RI&E zoönosen
29 maart 2012 | NVvA Symposium 2012
29 maart 2012 | 2
nVWA
Per 1-1-2012:
Algemene Inspectiedienst (AID),
Plantenziektenkundige Dienst (PD)
Voedsel en Waren Autoriteit (VWA)
Werkzaamheden in vogelvlucht
Diergezondheid (preventie, bestrijding verdenkingen)
Dierwelzijn
Diergeneesmiddelen
Vleesketen/voedselveiligheid slachthuizen, uitsnijderijen
Meststoffen
…
29 maart 2012 | 3
2010: 1.025 meldingen
Casussoort Aantal meldingen % van het totaal % positief
Aviaire influenza 111 11% 1%
Q-koorts (totaal) 147 14% 24%
Waarvan Dier 4 <1% 25%
Humaan 61 6% 7%
Overig 82 8% 41%
Rabiës (totaal) 152 15% 7%
Waarvan Vleermuis 129 13% 8%
Overig 23 2% 0%
Psittacose (totaal) 97 9% 39%
Waarvan Dier 45 4% 73%
Humaan 52 5% 10%
Brucella/Brucellose 197 19% 0%
TBC 89 9% 7%
29 maart 2012 | 4
RI&E Zoönosen
Doel:
Risico’s zoönosen bij dierziektenverdenking en –bestrijding
Welke zoönosen vormen een risico?
Wat is de ernst van het risico?
In welke mate is het risico beheerst?
Welke maatregelen zijn aanvullend nodig?
11 oktober 2011 | 4
29 maart 2012 | 5
Risico-inventarisatie
Activiteiten
Literatuuronderzoek Vakliteratuur
Documenten EL&I
Gesprekken Groepsinterviews (8)
Gesprek zoönosedeskundige (Rabiës)
Gesprekken interne/externe deskundigen
Observaties/bedrijfsbezoeken Kinderboerderij (NCD)
Hobbyist (Psittacose)
Papegaaienopvang (Psittacose)
Kalkoenenmesterij (AI)
Boerderij (Q-koorts)
Observatie bij briefing Q-koorts
Research bereikbaarheid protocollen etc.
Team Arbo Unie
Bedrijfsarts Projectleider
Arbeidshygiënist
29 maart 2012 | 6
Risico-evaluatie
Risico =
Ernst x Besmettingskans
29 maart 2012 | 7
Risicomatrix
Gering Gering Gering/Matig
Gering Gering/Matig Matig
Gering/Matig Matig Ernstig
Matig Ernstig Ernstig
Niet ernstig,
goed te
behandelen;
geen risico
complicaties
Matig ernstig,
goed te
behandelen;
incidenteel
complicaties
Ernstig en/of
moeilijk te
behandelen;
kans ernstige
complicaties
Nihil
Gering
Redelijk
Hoog
29 maart 2012 | 8
Bio-arbeidshygiënische strategie (BAH)
PBM=persoonlijk beschermingsmiddel; PEP= postexpositie profylaxe
Bronaanpak Organisatorische
maatregelen Technische maatregelen
Gedrag,
hygiëne PBM Vaccinatie PEP
29 maart 2012 | 9
Enkele observaties
Kritische momenten in de werkzaamheden
Bij start bezoek geen PBM-gebruik
Fysieke inspanning – warmte/zweten
Niet verstaanbaar op de werkplek – afzetten adembescherming
Eten, drinken en roken in de stal
Niet of onvoldoende hygiëne
Dragen van horloge/sierraden of piercings
De douchewagen (schone en vuile gedeelte)
Verwondingen worden onvoldoende verzorgd/verbonden
‘Privé’ materialen mee in het bedrijf/materialen mee naar huis
29 maart 2012 | 10
Blootstelling?
Vier relevante opnameroutes
Luchtwegen (micro-organismen gebonden aan stof)
Mond (onvoldoende hygiëne voor het eten/drinken/roken)
Ogen (wrijven met de vingers, direct stof in de ogen)
Wondjes (open wondjes kunnen direct leiden tot blootstelling)
29 maart 2012 | 11
Risicoclassificatie
Risico wordt sterk bepaald door verspreidingsroute
AI, Q-koorts, Psittacose, Rabiës, STEC O 157 (EHEC)
Huidgerelateerde zoönosen
Mestgerelateerde zoönosen
Abortusgerelateerde zoönosen
Overige
Ernstig Matig Gering/Matig Gering
Aviaire influenza
Q-koorts
Psittacose
Ecthyma (Orf)
Runder-tbc
Rabiës
Campylobacter Overige zoönosen
Barrièremaatregelen Aanvullende maatregelen
29 maart 2012 | 12
Beheersmaatregelen zoönosen
Goed geregeld (Technisch, PBM)
Draaiboeken + protocollen
Instructies
Technische voorzieningen
Persoonlijke bescherming
Adviezen (Organisatorisch, gedrag, gezondheidszorg)
Beleid aanvullen + vastleggen
Risicogroepen, derden, vaccinaties, PEP,
prikaccidenten, bij klachten
Beleid jaarlijks evalueren
Voorlichting & onderricht (hygiëne)
Theorie vs. Praktijk Draagvlak/betrokkenheid
nVWA brede instructies/protocollen
Geen afwijkingen Toezicht, aanspreken
29 maart 2012 | 13
Conclusies
Matrix goed werkbaar
Indeling zoönosen
Gewogen/onderbouwde prioritering
Opdrachtgever/OR
Risico uitgedrukt in objectief getal,
maar de beleving van het risico is geheel anders
Emoties en zorg meer een plaats geven
Wederzijds begrip
Beperken onrust/angst
Voorkomen van overreacties
…acceptabele beheersing
van het risico…