Wijzigingen Wijzigingen Bouwbesluit 2012Bouwbesluit 2012
Steunpunt Handhaving Overijssel Verdiepingsmodule
Programma Programma
Gebruiksgebied, verblijfsgebied, functiegebied
Vloerafscheidingen, trappen
Geluid, spuiventilatie, daglicht, ruimten en opstelplaatsen
Energiezuinigheid
Veilig onderhoud
Installaties
Diverse Casussen
Nieuwe en gewijzigde basisbegrippenNieuwe en gewijzigde basisbegrippen
Gebruiksgebied =vergelijkbaar met oude verblijfsgebied
Functiegebied = gebruiksgebied waar kenmerkende activiteiten plaatsvinden, geen verblijf voor personen
Verblijfsgebied = gebruiksgebied voor het verblijven van personen
Bedgebied = verblijfsgebied met een of meer bedruimten
Hfdstk. 1.1
Casus Casus -- indelingenindelingen
Benoem gebruiksgebied
Benoem verblijfsgebied
Benoem functiegebied
Beoordeel opstelplaats kooktoestel
Berging met MV/CV als functiegebied ?
Hfdstk. 1.1
OverklauterbaarheidOverklauterbaarheid
Geen eisen inzake overklauterbaarheid meer voor ‘ruimten mede bestemd voor bezoekers’ in de U-bouw
Eisen overklauterbaarheid gehandhaafd voor woningen, kinderopvang en basisonderwijs.
Radiator = opstapmogelijkheid.
Afd. 2.3
Casus Casus -- vloerafscheidingvloerafscheiding
1) Toets deze vloerafscheiding aan de prestatie-eisen van afdeling 2.3.
2) Indien niet wordt voldaan: zou er sprake kunnen zijn van een gelijkwaardige oplossing.
Afd. 2.3
TrapTrap
Optrede woonfunctie 188 mm i.p.v. 185 mm
Kolom B trap vervallen (nog 2 soorten i.p.v. 4)
Breedte tredevlak 50 mm (was 170 mm bij kolom B)
Breedte trap U-bouw 0,8 m (was 1,1 m)
Vervallen max. hoogte van 4 meter voor overige gebruiksfunctie
Bordes 0,8 x 0,8 (was 1,1 x 1,1 of 1,2 x 1,2 m)
Afd. 2.5
In een woongebouw met een verdiepingshoogte van 3 m wordt een bestaande trap met 17 optreden vervangen door een trap met 16 optreden. ◦ Is dat volgens de verbouwvoorschriften van Bouwbesluit 2012 toegestaan ?
Afd. 2.5
Casus Casus –– verbouwen trapverbouwen trap
Bescherming tegen geluid van buitenBescherming tegen geluid van buiten
5 dB zwaardere eis (binnenniveau 28 dB i.p.v. 33 dB) voor een bedgebied bij kinderopvang ten opzichte van een niet-bedgebied.
Nu ook eis geluidwering gevels voor bijeenkomstfunctie voor kinderopvang
Vervallen eis geluidwering gevels voor kantoorfunctie
Afd. 3.1
Casus geluidswering gevelCasus geluidswering gevel--11
De verbouweis (BB2003; 10 dB lager) is omgezet in rechtens verkregen niveau.
Renovatie gevel: ◦ Wat betekent dit voor het glas?
◦ Ventilatierooster mogelijk ?
Afd. 3.1
Casus geluidswering gevelCasus geluidswering gevel--22
Een kantoor wordt herbestemd tot woning. ◦ De gevel wordt niet aangepast. De geluidsbelasting op de gevel is 60 dB.
◦ Het binnenniveau is 40 dB.
Kan de gevel volgens Bouwbesluit 2012 zo worden gehandhaafd ?
Discussie: Wet Geluidshinder / consequenties
Afd. 3.1
InstallatiegeluidInstallatiegeluid
Eisen aan beperking installatiegeluid binnen de gebruiksfuncties: ◦ woonfuncties
◦ bijeenkomstfunctie voor kinderopvang
◦ onderwijsfunctie
Geen eisen meer voor
installatiegeluid in een
logiesgebouw
Afd. 3.2
InstallatiegeluidInstallatiegeluid
Eisen aan beperking installatiegeluid binnen de gebruiksfunctie
Maximaal 30 dB in de woning, max. 35 dB voor kinderopvang en onderwijs
Geldt alleen voor ventilatie (bv. MV / WTW) en verwarming (bv. CV / WP)
Afd. 3.2
InstallatiegeluidInstallatiegeluid
Aandachtspunten ontwerp: ◦ Installaties op open zolderruimten
◦ Extra bouwkundige voorzieningen
◦ Eisen opstelplaatsen (bevestigen aan zwaardere wanden)
◦ Beperking te hoog debiet mechanisch toe-of afzuigpunt in VG / VR
Let op gewijzigde NEN 5077: ◦ karakteristiek geluidsniveau = verzwaring!
(meten bij de hoogst vereiste capaciteit)
Afd. 3.2
geluid-
vermogen
installatie
LWA [dB]
voorbeeld installatie scheiding installatieruimte en
verblijfsruimte
ruimten naast
elkaar
ruimten boven
elkaar
tot 30 n.v.t., installatie mag
rechtstreeks in verblijfsruimte
30 – 35 decentraal gebalanceerd
ventilatiesysteem
installatie in andere ruimte in open
verbinding met verblijfsruimte
35 – 40 ‘normale’ deur trapgat
40 – 45
cv-ketel
‘normale’ deur trapgat + ‘normale’
deur
45 – 50
warmtepomp
‘normale’ deur trapgat + ‘normale’
deur
50 – 55 ‘normale’ wand +
geluidwerende deur
trapgat + ‘normale’
deur
55 – 60 mv-box ‘normale’ wand +
2 ‘normale’ deuren
trapgat +
geluidwerende deur
60 – 65 wtw-unit
geluidwerende wand
+
2 ‘normale’ deuren
trapgat + 2 ‘normale’
deuren
65 en meer n.v.t., installatie buiten woning plaatsen
InstallatiegeluidInstallatiegeluid
Afd. 3.2
CasusCasus
Maak een inschatting of aan de voorschriften over installatiegeluid wordt voldaan.
Afd. 3.2
GeluidweringGeluidwering
Eis geluidwering tussen verblijfsruimten van dezelfde woonfunctie
Geldt niet indien: ◦ verblijfsruimten in open verbinding met elkaar staan
◦ de ene verblijfsruimten vanuit de andere verblijfsruimte rechtstreeks bereikbaar is via een deuropening.
Afd. 3.4
GeluidweringGeluidwering
Vervallen ◦ Eis inzake luchtgeluid tussen gemeenschappelijke
verkeersruimte en hal in een woning (wél tussen gem. VKR en VG in de woning)
◦ Eis aan geluidwering tussen
logiesverblijven in een
logiesgebouw
◦ Eis aan geluidwering tussen
cellen in een celgebouw
Eis!
Geen eis
Afd. 3.4
GeluidweringGeluidwering
Relatie oude/nieuwe waarden ◦ Eenheden geluidwering (beleidsneutraal)
◦ Luchtgeluid : DnT,A,k = Ilu;k + 52 hoe hoger, hoe beter
◦ Contactgeluid : LnT,A = 59 - Ico hoe lager, hoe beter
Vertaling ◦ BB2003 luchtgeluid : 0 dB; BB2012: 0 + 52 = 52 dB
◦ BB2003 contactgeluid : +5 dB; BB2012: 59-5 = 54 dB
Afd. 3.4
GeluidweringGeluidwering
Omzetting = beleidsneutraal. ◦ Dat betekent dat met onderstaande constructies nog steeds aan de geluidseisen tussen woningen kan worden voldaan.
Afd. 3.4
SpuivoorzieningSpuivoorziening
Ten minste een van de vereiste beweegbare delen in de uitwendige scheidingsconstructie van een verblijfsruimte is ‘een beweegbaar raam’
◦ Dus geen deur (schuifpui mag wel)
◦ Spuien via woningtoegangsdeur niet toegestaan.
◦ Is het Frans balkon een raam of een deur?
Afd. 3.7
Casus Casus -- HerbestemmenHerbestemmen
Een kantoorgebouw met een volledig gesloten gevel wordt herbestemd als woongebouw. ◦ Gelden er voor dit woongebouw eisen voor de spuiventilatie?
Afd. 3.7
DaglichtDaglicht
Eisen voor alle VG’s in kinderopvang, uitgezonderd bedgebied ◦ was alleen voor ‘ruimte voor spelactiviteiten’)
Geen daglichteisen meer voor logiesfunctie
Belemmeringshoek ≥ 20°
Nieuwe norm NEN 2057: 2011
Eisen woonwagen gelijk aan woonfunctie
Afd. 3.11
Daglicht Daglicht –– enkele verschillen enkele verschillen NEN2057NEN2057
Projectievlak = binnenzijde!
Dakraam: eenvoudiger!
Afd. 3.11
Daglicht Daglicht –– enkele verschillen NEN enkele verschillen NEN 20572057
Dakkapel: eenvoudiger!
Afd. 3.11
Daglicht Daglicht –– enkele verschillen NEN enkele verschillen NEN 20572057
Horizontale belemmering
Afd. 3.11
Casus Daglicht Casus Daglicht –– HerbestemmenHerbestemmen
Een kantoor wordt herbestemd als woonfunctie. De keuken wordt achterin de woonfunctie gerealiseerd. Is dit volgens de verbouwvoorschriften van Bouwbesluit 2012 toegestaan ?
Afd. 3.11
Casus Daglicht - Herbestemmen
Slaapkamer en badkamer worden gewisseld.
De equivalente daglichtoppervlakte in de slaapkamer is 0,5 m2. Dit betreft het ‘oude’ badkamerraam.
Is dat toegestaan ?
Gebruik van Bouwbesluit 2012:
Artikel 1.12
Afdeling 3.11
Afd. 3.11
Ruimten en opstelplaatsenRuimten en opstelplaatsen
Vervallen eisen ◦ Eisen liftschacht en liftmachinekamer
-> Warenwetbesluit liften en EU-richtlijn Liften
◦ Eisen opstelplaats stook- en warmwatertoestel
-> deels verwerkt in hfdst. 2
◦ Eisen meterruimte (dus ook de ‘3 meter-eis’!)
-> was privaat en privacygericht
◦ Eisen stallingsruimte voor fietsen
-> bestemmingsplan (overgangsbepaling: vervalt pas per 2017!)
OpstelplaatsenOpstelplaatsen
Aanrecht, kooktoestel – alleen woonfunctie
Verwarmingstoestel – (bijna) alle functies
Warmwatertoestel – woonfunctie en gezondheidszorg
Let op: ruimten opstelplaats verwarmingstoestel en warmwatertoestel in U-bouw veelal gemeenschappelijke ruimten (GO-bepaling!)
Afd. 4.7
Buitenruimten en buitenbergingBuitenruimten en buitenberging
Bij nieuwbouw woonfunctie ◦ Gemeenschappelijk toegestaan bij kleine woningen (< 40 m2)
◦ Eisen aan de bereikbaarheid
◦ Geen eis inzake 20 mm opstap buitenruimte (wel bij gemeenschappelijke buitenruimte)
Afd. 4.7
Buitenruimten en buitenbergingBuitenruimten en buitenberging
Overige eisen ◦ Berging is regenwerend
Eisen aan afmetingen. ◦ Buitenruimte: minimaal 4 m² en 1,5 m breed
◦ Berging: minimaal 5 m², 1,8 m breed en 2,3 m vrije hoogte
Afd. 4.5 - Afd. 4.6
Casus herbestemmenCasus herbestemmen
Een kantoor wordt herbestemd als woongebouw. Moeten daar balkons worden aangebracht ?
Vraag: ◦ Is een bergruimte verplicht ?
◦ Is een buitenruimte verplicht ?
Gebruik van Bouwbesluit 2012: ◦ Artikel 1.12
◦ Afdeling 4.5
◦ Afdeling 4.6
Afd. 4.6
Verblijfsgebied en verblijfsruimteVerblijfsgebied en verblijfsruimte
Nieuwbouw: ◦ Minimale oppervlakte VG woonfunctie 18 m² (was 24 m²)
◦ Geen VG meer in industriefunctie en overige gebruiksfunctie
◦ ‘matje’ van 11 m² met een breedte van 3 m (was 3,3 x 3,3 m)
Bestaande bouw: ◦ Nu ook verblijfsgebieden
◦ In woonfunctie min. 10 m² aan VG aanwezig
◦ Hoogte VG / VR minimaal 2.1 m (alle functies)
◦ ‘matje’ van 7,5 m² met een breedte van 2,4 m
Afd. 4.1
Toiletruimte (TR) en Badruimte (BR)Toiletruimte (TR) en Badruimte (BR)
Persoonsbenadering ◦ Per 30 personen 1 toiletruimte (niet voor alle functies)
Max. 5 woonfuncties op één toiletruimte
Max. 6 logiesverblijven op één toiletruimte
Geen 2e toilet vereist bij woning> 125 m²
Geen eisen badruimte bestaande bouw
Eis inzake afsluitbaarheid is vervallen
BB2003 BB2012
BR basis 1,6 m² 1,6 m²
BR +TR 2,6 m² 2,2 m²
BR integraal toegankelijk 1,65 x 2,2 m 1,6 x 1,8 m
BR +TR integraal toegankelijk 7,8 m² 2,2 x 2,2
Afd. 4.2
Bereikbaarheid en toegankelijkheidBereikbaarheid en toegankelijkheid
Woonfunctie nu maximaal 1 m boven maaiveld (was 20 mm) ◦ Te overbruggen met een hellingbaan (Nieuw!).
Hoogteverschil 20 mm vanaf afgewerkte vloer ◦ Men mag rekening houden met vloerbedekking,
was voorheen gelijkwaardigheid
◦ Vloerbedekking geen constructieonderdeel!
geen eisen brand- en rookgedrag!
Afd. 4.4
Thermische isolatieThermische isolatie
Rc 3,50 m²K/W (was 2,5 m²K/W)
U 2,20 W/m²K (was 4,2 W/m²K)
Geldt voor alle gebouwfuncties, behalve overige gebruiksfuncties
Geldt tussen enerzijds VG, toilet- en badruimte en anderzijds: ◦ buiten
◦ kruipruimte
◦ functieruimte
Afd. 5.1
Thermische isolatieThermische isolatie
Praktijk ◦ Toepassing HR++-glas
◦ Let op bij dakkapellen, paneelconstructies, voorzetwanden, etc.
◦ Verbouw: rechtens verkregen niveau met een minimum van Rc = 1,3 m²K/W
Afd. 5.1
Energie Prestatie GebouwenEnergie Prestatie Gebouwen
Nieuwe norm NEN 7120 ◦ EnergiePrestatie Gebouwen - EPG
EPC woonwagen = 1,30
Gelijkwaardige oplossingen bij NEN 5128 opgenomen in NEN 7120
EMG (NVN 7125) ◦ mogelijkheid gebruik gebiedgebonden maatregelen, zoals stadsverwarming, windmolens, collectieve warmtepompen e.d.
Afd. 5.1
Waarom een nieuwe norm?Waarom een nieuwe norm?
Aansluiting bij Europese Normen
Integreren methoden nieuwbouw en bestaande bouw
Wildgroei kwaliteits- en gelijkwaardigheidsverklaringen voorkomen
Norm geschikt maken voor zeer energiezuinige gebouwen
Uitbreiden met nieuwe technieken
Fysisch betere (nauwkeurigere) norm
Afd. 5.1
NEN 7120 NEN 5128
Woningbouw nieuwbouw
Energielabel – ISSO 82 Woningbouw bestaand
Energielabel – ISSO 75 Utiliteitsbouw bestaand
NEN 2916 Utiliteitsbouw nieuwbouw
Wat wijzigt er?Wat wijzigt er?
Afd. 5.1
Wanneer?Wanneer?
1 januari 2012
EPC berekenen o.b.v. NEN 5128/NEN 2916
EPC berekenen met NEN 7120
1 januari 2013
1 juli 2012
Normontwikkeling
Kennismaking markt
Software ontwikkeling
Bestaande bouw?
Afd. 5.1
Ontwikkelingen bestaande bouwOntwikkelingen bestaande bouw
Ministerie BZK ontwikkelt “Nader Voorschrift = Bestaande Bouw” ◦ gebruiken bij NEN 7120
Energielabels voor nieuwbouw (o.b.v. EPC)
Tot aan de invoering: ◦ Berekening conform ISSO 82 (woningbouw) en ISSO 75 (utiliteitsbouw)
Van kracht bij recast EPBD: januari 2013(?)
Afd. 5.1
BasisuitgangspuntenBasisuitgangspunten
Bouwkundig
Rc begane grondvloer 3,5 m2k/W
Rc gevel 3,5 m2k/W
Rc hellend dak 4,0 m2k/W
Uraam 1,71 (Uframe 2,4 W/m2K - Uglas 1,2 W/m2K)
Udeur 2,00 W/m2K (geïsoleerd, beperkt type)
qv;10-waarde 0,625 dm3/s/m2 (kwaliteitsverklaring)
Afd. 5.1
BasisuitgangspuntenBasisuitgangspunten
Installatietechnisch
Verwarming / warmtapwater HR-107 combiketel met radiatoren (HT) Kwaliteitsverklaring hulpenergie
Opwekkingsrendement warmtapwater
82,5 %
Ventilatiesysteem C.3b Winddrukgestuurde toevoer, tijd-sturing op afvoer, zonder zonering
Rekenresultaat
Hoekwoning NEN 7120: EPC = 0,72
NEN 5128: EPC = 0,73
Afd. 5.1
Concept 1: op basis van EPG Concept 1: op basis van EPG -- Schil en zonSchil en zon
Woning EPC
Hoekwoning 0,60
Tussenwoning 0,55
Bouwkundig Installatietechnisch
Conform basis, aangevuld met:
Verbeterde warmteweerstanden (4-5 m2K/W)
Douche WTW (rendement 40%)
Verbeterd kozijn en glas (Uraam 1,46 W/m2K)
Zonneboiler (Acollector ≥ 2,5 m2, zuid, 45°, zonnekeur)
-Zonwering (oost- en zuidgevel)
Afd. 5.1
Concept 2: op basis van EPG Concept 2: op basis van EPG –– WTWWTW
Bouwkundig Installatietechnisch
Conform basis, aangevuld met:
Rc dak = 5,0 m2K/W Douche WTW (rendement 40%)
D.4b – tijdsturing met zonering, WTW 95%. Vermogen ventilator: 50W
Woning EPC
Hoekwoning 0,60
Tussenwoning 0,56
Afd. 5.1
MilieuprestatieMilieuprestatie
Milieuprestatie ◦ Kwantificering van de milieuprestatie van woonfuncties (geen woonwagens) en kantoorfuncties met GO > 100m²
◦ Geen prestatie-eis. Verdere voorschriften mogelijk via Regeling Bouwbesluit.
Afd. 5.2
InstallatiesInstallaties
Afd. 6.1 Verlichting (voorheen hfd. 2)
Afd. 6.2 Voorziening voor het afnemen en gebruik van energie (voorheen hfd. 2)
Afd. 6.3 Watervoorziening (voorheen hfd. 3)
Afd. 6.4 Afvoer huishoudelijk afvalwater en hemelwaterafvoer (voorheen hfd. 3)
Afd. 6.5 Tijdig vaststellen van brand (voorheen hfd. 2 en Gebruiksbesluit)
Afd. 6.6 Vluchten bij brand (voorheen hfd. 2 en Gebruiksbesluit)
Afd. 6.7 Bestrijden van brand (voorheen hfd. 2)
Afd. 6.8 Bereikbaarheid hulpverleningsdiensten (voorheen Gebruiksbesluit)
Afd. 6.9 Aanvullende regels tunnelveiligheid
Afd. 6.10 Bereikbaarheid van gebouwen voor gehandicapten
Afd. 6.11 Tegengaan van veel voorkomende criminaliteit
Afd. 6.12 Veilig onderhoud gebouwen
Geen paragraafverdeling nieuwbouw – bestaande bouw!
VerlichtingVerlichting
Verlichtingssterkte besloten ruimte met rookvrije vluchtroute min. 1 lux ◦ was 10 lux nieuwbouw / 1 lux bestaande bouw
Noodverlichting in een VR, indien sprake is van meer dan 75 personen
Eisen gelden ook voor bestaande bouw (let op overgangsbepalingen in hfd. 9!)
Eis tot oriëntatieverlichting in verduisterde ruimten voor > 50 personen (bijv. bioscoop)
Afd. 6.1
Veilig gebouwonderhoudVeilig gebouwonderhoud
“Een gebouw moet veilig onderhouden kunnen worden” ◦ zo nodig (gebouwgebonden) voorzieningen aanbrengen
◦ Verantwoordelijkheid van de aanvrager
Wat doet u er mee? ◦ Aanvrager dient “checklist gebouwonderhoud” in bij aanvraag omgevingsvergunning bouwen
◦ Nagaan of invulling overeenstemt met gebouw
◦ Geen oordeel over juistheid gekozen oplossing i.r.t. ARBO
Afd. 6.12
Veilig onderhoudVeilig onderhoud
2007: toezegging minister Vogelaar vanwege Europese richtlijn veilige arbeidsomstandigheden ◦ Wens: koppeling aan bouwvergunning
◦ Geen verzwaring van regeldruk en lasten
Functionele eis afdeling 6.12 ◦ Wanneer onderhoud niet veilig zonder gebouwgebonden
voorzieningen moeten gebouwgebonden voorzieningen worden toegepast.
Toetsingskader Veilig Onderhoud (zie www.rijksoverheid.nl)
Afd. 6.12
Toetsingskader veilig onderhoudToetsingskader veilig onderhoud
Het toetsingskader is het middel waarmee:
Aanvrager verantwoordelijkheid neemt dat wordt voldaan aan afdeling 6.12
Bevoegd gezag kan vaststellen of aanvrager aannemelijk heeft gemaakt dat wordt voldaan aan afd. 6.12 (=weigeringsgrond)
Actuele inlichtingen: www.veiligopdehoogte.nl
Afd. 6.12
Meer informatieMeer informatie
Informatiebrochures overheid (www.rijksoverheid.nl/bouwregelgeving)
Congres Bouwbesluit 2012 : 25 april 2012 (www.congresbouwbesluit.nl)
www.rijksoverheid.nl/bouwregelgeving ◦ Helpdesk bouwregelgeving
◦ Adviescommissie praktijktoepassing brandveiligheidsvoorschriften