Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych Rok Bezpiecznej Szkoły 2012/2013
mgr Magdalena Krygier ZSP im. C.K. Norwida w Lublinie mgr Barbara Wojtanowska-Janusz SPPP CEA Region Lubelski, OSM I i II st. im. K. Lipińskiego w Lublinie
Lublin 2013
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych Rok Bezpiecznej Szkoły 2012/2013
mgr Magdalena Krygier ZSP im. C.K. Norwida w Lublinie mgr Barbara Wojtanowska-Janusz SPPP CEA Region Lubelski, OSM I i II st. im. K. Lipińskiego w Lublinie
Lublin 2013
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 1
Spis treści I. Wprowadzenie .......................................................................................................................................................................................................................................... 2
II. Cel badań ................................................................................................................................................................................................................................................. 2
III. Metodologia ........................................................................................................................................................................................................................................... 2
IV. Narzędzie ................................................................................................................................................................................................................................................ 2
V. Grupa badawcza ...................................................................................................................................................................................................................................... 3
VI. Interpretacja wyników badań ................................................................................................................................................................................................................ 5
A. Ankieta Bezpieczna Szkoła ...................................................................................................................................................................................................................... 5
B. Ankieta Bezpieczna Bursa ...................................................................................................................................................................................................................... 37
C. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych ......................................................................................................................................................................................... 47
VII. Podsumowanie .................................................................................................................................................................................................................................... 51
A. Ankiety: Bezpieczna Szkoła, Bezpieczna Bursa ...................................................................................................................................................................................... 51
B. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych ......................................................................................................................................................................................... 54
VIII. Wnioski………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………52
IX. Zalecenia ............................................................................................................................................................................................................................................... 55
X .Załączniki ............................................................................................................................................................................................................................................... 58
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 2
I. Wprowadzenie
W dzisiejszym świecie coraz częściej pojawiają się informacje o przemocy międzyrównieśniczej. Ponieważ znaczną część swojego czasu młodzież
spędza w szkole, to w naturalny sposób stała się ona miejscem, w którym manifestują się różnorodne zachowania, w tym fizyczne
i psychiczne formy agresji, takie jak m.in.: bicie, popychanie, wymuszanie pieniędzy i wartościowych rzeczy, przezywanie, obmawianie, izolowanie,
umieszczanie obraźliwych wpisów na portalach społecznościowych. O występowaniu zjawiska przemocy decyduje wiele czynników, wśród których
można wymienić np.: ubóstwo, dysfunkcjonalne rodziny, brak emocjonalnej więzi rodzinnej, brak pozytywnych wzorców, odreagowanie własnych
napięć emocjonalnych czy niskie poczucie własnej wartości. Przeprowadzając niniejsze badanie zastanawiano się, w jakim stopniu młodzież rozwijająca
swoje uzdolnienia i zainteresowania w szkołach artystycznych doświadcza przemocy rówieśniczej. Czy większa wrażliwość będzie czynnikiem
ochronnym przed agresją, czy wręcz przeciwnie?
II. Cel badań Celem niniejszego badania było zdiagnozowanie poziomu poczucia bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego uczniów ogólnokształcących szkół
artystycznych oraz zebranie informacji na temat działań wykonywanych przez szkołę w wyżej wymienionym zakresie w roku 2012/2013. Wyniki badań posłużą Centrum Edukacji Artystycznej do zweryfikowania problemu, poznania skali zagrożenia oraz do dostosowania strategii działań profilaktycznych.
III. Metodologia Sondaż diagnostyczny został przeprowadzony wśród uczniów I klas gimnazjum i I klas liceum ogólnokształcących szkół muzycznych,
plastycznych, baletowych oraz burs z 14 regionów CEA. Ważnym kryterium wyboru szkoły, w której prowadzono badania był zatrudniony w niej specjalista szkolny – psycholog i/lub pedagog, którego obecność stanowiła gwarancję rzetelności wykonania badań. Od dyrektorów szkół i burs artystycznych zebrano informację o prowadzonych działaniach ogólnoszkolnych w ramach realizacji priorytetu MEN „2012/2013 – Rok Bezpiecznej Szkoły” pod postacią arkuszy zbiorczych.
IV. Narzędzie Wśród młodzieży szkół i burs artystycznych przeprowadzono dwie ankiety: „Bezpieczna Szkoła” dla uczniów szkół i „Bezpieczna Bursa” dla
wychowanków burs.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 3
Kwestionariusze składały się z metryczki oraz 10 pytań, w tym 9 pytań zamkniętych oraz jednego otwartego. Metoda sondażu została dostosowana do złożonego charakteru eksplorowanego problemu oraz do wieku respondentów. W badaniu wykorzystano następujące zmienne: płeć, wiek i rodzaj placówki.
Drugi rodzaj narzędzia badania stanowił Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych dla dyrektorów szkół, w którym wyodrębniono takie kryteria jak: obszar działań, forma i tytuł zadania, cel, odbiorcy z zaznaczeniem liczby, termin realizacji, efekt i osoby odpowiedzialne.
V. Grupa badawcza
W badaniu ankietowym udział wzięło łącznie 1199 uczniów i wychowanków szkół i burs artystycznych i w tym: 539 uczniów z 12 szkół plastycznych, 509 uczniów z 12 szkół muzycznych, 53 uczniów 2 szkół baletowych i 98 wychowanków z 2 burs. Na poniższych wykresach zaprezentowane są procentowe stosunki wewnątrz grupy.
RODZAJ SZKOŁY GIMNAZJUM LICEUM OGÓŁEM
DZIEWCZYNY CHŁOPCY RAZEM DZIEWCZYNY CHŁOPCY RAZEM
SZKOŁA MUZYCZNA 219 117 336 113 60 173 509
SZKOŁA BALETOWA 29 6 35 12 6 18 53
SZKOŁA PLASTYCZNA 148 50 198 295 46 341 539
BURSY 16 11 27 55 16 71 98
RAZEM 412 184 596 475 128 603 1199
Arkusz zbiorczych działań ogólnoszkolnych wypełniło 28 dyrektorów szkół i burs artystycznych.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 4
Zdecydowaną większość ankietowanych stanowiły dziewczęta - 74%, natomiast grupa chłopców stanowiła 26% respondentów. Zbliżoną grupę ankietowanych stanowią uczniowie I klas gimnazjum (49,7%) i I klas liceum (50,3%)
Najliczniej reprezentowaną w badaniach placówką były szkoły plastyczne (44,9%), następnie muzyczne (42,5%), bursy (8,2%) oraz szkoły baletowe (4,4%). We wszystkich placówkach zdecydowaną większość ankietowanych stanowiły dziewczęta (73,9%).
74%
26%
dziewczyny chłopcy
Muzyczna Plastyczna Baletowa Bursy
27,736,9
3,4 5,9
14,8
8,0
1,02,3
dziewczyny chłopcy
gimnazjum liceum
34,4 39,6
15,3 10,7
dziewczyny chłopcy
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 5
VI. Interpretacja wyników badań
A. Ankieta Bezpieczna Szkoła
Pytanie 1. Czy w swojej szkole czujesz się bezpiecznie?
Zdecydowana większość ankietowanych uczniów (97%) odpowiedziała na to pytanie twierdząco. Jedynie 3% badanych nie czuje się bezpiecznie w swojej szkole.
Z 97 %-wej grupy uczniów szkół artystycznych czujących się bezpiecznie w swoich szkołach 49, 5% to uczniowie gimnazjum a 47% uczniowie liceów – jak widać wyniki te są zbliżone.
97%
3%
TAK NIE
TAK NIE
49,5
2,2
47,0
1,2
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 6
Pyt. 2. Czy spotkałeś/łaś się z przejawami przemocy na terenie szkoły?
Ze zjawiskiem przemocy w szkole zetknęło się 43% ankietowanych natomiast 57% uczniów stwierdziło, że nie doświadczyło ani nie zaobserwowało agresji.
Analizując uzyskane w tym pytaniu odpowiedzi pod kątem wieku, można dostrzec wyraźne różnice. Wśród licealistów zdecydowanie większa część osób (68,4%) zdeklarowała, że nie zetknęła się w szkole z przemocą, natomiast w grupie gimnazjalistów takiej odpowiedzi udzieliła mniej niż połowa badanych (46,2%). Młodsi uczniowie blisko dwa razy częściej odpowiadali twierdząco na to pytanie
43%57%
TAK NIE
gimnazjum liceum
53,8
31,6
46,2
68,4
TAK NIE
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 7
Dokonując porównania pomiędzy uczniami wszystkich szkół artystycznych można zauważyć, że największą grupę spotykającą się z przejawami przemocy w szkole stanowią uczniowie szkół muzycznych (61,1%), natomiast najliczniejszą grupą nie doświadczającą ani nie obserwującą agresji w szkole są ankietowani ze szkół plastycznych (73,8%). W szkołach plastycznych i baletowych padło również więcej odpowiedzi zaprzeczających występowaniu przemocy, natomiast w szkołach muzycznych szczególnie uczniowie I klas gimnazjum częściej wybierali odpowiedzi potwierdzające istnienie badanego zjawiska.
szkołamuzyczna
szkołaplastyczna
szkołabaletowa
61,1
26,241,5
38,9
73,8
58,5
TAK NIE
gimnazjum liceum
67,6
48,6
32,4
51,4
szkoła muzyczna
TAK NIE
gimnazjum liceum
45,7
33,3
54,3
66,7
szkoła baletowa
TAK NIE
gimnazjum liceum
31,8
22,9
68,277,1
szkoła plastyczna
TAK NIE
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 8
Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz w jakich sytuacjach uczestniczyłeś/łaś .
Najczęściej zaznaczaną przez ankietowanych formą przemocy, w jakiej uczniowie uczestniczyli jako sprawcy jest obmawianie i plotkowanie (15,4%). Kolejne, rzadziej wskazywane lecz wyróżniające się alternatywy to: kłótnie, awantury, krzyki (7,8%), obraźliwe przezwiska i obelgi (5,4%), izolowanie w grupie (4,1%) oraz wyśmiewanie i poniżanie (3,8%). Nie dostrzega sie znaczących różnic w odpowiedziach pomiędzy uczniami gimnazjum i liceum.
Analizując uzyskane w tym pytaniu odpowiedzi pod kątem typu szkoły, można dostrzec, że najczęściej wskazywanymi przez sprawców przejawami przemocy były:
1. obmawianie i plotkowanie (49,6%), przy czym najczęściej tę odpowiedź zaznaczali uczniowie szkół muzycznych; 2. kłótnie i awantury (28,5%), w tym największa liczba wyborów należy do ankietowanych ze szkół baletowych; 3. obraźliwe przezwiska i obelgi (16,8%), najczęściej zaznaczane przez uczniów szkół muzycznych;
1,35,2
0,4 1,0 0,73,5 2,3
9,3
1,7 0,4 0,9 0,2 0,1 0,8 0,00,8
2,6
0,20,4
0,11,9
1,5
6,1
2,4 0,3 0,5 0,0 0,20,6 0,1
Uczestniczenie w sytacjach przemocy w charakterze sprawcy
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 9
4. izolowanie w grupie (15,3%), a najwięcej wyborów należy do badanych ze szkół baletowych; 5. wyśmiewanie i poniżanie (11,3%), najczęściej zaznaczane przez uczniów ze szkół muzycznych.
Najrzadziej (w granicach 1%) uczniowie stosowali takie formy przemocy jak: 1. wymuszanie; 2. niszczenie rzeczy uczniów; 3. obraźliwe smsy; 4. okradanie; 5. groźby i zastraszanie.
3,3
11,0
0,42,01,0
8,3
5,5
21,6
4,5
1,02,00,40,4
2,00,0
1,1
4,3
0,70,70,72,82,0
9,1
3,30,4
0,70,00,20,90,2 0,0
13,2
0,01,9
0,0
5,73,8
18,9
7,5
0,01,9
0,00,01,9
0,0
Sprawca przemocy
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 10
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy uczniów
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i plotkowanie
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
3,9
11,9
0,6
2,1
1,5
9,2
6,5
23,2
3,0
0,9
2,7
0,6
0,3
2,1
2,3
9,2
0,0
1,7
0,0
6,4
3,5
18,5
7,5
1,2
0,6
0,0
0,6
1,7
szkoła muzyczna - SPRAWCA
gimnazjum liceum
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy…
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i…
obmawianie i…
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
0,0
8,6
0,0
2,9
0,0
2,9
2,9
22,9
11,4
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
22,2
0,0
0,0
0,0
11,1
5,6
11,1
0,0
0,0
5,6
0,0
0,0
5,6
szkoła baletowa - SPRAWCA
gimnazjum liceum
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy uczniów
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i…
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
inne
0,5
7,1
1,0
1,5
1,5
3,5
1,0
8,1
2,5
0,5
0,5
0,0
0,0
1,0
0,0
1,5
2,6
0,6
0,3
0,3
2,3
2,6
9,7
3,8
0,3
0,9
0,0
0,3
0,9
0,3
szkoła plastyczna- SPRAWCA
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 11
W pytaniu o sytuacje przemocowe, w jakich uczniowie uczestniczyli jako poszkodowani, ankietowani wskazali, że najczęściej ucierpieli z powodu:
1. obmawiania i plotkowania (55,1% wszystkich ankietowanych), które dotyczy głównie uczniów szkół muzycznych i baletowych; 2. kłótni i awantur (42,9%), które dotknęły przede wszystkim ankietowanych ze szkół baletowych i nieco mniejszym stopniu ze szkół muzycznych; 3. obraźliwych przezwisk i obelg (38,6%), które najczęściej zaznaczali badani w szkołach muzycznych; 4. okradania (35,9%), które dotknęło bardzo dużą grupę uczniów ze szkół baletowych (26,4%); 5. wyśmiewania i poniżania (30%), dotyczące głównie uczniów szkół muzycznych i baletowych;
W nieco mniejszym stopniu w szkołach dochodzi do: 1. bicia i kopania (19,9%), 2. izolowania w grupie (17,9%); 3. niszczenia rzeczy uczniów (17%); 4. gróźb i zastraszania (14,3%); 5. zamykania w pomieszczeniach (12,9%); 6. obraźliwych wpisów w Internecie (10,6%).
4,8 7,40,9 0,2 3,5
9,7 7,513,1
4,3 2,6 2,4 1,5 3,3 2,9 0,5
1,44,0
0,5 0,1 1,3
3,62,1
7,4
1,50,5 1,7 0,3 2,5 0,7 0,1
Uczestniczenie w sytuacjach przemocy w charakterze poszkodowanego
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 12
Na wykresie można dostrzec również, że uczniowie szkół plastycznych zdecydowanie rzadziej doświadczali wszystkich wymienionych form przemocy niż ankietowani w pozostałych szkołach. Widoczna jest również duża dysproporcja we wskazaniach na sytuacje kradzieży między uczniami szkół baletowych w stosunku do pozostałych uczniów.
9,8
14,5
1,80,4
7,1
20,2
16,1
29,3
9,2
4,35,5
3,1
6,3 5,9
1,22,6
7,6
0,60,2 2,4
7,1
2,61,3
3,00,6
3,20,6
3,21,3
0,0
7,5
20,8
5,7
0,0
7,5
11,3 11,3
24,5
5,7
9,4
1,90,0
26,4
5,7
0,0
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 13
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy uczniów
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i plotkowanie
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
inne
11,9
17,3
2,1
0,6
8,3
23,5
20,5
31,5
10,4
6,3
6,0
4,2
6,0
7,4
1,5
5,8
9,2
1,2
0,0
4,6
13,9
8,7
24,9
6,9
0,6
4,6
1,2
6,9
2,9
0,6
szkoła muzyczna -POSZKODOWANY
gimnazjum liceum
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy…
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i…
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
11,4
22,9
5,7
0,0
8,6
14,3
17,1
28,6
8,6
8,6
0,0
0,0
31,4
5,7
0,0
16,7
5,6
0,0
5,6
5,6
0,0
16,7
0,0
11,1
5,6
0,0
16,7
5,6
szkoła baletowa -POSZKODOWANY
gimnazjum liceum
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy…
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i…
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
4,5
8,1
0,5
0,0
4,0
11,6
9,1
14,1
4,5
2,5
3,0
1,0
2,5
2,5
1,5
7,3
0,6
0,3
1,5
4,4
2,3
10,6
1,5
0,6
2,9
0,3
3,5
0,6
szkoła plastyczna-POSZKODOWANY
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 14
Ankietowani uczniowie w sytuacjach przemocy głównie uczestniczyli jako świadkowie i są to takie sytuacje jak: obmawianie i plotkowanie (34,5%), kłótnie awantury i krzyk (33,7%) obraźliwe przezwiska i obelgi (32,1%) wyśmiewanie i poniżanie (28,3%) ale również 22% ankietowanych było świadkami przemocy fizycznej – bicia i kopania. Analizując te sytuacje w odniesieniu do uczniów poszczególnych szkól widzimy, że najczęściej świadkami różnych sytuacji przemocowych są uczniowie szkół muzycznych i baletowych przy czym w szkołach baletowych prócz wcześniej wymienionych sytuacji uczniowie są świadkami sytuacji związanych z izolowaniem w grupie, obraźliwymi wpisami w Internecie i okradaniem.
16,921,0
3,813,0 12,1
19,7 17,8 21,311,4
5,312,1
4,4 4,3 6,70,4
5,2
12,7
1,5
7,42,9
12,410,5
13,2
8,8
1,3
7,6
1,3 2,52,2
0,2
Uczestniczenie w sytuacjach przemocy w charakterze świadka
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 15
37,1
48,1
4,9
34,6
25,9
45,641,3
53,6
27,9
9,8
27,1
9,6 8,3
15,9
1,0
7,1
18,9
5,6 6,34,3
18,716,5
33,8
11,7
3,3
11,7
1,9 3,3 2,00,2
30,2
45,3
7,5
28,3
18,9
39,6
24,5
45,3
34,0
7,5
30,2
5,7
26,4
11,3
0,0
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 16
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy uczniów
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i…
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
inne
43,5
50,9
4,5
36,0
31,3
48,2
44,6
49,4
29,5
13,7
28,0
12,5
8,6
19,6
1,2
24,9
42,8
5,8
31,8
15,6
40,5
34,7
61,8
24,9
2,3
25,4
4,0
7,5
8,7
0,6
szkoła muzyczna - ŚWIADEK
Serie1 Serie2
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy uczniów
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i…
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
34,3
45,7
5,7
31,4
25,7
42,9
22,9
45,7
40,0
8,6
34,3
2,9
34,3
8,6
22,2
44,4
11,1
22,2
5,6
33,3
27,8
44,4
22,2
5,6
22,2
11,1
11,1
16,7
szkoła baletowa - ŚWIADEK
Serie1 Serie2
bicie i kopanie
kłótnie awantury
wymuszanie
niszczenie szkolnego…
niszczenie rzeczy…
obraźliwe przezwiska i…
wyśmiewanie i poniżanie
obmawianie i…
izolowanie w grupie
groźby i zastraszanie
obrażliwe wpisy w…
obraźliwe smsy
okradanie
zamykanie w…
inne
14,1
22,2
12,6
5,6
9,6
20,2
19,2
26,3
6,6
4,5
13,6
2,5
3,0
2,5
0,0
2,9
17,0
1,5
6,7
1,2
17,9
15,0
38,1
14,7
2,6
10,6
1,5
3,5
1,8
0,3
szkoła plastyczna - ŚWIADEK
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 17
Pyt. 4. Jak często doświadczasz agresji w szkole?
Uczniowie szkół artystycznych w głównej mierze nie doświadczają agresji w szkole – 46,1% wskazań na odpowiedź nigdy. Sytuacje agresji, której doświadczyli były to zazwyczaj pojedyncze sytuacje, które zdarzały się bardzo rzadko (40,2%) lub rzadko (13,9%). Analizując odpowiedzi uczniów poszczególnych szkół możemy zauważyć, iż uczniami którzy nie doświadczają agresji w szkole są w zdecydowanej większości uczniowie szkół plastycznych (60,1%).
nigdy
bardzo rzadko - pojedynczasytuacja
rzadko
sporadycznie
często
bardzo często
19,1
17,2
8,6
5,2
1,5
0,6
27,0
13,0
5,3
2,5
0,6
0,1
gimnazjum liceum
nigdy
bardzo rzadko
rzadko
sporadycznie
często
bardzo często
32,0
35,2
18,7
10,6
2,9
1,2
60,1
24,1
9,3
4,6
1,7
0,4
37,7
43,4
15,1
5,7
0,0
0,0
szkoła baletowa szkoła plastyczna szkoła muzyczna
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 18
Pyt. 5. W jakich sytuacjach doświadczałeś/łaś agresji?
nigdy
bardzo rzadko -pojedyncza sytuacja
rzadko
sporadycznie
często
bardzo często
26,8
36,3
21,1
11,6
3,6
1,5
42,2
32,9
13,9
8,7
1,7
0,6
szkoła muzyczna
liceum gimnazjum
nigdy
bardzo rzadko -pojedyncza sytuacja
rzadko
sporadycznie
często
bardzo często
31,4
45,7
17,1
8,6
0,0
0,0
50,0
38,9
11,1
0,0
0,0
0,0
szkoła baletowa
liceum gimnazjum
nigdy
bardzo rzadko - pojedynczasytuacja
rzadko
sporadycznie
często
bardzo często
55,1
25,8
9,1
7,6
2,5
1,0
63,0
23,2
9,4
3,8
1,2
0,0
szkoła plastyczna
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 19
Analizując odpowiedzi uczniów szkół artystycznych widzimy, iż
większość uczniów nie doświadcza agresji w żadnej z wymienionych sytuacji (47,6%), natomiast wśród odpowiedzi wskazujących na sytuację doświadczania agresji są - przerwy (37,5%), następne wskazania to kolejno: szatnia (11,7%), zajęcia ogólnokształcące (9,1%), droga do szkoły lub domu (5,6%) i zajęcia artystyczne (4,5%). Pozostałe wskazania są rzędu 3 i mniej. Analizując wskazania uczniów poszczególnych szkół możemy stwierdzić, iż proporcje odpowiedzi są zbliżone do odpowiedzi ogółu badanych przy czym w przypadku uczniów szkół muzycznych widzimy większy procent uczniów doświadczających przemocy na przerwach (48,5%) niż nie doświadczających w ogóle (37,1%) – na taki wynik miały wpływ odpowiedzi uczniów gimnazjum. Znaczące jest również w większym stopniu doświadczanie agresji w różnych sytuacjach głównie przez uczniów gimnazjum.
nie doświadczam
w czasie zajęć ogólnokształcących
w czasie zajęć artystycznych
podczas przerw
w szatni
w czasie wycieczek/plenerów/wyjść
w drodze do szkoły/ do domu
w czasiekoncertów/popisów/przeglądów
w innych sytuacjach
20,3
5,8
2,5
24,2
7,5
2,3
2,7
0,6
2,2
27,3
3,9
2,0
13,3
4,2
0,8
2,9
0,2
0,5
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 20
10,6
2,6
48,5
17,5
5,1 5,70,8
5,1
37,1
8,9 6,7
26,7
5,81,1
5,60,6 0,6
57,1
9,4
1,9
39,6
17,0
3,8 5,7 3,80,0
50,9
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 21
w czasie zajęćogólnokształcących
w czasie zajęćartystycznych
podczas przerw
w szatni
w czasiewycieczek/plenerów/wy…
w drodze do szkoły/ dodomu
w czasiekooncertów/popisów/p…
nie doświadczam
Inne
11,3
2,1
54,5
19,3
6,3
5,4
1,2
32,4
6,3
9,2
3,5
37,0
13,9
2,9
6,4
0,0
46,2
2,9
szkoła muzyczna
gimnazjum liceum
w czasie zajęćogólnokształcących
w czasie zajęćartystycznych
podczas przerw
w szatni
w czasiewycieczek/plenerów/wyjś
ć
w drodze do szkoły/ dodomu
w czasiekooncertów/popisów/prz
eglądów
nie doświadczam
14,3
2,9
42,9
22,9
5,7
8,6
2,9
31,4
0,0
0,0
33,3
5,6
0,0
0,0
5,6
50,0
szkoła baletowa
gimnazjum liceum
w czasie zajęćogólnokształcących
w czasie zajęć artystycznych
podczas przerw
w szatni
w czasiewycieczek/plenerów/wyjść
w drodze do szkoły/ dodomu
w czasiekooncertów/popisów/prz…
nie doświadczam
Inne
10,6
10,1
34,3
5,1
1,0
4,5
1,0
50,0
1,5
7,9
4,7
22,3
6,2
1,2
6,2
0,3
61,3
0,0
szkoła plastyczna
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 22
Pyt. 6. Od kogo doświadczałeś/łaś najczęściej przemocy w szkole i jak na nią reagowałeś/łaś?
58% ankietowanych najczęściej przemocy doświadcza od rówieśników, kolejną grupą wobec której uczniowie stosują różne reakcje obronne w odpowiedzi na przemocowe zachowania są nauczyciele – 33%, w tym 19% ankietowanych wskazuje na nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących a 14% na nauczycieli przedmiotów artystycznych.
Analizując odpowiedzi uczniów poszczególnych szkół widać, uczniowie szkół baletowych, a dokładniej I klas gimnazjum, w większym stopniu niż inni uczniowie wskazują grupę nauczycieli przedmiotów artystycznych jako przemocową.
Można zauważyć również, iż w przypadku doświadczania agresji przez uczniów szkół plastycznych i muzycznych ze strony nauczycieli większość takich wskazań jest od uczniów I klas liceum, natomiast dla uczniów gimnazjum dominującą grupą agresorów jest grupa rówieśników (gimnazja plastyczne – 68%, gimnazja muzyczne – 60,9%). Inaczej sytuacja wygląda w przypadku uczniów szkół baletowych gdzie na grupę rówieśników jako osób stosujących przemoc wskazuje większy procent uczniów liceum (60%) niż gimnazjum (43,4%), natomiast na nauczycieli przedmiotów artystycznych więcej wskazań ze strony gimnazjalistów niż licealistów.
58%19%
14%
6% 3%
Ilość reakcji obronnych uczniów w stosunku do osób stosujących przemoc w szkołach
artystycznych
koleżanki/koledzy
nauczycieleprzedmiotówogólnokształcących
nauczycieleprzedmiotówartystycznych
inni pracownicy szkoły
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 23
koleżanki/koledzy
nauczyciele przedmiotówogólnokształcących
nauczyciele przedmiotówartystycznych
inni pracownicy szkoły
inne osoby
60,8
16,3
12,8
6,3
3,8
53,7
24,6
15,2
5,7
0,8
Ilość reakcji obronnych uczniów w stosunku do osób stosujących przemoc
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 24
koleżanki/koledzy
nauczyciele przedmiotówogólnokształcących
nauczyciele przedmiotów artystycznych
inni pracownicy szkoły
inne osoby
58,0
19,7
14,6
5,4
3,8
61,4
19,1
11,6
7,1
0,7
47,4
20,2
23,7
7,9
2,6
Ilość reakcji obronnych uczniów w stosunku do osób stosujących przemoc w poszczególnych
szkołach
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 25
koleżanki/koledzy
nauczyciele przedmiotówogólnokształcących
nauczyciele przedmiotówartystycznych
inni pracownicy szkoły
inne osoby
60,9
17,0
11,8
5,8
4,5
50,2
25,3
18,3
4,4
1,8
szkoła muzyczna
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 26
koleżanki/koledzy
nauczyciele przedmiotówogólnokształcących
nauczyciele przedmiotówartystycznych
inni pracownicy szkoły
inne osoby
43,4
19,2
25,3
9,1
3,0
60,0
26,7
13,3
0,0
0,0
szkoła baletowa
gimnazjum liceum
koleżanki/koledzy
nauczycieleprzedmiotów
ogólnokształcących
nauczycieleprzedmiotówartystycznych
inni pracownicy szkoły
inne osoby
68,0
12,7
10,5
7,0
1,8
56,5
23,9
12,4
7,2
0,0
szkoła plastyczna
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 27
Ponad 48% uczniów szkół artystycznych nie doświadcza
przemocy, z czego najliczniejszą grupą ankietowanych są uczniowie szkół plastycznych (60,3%). Natomiast w sytuacjach zachowań agresywnych ze strony rówieśników, nauczycieli i innych osób najczęstszymi reakcjami, które stosują ankietowani są – próba rozmowy i wyjaśniania sytuacji - 35,9% oraz ignorowanie – 34,4% ankietowanych. Kolejnymi reakcjami jest poszukiwanie wsparcia – 17,5% oraz bezradność – 13,6%.
Analiza odpowiedzi uczniów szkoły plastycznej i muzycznej również wskazuje na podobną kolejność wyboru reakcji. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku uczniów szkoły baletowej, gdzie pojawia się na pierwszym planie – ignorowanie (34%), bezradność (30,2%), próba rozmowy (30,2%), poszukiwanie wsparcia (26,4%) ale również płacz (26,4%). Uczniowie szkół baletowych również w większym stopniu niż uczniowie innych szkół artystycznych w sytuacjach doświadczania przemocy odreagowują poprzez sport i ćwiczenia fizyczne (20,8%) widać to szczególnie wyraźnie w odniesieniu do uczniów klas I gimnazjum baletowego.
nie doświadczam przemocy
ignoruję i odchodzę
nic nie robię - czuję się bezradny
płaczę
bronię się ucieczką
bronię się atakuję
próbuję rozmawiać i wyjaśniać sytuację
szukam wsparcia
zajmuję się aktywnością artystyczną
odreagowuję poprzez ćwiczenia…
inna reakcja
22,2
19,3
9,4
6,4
4,1
8,0
21,4
12,9
6,4
5,6
2,3
25,9
15,1
4,2
3,1
0,8
4,3
14,5
4,6
3,1
3,3
0,8
Najczęstsze reakcje na przemoc
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 28
42,0
18,1
10,86,7
16,5
49,7
25,5
11,8 10,26,3
35,8
27,3
8,5 6,72,8
7,8
23,6
9,16,5 6,5
0,7
60,3
34,030,2
26,4
9,4
17,0
30,226,4
17,020,8
1,9
41,5
Najczęstsze reakcje na agresję
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 29
nie doświadczamprzemocy
ignoruję i odchodzę
nic nie robię - czuję siębezradny
płaczę
bronię się ucieczką
bronię się atakuję
próbuje rozmawiać iwyjaśniać sytuację
szukam wsparcia
zajmuję się aktywnościąartystyczną
odreagowuję poprzezćwiczenia fizyczne i sport
inne
32,7
44,3
18,5
12,5
8,9
19,0
51,5
30,1
13,1
11,9
7,1
41,6
37,6
15,0
7,5
2,3
11,6
46,2
16,8
9,2
6,9
4,6
szkoła muzyczna
gimnazjum liceum
nie doświadczamprzemocy
ignoruję i odchodzę
nic nie robię - czuję siębezradny
płaczę
bronię się ucieczką
bronię się atakuję
próbuje rozmawiać iwyjaśniać sytuację
szukam wsparcia
zajmuję się aktywnościąartystyczną
odreagowuję poprzezćwiczenia fizyczne i sport
inne
37,1
40,0
45,7
34,3
14,3
22,9
37,1
37,1
20,0
25,7
2,9
50,0
22,2
0,0
11,1
0,0
5,6
16,7
5,6
11,1
11,1
0,0
szkoła baletowa
gimnazjum liceum
nie doświadczamprzemocy
ignoruję i odchodzę
nic nie robię - czuję siębezradny
płaczę
bronię się ucieczką
bronię się atakuję
próbuje rozmawiać iwyjaśniać sytuację
szukam wsparcia
zajmuję się aktywnościąartystyczną
odreagowuję poprzezćwiczenia fizyczne i sport
inne
61,1
25,3
13,1
8,6
5,1
8,1
25,3
14,1
9,6
6,6
1,5
59,8
28,4
5,9
5,6
1,5
7,6
22,6
6,2
4,7
6,5
0,3
szkoła plastyczna
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 30
Pyt. 7. Które miejsce w szkole jest dla Ciebie najbardziej niebezpieczne W przypadku wskazań większości uczniów szkół artystycznych (59%) - wszystkie miejsca wymienione jako potencjalnie niebezpieczne – są
uważane przez nich za bezpieczne. Wskazując miejsca, w których ankietowani doświadczyli przemocy, najczęściej wymieniali korytarz (14,6%) oraz okolice szkoły (14,4%), a w przypadku uczniów szkół muzycznych i baletowych dodatkowym wymienianym miejscem była szatnia (13,2% ankietowanych z tych szkół)
korytarz
sala lekcyjna
sala ćwiczeń/zajęć artystycznych
łazienka
sklepik/barek/stołówka
sala gimnastyczna/boisko
szatnia
okolice szkoły
wszystkie miejsca są bezpieczne
inne miejsce
10,0
2,5
1,5
3,3
1,0
4,0
6,7
9,1
26,9
0,5
4,6
2,1
1,2
2,0
0,5
1,5
1,2
5,3
32,1
0,3
gimnazjum liceum
korytarz
sala lekcyjna
sala ćwiczeń/zajęć artystycznych
łazienka
sklepik/barek/stołówka
sala gimnastyczna/boisko
szatnia
okolice szkoły
wszystkie miejsca są bezpieczne
inne
21,6
5,5
2,8
7,5
2,0
7,5
13,2
24,0
45,4
1,2
8,2
4,1
3,0
3,3
1,1
4,3
2,4
5,0
71,2
0,4
13,2
1,9
0,0
3,8
0,0
0,0
13,2
17,0
64,2
0,0
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 31
korytarz
sala lekcyjna
sala ćwiczeń/zajęćartystycznych
łazienka
sklepik/barek/stołówka
sala gimnastyczna/boisko
szatnia
okolice szkoły
wszystkie miejsca sąbezpieczne
inne miejsca
24,7
5,4
2,7
8,0
2,4
8,6
17,0
21,4
44,9
0,9
15,6
5,8
2,9
6,4
1,2
5,2
5,8
28,9
46,21,7
szkoła muzyczna
gimnazjum liceum
korytarz
sala lekcyjna
sala ćwiczeń/zajęćartystycznych
łazienka
sklepik/barek/stołówka
sala gimnastyczna/boisko
szatnia
okolice szkoły
wszystkie miejsca sąbezpieczne
48,6
2,9
0,0
5,7
0,0
0,0
20,0
20,0
54,3
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
11,1
83,3
szkoła baletowa
gimnazjum liceum
korytarz
sala lekcyjna
sala ćwiczeń/zajęćartystycznych
łazienka
sklepik/barek stołówka
salagimnastyczna/boisko
szatnia
okolice szkoły
wszystkie miejsca sąbezpieczne
inne miejsca
10,1
4,5
4,0
3,5
1,5
7,6
5,1
10,6
63,6
1,0
7,0
3,8
2,3
3,2
0,9
2,3
0,9
1,8
75,7
0,0
szkoła plastyczna
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 32
Pyt. 8.Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?
Ankietowani uczniowie w większości nie doświadczają przemocy
(53,7%), natomiast te osoby, które jej doświadczają, informują o tym kolegę bądź koleżankę (20,3%), rodziców (17,6%) bądź nie mówią nikomu (11%). Najmniej osób w takich sytuacjach jest skorych informować dyrektora (1,1%), nauczyciela (3,3%) i psychologa i/lub pedagoga (3,6%), przy czym uczniowie szkól baletowych w porównaniu z uczniami innych szkół bardziej skłonni są z problemem agresji zwrócić się do wychowawcy (22,6%), rodzica (20,8%) a dopiero potem do rówieśników (18,9%). Więcej też wskazań jest na kontakt z psychologiem/pedagogiem niż u uczniów szkół plastycznych i muzycznych (11,3%).
wychowawcę klasy
pedagoga/psychologa
dyrektora szkoły
nauczyciela
rodziców
kolegę/koleżankę
rodzeństwo
nie mówię o tym nikomu
nie doświadczam przemocy
inną osobę
6,8
2,2
0,8
2,4
12,2
12,2
2,9
6,6
22,5
0,2
2,5
1,4
0,3
0,9
5,4
8,1
2,4
4,4
31,2
0,4
gimnazjum liceum
wychowawcę klasy
pedagoga/psychologa
dyrektora szkoły
nauczyciela
rodziców
kolegę/koleżankę
rodzeństwo
nie mówię o tym nikomu
nie doświadczam przemocy
inną osobę
11,4
3,3
1,4
4,3
23,6
26,5
8,1
13,6
42,4
0,8
6,5
3,0
0,7
2,4
11,7
14,5
2,8
9,3
64,7
0,2
22,6
11,3
1,9
1,9
20,8
18,9
3,8
3,8
49,1
0,0
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 33
wychowawcę klasy
pedagoga/psychologa
dyrektora szkoły
nauczyciela
rodziców
kolegę/koleżankę
rodzeństwo
nie mówię o tym nikomu
nie doświadczamprzemocy
inna osobę
14,0
3,0
2,1
5,1
27,4
28,6
7,4
15,2
35,4
0,6
5,2
4,0
0,0
2,9
16,2
22,5
9,2
10,4
56,1
1,7
szkoła muzyczna
gimnazjum liceum
wychowawcę klasy
pedagoga/psychologa
dyrektora szkoły
nauczyciela
rodziców
kolegę/koleżankę
rodzeństwo
nie mówię o tym nikomu
nie doświadczamprzemocy
34,3
17,1
2,9
2,9
25,7
22,9
5,7
5,7
40,0
0,0
0,0
0,0
0,0
11,1
11,1
0,0
0,0
66,7
szkoła baletowa
gimnazjum liceum
wychowawcę klasy
pedagoga/psychologa
dyrektora szkoły
nauczyciela
rodziców
kolegę/koleżankę
rodzeństwo
nie mówię o tymnikomu
nie doświadczamprzemocy
inna osobę
8,1
4,0
0,5
4,0
16,7
15,2
2,5
10,1
58,1
0,5
5,6
2,3
0,9
1,5
8,8
5,3
2,9
8,8
68,6
0,0
szkoła plastyczna
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 34
Pyt. 9. Jak myślisz dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc?
Zdaniem ankietowanych uczniów szkół artystycznych powodem, dla którego młodzi ludzie stosują przemoc jest głównie chęć imponowania rówieśnikom- na ten powód wskazuje ponad 60% respondentów. Pozostałymi motywami zachowań przemocowych jest potrzeba rozładowania emocji i rewanż za krzywdy – 38% ankietowanych wskakuje na te powody. Zdaniem blisko 15% badanych uczniów przemoc może być spowodowana zazdrością o sukcesy artystyczne, a tylko 5,2% uczniów uważa, że jest to sposób na odreagowanie porażki artystycznej. W grupie ankietowanych uczniów jedynie uczniowie szkół baletowych w większym stopniu niż pozostali ankietowani motywów zachowań agresywnych upatrują w zazdrości związanej z sukcesami artystycznymi – takie wskazania podają głównie licealiści.
10,4 17,6 18,233,5
5,0 5,4 8,7 2,3 2,4
10,520,4 19,3
27,3
4,1 4,7 6,1 2,9 3,0
gimnazjum liceum
nuda i chęćzabawy
rozładowanieemocji
rewanż zakrzywdy
imponowanierówieśnikom
przeznamowę
bez powodu zazdrość osukcesy
artystyczne
odreagowanieporażki
inny powód
19,6
34,8 36,1
64,4
11,6 10,818,9
4,1 6,9
23,2
39,3 39,9
59,6
6,9 9,6 9,3 5,4 3,99,4
37,7
24,5
39,6
7,5 7,5
32,1
13,25,7
szkoła muzyczna szkoła plastyczna szkoła baletowa
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 35
nuda i chęć zabawy
rozładowanie emocji
rewanż
imponowanierówieśnikom
przez namowę
bez powodu
zazdorść o sukcesyartystyczne
odreagowanie porażki
inny powód
18,5
31,8
35,7
67,0
12,2
9,8
20,5
3,3
6,0
22,0
40,5
37,0
59,5
10,4
12,7
15,6
5,8
8,7
szkoła muzyczna
gimnazjum liceum
nuda i chęć zabawy
rozładowanie emocji
rewanż
imponowanierówieśnikom
przez namowę
bez powodu
zazdorśc o sukcesyartystyczne
odreagowanie porażki
inny powód
5,7
40,0
25,7
54,3
8,6
5,7
28,6
5,7
5,7
16,7
33,3
22,2
11,1
5,6
11,1
38,9
27,8
5,6
szkoła baletowa
gimnazjum liceum
nuda i chęć zabawy
rozładowanie emocji
rewanż
imponowanierówieśnikom
przez namowę
bez powodu
zazdorść o sukcesyartystyczne
odreagowanie porażki
inny powód
25,3
36,9
35,9
63,1
5,6
12,1
8,6
6,1
2,5
22,0
40,8
42,2
57,5
7,6
8,2
9,7
5,0
4,7
szkoła plastyczna
gimnazjum liceum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 36
Pyt. 10. Jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć, abyś poczuł/a się bezpieczniej w swojej szkole?
Większość ankietowanych to pytanie pozostawiła bez odpowiedzi. Natomiast 30,2% uczniów podkreśliło, iż nie ma powodu do podejmowania
jakichkolwiek działań w celu zwiększenia poczucia bezpieczeństwa. Uczniowie odpowiadający na to pytanie w większości zadeklarowali, że ich szkoły są bezpieczne. W pozostałych odpowiedziach ankietowani wskazywali między innymi na takie działania jak:
zwiększenie czujności i reakcji na zachowania uczniów nauczycieli dyżurujących – 15%
edukowanie uczniów poprzez zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty psychologiczne i rozmowy z psychologiem/pedagogiem o problemach młodzieży – 6,3%
zaostrzenie kar dla sprawców i np. usuwanie ze szkoły osób agresywnych – 4%
zwiększenie ochrony szkoły i okolic szkoły również w godzinach wieczornych – kamery, ochroniarze, patrole – 5,8%
traktowanie ucznia z szacunkiem – 1,3%
organizowanie czasu młodzieży, wspieranie jej, realizowanie więcej wyjść, wycieczek i zajęć integracyjnych aby młodzież poznawała się lepiej – 1,4%
zadbanie o teren wokół szkoły – bezpieczne boisko, naprawa ogrodzenia – 0,9%
zwrócenie większej uwagi na zachowania w łazienkach i szatniach – 0,8%
zmiana nauczycieli – 0,5%
nie wpuszczanie obcych osób na teren szkoły – 0,5%
organizowanie więcej apeli – 0,5%
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 37
B. Ankieta Bezpieczna Bursa
Pyt. 1. Czy w swojej bursie czujesz się bezpiecznie?
Zdecydowana większość ankietowanych wychowanków czuje się bezpiecznie w bursie. Jedynie 2% respondentów udzieliła odpowiedzi przeczącej. Nie dostrzega się znaczących różnic w zakresie poczucia bezpieczeństwa pomiędzy wychowankami z liceum i gimnazjum. Wśród starszych wychowanków ok. 98% , a wśród młodszych ok. 96% udzieliło twierdzącej odpowiedzi na to pytanie. Pyt. 2. Czy spotkałeś się z przejawami przemocy na terenie bursy?
Różnych przejawów przemocy doświadczyło trzy czwarte osób ankietowanych. Starsi wychowankowie częściej zaprzeczali występowaniu
przemocy w bursie (80%) niż ich młodsi koledzy (63%).
98%
2%
tak nie
liceum gimnazjum
98,5 96,3
1,5 3,7
tak nie
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 38
Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz, w jakich sytuacjach uczestniczyłeś - SPRAWCA
Wśród wychowanków burs, najczęściej stosowanymi przez sprawców formami przemocy były: 1. kłótnie, awantury, krzyki (34,3%) 2. obraźliwe przezwiska, obelgi (14,3%) 3. obmawiania, plotkowanie (14,2%) 4. zamykanie w pomieszczeniach (11,4%)
Rzadziej wybieranymi formami przemocy były: 1. wyśmiewanie, poniżanie (8,5%) 2. okradanie (5,7%) 3. niszczenie sprzętu w bursie (5,7%) 4. bicie, kopanie popychanie (5,7%)
Wśród licealistów sprawcy przemocy wykorzystują więcej jej form niż gimnazjaliści.
25%
75%
tak nie
liceum gimnazjum
2037
8063
tak nie
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 39
Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz, w jakich sytuacjach uczestniczyłeś – POSZKODOWANY Mieszkańcy burs zasygnalizowali, że osobiście doświadczali przemocy. Najwięcej osób ucierpiało w wyniku:
1. okradania (17,7%) 2. obmawiania, plotkowania (12,9%) 3. obraźliwych przezwisk, obelg (11,7%) 4. kłótni, awantur, krzyków (8,3%).
5,7
25,7
05,7
05,7 5,7 8,5
0 0 0 05,7 5,7
0
8,6
0
0
0
8,62,8
5,7
0 0 0 00
5,7
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 40
Pyt. 3. Jeżeli TAK, zaznacz, w jakich sytuacjach uczestniczyłeś - ŚWIADEK Wychowankowie deklarują, że na terenie bursy byli świadkami wielu form przemocy. Najczęściej obserwowano sytuacje takie jak:
1. obmawianie plotkowanie (18,7%) 2. kłótnie, awantury, krzyki (17,1%) 3. obraźliwe przezwiska, obelgi (15,5%) 4. wyśmiewanie, poniżanie (14,7%)
Nieco rzadziej wychowankowie byli świadkami: 1. okradania (8,1%) 2. izolowania (8,1%) 3. zamykania w pomieszczeniach (6,4%)
2,3 1,3 2,3 3,5 2,3
9,47
9,44,7
2,3 3,51,2
11,8
2,30
70
00
2,3
0
3,5
2,3
00 1,2
5,9
2,3
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 41
2,4
11,4
0 1,6 0,8
10,6 10,613
5,70,8 0,8 0
4,9 3,20,8
5,7
01,6
0,8
4,9 4,1
5,7
2,4
0,8 1,60
3,23,2
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 42
Pyt. 4 Jak często doświadczasz agresji w bursie? Oceniając częstotliwość występowania przemocy w bursie, ok. 69% ankietowanych stwierdziło, że nigdy jej nie doświadczyło, ok.14%
wychowanków styka się z nią bardzo rzadko natomiast ok. 11% rzadko.
Pyt. 5. W jakich sytuacjach doświadczyłeś agresji?
Blisko 70% ankietowanych nie doświadcza przemocy, 15% zetknęło się z nią w czasie wolnym, natomiast ok. 9% w innych sytuacjach (przykładowe stwierdzenia: dla zabawy, w pokoju innej osoby).
nigdy bardzo rzadko rzadko sporadycznie często bardzo często
50
10,4 6,2 3,1 0 2,1
18,7
3,1 5,2 1 0 0
liceum gimnazjum
nauka własna posiłki nastołówce
zajęciapozaszkolne
w czasie wolnym nie doświadczamagresji
inne
4,5 1,1 06,4
52,7
7,51,1 0 0
8,617,2
1,1
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 43
Pyt. 6. Od kogo najczęściej doświadczyłeś przemocy w bursie i jak na nią reagowałeś?
Ankietowani najczęściej doświadczają sytuacji przemocowych w kontakcie z koleżankami i kolegami z pokoju (21,3%), następnie innymi wychowankami (20%) i na końcu wychowawcami (ok.9%). Najliczniejsza grupa respondentów (42,5%) nie doświadcza przemocy.
Wychowankowie, którzy znaleźli się w sytuacjach przemocy stosowali różne sposoby poradzenia sobie z takim zdarzeniem. Jak wynika z zebranych danych, najczęściej młodzi ludzie starają się skonfrontować z drugą osobą, podejmując próby rozmowy i wyjaśnienia sytuacji konfliktowej (ok. 15%). Nieco rzadziej ignorują zaczepki i odchodzą (10%) oraz zajmują się aktywnością artystyczną (ok. 7%). Bardzo rzadko uczniowie reagują w niekonstruktywny sposób taki jak płacz, ucieczka czy poczucie bezradności.
koledzy/koleżankiz pokoju
inniwychowankowie
wychowawcy inni pracownicybursy
inne osoby nie doświadczamprzemocy
16,3 159,2
2,8 0
30,5
5 50 0 2,8
12
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 44
Pyt. 7. Które miejsce w bursie jest dla Ciebie niebezpieczne?
Jak wynika z analizy uzyskanych odpowiedzi, wychowankowie czują się bezpiecznie na terenie bursy (ok.70%). Jedynie ok. 12% mieszkańców
stwierdziło, że zetknęło się z jakąś formą agresji we własnym pokoju, ok. 6% w okolicy bursy, zaś blisko 5% na korytarzu.
8,7
0,7 3,3 1,3 4
12,7
4,7 60,7
30,5
1,3 0,7 0,7 03,3 2 2,7 0,7 0,7
12
Reakcje na przemoc
liceum gimnazjum
korytarz klatkaschodowa
łazienka świetlica stołówka okolicebursy
własny pokój wszędziejest
bezpiecznie
inne
4,3 0 1,1 0 1,1 5,3 7,5
51,6
2,11,1 0 0 0 0 1,1 4,3
19,3
1,1
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 45
Pyt. 8. Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?
Ankietowani którzy zetknęli się z przemocą najczęściej informują o tym rodziców (9%), koleżankę/kolegę (8%) i wychowawców (5%), natomiast 7% wychowanków nie powiadamia nikogo o takim zdarzeniu. Badani nie zgłaszają sytuacji przemocy dyrektorom placówek ani psychologom pracującym w bursie. Ponad 70% respondentów nie doświadcza przemocy.
Pyt. 9. Jak myślisz, dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc?
Wychowankowie mieli możliwość wyrażenia swoich przekonań odnośnie motywów, którymi kieruje się młodzież dopuszczając się agresji względem innych. Zdaniem wychowanków burs, najczęstszym powodem agresji jest chęć rozładowania emocji (24%). W dalszej kolejności wskazywano na nudę i brak rozrywki (ok.14%) oraz chęć zaimponowania rówieśnikom (ok. 10%) i rewanż za własne krzywdy (ok. 10%).
2 0 0 6 60 5
51
13 0 03 2 1 1
20
0
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 46
Pyt. 10. Jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć abyś poczuł się bezpieczniej w swojej szkole?
Nieco ponad połowa ankietowanych wychowanków nie udzieliła odpowiedzi na to pytanie. Natomiast pozostała grupa respondentów w przeważającej liczbie stwierdziła, że czuje się bezpiecznie na terenie bursy (70%). Wśród pomysłów młodzieży podnoszących poczucie bezpieczeństwa znalazły się:
działania wychowawcze (6%);
usuwanie agresywnych osób (6%);
monitoring (4%). Pozostałe propozycje były pojedynczymi przykładami rozwiązań i znalazły się wśród nich:
wyprowadzenie z bursy uczniów uczęszczających do innych szkół niż artystyczne;
klucze do pokojów;
zajęcia profilaktyczne uczące postępowania w sytuacjach konfliktowych;
patrole w okolicach bursy;
kary dla sprawców;
podnoszenie kompetencji wychowawców;
rozdzielenie sprawcy i poszkodowanego.
11,518,8
7,82,1 4,2 3,7 4,2 2,6 2,1
2,1
5,2
2,1 8,4 1 1,6 1,6 0,5 1,6
liceum gimnazjum
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 47
C. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych
Na podstawie arkuszy działań ogólnoszkolnych prowadzonych w ramach priorytety MEN „2012/2013 Rok Bezpiecznej Szkoły” przeanalizowano
działania 26 szkół i burs artystycznych na 28 nadesłanych. Można było wyodrębnić następujące obszary działań: A. Profilaktyka uzależnień, B. Bezpieczeństwo w sieci, C. Profilaktyka zagrożeń, D. Edukacja prawna, E. Profilaktyka agresji, F. Bezpieczeństwo, G. Zdrowy styl życia, H. Kompetencje wychowawcze, I. Profilaktyka uprzedzeń i nietolerancji, J. Kompetencje społeczne, rozwój osobisty i integracja, K. Działalność charytatywna – wolontariat.
A. Profilaktyka uzależnień W obszarze profilaktyki uzależnień w ankietowanych szkołach realizowano następujące formy:
Warsztaty profilaktyczne dotyczące uzależnień (alkohol, narkotyki, papierosy) oraz konsekwencji zdrowotnych używania środków psychoaktywnych, papierosów i alkoholu ( FAS). W wymienianych warsztatach uczestniczyło łącznie 19 rodziców, 11 nauczycieli i 1104 uczniów z 26 szkół i burs artystycznych. Warsztaty prowadzone były przez pedagogów, psychologów szkolnych, specjalistów z centrów profilaktyki i psychoterapii, profilaktyki uzależnień, przez policję – pokaz z udziałem psa do wykrywania narkotyków, we współpracy z Fundacją "Praesterno" Towarzystwem Profilaktyki Środowiskowej oraz pracowników centrum profilaktyki i edukacji.
Konkursy w ramach akcji profilaktycznych, w których wzięło udział 436 uczniów i 16 nauczycieli.
Ankiety diagnozujące poziom wiedzy i skale problemu uzależnienia przeprowadzone wśród 523 uczniów.
Festyn profilaktyczny organizowany przez uczniów i rodziców jednej klasy (26 uczniów, 23 rodziców).
Spektakle i happeningi profilaktyczne. 206 uczniów brało udział w tego typu formie działań.
Działania informacyjne: gazetki, broszury, publikacje angażujące 14 nauczycieli i 528 uczniów.
Projekcje filmów profilaktycznych i prezentacje multimedialne – 188 uczniów.
Debaty szkolne oraz debaty w bibliotekach pedagogicznych, w których uczestniczyło 96 uczniów i 2 nauczycieli.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 48
Badanie szkoły na posiadanie przez uczniów narkotyków przy udziale policji i psa tropiącego oraz strażników miejskich. Takiemu badaniu podanych zostało 232 uczniów.
Godziny wychowawcze dotyczące profilaktyki uzależnień (43 godzin) prowadzone dla 743 uczniów.
Prelekcje i szkolenia dot. uzależnień, rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych, konsekwencji zdrowotnych i prawnych uzależnień prowadzone przez psychologów i pedagogów szkolnych, zaproszonych terapeutów uzależnień, policję, straż miejską oraz zaproszonych prelegentów. W szkoleniach i prelekcjach uczestniczyło 151 rodziców, 192 nauczycieli oraz 562 uczniów.
Projekty edukacyjne dotyczące konsekwencji uzależnień i udzielania pierwszej pomocy realizowane przez 7 nauczycieli, 70 uczniów i 32 rodziców.
B. Bezpieczeństwo w sieci W ramach tego obszaru przeprowadzono następujące działania:
Warsztaty na temat uzależnienia od komputera i Internetu oraz bezpieczeństwa w sieci i cyberprzemocy prowadzone przez policję, straż miejską, psychologów i pedagogów szkolnych dla 775 uczniów.
Szkolenia i prelekcje prowadzone przez psychologów szkolnych oraz policjantów dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu oraz cyberprzemocy. Ta forma zostało objętych 9 nauczycieli, 62 rodziców oraz 260 uczniów.
Otwarte spotkania dla 20 rodziców.
Godziny wychowawcze dotyczące zagrożeń płynących z mediów i Internetu - cyberprzemoc (21 godzin) prowadzone dla 422 uczniów
Gazetki tematyczne angażujące 78 uczniów.
Edukacja prawna dotycząca cyberprzemocy, która objęła grupę 155 uczniów. C. Profilaktyka zagrożeń
Warsztaty dotyczące zagrożeń, zachowań ryzykownych pigułek GHB, spotkań ze nieznajomymi prowadzone dla 221 uczniów.
Warsztaty dotyczące samookaleczeń dla 30 uczniów.
Diagnozowanie problemu zachowań ryzykownych, autoagresji i poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole. Ankietami objęto grupę 30 uczniów i 144 rodziców.
Projekcje filmów nt. subkultur młodzieżowych – 5 nauczycieli i 35 uczniów.
Godziny wychowawcze dotyczące zachowań ryzykownych dla grupy 16 uczniów.
Pogadanki i szkolenia prowadzone przez policję, psychologów dotyczące współczesnych zagrożeń i zachowań ryzykownych. Tą formą działań zostało objętych 251 uczniów, 75 nauczycieli i 77 rodziców.
Spotkanie z księdzem egzorcystą, w którym uczestniczyło 60 uczniów i 7 nauczycieli.
Happening dot. prewencji zagrożeń 108 (nauczyciele, rodzice, uczniowie).
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 49
D. Edukacja prawna Wzrost świadomości prawnej prowadzono przez następujące formy:
Warsztaty dotyczące odpowiedzialności prawnej prowadzone przez psychologów i pedagogów szkolnych, straż miejską i policję dla 280 uczniów.
Prelekcje, spotkania i szkolenia dotyczące odpowiedzialności prawnej prowadzone przez prawników, straż miejską oraz policję dla 40 nauczycieli oraz 406 uczniów.
Konkursy wiedzy, w których uczestniczyło 27 uczniów.
Działania informacyjne – pedagogizacja dot. praw i obowiązków ucznia – 125 uczniów. E. Profilaktyka agresji
W obszarze dotyczącym profilaktyki agresywnych i przemocowych zachowań realizowano następujące formy działań:
Warsztaty dotyczące bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego w odniesieniu do przemocy obejmujące grupę 330 uczniów.
Apele szkolne dla 273 uczniów.
Prelekcje i szkolenia dotyczące rozpoznania i zapobiegania zachowaniom agresywnym i przemocy oraz dot. zachowań autodestrukcyjnych prowadzone przez policję, psychologów, lekarzy i terapeutów. Tą formą działań objęto grupę 111 uczniów i 57 nauczycieli.
Debaty uczniowskie – 50 uczniów.
Godziny wychowawcze i zajęcia profilaktyczne dotyczące radzenia sobie z agresją oraz kształtowania postaw asertywnych prowadzone dla 964 uczniów.
Aktualizacja procedur dot. sytuacji kradzieży na terenie szkoły obejmująca 224 uczniów.
Działania informacyjne – gazetki, broszury nt. przemocy: mobbingu i bullyngu angażujące 270 uczniów.
Działania sportowe, w które zaangażowanych zostało 8 uczniów. F. Bezpieczeństwo
W ramach tego obszaru zrealizowano następujące formy działań:
Warsztaty i szkolenia na temat zachowania zasad bezpieczeństwa w szkole i podczas wypoczynku oraz w drodze do szkoły, zasad udzielania pierwszej pomocy, ewakuacji szkoły oraz samoobrony. W tej formie działań wzięło udział 1860 uczniów i194 nauczycieli.
Prelekcje, dyskusje oraz pogadanki podczas godzin wychowawczych na temat zasad bezpieczeństwa w czasie wolnym, w których uczestniczyło 813 uczniów, 17 nauczycieli oraz 60 rodziców.
Badania ankietowe dotyczące poczucia bezpieczeństwa oraz potrzeb i oczekiwań wobec szkoły, w których wzięło udział 849 uczniów, 70 nauczycieli i 362 rodziców.
Działania informacyjne takie jak gazetki szkolne dotyczące bezpieczeństwa w szkole i poza nią, informacje nt. bezpłatnego Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży oraz szkolnego Złotego Telefonu w sytuacjach zagrożenia, propagowanie zasad bezpieczeństwa w szkole i internacie, które były skierowane do 801 uczniów i 33 nauczycieli.
Badania ankietowe dotyczące zaburzeń depresyjnych, którymi objęto 173 uczniów.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 50
Powyższe działania realizowane były we współpracy ze Strażą Miejską. G. Zdrowy styl życia
Realizując tematykę z tego obszaru wykorzystano następujące formy działań:
Warsztaty i szkolenia na temat zaburzeń odżywiania, depresji i zachowań autodestrukcyjnych, radzenia sobie ze stresem, oraz przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. Tymi działaniami objęto 831 uczniów, 20 rodziców i 38 nauczycieli.
Akcje, takie jak: gry i zabawy sportowe promujące aktywność fizyczną, konkursy na temat zdrowego stylu życia, spektakl profilaktyczny propagujący zdrowy styl życia, promowanie właściwej diety oraz spożywania mleka, happening dotyczący profilaktyki AIDS i wystawa plakatów wykonanych przez uczniów na temat działań prozdrowotnych skierowane do 688 uczniów, 12 nauczycieli i 30 rodziców.
Prelekcje i pogadanki realizowane podczas godzin wychowawczych na temat: zaburzeń odżywiania, ochrony kręgosłupa, higieny, konstruktywnego radzenia sobie ze stresem, profilaktyki raka piersi i szyjki macicy, profilaktyki AIDS, racjonalnego odżywiania, higieny pracy umysłowej i odpoczynku. Działania te były skierowane do 1448 uczniów i 16 nauczycieli.
Działania informacyjne obejmujące kolportaż materiałów nt. zagrożeń wieku dorastania, gazetki tematyczne dotyczące zdrowego stylu życia i depresji, które objęły 302 uczniów i 180 rodziców. W spotkaniach z uczniami brała udział pielęgniarka.
H. Kompetencje wychowawcze W ramach tego obszaru przeprowadzono następujące formy działań:
Warsztaty i szkolenia na temat: rozwoju kompetencji wychowawczych rodziców i wychowawców, seksualności młodzieży, motywowania uczniów do nauki, roli wychowawczej nauczyciela, metod pracy z uczniem objętym pomocą psychologiczno-pedagogiczną, pomocy uczniom z ADHD oraz uczniom z autoagresją, zapobiegania niepowodzeniom szkolnym. Wymienione formy działań były skierowane do 48 rodziców i 158 nauczycieli.
Prelekcje i wykłady dotyczące granic samodzielności młodzieży i odpowiedzialności rodzicielskiej, pracy z dzieckiem przewlekle chorym i dzieckiem z zaburzeniami psychicznymi, które były skierowane do 221 rodziców i 28 nauczycieli.
Konsultacje na temat umiejętności stawiania granic, motywowania uczniów i konsekwencji, z których skorzystało 60 rodziców. I. Profilaktyka uprzedzeń i nietolerancji
Przeciwdziałając tym zjawiskom organizowano:
Warsztaty dla 20 uczniów.
Materiały informacyjne skierowane do 61 uczniów.
Badanie ankietowe, którym objęto 15 uczniów.
Pogadanki podczas godzin wychowawczych, których odbiorcami było 35 uczniów.
Dzień Tolerancji, w którym uczestniczyło 410 uczniów. J. Kompetencje społeczne, rozwój osobisty, integracja
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 51
Treści z tego obszaru były realizowane w poprzez poniższe działania:
Warsztaty, zajęcia socjoterapeutyczne i szkolenia na temat: rozwoju osobistego, dojrzewania dziewcząt, integracji, asertywności rozwoju osobistego, myślenia twórczego, komunikacji interpersonalnej, wyrażania emocji, rozwiązywania sytuacji trudnych, negocjacji, wzorców i wartości, kompetencji społecznych. Powyższe działania były skierowane do 1757 uczniów i 110 nauczycieli.
Akcje, imprezy okolicznościowe takie jak: piknik rodzinny, plenery, wyjazdy i rajdy integracyjne, zawody sportowe, Wigilia szkolna, spektakle profilaktyczne. Z tych zajęć skorzystało 1140 uczniów, 52 nauczycieli i 50 rodziców.
Dyskusje, debaty dotyczące kultury osobistej w życiu społecznym i emocji, w których wzięło udział 88 uczniów.
prelekcje, wykłady i pogadanki podczas godzin wychowawczych na temat odpowiedzialności i godności osobistej, umiejętności komunikowania, planowania kariery zawodowej, wzajemnego szacunku oraz etyki zawodu nauczyciela, w których uczestniczyło 443 uczniów i 85 nauczycieli.
Powyższe działania realizowane były we współpracy z psychologiem z Akademii Humanistyczno-Ekonomiczną w Łodzi, Ośrodkiem Socjoterapeutycznym dla Dzieci i Młodzieży w Bydgoszczy oraz lekarzem psychiatrą.
K. Działalność charytatywna, wolontariat Prowadząc działania mające na celu wspomaganie osób potrzebujących organizowano:
kiermasze i zbiórki funduszy dla chorych dzieci, rodziny poszkodowanej w pożarze, dla Bractwa św. Alberta, w których uczestniczyło 630 uczniów.
Akcje: Szlachetna Paczka, Góra Grosza, w które zaangażowane było 20 uczniów.
Honorowe krwiodawstwo, bank dawców szpiku, do których przyłączyło się 48 uczniów.
VII. Podsumowanie
A. Ankiety: Bezpieczna Szkoła, Bezpieczna Bursa
Zdecydowana większość, bo aż 97% uczniów szkól artystycznych i 98% wychowanków burs czuje się w swoich szkołach i bursach bezpiecznie. Natomiast z przejawami przemocy spotkało się w swoich szkołach 47% uczniów i są to głównie uczniowie I klas gimnazjum. Na taki wynik wpływ mają w większości twierdzące odpowiedzi uczniów szkół muzycznych (61%). Analizując formy przemocy z jakimi spotykają się uczniowie i rolę w jakiej występują respondenci widzimy, iż najczęściej w sytuacjach przemocowych uczniowie są świadkami przemocy psychicznej, a mianowicie: obmawiania i plotkowania (34%), kłótni i awantur (33%), obraźliwych przezwisk i obelg (32%) oraz wyśmiewania i poniżania(28%).
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 52
Uczniowie wskazują również na podobne sytuacje, w wyniku których byli osobami poszkodowanymi. Przez obmawianie i plotkowanie ucierpiało ponad 20% uczniów, obraźliwe przezwiska i obelgi dotyczyły 13% uczniów, natomiast poszkodowanymi w wyniku kłótni i awantur zostało 11% respondentów. Dało się również zauważyć, że uczniowie szkół baletowych często są zarówno świadkami, jak i poszkodowanymi w sytuacjach związanych z okradaniem. Najmniej osób badanych przyznaje się do bycia sprawcami przemocy – jest to niewielki procent i dotyczy głównie takich form jak: obmawianie i plotkowanie (15%) oraz wszczynanie kłótni i awantur (blisko 8%). W prezentowanych wynikach wyraźnie można zauważyć, że w szkołach plastycznych uczniowie doświadczają i obserwują znacząco mniej różnych przejawów agresji niż w szkołach muzycznych i baletowych. Natomiast porównując gimnazja i licea wszystkich typów szkół, częściej do sytuacji przemocowych dochodzi w klasach młodszych.
W przypadku wychowanków burs aż 75% badanych nie spotkało się z przejawami przemocy. Najczęściej wychowankowie w sytuacjach
przemocy uczestniczyli jako świadkowie i były to podobnie jak w przypadku uczniów szkół takie sytuacje jak obmawianie i plotkowanie (ponad 18%), kłótnie i awantury (17%), obraźliwe przezwiska i obelgi (15%) oraz wyśmiewanie i poniżanie (14%). Najczęściej ankietowani wychowankowie byli poszkodowani w wyniku kradzieży(17%) oraz w wyniku obmawiania i plotkowania, przezywania, kłótni i awantur a także izolowania w grupie. Ankietowani wychowankowie są sprawcami głównie sytuacji związanych z kłótniami i awanturami (34%) mniej ok. 14% badanych sprawcami obmawiania i plotkowania oraz przezywania.
Uczniowie, którzy doświadczają agresji w szkole wskazują, że zazwyczaj była to pojedyncza sytuacja (30%) lub zdarza się to bardzo rzadko
(14%). Tylko 4% badanych wskazuje, że są to sytuacje bardzo częste lub częste. Sytuacje w jakich doświadczają przemocy związane są głównie z zachowaniami podczas przerw (37%), blisko 14 % uczniów doświadcza przemocy w trakcie zajęć ogólnokształcących (10%) i artystycznych (4%).
Wychowankowie bursy natomiast w większości w ogóle nie doświadczają przemocy w bursie (ok. 69% badanych), pozostali głównie wskazują
na pojedyncze (13%) lub bardzo rzadkie (11%) incydenty przemocowe. Badani doświadczają przemocy głównie ze strony koleżanek i kolegów z pokoju (21%) oraz innych wychowanków(20%) i zdarza się to przede wszystkim w czasie wolnym (15%). W takich sytuacjach wychowankowie najczęściej próbują rozmawiać i wyjaśniać sytuację (13%) lub ignorują zaczepki (10%).
Uczniowie doświadczają nie tylko przemocy od rówieśników (58%), ale również od nauczycieli (33%), w tym uczniowie szkół baletowych od
nauczycieli przedmiotów artystycznych w większym stopniu niż uczniowie innych szkół. Na sytuacje przemocy ze strony tych osób respondenci najczęściej reagują zadaniowo, próbując rozmawiać i wyjaśniać sytuację (36%), poszukując wsparcia (17%), ale również zdarzają się reakcje związane z unikaniem – ignorowaniem sytuacji (34%) oraz z bezradnością (13%). Poczucie bezradności i reagowanie płaczem widoczne jest w głównej mierze wśród repertuaru reakcji uczniów szkół baletowych.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 53
Według większości osób badanych (71% wychowanków burs, 59% uczniów szkół) wszystkie miejsca w szkole i w bursie są bezpieczne, natomiast miejscami gdzie można spotkać się z przemocą w szkole są, zadaniem 14% uczniów, korytarz i okolice szkoły. W przypadku uczniów szkół baletowych i muzycznych dodatkowym takim miejscem jest szatnia, natomiast w bursie własny pokój (12%) i okolice bursy (6%).
Największa liczba badanych uczniów, w razie zagrożenia przemocą w szkole, o pomoc zwróciłaby się do rówieśników (20%), rodziców (17%)
i w trzeciej kolejności do wychowawcy (9%). Około 3% badanych uczniów zwróciłaby się do psychologa bądź pedagoga i nauczyciela, natomiast do dyrektora 1% ankietowanych. Analizując odpowiedzi uczniów poszczególnych szkół widzimy, że największe zaufanie do wychowawcy (22%) i psychologa (11%) mają uczniowie szkół baletowych.
Wychowankowie bursy w większości nie doświadczają przemocy ale w przypadku zaistnienia takich sytuacji również po pomoc zgłosiliby się
do rodziców (9%) i rówieśników (8%). Niestety nie było żadnego wskazania na pedagoga/ psychologa bądź dyrektora. Należy jednak dodać, iż w większości burs szkolnictwa artystycznego psycholodzy nie są zatrudnieni (w chwili obecnej w 8 bursach zatrudnionych jest 2 psychologów). Jedynie 5% ankietowanych wychowanków burs poinformowałoby wychowawców o byciu ofiarą przemocy.
Ankietowani uczniowie najczęściej upatrują przyczyn zachowań przemocowych w chęci zaimponowania rówieśnikom – blisko 61% wskazań.
Innymi powodami stosowania przez młodych ludzi przemocy, w opinii uczniów są także potrzeba rozładowania emocji (38%) i rewanż za krzywdy (37%). Ponad 20% respondentów również nudę i chęć zabawy uważa za powód stosowania przemocy, natomiast zazdrość o sukcesy artystyczne jest zdaniem ok. 15% badanych motywem takich zachowań – przy czym głównie na ten motyw wskazują uczniowie szkół baletowych (32%). Natomiast wychowankowie burs najczęściej w potrzebie rozładowania emocji (24%) upatrują przyczyny stosowania przemocy. Kolejnym powodem ich zdaniem jest nuda i chęć rozrywki (blisko 14%) oraz ok. 10% ankietowanych jako przyczynę zachowań agresywnych podaje chęć zaimponowania rówieśnikom i rewanż za własne krzywdy.
Uczniowie i wychowankowie w większości nie widzą potrzeby podejmowania jakichkolwiek działań w celu poprawy poczucia bezpieczeństwa
ponieważ uważają, że ich szkoły i bursy są bezpieczne, natomiast z działań, które pojawiają się w odpowiedziach uczniów należałoby wymienić to między innymi: zwiększenie czujności i reakcji nauczycieli na negatywne przemocowe zachowania uczniów oraz wzmocnienie ochrony okolic szkoły poprzez kamery, patrole. Uczniowie uważają również że należałoby położyć większy nacisk na edukowanie uczniów poprzez zajęcia psychoedukacyjne, apele, warsztaty, pedagogizację oraz rozmowy z uczniami, jak również zaostrzenie kar wobec uczniów stosujących przemoc. Natomiast wychowankowie burs wskazują również na takie działania jak: psychoedukacja, monitoring oraz zaostrzenie kar wobec sprawców przemocy prze np. – usuwanie takich osób z bursy.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 54
B. Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych Wymienione w arkuszach formy działań, które były realizowane we wszystkich typach szkolnictwa artystycznego oraz bursach obejmowały
różne kategorie. Były to: profilaktyka uzależnień, bezpieczeństwo w sieci, profilaktyka zagrożeń, edukacja prawna, profilaktyka agresji, bezpieczeństwo, zdrowy styl życia, kompetencje wychowawcze, profilaktyka uprzedzeń i nietolerancji, kompetencje społeczne, rozwój osobisty i integracja oraz działalność charytatywna i wolontariat.
W szkołach i bursach zastosowano dużą różnorodność form realizacji, wśród których znalazły się: warsztaty, szkolenia, prelekcje, pogadanki podczas godzin wychowawczych, badania ankietowe, debaty, dyskusje, konkursy, zawody sportowe, happeningi, przedstawienia profilaktyczne, wykłady, kolportaż materiałów informacyjnych, rajdy, obchody świąt okolicznościowych i uroczystości szkolnych.
W ramach realizowanych dla uczniów tematów poruszano treści dotyczące: szkodliwości picia alkoholu, palenia papierosów, zażywania substancji psychoaktywnych, asertywności i nieulegania wpływom rówieśniczym, uzależnienia od komputera, cyberprzemocy, zachowań ryzykownych, subkultur, okultyzmu, odpowiedzialności prawnej, przemocy, rozwiązywania konfliktów, bezpieczeństwa fizycznego, pomocy przedmedycznej, radzenia sobie ze stresem, chorób nowotworowych i AIDS, zaburzeń odżywiania, depresji, rozwoju kompetencji społecznych, poczucia własnej wartości, integracji, kultury osobistej. Z kolei do nauczycieli najczęściej kierowano treści związane z: problematyką uzależnień młodzieży, zaburzeń odżywiania, pracą wychowawczą i dydaktyczną z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, cyberprzemocą, zachowaniami ryzykownymi młodzieży, edukacją prawną, zapobieganiem zachowaniom agresywnym, zdrowym stylem życia, zachowaniami autodestrukcyjnymi, chorobami cywilizacyjnymi, rozwojem kompetencji wychowawczych, integracją. Natomiast rodzice mieli możliwość uczestniczenia w spotkaniach, na których były poruszane takie tematy jak: profilaktyka uzależnień, cyberprzemoc, uzależnienie od komputera, autoagresja, zachowania ryzykowne, bezpieczeństwo dzieci w czasie wolnym, depresja młodzieńcza, kompetencje wychowawcze. Najczęściej wykorzystywaną formą działań były warsztaty i szkolenia (7468 uczniów, 520 nauczycieli, 149 rodziców) oraz prelekcje i pogadanki (6458 uczniów, 486 nauczycieli, 494 rodziców).
Powyższe działania były realizowane przez psychologów i pedagogów szkolnych, pielęgniarkę oraz wychowawców we współpracy ze specjalistami oraz instytucjami, wśród których znalazły się: Straż Miejska, Policja, duchowni, psychoterapeuci i terapeuci uzależnień, specjaliści z Ośrodka Socjoterapii Dzieci i Młodzieży, pracownicy fundacji i stowarzyszeń.
VIII. Wnioski Ogólnie uczniowie szkół artystycznych i burs czują się w swoich szkołach i bursach bezpiecznie. Z takimi przejawami przemocy jak: obmawianie
i plotkowanie, kłótnie i awantury, obraźliwe przezwiska i obelgi oraz wyśmiewanie i poniżanie - spotykają się przede wszystkim uczniowie I klas gimnazjum, a w szczególności uczniowie szkół muzycznych. Natomiast w szkołach plastycznych uczniowie doświadczają i obserwują znacząco mniej różnych przejawów agresji niż w szkołach muzycznych i baletowych. Niepokojącą sytuacją są kradzieże, na które wskazują uczniowie szkół baletowych i wychowankowie burs.
Wszystkie miejsca określane są przez ankietowanych jako bezpieczne, z wyjątkiem korytarzy, szatni i okolic szkoły, a w przypadku wychowanków burs- własnych pokoi. Widzimy, że uczniowie i wychowankowie burs nie doświadczają przemocy w ogóle albo doświadczają jej incydentalnie, zazwyczaj
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 55
ze strony rówieśników. Co trzeci badany uczeń doświadcza przemocy również ze strony nauczycieli. Wartym odnotowania jest fakt, iż przemocy ze strony nauczycieli doświadczają częściej licealiści niż gimnazjaliści, a uczniowie szkół baletowych w większym stopniu od nauczycieli przedmiotów artystycznych niż uczniowie pozostałych szkół. Na sytuacje przemocy ze strony tych osób respondenci najczęściej reagują zadaniowo- próbują rozmawiać i wyjaśniać sytuację oraz poszukiwać wsparcia bądź też ignorują sytuację. W przypadku uczniów szkół baletowych widoczne są również w większym stopniu reakcje związane z bezradnością i płaczem w porównaniu z uczniami innych szkół.
Uczniowie i wychowankowie najczęściej upatrują przyczyn zachowań przemocowych w chęci zaimponowania rówieśnikom, potrzebie rozładowania emocji oraz jako rewanż za krzywdy. Tylko niewielka liczba badanych podaje zazdrość o sukcesy artystyczne jako motyw stosowania przemocy, a skłonność tę obserwuje się częściej wśród uczniów szkół baletowych.
Uczniowie i wychowankowie w większości nie widzą potrzeby podejmowania jakichkolwiek działań w celu poprawy poczucia bezpieczeństwa ponieważ uważają, że ich szkoły i bursy są bezpieczne. W szkołach plastycznych obserwuje się zdecydowanie mniej zachowań przemocowych niż w pozostałych typach kształcenia artystycznego. Może się to wiązać z mniejszą presją związaną z ekspozycją społeczną uczniów szkół plastycznych w porównaniu z uczniami szkół muzycznych i baletowych.
IX. Zalecenia Przeprowadzona analiza wyników ankiet Bezpieczna Szkoła i Bezpieczna Bursa oraz obszarów i form działań profilaktycznych
w poszczególnych szkołach artystycznych i bursach, upoważniają do stwierdzenia, że uczniowie i wychowankowie czują się bezpiecznie w swoich placówkach. Aby utrzymać tak wysoki poziom poczucia bezpieczeństwa i jednocześnie wzmocnić obszary, w których dostrzega się jeszcze pewne uchybienia, zaleca się podjęcie następujących działań skierowanych do:
1. Uczniów:
rozwijanie umiejętności społecznych takich jak np. asertywność, konstruktywne radzenie sobie ze stresem, radzenie sobie z agresją, zarządzanie emocjami;
angażowanie uczniów do tworzenia programów profilaktycznych z wykorzystaniem działań alternatywnych takich jak: teatr, performance, wystawy, koncerty, happeningi;
systematyczne informowanie na temat łatwości uzależnienia, płynących z niego zagrożeń, wpływu alkoholu, papierosów i narkotyków na organizm, zwłaszcza na układ nerwowy i zdolność uczenia się.
2. Rodziców:
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 56
edukowanie rodziców z zakresu przejawów przemocy domowej oraz szkolnej, zachowania dzieci będących ofiarą przemocy, form pomocy psychologicznej i prawnej;
zwiększenie współpracy z rodzicami, którzy powinni być głównym filarem każdego programu profilaktycznego;
stała współpraca rodziców z pracownikami szkoły w celu szybkiej interwencji w sytuacjach grożących powstaniem i rozwojem problemów alkoholowych, narkotykowych czy przemocowych;
rozwijanie umiejętności wychowawczych rodziców;
szeroka współpraca szkoły z rodziną, połączona z angażowaniem rodziców do określonych działań wychowawczych (wspólne spotkania rodziców i młodzieży prowadzone przez specjalistów i dotyczące problematycznych tematów);
3. Nauczycieli i wychowawców:
uwrażliwienie nauczycieli i wychowawców na problemy uczniów;
podnoszenie kwalifikacji kadry nauczycielskiej w zakresie własnych kompetencji oraz działań profilaktycznych: szkolenia z umiejętności komunikacji z uczniami i rodzicami, budowanie autorytetu poprzez kompetentne wypowiedzi na temat środków psychoaktywnych, szkolenie w zakresie metod mówienia o uzależnieniach z uwzględnieniem młodzieżowych slangów i kodów językowych, w sposób pozbawiony monotonii i moralizowania;
poprzez właściwą realizację lekcji wychowawczych, stwarzanie młodym ludziom możliwości kształtowania zdrowych nawyków i pozytywnych modeli spędzania wolnego czasu;
większa uważność i szybsze reagowanie nauczycieli i wychowawców na wszelakie przejawy agresji i przemocy i patologii - konsekwencja w działaniu;
intensyfikacja oddziaływań wychowawczych w klasach gimnazjalnych, koncentracja na doskonaleniu umiejętności rozładowywania emocji, rozwiązywania sytuacji konfliktowych;
4. Dyrektorów szkół artystycznych i burs:
w dalszym ciągu podejmowanie działań na rzecz utrzymania i podnoszenia poczucia bezpieczeństwa uczniów na terenie szkół i burs artystycznych;
zatrudnianie psychologów, szczególnie w bursach szkół artystycznych;
organizowanie czasu wolnego dla uczniów oraz aktywne włączenie rodziców;
dalsza współpraca szkół i burs z policją, strażą miejską, specjalistycznymi ośrodkami profilaktycznymi, terapeutycznymi i psychoedukacyjnymi;
podjęcie skutecznych środków przeciwdziałania kradzieżom, szczególnie w szkołach baletowych i bursach;
5. Psychologów i pedagogów szkolnych:
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 57
aktywne role pedagogów i psychologów szkolnych koordynujących działania wychowawcze oraz diagnozujących istnienie zagrożeń;
bycie w dobrym kontakcie z młodzieżą i uświadamianie, jak ważne jest zgłaszanie sytuacji, w których doświadczają przemocy.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 58
X. Załączniki
Spis załączników:
Załącznik nr 1 – Wykaz szkół i burs biorących udział w badaniu Załącznik nr 2 – Ankieta Bezpieczna Szkoła - wzór Załącznik nr 3 – Ankieta Bezpieczna Bursa - wzór Załącznik nr 4 – Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych - wzór Załącznik nr 5 – Arkusz Zbiorczych Działań Ogólnoszkolnych - zestawienie
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 59
Załącznik nr 1
Wykaz szkół i burs artystycznych biorących udział w sondażowych badaniach w ramach projektu
„Rok Bezpiecznej Szkoły 2012/2013”
Szkoły muzyczne: 1. Poznańska Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II st. Im. M. Karłowicza w Poznaniu 2. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. F. Nowowiejskiego w Gdańsku 3. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. H. Wieniawskiego w Łodzi 4. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I i II st. im. K. Lipińskiego w Lublinie 5. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. G. Bacewicz w Koszalinie 6. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Katowicach 7. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Warszawie 8. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. M. Karłowicza w Krakowie 9. Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. A. Malawskiego w Przemyślu 10. Zespół Szkół Muzycznych im. S. Moniuszki w Wałbrzychu 11. Zespół Szkół Muzycznych im. I. Paderewskiego w Białymstoku 12. Zespół Szkół Muzycznych im. K. Szymanowskiego w Toruniu
Szkoły baletowe:
1. Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa im. Olgi Sławskiej-Lipczyńskiej w Poznaniu 2. Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa w Gdańsku
Szkoły plastyczne:
1. Zespół Szkół Plastycznych w Koszalinie 2. Zespół Szkół Plastycznych w Warszawie 3. Zespół Szkół Plastycznych w Łodzi 4. Zespół Szkół Plastycznych w Lublinie 5. Zespół Szkół Plastycznych w Jarosławiu 6. Zespół Szkół Plastycznych w Dąbrowie Górniczej 7. Zespół Szkół Plastycznych we Wrocławiu 8. Zespół Szkół Plastycznych w Kole 9. Zespół Szkół Plastycznych w Bydgoszczy 10. Zespół Szkół Plastycznych w Gdyni Orłowie 11. Zespół Państwowych Szkół Plastycznych w Kielcach 12. Zespół Państwowych Placówek Kształcenia Plastycznego w Opolu
Bursy artystyczne:
1. Bursa Szkół Artystycznych w Krakowie 2. Bursa Szkolnictwa Artystycznego w Warszawie
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 60
Załącznik nr 2 ANKIETA „Bezpieczna szkoła”
Drogi Uczniu
Celem ankiety jest zebranie informacji o występujących zagrożeniach w środowisku szkół artystycznych. Twoja opinia na temat bezpieczeństwa w szkole jest bardzo ważna. Nie ma tu ani złych ani dobrych odpowiedzi. Zakreślaj te, które są najbardziej trafne według Ciebie. Ankieta jest anonimowa a jej wyniki posłużą do zaplanowania takich działań, które pozwolą Ci bezpieczniej poczuć się w swojej szkole. Zaznacz odpowiedzi dotyczące Twojej osoby Płeć:
chłopak
dziewczyna
klasa:
I gimnazjum
I liceum
szkoła:
muzyczna
plastyczna
baletowa
1. Czy w swojej szkole czujesz się bezpiecznie?
Tak Nie 2. Czy spotkałeś/łaś się z przejawami przemocy na terenie szkoły?
Tak Nie
3. Jeżeli TAK, zaznacz w jakich sytuacjach uczestniczyłeś/łaś (wstaw X w odpowiedniej rubryce, możesz zaznaczyć więcej niż jedną
odpowiedź)
Sytu
acje
bic
ie, k
op
anie
, po
pyc
han
ie
kłó
tnie
, aw
antu
ry, k
rzyk
wym
usz
anie
pie
nię
dzy
,
war
tośc
iow
ych
prz
edm
iotó
w
nis
zcze
nie
szk
oln
ego
sp
rzęt
u
nis
zcze
nie
rze
czy
inn
ych
ucz
nió
w
ob
raźl
iwe
prz
ezw
iska
i o
be
lgi
wyś
mie
wan
ie i
po
niż
anie
o
bm
awia
nie
, plo
tko
wan
ie
izo
low
anie
w g
rup
ie,
celo
we
ign
oro
wan
ie
gro
źby
i zas
tras
zan
ie
ob
raźl
iwe
wp
isy
i ko
men
tarz
e w
In
tern
ecie
ob
raźl
iwe
smsy
o
krad
anie
zam
ykan
ie w
po
mie
szcz
enia
ch
Inn
e …
……
……
……
……
……
……
……
.
Ucz
est
nic
zyłe
m/ł
am ja
ko: ŚW
IAD
EK
PO
SZK
OD
OW
AN
Y
SPR
AW
CA
4. Jak często doświadczasz agresji w szkole?
nigdy nie doświadczyłem/am
bardzo rzadko – była to pojedyncza sytuacja
rzadko – raz na kilka miesięcy i rzadziej
sporadycznie – kilka razy w miesiącu
często – kilka razy w tygodniu
bardzo często - codziennie
5. W jakich sytuacjach doświadczałeś/łaś agresji?
w czasie zajęć ogólnokształcących
w czasie zajęć artystycznych
podczas przerw
w szatni
w czasie wycieczek / plenerów / wyjść grupowych
w drodze do szkoły / do domu
w czasie koncertów / popisów / przeglądów
nie doświadczam agresji w żadnej sytuacji
w innej sytuacji (jakiej?)………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…….
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 61
6. Od kogo doświadczałeś/łaś najczęściej przemocy w szkole i jak na nią reagowałeś/łaś? Wybierz te reakcje, które są dla Ciebie
typowe w odniesieniu do konkretnych osób i wstaw X.
Two
ja r
eak
cja
Ign
oru
ję z
acze
pki
i
od
cho
dzę
Nic
nie
ro
bię
– c
zuje
si
ę b
ezra
dn
y/a
Pła
czę
Bro
nię
się
uci
eczk
ą
Bro
nię
się
- a
taku
ję
Pró
bu
ję r
ozm
awia
ć i
wyj
aśn
iać
sytu
ację
Szu
kam
wsp
arci
a
Zajm
uję
się
akty
wn
ośc
ią
arty
styc
zną
Od
reag
ow
uję
po
prz
ez ć
wic
zen
ia
fizy
czn
e i s
po
rt
Inn
a
……
……
……
……
……
……
. …
……
……
……
……
……
……
……
.
Nie
do
świa
dcz
am p
rzem
ocy
w s
zko
le
Oso
by
sto
sują
ce p
rzem
oc
Inn
e o
sob
y (w
pis
z ja
kie?
)
……
……
……
……
……
……
……
Inn
i p
raco
w.
szko
ły
Nau
czyc
iel
prz
edm
iotó
w
arty
styc
znyc
h
Nau
czyc
iel
prz
edm
iotó
w
ogó
lno
kszt
ałcą
cych
Ko
led
zy /
ko
leża
nki
7. Które miejsce w szkole jest dla Ciebie najbardziej niebezpieczne (miejsce gdzie doświadczałeś/łaś agresji)?
korytarz
sala lekcyjna
sala ćwiczeń / zajęć artystycznych
łazienka
sklepik / barek / stołówka
sala gimnastyczna / boisko
szatnia
okolice szkoły
wszystkie miejsca są bezpieczne
inne miejsce…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… 8.Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?
wychowawcę klasy
pedagoga / psychologa
dyrektora szkoły
nauczyciela
rodziców
kolegę / koleżankę
rodzeństwo
nie mówię o tym nikomu
nie doświadczam przemocy
inna osobę ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…. 9. Jak myślisz dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc? Zaznacz maksymalnie 2 odpowiedzi, które Twoim zdaniem są najbardziej trafne.
nudzą się i chcą się rozerwać
chcą rozładować emocje
rewanżują się za własne krzywdy
dla zaimponowania rówieśnikom
są namawiani przez innych
bez powodu
z zazdrości o sukcesy artystyczne
odreagowują porażkę artystyczną
Inny powód (jaki?)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…. 10. Jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć, abyś poczuł/a się bezpieczniej w swojej szkole? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...…………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 62
Dziękujemy za wypełnienie ankiety !
Załącznik nr 3
ANKIETA „Bezpieczna bursa”
Drogi Wychowanku Celem ankiety jest zebranie informacji o występujących zagrożeniach w środowisku Burs Szkolnictwa
Artystycznego. Twoja opinia na temat bezpieczeństwa w bursie jest bardzo ważna. Zakreślaj te odpowiedzi, które są najbardziej trafne wg Ciebie. Nie ma tu ani złych ani dobrych odpowiedzi. Ankieta jest anonimowa a jej wyniki posłużą do zaplanowania takich działań, które pozwolą Ci bezpieczniej poczuć się w swojej bursie. Zaznacz odpowiedzi dotyczące Twojej osoby Płeć:
chłopak
dziewczyna
Klasa:
I gimnazjum
I liceum
1. Czy czujesz się bezpiecznie w bursie?
Tak Nie 2. Czy spotkałeś/łaś się z przejawami przemocy na terenie bursy?
Tak Nie
3. Jeżeli TAK, zaznacz w jakich sytuacjach uczestniczyłeś/łaś (wstaw X w odpowiedniej rubryce, możesz zaznaczyć więcej niż jedną
odpowiedź)
Sytu
acje
bic
ie, k
op
anie
, po
pyc
han
ie
kłó
tnie
, aw
antu
ry, k
rzyk
wym
usz
anie
pie
nię
dzy
,
war
tośc
iow
ych
prz
edm
iotó
w
nis
zcze
nie
sp
rzęt
u w
bu
rsie
nis
zcze
nie
rze
czy
inn
ych
wyc
ho
wan
ków
o
bra
źliw
e p
rzez
wis
ka i
ob
elg
i
wyś
mie
wan
ie i
po
niż
anie
o
bm
awia
nie
, plo
tko
wan
ie
izo
low
anie
w g
rup
ie,
celo
we
ign
oro
wan
ie
gro
źby
i zas
tras
zan
ie
ob
raźl
iwe
wp
isy
i ko
men
tarz
e w
In
tern
ecie
ob
raźl
iwe
smsy
o
krad
anie
zam
ykan
ie w
po
mie
szcz
enia
ch
Inn
e …
……
……
……
……
….
Ucz
est
nic
zyłe
m/a
m ja
ko:
ŚWIA
DEK
PO
SZK
OD
OW
AN
Y
SPR
AW
CA
4. Jak często doświadczasz agresji w bursie?
nigdy nie doświadczyłem/łam
bardzo rzadko – była to pojedyncza sytuacja
rzadko – raz na kilka miesięcy i rzadziej
sporadycznie – kilka razy w miesiącu
często – kilka razy w tygodniu
bardzo często - codziennie
5. W jakich sytuacjach doświadczałeś/łaś agresji?
w czasie nauki własnej
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 63
podczas posiłków na stołówce
w czasie wolnym
podczas zajęć pozaszkolnych
nie doświadczam agresji w żadnej sytuacji
w innej sytuacji (jakiej?)…………………………………………………………………………………………………………………………….……. 6. Od kogo doświadczałeś/łaś najczęściej przemocy w bursie i jak na nią reagowałeś/łaś? Wybierz te reakcje, które są dla Ciebie
typowe w odniesieniu do konkretnych osób i wstaw X.
Two
ja r
eak
cja
Ign
oru
ję z
acze
pki
i
od
cho
dzę
Nic
nie
ro
bię
– c
zuje
si
ę b
ezra
dn
y/a
Pła
czę
Bro
nię
się
uci
eczk
ą
Bro
nię
się
- a
taku
ję
Pró
bu
ję r
ozm
awia
ć i
wyj
aśn
iać
sytu
ację
Szu
kam
wsp
arci
a
Zajm
uję
się
akty
wn
ośc
ią
arty
styc
zną
Od
reag
ow
uję
po
prz
ez
ćwic
zen
ia f
izyc
zne
i sp
ort
Inn
a
……
……
……
……
……
……
. …
……
……
……
……
……
……
……
.
Nie
do
świa
dcz
am p
rzem
ocy
w s
zko
le
Oso
by
sto
sują
ce p
rzem
oc
Inn
e o
sob
y (w
pis
z
jaki
e?)
……
……
……
…
……
……
……
……
……
……
……
Inn
i p
raco
wn
icy
bu
rsy
Wyc
ho
waw
cy
Inn
i w
ych
ow
anko
wie
Ko
led
zy /
ko
leża
nki
z
po
koju
7. Które miejsce w bursie jest dla Ciebie najbardziej niebezpieczne (miejsce gdzie doświadczałeś/aś agresji)?
korytarz
klatka schodowa
łazienka
świetlica
stołówka
okolice bursy
wszystkie miejsca są bezpieczne
własny pokój
inne miejsce…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8.Kogo najczęściej informujesz o tym, że doświadczasz przemocy?
wychowawcę w bursie
pedagoga / psychologa w bursie
dyrektora bursy
rodziców
kolegę / koleżankę
rodzeństwo
nie mówię o tym nikomu
nie doświadczam przemocy
inna osobę …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…. 9. Jak myślisz dlaczego młodzi ludzie stosują przemoc? Zaznacz maksymalnie 2 odpowiedzi, które Twoim zdaniem są najbardziej trafne.
nudzą się i chcą się rozerwać
chcą rozładować emocje
rewanżują się za własne krzywdy
dla zaimponowania rówieśnikom
są namawiani przez innych
bez powodu
z zazdrości o sukcesy artystyczne
odreagowują porażkę artystyczną
Inny powód (jaki?)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10. jakie działania Twoim zdaniem należałoby podjąć, abyś poczuł się bezpieczniej w swojej bursie? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…..
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 64
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Dziękujemy za wypełnienie ankiety !
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 65
Załącznik nr 4
ARKUSZ ZBIORCZY DZIAŁAŃ OGÓLNOSZKOLNYCH
PRZEPROWADZONYCH W RAMACH REALIZACJI PRIORYTETU MEN
„2012/2013 - ROK BEZPIECZNEJ SZKOŁY”
Region CEA ………………………………………………………………………
Nazwa szkoły, adres ………………………………………………………………
Dyrektor szkoły …………………………………………………………………...
Obszar działań*
Forma i tytuł
zadania*
Cel
Odbiorcy Termin
realizacji Efekt
Osoby odpowiedzialne rodzice nauczyciele
uczniowie (klasa)
liczba
*Objaśnienia: Obszar działań: profilaktyka uzależnień, prewencja, bezpieczeństwo fizyczne, bezpieczeństwo psychiczne i in. Forma zadania: happening, warsztaty, badania ankietowe, debaty, prelekcje i in.
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 66
Załącznik nr 5 ARKUSZ ZBIORCZYCH DZIAŁAŃ OGÓLNOSZKOLNYCH
PRZEPROWADZONYCH W RAMACH REALIZACJI PRIORYTETU MEN
„2012/2013 – ROK BEZPIECZNEJ SZKOŁY” – zestawienie działań
Obszar działań* Forma i tytuł zadania* Odbiorcy
Rodzic
e
Nauczyciele Uczniowie
(klasa)
Liczba ogółem
Profilaktyka
uzależnień
Warsztaty realizowane w ramach programu
profilaktycznego „Cukierki”
X 56
Warsztaty dotyczące FAS X 30
Warsztaty dotyczące uzależnień (alkohol,
narkotyki) oraz skutków zażywania substancji
psychoaktywnych
4 218 222
Warsztaty o tematyce profilaktycznej prowadzone
przez specjalistów z Centrum Profilaktyki i
Psychoterapii
X 84
Warsztaty – biblioterapia dot. przeciwdziałaniu
uzależnieniom
X 52
Warsztaty prowadzone przez policję – pokaz z
udziałem psa do wykrywania narkotyków
7 91 98
Warsztaty prowadzone przez Centrum Profilaktyki
Uzależnień: „Nowe uzależnienia i ich
konsekwencje”
19 148 167
Warsztaty antynarkotykowe we współpracy z
Fundacją "Praesterno" w Łodzi.
X 131
Warsztaty antynarkotykowe we współpracy z
K.M.Policji w Łodzi.
X 75
Konkursy i zajęcia w ramach ogólnopolskiej akcji
„Zachowaj trzeźwy umysł”
16 kl. I – III - 144
Kl. 3-III – 260
420
Konkursy profilaktyczne - plastyczne 32 32
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 67
Festyn profilaktyczny „Zachowaj Trzeźwy Umysł –
Jedź Bezpiecznie”
3 23 26
Spektakl teatralny „la Dolce Vita’ dot. zagrożeń
uzależnieniami
X 78
Spektakl profilaktyczny "Asertywność-
narkotykom mówię NIE".
X 21
Happening- Program słowno-muzyczny "Zastopuj-
stop uzależnieniom"
X 107
Rada szkoleniowa dot. profilaktyki uzależnień 5 150 155
Kampania Urzędu Miasta w Jarosławiu
"Uzależnieniom mówimy NIE. Warsztaty,
spotkanie z policjantem.
X 10
Prelekcja prowadzona przez terapeutę Centrum
uzależnień
30 10 28 68
Prelekcje dotyczące uzależnień – narkotyki,
dopalacze. Sygnały ostrzegawcze i wpływ na
zdrowie
116 11 127
Prelekcja- debata „Muza w świecie uzależnień”
prowadzona przez ks. P. Sobierajskiego z Akademii
Muzycznej w Katowicach
20 210 230
Prelekcja prowadzona przez policję dot.
Uzależnienia od papierosów „Ślepy zaułek
uzależnienia”
1 61 62
Prelekcja prowadzona przez strażnika miejskiego
dot. narkotyków i dopalaczy
X 26
Spotkanie z policjantami dotyczące konsekwencji
prawnych i zdrowotnych uzależnień
X 237
Debaty w Bibliotece Pedagogicznej dotyczące
profilaktyki antyalkoholowej i antynarkotykowej
2 39 41
Debaty: niebezpieczeństwo uzależnień, jakie
używki znamy, narkomania i zagrożenia z nią
związane.
X 55
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 68
Projekcje filmów profilaktycznych: „Życie pod
murem”, „Obietnica”, „Dziękuję nie pije”,
„Dziękuje nie biorę”
X 108
Działania informacyjne dla wychowawców-
omówienie scenariuszy publikacji
rekomendowanych przez Krajowe Biuro ds
Przeciwdziałania Narkomanii, oraz prezentacja nt.
dopalaczy.
X 14
Działania informacyjne - rozpropagowanie ulotek i
broszur nt. uzależnień
X 270
Gazetki „Zachowaj Trzeźwy Umysł”, „Sięgnij po
zdrowie – rzuć palenie”
X 78
Gazetka tematyczna-Kampanie ogólnokrajowe:
Dzień Rzucenia Palenia, Dzień Bez Papierosa,
Dzień Zapobiegania Narkomanii.
X 180
Godziny wychowawcze dotyczące profilaktyki
uzależnień (43 godzin)
X 743
Realizacja programów profilaktycznych "Noe" i
"Debata" przy współpracy z Centrum Psychoterapii
"Promedic" oraz warsztaty prowadzone przez
pracowników Świętokrzyskiego Centrum
Profilaktyki i Edukacji.
X 59
Prezentacja multimedialna nt. uzależnień. X 180
Profilaktyka uzależnień - zajęcia Towarzystwa
Profilaktyki Środowiskowej
X 150
Projekty edukacyjne dotyczące konsekwencji
uzależnień i udzielania pierwszej pomocy
32 7 70 109
Ankieta diagnozująca poziom wiedzy i skalę
problemu uzależnień
X 144
Badania ankietowe- diagnoza środowiska.
X 379
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 69
Kontrola uczniów przez patrol Straży Miejskiej dot.
posiadania narkotyków
X 52
Badanie szkoły na posiadanie przez uczniów
narkotyków (pies tropiący)
X 130
Kontrola wewnętrzna wychowawców- kontrola
działań na rzecz profilaktyki uzależnień i
bezpieczeństwa w poszczególnych klasach.
X 14
Bezpieczeństwo
w sieci
Warsztaty ze strażą miejską dotyczące
bezpieczeństwa w sieci i cyberprzemocy
X 75
Warsztaty- "Cyberprzemoc- jak bezpiecznie
korzystać z Internetu".
X 340
Warsztaty- mobbing i prześladowanie w szkole i w
Internecie.
X 180
Warsztaty nt. uzależnienia od komputera i
Internetu.
X 180
Otwarte spotkanie „W jakim świecie żyje Twoje
dziecko?” – dot. cyberprzemocy i uzależnienia od
Internetu
20 20
Prelekcja policjanta oraz projekcja filmu dot.
bezpieczeństwa w sieci
X 150
Prelekcje dotyczące bezpiecznego korzystania z
Internetu oraz zagrożeń związanych z przemocą w
sieci
22 20 42
Szkolenie przez policję dotyczące cyberprzmeocy i
przestępstw w sieci
X 9
Prelekcja- Cyberprzemoc- bezpieczeństwo dziecka
w sieci".
X 40
Prelekcje, zajęcia multimedialne nt.
cyberprzemocy.
X 90
Gazetka „Stop cyberprzemocy” X 78
Godziny wychowawcze dotyczące zagrożeń
płynących z mediów i Internetu (21 godzin)
X 422
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 70
Edukacja prawna pt. "Przemoc w
cyberprzestrzeni".
X 155
Prelekcja nt. prawnych skutków naruszania
godności drugiej osoby za pośrednictwem
Interrnetu - spotkanie z psychologiem policyjnym
X 160
Profilaktyka
zagrożeń
Warsztaty dotyczące pigułek GHB X 30
Warsztaty w ramach programu „Bezpieczny
Gimnazjalista” – dot. zapobieganiu zagrożeniom
X 144
Warsztaty nt. samookaleczeń X 30
Warsztaty ze strażą miejską dot. zachowań
ryzykownych
X 90
Warsztaty ze strażą miejską dot. spotkań z
nieznajomymi
X 34
Badania ankietowe dot. autoagresji. X 30
Badania ankietowe nt. zachowań ryzykownych i
poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole
oczami rodziców.
X 144
Prelekcja nt. uzależnień, zachowań ryzykownych i
sekt.
X 180
Projekcja filmu „W sidłach” i dyskusja dot.
subkultur młodzieżowych
5 35 40
Pogadanka z policjantką na temat współczesnych
zagrożeń
X 71
Wykład – szkolenie rady pedagogicznej dot.
zapobieganiu zagrożeniom
X 75
Happening dot. prewencji zagrożeń X X Klasy II i III 108
Spotkanie z księdzem egzorcysta Okultyzm –
współczesne zagrożenia
7 60 67
Spotkanie z duchownym nt. zagrożeń wynikających
z praktyk okultystycznych.
X 200
Pedagogizacja rodziców dotycząca problemów
ucznia i zagrożeń współczesnego świata
X 77
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 71
Godzina wychowawcza – dotycząca zachowań
patologicznych
X 16
Edukacja
prawna
Warsztaty profilaktyczno-dydaktyczne nt.
odpowiedzialności prawnej nieletnich oraz zasad
zachowania bezpieczeństwa.
X 59
Warsztaty, prelekcje- "Młodzież a prawo". X 60
Warsztaty- "Prawa i obowiązki dziecka i ucznia". X 40
Warsztaty ze strażą miejską o odpowiedzialności
prawnej nieletnich
X 56
Spotkanie z prawnikiem – zwiększanie
świadomości prawnej uczniów
X 65
Spotkanie z policją – prelekcja o odpowiedzialności
karnej nieletnich
X 110
Prelekcja obowiązki ucznia w świetle przepisów
szkolnych
X 33
Prelekcje- "Odpowiedzialność prawna nieletnich". X 69
Spotkania z funkcjonariuszami ze Straży Miejskiej
- rozwijanie świadomości prawnej
X 84
Prelekcja Prezesa Sądu Rejonowego w
Bydgoszczy
9 44 53
Prelekcja- spotkanie z policjantem nt.
odpowiedzialności karnej nieletnich.
X 66
Rada szkoleniowa- "Procedury postępowania z
nieletnimi zagrożonymi czynem karalnym i
demoralizacją"
X 31
Konkurs „Prawo i my” organizowany przez Straż
Miejską
X 27
Pedagogizacja- przekazanie wiedzy nt. praw i
obowiązków ucznia, zapoznanie
X 125
Profilaktyka
agresji
Warsztaty dotyczące bezpieczeństwa psychicznego
i fizycznego w odniesieniu do przemocy
X 54
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 72
Psychoedukacja- warsztaty: radzenie sobie w
sytuacji zagrożeń, presji rówieśników, grup
subkulturowych.
X 57
Warsztaty- "Plecak Daniela- tolerancja w grupie,
zapobieganie mobbingowi".
X 49
Warsztaty- "Przemoc i agresja w relacjach
międzyludzkich".
X 50
Warsztaty, prelekcje- przeciwdziałanie
dezintegracji i wyalienowaniu.
X 120
Prelekcja policji dotycząca przemocy i zachowań
agresywnych
X 111
Prelekcja terapeuty „Powrót z U” dot. zapobiegania
przemocy w szkole i w rodzinie
X 40
Szkolenie z programu profilaktycznego „Spotkania
z Leonem”
X 5
Szkolenie „Porozumienie bez przemocy”
X 5
Szkolenie „Autoagresja w okresie adolescencji –
rodzaje zachowań, postepowanie wychowawcze”
X 7
Zajęcia profilaktyczne w ramach programu
„Spotkania z Leonem”
X
40
Debaty w Bibliotece Pedagogicznej dotyczące
postawy agresywnej i asertywnej
X
50
Blok godzin dotyczący radzenia sobie z agresją,
emocjami, kształtowania postaw asertywnych
X 728
Godziny wychowawcze dotyczące asertywności
(11 godz.)
X 180
Godzina wychowawcza – film i dyskusja dotycząca
agresji, korupcji i nieuczciwości
X 16
Działania informacyjne - rozpropagowanie ulotek i
broszur nt. przemocy: mobbingu i bullyngu.
X 270
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 73
Apel ogólnoszkolny dotyczący zachowań
agresywnych
X 273
Działania sportowe -SKS- uwalnianie energii i
emocji w akceptowany społecznie sposób
X 8
Aktualizacja procedur dot. sytuacji kradzieży na
terenie szkoły.
X 224
Bezpieczeństwo Warsztaty dotyczące bezpiecznego wypoczynku
latem i zimą
7 558 565
Warsztaty dotyczące bezpieczeństwa na drodze X 292
Warsztaty w ramach programu „Dobry start” dot.
bezpieczeństwa na terenie szkoły
X 20
Szkolenie – pierwsza pomoc 124 228 352
Szkolenie z zasad pierwszej pomocy X 215
Szkolenie po sprawdzeniu organizacji i warunków
ewakuacji szkoły.
X 35
Szkolenie we współpracy ze Strażą Miejską-
samoobrona.
X 12
Prelekcja i dyskusja dla wychowawców-
bezpieczne ferie.
X 14
Pogadanki dotyczące zasad bezpiecznego
zachowania uczniów w szkole i poza nią
60 3 137 200
Gazetki szkolne: „Bezpieczna droga do szkoły”,
„Bezpieczne ferie zimowe”, „Nie daj się grypie”
5 61 66
Spotkania ze strażnikami miejskimi dotyczące
bezpieczeństwa w drodze do szkoły i w czasie
wolnym – ferie, wakacje itp. (7 spotkań)
X 199
Godzina wychowawcza- dotycząca idei fair – play
X 20
Godziny wychowawcze dotyczące bezpiecznego
zachowania w szkole i poza nią (17)
X 457
Procedura "Złoty telefon" - w sytuacjach
zagrożenia
33 246 279
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 74
Ankiety dot. poczucia bezpieczeństwa
362 70 809 1240
Badanie ankietowe- potrzeby i oczekiwania
uczniów wobec szkoły
X 40
Działania informacyjne- umieszczenie inf. o
bezpłatnym Telefonie Zaufania dla Dzieci i
Młodzieży (116 111).
X 246
Działanie informacyjne: zasady bezpieczeństwa
w szkole i internacie.
X 210
Ćwiczenia- próba ewakuacji w szkole, próbny
alarm pożarowy
70 389 459
Zdrowy styl
życia
Warsztaty – profilaktyka zaburzeń odżywiania
(anoreksja, bulimia)
2 132 134
Warsztaty o znaczeniu dla zdrowia aktywności
fizycznej, zdrowego żywienia i higieny
X 50
Warsztaty w ramach programu „Bezpieczna
Młodzież” dot. profilaktyki zaburzeń depresyjnych
i zachowań autodestrukcyjnych
X 129
Warsztaty nt. zaburzeń odżywiania. X 37
Warsztaty nt. radzenia sobie ze stresem. X 127
Cykl warsztatów dotyczących sposobów relaksacji
i radzenia sobie ze stresem (11 warsztatów)
20 7 235 265
Warsztaty- "Świadome dojrzewanie-
przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym"
X 54
Warsztaty- "Stres pod kontrolą". X 78
Psychoedukacja- warsztaty: radzenie sobie ze
stresem związanym z obroną pracy dyplomowej.
X 19
Spotkanie ze specjalistą dot. niebezpieczeństw
wynikających z niewłaściwych nawyków
żywieniowych (anoreksja, ortoreksja, bulimia)
10 19 29
Konkurs nt zdrowego stylu życia X 101
Spektakl profilaktyczny „Trzymaj formę” X 61
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 75
Gry i zabawy sportowe „Trzymaj formę” X 61
Akcja Mleko z klasą X 180
Spotkanie z firma cateringowa dot. zdrowego
żywienia dzieci
30 12 42
Profilaktyka ochrony kręgosłupa, żywienie a
prawidłowy rozwój – spotkania z pielęgniarką
165 165
Pogadanka pielęgniarki szkolnej dot. higieny i
zdrowego stylu życia
X 180
Prelekcje - zdrowy styl życia, radzenie sobie w
konstruktywny sposób ze stresem.
X 98
Prelekcja nt. HIV i AIDS- spotkanie z
pracownikiem SANEPID-u
X 30
Prelekcja, ankieta, impreza profilaktyczna i
prezentacja multimedialna (Program "Różowa
wstążeczka", Wybierz życie Pierwszy krok -
profilaktyka raka szyjki macicy.
X 79
Program HIV, AIDS- ankieta, warsztaty,
happening
X 26
Poradnik dla ucznia „Trzymaj formę” X 61
Prezentacja i warsztaty nt. radzenia sobie ze
stresem.
28 18 46
Pogadanki- Światowy Dzień Zdrowia. X 129
Wystawa plakatów uczniów ZSP na temat działań
prozdrowotnych.
X 108
Wystawa prac plastycznych „Trzymaj formę” X 61
Kolportaż materiałów nt. zagrożeń wieku
dorastania (materiały z kampanii " Zdrowie
psychiczne dzieci i młodzieży- wspólna sprawa")
oraz danych teleadresowych instytucji pomocnych.
X 180
Gazetka tematyczna- Ogólnopolski Dzień Walki z
Depresją
X 180
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 76
Gazetka szkolna „Żyj zdrowo” X 61
Zajęcia nt. HPV i raka piersi X 40
Zajęcia profilaktyczne- "Trzymaj formę". X 85
Zajęcia sportowe, warsztaty, prelekcje nt.
zdrowego stylu życia.
X 90
Godzina wychowawcza - pogadanka dot.
racjonalnego odżywiania i zasad zdrowego stylu
życia
3 60 63
Godziny wychowawcze dotyczące higieny pracy
umysłowej i odpoczynku (14 godzin)
X 340
Godz. wychowawcza - pogadanka dot. HIV –
AIDS (5 godz.)
3 80 83
Badanie ankietowe - epidemiologia zagrożenia
depresją
X 173
10 godz. wych. nt. zdrowego stylu życia X 225
Kompetencje
wychowawcze
Warsztaty „Szkoła dla rodziców i wychowawców” X 6
Warsztaty dotyczące umiejętności rozmowy z
uczniami o ich seksualności
X 22
Warsztaty – jak motywować dzieci do nauki i
ćwiczeń
X 20
Pedagogizacja rodziców „Granice samodzielności
młodzieży”
X 11
Prelekcja dotycząca odpowiedzialności za
wychowanie dzieci
X 9
Konsultacje dla rodziców dotyczące umiejętności
stawiania granic, motywowani uczniów i
konsekwencji rodzicielskiej
X 60
Szkoleniowa rada pedagogiczna dot. roli
wychowawczej nauczyciela
X 34
Szkolenie pt.:" Zapobieganie niepowodzeniom
szkolnym jako ochrona przed podejmowaniem
zachowań ryzykownych".
X 13
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 77
Szkolenie" Motywowanie uczniów i budowanie
nauczycielskiego zespołu przez coaching".
X 25
Szkolenie "Metody pracy z uczniami objętymi
pomocą psychologiczno-pedagogiczną".
X 25
Szkolenie " Dokumentowanie pomocy
psychologiczno-pedagogicznej".
X 20
Warsztaty „Zasady organizacji i udzielania
pomocy…”
X 20
Prelekcja dot. pracy z dzieckiem przewlekle
chorym
X 13
Spotkanie z lekarzem psychiatrą dot. pracy z
dzieckiem z zaburzeniami psychicznymi
X 15
Szkolenie „Profilaktyka autoagresji. jak pomagać
uczniom z ADHD”
X 21
Prelekcja nt. kompetencji wychowawczych
rodziców, stawiania granic i budowania relacji -
spotkanie z psychoterapeutą.
X 150
Profilaktyka
uprzedzeń i
nietolerancji
Warsztaty –wychowanie do równości X 20
Poradnik dla ucznia „Tolerancja na co dzień” X 61
Dzień Tolerancji – koncerty, happeningi, zabawy X X 410
Ankieta dotycząca tolerancji X 15
Godziny wychowawcze- pogadanki dotyczące
tolerancji (2)
X 35
Kompetencje
społeczne,
rozwój osobisty,
integracja
IV Szkolny Piknik Rodzinny X X X 600
Warsztaty integracyjne 2 208 210
1. Plenery, wyjazdy integracyjne, imprezy
okolicznościowe.
X 424
2. Rajd integracyjny klas I-ych, ich ślubowanie oraz
zajęcia adaptacyjne.
X 65
Ankieta dotycząca szacunku X 16
Warsztaty dla dziewcząt o dojrzewaniu X 30
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 78
Warsztaty rozwoju osobistego i myślenia
twórczego we współpracy z psychologiem z
Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
X 6
Dyskusje i debaty w ramach godzin
wychowawczych dotyczące odpowiedzialności,
godności osobistej, rozwoju, poczucia wartości,
samooceny itp.(12 godz.)
X 221
Prelekcja- "Jak odnaleźć się na rynku pracy.
Planowanie kariery zawodowej".
X 60
Działalność teatru profilaktycznego "Alter Ego". X 16
Rekrutacja do grup rozwoju osobistego
prowadzona przez Ośrodek Socjoterapeutyczny dla
Dzieci i Młodzieży w Bydgoszczy
X 45
Obchody Dnia Dziecka, Dnia Kobiet, Mikołajek,
Wigilia Szkolna.
X 230
Zawody sportowe „kibicuje fair play” X 144
Szkolenie „Mówić ale jak mówić – oto jest pytanie.
Komunikacja interpersonalna w szkole”
X Ok. 70
Szkolenie " Psychologiczne mechanizmy dobrego
kontaktu".
X 34
Spektakl profilaktyczny „historia o molu Zbyszku”
dot. Radzenia sobie w sytuacjach trudnych
X 61
Warsztaty dotyczące umiejętności komunikowania
się kontroli emocji (złości) i rozwiązywania
sytuacji trudnych
4 573 577
Cykliczne warsztaty dla uczniów dotyczące
rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie w
trudnych sytuacjach umiejętności rozwiązywania
konfliktów i umiejętności negocjacji i mediacji (43
godz.)
X 205
Warsztaty- strategie rozwiązywania konfliktów. X 65
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 79
Psychoedukacja - warsztaty: rozwijanie
umiejętności radzenia sobie z przykrymi emocjami,
podejmowaniem decyzji, rozwijanie asertywności.
X 57
Warsztaty- "Komunikacja interpersonalna". X 40
Warsztaty: systemowa praca dotycząca
kształtowania wzorców i wartości.
X 56
Warsztaty kompetencji społecznych we współpracy
z Fundacją "Praesterno" w Łodzi
X 52
Warsztat kompetencji społecznych i integracja z
psychologiem SPPP CEA w Zduńskiej Woli.
X 28
Debata:" Znaczenie kultury osobistej i jej rola w
życiu społecznym".
X 45
Dyskusja- emocje, jak je rozpoznawać? Ukrywać
czy wyrażać?
X 43
Godzina wychowawcza – pogadanka dotycząca
umiejętności komunikowania się (3 godz.)
X. 47
Godziny wychowawcze – dyskusja dotycząca
wzajemnego szacunku, kultury osobistej i zasad
zachowania (5 godz.)
X 115
Zajęcia psychoedukacyjne i socjoterapeutyczne X 62
Warsztaty i treningi asertywności X 196
Warsztaty- "Wypalenie zawodowe pod kontrolą". X 33
Wykłady: „Etyka zawodu nauczyciela” X 85
Działalność
charytatywna -
wolontariat
Spektakl musicalowy „Przybłęda” – akcja
charytatywna dot. ludzi bezdomnych
100 40 200 340
Kiermasze charytatywne:
-zbiorki funduszy dla chorych dzieci,
- zbiórka funduszy dla rodziny poszkodowanej w
pożarze
Zbiórka funduszy dla bractwa św. brata Alberta
Ok.40 Ok. 70 520 630
Raport: Diagnoza poczucia bezpieczeństwa uczniów ogólnokształcących szkół i burs artystycznych
Copyright © Centrum Edukacji Artystycznej & Magdalena Krygier & Barbara Wojtanowska-Janusz Strona 80
- świąteczne kiermasze charytatywne (łącznie 5
kiermaszy)
Szkolny wolontariat- akcje: "Szlachetna Paczka",
Góra "grosza".
X 20
Honorowe krwiodawstwo, bank dawców szpiku. X 48