![Page 1: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/1.jpg)
Przedmiotowy system oceniania – chemia klasa 7
I. Kryteria oceniania poszczególnych form aktywności
Ocenie podlegają: sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi ustne, zadania domowe, praca ucznia na lekcji,
prace dodatkowe oraz szczególne osiągnięcia.
1. Sprawdziany są przeprowadzane w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości
i umiejętności ucznia.
• Sprawdziany planuje się na zakończenie każdego działu tematycznego.
• Uczeń jest informowany o planowanym sprawdzianie z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem
(jeśli WSO nie reguluje tego inaczej).
• Przed sprawdzianem nauczyciel podaje jej zakres programowy.
• Sprawdzian może poprzedzać lekcja powtórzeniowa, podczas której nauczyciel zwraca uwagę
uczniów na najważniejsze zagadnienia z danego działu.
• Zasady uzasadniania oceny ze sprawdzianu, jej poprawy oraz sposób przechowywania prac
klasowych są zgodne z WSO.
• Sprawdzian umożliwia sprawdzenie wiadomości i umiejętności na wszystkich poziomach wymagań
edukacyjnych (wymagania podstawowe i ponadpodstawowe).
• Zasady przeliczania oceny punktowej na stopień szkolny są zgodne z WSO.
• Zadania ze sprawdzianów są przez nauczyciela omawiane i poprawiane po oddaniu prac.
2. Kartkówki są przeprowadzane w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości i
umiejętności ucznia z zakresu programowego ostatnich jednostek lekcyjnych (maksymalnie trzech).
• Nauczyciel nie ma obowiązku uprzedzania uczniów o terminie i zakresie programowym kartkówki.
• Kartkówka powinna być tak skonstruowana, aby uczeń mógł wykonać wszystkie polecenia w czasie
nie dłuższym niż 15 minut.
• Kartkówka jest oceniana w skali punktowej, a liczba punktów jest przeliczana na ocenę zgodnie z
zasadami WSO.
• Zasady przechowywania kartkówek reguluje WSO.
3. Odpowiedź ustna obejmuje zakres programowy aktualnie realizowanego działu. Oceniając ją,
nauczyciel bierze pod uwagę:
• zgodność wypowiedzi z postawionym pytaniem,
• właściwe posługiwanie się pojęciami,
• zawartość merytoryczną wypowiedzi,
• sposób formułowania wypowiedzi.
4. Zadanie domowe jest pisemną lub ustną formą ćwiczenia umiejętności i utrwalania wiadomości
zdobytych przez ucznia podczas lekcji.
• Zadanie domowe uczeń wykonuje w zeszycie przedmiotowym do chemii. Za zadanie domowe uczeń
może otrzymać plus (umowny znaczek do wklejenia na końcu zeszytu), przy czym ocena jest
wystawiona po zdobyciu odpowiedniej ilości plusów.
• Brak zadania jest oceniany zgodnie z umową między nauczycielem a uczniami, z uwzględnieniem
zapisów WSO.
• Przy ocenianiu zadania domowego nauczyciel bierze pod uwagę samodzielność i poprawność
wykonania oraz oryginalność w podejściu do tematu i umiejętność korzystania z dodatkowych źródeł
wiedzy.
5. Aktywność i praca ucznia na lekcji są oceniane (jeśli WSO nie stanowi inaczej), zależnie od ich
charakteru, za pomocą plusów.
• Plus (umowny znaczek do wklejenia na końcu zeszytu) uczeń może uzyskać m.in. za aktywny udział
w dyskusji, poprawne odpowiedzi na pytania stawiane przez nauczyciela (szczególnie z nowej partii
materiału), aktywną pracę w grupie, pomoc koleżeńską na lekcji przy rozwiązywaniu problemu
• Sposób przeliczania plusów na oceny jest zgodny z umową między nauczycielem a uczniami,
z uwzględnieniem zapisów WSO.
6. Prace dodatkowe obejmują dodatkowe zadania dla zainteresowanych uczniów, prace projektowe
wykonane indywidualnie lub zespołowo, przygotowanie gazetki szkolnej, wykonanie pomocy
![Page 2: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/2.jpg)
naukowych, prezentacji (np. multimedialnej). Oceniając ten rodzaj pracy, nauczyciel bierze pod uwagę
m.in. wartość merytoryczną pracy, estetykę wykonania, wkład pracy własnej ucznia, sposób prezentacji
oraz oryginalność i pomysłowość.
7. Szczególne osiągnięcia uczniów, w tym udział w konkursach przedmiotowych (szkolnych i
międzyszkolnych), są oceniane zgodnie z zasadami zapisanymi w WSO.
II. Kryteria wystawiania oceny na I półrocze oraz na koniec roku szkolnego
1. Klasyfikacja semestralna i roczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia oraz
ustaleniu oceny klasyfikacyjnej.
2. Zgodnie z zapisami WSO nauczyciele i wychowawcy na początku każdego roku szkolnego informują
uczniów oraz ich rodziców/opiekunów prawnych o:
• wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych
ocen klasyfikacyjnych z chemii,
• sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów,
• warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana oceny klasyfikacyjnej,
• trybie odwoływania od wystawionej oceny klasyfikacyjnej.
3. Przy wystawianiu oceny śródrocznej lub rocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopień opanowania
poszczególnych działów tematycznych, oceniany na podstawie wymienionych w punkcie II różnych form
sprawdzania wiadomości i umiejętności. Szczegółowe kryteria wystawiania oceny klasyfikacyjnej określa
WSO.
III. Zasady uzupełniania braków i poprawiania ocen
1. Sprawdziany wiadomości i umiejętności są obowiązkowe. Niedostateczne i dopuszczające oceny z
tych sprawdzianów uczniowie mogą poprawiać na zajęciach dodatkowych zorganizowanych po
lekcjach.
2. Uczniowie nieobecni podczas sprawdzianu (np. z powodu choroby) mają obowiązek napisać go zaraz
po powrocie do szkoły.
3. Ocen z kartkówek i odpowiedzi ustnych nie można poprawić.
4. Nauczyciel informuje ucznia o otrzymanej ocenie z bieżącej pracy bezpośrednio po jej wystawieniu.
5. Rodzice/opiekunowie prawni mogą uzyskać szczegółowe informacje o wynikach i postępach w pracy
ucznia podczas indywidualnych kontaktów z nauczycielem (według harmonogramu spotkań przyjętego
przez szkołę).
6. Uczeń ma obowiązek uzupełnić braki w wiedzy i umiejętnościach (wynikające np. z nieobecności),
biorąc udział w zajęciach wyrównawczych lub drogą indywidualnych konsultacji z nauczycielem.
7. W przypadku ponad 50% nieusprawiedliwionych nieobecności na zajęciach, które uniemożliwiły
uzyskanie przez ucznia oceny półrocznej lub rocznej, należy stosować przepisy WSO.
8. Sposób poprawiania klasyfikacyjnej oceny półrocznej lub rocznej regulują przepisy WSO i
rozporządzenia MEN.
IV. Opis założonych osiągnięć podstawowych ucznia wg działów tematycznych:
1. Rodzaje i przemiany materii. Uczeń:
• wymienia powtarzające się elementy podręcznika i wskazuje rolę, jaką odgrywają;
• wskazuje w swoim najbliższym otoczeniu produkty przemysłu chemicznego;
• wymienia różne dziedziny chemii oraz wskazuje przedmiot ich zainteresowań;
• wymienia najważniejsze zasady, których należy przestrzegać na lekcjach chemii;
• podaje nazwy najczęściej używanych sprzętów i szkła laboratoryjnego, wskazuje ich zastosowanie;
• wykonuje proste czynności laboratoryjne: przelewanie cieczy, ogrzewanie w probówce i zlewce,
sączenie;
• wyjaśnia, jak należy formułować obserwacje, a jak wnioski;
• obserwuje mieszanie stykających się substancji;
• opisuje ziarnistą budowę materii;
• planuje doświadczenia potwierdzające ziarnistość materii;
![Page 3: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/3.jpg)
• opisuje właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów,
np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki;
• bada właściwości wybranych substancji (np. stan skupienia, barwę, rozpuszczalność w wodzie,
oddziaływanie z magnesem, przewodnictwo elektryczne, przewodnictwo cieplne);
• odczytuje z układu okresowego lub tablic chemicznych gęstość, temperaturę topnienia i temperaturę
wrzenia wskazanych substancji;
• przeprowadza obliczenia z wykorzystaniem pojęć: masa, gęstość i objętość;
• posługuje się pojęciami: substancja prosta (pierwiastek chemiczny) oraz substancja złożona (związek
chemiczny);
• podaje przykłady pierwiastków – metali i niemetali oraz związków chemicznych;
• podaje wspólne właściwości metali;
• wymienia właściwości niemetali;
• posługuje się symbolami pierwiastków: H, O, N, Cl, Br, I, S, C, P, Si, Na, K, Ca, Mg, Fe, Zn, Cu, Al,
Pb, Sn, Ag, Hg, Au, Ba;
• podaje wzory chemiczne związków: CO2, H2O, NaCl;
• wymienia drobiny, z których są zbudowane pierwiastki i związki chemiczne;
• wymienia niemetale, które w warunkach normalnych występują w postaci cząsteczkowej;
• opisuje różnice w przebiegu zjawiska fizycznego i reakcji chemicznej;
• podaje przykłady zjawisk fizycznych i reakcji chemicznych zachodzących w otoczeniu człowieka;
• definiuje pojęcie mieszaniny chemicznej;
• odróżnia mieszaninę jednorodną od niejednorodnej;
• wymienia przykłady mieszanin jednorodnych i niejednorodnych;
• opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych;
• opisuje proste metody rozdziału mieszanin;
• sporządza mieszaniny i rozdziela je na składniki (np. wody i piasku, wody i soli kamiennej, kredy i soli
kamiennej, siarki i opiłków żelaza, wody i oleju jadalnego, wody i atramentu).
2. Budowa materii. Uczeń:
• zdaje sobie sprawę, że poglądy na temat budowy materii zmieniały się na przestrzeni dziejów;
• opisuje i charakteryzuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony);
• odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę
atomową, masę atomową, rodzaj pierwiastka – metal lub niemetal);
• definiuje pierwiastek jako zbiór atomów o danej liczbie atomowej;
• opisuje budowę układu okresowego (grupy i okresy);
• odszukuje w układzie okresowym pierwiastek na podstawie jego położenia (nr grupy i okresu);
odczytuje jego i symbol i nazwę;
• ustala liczbę protonów, elektronów i neutronów w atomie danego pierwiastka, gdy dane są liczby
atomowa i masowa;
• zapisuje symbolicznie informacje na temat budowy atomu
• definiuje pojęcie elektrony powłoki zewnętrznej – elektrony walencyjne;
• wskazuje liczbę elektronów walencyjnych dla pierwiastków grup: 1., 2., 13.–18.;
• wyjaśnia związek między liczbą powłok elektronowych i liczbą elektronów walencyjnych w atomie
pierwiastka a jego położeniem w układzie okresowym;
• wyjaśnia związek między podobieństwem właściwości pierwiastków zapisanych w tej samej grupie
układu okresowego a budową atomów i liczbą elektronów walencyjnych;
• definiuje pojęcie izotopu;
• wyjaśnia różnice w budowie atomów izotopów wodoru;
• wymienia dziedziny życia, w których izotopy znalazły zastosowanie;
• definiuje pojęcie masy atomowej (średnia mas atomów danego pierwiastka z uwzględnieniem jego
składu izotopowego).
![Page 4: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/4.jpg)
3. Wiązania i reakcje chemiczne. Uczeń:
• wyjaśnia dlaczego gazy szlachetne są bierne chemicznie;
• definiuje pojęcie jonów;
• opisuje, jak powstają jony;
• zapisuje elektronowo mechanizm powstawania jonów na przykładzie Na, Mg, Al, Cl, S;
• opisuje powstawanie wiązania jonowego – efektu przekazywania elektronów walencyjnych;
• opisuje, czym różni się atom od cząsteczki;
• interpretuje zapisy H2, 2H, 2H2 itp.;
• opisuje rolę elektronów walencyjnych w łączeniu się atomów tych samych pierwiastków;
• na przykładzie cząsteczek H2, Cl2, N2 opisuje powstawanie wiązań kowalencyjnych;
• wyjaśnia pojęcie elektroujemności;
• na przykładzie cząsteczek HCl, H2O, CO2, NH3, CH4 opisuje powstawanie wiązań kowalencyjnych,
zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne tych cząsteczek;
• porównuje właściwości związków kowalencyjnych i jonowych (stan skupienia, rozpuszczalność w
wodzie, temperatury topnienia i wrzenia, przewodnictwo ciepła i elektryczności);
• definiuje pojęcie wartościowości jako liczby wiązań, które tworzy atom, łącząc się z atomami innych
pierwiastków;
• odczytuje z układu okresowego wartościowość maksymalną dla pierwiastków grup 1., 2., 13., 14., 15.,
16. i 17. (względem tlenu i wodoru);
• ustala wzory sumaryczne związków dwupierwiastkowych utworzonych przez pierwiastki o wskazanej
wartościowości;
• rysuje wzory strukturalne cząsteczek związków dwupierwiastkowych (o wiązaniach kowalencyjnych) o
znanych wartościowościach pierwiastków;
• oblicza masy cząsteczkowe tlenków;
• obserwuje doświadczenia, z pomocą formułuje obserwacje i wnioski;
• definiuje pojęcia: reakcje egzotermiczne i reakcje endotermiczne;
• zapisuje proste równania reakcji na podstawie zapisu słownego;
• wskazuje substraty i produkty, określa typ reakcji;
• opisuje, na czym polega reakcja syntezy, analizy i wymiany;
• dobiera współczynniki w równaniach reakcji chemicznych;
• dokonuje prostych obliczeń związanych z zastosowaniem prawa zachowania masy.
4. Gazy. Uczeń:
• wykonuje lub obserwuje doświadczenie potwierdzające, że powietrze jest mieszaniną;
• opisuje, na czym polega powstawanie dziury ozonowej;
• opisuje skład i właściwości powietrza;
• wymienia źródła, rodzaje i skutki zanieczyszczeń powietrza;
• odczytuje z układu okresowego i innych źródeł informacje o azocie, helu, argonie, tlenie i wodorze;
• opisuje właściwości fizyczne i chemiczne azotu, tlenu, wodoru, tlenku węgla(IV);
• pisze równania reakcji otrzymywania: tlenu, wodoru i tlenku węgla(IV) (np. rozkład wody pod
wpływem prądu elektrycznego, spalanie węgla);
• zapisuje równania reakcji otrzymywania wodorków: siarkowodoru, amoniaku, chlorowodoru, metanu;
• planuje i wykonuje doświadczenie pozwalające wykryć CO2 w powietrzu wydychanym z płuc;
• opisuje obieg tlenu w przyrodzie;
• wyjaśnia, dlaczego gazy szlachetne są bardzo mało aktywne chemicznie; wymienia ich zastosowanie;
• opisuje proces rdzewienia żelaza, wymienia jego przyczyny;
• proponuje sposoby zabezpieczania przed rdzewieniem produktów zawierających żelazo;
• wymienia zastosowanie tlenków: tlenku wapnia, tlenku glinu, tlenku krzemu(IV), tlenków żelaza,
tlenków węgla, tlenków siarki;
• ustala wzory sumaryczne tlenków i wodorków, podaje ich nazwy;
• oblicza masy cząsteczkowe tlenków i wodorków;
• dla tlenków i wodorków wykonuje proste obliczenia w oparciu o prawo stałości składu oraz prawo
zachowania masy.
![Page 5: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/5.jpg)
5. Woda i roztwory wodne. Uczeń:
• opisuje obieg wody w przyrodzie;
• podaje nazwy procesów fizycznych zachodzących podczas zmiany stanu skupienia wody;
• opisuje wpływ działalności człowieka na zanieczyszczenie wód;
• wskazuje punkt poboru wody dla najbliższej mu okolicy, stację uzdatniania wody i oczyszczalnię
ścieków;
• wymienia etapy oczyszczania ścieków;
• opisuje budowę cząsteczki wody;
• bada zdolność do rozpuszczania się różnych substancji w wodzie;
• podaje przykłady substancji, które rozpuszczają się w wodzie, tworząc roztwory właściwe;
• podaje przykłady substancji, które nie rozpuszczają się w wodzie, tworząc koloidy i zawiesiny;
• wymienia czynniki wpływające na szybkość rozpuszczania substancji stałych w wodzie;
• definiuje wielkość fizyczną – rozpuszczalność; podaje jednostkę, w jakiej jest wyrażona, oraz
parametry (temperaturę i ciśnienie dla gazów, temperaturę dla substancji stałych i ciekłych);
• rysuje i interpretuje krzywe rozpuszczalności;
• charakteryzuje roztwór nasycony, nienasycony i przesycony; wskazuje odpowiadające im punkty na
wykresie rozpuszczalności;
• wykonuje proste obliczenia dotyczące ilości substancji, jaką można rozpuścić w określonej ilości wody
we wskazanej temperaturze;
• wymienia wielkości charakteryzujące roztwór oraz podaje ich symboliczne oznaczenie;
• interpretuje treść zadania: odczytuje i zapisuje podane i szukane wielkości;
• rozwiązuje proste zadania polegające na wyznaczeniu jednej z wielkości ms, mr, mrozp. lub cp, mając
pozostałe dane;
• oblicza stężenie procentowe roztworu nasyconego w danej temperaturze (z wykorzystaniem wykresu
rozpuszczalności);
• wyjaśnia, na czym polega proces rozcieńczania i zatężania roztworu.
V. Wymagania na poszczególne oceny
1. Wymagania podstawowe (na ocenę dopuszczającą) obejmują wiadomości i umiejętności
umożliwiające uczniowi dalszą naukę, bez których nie jest w stanie zrozumieć kolejnych zagadnień
omawianych na lekcjach i wykonywać prostych zadań nawiązujących do życia codziennego.
2. Wymagania podstawowe (na ocenę dostateczną) obejmują wiadomości i umiejętności stosunkowo
łatwe do opanowania, przydatne w życiu codziennym, bez których nie jest możliwe kontynuowanie
dalszej nauki.
3. Wymagania ponadpodstawowe (na ocenę dobrą) obejmują wiadomości i umiejętności o średnim
stopniu trudności, które są przydatne na kolejnych poziomach kształcenia.
4. Wymagania ponadpodstawowe (na ocenę bardzo dobrą) obejmują wiadomości i umiejętności złożone,
o wyższym stopniu trudności, wykorzystywane do rozwiązywania zadań problemowych.
5. Wymagania ponadpodstawowe (na ocenę celującą) obejmują stosowanie znanych wiadomości i
umiejętności w sytuacjach trudnych, złożonych i nietypowych.
UWAGA: Szczegółowe wymagania na poszczególne oceny szkolne znajdują się w tabeli będącej
załącznikiem do niniejszego PSO z chemii w klasie 7 szkoły podstawowej.
![Page 6: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/6.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
6
Przedmiotowy system oceniania – wymagania na poszczególne oceny szkolne
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
Dział 1. Rodzaje i przemiany materii
• obserwuje mieszanie stykających się substancji;
• opisuje ziarnistą budowę materii;
• podaje wzory chemiczne związków: CO2, H2O, NaCl;
• podaje przykłady zjawisk fizycznych i reakcji chemicznych zachodzących w otoczeniu człowieka;
• definiuje pojęcie mieszaniny chemicznej;
• odróżnia mieszaninę jednorodną od niejednorodnej.
• wymienia powtarzające się elementy podręcznika i wskazuje rolę, jaką odgrywają;
• wskazuje w swoim najbliższym otoczeniu produkty przemysłu chemicznego;
• na podstawie umieszczonych na opakowaniach oznaczeń wskazuje substancje niebezpieczne w swoim otoczeniu;
• wymienia najważniejsze zasady, których należy przestrzegać na lekcjach chemii;
• podaje nazwy najczęściej używanych sprzętów i szkła laboratoryjnego, wskazuje ich zastosowanie;
• wskazuje inne przykładowe źródła wiedzy;
• wymienia różne dziedziny chemii oraz wskazuje przedmiot ich zainteresowań;
• wymienia chemików polskiego pochodzenia, którzy wnieśli istotny wkład w rozwój chemii;
• interpretuje podstawowe piktogramy umieszczane na opakowaniach;
• opisuje zasady postępowania w razie nieprzewidzianych zdarzeń mających miejsce w pracowni chemicznej;
• wyjaśnia, jak należy formułować obserwacje, a jak wnioski;
• odnajduje stronę internetową serwisu wsipnet dla uczniów korzystających w podręczników WSiP, analizuje zwartość, dokonuje rejestracji;
• odróżnia obserwacje od wniosków, wskazuje różnice;
• wyjaśnia, jaki wpływ na szybkość procesu dyfuzji ma stan skupienia stykających się ciał;
• porównuje właściwości różnych substancji;
• analizuje i porównuje odczytane z układu okresowego lub tablic chemicznych informacje na temat właściwości fizycznych różnych substancji;
• projektuje doświadczenia pokazujące różną szybkość procesu dyfuzji;
• tłumaczy, skąd pochodzą symbole pierwiastków chemicznych, podaje przykłady;
• przewiduje właściwości stopu na podstawie właściwości jego składników.
![Page 7: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/7.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
7
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
• wykonuje proste czynności laboratoryjne: przelewanie cieczy, ogrzewanie w probówce i zlewce, sączenie;
• planuje doświadczenia potwierdzające ziarnistość materii;
• opisuje właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów, np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki;
• przeprowadza obliczenia z wykorzystaniem pojęć: masa, gęstość i objętość;
• sługuje się pojęciami: substancja prosta (pierwiastek chemiczny) oraz substancja złożona (związek chemiczny);
• posługuje się symbolami pierwiastków: H, O, N, Cl, Br, I, S, C, P, Si, Na, K, Ca,
• opisuje doświadczenia chemiczne, rysuje proste schematy;
• interpretuje proste schematy doświadczeń chemicznych;
• tłumaczy, na czym polegają zjawiska: dyfuzji, rozpuszczania, zmiany stanu skupienia;
• bada właściwości wybranych substancji (np. stan skupienia, barwę, rozpuszczalność w wodzie, oddziaływanie z magnesem, przewodnictwo elektryczne, przewodnictwo cieplne);
• projektuje i wykonuje doświadczenia, w których bada właściwości wybranych substancji (np. rozpuszczalność w benzynie, kruchość, plastyczność);
• odczytuje z układu okresowego lub tablic chemicznych gęstość, temperaturę topnienia
• odczytuje informacje z rysunku lub zdjęcia oraz wykonuje obliczenia z wykorzystaniem pojęć: masa, gęstość i objętość;
• odróżnia metale od niemetali na podstawie ich właściwości, klasyfikuje pierwiastki jako metale i niemetale;
• podaje kryterium podziału substancji;
• wyjaśnia różnicę między pierwiastkiem a związkiem chemicznym;
• zapisuje wzory sumaryczne pierwiastków występujących w postaci cząsteczkowej;
• wyjaśnia, w jaki sposób skład mieszaniny wpływa na jej właściwości;
• porównuje mieszaniny i związki chemiczne (sposób otrzymywania, rozdziału, skład jakościowy, ilościowy, zachowywanie właściwości składników).
![Page 8: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/8.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
8
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
Mg, Fe, Zn, Cu, Al, Pb, Sn, Ag, Hg, Au, Ba;
• wymienia drobiny, z których są zbudowane pierwiastki i związki chemiczne;
• opisuje różnice w przebiegu zjawiska fizycznego i reakcji chemicznej;
• wymienia przykłady mieszanin jednorodnych i niejednorodnych;
• sporządza mieszaniny i rozdziela je na składniki (np. wody i piasku, wody i soli kamiennej, kredy i soli kamiennej, siarki i opiłków żelaza, wody i oleju jadalnego, wody i atramentu).
i temperaturę wrzenia wskazanych substancji;
• poszukuje w różnych dostępnych źródłach informacji na temat właściwości fizycznych substancji, np. twardości w skali Mohsa;
• dokonuje pomiarów objętości, masy, wyznacza gęstość substancji o dowolnym kształcie;
• podaje przykłady pierwiastków – metali i niemetali oraz związków chemicznych;
• podaje wspólne właściwości metali;
• wymienia właściwości niemetali;
• wymienia niemetale, które w warunkach normalnych występują w postaci cząsteczkowej;
• porównuje właściwości metali i niemetali;
![Page 9: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/9.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
9
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
• podaje przykłady związków chemicznych, zarówno tych zbudowanych z cząsteczek, jak i zbudowanych z jonów;
• planuje i wykonuje doświadczenia ilustrujące zjawisko fizyczne i reakcję chemiczną;
• opisuje rolę katalizatora reakcji chemicznej;
• opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych;
• podaje kryteria podziału mieszanin;
• wskazuje te różnice między właściwościami fizycznymi składników mieszaniny, które umożliwiają ich rozdzielenie;
• opisuje różnice między mieszaniną a związkiem chemicznym lub pierwiastkiem;
• opisuje proste metody rozdziału mieszanin.
![Page 10: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/10.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
10
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
Dział 2. Budowa materii
• opisuje i charakteryzuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony);
• opisuje budowę układu okresowego (grupy i okresy);
• podaje numery i nazwy grup.
• zdaje sobie sprawę, że poglądy na temat budowy materii zmieniały się na przestrzeni dziejów;
• odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, masę atomową, rodzaj pierwiastka – metal lub niemetal);
• definiuje pierwiastek jako zbiór atomów o danej liczbie atomowej;
• odszukuje w układzie okresowym pierwiastek na podstawie jego położenia (nr grupy i okresu); odczytuje jego i symbol i nazwę;
• ustala liczbę protonów, elektronów i neutronów w atomie danego pierwiastka, gdy dane są liczby atomowa i masowa;
• zdaje sobie sprawę, że protony i neutrony nie są najmniejszymi cząstkami materii, że nie należy nazywać ich cząstkami elementarnymi;
• za pisuje symbolicznie informacje na temat budowy
atomu w postaci E𝑍𝐴 ;
• interpretuje zapis E𝑍𝐴 ;
• wyjaśnia związek między liczbą powłok elektronowych i liczbą elektronów walencyjnych w atomie pierwiastka a jego położeniem w układzie okresowym;
• zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków, których liczba atomowa nie przekracza 20;
• wyjaśnia związek między podobieństwem właściwości pierwiastków zapisanych w tej samej grupie układu
• opisuje, w jaki sposób zmieniały się poglądy na temat budowy materii, w sposób chronologiczny podaje nazwiska uczonych, którzy przyczynili się do tego rozwoju;
• przelicza masę atomową wyrażoną w jednostce masy atomowej (u) na gramy, wyniki podaje w notacji wykładniczej;
• porównuje aktywność chemiczną pierwiastków należących do tej samej grupy na przykładzie litowców i fluorowców;
• porównuje aktywność chemiczną pierwiastków należących do tego samego okresu na przykładzie okresu trzeciego;
• omawia sposoby wykorzystywania zjawiska promieniotwórczości;
• określa znaczenie badań Marii Skłodowskiej-Curie dla rozwoju wiedzy na temat zjawiska promieniotwórczości;
• wyjaśnia zjawiska promieniotwórczości naturalnej i sztucznej;
• rozróżnia rodzaje promieniowania;
• zapisuje równania rozpadu
i –;
• oblicza zawartość procentową trwałych izotopów występujących w przyrodzie na podstawie masy atomowej pierwiastka i liczb masowych tych izotopów.
![Page 11: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/11.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
11
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
• definiuje pojęcie elektrony powłoki zewnętrznej – elektrony walencyjne;
• wskazuje liczbę elektronów walencyjnych dla pierwiastków grup: 1., 2., 13.–18.;
• definiuje pojęcie izotopu;
• wyjaśnia różnice w budowie atomów izotopów wodoru;
• wymienia dziedziny życia, w których izotopy znalazły zastosowanie.
okresowego a budową atomów i liczbą elektronów walencyjnych;
• podaje przykłady pierwiastków mających odmiany izotopowe;
• określa skład jądra atomowego izotopu opisanego liczbami: atomową i masową;
• definiuje pojęcie masy atomowej (średnia mas atomów danego pierwiastka z uwzględnieniem jego składu izotopowego).
• opisuje wpływ pierwiastków promieniotwórczych na organizmy;
• oblicza masę atomową wskazanego pierwiastka na podstawie liczb masowych i zawartości procentowej trwałych izotopów występujących w przyrodzie.
Dział 3. Wiązania i reakcje chemiczne
• definiuje pojęcie wartościowości jako liczby wiązań, które tworzy atom, łącząc się z atomami innych pierwiastków;
• obserwuje doświadczenia, z pomocą formułuje obserwacje i wnioski;
• definiuje pojęcie jonów;
• opisuje, jak powstają jony;
• opisuje, czym różni się atom
od cząsteczki;
• interpretuje zapisy H2, 2H, 2H2 itp.;
• wyjaśnia pojęcie
elektroujemności;
• na przykładzie cząsteczek HCl, H2O, CO2, NH3, CH4
• wyjaśnia dlaczego gazy szlachetne są bierne chemicznie;
• zapisuje elektronowo mechanizm powstawania jonów na przykładzie Na, Mg, Al, Cl, S;
• opisuje powstawanie wiązania jonowego – efektu
• podaje regułę dubletu i oktetu;
• wyjaśnia różnice między drobinami: atomem, cząsteczką, jonem: kationem i anionem;
• odróżnia wzory elektronowe, kreskowe, strukturalne;
• wyjaśnia różnice między sposobem powstawania
• wyjaśnia, dlaczego mimo polaryzacji wiązań między atomami tlenu i atomem węgla w cząsteczce tlenku węgla(IV) wiązanie nie jest polarne.
![Page 12: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/12.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
12
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
• definiuje pojęcia: reakcje egzotermiczne i reakcje endotermiczne;
• wskazuje substraty i produkty, określa typ reakcji.
opisuje powstawanie wiązań kowalencyjnych, zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne tych cząsteczek;
• porównuje właściwości związków kowalencyjnych i jonowych (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie, temperatury topnienia i wrzenia, przewodnictwo ciepła i elektryczności);
• ustala wzory sumaryczne związków dwupierwiastkowych utworzonych przez pierwiastki o wskazanej wartościowości;
• oblicza masy cząsteczkowe tlenków;
• wskazuje reakcje egzotermiczne i endotermiczne w swoim otoczeniu;
• zapisuje proste równania reakcji na podstawie zapisu słownego;
przekazywania elektronów walencyjnych;
• ilustruje graficznie powstawanie wiązań jonowych;
• opisuje rolę elektronów walencyjnych w łączeniu się atomów tych samych pierwiastków;
• na przykładzie cząsteczek H2, Cl2, N2 opisuje powstawanie wiązań kowalencyjnych;
• ilustruje graficznie powstawanie wiązań kowalencyjnych;
• przewiduje rodzaj wiązania między atomami na podstawie różnicy elektroujemności atomów tworzących wiązanie;
• wskazuje związki, w których występuje wiązanie kowalencyjne spolaryzowane;
• odczytuje z układu okresowego wartościowość
wiązań jonowych, kowalencyjnych i kowalencyjnych spolaryzowanych;
• wyjaśnia, na czym polega polaryzacja wiązania;
• wyjaśnia, w jaki sposób polaryzacja wiązania wpływa na właściwości związku;
• przewiduje właściwości związku na podstawie rodzaju wiązań i weryfikuje przewidywania, korzystając z różnorodnych źródeł wiedzy;
• ustala wzory sumaryczne chlorków i siarczków;
• wyjaśnia, dlaczego nie we wszystkich przypadkach związków może rysować wzory strukturalne;
• rozwiązuje chemografy;
• korzystając z proporcji, wykonuje obliczenia dotyczące stechiometrii równań reakcji.
![Page 13: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/13.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
13
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
• opisuje, na czym polega reakcja syntezy, analizy i wymiany;
• dobiera współczynniki w równaniach reakcji chemicznych.
maksymalną dla pierwiastków grup 1., 2., 13., 14., 15., 16. i 17. (względem tlenu i wodoru);
• rysuje wzory strukturalne cząsteczek związków dwupierwiastkowych (o wiązaniach kowalencyjnych) o znanych wartościowościach pierwiastków;
• na przykładzie tlenków dla prostych związków dwupierwiastkowych ustala: nazwę na podstawie wzoru sumarycznego, wzór sumaryczny na podstawie nazwy;
• oblicza masy cząsteczkowe związków chemicznych, dokonuje prostych obliczeń związanych z zastosowaniem prawa stałości składu, np. pozwalające ustalać wzory sumaryczne związków o podanym stosunku
![Page 14: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/14.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
14
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
masowym, wyznacza indeksy stechiometryczne dla związków o znanej masie atomowej itp.;
• samodzielnie formułuje obserwacje i wnioski;
• zapisuje równania reakcji o większym stopniu trudności;
• wyjaśnia różnicę między substratem, produktem i katalizatorem reakcji, zna ich miejsce w równaniu reakcji;
• podaje przykłady różnych typów reakcji;
• dokonuje prostych obliczeń związanych z zastosowaniem prawa zachowania masy.
Dział 4. Gazy
• wykonuje lub obserwuje doświadczenie potwierdzające, że powietrze jest mieszaniną;
• opisuje, na czym polega powstawanie dziury ozonowej;
• opisuje rolę atmosfery ziemskiej;
• wskazuje i porównuje źródła i wielkość emisji
• przewiduje skutki działalności człowieka i opisuje przewidywane zmiany atmosfery;
• oblicza wartość masy atomowej pierwiastków azotu, tlenu, na podstawie zawartości procentowej
![Page 15: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/15.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
15
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
• opisuje skład i właściwości powietrza;
• mienia źródła, rodzaje i skutki zanieczyszczeń powietrza;
• opisuje właściwości fizyczne i chemiczne azotu, tlenu, wodoru, tlenku węgla(IV).
• projektuje doświadczenia potwierdzające skład powietrza;
• odczytuje z układu okresowego i innych źródeł informacje o azocie, helu, argonie, tlenie i wodorze;
• pisze równania reakcji otrzymywania: tlenu, wodoru i tlenku węgla(IV) (np. rozkład wody pod wpływem prądu elektrycznego, spalanie węgla);
• planuje i wykonuje doświadczenie pozwalające wykryć CO2 w powietrzu wydychanym z płuc;
• opisuje obieg tlenu w przyrodzie;
• opisuje proces rdzewienia żelaza, wymienia jego przyczyny;
• proponuje sposoby zabezpieczania przed rdzewieniem produktów
zanieczyszczeń do atmosfery;
• analizuje dane statystyczne dotyczące emisji i obecności szkodliwych substancji w atmosferze;
• zapisuje równania reakcji otrzymywania wodorków (syntezy siarkowodoru, amoniaku, chlorowodoru i metanu);
• wyjaśnia, dlaczego gazy szlachetne są bardzo mało aktywne chemicznie; wymienia ich zastosowanie;
• planuje i/lub wykonuje doświadczenia dotyczące badania właściwości tlenu, wodoru i tlenku węgla(IV);
• porównuje właściwości poznanych gazów;
• projektuje doświadczenia pozwalające wykryć tlen, wodór, tlenek węgla(IV);
• opisuje obieg azotu w przyrodzie;
• wyciąga wnioski na podstawie przeanalizowanych danych;
• projektuje działania na rzecz ochrony atmosfery;
• proponuje sposoby zapobiegania powiększaniu się dziury ozonowej;
• na podstawie mas atomowych helowców i mas cząsteczkowych innych składników powietrza przewiduje różnice w gęstości składników powietrza w stosunku do powietrza;
• opisuje i porównuje proces pasywacji i patynowania oraz wskazuje metale, których te procesy dotyczą.
izotopów występujących w przyrodzie.
![Page 16: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/16.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
16
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
zawierających w swoim składzie żelazo;
• wymienia zastosowanie tlenków: tlenku wapnia, tlenku glinu, tlenku krzemu(IV), tlenków żelaza, tlenków węgla, tlenków siarki;
• ustala wzory sumaryczne tlenków i wodorków, podaje ich nazwy;
• oblicza masy cząsteczkowe tlenków i wodorków.
• opisuje właściwości gazów powstających w procesach gnilnych;
• na podstawie właściwości proponuje sposób odbierania gazów;
• tłumaczy na przykładach zależności między właściwościami substancji a jej zastosowaniem;
• wskazuje czynniki przyspieszające proces rdzewienia;
• projektuje doświadczenia pozwalające ocenić wpływ wilgoci w powietrzu na przebieg korozji;
• porównuje skuteczność różnych sposobów zabezpieczania żelaza i jego stopów przed rdzewieniem;
• wymienia i opisuje właściwości najbardziej rozpowszechnionych tlenków w przyrodzie;
![Page 17: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/17.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
17
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
• dla tlenków i wodorków wykonuje proste obliczenia wykorzystujące prawo stałości składu oraz prawo zachowania masy;
• porównuje zawartość procentową węgla w tlenkach węgla(II) i (IV);
• korzystając z proporcji, wykonuje obliczenia na podstawie ilościowej interpretacji równań reakcji syntezy tlenków i wodorków.
Dział 5. Woda i roztwory wodne
• bada zdolność do rozpuszczania się różnych substancji w wodzie;
• podaje przykłady substancji, które rozpuszczają się w wodzie, tworząc roztwory właściwe;
• definiuje wielkość fizyczną – rozpuszczalność; podaje jednostkę, w jakiej jest wyrażona, oraz parametry (temperaturę i ciśnienie dla
• opisuje obieg wody w przyrodzie;
• podaje nazwy procesów fizycznych zachodzących podczas zmiany stanu skupienia wody;
• wskazuje punkt poboru wody dla najbliższej mu okolicy, stację uzdatniania wody i oczyszczalnię ścieków;
• opisuje wpływ działalności człowieka na zanieczyszczenie wód;
• wskazuje różnice między wodą destylowaną, wodociągową i mineralną;
• wyjaśnia, jaką rolę odgrywa woda w życiu organizmów, rolnictwie i procesach produkcyjnych;
• analizuje zużycie wody w swoim domu i proponuje
• wymienia etapy oczyszczania ścieków;
• wskazuje, co należy zrobić, aby poprawić czystość wód naturalnych w najbliższym otoczeniu;
• wyjaśnia, dlaczego woda dla jednych substancji jest rozpuszczalnikiem, a dla innych nie;
• wymienia i charakteryzuje klasy czystości wody.
![Page 18: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/18.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
18
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
gazów, temperaturę dla substancji stałych i ciekłych);
• wymienia wielkości charakteryzujące roztwór oraz podaje ich symboliczne oznaczenie.
• opisuje budowę cząsteczki wody;
• podaje przykłady substancji, które nie rozpuszczają się w wodzie, tworząc koloidy i zawiesiny;
• wymienia czynniki wpływające na szybkość rozpuszczania substancji stałych w wodzie;
• charakteryzuje roztwór nasycony, nienasycony i przesycony; wskazuje odpowiadające im punkty na wykresie rozpuszczalności;
• wykonuje proste obliczenia dotyczące ilości substancji, jaką można rozpuścić w określonej ilości wody we wskazanej temperaturze;
• interpretuje treść zadania: odczytuje i zapisuje podane i szukane wielkości;
• rozwiązuje proste zadania polegające na wyznaczeniu jednej z wielkości ms, mr,
sposoby racjonalnego gospodarowania wodą;
• planuje i wykonuje doświadczenia wykazujące wpływ różnych czynników na szybkość rozpuszczania substancji stałych w wodzie;
• rysuje i interpretuje krzywe rozpuszczalności;
• porównuje zależności rozpuszczalności ciał stałych i gazów od temperatury;
• wyjaśnia, w jaki sposób z roztworu nasyconego można otrzymać roztwór nienasycony i odwrotnie;
• oblicza stężenie procentowe roztworu nasyconego w danej temperaturze (z wykorzystaniem wykresu rozpuszczalności);
• oblicza stężenie procentowe roztworu powstałego w wyniku rozcieńczenia lub zatężenia roztworu;
• opisuje, w jaki sposób można odróżnić roztwory właściwe od koloidów;
• wykonuje obliczenia dotyczące ilości substancji, jaka może się strącić po oziębieniu roztworu nasycanego;
• oblicza stężenie procentowe roztworu powstałego w wyniku zmieszania określonych ilości roztworów o znanym stężeniu.
![Page 19: Przedmiotowy system oceniania chemia klasa 7 · np. soli kamiennej, cukru, mąki, wody, miedzi, żelaza, cynku, glinu, węgla i siarki; ... • pisze równania reakcji otrzymywania:](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022115/5c76afb809d3f2b0618be144/html5/thumbnails/19.jpg)
Chemia | Świat chemii | Klasa 7 Przedmiotowy system oceniania
AUTOR: Anna Warchoł
19
Wymagania podstawowe
Uczeń:
Wymagania ponadpodstawowe
Uczeń: Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca
mrozp. lub cp, mając pozostałe dane;
• wyjaśnia, na czym polega proces rozcieńczania i zatężania roztworu.
• posługuje się pojęciem gęstości rozpuszczalnika lub roztworu w celu wyznaczenia masy rozpuszczalnika lub masy roztworu;
• oblicza rozpuszczalność substancji w danej temperaturze, znając stężenie procentowe jej roztworu nasyconego w tej temperaturze.