![Page 1: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/1.jpg)
SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ
Prof. Dr. Zeynep KARAKAŞ
İ.Ü. İTF. Pediatrik Hematoloji&Onkoloji B.D
![Page 2: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/2.jpg)
TROMBOZ
VIRCHOW ÜÇLÜSÜ
THROMBOS (Yunanca)………Küme, yığın veya yumruLeucophlegmasia (Ağrılı şiş bacak)…………...HipokratTHROMBOS (Yunanca)………Küme, yığın veya yumruLeucophlegmasia (Ağrılı şiş bacak)…………...Hipokrat
KalıtsalHiperkoagübiliteKazanılmış
Santral Venöz KataterSepsisTravmaAntifosfolipid AntikorEndotel HasarıKemoterapiToksinHiperhomosisteinemi
OperasyonVasküler StazSedasyonKatater
ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE TROMBOZ
![Page 3: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/3.jpg)
Çocuklarda tromboz
En sık yenidoğan ve ergenlik döneminde görülür.
Edinsel ve kalıtsal faktörler rol oynar
• Çocukluk çağı trombozların %76’sında medikal nedenler
özellikle enfeksiyon ve kateter rol oynar
• Ancak %25-56’sında kalıtsal neden mevcuttur
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 4: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/4.jpg)
PEDİATRİK TROMBOEMBOLİDE KLİNİK RİSK FAKTÖRLERİ
• PERİNATAL HASTALIKLAR
• MEDİKAL İŞLEMLER
• AKUT HASTALIKLAR
• KRONİK HASTALIKLAR
• İLAÇLAR
![Page 5: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/5.jpg)
Kanser,Kalp hastalığı,
Antifosfolipid sendrom,Kateter
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 6: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/6.jpg)
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 7: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/7.jpg)
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 8: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/8.jpg)
Tromboembolik Olaylar görülen durumlar
MalignensiDoku Faktörü ve Kanser Prokoagülanı ile hiperkoagubilite (Akc, pankreas, kolon )
Santral Venöz Katater VarlığıMalignensi ile birlikte prevalans %12
Cerrahi Ortopedik, Büyük Damar, Beyin Cerrahi, Kanser Cerrahisi
TravmaFemur-Tibia-Pelvis kırıkları, Kafa Travması
GebelikBüyümüş uterusun oluşturduğu venöz bası ve hiperkoagüblite. İnsidans 5-50 kat
Doğum Kontrol İlaç Kullanımıİlk 6-12 ayda risk, yaş ve transdermal kullananlarda artmış risk
Hormon Destek Tedavileri Postmenapozal Östrojen Desteği 2 kat
İlaç KullanımıGlukokortikoid (˃3ay), testesteron, tamoxifen
![Page 9: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/9.jpg)
Tromboembolik Olaylar İçin Kazanılmış Risk Faktörleri
Konjestif Kalp YetmezliğiAzalmış sol ventrikül fonksiyonu ve atrial fibrilasyon
Anti Fosfolipit Antikor
Myeloproliferatif HastalıklarHiperviskosite
İnflamatuvar Barsak Hastalıkları
Nefrotik SendromProt C ve AT-III azalmış düzey ve trombosit aktivasyonunda artış
Paroksismal Nokturnal HemoglobinüriHiperviskosite
![Page 10: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/10.jpg)
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 11: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/11.jpg)
ANTİFOSFOLİPİD ANTİKOR (AFS) SENDROMU
Öğrenme hedefleri
Tanım ve klinik bulgular
Patogenez ve hedefli tedavi
Trombotik ve obstetrik APS de son tedavi önerileri
Chaturvedi S, McCrae KR. The Antiphospholipid syndrome:still an enigma. Hematology 2015, 53-60.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 12: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/12.jpg)
ANTİFOSFOLİPİD ANTİKOR (AFS) SENDROMU
Arteriyel veya venöz trombozlar,
ve/veya persistan antifosfolipid antikor pozitifliğiyle beraber
Fetal kayıp veya gebelik morbiditesiyle seyreden
bir sendrom olarak tanımlanır.
Chaturvedi S, McCrae KR. The Antiphospholipid syndrome:still an enigma. Hematology 2015, 53-60.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 13: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/13.jpg)
• APLS , venöz/arteriyel trombozla ilişkili olan ‘’en sık edinsel durum’’ dur.
• Tromboz en sık
• Alt ekstremitelerde DVT,
• Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür.
• Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan düşüklere ve plasental
yetersizlik nedeniyle erken doğuma neden olmaktadır.
• CAPS: (Katastropik APS) APS un ciddi formu (<%1) 3 veya daha fazla
organda (sıklıkla beyin, kalp, böbrekte) küçük damar trombozları, %33-50
mortalite
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 14: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/14.jpg)
Ayrıca;
Trombositopeni
Livedo retikülaris,
Deri ülserleri,
Valvüler kalp hastalığı,
Geçici iskemik ataklar
Tromboz veya düşükle birlikteyse APS düşünülmelidir.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 15: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/15.jpg)
PATOGENEZ
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 16: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/16.jpg)
AFS
Hematoloji Romatoloji
KardiyolojiNöroloji
Kadın-Doğum
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 17: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/17.jpg)
APS/TANI
1999-Sapporo kriterleri
2006- update Sydney,Avustralya
Klinik
Laboratuar
Tanı: Herbirinden en az biri
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 18: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/18.jpg)
KLİNİK KRİTERLER• Vasküler Tromboz
Herhangi bir dokuda bir veya daha fazla dokumante arteriyel, venöz veya küçük damar trombozu
• Gebelik morbiditesi
Bir veya daha fazla 10. Haftadan sonra açıklanamayan normal fetüs ölümü
Bir veya daha fazla 34. haftadan önce normal fetüs erken doğumu (eklampsi, preeklamsi, plasenta yetmezliği nedeniyle)
Üç veya daha fazla 10. haftadan önce açıklanamayan düşük
Sydney kriterleri, Myakis et al modifikasyonu
LABORATUAR KRİTERLER
• Plazmada LA varlığı
(12 hafta arayla en az 2 kez, ISTH kriterlerine göre)
• Antikardiyolipin antikor pozitifliği
(Ig G ve M, 12 hafta arayla en az 2 kez, orta ve yüksek titrede)
• Anti B2glikoprotein 1 antikor pozitifliği
(Ig G ve M, 12 hafta arayla en az 2 kez, yüksek titrede)
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 19: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/19.jpg)
APS /SINIFLAMA
I: >Herhangi bir kombinasyonda laboratuar kriterlerin varlığı
II a: Sadece LA varlığı
II b: Sadece antikardiyolipin antikorların varlığı
II c: Anti B2GPI varlığı
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 20: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/20.jpg)
• APLA sağlıklı bireylerde görülen trombozların %6-8 inde pozitif
bulunmuştur.
• SLE hastalarında prevelans
ACLAs için %12-30
LA için %15-34
• SLE de tromboz oranı %10 iken SLE +LA birlikteliğinde bu oran %50
lere yükselmektedir.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 21: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/21.jpg)
AYIRICI TANI
SLE varlığı
Diğer trombotik risk faktörleri:
Herediter Trombofili,
Kanser,
İmmobilizasyon,
Sigara içme,
Gebelik,
Oral kontraseptif kullanımı,
Daha önce geçirilmiş tromboz
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 22: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/22.jpg)
APS de TROMBOZ TEDAVİSİ
Vitamin K antagonistleriyle (VKA)
uzun süreli antikoagülan tedavi
Kardiyovasküler mortalite yüksek
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 23: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/23.jpg)
VENÖZ TROMBOZ TEDAVİSİ
İlk venöz trombotik olayda standart tedavi:
Unfraksiyone heparin veya
Düşük moleküler ağırlıklı heparin tedavisi ardından VKA (Warfarin)e
geçilir.
Hedef INR: 2.5 (2.0-3.0)
Süre hastaya göre (risk/yarar)
Çocuklarda tekrarlayan tromboz riski erişkinden az, uzun süreli
antikoagulasyon gerekmez.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 24: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/24.jpg)
ARTERİYEL TROMBOZ
Aspirin
VKA (Warfarin): Monitorizasyon gerekiyor.
Direkt oral antikoagulanlar: Çalışma az
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 25: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/25.jpg)
APA pozitif, tromboz ve gebelik morbiditesi yoksa;En az 3 ay sonra testi kontrol et
I. Test negatifse ileri tetkik ve
tedavi gerekmez
II.Asemptomatik APA pozitifliği devam ediyorsa;• Tromboz için başka risk faktörü yoksa
antikoagulasyon gerekmez (aspirin veya diğer)
• SLE varsa hidroksiklorokin ve aspirin yararlı olabilir.
• Yüksek riskli durumlarda (cerrahi gibi) kısa süreli antikoagülasyon,
• Kardiyovasküler risk faktörü varsa günlük aspirin
• Risk faktörlerini kontrol et
(Sigara, obesite, doğum kontrol hapı)
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 26: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/26.jpg)
• Antifosfolipit antikorlar(APLA) sağlıklı gençlerin %1-5 inde pozitiftir
• Görülme sıklığı yaşla birlikte artar.
• SLE’li hastalarda %11-86 pozitifdir.
• Lupus antikoagulanı(LA): Adının aksine kanamaya yol açmak yerine
tromboza zemin hazırlar. Genellikle IgG yapısında olup ELISA
yöntemiyle tespit edilir.
• Antikardyoilpin antikorlar(ACLAs): IgG, IgA,IgM yapısında olabilir .
İmmunassay yöntemiyle tespit edilebilir.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 27: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/27.jpg)
ENFEKSİYONLAR
• Suçiçeği ile birlikte trombotik komplikasyonlar görülür. Dolaşımda
bulunan antiprotein S antikorlarının yol açtığı geçici ikincil protein S
eksikliği sorumlu tutulur.
• HIV enfeksiyonu da tromboz etkenidir. Antifosfolipit antikorları
prevalansında artış ve tromboembolizme eğilim vardır.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara
![Page 28: SİSTEMİK HASTALIKLARDA TROMBOZ · 2017-12-08 · • Serebral dolaşımda (inme, geçici iskemik atak) görülür. • Plasental vaskuler tromboz erken ve geç tekrarlayan d](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062601/5d1adb9388c993656e8c9e14/html5/thumbnails/28.jpg)
PAROKSİSMAL NOKTURNAL HEMOGLOBİNURİ
• Trombositler eritrosit membranındakine benzer bozukluk gösterirler
• Kompleman tarafından lizise daha duyarlı olurlar
• Normalden daha çok C3 bağlayarak trombositaktivasyonuna sebep olurlar.
TPHD YANDAL OKULU,TROMBOZ, 26 Mart 2016, Ankara