Uitgave van Sport en Welzijn en Bibliotheek A t/m Z. Voor verdere informati e: www.sportenwelzijn.nl en www.debibliotheekatotz.nl Vormgeving: Djen Design | www.djendesign.nl
Oktober 2012 - JubileumuitgaveSport en Welzijn en de Bibliotheek A tot Z
Project 50+ leest voor!Project 50+ leest voor!
Voorlezen met een koperen randje!
Daar doe je het voor!
contact met de jonge generati e en de kinderen
genieten op hun beurt van de extra aandacht.
Dit jaar is 2012 het ‘Europees Jaar voor Acti ef
Ouder worden en Solidariteit
tussen de Generati es’. In 2013
staat in het teken van ‘Jaar
van het Voorlezen’. Alle reden
dus om ‘50+ leest voor’ in de
schijnwerpers te zett en!
Het succesvolle project ‘50+
leest voor’, welke georganiseerd
wordt door de Bibliotheek A tot
Z en Sport en Welzijn bestaat nu
12,5 jaar. In Ridderkerk kwam
in 1999 het initi ati ef voor het
opzett en van dit project van de
werkgroep ‘Het Internati onaal
Jaar van de Ouderen ‘, waarin de
toenmalige Sti chti ng Openbare
Bibliotheek Ridderkerk en Sti chti ng
Dynamiek parti cipeerden. Het project
‘50 + leest voor‘ is een landelijk project,
waarmee in 1996 in Amsterdam is
begonnen. Sindsdien hebben Openbare
Bibliotheken door heel Nederland het
project overgenomen. De scholen en
VVE instellingen zien het project als
aanvulling op het taal- en leesonderwijs.
De vijft igplussers waarderen het
Aandachtspunten voor de instelling
Het voorleesseizoen loopt van de start
van de kinderboekenweek (oktober)
tot de meivakanti e
De voorlezer komt wekelijks en leest
ca. 20 minuten voor
De voorlezer wordt gekoppeld aan
een vaste groep en leerkracht/leidster
Een speciaal, liefst een vast en rusti g,
plekje voor de voorlezer is van belang
Er is een vast contactpersoon binnen
de instelling
Deze persoon zorgt voor de
communicati e intern
En verzorgt het contact met de
organisati e
De voorlezers worden op de hoogte
gehouden van bijzondere vrije dagen
In overleg met de instelling kan de
voorlezer buiten het seizoen doorgaan
Goede voorwaarden dragen bij aan
een succesvolle acti viteit!
Samenwerking tussen
de Bibliotheek A tot Z
en Sport en Welzijn
De organisati e van het project ‘50 + leest
voor’ in Ridderkerk is in handen van de
Bibliotheek A tot Z vesti ging Ridderkerk
en Sport en Welzijn.
Openbare bibliotheken rekenen lees-
bevordering tot één van hun belangrijkste
taken, en dit project is één van de manieren
waarop zij daar vorm aan geven.
Sport en Welzijn is een organisati e, die
samen met burgers bouwt aan een leefb are
en sociale samenleving. Het contact tussen
diverse (leeft ijds) groepen krijgt hierbij
aandacht. Daarnaast is Sport en Welzijn
deskundig in het werken met vrijwilligers.
Contactpersoon de Bibliotheek A tot Z
vesti ging Ridderkerk:
Anja Oomen
Bibliotheekconsulent 0-12 jaar
Adres : Sint Jorisplein 77
2981 GD Ridderkerk
Telefoon : 0180 – 44 13 90
Website : www.debibliotheekatotz.nl
E-mail : [email protected]
Contactpersoon Sport en Welzijn:
Junaidah Beun
Maatschappelijk makelaar
Adres : Sportlaan 8-10
2982 SN Ridderkerk
Telefoon : 0180 – 49 11 35
Website : www.sportenwelzijn.nl
E – mail : [email protected]
Leesbevordering en contact tussen generaties Het project ‘50 + leest voor’ heeft twee doelen. Enerzijds is dat leesbevordering,
dat wil zeggen het sti muleren van plezier in lezen. Uit onderzoek is gebleken dat in
Nederland 50-plussers de grootste lezers zijn. Daarnaast wordt de groep senioren in
onze samenleving groter en willen zij graag acti ef blijven. Dus wie zou er beter geschikt
kunnen zijn om plezier in lezen over te brengen aan kinderen?
Anderzijds heeft dit project tot doel
het contact tussen de verschillende
generati es te bevorderen. Voorlezen en
praten over een verhaal maakt dat er een
wisselwerking ontstaat. Kinderen maken
kennis met een stukje geschiedenis, allerlei
cultu-reel gedachtengoed en alledaagse
levenswijsheid. Senioren komen in con-tact
met de wereld van kinderen, hun ideëen en
toekomstverwachti ngen. In ’50 + leest voor’
wordt het geduld en levenswijsheid van
senioren gekoppeld met de onbevangenheid
en energie van kinderen.
‘Het enthousiasme van de kinderen vind
ik het leukst’
‘Het voorlezen zet aan tot fantasie, kinderen creëren zelf beelden’
‘Ik had me aangemeld voor dit
project omdat ik vroeger ook zo
van voorlezen kon genieten’
‘ Je komt met kinderen in gesprek, ze zijn zo puur’
De voorlezers genieten volop van het contact en de interactie met de kinderen:
Voor andere voorlezers telt vooral de taalontwikkeling:
Rond het voorlezen ontstaan spontaan allerlei rituelen: de speciale tas waar de boeken in zitten, het kiezen van het boek, wie er naast de voorleesjuf mag zitten, het uitzwaaien van de voorleesopa, lekker luisteren op de voorleesbank. Zo wordt ook de ketting van de voorlees’oma’ bijzonder en gaan kinderen bepaalde houdingen nadoen. En niet alleen met de kinderen wordt een band opgebouwd, maar ook met de leerkrachten en leidsters.
‘Hetzelfde boek voorlezen
is vaak een feest van
herkenning’
‘Daar doe je het voor, de glimlach van een kind’
‘Vaak sluit ik af met een rijmpje
of gedicht’
Basisschool: ‘Het is een meerwaarde om ook eens een
man in de klas te hebben!’
‘Voorlezen wordt in de loop van het jaar ook een vertrouwd
iets, wellicht werkt dat door naar thuis’
‘Het meest positieve aspect vind
ik de introductie van boeken,
bevorderen van de woordenschat en
de aanhankelijkheid van de kinderen
als ze je leren kennen’
Voorlezen aan kinderen bij Pameijer in De Metronoom is specifiek:
‘Ik geniet het meest van de
spontane reacties van de kinderen’
‘Kinderen vertellen alles, ze zijn
ongecompliceerdheid’
‘Ik geniet van de aandacht en
leerproces welke ik zie bij de jonge
kinderen’
De keus om mee te doen is desti jds
snel gemaakt. ‘Wij vinden het als
school belangrijk dat er, behalve de
eigen leerkracht, ook andere personen
de kinderen voorlezen. Het voordeel
is dat dit voorlezen kan plaatsvinden
in kleine groepjes. Ook de ontmoeti ng
tussen jonge kinderen en 50 plussers
vinden wij als school een belangrijk
onderdeel van dit project. Daarbij
zorgt de professionele aanpak van
het project ervoor dat we als school
graag meedoen.’ Op de Wingerd wordt
vanuit het project voorgelezen aan
de kinderen in de groepen 1 en 2. Dit
voorlezen gebeurt in kleine groepjes
in een aparte ruimte. In de klas wordt
door de leerkracht ook aandacht
besteed aan het voorgelezen boek.
Dineke: ‘Wij merken dat de kinderen
enthousiast zijn wanneer zij extra
worden voorgelezen. Ook vernemen
wij positi eve ervaringen van de
voorlezers zelf. Wij proberen de
voorlezers tevens te betrekken bij
andere leesacti viteiten op school zoals
bijvoorbeeld de Kinderboekenweek.
Naar de ouders van onze leerlingen
toe kunnen we ‘50+ leest voor’ nog
wat meer bekendheid geven. Als
school realiseren wij ons dat we zuinig
moeten zijn op deze vrijwilligers die
via het voorlezen het leesplezier bij de
kinderen bevorderen’.
De voorlezers zijn personen vanaf 50 jaar, die
van lezen houden en affiniteit hebben met kinderen en binnen het project gezien worden als
vrijwilligers. De leeftijd van de voorlezers varieert van 57 tot 84 jaar! Nieuwe voorlezers krijgen
een introductie op het voorlezen aan jonge kinderen en het kiezen van geschikte boeken.
Gedurende het voorleesseizoen zijn er voortgangs- en begeleidingsbijeenkomsten.
Indien nodig krijgt een voorlezer extra
ondersteuning. Er zijn jaarlijks gemiddeld
28 voorlezers. Van de voorlezers wordt een
Verklaring Omtrent Gedrag gevraagd.
Een van de voorlezers die tijdens de bijeenkomst stralend en sprankelend haar ervaringen vertelt is Els Andeweg. Els doet sinds september 2004 mee aan het project.
Els is gestopt met werken toen haar zoon werd geboren.
Omdat het lasti g was om later weer een baan te vinden,
is Els acti ef geworden op school. Van leesmoeder en
acti viteitencommissie tot medezeggenschapsraad,
voor Els was er alti jd wel een uitdaging om iets voor
anderen te betekenen. Ook houdt Els erg van lezen,
dat zit gewoon in de familie. ‘Toen mijn zoon het huis
uitging en ik de oproep van ‘50+ leest voor’ zag, dacht ik
meteen: dat is iets voor mij! Ik vind het erg leuk om met kinderen
te werken; de spontaniteit, ervaren dat je iets kan bereiken met
jeugdigen, oog hebben voor de zwakkeren, bij blijven en jezelf
kunnen blijven ontwikkelen. Ik lees voor in de wijk waarin ik woon,
op OBS De Reijer, de oude basisschool van mijn zoon.’ Els leest
klassikaal voor, de voorbereiding is heel belangrijk. ‘Ik kijk of het
verhaal aansluit bij de leeft ijd van de kinderen en bij het thema
van de school, het boek moet groot genoeg zijn, zodat de kinderen
mee kunnen kijken en de succesboeken kunnen bij nieuwe groepen
weer gebruikt worden’. Els betrekt de kinderen er bij door het
laten kiezen van een boek en het stellen van vragen ti jdens het
voorlezen. ‘Voor de kinderen ben ik gewoon Els, ik ben geen oma
of juf.’ De samenwerking met de leerkracht is ook een succesfactor.
Het voorlezen gaat in goed overleg, er is de nodige fl exibiliteit en ze
hoort er op school ook echt bij.
‘Ik heb inmiddels al veel ervaring en nog volop inspirati e voor het
vinden van een boek, ik wil dit nog lang blijven doen, na afl oop van
het voorlezen ga ik alti jd weer blij naar huis!’, aldus Els.
‘Met kinderen bezig zijn is ongelooflijk leuk’
750 extra voor-
leesmomenten
per jaar!
Het project ’50 + leest voor’ in Ridderkerk
speelt zich voor het grootste deel af
bij jonge kinderen op basisscholen,
peuterspeelzalen en kinderdagverblijven.
Maar er wordt ook voorgelezen aan
oudere kinderen, ook de buitenschoolse
opvang en Kindercentrum De Metronoom
doen mee. En elke maand is er een
voorleeshalfuurtje in de bibliotheek.
De voorlezer wordt door de organisati e
aan de instelling gekoppeld. Na een
kennismakingsgesprek bij de instelling
gaat de voorlezer zelfstandig aan de slag.
Jaarlijks ontvangt de contactpersoon van
de instelling een evaluati eformulier over
het voorleesproject en de voorlezer.
Vanuit het project is Anja Oomen de
contactpersoon voor de basisscholen en
Junaidah Beun voor de VVE instellingen.
Inmiddels doen er zo’n 18 instellingen
mee met 32 groepen. Samen zorgen zij
voor zo’n 750 extra voorleesmomenten
per jaar!
CBS De Wingerd:
‘Onze ervaringen zijn zeer positief ’Basisschool de Wingerd is reeds vanaf de start van het project ‘50+ leest voor’ een enthousiaste deelnemer. ‘Op onze school staat leesplezier hoog in het vaandel’, aldus de leescoördinator Dineke van Mourik.