PW-SAT
POLSKA W ESA
Integral
Meteor 2
Mars Express
BRITE-PL
Jan Heweliusz
Mikołaj KopernikRosetta
Mirosław Hermaszewski
Kopernik 500
Vertical-1
Herschel
Cassini-Huygens
SIĘGAJĄCGWIAZD_Polski SektorKosmiczny
2
Polska 3Historia aktywności kosmicznej 4Polityka kosmiczna 6W kosmosie i na Ziemi 8Przedsiębiorstwa 12Instytucje naukowo-badawcze 20Mapa kompetencji 22
SPIS TREŚCI
01
Ludność: 38,5 mlnPowierzchnia: 312 tys. km2
Gospodarka: 19 na świecie*
Stolica: WarszawaUstrój: republika parlamentarna Waluta: złoty (PLN)
*Bank Światowy, 2012, PKB PPP
POLSKA
NATO
UE EUMETSAT
ESA
EDA
ONZ
WTO
OECD
PKB (PPP) per capita Polski na tle krajów Europy Środkowo-WschodniejŹródło: The Global Competitiveness Report, World Economic Forum
$ 25,000
$ 20,000
$ 15,000
$ 10,000
$ 5,0001990 1994 1996 2000 2004 2008 2012
Wzrost gospodarczy w Polsce i w UE27Źródło: opracowanie na podstawie danych Eurostatu.
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
8,0%
2,0%
6,0%
0,0%
-4,0%
4,0%
-2,0%
-6,0%
POLSKAUE27
POLSKAEUROPA ŚRODKOWO-WSCHODNIA
3
POCZĄTKI
Tradycje zainteresowania przestrzenią kosmicz-ną w Polsce sięgają przełomu XV i XVI wieku. Najsłynniejszą postacią tego okresu był polski astro-nom Mikołaj Kopernik (1473–1543), którego dzieło „O obrotach s fer n ieb iesk ich” szczegółowo przedstawiało heliocentryczną wizję układu plane-tarnego. Wywołało ono jedną z najważniejszych rewolucji naukowych na świecie, nazwaną Prze-wrotem kopernikańskim. Wiek później, w Gdańsku, pracował Jan Heweliusz (1611–1687) – astronom, mate-matyk i konstruktor przyrządów astronomicznych. Jego regularne obserwacje nieba zaowocowały szeregiem przełomowych dzieł o tematyce astronomicznej. W tych samych czasach działał także Kazimierz Siemienowicz (1600–1651), inżynier i teoretyk artylerii, który opraco-wał podstawy konstrukcji rakiet wielostopniowych.
WIEK XX I XXI
Początki polskiego zaangażowania w loty kosmiczne były związane z uczestnictwem w międzynarodowym programie Interkosmos, opartym na współpracy ze Związkiem Radzieckim. W 1973 roku, na pokładzie satelity Kopernik-500 (Interkosmos-9) został wysłany na orbitę pierwszy polski instrument badawczy, mający za zadanie przeprowadzić pomiary promieniowania słonecznego. Trzy lata później powołano polską jednostkę badawczą, która miała całkowicie skon-centrować się na badaniach przestrzeni kosmicznej i rozwoju technologii kosmicznych – Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk. W 1978 roku na pokładzie statku załogowego Soyuz-30 poleciał pierwszy, jak dotąd jedyny, polski astronauta – Mirosław Hermaszewski. Celem jego ośmiodniowej mi-sji było przeprowadzenie eksperymentów na pokładzie radzieckiej stacji kosmicznej Salut 6. W latach 70-tych rozpoczęło się także praktyczne wykorzystywanie w Polsce zdjęć satelitarnych oraz łączności satelitarnej.
4
Chrzest Polski, symboliczny początek państwowości
Pierwsza uczelnia w Polsce – Akademia Krakowska
UniaPolsko-Litewska
Złoty okres w historii Polski
1385 XVI wiek1364966
HISTORIA AKTYWNOŚCIKOSMICZNEJ
Jan HeweliuszAstronom
Mikołaj KopernikAstronom
02
Uchwalenie Konstytucji 3 Maja (pierwsza w Europie, druga na świecie)
Utrata niepodległości
Odzyskanie niepodległości
Zmiana granic po zakończeniu II Wojny Światowej
Transformacja ustrojowa
Przystąpienie Polski do NATO
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej
PrzystąpieniePolski do ESA
1791 1795 1918 1945 1989 1999 2004 2012
5
Zmiany geopolityczne i ustrojowe po roku 1989 umożliwiły rozwój współpracy z państwami spoza dawnego bloku wschodniego. W 1994 roku Polska podpisała z Europejską Agencją Kosmiczną umowę o współpracy w zakresie pokojowego wykorzystania przestrzeni ko-smicznej, którą następnie rozszerzono w roku 2002. Na jej podstawie Polacy mogli uczest-niczyć w programach naukowych ESA, co zaowocowało obecnością polskich urządzeń na większości flagowych misji badawczych Agen-cji – Cassini-Huygens, Integral, Mars Express, Rosetta, Venus Express i Herschel. W tym samym czasie zaczęły powstawać pierwsze polskie firmy prywatne oferujące usługi oparte na technikach satelitarnych.
Początek XXI wieku przyniósł intensyfikację współpracy z ESA. W 2007 roku podpisano Porozumienie o Europejskim Państwie
Współpracującym (PECS). Dzięki stworzeniu tego mechanizmu sfinansowano 45 projektów na łączną kwotę 11,5 miliona euro, realizowa-nych przez polskie firmy, instytucje naukowo–badawcze i uczelnie wyższe we współpracy z ESA. Równocześnie wyraźnie wzrosła liczba, jakość oraz zaawansowanie produktów i usług wykorzystujących techniki satelitarne, które są oferowane na rynku przez polskie firmy.
W listopadzie 2012 roku Polska stała się dwu-dziestym państwem członkowskim Europej-skiej Agencji Kosmicznej, wpłacającym składkę o wartości około 30 milionów euro rocznie. Dla polskich firm i ośrodków badawczych otworzyło to drogę do szybszego rozwoju technologii kosmicznych i technik satelitarnych poprzez możliwość pełnoprawnego uczestnic-twa w większości programów Agencji.
Mirosław HermaszewskiPierwszy Polak w kosmosie
CELE POLITYKI KOSMICZNEJ W 2012 roku Rada Ministrów określiła kierunki polskiej polityki kosmicznej. Jej cele strategiczne to:
→ Wzrost innowacyjności i konkurencyjności przedsiębiorstw poprzez rozwój zaawansowa-nych technologii (technik satelitarnych i techno-logii kosmicznych) oraz wspieranie współpracy pomiędzy sektorem badawczo–rozwojowym i przedsiębiorstwami
→ Zwiększanie sprawności i efektywności dzia-łania administracji publicznej poprzez rozwój i wdrażanie rozwiązań opartych na technikach satelitarnych, umożliwiających bardziej efek-tywne wykorzystywanie posiadanych zasobów i infrastruktury
→ Zaspokajanie potrzeb obronności i bezpieczeń-stwa narodowego poprzez wykorzystanie dostęp-nych instrumentów oraz rozwój autonomicznego potencjału w wybranych obszarach
Dążąc do realizacji tych celów Polska przystąpiła w listo-padzie 2012 roku do Europejskiej Agencji Kosmicznej. Równocześnie podejmowane są działania służące zwiększeniu polskiego zaangażowania w programy kosmiczne Unii Europejskiej, Eumetsatu oraz Europej-skiej Agencji Obrony. W następnej kolejności rozważane jest uruchomienie krajowego programu kosmicznego. Jednocześnie oczekiwane jest powołanie dedykowanej struktury koordynującej polską działalność kosmiczną.
POLSKA W ESA
Programy obowiązkowe: 20,3 mln €
Programy opcjonalne:
Earth Observation Envelope Programme 4
9 lat 16,0 mln €
General Support Technology Programme 6
5 lat 13,7 mln €
MetOp Second Generation 10 lat 5,0 mln €
Prodex 5 lat 5,0 mln €
European GNSS Evolution Programme
3 lata 3,8 mln €
Integrated Applications Promotion (Artes 20)
6 lat 3,0 mln €
Space Situational Awareness 4 lata 2,2 mln €
GMES Space Component 2 lata 0,8 mln €
Mars Robotic Exploration Programme 2
3 lata 0,8 mln €
Artes 1 7 lat 0,5 mln €
Artes (bez alokacji) 1,2 mln €
Polska uczestniczy również w działalności kosmicznej innych organizacji międzynarodowych. W ramach progra-mu kosmicznego Unii Europejskiej w okresie 2014–2020 około 53 mln euro rocznie pochodzić będzie z polskiej składki do UE. Polska, jako członek Eumetsatu, wpłaca roczną składkę na poziomie 5 mln euro.
6
POLITYKA KOSMICZNA
Wartość polskiej składki do ESA w pierwszym roku członkostwa
30 mln €
03
7
INSTYTUCJE ZARZĄDZAJĄCE Międzyresortowy Zespół ds. Przestrzeni Kosmicznejskłada się z sekretarzy lub podsekretarzy stanu z 10 ministerstw oraz członka Zarządu PARP, koordynuje działania administracji rządowej w obszarze działalności kosmicznej i podejmuje klu-czowe decyzje, w tym o charakterze finansowym.www.mg.gov.pl | +48 (22) 693 42 61
Ministerstwo Gospodarki jest resortem wiodącym w zakresie realizacji polskiej polityki kosmicznej, reprezentuje Polskę w Europejskiej Agencji Kosmicznej i w instytucjach Unii Europejskiej.www.mg.gov.pl | +48 (22) 693 42 61
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczościwspiera rozwój przedsiębiorczości w sektorze kosmicznym, promuje polskie firmy i polskie technologie, pełni rolę punktu kontaktowego dla przedsiębiorców zainteresowanych działalno-ścią kosmiczną w Polsce. www.parp.gov.pl | +48 (22) 432 89 91
Zespół Parlamentarny ds. Przestrzeni Kosmicznejpodejmuje działania legislacyjne na poziomie Sejmu i Senatu związane z działalnością kosmiczną. Przedstawiciel Zespołu Parlamentarnego pełni funkcję polskiego delegata do Euro-pejskiej Międzyparlamentarnej Konferencji ds. Przestrzeni Kosmicznej (EISC). W 2012 roku Zespół był gospodarzem i organizatorem Konferencji EISC w Polsce.www.sejm.gov.pl | +48 (22) 694 15 47
INSTYTUCJE OTOCZENIA SEKTORA
Związek Pracodawców Sektora Kosmicznegozrzesza firmy i instytucje naukowe sektora kosmicznego, działa na rzecz stworzenia silnego polskiego sektora kosmicznego zdolnego do konkurowania na europejskim rynku, wspiera polską administrację publiczną w realizacji narodowej polityki kosmicznej.www.space.biz.pl | + 48 (22) 874 01 97
Komitet Badań Kosmicznych i Satelitarnych Polskiej Akademii Naukstymuluje i integruje krajowe badania poświęcone przestrzeni kosmicznej oraz inicjuje współpracę z zagranicznymi ośrodkami naukowymi. Od 1960 roku przedstawiciele KBKiS reprezentują Polskę w międzynarodowej organizacji COSPAR (Komitet do spraw Badań Przestrzeni Kosmicznej).www.kbkis.pan.pl | + 48 (22) 825 02 41
8
W KOSMOSIE I NA ZIEMI UPSTREAM
Udział w misjach kosmicznych ESAPodpisanie przez Polskę umowy o współpracy z ESA w 1994 roku otworzyło drogę do udziału polskich podmio-tów w misjach Agencji. W Centrum Badań Kosmicznych PAN, we współpracy z kilkunastoma polskimi firmami, zbudowano szereg instrumentów naukowych. Urządzenia wykonane w Polsce wzięły udział w misjach, których celem było teledetekcyjne i bezpośrednie badanie własności atmosfer i powierzchni planet i ciał Układu Słonecznego. Najciekawsze misje na pokładzie których znajdują się polskie instrumenty badawcze:
RosettaCBK PAN opracowało na potrzeby misji instrument MUPUS (MUlti PUrpose Sensor for surface and sub-surface science). Instrument jest zaawansowanym mechanicznie manipulatorem, wyposażonym w pene-trator, którego zadaniem jest wbicie się w powierzchnię komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko. Penetrator zawiera szereg detektorów, które po przewidywanym na rok 2014 lądowaniu pozwolą na zbadanie własności fizycznych i składu jądra komety.
Cassini-HuygensW Polsce opracowano oraz wytworzono czujnik do pomiaru temperatury i przewodnictwa cieplnego Sensor THP (Thermal Properties). Czujnik został za-montowany na pokładzie lądownika Huygens, który w styczniu 2005 roku wylądował na powierzchni Tytana – księżyca Saturna. Pomiary wykonane przez czujnik pozwoliły na poznanie właściwości powierzchni tego ciała niebieskiego.
Mars ExpressPolscy inżynierowie opracowali system zasilania (Power Supply Unit) oraz skaner służący do wyznaczania kierunku pomiaru (Pointing System) dla Planetarnego Spektrometru Fourierowskiego (PFS). Zadaniem spek-trometru jest analiza widma promieniowania odbitego i emitowanego przez powierzchnię i atmosferę Marsa.
Herschel Space ObservatoryTeleskop wystrzelony w 2009 roku służy między in-nymi wyjaśnianiu powstawiania galaktyk i formowania się gwiazd oraz badaniu obłoków gazowo-pyłowych i materii komet. Polski wkład w budowę tego teleskopu jest istotny. W CBK PAN powstały kluczowe elementy Lokalnego Oscylatora dla heterodynowego spektro-metru dalekiej podczerwieni (HIFI) – zaprojektowano i wybudowano blok HLCU (HIFI Local Oscillator Control Unit), który stanowi kompletny system zasilania, stero-wania i kontroli Lokalnego Oscylatora.
8
04
9
Polskie satelityW ramach polsko-kanadyjsko-austriackiego programu BRIght Target Explorer (BRITE) powstały dwa pierwsze polskie satelity naukowe. Oba satelity, nazwane Lem i Heweliusz, są klasy nano, o masie poniżej 10 kg. Ich zadaniem jest badanie największych i najjaśniejszych gwiazd naszej galaktyki w celu lepszego poznania ich wewnętrznej budowy. Za zbudowanie satelitów odpowiadają polscy inżynierowie i naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN i Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN.
Instrumenty optyczneFirma Creotech Instruments opracowała na potrzeby projektu obserwacji rozbłysków gamma „Pi of the Sky” serię kamer CCD umożliwiających szybkie przetwa-rzanie i analizę danych, także w czasie rzeczywistym. Kamery dostarczają naukowcom danych o powstawaniu czarnych dziur. Sieć zrobotyzowanych teleskopów umożliwia obserwację dużego obszaru nieba i może być także wykorzystywana do detekcji i monitorowania śmieci kosmicznych.
Polski ślad na MarsieJedną z najbardziej spektakularnych misji planetar-nych ostatnich lat jest misja Mars Science Laboratory. Robot planetarny Curiosity, badający od 2012 roku powierzchnię Marsa, wyposażony jest w szereg instru-mentów naukowych. Jednym z nich jest przestrajalny spektrometr laserowy, w skład którego wchodzą zapro-jektowane i wyprodukowane przez firmę VIGO System niechłodzone detektory podczerwieni MCT. Zadaniem spektrometru jest zbieranie informacji o środowisku panującym na powierzchni Marsa.
Systemy pomiaru czasuFirma Piktime Systems projektuje i buduje precyzyjne odbiorniki czasu, które pozwalają na porównywanie sygnałów satelitów nawigacyjnych, a następnie wyzna-czenie różnicy wskazań ich zegarów. Z rozwiązań Piktime Systems korzysta laboratorium czasu głównej naziemnej stacji kontrolnej europejskiego systemu nawigacji satelitarnej Galileo we Włoszech (Galileo Control Centre, Precise Time Facility).
polskie obiekty w kosmosie
73
DOWNSTREAM
Zobrazowania satelitarne w sektorze publicznym Polskie firmy oferują szeroką gamę usług opartych na analizie zobrazowań satelitarnych. Dostarczane produk-ty obejmują m.in. analizy rozwoju aglomeracji miejskich dla planowania przestrzennego, analizy zmian środo-wiska na potrzeby ochrony przyrody oraz różnorodne mapy wspierające zarządzanie gospodarką leśną.
Nawigacja drogowaPolski system nawigacji satelitarnej Automapa zyskał dużą popularność dzięki integracji różnych technik satelitarnych. System wykorzystuje mapy, które są regularnie aktualizowane poprzez wykrywanie nowych budowli na zdjęciach satelitarnych. Same mapy zawierają kompletną siatkę dróg, trójwymiarowe wizualizacje bu-dynków i ich dokładne adresy. W oparciu o analizę ruchu użytkowników funkcjonuje mechanizm pozwalający na wykrywanie i omijanie korków czy też niespodziewanych zatorów drogowych. Dodatkowo najaktualniejsze mapy i informacje o sytuacji drogowej są udostępniane na portalu mapowym Targeo.pl.
Monitoring pojazdówPolska ze względu na swoje położenie należy do grupy tak zwanych krajów tranzytowych. W celu obni-żenia kosztów, lepszego zarządzania flotą pojazdów i poprawy bezpieczeństwa coraz więcej polskich firm transportowych decyduje się na wykorzystanie sateli-tarnego monitoringu swoich pojazdów. Jest to możliwe m.in. dzięki opracowanej w Polsce platformie AutoCon-trol 2.0, której zasięg działania obejmuje całą Europę.
Rolnictwo precyzyjneUżytki rolne stanowią ok. 60% ogólnej powierzchni Polski. Ten fakt powoduje, że rynek usług satelitarnych dla rolnictwa ma ogromny potencjał wzrostu, a sięganie po nowe technologie sprzyja podniesieniu ogólnego poziomu efektywności tego sektora gospodarki. Polskie firmy oferują usługi w zakresie rolnictwa precyzyjnego, dostarczając rozwiązania pozwalające ocenić lokalne warunki upraw oraz narzędzia służące ich optymalizacji.
Zarządzanie kryzysowePolskie położenie i warunki klimatyczne powodują regularne występowanie zagrożeń powodziowych i pożarowych. Obserwowane zmiany klimatyczne dają podstawy do obaw, iż straty materialne w ten sposób wywołane będą narastać. W związku z tym instytucje zarządzania kryzysowego w Polsce zaczynają wykorzystywać zobrazowania satelitarne do oceny zagrożeń, planowania działań, a także oceny zniszczeń. Przykładem tego była akcja usuwania skutków powodzi w 2010 roku. W Polsce powstało Centrum Informacji Kryzysowej, które oferuje operacyjne wsparcie służbom ratowniczym i instytucjom zarządzania kryzysowego w zakresie wykorzystania technik satelitarnych.
10
04
11
Polskie atuty
Znacząca liczba entuzjastów, zafascynowanych kosmosem, zaangażowanych w projekty edukacyjne i amatorskie. Duże zainteresowanie i wysoki poziom kierunków technicznych na uczelniach wyższych.
PRZESTRZEŃ MŁODYCH
W Polsce bardzo aktywną grupą działającą w sektorze kosmicznym są organizacje pozarządowe i studenckie. Mają one udział w infor-mowaniu opinii publicznej o korzyściach związanych z inwestycjami w przemysł kosmiczny, ponadto są miejscem zdobywania przez młode osoby pierwszego doświadczenia w tej branży.
Polscy studenci na długo przed przystąpieniem Polski do ESA uczestniczyli w większości programów edukacyjnych Agencji. Nale-żały do nich przede wszystkim projekty związane z budową satelitów takich jak Young Engineers’ Satellite 2 (YES2), SSETI Express, European Student Earth Orbiter (ESEO) i European Student Moon Orbiter (ESMO). Ponadto polskie studenckie eksperymenty naukowe i technologiczne były testowane podczas kampanii lotów parabolicznych i lotów balo-nów stratosferycznych.
W 2012 roku na orbitę okołoziemską został wyniesiony pierwszy polski studencki satelita „PW-Sat”, którego zadaniem było przetestowanie pasywnego systemu deorbitacji. Satelita zbudowany w standardzie Cubesat powstał na Politechnice Warszawskiej przy współpracy z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Równie istotnym wydarzeniem było dwukrotne zwycięstwo polskich robotów, zbudowanych przez studentów z Politechniki Białostockiej, w prestiżowym konkursie Uni-versity Rover Challenge w Stanach Zjednoczonych, organizowanym przez międzynarodową organizację The Mars Society.
Do najaktywniejszych polskich organizacji zajmujących się się pro-jektami edukacyjnymi należą: Mars Society Polska, Studenckie Koło Astronautyczne, Polskie Towarzystwo Rakietowe, ARISS Polska oraz Copernicus Project.
12
ADAPTRONICA
Firma prowadzi badania, dostarcza usługi i produkty w zakresie techno-logii inteligentnych.
Oferuje systemy monitorowania stanu technicznego, aktywatory pie-zoelektryczne, obliczenia z użyciem oprogramowania MES, doradztwo w zakresie diagnostyki technicznej maszyn i urządzeń. Firma działa w branży inżynierii bezpieczeństwa. Aktywność badawcza obejmuje inteligentne sensory i aktywatory, adaptacyjne rozpraszanie energii udaru oraz tłumienie drgań kon-strukcji. Jednym z obszarów działa-nia firmy jest rozwój technologii dla poprawy bezpieczeństwa małego lotnictwa.
Na rynku od 2008 roku, Adaptroni-ca jest firmą typu spin-out, wywo-dzącą się z Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN.
www.adaptronica.plul. Szpitalna 3205–092 Łomianki
AMMONO
Największy producent azotku galu (GaN) w Europie.
Firma specjalizuje się w półprze-wodnikach. Na bazie własnej, opatentowanej technologii rozwija produkcję i eksportuje podłoża z azotku galu. Produkowane mate-riały charakteryzują się najwyższą jakością na świecie. Główne zasto-sowania azotku galu to tranzystory wysokich mocy i wysokich często-tliwości, lasery oraz diody elektro-luminescencyjne (LED).
Polska firma założona w 1999 roku.
www.ammono.comul. Strużańska 805–126 Stanisławów Pierwszy
ASSECO POLAND
Największa spółka informatyczna w Polsce, notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warsza-wie. Lider międzynarodowej grupy Asseco, która skupia spółki informa-tyczne działające w Europie, Rosji, Izraelu, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii, Gruzji i RPA.
Asseco specjalizuje się w produk-cji oraz rozwoju oprogramowania. Dostarcza i wdraża zintegrowane, kompleksowe rozwiązania dla sek-tora bankowego, instytucji ubezpie-czeniowych, branży energetycznej, telekomunikacji, służby zdrowia, samorządów lokalnych, rolnictwa i służb mundurowych.
W 2012 roku grupa Asseco znalazła się w pierwszej dziesiątce w ran-kingu „TOP 100 European Softwa-re Vendors”.
www.asseco.plul. Olchowa 1435–322 Rzeszów
MŚP
MŚP
DUŻA FIRMA
05PR
ZEDS
IĘBI
ORST
WA
ASTRI POLSKA
Spółka typu joint-venture, stworzona wspólnie przez europejski koncern EADS Astrium i Centrum Badań Ko-smicznych PAN.
Specjalizuje się w elektronice, opto-elektronice oraz projektach z obsza-rów: GNSS, obserwacji satelitarnych, telekomunikacji i robotyki. Oferuje zintegrowane aplikacje satelitarne łączące technologie lokalizacyjne, obserwacyjne i telekomunikacyjne.
Aplikacje dostarczane przez Astri Polska znajdują zastosowanie w za-rządzaniu kryzysowym, planowaniu przestrzennym, ochronie środowi-ska i precyzyjnym rolnictwie. Fir-ma realizowała program transferu technologii kosmicznych w Polsce, uczestniczy w ośmiu projektach badawczych FP7 oraz szeregu pro-jektów ESA.
www.astripolska.plul. Tamka 300–349 Warszawa
ASTRONIKA
Firma specjalizuje się w budowie me-chanizmów i struktur kosmicznych.
Wachlarz oferowanych produktów obejmuje urządzenia typu Lock & Release, ultralekkie rozwijane systemy anten, a także innowa-cyjne rozwiązania mechanizmów przeznaczonych do eksploracji innych planet. Usługi firmy to pro-jektowanie, budowa, integracja i testy mechanizmów kosmicznych. Przedsiębiorstwo buduje urządze-nia satelitarne od prototypu po modele lotne.
Firma typu spin-out założona przez inżynierów z wieloletnim doświad-czeniem w zakresie budowy innowa-cyjnych instrumentów badawczych na potrzeby międzynarodowych misji kosmicznych.
www.astronika.plul. Bartycka 18A00–716 Warszawa
BCM LOGIC SOLUTIONS
Firma specjalizuje się w dostar-czaniu narzędzi wspierających dla dużych, średnich i małych przed-siębiorców, ułatwiając im zarządza-nie ciągłością działania organizacji w czasie rzeczywistym.
Produkty firmy mają na celu uspraw-nienie współpracy na styku Biznes–IT w przedsiębiorstwie oraz zarządzanie portfelem projektów.
Firma działająca w sektorze infor-matycznym i doradczym, powstała w 2011 roku.
www.bcmlogic.comul. Grzybowska 80/8200–844 Warszawa
CREOTECH INSTRUMENTS
Firma projektuje i dostarcza gotowe produkty w następujących obsza-rach: systemy synchronizacji czasu, systemy M2M, systemy kamer cy-frowych oraz systemy pomiarowe i systemy zasilania.
Creotech obecnie realizuje kontrakt na montaż jednostki zasilania do instrumentu, który będzie zainstalo-wany na Międzynarodowej Stacji Ko-smicznej. W najbliższej przyszłości firma będzie koncentrować się na dalszym rozwoju specjalistycznych kamer cyfrowych i opracowywaniu komputerów nowej generacji prze-znaczonych dla misji kosmicznych.
Firma założona w 2008 roku przez byłych pracowników laboratorium Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN.
www.creotech.plul. Gen. L. Okulickiego 7/905–500 Piaseczno
EUROPEJSKA INWESTYCJA W POLSCE
MŚP
MŚP
MŚP
13
14
CUBE.ITG
Firma informatyczna tworząca i wdra-żająca najbardziej efektywne i inno-wacyjne rozwiązania w swojej klasie. CUBE.ITG ściśle współpracuje z uni-wersytetami i instytutami badawczymi w celu stworzenia własnych produk-tów i usług dla sektora kosmicznego, które staną się podstawą do rozwoju przyszłych programów kosmicznych. W oparciu o zgromadzone doświad-czenie firma pragnie stać się głów-nym dostawcą usług w zarządzaniu BigData, robotyce oraz skutecznym przetwarzaniu i analizie danych.
www.cubeitg.plul. Wołowska 651–116 Wrocław
GEOSYSTEMS POLSKA
Firma specjalizuje się w informacji przestrzennej, technologiach jej po-zyskiwania, przetwarzania, analizy i prezentacji. Działania badawczo–rozwojowe firmy koncentrują się na znajdowaniu nowych zastosowań dla teledetekcji i fotogrametrii sa-telitarnej, fuzji danych wieloźródło-wych i rozwoju systemów informacji przestrzennej. GEOSYSTEMS Pol-ska dysponuje największym i naj-bardziej aktualnym zbiorem danych przestrzennych dla obszaru kraju.
Firma jest współproducentem najpopularniejszego w Polsce systemu nawigacji samochodowej Automapa, a także portalu mapo-wego Targeo.pl, umożliwiającego podgląd aktualnego natężenia ruchu drogowego.
Firma założona w 1995 roku. Działa w obszarze geoinformatyki i telede-tekcji satelitarnej.
www.geosystems.plul. Smolna 38 lok. 500–375 Warszawa
GMV INNOVATING SOLUTIONS
Firma dostarcza innowacyjne rozwiązania informatyczne dla sek-tora kosmicznego w segmencie upstream oraz downstream.
GMV oferuje rozwiązania w zakresie systemów oraz aplikacji opartych na globalnej nawigacji satelitarnej, systemów dynamiki lotów, nadzoru i kontroli satelitów w czasie rzeczy-wistym oraz analizy i planowania misji kosmicznych. GMV dostarcza oprogramowanie służące do za-rządzania systemami pokładowymi i danymi payload, tworzy systemy kontroli orientacji przestrzennej (AOCS), systemy naprowadzania, nawigacji i kontroli (GNC) oraz systemy informatyczne dla badaw-czych ośrodków operacyjnych. Firma oferuje również szeroki wa-chlarz rozwiązań informatycznych w obszarze komunikacji satelitarnej, symulacji misji oraz oprogramowa-nia stanowisk testowych.
www.gmv.comul. Hrubieszowska 201–209 Warszawa
DUŻA FIRMA
MŚP EUROPEJSKA INWESTYCJA W POLSCE
05PR
ZEDS
IĘBI
ORST
WA
HERTZ SYSTEMS
Firma aktywna w sektorze zbroje-niowym, bezpieczeństwa, transpor-tu i telekomunikacji oraz w sektorze kosmicznym.
Domeną firmy jest rozwój i obsługa technologii taktycznych systemów wymiany danych na rynek wojsko-wy. Drugim obszarem specjalizacji są oparte o technologię GPS syste-my telematyczne dla użytkowników cywilnych (służące m.in. zarządza-niu flotą pojazdów), systemy za-rządzania bezpieczeństwem oraz monitoring pojazdów dla służb państwowych.
Firma była wielokrotnie nagradzana za swoje osiągnięcia – w 2012 roku zdobyła m.in. Złotą Statuetkę Lidera Biznesu, przyznawaną przez Busi-ness Centre Club.
Firma obecna na rynku od 25 lat.
www.hertzsystems.comal. Zjednoczenia 118 A65–120 Zielona Góra
ITTI
Spółka z branży teleinformatycznej. Uczestniczy w ponad 30 projektach badawczo-rozwojowych z obsza-ru teleinformatyki, finansowanych z programów Unii Europejskiej, Europejskiej Agencji Obrony oraz programów krajowych.
Specjalnością firmy są usługi w dzie-dzinie doradztwa informatycznego i telekomunikacyjnego oraz wyko-nywanie badań stosowanych w ob-szarze telekomunikacji i informatyki. ITTI rozwija innowacyjne aplikacje i dedykowane oprogramowanie, realizuje także badania opinii oraz przeprowadza ewaluacje i badania rynkowe z zastosowaniem szero-kiego spektrum metod i technik badawczych. Ponadto firma świad-czy usługi w zakresie zarządzania projektami i pozyskiwania funduszy oraz doradztwa biznesowego i praw-nego związanego z obszarami IT i telekomunikacji.
www.itti.com.plul. Rubież 4661–612 Poznań
KENBIT
Firma specjalizuje się w systemach informatycznych i urządzeniach telekomunikacyjnych.
Systemy informatyczne tworzone przez KenBIT są zorientowane na automatyzację i niezawodność, terminowość wymiany danych oraz bezpieczeństwo teleinformatycz-ne. Urządzenia telekomunikacyjne związane są z cyfrową łącznością radiową i przewodową oraz z za-gadnieniami z zakresu rozpoznania radioelektronicznego.
Systemy opracowane i wdrożone przez KenBIT są wykorzystywane m.in. przez Marynarkę Wojenną, Siły Lądowe oraz Straż Graniczną RP.
Firma założona w 2003 roku przez pracowników Wojskowej Akademii Technicznej.
www.kenbit.plul. Żytnia 15 lok. 2201–014 Warszawa
PIKTIME SYSTEMS
Firma jest światowym liderem w pro-jektowaniu i produkcji aparatury po-miarowej służącej do precyzyjnych porównań wskazań zegarów atomo-wych na duże odległości. Piktime Systems dostarczył dotych-czas ponad 140 systemów transferu czasu dla klientów z całego świata. Oferuje autorskie systemy trans-feru czasu oraz opracowuje algo-rytmy i oprogramowanie dla czasu i częstotliwości. Jednym z flagowych projektów firmy jest udział w realizacji laboratorium czasu dla głównej naziemnej stacji kontrolnej europejskiego syste-mu nawigacji satelitarnej Galileo we Włoszech. Firma powstała w 2007 roku.
www.piktime.comul. Mazowiecka 5960–623 Poznań
MŚP
MŚP
MŚP
MŚP
15
16
POLSKI HOLDING OBRONNY
Największy producent i dostawca uzbrojenia w Polsce. W Polskim Holdingu Obronnym zrzeszonych jest ponad 40 firm sektora obronne-go działających w kraju i za granicą. Zatrudniają prawie 10 000 pracow-ników. Holding posiada największy kompleks ośrodków badawczo-rozwojowych polskiego przemysłu obronnego.
Holding specjalizuje się w pro-dukcji amunicji i rakiet, pojazdach i p lat formach opancerzonych (czołgi, pojazdy specjalistyczne, wozy zabezpieczenia techniczne-go), systemach elektronicznych i radiolokacyjnych (systemy dowo-dzenia, radary, sensory, systemy przeciwlotnicze i przeciwrakietowe), broni strzeleckiej oraz wyposażeniu indywidualnym żołnierzy (kamizelki ochronne, broń osobista, celowniki i systemy optoelektroniczne, hełmy, maski przeciwgazowe).
www.pho.plal. Jana Pawła II 1100–828 Warszawa
RADIOTECHNIKA MARKETING
Firma jest producentem systemów do zastosowań specjalnych. Głów-nymi odbiorcami produktów są woj-sko, górnictwo oraz przemysł ciężki.
Radiotechnika Marketing projektuje, produkuje i testuje wysokospecjali-styczne wiązki elektryczne, światło-wodowe i hybrydowe. Specjalizuje się w systemach zasilania i kompo-nentach do tych systemów, np. zasi-laczach dużej mocy do zastosowań wojskowych, układach przetwarzania energii, układach filtracji i redukcji za-kłóceń EMC. Domeną firmy są także układy sterowania napędami, układy wykonawcze oraz produkcja i dys-trybucja złącz wojskowych. Firma prowadzi również prace badawczo–rozwojowe w zakresie kompatybilno-ści elektromagnetycznej (EMC).
Radiotechnika Marketing jest konty-nuatorką tradycji produkcyjnych naj-starszej firmy elektronicznej w Polsce Spółdzielni Pracy Radiotechnika.
www.radiotechnika.com.plul. Fabryczna 20, Pietrzykowice 55–080 Kąty Wrocławskie
ROBOTICS INVENTIONS
Firma działająca w branży robo-tyki, specjalizuje się w systemach autonomii.
Robotics Inventions oferuje autono-miczne i półautonomiczne roboty mobilne do zastosowań domowych i przemysłowych, systemy wizji i te-leoperacji, rozwiązania informatycz-ne do zarządzania rojem robotów, a także systemy autonomii. W jej ofercie są także usługi związane z projektowaniem i produkcją robo-tów mobilnych.
W 2008 roku Robotics Inven-tions rozszerzyła swoją działalność o sektor kosmiczny, rozpoczynając realizację projektów naukowo–badawczych związanych ze sterowaniem i wyznaczaniem pozycji robotów.
www.roboticsinventions.comul. Marynarska 1402–674 Warszawa
DUŻA FIRMA
MŚP
MŚP
05PR
ZEDS
IĘBI
ORST
WARobotics Inventions
SATIM MONITORING SATELITARNY
Obszarem działalności firmy jest satelitarny i lotniczy monitoring za-grożeń naturalnych.
SATIM Monitoring Satelitarny specja-lizuje się w monitoringu pionowych przemieszczeń terenu, badaniu stabilności obiektów infrastruktu-ry powierzchniowej i monitoringu zmian zagospodarowania terenu. Pośredniczy w zakupie danych sate-litarnych i lotniczych, dostarcza ana-lizy danych przestrzennych, a także tworzy geoportale i bazy danych przestrzennych.
Firma powstała jako spółka spin-off Akademii Górniczo-Hutniczej (AGH) w Krakowie.
www.satim.plul. Adama Mickiewicza 30pawilon A0, p. 38530–059 Kraków
SENER
Sener jest spółką córką prywat-nej firmy inżynieryjnej Sener SIS z Hiszpanii.
Sener specjalizuje sięw nastę-pujących obszarach inżynier i i kosmicznej: mechatronika i me-chanika (mechanizmy rozkładania, siłowniki liniowe i obrotowe, me-chanizmy kierunkowe anten, me-chanizmy blokujące i zwalniające, elektronika sterująca, struktury); optyka (projektowanie i integracja kompletnych przyrządów optycz-nych, systemy stabilizacji zwierciadeł, systemy zmiany filtrów optycznych); systemy sterowania, pozycjonowania i kontroli orbitalnej AOCS i GNC (in-żynieria systemowa, projektowanie części wykonawczych systemów sterowania, pozycjonowania i kon-troli satelitów, przygotowanie apli-kacji i oprogramowania).
www.sener.plul. Żelazna 28/3000–832 Warszawa
SMALLGIS
Firma działająca w branży geo-informatycznej. Jest autoryzo-wanym partnerem biznesowym kluczowych operatorów satelitarnych. Na rynku występuje jako broker usług satelitarnych.
SmallGIS świadczy usługi i dostarcza produkty w zakresie zobrazowań optycznych i radarowych, oprogra-mowania geoinformatycznego, de-dykowanych systemów GIS, a także oferuje odbiorniki GNSS, mobilne oprogramowania GIS i pancerne komputery mobilne.
SmallGIS świadczy zaawansowane usługi bazujące na przetwarzaniu zo-brazowań satelitarnych oraz danych GIS, charakteryzujące się wysokim poziomem innowacyjności.
www.smallgis.plul. Wadowicka 8a30–415 Kraków
SOLARIS OPTICS
Producent precyzyjnych elementów optycznych i elektrooptycznych.
Firma posiada możliwości projek-towania i analizy systemów optycz-nych i cienkich warstw. Posiada nowoczesny park maszynowy i po-miarowy. Firma eksportuje powyżej 90% swojej produkcji do klientów na całym świecie.
Produkty Solaris Optics charaktery-zują się wysoką jakością i są głównie stosowane w laserach przemysło-wych, urządzeniach pomiarowych, badawczych i fotolitografii. Odbior-cami produktów są branże związane z półprzewodnikami, laserową ob-róbką materiałów, telekomunikacją, obronnością, badaniami naukowymi i medycyną.
Firma istnieje na rynku od 1991 roku, jej siedziba i zakład produkcyjny znajdują się pod Warszawą.
www.solarisoptics.com.plul. Sobieskiego 4905–410 Józefów
MŚP
EUROPEJSKA INWESTYCJA W POLSCE
MŚP
MŚP
17
18
ŚLĄSKIE CENTRUM NAUKOWO-TECHNOLOGICZNE PRZEMYSŁU LOTNICZEGO
Firma świadczy usługi w zakresie wytwarzania zaawansowanych struktur kompozytowych.
Głównym odbiorcą spółki jest prze-mysł lotniczy, a także inne gałęzie przemysłu, w których konieczna jest redukcja masy danego elementu przy jednoczesnym zachowaniu jego wysokich parametrów wytrzy-małościowych (przemysł kosmiczny, motoryzacyjny, jachting itp.).
Centrum specjalizuje się w projekto-waniu, modelowaniu i wytwarzaniu struktur kompozytowych. Posiada również laboratorium badań mate-riałów, oferujące szerokie spektrum testów wytrzymałościowych, zmę-czeniowych i nieniszczących.
www.scntpl.plul. Nad Białką 2543–502 Czechowice-Dziedzice
TOPGAN LASERS
Jedna z pierwszych firm, które opra-cowały i zademonstrowały techno-logię diod laserowych.
Specjalnością TopGaN Lasers są technologie laserowe wykorzy-stujące nową grupę związków półprzewodnikowych (azotek galu, indu i aluminium). Firma oferuje azotkowe struktury epitaksjalne na potrzeby branży optoelektronicz-nej i elektronicznej, diody laserowe i matryce diod laserowych.
Przedsiębiorstwo zostało założone w 2001 roku przez pracowników Polskiej Akademii Nauk PAN.
www.topganlasers.comal. Prymasa Tysiąclecia 9801–424 Warszawa
VIGO SYSTEM
Producent niechłodzonych foto-nowych detektorów podczerwieni, uznawany za światowego lidera w tej dziedzinie.
Specjalizacją Vigo System są de-tektory podczerwieni, dedykowana elektronika, kamery termograficzne i systemy pomiarowe.
Opracowane przez Vigo System niechłodzone detektory podczer-wieni stanowią element jednego z instrumentów badawczych łazika NASA MSL Curiosity, który 6 sierp-nia 2012 roku rozpoczął swoją misję na Marsie.
www.vigo.com.plul. Poznańska 129/13305–850 Ożarów Mazowiecki
MŚP
MŚP MŚP
PRZE
DSIĘ
BIOR
STWA
05
VRATIS
Spółka rozwija zaawansowane narzędzia do analizy obrazów biomedycznych, programy przy-śpieszające symulacje przepływu płynów na kartach GPU oraz tech-nologie pozwalające na uruchamia-nie symulacji fizycznych w chmurze obliczeniowej.
Produkty firmy to wysoko wyspe-cjalizowane rozwiązania, których nabywcami są przede wszystkim korporacje międzynarodowe (np. Siemens, Schlumberger), uniwer-sytety (np. University of Cambrid-ge, Shanghai University, Iowa State University), a także instytucje badawczo–rozwojowe na całym świecie (np. ETH Zurich). Od 2013 roku spółka realizuje kontrakt dla Europejskiej Agencji Kosmicznej.
Spółka założona w 2006 roku.
www.vratis.comul. Muchoborska 1854–424 Wrocław
WASAT
Firma o profilu geoinformatycznym projektująca rozwiązania i świad-cząca usługi oparte na teledetekcji satelitarnej, systemach informacji przestrzennej oraz nawigacji sate-litarnej i hybrydowej. Oferta Wasat zawiera m.in. produkty geoinformatyczne, prace agrotech-niczne w gospodarstwach rolnych, usługi dla branży ochrony środo-wiska, rozwiązania lokalizacyjne na potrzeby deweloperów aplika-cji mobilnych.
Firma realizuje obecnie kilka pro-jektów badawczo–rozwojowych finansowanych przez Europejską Agencję Kosmiczną.
www.wasat.plul. Żurawia 2200–515 Warszawa
WB ELECTRONICS
Jedna z głównych firm polskiego sektora obronnego, specjalizująca się w zastosowaniach elektroniki i informatyki w technice wojskowej.
WB Electronics jest dostawcą wojskowych systemów łączności, systemów wsparcia dowodzenia oraz usług związanych z integracją pojazdów wojskowych. Jednym z istotnych obszarów działalności firmy jest projektowanie i budowa kompletnych samolotów bezza-łogowych, których silną stroną są specjalistyczne systemy zdalnego pilotażu, oprogramowanie i systemy kodowania informacji.
WB Electronics jest obecna na rynku od 1997 roku. Jej produkty są używane w ponad 30 krajach na świecie..
www.wb.com.plul. Poznańska 129/13305–850 Ożarów Mazowiecki
MŚP
MŚP
DUŻA FIRMA
19
CENTRUM BADAŃ KOSMICZNYCH PAN
Centrum jest jedynym polskim instytutem naukowo–badawczym w całości zajmującym się badaniami kosmicznymi i budową instrumentów naukowych. Od powołania CBK PAN w 1976 roku skonstruowano ponad 70 instrumentów naukowo–badawczych oraz podsystemów na międzynarodowe misje kosmiczne. W Centrum powstały również dwa pierwsze polskie na-nosatelity naukowe – Lem i Heweliusz.
www.cbk.waw.plul. Bartycka 18A00–716 Warszawa
INSTYTUT GEODEZJI I KARTOGRAFII
Utworzony w 1945 roku jeszcze przed zakończeniem II wojny światowej. Instytut prowadzi badania i wykonu-je prace aplikacyjne (w tym teledetekcyjne) na potrzeby praktyki geodezyjnej i kartograficznej, administracji rzą-dowej i samorządowej, ochrony środowiska, rolnictwa, leśnictwa, planowania przestrzennego i zarządzania.
www.igik.edu.plul. Modzelewskiego 2702–679 Warszawa
INSTYTUT LOTNICTWA
Założony w 1926 roku, prowadzi działalność naukowo–badawczą oraz inżynierską w zakresie lotnictwa i kosmonautyki. W Instytucie prowadzone są m.in. prace nad nowymi napędami kosmicznymi, paliwami ekologicznymi i badaniem struktur rakiet oraz analizy trajektorii ich lotu.
www.ilot.edu.plal. Krakowska 110/11402–256 Warszawa
INSTYTUT ŁĄCZNOŚCI
Założony w 1934 roku, prowadzi działalność badawczo–rozwojową w dziedzinie telekomunikacji i technik informacyjnych. Instytut zajmuje się m.in. planowaniem i projektowaniem sieci telekomunikacyjnych, tworze-niem systemów radiokomunikacyjnych i szerokopasmo-wych sieci dostępowych, bezpieczeństwem sieci i usług, projektowaniem metod komputerowych dla wspo-magania decyzji i zarządzania wiedzą oraz badaniem kompatybilności elektromagnetycznej urządzeń, sieci i systemów.
www.itl.waw.plul. Szachowa 104–894 Warszawa
20 INST
YTUC
JE
NAUK
OWO–
BADA
WCZE
06
21
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA
Założona w 1945 roku. Na 12 wydziałach studiuje ponad 35 000 osób. Na Politechnice Wrocławskiej zostały zbudowane anteny zamontowane na module „Columbus” do nadawania programów telewizji cyfrowej z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, a tak-że opracowano model anteny dla szerokopasmowych satelitów na zlecenie Francuskiej Agencji Kosmicznej. Inne projekty to ESEO, SSETI-Express, ESMO i pojazdy typu re-entry.
www.pwr.wroc.plul. Stanisława Wyspiańskiego 2750–370 Wrocław
PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW PIAP
Założony w 1965 roku, prowadzi działalność badaw-czą w obszarze bezpieczeństwa, automatyki, robotyki i pomiarów. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z robotyką mobilną, mechaniką precyzyjną, projektowa-niem manipulatorów, układów jezdnych robotów oraz autonomią. W sektorze kosmicznym prowadzi badania w zakresie robotyki, analizy obrazu oraz aplikacji GNSS. PIAP dysponuje ofertą produktową robotów mobilnych różnego przeznaczenia, które używane są przez policję, straż graniczną oraz wojsko w wielu państwach świata.
www.piap.plal. Jerozolimskie 20202–486 Warszawa
POLITECHNIKA WARSZAWSKA
Założona w 1915 roku, jedna z największych i najlep-szych uczelni technicznych w Polsce i Europie Środ-kowo–Wschodniej . Na uczelni studiuje ponad 36 000 osób na 19 wydziałach. Studenci z Politechniki Warszawskiej biorą aktywny udział w edukacyjnych projektach kosmicznych. Na Politechnice Warszawskiej powstał pierwszy polski studencki satelita PW-Sat.
www.pw.edu.plpl. Politechniki 100–661 Warszawa
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA
Państwowa, wojskowo–cywilna uczelnia technicz-na założona w 1951 roku. Na jej 7 wydziałach stu-diuje 10 000 osób. W roku 2013 w ramach uczelni zostało powołane Krajowe Centrum Inżynierii Kosmicznej i Satelitarnej, którego zadaniem będzie rozwijanie wybra-nych technologii kosmicznych oraz edukacja.
www.wat.edu.plul. Sylwestra Kaliskiego 200–908 Warszawa
Pierwszy polski satelita studencki został umieszczony na orbicie w 2012 roku
MAP
A KO
MPE
TENC
JI
22
07
Adaptronica
Ammono
Asseco Poland
Astri Polska
Astronika
BCM Logic Solutions
Creotech Instruments
CUBE.ITG
GEOSYSTEMS Polska
GMV Innovating Solutions
Hertz Systems
ITTI
KenBIT
Piktime Systems
Polski Holding Obronny
Radiotechnika Marketing
Robotics Inventions
SATIM Monitoring Satelitarny
Sener
SmallGIS
Solaris Optics
SCNTPL
TopGaN Lasers
VIGO System
VRATIS
WASAT
WB Electronics
Centrum Badań Kosmicznych PAN
Instytut Geodezji i Kartografii
Instytut Lotnictwa
Instytut Łączności
Politechnika Warszawska
Politechnika Wrocławska
PIAP
Wojskowa Akademia Techniczna
Aero
ther
mod
ynam
ics
Auto
mat
ion,
Tel
epre
senc
e &
Robo
tics
Envi
ronm
enta
l Con
trol L
ife S
uppo
rt EC
LS
EEE
Com
pone
nts
and
Qua
lity
Elec
trom
agne
tic T
echn
olog
ies
and
Tech
niqu
es
Flig
ht D
ynam
ics
& G
NSS
Gro
und
Stat
ion
Syst
em a
nd N
etw
orks
Life
& P
hysi
cal S
cien
ces
Mat
eria
ls &
Pro
cess
es
Mec
hani
sms
& Tr
ibol
ogy
Mis
sion
Ope
ratio
n an
d G
roun
d D
ata
Syst
ems
On
Boar
d D
ata-
Syst
ems
Opt
ics
Opt
oele
ctro
nics
Prop
ulsi
onQ
ualit
y, D
epen
dabi
lity
and
Safe
ty
RF P
aylo
ad a
nd S
yste
ms
Spac
e D
ebris
Spac
e Sy
stem
Con
trol
Spac
e Sy
stem
Sof
twar
e
Spac
ecra
ft El
ectri
cal P
ower
Spac
ecra
ft En
viro
nmen
t & E
ffect
s
Stru
ctur
es &
Pyr
otec
hnic
s
Syst
em D
esig
n &
Verifi
catio
n
Ther
mal
Oth
erBa
sed
on E
arth
Obs
erva
tion
Base
d on
Sat
ellit
e N
avig
atio
n
Base
d on
Sat
ellit
e Te
leco
mm
unic
atio
n
Inte
grat
ed A
pplic
atio
ns
SERVICESTECHNOLOGIES
Fotografie: strona 4 - Jan Heweliusz-Daniel Schultz (Wikimedia Commons); Mikołaj Kopernik-Jan Matejko (Wikimedia Commons); Mirosław Hermaszewski (Wydział Fizyki Uniwersytetu w Białymstoku); strona 5 - ESA - Europejska Agencja Kosmiczna (tło); strona 6 - ESA - Europejska Agencja Kosmiczna (tło); od lewej: Europejska Agencja Kosmiczna; Konsorcjum „Pi of the Sky”; strona 7 - od lewej: ESA - Europejska Agencja Kosmiczna; Centrum Badań Kosmicznych; strona 11 - od lewej: Paweł Sańczyk, PW-Sat; Politechnika Białostocka;
Ministerstwo Gospodarki
Plac Trzech Krzyży 3/500–507 Warszawatel: +48 22 693 50 00www.mg.gov.pl
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
ul. Pańska 81/8300–834 Warszawatel: +48 22 432 80 80www.parp.gov.pl