay batid ang walang
hanggang pagsabog o tuloy-tuloy na pagdaloy ng impormasyon o kaalaman
sa isang global na lipunan.
Page 22
P a n d a i g d i g a n g P a k i k i p a g -u g n a ya n s a P a m a m a g i ta n n g L i b r o a t I m p o r m a s yo n , Ko m u n i k a s yo n a t T e k n o l o h i ya
bisig ang mga bata, pinagpapala, inaaruga na siya rin namang ipinamalas ng
buong puso ni Saint John Baptist de La Salle noong kanyang kapanahunan;
at,
si Gandi, katangi-tanging lider mula sa Indiya, ayaw sa karahasan at
tagapagtaguyod ng disiplinang katanggap para sa sarili.
Dahil sa kanilang kahinahunan, bagaman si Socrates ay nilason,
pinako si Hesus sa krus at naasasineyt si Gandhi, naikintal at naiugat sa
sandaigdigan ang imaheng sa isang global na lipunan ay nililiyag na
masasaksihan lalung-lalo na sa ating kapanahunan tulay ang libro,
impormayon, komunikasyon at teknolohiya.
Base sa apat na araw na pagdalaw sa Temasek o Singapore, ang
aming mga nakasalamuha, Instik, Malay o Indiyan, ay marubdob na
gumagamit ng teknikong salik ang malalim na refleksyon na kitang-kita sa
disenyo ng kanilang sistemang pang-edukasyon. Saliksikin kung mapupuna o
masisilip sa pag-aaral at pagtuturo ang estratehiyang gamit ang mantra o
hindi.
Tagumpay ang Delor’s Report (1972) sa pagpapaalam at paghahanda
sa lahat sa rebolusyong nararanasan sa kasalukuyan. Nawa’y sumasagi sa
ating isip ang mga maiikling mga salita tulad ng LEARNING TO KNOW,
LEARNING TO DO, LEARNING TO LIVE at LEARNING TO BE ng Unesco na
bonggang-bongga namang inilakip o inilalako, sadya man o hindi, sa mga
programang IL o information literacy.
Page 23
P a n d a i g d i g a n g P a k i k i p a g -u g n a ya n s a P a m a m a g i ta n n g L i b r o a t I m p o r m a s yo n , Ko m u n i k a s yo n a t T e k n o l o h i ya
Maaaring gumamit siya ng mga mantrang makapagdudulot ng
katibayang-loob upang di gumanti o maghasik ng negatibong enerhiya sa
sinuman. Tulad ng I will think before I speak tuwing Miyerkules o kung nasa
harapan ng bumubulyaw na kapwa manggagawa at To speak gently and
politely and not rudely or harshly is my art of speaking tuwing Sabado o kung
sa tuwina’y nagugulantang sa reklamo ng isang kostumer ng laybrari. Ang iba
pa ay ang mga sumusunod: I love myself and I should injure no one,
pag Lunes; I can conquer myself and be the greatest of all the conquerors,
Martes; tuwing Huwebes naman ay, I am a man who knows how to avoid
problems by being careful about what I say; at sa araw ng Biyernes: I have
controlled thoughts, I have controlled words, I have controlled actions.
Controlled thoughts, controlled words, controlled actions make me harmless
and noble. Ang panglinggong mantra ay personal na gawa at di babanggitin at
ihahayag sapagkat ito’y isang lihim sa ilan lamang sinasabi.
Ito ay isinahalimbawa na ng mga kilala natin o pamosong personalidad
kagaya nina:
Socrates: dahil sa kakaibang gamit ng kanyang tinig, napapanatili niya
ang pakikinig ng balana, at pwedeng gayahin ang kanyang paraan sa
pagpapaamo sa isang makulit na asawa;
Jesukristo, ang Dakilang Guro at mapagmahal sa mga bata: ay walang
kinikilingan. Matututo ang mga laybraryan at iba pang kawani ng laybrari kay
Hesus kung paano mag-estima ng kliyente. Inilalagak ni Hesus sa kanyang
Page 24
P a n d a i g d i g a n g P a k i k i p a g -u g n a ya n s a P a m a m a g i ta n n g L i b r o a t I m p o r m a s yo n , Ko m u n i k a s yo n a t T e k n o l o h i ya
Naniniwala si Moore (2008) na maitatas ng pagbabasa ang kamalayan
at mapapahalagahan ang pagkakaibang kultural. Mula sa mga nabasa sa
maraming taon, malalim ang naging dulot nito sa kanya. Nalaman niya ang
iba’t-ibang perspektibo ng mga tao at mga lugar sa mundo sa pamamagitan
ng pagbabasa.
Kinakailangang may literasiya, di lamang sa kulturang atin bagkus may
alam sa kulturang di atin ang nag-iisip global o nagnanais na maging bahagi
ng isang global na lipunan. Ang maging sensitibo sa damdamin, o paggalang
sa lokal na paniniwala ng mga taga-Thailand, paghawak sa ulo, o taga-
Indonesya, pag-uusap tungkol sa relihiyon at pulitika, lalo pa’t kung ikay bisita
ay kahanga-hanga. Ang pagpuri o matuwa sa uri ng water-recycling mayroon
ang mga Singgaporyan ay pagkilala sa kabutihan ng mga taga-Malaysia dahil
na rin sa kakulangan ng yamang pangkalikasan ng bansang import ng import.
Ang sinumang Pilipino na dadako at maglalakbay sa mga bansang nabanggit
at ang mga iba pa ay pinapayuhang alamin at dalhin ang mga mabubuting
bagay na maaring makatulong sa ikauunlad na rin ng bansang ang ating
sinilangan, ang Pilipinas.
Ang manunulat ay naging panauhing tagapagsalita ng Mapua
Institute ng Intramuros para sa kanilang ika-76 na selebrasyon ng Buwan
ng Libro noong Nobyembre 19, 2010 na dinaluhan naman ng napakarami
at napakadisiplinadong tagapakinig na mga mag-aaral ng Engineering
kasama ang mga napakasuportiv na mga guro sa mga programang
Page 25
P a n d a i g d i g a n g P a k i k i p a g -u g n a ya n s a P a m a m a g i ta n n g L i b r o a t I m p o r m a s yo n , Ko m u n i k a s yo n a t T e k n o l o h i ya
proyekto ng mga maasikasong mga kawani ng laybrari ng Mapua
Institute of Technology. Naging referens naman ng manunulat ang
librong Globalization and Its Impact on Work and Career (2002) sa
pagbuo ng sulating ito at halaw sa librong Why Worry? ni
Dhammananda (1988) ang anim (6) na mantrang nabanggit dito.
Page 26
Ka r a n a s a n g He l l o S i n g a p o r e n g P AAR L , I n c .
Karaniwan na sa mga pampublikong laybrari ng Temasek o Singapore
ang pagkakaroon ng Customer Service Counter (CSC) na siyang
nakabalandra katabi ng eskaleytor sa bawat palapag ng bilding upang
humarap sa sinumang may kweri o hinaing mula sa mga tagatangkilik ng
kanilang serbisyo. Sa iyong pagdalaw, di makikita ang anumang kawnter na
pamilyar at puntahan sa mga laybrari ng bansang atin. Ito ay ang Circulation.
Mula sa isang panayam na ginawa ni Gng Frias kay Ramos: Hello Singapore
project of PAARL, Inc. is highly enriching and I would recommend a repeat in
the months to come. Library personnel who missed the first one will find it
very engaging while invoked by the desire to achieve superlative level of
library professional service to clients with shown evidences of CUSTOMER
SERVICE and patron-driven attitude of Singapore libraries and their
personnel; and breathtaking to inquire and know about one's life in Singapore,
how multicultures (CHINESE, MALAYS and INDIANS) got intertwined so
easily with clients that are so focused on what each does at hand inside all
full-packed public libraries of Singapore from Monday to Sunday.
Nabuo sa aking imahinasyon ang larawan ng isang CSC na kumpleto
sa pasilidad ngunit di matagalang hinaharap bagkus ang laybraryan ay
dumadako lamang doon kung makikitang may kliyenteng umupo at halatang
nangangailangan ng matinding atensyon mula sa mga kawani ng laybrari.
Ang CSC ay minomonitor sa tulong ng CCTV at naghuhudyat sa lahat upang
ihain ang pinakamabuting pag-aaruga dahil sa presensya ng sinumang umupo
Page 27
Ka r a n a s a n g He l l o S i n g a p o r e n g P AAR L , I n c .
o tumayo sa harapan ng CSC. Isa pa ay ang teknolohiyang dulot ng
kompyuter upang labanan ang talamak na pleydyarismo na magbabanggit sa
magdadawnlowd ng higit sa inaasahan ng: Sorry, you have reached the
maximum dowloadable limit of this material. Please try it again tomorrow
morning. Happy to have served you. Sa gitna ng pagpapaalam na ito ay ang
rekomendasyong makikita sa skrin ang listahan ng iba pang babasahin o
pagmumulan ng impormasyon batay sa sinusubukang idawlowd ng kliyente.
Hinuha ito mula sa mga narinig at pagtatangkang pananaliksik na inihahanda
ng mga laybrayan sa DLS Health Sciences at University of the Assumption na
may kaugnayan sa mga onlayn na pagmumulan at dijitiseysyon ng mga tesis
o disertesyon (Bavia) at akses sa mga ito (Santos).
Lubhang napakadami ng mga espasyo na laan sa mga tagatangkilik ng
mga laybrari sa Singapore bagay sa nakatutuwang dami at subsob na ayos o
anyo ng pananaliksik ng mga kliyente. Tahimik at napakarubdob ng pokus,
anumang edad, ng mga naroroon. Riyalidad dito ang mga tinatawag na
elektronikong babasahin o panoorin na mas mataas at malaki sa tao na may
odyo, nagkalat na mga discussion rooms na nirereserba at mapagpipilian na
may kumpletong pasilidad, pagsisilbi ng mga laybraryan na rumoronda sa
pagnanais na matugunan kaagad ang pangangailangan ng mga kostumer na
tumpak sa mabilis at progresibong uri ng pamumuhay ng mga Singgaporyan.
Gamit ang daliri sa pagdutdot ng skrin, matutunghayan at mababasa ang mga
artikulo na nais, naiiwasan ang pagpila, personal na pagtsek-in at pagtsek-awt
Page 28
Ka r a n a s a n g He l l o S i n g a p o r e n g P AAR L , I n c .
gaano man karami ang hinihiram o isinasauli, libro man o bidyo, cd o dvd,
tutok ang lahat sa kanila-kanilang mga layunin kung bakit na sa loob sila ng
isang pampublikong laybrari sa Singapore. Mataas ang kalidad na gamit na
Radio Frequency Identification o RFID dito. Sa Singapore Management
University, napansin at pinagkaguluhan ng mga dayuhang bisita ang isang
serbisyo: may pagkakataon ang lahat na kumuha ng isang libro mula sa isang
espasyo kapalit ay isang personal na libro rin na iiwanan upang siya namang
mapagpilian ng sinumang nais kumuha ng kanyang nais. Isa itong book
exchange program na wala namang nagbibigay ng instraksyon, iniengganyo
ang lahat pati na mga turista bagkus isang paskin lamang na nagsasabing
GET 1, LEAVE 1! Kagulatgulat ito. Ngunit ordinaryong serbisyo ito sa loob at
labas ng gusali.
Suportado ng gobyerno ng Temasek o Singapore ang mga
pampublikong laybrari na madadalaw ninuman dahil matatagpuan ang mga ito
sa lugar na puntahan at masasabing pangalawang tahanan ng mga tao doon
– shopping malls.
Kainam-inam ang detalye ng itinerari na inihanda sa kabutihang
palad na rin ng tseyr ng International Affairs Committee ng PAARL, Inc.
na si Gng. Teresita C. Moran sa di inaasahang sobra-sobra o bonggang-
bonggang tagumpay ng proyekto na sa una’y Hongkong ang
nilulunggating puntahan na nabalam dahil na rin sa naganap na Manila
Hostage Crisis noong Agosto 23 ng kasalukuyang taon.
Page 29
Ka r a n a s a n g He l l o S i n g a p o r e n g P AAR L , I n c .
Manghang-mangha ang lahat sa kanilang nasaksihan at mapalad
ang tatlungput-apat (3 mula sa Bisaya –Biliran, Leyte, at Samar; 1,
Pampanga; 2, Baguio; at, 28 mula sa NCR) kabilang ang lima (Paras,
Ramos, Jose, Baleva at Lapuz) na mga opiser ng PAARL na mga
sumama sa trip na ito noong Oktubre 21-24, 2010 sapagkat aasahan
mula sa kanila ang isang malaking pagbabago at mahamong
makapagpamalas ng tugmang perspektibo at istratehiyang lakip ang
mga salik na LEADERSHIP (National Library of Singapore at Esplanade
Library), COLLABORATION (Singapore Management University at
Woodlands Regional) at TECHNOLOGY (Nanyang Technological
University).
Page 30
B i b l i yo t e r a p i ya , I s a n g L i b r a r y I n n o va t i o n
Ayon sa ppt. nila Dr. Dale Pehrsson at Dr. Paula McMillen, ang
bibliyoterapiya ay may mga ngalang tulad ng mga sumusunod:
bibliocounseling, bibliopsychology, bookmatching, literatherapy, library
therapeutics, guided reading, biblioguidance.
Nakakatuwang banggitin isa-isa ang mga ito at ang lahat ng mga ito ay
pumapatungkol sa isinaad na ang bibliyoterapiya ay “Treatment through
books” (Pardeck & Pardeck , 1998) o kaya naman ay “Therapeutic use of
literature” (Cohen, 1993).
Isang kalusog-lusog na lugar para sa kaluluwa ang laybrari at
nagdudulot ito ng katarsiya sa sinumang dumadako at magbabasa dito. Ang
pagbabasa ay isa sa mga nangungunang terapyutikong gawain pangalawa sa
pisikal na pag-eehersisyo bago pa man nauso ang mga aklatang inilaan para
sa mga pasyente ng mga ospital. Natayo ang mga laybraring pampasyente
upang aliwin at iengeyj ang mga ito sa pag-iisip sa mga positibong bagay
habang may dinaramdam o habang nanatili ng may katagalan sa mga
pagamutan. Aktibo ang American Library Association o ALA at naniniwala rin
ito na malaki ang maitutulong ng bibliyoterapiya sa agad-agad na paggaling
ng may sakit. Tuluyang nagamit ang instrumentong ito noong panahon ng
digmaan na kung saaan ang mga laybraryan ay makikitang nagbabasa ng
mga libro sa mga sundalong naging biktima dulot ng karahasan ng World
Wars.
Sa Britanya, isa ang mga laybraryan (20%) sa mga grupo ng
Page 31
B i b l i yo t e r a p i ya , I s a n g L i b r a r y I n n o va t i o n
propesyunal ang lumalahok ng bibliyoterapiya sa kanilang trabaho at mas
malaki ang porsyento kumpara sa mga nasa social working (10%) at
mga nars (11%). Ito ay ayon sa sarbey na ginawa ni Forrest noong
1998. Nagkamit ang mga sikolohista ng 57 na porsyento.
Ang biblioterapiya ay ikinukunsidera kong isang library
innovation. Pansinin natin ang mga ibinabanderang mga serbisyo sa buong
mundo ngayon. Dalawin natin ang ilang websayt ng mga laybrari.
Ang University of Nevada ay may BEP o Bibliotherapy Education
Project. Naniniwala ang unibersidad sa labis na kapangyarihan ng literatura
at mga salaysay o kuwento bilang terapyutikong kasangkapan. Nakalaan ang
kanilang panahon upang iasist ang sinuman tungo sa epektibo at at mahusay
na paggamit ng literatura sa kliyente bilang terapiya.
May Book Break na tinatawag ang Chelsea Library. May handog rin
silang mga libreng biskwit at kape sa mga makikipagtalakayan lingo-lingo sa
nabanggit na silid-aklatan ng UK. Ang Book Break ay isang libreng paanyaya
sa lahat na makinig sa mga mabubuting literatura mula sa grupong
magbabasa at ninanais makapagbigay ng kakaibang paraan para sa
kakaibang karanasan sa mga dumadako at di pa nakakadako sa Chelsea
Library.
Mahihinuha mula sa pananaliksik ni Brewster (2007) na ang aklat o
babasahin ay medisina para sa kaluluwa at kaya naman ang taguri sa laybrari
ay isang parmasiya na maaring pagkunan base sa mga preskripsyong payo
Page 32
B i b l i yo t e r a p i ya , I s a n g L i b r a r y I n n o va t i o n
ng mga laybraryan, sikolohista at iba pa.
May mga bibliotherapist ang mga laybrari sa UK. Kinikilala nila ng
kaunti ang kliyente bilang indibiduwal. Nakikipag-usap sila at tinatanong kung
ano ang gustong-gustong basahin ng kliyente, ipinapaalam sa mga ito ang
kainamang makilala at mapahalagahan pa ng husto ang mga lokal na laybrari,
at kasamang hinahalughog ang mga ito para sa mga babasahing ikatutuwa ng
mga kliyente. Kaakibat dito ang pagbubuo ng mga grupo upang mag-usap-
usapan patungkol sa nabasa at magpahi-pahinga habang mayroong isang
tasa ng tsaa o kape sa harapan o sa mesa.
Nasimulan noon pa man ng mga laybrari at laybraryan ang mga
gawaing may kaugnayan sa bibliyoterapiya at maaasahang higit pa sa
nangyari noong 1930 ang matutunghayan sa kasalukuyang panahon: to
compile lists of written material that helped people modify their thoughts,
feelings, or behaviors for therapeutic purposes, with the assistance of
counselors “prescribed selected literature for aptrons experiencing problems
(Pardeck, 1994).
Page 33
Ipa-SWOT ang Serbisyong Referens
Katotohanan! Katotohanan! Ang impluwensiya sa mga tumatangkilik
ng mga proyektong may kaugnayan sa dijitiseysyon, tulad ng Google Book
Library Project, ay magtutulak sa mga administreytor ng laybrari na
magkaroon nito o kaya naman ay mawalan ng market o mga tagasubaybay.
Kung ang kliyente ay masidhing hihiling ng mga koleksyong dijital na
siya namang inaasahan, ang mga laybrari ay mapipilitang bumili nito o
maglaan ng mga programang may kaugnayan dito. Maaring ibawas ito sa
badyet na laan para sa koleksyong printed ng serbisyong referens at ang
epekto nito ay malaki. Binanggit ni Milagros Santos-Ong noong 2006 sa
Kimberly Hotel, Maynila sa isang forum na may pamagat na Information and
Communications Technology in Library Trends, Security & Ethics na ang
pondo ay isa sa mga tinututukan kasama ang isang mainam na proposal na
kinukunsidera ng mga tagapangasiwa kung magdidijitays ba o hindi.
Idinagdag pa niya nasa pagpupunyagi naman ng laybraryan kung paano niya
mah i h imok s i l a u pa ng maap ru bahan an g p r o ye k t o .
Sa panig naman ng mga tagatangkilik, isa itong kabiguan kung di
masusumpungan sa laybrari bilang serbisyong referens. Isa lang naman ang
nais nila - superior library service. Ang koleksyong dijital ay kongkretong
serbisyong panglaybrari na superyor. Kung wala nito ang laybrari, di babalik,
ikalulungkot ng tagatangkilik at hahantong sa iba na mayroong
panggagalingan.
Page 34
Ipa-SWOT ang Serbisyong Referens
Sa bahay-pahina ng DLSU, http://www.dlsu.edu.ph/library/ ay isang
demong onlayn ang nagaganap, at ipinamamalas nito ang isang trayal na
a k s e s n g my i L i b r a r y , h t t p : / / www .m y i l i b r a r y . c om / –
pinaka-komprehensibong onlayn na platform na may e-kontent laman ay higit
na 175,000 elektronikong mga libro.
Nauunawaan ng mga laybraryan at ng mga tagalimbag na isa itong
kaakit-akit at pambihirang pagmumulan ng impormasyon handog ng laybrari
sa mga mambabasa. Napakasimple lamang ang dapat gawin upang
magkaroon ng akses: 1. magkaroon ng akawnt at pin; 2. makapagbraws ng
mga paksa alinsunod sa pagkakahati ng kaalaman sa LC, mula General
Works (A) hanggang Bibliography, Library Science, Information Resources (Z)
o mamili ng pangalan ng tagalimbag o kaya naman maglagay ng isang paksa
sa kahon ng Quick Search para sa sa mas mabilis na paghahanap ng
elektronikong libro. Ilan sa mga matutunghayang katangian nito ay ang
pagkakaroon ng diksyunaryo, sayteysyon (istilong APA, Chicago, Harvard,
MLA) na mismo ang myiLibrary, ang otomatikong gumagawa, paglalaan ng
tanda sa mga nabasang pahina, nadadawnlowd din ang mga ito at iba pa.
Dahil sa ito ay elektroniko, ang myiLibrary ay maaakses sa labas o loob
ng paaralan, in-campus o off-campus, tulad ng mga elektronikong dyornal na
mayroon ang mga pamantasan.
Page 35
Bien, Bien sa Laybrari ng DLSU
Terapyutik ang tagiktik ng musika sa espasyong ito ng laybrari para
kay Bien (1911-1996). Dito maaring makaniig ng mambabasa, mapanood at
marinig ang walumput-limang taong gulang na manunulat na hayag ang
kanyang mga sentimiyento, hiling at hangad na masasalamin sa kanyang mga
naisulat – bahagi na ng Panitikan ng Pilipinas sa Wikang Ingles.
Dalawa sa kanyang mga nobela - What the hell for you left your heart in
San Francisco at Villa Magdalena- ay kasalukuyang on-loan habang
t a t l umpu t -wa l o a n g a ve y l a bo l n a ma susu l y apan sa
http://lib1000.dlsu.edu.ph/search/a na mayroong 63 porsyentong
HIGHLY RELEVANT ENTRIES; 14, MOST RELEVANT ENTRIES;
at, 23 na RELEVANT ENTRIES.
May kalungkutang hatid, kita sa dingding at naiilawan ang ikalawang
taludtod ng tulang Paper Boat Poems na pinamagatang Maiden Voyage mula
sa popyular niyang Scent of Apples: A Collection of Short Stories (1979) at
ayon dito ay di kailanman kaya ng isang bangkang papel na maihatid pabalik
sa kanyang tahanan ang wala nang buhay.
Nakakahon sa glass ang kanyang clay bust at sa ilalim nito ay ang
kanyang mga obra - mga nobela, The Volcano (1965); Villa Magdalena
(1965); The Praying Man (1977); The Man Who (Thought He) Looked Like
Robert Taylor (1983); at What the Hell for You Left Your Heart in San
Francisco? (1987; mga tula The Wounded Stag (1956); Distances in Time
(1983); koleksyon ng mga maikling katha, Scent of Apples;
Page 36
Bien, Bien sa Laybrari ng DLSU
Memory’s Fictions: A Personal History (1993), Postscript to a Saintly Life
(1994), Letters: Book 1 (1995) at Book 2 (1996).
Labing-anim (16) na libro lamang ang kinakailangan upang makitaghoy,
damhin ang dalamhati, maging mausisa sa mga sentimyento, hiling at hangad
ni Manong Bien: apat (4) ay otobayograpiya; dalawang (2) koleksyon ng mga
tula; limang (5) koleksyon ng mga maiikling kuwento tulad ng You Lovely
People (1955), Brother, My Brother (1960), The Day the Dancers Came
( 1 9 6 1 ) , a t D w e l l i n t h e W i l d e r n e s s ( 1 9 8 5 ) ;
at limang (5) mga nabanggit na nobela.
Ang pagkakataong mabasa ang librong isinulat ni Isagani R. Cruz na
may pamagat na The Lovely Bienvenido N. Santos ay paghahandog ng oras
upang makilala ng lubusan ang isang pensyonado ng kanyang panahon. Mga
siyamnapung porsyento sa aklat na ito ay mga salita mula mismo kay
Ginoong Santos (WikiPilipinas). Malalaman din dito ang nakatutuwang sagot
ni Bien kung bakit di siya nagawaran bilang isang National Artist, at anong
nobela ang naghatid sa kanya upang manatili sa Estados Unidos upang
maiwasan ang posibleng pagka-aresto.
Nabanggit ni Bien kay Fabia na ang mga babae sa Pilipinas ay may
takot sa Diyos, tapat, mahinhin at mabubuti. Maiinam na mga salita at
kapahayagan lamang ang mahihinuha sa mga pagsasalarawan ni Bienvenido
Nuqui Santos patungkol sa kapwa Pilipino at sa bayang Pilipinas. Di
mararamdaman o mapapanagimpan ang anumang anyo ng poot o galit
Page 37
Bien, Bien sa Laybrari ng DLSU
bagkus pagkalinga, pagbabalik-tanaw o paglalambing sa angking nakaraan o
kanyang pangarap o nais na maunawaan. (I want to be understood -
Bienvenido N. Santos)
Page 38
Si LORA
Isang avatar at virtuwal na aykon si LORA, library’s online reference
assistant ng DLSU, ay isang espesyalista at tutugon ng mabilis at tamang-
tama sa bawat tanong at pakiusap mula sa mga indibiduwal na kasapi sa
global na nayon na ating kinabibilangan na siya namang maasahan ng lahat.
Mataas ang literasiya sa impormasyon ni LORA.
Ask LORA ay matutunghayan sa bahay pahina ng DLSU,
http://www.dlsu.edu.ph/library/, ay isang palingkuran ng pamantasan para sa
laybrari. Sa seksyon ng Information-Reference, onlayn man o hindi,
aasikasuhin ni LORA ang mga tanong pagtatanong at pag-uusisa na
masasagot at maihahatid ng mga pagmumulan, elektroniko man o hindi,
patungkol sa laybrari at kanyang kasaysayan, Current Awareness Bulletin
Service , Library Orientation 2009, mga tutoryal, Wireless Access, Newsette,
konsorsya, Guidelines for Visiting Users, deytabeys at WebOPAC , DLSU
PULSE (Philippine University Library Search Engine), Pathfinder at iba pang
kasangkapang pangreferens at talasanggunian,
(1) Bukaspalad o handa si LORA na tugunan ang pangangailangan ng
kliyente sa wastong-wastong impormasyon at makamit ito ng madalian at sa
maiksing panahon lamang. Di paghihintayin ni LORA ang sinuman.
(2) Magsisilbi si LORA bilang tagapagbigay ng direksyon sa lahat ng di
makasumpong ng solusyon sa anumang bagay na hinahanap.
Gagawa at mag-aalay ng mga paraan si Lora .
Page 39
Si LORA
(3) Sanay making si LORA at may laan siyang interaktibong lugar
upang ang lahat ay makapagsalita at makapagbigay ng opinyon o ideya at
maramdamang kinakalinga. Ginagamit ni LORA ang mga pagmumulan at
pagdadaluyan ng impormasyon bilang isang espesyalista tungo sa mabuting
pamumuhay ninuman.
(4) Anumang oras at kahit saan, si LORA ay matatagpuan at
makakausap. Hindi siya nagtatago, natutulog o nagpapahinga bagkus laging
gising, nakagayak at galak na galak sa pagdulog ng bawat isa ng kanyang
ninanais na impormasyon.
Nararapat na ipaalala na mataas ang literasiya sa impormasyon ng
ating laybraryan na si LORA. Nasusuring mabuti ni LORA kung anong
impormasyon ang hinahangad, nauunawaan ang kabuoan nito, nakikilala niya
ang mga pinakamahuhusay at alam ang pagkukunan ng impormasyon,
iniibalweyt ang mga pinanggagalingan lahok ang malalim na pagpuna, at
i n i h a h a t i d o i b i n a b a h a g i a n g i m p o r m a s y o n
(http://www.webs.uidaho.edu/info_literacy/).
May kaaya-ayang personalidad si LORA. Maparaan, matalino, may
kagandahan, pino sa kilos, salita at gawa at higit sa lahat siya ay isang open
communicator. Tanggap niya ang sinuman. Di siya namimili ng kausap o
mapagkunwari sa gawi. Iginagalang niya ang bawat isa at pinahahalagahan
maging mga simple, ordinaryo o payak na pag-uusisa sa impormasyon ng
kanyang mga kliyente. Otentiko ang kanyang pagnanais na makapagbigay ng
Page 40
Si LORA
datos o pangyayari na may kaugnayan sa pagpapalawig at pagpapabuti ng
kanyang relasyon sa sinumang dumarako sa kanyang tanggapan para sa
impormasyon.
Ang Ask LORA ay isang serbisyong pang-aklatan na mayroon ang
laybraryan para sa kanyang mga mambabasa o tagatangkilik. Bahagi sa mga
gawain ng laybraryan ay ang mga malikhaing pamamaraan upang maganyak
ang mga tao na hanapin at tugunan ang mga pangangailan sa impormasyon
saan man sila naroon. Hinahayag ito ng mga manggagawa ng mga silid-
aklatan bilang readers services.
Nawa’y pakatatandaan ng bawat laybraryan, tulad ni LORA, na ang
karamihan sa ating mga tagatangkilik ay may kakaibang ekspektasyon -
format agnostic, nomadic, multitasking; paraan sa pagkatuto - experiential,
collaborative, integrated; at paniniwala - principled, adaptive, direct sa
paggamit ng impormasyon (Abram at Luther, 2004).
Ang manunulat ay bahagi ng dalawang grupo na tinatawag na
creators ni LORA at koordineytor para sa pagbuo ng isang virtuwal na
library tour.
Page 41
Gumon sa Mga Elektronikong Deytabeys
Sabagay masuwerte ang laybraryan at mayroon siyang
pangmatagalang akses sa mga pagmumulan ng impormasyon, di o
elektroniko man. Maari itong isang buffet ng iba't-ibang pagpipilian at
pagkukunan na tunay nga namang skolarli, sayantifik, at may kalidad. Sino ba
ang di mabubusog sa isang napakalubhang paghahanda na maihahalintulad
sa isang piging? Ang mga bahay-pahina, http://www.dlsu.edu.ph/library,
http://ilib.upd.edu.ph/, http://rizal.lib.admu.edu.ph/, http://library.ust.edu.ph/, ay
nilahukan ng iba't-ibang putahe na otoriteytiv at, lejitimeyt na mga onlayn o
elektronikong durungawan:
Halimbawa: kung ang interes ay may kaugnayan sa marketing na isang
aspeto ng laybrari, ilan sa mga hain at madudungaw mula sa mga e-hapag ay
ang mga sumusunod na hits o bilang kasama ang mga napiling mga artikulo
at isinaliksik noong Agosto 1:
(15) ERIC®, The secret of library marketing: make yourself
indispensable. Block, Marylaine. American Libraries 32(8) : September 2001
(p48-50): ayon dito natatangap ng mga maimpluwensiyang tao ang laybrari
bilang sanggunian sa mga pagpapasiya na may kinalaman sa pagpapalago
ng komunidad.
(61) MAS Ultra™ -- School Edition, The house brand. Circle, Alison;
Bierman, Kerry. Library Journal 134(11) : June 2009 32p. (4): mas personal na
paglilingkod at aydentiti ang maaring itaguyod sa pagformula ng isang
planong pang-marketing.
Page 42
Gumon sa Mga Elektronikong Deytabeys
(84) Business Source® Complete, Does your library have an attitude
problem towards 'marketing'? Revealing inter-relationship between marketing
attitudes and behaviour. Singh, Rajesh. Journal of Academic Librarianship. 35
(1) : January 2009 25p. (8): isa itong pagtatangka upang matuklasan ang
koneksyon ng pag-uugali o gawi ng mga laybraryan at kanilang palagay
patungkol sa marketing o marketing attitudes at behavior of librarians.
(38) Proquest ABI/INFORM Global™, A study for university library
marketing indicators model in digital age. Mu-Chen Wu, Ling-Feng Hsieh. The
Business Review 10(1) : July 2008 165p. (5 pages): ang marketing sa laybrari
ay di patubuan, di tulad sa mga negosyo; sa paggamit ng mga prinsipyong
mula sa marketing, mababatid ang iba’t-ibang pagnanasa ng mga
mambabasa sa impormasyon at kung paano mapapaigting pa ang katuwaan
ng mga tagatangkilik sa uri ng paglilingkod mayroon ang mga kawani ng
laybrari.
(22) ProQuest Education Journals, What do librarians think about
marketing? A survey of public librarians’ attitudes toward the marketing of
library services. Marilyn L Shontz, Jon C Parker, Richard Parker. The Library
Quarterly 74(1) : January 2004 22p. (63): mas maraming positibo ang palagay
ng mga administreytor sa laybrari at iba pang laybraryan na nagkaroon ng
kurso o workshop patungkol sa marketing at mungkahi nila ay ang mas
mataas na pangangailangan nito sa laybrari.
Page 43
Gumon sa Mga Elektronikong Deytabeys
(22) Emerald Journals, Defining market orientation for libraries. Barbara
Sen. Library Management 27: 2006, isa itong paglalahad ng pagtanggap ng
mga laybrari at laybraryan tungo sa oryentasyong pang-marketing.
Bilang isang malaki at eat-all-you-can deal na inihanda para sa lahat ng
departamento ng akwisisyon, inaasahan ang isang kliyente mula sa kabilang
pamantasan na idulog niya ang pagnanais na makatanggap rin ng e-artikulo
na Self-esteem, performance, and satisfaction: some tests of a theory ni
Greenhaus at Badin mula sa Journal of Applied Psychology sa kanyang
laybraryan upang maganap ang document delivery service nito. Ito ay
nasasaklaw sa lisensya na itinakda sa pagitan ng mga tagapaglikha,
naglilimbag, tagapaglagak o provayder ng nilalaman at ng mga tagapamahala
ng laybrari. Nakakabahala kung magpapasiya ng malayo o labas sa mga
nakasaad sa napagkasunduan ng dalawang panig lalo na kung elektronikong
deytabeys ang pinag-uusapan. Di tulad ng printed na materyal, hindi produkto
ang maihahatid kundi serbisyo na hayag sa mga tagapaglikha, naglilimbag,
tagapaglagak o provayder ng nilalaman at ng mga tagapamahala ng laybrari o
ang tinatawag na mga kasapi ng information value chain (Ball, 2006).
Ang manunulat ay may masidhing kagalakan sa paggamit at
pageeksplor ng mga elektronikong deytabeys mula sa mga durungawan
ng mga laybrari na mayroon ang apat na pamantasan:
De La Salle University (Tat Avenue, Manila), Ateneo de Manila University
(Quezon City), University of Santo Tomas (Espana, Manila) at
Page 44
Gumon sa Mga Elektronikong Deytabeys
University of the Philippines (Diliman, Quezon City).
Page 45
Ang Library Orientation
Normal ang makaramdam ng pagkabalisa ang isang laybraryan sa
kanyang paghahanda para sa LIBOR ng pamantasan. Pinangangambahan
niya ang kawalan ng methods sa pagtuturo. Ayon sa isang kapwa laybraryan
na minsan nabanggit na ang takot ay maling gamit ng imahinasyon. Tama nga
naman. Kung uunahan ka ng takot na tunay nga namang maling gamit ng
imahinasyon, ang pansariling paghahanda para sa isang matagumpay na
library orientation ay di makakamit. Totoo na kinakailangan ng methods sa
pagtuturo ngunit kung batid ang apat na sumusunod ay sapat na muna upang
maging komportable, pursigihin ang sarili at ipagpasalamat ang pagkakataon
na makadaupang palad ang mga tagatangkilik ng laybrari ng mas malapitan at
may aktwal na interaksyon:
1. nawa’y maging daluyan ng impormasyon, o maging informative;
lubhang ikinabigla ng mga Engineering students ang maaring epekto ng di
paggamit ng mga elektronikong deytabeys. Nahamon kasi sila ng
tagapagsalita na magkaroon ng regular na pagbabasa ng mga elektronikong
dyornal dahil ayon dito: a student who doesn’t have access to electronic
databases is less a student. Mayroon silang mahigit na isang libo at
isandaang taytel sa Engineering - kung gagamitin bilang keyword- na mga
dyornal na anumang oras ay maaring ieksplor kung mayroong MyLibrary
Account. Napagtanto rin ng tagapagsalita na halos ang mga tagapakinig ay
wala nito. Ikinagalak naman ng mga mag-aaral ang balitang pwedeng
masusumpungan di lamang InCampus ang mababanggit na mga agregeytor
Page 46
Ang Library Orientation
bagkus pati OffCampus man: Academic Search Complete, ACM Digital
Library Core Package, Business Source Complete, Complete Science Direct
Freedom Collection, IEEE/IET Electronic Library at ProQuest Research
Library.
2. makaaliw sa lahat ang e-durungawang mayroon ang laybrari, o be
entertaining; nasa homepage ng laybrari di lamang ang isang onlayn na
tsutoryal para sa renewal bagkus maging ang 17-minute na bidyo na lubhang
ikinasiya at pinalakpan ng mga mag-aaral ng ECE noong Hulyo 7. Kumpleto
ang nilalaman nito lakip ang magandang odyo at musika. Layunin nito na
ipakita at maging pamilyar ang lahat sa mga mahahalagang pagmumulan ng
impormasyon, print o elektroniko; pasilidad at serbisyong mayroon ang
laybrari, pagtuturo sa paggamit ng online public access catalog o OPAC at e-
deytabeys; at matanggap ang kamalayan sa mga pamantayan at
pamamaraang panglaybrari. Inilantad din nito na maaring simulan ang
pananaliksik via Webfeat, via Database Aggregators, via Electronic Journals
at via OPAC ng http://www.dlsu.edu.ph/library/ . Ang uniform resource locator
o URL na ito ay isang onlayn na information commons, o isang one-stop shop
para sa mga mag-aaral man o hindi, na nagnanasang masilip di lamang ang
mga elektronikong serbisyo bagkus matuklasan na ang sinuman ay maaaring
handugan ng katanggap-tangap na paglilingkod ng mga kawani ng laybrari.
Page 47
Ang Library Orientation
3. makapagbigay lugod sa sinuman o be inspiring; ipinaala sa mga
estudyante na ang bawat isa ay pinaglaanan ng kanya-kanyang mga gawain
sa araw-araw: proyekto, work outputs, asignatura, reading tasks, pananaliksik,
exposures and outreaches, at marami pang iba, mula unang taon hanggang
matapos ang kursong napili, at ang kabigatan o kagaangan sa pagharap sa
mga ito ay hindi dumidipende sa mga nakapaligid – guro, laybraryan,
administreytor, kaibigan at pamilya- kundi nasa kamay at pagsisigasig na rin
na nagmumula sa sarili. Ang laybrari, tulad ng nabanggit sa naipresentang
bidyo, ay isang pagmumulan ng karunungan o kaalaman na handang maging
bahagi upang makapagtapos ng matagumpay ang isang
nagpapakadalubhasa sa loob o labas man ng pamantasan.
4. maging persuasive; ginaganyak ng laybraryan ang mga tagapakinig
na maghain ng complains kung nararapat. Isa ang laybrari sa handang
makinig at harapin ang pagbabagong nililiyag, lalung-lalo na sa aspeto ng
pakikipagniig o pagharap sa mga hiling o wishes, pagnanasa o desires at
sentimyento o sentiments ng mga tagatangkilik. Tanging ang publiko ang
inaasahan upang magsiganap ang mga kawani at maging ganap ang
katauhang inaasam ng isang laybrari na hinuha mula sa V-M-G ng
institusyong pang-edukasyon. Tanging ang mga tagatangkilik ang inaasahang
pupuno sa mga espasyo at makitang aktibo ang lahat lahok ang serbisyo o
programa na mayroon ang laybrari. Tanging ang mga mambabasa ang
susuyod at mag-uugat ng kailangan sa gitna ng libo-libong elektronikong
Page 48
Ang Library Orientation
materyal na masusing pinili ng mga may otoridad sa akwisisyon nito.
Maging informative, nakaaaliw, be inspiring at maging persuasive din
ay apat lamang sa mga yunibersal na hamon upang maging masigla, kalusog-
lusog at mabiyaya ang LIBOR ng bawat laybrari. Ugatin, gamitin, at
isapamuhay unti-unti ang mga ito.
May apat na sesyon o klase ang manunulat kasama ang mga
nagpapakadalubhasa sa kursong Engineering para sa kanilang LIBOR
na ginanap noong Hulyo 7, 9, 14 at 16, 2009 sa European Documentation
Center ng Laybrari ng DLSU, Taft, Manila.
Page 49
Ang Mapasaya ang Kostumer Sa Laybrari
Sa elektronikong pakikipagtransaksyon man o hindi, nawa ay
maranasan ng mga mambabasa ang mga pinakamaiinan na tugon sa sampu
na laging kinahaharap at inaasam sa pagpasok ng silid-aklatan:
maramdamang inaasahan, napapanahong serbisyo, maramdamang
inaalagaan, maayos na serbisyo, maintindihan, makatanggap ng tulong o
assistance, maramdamang mahalaga, matanggap, makilala at maalala, at
maalayan ng respeto (Quality Customer Service).
Ang mga kawani ng laybrari, sa pangkalahatan, ay sinasapantaha ang
mga pangangailangan at motibo ng tagatangkilik upang mapagsilbihan sila at
maihandog ang katangi-tangi sa paglilingkod. This requires active, empathic
listening that picks up on the nuances of the conversation—the implicit as well
as the explicit content (Flannery, 2007).
Sa kabilang banda, nararapat na pasalamatan ang mga nasa laybrari
dahil sa nagagawa nitong ilahok bilang bahagi ng kanilang programa ang mga
sopistikadong e-guides mula sa Internet ng libre o walang bayad sa mga mag-
aaral, kawani, at fakulti. Tulad na lamang ng Vault Career,
http://www.cogswell.edu/vault.htm na isang onlayn na pagmumulan. Kung
mag-isang tatangkilikin ng mag-aaral, kakailanganin ng 1,500 na dolyares
upang mabuksan ito at suyurin ang higit sa limampung guides na mayroon ito.
Ang isang laybrari ay maaring makabili nito sa napakamurang halaga na mas
marami ang makikinabang.
Page 50
Ang Mapasaya ang Kostumer Sa Laybrari
Kung matanong patungkol sa pagpili ng kurso, bilang halimbawa,
handa at ipinapakita ng espesyalista ng laybrari ang mga durungawan para sa
industriya ng pagpapayo tampok ang mga kuwento, opinyon, mabubuting
karanasan ng mga prominenteng personalidad mula sa iba’t-ibang panig ng
mundo kung bubuksan ang Vault Career. Ang rekomendasyong ito na hiniling
na magkaroon at nabili ng laybrari - elektronikong pagmumulan- na
nanggaling sa Sentro ng Karera ng pamantasan ay karapatdapat ring
pasalamatan.
Ang mapagyamang karanasan sa laybrari, kapag nabanggit at inihayag
sa iba ay nagpapaalala kung paano ang mga kawani ay tumutupad,
tumutulong at nagpapamalas na may paggalang, kapantayan at katapatan sa
bawat kliyente. Magbubunga ito ng masayang kundisyon sa serbisyong
pangkostumer na kung saan masosorpresa ang kliyenye ng isang
mabiyayang pananatili sa laybrari dulot na rin ng elektronikong pagmumulan
na di sinapantahang lubhang malaki ang maiidudulot sa kanya bilang
mananaliksik.
Ang mapasaya ang bawat isa, kasama dito ang mga nagsisipaglingkod
ay pagbubuo ng isang kultura na ekselente sa serbisyong pangkostumer.
Customer service standards so that you consistently, and to the endless
pleasure of your customers, is a culture that delivers customer service
excellence (Welsh, 2009).
Page 51
Ang Mapasaya ang Kostumer Sa Laybrari
Iisa lang ang pumupuno sa isipan ni Jamlid, estudyante mula pa sa
ibang bansa, kundi maisalita at maipadama kung gaano siya lubos na
natutuwa. Kakahanap pa lamang kasi niya ng isang e-book na kanyang
nabasa na inilalako sa onlayn noon 2006 at nabasa muli upang makapagprint
ng ilang bahagi mula sa Control of Cognitive Processes: Attention and
Performance XVIII na inedit nina Stephen Monsell at Jon Driver bilang isang
elektronikong libro ng Google. Dahil sa sitwasyong ito, nagkaroon ng isang
kaiga-igayang panahon o engkuwentro si Jamlid kasama ang kanyang
laybraryan na nagsuperbisa ng paghahanap.
To predict satisfaction, we’ve got to know two things. First, how did the
customer perceive the service? Perception is all in the mind. Two different
customers might perceive the same service in very different ways. Second,
what were the customers’ expectations? Were they in line with the firm’s ability
to deliver service, or, were they unrealistic (Lovelock, 1994).
Ang manunulat ay naging tagapagsalita sa Manila City Library
(dalawang sesyon) para sa kanilang forum: Public Relation Towards Our
Clientele noong Hunyo 3, 2009 sa Main Library (Reference Division),
Manila City Library, Sining Kayumanggi, Mehan Garden, Ermita, Manila
at nakadalo sa isang forum na may pamagat na Valuing Library Services
bilang PRO o opiser ng PAARL noong Hunyo 24 sa Seminar Room ng
Megatrade Hall 1, Megamall Building 1.
Page 52
Pagpupulong sa Laybrari
Sinabi ni Francisco (2009) na sa bawat digmaan, walang nanalo kundi
pawang mga biktima lamang ang mayroon. Kalugod-lugod kung sa mga
pagpupulong ng mga laybraryan, sa opisina man o asosaysyon, pormal o
kaswal, dama nang lahat di lamang ang kalusugan sa pakikipag-usap bagkus
kita maging ang mabuting tunguhin ng diskursong may kinalaman sa
pagpapayabong ng serbisyong pang-aklatan.
Hindi naman kailangang magtaas ng boses upang iparating lamang
ang nais. Tanggapin, pagkatapos ng ilang deliberasyon, ang desisyon kung di
napayagang makapag-OB o okey sa administrasyon ang PR work ng isang
kawani. Di nararapat pa itong pag-usapan pagkatapos ng miting bagkus
hintayin ang susunod na pagkakataong magkita-kita muli sa isang roundtable
discussion at ihanda muli ang sarili. Mas ikatataas ito ng kalidad ng mga
propesyunal bilang mga tao, manggagawa at indibiduwal na may kaluluwa.
Ang pasiliteytor o presayder, una sa lahat, ay pinagpala sa
pagkakaroon ng otoridad, kasanayan, liderato at inaasahang magiging
daluyan ng otentikong pagmamahalan at pagpapalakasan ng mga kasapi at
tagapakinig.
Hindi kakakitaan ang mabuting pasiliteytor o presayder ng ilan sa mga
sumusunod: abusong verbal, di-verbal at pisikal, nagsisimula ng di nanalangin
man lang, sa itsura pa lamang di mapag-anyaya, may pagkiling o ang
pandinig ay laan sa iilan, walang resolusyong napagtibay, ebidensya ng
pinagsasabi ay pawang base sa sabi-sabi at sariling gawa o kuwento,
Page 53
Pagpupulong sa Laybrari
kawalan ng stratehiya upang tapusin ang miting.
Ang pag-iyak o magpaiyak ay labag sa pamantayan ng pagpupulong.
Balutiin ang sarili ng pitong otentikong bunga ng mabuting espiritu,
propesyunal man o hindi: kababaang-loob, katatagan, kapayapaan,
kahinahunan, kagalakan, pag-asa at pag-ibig upang di makaranas at
masaksihan ang kagulat-gulat.
Itinuturo na sana maging koleksyon naman ng lahat ang mga
sumusunod na salitang Ingles sa pakikipagtalakayan mula simula hanggang
katapusan ng pagniniig ng mga isipan: achieve, boost, put in, generate,
delight, reach, contact, inspire, motivate, serve at marami pang iba pa.
Karamihan sa mga ginaganap na pagpupulong, maihahalintulad ang
pagpupunyagi na ninanais ng bawat bahagi sa isang bilog. Subukang gumuhit
ng bilog sa isang papel at obserbahan ito. Ang bilog, bilang ilustrasyon, kapag
iginuhit ng kamay ay di magiging perpektong bilog ngunit may kaunawaan ang
isip na mula sa guhit kamay, ito ay tatanggapin ng mga mata at mananatiling
bilog magpakailan man (Deming, 2004).
Sa kasalukuyang panahon para sa laybrari at mga laybraryan, lalong
higit na hinihingi ay kolaborasyon. Isinasaalang-alang ang magagawa ng isa
sa ikaangat at ikalalago ng lahat. Hindi maaring kanya-kanya, wika ito ng ilan,
bagkus pagkakapitbisig tungo sa anumang katutulutan ng mga
pagpapasiyang nabuo mula sa pagpupulong tuwi-tuwina. Ang mabuting
koloborasyon, sa kasalukuyang panahon, ang isang susi at ang siyang
Page 54
Pagpupulong sa Laybrari
maaring magbuklod sa ating lahat. Ang kapangyarihang ito ay di hawak
lamang ng pasiliteytor o presayder lamang bagkus ng lahat.
Page 55
Faculty Orientation at ang Associate Librarian
Tamang-tama na mabatid ng isang associate librarian ang kalawakan
ng kanyang gawain bilang isang fakulti sa pagdalo sa isang oryentasyon na
may kaugnayan sa pangkalahatang VMG ng institusyong DLSU. Isang
kumpletong pakete ng kaalaman: alituntunin at pamantayan na may
kaugnayan sa academics, research, registrar, laybrari, DO, helpdesk ng ITC
at Center for Educational Multimedia-ASIST, asosasyong pangguro at sweldo
ang ibinahagi ng mga kinauukulan upang mailahad ang ninanais na direksyon
para sa isang termino, buong taon o hanggang sa pagdiriwang sentenyal ng
pamantasan sa 2011. Ipinamalas ang transformative learning philosophy at
inilarawan ito ni Dr. Julius B. Maridable. Hiniling ng vice chancellor for
academics and research sa mga guro na maging responsable para sa sariling
paglago bunga ng mga pananaliksik at scholarly outputs. Idinagdag pa niya na
sinumang nagmamahal sa kanyang trabaho ay pinahahalagahan.
Napakahusay din ang pagpapakilala ng mga abala sa programa sa buhay ni
St. John Baptist De La Salle, video clips na may audio, mga inspirasyunal na
pananalita at mga gabay ukol sa pagiging gurong Lasallian. Napakalaking
hamon ito sa mga associate librarian, kasama ng mga iba pang guro, na tunay
na kaisa sa mga adhikaing binubuno ng lahat na napabilang, bago man o
datihan na.
Halimbawa, ang Pito-pito: Seven Key Events in De La Salle’s Life and
Mine ay isang pagtatangka ni G. Julius Pre na mailahad ng bawat isa ang
mga innermost wishes, sentiments at desires ayon sa hanay na sumusunod
Page 56
Faculty Orientation at ang Associate Librarian
gamit ang patron ng mga guro bilang huwaran:1 Inspiration 2 Personality
3 Family 4 Society 5 Heroic Confession 6 Challenges 7 Surrender to God’s
Will- sa grupong kinabibilangan. Ang karanasang ito ay naglalayon na
magsilbing instrumento ang bawat nakadalo na magkaroon ng angking vision
at maisakatuparan ito sa pang-araw-araw na pakikisalamuha at
pakikipagtalakayan ng mga estudyante. Inaasahang makapag-aambag ito sa
misyong pangkasalukuyan ng mga Lasallian: teaching minds, touching hearts
at transforming lives.
Mula sa grupong kinabilangan: 1 modelo ni Vina ang kanyang kuya
2 maihahalintulad si Celito kay St. John sa kasipagan nito sa simbahan
3 nadama ni Ismeg ang kagalakan ng kanyang pamilya noong siya ay
seminarista pa 4 regular at higit pa sa trabaho ang turing ni Marla sa
immersion kasama ang mga terminally-ill, poverty-sticken at iba pa 5 Ben
confessed that taking up Library Science as a course was heroic and he
intends to be one super librarian to whoever needs his help as info specialist
6 ang pagiging Sagada trip organizer sa dalawampu o higit pa ay
kakailanganin ng tamang pag-uugali at kasanayan ng isang edukador
sapagkat, ayon kay Elijah, isa itong uri ng kawili-wiling adult education
program 7 ikinuwento ni Mina ang mapaghamon na testimonya ng kabaitan ng
Dios kay Melba bilang isang asawa ng isang pastor na dati’y isang
pasuwelduhang engineer.
Page 57
Faculty Orientation at ang Associate Librarian
“God engages the world,” banggit ni Br. Armin A. Luistro bilang
presidente at chancellor ng DLSU. Ito rin ay kanyang paghikayat sa mga guro
na ganapin ang karanasang ito sa loob ng isa at kalahating oras habang
kapiling ang mga estudyante anumang kurso ang itinuturo. Magiging reflektivo
din ito sa saan mang lugar ng pamantasan kabalikat ang mga associate
librarian ng silid-aklatan.
Maaaring simulan ang lahat sa isang disiplina. Gamit ang The Six-
Decade Rosary of the Lasallian Family at rosaryong gawa sa kahoy na bigay
ni Br. Armin, manalangin at wikain:
“Let us remember that we are in the holy presence of God.”
“I will continue, O my God, to do all my actions for the love of you.”
“Live Jesus in our hearts forever!”
Ang tatlong maiikling mga panalangin ay halaw mula sa Living the
Lasallian Spirit: Our 3 Lasallian Prayers ni Br. Michael Valenzuela FSC.
Ang manunulat ay partisipante sa nakaraang Faculty Orientation: First
Term, Academic Year 2009-2010, May 29-30, 2009 sa Ariston Estrada
Seminar Room (L126), De La Salle University, Taft Avenue, Manila.
Page 58
Desaparecido, Extrajudicial Killings at IL
Alin ang hindi itinuturo sa silid ng mga batang mag-aaral? Inaasahang
tulad ng isang ama sa kinagabihan, bukas at may toothpick ang kanyang mata
kahit dama ang kaantukan habang nakikipaglaro sa kanyang tatlong taong
gulang na anak at nakikipagpasahan ng bola sabay bilang ng isa, dalawa,
tatlo. Bukas ang diwa ng laybraryan, 24/7, upang mapagsilbihan ang balana at
makatuklas ng mga kaisipan at pamamaraan upang handugan ang lahat ng
sorpresa salik ang serbisyo at koleksyon ng kanyang laybrari o aklatan.
Kaylaki ng magagawa ng mga kawani ng laybrari gamit ang IL
campaign sa lumalalang extrajudicial killings o enforced disappearances sa
bansa. Nararapat na nakakintal sa kanilang isipan na sa araw-araw, ayon sa
pag-aaral: one Filipino falls victim to extrajudicial execution everyday
(Simbulan, 2006). At sapagkat may mga materyales na natatanggap o mga
tagapagsalitang maiimbitahan, bigyan ng panahon ang isang forum o
diskusyon, pormal man o hindi ang pagkakaayos, na nakatuon sa
kinakailangang pag-iingat at kamalayan patungkol dito. Manawagan sa mga
grupo ng mag-aaral na masugid dumadako ng laybrari at bigyan sila ng
kanya-kanyang pagkakataon na mapagyaman ang sarili di lamang bilang mga
taga-organisa kundi bilang confederates ng mga mithiin ng laybrari. Maari rin
namang magsimula sa paisa-isang mag-aaral at magkapalagayan ng loob
patungkol sa mga desaparecido sa Pilipinas at ibayong dagat man. Mula sa
personal na pag-eebanghelyo sa isang tagapakinig na mag-aaral, sanayin ito
at hikayatin sa mas pro-aktibong aktibidad sangkot ang isa pang kapwa
Page 59
Desaparecido, Extrajudicial Killings at IL
mag-aaral.
Bilang panimula, magkaroon ng kopya ng Reclaiming Stolen Lives,
Healing Wounds, Mending Scars at CD. Libre ang mga ito gawa ng AFAD or
Asian Federation Against Involuntary Disappearances. Palawakin ang
pundasyon sa mga datos ng kasaysayan, estadistika ng FIND (Families of
Victims of Involuntary Disappearance) o ng KARAPATAN, basahin ang mainit-
init pang isinulat ni Francis Isaac na The Long Road to Justice: Enforced
Disappearances in the Philippines at ilabas o ipahanap at kolektahin sa mga
miyembro ang mga natatagong clippings mula 1971 hanggang sa
kasalukuyang taon at magkaroon ng portfolio na isinasaalang-alang ang apat
na mahahalagang proseso – koleksyon, organisasyon, refleksyon, at
presentasyon (Wyatt III and Looper, 2004).
Ang maapoy at mabungang pagsasanggunian sa isa’t-isa ng
laybraryan at mga piling indibiduwal ay tagpuan para sa magkabilang panig
upang maisakatauhan ng malaya at otentiko ang dinanas, dinaranas at
dadanasin pa ng mga biktima ng extrajudicial killings o enforced
disappearances sa ibabaw ng kalupaan tungo sa mas malawak na
pagkaunawa sa usaping kalupitan ng ilan.
Pakatatandaan na ito ay maaring gawin kahit ilan lamang ang kasapi
sa grupo ngunit mas mainam kung 2 hanggang sampu ang makukuhang
interesadong mag-aaral, pribado man o pampubliko. Ang mga mag-aaral
angkin ang napakayamang karanasan mula sa kanilang laybraryan ay
Page 60
Desaparecido, Extrajudicial Killings at IL
mababanaagan ng tatlong mga susi - kolaborasyon, liderato at teknolohiya -
ng kanilang mga tagumpay gamit ang mga desaparacido bilang backdrop ng
pagkatuto.
Page 61
Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
Isang malaking e- board bilang durungawan at espesyalista ang
nagsisilbing greeter sa bulwagan ng laybrari sa pamantasan tampok ang mga
kuwento hango mula sa Growing in Courage: Stories for Young Readers ni
Pamela Pollack, libreng babasahin na pinamamahagi ng Thomas Jefferson
Information Center (TJIC) ng United States Embassy sa Roxas Boulevard,
Maynila sa pangunguna ng kanilang Direktora na si Bb. Reyza Alenzuela.
Makulay at tila may buhay ang elektronikong durungawan at inilalantad
nito ang mga biswal na teknolohiya, bilis ng takbo, eksena at tugon sa tanong
na may kaugnayan sa labing-isang natatanging salaysay ng mga
mahahalagang karanasan ng mga bata. Halimbawa, may kakatawang
animasyon o gumagalaw na larawan ang batang negro na si Bud at
ipinapakita nito ang napakatulin niyang pagtakbo hawak ang red pop, mustard
sandwich at mansanas habang nanlilisik at duguan ang pangil ni Mr. Lewis.
Programa ito ng mga laybraryan upang maakit ang sinuman at magtanong ng
iba pang detalye sa kawani ng laybrari na nakatalaga upang pukawin ang
taglay na S.H.E. ng Bud, Not Buddy ni Christopher Paul Curtis at sa bandang
huli ay makatamo ng puntos sa aspeto ng Information Literacy.
Ginaganyak ang lahat na iklik ang aykon o Avatar ng isang batang
nakatrahe do boda na tila umaawit ng pagkadismaya sa bawat manliligaw na
di niya gusto. Matutuklasan na iisa ang mukha nito at ito ay si Lord Murgaw o
Shaggy Beard – ang lalaking di niya pangarap makapiling habambuhay.
Ang kakaibang iyak na maririnig at kahabaghabag na itsura ni Catherine sa
Page 62
Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
durungawan ay sapat na upang maakit ang tatlo o apat na mambabasa upang
dumako sa opisina ng isang laybraryan at alamin ang paghihinagpis ng bata
sa Catherine, Called Birdy ni Karen Cushman.
Gamit ang teknolohiyang hatid ng electronic white board, isang
pampanitikang hypermedia ang itinatanghal upang maging daluyan at tulay ng
pakikipagtalakayan ng mga kawani sa mga interesadong kliyente ng laybrari.
Isa-isa at ipakikilala ng laybraryan sa tulong ng kanyang laptop ang apat na
miyembro ng The Souls mula sa The View from Saturday ni E.L. Konigsburg
at kung paano ang bawat isa nasangkot sa di inaasahang kaguluhan habang
ipinapalabas sa entablado ang Annie.
Maasahan na ang laybraryan ay may handang mga larawan ng mga
tauhan mula sa labing-isa at aanyayahan ang mambabasa na hulaan at
markahan ng tamang emosyon upang magamit ito sa pagpapanatili ng
kawilihan sa pakikinig at pakikipagtalastasan patungkol kina Eldora at Lucia,
Tree-ear, ang magkakaibigang Nadia, Ethan, Julian, at Noah, Catherine at
Aelis, Ned at Bud, Shabanu at Phulan, Jack at Tomi, Nhamo, at ang mag-
anak na Jolly, Jilly at Jeremy.
Ilan sa mga maaring pampagising ng imahinasyon para sa
interesadong mag-aaral gamit ang sining ng pagtatanong:
1. Paano mo haharapin ang pagpapasiya ng iyong mga magulang
patungkol sa iyong nalalapit na kasal?
Page 63
Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
2. Nararapat ba na ang mga magulang ang pumili ng makakasama sa
buhay ng kanilang mga anak?
3. Anu-ano ang mga paghihinagpis at pangarap mayroon ang isang
bata na ulila na sa kanyang mga magulang? inabandona ng mga magulang?
4. Mas higit ba ang benepisyong dulot ng digmaan sa sangkatauhan
noong 1945?
5. Handa na ba ang labingpitong gulang na babae o lalaki sa
pagpapamilya?
6. Sa anong sitwasyon ng iyong buhay mailalarawan ang iyong labis
na pagpupunyagi?
Ang mga payak at minsanang pagkakataon at pagtatagpong ito ng
magkabilang panig – laybraryan at kostumer – ay simula ng kauhawan sa
isa’t-isa na masundan muli ang naganap ng panimulang gawain o programang
durungawan iniladlad ng e-white board.
Page 64
Basahing Muli ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers ni
Pamela Pollack, libreng babasahin na pinamamahagi ng Thomas Jefferson
Information Center (TJIC) ng United States Embassy sa Roxas Boulevard,
Maynila sa pangunguna ng kanilang Direktora na si Bb. Reyza Alenzuela.
Isang kakatwang pangyayari sa buhay ng isang negrong bata ang
hango mula sa Bud, Not Buddy ni Christopher Paul Curtis. Isang ulila ang
sampung-taong bata na si Bud at ang kanyang nais lamang ay tahakin at
makarating sa Grand Rapids upang subukang hanapin ang kanyang sikat na
ama – Herman E. Calloway. Nakakaaliw ang mga tagpo lalo na ng makaharap
ni Bud-not-Buddy si Mr. Lewis na sa sapantaha ng bata ay isang bampira.
Ang payak na pagkukuwento ng Kabanata 10 ay maaaring isang paraan
upang labanan ang kalumbayang dala ng Great Depression sa Amerika
noong 1936 sa pamamagitan ng literatura sangkap ang mga bata.
Kinakailangang maging matalas sa pag-iisip o clever si Eldora ng
Letters from the Corrugated Castle ni Joan W. Blos sa pag-aaruga kay Lucia,
tulad niya sa nakaraan, batang nakakaramdam ng pagkaabandona ng
kanyang ina – pagkabalikuko ng mga buhay. Nagawa niya ito ng mahusay at
ikinukuwento ito ni Eldora sa kanyang pinsan na si Sallie sa pagsusulatan.
Ikatutuwa at kakaiba ang mararamdaman ng mga mambabasa sa Eldora’s
Story na isinalaysay mismo ng pangunahing tauhan. Mainam na ulit-uliting
basahin bago ilagak ang atensiyon sa pangalawang sulat kay Sallie at ihanda
ang sarili bilang saksi sa unti-unting paghilom ng sugat ng isang munting bata
Page 65
Basahing Muli ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
pagkatapos ng sampung taon.
Mabigat basahin ang mga kabanata 25 at 26 ng Code Talker: A Novel
About the Navajo Marines of World War II ni Joseph Bruchac at di
mailalarawan sa kasimplehan ng mga salita ang mga hirap na dinanas ng
hukbong pangdagat dulot ng pandaigdigang digmaan lalo na kung mga bata
ang mga tagapakinig. Maihahalintulad ito sa ilang bahagi ng nobela ni Mitch
Albom ang The Five People You Meet in Heaven na kung saan inilahad dito
sa tulong ng pangunahing persona na si Eddie ang dehumanization ng mga
tauhan. Ayon sa mga Navajo: War injures the spirit at pinatunayan ito ng
dalawang nobelang nabanggit. Sa isang banda, naging isang karangalan para
kay Ned at sa iba pang kasama sa grupo na ang wikang Navajo ng kanilang
tribo ang nagsilbing bibig at salita upang maisakatuparan, maisalba at
magwagi ang hukbong sumalakay laban sa mga hapones sa Iwo Jima,
paakyat ng Suribachi.
Wala namang pagpipilian ang labingtatlong-taong gulang na
protagonista sa Catherine, Called Birdy ni Karen Cushman kung hindi
magpakasal kay Lord Murgaw - Shaggy Beard kung tawagin niya ito. Hindi ito
ang tipo ng lalaki na gugustuhin ni Catherine at taliwas sa mga katangiang
hinahanap nito: bata, mabango at malinis, nag-aaral at di Shaggy Beard.
Bagamat labag sa kanyang kalooban, tradisyon ng lumang Inglatera o
Medieval England na ang mga ama ang siyang naghahanap ng
mapapangasawa para sa kanilang mga anak na babae. Maglakbay man
Page 66
Basahing Muli ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
palayo, ilagay ang sarili sa panganib sa kagubatan, tumakas at suwayin ang
utos ng kanyang ama, babalik at babalik si Catherine upang sa bandang huli
ay hintayin ang paglipas ng mga araw at masilayan ang pag-asa – isang
napakagandang umaga sa piling ng mamahaling asawa.
Ang The View from Saturday ni E.L. Konigsburg ay lalong higit na
kahiya-hiya kay Julian dahil sa kanyang nalalaman. Sapagkat naikintal sa
kanyang isipan ng isang mahikero ang isang sikreto na lihim
magpakailanman, wala siyang nagawa upang maiwasan ang kaguluhang
naganap sa oditoryum sangkot ang dalawang aso – Ginger at Arnold - sa
isang presentasyon ng Annie. Nagmistulang piping saksi si Julian – miyembro
ng grupong The Souls na kinabibilangan din ni Ethan, Nadia at Noah. Ang
paglabas ni Gng. Reynolds sa harap ng telon ng tanghalan ay masasabing
kariktan ng kuwento, klaymaktiko at karapatan ng persona upang ipaalala ang
isang aral pang-elementarya na inaasahan sa lahat, bata man o matanda.
Inilahad ni Gng. Reynolds ang kanyang saloobin patungkol sa pangyayari:
“Part of the theater experience is learning to be a good audience. You have
not been a good audience. You have been a very bad one. I am sorry that you
have not learned at home how to act in public. I am ashamed for you because
I know you are not ashamed for yourselves…”
Walang nakaaalam kung bakit nagustuhan ng emisaryo ng hari na si
Kim ang bibinga na dala ni Tree-ear ng A Single Shard ni Linda Sue Park.
Tanging wika lamang nito habang hawak ang kapirasong putol ay wikain ang
Page 67
Basahing Muli ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
kaningningan at liwanag nito na maihahambing sa tubig. Ayon sa kanya, ito ay
madalang o pambihira at ang kalupkupan ay katangi-tangi at di
pangkaraniwan. Kagulat-gulat ito sa kawal at maging kay Tree-ear na
bagaman dama ang hapdi, sakit at pamamaga ng katawan sa pagkabugbog
niya sa kamay ng dalawang magnanakaw paakyat ng Rock of the Falling
Waters. Tagumpay itong matatawag para kay Min, Crane-man, sa sarili at sa
buong nayong kanyang kinabibilangan.
Page 68
Muli’t Muling Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young
Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers ni
Pamela Pollack, libreng babasahin na pinamamahagi ng Thomas Jefferson
Information Center (TJIC) ng United States Embassy sa Roxas Boulevard,
Maynila sa pangunguna ng kanilang Direktora na si Bb. Reyza Alenzuela.
Nakasentro kila Jolly, Jilly at Jeremy ang kuwento ng Make Lemonade
(tatlong kabanata lang ang nakasama) ni Virginia Euwer Wolff. Sa kuwentong
ito, mararamdaman ang instinkt at pagpupunyagi ng isang labingpitong gulang
na ina (Jolly) na maibalik ang buhay ng kanyang sanggol (Jilly) habang saksi
ang isa pang anak (Jeremy) na wala pang tatlong taong gulang. Halimbawa,
kagimbal-gimbal sa isang ama tulad ng manunulat ang ilang segundong
pangingitim ng kanyang anak na si Bituin na tila dala’y kaandapan o higit pa
dito sa buong kabahayan. Nagsimula ito sa matinding pagkaipit ng bata na
lubhang nagpaiyak at nagpawala ng boses sa kanya hanggang ibagsak ang
ulo upang panlawan ng ulirat at ipagkatuliro ng mga magulang. Katulad ng
kanyang ina, si Jeremy ay isa ring bayani bagamat matagal-tagal pa upang
ito’y kanyang maiintindihan. Mauunawaan sa kuwento ang kainaman ng
kaalaman sa tamang pagbibigay ng CPR o cardiopulmonary resuscitation.
Napakabata pa ni Nhamo upang sapitin ang dusa ng pag-iisa sa isang
isla at makipagtuos ng pisikal sa isang hayop o gorilya, bilang halimbawa.
Lubha itong kasindak-sindak sa imahinasyon ninuman. Mababasa ito sa
dalawang kabanata lamang ng A Girl Named Disaster ni Nancy Farmer.
Tanging di-tunay o isang pekeng larawan ng kanyang ina na lamang ang
Page 69
Muli’t Muling Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young
pinahahalagahan ni Nhamo. Ito ay naging abo bandang huli na siyang dahilan
upang ikabagsak ng kanyang katawan at ikalupaypay ng kanyang
pagpupunyagi. Kahiwagahan ang nagpanumbalik sa kanyang diwa, nagbigay
lakas upang harapin ang bawat araw at matuklasang wala na ang panganib.
Malalim at may pinaghuhugutan sa nakaraan ang manunulat na si
Graham Salisbury sa kanyang Under the Blood-Red Sun. Gusto ko lang
naman malaman kung buhay pa si Papa… Kailangan ko lang malaman,
Mama. Pinapangako ko, di ko na uulitin. Pinuntahan ni Tomi, isang Jap
frogman, ang Sand Island upang tangkaing iligtas ang kanyang ama mula sa
pagkakulong at posibleng kamatayan nito. Sa mura niyang katawan at
angking kalakasang natural sa pagpupunyagi, nalangoy niya ang dagat ng
palihim upang di mapansin ng mga guwardiya ang kanyang pagpasok dito.
Tutol ang kanyang grandpa sapagkat ayon dito siya ay maaring mabaril at
mamatay ng walang kalaban-laban. Mula sa kanyang lolo: They will shoot
you! Ito ang madalas niyang maulinigan mula sa kanyang sarili sa bawat
segundo ng kanyang pagtatangka sa maruming likido ng pakikipagsapalaran.
Nakita ni Tomi ang kanyang ama at inuulat ng kuwento na sa banding huli ang
kanyang ama ay inaresto, nabaril at wala ng buhay.
Kinakailangan pang makulong upang matagpuan ni Jack Santos ang
sarili sa kanyang sulating Hole in My Life. Sa kulungan niya natuklasan ang
kagalingan at kayamanan mayroon siya sa pagsusulat habang kitang-kita ang
pagpupunyagi naman ni Shabanu na mailigtas ang mag-inang kamelyo mula
Page 70
Muli’t Muling Basahin ang Growing in Courage: Stories for Young Readers
sa mga mandaragit at buwitre ng disyerto sa Shabanu, Daughter of the Wind
ni Suzanne Fisher Staples. Katumbas ng mga kamelyo ay kinabukasang hatid
sa kanyang sarili at kapatid na si Phulan samantalang sa gitna ng mga pahina
ng librong sinulat ni Dostoyevsky, The Brothers Karamazov (may kulay
bughaw na tatak ng kulungan), ay naghihintay ang dalawang posibilidad:
mabalam ang ninanais ni Jack o magtagumpay at tuluyan ng makapagtapos
sa labas ng dilaw na piitan.
Page 71
Higit sa Lahat, ang Laybraryan ay Isang Ebalweytor
Ang laybraryan ay di lamang debeloper ng koleksyon kundi lalong higit
bilang isang ebalweytor nito. Batid niya ang kahalagahan ng paggalang sa
kalayaang intelektuwal at karapatan ng mag-aaral tungo sa otentikong
pagkatuto nito. Hindi maaring ipilit ang sariling nais, may pagkiling, desisyong
nakakapinsala - propesyunal man o hindi, administreytor o guro, magulang o
kahit sinumang may bahagi- sa binubuong programa patungkol sa koleksyon
ng laybrari sapagkat ito ay taliwas sa inaasahang mga perspektibong maaring
may kaugnayan sa relihiyon, batas at yutilitaryanismo.
Ayon sa American Library Association, “protektado ang karapatan ng
bawat indibiduwal na makasumpong at matanggap ang impormasyong nais
mula sa iba’t-ibang punto de vista ng walang restriksyon dahil sa kalayaang
intelektwal mayroon ang lahat.” Dahil dito, obligado ang laybrayan na itaguyod
ang karapatan sa walang restriksyon na akses at ipagsanggalang din ang
karapatang pagtutol ng mga nasa sensura.
Ang otentikong paraan ng pagkatuto ay inaasahang mangangailangan
ng malikhaing programa damay ang koleksyon ng laybrari upang magbunga
ng mga epektibong inidibiduwal, mag-aaral man o hindi, na makikinabang sa
tamang paggamit ng kaalaman at impormasyon. (AASL/AECT)
Tatlo sa mga susi ay kolaborasyon, liderato at teknolohiya ang
maaaring gamitin ng laybraryan sa minimithing development ng kanyang
koleksyon. Hindi magandang larawan kung bigla-bigla na lamang aalisin ang
napakapopular na libro ng Harry Potter, Of Mice and Men ni John Steinbeck, o
Page 72
Higit sa Lahat, ang Laybraryan ay Isang Ebalweytor
di kaya ang Heather has Two Mommies ni Newman ng walang masusing
imbestigasyon. Nararapat lamang na idulog ito, magkaroon ng talakayan at
batayan kung mananatili o hindi ang isang materyal sa shelf ng laybrari upang
maiwasan ang arbitraryong pagpapasiya.
Ang pagpapahalaga sa prosesong may kinalaman sa pag-aanalisa ng
koleksyon bagaman ito ay mahabang gawain, paulit-ulit at nakakabagot sa
ilan, ay dumidepende sa pamumuno o liderato ng laybraryan. Ang layuning
kaakibat ng gawaing ito ay kapuri-puri at kapakipakinabang lalo na kung
babalikan at iisipin muli ang hamon ng otentikong pagkatuto ng mag-aaral at
ang paggalang na maaring matamo ng sinumang kabahagi sa gawaing ito ng
laybrari.
Mararanasan na may mga katrabaho na gagamit ng kompyuter upang
kumopya lamang ng softweyr para sa sariling gamit sa bahay. Hindi ba’t ito ay
di ayon sa patakaran ng laybrari? Paano ito haharapin? Iminumungkahi ko sa
laybrayan na gamitin o isagawa ang mga simulaing mayroon ang tinatawag na
otentikong model sa pagkatuto ng isang adolt.
Nasasalamin ditto ang mga inaasahan mula sa pagdalo ng
manunulat sa mga seminar workshop: The Library Management and and
the Support Staff: Partners in the Pursuit of Excellence (ASLP, 2003);
Preserving Documentary Heritage: Archives Tools and Rules (SFA,
2003); at Collection Management in a Digital Environment (CDHRD,
2005).
Page 73
Library Customer Care at ang S-E-R-V-E ng Singapore
Hindi mainam kung ang laybraryan ay masusuya, palihim man o hindi,
sa minsang hindi kagandahan ng ugali o kilos ng isang tagatangkilik. Ito ay
tahimik na sandata ngunit isang makatotohanang banta na maaring di
magdulot ng magandang relasyon ng laybrari sa kanyang mga mambabasa.
Nasusulat sa bibliya ng pakikipag-ugnayan na ang pagkasuya o pagkainis sa
isang kostumer ay di lingid bagkus ay natural na nararamdaman niya ito –
bago, habang o kahit na tapos na ang pakikipagtalakayan o usapan.
Nararapat lamang na lahukan pa ng isang laybraryan ang kanyang disiplina
sa pakikipag-ayos ng kahit na payak na sining upang di maging negatibo o di
otentiko ang pakikipagdaupang palad sa kanyang mga kostumer.
Halimbawa: halatang-halata na di nagustuhan ni Flor, isang Inglisera at
sopistikadang laybraryan, ang pagkain ng tsitsirya ni Honey, mag-aaral na
galing sa isang mayamang pamilya, sa loob ng silid-aklatan. Dinig na dinig
ang tagisan ng kanilang artikulasyon sa Ingles at matutunghayan ang kawalan
ng mas malalim na layunin kung bakit nasasangkot. Hindi naging mabuti ang
pakiramdam ng dalawang panig bagkus ito ay lagi na lang nagpapaalala sa
isa’t-isa ng kakatwang pangyayari na di kalusog-lusog sa tuwing nagkukrus
ang kanilang daan sa loob at labas ng pamantasan.
Pangalawa, ikinabahala naman ng klerk ang galit ng isang bisita dahil
sa hindi niya binigyan ng permiso ito na makagamit ng laybrari. Ang bisitang
babae ay galing pa sa Las Pinas at dumating sa laybrari ng walang referral
letter at lagpas sa takdang oras. Halos isumpa ang klerk at sinasabing
Page 74
Library Customer Care at ang S-E-R-V-E ng Singapore
masidhi ang kanyang nais na makapagsaliksik, hindi man lang siya
pinagbigyang makapasok bagama’t handa naman siyang magbigay ng
kaukulang bayad.
Gamit ang model na S-E-R-V-E mula sa isang laybrari sa Singapore,
maitataas ang antas ng uri ng pakikisalamuha sa mga tagatangkilik at
mapapabilis ang hinahangad na tagumpay sa otentikong pakikipagkaibigan ng
laybrari sa mga tagatangkilik.
Nararapat na humingi ng paumanhin ang laybrayan sapagkat di naging
kaaya-aya ang kalagayan ng tagatangkilik. Sa anumang sitwasyon, ang pag-
aaruga ng tama sa mambabasa ay dapat na makita – maayos man ito o hindi
sa serbisyong mayroon ang aklatan. (Say Sorry!)
Maglaan kaagad ng solusyon at kalimutan pansamantala ang bigat ng
problema. Sa harap ng isang umiiyak na mag-aaral na nawalan ng bag,
sabihan at papuntahin ng mabilis ito sa palikuran ng mga babae upang
masumpungan ang hinahanap. (Expedite the solution!)
Maiinis nga naman ang propesor kung paghihintayin siya sa pagdating
ng magdedesisyon kung pahihiramin siya ng higit sa limang libro o hindi
gayong ang pagpapasiya ay nasa kamay naman ng mga di liban na mga
kawani. (Respond immediately!)
Kausapin ang kostumer ng may kahinahunan at ipaliwanag na sa
ikalawang pagkakataon ay inaasahang dala niya ang kanyang library card at
ito ay validated ng mga kinauukulan. (Victory for the customer!)
Page 75
Library Customer Care at ang S-E-R-V-E ng Singapore
Mag-analisa ng mga naganap: nararapat bang humingi ng paumanhin o hindi?
Baka di naman hinihingi ng sitwasyon o mas dapat pagtuuunan ng pansin ang
tumpak na solusyon. Nakaramdam ka ba ng kabiguan sa gitna ng ngiti na
mayroon ang iyong tagatangkilik? Pakatandaan na ang tagumpay (ngiti sa
mga labi) niya ay tagumpay ng rin laybraryan at laybrari. (Evaluate the library
experience).
Ang yutilisasyon ng S-E-R-V-E mula sa bansang Singapore ay pasado
bilang isang otentikong learning model para sa laybraryan ng kasalukyang
panahon.
Maraming mga propesyunal na laybraryan ang dumadako sa
opisina ng manunulat at di sinasadyang naidudulog ang kanilang mga
karaingan. Lagi na lang handa ang manunulat sa pagbibigay ng mga
modernong model sa pakikibaka at pagpupunyagi upang maitaguyosd
ang paglilingkod ng may disiplina at sining mula sa mga siyentipiko at
sistematikong pamamaraan. Ito ay inihayag din ng manunulat bilang
lunas ng mga laybraryan ng siya ay magsalita sa Servite School,
Muntinlupa (2005), San Isidro Labrador Academy, Bulacan (2005), Pasay
City North High School, Pasay (2005) at St. Mary’s Academy, Pasay
(2006).
Page 76
Library Poverty
Damang-dama ng nakararami ang library poverty na mayroon sa
Pilipinas- mula sa badyet, kawalan ng bisibilidad sa World Wide Web o e-gap
hanggang sa kakontian ng mga kawani sa laybrari. Banggitin na rin dito ang
pag-uugali at uri ng pakikisalamuha sa kapwa manggagawa kung nasa bingit
ng desisyon o gitna ng talakayan. Kitang-kita ang di-nakalulusog na
kompetisyon lahok ay impluwensiya, pulitika at byuryukrasya.
Ilan sa mga popular na karanasan na kung saan mapagmamasdan at
mapapakinggan ang di nararapat mula sa tinatawag na mga propesyunal ng
laybrari, pampubliko o pribadong tanggapan man: may akreditasyong
nagaganap, tuwing may staff meetings, book week celebration, book fair,
promosyon, official business, affiliations, sabskripsyon at marami pang iba.
Hindi nga iyan makadalo sa isang pagpupulong sa labas dahil mayroon
siyang pinahiyang mag-aaral dito sa laybrari at ito ay nakarating na sa
administrasyon. Hinihintay na nga naming mapalitan na siya dahil tuwing bibili
siya ng libro ay may komisyon siyang natatanggap. Head pa naman namin
siya at di magandang halimbawa sa lahat. Sinasagot na nga namin iyan ng
pabalang kasi ba naman kabastos-bastos naman siya. Nakakapagod na!
Walang kwentang tagapanguna! (Laybraryan Mula sa Isang Pribadong
Mababang Paaralan)
Kapag nakita ko itong libro, anong gagawin ko sa iyo? Isasampal ko sa
pagmumukha mo! (Isang Dekano Mula sa isang Pampublikong Pamantasan)
Page 77
Library Poverty
Kumikita kasi sila sa bawat bidding na mayroon. (Hepe ng Isang
Pampublikong Laybrari)
Anong ibig mong sabihin? Pagbabantayin mo ako at magsasaway ng
mga estudyante sa Museo! Sa estado kong ito bilang direktora ay di na yata
nararapat ito. Di ko magagawa ang sinasabi mo. Naging prinsipal na ako at sa
bahay ay marami akong katulong at pwede kong utusan ang asawa ko kung
mayroon akong naisin ipagawa sa kanya. (LS Intern ng Silid-aklatan)
Nagkamali nga ako kung bakit hinayaan kong maimpluwensiyahan ng
dalawa sa desisyon kong i-promote siya. Madalas siyang liban at huli kung
pumasok sa kanyang laybrari. Nahihiya ako sa iyo! (Ehekutibo Opiser ng
pampublikong bangko)
Hindi mo dapat sinusundo ang anak niya sa oras ng trabaho.
Laybrayan ka, propesyunal at bawal iyan bilang empleyado ng gobyerno. Di
kasama sa iyong job description ang pagiging yaya at tagahugas ng mga
basong pinaggamitan nila. (Opiser ng Isang Asosasyon)
May tatlong personalidad sa kasaysayan ang maaring tularan ng lahat
upang maging kalusog-lusog di lamang sa pangangatawan bagkus pati sa
kaluluwa at kaisipan ang bawat isa kung nasasangkot o nakararanas ng ilan
tulad sa mga nabanggit. Basahin ang To Be Gentle Librarians at tuklasin ang
mga inihayag na mga mantra na maaring gamitin mula Lunes hanggang
Linggo para sa pang-araw-araw na kahinahunang kinakailangan ng mga
propesyunal na kawani ng laybrari.
Page 78
Filipiniana Librarianship
Bahagi ng isang anunsyo mula sa Library Journal, isang popular na
banyagang babasahin: upang makalikha ng katangi-tanging karanasan para
sa mga mambabasa, kinakailangang palayain ang mga kawani ng laybrari.
Kalagan sila mula sa ngipin ng pang-araw-araw na operasyon upang
mapagtuunan ang pinakamahalaga: ito ay ang mga tagatangkilik o kostumer.
Gamit ang kontent ng literatura sa Ingles ng mga Pilipino, maaaring
isaganap ng laybraryan ang isang programa upang mapagyaman pa ang
kanyang Readers’ Advisory 101 sa seksyon ng Filipiniana. Dito magagawa
ang higit pa sa inaasahan at mababawasan ang dependensya ng laybraryan
sa elektonikong katalogo. Iniiwasan ito dahil ayon kay Chelton (2003),
“ginagamit ng laybraryan ang onlayn na katalogo o OPAC upang maging
abala ang mga palad at mga mata gayong nararapat ang interaksyon bunsod
ng isang tanong.” Ito ay mapapasigla pa ng mas malalim na sesyon sa
pagsumpomg ng mambabasa sa ibat-ibang akda, anyo, paksa at kaligirang
kasaysayan, damdamin na sumasalamin sa S.H.E. ng mga piyesang pinili ng
laybraryan mula sa koleksyong pampanitikan ng mga Pilipino sa wikang Ingles
ng laybrari.
Ilan sa maaring bigyan ng repleksyon para sa RA 101 gamit ang PLE
bilang kontent ng laybraryan:
Tuliro ang mga mag-aaral sa paghinuha kung bakit Magnificence ang
titulo ng maikling katha ni Estrella D. Alfon. Maibibigay ba ng kanyang dula
With Patches of Many Hues ang payak na kasagutan o taliwas sa inaasahan?
Page 79
Filipiniana Librarianship
inaasahan? Istilo nga ba’y iisa o magkaiba? Sa anu-anong aspeto o bahagi?
May kailangang gampanan si Alfredo sa isang babae lamang at sino ang
kanyang iibigin ng habambuhay? Julia Salas o Esperanza ng Dead Stars ni
Paz Marquez Benitez? Ganito rin ba ang kaguluhang emosyunal damay ang
lipunan sa Canao o Wedding Dance ni Amador Daguio? Alin sa dalawa ang
akda ni Wilfrido Ma. Guerrero: How my Brother Leon Brought Home A Wife o
Three Rats? Sino ang sumulat ng El Consejo De Dios na isinalin sa Ingles na
may pamagat na The Council of the Gods? Isa ka bang guro o administreytor
na kabilang sa The Visitation of the Gods ni Gilda Cordero-Fernando? Anong
personal na kahirapan sa buhay ang lihim na itinatago ng manggagamot sa
Faith, Love, Time and Dr. Lazaro ni Gregorio C. Brillantes at ng Scent of
Apples ni Bienvenido N. Santos? Lubhang kaybigat basahin ang Turn Red the
Sea ni Wilfredo D. Nolledo at ang tulang Order for Masks ni Virginia R.
Moreno. Malaya mo bang irerekomenda ang In Painful Memory of a Savage
Town in Florentino Dauz sa mga bata o magdadalawang isip ka? Naaalala mo
pa ba ang napakalungkot na dulang The World is an Apple ni Alberto S.
Florentino at ang Cavort with Angels na isinapelikula ilang taon ang
nakalilipas?
May kamalayan ang laybraryan at ang mambabasa sa dayalogo na
maaring mabuo. Mas mainam na makita mula sa huli ang kasabikang
mahukay ang mga natatago o misteryo ng bawat naisulat sa nakaraan, patula
man o tuluyan. Hinihimok ng laybraryan ang mas maapoy na talakayan at
Page 80
Filipiniana Librarianship
inilalarawan ang kaligirang kasyasayan nito upang mabuksan ang pinid na
katotohanan mula sa nababasang piyesa ng literatura.
Ang perspektibong ito ay isang insentibo upang magkaroon ng mas
maganda pang ugnayan ang laybraryan at ang mambabasa. Ang diskurso sa
pagitan ng dalawa ay inaasahang skolastiko, nakadaragdag kalusugan at di
isang bigatin sa sinuman.
Sa Kabanata 3 ng Productive Librarianship in a Far-flung Area na
isinulat ng manunulat noong 2000 sa Sagada, Mountain Province bilang
isang dokumento ng tatlong mga silid-aklatan: St. Mary’s School, Trinity
College-Special Academic Program at William Henry Scott Foundation.
Nakagawa rin ng isang balangkas na magagamit ng laybraryan: DRP o
Developmental Reading Program: Guide ang manunulat para sa anim (6)
na pampublikong paaralan ng Sagada, Mountain Province.
Page 81
Super Librando, Bagong Mukha ng Laybraryan
Nakahanda ang laybraryan di lamang dahil may kaalaman siya sa mga
elektronikong pagmumulan o tradisyunal na panggagalingan kundi isa rin
siyang espesyalista na may kakayahang mapasigla ang sinuman baluti ang
isang palaruan ng impormasyon o bilang isang aykon at Wonder Laybraryan
ng Information Literacy na siyang inaasahang kaaway ng mga bandido at
namimirata at pinakaiibig ang copyright law ng bansa: Super Librando, Isang
Filipino, Wonder Man ng Silid-aklatan at Nang Ating Gobyerno! Hinihimok nito
ang laybraryan gamit ang laybrari na makapaglagak ng ekselenteng serbisyo
at makakabuo ng katagumpayan sa larangan ng paglilingkod.
Hinahangaan siya bilang sayber-kanselor ng laybrari di lamang sa
kanyang angking taglay sa teknolohiya bagkus maging sa uri ng kanyang
pakikisalamuha dahil sa ang istilo ng kanyang komunikasyon sa laybrari ay
bukas at hindi kailanman nakikipagtaguan, pinid o may tabing dahil ang
kanyang bahay-gagamga ay hayag, otentiko ang pakikipag-ugnayan at ganap
bilang modereytor ng isang komunidad.
Si Librando, tulad ng mga superkids sa kasalukuyang panahon ay may
pambihirang literasiya sa impromasayon. Nililingon, di lamang sa kanyang
higit sa ordinaryong kasanayan sa paggamit ng teknolohiya kundi dahil na rin
sa kanyang kapansin-pansin, propesyunal at superb na interpersonal na
katangian kaugnayan ang mga kliyente. Napapangiti nito ang marami baon
ang isang positibo at pangmatagalang alaala o karanasan dulot ni Super
Librando.. Ngunit ano ang kanyang itsura? May maskara ba siyang suot-suot?
Page 82
Super Librando, Bagong Mukha ng Laybraryan
Makapangyarihan? Nakakapa? Lumilipad!
Inaasahang siya ay hahanapin di lamang ng mga bata kundi
matatagpuan ng lahat ang pagkabili niya ng isang tumpak na lugar o
karapatang magmay-ari sa Ikalawang Buhay o Second Life upang doon din ay
maipamalas ang angking kagalingan. Ito ay isang hamon tungo sa kamangha-
manghang pakikipagsapalaran ni Librando sa virtuwal na daigdig bilang isang
Avatar - kaisa o instrumento ng mga indibiduwal na gustong-gusto ang biswal
na teknolohiya, bilis ng takbo, eksena at kalantaran ng kaalaman bilang tugon
sa anumang katanungan.
Si Librando, isang Super Laybraryan ng kasalukuyang panahon, ay
bahagi ng bawat nilalang na ang hanap ay impormasyon, hatid ay gabay sa
pananaliksik ng bawat kabataan, mag-aaral man o hindi.
Page 83
May Portfolio ka Ba? Ang Portfolio at ang Pagtuturo ng Lifelong Learning
Pagiging reflektibo, kritikal at otentikong pagkaranas ang maaring
idulot sa mga laybraryan ang pagkakaroon ng mga handang portfolio bilang
durungawan o batayan ng mga serbisyong ihahandog ng laybrari kaakibat ang
masusing ebalwasyon lalung-lalo na ng mga tumatangkilik dito. Halimbawa,
maaaring isa itong pag-aanunsiyo at pagtawag ng sampung masugid na
mambabasa upang makiisa bilang lupon na mangangatwiran, magbibigay ng
puna o marka sa anumang programa ng laybrari gamit at isinasaalang-alang
ang apat na mahahalagang proseso – koleksyon, organisasyon, refleksyon, at
presentasyon (Wyatt III and Looper, 2004).
Lubhang napakahalaga dito ang pakikipagtalakayan at paglilista ng
mga datos sa ikagaganda ng portfolio at ikalalago ng laybraryan bilang
tagaplano. Tinutulungan ng lupon ang laybraryan sa kanyang pansariling
repleksyon upang makabuo ng isang mabuting portfolio – alternativong
asesment at may kalidad na pamamaraan - ng mga isasakatuparang mga
gawain ng laybrari.
Nasasalamin sa portfolio ang pilosopiya, lalim ng pananaliksik,
karanasang may interaksyon, piling mga aktividades, mga layunin ng
laybraryan bilang isang propesyunal na individuwal na ang nais ay ang
matagumpay na laybrari para sa kanyang komunidad na pinaglilingkuran.
Una sa lahat, malaya ang laybraryan sa anumang komposisyon o
laman mayroon ang kanyang portfolio salik dito ang kanyang kakaibang gamit
ng imahinasyon at pagkamalikhain kasama ng mga ebidensya, materyales o
Page 84
May Portfolio ka Ba? Ang Portfolio at ang Pagtuturo ng Lifelong Learning
artifacts ng mga naganap, ginagaganap at ihahain pa lamang. Kakaiba ang
portfolio ng isang espesyalista tulad ng laybraryan kumpara sa mga popyular
na nalalaman - elektroniko man o hindi – sapagkat ito ay hypermedia, may
onlayn at tradisyunal na pagmumulan.
Pangalawa, pinakamainam na matanto ng laybraryan kung kahanga-
hanga o hindi kaiga-igaya ang gamit niyang repleksyon sa ebidensya,
materyales o artifacts ng mga naganap, ginagaganap at ihahain pa lamang ng
kanyang portfolio. Kinakailangang pagtuunan ng pansin at balikan ang
pinakadahilan kung bakit isinasailalim ang sarili sa paghahanda ng isang
portfolio. Ito ay ang ikagalak ng puso ang katagumpayang natamo at magamit
ito bilang inspirasyon o batayan para sa pagpaplano sa hinaharap.
Matatagpuan sa portfolio ng laybraryan ang kahapon, ngayon at bukas ng
isang laybari ng kasalukuyang panahon.
Page 85
Kyubikong Serbisyo at Hyperlinked na Silid-aklatan
Mapapakinabangan ng bawat laybraryan ang pagpapamalas ni
Michael Stephen ng isang balangkas upang makabuo ang sinuman ng isang
rubikong presentasyon ng isang onlayn or web-based reader service na hindi
lamang naglalaman ng serbisyong puro teksto o karaniwang higit pa dito
bagkus nagtataglay ng karagdagan at marami pang inobasyon.
Isang klasikong rubiko, Cube o bloke na maaring buuin na mahihinuha
sa konseptong hyperlinked library ni Stephen ay maaring hati-hatiin sa anim
na mukha na may siyam na padikit ang bawat isa na may pare-parehong
kulay. Kinakailangan lamang na ang bawat mukha ng bloke ay buo at iisa na
lamang ang kulay (Wikipedia, 2009):
White, The Library is transparent; Red, The Library is participatory and
harnesss user-generated content; Blue, The Library tells stories; Orange, The
Library plays; Green, The Library makes connections; Yellow, The Library
learns (http://tametheweb.com/)
- Maaring patuloy na maragdagan nito di lamang ang pagtaas ng bilang
ng mga indibiduwal na dumarako sa mga elektronikong pagmumulan ngunit
pati na rin ang isang porsiyento sa kasalukuyan na ang inuunang tangkilikin
ay ang elektronikong sayt ng laybrari.
- Nahahayaan at pinauunlakan ang mambabasa na maging modereytor
o content provider sa isang padikit bilang diretsong pagpapahalaga sa
maaring magawa nila sa serbisyong onlayn ng silid-aklatan o laybrari.
- May sariling sayber-kansilor ang sayt ng laybrari upang siyang
Page 86
Kyubikong Serbisyo at Hyperlinked na Silid-aklatan
maging tagapakinig sa anumang virtuwal na kalagayan mayroon ang
kostumer na umaasang matutunghayan ang impormasyong nililiyag.
- Ang istilo ng komunikasyon ng laybrari ay bukas at hindi kailanman
nakikipagtaguan, pinid o may tabing dahil ang bahay-gagamga ay hayag,
otentiko ang pakikipag-ugnayan at ganap bilang isang komunidad.
- Pinayayaman nito ang karanasan ng bawat kasapi dahil na rin sa mga
inobatibong serbisyo at pagsisilbi bilang daluyan ng mga talakayan,
plataporma, at pagpapakilala di lamang ng mambabasa kundi kasama pati
ang mga kawani ng laybrari.
- Inilalahok nito ang lahat sa isang pakikipagniig tungo sa kolektivong
katalinuhan o kaalaman bunga ng pagiging newbie na may angking
kasabikan, mga sariwang ideya at may kahandaang lumago sa bawat
pakikipagsapalaran gamit ang sayt ng laybrari.
Ang presensiya rin ng laybrari sa virtuwal na kalagayan di lamang sa
kanyang kasalukuyang katayuan ay isang hamon tungo sa kagila-gilalas na
mundo, ang Ikalawang Buhay o Second Life. Ang inisyatibo sa pagbili ng
virtuwal na lupa o karapatan sa Ikalawang Buhay o Second Life ay isang
katangi-tanging at inaasahang programa na kalulugdan lalong higit ng mga
indibiduwal na gustong-gusto ang ang biswal na teknolohiya, bilis ng takbo,
eksena at kalantaran ng kaalaman bilang tugon sa anumang katanungan.
Page 87
Ang Reader Service at Internet
Inaasahan na matutunghayan ninuman ang mga serbisyong pang-
aklatan na mayroon ang laybraryan para sa kanyang mga mambabasa sa
Internet o bahay-gagamga.
Bahagi sa mga gawain ng laybraryan ay ang mga malikhaing
pamamaraan upang maganyak ang mga tao na hanapin at tugunan ang mga
pangangailan sa impormasyon saan man sila naroon. Hinahayag ito ng mga
manggagawa ng mga silid-aklatan bilang readers services. Isang malaking
puntos para sa isang silid-aklatan na handugan ang publiko ng mga katalogo
at mga elektronikong panggagalingan o websites, dyornal, paksang
patnubayan at iba pa ang kanyang mga mambabasa.
Maipabatid nawa nito sa lahat ang isang hiling ng isang ama:
maging palabasa sana si Julia bagama’t siya ay dalawang taon pa lamang ng
sa gayon siya ay maging dalubhasa rin sa kultura. Unang larawan kanyang
nakita ay mula sa akdang sinulat ni Luis Gatmaitan at ito ay ang Aba, May
Baby sa Loob ng Tiyan ni Mommy!. Tuwang-tuwa si Julia tuwing bubuklatin ito
ng kanyang ina. Pagkakita sa larawan ng nagdadalang-taong babae, kanyang
titignan ang aking asawa at sabay ngiti pagkatapos sulyapan ang tiyan nito.
Ayon sa ama, “si Julia ay bunga ng isang pangarap at hinihiling na sana ay
walang depekto sa katawan…”
Katulad ng ginagawa ng ilan, may talakayang nagaganap sa tulong na
rin ng Internet. Dito di naiinip ang karamihan - mga estudyante sa kolehiyo
bilang halimbawa - at di maiksi ang pasensiya sa talakayan. Ang biswal na
Page 88
Ang Reader Service at Internet
teknolohiya, bilis ng takbo, eksena at tugon sa tanong ay mga hamon sa
laybraryan upang mailantad kaagad kung anuman mayroon ang kanyang silid-
aklatan upang mapagsilbihan ang nagangailangan. Ang kaalamang mayroon
ang laybraryan sa koleksyon at proseso ng panaliksik ay nararapat lamang na
mapaghuhusay pa gamit ang mga libre o may bayad na teknolohiya.
Nawa’y pakatatandaan ng bawat laybraryan na ang karamihan sa ating
mga tagatangkilik ay may kakaibang ekspektasyon - format agnostic,
nomadic, multitasking; paraan sa pagkatuto - experiential, collaborative,
integrated; at paniniwala - principled, adaptive, direct sa paggamit ng
impormasyon (Abram at Luther, 2004).
Pinagpipilitan ng manunulat ang onlayn na presensya ng
laybraryan sa artikulong ito dahil ito ang hinihingi at inaasahan ng ating
mga tagatangkilik, pribado, pampubliko man at ibang kategorya ng mga
aklatan. Hindi maaaring sabihin ng mga kawani ng laybrari na sila ay
hindi handa, sarado ang isip at ipagpaliban na lang muna. Ito ang
basehan ng isang planong seminar-workshop na gagawin sa Sagada,
Mountain Province sa Hulyo, 2009 ng PNU-LISAA, Inc.: Library Plus on
Web-Based Reader Services. Ito rin ang konsepto na pinagbatayan
upang mabuo ang Librarians at their Best: Envisioning and Realizing
Multilevel and Progressive Readers’ Services na ginanap sa Lyceum of
Aparri, Cagayan noong Abril 2009 ng PAARL, Inc.. Ang manunulat ay
isang ex-officio na ng PNU-LISAA, Inc. at public relations officer ng
Page 89
Ang Elektronikong Dyornal at Library Poverty
Ang library poverty ay bunga rin ng inobasyon. Ayon kay Luecke
(2003), ang inobasyon ay maaring makasira sa kadahilang maraming
institusyon ang hindi nagtatagumpay na makasabay sa mga inobasyon at
nawawala na lamang unti-unti na siya namang pinatotohanan ng Harvard
Business Essentials (2003).
Isang halimbawa ay ang pagkakaroon ng mga elektronikong dyornal sa
mga silid-aklatan. Kakailanganin ng isang pang-akademikong silid-aklatan ang
higit sa sampung libong dolyar o limang daang libong piso para magkaroon ng
elektronikong dyornal sa pamagitan ng isang pagtutulungan, alyansa o
consortium ng limang pampublikong paaralan. Maliban dito ay ang
pagbabayad ng karagdagang limang porsyento o 480 na dolyares o mahigit
na dalawampung libong piso kada taon upang magkamit ng karapatang
makapagbukas, makapag-eksplor at makagamit ng pangkasalukuyang bilang
na 175 na elektronikong dyornal na gawang banyaga.
Pagtuunan ng pansin: pitong porsiyento lamang sa mga elektronikong
dyornal na nakalista ang may kaugnayan sa Health Care Management, walo
para sa Education Management at 85 ay Business, Management at
Information Technology. Ang mga naunang nabanggit na porsiyento ay
napakaliit sa inaasahang benepisyo na matatangap o siyang tutumbas sa
halagang igugugol sa mga elektronikong dyornal ng mga paaralang ang
konsentrasyon ay edukasyon at kalusugan.
Halos lahat ay walang sapat na badyet para sa sa mga elektronikong
Page 90
Ang Elektronikong Dyornal at Library Poverty
deytabeys at ito ay nabanggit minsan ni Hickok (2007) mula sa daan-daang
panayam na kanyang nagawa . Kahit na nga ang isang koleksyon na
nagkakahalaga ng 4,050 na dolyares o 186,300 na libong piso para sa labing-
apat na elektronikong dyornal pangkalusugan at medisina ay di mabibili para
sa aming kliyente dahil sa mayroon lamang kaming 67 posiyento nito na
nakalaan para sa e-journals at di pa kasama dito ang nabanggit na limang
porsiyentong dagdag bawat taon na 202.50 na dolyares o 9, 315 na libong
piso.
Mahigit labingtatlong libo o 289 na dolyares bawat dyornal na lubhang
napakamahal kumpara sa kopyang papel na hinahahanap ng 9 sa sampung
mananaliksik sa silid-aklatan tubing Sabado.
Tinanong ko minsan ang isang BSE na mag-aaral na naghihiram ng
libro patungkol sa saligang batas. Nakagamit ka na ba ng e-journal? "Di pa po!
Ano po yon? First year pa lang po ako!" tugon niya.
Nakipagkolaboreyt si Dr. Orendain sa manunulat upang itulak ang
elektronikong bisyon na mayroon siya para sa Pamantasang Normal ng
Pilipinas. Mababasa ito sa isinumite niyang Perspektibo Sa Mga
Pagbabago ng PNU Library sa College of Languages, Linguistics,
Literature & Library Science at sa Research Department ng Pamantasan.
Page 91
Ang Copyright Law at DLSU Bilang isang Huwaran
Pinakaiibig ng isang laybraryan ang copyright law ng bansa. Upang
maiwasan ang anumang uri ng paglabag sa batas, ang Republic Act 8293 ay
isang sandigan upang maging palagay at walang agam-agam ang laybraryan
sa gitna ng pagpapasiya na may kaugnayan sa patas na karapatan ng
manunulat at ng mambabasa.
Nakatutuwang pansinin ang bagong video na gawa ng DLSU para sa
kanilang library orientation na may kaakibat na paalala patungkol sa copyright
law. Ito ay mapapanood din sa tamang panahon kung bubuksan ang
http://www.dlsu.edu.ph/library/ at nawa’y tularan ng lahat ng mga nakasaksi at
maaring tanggapin bilang panimulang pagpapahayag at pakikiisa laban sa
walang habas na duplikasyon o replikasyon ng mga babasahin (elektroniko
man o hindi) na ayon sa ilan ay nagyayari dahil na rin sa ito ay ginagawa ng
karamihan, pagsasamantala dahil walang nakakakita, at minsan lang naman
bilang rason ng iba .
Maliban sa pagbebenta ng manlilikha o ng isang tagalimbag, ang
pagpapaalam, pagsusupling o pagpapahiram sa publiko ng isang orihinal na
kopya ay isang paraan na rin upang tangkilikin ang pagkabuo ng isang akda.
Ang mga laybraryan taglay ang yaman ng silid-aklatan, gamit ang kanilang
sining at disiplina, ay may laang proteksyon sa mga orihinal na akdang
intelektwal sa artistikong larangan o pampanitikan gawa man ito ng gobyerno,
isang indibiduwal, may kasugpong sa pagsulat o kolektiv at iba pa.
Mainam na basahin muli ang kabuoan ng Intellectual Property Code of the
Page 92
Ang Copyright Law at DLSU Bilang isang Huwaran
Philippines o Republic Act No. 8293 na maaring matagpuan sa
http://www.photo.net.ph/ipcode/ at bigyang pansin ang Section 188 patungkol
sa Reprographic Reproduction by Libraries.
Mula sa mga pamantayang nakalagay sa kanilang web sites, apat sa
sampung unibersidad sa Pilipinas ang hindi pumapayag sa pagseroks ng mga
di-nalimbag tulad ng tesis at disertasyon (SPUQC;ISU;ADNU;TUP) habang
dalawa dito ay pinahihintulutan ang kanilang mambabasa na makapagseroks
ng abstract, review of literature, at bibliography o ng labinlimang pahina
lamang mula dito para sa mga mananaliksik mula sa graduate program
(UPLB;UST). Apat sa kanila ay nagbibigay ng oras upang makapag-
photocopy ang kanilang kliyente sa loob ng labinlimang minuto (BulSU);
tatlumpung minuto (TUP;ISU); at isang oras (CDU). Limitado rin kung dyornal
naman. Dalawang artikulo lamang sa bawat isyu (IRRI) at sampung
porsiyento naman ng libro ang pwedeng iseroks (SPUQC). Isa sa sampu ay
kawani ng silid-aklatan ang nagseseroks at hindi ang kostomer o ang sinuman
(MAPUA).l
Nakapag-obserba ang manunulat sa isang pulong ng South-Manila
Institutional Consortium noong 2008 at dahil sa bidyo ng DLSU na may
itema patungkol sa copyright law ay agad inisa-isa ang mga website ng
ilang pangunahing kolehiyo at pamantasan upang mangalap ng datos.
Ang mga bidyo ng DLSU at AdU ay nagging inspirasyon unang-una kay
Dr. Maria A. Orendain, hepe ng aklatang PNU.
Page 93
Walang Nakapasa sa L Classification Literacy test
Walang nakapasa sa ginawang classification literacy test para sa L o
Education information sources na may 60 porsiyentong mag-aaral mula sa
ikadalawang taon at 40 porsiyento naman mula sa ikaapat na taon sa kursong
Edukasyon. Natamo ang 65 porsiyento bilang pinakamataas nang puntos o
tatlong tamang sagot na lamang ang kinakailangan upang maipasa ang
nabanggit na literacy test. Ang pagsusulit na ito ay isang parte lamang sa
ginagawang pananaliksik tungo sa pagsuri, pagkilala upang makamit ang
isang hanay ng mga inaasahang kaalaman o learning outcomes sa pagtantiya
sa karunungang mayroon ang mga mag-aaral patungkol sa klasipikasyong
Library of Congress, lalung-lalo na ang L o klasipikasyong Edukasyon sa
kanilang pagpili ng mga panggagalingan ng mga impormasyon.
Umaasa ang ACRL o American Library Association na ang isang
indibiduwal na may literasiya sa impormasyon ay nakakapili ng pinakatamang
sistema sa pagkuha ng mga ninanais na impormasyon. Ito ay isang
indikasyong hinihingi sa pagganap ng mga pamanatayan ukol sa mga
kasanayan para sa Information Literacy at inaasahang ipinamamalas na
mabuti na may kagalingan ng bawat mag-aaral.
Natuklasan na isa sa mga pinakamahirap na aytem ay ang pagkaalam sa
kasalukuyang bilang o dami ng bibliographic entries na mayroon ang
elektronikong katalogo o talaan sa Edukasyon. Kasama dito ang pagkaalam
din sa bilang ng mga sangay ng karunungan na nakaugnay sa klasipikasyong
Library of Congress; di matunghayang gamit ng I, O, W, X at Y; at
Page 94
Walang Nakapasa sa L Classification Literacy test
interpretasyon ng decimal point sa paghanay ng mga libro at ibang babasahin
sa istante.
Batid ng mga mag-aaral na ang L ay ang tamang letra o klasipikasyon
na may kaugnayan sa kursong Edukasyon at hindi H - para sa mga agham
panlipunan- o P - para naman sa lingguwistika at literatura. May kamalayan
ang mga mag-aaral na hindi nahahati sa sampu lamang ang klasipikasyong
kanilang nakikita sa aklatan bagaman hindi alam na ito ay binubo ng
dalampu’t-isang sangay mula sa klasipikasyong Library of Congress sapagkat
mas hayag sa kanila ang sistema at klasipikasyong Dewey Decimal mula
elementarya hanggang hayskul.
Nakatutuwang banggitin na 50 porsiyento sa mga mag-aaral ay alam
kung ilan ang bibliographic entries na mayroon ang elektronikong katalogo o
talaan ang ALLAN C. ORNSTEIN, manunulat ng Strategies for Effective
Teaching. Maging ang libro na ang pamagat ay The Magna Carta for Public
School Teachers ay naihahanay at nakapuwesto nga sa LB at hindi sa LA.
Mahihinuha mula sa dalawampung aytem na inihanda ang mga
kahinaan at kalakasan patungkol sa kamalayan o kaalaman ng mga
mag-aaral sa kanilang pagpili ng mga panggagalingan ng mga impormasyon
gamit ang L o klasipikasyong Edukasyon.
Pagpapatunay at bilang isang halimbawa, Teaching Science as
Continuous Inquiry, Rowe ay matatagpuan sa LB 1585 ng klasipikasyong
Library of Congress habang ang Essentials of Elementary Science, Dobey
Page 95
Walang Nakapasa sa L Classification Literacy test
ay nakahanay sa Q 181. Parehong silang nakategorya bilang mga Science
information sources sa DDC ngunit may pagbabago kung ang gamit naman ay
LC.
Ang L Literacy Test na ginamit para sa artikulong ito ay batayan
para sa Classification Awareness/Knowledge of Undergdraduate College
Readers in Their Choice for L or Education Information Sources at sa
Seminar on The New Face of the 21st Century Libraries and Information
Specialist na ang pokus ng manunulat ay Basic Library Instruction ng
Cavite Librarians’ Association, Inc. noong Disyembre 2007 sa La Salette
Retreat House, Biga, Silang, Cavite.
Page 96
Introduction to University Life
Ang pagkakaroon ng isang kurso tulad ng Introduction to University
Life ng California State University o Introduction to Lifelong Learning bilang
programa para sa mga mababa at mataas na paaralan sa Pilipinas ay hudyat
upang maisakatuparan ang pagyakap ng mga laybraryan sa kampanyang
kinakailangan ng Information Literacy.
Ang teacher identity ng laybraryan ng anumang tanggapan ay lubhang
maitataguyod dahil na rin sa ang pagtuturo, ayon kay Rockman (2004), ay
isang katangi-tanging inaasahang kasanayan na mayroon ang propesyong
laybraryan sa kasalukuyang panahon habang dumarami ang hamong
nakaakibat sa paghahanap, pagkuha, ebalwasyon at pangangasiwa sa
impormasyon mula sa walang tigil na pagdaloy ng iba’t-iba at nagbabagong
pagmumulan – elektroniko man o tradisyunal – na siyang haharapin ng lahat
ng tao. Nakapaloob sa konsepto ng teacher identity ang maraming salik tulad
ng preparasyon sa pagtuturo, suporta ng administrasyon, multiple demands at
stereotyping bilang isang guro at laybraryan. (Walter, 2005)
Bagamat abala ang mga laybrayan sa pagdidisenyo ng kanyang
serbisyo - paghahanap, pagkuha, ebalwasyon at pangangasiwa sa
impormasyon at metadata – ang katangi-tanging inaasahang kasanayan gamit
ay teaching portfolios ay ginagantimpalaan din at magbubunga ng tagumpay
para sa kampanya ng Information Literacy hatid ng isang malusog na kultura
ng pagtuturo o healthy culture of teaching sa organisasyong kinabibilangan.
Nararapat lamang na bigyan-diin o palalimin pa ng laybraryan ang kanyang
Page 97
Introduction to University Life
kaalaman sa pedagogiya, banghay sa pagtuturo at ebalwasyon ng pagkatuto
ng mag-aaral upang maging epektibong mga guro na maghahatid ng literasiya
sa impormasyon.
Ayon kay Goodin (1991), ang mga mag-aaral na naturuan ng mga
kasanayan sa konteksto ng information literacy ay pumuntos ng higit sa
pangkalahatang pagsusulit kaysa sa mga mag-aaral na di naturuan.
Ng ituro ang mga kasanayan sa konteksto ng pagbibigay lunas sa mga
suliranin gamit ang impormasyon sa mga asignatura, naging positibo ang
epekto nito sa pagkatuto at gawi ng mga mag-aaral. (Todd, 1995)
Matutunghayan ang masidhing pangangailangan sa pagtuturo ng
IL sa Cogent Facts on PNU Library Utilization and Orientation of College
Freshmen SY 2007-2008 ni Dr. Maria A. Orendain, University Librarian ng
PNU at ang manunulat bilang assistant at tagarebyu ng stadistika nito.
Page 98
Bibliographic Powers ng Isang Laybraryan
Nakamamangha ang bibliographic powers ng isang laybraryan sa
kasalukuyang panahon. Ito ang nagbibigay sa kanya ng distinksyon bilang
isang propesyunal sa larangan ng impormasyon. Tila isa siyang
manggagamot na may handang preskrispsyon sa sinumang maghahanap ng
lunas sa sakit na taglay.
Nakatutuwa na dina mabilang ang mga datos na kanyang isinulat sa
aking library card bilang katibayan ng kanyang kagalingan. Tinanong ko siya
minsan kung nasaan ang mga libro sa Kurikulum at walang pikit mata niyang
inilagay ang LB 1570 at LB 2806.15 na siyang aking ikinagulat. Hindi man
lamang niya kinosulta o dutdutin ang desk top na may online public access
catalog sa kanyang harapan. Ang bahagi ng silid-aklatan na ito ay may higit
na 4,764 na babasahin o information sources sa Edukasyon, at madalas
akong bumibisita dito para sa aking mga pananaliksik. May mga options pa
nga siyang binabangit. Naghahanap ako minsan ng mga counseling books at
nabanggit niya kung ito ay “counseling across all professions” o “counseling
for an education course.” Sapagkat sa unang nabanggit, ayon sa kanya,
matatagpuan ang mga libro sa kabilang silid at BF 637 ang klasipikasyon
habang ang huli ay dito nga sa seksyon ng Edukasyon na nakahanay sa LB
1027.5.
Siyam kami na nakapila, ikapito ako at nasaksihan ko ang bawat datos
na kanyang isinusulat sa bawat libary card. Ayon sa kanya, ang LB 1025 ay
para sa Teaching strategies; LB 3025, Classroom Management; LB 1051,
Page 99
Bibliographic Powers ng Isang Laybraryan
Educational Psychology; LB 15, Encyclopedia of Education kasama ang mga
dictionaries; LB 3051 naman ay Measurement & Evaluation.
Hiningi niya ang aking e-mail address at kung nais ko raw ay
padadlahan niya ako ng mga e-journals sa Edukasyon na open access, free
full-text, quality controlled scientific at scholarly journals na isa-isa niyang
binanggit na aming ikinagalak na marinig dahil libre, pwedeng i-download, buo
ang teksto, may kalidad at scholarly nga.
80 porsiyentong literasiya sa L o Education information sources ay
sapat na upang ikagalak ng mga mambabasa ang kahusayan ng isang
laybraryan sa kasalukuyang panahon. Sa anumang proseso, kasanayan o
serbisyo, tulad sa sitwasyong inilarawan, inaasahan na magagampanan ng
laybraryan ito ng labis-labis at batid niya na nasa tagatangkilik ang pinal na
ebalwasyon.
Kinakailangan ang masusing assessment upang matukoy at malaman
ang lawak ng kaalaman o kakayahan gamit ang isang rubriko bilang batayan
para sa pansariling pagsukat, repleksyon at pagsusuri kasama ng iba.
Madalas na ipinababasa ito ng manunulat sa kanyang mga intern
mula sa LIS Department ng Pamantasang Normal ng Pilipinas hango sa
Arts & Social Sciences INBOX-Newsletter upang mas lalong
mapahalagahan ang kasimplehan ng gawain at maitatak sa isip ang
malaking benepisyo na mahihinuha ng lahat mula dito.
Page 100
Ang Library Poverty na Kita sa Karamihan
“Wala kaming desk top. Matagal na naming ni-request ngunit
hanggang ngayon ay di pa rin sinasagot ng administrasyon. Mahirap kayang
maging cybraryan sa gitna ng lumalalang krisis sa decision-making ng mga
nasa itaas. Kompyuter lang naman di pa maibigay! Kay laking ginhawa ang
dulot nito sa aming mga laybraryan sapagkat mauuna kami at mapapadali ang
pagtugon sa anumang hinihiling na impormasyon ng bawat kliyente namin sa
araw-araw. Ito ay natural na mga wika ng isang laybraryan sa kasalukuyang
panahon na ang nais lamang mapabilis ang paghahanap ng mga bibliographic
entries sa pamagitan ng isang on-line public access catalog.”
“Inalis ng aming prinsipal ang Internet facility na mayroon ang aking
kompyuter. Naka-anim na buwan din ito sa silid-aklatan at nakatulong sa akin
sa paghahanap ng mga deytabeys upang mapadami ko ang serbisyo nito.
Hindi ko na nga ma-eeksplor ang http://www.skoool.ph/ ng libre. Ito ay ang
bagong hypermedia na gawa ng Intel, Adopt-A-School at ng DepEd. Nagiging
tampulan kasi ito ng mga intriga kasama ng inggit ng iba pang miyembro ng
komunidad. Ang sabi nila na may mga guro sa Departamento ng Agham ang
hindi umaayon sa paglalagak ng computer unit sa silid-aklatan. Nararapat
lamang daw na ito ay ilagay sa nabanggit na departamento upang maging
bahagi ng kanilang programa.”
“Sayang ang aking mga db blogs at hindi na ito mapapakinabangan ng
mga mag-aaral dito sa pamantasan. Isesentralays na kasi ang mga computers
sa isang lugar. Ibabalik na ang aking desk top bilang OPAC unit at maaantala
Page 101
Ang Library Poverty na Kita sa Karamihan
ang desktop publishing ng Library Daily gamit ang Microsoft Publisher na
aking tinatapos. Mahirap pa namang dumako sa kabilang gusali para sa
libreng gamit ng computers at 15 minutes din iyon – panaog at pabalik. Mahal
ngayon ang USB at pambili din iyon ng diaper ng aking mga anak o 14 kilos
ng bigas sa pilahan ng NFA rice sa palengke tuwing alas dos.”
“Nagkakatalog na naman siya ng libro para sa kanyang part-time work
gamit ang oras niya dito at Internet kaya di ako makapag-Access. Minsan
inuuwi niya ang laptop ng laybrari dala hanggang Bataan para sa kanyang
consultative work doon. Ang pagkakaalam ko mali ito sa code of ethics ng
mga laybraryan."
Mayroong kamalayan sa Library 2.0 ang mga nagsasalitang ito at
mababanaag ang kahirapang dulot ng pagkadarahop sa pangunahing
information tool ng kasalukuyang panahon – ang mga kompyuter, pasilidad sa
Internet, gawi at iba pa. Ilan lang ito sa maaring sumasalamin sa library
poverty na mayroon sa buong kapuloan.
Mga pahayag ito ng mga individuwal na nakaranas ng kahirapan
sa gitna ng kaunlarang mayroon ang bansang Pilipinas. Dalawang
babae at dalawang lalaki mula sa mga pampublikong institusyon—isa ay
support staff, isang batambatang hepe, gurong laybraryan at isa ay mula
sa akademikong pamantasan.
Page 102
Ang Lipunan, Pagkatuto at Information Literacy
Tatlo lamang sa pagkahalatang gawain ang kinakailangang ganapin ng
isang laybraryan para sa kasalukuyang panahon.
Una, ang pagtatalaga o paglalaan ng mga serbisyo o pagtuturo na may
kaugnayan sa pagpapalaganap ng literasiya sa paggamit ng impormasyon o
information literacy. Maaaring simulan ito sa pamamagitan ng mga modyul na
may kinalaman sa Libary 1.0 at Library 2.0. Ang mga modyul, bilang
halimbawa, ay magtatampok ng mga layunin na may kaugnayan sa
hypermedia, klasipikasyong L para sa mga guro, plagiarism, elektronikong
dyornal, tutorials at iba pa. Malayang maisasakatuparan ang mga layunin
batay sa interes o pagpili ng modyul ng sinuman.
Pangalawa, matunghayan ng bawat laybraryan ang demonstrasyon ng
malayang pagkatuto o independent learning ng mga tumatangkilik sa mga
silid-aklatan tungo sa Ikalawang Buhay o Second Life. Ayon kay Barton,
“kitang-kita sa kanila ang pagpupumilit na mahanap ang impormasyon at ang
kahusayan sa paggamit ng teknolohiyang pang-impormasyon. Dahil dito,
kanilang binubuo unti-unti ang mga personal na landas tungo sa karunungan
at makalikha ng kulturang mapag-usisa na nagbibigay-diin sa paglikom at
paggamit ng datos o anumang uri ng kaalaman tungkol sa kahit anong bagay
(Wikipedia). Mababatid na sa panahong ito, ang mga laybraryan at silid-
aklatan ay handang tumungo kung nasaan sila upang maipaalam ang
anumang serbisyong angkin at malaman na rin kung ano ang gusto at di gusto
ng mga tagatangkilik.
Page 103
Ang Lipunan, Pagkatuto at Information Literacy
Ikatlo ay maipamalas ng bawat indibiduwal ang otentikong pagkalinga
sa lipunang kanyang ginagalawan o social responsibility taglay ang literasiya
sa impormasyon. Lahat ng mga sangkap, koleksyon, pondo at bisyon, ayon
kay Andersen, ay taglay na ng mga silid-aklatan at laybraryan. Kinakailangan
na lamang ang kadalub-hasaan sa pagtuturo, pagsasanay at makagawa ng
mga “information literacy power material packages” para sa lahat.
Sa angking kagalingan ng mga tagatangkilik sa aspeto ng paggamit ng
impormasyon, kasama ng iba’t-ibang teknolohiya ay nararapat lamang na
isaalang-alang ang yutilitarianismo, perspektibo ng batas, maging ang
relihiyon o paniniwalang ispirituwal ng kapwa at iba pa. Ito ay lubhang
ninanais sa gitna ng pagsibol ng bagong henerasyon na nagpapakilala ng
mga anyo ng ekspektasyon, ugali sa pagkatuto at sariling paniniwala.
Ito ay naging basehan ng pagkakaroon ng isang matagumpay na
seminar-workshop ang PNU-LISAA, Inc. na kunng saan ang manunulat
ay nagsilbing president ng nabanggit na Asosasyon na may pamagat na
Library and Information Literacy Power Packages na ginanap sa
Pamantasang Normal ng Pilipinas noong 2008. Napakahusay ng mga
tagapagsalita: Bb. Brinerdine Alejandrino (TJIC), Bb. Perla Garcia (/
DLSU) at Bb. Elvira Lapuz (UP).
Page 104
Library 2.0
Ayon kay Limpin (2004), ang literasiya sa paggamit ng impormasyon
ay base sa pilosopiya na nagtataguyod na ang impormasyon ay
kapangyarihan. Sinumang mayroon o namamahala nito ay kinakailangan may
taglay na kasanayan sa paggamit nito.
Ang mga laybraryan, kailanman, ay hindi nakakalag sa pagtuturo ng
literasi sa impormasyon. Kailangan nating ituro ito. Inaasahan ang lahat na
ipakikilala ang mga konsepto at ituturo ang pagsasama ng mga kadalub-
hasaan nakapaloob sa Library 1.0 at Library 2.0. Ang Library 2.0, bilang isang
bahagi, ay pagpapairal ng mga teknolohiyang dulot ng bahay-gagamga o web
hain ay interaksyon o talakayan, kolaborasyon, at multi-media at iugnay ang
mga ito sa bahay-gagamga o web ng ating mga silid-aklatan- paglilingkod at
koleksyon.
At the local scene, college librarians regret the abolition of LS 2 which
corresponds to the teaching of reference sources requiring all freshmen
students to earn at least 3 units. This is a one-time, one semester instruction
information literacy course for Library 1.0 skills. For example, if one has no
specialized instruction on library classification scheme being used, this can
result to low classification literacy causing poor shelf-reading and shelving
habits of students.
Graduate students won’t be able to know that library sections of
Edilberto P. Dagot Hall have wealth on education resources- published or
unpublished collection of the university- if one has fears/anxiety over the use
Page 105
Library 2.0
of the on-line public access catalog due to lack of some know-how.
Between OPAC and its 3-decade ago version, graduate students excite
themselves by browsing ATHENA for its best feature- e-catalogs while
librarians are being consulted for other more researcher options from packed
screen and open windows. This environment permits both the librarian and her
clients to demonstrate a key skill to multitask and achieve a blend of traditional
and e-reference bibliographic services. With a single information inquiry by a
reader, for example, both multiple applications and/or results come at hand.
These include students’ productive readership and librarians’ improved work
environment.
Nora, a Linguistics graduate student, is assured that the next time she
visits the Serials Section, appropriate lists and well-searched periodical
articles have been readied for her thesis. (Improved Scenario)
Nora, a Linguistics graduate student, receives annotations and
abstracts of related literature gathered from Philippine e-Lib. (Best Scenario)
Nora, a Linguistics graduate student, e-consults and e-discusses with
her professional librarian regularly. (Virtual Scenario)
Kung hindi man ituro ng mga laybraryan ang literasiya sa
impormasyon, nararapat lamang ang pagtatalaga o paglalaan ng mga
serbisyo na may kaugnayan dito
Page 106
Managing Libraries on the Four Pillars of Learning
Ang hamon ng pagbabago gamit ang apat na mga haligi ng pagkatuto
ni Delors- pagkatuto upang makalam, makagawa, mabuhay kasama ang iba
at maging ganap - ay tumutulak sa mga silid-aklatan at humihimok sa mga
laybraryan na harapin ang pagbabago. Batid ng lahat ang eksplosyon ng
impormasyon at ang pangangailangan ng tamang literasiya dala na rin ng
apat na nabanggit na mga haligi ng pagkatuto mula sa UNESCO. Ito ay
binalangkas maraming taon ng nakalilipas upang ihanda ang sangkatauhan
sa isang rebolusyon na inaasahang darating.
LEARNING TO KNOW WHAT TO ACQUIRE Digitization and
technologies are costly. The acquisition of electronic resources, in particular,
for a library/media center is burdensome and will make coffers empty. Dizon
(2005) said that the national government should invest more in ICT structures
necessary to access info via the Internet and increase the budget for
education sector, especially for the public libraries. School and library
administrators will have to learn to understand the information world and its
revolution around them, in order for their people to live with improved library
work environments and serve their customers completely at the least possible
time without any runaround. But, it isn’t enough for everyone to simply listen to
the world’s call for libraries and librarians to digitize, thereby, making any
attempt pointless.
LEARNING TO DO REFERENCE WORK IN A DIGITAL
ENVIRONMENT This new paradigm shift compels the information specialists
Page 107
Managing Libraries on the Four Pillars of Learning
and their reference services to effect technological changes on the teaching
and learning environment of both mentors and students. Computer technology
is at the very heart of reference activities and goals. Library professionals,
specifically, know that the most significant tool in improving reference service
is something they already know intuitively: computers. Information
professionals’ multitasking in reference work is inevitable. Between Online
Public Access Catalog (OPAC) and its decades ago version, librarians excite
themselves by browsing ATHENA for its best feature – e-catalogs – while
being consulted for other more research options from packed screen and open
windows. This environment permits the librarian to demonstrate a key skill to
multitask and achieve a blend of traditional and e-reference bibliographical
services (e-BI). With a single information inquiry by a reader, for example,
both multiple applications and/or results come at hand.
LEARNING TO LIVE AND NETWORK TOGETHER Online portals and
meta-networks have generated tremendous influences over collaborative
efforts of both state and private, educational and non-educational, business
and non-enterprising offices. They create ICT infrastructures and electronic
highways in support of the government’s plan in making the Philippines as the
“Knowledge Center of Asia.” ICT means many things for the Philippines – jobs
for our young people, a driver of investments, a tool for mass education and
as instrument for good government (GMA 2005). When people work together
on exciting projects which involve them in unaccustomed forms of action,
Page 108
Managing Libraries on the Four Pillars of Learning
differences and even conflicts between individuals tend to pale and sometimes
disappear. A new form of identity is created by these projects, which enable
people to transcend the routines of their personal lives and attach value to
what they have in common as against what divides them (UNESCO). SUCs
and Philippine’s educational consortia, for example, have electronic visions to
introduce and can move beyond what they already have achieved in an
environment having a world for zeroes and ones.
LEARNING TO BE SUPER IN ICT The information playground –
having both CD-ROM and online information sources of DLSU System,
http://www.dlsu. edu.ph/., Ateneo de Manila University,
http://www.admu. edu.ph/, University of the Philippines,
http://www.up. edu.ph/., JRU, http://www.jru. edu.ph/., etc. is superb. These,
at the forefront, have superior university library service. Theirs is a complete
database industry. They have laboratories of modern facilities for research
experiments and subscribe to colossal information databases while other
libraries subscribe to them. These super libraries, also, acquire and introduce
both externally and internally produced educational software packages and
have ICT utilities and capabilities like network computer teleconferencing,
video conferencing and the like. Their markets don’t get scared by computer
technologies but want to know more about ICT. They find it helpful not only for
work related tasks but also subdue and maximize its versatility and power for
their professional development and personal use.
Page 109
Handa ang Laybraryan sa Mga Bagong Hamon ng Panahon
Ang mga bagong panukala ay kailangan ipamalas pagkatapos
makaranas ng mga pagbabago (Garcia, 2006). Mula sa isang pamantayang
sosyal hangggang maging kasanayan, "ang pagsalin ng inobasyon at
teknolohiya ay nagdulot ng panibagong pakikibahagi ang laybraryan higit
bilang tagapaghatid o tagapamagitan ng impormasyon. Ito ay bunga ng
pagiging MALIKHAIN, pagkakaroon ng malalim na PAGNANAIS kaakibat ang
angking IMAHINASYON at kakayahang MAKIPAGSAPALARAN o MAGBAGO
ay ilan lamang sa mga personal na umuudyok sa isang laybraryan upang
hanapin ang sarili at magtagumpay. Naniniwala ang pangkasalukyang
laybraryan sa sinabi ni Edward de Bono, "sinuman ang nabubuhay sa
nakaraan, siya ay walang kinabukasan."
Ang laybraryan, upang mapabilang, umasam at higit sa lahat, makabuo
ng pagbabago ay kinakailangang matuto paano makaalam kaalinsabay nito
ang pagkatuto sa pagbabago na kinakailangan maganap sa mga aklatan.
(Garcia, 2006) Ito ay pinapatotohanan ng laybraryan mismo sa pagbuo ng
mga mabubuti at karaniwang palakad at pinakamahusay na mga kasanayan
sa bawat layuning natuklasan mula sa teknolohiya na kanyang ginagamit
upang ang sobrang paggastos ay maiwasan, magkaroon ng tamang
pamumuhunan sa oras, at maragdagan ang kahusayan at kakayahan sa
paggawa.
Kinakailangan at isang katotohanan na malaki ang nagagawa para sa
mga aklatan ang pagpapaalam sa komunidad ng anumang serbisyo na
Page 110
Handa ang Laybraryan sa Mga Bagong Hamon ng Panahon
mayroon ang mga ito. Inilalagay nito sa isipan ng balana na ang aklatan ay
puntahan o lugar para sa impormasyon at matutulungan sila na maunawaan
ang iba pang maaaring tangkilikin mula dito (Arlante, 2006).
Ang artikulong ito ay bunga ng pagkadalo ng manunulat sa
National Summer Conference on Library & Information Services: New
Paradigms for the Digital Age na ginanap sa St. Paul Retreat House,
Pico, La Trinidad, Benguet, na pinangunahan ng PAARL, Inc. noong
2006.
Page 111
Job Description ng Laybraryan
Hindi maikakaila na isa ang laybraryan sa mga propesyon na
nakikisabay sa pagbabago at pagtataguyod sa anumang dala ng kasaluyang
panahon. Nagbabago ang kanyang anyo at uri ng paglilingkod para sa balana.
Batid nito ang lawak at angking benepisyo na kanyang dulot sa sinumang
magtatanong o hihingi ng impormasyon bunga na rin ng mga teknolohiyang
dala ng digital age.
Ayon sa Fairview Public Library, hindi kailanman nagkaroon ang
kanilang staff ng anumang training bago nagkaroon ng Internet. Ang pagtuturo
na may kaugnayan sa Internet bilang isang gawain ay kakailanganin ng isang
malaking paghahanda kaakibat ang mas malalim na pagpapahalaga.
Ang mga laybraryan, sa panahon na kung saan ang mga robot ay
waging-waging sa mga bata, ay tinatawag sa iba’t-bang pangalan: cybraryan,
information specialist, at virtual librarian ay tatlo sa mga ito na makikita sa
mga E-zines, blogs at dyornal.
Ang mga nadaragdag na mga tungkulin at bagong katawagan ng mga
laybraryan ay maaring magbigay balangkas sa marami pang gampanin dulot
na rin ng teknolohiya. Marami sa kanila ang gumagamit nito sa kanilang
trabaho kahit walang nagaganap na pagbabago sa kanilang job description at
katawagan bilang mga laybraryan. Ginagamit ng laybraryan mula Reference
ang Internet, ang online library catalog at online databases upang tulungan
ang sinuman sa paghahanap ng materyales. Nasabi ni Brown (2002) na
patuloy na ginagampanan ng mga laybraryan ang kanilang mga gawain at ang
Page 112
Job Description ng Laybraryan
pagkakaiba lamang ay mayroon siyang karagdagang mga gamit o tools para
dito.
SPECIMEN: Librarian 1 (Arts and Social Sciences/Periodical Section)
Supervises and manages the reading area of the Section (supervision,
instruction, guidance, instruction, bibliography, assessment)
1. ROOM
Initiates a marketing brand to sell services of the Section such as: Fast
Access, Create Success is adopted primarily to:
a. accelerate reference service
b. recognize the power of access, not only the strength of holdings
c. promote productive and excellent readership
One library has Excellent Product, Excellent Delivery System, Excellent
Mindset while Ateneo libraries have In-line with the Past, On-line with the
Future. This is necessary for all libraries.
Creates a flow-chart/model of library routine for room management and
discipline like: R-S-B-P plus D means Registration-Statistics-Book Borrowing-
Photocopy Request plus Discipline;
Assists through OPAC and with an internet facility for search
assistance;
Produces an in-house brochure;
Keeps books in the shelves and/or organizes; a classification literacy
test is done to evaluate readers’ utilization and shelving habits.
Page 113
Job Description ng Laybraryan
2. PEOPLE (student assistants, LS interns, faculty, etc.)
Introduces a model or a routine cycle/framework in carrying his tasks
daily for a warm and courteous reception to a client’s request as a sign of
recognition of the value of a client to the service; and, immediate response to
the client’s request and the completion of the service at the least possible time
without any runaround:
Example:
S – Say sorry
E – Expedite the Solution
R – Respond immediately to the Customer
V – Victory for the Customer
E – Evaluate the Library Experience
SOURCE: Building Customer Loyalty by Michael S.G. Boey, 1997
Prepares/writes articles for a library newsletter and/or produces a
weekly newsleaf and informs reader newly acquired reading materials, etc.
(The Library Chronicle, The PNU Post, The PNU-LISAA Newsletter with
articles like: Oops: Why the Librarians Gain Public Respect, At the Charging
Desk, Professional Ethics: The Librarian and His Constituents and His Co-
workers, etc.)
Assists students, faculty and administrative employees in their library
research by having continuous classification literacy campaign in their use of
B, C, D, E, F, G, H, J, K, M, N; general orientation on the use of the PNU
Page 114
Job Description ng Laybraryan
library allows maximum use of the collections by the adoption of an open
access system;
Supervises student assistants and Library Science interns by orienting
them through Powerpoint presentation of their Circulation Work and activities
and adopt the Librarian’s Mantras (How to Be Gentle Librarians) in
approaching behavioral problems in the Section.
Interns are provided with options before embarking on reference work
and serial work. First, create things to do- an LS intern is permitted to suggest,
generate, initiate relevant tasks. If her list is not enough, a second option is
given. The librarian prescribes and gives specific activities to accomplish to
the intern.
Supervises in repair and covering of books;
Serves as the readers’ adviser in the Section through book talking and
bibliotherapy, where there is a review of the delivery, content, audience impact
and relevance. Book talk is a speaking activity done with Library Science
interns. This allows current awareness and reader analysis as well. Some
titles used for book talks were Hope for a Flower, The Old Man and the Sea,
The Pearl, The Alchemist, Who Moved the Cheese, etc.; book discussion
groups. Let’s Read the Little Prince Again is an encouragement for librarians
to perform as book consultant and eventually help assist readers behaviorally
and academically; and class visits. Activities like Book Caravan, Wedding
Dance in Philippine Literature classes under Prof. Marquez, Why Worry as
Page 115
Job Description ng Laybraryan
gifts to classes have given the librarian extra time and contact hours with his
readers.
3. Takes charge of resources;
BOOKS
Produces general listings/inventory/bibliographies, catalogs, indexes,
and other search tools etc. by subjects for PHILOSOPHY, PSYCHOLOGY,
RELIGION, HISTORY, GEOGRAPHY & ANTHROPOLOGY, SOCIAL
SCIENCES, LAW, POLITICAL SCIENCE, MUSIC, & THE ARTS and have
these shown online through blogs, web sites and other web-enabled
measures.
Maintains a web site for an on-line show of services that the Section
offers on matters concerning bibliographic powers and resources of the library
and the librarian including Filipiniana titles: ARTS & SOCIAL SCIENCES
INBOX, http://www.ramospnulisaainc.blogspot.com
PERIODICALS
Updates and meticulously selects articles for clipping files and does
periodical indexing. (1) Clipping files have helped and assisted library
clientele. specifically, recent issues that books have yet to publish are fairly
explained and expanded through articles periodically clipped out from
subscriptions; (2) Periodical index refers to a type of an index having
periodical articles as its contents with bibliographic information fundamental to
fast article search. It is a compilation of both published and unpublished write-
Page 116
Job Description ng Laybraryan
ups personally indexed by the librarian with subjects assigned to each article
for easy retrieval.
Monitors weekly bulletins on contemporary issues namely: Talk of the
Town, Health & Science, Education & Home, People at Work, etc.
Writes and requests from donating agencies free serials & other
publications and acknowledges each. Donors include NCCA, Kaisa, Haribon
Foundation, DOST, etc.
Researches and owns free e-journals:
1. Science Education: http://www.sciencepub.org/nature/ : Nature and
Science; http://www.akamaiuniversity.us/PJST.htm: Pacific Journal of Science
and Technology: An Interdisciplinary Journal of Research, Theories, and
Observations; https://www.llnl.gov/str/: Science & Technology Review
2. Mathematics Education; http://www.emis.de/journals/index.html;
http://www.emis.de/journals/JAA/index.html: Journal Of Applied Analysis
http://www.emis.de/journals/JGG/index.html: Journal for Geometry and
Graphics
3. Elementary Education; http://ecrp.uiuc.edu/: ECRP: Early Childhood
Research & Practice; http://edinformatics.com/research/online_journals.htm:
ED i n f o rma t i c s : E du ca t i o n f o r t h e I n f o rma t i o n Age ;
http://aera-cr.asu.edu/ejournals/: AERA SIG Communication of Research:
American Educational Research Association Special Interest Group.
4 . S p e c i a l E d u c a t i o n ; h t t p : / / j s e t . u n l v . e d u / :
Page 117
Job Description ng Laybraryan
JESAR JOURNAL Of Spec ia l Educa t ion Techno logy ;
http://www.internationaljournalofspecialeducation.com/: International Journal
of Special Education; http://www.psychinnovations.com/linkread.htm:
Psych Innovations
5. Language Teaching;
http://exchanges.state.gov/education/engteaching/eal-foru.htm: English
Teaching Forum; http://iteslj.org/: The Internet TESL Journal for Teachers of
English as a Second Language; http://www.njcu.edu/cill/journal-index.html:
The Journal of the Imagination in Language Learning and Teaching
6. Reading ; http://www.readingonline.org/: Reading Online;
http://www.readingmatrix.com/journal.html: The Reading Matrix;
http://www.reading.org/publications/journals/rt/current/index.html: The Reading
Teacher
Prepares and submits reports of library activities to the University
Librarian.
Makes statistical and annual reports to become bases in explaining
specific library behavior, progress and/or growth.
Example:
a study report on OPAC utilization, Book Resources on Education Still
Vast – OPAC Study, SMIC’s Library’s Referrals, Highest in August, utilization
of periodicals, Journals, Most Utilized Reference Sources, reference materials,
in Preferred Titles of Undergraduate Readers of the Reference & Serial
Page 118
Job Description ng Laybraryan
Section…
Gives time to grow professionally (study, attends seminars, etc.)
Attends and reports some feedback about a seminar attendance to
both the University librarian and the organizer demonstrated in the article:
Innovativeness and Better Library Performance for a national conference in
Baguio years ago; Libraries, Museums and Archives, held at the Museum of
the Filipino People, Superior University Library Service, Intramuros, Manila
etc.
Holds conference chairs and discovers expertise through Library
Customer Care in 2007, Library Plus and Information Literacy Power
Packages in 2008.
Serves as president to PNU-LISAA, Inc, an LS alumni association;
secretary to library staff meetings, etc.
Speaks and gets consulted by peers through seminar invitations & talks
on The iSuperLibrarian Syndrome in the Workplace in CvSU, Libraries and the
Four Pillars of Learning for Calabarzon librarians, Developing Information
Literacy Competencies by CLASS, Cavite , etc.
Writes on perspectives on the new average PNU librarian with 2003
samples like: Naming the SERVQUAL of the PNU Library with a Marketing
Brand, Strong Leadership and Strong Library Support Staff and Quick
Archiving is ISO.
Page 119
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
ABSTRAK
Name : RODERICK BATURI RAMOS
Course : Master in Education
Specialization : Library Science
School : Philippine Normal University
Adviser : Maria Arcilla Orendain, Ed.D.
Date : March 2011
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine
Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed
Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
Layunin
Pangkalahatang Layunin
Pangunahing layunin ng pag-aaral na ito na masuri ang Continuing
Professional Education ng Philippine Association of Academic and Research
Librarians, Inc. o PAARL, Inc. sa taong 2010. Inihayag ng pag-aaral na ito ang
epekto ng programang Continuing Professional Education batay sa mga
baryanteng konteksto, input, proseso at produkto. Ang pag-aaral ay
naglalayong sagutin ang mga sumusunod na katanungan:
1. Ano ang pagsusuri ng mga kalahok sa programang komperensiya
ng PAARL, Inc. batay sa mga sumusunod:
Mga Layunin (Context evaluation)
Nilalaman ng CPE (Input evaluation)
Page 120
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
Mga Lektiyurer at presentasyon (Process evaluation)
Kalidad ng komperensiya at organisasyon nito (Product
evaluation)
2. Anong programang pangkomperensiya ang maaaring imungkahi
para sa PAARL, Inc. nang sa gayon ay magkaroon ng kontrol sa kalidad ng
proseso ng continuing professional education ang mga miyembro at mga
tagatangkilik?
Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral
Ang pag-aaral ay nakatuon sa programa para sa continuing
professional education ng Philippine Association of Academic at Research
Librarians, Inc. o PAARL, Inc, (mga komperensya, programang seminar-
workshop at ebalwasyon) para sa taong 2010. Kasama sa pag-aaral bilang
sumasagot-kalahok ay ang mga dumalo sa pambansang komperensiya sa
Superior Practices & World Widening Services of Philippine Libraries na
ginanap sa sa Lyons Function Hall ng Dao Diamond Hotel, Tagbilaran City,
Bohol noong Abril 14-16, 2010 at ang mga dumalo sa isang parallel session-
workshop patungkol sa Library & Web Services 2011 na ginanap sa
Multifunction Hall ng Holy Angel University, Angeles City, Pampanga noong
Agosto 19-20, 2010.
Sinubok din ng pag-aaral na ito na matuklasan ang mga problema at
paghihirap na naranasan ng komiteng nanguna sa programang continuing
professional education lalo na sa pangangasiwa nito.
Page 121
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
Ang pag-aaral ding ito ay nakatutok sa mga benepisyong hatid ng
continuing professional education sa propesyonal na kasanayan, teknikal na
kasanayan at mga personal at panlipunan na mga katangian. Ito rin ay
isinagawa upang malaman ang mga karanasang natamo ng mga nagsidalo
mula sa dalawang komperensiyang pinangunahan ng PAARL, Inc.
Metodolohiya
Ito ay isang pagsusuri sa programang continuing professional
education ng dalawang pangunahing programang komperensiya ng PAARL,
Inc. ayon sa CIPP Model na binuo ni Stufflebeam. Ang pagsusuri ay ibinatay
sa mga nakalap na datos at impormasyon na natipon mula sa mga kalahok ng
komperensiya.
Kinalabasan ng Pag-aaral
1. Pagsusuri ng mga kalahok sa programang komperensiya ng PAARL,
Inc. batay sa mga sumusunod:
1.1 Mga Layunin (Context evaluation)
Umaayon ang mga kalahok sa markang 2 at natanggap nila ang
kanilang inaasahan at naisakatuparan ng dalawang komperensiya ang mga
layunin para sa parehong mga programa. Ang mga layunin ng parehong mga
programang komperensiya ay nakatuon sa epektong pagbabago sa lahat ng
uri ng mga aklatan habang tinatayo ang bagong uri ng pamumuno. Ang lawak
nito ay sakop ang buong mundo dahil na rin sa paglalayong
internasyonalisasyon ng mga serbisyo ng mga silid-aklatan sa pamamagitan
Page 122
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
mga web-based at onlayn na mga teknolohiya. Nagkaroon ng pagnanais na
ilahok ang lahat ng mga sektor, pampubliko at pribado, iba’t-ibang komunidad,
mga lokal at internasyonal, upang mapagtanto ang epekto ng mga aklatan at
mga kawani nito sa buhay ng kanilang mga pinaglilingkuran. Sa tulong ng
mga programang komperensiya, maaari nang pasiglahin at maengganyo ang
mga kliyente ng mga aklatan upang hanapin ang kanilang tulong sa mga
bagay na may kaugnayan sa serbisyong pang-impormasyon.
1.2 Nilalaman ng CPE (Input evaluation)
Ayon sa mga kalahok ng Superior Practices at Library & Web
Services 2011, natugunan ng mga nilalaman ng mga lektura ang mga layunin
ng dalawang komperensiya. Sila rin ay sumang-ayon na ang pagkakasunod-
sunod at daloy ng mga lektura at antas ng mga nilalaman ay angkop sa nibel
ng mga nagsidalo kabilang ang linaw at pagiging kapaki-pakinabang ng mga
handawt. Ang Library & Web Services 2011 lamang ang nakakuha ng mas
mataas sa markang 2 batay sa linaw at tulong hatid ng visual aid.
1.3 Mga Lektyurer at presentasyon (Process Evaluation)
Ang marka ng mga lektyurer at mga presentasyon para sa
Library Web Services 2011 ay mahusay. Tunay na kasiya-siya ang pagiging
epektibo ng mga estilo ng mga lektyurer sa kanilang presentasyon para sa
Superior Practices at Library Web Services 2011. Ang mga lektyurer at
presentasyon sa Pampanga ay tunay na kasiya-siya lamang. Markang 2 para
sa bawat isa sa mga sumusunod: ang mga lektyurer ay may epektibong estilo
Page 123
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
sa presentasyon; may sapat silang kaalaman at alam ang mga paksa na
kanilang ibinabahagi; umaayon sila sa antas ng mga nakikinig o kalahok;
maayos ang pagkakatalakay at pagpapaliwanag ng mga paksa; at, tumutugon
sa mga katanungan sa panahon ng forum.
1.4 Kalidad ng komperensiya at organisasyon nito (Product evaluation)
Sa aspeto ng paghawak ng forum at paghahain ng parehong tema,
nakakuha ng markang 1.25 ang Library & Web Services 2011 habang
markang 2 na man sa Superior Practices. Ang mga forum ay naisagawa ng
kapaki-pakinabang habang ang rekomendasyon para sa mga katulad na mga
tema ay hindi ipinahayag ng matindi. Ayon sa mga kalahok, ang Library Web
Services 2011 ay mahusay sa aspeto ng mga impormasyong naipabatid,
bagong kaalaman at kasanayang nakamit, organisasyon ng konperensiya,
katanggap-tangap na kapaligiran para sa pag-aaral, pagkamatulungin ng mga
nasa komite, ang pagkatuto ng mga kalahok ay lalo pinahusay habang ang
Superior Practices ay lubhang kasiya-siya.
Kongklusyon
Batay sa mga resultang lumabas sa pag-aaral na ito, nabuo ang mga
sumusunod na kongklusyon:
1. Nais ng mga kalahok na ang mga programang komperensiya
pinamamahalaan na may kalidad, sangkap ang maliliwanag at magkakaugnay
na mga layunin. Ang kahandaan ng mga bumubuo ng komite sa
pag-oorganisa ng konperensiya ay maglalaan ng kahalagahan nito habang
Page 124
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
ang tagumpay ay sinusukat sa pamamagitan ng kung ano ang nilulunggati
bago pa man ang pagdako ng bawat kalahok dito. Nararapat nilang malaman
dahilan para sa pag-aaral ng isang bagay. Mula sa pagrerehistro para sa
isang konperensiya, batid na karaniwang kung ano ang layunin at gustong
makuha at malaman. Samakatuwid, pahalagahan nila ang isang programang
konperensiya kung ito ay organisado at malinaw ang mga sangkap sa
pangangasiwa. Nararapat din na ipahayag at ipakita ng mga lektiyurer sa
mga kalahok kung paano makakatulong ang programa upang makamit ang
kanilang mga layunin.
2. Na ang paggamit ng paralell session-workshop na kung saan ang
sinumang kalahok ay binibigyan ng pagkakataon na pumili ng mga sesyon na
dadaluhan at mga lektiyurer na mapagkukunan ng kaalaman ay lubhang
hinihikayat. Sa pamamagitan nito, ang mga kalahok ng komperensiya ay
maaaring magdesisyon at dumisenyo ng akmang moda para sa kanilang
sariling pag-aaral. Malaya at diskarte nila ang pagpapasiya para sa pang-
sariling proseso sa edukasyong propesyonal at hawakan at tanggaping kritikal
na batay sa kung ano ang nararapat o angkop sa kanilang mga kagyat na
pangangailangan.
Rekomendasyon
Batay sa mga pagsusuri at konklusyon sa ginawang pag-aaral,
iminumungkahi ang mga sumusunod:
Page 125
Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011.
1. Ang continuing professional education ng PAARL, Inc. ay dapat self-
directed. Ang mga tagapangasiwa ng komperensiya ay inaasahang aktibong
isasama ang mga kalahok sa proseso ng pagkatuto, partikular na sa kanilang
pagpili ng tema ng sesyon at mga paksa na dadaluhan. Ang pagkatuto ay
naaangkop sa kanilang mga trabaho o iba pang mga responsibilidad na may
halaga sa kanila. Ito ay maaaring maganap sa pamamagitan ng pagpapaalam
sa mga kalahok ng kanilang pagkakataon na makapili ng mga paksa na
sumasalamin sa kanilang sariling interes. Ang paggamit ng paralel na mga
sesyon ay hinihikayat.
2. Ang mga propesyunal na mga organisasyong pang-laybrari, maliit
man o malaki, alam na kung paano makamit ang mga layunin at
magampanang mabuti sa kasalukyang kapaligiran sapagkat ang
diseminasyon ngayon ng pangangailan sa pagsasanay ay mananatili, lagi-
lagi, at napapanahon. Ang mga pagsasanay ay maaaring mapagpatibay ng
iba't ibang mga pamamaraang kung saan ang mga indibidwal ay makakakuha
ng hindi lamang optimal na antas ng pag-aaral kundi idagdag pa rito ang
mabilis na paggamit at paglapat ng kaalamang natamo kaagad sa loob o
labas ng pinapasukang silid-aklatan.
3. Ang programang continuing professional education ay dapat na
pinaplano at ibatay sa resulta ng pagsusuring CIPP upang magsilbing gabay
para sa bawat konperensiya tungo sa isang mas sistematikong pagpapatupad
at mas mahusay na direksiyon.
Page 126
A Concept Paper on Blog Utilization, A Creative Archiving Activity for the Library of the De La Salle University-Manila
To create a blog for the Archives’ services of the De La Salle University
-Manila aimed at showing what’s in and sighs about who’s been worming
around for anything enormously valuable – informational, historical, evidential,
and intrinsic – that is housed where Lasalliana collections can be found.
Blogging, specifically, is creative archiving and can market the DLSU
archives office as an exciting source for information and records. Since it’s
free or with charge, creative archiving allows the library maximize and permits
the public to find out what the online space, the huge Cyberspace, has
provided them both - where archives can creatively functions, serves a
potential market and endorses record groups and items. Definitely optimizing
some digital promise, this shall shape the way clients view archives.
Introduction
'Blog' is short for 'weblog', a frequently updated publication of
comments and thoughts on the web. Usually it is reflecting the views of the
blog's creator. Blogs consist of text and images and are sorted by date. The
newest information is on the top and there is an archive of the old one. People
create blogs to share their thoughts with the world. A person writing in the
journal is called a 'blogger'. Bloggers write about different topics: from the
typical daily situations to the progress of some scientific researches. The
readers also can leave comments and thus make the whole blog more
interesting and useful. (http://www.siteground.com/tutorials/blog/)
You forgot to take a picture of a moment you don’t want to forget.
Page 127
A Concept Paper on Blog Utilization, A Creative Archiving Activity for the Library of the De La Salle University-Manila
Brother George Van Grieken, on a Saturday, came last July 3 during Brian’s
birthday. Standing beside the movable shelf for Lasalliana, he suggested
Touching the Hearts of Students: Characteristics of La Sallian School
(1992) be put in the stacks always. It’s his book. The archives room has only 2
of the said book while he promised to send copies. According to him, one
book that is very popular in America which must also be shelved in the stacks
is John Baptist de La Salle: the Spirituality of Christian Education (2004).
Brother George iterated that the De La Salle: A City Saint and the
Liberation of the Poor Through Education (1996) is very good source for
the history of De La Salle. Also, Brother Benilde Romancon, FSC: the
Teacher Saint by Luke Salm, FSC (1987) is worth keeping.
As soon as you feel the right moment- write! Jose Javier Reyes,
acknowledged as one brilliant and multi-awarded movie-television director and
screenwriter ever produced by the University, donated more than three-
hundred film and tv scripts to read on. Some shelved hardbound film scripts
are Petrang Kabayo (1988), Super Inday and the Golden Bibe (1988),
Pahiram ng Isang Umaga (1989), Si Aida, si Lorna, o si Fe? (1989), My
Other Woman (1990), Emma Salazar Case (1991), Iisa Pa Lamang (1992),
Ikaw Ang Lahat Sa Akin (1992), Unang Tibok ng Puso (1992), Kadenang
Bulaklak (1993), Makati Ave. (Office Girls) (1993), Kutob (2005). Also found
in the university archives are voluminous TV scripts of Palibhasa Lalake
(1986) which featured Katawan by Hagibis as opening and ending theme,
Page 128
A Concept Paper on Blog Utilization, A Creative Archiving Activity for the Library of the De La Salle University-Manila
Eh Kasi Babae! (1987) with actors like Gloria Diaz and Janice Jurado and
Abangan ang Susunod na Kabanata (1991), a show preceded by Tonight
with Dick and Carmi and followed by Okat Tokat. Reyes is an alumnus of De
La Salle Grade School, La Salle Greenhills High School and AB, 1968, 1972
and 1976 respectively. His collections, three shelves away, appear beside
collected works of literary giants namely, Bienvenido N. Santos, Cirilo F.
Bautista, Clodualdo del Mundo, Jr., Efren R. Abueg, and Isagani R. Cruz.
I will not forget to take a picture today… Memorabilia collections
consisting of books, manuscripts and personal mementos can be captured
through photo-making.
Eyes-wide-not-shut:
Whose face, on a PhilPost stamp, is acknowledged as the very first
recipient of the St. John Baptist de La Salle Medal given in 1965?
Whose compact disc that shows Philippine nationalism since 1898?
A photo caption says: “On May 28, 1992, at the age of 1994, one year
after he witnessed the fruition of his struggle and the realization of his dream,
the removal of the US bases, he died a fulfilled man.”
Is it Marissa who really said this or someone else?: Ang pag-aasawa’y
hinahanap lang ng aking katawan. Ang panganganak ay kinakailangan
ng aking katawan. Ang pagsusulat ay kailangan ng aking diwa, ng aking
kaluluwa.
It was advised that before a blog be created, five factors are suggested
Page 129
A Concept Paper on Blog Utilization, A Creative Archiving Activity for the Library of the De La Salle University-Manila
to be considered before creating a blog:
Culture The university archives can use blogs to propel historical value
of its records by engaging its prospective audience, to turn on, more than their
curiosity about St. John Baptist de La Salle, Patron of Teachers, salient
documents found in the Archives of DLSU, and valued people and days in
portraits, and collection of photos, and, also, to authentically engage all to
think and talk about them. Dialogue
Transparency The intention of planning to blog about DLSU archives
is for whoever gets to comment, becomes a follower and expects a host of
knowledge sources and expression of varied viewpoints. Writing It shall have
entertaining content and that it exudes some intensity of passion revealing the
enthusiasm before, when and after an article is posted. Time
Methodology
A committee shall be formed to work on the following:
a. discussion about blogging as a special service of the Archives;
b. staffing persons, calendar and blogging schedule;
c. blog creation and its process;
d. evaluation, to confer and meet for feedback and to improve the
service.
Page 130
A Concept Paper for a Roving Library Staff (Internal) for Reference Service of De La Salle University-Manila
To be a roving library staff moving throughout the library building for the
De La Salle University-Manila aimed at offering mobile reference service to
where the user-clients are. Its presence on all floors draws attention to assist
patrons who intend not to come around the reference desk. A roving staff
person may be able to deliver as fast as he can what the client’s information
needs at hand and offer a worthwhile and successful stay in the library.
Specifically, this roving activity:
- accelerates reference service;
- recognizes the value of the availability of a staff person at a time of
need; and,
- promotes productive readership.
This roving reference service for the library of De La Salle University
shall make its staff more visible at all times. An underserved group of patrons
will now be supported since the library provides ‘point of need’ reference
assistance (Kalsbeek, O’Shea & Sylka, 2005). Also, the staff person appears
where students congregate like in the newly renovated Internet Café, round-
table discussions inside the Bienvenido N. Santos Memorabilia Room, on-line
public access catalog stations or even while they queue to claim for their bags.
It is one on-the spot information and/or reference assistance without a desk
increasing visibility rate of librarians and awareness of reference service
(Miller, 2008). The staff person brings with him pathfinders, library manuals,
a laptop for demonstration and must be equipped with few effective customer-
Page 131
A Concept Paper for a Roving Library Staff (Internal) for Reference Service of De La Salle University-Manila
handling and communication techniques. And in doing so, with its positive and
very high impact outcome, the staff person becomes a walking PR making use
of a roving technique as platform, an event (Garrovillas, 2010).
Introduction
The library becomes more accessible within through its roving staff.
The rover, either approaches and asks the patron:
How may I help you find what you need? or allow the patron
to approach the rover for the desired assistance. The rover
finds patrons in all the floors and many times seen assisting those who are
using the catalogs and instructs them about basic information searching
methods. Just being seen on the floor and identified as a staff person will
provide better service (Bacon, 2007). The rover wears a LORA cap, in a green
and white laboratory gown or simply in a shirt with ASK LORA dyed on it,
obviously, to fascinate onlookers on why she looks, dresses up and behaves a
little differently than all the rest. Patrons come nearer and the rover starts to
offer candies, neon colored ballpens, memo pads, stickers, and other service
promo paraphernalia to excite any to solicit reference help from her. Technical
queries are entertained and machine assistance as well. At times, the rover
walks in the library lobby and stands beside the IMS behind a LORA paper
mask. Her hand demonstrates what she is about: Delighted to serve you!
Even those who are so gripped with using laptops, who may appear,
from afar, not mindful of the rover’s being there will turn into all ears,
Page 132
A Concept Paper for a Roving Library Staff (Internal) for Reference Service of De La Salle University-Manila
be spectator and eventually, recipient of a personalized information and
reference service of a lady or a gentleman staff person whose task is to rove
around and be pleased at the same time with more than five help out
instances with information seeking library patrons in a day. Her frequent visits
to the University’s Circulation Section, while shelving displaced books, are
enough to create a buzz and alert loyal shelf guests about LORA’s authentic
intention to offer her time, proficiencies, and stimulate some sense of
belongingness between and among them. Also, Lora is sharp to identify who
is to approach, who is approachable, and when to approach a potential
beneficiary of the library’s added out-of-the box service. For example, a busy-
looking guy who goes to and from his table, walks around cabinets, browsing
items on the shelf is LORA’s perfect target to score for the day’s roving goals.
To illustrate, Rover Librando is rover LORA. Both of them are librarians
on call and staff persons on location. They make several trips to memorabilia
rooms in order for Lorenzo, Francisco, Bien and Bro. Andrew meet and
engage viewers of their huge achievements and mementos to take them on,
journey back, on and on, to what they had witnessed while mortals of this
nation. Their rooms cease to be forlorn since either Lora or Librando is often
spotted inside and that encourages attendees to come after. Their stay is
prized with a certain gift of knowing about a piece of each and of his milieu
and permits them feel connected, again, to 24-year Philippine senator Lorenzo
Tanada, cancer-stricken don Francisco Ortigas, English stories publisher
Page 133
A Concept Paper for a Roving Library Staff (Internal) for Reference Service of De La Salle University-Manila
publisher Bienvenido N. Santos and beloved DLSU president from 1979-1991
and 1994-1998 Bro. Andrew Gonzales.
Rover named Librando, never forgets, to tour around a pair or stir up a
group to guess who became winner, a pensionado-scholar, out of the donated
pottery collection and museum artifacts of Daniel Tantoco, Jr. found beside
the Archives Room. He amazes the same group with the Philippine
Numismatic Collection of De La Salle University where 400 specimens of rare
Philippine coins and paper currency are displayed. He also talks about its
donor, a successful man, Felipe Liao, whose first love was philately.
As illustrated through Lora and Librando, the Library will have a roving library
staff moving throughout the library building for the De La Salle University-
Manila aimed at offering mobile reference service to where the user-clients
are. The thing that Radical Reference is best known for is pushing the
boundaries of what it means to do reference and more institutions are thinking
about things like roving reference. (James Jacobs, 2007)
Methodology
A committee shall be formed to work on the following:
a. discussion about roving reference service, its process & customer
handling on location;
b. staffing persons, calendar and roving schedule;
c. locations where to rove;
Page 134
A Concept Paper for a Roving Library Staff (Internal) for Reference Service of De La Salle University-Manila
d. added features, costuming & attire of the rovers, promo
paraphernalia;
e. evaluation, to confer and meet for feedback and to improve the
service.
Page 135
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
To set up a roving reference service desk for the De La Salle University
-Manila aimed at establishing off-site (mobile) librarianship offering assistance
to users outside the library with roving librarians alternately circulating within
the University premises. Accessibility at any Internet terminals in and off DLSU
-Manila Campus and continuously increasing and updated databases plus
extremely huge print collections of books, unpublished materials, special
collections and periodical subscriptions only identify the need for roving faculty
-librarians who are expectedly tasked to deliver effective off-site library
services.
The roving reference service for the library of De La Salle University
shall bring out and showcase a studio space with an attractive and
appropriately designed IRS help Desk or booth, primarily, for the library’s
Customer Relationship Management or CRM, to be customer-centric library
organization while discovering library- customer chemistry; to establish
effective customer relationships management by acquiring, maintaining and
expanding library customer database; and, to create mechanisms while
providing and marketing hardcore web-based/online 24-hour service to
invisible and wired library customers, and for the following specific service
inquiries about/on electronic options and non-web-based reader services
offered by the Information-Reference Section and the library itself which are
increasing each year:
Page 136
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
• University Library
• History
• Organizational Chart
• Frequently Ask Questions (FAQ)
• Current Awareness Bulletin Service
• Library Orientation 2009
• Information Literacy Program Request Form
• Tutorials
• Wireless Access
• Newsette
• Consortia
• Guidelines for Visiting Users
• Ask LORA (Library Online Reference Assistant)
• Chat with LORA
• Search
• WebOPAC
• DLSU PULSE (Philippine University Library Search Engine)
• Pathfinder
• Reference Tools
• Webliography
• Faculty Publications
• Philippine Biographical Webliographies
Page 137
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
• Subject Webliographies
• Online Subscriptions
• Electronic Databases
• E-journals
• Free/On-trial Databases
• Sections & Satellite Libraries
• Depository Area
• IMS
• OPAC
• American Studies Resource Center
• European Documentation Centre
• Conference/Seminar Rooms
• Cybernook
• Gender, Sexuality and Reproductive Health Data Bank
• Bienvenido N. Santos
• Brother Andrew Gonzales Memorabilia Room
• Francisco Ortigas Jr. Seminar Room
• Lorenzo M. Tanada Memorabilia Room
• Exhibit Area and Display Cases
• Technical Services
• Director’s Office
• Periodicals
Page 138
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
• Information-Reference Service
• Systems Services
• Public Programs
• Conference/Seminar Rooms
• OPAC
• CRS Counter
• Graduate Studies Facilities
• Mini E-Classroom
• Photocopying Services
• Scanning services
• Conference/Seminar Rooms
• Faculty Corner
• Graduate studies facilities
• Photocopying Services
• Artifacts Collection
• Photocopying Services
• Filipiniana
• Archives/Special Collection/Memorabilia
• Br. Andrew Gonzales Hall
• Br. Benedict Learning Resource Center
• Graduate School of Business (La Salle Green Hills, Mandaluyong City)
• Graduate School of Business (5th floor, RCBC Plaza, Makati City)
Page 139
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
• Intranet access only
• Library Manual
Introduction
We realize that people can’t always come to the library. So, we try to
bring the library to the people. New technology gives us new ways to do that.
(Anne Cain)
Roving librarians can play a role in this linking as we share personal
and friendly interchanges with students while providing some direct or
incidental learning. We also learn more about our students and their current
interests and curiosities during roving than we would have in the traditional
reference setting. (Lisa Lavoie, 2008).
Come to think of it and try to imagine a faculty-librarian in a studio-type,
make-shift booth with a reference help desk in the midst of a crowd populating
the ground floor-lobby of the Yuchengco Building, and see LORA with a laptop
and a microphone enticing all, individually, to come closer and receive a
personalized information service including technical queries. Also, proximity of
LORA’s booth to the Amphitheatre and Marian Quadrangle where students,
faculty, staff, and community library users are is very strong for library service
promotion. This roving reference and a help desk is an information and
assistance resource allowing the faculty-librarian to engage in conversation
while troubleshooting, technical or non-technical, problems. Specifically, the
conversation is bridging CRM and may send each as repeat user and be
Page 140
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
lifelong occupant of the library. For example, users’ curiosity about LORA and
to see her in person expressed through Ask LORA or Chat with LORA
facilities, is winsome. Any attempt to take on and keep a passerby to listen
about what the library’s online reference assistant, LORA, can offer and her
homepage, http://www.dlsu.edu.ph/library/, is captivating. The library’s
electronic site of De La Salle University, in particular, features PULSE or
DLSU's Philippine University Library Search Engine, http://www.dlsu.edu.ph/
library/pulse/search.asp, is likely to excite onlookers to run to the library
building anytime or grab a referral slip right there and then where the booth is.
Enrollees amounting to more than 15,000 - graduate enrollees , newly
enrolled freshmen students, transferees, daily average of outside researchers,
and a percentage or a number from the academic community who may have
not been in the library and might have not been homepage users, it becomes
fundamental that the DLSU library lure these statistics, having roving
reference in mind as one radical approach, e.g., to walk through still and
moving pictures in an interactive content of a 3-minute virtual tour or an actual
visit to the University’s center for learning, reading and research. The thing
that Radical Reference is best known for is pushing the boundaries of what it
means to do reference and more institutions are thinking about things like
roving reference. (James Jacobs, 2007)
The library council continuously discovers new initiatives and to provide
a more pleasant and stimulating user-oriented learning environment through
Page 141
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
convenient and effective access to library services, collections and information
sources, the Library will set up a roving reference service desk for the De La
Salle University-Manila aimed at establishing off-site (mobile) librarianship
offering assistance to users outside the library with roving librarians alternately
circulating within the University premises. By bringing out a faculty-librarian
near high traffic areas such as Brother Connon Hall with a clinic, an
auditorium, canteen, students’ coop and a bookstore, for example, renders the
rover (faculty-librarian) accessible at the point of need (Courtois & Liriano,
2000) and who is adept at hosting a conversation (Lavoie, 2008). The faculty-
librarian is expected to be one great conversationalist having high enthusiasm
talking about the library services to each inquirer who enjoys listening and
sends feedback after seeking help. The rover or the faculty-librarian serves as
a walking PR with roving reference service desk as his platform in announcing
her day business or event.
Purpose & Figures
Table 1 Users with PINS & W/o PINS
P.Type Registrant With PIN Without PIN
Undergraduate 11425 6894 4531
Graduate 2201 1406 795
Table 1 reveals that 40% or 4531 out of 11425 undergraduate records
from the Millennium database of the previous term did not register or set a
personal identification number or a desired PIN/password through the
Page 142
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
MyLibrary, http://lib1000.dlsu.edu.ph/patroninfo. Specific PINS entered in the
database assist each student to login and have patron privileges, off campus
access to online subscriptions, and over other resources of the university
library. 4531 registrants or enrolled students is quite a number and is probably
causal to low rates of database use.
36% or 795 out of 2201 graduate records from the Millennium database
of the previous term did not register or set a personal identification number or
a desired PIN/password through the MyLibrary.
Table 2 Users with CIRC Activity/Without CIRC Activity
P.Type Registrant With CIRC Activity Without CIRC Activity
Undergraduate 11425 5444 5981
Graduate 2201 1128 1073
CIRC Activity means that the patron borrowed something in the library
More than half of the undergraduate registrants, 52% or 5981 failed to borrow
any from the library. Graduate records have a percentage of 47 or 1073
students who have never made use of their accounts for library transactions.
Table 3 Users Who Accessed/Did Not Access Databases Off Campus
P.Type Registrant Access Off Campus DB Did not Access Off Campus
DB
Undergraduate11425 2588 8837
Graduate 2201 802 1399
Page 143
A Concept Paper for a Roving Library Staff (External) for Reference Service of De La Salle University-Manila
Very high percentages are documented for students who did not
access databases off campus, 77% or 8837 out of 11425 and 64% or 1399
out of 2201, respectively of undergraduates and graduates.
(Tables provided by Avelino Dancalan , 2010)
Page 144
Talasanggunian
Books Bailey, Keith and Karen Leland(2008). Customer Service in an Instant. Barbazette, Jean (2004). Instant Case Studies: How to Design, Adapt, and Use Case Studies in Training. Brophy, Peter (2002). The Library in the Twenty-first Century: New Services for the Information Age. Conger, Joan E. (2004). Collaborative Electronic Resource Management: From Acquisitions to Assessment. Cullen, Noel C. (2001) Team Power: Managing Human Resources in the Hospitality Industry. Dhammananda, K. Sri (1998). Why Worry?: How to Live Without Fear & Worry. Eisenberg, M., et al. (2004). Information Literacy: Essential Skills for the Information Age. Lago, Elpedia M. (2010). Front Office System and Procedures. Matthews, Joseph R. (2004). Technology Planning: Preparing and Updating a Library Technology Plan. Natividad, Evelyn A. (1987). Effective Guide to Libraries & Reference Sources. Payne, Adrian (2006). Handbook of CRM: Achieving Excellence in Customer Management. Reyes, Ma. Corazon R. (2007). Practicum Manual in College of International Hospitality Management. Rieman, Patricia L. and Jeanne Okrasinski (2007). Creating Your Teaching Portfolio. Roberts, Phil & Jim Sullivan (1998). Service That Sells: the Art of Profitable Hospitality. Rokes, Beverly (2001). Customer Service: Quick Skills. Rowe, Alan J. (2004). Creative Intelligence: Discovering the Innovative Potential in Ourselves and Others. Tilke, Anthony (2002). Managing Your School Library and Information Service: a Practical Handbook. Ukens, Lorraine L.(2007). 101 Ways to Improve Customer Service: Training Tools, Tips and Techniques. Van Ordern, Phyllis J. And kay Bishop (2001). The Collection Program in Schools. Walker, John R. (2006). Introduction to Hospitality. Willams, Michael D. (2000). Integrating Technology into teaching and learning: an Asia-Pacific Perspective.
Page 145
Talasanggunian
Internet Sites AASL Information Literacy Standards for Student Learning. Retrieved May 15, 2008 from the World Wide Web: http://www. weblink.scsd.us/~liblinks/AASLstandards.pdf Global Literacy. Retrieved November 13, 2008 from the World Wide Web: http://criticplaywright.blogspot.com/2008/01/global-literacy.html Jenista, Jerri Ann. Culture, Heritage and Stereotypes. Retrieved November 13, 2008 from the World Wide Web: http://www.hopeforchildren.org/heritage_stereotypes.htm Jessica Zafra vs Bob Ong: Ang Sarcastic Intellectual at ang Batang Kalye. Retrieved November 13, 2008 from the World Wide Web: http://www.peyups.com/print.khtml?sid=4223 Library Instruction. Retrieved May 5, 2008 from the World Wide Web: http://www.geocities.com/danamao2002/homework2.html; http:// library.stmarytx.edu/acadlib/about/li.htm#whatis Rebecca Moore’s Reading Principles. Retrieved November 13, 2008 from the World Wide Web: http://www.d.umn.edu/~moor0145/readingprinciples.htm Periodicals Abram, Stephen and Judy Luther(2004). Born with the Chip. Library Journal May 1. Chelton, Mary K. (2003). Readers’ Advisory 101. Library Journal November 1 38 Hoffert, Barbara (2003). Taking Back: Readers’ Advisory. Library Journal September 1 44 Keresztury, Tina (2004). Super Librarian to the Rescue. Library Journal October 15 36 King, Carol A. (1995). What is Hospitality? International Journal of Hospitality Management 14(3/4). Lancaster, Lynne C. (2003). The Click and Dash of Generations. Library Journal October 15 36 Lapuz, Elvira (2007). Is Your Library Still Relevant? PAARL Newsletter July-September No. 3 Ramos, Roderick B. (2006). Book Resources on Education Still Vast – OPAC Study. PNU LISAA Newsletter January-June Tan, Michael L. (2008) Culture and Health. Philippine Daily Inquirer August 14 page A15
Page 146
Talasanggunian
Seminars Arlante, Salvacion M. (2006). Marketing and Quality Management of Libraries. National Summer Conference on Library & Information Services: New Paradigms for the Digital Age. A Customer is Always... The Customer. From A Seminar—workshop on Library Customer Care 2007 August 14-15 Garcia, Perla T. (2006). Innovative Services and Future Challenges for Libraries. National Summer Conference on Library & Information Services: New Paradigms for the Digital Age. Marketing Brands & Library Customer Care Models. From A Seminar— workshop on Library Customer Care 2007 August 14-15 Quality Service for All: Management Training Programme for ASEAN Senior Librarians: A Seminar (1997). Unpublished Materials, etc. Del Mundo,Clodualdo Jr. Devotion to cinema: continuing the search for a national audio-visual archive. Limpin, Placida Socorro A. L. (2004). Information Literacy Initiative of Assumption College (ILIAC). Montealegre, Ma. Antoinette (2004). Genoveva Edroza Matute: a literary biography and a critical edition of her short stories. Orendain, Ma. Arcilla (2007). Cogent Facts on PNU Library Utilization and Orientation of College Freshmen SY 2007-2008. Ramos, Roderick B. (2011). Evaluation of the Continuing Professional Education of the Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc.: Towards A Proposed Conference Program of PAARL, Inc., FY 2010-2011. (2003). Perspectives on the New Average PNU Librarian: First of a Series Verzosa, Fe Angela M. (2007) User Education and Information Literacy: Current Practices and Innovative Strategies.
Page 147
Ang Manunulat
Ang manunulat ay kasalukuyang pangulo ng fully-engaged, member-driven association, Philippine Association of Academic and Research Librarians, Inc. at associate librarian ng De la Salle University-Manila. Si G. Ramos ay nakapagtapos ng Master of Education in Library Science (MaEd LIS) noong 2011 at Bachelor of Secondary Education sa Library Science (BSE Library Science) noong 1992 sa Pamantasang Normal ng Pilipinas.
Nakapagturo rin siya sa mga eskwelahang kanyang pinaglingkuran tulad ng Araullo High School (1992), St. Louis College of Valenzuela (1993-1999) at Trinity College-Q.C.-Sagada Special Academic Program (1999-2002). Isa siyang adopted son ng Sagada Mountain Province at tagadala ng mga panauhin o turista sa nabanggit na lugar na may layuning maiparanas sa iba ang kakaibang kabutihan ng buhay na mayroon sa kabundukan sa loob ng dalawang gabi at tatlong araw na may kasamang outreach o pagbibigay ng mga libro bilang donasyon sa mga laybrari ng Sagada.
Nakapagtrabaho at nagsilbi sa kanyang Alma mater mula 2002 hangang 2009 habang pangulo ng Philippine Normal University and Library Information Science Alumni Association (PNU-LISAA) noong 2008.
Siya ay kasal kay Julie Ann Castillon at may dalawang supling: Heaven Julia Mae C. Ramos (5) at Bituin Ann Margaret C. Ramos (3), kanyang tinaguriang mga prinsesang bigay ng Dios.
Page 148
Sirach
Each of us is given a great deal of work to do
and a heavy burden lies in all of us
from the day of our birth
until the day we go back
to the earth.