Stille gebieden in en buiten de stad
Paul de Vos
Beleid stille gebieden
Definiëren Vinden Aanwijzen Beschermen/handhaven (Creëren?) Communiceren
OF Geen aandacht aan besteden
Waarom beleid?
Schaars goed beschermen Neiging te verdwijnen (stille gebieden staan op
de rode lijst)
Voor wie? “Eco-diensten” Mens Fauna
Gezondheidseffecten
Gezondheidsraad 2006: Stilte wordt steeds schaarser (mobiliteit,
infrastructuur, verstedelijking) Toetswaarde 40 dB(A) biedt onvoldoende
garantie voor stiltebeleving Positieve effecten:
Compensatie van de effecten van lawaai Positieve, gewenste beleving Minder stressfactoren (restauratief effect)
Niet gekwantificeerd
Waarde van rust (1)
LNV Kentallen waardering natuur (WiBo 2006):
Aantal ha > 50 dB(A) x aantal recreatietochten x kosten
0,018 Euro per dB boven 50 dB per verstoord bezoek (voorbeeld: wandelen)
De waarde van rust (2)
Rust is goed voor de economieRustige gebieden trekken bezoekers aan. Ongeveer de helft van de bezoekers van het platteland doet dat om rust te vinden. Daarmee draagt rust bij aan banen in het toerisme en het landschapsbeheer.
De waarde van rust (3)
Rust is goed voor de gezondheid
Uit onderzoek blijkt, dat een natuurlijke omgeving kan bijdragen aan het verlagen van de bloeddruk, tot vermindering van hartklachten, tot betere geestelijke prestaties en tot minder angst. Buiten spelen in een natuurlijke omgeving heeft een positief effect op de ontwikkeling van kinderen. En kinderen die het platteland bezoeken hebben minder aanleg tot dik zijn.
De waarde van rust (4)
Rust vermindert stressEr is overtuigend bewijs dat het bezoeken van rustige gebieden bijdraagt aan het verminderen van stress. Uit een recente analyse van meer dan 100 onderzoeken blijkt dat de belangrijkste reden om een natuurlijke omgeving te bezoeken is het ontvluchten van de stress van de stedelijke omgeving en het beleven van rust en eenzaamheid.
Wat is “rust”?
Wat rust is – top 10 van antwoorden Een natuurlijk landschap zien Vogels horen fluiten Rust en kalmte horen Een natuurlijk bos zien ‘s Nachts de sterren zien Beekjes zien De zee zien Natuurgeluiden horen Dieren in de natuur horen Water horen stromen
Wat is “rust”?
Wat rust is – top 10 van antwoorden Een natuurlijk landschap zien Vogels horen fluiten Rust en kalmte horen Een natuurlijk bos zien ‘s Nachts de sterren zien Beekjes zien De zee zien Natuurgeluiden horen Dieren in de natuur horen Water horen stromen
Conclusie: Rust zien is net zo belangrijk als rust horen
Wat is “rust” niet?
Wat rust niet is – top 10 van antwoorden Het voortdurende geluid van auto’s,
vrachtauto’s en/of motorfietsen horen Veel mensen zien De oprukkende stad zien Het hemellicht van een stad zien Veel mensen horen Laagvliegende vliegtuigen zien Laagvliegende vliegtuigen horen Hoogspanningsleidingen zien Een stedelijke omgeving zien Wegen zien
Wat is “rust” niet?
Wat rust niet is – top 10 van antwoorden Het voortdurende geluid van auto’s,
vrachtauto’s en/of motorfietsen horen Veel mensen zien De oprukkende stad zien Het hemellicht van een stad zien Veel mensen horen Laagvliegende vliegtuigen zien Laagvliegende vliegtuigen horen Hoogspanningsleidingen zien Een stedelijke omgeving zien Wegen zien
Conclusie: Rust wordt vooral geassocieerd met een omgeving buiten de stad
Rustige gebieden in de stad
Relatief stil Stadsgeluiden overheersen, bescheiden
niveau “stille” achtergevel: 20 dB verschil Kandidaten:
Stadspark Hofje Binnentuin Autoluwe pleinen Autovrije straten
Niet zo rustige gebieden in de stad
Waar je (buiten) veel mensen ziet Terras?
Waar je drukke autowegen ziet Waar gebouwd wordt Kandidaten:
Eerste gevellijn langs ontsluitingswegen Winkelcentra Evenementen
Rustige gebieden buiten de stad
Natuurgebieden Maar: andere bezoekers?
Waar je natuurgeluiden hoort Waar je een rustig landschap ziet? Cultuurgebieden?
Geldt dit ook voor andere dieren dan de mens?
Niet zo rustige gebieden buiten de stad
Waar je vliegtuigen hoort Waar je een autoweg ziet Waar je afzonderlijke auto’s of motorfietsen
hoort Waar je (hoge) gebouwen ziet Waar je andere mensen hoort Waar je treinen hoort
Kwalificatie van stille gebieden
Geluidsmeting Leq niet zo relevant
Aantal malen dat een verstoring optreedt wel
Mogelijk statistische niveaus Ln
Goede beoordeling mogelijk met soundscapes Al veel ervaringen in stedelijk gebied (ook
soundscape engineering) Nog weinig ervaring in buitengebied Behoefte aan beoordelingsprotocol
Aanwijzen van stille gebieden
Uit: rapport gezondheidsraad
Rustige gebieden vinden en aanwijzen
Subjectieve kwaliteit Geluidbelasting niet relevant Geen middeling, korte
verstoringen zijn relevant
Rustige gebieden beschermen
Wens: Status bij planning van infra (nieuw en
reconstructie) Straks: status bij Geluidproductieplafonds Status bij geluidskartering en actieplannen
In elk geval: Status bij communicatie over geluid
Rustige gebieden creëren
EHS doelstelling in NMP4:
“De akoestische kwaliteit in de EHS is in 2030 gerealiseerd. In 2010 is de ambitie dat de akoestische kwaliteit niet is verslechterd ten opzichte van 2000.”
Communicatie
De wereld wordt steeds lawaaiiger Veel mensen kennen geen rust meer Wie rust kent, is beter in staat lawaai te
beoordelen en zich daartegen te wapenen
Rust is “cool”, lawaai is uit Voorbeelden en uitleg