20
Wydział Ochrony Zdrowia i Nauk Humanistycznych
Kierunek: Pielęgniarstwo
STUDIA STACJONARNE - PROGRAM KSZTAŁCENIA
NAUKI PODSTAWOWE
Przedmiot ANATOMIA symbol NP- A
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
80 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 65
Ćwiczenia 15
ECTS 3 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W1. posługuje się
mianownictwem
anatomicznym,
K_A.W2. omawia budowę
ciała ludzkiego w podejściu
topograficznym (kończyna
górna i dolna, klatka
piersiowa, brzuch, miednica,
grzbiet, szyja głowa) oraz
czynnościowym (układ
kostno-stawowy, układ
mięśniowy, układ krążenia,
układ oddechowy, układ
pokarmowy, układ
moczowy, układy płciowe,
układ nerwowy i narządy
zmysłów, powłoka wspólna).
Absolwent:
K_A.U1. posługuje się
w praktyce mianownictwem
anatomicznym oraz
wykorzystuje znajomość
topografii narządów ciała
ludzkiego,
K_A.U4. konstruuje wzór
wykorzystania podstaw
wiedzy anatomicznej
w badaniu przedmiotowym.
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedze
zawodową
i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Anatomia i nauki pokrewne; podstawy embriologii i histologii.
2. Rodzaje kości i ich połączenia.
3. Rodzaje mięśni; mięśnie kończyn, tułowia i głowy.
4. Budowa mózgowia i rdzenia kręgowego.
5. Układ nerwowy obwodowy, schemat powstawania nerwu rdzeniowego, nerwy
czaszkowei rdzeniowe.
6. Narządy zmysłów.
7. Układ krążenia; serce, naczynia krwionośne.
8. Budowa układu chłonnego, budowa śledziony.
9. Gruczoły wewnętrznego wydzielania.
10.Budowa układu oddechowego, płuca, opłucna, drogi oddechowe.
21
11. Budowa układu pokarmowego, unerwienie i unaczynienie.
12. Budowa układu moczowo-płciowego; miednica mniejsza.
Ćwiczenia 1. Anatomia topograficzna; organizm jako całość: części ciała i okolice,
płaszczyzny, osie i linie ciała.
2. Okolice głowy, szyi, twarzy, mięśnie, unerwienie, unaczynienie.
3. Okolice klatki piersiowej – mięśnie, unerwienie, unaczynienie.
4. Okolice kończyny górnej i dolnej – mięśnie, unerwienie, unaczynienie.
5. Okolice brzucha – mięśnie, unerwienie, unaczynienie.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po I semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Beverly M., Wielki atlas anatomii człowieka, Wyd. Buchmann, 2009
2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. I-V, PZWL, Warszawa 2010
3. Narkiewicz O., Moryś J. (red.), Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów,
t. I-IV, PZWL, Warszawa 2010
4. Parker S., Atlas anatomii człowieka, Wyd. Bellona, 2009
5. Sobotka J., Atlas anatomii człowieka, t. I i II, Urban&Partner, Wrocław 1994
6. Urbanowicz Z., Podstawy anatomii człowieka. Tom I i II, Czelej, Lublin 2001
Literatura
uzupełniająca
1. Aleksandrowicz R., Mały atlas anatomiczny, PZWL, Warszawa 2007
2. Daniel B., Pruszyński B., Anatomia radiologiczna: Rtg, TK, MR, USG, SC,
PZWL, Warszawa 2005
3. Feneis H., Ilustrowana anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2003
4. Gołąb B.K., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, PZWL,
Warszawa 2004
5. Gołąb B.K., Podstawy anatomii człowieka, PZWL, Warszawa 2000
6. Krechowiecki A., Czerwiński F., Zarys anatomii człowieka, PZWL, Warszawa
2004
7. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL,
Warszawa 2006
8. Netter F.H., Atlas anatomii człowieka, Wyd. Medyczne Urban & Partner,
Wrocław 2002
9. Liberski P.P., Papierz W.(red.), Neuropatologia Mossakowskiego, Wyd. Czelej,
Lublin 2005
10. Sokołowska-Pituchowa J.(red.), Anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2000
11. Woźniak W.(red.), Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów i lekarzy,
Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2003
12. Woźniak W., Jędrzejewski K.S.(oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta:
T. 1: głowa, szyja, kończyna górna, Wyd. Medyczne Urban & Partner,
Wrocław 2003
13. Woźniak W., Jędrzejewski K.S.(oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta:
T. 2: tułów, narządy wewnętrzne, kończyna dolna, Wyd. Medyczne Urban
& Partner, Wrocław 2003
14. Yokochi Ch., Rohen J.W., Weinreb E.L., Fotograficzny atlas anatomii
człowieka, PZWL, Warszawa 2006
22
Przedmiot FIZJOLOGIA symbol NP – F
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
80 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 45
Ćwiczenia 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
20
ECTS 3 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W3. rozumie
neurohormonalną regulację
procesów fizjologicznych
oraz elektrofizjologicznych,
K_A.W4. charakteryzuje
specyfikę i znaczenie
gospodarki wodno-
elektrolitowej,
K_A.W5. określa podstawowe
reakcje związków
nieorganicznych i
organicznych w roztworach
wodnych oraz prawa
fizyczne wpływające na
przepływ cieczy , a także
czynniki oddziaływujące na
opór naczyniowy przepływu
krwi.
Absolwent:
K_A.U2.wykazuje różnice w
budowie i charakteryzuje
funkcje życiowe człowieka
dorosłego i dziecka,
K_A.U11.opisuje zmiany w
funkcjonowaniu organizmu
jako całości w sytuacji
zaburzenia jego homeostazy
K_A.W13.Wylicza enzymy
biorące udział w trawieniu,
objaśnia podstawowe defekty
enzymów trawiennych oraz
określa skutki tych zaburzeń
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece.
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do
profesjonalizmu,
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Fizjologia – charakterystyka przedmiotu. Charakterystyka i istota procesów
fizjologicznych .
2. Kontrola czynności układów. Środowisko wewnętrzne organizmu – pojęcie
homeostazy.
3. Fizjologia komórki (Struktury komórkowe
i ich funkcje, błona komórkowa – budowa i funkcje).
4. Przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe – budowa płytki nerwowo-mięśniowej.
5. Funkcje pnia mózgu, zwojów podstawy i móżdżku.
6. Fizjologiczne podstawy wyższych czynności nerwowych (mowa, pamięć,
uczenie).
7. Układ krążenia – podstawy hemodynamiki.
23
8. Teoretyczne podstawy elektrokardiografii.
9. Krew: homeostaza układu krwionośnego, krzepnięcie i fibrynoliza.
10. Krążenie narządowe. Cechy tętniczego i żylnego zbiornika krwi. Krążenie
w naczyniach włosowatych. Zjawisko wymiany i transportu gazów (tlenu,
dwutlenku węgla).
11. Mechanika oddychania. Podstawowe pojęcia.
12. Nerki, ich czynność . Nerkowy przepływ krwi; filtracja kłębuszkowa.
Zagęszczanie i rozcieńczanie moczu.
13. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej i mechanizmy ich kompensacji.
14. Fizjologia przewodu pokarmowego: czynność poszczególnych odcinków.
15. Hormony: definicje, wydzielanie, funkcje. Charakterystyka fizyczna
i chemiczna. Mechanizmy działania hormonów.
16. Mechanizmy kontroli hormonalnej (homeostaza, sprzężenie zwrotne, osie
podwzgórzowe.
17. Przemiana materii jej składowe i regulacja.
18. Fizjologiczne podstawy zasady zdrowego stylu życia.
Ćwiczenia 1. Receptory – podział i ich rodzaje. Czucie skórne, zapachów i smaku.
2. Efektory – mechanizm skurczu mięśnia. Omówienie mięśni szkieletowych.
3. Odruchy z rdzenia kręgowego.
4. Korowa kontrola ruchu, snu i świadomości (rodzaje snu i jego zaburzenia).
5. Elektrokardiogram. Typy rytmów i zaburzenia przewodzenia.
6. Krew i jej elementy morfotyczne.
7. Zaburzenia homeostazy (patologie). Grupy krwi.
8. Pomiary częstości skurczów serca i ciśnienia tętniczego w reakcji na zmiany
pozycji ciała, wysiłek statyczny i dynamiczny. Omówienie praktycznego
znaczenia otrzymanych wyników.
9. Objętości oddechowe. Wentylacja oddechowa.
10. Pojęcie klirensu i jego zastosowanie praktyczne.
11. Układy buforowe i rola układu oddechowego w regulacji równowagi kwasowo-
zasadowej.
12. Bilans energetyczny organizmu. Ogólne zasady aktywności ruchowej.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Opracowanie atlasu zaburzeń EKG.
2. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową
i zasady dietetyczne dla pacjenta chorego na cukrzycę.
3. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową
i zasady dietetyczne dla pacjenta chorego z hipercholesterolemią.
4. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową
i zasady dietetyczne dla pacjenta otyłego.
5. Opracowanie programu rehabilitacyjnego obejmującego aktywność ruchową
i zasady dietetyczne dla osoby prowadzącej siedzący tryb życia z zagrożeniem
miażdżycy.
6. Opracowanie algorytmu postępowania pacjenta z hipotermią.
7. Opracowanie zestawu badań diagnostycznych u pacjenta z wysokim poziomem
glukozy we krwi na czczo.
8. Opracowanie zestawu badań diagnostycznych u pacjenta ze stwierdzonym
wysokim ciśnieniem tętniczym krwi.
9. Wykazanie na podstawie spirogramu istnienia choroby obturacyjnej płuc.
10.Wykazanie na podstawie spirogramu istnienia choroby restrykcyjnej płuc.
11.Opisanie graficzne zmian w EKG przy zawale serca.
12.Opisanie graficzne zmian w EKG wskazujących na bezwzględne ratowanie
życia.
13.Opisanie wszystkich objawów i czynników wskazujących na śmierć kliniczną .
14.Opisanie spirogramu pacjenta palącego duże ilości papierosów.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
24
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po II semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Bartel H., Embriologia. Podręcznik dla studentów medycyny, PZWL,
Warszawa 1995
2. Silbernagl S., Despopoulos A., Ilustrowana fizjologia człowieka, PZWL,
Warszawa 2010
3. Traczyk Z., Trzebski A., Fizjologia człowieka z elementami fizjologii
stosowanej i klinicznej, PZWL, Warszawa 2001
4. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, PZWL, Warszawa 200
Literatura
uzupełniająca
1. Górski J. (red.), Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego,PZWL, Warszawa
2006
2. Kozłowski S., Nazar K. (red.), Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, PZWL,
Warszawa 1999
3. Maśliński S., Ryżewski J.(red.), Patofizjologia, PZWL, Warszawa 2000
4. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL,
Warszawa 2006
Przedmiot PATOLOGIA symbol NP – P
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
75 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 45
Ćwiczenia 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 3 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W19.definiuje podstawowe
pojęcia z zakresu patologii ogólnej
zaburzenia krążenia, zmian
wstecznych i postępowych, zmian
zapalnych i nowotworowych,
Absolwent:
K_A.U11. opisuje zmiany
w funkcjonowaniu
organizmu jako całości
w sytuacji zaburzenia jego
homeostazy,
Absolwent:
K_D.K1. systematycznie
wzbogaca
systematycznie
wiedzę w zakresie
patologii w dążeniu
25
K_A.W20. omawia wybrane
zagadnienia z zakresu patologii
narządowej układu krążenia,
oddechowego, trawiennego,
moczowo- płciowego i
nerwowego,
K_A.W21. wymienia czynniki
chorobotwórcze zewnętrzne
i wewnętrzne, modyfikowane
i niemodyfikowane.
K_A.U12. powiązuje obrazy
uszkodzeń tkankowych
i narządowych z objawami
klinicznymi choroby,
wywiadem i wynikami
badań diagnostycznych.
do profesjonalizmu
zawodowego,
K_D.K2. szanuje
godność
i autonomię osób
powierzonych opiece
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Patologia, patofizjologia i patomorfologia – uwagi wstępne, cele, rozwój, rys
historyczny. Zdrowie i choroba.
2. Homeostaza i adaptacja.
3. Choroba, czynniki chorobotwórcze wewnętrzne i zewnętrzne. Choroba
organiczna i czynnościowa. Przebieg i zejście choroby.
4. Zapalenie. Zaburzenia termoregulacji.
5. Zaburzenia regulacji hormonalnej ustroju.
6. Patogeneza zawału serca.
7. Ostra i przewlekła niewydolność krążenia.
8. Patogeneza miażdżycy.
9. Nadciśnienie tętnicze. Powikłania narządowe w chorobie nadciśnieniowej.
10. Morfologia serca w stanach chorobowych.
11. Wstrząs.
12. Ostra i przewlekła niewydolność nerek.
13. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Zaburzenia równowagi kwasowo-
zasadowej. Obrzęki.
14. Patologia wątroby i dróg żółciowych. Marskość wątroby. Zapalenia wirusowe
wątroby.
15. Patologia układu oddechowego.
16. Etiopatogeneza nowotworów.
17. Rak piersi, rak płuca, rak jelita grubego – charakterystyka kliniczna
i patomorfologiczna.
18. Awitaminozy.
19. Osteoporoza pomenopauzalna (typ I) i starcza (typ II).
20. Zagrożenia płodu i noworodka.
21. Wybrane aspekty starzenia się narządów i układów w organizmie człowieka.
22. Metodyka i zakres badań stosowanych w patomorfologii.
Ćwiczenia
1. Patologia przysadki.
2. Patologia tarczycy.
3. Patogeneza chorób nadnerczy.
4. Podział histopatologiczny nowotworów. Zasady oceny złośliwości
nowotworów.
5. Patogeneza i patomorfologia chorób zapalnych wielonarządowych.
6. Niedokrwistości pierwotne i wtórne. Niedokrwistość chorób nowotworowych.
7. Choroby mieloproliferacyjne. Ostra białaczka szpikowa. Przewlekła białaczka
szpikowa.
8. Chłoniaki. Ziarnica złośliwa.
9. Skazy krwotoczne : naczyniowe, płytkowe i osoczowe.
10. Zespół śródnaczyniowego wykrzepiania. Zaburzenia hemostazy w przebiegu
ciąży i porodu.
11. Trombofilia. Pierwotna i wtórna profilaktyka przeciwzakrzepowa.
12. Patologia układu nerwowego.
Zajęcia
bez udziału
1. Korzystanie z internetowej bazy muzealnej obrazów makro i mikroskopowych:
a/ przegląd i analiza chorób serca,
26
nauczyciela b/ przegląd i analiza obrazów chorób wątroby,
c/ przegląd i analiza nowotworów.
2. Ból
3. Posocznica.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
- analiza internetowej bazy
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po II semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
obowiązkowa
1. Guzek J.W., Patofizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 2002
2. Kruś S., Patologia. Podręcznik dla licencjackich studiów medycznych,
Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2003
3. Kruś S., Skrzypek-Fakhoury E. (red.), Patomorfologia kliniczna, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2005
4. Kumar V., Cotran R.S., Robbins S.L. (red. Włodzimierz T. Olszewski),
Patologia, Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005
5. Liberski P.P., Papierz W. (red.), Neuropatologia Mossakowskiego, Wyd. Czelej,
Lublin 2005
6. Murray C.J.L., Lopez A.D. (red.), Globalne obciążenie chorobami T. 1, Vesalius,
Warszawa-Kraków 2000
7. Maśliński S., Ryżewski J., Patofizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2002
8. Olszewski), Patologia, Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2005
9. O’Connor D. J., Jones B. G., Patologia, Wydaw. Urban&Partner, Wrocław 2007
10. Stevens A., Lowe J. (red. Elżbieta Korobowicz): Patologia, Wyd. Czelej, Lublin
2004
11. Zahorska- Markiewicz B., (red.), Patofizjologia kliniczna dla studentów.
Volumed, 2000
Literatura
uzupełniająca
1. Kajora M., (red.), Zarys patomorfologii – podręcznik dla studentów
pielęgniarstwa, Wyd. ŚAM., Katowice 2003
2. Konturek S.J., Gastroenterologia i hepatologia kliniczna, PZWL, Warszawa 2006
3. Stachura J., Domagała W., Patologia – znaczy słowo o chorobie T. I Patologia
ogólna. Kraków, PAU, 2009
4.Zahorska-MarkiewiczB., MałeckaE.,Patofizjologia kliniczna, Volumed, Wrocław
2001
27
Przedmiot GENETYKA symbol NP-G
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
50 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 20
Ćwiczenia 20
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
10
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W10. omawia funkcje
genomu, transkryptomu
i protetomu człowieka oraz
podstawowe koncepcje
regulacji ekspresji genów,
w tym regulacji
epigenetycznej,
K_A.W11. opisuje budowę
chromosomów oraz
molekularne podłoże
mutagenezy; zna profile
metaboliczne podstawowych
narządów,
K_A.W12. wymienia zasady
dziedziczenia różnej liczby
cech, dziedziczenia cech
ilościowych, niezależnego
dziedziczenia cech oraz
dziedziczenia pozajądrowej
informacji genetycznej.
Absolwent:
K_A.U6. szacuje ryzyko
ujawnienia się danej choroby
w oparciu o zasady
dziedziczenia i wpływ
czynników środowiskowych,
K_A.U13. wykorzystuje wiedzę
na temat chorób
uwarunkowanych
genetycznie w profilaktyce
nowotworów oraz
diagnostyce prenatalnej.
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc
do profesjonalizmu.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Wybrane zagadnienia z genetyki ogólnej oraz ich odniesienie do genetyki
człowieka: genotyp i fenotyp, informacja genetyczna, środowisko a zmienność
organizmów.
2. Budowa i funkcja komórki: cykl komórkowy, starzenie i śmierć komórki mitoza
i mejoza, gametogeneza.
3. Budowa i struktura chromosomu, kariotyp człowieka i jego analiza.
4. Genetyka molekularna: kwasy nukleinowe, organizacja genomu człowieka, geny,
kod genetyczny, transkrypcja, translacja, naprawa DNA.
5. Inżynieria genetyczna: rekombinacje w inżynierii genetycznej, enzymy
28
restrykcyjne, wektory, klonowanie, hybrydyzacja, amplifikacja DNA,
zastosowanie inżynierii genetycznej w medycynie.
6. Mutacje genowe, abberacje chromosomowe i strukturalne, badania
cytogenetyczne, mutageny.
7. Sposoby dziedziczenia genów: prawa Mendla, homozygota, heterozygota,
dziedziczenie dominujące i recesywne.
8. Rośliny i zwierzęta transgeniczne. Klonowanie ssaków.
Ćwiczenia 1. Choroby chromosomowe człowieka, badania cytogenetyczne.
2. Choroby dziedziczone w sposób autosomalny i sprzężony z płcią.
3. Choroby spowodowane mutacjami w mitochondrialnym DNA.
4. Poradnictwo genetyczne: podstawowe zasady działania poradnictwa
genetycznego, wskazania do badań genetycznych, rodowód genetyczny,
diagnostyka prenatalna, profilaktyka i leczenie chorób genetycznie
uwarunkowanych.
5. Badania genetyczne w ustalaniu ojcostwa.
6. Immunologia transplantacyjna: nieswoiste i swoiste mechanizmy obronne,
odpowiedź immunologiczna, układ HLA I i II klasy, grupy krwi i układ Rh,
przeszczepianie tkanek, komórek i narządów.
7. Etyczne, prawne i społeczne aspekty zastosowania genetyki w medycynie.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Analiza rodowodów genetycznych.
2. Patogeneza i podział wad wrodzonych.
3. Rodzaje cech dysmorficznych.
Metody
Nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Bradley J.T., Johnson D.R., PoberB.R., Genetyka medyczna. Notatki
z wykładów, PZWL, Warszawa 2008
2. Drewa G., Ferenc T., Genetyka medyczna. Podręcznik dla studentów, Urban
& Partner, Wrocław 2011
3. Passarge E., Genetyka. Ilustrowany przewodnik, PZWL, Warszawa 2004
4. Winter P.C., Hickey G.I., Fletcher H.L., Genetyka. Krótkie wykłady, PWN,
Warszawa 2010
Literatura
uzupełniająca
1. Bal J. (red.), Biologia Molekularna w medycynie. Elementy genetyki klinicznej,
PWN, Warszawa 2008
2. Ciechaniewicz A., Kokot F. (red.), Genetyka molekularna w chorobach
wewnętrznych, PZWL, Warszawa 2008
3. Clark A.G., Hartl D.L., Podstawy genetyki populacyjnej, Wydawnictwa
Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010
4. Epstein R. J., Biologia molekularna człowieka, Czelej, Lublin 2006
5. Kapelańska-Pręgowska J., Prawne i bioetyczne aspekty testów genetycznych,
29
Wolters Kluwer, Warszawa 2011
Przedmiot BIOCHEMIA I BIOFIZYKA symbol NP- BiB
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
45 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 30
Ćwiczenia 15
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W.5.określa podstawowe
reakcje związków
nieorganicznych
i organicznych w roztworach
wodnych oraz prawa
wpływające na przepływ
cieczy, a także czynniki
oddziaływujące na opór
naczyniowy przepływu krwi
K_A.W6. wyjaśnia podstawy
fizykochemiczne działania
zmysłów wykorzystujących
fizyczne nośniki informacji
(fale dźwiękowe i
elektromagnetyczne),
K_A.W9. różnicuje budowę
aminokwasów, nukleozydów,
monosacharydów, kwasów
karboksylowych i ich
pochodnych, wchodzących
w skład makrocząsteczek
obecnych w komórkach,
macierzy
zewnątrzkomórkowej
i płynach ustrojowych,
różnicuje witaminy.
Absolwent:
K_A.U3. prognozuje kierunek
procesów biochemicznych
w poszczególnych stanach
klinicznych,
K_A.U7. wykorzystuje znajomość
praw fizyki do opisu
zagadnień z zakresu biologii
komórek, tkanek oraz
procesów fizjologicznych,
w szczególności do
wyjaśnienia wpływu na
organizm ludzki czynników
zewnętrznych, takich jak
temperatura, grawitacja,
ciśnienie, pole
elektromagnetyczne
oraz promieniowanie
jonizujące na organizm
ludzki.
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K6. rzetelnie
i dokładnie wykonuje
obowiązki zawodowe.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Błony komórkowe: budowa i dynamika, białka błonowe, kanały i pompy
błonowe, pompa sodowa, pompy wapniowe.
2. Podstawowe mechanizmy regulujące metabolizm ustrojowy: sprzężenie zwrotne,
enzymy, regulacja aktywności enzymów.
3. Aminokwasy i białka: struktura i metabolizm aminokwasów;synteza, budowa
i glikozylacja białek.
4. Metabolizm węglowodanów: monosacharydy i disacharydy;oligosacharydy
30
i polisacharydy; glikoliza; glukoneogeneza;rozkład i synteza glikogenu.
5. Lipidy - biosynteza i udział w utrzymaniu homeostazy:biosynteza i wydalanie
cholesterolu; biosynteza i metabolizm kwasów tłuszczowych, triglicerydów
i fosfolipidów.
Ćwiczenia 1. Czynniki ryzyka miażdżycy. Zaburzenia gospodarki lipidowej
hipercholesterolemia, hiperlipidemia mieszana.
2. Równowaga wodno-elektrolitowa i kwasowo-zasadowa: regulacja narządowa
i ogólnoustrojowa metabolizmu wodno-elektrolitowego; kwasica i alkaloza
metaboliczna i oddechowa.
3. Laser, badanie właściwości światła laserowego.
4. Badanie konduktywności (przewodności elektrycznej właściwej) roztworów.
5. Wyznaczanie ciepła właściwego cieczy metodą ostygania.
Metody
Nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie po I semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Bańkowski E., Biochemia. Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Urban
& Partner, Wrocław, 2004
2. Filipowicz B., Więckowski W., Biochemia, PWN, Warszawa – Łódź 1983
3. Hames B.D., Hooper N.M, Houghton J.D., Krótkie wykłady –Biochemia. PWN,
Warszawa 2010
4. Jaroszyk F., Biofizyka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006
5. Jóźwiak Z., Bartosz G., Biofizyka, PWN, Warszawa 2005
6. Murrary R.K., Granner D.K., Mayes P.A., Rodwell V.W., Biochemia Harpera.
PZWL, Warszawa 2001
7. Mulas E., Rumianowski R., Rachunek niepewności pomiaru w pracowni fizycznej,
Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002
8. Stryer L., Biochemia, PWN, Warszawa 2001
9. Terlecki J., Ćwiczenia laboratoryjne z biofizyki i fizyki,PZWL, Warszawa 1999
Literatura
uzupełniająca
1. Trębacz K., Ćwiczenia z biofizyki, Wydawnictwo Uniwersytetu M. Curie-
Skłodowskiej, Lublin
2. Pasternak K., Biochemia: podręcznik dla studentów medycznych studiów
licencjackich, Czelej, Lublin 2005
3. Kędryna T., Gałka-Walczak M., Wybrane zagadnieni z biochemii ogólnej
z ćwiczeniami. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001
4. Koolman J., Rohm K.-H., Biochemia. Ilustrowany przewodnik, PZWL, Warszawa
2005
31
Przedmiot MIKROBIOLOGIA I PARAZYTOLOGIA symbol NP-MiP
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
60 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 30
Ćwiczenia 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 2 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W14.definiuje podstawowe
pojęcia z zakresu
mikrobiologii i parazytologii,
K_A.W15.różnicuje
epidemiologię zakażeń
wirusami, bakteriami oraz
zakażeń grzybami
i pasożytami,
z uwzględnieniem
geograficznego zasięgu
ich występowania.
Absolwent:
K_A.U5. rozpoznaje
najczęściej spotykane
pasożyty człowieka na
podstawie ich budowy
i cykli życiowych oraz
objawów chorobowych,
K_A.U14. klasyfikuje
drobnoustroje,
z uwzględnieniem
mikroorganizmów
chorobotwórczych
i obecnych we florze
fizjologicznej,
K_A.U15. wykorzystuje
wiedzę na temat
funkcjonowania układu
pasożyt - żywiciel dla
prawidłowej terapii
chorób wywołanych przez
pasożyty.
Absolwent:
K_D.K2.systematycznie
wzbogaca wiedzę zawodową
i kształtuje umiejętności dążąc
do profesjonalizmu,
K_D.6.rzetelnie i dokładnie
wykonuje obowiązki
wynikające z procesu
kształcenia.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Podstawy bakteriologii, podział drobnoustrojów chorobotwórczych,
morfologia i fizjologia drobnoustrojów. Drogi szerzenia się zarazków.
2. Odporność a zakażenie – przeciwzakaźne mechanizmy obronne, odporność,
w której pośredniczą przeciwciała (humoralna), odporność komórkowa.
3. Fizjologiczna flora człowieka, anatomiczne rozmieszczenie flory
fizjologicznej, chorobotwórczość flory fizjologicznej.
4. Bakteriologia kliniczna – ziarenkowce, Gram-dodatnie, Laseczki Gram-
dodatnie tlenowe, Gram-dodatnie beztlenowe ogólna charakterystyka,
32
czynniki determinujące chorobotwórczość.
5. Ziarenkowce Gram-ujemne, Pałeczki Gram-ujemne,
6. bakterie oportunistyczne i pochodzenia zwierzęcego. Prątki, krętki i inne
podobne drobnoustroje .Czynniki zjadliwości. Epidemiologia.
7. Wirusologia kliniczna; wirusy RNA, patogeneza i epidemiologia. Wirusowe
zapalenia wątroby; HAV, HBV, HCV, HEV. Wirusy DNA, patogeneza
i epidemiologia.
8. Mikologia kliniczna, dermatofity i grzyby nitkowate.
9. Drożdżaki i grzyby . Grzybice oportunistyczne.
10. Parazytologia kliniczna. Zakażenia pasożytnicze.
11. Zakażenia bakteriami beztlenowymi. Zakażenia układu moczowego, zatrucia
pokarmowe. Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Zapalenia płuc.
12. Choroby zakaźne szerzące się drogą kropelkową: wirusowe, bakteryjne
Choroby odzwierzęce.
13. Drobnoustroje przenoszone droga płciową.
Ćwiczenia
1. Morfologia komórki bakteryjnej.
2. Metody barwienia bakterii.
3. Podłoża bakteriologiczne.
4. Oznaczenie lekowrażliwości.
5. Diagnostyka grzybów.
6. Diagnostyka parazytów.
7. Obsługa mikroskopu.
9. Interpretacje lekowrażliwości.
10. Wykonywanie prostych testów diagnostycznych.
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Zakażenia bakteryjne.
2. Zakażenia wirusologiczne.
3. Zakażenia parazytami.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- plansze,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Anusz Z., Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych, PZWL, Warszawa
1998
2. Baran W.M., Baranowska A., Batura-Gabryel H., (red. Krajewska-Kułak E.).
Zarys mikologii dla pielęgniarek. Podręcznik dla studentów studiów
magisterskich wydziałów pielęgniarstwa oraz wydziałów nauk o zdrowiu,
Wyd.Czelej, Lublin 2005
3. Drewa G., Laboratoryjna diagnostyka parazytologiczna, AM, Bydgoszcz 1990
4. Dziubek Z.,Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL 2000
5. Dzierżanowska D. Jeliaszkiewicz J.(red.), Zakażenia szpitalne,
α-medicapresss, Bielsko-Biała 1999
6. Heczko P.B. (red.), Mikrobiologia. Podręcznik dla pielęgniarek, położnych
33
i ratowników medycznych, PZWL, Warszawa 2007
7. Kayser F.H., Zaremba M.L., Bienz K.A., Mikrobiologia lekarska, PZWL,
Warszawa 2007
8. Jabłoński L., Podstawy mikrobiologii lekarskiej, PZWL,Warszawa 1997
9. Przondo-Mordarska A.(red.), Zakażenia szpitalne. Etiologia i przebieg.
Wyd. Continuo, Wrocław 1999
10.Virella G., Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wyd. Med. 2000
Literatura
uzupełniająca
1. Drewa G.,Podstawy genetyki dla studentów i lekarzy, Volumed, Warszawa 1995
2. Zaremba M., Borowski J., Mikrobiologia lekarska. PZWL, Warszawa 1997
3. Vandepitte J., Verhaegen J., Engbaek K., Podstawowe procedury laboratoryjne
w bakteriologii klinicznej, PZWL, Warszawa 2005
Przedmiot FARMAKOLOGIA symbol NP-F
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
60 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 45
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 2 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W16.charakteryzuje
poszczególne grupy środków
leczniczych, główne mechanizmy
działania, przemiany w ustroju
i działania uboczne,
K_A.W17.omawia podstawowe
zasady farmakoterapii,
K_A.W18.charakteryzuje
poszczególne grupy leków i ich
zastosowanie lecznicze oraz
zasady leczenia krwią i środkami
krwiozastępczymi.
Absolwent:
K_A.U8. ocenia wpływ leczenia
farmakologicznego na
fizjologiczne i biochemiczne
procesy zachodzące
w poszczególnych
narządach,
K_A.U9.różnicuje poszczególne
grupy leków i ich
zastosowanie lecznicze,
K_A.U10.zna problematykę
leczenia krwią i środkami
krwiozastępczymi,
K_A.U16.szacuje
niebezpieczeństwo
toksykologiczne
w określonych grupach
wiekowych oraz w różnych
stanach klinicznych.
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
z zakresu farmakologii
dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K6. rzetelnie
i dokładnie wykonuje
obowiązki zawodowe.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Podstawowe pojęcia z zakresu farmakologii i farmakodynamiki.
2. Losy leku w ustroju- procesy LADME (dostępność biologiczna i farmaceutyczna).
3. Grupy leków i mechanizmy działania leków ( teoria receptorowa, mechanizmy
działania leków).
4. Pojęcie interakcji w fazie farmaceutycznej oraz interakcji farmakologicznej
34
(synergizm addycyjny, hiperaddycyjny antagonizm).
5. Chemioterapeutyki: podział antybiotyków pod względem mechanizmu
działania budowy chemicznej, leki przeciwwirusowe, leki przeciwgruźlicze,
przeciwpierwotniakowe, przeciwgrzybiczne, przeciwrobacze.
6. Pojęcie uzależnienia lekowego.
7. Substancje o działaniu dezynfekcyjnym i antyseptycznym.
8. Leki działające na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy z uwzględnieniem
mechanizmu receptorowego.
9. Opioidowe i nieopioidowe leki przeciwbólowe, leki znieczulenia miejscowego
i ogólnego.
10. Leki działające na układ pokarmowy: leki stosowane w chorobie wrzodowej,
preparaty antiacida, leki wpływające na perystaltykę jelit, leki przeciwwymiotne,
przeciwzapalne.
11. Leki działające na układ oddechowy- leki wykrztuśne i przeciwkaszlowe,
leki stosowane w terapii astmy.
12. Leki stosowane w chorobach układu krążenia i leki moczopędne.
13. Leki przeciwnowotworowe - podział i mechanizm działania.
14. Stosowanie leków w okresie ciąży i laktacji.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Wymogi czystości mikrobiologicznej stawiane personelowi medycznemu
w odniesieniu do leków i pomieszczeniom.
2. Wyjaławianie - cel wymogi procesu.Kontrola procesu wyjaławiania.
3. Chemiczne środki dezynfekcyjne i antyseptyczne podział i mechanizm działania.
4. Zasady stosowania środków antyseptycznych i dezynfekcyjnych
(pH, rozcieńczenie, temperatura i czas procesu).
5. Witaminy i pierwiastki śladowe
6. Doustne środki antykoncepcyjne.Hormonalna terapia zastępcza.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po II semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie prac zleconych przez
nauczyciela.
Literatura
podstawowa
1. Kostowski W., Chałubiński M., Farmakologia, PZWL, Warszawa
2. Kostowski W., Podstawy farmakologii. Podręcznik dla studentów medycyny
i lekarzy, PZWL, Warszawa
3. Gomułka W.S., Cefalosporyny. Farmakodynamika leków stosowanych
w zakażeniach i chorobach inwazyjnych. Farmakodynamika, PZWL, Warszawa
2005
4. Janicki S., Fiebig A., Sznitowska M.(red.), Farmacja Stosowana, PZWL,
Warszawa 2006
5. Orzechowska-Juzwenko K. red. , Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce
medycznej, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006
6. Rajtar- Cynke G. (red), Farmakologia. Wyd Czelej, Lublin
Literatura
uzupełniająca
1. Chodera A., Węc J.J., Rydel J.1 Farmakologia kliniczna, PZWL, Warszawa
2. Janiec W., Kompendium farmakologii, PZWL, Warszawa
3. Kostowski W., Herman Z.S. (red.), Farmakologia. Podstawy farmakoterapii.
Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, PZWL, Warszawa 2006
4. Kostka-Trąbka E. Woroń J., Interakcje leków w praktyce klinicznej, PZWL,
Warszawa 2006
35
5. Zejc A., Gorczyca M. , Chemia leków , PZWL, Warszawa
Przedmiot RADIOLOGIA symbol NP –R
Moduł Nauki podstawowe symbol NP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
30 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_A.W7.określa fizyczne
podstawy nieinwazyjnych
i inwazyjnych metod
obrazowania.
K_A.W8.posiada wiedzę
z zakresu diagnostyki
radiologicznej,
Absolwent:
K_A.U71.ocenia szkodliwość
dawki promieniowania
jonizującego i stosuje zasady
ochrony radiologicznej.
Absolwent:
K_D.K2.systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje obowiązki
zawodowe.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Diagnostyka obrazowa.
2. Badania obrazowe wykonywane z wykorzystaniem promieniowania
rentgenowskiego, ultradźwięków, jądrowego rezonansu magnetycznego,
pierwiastków promieniotwórczych.
3. Środki kontrastowe wykorzystywane w diagnostyce obrazowej- rodzaje, sposoby
podawania, powikłania, postępowanie w przypadku wystąpienia skutków
ubocznych.
4. Diagnostyka radiologiczna – rodzaje, wskazania do badań radiologicznych.
5. Zadania pielęgniarki w opiece nad chorym po zabiegach z zakresu radiologii
zabiegowej.
6. Radiobiologia.
7. Radioterapia – rodzaje, wskazania, prowadzenie naświetlań, opieka nad chorym
podczas i po radioterapii.
8. Radioterapia – powikłania radioterapii, postępowanie z chorym po radioterapii.
9. Ochrona radiologiczna.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Udział pielęgniarki w przygotowaniu chorego do badań radiologicznych.
2. Rola pielęgniarki w przeprowadzaniu badań obrazowych.
3.Skutki uboczne radioterapii i sposoby ich łagodzenia.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
36
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po IV semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Bates J. A.,Ultrasonografia jamy brzusznej. Elsevier Urban&Partner. Warszawa
2006
2. Brant W. E., Helms C. A., Podstawy diagnostyki radiologicznej. MediPage.
Warszawa 2008. Tom 1-4
3. Daniel B., Pruszyński B., Anatomia radiologiczna: Rtg, TK, MR, USG, Sc,
PZWL, Warszawa 2005
4. Dziukowa J. Wesołowska E., Mammografia w diagnostyce raka sutka. Medipage.
Warszawa 2008
5. Nigel R., Berman G., Radiologia w stanach nagłych, Urban & Partner, Wrocław
2007
6. Palmer P.E.S., Diagnostyka ultrasonograficzna. PZWL, Warszawa 2002
7. Pruszyński B.(red.) ,Radiologia, PZWL, Warszawa 2003
8. Pruszyński B.(red.), Diagnostyka obrazowa, PZWL, Warszawa 2003
9. Prokop M., Galansky M., Spiralna i wielorzędowa tomografia komputerowa
człowieka. MediPage. Warszawa 2007
10. Pruszyński B, Leszczyński S. (red.), Diagnostyka obrazowa. Płuca i śródpiersie.
PZWL, Warszawa 2010
11. Rummeny E., Reimer P., Heindel W., Obrazowanie ciała metodą rezonansu
magnetycznego. MediPage. Warszawa 2010
12. Waldman D. L., Patel N. C., Saad W. E. A., Sekrety radiologii interwencyjnej.
Elsevier Urban&Partner. Wrocław 2006
13. Walecki J. (red.), Postępy neuroradiologii. PAN, Warszawa 2007
Literatura
uzupełniająca
1. Greenspan A., Diagnostyka obrazowa w ortopedii dla lekarza praktyka. Medi
Page. Warszawa 2008
2. Marchiori D.M. Radiologiakliniczna. Wyd. Czelej Lublin 2002
3. Schelvan CH., Copeman A., Young J., Davis J., Radiologiapediatryczna. PZWL,
Warszawa 2004
4. Różyło K, Różyło-Kalinowska I., Radiologia stomatologiczna, PZWL,. Warszawa
2008
37
NAUKI SPOŁECZNE
Przedmiot PSYCHOLOGIA symbol NS-Ps
Moduł Nauki społeczne symbol NS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
50 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 10
Ćwiczenia 25
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 2 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_B.W1.zna podstawy
psychologii w zakresie
zachowania i rozwoju
człowieka, uwarunkowań
jego prawidłowego
i zaburzonego zachowania,
K_B.W2. zna problematykę
relacji człowiek-środowisko
społeczne,
K_B.W3. omawia mechanizmy
funkcjonowania człowieka
w sytuacjach trudnych,
K_B.W4. wymienia etapy
i prawidłowości rozwoju
psychicznego człowieka,
K_B.W5. różnicuje pojęcie
emocji i motywacji oraz zna
pojęcie osobowości i jej
zaburzeń,
K_B.W6. charakteryzuje istotę
i strukturę zjawisk
zachodzących w procesie
przekazywania i wymiany
informacji,
K_B.W7. definiuje modele
i style komunikacji
interpersonalnej,
K_B.W8. zna techniki
Absolwent:
K_B.U1. opracowuje zestawienia
podstawowych
determinantów zdrowia,
K_B.U2. ocenia wpływ choroby,
hospitalizacji i innych
sytuacji trudnych na stan
fizyczny, psychiczny
i funkcjonowanie społeczne
człowieka,
K_B.U3. projektuje i realizuje
w warunkach symulowanych
elementarne formy pomocy
psychologicznej,
K_B.U4. prognozuje wpływ
choroby i hospitalizacji na
stan psychiczny człowieka
oraz zależności
somatopsychiczne,
K_B.U5. analizuje postawy
ludzkie, proces ich
kształtowania i zmiany,
K_B.U6. ocenia funkcjonowanie
człowieka w sytuacjach
trudnych (stres, konflikt,
frustracja),
K_B.U7. zna psychologiczne
aspekty funkcjonowania
człowieka w różnych
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K3. przestrzega
wartości, powinności
i sprawności moralnych
w opiece,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność
moralną za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
38
redukowania lęku i sposoby
relaksacji oraz mechanizmy
powstawania, działania
i zapobiegania zespołowi
wypalenia zawodowego.
okresach rozwojowych;
K_B.U8. zna psychospołeczne
aspekty wychowania
seksualnego i prorodzinnego,
K_B.U9. kontroluje błędy
i bariery w procesie
komunikowania się,
K_B.U10. wykazuje umiejętność
aktywnego słuchania,
K_B.U11. wykorzystuje techniki
komunikacji werbalnej,
niewerbalnej i parawerbalnej
w opiece zdrowotnej,
K_B.U12. tworzy warunki do
prawidłowej komunikacji
pielęgniarka – pacjent oraz
pielęgniarka – personel
medyczny,
K_B.U13. dokonuje wyboru
właściwych technik
redukowania lęku i metod
relaksacyjnych,
K_B.U14. stosuje techniki
zapobiegania zespołowi
wypalenia zawodowego.
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki zawodowej,
K_D.K9. jest otwarty na
rozwój podmiotowości
własnej i pacjenta,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Wprowadzenie do psychologii.
2. Psychologia rozwoju człowieka
3. Emocje, motywacje i osobowość.
4. Psychologia zdrowia.
5. Stres a zdrowie.
Ćwiczenia 1.Koncepcje psychologiczne człowieka.
2. Inteligencja emocjonalna
3. Emocje a zdrowie
5. Typy zachowania. Związek osobowości ze zdrowiem.
6. Zaburzenia osobowości.
7. Trening relaksacyjny.
8. Choroba jako sytuacja trudna.
9. Komunikacja interpersonalna.
10. Trening komunikacji
12. Rysunek jako źródło wiedzy o dziecku.
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Psychologia bólu
2. Psychologiczne problemy ciąży i macierzyństwa
3. Wypalenie zawodowe
4. Problemy psychologiczne pacjenta w kontakcie ze służbą zdrowia
5. Problematyka uzależnień od alkoholu i nikotyny.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna.
Ćwiczenia:
- warsztat,
- praca w grupach,
- praca w parach,
- dyskusja,
39
- studium przypadku,
- pogadanka,
- drama,
- karta pracy,
- metody aktywizujące (metaplan, mapa myśli).
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po I semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Cierpiałkowska, L., Psychopatologia, WN Scholar, Warszawa 2007
2. Freud Z., Wstęp do psychoanalizy, PWN, Warszawa 2004
3. Gasiul H., Psychologia emocji i motywacji, Wyd. UKSW, Warszawa 2007
4. Goleman D., Inteligencja emocjonalna, Media Rodzina, Poznań 1997
5. Harwas-Napierała, B., Trempała, J., , Psychologia rozwoju człowieka T. 2-3.,
PWN, Warszawa 2005
6. Heszen I., Sęk H., Psychologia zdrowia, PWN, Warszawa 2007
7. Jakubik, A., Zaburzenia osobowości, PZWL, Warszawa 2009
8. Kozielecki, J., Koncepcje psychologiczne człowieka, Wydawnictwo
Akademickie Żak, Warszawa 1998
9. Kratochvil, S., Podstawy psychoterapii, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań 2005
10. Kwiatkowska, A., Krajewska-Kułak, E., Komunikowanie interpersonalne
w pielęgniarstwie, Wyd. Czelej 2003
11. Luban-Plozza i wsp., Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce lekarskiej,
PZWL, Warszawa 1995
12. Maruszewski T., Psychologia poznania, GWP, Gdańsk 2001
13. McWilliams N., Diagnoza psychoanalityczna, GWP, Gdańsk 2009
14. Mietzel G., Wprowadzenie do psychologii, GWP , Gdańsk 2000
15. Nęcka, E. Psychologia twórczości, GWP, Gdańsk 2003
16. Oleś, P. Osobowość człowieka dorosłego, PWN, Warszawa 2012
17. Schaffer, H.R., Psychologia dziecka, PWN, Warszawa 2011
18. Sheridan C.L., Radmacher, Psychologia zdrowia, Instytut Psychologii
Zdrowia, Warszawa 1998
19. Steuden, S., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 2011
20. Strelau, J. Psychologia różnic indywidualnych, WN Scholar, Warszawa 2002
21. Trzcieniecka-Green, A. (red.), Psychologia. Podręcznik dla studentów
kierunków medycznych, UNIVERSITAS, Kraków 2006
Literatura
uzupełniająca
1. Aronson E., Człowiek istota społeczna, PWN, Warszawa 1997
2. Buss, D., Psychologia ewolucyjna, GWP, Gdańsk 2001
3. Buzan, T., Mapy twoich myśli, Wyd. AHA, Łódź 2007
4. Davis M., Fanning P., McKey M. , Sztuka skutecznego porozumiewania się,
GWP, Gdańsk 2003
5. Emmons, M., Alberti R., Asertywność, GWP, Gdańsk 2006
6. Formański, J., Psychologia. Podręcznik dla szkół medycznych., PZWL,
Warszawa 2006
7. Friedman, H., Osobowość, GWP, Gdańsk 2008
8. Hall, C.S., Lindzey, G., Cambell, J.B. (2004). Teorie osobowości, WN PW
Warszawa 2004
9. Jakubowska-Winiecka, A., Włodarczyk, D., Psychologia w praktyce
medycznej, PZWL, Warszawa 2007
10. Jedliński, K., Trening interpersonalny, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2008
11. Jedynak, A. (red.), Zaproszenie do filozofii, SWPS Warszawa 2004
12. Kernberg, O., Psychodynamiczna terapia pacjentów borderline, GWP, Gdańsk
40
2007
13. Król-Fijewska, M., Trening asertywnością, IPZiT, Warszawa 1993
14. McCrae, R.R., Costa, P.T., Osobowość dorosłego człowieka, Wydawnictwo
WAM, Kraków 2003
15. McKay M., Davis M., Fanning P., Sztuka skutecznego porozumiewania się,
GWP, Gdańsk 2006
16. Myerscough P. R., Ford, M., Jak rozmawiać z pacjentem, GWP, Gdańsk 2002
17. Nęcka, E., Trening twórczości, GWP, Gdańsk 2005
18. Oleś P. Wprowadzenie do psychologii osobowości, WN Scholar, Warszawa
2005
19. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wydawnictwo Neurocentrum,
Lublin 2003
20. Przetaczki-Gierowska M., Tyszkowa, M., Psychologia rozwoju człowieka
T. 1., PWN, Warszawa 2005
21. Sęk H. (red.), Wsparcie społeczne stres i zdrowie, PWN, Warszawa 2006
22. Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki t. 1-3, GWP, Gdańsk
2002
23. Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi, WN Scholar, Warszawa 2004
24. Zeildler W., Niepełnosprawność. Wybrane problemy psychologiczne
i ortopedagogiczne, GWP Gdańsk 2007
Przedmiot SOCJOLOGIA
symbol NS - S
Moduł Nauki Społeczne symbol NS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
45 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 20
Ćwiczenia 10
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 2 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_B.W9. omawia mające
zastosowanie w
pielęgniarstwie
wybrane teorie i metody
modelowania rzeczywistości
z perspektywy socjologii,
K_B.W10. omawia wybrane
obszary odrębności
kulturowych i religijnych,
K_B.W11. charakteryzuje zakres
interakcji społecznej
i procesu socjalizacji oraz
działanie lokalnych
społeczności i ekosystemu,
Absolwent:
K_B.U15. analizuje
i krytycznie ocenia zjawisko
dyskryminacji i rasizmu,
K_B.U16. kontroluje
i koordynuje działania
zapobiegające dewiacjom
i patologiom wśród dzieci
i młodzieży.
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodowa i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami.
41
K_B.W12. definiuje pojęcie
grupy , organizacji, instytucji,
populacji, społeczności
i ekosystemu oraz zna zasady
ich funkcjonowania,
K_B.W13. różnicuje pojęcia
dewiacji i zaburzenia ze
szczególnym
uwzględnieniem patologii
dziecięcej,
K_B.W14. rozumie procesy
poznawcze i różnicuje
zachowania prawidłowe,
zaburzone i patologiczne
K_B.W15. definiuje
i interpretuje zjawisko
nierówności klasowej,
etnicznej i płci oraz
dyskryminacji.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Socjologia jako nauka o społeczeństwie.
2. Grupa społeczna i jej charakterystyka.
3. Społeczności lokalne – charakterystyka.
4. Interakcja społeczna – pojęcie, teorie, płaszczyzny.
5. Proces socjalizacji – charakterystyka.
6. Nierówności społeczne – charakterystyka zjawiska i omówienie wybranych
nierówności.
7. Zjawisko dyskryminacji rasowej i religijnej.
8. Patologie społeczne wśród dzieci i młodzieży.
9. Kultura w ujęciu socjologicznym.
10. Charakterystyka organizacji i instytucji społecznej.
Ćwiczenia 1. Odrębności kulturowe i religijne.
2. Zaburzenia zachowania dzieci i młodzieży.
3. Zjawisko dewiacji społecznej wśród dzieci i młodzieży.
4. Rola rodziny w profilaktyce patologii dziecięce.j
5. Działalność społeczności lokalnej na rzecz rozwoju ekosystemu.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Wybrane aspekty patologii dzieci i młodzieży.
2. Prostytucja wśród nieletnich - pojęcie, skala problemu, profilaktyka.
3. Odrębności kulturowe i religijne w skali makroregionu – charakterystyka
zjawiska.
4. Rola kobiety we współczesnym społeczeństwie.
5. Socjologia ciała – zachowania związane z dbałością o ciało.
6. Dyskryminacja rasowa charakterystyka zjawiska.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy.
Ćwiczenia:
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka,
- studium przypadku.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
42
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po I semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Giddes A., Socjologia, PWN, Warszawa 2012
2. Majchrowska A. (red.), Wybrane elementy socjologii, Wyd.Czelej, Lublin 2003
3. Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa 2002
4. Szacka B., Zróżnicowanie społeczne, PWN, Warszawa 2003
5. Taranowicz I., Majchrowska A., Kawczyńska –Butrym Z.(red.), Elementy
socjologii dla pielęgniarek, Wyd.Czelej, Lublin 2000
6. Tobiasz-Adamczyk B., Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000
7. Sztompka P. Socjologia, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002
Literatura
uzupełniająca
1. Błuszkowsk J., Paradoksy normalności i dewiacji, w: Paradoksy polityki,
(red.) M. Karwat, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 2005
2. Gniazdowski A., Zachowania zdrowotne, Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1990
3. Kulik T. B., Wrońska I.(red.), Zdrowie w medycynie i naukach społecznych,
Wyd. KUL, Stalowa Wola 2000
4. Kwaśniewski J., Dewiacja społeczna, w: Encyklopedia socjologii.T.1. Warszawa
2000
5. Piątkowski W., Titkow A. (red.), W stronę socjologii zdrowia. Wyd. UMCS,
Lublin 2002
6. Pospieszyl L., Patologie społeczne, PWN, Warszawa 2008
7. Turowski J., Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin, Wyd. KUL 1993
8. Turowski J., Socjologia. Wielkie struktury, Lublin, Wyd. KUL 1994
Przedmiot PEDAGOGIKA Symbol
NS - P
Moduł Nauki społeczne symbol NS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
60 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 25
Ćwiczenia 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
20
ECTS 2 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_B.W16. objaśnia
podstawowe pojęcia
i zagadnienia z zakresu
pedagogiki, jako nauki
stosowanej i procesu
wychowania w aspekcie
zjawiska społecznego
( chorowania, zdrowienia,
hospitalizacji, umierania),
K_B.W17. wykazuje
Absolwent:
K_B.U19. opracowuje projekty
pielęgniarskich działań
prozdrowotnych
w środowisku zamieszkania,
edukacji i pracy,
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K9. jest otwarty na
rozwój podmiotowości
własnej i pacjenta.
43
znajomość procesu
kształcenia w ujęciu
edukacji zdrowotnej,
K_B.W18. zna problematykę
metodyki edukacji
zdrowotnej
w odniesieniu do dzieci,
młodzieży i dorosłych
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Charakterystyka pedagogiki jako nauki stosowanej.
2. Cele wychowania – pojęcie, klasyfikacja, funkcje celów wychowania.
3. Charakterystyka procesu wychowania.
4. Formy wychowania stosowane w wychowaniu zdrowotnym.
5. Metody wychowania wykorzystywane w wychowaniu zdrowotnym.
6. Edukacja zdrowotna – podstawy teoretyczne.
7. Metody stosowane w edukacji zdrowotnej.
8. Formy dydaktyczne stosowane w edukacji zdrowotnej.
9. Środki dydaktyczne wykorzystywane w edukacji zdrowotnej.
10. Zasady wychowania zdrowotnego.
11. Planowanie i ewaluacja w edukacji zdrowotnej w pracy pielęgniarki.
Ćwiczenia 1. Wyjaśnienie i różnicowanie podstawowych pojęć stosowanych w pedagogice.
2. Cele wychowania, jako realizacja wartości osobowych i społecznych.
3. Dobór form i środków dydaktycznych w pracy wychowawczej i edukacyjnej
pielęgniarki.
4. Analiza i dobór metod działań edukacyjno – wychowawczych w pracy
pielęgniarki, w zakładach opieki i środowisku zamieszkania pacjenta.
5. Konstruowanie projektów działań edukacyjnych pielęgniarki w odniesieniu do
różnych grup wiekowych i różnych środowisk.
6. Ewaluacja działań dydaktyczno –wychowawczych.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Funkcja dydaktyczno – wychowawcza w pracy pielęgniarki.
2. Zagrożenia społeczne współczesnej szkoły.
3. Rola mediów w wychowaniu.
4. Pielęgniarka – jako edukator zdrowia w środowisku zamieszkania, nauki i pracy.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład konwersatoryjny.
Ćwiczenia:
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka,
- metody praktyczne (Metoda projektów).
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po I semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Ciechaniewicz W.(red.), Pedagogika. Wyd. II. PZWL, Warszawa 2000 , 2008
2. Dąbrowska T.E., Wojciechowska-Charlak B., Między teorią a praktyką
wychowania, UMCS Lublin 1997
3. Kowalski M., Gaweł A., Zdrowie-wartość-edukacja, Ofic. Wyd. „Impuls” 2007
4. Łobocki M., Teoria wychowania w zarysie, Ofic. Wyd. „Impuls” Kraków 2006
5. Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli, Wyd. Adam Marszałek Toruń 1997
6. Tchorzewski A.(red.)., Wychowanie w kontekście teoretycznym, Wyd. WSP
Bydgoszcz 1993
44
7. Woynarowska B.(red.), Edukacja zdrowotna, PWN Warszawa 2008
Literatura
uzupełniająca
1. Bereźnicki F., Dydaktyka kształcenia ogólnego. Ofic. Wyd. „Impuls” Kraków
2001,
2. Kwieciński Z., Śliwerski B.(red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. T. 1-2.,
PWN, Warszawa 2006
3. Nowak M., Podstawy pedagogiki otwartej, KUL Lublin 1999
4. Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Wyd. Akademickie i profesjonalne
Warszawa 2008
5. Czasopisma poruszające problemy wychowania i edukacji zdrowotnej.
Przedmiot PRAWO Symbol
NS-Pr
Moduł Nauki społeczne symbol NS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
30 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_B.W19. zna podstawowe pojęcia
z zakresu prawa
i jego miejsce w życiu
społeczeństwa, ze szczególnym
uwzględnieniem praw człowieka
i prawa pracy,
K_B.W21. zna podstawy prawne
wykonywania zawodów
medycznych: prawa i obowiązki
pielęgniarki, strukturę
organizacyjną i zasady
funkcjonowania samorządu
zawodowego pielęgniarek
i położnych, zadania samorządu
w zakresie przyznawania prawa
wykonywania zawodu
i wydawania pozwolenia na
wykonywanie indywidualnej
lub grupowej praktyki
pielęgniarskiej,
K_B.W22. różnicuje
odpowiedzialność karną,
cywilną i pracowniczą związaną
z wykonywaniem zawodu
pielęgniarki,
K_B.W23. zna Kartę Praw Pacjenta,
Absolwent:
K_B.U17. zna przepisy prawne
dotyczące wykonywania
zawodu pielęgniarki
i udzielania świadczeń
zdrowotnych,
K_B.U18. zna możliwości
stosowania odpowiedzialności
zawodowej, karnej i cywilnej
w zakresie funkcjonowania
systemu ochrony zdrowia
i udzielania świadczeń
zdrowotnych.
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu.
45
Kartę Praw Człowieka i Kartę
Praw Dziecka.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Podstawy zagadnień prawnych, system prawa, struktura aktów prawnych,
wykładnia prawa, wybrane zagadnienia z zakresu prawa wspólnotowego:
- pojęcie prawa,
- źródła prawa wg art. 87 Konstytucji RP,
- systematyka i struktura prawa,
- wykładnia prawa,
- stanowienie prawa i ogłaszanie aktów prawnych.
2. Wybrane zagadnienia z zakresu prawa wspólnotowego:
- źródła prawa wspólnotowego,
- podstawowe zasady prawa wspólnotowego,
- implementacja prawa wspólnotowego,
- podstawowe regulacje prawa wspólnotowego dotyczące sfery społecznej.
3. Prawo ubezpieczeń zdrowotnych, warunki udzielania i zakres świadczeń
opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:
- zasady i tryb finansowania świadczeń,
- zadania władz publicznych w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń,
- zasady powszechnego, obowiązkowego i dobrowolnego ubezpieczenia
zdrowotnego,
- korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej za granicą, rola i zadania Narodowego
Funduszu Zdrowia.
4. Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej Rzeczypospolitej Polskiej
5. Prawa pacjenta
- prawa człowieka według konwencji międzynarodowych,
- dodatkowe uprawnienia pacjenta w zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych
dla osób wymagających całodobowych lub codziennych świadczeń zdrowotnych,
- odpowiedzialność odszkodowawcza w przypadku naruszenia praw pacjenta,
- Karta Praw Pacjenta, Karta Praw Człowieka, Prawa dziecka chorego
z uwzględnieniem realizacji Karty Praw Dziecka.
6. Prawo o zakładach opieki zdrowotnej: pojęcie zakładu opieki zdrowotnej,
publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
- formy prowadzenia publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
- tworzenie, przekształcanie i likwidacja publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
- zarządzanie publicznym zakładem opieki zdrowotnej,
- zasady gospodarki publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
- uprawnienia pracowników zatrudnionych w samodzielnych zakładach opieki
zdrowotnej.
7. Uznawanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarki na obszarze RP oraz
na obszarze państw członkowskich Unii Europejskiej.
10. Odpowiedzialność w zawodach medycznych:
- odpowiedzialność cywilna,
- odpowiedzialność karna,
- odpowiedzialność zawodowa,
- odpowiedzialność pracownicza
11. Podstawy prawa pracy:
- zasady prawa pracy,
- nawiązywanie i rozwiązywanie stosunku pracy,
- formy wykonywania pracy,
- formy świadczenia pracy,
- podstawowe prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika,
- systemy czasu pracy,
- podstawowe świadczenia ze stosunku pracy,
- uprawnienia pracowników w związku z rodzicielstwem,
46
- podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp,
- odpowiedzialność pracodawcy za wykroczenia przeciwko prawom pracownika.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Kształcenie i doskonalenie zawodowe pielęgniarek i położnych w Polsce.
2. Świadczenia przysługujące w związku z chorobą, ciążą, porodem,
niepełnosprawnością.
3. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych: procedura uzyskiwania
prawa wykonywania zawodu.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- studiowanie aktów prawnych,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po II semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Dercz M., Izdebski H., Organizacja ochrony zdrowia w Rzeczypospolitej
Polskiej w świetle obowiązującego ustawodawstwa, Polskie Wyd. Prawnicze
Warszawa 2001
2. Filar M., Krześ S., Marszałkowska-Krześ E., Zaborowski P., Wydawnictwo
Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2005
3. Hibner E., Zarządzanie w systemie ochrony zdrowia, Wyższa Szkoła
Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2000
4. Ksykiewicz-Dorota A. (red.), Zarządzanie w pielęgniarstwie, Wydaw. Czelej,
Lublin 2005
5. Kubicki L. (red.), Prawo medyczne, Wydaw. Medyczne Urban & Partner,
Wrocław 2005
6. Kubot Z., Umowy o świadczeniach usług medycznych KLEMAR, Wrocław
2000
7. Kulik T. B., Latalski M. (red.), Zdrowie publiczne. Podręcznik dla studentów
i absolwentów, Wydaw. Czelej, Lublin 2002
8. Lenartowicz H., Zarządzanie jakością w pielęgniarstwie, CEM, Warszawa 1998
9. Nestorowicz M., Prawo medyczne, Dom Organizatora, Toruń 2001
10. Pięcińska T., Zarządzanie jakością. Zakład Opieki Zdrowotnej w praktyce,
Wydaw. Verlag Dashofer, Warszawa 2001
11. Rogala-Pawelczyk G. (red.), Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek
i położnych. Postępowanie rzecznika odpowiedziałności zawodowej, Prewencje
wykroczeń zawodowych, NIPiP, Warszawa 2008
12. Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Wydaw. C.H. BECK,
Warszawa 1999
13. Stychlerz A., Uregulowania prawne dotyczące wykonywania zawodu
pielęgniarki, PZWL, Warszawa 2009
14. Zajdel J., Prawo w medycynie, Wyd. Progress , Łódź 2007
Akty prawne:
- Ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym
Funduszu Zdrowia,
- Ustawa z dnia 15 lipca 2012r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2011
Nr 174, poz.1039)
- Ustawa z dnia 1 lipca 2012r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. 2011
Nr 174 poz. 138)
- Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarek i Położnych Rzeczypospolitej Polskiej,
47
09.12.2003r., IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych
- Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej (Dz. U.2011Nr 112,
poz. 654).
Literatura
uzupełniająca
1. Cybulski Z., Galata W., Komentarz do ustawy o powszechnym ubezpieczeniu
zdrowotnym, Wydaw. Prawnicze, Warszawa 2000
2. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo, PZWL, Warszawa 2004
3. Jabłońska-Bonca J., Podstawy prawa dla ekonomistów, Wydawnictwo PWN
Warszawa 2001
4. Lewandowski J., Prawo cywilne, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2002
Przedmiot ZDROWIE PUBLICZNE symbol NS-ZP
Moduł Nauki społeczne symbol NS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
100 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 75
Ćwiczenia 10
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 3 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_B.W20. zna na poziomie
podstawowym problematykę
ubezpieczeń zdrowotnych
i ich systemu w Polsce
i w Unii Europejskiej,
charakteryzuje ubezpieczenia
obowiązkowe
i dobrowolne oraz wybrane
kierunki polityki ochrony
zdrowia w Polsce
i w państwach członkowskich
Unii Europejskiej,
K_B.W24. przedstawia genezę,
założenia i zadania zdrowia
publicznego w ramach
systemowej koncepcji
ochrony zdrowia,
K_B.W25. wskazuje kulturowe,
społeczne
i ekonomiczne
uwarunkowania zdrowia
publicznego,
K_B.W26. zna podstawowe
pojęcia dotyczące zdrowia
i choroby,
Absolwent:
K_B.U20. ocenia globalne trendy
dotyczące ochrony zdrowia
w aspekcie najnowszych danych
epidemiologicznych
i demograficznych,
K_B.U21. interpretuje działania
w zakresie polityki zdrowotnej
i społecznej prowadzonej przez
państwo
na rzecz zdrowia publicznego,
K_B.U22. dokonuje analizy i oceny
funkcjonowania rożnych
systemów opieki medycznej oraz
identyfikowania źródeł
ich finansowania,
K_B.U23. projektuje metody
i formy profilaktyki i prewencji
chorób oraz kształtowania
prawidłowych zachowań
zdrowotnych wobec rożnych
grup społecznych,
K_B.U24. kontroluje czynniki
obciążające w pracy pielęgniarki
oraz sprzyjające występowaniu
chorób zawodowych
Absolwent:
K_D.K1. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności
dążąc do
profesjonalizmu;
K_D.K3. rzetelnie
i dokładnie wykonuje
powierzone
obowiązki zawodowe.
48
K_B.W27.klasyfikuje czynniki
warunkujące zdrowie
w ujęciu jednostkowym
i globalnym
K_B.W28. klasyfikuje czynniki
warunkujące zdrowie
w ujęciu jednostkowym
i globalnym,
K_B.W28. omawia zasady
racjonalnego żywienia
w świetle najnowszych badań
naukowych,
K_B.W29. charakteryzuje istotę
profilaktyki i prewencji
chorób,
K_B.W30. omawia podstawy
organizacji Narodowego
Systemu Zdrowia w Polsce,
K_B.W31. wyjaśnia założenia
modeli edukacji zdrowotnej,
w tym model medycyny
rodzinnej, rolę i zadania
pielęgniarki podstawowej
opieki zdrowotnej,
K_B.W32. wymienia zasady
funkcjonowania rynku usług
medycznych w Polsce oraz
w wybranych krajach Unii
Europejskiej,
K_B.W33. określa swoiste
zagrożenia zdrowotne
występujące w środowisku
zamieszkania, edukacji
i pracy,
K_B.W34. omawia strukturę
i funkcje jednostek opieki
zdrowotnej,
K_B.W35. omawia pojęcia:
stanowisko pracy
odpowiedzialność, obowiązki
i uprawnienia, czas pracy,
praca zmianowa, rozkład
czasu pracy, standard opieki,
procedura, algorytm,
K_B.W36. charakteryzuje
podstawowe metody
organizacji opieki
pielęgniarskiej i rodzaje
dokumentacji obowiązującej
na pielęgniarskich
stanowiskach pracy,
K_B.W37. definiuje pojęcia:
obciążenie pracą, choroba
zawodowa i wypadek przy
pracy,
i wypadków przy pracy,
K_B.U25. rozwija umiejętności
aktywnego poszukiwania pracy
z wykorzystaniem nowoczesnych
metod (curriculum vitae, list
motywacyjny, rozmowa
kwalifikacyjna, autoprezentacja)
K_B.U26. przeprowadza ocenę
jakości opieki pielęgniarskiej dla
potrzeb doskonalenia
pielęgnowania.
.
49
K_B.W38. wskazuje typowe
etapy procesu poszukiwania
pracy,
K_B.W39. opisuje etapy
planowania pracy własnej
i ich znaczenie w rozwoju
zawodowym,
K_B.W40. definiuje pojecie
jakości w opiece zdrowotnej
i pielęgnowaniu, różnicuje
kryteria opieki zdrowotnej
oraz pielęgniarskiej.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady Zdrowie publiczne 1.Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia publicznego
w odniesieniu do jednostki i zbiorowości.
2. Zakres i zadania zdrowia publicznego i medycyny społecznej.
3. Współczesne strategie ochrony zdrowia.
4. Agenda 21 – Strategia Zdrowia w XXI wieku.
5. Europejskie programy zdrowia publicznego – zarys historyczny i stan aktualny.
6. Narodowy Program Zdrowia – jego uwarunkowania i realizacja.
7. Źródła finansowania opieki zdrowotnej.
8. Podstawowa Opieka Zdrowotna- jej miejsce i znaczenie w świetle nowoczesnej
polityki zdrowotnej.
9. Koncepcja opieki medycznej w szkole jako element zdrowia publicznego.
10. Koncepcja opieki medycznej w szkole jako element zdrowi publicznego.
11.Wybrane organizacje światowe: międzynarodowe, krajowe – działające
w obszarze zdrowia publicznego.
Organizacja ochrony zdrowia 1. Podstawowe pojęcia z zakresu zarządzania, organizacji ochrony zdrowia,
ekonomiki i marketingu.
2. Cele i zadania systemów ochrony zdrowia.
3. Systemy organizacji ochrony zdrowia w Unii Europejskiej i na świecie
(wybrane przykłady).
4. Jakość usług w ochronie zdrowia.
5. Zasady świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych w Polsce i krajach Unii
Europejskiej.
6. Organizacja systemu ochrony zdrowia w Polsce na tle historycznym.
7. Aktualny stan prawno-organizacyjny polskiego systemu ochron zdrowia.
8. Organizacja opieki zdrowotnej nad wybranymi grupami ludności (ratownictwo
medyczne, opieka nad matką i dzieckiem, choroby społeczne).
Epidemiologia
1. Cele i zadania epidemiologii. Podstawowe pojęcia w epidemiologii.
2. Sytuacja epidemiologiczna w Polsce i świecie.
3. Źródła informacji epidemiologicznej.
4. Środowiskowe uwarunkowania zdrowia populacji.
5. Metody badań epidemiologicznych.
6. Epidemiologia chorób zakaźnych i niezakaźnych.
7. Drogi szerzenia się zarazków i drobnoustrojów.
8. Opracowanie ogniska epidemiologicznego i zatrucia pokarmowego.
9. Epidemiologia wirusowego zapalenia wątroby.
10. Epidemiologia AIDS i nosicielstwa wirusa HIV.
Higiena
1. Higiena jako nauka. Zadania ochrony zdrowia wynikające z zagrożeń
ekologicznych.
50
2. Higiena powietrza - wpływ właściwości powietrza i jego zanieczyszczeń
na zdrowie. Zanieczyszczenia atmosfery, hydrosfery i litosfery.
3. Higiena wody. Jakość wody pitnej a stan zdrowia ludności. Ocena przydatności
wody do picia, interpretacja wyników badań.
4. Higiena gleby -źródła zanieczyszczenia i sposoby i ich likwidacji.
5. Czynniki klimatyczne- makroklimat i mikroklimat. Czynniki meteorologiczne
a zdrowie człowieka
6. Higiena człowieka: osobista, sen, wypoczynek.
7. Higiena żywności i żywienia. Składniki pokarmowe. Ochrona żywności
przed zakażeniem.
8. Higiena pracy i zagrożenia zdrowotne.
9. Higiena nauki i zakładów nauczania i wychowania.
10. Higiena wieku podeszłego.
Statystyka
1. Statystyka Publiczna Ministra Zdrowia.
2. Przedmiot statystyki i organizacji badań statystycznych:
- przedmiot i zadania statystyki w pielęgniarstwie
- podstawowe pojęcia statystyczne,
- rodzaj badań statystycznych,
- etapy badania statystycznego,
- biostatystyka.
3. Rodzaje prawidłowości statystycznych w zakresie:
- struktury,
- dynamiki,
- współzależności w czasie,
- współzależności w przestrzeni.
4. Opisowa analiza struktury zjawisk masowych.
5. Probabilistyczne podstawy wnioskowania statystycznego:
- losowy dobór próby,
- zmienne losowe i ich rodzaje,
- rozkłady teoretyczne zmiennych losowych,
- rozkłady statystyk z próby.
6. Weryfikacja (testowanie) hipotez statystycznych:
- zasady testowania hipotez,
- parametryczne testy istotności,
- nieparametryczne teksty istotności.
7. Metody analizy korelacji i regresji:
- opis współzależności zjawisk masowych,
- formy prezentacji materiału statystycznego,
- wnioskowanie statystyczne w analizie korelacji i regresji.
8. Zastosowanie pakietu statystycznego (na przykładzie pakietu Statistica)
do obliczeń statystycznych w pielęgniarstwie
Ćwiczenia Organizacja ochrony zdrowia
1. Kierowanie zasobami ludzkimi.
2. Organizacja pracy zespołów pielęgniarskich.
3. Obciążenia w pracy pielęgniarki.
4. Aktywne poszukiwanie pracy.
5. Ekonomika ochrony zdrowia ( podaż, popyt rynek potrzeb i świadczeń
zdrowotnych). Finansowanie świadczeń zdrowotnych.
6. Marketing w ochronie zdrowia.
7. Jakość w ochronie zdrowia.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Zdrowie publiczne
1. Uwarunkowania zdrowia (kulturowe, psychologiczne, ekonomiczne).
2. Program Wspólnotowy UE w dziedzinie zdrowia publicznego na lata 2003-2008.
Higiena
51
1. Ergonomia i jej udział w zachowaniu bezpieczeństwa pracy.
2. Zagrożenia przeciążeń narządu ruchu wśród pielęgniarek – działania
profilaktyczne.
Organizacja ochrony zdrowia
1. System kształcenia pielęgniarek w Polsce Możliwości podnoszenia kwalifikacji
zawodowych
2. Analiza i badanie rynku.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- praca w grupach,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- praca oryginalna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po I semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na
których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. 1. Karski J., Polityka i teoria Promocji Zdrowia. Wybrane zagadnienia. Wydanie
CeDuWu Sp. z o. o. Warszawa 2003
2. Kubicki L., Prawo Medyczne, Wyd.Urban & Partner Wrocław
3. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk W.C., Zdrowie Publiczne.
T. I ,T. II. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius Kraków 2000
4. Czabanowska K., Włodarczyk C. (red.), Zatrudnienie w zdrowiu publicznym
w Europie, Wydaw. UJ, Kraków 2004
5. Gertig H., Duda G., Żywność a zdrowie i prawo, PZWL, Warszawa 2004
6. Jethon Z., Grzybowski A. (red.), Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa.
PZWL,Warszawa 2000
7. Jabłoński L., Karwat I.D. (red.), Podstawy epidemiologii ogólnej,
epidemiologia chorób zakaźnych, Podręcznik dla studentów nauk medycznych
i pielęgniarskich studiów licencjackich, Wyd. Czelej, Lublin 2002
8. Jędrychowski W., Epidemiologia. Wprowadzenie. Metody badań. PZWL,
Warszawa 1999
9. Karski J.B. (red.), Promocja zdrowia. IGNIS, Warszawa, 1999
10. Ksykiewicz-Dorota Anna (red), Podstawy organizacji pracy pielęgniarskiej.
Podręcznik dla studentów licencjackich wydziałów pielęgniarstwa oraz
wydziałów nauk o zdrowiu. Czelej, Lublin 2004
11. Ksykiewicz - Dorota Anna (red), Zarządzanie w pielęgniarstwie, Wyd. Czelej,
Lublin 2005
12. Kulik T.B., Latalski M. (red.), Zdrowie Publiczne
13. Leowski J., Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne, Warszawa 2009
14. Nosko J. (red), Ekonomika i zarządzanie w opiece zdrowotnej, Szkoła Zdrowia
Publicznego. Instytut Medycyny Pracy im. prof. J Nofera, Łódź 2001
15. Podręcznik dla studentów i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk
o Zdrowiu Akademii Medycznych. Wydawnictwo Czelej Lublin 2002
16. Rogala-Pawelczyk G., Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek i położnych.
Wyd. Naczelna Izba PiP Warszawa 2007
17. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.(red),Podstawy pielęgniarstwa,
Wyd. Czelej 2000
52
18. Zajdel J., Prawo w medycynie, Wyd. Progress Łódź 2007
19. Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej RP
20. Marek Z., Błąd medyczny. Przepisy i ustawy. Wydawnictwo Medyczne.
Kraków 2007
21. Kodeks Pracy, Kodeks Cywilny
22. Wojtczak A., Zdrowie publiczne, PZWL 2009
23. Stanisz A., Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na
przykładach z medycyny, Stat Soft, Kraków 2006
24. Strona internetowa firmy tworzącej programy statystyczne
http://www.statsoft.pl/ .
25. Internetowy podręcznik statystyki -
http://www.statsoft.pl/textbook/stathome.html.
Akty prawne:
- Ustawa z dnia 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym
Funduszu Zdrowia,
- Ustawa z dnia 15 lipca 2012r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U. 2011
Nr 174, poz.1039)
- Ustawa z dnia 1 lipca 2012r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. 2011
Nr 174 poz. 138)
- Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarek i Położnych Rzeczypospolitej Polskiej,
09.12.2003r., IV Krajowy Zjazd Pielęgniarek i Położnych,
- Ustawa o działalności leczniczej, 15.04.2011r. (Dz. U. nr 112, poz. 654).
Literatura
uzupełniająca
1. Nowacki W., Wymogi Unii Europejskiej w ochronie zdrowia. Centrum
Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa 2000
2. Windak A. (red.), Kontraktowanie świadczeń zdrowotnych – od teorii do
praktyki. Vesalius, Kraków 1998
3. Włodarczyk C., Polityka zdrowotna w społeczeństwie demokratycznym.
Vesalius, Kraków 1996
4. Włodarczyk C. W., Reforma opieki zdrowotnej w Polsce. Studium polityki
zdrowotnej. Vesalius, Kraków 1998
5. Czasopisma: „Problemy medycyny społecznej”, „Zdrowie Publiczne”
Przedmiot FILOZOFIA I ETYKA
ZAWODU PIELĘGNIARKI
symbol NS-FiEZP
Moduł Nauki społeczne symbol NS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
75 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 20 10
Ćwiczenia 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15 15
ECTS 2 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_B.W41. różnicuje przedmiot
etyki ogólnej
i zawodowej,
Absolwent:
K_B.U27. różnicuje zakres
uprawnień, obowiązków
zawodowych i powinności
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
53
K_B.W42. posiada wiedzę
z zakresu koncepcji
filozoficzno -etycznych
przydatnych w pielęgniarstwie
(psychologiczno –
personalistyczna,
egzystencjalistyczna,
personalistyczna
kosmiczno – ewolucyjna,
etyka niezależna
T. Kotarbińskiego),
K_B.W43. charakteryzuje istotę
podejmowania decyzji
etycznych i rozwiązywania
dylematów moralnych
w pracy pielęgniarki,
K_B.W44. zna problematykę
etyki normatywnej, w tym
aksjologii wartości,
powinności i sprawności
moralnych istotnych w pracy
pielęgniarki,
K_B.W45. rozumie treść kodeksu
etyki zawodowej pielęgniarki.
moralnych
w zindywidualizowanej
sytuacji podmiotu opieki,
K_B.U28. szanuje godność
osoby ludzkiej w relacji
z podopiecznym i jego
rodziną,
K_B.U29. wie, jak
rozwiązywać dylematy
moralne w praktyce
zawodowej,
K_B.U30. dba o rozwój
moralny i kształtowanie
sumienia.
K_D.K3. przestrzega wartości,
powinnościi sprawności
moralnych w opiece,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność moralną
za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem
zasad kodeksu etyki
zawodowej.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Filozofia jako nauka.
2. Charakterystyka głównych kierunków filozoficznych.
3. Poglądy filozoficzne – etyczne Tadeusza Kotarbińskiego.
4. Etyka jako nauka filozoficzna.
5. Etyka zawodowa pielęgniarki i położnej, jako nauka stosowana.
6. Etyka pielęgniarstwa jako nauka normatywna.
7. Aksjologia jako teoria wartości istotnych w pielęgniarstwie.
8. Deontologia pielęgniarska.
9. Wybrane teorie etyczne mające zastosowanie w etyce pielęgniarskiej.
10. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki.
11. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarek.
12. Prawa pacjenta – regulacje prawne i deontologiczne.
Ćwiczenia 1. Personalizm i jego znaczenie w pielęgniarstwie.
2. Humanizm, jako teoria holistycznego pojmowania człowieka i jego odniesienie
do pielęgniarstwa.
3. Feminizm i jego związek z pielęgniarstwem.
4. Rozwój moralny pielęgniarki.
5. Etyka sumienia.
6. Podejmowanie decyzji etycznych.
7. Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Koncepcja człowieka w wybranych poglądach filozoficznych.
2. Kantyzm – teorie deontologiczne.
3. Teorie utylitarystyczne a etyka medyczna.
4. Wzory osobowe w pielęgniarstwie.
5. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki – dostrzeganie i próby ich
rozwiązywania.
6. Etos zawodu pielęgniarki.
7. Cnoty - jako sprawności moralne pielęgniarek.
8. Znaczenie myśli filozoficznej w rozwoju moralnym pielęgniarki.
54
9. Wybrane zagadnienia z bioetyki ( eutanazja, eksperymenty medyczne, sztuczna
prokreacja, transplantacja).
10. Analiza i interpretacja aktów prawnych regulujących wykonywanie zawodu
pielęgniarki.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna.
Ćwiczenia: - pogadanka
- dyskusja dydaktyczna,
- prezentacja pracy multimedialnej.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po VI semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Beauchamp T., Childrees J., Zasady etyki medycznej, Warszawa 1996
2. Bocheński J., Zarys filozofii, Kraków 1993
3. Fry Sara T., Etyka w praktyce pielęgniarskiej, Warszawa 1997
4. Górajek-Jóźwik J.(red.), Filozofia i teorie pielęgniarstwa, Wyd. Czelej Lublin
2007
5. Hartman J., Wstęp do filozofii, PWN Warszawa 2005
6. Jedynak S., Mały słownik etyczny, Bydgoszcz 1999
7. Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. I, II, III., PWN Warszawa 1998
8. Tatoń J., Filozofia w medycynie, PZWL Warszawa 2005
9. Szostek A., MIC. Pogadanki z etyki, Częstochowa 1998
10. Wrońska I., Podstawy etyki pielęgniarstwa, Warszawa 1993
11. Wrońska I., Mariański J.,(red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej, Wyd. Czelej
Lublin 2002
Literatura
uzupełniająca
1. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z filozofii, AM Lublin 2001
2. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z etyki medycznej, AM Lublin 2003
3. Olejnik S., Etyka lekarska, Wyd. II. Wyd. Unia. Katowice 1995
4. Kołakowski L., Kultura i fetysz, PWN Warszawa 2010
5. Styczeń T., Merecki J. ABC etyki, KUL Lublin 1996
6. Wojtyła K., Elementarz etyczny. KUL Lublin 1999
Przedmiot JĘZYK ANGIELSKI symbol NS-JA
Moduł Nauki społeczne symbol NS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
120 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Ćwiczenia 30 30 30 30
ECTS 4 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
55
Absolwent:
K_B.W461. zna język angielski
na poziomie biegłości B1
Europejskiego Systemu
Opisu Kształcenia
Językowego.
Absolwent:
K_B.U33. porozumiewa się
w języku angielskim
w sposób odpowiadający
poziomowi biegłości B1
Europejskiego Systemu
Opisu Kształcenia
Językowego.
Absolwent:
K_B.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
i kształtuje umiejętności,
dążąc do profesjonalizmu.
TREŚCI NAUCZANIA
Ćwiczenia 1. Dane personalne, np: nazwisko, imię, adres, wiek, data urodzenia, płeć, stan
cywilny, pochodzenie, obywatelstwo-narodowość, wykształcenie, zawód
i praca, religia, rodzina, zainteresowania, cechy charakteru, wygląd zewnętrzny
Wprowadzenie do języka fachowego.
2. Mieszkanie, np: formy mieszkania, pomieszczenia, części domu, jego wygląd,
wyposażenie, meble, komfort, urządzenia techniczne w domu, gospodarstwo
domowe, prace domowe, wynajmowanie mieszkania, lokalizacja. Zajęcia
z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
3. Środowisko, np: okolica, miasto, wieś, rośliny, zwierzęta, klimat, pogoda.
Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
4. Podróżowanie i komunikacja, np: pytanie o drogę i opis drogi, środki transportu,
podróże urlopowe, publiczne środki lokomocji, komunikacja publiczna
i prywatna, przejścia graniczne i dokumenty, zakwaterowanie, hotel. Zajęcia
z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
5. Wyżywienie, np: jedzenie, picie, posiłki, artykuły spożywcze, dania, napoje,
restauracja, kawiarnia.
6. Zakupy, np: sklepy i robienie zakupów, artykuły gospodarstwa domowego,
odzież, akcesoria. Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
7. Języki obce, np: porozumiewanie się, język i jego elementy, nauka języka i jego
opanowanie.
8. Czas wolny i rozrywka, np: zajęcia w czasie wolnym, zainteresowania, hobby,
imprezy kulturalne, teatr, kino, koncerty, muzea, wystawy, zabytki, sporty,
radio, telewizja, lektury i prasa, okazje towarzyskie, charakterystyka imprez.
Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
9. Publiczne i prywatne usługi, np: poczta, telekomunikacja, urzędy, zarząd, usługi
publiczne, bank, obrót pieniężny, policja, służby ratunkowe i socjalne, pojazdy
mechaniczne, usługi. Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
10. Zdrowie, ciało i higiena, np: części ciała, zdrowie fizyczne, samopoczucie,
troska o zdrowie i higiena, choroby i schorzenia, medycyna, opieka medyczna,
ubezpieczenia. Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
11. Relacje osobowe i kontakty, np: rodzaj relacji osobowych, zaproszenia
i umawianie się, korespondencja, kluby i stowarzyszenia
12. Polityka i społeczeństwo, np: aktualne wydarzenia, społeczeństwo, gospodarka,
polityka, państwo, organizacje międzynarodowe, prawo. Zajęcia
z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
13. Percepcja i motoryka, np: postrzeganie zmysłowe, ruch ciała, motoryka
i czynności.
14. Praca i zawód, np: zawody, miejsca pracy, warunki pracy, płace, ubezpieczenia
i warunki socjalne, wykształcenie zawodowe i kariera, komputer. Zajęcia
z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
15. Wykształcenie i szkoła, np: szkoła i studia, przedmioty, egzaminy i dyplomy.
Zajęcia z zastosowaniem elementów języka zawodowego.
Metody
nauczania
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
56
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin z oceną po IV semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Christina Latham-Koenig, Clive Oxenden, Paul Seligson, English File, wyd.
Oxford University Press –poziom pre-intermediate oraz intermediate, Nr
akceptacji MEN: 227/04, 128/05, 129/06, 30/09/S, 291/6/2010.
2. Tony Grice, Oxford English for Careers, Nursing 1.
3. Maria Spada Symonds, Ros Wright, English for Nursing 2, wyd. Pearson
Longman.
4. Virginia Allum i Patricia McGaar, Cambridge English for Nursing.
Literatura
uzupełniająca
1. Alison Pohl, Professional English – Medical, wyd. Pearson Longman.
57
NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ
Przedmiot PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA symbol POP-PP
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
485 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 35 20
Ćwiczenia 100 100
Zajęcia
praktyczne
40 40
Praktyki
zawodowe
120
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
30
ECTS 17 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W1. wskazuje
uwarunkowania rozwoju
pielęgniarstwa z perspektywy
czasu (przeszłość,
teraźniejszość, przyszłość)
na tle transformacji opieki,
K_C.W2. omawia istotę
współczesnego pielęgniarstwa
w wymiarze teoretycznym
i praktycznym oraz proces
jego profesjonalizacji,
K_C.W3. definiuje
pielęgnowanie oraz określa
w nim miejsce wspierania,
pomagania i towarzyszenia,
K_C.W4. charakteryzuje rolę
i funkcje zawodowe
pielęgniarki oraz rolę pacjenta
w procesie realizacji opieki
zdrowotnej,
K_C.W5. opisuje proces
pielęgnowania (istota, etapy,
zasady stosowania) i primary
nursing (istota, odrębności)
oraz wpływ pielęgnowania
Absolwent:
K_C.U1. proponuje model
pielęgnowania i stosuje
w praktyce wybrane teorie
pielęgniarstwa,
K_C.U2. gromadzi informacje
metodą wywiadu, obserwacji,
pomiarów bezpośrednich
i pośrednich (skale), analizy
dokumentacji (w tym analizy
badań diagnostycznych),
badania fizykalnego w celu
rozpoznawania stanu zdrowia
pacjenta i sformułowania
diagnozy pielęgniarskiej,
K_C.U3. wykonuje testy
diagnostyczne dla oznaczenia
ciał ketonowych i glukozy we
krwi i w moczu oraz
cholesterolu we krwi, a także
inne testy paskowe,
K_C.U4. oznacza glikemię za
pomocą glukometru,
K_C.U5. ustala cele i plan opieki
nad człowiekiem chorym lub
niepełnosprawnym,
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K3. przestrzega
wartości, powinności
i sprawności moralnych
w opiece,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność
moralną za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie
i dokładnie wykonuje
powierzone obowiązki
zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
58
tradycyjnego na
funkcjonowanie praktyki
pielęgniarskiej,
K_C.W6. zna i stosuje
klasyfikacje diagnoz
pielęgniarskich,
K_C.W7. określa istotę opieki
pielęgniarskiej opartej
o założenia teoretyczne F.
Nightingale, V. Henderson,
D. Orem, C. Roy i B.
Neuman oraz innych teorii
klasycznych pielęgniarstwa,
K_C.W8. różnicuje udział
pielęgniarki w zespole
interdyscyplinarnym
w procesie promowania
zdrowia, profilaktyki,
diagnozowania, leczenia
i rehabilitacji,
K_C.W9. wyjaśnia zakres działań
pielęgniarki w zależności od
stanu pacjenta, w tym:
długotrwale
unieruchomionego, z bólem,
gorączką, zaburzeniami snu,
K_C.W10. różnicuje zadania
pielęgniarki w opiece nad
pacjentem zdrowym,
zagrożonym chorobą, chorym
i o niepomyślnym rokowaniu,
K_C.W11. charakteryzuje
warunki pracy i zakres zadań
zawodowych pielęgniarki,
K_C.W12. opisuje istotę, cel,
wskazania,
przeciwwskazania,
niebezpieczeństwa,
obowiązujące zasady
i strukturę wykonywania
podstawowych czynności
pielęgniarskich.
K_C.U6. planuje i realizuje
opiekę pielęgniarską
wspólnie z chorym lub
niepełnosprawnym i jego
rodziną,
K_C.U7. monitoruje stan zdrowia
pacjenta na wszystkich
etapach jego pobytu w
szpitalu lub innych
placówkach opieki
zdrowotnej, między innymi
przez ocenę podstawowych
parametrów życiowych:
temperatury, tętna, ciśnienia
tętniczego krwi, oddechu
i świadomości, masy ciała
i wzrostu,
K_C.U8. dokonuje bieżącej
i końcowej oceny stanu
zdrowia pacjenta i
skuteczności działań
pielęgniarskich,
K_C.U9. przechowuje leki
zgodnie z obowiązującymi
standardami,
K_C.U10. podaje choremu leki
różnymi drogami, zgodnie
z pisemnym zleceniem
lekarza oraz oblicza dawki
leków,
K_C.U11. pomaga choremu
w jedzeniu, wydalaniu,
poruszaniu się i dbaniu
o higienę osobistą,
K_C.U12. pielęgnuje skórę i jej
wytwory oraz błony śluzowe
z zastosowaniem środków
farmakologicznych
i materiałów medycznych,
w tym stosuje kąpiele
lecznicze,
K_C.U13. dobiera technikę
i sposoby zakładania
opatrunków na rany, w tym
wykorzystuje bandażowanie,
K_C.U14. wykorzystuje różne
techniki karmienia pacjenta,
K_C.U15. wykonuje zabiegi
doodbytnicze - lewatywę,
wlewkę, kroplówkę, suchą
rurkę do odbytu,
K_C.U16. zakłada cewnik do
pęcherza moczowego,
monitoruje diurezę, usuwa
cewnik, wykonuje płukanie
K_D.K10. przejawia
empatię w relacji
z pacjentem i jego
rodziną oraz
współpracownikami.
59
pęcherza moczowego,
K_C.U17. układa chorego
w łóżku w pozycjach
terapeutycznych i zmienia te
pozycje,
K_C.U18. wykonuje gimnastykę
oddechową i drenaż
ułożeniowy, inhalację
i odśluzowywanie dróg
oddechowych,
K_C.U19. wykonuje nacieranie,
oklepywanie i inne techniki
masażu klasycznego,
ćwiczenia czynne i bierne,
K_C.U20. zapewnia choremu
bezpieczne otoczenie,
K_C.U21. stwarza choremu
warunki do snu
i wypoczynku,
K_C.U22. wykonuje płukanie
oka i ucha,
K_C.U23. podłącza i obsługuje
zestawy do kroplowych
wlewów dożylnych,
K_C.U24. zakłada zgłębnik do
żołądka i odbarcza treści,
K_C.U25. stosuje zabiegi
przeciwzapalne i bańki
lekarskie,
K_C.U26. zakłada i usuwa
cewnik z żył obwodowych,
K_C.U27. monitoruje, ocenia
i pielęgnuje miejsce wkłucia
centralnego, obwodowego
i portu naczyniowego,
K_C.U28. wykonuje
pulsoksymetrię
i kapnometrię,
K_C.U29. asystuje lekarzowi
przy badaniach
diagnostycznych: nakłuciu
jamy brzusznej, opłucnej,
pobieraniu szpiku i punkcji
lędźwiowej,
K_C.U30. pobiera materiał do
badań laboratoryjnych
i bakteriologicznych,
K_C.U31. wykonuje kąpiel
noworodka i niemowlęcia
oraz monitoruje jego rozwój,
K_C.U32. przygotowuje siebie
i sprzęt do instrumentowania
i zmiany opatrunku na ranie,
K_C.U33. prowadzi
dokumentację opieki
60
pielęgniarskiej, w tym
historię pielęgnowania, kartę
obserwacji, kartę
gorączkową, książkę
raportów, kartę profilaktyki
i leczenia odleżyn,
K_C.U34. odnotowuje
wykonanie zleceń w karcie
zleceń lekarskich,
K_C.U35. pomaga pacjentowi
w adaptacji do warunków
panujących w szpitalu
i w innych
przedsiębiorstwach podmiotu
leczniczego.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady
1. Kształtowanie się terminologii, podstaw związanych z pielęgniarstwem
i położnictwem – cele i zadania.
2. Geneza pielęgnowania, osoby pełniące opiekę, zmiana ich nazewnictwa.
3. Etapy rozwoju pielęgniarstwa w rysie historycznym na świecie, w Europie
i w Polsce
4. Charakterystyka głównych kierunków obowiązujących w medycynie:
- starożytność ; pielęgnowanie w Mezopotamii, Egipcie, Indiach, Chinach, Grecji
i Rzymie.
- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w średniowieczu - działalność zgromadzeń
zakonnych i świeckich w opiece nad chorym, cierpiącym, umierającym
w różnych formach opieki.
- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w okresie nowożytnym (XV-XVIII w.) –
odrodzenie (humanizm), oświecenie (postęp w medycynie i pielęgnowaniu).
- pielęgnowanie i praktyka pielęgniarska w XIX i XX wieku – pielęgniarstwo
nowoczesne - początki działalności pielęgniarek w środowisku domowym, pracy
i szkolnym.
5. Pierwsze zorganizowane formy szkolenia osób zajmujących się pielęgnowaniem,
wymagania stawiane uczącym się, charakterystyka pierwszych podręczników.
6. Sylwetki pionierek pielęgniarstwa i ich wkład teoretyczny w rozwój
pielęgniarstwa - przegląd i analiza ich opracowań, aktualność koncepcji.
7. Powstanie i rozwój stowarzyszeń, i organizacji zawodowych o zasięgu
ogólnoświatowym, europejskim, krajowym oraz współdziałanie tych organizacji.
8. Tworzenie kodeksów etycznych dla pielęgniarek.
9. Powstanie i rozwój nowoczesnego szkolnictwa świeckiego, ceremoniał
zawodowy.
10. Kształcenie na poziomie wyższym na świecie i w Polsce w rysie historycznym.
Powstanie i rozwój specjalizacji zawodowej - praktyka w terapii i profilaktyki
zdrowotnej.
11. Uwarunkowania społeczne i prawne kształtowania się współczesnego
pielęgniarstwa w Polsce.
12. Istota współczesnego pielęgniarstwa. Kierunki rozwoju i perspektywy
pielęgniarstwa.
13. Profesjonalizacja zawodu. Pielęgniarstwo jako zawód, profesja, nauka, sztuka na
tle czynników warunkujących jego rozwój.
14. Funkcje zawodowe pielęgniarek. Współpraca w zespole terapeutycznym
w oparciu o kwalifikacje, kompetencje i odpowiedzialność zawodową. Rola
pielęgniarki w procesie leczenia, diagnozowania i rehabilitacji.
15. Indywidualny model opieki pielęgniarskiej w oparciu o proces pielęgnowania
i primary nursing. Klasyfikacja diagnoz ICNP.
61
16. Wybrane teorie pielęgnowania: model Florencji Nightingale, Doroty Orem,
Virginii Henderson, Calisty Roy, Madelaine Leiniger, Betty Newman.
17. Potrzeby człowieka zdrowego i chorego. Specyfika opieki nad wybranymi
grupami pacjentów. Opieka nad pacjentem długotrwale unieruchomionym,
z bólem, gorączka, z zaburzeniami snu.
Ćwiczenia 1. Wprowadzenie do zajęć w pracowni umiejętności pielęgniarskich. Higieniczne
mycie rąk.
2. Podstawowe wiadomościami dotyczące materiałów opatrunkowych. Technika
i zasady zakładania opatrunków na górną i dolną kończynę.
3. Technika i zasady zakładania opatrunków na klatkę piersiową, brzuch i głowę.
4. Przygotowanie łóżka na przyjęcie pacjenta. Wyposażenie łóżek szpitalnych,
higiena łóżek.
5. Technika i zasady słania łóżka pustego.
6. Technika i zasady słania łóżka z pacjentem. Pomoc pacjentowi w przemieszczaniu
się w obrębie łóżka.
7. Technika i zasady zmiany bielizny pościelowej na łóżku pustym i z pacjentem.
8. Technika i zasady zmiany bielizny osobistej. Technika i zasady zmiany bielizny
u pacjentów nieprzytomnych oraz pozostających w pozycjach przymusowych.
9. Ocena stanu powłok skórnych pacjenta. Higiena całego ciała u człowieka
zdrowego i chorego, technika i zasady toalety całego ciała u ciężko chorego
w łóżku i w wannie.
10. Higiena jamy ustnej, technika i zasady wykonywania u człowieka zdrowego
i ciężko chorego, nieprzytomnego.
11. Higiena głowy i włosów. Technika i zasady mycia głowy pacjenta leżącego
w łóżku.
12. Elementy pielęgnacji dziecka. Zasady i technika zmiany pieluchy, noszenia
i układania dziecka. Technika pozycji podczas karmienia , pomiary ciężaru
i długości ciała, obwodu główki, siatki centylowe.
13. Ocena stanu zdrowia człowieka dorosłego i dziecka:
- pomiary antropometryczne (masa ciała,
wzrost, obwody ciała),
- parametry życiowe (temperatura, oddech, tętno, ciśnienie tętnicze krwi)
Narzędzia do oceny pomiarów antropometrycznych – siatki centylowe, BMI
14. Ocena stanu świadomości pacjenta, wzroku i słuchu.
15. Ocena aktywności pacjenta. Pomoc w utrzymaniu aktywności ruchowej
pacjenta. Pozycje ułożeniowe, udogodnienia, ćwiczenia bierne i czynne.
Przyrządowei bezprzyrządowe metody przemieszczania i transportu pacjenta.
16. Skutki unieruchomienia pacjenta. Metody oceny zagrożenia odleżynami. Metody
profilaktyki odleżyn i odparzeń,
17. Technika i zasady stosowania zabiegów przeciwzapalnych. Stosowanie ciepła,
zimna, kąpiele ochładzające, naświetlanie lampą Solux.
18. Technika i zasady stawiania baniek bezogniowych i ogniowych.
19. Metody wspomagające wentylację płuc: ćwiczenia oddechowe, wspomaganie
odksztuszania wydzieliny, drenaż ułożeniowy. Toaleta drzewa oskrzelowego.
Pobieranie plwociny i wymazów, pomiar szczytowego przepływ wydechowy
(PEF).
20. Drogi podawania leków. Zasady rozkładania leków – dokumentacja,
przygotowanie tacy i wózka z lekami. Podawania leków drogą doustną
i doodbytniczą.
21. Zasady podawania leków przez skórę i błony śluzowe (do workaspojówkowego,
ucha, nosa, pochwy). Kąpiele lecznicze.
22. Podawanie leków przez układ oddechowy: leki wziewne, inhalacje, tlenoterapia.
23. Podawanie leków dotkankowo. Profilaktyka zakażeń przenoszonych drogą krwi.
Postępowanie po ekspozycji.
24. Rodzaje iniekcji. Manipulacja sprzętem jednorazowego użytku.Przygotowanie
62
zestawu do iniekcji.
25. Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć domięśniowych. Obliczanie dawek
leków.
26. Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć podskórnych. Zasady podawania
insuliny techniką tradycyjną i przy użyciu penu.
27.Technika i zasady wykonywania wstrzyknięć śródskórnych. Zasady wykonywania
prób uczuleniowych.
28. Technika i zasady nakłucia żyły. Pobieranie krwi do badań diagnostycznych
metodą tradycyjną i metodą systemu zamkniętego.
29. Prawidłowe parametry krwi. Oznaczanie OB, poziomu glukozy we krwi za
pomocą glukometru.
30. Kaniulacja żył obwodowych. Pielęgnacja i obserwacja cewnika żylnego. Zasady
podawanie leków dożylnych. Technika i zasady wykonania kroplowego wlewu
dożylnego. Rodzaje płynów infuzyjnych. Zasady podawania leków przez porty
naczyniowe.
31. Zasady podawania krwi i preparatów krwiopochodnych. Rodzaje preparatów
krwiopochodnych. Honorowe dawstwo krwi.
32. Pomoc pacjentowi w zakresie odżywiania. Techniki karmienia pacjenta. Technika
zakładania sondy do żołądka. Płukanie żołądka. Technika i zasady odżywiania
przez sondę i przetokę. Zasady żywienia parenteralnego.
33. Pomoc pacjentowi w zakresie wydalania. Technika i zasady enemy u dorosłego
i dziecka, zakładanie rurki doodbytniczej, technika wykonania wlewu
doodbytniczego.
34. Zasady i technika zakładania oraz wymiany worka stomijnego.
35. Pobieranie kału i wymazu do badań.
36. Pomoc pacjentowi w zakresie wydalania moczu. Zabiegi prowokacyjne,
cewnikowanie pęcherza moczowego. Jałowe mycie krocza. Pobieranie moczu do
badania. Dobowa zbiórka moczu.
37. Asystowanie do punkcji jamy opłucnej i otrzewnej, mostka i kanału lędźwiowego.
38. Przygotowanie narzędzi i materiału opatrunkowego do sterylizacji, metody
i techniki sterylizacji, kontrola skuteczności sterylizacji.
39. Technika chirurgicznego mycia rąk. Zakładanie sterylnych rękawiczek i sterylnego
fartucha chirurgicznego.
40. Rodzaje opatrunków. Przygotowanie stolika opatrunkowego. Zakładanie
i zdejmowaniu szwów i opatrunków gipsowych.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Obraz pacjenta z zaburzeniami w obrębie poszczególnych układów.
2. Formułowanie diagnozy pielęgniarskiej.
3. Pielęgniarska ocena stanu zdrowia pacjenta w oparciu o studium indywidualnego
przypadku.
Zajęcia
praktyczne
1. Organizacja opieki stacjonarnej nad pacjentem. Zakres świadczonych usług.
Struktura szpitala (pion leczniczy, diagnostyczny, techniczny). Procedura
przyjęcia pacjenta w oddział.
2. Komunikowanie się z podopiecznym, jego rodziną i innymi pracownikami
medycznymi. Prawa pacjenta w szpitalu.
3. Indywidualna i zbiorcza dokumentacja szpitala. Zakres informacji zawartych
w dokumentacji pacjenta. Zasady korzystania z dokumentacji medycznej.
4. Zbieranie danych o pacjencie metodą obserwacji, wywiadu, pomiarów
bezpośrednich (tętno, oddech, ciśnienie tętnicze krwi) analizy dokumentacji
medycznej.
5. Ocena stanu zdrowia pacjenta metodą procesu pielęgnowania. Formułowanie
diagnozy pielęgniarskiej.
6. Zakażenia szpitalne – zasady zapobiegania. Postępowanie ze sprzętem
jednorazowego użytku. Metody sterylizacji, postępowanie ze sprzętem
i materiałem jałowym. Ochrona pielęgniarki przed zakażeniami przenoszonymi
drogą krwi.
63
7. Udział pielęgniarki w procesie leczenia:
- podawanie leków droga doustną
- podawanie leków drogą iniekcji podskórnych, domięśniowych, dożylnych.
8. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym:
- pobieranie materiałów do badań ( krew, mocz, kał)
- pobieranie wymazów.
9. Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji
- stosowanie pozycji ułożeniowych i udogodnień
- zapobieganie skutkom unieruchomienia
- profilaktyka odleżyn.
10. Współpraca z zespole terapeutycznym. Zakres kompetencji i odpowiedzialności
zawodowej i poszczególnych jej członków. Zasady komunikacji w zespole
terapeutycznym.
Praktyki
zawodowe
1. Zakażenia szpitalne – zasady zapobiegania. Postępowanie ze sprzętem
jednorazowego użytku. Metody sterylizacji, postępowanie ze sprzętem
i materiałem jałowym. Ochrona pielęgniarki przed zakażeniami przenoszonymi
drogą krwi.
2. Udział pielęgniarki w procesie leczenia:
- podawanie leków droga doustną
- podawanie leków drogą iniekcji podskórnych, domięśniowych, dożylnych.
3. Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu pielęgnowania.
4. Udział pielęgniarki w procesie diagnostycznym:
- pobieranie materiałów do badań ( krew, mocz, kał)
- pobieranie wymazów.
5. Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu pielęgnowania.
6. Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji
- stosowanie pozycji ułożeniowych i udogodnień
- zapobieganie skutkom unieruchomienia
- profilaktyka odleżyn.
7. Ocena stanu zdrowia pacjenta metoda procesu pielęgnowania.
8. Współpraca z zespole terapeutycznym. Zakres kompetencji i odpowiedzialności
zawodowej i poszczególnych jej członków. Zasady komunikacji w zespole
terapeutycznym.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w placówce dydaktycznej,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w placówkach dydaktycznych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
64
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po II semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których
obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Ciechaniewicz W., (red.) Ćwiczenia. Tom I i II ,Wyd. Lek. PZWL, Warszawa
2006
2. Górajek-Jóźwik J., Humeniku E., Filozofie i teorie pielęgnowania,
Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007
3. Górajek-Jóźwik J., Wprowadzenie do diagnozy pielęgniarskiej, PZWL,
Warszawa 2007
4. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.,Wybrane modele pielęgniarstwa.
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001
5. Ciechaniewicz W., Grochans E., Łoś E., Wstrzyknięcia śródskórne, podskórne,
domięśniowe i dożylne, Wyd. PZWL, Warszawa 2007
6. Chrząszczewska A., Bandażowanie, Wyd. PZWL, Warszawa 2002
7. Hildebrand N., Iniekcje, infuzje, pobieranie krwi, Wyd. Medyczne Urban
& Partner, Wrocław 2001
8. Kózka M. Płaszewka-Żywko L., Diagnozy i interwencje pielęgniarskie, Wyd.
PZWL, Warszawa 2008
9. Kózka M. Płaszewska- Żywko L., Procedury pielęgniarskie, Wyd. PZWL,
Warszawa 2009
10. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red). Podstawy pielęgniarstwa,
Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004
11. Zahradniczek K.( red.), Pielęgniarstwo, Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2006
12. Krajewska –Kułak E., Rolka H., Jankowiak B., Standardy i procedury
pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia, PZWL, Warszawa, 2009
Literatura
uzupełniająca
1. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Procedury pielęgniarskie, PWZL, Warszawa
2009
2. Kózka M. (red.) Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy opieki i procedury
postępowania pielęgniarskiego, Wyd. UJ. Kraków 2001
3. Majda A., Zalewska-Puchała J., Ogórek-Tęcza B., Pielęgniarstwo
transkulturowe, PWZL, Warszawa 2010
4. Wrońska I., Krajewska-Kułak E. (red),Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa
europejskiego, Wyd. Czelej 2007
5. Brzeziński T. (red.) Historia medycyny, PZWL, Warszawa 2000
6. Kaniewska Iżycka J., Rozwój pielęgniarstwa do roku 1950. Materiały
pomocnicze do historii zawodu, CMDNŚSM , Warszawa 1987
7. Poznańska S., Pielęgniarstwo wczoraj i dziś, PZWL, Warszawa 1988
8. Urbanek B., Idea opieki nad chorym na ziemiach polskich 1809 – 1914,
Wyd.Arboretum, Warszawa 2001
9. Urbanek B., Pielęgniarki i sanitariuszki w Powstaniu Warszawskim 1944, PWN,
Warszawa 1998
Przedmiot PROMOCJA ZDROWIA
symbol POP-PZ
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
80 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
65
Wykłady 10
Ćwiczenia 20
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
30
Zajęcia
praktyczne
20
ECTS 4 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W13. definiuje zdrowie,
promocję zdrowia,
profilaktykę, zachowania
zdrowotne, styl życia oraz
wskazuje ich podstawy
teoretyczne;
K_C.W14. wyjaśnia
paradygmaty zdrowia i ich
wpływ na promocję zdrowia
i profilaktykę zdrowotną;
K_C.W15. określa zakres i
charakter zadań pielęgniarki
w promocji zdrowia, zna
zasady konstruowania
programów promocji
zdrowia i edukacji
zdrowotnej;
K_C.W16. zna strategie
promocji zdrowia o zasięgu
lokalnym, narodowym i
ponadnarodowym.
Absolwent:
K_C.U36. ocenia stan zdrowia
jednostki i rodziny –
„potencjał zdrowotny
człowieka”
z wykorzystaniem swoistej
metodyki (skale, siatki,
pomiary przyrządowe);
K_C.U37. rozpoznaje
uwarunkowania zachowań
zdrowotnych jednostki
i czynniki ryzyka chorób
wynikających ze stylu życia;
K_C.U38. uczy odbiorcę usług
pielęgniarskich samokontroli
stanu zdrowia i motywuje do
zachowań prozdrowotnych;
K_C.U39. inicjuje i wspiera
jednostkę i rodzinę
w utrzymaniu zdrowia przez
tworzenie środowiskowej
„koalicji na rzecz zdrowia”;
K_C.U40. realizuje programy
promocji zdrowia i edukacji
zdrowotnej dostosowane
do rozpoznanych potrzeb
zdrowotnych;
K_C.U41. opracowuje i wdraża
indywidualne programy
promocji zdrowia jednostek
i rodzin.
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece;
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
w zakresie promocji
zdrowia i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu;
K_D.K3. przestrzega
wartości, powinności
i sprawności moralnych
w opiece;
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność
moralną za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych;
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta;
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe;
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej;
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki
zawodowej;
K_D.K9. jest otwarty na
rozwój podmiotowości
własnej i pacjenta;
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Rozwój promocji zdrowia na tle historycznym (światowe i polskie konferencje
promocji zdrowia, dokumenty w promocji zdrowia). Promocja zdrowia
66
w systemie opieki zdrowotnej.
2. Prezentacja wybranych programów promocji zdrowia, siedliskowe podejście
w promocji zdrowia.
3. Tworzenie koalicji na rzecz promocji zdrowia (pozyskiwanie do współpracy
samorządów lokalnych, mediów, organizacji pozarządowych i innych
instytucji).
4. Podstawowe zagadnienia i pojęcia edukacji zdrowotnej (rys historyczny,
definicje, aspekt metodyczny). Warunki skuteczności edukacji zdrowotnej.
5. Kompetencje i zadania pielęgniarki w promocji zdrowia.
Ćwiczenia 1. Programy promocji zdrowia i profilaktyki jako ważne narzędzie promocji
zdrowia.
2. Projektowanie programów promocji zdrowia.
3. Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia. Ocena stanu
zdrowia.
4. Wybrane zachowania zdrowotne, styl życia jako obszar działania dla promocji
zdrowia, profilaktyka uzależnień.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Promocja zdrowia, jej związki z profilaktyką, higieną, zdrowiem publicznym.
2. Programy promocji zdrowia w wieku podeszłym.
3. Rodzina – szczególne miejsce promowania zdrowia.
4. Rola zawodowa lekarzy, psychologów, pedagogów, pielęgniarek, inżynierów
i innych profesjonalistów w promocji zdrowia.
5. Organizacja pielęgniarskiego biura/gabinetu promocji zdrowia.
6. Specyfika edukacji zdrowotnej jako element procesu pielęgnowania
z uwzględnieniem kryterium wieku i stanu zdrowia dziecka, osoby dorosłej,
osoby starszej, rodziny.
Zajęcia
praktyczne
1. Rola i zadania biura/gabinetu promocji zdrowia w ramach kompetencji
szpitala/praktyki podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarki
środowiskowo/rodzinnej, pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania:
- praca z klientami/pacjentami zgłaszającymi się spontanicznie,
- praca z pacjentami hospitalizowanymi w poszczególnych oddziałach,
- praca z chorymi przewlekle,
- praca z dziećmi i ich rodzicami,
- realizowane programy lokalne.
2. Promowanie zdrowia w środowisku szkolnym - przygotowanie programu
edukacyjnego dla wybranej grupy wiekowej i wybranego elementu stylu życia;
poprowadzenie zajęć dydaktycznych.
3. Zasady współpracy z mediami – przygotowanie audycji radiowej / debaty
telewizyjnej, notatki prasowej.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w pracowniach dydaktycznych,
67
- dyskusja dydaktyczna,
- praca w grupach,
- odgrywanie ról.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po I semestrze. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne
zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć praktycznych, na których obecność jest
obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Barczykowska E., Promocja zdrowia
dla studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.
Promocja zdrowia w praktyce pielęgniarki i położnej, t.2, PZWL, Warszawa
2010
2. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Basińska M.A., Promocja zdrowia dla
studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo.
Teoretyczne podstawy promocji zdrowia, t.1,Wyd. Czelej, Lublin 2008
3. Charzyńska-Gula M., Edukacja zdrowotna rodziny. Poradnik dla pielęgniarki
rodzinnej, Stow. na Rzecz PZ i PChUK, Lublin 2002
4. Karski J.B., Promocja zdrowia dziś i perspektywy jej rozwoju w Europie,
Wyd. CeDeWu, 2009
5. Lwow F., Milewicz A. (red.), Promocja zdrowia. Podręcznik dla studentów
i lekarzy rodzinnych, Urban & Partner, Wrocław 2004
6. Mierzecki A., Godycki-Ćwirko M. (red.), Zagadnienia profilaktyki i promocji
zdrowia. Aktis, Łódź 2000
7. Miller M., Gębska-Kuczerowska A. (red.), Wybrane zagadnienia promocji
zdrowia, CMKP, PZH, Warszawa 2002
8. Woynarowska B. (red.), Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki, Wyd.
Naukowe PWN, Warszawa 2007
Literatura
uzupełniająca
1. Bik B., Henzel-Korzeniowska A., Przewoźniak L., Szczerbińska K. (red.),
Wybrane zagadnienia promocji zdrowia. CMUJ, Kraków 1996
2. Charzyńska-Gula M. (red.), Środowiskowy Program Wychowania
Zdrowotnego w Szkole. Scenariusze zajęć. t.I-V, AM Lublin 1999
3. Charzyńska-Gula M. (red.), Zrozumieć promocję zdrowia. Przewodnik do
zajęć, Wyd. Makmed, Lublin 2010
4. Czupryna A., Poździoch S., Ryś A., Włodarczyk C. (red.), Zdrowie publiczne.
t.1-2, „Vesalius”, Kraków 2001
5. Jethon Z., Grzybowski A. (red.), Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa.
PZWL, Warszawa 2000
6. Karski J.B. (red), Promocja zdrowia. IGNIS, Warszawa 1999
7. Karski J.B., Praktyka i teoria promocji zdrowia, CeDeWu, Warszawa 2006
8. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba,
niepełnosprawność, starość, Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008
9. Kulik T.B., Latalski M.(red.): Zdrowie publiczne: podręcznik dla studentów
i absolwentów Wydziałów Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Akademii
Medycznych, Czelej, Lublin 2002
10. Narodowy Program Zdrowia 2007-2015. Ministerstwo Zdrowia, Warszawa
2007
11. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wydawnictwo „NeuroCentrum”,
Lublin 2003
12. Słońska Z., Misiuna M., (oprac.), Promocja zdrowia. Słownik podstawowych
terminów, ZPZ Instytut Kardiologii, Warszawa 1993
13. Słońska Z., Woynarowska B. (red.), Programy dla zdrowia w społeczności
lokalnej, ZPZ Instytut Kardiologii, Warszawa 2002
14. Wojtczak A., Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI
wieku, PZWL, Warszawa 2009
15. Woynarowska B., Sokołowska M. (red), Szkoła promująca zdrowie.
Doświadczenia dziesięciu lat. KOWEZ, Warszawa 2000
68
Przedmiot PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA symbol POP-POZ
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
390 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 40
Ćwiczenia 10
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
20
Zajęcia
praktyczne
40 80
Praktyki
zawodowe
200
ECTS 14 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W17. charakteryzuje
podstawową opiekę
zdrowotną w Polsce i na
świecie z uwzględnieniem
zadań pielęgniarki i innych
pracowników ochrony
zdrowia,
K_C.W18. zna system
zarządzania informacją
w podstawowej opiece
zdrowotnej,
K_C.W19. wskazuje
determinanty i mierniki
jakości podstawowej opieki
zdrowotnej,
K_C.W20. omawia modele
opieki środowiskowo-
rodzinnej w zakresie
gromadzenia informacji,
diagnozowania, metod
pracy i dokumentowania ze
względu na środowisko
zamieszkania, nauki i pracy,
K_C.W21. formułuje
odrębności w opiece
środowiskowo-rodzinnej
Absolwent:
K_C.U42. realizuje świadczenia
zdrowotne
w zakresie podstawowej
opieki zdrowotnej w tym:
świadczenia gwarantowane,
zapewnianie opieki nad
pacjentem chorym,
K_C.U43. ocenia środowisko
nauczania i wychowania
w zakresie rozpoznania
problemów zdrowotnych
dzieci i młodzieży.
K_C.U44. przygotowuje sprzęt
i środki do realizacji opieki
pielęgniarskiej w środowisku
zamieszkania pacjenta.
K_C.U45. stosuje standardy
i procedury pielęgniarskie
w podstawowej opiece
zdrowotnej.
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K8. współdziała
w zespole
interdyscyplinarnym
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki zawodowej.
69
w zakresie gromadzenia
informacji, diagnozowania,
metod pracy
i dokumentowania ze
względu na środowisko
zamieszkania, nauki i pracy,
K_C.W22. formułuje
odrębności w opiece
środowiskowo-rodzinnej
w zakresie gromadzenia
informacji, diagnozowania,
metod pracy
i dokumentowania ze
względu na odbiorcę
indywidualnego i jego stan,
charakterystykę rodziny
i społeczności lokalnej,
K_C.W23. realizuje
świadczenia zdrowotne
w zakresie podstawowej
opiece zdrowotnej w tym:
świadczenia gwarantowane
i zapewnienie opieki nad
pacjentem chorym,
K_C.W24. ocenia środowisko
nauczania i wychowania
w zakresie rozpoznania
problemów zdrowotnych
dzieci i młodzieży,
K_C.W25. przygotowuje sprzęt
i środki do realizacji opieki
pielęgniarskiej
w środowisku zamieszkania
pacjenta,
K_C.W26. stosuje standardy
i procedury pielęgniarskie
w podstawowej opiece
zdrowotnej.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Źródła, podstawy i modele opieki środowiskowej. Koncepcja POZ według WHO.
POZ w dokumentach międzynarodowych.
2. Podstawowa opieka zdrowotna w Polsce po 1999 roku. Charakterystyka
podstawowej opieki zdrowotnej (cele, założenia, struktura, rodzaje świadczeń,
jakość opieki na poziomie POZ, zespół terapeutyczny POZ- zakres współpracy).
3. Miejsce pielęgniarstwa w realizacji zadań wyznaczanych podstawowej opiece
zdrowotnej. Standardy postępowania pielęgniarskiego i procedury pielęgniarskie
dla potrzeb POZ.
4. Różne formy organizacyjne pielęgniarstwa funkcjonującego w ramach POZ
(różnice zakresu działań, odpowiedzialności, samodzielności, zasady
finansowania świadczeń, organizacyjno/ prawne aspekty wykonywania zawodu
na poziomie POZ).
5. Pielęgniarstwo środowiskowe – perspektywa historyczna a współczesność.
6. Pielęgniarstwo rodzinne - historia, cele, zadania, zakres kompetencji.
7. Podmiot opieki pielęgniarki POZ.
8. Modele pracy pracowników ochrony zdrowia z rodziną. Metody pracy
70
pielęgniarki POZ.
9. Praca pielęgniarki w oparciu o metodę procesu pielęgnowania.
10. Diagnoza pielęgniarska w POZ dla celów profilaktyki i promocji zdrowia,
w sytuacji choroby i niepełnej sprawności.
11. Wsparcie społeczne w praktyce pielęgniarki POZ.
12. Pomoc społeczna – wsparcie instytucjonalne w pielęgniarstwie POZ.
Ćwiczenia 1. Zakres danych do diagnozy pielęgniarskiej dla celów promocji zdrowia,
profilaktyki i opieki. Typy i rodzaje diagnoz w opiece środowiskowej.
2. Zasady przeprowadzania wywiadu w środowisku i posługiwania się torbą
pielęgniarską
3. Techniki pozyskiwania i rejestrowania danych w dokumentacji pielęgniarskiej.
4. Opieka poszpitalna jako zadanie pielęgniarstwa POZ, opieka długoterminowa
domowa.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Organizacja POZ w wybranych trzech krajach UE – analiza porównawcza.
2. Diagnoza środowiska lokalnego z opisem sieci wsparcia wtórnego.
3. Interdyscyplinarna opieka nad człowiekiem przewlekle i obłożnie chorym i jego
rodziną w domu i innym środowisku naturalnego bytowania.
4. Wybrane zagadnienia zdrowia pracujących. Nieletni i kobieta ciężarna
pracująca zawodowo, w gospodarstwie rolnym – ochrona prawna, zagrożenia
zdrowia, działania profilaktyczne. Zespół wypalenia zawodowego wśród
pracowników POZ- przyczyny, czynniki predysponujące, zapobieganie.
Zajęcia
praktyczne
I. Opieka pielęgniarska nad rodziną i człowiekiem w różnych okresach życia –
realizacja zadań profilaktycznych i promocyjnych. Pielęgniarka jako doradca
w sprawach zdrowia.
1. Opieka przedkoncepcyjna – zadania pielęgniarki środowiskowej /rodzinnej.
2. Metody planowania rodziny- charakterystyka.
3. Zapobieganie wypadkom w różnych środowiskach bytowania człowieka.
4. Rozpoznawanie, planowanie i prowadzenie edukacji w zakresie modyfikacji
zachowań zdrowotnych jednostki, rodziny, klasy.
5. Diagnoza zagrożeń zdrowia w środowisku- raport o stanie zdrowia środowiska.
6. Udział pielęgniarki w profilaktyce i wczesnym wykrywaniu chorób.
II. Opieka pielęgniarska nad rodziną i człowiekiem zdrowym, chorym,
niepełnosprawnym w różnych okresach życia.
1. Pomoc społeczna- wsparcie instytucjonalne w pielęgniarstwie POZ.
2. Pielęgniarka rodzinna jako partner grupy wsparcia.
3. Rodzinne czynniki ryzyka zdrowia– diagnoza.
4. Opieka pielęgniarska nad osobą niepełnosprawną (sensorycznie, fizycznie,
psychicznie) i jej rodziną.
5. Opieka nad obłożnie i przewlekle chorym. Organizacja opieki długoterminowej
domowej. Przygotowanie środowiska domowego do opieki nad chorym po jego
powrocie ze szpitala.
6. Osoby starsze – zdrowe, chore, żyjące samotnie lub w rodzinie- jako podmiot
opieki pielęgniarki POZ.
7. Opieka pielęgniarska nad dzieckiem (noworodkiem, niemowlęciem, małym
dzieckiem) zdrowym i chorym w rodzinie- zadania pielęgniarki środowiskowej/
rodzinnej.
8. Opieka zdrowotna nad osobą aktywną zawodowo. Zagrożenia zdrowia
w środowisku pracy. Choroba zawodowa. Zakres danych do diagnozy
pielęgniarskiej w aspekcie profilaktyki i promocji zdrowia pracowników
w środowisku pracy. Badania wstępne i okresowe - udział pielęgniarki.
Dokumentowanie pracy pielęgniarki medycyny pracy.
III. Opieka pielęgniarska w środowisku nauczania i wychowania.
1. Szkoła jako środowisko wpływające na potencjał zdrowotny ucznia oraz źródło
zagrożeń w jego zdrowiu. Środowisko fizyczne i społeczne szkoły.
2. Pielęgniarstwo środowiska nauczania i wychowania – charakterystyka
71
kompetencji, zadań i stanowiska pracy pielęgniarki sprawującej profilaktyczną
opiekę nad populacją uczniów/wychowanków.
3. Szkolna edukacja zdrowotna jako zadania szkoły i pielęgniarstwa środowiska
nauczania i wychowania.
4. Problemy zdrowotne i społeczne uczniów.
5. Diagnozowanie sytuacji zdrowotnej uczniów i środowiska szkolnego.
6. Metodyka pracy pielęgniarki w szkole.
7. Standardy działań profilaktycznych realizowanych wobec dzieci i młodzieży
szkolnej.
8. Współpraca pielęgniarki z rodzicami, gronem pedagogicznym.
Praktyki
zawodowe
1. Struktura organizacyjna różnych jednostek poz.
2. Standardy wyposażenia gabinetu pielęgniarki środowiskowej/rodzinnej oraz
sprzętu wykorzystywanego w pracy realizowanej na terenie miejsca nauki
i zamieszkania rodziny/osoby.
3. Specyfika pracy pielęgniarki w poszczególnych poradniach i przychodniach
4. Obieg informacji o podopiecznymi jego rodzinie pozyskiwanej
i wykorzystywanej w obrębie podstawowej opieki zdrowotnej.
5. Współpraca członków zespołu POZ z samorządem lokalnym.
6. Diagnoza społeczności lokalnej- udział pielęgniarki środowiskowej/rodzinnej.
7. Pielęgniarstwo POZ jako partner w realizacji lokalnych programów promocji
zdrowia i profilaktyki.
8. Zasady i warunki przeprowadzania podstawowych badań i pomiarów w ocenie
stanu zdrowia podopiecznych- badanie dziecka, badanie osoby dorosłej.
9. Przygotowanie do wizyty w środowisku. Zasady przeprowadzania wywiadu
środowiskowego, obserwacji, pomiarów, analizy dokumentacji medycznej.
10. Praca z jednostką/rodziną- diagnozowanie, planowanie działań, realizacja
i ocena planu opieki pielęgniarskiej.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w placówce dydaktycznej,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w placówkach dydaktycznych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
Egzamin po V semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć
72
przedmiotu praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Charzyńska-Gula M., Edukacja zdrowotna rodziny. Poradnik dla pielęgniarki
rodzinnej, Lublin 2002
2. Brosowska B., Mielczarek-Pankiewicz E., Pielęgniarstwo w podstawowej opiece
zdrowotnej. t. II, Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008
3. Kawczyńska-Butrym Z., Diagnoza pielęgniarska, PZWL, Warszawa 1999
4. Kawczyńska-Butrym Z., Podstawy pielęgniarstwa rodzinnego, PZWL, Warszawa
1994
5. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina –zdrowie –choroba, Wyd. Czelej, Lublin 2001
6. Kawczyńska-Butrym Z., Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria i praktyka, CEM,
Warszawa 1997
7. Kilańska D.(red.), Pielęgniarstwo w podstawowej opiece zdrowotnej. t.I,
Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008
8. Oblacińska A., Ostręga A.(red.), Standardy i metodyka pracy pielęgniarki
i higienistki szkolnej, IMiD, Warszawa 2003
9. Wybrane aktualne pozycje z czasopism krajowych i zagranicznych związane
z tematyką ćwiczeń
10. Wybrane akty prawne
Literatura
uzupełniająca
1. Dobrowolska B., Milczarek- Pankiewicz E., Opieka nad zdrowiem pracowników,
IMP, Łódź 1992
2. Kawczyńska-Butrym Z.(red.), Wsparcie społeczne w zdrowiu i chorobie,
CMDNŚSM, Warszawa 1994
3. Kinlej M., Naturalne planowanie rodziny. Co powinien wiedzieć pracownik
służby zdrowia, IMiD, Projekt UNFPA i Rządu Polskiego, Warszawa 1998
4. Woynarowska B. (red.), Profilaktyka w pediatrii. PZWL, Warszawa 2008
5. Domżał-Drzewicka R., Gałęziowak E., Nowoczesne metody rozpoznawania
płodności. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008
Przedmiot DIETETYKA symbol POP-D
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
30 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 20
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
10
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W27. definiuje
zapotrzebowanie
(ilościowe i jakościowe)
organizmu na składniki
pokarmowe niezbędne do
utrzymania życia
w warunkach zdrowia
i choroby,
Absolwent:
K_C.U46. ocenia stan odżywienia
organizmu z wykorzystaniem
metod antropometrycznych,
biochemicznych i badania
podmiotowego
K_C.U47. prowadzi poradnictwo
w zakresie żywienia dorosłych oraz
dzieci zdrowych,
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc
do profesjonalizmu.
73
K_C.W28. wymienia zasady
żywienia osób zdrowych
w różnych wieku
i charakteryzuje istotę
żywienia dojelitowego
i pozajelitowego,
K_C.W29. zna zasady
profilaktyki i leczenia
dietetycznego oraz
powikłań dietoterapii.
K_C.U48. stosuje wybrane diety
terapeutyczne w otyłości, cukrzycy,
niedożywieniu, hyperlipidemii,
nadciśnieniu tętniczym, chorobach
serca i naczyń krwionośnych,
trzustki i wątroby.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Procesy energetyczne i gospodarka wodna w organizmie. Składniki odżywcze
i ich znaczenie w organizmie.
2. Normy żywienia i wyżywienia. Zróżnicowanie diet dzieci i dorosłych.
3. Ilościowe i jakościowe błędy żywieniowe Polaków.
4. Zasady planowania i oceny żywienia różnych grup ludności. Zasady planowania
i układania jadłospisów dla osób zdrowych.
5. Zasady oceny stanu odżywienia.
6. Klasyfikacja i charakterystyka diet.
7. Niedożywienie i jego zdrowotne następstwa.
8. Postępowanie dietetyczne jako część terapii.
9. Żywienie człowieka w różnych stanach chorobowych (choroby układu krążenia,
choroby metaboliczne, choroby przewodu pokarmowego, choroby układu
moczowego, żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem).
10. Leczenie żywieniowe – dojelitowe i parenteralne u dorosłych i dzieci.
11. Monitorowanie chorego żywionego dojelitowe i parenteralne.
12. Zasady edukacji żywieniowej. Udział pielęgniarki w leczeniu żywieniowym.
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Opracowanie wywiadu żywieniowego umożliwiającego ocenę błędów
w żywieniu pacjenta oraz postępowania dla określenia stanu odżywienia
pacjenta. Ocena jadłospisów – jakościowa i ilościowa.
2. Układanie, ocena i korygowanie ułożonych jadłospisów dla osób zdrowych
i chorych z cukrzycą, otyłością, nadciśnieniem, zaburzeniami gospodarki
lipidowej, z chorobami przewodu pokarmowego, wątroby, trzustki, nerek.
3. Żywienie dojelitowe w domu pacjenta.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po II semestrze
74
Literatura
podstawowa
1. Ciborowska M., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka.
PZWL, Warszawa 2010
2. Bułhak-Jachymczyk B., Jarosz M., Normy żywienia człowieka Podstawy
prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. PZWL, Warszawa 2008
3. Szczygieł B.(red.): Niedożywienie związane z chorobą. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa 2011
4. Jarosz M., Kłosiewicz-Latoszek L., Charzewska J., Białkowska M.,
Diagnozowanie zaburzeń stanu odżywienia w praktyce lekarskiej i pielęgniarskiej,
IŻiŻ, Warszawa 2010
5. Jarosz M. (red.), Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz
wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia, IŻiŻ, Warszawa 2008
Literatura
uzupełniająca
1. Matras P., Bartoszewska L., Rudzki S., Leczenie żywieniowe. Procedury.
Wydawnictwo Czelej, Lublin 2011
2. Iwanow K., Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Wartość odżywcza
wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, PZWL, Warszawa 2011
3. Przygoda B., Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Tabele składu i wartości
odżywczej żywności, PZWL, Warszawa 2005
4. Artykuły w czasopismach naukowych
Przedmiot BADANIE FIZYKALNE symbol POP- BF
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
45 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Ćwiczenia 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 3 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W30. omawia badanie
podmiotowe ogólne
i szczegółowe, zasady jego
prowadzenia
i dokumentowania,
K_C.W31. charakteryzuje
techniki badania
fizykalnego
i kompleksowego badania
fizykalnego pacjenta dla
potrzeb opieki
pielęgniarskiej,
K_C.W32. określa znaczenie
wyników badania
podmiotowego
i przedmiotowego
w formułowaniu oceny
Absolwent:
K_C.U49. przeprowadza badanie
podmiotowe pacjenta, analizuje
i interpretuje wyniki dla potrzeb
diagnozy pielęgniarskiej i jej
dokumentowania,
K_C.U50. rozpoznaje
i interpretuje podstawowe
odrębności w badaniu noworodka,
niemowlęcia, osoby dorosłej
i w wieku geriatrycznym;
K_C.U51. wykorzystuje techniki
badania fizykalnego do oceny
fizjologicznych funkcji skóry,
zmysłów, głowy, klatki
piersiowej, w tym układu
sercowo-naczyniowego, układu
oddechowego, gruczołów
Absolwent:
D_K.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
D_K.K6. rzetelnie i
dokładnie wykonuje
powierzone obowiązki
zawodowe,
75
stanu zdrowia pacjenta dla
potrzeb opieki
pielęgniarskiej.
piersiowych, jamy brzusznej,
narządów płciowych,
obwodowego układu krążenia,
układu mięśniowo-szkieletowego
i układu nerwowego,
K_C.U52. dokumentuje wyniki
badania fizykalnego i ich
wykorzystywanie w zakresie
oceny stanu zdrowia pacjenta,
K_C.U53. wykonuje badanie
fizykalne umożliwiające wczesne
wykrywanie chorób sutka i uczy
pacjentów samobadania piersi.
TREŚCI NAUCZANIA
Ćwiczenia
1. Wprowadzenie do problematyki badań fizykalnych.
2. Metody badania fizykalnego.
3. Badanie przedmiotowe i podmiotowe osóbdorosłych.
4. Ocena stanu ogólnego i psychicznego.
5. Ocena skóry i jej wytworów.
6. Badanie i ocena głowy i szyi.
7. Badanie klatki piersiowej: płuc, gruczołów piersiowych i serca.
8. Ocena układu krążenia: centralnego i obwodowego.
9. Ocena jamy brzusznej i jej narządów.
10. Ocena układu ruchu: mięśniowo- szkieletowego.
11. Ocena układu neurologicznego.
12. Ocena narządów zmysłów.
13. Weryfikacja wyników badania fizykalnego i podmiotowego.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Działania w zakresie wykonywania podstawowych pomiarów funkcji życiowych
służących ocenie stanu pacjenta.
2. Analiza sytuacji zdrowotnej pacjenta na podstawie zgromadzonych informacji.
3. Badanie własnego tętna na tętnicy szyjnej, udowej, ramiennej, podkolanowej.
4. Badanie tętna, oddechu i ciśnienia tętniczego krwi w stanie spoczynku i po wysiłku
– analiza porównawcza wyników.
Metody
nauczania
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po II semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Bates B., Bickley L., Hoekelman R(red), Wywiad i badanie fizykalne, Springer
PWN Warszawa 1997
2. Ciechaniewicz W. (red), Pielęgniarstwo. Ćwiczenia, PZWL, Warszawa 2002
3. Dacre J., Kopełman P.(red), Badanie kliniczne, PZWL, Warszawa 2004
4. Dyk D. (red) , Badanie fizykalne w pielęgniarstwie, PZWL, Warszawa 2010
5. Epstein O., Perkin G.D. (red), Badania kliniczne. Wyd. Czelej, Lublin 2001
6. Gołąb B.,Traczyk W.Z.(red), Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa
2002
76
7. Kasety video: Badanie fizykalne. Rekomendowane przez Zespół PensylwaniaUSA
8. Kokot F.(red), Choroby wewnętrzne , PZWL, Warszawa 2005
9. Krajewska- Kułak E.,Szczepański M.(red), Badanie fizykalne w praktyce
pielęgniarek i położnych. Wyd. Czelej, Lublin 2008
10.Obuchowicz A. (red), Badanie podmiotowe w pediatrii, PZWL, Warszawa 2007
11. Tatoń J., Czech A. (red), Ogólna diagnostyka internistyczna. Wyd. Lek. PZWL,
Warszawa 1991
12. Zahradniczek K. (red), Pielęgniarstwo. Podręcznik dla studiów medycznych,
PZWL, Warszawa 2005
Literatura
uzupełniająca
1. Gołąb B., Traczyk Z. (red):, Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL Wyd.IV,
Warszawa 2002
2. Krisman M. A. - Scott, Elizabeth Blunt, Witek M., materiały szkoleniowe – Ocena
stanu zdrowia i badanie fizykalne, Warszawa 1999,CKPPiP Zakopane 2001
3. Rowiński W., Dziak A. (red),Chirurgia dla pielęgniarek, Wyd. IV, PZWL,
Warszawa 2002
4. Ślusarska B., Zarzycka D., Zachradniczek K.(red.), Podstawy pielęgniarstwa. Tom
I, II. Wyd. Czelej, Lublin 2004
Przedmiot BADANIA NAUKOWE W PIELĘGNIARSTWIE Symbol
POP-BNwP
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
80 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 30
Seminaria 25 25
ECTS 3 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W33. definiuje
przedmiot, cel, obszar
badań oraz
paradygmatów
pielęgniarstwa,
K_C.W34. charakteryzuje
etapy procesu
badawczego,
K_C.W35. opisuje metody
i techniki badawcze,
K_C.W36. określa zasady
interpretowania danych
empirycznych
i wnioskowania,
K_C.W37. zna podstawowe
przepisy z zakresu prawa
autorskiego i ochrony
własności intelektualnej,
K_C.W38.określa znaczenie
etyki w badaniach
Absolwent:
K_C.U54. uczestniczy w realizacji
projektu badawczego,
K_C.U55. krytycznie analizuje
publikowane wyniki badań
naukowych,
K_C.U56. wykorzystuje wyniki
badań naukowych w zapewnianiu
wysokiej jakości opieki nad
pacjentem,
K_C.U57. uczestniczy w kształceniu
zawodowym studentów,
K_C.U58. opracowuje
i realizuje własne projekty
badawcze w ramach badań
o charakterze jakościowym,
K_C.U59. analizuje
i opracowuje raporty z badań
naukowych (np. artykuły
naukowe),
K_C.U60. postępuje zgodnie
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K3. przestrzega
wartości, powinności
i sprawności moralnych
w opiece.
77
naukowych. z zasadami etyki badań
naukowych i ochrony własności
intelektualnej.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Kierunki rozwoju badań naukowych w pielęgniarstwie.
2. Metodologiczne podstawy badań naukowych. Cel i metoda poznania naukowego.
3. Etapy postępowania badawczego.
4. Źródła informacji naukowej, sporządzanie piśmiennictwa do opracowań
naukowych.
5. Metody, techniki i narzędzia badawcze.
6. Zasady opracowywania materiału badawczego.
7. Etyka w badaniach naukowych (dobra praktyka badań naukowych).
8. Prawo autorskie. Ochrona własności intelektualnej.
Seminaria 1. Formułowanie przedmiotu, celu badań, problemów badawczych i ich
usytuowanie w kontekście teorii pielęgniarstwa. Hipotezy badawcze, zmienne
i wskaźniki pomiaru.
2. Metody badań mające zastosowanie w pielęgniarstwie. Techniki i narzędzia
badawcze – praktyczne zastosowanie.
3. Organizacja badań i opracowywanie zebranego materiału. Zasady wnioskowania
badawczego.
4. Konsultacje opracowań i projektów badawczych. Kryteria oceny pracy
licencjackiej.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna
- metoda programowana z użyciem komputera.
Seminaria:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- zadania problemowe
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po IV, V, VI semestrze .
Seminaria: zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji
seminariów, obecność na zajęciach i aktywny udział w seminariach.
Literatura
podstawowa
1. Lenartowicz H., Kózka M., Metodologia badań w pielęgniarstwie. Podręcznik
dla studentów medycznych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010
2. Brzeziński J., Elementy metodologii badań pedagogicznych, PWN, Warszawa
2011
3. Pilch T.,Metody badań pedagogicznych, PWN, Warszawa 1999
4. Łobocki M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Impuls,
Kraków 2007
5. Nowak S., Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa 2011
6. Wrońska I., Zarys problematyki badawczej pielęgniarek środowiskowo
/rodzinnych. Kawczyńska –Butrym Z. (red.), Pielęgniarstwo rodzinne. Teoria
i praktyka, CEM, Warszawa 1997
Literatura
uzupełniająca
1. Kostrzanowska Z., Zarys problematyki badawczej w kształceniu pielęgniarek.
w: Wrońska I. (red.) Uniwersyteckie kształcenie pielęgniarek z doświadczeń
polsko-szwedzkich. Lublin, Goteborg 1998
2. Dutkiewicz W., Praca magisterska. Przewodnik metodyczny dla studentów
pedagogiki. Kielce 2001
3. Jędrychowski W., Zasady planowania i prowadzenia badań naukowych
w medycynie. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 2004
78
Przedmiot ZAKAŻENIA SZPITALNE symbol POP- ZS
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
30 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Ćwiczenia 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W39. definiuje zakażenia
szpitalne, z uwzględnieniem
źródeł i rezerwuaru
drobnoustrojów w środowisku
szpitalnym, dróg szerzenia,
zapobiegania i zwalczania
zakażeń szpitalnych,
K_C.W40. wyjaśnia sposoby kontroli
szerzenia się, zapobiegania i
zwalczania zakażeń szpitalnych,
w tym mikroflory środowiska
szpitalnego,
K_C.W41. wyjaśnia mechanizm
i sposoby postępowania
w zakażeniu krwi, zakażeniu
ogólnoustrojowym, szpitalnym
zapaleniu płuc, zakażeniu dróg
moczowych i zakażeniu
grzybiczym,
K_C.W42. analizuje zagrożenia
epidemiologiczne w skupiskach
ludzi, takich jak szkoły,
przedszkola, uczelnie, szpitale,
koncerty, koszary wojskowe.
Absolwent:
K_C.U61. wdraża standardy
postępowania
zapobiegającego
zakażeniom szpitalnym
i zakażeniom w innych
przedsiębiorstwach
podmiotu leczniczego,
K_C.U62. prowadzi ocenę
i izoluje chorych
potencjalnie zakażonych
lub chorych zakaźnie,
K_C.U63. bezpiecznie stosuje
środki dezynfekcyjne
i segreguje odpady
medyczne.
Absolwent:
D_K.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
i kształtuje umiejętności
dążąc do profesjonalizmu,
D_K.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki.
TREŚCI NAUCZANIA
Ćwiczenia
1. Wprowadzenie do problematyki zakażeń szpitalnych.
2. Epidemiologia zakażeń szpitalnych.
3. Drogi szerzenia się zakażeń szpitalnych.
4. Zasady zapobiegania zakażeniom szpitalnym.
5. Sposoby nadzoru nad zakażeniami w szpitalnictwie.
6. Kontrola zakażeń szpitalnych.
7. Organizacja zespołów. Szpitalny zespół do spraw zakażeń szpitalnych.
8. Dezynfekcja jako element zapobiegania zakażeniom szpitalnym.
9. Sterylizacja i kontrola sterylizacji jako element zwalczania zakażeń szpitalnych.
10. Zakażenia łożyska krwi.
11. Szpitalne zapalenie płuc i dolnych dróg oddechowych.
79
12. Zakażenia dróg moczowych.
13. Zakażenia szpitalne w intensywnej terapii i na oddziałach zabiegowych.
14. Monitorowanie, rejestracja zakażeń szpitalnych, programy komputerowe.
15. Badanie pacjenta przyjętego na oddział. Zasady pobierania materiału do badań
bakteriologicznych ćwiczeniach.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Zakażenia szpitalne wywołane wirusem zapalenia wątroby.
2. Postępowanie z pacjentem zarażonym wirusem HIV.
3. Postępowanie po ekspozycji zawodowej.
4. Antybiotykoterapia w zakażeniach szpitalnych.
5. Komputerowe programy rejestracji zakażeń szpitalnych.
6. Zakażenia układu moczowego, oddechowego, pokarmowego, nerwowego.
7. Zakażenia ran operacyjnych.
8. Zakażenia u chorych po wszczepieniu endoprotez.
9. Zakażenia u chorych onkologicznych.
10. Bakteriemia i wstrząs septyczny.
Metody
Nauczania
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Anusz Z.(red), Mikrobiologia i parazytologia lekarska, PZWL, Warszawa 2008
2. Anusz Z. (red), Podstawy epidemiologii i kliniki chorób zakaźnych, PZWL,
Warszawa 2006
3. Dzierżanowski D., Jeliaszewicz J.(red), Zakażenia Szpitalne, α-medica, Bielsko-
Biała 2005
4. Krzywicka A. (red), Dezynfekcja szpitalna, PZWL, Warszawa 2005
5. Lenartowicz H., Szeloch Z. (red), Podstawy organizacji i kierowania dla
pielęgniarek, PZWL, Warszawa 2004
6. Zbiór rekomendacji i procedur dla polskich szpitali: Praktyczne zasady kontroli
zakażeń szpitalnych, Warszawa 2010
Literatura
uzupełniająca
1. Ciechaniewicz W. (red) Pielęgniarstwo Ćwiczenia ,T. 1 i 2, PZWL, Warszawa
2006
2. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red), Podstawy pielęgniarstwa, Czelej,
Lublin 2004
3.Zahradniczek K.(red), Wprowadzenie do pielęgniarstwa, Podręcznik dla szkół
medycznych, PZWL, Warszawa 2004
Przedmiot JĘZYK MIGOWY symbol POP-JM
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
30 godzin
Semestr I II III IV V VI
80
Liczba godzin
Ćwiczenia 30
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W43. wyjaśnia przyczyny
zaburzeń słuchu i mowy
w kontekście
porozumiewania się
i rozumie znaczenie
wczesnego ich wykrywania,
K_C.W44. rozróżnia sposoby
i środki komunikowania się
osób z uszkodzeniem słuchu,
K_C.W45. rozpoznaje znaki
daktylograficzne: statyczne,
dynamiczne, liczbowe
i idiograficzne w zakresie
gromadzenia informacji
o sytuacji zdrowotnej
pacjenta,
K_C.W46.zna zasady
komunikacji z pacjentem
niesłyszącym.
Absolwent:
K_C.U64.nawiązuje kontakt
z osobą słabo słyszącą
i niesłyszącą,
K_C.U65. posługuje się znakami
języka migowego w opiece
nad pacjentem głuchoniemym
w celu przygotowania do
świadomego uczestnictwa
w procedurach medyczno-
opiekuńczych,
K_C.U66. posługuje się językiem
migowym w zakresie
terminologii sytuacyjnej:
udzielanie pierwszej pomocy,
przekazywanie informacji
rodzinie.
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność moralną
za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem i jego
rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Ćwiczenia
1. Terminologia i dane liczbowe o osobach z uszkodzonym słuchem.
2. Przyczyny i rodzaje uszkodzeń słuchu, budowa narządu słuchu.
3. „Czym jest język migowy” środki komunikowania się z osobami z wadą słuchu.
4. Jak posługiwać się językiem migowym – wskazówki praktyczne.
5. Znaki daktylograficzne- statyczne i dynamiczne oraz polskich liter i diagrafów.
6. Znaki pojęć liczbowych w zakresie do miliona.
7. Pojęcia związane z „ja „ jako osoba, miejscem zamieszkania, rodziną.
8. Pojęcia związane z czynnościami życia codziennego – posiłki, w toalecie,
czynności związane z ubieraniem się, nazwy miesięcy i dni tygodnia.
9. Pojęcia związane ze zdrowiem, u lekarza, pobyt w szpitalu, wykupienie leków,
wykonanie badań.
Metody
nauczania
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Figiel A., Głusi i język migowy – spór o język i kulturę, w: Kultura
i Społeczeństwo, t. LIII, nr 1, 2009
2. Grzesiak I. (red.), Język migowy we współczesnym szkolnictwie na świecie
i w Polsce. Materiały z Sympozjum Naukowego w Malborku 31.03.2007 r.,
Wyd. Stanisław Sumowski, Malbork 2007 r.
3. Grzesiak I. (red.), Minirozmówki migowo polskie, polsko-migowe (PJM) ze
słowniczkiem, Wydawnictwo Fundacja Na Rzecz Osób Głuchych i Języka
Migowego, Stowarzyszenie Rehabilitacji i Pomocy Osobom z Wadą Słuchu,
81
Olsztyn 2008
4. Grzesiak I., Strukturalna klasyfikacja i systematyzacja znaków Polskiego Języka
Migowego dla potrzeb eksykografii dwujęzycznej, Wydawnictwo Fundacja Na
Rzecz Osób Głuchych i Języka Migowego, Olsztyn 2007
5. Hendzel J., K., Słownik polskiego języka miganego, Wyd. „RAKIEL”, Olsztyn
2006
6. Hoffman B., Surdopedagogika w teorii i praktyce, Wyd. WSP PTWP, Warszawa
2001
7. Kosiba O., Grenda P., Leksykon Języka Migowego, Silentium, Bogatynia 2011
8. Perlin J., Szczepankowski Bogdan, Polski Język Migowy. Opis lingwistyczny,
WSiP, Warszawa 1992
9. Pietrzak W., Język migany w szkole cz. 2, Wydawnictwa Szkolne
i Pedagogiczne, Warszawa 1992
10. Pluto-Kowalska M., Kowalski M., Pomigaj mi mamo – język migowy dla
rodziców, Wyd. Marek Więckowski, Łódź 2007
11. Prałat-Pyrzewicz I., Bajewska J., Język migany w szkole cz. 3, WSiP, Warszawa
1994
12. Stachyra J., Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów
z uszkodzonym słuchem, Wyd. UMCS, Lublin 2001
13. Szczepankowski B., Język migowy w zakładzie pracy cz. 2, Wyd. Polski
Związek Głuchych, Warszawa 1992
14. Szczepankowski B., Język migowy”– pierwsza pomoc medyczna, Centrum
Edukacji Medycznej, Warszawa 1996
15. Szczepankowski B., Podstawy języka migowego WSiP, Warszawa 1994 Literatura
uzupełniająca
1. Sękowska Zofia, Pedagogika specjalna – zarys, PWN, Warszawa 1985
2. Stachyra Janusz, Zdolności poznawcze i możliwości umysłowe uczniów
z uszkodzonym słuchem, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-
Skłodowskiej, Lublin 2001
Przedmiot PROMOCJA ZDROWIA PSYCHICZNEGO symbol POP-PZP
Moduł Nauki w zakresie podstaw opieki pielęgniarskiej symbol POP
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
30 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Ćwiczenia 15
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
15
ECTS 1 punkt
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_C.W47.charakteryzuje teorie
rozwojowe zdrowia
psychicznego i definiuje
zdrowie psychiczne,
K_C.W48. rozpoznaje
zagrożenia i pozytywne
czynniki w kształtowaniu
Absolwent:
K_C.U67.podejmuje działania
promujące zdrowie
psychiczne i rozpoznaje sieci
wsparcia społecznego,
K_C.U68. podejmuje działania
zapobiegające oraz
diagnostyczne dotyczące
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę zawodową i
kształtuje umiejętności, dążąc
do profesjonalizmu,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność moralną
za człowieka i wykonywanie
82
zdrowia psychicznego,
K_C.W49. omawia stres jako
determinant równowagi
biopsychospołecznej
organizmu w aspekcie zdrowia
psychicznego,
K_C.W50. wskazuje rolę
pielęgniarki w profilaktyce
wypalenia zawodowego,
agresji, przemocy i mobbingu
w różnych okresach życia
człowieka.
występowania przemocy,
agresji, mobbingu
i wypalenia zawodowego
zadań zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem i jego
rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Ćwiczenia 1. Pojęcie zdrowia psychicznego i promocji zdrowia psychicznego; czynniki
kształtujące zdrowie psychiczne.
2. Teorie rozwoju zdrowia psychicznego,
3. Emocje występujące u człowieka w poszczególnych etapach jego życia.
4. Komunikacja interpersonalna i jej wpływ na zachowanie ludzi.
5. Metody oceny zagrożenia psychiki.
6. Stres w życiu człowieka.
7. Zagrożenia w środowisku pracy: mobbing, zespół wypalenia zawodowego
8. Agresja i przemoc w życiu społecznym.
9. Profilaktyka zagrożeń zdrowia psychicznego.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Promowanie zdrowia psychicznego.
2. Zachowania agresywne wobec pracowników ochrony zdrowia.
3. Zespół wypalenia zawodowego a specyfika pracy pielęgniarki.
Metody
Nauczania
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po I semestrze.
Literatura
podstawowa
1. Baczewska B., Bielemuk A., Cegła B., Repetytorium z pielęgniarstwa, PZWL,
Warszawa 2010
2. Bilikiewicz A., Lewandowski J., Radziwiłowicz P., Psychiatria. Repetytorium.
PZWL, Warszawa 2003
3. Bilikiewicz A., Kompendium psychiatrii, psychoterapii i medycyny
psychosomatycznej, PZWL, Warszawa 2008
4. Heitzman J, (red.): Psychiatria, PZWL, Warszawa 2007
5. Kimak K., Zbiór standardów przyjęcia, opieki, socjalizacji i wypisu chorego
ze szpitala psychiatrycznego, Czelej, Lublin 2002
6. Wilczek- Różyczka E., Pielęgniarstwo psychiatryczne, Czelej, Lublin 2008
Literatura
uzupełniająca
1. Grzywa A., Oblicza psychozy, Wyd. Czelej, Lublin 2005
2. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego, Wyd. Neuro Centrum, Lublin 2003
83
3. Grzywa A., Oblicza psychozy, Wyd. Czelej
4. Namysłowska I., Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL. Warszawa 2008.
5. Wilczek-Różyczka E., Komunikowanie się z chorym psychicznie, Czelej, Lublin
2007
6. Akty prawne
7. Czasopisma
NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ
Przedmiot CHOROBY WEWNĘTRZNE
I PIELĘGNIARSTWO INTERNISTYCZNE
symbol OS-CHWiPI
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
375 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 40
Ćwiczenia 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25
Zajęcia
praktyczne
120
Praktyki
zawodowe
80 80
ECTS 14 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W3. wyjaśnia
etiopatogenezę, objawy
kliniczne, przebieg, leczenie,
rokowanie i opiekę
pielęgniarską w schorzeniach
narządów wewnętrznych,
K_D.W4. zna zasady oceny
stanu chorego w zależności
od wieku,
K_D.W5. zna zasady
diagnozowania
w pielęgniarstwie
Absolwent:
K_D.U1. gromadzi informacje,
formułuje diagnozę
pielęgniarska,
ustala cele i plan opieki,
wdraża interwencje
pielęgniarskie oraz dokonuje
ewaluacji opieki,
K_D.U2. rozpoznaje
uwarunkowania zachowania
zdrowia odbiorców opieki
w rożnym wieku i stanie
zdrowia,
Absolwent:
K_D.K.1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K.2. systematycznie
wzbogaca wiedzę zawodową,
dążąc do profesjonalizmu,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe,
K_D.K7. przestrzega tajemnicy
84
internistycznym,
K_D.W6. zna zasady
planowania opieki nad
chorym w zależności od
wieku i stanu zdrowia,
K_D.W7. zna zasady
przygotowania pacjenta do
badań diagnostycznych,
opieki w trakcie oraz po
badaniach (badania
endoskopowe,
spirometryczne),
K_D.W8. charakteryzuje
grupy leków stosowanych
w terapii chorych
z dysfunkcją układu
krążenia, oddechowego,
pokarmowego, moczowego,
krwiotwórczego, narządu
ruchu oraz gruczołów
dokrewnych,
K_D.W9. charakteryzuje
techniki i procedury
pielęgniarskie stosowane w
opiece nad chorym
internistycznym,
K_D.W10. zna zasady
przygotowania chorego do
samoopieki w schorzeniach
internistycznych (np.:
cukrzycy, nadciśnieniu
tętniczym, RZS, astmie,
POCHP),
K_D.W11. różnicuje reakcje
chorego na chorobę
i hospitalizację w zależności
od wieku i stanu zdrowia,
K_D.W12. zna rolę
pielęgniarki przy przyjęciu
chorego do przedsiębiorstwa
podmiotu leczniczego
w zależności od wieku i
stanu zdrowia,
K_D.W14. zna swoiste zasady
organizacji opieki
internistycznej.
K_D.U3. prowadzi
poradnictwo pacjentów
w zakresie samoopieki
w zależności od istoty
choroby i wieku,
K_D.U6.organizuje izolację
chorych zakaźnie
w miejscach publicznych
i w warunkach domowych,
K_D.U8. diagnozuje stopień
ryzyka rozwoju odleżyn,
K_D.U9. pobiera materiał do
badań diagnostycznych
(krew, mocz, plwocina),
K_D.U10. ocenia stan ogólny
pacjenta w kierunku
powikłań po
specjalistycznych badaniach
i zabiegach
diagnostycznych,
K_D.U11. doraźnie podaje tlen
chorym (zaostrzenie stanów
astmatycznych, POCHP),
modyfikuje stałe dawki
insulin szybko i krótko
działających u chorych
z cukrzycą,
K_D.U12. przygotowuje
pacjenta do badań
diagnostycznych w różnych
schorzeniach
internistycznych (np.:
badania endoskopowe,
spirometryczne),
K_D.U13. dokumentuje
sytuację zdrowotną pacjenta
jej dynamikę zmian
i dostosowuje opiekę
pielęgniarską,
K_D.U26. przekazuje
informacje o stanie zdrowia
chorego członkom zespołu
terapeutycznego,
K_D.U28. prowadzi
dokumentację opieki nad
chorym( kartę obserwacji,
zabiegów pielęgniarskich
i raportów, kartę rejestru
zakażeń szpitalnych,
profilaktykę i leczenie
odleżyn oraz kartę
informacyjną z zaleceniami
w zakresie samoopieki),
K_D.U32. dostosowuje
interwencje pielęgniarskie
zawodowej,
K_D.K8. współdziała w ramach
zespołu interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu dylematów
etycznych z zachowaniem
zasad kodeksu etyki
zawodowej.
.
85
do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych chorego
hospitalizowanego
w oddziale wewnętrznym,
K_D.U33. przygotowuje
i podaje leki różnymi
drogami, samodzielnie lub na
zlecenie lekarza.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Diagnostyka chorób układu krążenia.
2. Choroba niedokrwienna serca /patogeneza, postacie, objawy, metody leczenia,
NZK/.
3. Nadciśnienie tętnicze.
4. Niewydolność krążenia.
5. Choroby mięśnia serca, wsierdzia i osierdzia.
6. Wady serca.
7. Zaburzenia rytmu serca.
8. Choroby naczyń obwodowych.
9. Diagnostyka chorób układu oddechowego.
10. Zapalenia płuc.
11. Choroby oskrzeli.
12. Przewlekła obturacyjna choroba płuc / niewydolność oddechowa, leczenie
tlenem/.
13. Astma oskrzelowa.
14. Nowotwory układu oddechowego.
15. Gruźlica /płuc i pozapłucna/.
16. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
17. Choroby trzustki.
18. Choroby wątroby.
19. Choroby jelit.
20. Nowotwory przewodu pokarmowego.
21. Diagnostyka chorób układu moczowego.
22. Ostra i przewlekła niewydolność nerek.
23. Kamica dróg moczowych.
24. Stany zapalne układu moczowego.
25. Choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego.
26. Cukrzyca.
27. Reumatoidalne zapalenie stawów.
28. Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa.
29. Osteoporoza.
30. Diagnostyka chorób układu krwiotwórczego.
31. Niedokrwistości i białaczki.
32. Skazy krwotoczne.
Ćwiczenia 1. Zespół terapeutyczny – zadania pielęgniarki wobec pacjenta hospitalizowanego
w oddziale internistycznym
2. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta ze schorzeniami ze strony
układu krążenia.
3. Istota kompleksowej obserwacji i pielęgnacji pacjentów w stanie zagrożenia
życia z przyczyn kardiogennych (zawał mięśnia sercowego, NZK).
4. Rola pielęgniarki w edukacji zdrowotnej i rehabilitacji chorychz dysfunkcją
układu krążenia (choroba niedokrwienna – zawał mięśnia sercowego).
5. Profilaktyka miażdżycy i nadciśnienia tętniczego – eliminacja zewnętrznych
czynników ryzyka.
6. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjentów z zaburzeniami ze strony
układu oddechowego.
86
7. Charakterystyka problemów pielęgnacyjno – opiekuńczych pacjentówz
dychawicą oskrzelową.
8. Procedury rozwiązywania problemów zdrowotnych pacjentów z
niewydolnością oddechową, POCHP.
9. Rola pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym, edukacji i kinezyterapii
pacjentów z przewlekłymi chorobami dróg oddechowych.
10. Zakres informacji niezbędnych do sformułowania diagnozy pielęgniarskiej
u pacjenta hospitalizowanego z powodu dysfunkcji przewodu pokarmowego.
11. Zakres informacji niezbędnych do sformułowania diagnozy pielęgniarskiej
u pacjenta z dysfunkcją narządu ruchu.
12. Zadania pielęgniarki wynikające z kompleksowego postępowania
terapeutycznego wobec pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, zzsk.
13. Rola i zadania pielęgniarki w diagnozowaniu chorych z dysfunkcją układu
moczowego.
14. Procedury postępowania pielęgniarskiego wobec pacjenta z ostrą i przewlekłą
niewydolnością nerek.
15. Funkcje zawodowe pielęgniarki wobec pacjentów dializowanych(zasady
dializoterapii i hemodializy).
16. Udział pielęgniarki w profilaktyce chorób układu moczowego.
17. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta z zaburzeniami ze strony
układu dokrewnego.
18. Diagnoza pielęgniarska u pacjenta z cukrzycą.
19. Funkcje zawodowe pielęgniarki wobec chorego z cukrzycą typu II.
20. Diagnoza pielęgniarska u chorego z nadczynnością i niedoczynnością gruczołu
tarczowego.
21. Diagnoza pielęgniarska u pacjenta z zapaleniem trzustki, marskością wątroby.
22. Problemy pielęgnacyjno-opiekuńcze chorych z zapaleniem wątroby.
23. Zadania diagnostyczne pielęgniarki wobec pacjenta z chorobą układu
krwiotwórczego.
24. Diagnoza pielęgniarska w sytuacji pacjenta hospitalizowanego z powodu
niedokrwistości, białaczki.
25. Rola pielęgniarki w edukacji pacjentów z niedokrwistością.
26. Problemy pielęgnacyjne chorych leczonych z powodu choroby nowotworowej.
27. Rola pielęgniarki w profilaktyce chorób nowotworowych.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
Pulmonologia:
1. Gruźlica – szeroko rozumiana prewencja i diagnostyka.
2. Metody swoiste i nieswoiste zapobiegające rozwojowi gruźlicy.
3. Nowotwory układu oddechowego – patogeneza oraz szeroko rozumiana
prewencja.
Kardiologia/choroby krwi i układu krwiotwórczego: 1. Rola pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym wobec pacjentów z wadą
serca.
2. Gorączka reumatyczna - zasady postępowania terapeutycznego pielęgniarki
wobec pacjentów.
3. Program edukacji pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i otyłością.
4. Niewydolność krążenia - klasyfikacja NYHA - zasady obserwacji i postępowania
terapeutycznego z pacjentem.
Gastrologia /choroby wątroby:
1. Zasady leczenia dietetycznego oraz odbarczającego w chorobach przewodu
pokarmowego oraz gruczołów dokrewnych.
2. Wirusowe zapalenie wątroby- profilaktyka zakażeń WZW – rola pielęgniarki.
3. Rola zawodowa pielęgniarki w edukacji pacjentów z chorobą wrzodową żołądka/
dwunastnicy. Wyjaśnij jaki wpływ na zaostrzenie procesu chorobowego ma styl
życia i używki.
Nefrologia
87
1. Pacjent z przewlekłą niewydolnością nerek /dializowany - program
kompleksowej edukacji pacjenta w zakresie samoobserwacji i samokontroli.
2. Pacjent z przewlekłą niewydolnością nerek - hemodializowany – rozpoznanie
i planowanie opieki pielęgniarskiej (analiza studium przypadku).
3. Organizacja pracy i zadania pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom w oddziale
wewnętrznym, kardiologii, nefrologii, pulmonologii.
Zajęcia
praktyczne
Oddział kardiologiczny
1. Udział pielęgniarki w specjalistycznych badaniach diagnostycznych
wykonywanych u chorych z dysfunkcją układu krążenia. Zasady
przygotowania chorych do badań diagnostycznych oraz obserwacji po
badaniach.
2. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z chorobą układu krążenia
/choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność krążenia /.
3. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta z chorobą niedokrwienną serca-
interpretacja objawów; eliminacja zagrożeń.
4. Zasady kompleksowej obserwacji i pielęgnacji chorego z zawałem mięśnia
sercowego.
5. Zasady rehabilitacji szpitalnej chorych po zawale mięśnia sercowego.
6. Rola pielęgniarki w przygotowaniu chorych z chorobą niedokrwienną serca
/ po zawale mięśnia sercowego; nadciśnieniem tętniczym/ do samokontroli
i samoopieki.
7. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z przewlekłą niewydolnością krążenia –
diagnoza pielęgniarska.
8. Planowanie opieki pielęgniarskiej wobec pacjentów z zaburzeniami rytmu
serca.
9. Współudział pielęgniarki w farmakoterapii chorych z dysfunkcją układu
krążenia – ocena efektów leczniczych oraz skutków ubocznych stosowanych
leków.
Oddział wewnętrzny specjalistyczny
1. Ocena stanu funkcjonowania układu oddechowegona podstawie wyników
badania podmiotowego i przedmiotowego .
2. Zasady przygotowania pacjentów do specjalistycznych badań diagnostycznych,
zasady obserwacji i pielęgnacji pacjentów w trakcie i po badaniach (badania
bronchoskopowe, badania spirometryczne, testy alergiczne).
3. Udział pielęgniarki w farmakoterapii chorych z chorobą układu oddechowego –
zasady tlenoterapii i fizjoterapii drzewa oskrzelowego. Podawanie leków drogą
wziewną.
4. Diagnoza pielęgniarska u pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową
i POCHP.
5. Planowanie, realizowanie i ocena postępowania pielęgnacyjnego wobec pacjenta
z chorobą nowotworową układu oddechowego.
6. Procedury rozwiązywania problemów opiekuńczych u pacjentów ze skazą
krwotoczną, niedokrwistością.
7. Udział pielęgniarki w farmakoterapii chorych - zasady obserwacji i pielęgnacji
chorych poddanych chemioterapii. Zapobieganie skutkom ubocznym
zastosowanych metod leczenia.
8. Ocena stopnia wydolności czynnościowej chorych z R.Z.S i Z.Z.S.K.
– problemy pielęgnacyjne.
9. Udział pielęgniarki w leczeniu dietetycznym, farmakologicznym,
usprawniającym chorych z chorobami narządu ruchu.
III. Oddział wewnętrzny
1. Badania specjalistyczne wykonywane w chorobach układu pokarmowego –
zasady przygotowania, obserwacji i opieki pacjentów w czasie i po badaniach
(gastroskopia, kolonoskopia, rektoskopia).
2. Zadania pielęgniarki w postępowaniu terapeutycznym wobec chorego z chorobą
88
wrzodową żołądka i dwunastnicy.
3. Edukacja chorych z dysfunkcją przewodu pokarmowego / zasady diety/.
4. Diagnoza sytuacji oraz planowanie postępowania opiekuńczego u wybranego
pacjenta z chorobą przewodu pokarmowego.
5. Problemy pielęgnacyjne i udział pielęgniarki w leczeniu chorego z marskością
wątroby, zapaleniem trzustki.
6. Diagnoza sytuacji oraz planowanie postępowania leczniczo – opiekuńczego u
pacjenta z ostrą niewydolnością nerek.
7. Zasady prowadzenia bilansu płynów. Problemy opiekuńcze chorych
dializowanych.
8. Problemy pielęgnacyjne u chorych z zakażeniem układu moczowego.
9. Zasady postępowania diagnostycznego, leczniczego, opiekuńczego wobec
pacjenta z chorobą zapalną nerek i dróg moczowych.
10. Problemy pielęgnacyjne chorych z zaburzeniami o podłożu endokryno-
logicznym – ustalenie gradacji potrzeb.
11. Udział pielęgniarki w edukacji chorych z cukrzycą- przygotowanie do
samoopieki, samoobserwacji, samokontroli - program edukacji.
12. Rola pielęgniarki w insulinoterapii oraz leczeniu dietetycznym chorych.
Praktyki
zawodowe
1. Organizacja pracy na stanowisku pielęgniarki w oddziale internistycznym .
2. Współpraca z zespołem terapeutycznym – doskonalenie procesu
komunikowania.
3. Analiza i weryfikacja informacji o stanie bio- psycho –społecznym pacjenta.
4. Prowadzenie dokumentacji medycznej.
5. Proces diagnostyczny - ocena stanu funkcjonowania poszczególnych układów
i narządów wewnętrznych.
6. Pobieranie materiału do badań diagnostycznych oraz interpretacja wyników.
7. Przygotowanie pacjenta oraz asystowanie przy badaniach diagnostycznych
specjalistycznych / inwazyjnych, nieinwazyjnych /.
8. Planowanie, wdrożenie i ocena opieki pielęgniarskiej nad pacjentemi jego
środowiskiem – proces pielęgnowania.
9. Udział i odpowiedzialność pielęgniarki w procesie leczeniai rehabilitacji -
podawanie leków, tlenoterapia, usprawnianie chorych.
10. Stworzenie pacjentowi optymalnych warunków do podtrzymaniai
zabezpieczenia biologicznych funkcji życiowych organizmu.
11. Utrzymanie higieny osobistej i otoczenia pacjenta.
12. Przygotowanie pacjenta i środowiska do samoopieki i świadczenia opieki
nieprofesjonalnej.
13. Profilaktyka zakażeń w pracy pielęgniarki.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
89
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po III semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Czech A., Tatoń J., Diabetologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2008
2. Czech A., Tatoń J., Intensywne leczenie cukrzycy typu 2. PZWL, Warszawa 2004
3. Czech A., Tatoń J., Diagnostyka internistyczna. Podręcznik dla lekarzy
i studentów. PZWL, Warszawa 2007
4. Daniluk J.,Jurkowska G.(red.), Zarys chorób wewnętrznych dla studentów
pielęgniarstwa. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2005
5. Herold G., współautorzy, Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów
i lekarzy. PZWL, Warszawa 2008
6. Januszewicz W., Kokot F.(red.), Interna. PZWL, Warszawa 2007
7. Kaszuba D., Nowicka A.(red.), Pielęgniarstwo kardiologiczne. PZWL, Warszawa
2010
8. Kokot F. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 2004
9. Kokot F., Hough R. (red.), Choroby wewnętrzne. PZWL, Warszawa 2005
10. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Modele opieki pielęgniarskiej nad chorym
dorosłym. PZWL, Warszawa 2010
11. Pączek I., Mucha K., Foroncewicz B.(red.), Choroby wewnętrzne. Podręcznik dla
studentów pielęgniarstwa i położnictwa. PZWL, Warszawa 2004
12. Szczeklik A., Gajewski P., Choroby wewnętrzne. Medycyna praktyczna, Kraków
2011
13. Talarska D., Zozulińska-Ziółkiewicz D.(red.), Pielęgniarstwo internistyczne.
PZWL, Warszawa 2011
14. Tatoń J., Intensywne leczenie cukrzycy typu 1. PZWL, Warszawa 2004
15. Zimmermann-Górska I. (red.), Reumatologia kliniczna. PZWL, Warszawa 2004
Literatura
uzupełniająca
1. Chazan R.(red.), Pneumonologia i alergologia praktyczna. ά-medica Press,
Bielsko –Biała 2002
2. Doboszyńska. A., Wrotek K., Badania czynnościowe układu oddechowego.
PZWL, Warszawa 2004
3. Droszcz W., Astma. PZWL, Warszawa 2009
4. Kokot F. (red.), Ostre stany zagrożenia życia w chorobach wewnętrznych.
PZWL, Warszawa 2003
5. Kokot F. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.
PZWL, Warszawa 2009
6. Kokot F., Hyla-Klekot L., Kokot S., Badania laboratoryjne. Zakres norm
i interpretacja. PZWL, Warszawa 2011
7. Koper D., Senatorski G., Nadciśnienie tętnicze w chorobach nerek. Poradnik dla
pielęgniarek. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2007
8. Rowińska- Zakrzewska E.M., Kuś J., Choroby układu oddechowego. PZWL,
Warszawa 2004
9. Sułek K., Wąsak-Szulkowska E.J., Hematologia w praktyce. PZWL, Warszawa
2007
10. Tatoń J. Czech A., Cukrzyca- podręcznik diagnostyki i terapii. Elamed, Katowice
2009
90
Przedmiot PEDIATRIA
I PIELĘGNIARSTWO PEDIATRYCZNE
symbol OS-PiPP
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
420 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 40
Ćwiczenia 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
30
Zajęcia
praktyczne
120 40
Praktyki
zawodowe
40 80 40
ECTS 16 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W1. wymienia objawy
zagrożenia życia u dziecka,
K_D.W2. charakteryzuje czynniki
ryzyka i zagrożeń
zdrowotnych u dzieci,
K_D.W3. wyjaśnia
etiopatogenezę, objawy
kliniczne, przebieg, leczenie,
rokowanie i opiekę
pielęgniarską
w schorzeniach: układu
krążenia (serca, naczyń
krwionośnych), układu
oddechowego, układu
nerwowego, układu
pokarmowego (żołądka, jelit,
wielkich gruczołów), wątroby,
trzustki, układu moczowego
(nerek i pęcherza moczowego),
układu kostno-stawowego,
mięśni, układu dokrewnego
oraz krwi,
K_D.W4. zna zasady oceny stanu
chorego w zależności
od wieku dziecka,
K_D.W5. zna zasady
diagnozowania
w pielęgniarstwie
pediatrycznym,
K_D.W6. zna zasady planowania
opieki nad chorym dzieckiem,
Absolwent:
K_D.U1. gromadzi informacje,
formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele i
plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie
oraz dokonuje ewaluacji
opieki,
K_D.U2. rozpoznaje
uwarunkowania zachowania
zdrowia odbiorców opieki
w różnym wieku i stanie
zdrowia,
K_D.U3. prowadzi poradnictwo
w zakresie samoopieki
dzieci w różnym stanie
zdrowia, dotyczące wad
rozwojowych, chorób
i uzależnień,
K_D.U5. prowadzi profilaktykę
powikłań w przebiegu
chorób,
K_D.U6. organizuje izolację
chorych zakaźnie
w miejscach publicznych
i w warunkach domowych,
K_D.U7. ocenia rozwój
psychofizyczny dziecka,
wykonuje testy
przesiewowe, wykrywa
zaburzenia w rozwoju,
K_D.U9.pobiera materiał do
Absolwent:
K_D.K1.szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2.systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K3.przestrzega wartości,
powinności i sprawności
moralnych w opiece,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność
moralną za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki
zawodowej,
91
K_D.W7. zna zasady
przygotowania, opieki
w trakcie oraz po badaniach
i zabiegach diagnostycznych
wykonywanych u dzieci
w różnym stanie i różnych
grupach wiekowych,
K_D.W8. charakteryzuje grupy
leków i ich działanie na układy
i narządy chorego w różnych
schorzeniach w zależności od
wieku i stanu z
uwzględnieniem działań
niepożądanych, interakcji
z innymi lekami i dróg
podania,
K_D.W10. zna zasady
przygotowania chorego do
samoopieki w zależności od
wieku i stanu zdrowia,
K_D.W11. różnicuje reakcje
chorego na
chorobę/hospitalizację
z uwzględnieniem wieku
i stanu,
K_D.W12. wyjaśnia rolę
pielęgniarki przy przyjęciu
chorego dziecka do
przedsiębiorstwa podmiotu
leczniczego
z uwzględnieniem kryterium
wieku,
K_D.W14. zna swoiste zasady
organizacji opieki
specjalistycznej, pediatrycznej
w Polsce,
K_D.W18. wyjaśnia patofizjologię
i objawy kliniczne chorób
wieku rozwojowego: układu
oddechowego, układu
krążenia, dróg moczowych,
układu pokarmowego, chorób
alergicznych oraz chorób krwi,
K_D.W27. zna etiopatogenezę
i objawy kliniczne
podstawowych zaburzeń
psychicznych u dzieci.
badań diagnostycznych,
K_D.U10. ocenia stan ogólny
pacjenta w kierunku
powikłań po
specjalistycznych badaniach
diagnostycznych
i powikłań pooperacyjnych,
K_D.U11.doraźnie podaje tlen,
modyfikuje dawkę stałą
insuliny szybko
i krótkodziałającej,
K_D.U12.przygotowuje chorego
do badań diagnostycznych
pod względem fizycznym
i psychicznym,
K_D.U20. rozpoznaje
powikłania leczenia
farmakologicznego,
dietetycznego,
rehabilitacyjnego, leczniczo-
pielęgnacyjnego,
K_D.U22. prowadzi rozmowę
terapeutyczną,
K_D.U32. dostosowuje
interwencje pielęgniarskie
do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych,
K_D.U33.przygotowuje i podaje
leki różnymi drogami,
samodzielnie lub na zlecenie
lekarza.
K_D.K9. jest otwarty na
rozwój podmiotowości
własnej i pacjenta,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami,
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Odrębności anatomiczne i czynnościowe wieku dziecięcego.
2. Problemy żywieniowe wieku rozwojowego.
3. Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny i leczenie chorób układu oddechowego
u dzieci. Wybrane zagadnienia z laryngologii dziecięcej.
4. Choroby alergiczne - etiologia, patogeneza, obraz kliniczny, diagnoza i leczenia.
5. Etiologia, patogeneza, obraz kliniczny i leczenie chorób układu pokarmowego
u dzieci.
92
6. Symptomatologia i postępowanie lecznicze w chorobach układu krążenia. Wady
serca.
7. Choroby nerek i dróg moczowych, diagnostyka i leczenie.
8. Wybrane zagadnienia z neurologii dziecięcej.
9. Wybrane zagadnienia z endokrynologii dziecięcej.
10.Cukrzyca wieku dziecięcego; specyfika cukrzycy u dzieci, zasady leczenia.
11.Etiologia, patogeneza, obraz kliniczny i leczenie wybranych chorób układowych
tkanki łącznej u dzieci.
12.Choroby zakaźne i pasożytnicze wieku dziecięcego – rozpoznanie różnicowe.
13.Nowotwory u dzieci.
14.Stany nagłe w pediatrii.
Ćwiczenia 1. Rola i zadania pielęgniarki w zespole terapeutycznym. Funkcje zawodowe
pielęgniarki pediatrycznej. Proces pielęgnowania jako metoda pracy pielęgniarki
pediatrycznej.
2. Rola pielęgniarki w diagnostyce zaburzeń rozwoju somatycznego –metodologia
testu przesiewowego, interpretacja wyników.
3. Zasady pielęgnowania niemowlęcia, dziecka małego, starszego i w okresie
dojrzewania.
4. Procedury i standardy pielęgnowania dziecka w schorzeniach wieku dziecięcego
w poszczególnych okresach rozwojowych (choroby: układu oddechowego,
krążenia, moczowego, pokarmowego, krwiotwórczego, nerwowego, kostnego,
alergie, choroby endokrynologiczne).
5. Udział pielęgniarki w badaniach diagnostycznych, terapii oraz planowaniu działań
profilaktycznych.
6. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów zdrowotnych typowych dla
młodzieży.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Najczęstsze problemy związane z odżywianiem dzieci i młodzieży (niedożywienie,
nadwaga, otyłość).
2. Zaburzenia odżywiania – anoreksja, bulimia.
3. Dziecko nadpobudliwe (ADHD).
4. Dziecko autystyczne.
5. Dziecko z Zespołem Downa.
6. SIDS – Zespół Nagłej Śmierci Łóżeczkowej.
7. Problematyka dziecka maltretowanego.
Zajęcia
praktyczne
1. Specyfika i organizacja oddziału pediatrycznego. Nawiązanie współpracy
z zespołem oddziału. Zadania pielęgniarki pediatrycznej.
2. Metody diagnostyki i terapii - przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych,
pielęgnowanie w trakcie i po badaniach.
3. Specyfika chirurgii wieku dziecięcego. Przygotowanie dzieci do zabiegu
operacyjnego. Opieka pooperacyjna u dzieci.
4. Zapobieganie zakażeniom szpitalnym w oddziale pediatrycznym i oddziale
chirurgii dziecięcej – obowiązujące procedury i standardy.
5. Zasady prawidłowego nawiązania kontaktu z dzieckiem i jego rodziną.
6. Zbieranie wywiadu. Badanie przedmiotowe i podmiotowe dziecka. Metody oceny
rozwoju fizycznego i psychoruchowego dzieci i młodzieży.
7. Działania pielęgnacyjno-opiekuńcze w chorobach zakaźnych wieku dziecięcego -
zakażenia bakteryjne; choroby wirusowe; wirusowe zapalenie wątroby A i B,
zapalenie wątroby typu C.
8. Pielęgnowanie dzieci w wybranych jednostkach chorobowych – przyczyny,
objawy, rozpoznanie, leczenie, pielęgnowanie, zapobieganie powikłaniom
i zasady profilaktyki:
- specyfika pielęgnowania dzieci z mukowiscydozą,
- nawracające i przewlekłe bóle brzucha; celiakia; choroba wrzodowa,
- choroby nowotworowe u dzieci: białaczki; chłoniaki,
- zapalne układowe choroby tkanki łącznej u dzieci: gorączka reumatyczna;
93
młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów,
- zaburzenia hormonalne i choroby metaboliczne u dzieci: choroby tarczycy;
cukrzyca, krzywica.
9. Pielęgnowanie dzieci w wybranych jednostkach chorobowych – przyczyny,
objawy, rozpoznanie, leczenie, pielęgnowanie, zapobieganie powikłaniom i zasady
profilaktyki:
- wodogłowie; przepukliny oponowo-mózgowe, oponowo-rdzeniowe,
- przepuklina pachwinowa, przepuklina pępkowa; ostre zapalenie wyrostka
robaczkowego; krwawienia z przewodu pokarmowego,
- wady rozwojowe nerek i dróg moczowych; kamica układu moczowego; ostra
i przewlekła niewydolność nerek,
- urazy czaszkowo-mózgowe u dzieci,
- choroba oparzeniowa u dzieci,
- opatrunek gipsowy, unieruchomienie na wyciągu.
- zasady postępowania w stanach zagrożenia życia u dzieci.
Praktyki
zawodowe
Oddział dziecięcy:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad dzieckiem ze schorzeniami wieku
rozwojowego leczonego zachowawczo.
Oddział chirurgii dziecięcej:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad dzieckiem ze schorzeniami
chirurgicznymi leczonego operacyjnie.
Metody
nauczania
Wykłady:
wykład informacyjny,
wykład problemowy,
dyskusja dydaktyczna,
metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
metoda programowana z użyciem komputera,
studium przypadku,
pokaz na fantomie i modelu,
film,
dyskusja dydaktyczna,
pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
studiowanie literatury,
prezentacja multimedialna,
dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
zajęcia praktyczne w pracowni umiejętności pielęgniarskich; w oddziałach
szpitalnych - pediatrycznym i chirurgii dziecięcej, w żłobku,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Praktyki zawodowe:
praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po V semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Bałanda-Bałdyga A., Skurzak A., Iwanowicz-Palus G.J., Opieka nad
noworodkiem, PZWL, Warszawa 2008
94
2. Banaszkiewicz A., Radzikowski A. (red.), Pediatria. Podręcznik dla studentów
pielęgniarstwa. Wyd. Medipage, Warszawa 2008
3. Barczykowska E., Szewczyk M.T., Ślusarz R., Pielęgniarstwo w pediatrii,
Borgis, Warszawa 2006
4. Borkowski W., Opieka pielęgniarska nad noworodkiem, Wyd. Medycyna
Praktyczna, 2007
5. Cepuch G., Krzeczowska B., Perek M., Twarduś K., Modele pielęgnowania
dziecka przewlekle chorego. Podręcznik dla studiów medycznych, PZWL,
Warszawa 2011
6. Krawczyński M. (red.), Żywienie dzieci w zdrowiu i chorobie, Help-Med
Wydawnictwa Medyczne, Kraków 2008
7. Krawczyński M., Propedeutyka pediatrii, PZWL, Warszawa 2009
8. Kubicka K., Kawalec W. (red.), Pediatria, t.1/2, PZWL, Warszawa 2010
9. Obuchowicz A. (red.), Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii, PZWL,
Warszawa 2007
10. Pawlaczyk B. (red.), Pielęgniarstwo pediatryczne, PZWL, Warszawa 2007
11. Pawlaczyk B. (red.), Zarys pediatrii. Podręcznik dla studiów medycznych, PZWL,
Warszawa 2006
12. Rakowska-Róziewicz (red.), Wybrane standardy i procedury w pielęgniarstwie
pediatrycznym. Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych, Czelej, Lublin 2001
Literatura
uzupełniająca
1. Baker C. (red.), Choroby zakaźne u dzieci, PZWL, Warszawa 2009
2. Bożkowa K., Siwińska-Gołębiowska H., Prokopczyk J., Kamińska E.,
Dawkowanie leków u noworodków, dzieci i młodzieży, PZWL, Warszawa 2008
3. Chybicka A. (red.), Od objawu do nowotworu. Wczesne rozpoznawanie chorób
nowotworowych u dzieci, Urban & Partner, Wrocław 2009
4. Czernik J. (red.), Chirurgia dziecięca, PZWL, Warszawa 2005
5. Dróżdż-Gessner Z. (red. wyd. pol.), Pielęgniarstwo pediatryczne Delmara, Wyd.
Urban & Partner, Wrocław 2006
6. El Habbal M.H., Marks S.D., Smith P.K., Spitz L., Strobel S., Choroby wieku
dziecięcego, PZWL, Warszawa 2010
7. Kawalec W., Kubicka K.(red.), Repetytorium z pediatrii, PZWL, Warszawa 2005
8. Kawalec W., Milanowski A.(red.): Diagnostyka różnicowa najczęstszych
objawów w praktyce pediatrycznej, PZWL, Warszawa 2003
9. Koper A., Wrońska I, Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą
nowotworową, Czelej, Lublin 2003
10. Muscari M.E. (red. wyd. pol. Bernat K.), Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne,
PZWL, Warszawa 2010
11. Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M. (red.), Karmienie piersią.
Podręcznik, Komitet Upowszechniania Karmienia Piersią, Warszawa 2006
12. Otto–Buczkowska E. (red.), Cukrzyca w populacji wieku rozwojowego - co
nowego?, Wyd. Cornetis, Wrocław 2009
13. Otto–Buczkowska E. (red.), Pediatria - co nowego?, Wyd. Cornetis, Wrocław
2007
14. Pietrzyk J. (red.), Wybrane zagadnienia z pediatrii, t. I-V, Wyd. UJ, Kraków
2005
15. Pilewska-Kozak A.B. (red.), Opieka nad wcześniakiem, PZWL, Warszawa 2009
16. Piskorz-Ogórek K. (red.), Wybrane programy edukacji zdrowotnej w pediatrii.
Praktyczny poradnik dla pielęgniarek, studentów pielęgniarstwa i zdrowia
publicznego, Wyd.Verlag Dashofer, Warszawa 2010
17. Quattromani F., Handal G., Lampe R., Pediatria: pytania i odpowiedzi, PZWL,
Warszawa 2009
18. Stack Ch., Dobbs P., Podstawy intensywnej terapii dzieci, PZWL, Warszawa
2007
19. Stelmach I.M. (red.), Astma dziecięca. Wybrane zagadnienia, PZWL, Warszawa
2008
95
20. Strużyna J., Wczesne leczenie oparzeń, PZWL, Warszawa 2006
21. Woynarowska B. (red.), Profilaktyka w pediatrii, PZWL, Warszawa 2008
22. Wójcik R. (przeł.), Leczenie bólu nowotworowego i opieka paliatywna nad
dziećmi, Warszawskie Hospicjum dla dzieci, Media Rodzina, Warszawa 2001
23. Zakrzewski K.(red.), Nowotwory mózgu wieku dziecięcego, Czelej, Lublin 2004
24. Zawitkowski P., Co nieco o rozwoju dziecka, Wyd. Zawitkowski i Sp.,
Warszawa 2007
Przedmiot CHIRURGIA
I PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE
symbol OS-
CHiPCH
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
375 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 40
Ćwiczenia 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25
Zajęcia
praktyczne
120
Praktyki
zawodowe
160
ECTS 14 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W3.wyjaśnia etiopatogenezę,
objawy kliniczne, przebieg,
leczenie, rokowanie i opiekę
pielęgniarską w schorzeniach
chirurgicznych,
K_D.W 5.zna zasady diagnozowania
w pielęgniarstwie chirurgicznym,
K_D.W 6.zna zasady planowania
opieki nad chorym w zależności
od wieku i stanu zdrowia,
K_D.W 7.zna zasady przygotowania
pacjenta, opieki w trakcie oraz po
badaniach i zabiegach
Absolwent:
K_D.U1.gromadzi informacje
o pacjencie chirurgicznym,
formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele
i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie
oraz dokonuje ewaluacji
opieki,
K_D.U 2.organizuje opiekę
pielęgniarską nad pacjentem
po zabiegu operacyjnym,
uwzględniając tryb przyjęcia
do szpitala, typ zabiegu,
Absolwent:
K_D.K.3. szanuje
godność i autonomię
osób powierzonych
opiece,
K_D.K.4. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K5. przestrzega
praw pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie
i dokładnie wykonuje
powierzone obowiązki
96
diagnostycznych wykonywanych
u pacjentów w różnym wieku
i stanie zdrowia,
K_D.W8.charakteryzuje grupy leków
i ich działanie na chorego
w różnych schorzeniach
chirurgicznych z uwzględnieniem
działań niepożądanych, interakcji
z innymi lekami i dróg podania,
K_D.W10. zna zasady przygotowania
chorego do samoopieki
w zależności od jego wieku i stanu
zdrowia,
K_D.W12.zna rolę pielęgniarki przy
przyjęciu chorego do
przedsiębiorstwa podmiotu
leczniczego w zależności od
wieku i stanu zdrowia,
K_D.W30.zna zasady żywienia
chorych, z uwzględnieniem
leczenia dietetycznego, wskazań
przed- i pooperacyjnych,
K_D.W31. charakteryzuje czynniki
zwiększające ryzyko
okołooperacyjne,
K_D.W32. zna zasady przygotowania
pacjenta do zabiegu operacyjnego
w trybie pilnym i nagłym oraz
w chirurgii jednego dnia,
K_D.W 33. zna kierunki obserwacji
pacjenta po zabiegu operacyjnym,
w celu zapobiegania wczesnym
i późnym powikłaniom,
K_D.W.34wymienia objawy,
charakteryzuje przebieg i sposoby
postępowania w określonych
jednostkach chorobowych
leczonych chirurgicznie,
K_D.W35.wyjaśnia działania
zintegrowanego systemu opieki
stomijnej i innych stowarzyszeń na
rzecz zdrowia,
K_D.W41.zna zasady przygotowania sali
operacyjnej do zabiegu w znieczuleniu
ogólnym i regionalnym,
K_D.W42.charakteryzuje kierunki
obserwacji pacjenta w trakcie zabiegu
operacyjnego, obejmujące
monitorowanie w zakresie
podstawowym i rozszerzonym.
rodzaj znieczulenia,
K_D.U10.ocenia stan ogólny
pacjenta w kierunku
powikłań pooperacyjnych,
K_D.U 12.przygotowuje
pacjenta do badań
diagnostycznych pod
względem fizycznym
i psychicznym,
K_D.U19.prowadzi żywienie
enteralne, i parenteralne
dorosłych i dzieci
z wykorzystaniem różnych
technik,
K_D.U20.rozpoznaje
powikłania leczenia
farmakologicznego,
dietetycznego, leczniczo-
pielęgnacyjnego,
K_D.U26.przekazuje informacje
o stanie zdrowia chorego
członkom zespołu
terapeutycznego,
K_D.U29.ocenia poziom bólu,
reakcję chorego na ból
i nasilenie bólu oraz stosuje
postępowanie
przeciwbólowe,
K_D.U32.dostosowuje
interwencje pielęgniarskie
do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych,
K_D.U.33.prowadzi
dokumentację opieki nad
chorym
(kartę obserwacji, zabiegów
pielęgniarskich i raportów,
kartę rejestru zakażeń
szpitalnych, profilaktyki
i leczenia odleżyn oraz kartę
informacyjną z zaleceniami
w zakresie samoopieki.
zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki
zawodowej.
.
TREŚCI NAUCZANIA
97
Wykłady
1. Specyfika oddziału chirurgicznego
2. Przygotowanie chorego do leczenia i zabiegu operacyjnego – informacja pacjenta
i zgoda na leczenie.
3. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, równowagi kwasowo-zasadowej -
rodzaje, przyczyny i ich leczenie.
4. Wskazania i podstawowe zasady przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych.
5. Leczenie żywieniowe w chirurgii.
6. Walka z bólem w oddziale chirurgicznym. Znieczulenia- rodzaje, wskazania
i przebieg.
7. Wstrząs – przyczyny i objawy. Problemy pielęgnacyjne u chorego we wstrząsie.
8. Urazy głowy i kręgosłupa ich rozpoznawanie i leczenie. Pacjent
neurochirurgiczny.
9. Urazy układu kostno-szkieletowego i ich rozpoznawanie i leczenie.
10. Postępowanie w oparzeniach i odmrożeniach.
11. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w najczęstszych nowotworach.
12. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chirurgicznych chorobach tarczycy,
nadnerczy i trzustki.
13. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w wybranych chorobach klatki
piersiowej. Ropniak opłucnej. Odma opłucnowa. Opieka nad pacjentem z
drenażem opłucnej.
14. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chorobach chirurgicznych
przewodu pokarmowego.
15. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chirurgicznych chorobach układu
moczowo- płciowego.
16. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w chorobach tętnic i żył. Pacjent
kardiochirurgiczny.
17. Wybrane zagadnienia z chirurgii dziecięcej.
Ćwiczenia 1. Praca pielęgniarki w oddziale chirurgicznym i sali pooperacyjnej, na bloku
operacyjnym oraz w zespole poradni chirurgicznych.
2. Czynniki wpływające na adaptację chorych w oddziałach chirurgicznych.
3. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym.
4. Podstawowe zasady opieki pielęgniarskiej po zabiegach operacyjnych, reakcje
organizmu na zabieg operacyjny. rodzaje powikłań pooperacyjnych
i zapobieganie im.
5. Udział pielęgniarki w edukacji pacjentów chirurgicznych.
6. Badania diagnostyczne w wybranych schorzeniach przewodu pokarmowego
i zasady pielęgnacji pacjentów poddanych tym badaniom.
7. Pielęgnowanie pacjenta po zabiegu operacyjnym w obrębie przewodu
pokarmowego.
8. Zintegrowany system opieki stomijnej i innych stowarzyszeń o profilu
chirurgicznym.
9. Badania diagnostyczne w chorobach narządów klatki piersiowej oraz
pielęgnowanie pacjentów poddanych tym badaniom.
10. Przygotowanie i opieka pooperacyjna w przypadku zabiegów w obrębie klatki
piersiowej.
11. Badania diagnostyczne w chorobach układu moczowo-płciowego
i pielęgnowanie pacjentów poddanych tym badaniom.
12. Pielęgnowanie pacjenta ze schorzeniami w obrębie układu moczowego
z uwzględnieniem wskazań i metod leczenia chirurgicznego.
13. Pielęgnowanie pacjenta po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą
opatrunku gipsowego oraz wyciągu.
14. Aspekty pielęgnacyjne w chorobie oparzeniowej. Postępowanie doraźne
w oparzeniach.
15. Odżywianie chorych chirurgicznie.
16. Zapobieganie zakażeniom w chirurgii.
98
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Badania dodatkowe u chorych chirurgicznie: badania laboratoryjne,
rentgenowskie, ultradźwiękowe, izotopowe, endoskopowe.
2. Przeszczepianie narządów: przeszczepianie nerek, wątroby, serca, trzustki.
3. Nowotwory: klasyfikacja nowotworów i ocena zaawansowania procesu
nowotworowego, zasady leczenia nowotworów.
4. Gospodarka wodno – elektrolitowa i równowaga kwasowo-zasadowa.
5. Żywienie pozajelitowe :wskazania do żywienia pozajelitowego, stosowane
preparaty, powikłania żywienia pozajelitowego, kontrola metaboliczna w czasie
żywienia pozajelitowego.
6. Przetaczanie krwi i jej pochodnych: podstawy serologii, najczęściej stosowane
preparaty krwi, ogólne zasady przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych,
powikłania poprzetoczeniowe, przepisy prawne dotyczące przetaczania krwi i jej
preparatów.
7. Operacje kardiochirurgiczne, torakochirurgiczne: okres przedoperacyjny, opieka
pooperacyjna w kardio- i torakochirurgii.
8. Choroby naczyń obwodowych: choroby tętnic, choroby żył- obraz kliniczny,
zasady postępowania operacyjnego.
9. Zakażenia w chirurgii, etiologia, patogeneza.
10.Zaburzenia odporności u chorych chirurgicznie, zakażenie a odporność, niedobory
immunologiczne testy laboratoryjne oceny stanu odporności.
Zajęcia
praktyczne
Oddział chirurgii ogólnej:
1. Przygotowanie do zabiegu operacyjnego, pielęgnowanie w okresie tak zwanej
choroby chirurgicznej z uwzględnieniem stanów zwiększających ryzyko
operacyjne.
2. Pielęgnowanie pacjentów po zabiegu operacyjnym obrębie przewodu
pokarmowego ze szczególnym uwzględnieniem pacjentów z wyłonioną stomią.
3. Praca dydaktyczno-wychowawcza z pacjentami obciążonymi chorobą
niedokrwienną kończyn dolnych.
4. Problemy pielęgnacyjne pacjentek po mastektomii.
5. Aspekty pielęgnacyjne w chorobie oparzeniowej.
Oddział urologiczny:
1. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu schorzeń
układu moczowego.
2. Przygotowanie chorego do badań radiologicznych i endoskopowych układu
moczowego.
3. Pielęgnowanie pacjentów z kamicą układu moczowego.
4. Pielęgnowanie pacjentów po zabiegach endourologicznych i operacjach
w zakresie układu moczowego.
5. Pielęgnowanie pacjentów z drenażami dróg moczowych.
Oddział urazowo-ortopedyczny:
1. Praca dydaktyczno- wychowawcza z pacjentami oddziału urazowo-
ortopedycznego.
2. Zasady pielęgnowania chorych z obrażeniami wielomiejscowymi
i wielonarządowymi
3. Problemy pielęgnacyjne po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą
opatrunku gipsowego.
4. Problemy pielęgnacyjne po urazach narządu ruchu leczonego za pomocą wyciągu.
5. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta po amputacji kończyn.
Praktyki
zawodowe
Blok Operacyjny:
1. Poznanie struktury organizacyjnej bloku operacyjnego.
2. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta przygotowywanego do znieczulenia
(z uwzględnieniem sposobu znieczulenia).
3. Rola i zadania instrumentariuszek podczas zabiegów operacyjnych.
4. Rola zespołu operacyjnego w zapobieganiu zakażeniom w bloku operacyjnym.
99
Oddział urazowo-ortopedyczny:
1.Realizacja całościowej opieki pielęgniarskiej nad pacjentem po urazach narządu
ruchu z uwzględnieniem metod chirurgicznego leczenia(np. wyciągi, opatrunki
gipsowe, zabiegi operacyjne).
Oddział chirurgii ogólnej:
1. Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad pacjentem ze schorzeniami
chirurgicznymi leczonymi zachowawczo i operacyjnie.
2. Realizacja całościowej opieki pielęgniarskiej pacjenta leczonego w poradniach
chirurgicznych.
Oddział urologiczny:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad pacjentem ze schorzeniami
urologicznymi leczonymi zachowawczo i operacyjnie.
Metody
nauczania
Wykłady:
wykład informacyjny,
wykład problemowy,
dyskusja dydaktyczna,
metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
metoda programowana z użyciem komputera,
studium przypadku,
pokaz na fantomie i modelu,
film,
dyskusja dydaktyczna,
pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
studiowanie literatury,
prezentacja multimedialna,
dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
zajęcia praktyczne w pracowni umiejętności pielęgniarskich; w oddziałach
szpitalnych,,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Praktyki zawodowe:
praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
dyskusja dydaktyczna,
seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po III semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których
obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Ciuruś M. (red.), Pielęgniarstwo operacyjne, Wydaw. Makmed, Lublin 2007
2. Czarnecka Z., Malińska W. (red.), Instrumentarium i przebieg zabiegów:
w chirurgii, ginekologii i urologii, Wydaw. Makmed, Lublin 2006
3. Fibak J. (red.), Chirurgia . Podręcznik dla studentów, PZWL, Warszawa 2006
4. Fibak J (red.),Chirurgia. Repetytorium, PZWL, Warszawa 2006
5. Gaździk T.S .(red.), Ortopedia i traumatologia, PZWL, Warszawa 2005
6. Głuszek S. (red.), Chirurgia: podręcznik dla studentów wydziałów nauk o zdrowiu,
Czelej, Lublin 2008
7. Kapała W. (red.),Pielęgniarstwo w chirurgii, Wyd. Czelej, Lublin 2006
8. Łukieńczuk T. (red.), Pielęgniarstwo operacyjne, Wydaw. Urban&Partner,
Wrocław 2010
100
9. Rowiński W., Dziak A. (red.), Chirurgia dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa 2002
10.Walewska E. (red.), Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego, PZWL, Warszawa
2006
Literatura
uzupełniająca
1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,
Warszawa 2011
2. Hirt R., Bubser M. (red.), Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek, PZWL,
Warszawa 2010
3. Jakubaszka J. (red.), Pielęgniarstwo, Wyd. I , Wrocław, Urban & Partner 2001
4. Noszczyk W. (red.), Chirurgia T. 1-2, PZWL, Warszawa 2005
5. Pizzutillo P.D. (red. A. Gregosiewicz), Ortopedia dziecięca, Wyd. Czelej, Lublin
1999
6. Woźniewski M., Kołodziej J (red.), Rehabilitacja w chirurgii, PZWL, Warszawa
2006
Przedmiot POŁOŻNICTWO, GINEKOLOGIA
I PIELĘGNIARSTWO
POŁOŻNICZO-GINEKOLOGICZNE
symbol OS-PGiPPG
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
190 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 15
Ćwiczenia 25
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
30
Zajęcia
praktyczne
80
praktyki
zawodowe
40
ECTS 7 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W5. zna zasady
diagnozowania
w pielęgniarstwie położniczo –
ginekologicznym,
K_D.W19. omawia patofizjologię
i objawy kliniczne chorób
i stanów zagrożenia życia
noworodka i wcześniaka,
Absolwent:
K_D.U1. gromadzi informacje,
formułuje diagnozę
pielęgniarska, ustala cele
i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie
oraz dokonuje ewaluacji
opieki,
K_D.U2. rozpoznaje
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe,
101
K_D.W20. charakteryzuje
podstawy opieki nad
wcześniakiem i noworodkiem,
K_D.W21. wyjaśnia cel i zasady
opieki przedkoncepcyjnej,
K_D.W22. charakteryzuje
mechanizm i okresy porodu
fizjologicznego,
K_D.W23. zna zasady planowania
opieki nad kobieta w ciąży
fizjologicznej i połogu,
K_D.W24. identyfikuje
etiopatogenezę schorzeń
ginekologicznych.
uwarunkowania zachowania
zdrowia odbiorców opieki
w rożnym wieku i stanie
zdrowia,
K_D.U5. prowadzi
profilaktykę powikłań
w przebiegu chorób,
K_D.U22. prowadzi rozmowę
terapeutyczną,
K_D.U26. przekazuje
informacje o stanie zdrowia
kobiety członkom zespołu
terapeutycznego
K_D.U32. dostosowuje
interwencje pielęgniarskie
do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych.
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki zawodowej,
K_D.K9. jest otwarty na
rozwój podmiotowości
własnej i pacjentki,
K_D.K10. przejawia empatie
w relacji z pacjentką i jej
rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Biologiczny rytm płodności.
2. Cele i zadania opieki przedkoncepcyjnej.
3. Planowanie rodziny, metody regulacji poczęć, przygotowanie do rodzicielstwa.
4. Zapłodnienie, rozwój zarodka i płodu.
5. Zmiany zachodzące w organizmie kobiety pod wpływem ciąży.
6. Metody diagnostyczne w położnictwie i ginekologii.
7. Wybrane zagadnienia z patologii ciąży – choroby współistniejące z ciążą: gestoza,
konflikt serologiczny i ich wpływ na stan noworodka.
8. Stany zapalne narządu rodnego.
9. Profilaktyka onkologiczna i promocja zdrowia w ginekologii – rak piersi.
10.Profilaktyka onkologiczna i promocja zdrowia w ginekologii – schorzenia
nowotworowe narządu rodnego kobiety.
Ćwiczenia 1. Poradnictwo przedciążowe jako forma promocji zdrowej ciąży. Opieka nad
kobietą ciężarną z ciążą fizjologiczną
2. Czas trwania ciąży, Rozpoznanie ciąży. Sposoby obliczania terminu porodu.
3. Metody diagnostyczne w ciąży fizjologicznej i ciąży wysokiego ryzyka.
4. Przygotowanie kobiety ciężarnej i jej rodziny do świadomego uczestnictwa
w porodzie – psychoprofilaktyka porodu, szkoła rodzenia.
5. Postępowanie położniczo – pielęgnacyjne w porodzie fizjologicznym.
6. Obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu fizjologicznym, powikłanym
i po cięciu cesarskim.
7. Obserwacja i pielęgnacja noworodka dojrzałego i wcześniaka po urodzeniu
i dalszych dobach życia.
8. Standard postępowania pielęgniarskiego z noworodkiem ciężko chorym.
9. Przebieg laktacji – rola i zadania pielęgniarki w promowaniu karmienia naturalnego.
10.Problemy zdrowotne kobiet w okresie pokwitania, dojrzałości płciowej
i przekwitania.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Organizacja i funkcjonowanie opieki nad matką i dzieckiem w Polsce.
2. Zalecenia Światowej Organizacji zdrowia (WHO) w zakresie karmienia piersią:
Program Promocji Karmienia Piersią w Polsce, Inicjatywa Szpital Przyjazny
Dziecku.
3. Przygotowanie ciężarnej do cięcia cesarskiego nagłego i planowanego.
4. Połóg patologiczny: zakażenie krocza, jamy macicy, posocznica połogowa.
5. Zalety systemu roomin – in.
6. Organizacja pracy i zadania pielęgniarki w zapobieganiu zakażeniom w oddziale
położniczym
Zajęcia 1. Prowadzenie porodu fizjologicznego zgodnie z zaleceniami WHO
102
praktyczne 2. Fizjologia połogu – obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu fizjologicznym
i po cięciu cesarskim.
3. Obserwacja i pielęgnacja położnicy w połogu powikłanym.
4. Obserwacja i pielęgnacja noworodka dojrzałego i przedwcześnie urodzonego.
5. Patofizjologia, objawy kliniczne wybranych chorób noworodka i stanów
zagrożenia życia noworodka i wcześniaka.
6. Promocja karmienia piersią – przebieg laktacji, podtrzymywanie laktacji,
rozwiązywanie najczęstszych problemów związanych z laktacją.
7. Pielęgnowanie i edukacja kobiet w stanach zapalnych narządu rodnego.
8. Opieka nad kobietą z nowotworem narządu rodnego.
9. Opieka nad kobietą z nowotworem piersi.
10. Problemy zdrowotne i pielęgnowanie kobiet w wieku przekwitania
Praktyki
zawodowe
Oddział położniczy: Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad położnicą po porodzie
fizjologicznym, po porodzie zabiegowymi operacyjnym (CC).
Oddział neonatologiczny:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad:
- noworodkiem donoszonym,
- noworodkiem niedonoszonym (wcześniakiem),
- noworodkiem w stanie zagrożenia życia.
Oddział ginekologiczny:
Realizowanie pełnego zakresu zadań w opiece nad kobietą ze schorzeniami
ginekologicznymi leczoną zachowawczo i operacyjnie.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po V semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których
obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Bałanda A. (red.), Opieka nad noworodkiem, PZWL, Warszawa 2009
2. Bień A.M., Opieka nad kobietą ciężarną PZWL, Warszawa 2009
3. Boyle, M. (red), Stany nagłe w okresie okołoporodowym, PZWL, Warszawa
103
2008
4. Borkowski W.M., Bacz A., Goplańska Ż., Opieka pielęgniarska nad
noworodkiem, Kraków, WMP 1994
5. Bręborowicz G.H. (red), Położnictwo, Podręcznik dla położnych i pielęgniarek,
PZWL, Warszawa 2005
6. Dudenhausen J.W., Pschyrembel W., Położnictwo praktyczne i operacje
położnicze, PZWL, Warszawa 2009
7. Fleischer A. C.; Ultrasonografia w ginekologii i położnictwie, PZWL, Warszawa
2005
8. Kruszyński Z., Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące, PZWL,
Warszawa 2007
9. Łepecka- Klusek C., Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii,
Czelej, Lublin 2003
10. Opala T. (red.), Ginekologia: podręcznik dla położnych, pielęgniarek
i fizjoterapeutów, PZWL, Warszawa 2006
11. Paszkowski T. (red.), Wybrane zagadnienia z ginekologii i położnictwa
w praktyce lekarza rodzinnego, Wydaw. Czelej, Lublin 2005
12. Pisarski T. (red.), Położnictwo i ginekologia: podręcznik dla studentów, PZWL,
Warszawa 2001
13. Pilewska-Kozak A. B. (red.), Opieka nad wcześniakiem, PZWL, Warszawa 2009
14. Respondek-Liberska M. (red.), Kardiologia prenatalna dla położników
i kardiologów dziecięcych, Wydaw. Czelej, Lublin 2006
15. Romer T.E. (red.), Endokrynologia kliniczna: dla ginekologa, internisty
i pediatry, Springer PWN, Warszawa 1998
16. Spaczyński M., Kędzia W., Nowak-Markwitz E. (red.), Rak szyjki macicy:
profilaktyka, diagnostyka i leczenie, PZWL, Warszawa 2009
17. Stadnicka G. (red.), Opieka przedkoncepcyjna, PZWL, Warszawa 2009
Literatura
uzupełniająca
1. Bręborowicz G.H. (red.), Położnictwo i ginekologia; T. 1; Położnictwo, T. 2;
Ginekologia, PZWL, Warszawa 2006
2. Chamberlain G., Wszystko o ciąży, PZWL,Warszawa 1992
3. Domżał – Drzewicka R., E. Gałęziowska (red.), Nowoczesne metody
rozpoznawania płodności, Wyd. Makmed, Lublin 2007
4. Martus G.(red.), Ginekologia i położnictwo, Urban & Partner, Wrocław 2006
5. Pisarski T., Położnictwo i ginekologia. PZWL, Warszawa 2001
6. Troszyński M., Ćwiczenia położnicze. Warszawa, PZWL 2004
Przedmiot PSYCHIATRIA
I PIELĘGNIARSTWO PSYCHIATRYCZNE
symbol OS-PsiPPs
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest
przedmiot nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
195 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 20
Ćwiczenia 25
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
30
Zajęcia
praktyczne
80
Praktyki 40
104
zawodowe
ECTS 7 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W3. wyjaśnia etiopatogenezę,
objawy kliniczne , przebieg,
leczenie, rokowanie i opiekę
pielęgniarską w zaburzeniach
psychicznych,
K_D.W 5. zna zasady
diagnozowania w
pielęgniarstwie
psychiatrycznym,
K_D.W6. zna zasady planowania
opieki nad chorymi w zależności
od wieku i stanu zdrowia,
K_D.W 8. charakteryzuje leki
psychotropowe i ich działanie na
chorego w różnych schorzeniach
psychiatrycznych
z uwzględnieniem działań
niepożądanych, interakcji
z innymi lekami i dróg podania,
K_D.W 9. zna zasady opieki nad
pacjentem z zaburzeniami
psychicznymi,
K_D.W 14. zna swoiste zasady
organizacji opieki
psychiatrycznej
K_D.W 28. zna zasady
obowiązujące przy zastosowaniu
przymusu bezpośredniego,
K_D.W 30. zna zasady żywienia
chorych psychicznie
z uwzględnieniem leczenia
dietetycznego.
.
Absolwent:
K_D.U1. gromadzi informacje
o pacjencie
psychiatrycznym,
analizuje zebrane dane
w celu sformułowania
diagnozy pielęgniarskiej,
ustala cele i plan opieki,
wdraża interwencje
pielęgniarskie oraz
dokonuje ewaluacji opieki,
K_D.U 3. prowadzi
poradnictwo w zakresie
samoopieki pacjentów
z zaburzeniami
psychicznymi,
K_D.U 10. ocenia stan ogólny
pacjenta uwzględniając
jego reakcję na chorobę
i hospitalizację
K_D.U 12. przygotowuje
chorego do badań
diagnostycznych
i stosowanych metod
terapii w różnych
zaburzeniach
psychicznych,
K_D.U 13. dokumentuje
sytuację zdrowotną
pacjenta z zaburzenia
psychicznymi, dynamikę
jej zmian i realizowaną
opiekę pielęgniarską,
K_D.U 31. przewiduje skutki
postępowania pacjenta
z określonymi
zaburzeniami
psychicznymi,
K_D.U22. prowadzi rozmowę
terapeutyczną,
K_D.U 33. dostosowuje
interwencje pielęgniarskie
do rodzaju problemów
pielęgnacyjnych.
Absolwent:
K_D.K.5. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K.6. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki zawodowej.
TREŚCI NAUCZANIA
105
Wykłady 1. Definiowanie choroby psychicznej i zaburzeń psychicznych. Objawy zaburzeń
psychicznych.
2. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. Leczenie psychiatryczne.
3. Zespoły zaburzeń psychicznych.
4. Metody diagnostyczne stosowane w psychiatrii.
5. Zaburzenia świadomości- definicja, ilościowe i jakościowe zaburzenia
świadomości.
6. Schizofrenia-diagnostyka i terapia. Zespoły natręctw, przyczyny, diagnozowanie,
rokowanie.
7. Zaburzenia snu, odżywiania-definicje, rozpoznanie, postępowanie medyczne.
8. Zaburzenia osobowości. Upośledzenia umysłowe. Zespoły depresyjne,
postępowanie medyczne. Choroby afektywne objawy i postępowanie z chorym.
Zaburzenia dysocjacyjne, objawy ,postępowanie medyczne.
9. Zaburzenia pod postacią somatyczną- rozpoznanie-postępowanie medyczne.
Zaburzenia seksualne-objawy, postępowanie medyczne.
10.Psychozy alkoholowe. Uzależnienia, kwalifikacja, formy terapii. Samobójstwa.
11.Psychiatria sądowa. Opiniowanie sądowo-psychiatryczne.
12.Zaburzenia psychiczne wieku dziecięcego i młodzieńczego.
13.Społeczność terapeutyczna w oddziale psychiatrycznym.
14.Lecznictwo psychiatryczne w Polsce.
15.Ośrodki i zakłady terapii osób uzależnionych w Polsce.
16.Zespół terapeutyczny w oddziale psychiatrycznym. Zaliczenie przedmiotu.
Ćwiczenia 1. Specyfika pracy pielęgniarki w opiece nad osobami psychicznie chorymi. Ustawa
ochronie zdrowia psychicznego. Promocja zdrowia psychicznego.
2. Standard przyjęcia pacjenta do oddziału psychiatrycznego.
3. Pielęgnacja pacjenta objętego terapią psychiatryczną w oddziale psychiatrycznym.
4. Pielęgnacja dziecka z zaburzeniami psychicznymi przebywającym w oddziale
psychiatrycznym.
5. Pielęgnacja osoby z niedorozwojem umysłowym, przebywającym w oddziale
psychiatrycznym.
6. Komunikowanie się z chorym psychicznie.
7. Społeczność terapeutyczna w oddziale psychiatrycznym Stosowanie przymusu
bezpośredniego w oddziale psychiatrycznym.
8. Zasady organizowania opieki nad osobą z zaburzeniami psychicznymi,
psychoterapia, socjoterapia. Edukacja pacjenta z zaburzeniami psychicznymi.
9. Przygotowanie pacjenta do samoopieki. Treningi zachowań pacjenta.
10.Metody terapii stosowane w psychiatrii-udział pielęgniarki.
11.Praca pielęgniarki w środowiskowej opiece nad osobami z zaburzeniami
psychicznymi w miejscu ich zamieszkania.
12.Środowiskowe domy opieki, stowarzyszenia, ośrodki- rola i zadania w opiece nad
osobami z zaburzeniami psychicznymi, zadania pielęgniarki.
13.Standard wypisania pacjenta z oddziału psychiatrycznego.
14.Dokumentacja pielęgniarska w opiece nad pacjentem psychiatrycznym.
15.Edukacja rodziny pacjenta z zaburzeniami psychicznymi
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Zaburzenia psychiczne w różnych okresach życia człowieka. Rola pielęgniarki
w opiece nad osobami z zaburzeniami psychicznymi.
2. Choroby psychiczne - opieka pielęgniarska.
3. Psychoterapia i socjoterapia - rola pielęgniarki.
4. Pielęgnacja pacjenta w środowisku zamieszkania.
5. Komunikowanie się z pacjentem z zaburzeniami psychicznymi.
6. Nieprofesjonalne formy pomocy i opieki nad chorymi psychicznie.
7. Terapia zajęciowa w psychiatrii.
106
Zajęcia
praktyczne
Oddział psychiatryczny:
1. Specyfika pracy pielęgniarki w oddziale psychiatrycznym.
2. Problemy pielęgnacyjne u pacjentów przebywających w oddziale psychiatrycznym.
3. Zdiagnozowanie, opracowanie planu pielęgnacji, realizacja, ocena.
4. Udział pielęgniarki w leczeniu pacjenta z zaburzeniami psychicznymi.
5. Uczestniczenie pielęgniarki w psychoterapii indywidualnej i grupowej pacjentów
z zaburzeniami psychicznymi.
6.Przygotowanie pacjenta do samoopieki z udziałem rodziny.
Praktyki
zawodowe
1. Problemy pielęgnacyjne występujące u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi,
przebywających w oddziale psychiatrycznym.
2. Ustalenie planu pielęgnacji wybranych pacjentów.
3. Realizacja planu pielęgnacji pod nadzorem nauczyciela.
4. Ocena realizacji planu pielęgnacji.
5. Ocena i samoocena, podsumowanie zajęć.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po V semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na których
obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Baczewska B., Bielemuk A., Cegła B., Repetytorium z pielęgniarstwa. PZWL,
Warszawa 2010
2. Bilikiewicz A., Lewandowski J., Radziwiłowicz P., Psychiatria. Repetytorium.
PZWL, Warszawa 2003
3. Bilikiewicz A., Kompendium psychiatrii, psychoterapii i medycyny
psychosomatycznej, PZWL, Warszawa 2008
4. Heitzman J, (red.), Psychiatria, PZWL, Warszawa 2007
5. Kimak K., Zbiór standardów przyjęcia, opieki, socjalizacji i wypisu chorego ze
szpitala psychiatrycznego, Czelej, Lublin 2002
6. Wilczek-Różyczka E., Pielęgniarstwo psychiatryczne, Czelej, Lublin 2008
Literatura
uzupełniająca
1. Grzywa A., Oblicza psychozy. Czelej, Lublin 2005
2. Płotka A., Zdrowy styl życia psychicznego. Wyd. Neuro Centrum, Lublin 2003
3. Grzywa A., Oblicza psychozy. Wyd. Czelej
107
4. Namysłowska I., Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL. Warszawa 2008
5. Wilczek-Różyczka E., Komunikowanie się z chorym psychicznie, Czelej, Lublin
2007
6. Akty prawne.
Przedmiot ANESTEZJOLOGIA
I PIELĘGNIARSTWOW ZAGROŻENIU ŻYCIA
symbol OS-AiPZŻ
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
160godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 20
Ćwiczenia 30
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
30
Zajęcia
praktyczne
40
Praktyki
zawodowe
40
ECTS 6 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W1. wymienia objawy
zagrożenia życia w różnym
wieku,
K_D.W2. zna zasady oceny
stanu pacjenta w stanach
zagrożenia życia,
K_D.W5. zna zasady
diagnozowania
w pielęgniarstwie
anestezjologicznym,
K_D.W6. zna zasady
planowania opieki nad
chorymi w zależności od
wieku i stanu zdrowia,
K_D.W3. charakteryzuje
techniki i procedury
pielęgniarskie stosowane
u chorych w stanach
zagrożenia życia,
K_D.W 8. charakteryzuje
grupy leków stosowanych
w anestezjologii,
K_D.W26. zna metody
i techniki oraz narzędzia
oceny stanu świadomości
i przytomności,
Absolwent:
K_D.U 11. doraźnie podaje tlen,
K_D.U16. rozpoznaje stany
nagłego zagrożenia życia,
K_D.U 17.wykonuje defibrylację
automatyczną
i bezprzyrządowe udrażnianie
dróg oddechowych,
K_D.U 19. prowadzi żywienie
enteralne i parenteralne
dorosłych i dzieci
z wykorzystaniem różnych
technik, w tym pompy
obrotowo-perystaltycznej,
K_D.U 21. pielęgnuje pacjenta
z przetoką, rurką intubacyjną
i tracheotomijną,
K_D.U 25. prowadzi,
dokumentuje i ocenia bilans
płynów,
K_D.U 26. przekazuje informacje
o stanie zdrowia chorego
znajdującego się w stanie
zagrożenia życia członkom
zespołu terapeutycznego,
K_D.U 27. asystuje lekarzowi
w trakcie badań
Absolwent:
K_D.K.2.systematycznie
wzbogaca wiedzę zawodową
i doskonali umiejętności
zawodowe,
K_D.K5.przestrzega prawa
pacjenta,
K.D.K.6.rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe.
108
K_D.W 40. zna standardy
i procedury postępowania
w stanach zagrożenia
życia,
K_D.W 43. zna przebieg
procesu znieczulania oraz
zasady i metody opieki nad
pacjentem po znieczuleniu,
K_D.W 44. charakteryzuje
metody znieczulenia
regionalnego i zadania
pielęgniarki
anestezjologicznej
w trakcie i po znieczuleniu
regionalnym,
K_D.W 45. rozpoznaje stany
zagrożenia życia i opisuje
monitorowanie pacjentów
metodami przyrządowymi
i bezprzyrządowymi,
K_D.W 46. objaśnia
algorytmy postępowania
resuscytacyjnego
w zakresie BLS/ ALS,
K_D.W 47. zna zasady
profilaktyki zakażeń
w oddziałach intensywnej
terapii.
diagnostyczno-leczniczych.
K_D.U 28. prowadzi
dokumentację opieki nad
chorymi.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Zadania i organizacja oddziału intensywnej terapii.
2. Monitorowanie kliniczne i przyrządowe parametrów funkcji życiowych.
3. Zasady postępowania w stanach zagrożenia życia – resuscytacjakrążeniowo-
oddechowa.
4. Postępowanie i opieka nad pacjentem we wstrząsie.
5. Zasady tlenoterapii – sztuczna wentylacja płuc.
6. Chory nieprzytomny – postępowanie z chorym w śpiączce.
7. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.
8. Postępowanie z pacjentem po urazie czaszkowo-mózgowym – ocena stanu
świadomości.
9. Wybrane zagadnienia z transplantologii.
10.Żywienie enteralne i parenteralne chorego w oddziale intensywnej terapii.
109
Ćwiczenia 1. Zadania i kompetencje pielęgniarki anestezjologicznej w zespole terapeutycznym
oddziału intensywnej terapii.
2. Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy pacjentów leczonych
w oddziale intensywnej terapii.
3. Pielęgnowanie chorego nieprzytomnego.
4. Pielęgnowanie chorego zaintubowanego i z tracheostomią.
5. Opieka nad pacjentem po resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
6. Zadania diagnostyczne, lecznicze i opiekuńcze wobec chorego we wstrząsie.
7. Zadania pielęgniarki w postępowaniu z chorym w obrzęku płuc.
8. Rozpoznawanie stanów zagrożenia życia i planowanie opieki nad pacjentem.
9. Zasady pielęgnacji dojścia do naczyń krwionośnych.
10. Pielęgnowanie pacjentów po urazach czaszkowo-mózgowych.
11. Zasady opieki nad chorym z niewydolnością nerek.
12. Podstawy elektrokardiografii, technika wykonywania EKG, cechy
fizjologicznego elektrokardiogramu – udział pielęgniarki w elektroterapii.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Podstawowe zabiegi diagnostyczne i terapeutyczne wykonywane w oddziale
intensywnej terapii.
2. Zatrucia – zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem:
a. zatrucie barbituranami i środkami nasennymi,
b. zatrucie alkoholem,
c. zatrucie związkami fosforoorganicznymi (pescytydami),
d. zatrucie grzybami,
e. zatrucie tlenkiem węgla (czadem).
3. Wpływ wysokich i niskich temperatur na organizm.
4. Neurologiczne i neurochirurgiczne stany zagrożenia życia.
5. Specyfika leczenia i pielęgnacji dzieci w stanie zagrożenia życia.
6. Ochrona przed zakażeniami przenoszonymi drogą krwi.
7. Ogólne zasady ochrony przed zakażeniami w oddziale intensywnej terapii.
8. Następstwa pracy w warunkach stałego zagrożenia:
a. stres i obciążenie pracą,
b. obrona przed stresem i wypadkiem zawodowym.
9. Zasady diagnozowania i leczenia bólu.
Zajęcia
praktyczne
1. Zabiegi wykonywane w czasie resuscytacji krążeniowo-oddechowej –
defiblyracja, kardiowersja, stymulacja. Planowanie opieki nad pacjentem po
nagłym zatrzymaniu krążenia- monitorowanie podstawowych programów funkcji
życiowych.
2. Niedrożność dróg oddechowych i sposoby jej usuwania. Pielęgnowanie pacjenta
z rurką intubacyjną i tracheostomijną.
3. Ocena wentylacji oddechowej w leczeniu respiratorem – badanie gazometryczne.
4. Zasady obowiązujące przy podawaniu tlenu – tlenoterapia kontrolowana.
5. Udział pielęgniarki w zapewnieniu prawidłowej gospodarki wodno-elektrolitowej
i kwasowo-zasadowej.
6. Zasady obowiązujące podczas żywienia dojelitowego i pozajelitowego.
7. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu i rozpoznawaniu urazów czaszkowo-
mózgowych. Badania diagnostyczne i działania terapeutyczno - opiekuńcze
wobec chorego z ostrą niewydolnością nerek.
Praktyki
zawodowe
1. Realizacja kompleksowej opieki nad pacjentami w oddziale intensywnej terapii.
2. Działania pielęgniarki w stanach bezpośredniego zagrożenia życia.
3. Obsługa aparatury diagnostycznej, nadzorującej oraz wspomagającej lub
zastępującej czynności życiowe pacjentów hospitalizowanych w oddziale
intensywnej terapii.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
110
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po V semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,
Warszawa 2001
2. Cline David M.(red. wyd. Juliusz Jakubaszko): Medycyna ratunkowa, Wyd.
Urban & Partner, Wrocław 2003
3. Colguhoun M.C., Handley A.J., Evans T.R. (red. wyd. Juliusz Jakubaszko): ABC
resuscytacji, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006
4. Dobrogowski J., Wordliczek J. (red.), Medycyna bólu, PZWL, Warszawa 2005
5. Hirt R., Bubser M., Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek. PZWL, Warszawa
1994
6. Jakubaszko J. (red.), ABC intensywnej terapii, Górnicki Wydawnictwo
Medyczne, Wrocław 2004
7. Kamiński B., Dziak A., Postępowanie w stanach zagrożenia życia, PZWL,
Warszawa 1999
8. Kamiński B., Kubler A. (red.), Anestezjologia i intensywna terapia, PZWL,
Warszawa 2002
9. Kamiński B., Anestezja i intensywna opieka medyczna dla pielęgniarek. PZWL,
Warszawa 1998
10. Krajewska-Kułak E., Rolka H., Jankowiak B (red.), Standardy i procedury
pielęgnowania chorych w stanach zagrożenia życia, PZWL, Warszawa 2009
11. Kruszyński Z., Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące, PZWL,
Warszawa 2007
12. Kruszyński Z., Wstrząs septyczny. Znieczulenie z użyciem małych przepływów,
PZWL, Warszawa 2007
13. Kruszyński Z., Zespół ostrych zaburzeń oddechowych (ARDS). Postępowanie w
trudnej intubacji, PZWL, Warszawa 2007
14. Kruszyński Z., Znieczulenie ogólne. Zatorowość płucna, PZWL, Warszawa
15. Krzemińska-Pakuła M. (red.), Ostre stany zagrożenia życia w chorobach
wewnętrznych. PZWL. Warszawa 1992
16. Kózka M., Stany zagrożenia życia. Wybrane standardy i procedury postępowania
pielęgniarskiego. Wyd. UJ 2001
111
17. Sefrin P., Schua R., Postępowanie w nagłych przypadkach, Urban & Partner,
Wrocław 2005
18. Smreka J. (red.), ABC oparzeń, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław
2007
19. Strużyna J. (red.), Oparzenia w katastrofach i masowych zdarzeniach, PZWL,
Warszawa 2004
20. Strużyna J. (red.), Wczesne leczenie oparzeń, PZWL, Warszawa 2006.
21. Szuster H, Pop T., Weilmann L., Kompendium intensywnej opieki medycznej
łącznie z zatruciami. PZWL, Warszawa 1994
22. Watt J.P., Podręcznik doraźnej pomocy medycznej, PZWL, Warszawa 2001
23. Widomska - Czekajska T., Internistyczna intensywna terapia i opieka
pielęgniarska. PZWL, Warszawa 1991
24. Wołowicka L., Dyk D. (red.), Anestezjologia i intensywna opieka: klinika i
pielęgniarstwo, PZWL, Warszawa 2007
Literatura
uzupełniająca
1. Brongel L., Duda K. (red.), Mnogie i wielonarządowe obrażenia ciała, PZWL,
Warszawa 2011
2. Hirt R., Bubser M. (red.), Podręcznik anestezjologii dla pielęgniarek, PZWL,
Warszawa 2010
3. Jakubaszka J. (red.), Pielęgniarstwo, Wyd. I , Wrocław, Urban & Partner 2001
4. Noszczyk W. (red.), Chirurgia T. 1-2, PZWL, Warszawa 2005
5. Pizzutillo P.D. (red. A. Gregosiewicz), Ortopedia dziecięca, Wyd. Czelej, Lublin
1999
6. Woźniewski M., Kołodziej J (red.), Rehabilitacja w chirurgii, PZWL, Warszawa
2006
Przedmiot REHABILITACJA
I PIELĘGNOWANIE NIEPEŁNOSPRAWNYCH
symbol OS-RiPN
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
230 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 20
Ćwiczenia 25
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25
Zajęcia
praktyczne
80
Praktyki
zawodowe
80
ECTS 9 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent: Absolwent: Absolwent:
112
K_D.W2. charakteryzuje
czynniki ryzyka i zagrożeń
występowania
niepełnosprawności,
K_D.W3. wyjaśnia etiopatoge-
nezę, objawy kliniczne,
przebieg, leczenie,
rokowanie i opiekę
pielęgniarską w schorzeniach
układu krążenia, układu
oddechowego, układu
kostno-stawowego, mięśni,
K_D.W9. charakteryzuje techniki
i procedury pielęgniarskie
stosowane w opiece nad
chorym niepełnosprawnym,
w zależności od jego wieku
i stanu zdrowia,
K_D.W17. zna zasady
aktywizacji chorego
niepełnosprawnego,
K_D.W25. zna następstwa
długotrwałego
unieruchomienia,
K_D.W37. zna podstawowe
kierunki rehabilitacji
leczniczej (ergoterapia,
psychoterapia, kinezyterapia,
fizjoterapia),
K_D.W38. charakteryzuje
przebieg i sposoby
postępowania rehabilitacyj-
nego w jednostkach
chorobowych,
K_D.W39. zna formy
rehabilitacji zawodowej.
K_D.U1. gromadzi informacje,
formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele
i plan opieki oraz wdraża
interwencje pielęgniarskie
w odniesieniu do pacjentów
niepełnosprawnych,
K_D.U2. rozpoznaje
uwarunkowania zachowania
zdrowia osób
niepełnosprawnych,
K_D.U3. prowadzi poradnictwo
w zakresie samoopieki
pacjentów
niepełnosprawnych,
K_D.U4. motywuje chorego
niepełnosprawnego i jego
opiekunów do wejścia do
grupy wsparcia,
K_D.U18. instruuje pacjenta
i jego opiekuna w zakresie
użytkowania sprzętu
pielęgnacyjno-
rehabilitacyjnego oraz
środków pomocniczych,
K_D.U24. prowadzi rehabilitację
przyłóżkową i usprawnianie
ruchowe pacjenta oraz
aktywizację z wykorzysta-
niem elementów terapii
zajęciowej,
K_D.U32. dostosowuje
interwencje pielęgniarskie do
rodzaju problemów
pielęgnacyjnych osób
niepełnosprawnych.
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność moralną
za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki
zawodowej,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Problematyka kalectwa w Polsce. Cele zadania rehabilitacji kompleksowej.
2. Elementy rehabilitacji leczniczej i społeczno – zawodowej.
3. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu ubytków funkcjonalnych w sferze
somatycznej i psychicznej.
4. Możliwości sterowania procesami regeneracji, kompensacji i adaptacji
w wybranych sytuacjach klinicznych.
5. Ogólne zasady rehabilitacji w następstwie urazów (m.in. kończyn i kręgosłupa),
uszkodzeń wrodzonych i nabytych centralnego układu nerwowego, obwodowego
układu nerwowego.
6. Rehabilitacja osób po zabiegach chirurgicznych.
7. Ogólne zasady rehabilitacji w następstwie chorób przewlekłych układów:
krążenia, oddechowego, chorób przemiany materii, chorób reumatycznych
i zwyrodnienia nerwów.
8. Elementy kinezyterapii w ginekologii i położnictwie.
9. Odrębności rehabilitacji u osób w podeszłym wieku.
10. Znaczenie aktywizacji motorycznej i społecznej. Sport inwalidów.
Ćwiczenia 1. Rodzaje, kategorie i stopnie niepełnosprawności – charakterystyka i kryteria
oceny.
113
2. Udział pielęgniarki w diagnozowaniu zakresu niepełnosprawności.
3. Charakterystyka problemów psychospołecznych osób niepełnosprawnych i ich
rodzin.
4. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych z uszkodzeniem narządu ruchu.
5. Proces pielęgnowania pacjenta z zaburzeniami ze strony słuchu i osób
niedowidzących.
6. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych w następstwie chorób
przewlekłych układów: krążenia, oddechowego, przemiany materii.
7. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych w następstwie chorób
reumatycznych.
8. Proces pielęgnowania osób niepełnosprawnych intelektualnie.
9. Komunikowanie się z osobą niepełnosprawną.
10. Integracja i adaptacja społeczna osób niepełnosprawnych.
11. Zadania pielęgniarki w integracji środowiska osób niepełnosprawnych.
12. Metody i techniki wspierania niepełnosprawnych – edukacja i doradztwo.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Znaczenie aktywności ruchowej w pokonywaniu barier architektonicznych.
2. Uprawianie dyscyplin sportowych przez osoby niepełnosprawne. Profilaktyka
urazów i wypadków.
3. Niepełnosprawność w świetle przepisów prawnych.
4. Praca zawodowa osób niepełnosprawnych – specyficzne problemy.
5. Specyfika funkcjonowania osób niepełnosprawnych w środowisku wiejskim.
6. Cele i zadania grup wsparcia w rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
7. Rola pielęgniarki w przygotowaniu rodziny do współuczestnictwa
w rehabilitacji osób niepełnosprawnych.
Zajęcia
praktyczne
1. Metody diagnozowania problemów osób chorych i niepełnosprawnych.
2. Proces pielęgnowania osób ze schorzeniami narządu ruchu.
3. Proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu krążenia.
4. Proces pielęgnowania dla osób ze schorzeniami układu oddechowego.
5. Proces pielęgnowania dla osób za schorzeniami przemiany materii.
6. Proces pielęgnowania dla osób z zaburzeniami funkcji wzroku i słuchu.
7. Metody edukacji pacjentów w zakresie przygotowania do samoobserwacji
i samopielęgnacji.
8. Metody edukacji i wsparcia rodzin osób niepełnosprawnych.
Praktyki
zawodowe
1. Metody nawiązania i podtrzymania kontaktu z osobami niepełnosprawnymi.
2. Problemy psychospołeczne osób niepełnosprawnych i ich bliskich.
3. Działania zmierzające do rozwiązania problemów z zakresu integracji społecznej.
4. Proces pielęgnowania u osób niepełnosprawnych z powodu uszkodzenia narządu
ruchu, słuchu, niedowidzących, oraz z chorobami przewlekłymi układów:
krążenia, oddechowego, chorobami przemiany materii, reumatycznymi.
5. Możliwości zaopatrzenia w sprzęt i pomoce ortopedyczne.
6. Metody edukacji w zakresie bezpiecznego funkcjonowania i korzystania
z pomocy i udogodnień, sprzętu.
7. Metody wsparcia chorego i jego rodziny.
8. Metody i techniki usprawniania chorych.
9. Postawy prospołeczne wobec osób niepełnosprawnych.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
114
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po VI semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć
praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Dega W., Ortopedia i rehabilitacja, PZWL, Warszawa 2005
2. Janiszewska-Nieścioruk Z. (red.), Sfery życia osób z niepełnosprawnością
intelektualną, Impuls, Kraków 2005
3. Karwat J. D. (red.), Niepełnosprawność i rehabilitacja osób dorosłych jako
problem medyczny i społeczny w Polsce, tom I i II, Wyd. Liber, Lublin 2002
4. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba,
niepełnosprawność, starość, Makmed, Lublin 2008
5. Kinalski R., Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii, Urban & Partner, Wrocław
2002
6. Kiwerski J., Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa 2006
7. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M., Skolmowska E. (red.), Pielęgniarstwo
w opiece długoterminowej, PZWL, Warszawa 2010
8. Kowalik S., Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych,
„Śląsk”, Katowice 1999
9. Kózka M., Płaszewska-Żywko L.(red.), Modele opieki pielęgniarskiej nad
chorym dorosłym: podręcznik dla studiów medycznych, PZWL, Warszawa 2010
10. Krause A., Integracyjne złudzenia ponowoczesności (sytuacja ludzi
niepełnosprawnych), Impuls, Kraków 2000
11. Kuczyńska-Kwapisz J., Kwapisz J., Rehabilitacja niewidomychi słabowidzących.
Interart, Warszawa 1996
12. Kwolek A. (red.), Rehabilitacja medyczna, Urban & Partner, Wrocław 2004
13. Laider P., Rehabilitacja po udarze mózgu: zasady i strategia, PZWL, Warszawa
2004
14. Marszałek L., Niepełnosprawność, kobiecość, rodzina, Wyd. UKSW, Warszawa
2006
15. Milanowska K., Dega W. (red.), Rehabilitacja medyczna, PZWL, Warszawa
2001
16. Milanowska K., Kinezyterapia, PZWL, Warszawa 2005
17. Rejzner C., Szczygielska-Majewska M., Wybrane zagadnienia z rehabilitacji.
Podstawy teoretyczne i praktyka pielęgniarska, CMDNŚSM, Warszawa 1992
18. Rosławski A., Skolimowski T., Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych,
PZWL, Warszawa 2005
19. Rottermund J., Klinik A., Wybrane uwarunkowania rehabilitacji osób
niepełnosprawnych, Impuls, Warszawa 2005
20. Rutkowska E. (red.), Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych,
115
Czelej, Lublin 2002
21. Szwałkiewicz E. (red.), Zasady podnoszenia i przenoszenia pacjentów.
Przewodnik dla pielęgniarek, Urban & Partner, Wrocław 2000
22. Węgrowska-Koski E. (red.), Kryteria kwalifikujące do niepełnosprawności oraz
procedury postępowania. Materiały szkoleniowe dla lekarzy, Instytut Medycyny
Pracy, Łódź 2006
Czasopisma: Problemy Rehabilitacji Niepełnosprawnych, Postępy Rehabilitacji,
Problemy Rehabilitacji Społeczno-Zawodowej, Rehabilitacja w Praktyce,
Niepełnosprawność i Zdrowie, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Fizjoterapia,
Fizjoterapia Polska - wybrane pozycje aktualizowane
Literatura
uzupełniająca
1. Adamczyk K., Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych, Czelej, Lublin
2003
2. Ciechaniewicz W., Pielęgniarstwo. Ćwiczenia, PZWL, Warszawa 2006
3. Frish H., Roex J., Terapia manualna, PZWL, Warszawa 2005
4. Gąsienica-Szostek A., Muzykoterapia w rehabilitacji i profilaktyce, PZWL,
Warszawa 2005
5. Gorajewska D., Rodzina. Normalność w niepełnosprawności, Stowarzyszenie
Przyjaciół Integracji, Warszawa 2007
6. Informator dla osób niepełnosprawnych, Ariadna Print, Ciechanów 2008
7. Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej,
Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1998
8. Kiperski J., Schorzenia i urazy kręgosłupa, PZWL, Warszawa 2005
9. Prochowicz Z., Podstawy masażu leczniczego, PZWL, Warszawa 2006
10. Rutkowska E., Skwarcz A., Turowski K., Wybór zagadnień z zakresu
rehabilitacji ruchowej, Wyd. Neurocentrum, Lublin 1995
11. Rzedziecka K., Kobylańska A. (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas
współczesny, Impuls, Kraków 2003
12. Sikorska J. (red.), Społeczne problemy osób niepełnosprawnych, IFiSPAN,
Warszawa 2002
13. Spodarek K., Patologia narządu ruchu, PZWL, Warszawa 2006
14. Szczepankowska B., Mikulski J. (red.), Osoby niepełnosprawnew środowisku
lokalnym, wyrównywanie szans, CBRRON, Warszawa 1999
15. Szczygielska-Majewska M., Piątek A., Standardy pielęgnowania
w rehabilitacji, w: Turowski K. (red.), Wybrane standardy pielęgniarskiej opieki
klinicznej, AM, Lublin 1995
16. Szulc R. (red.), Usprawnianie lecznicze krytycznie chorych, Urban & Partner,
Wrocław 2001
17. Witkowski T., Rozumieć problemy osób niepełnosprawnych, MDBO, Warszawa
1993
Czasopisma: Problemy Rehabilitacji Niepełnosprawnych, Postępy Rehabilitacji,
Problemy Rehabilitacji Społeczno-Zawodowej, Rehabilitacja w Praktyce,
Niepełnosprawność i Zdrowie, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, Fizjoterapia,
Fizjoterapia Polska - wybrane pozycje aktualizowane
Przedmiot NEUROLOGIA
I PIELĘGNIARSTWO NEUROLOGICZNE
symbol OS-NiPN
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
240 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
116
Wykłady 35
Ćwiczenia 20
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25
Zajęcia
praktyczne
80
Praktyki
zawodowe
80
ECTS 10 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W3. wyjaśnia
etiopatogenezę, objawy
kliniczne, przebieg, leczenie,
rokowanie i opiekę
pielęgniarską
w schorzeniach układu
nerwowego,
K_D.W5. zna zasady
diagnozowania
w pielęgniarstwie
neurologicznym,
K_D.W7. zna zasady
przygotowania, opieki
w trakcie oraz po badaniach
i zabiegach diagnostycznych
wykonywanych u pacjentów
w różnym wieku i stanie
zdrowia w schorzeniach
neurologicznych,
K_D.W8. charakteryzuje grupy
leków i ich działanie na
układy i narządy chorego
w różnych schorzeniach
neurologicznych,
w zależności od wieku
i stanu zdrowia,
z uwzględnieniem działań
niepożądanych, interakcji
z innymi lekami i dróg
podania,
K_D.W14. zna swoiste zasady
organizacji specjalistycznej
opieki neurologicznej
w Polsce,
K_D.W26. zna metody, techniki
i narzędzia oceny stanu
świadomości i przytomności,
K_D.W29. zna możliwości
stosowania psychoterapii
u chorych z zaburzeniami
układu nerwowego,
Absolwent:
K_D.U1. gromadzi informacje,
formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele
i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie
oraz dokonuje ewaluacji
opieki wobec chorych
neurologicznie,
K_D.U3. prowadzi poradnictwo
w zakresie samoopieki
pacjentów, w różnym wieku
i stanie zdrowia, po udarach
mózgowych, urazach
czaszkowo-mózgowych,
K_D.U5. prowadzi profilaktykę
powikłań w przebiegu chorób
układu nerwowego,
K_D.U8. diagnozuje stopień
ryzyka rozwoju odleżyn
i dokonuje ich kwalifikacji,
K_D.U9. pobiera materiał do
badań diagnostycznych,
K_D.U13. dokumentuje sytuację
zdrowotną pacjenta, jej
dynamikę zmian
i realizowaną opiekę
pielęgniarską w odniesieniu
do chorych neurologicznie,
K_D.U26. przekazuje informacje
o stanie zdrowia chorych ze
schorzeniami układu
nerwowego członkom
zespołu terapeutycznego,
K_D.U27. asystuje lekarzowi
w trakcie badań
diagnostycznych
i leczniczych (np.: nakłucie
lędźwiowe),
K_D.U32. dostosowuje
interwencje pielęgniarskie
do rodzaju problemów
Absolwent:
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność
moralną za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki zawodowej,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami.
117
K_D.W36. wyjaśnia
patofizjologię zaburzeń
występujących w przebiegu
chorób, urazów układu
nerwowego i grożących
powikłań.
pielęgnacyjnych chorych
neurologicznie.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Badanie neurologiczne.
2. Zaburzenia wyższych czynności nerwowych.
3. Wady wrodzone i nabyte układu nerwowego.
4. Urazy czaszkowo-mózgowe.
5. Choroby demielinizacyjne.
6. Guzy mózgu.
7. Choroby obwodowego układu nerwowego.
8. Choroby mięśni.
9. Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa.
10.Zakażenia układu nerwowego.
Ćwiczenia 1. Etiopatogeneza zaburzeń neurologicznych.
2. Zaburzenia czucia, ruchu i napięcia mięśniowego.
3. Rozpoznanie problemów i planowanie działań wobec chorych po udarze mózgu.
4. Problemy pielęgniarskie w chorobach demielinizacyjnych i sposoby ich
rozwiązywania.
5. Rozpoznanie pielęgniarskie i planowanie działań wobec pacjentów z padaczką.
6. Pielęgnowanie pacjentów z zespołami otępiennymi pochodzenia neurologicznego.
7. Zakres działań pielęgniarskich w różnych fazach leczenia guzów mózgu.
8. Zadania pielęgniarki w rozpoznawaniu i rozwiązywaniu problemów u chorych
z zespołem korzeniowym w różnych fazach leczenia.
9. Problemy opiekuńcze i sposoby ich rozwiązywania u chorych po urazie
czaszkowo- mózgowym.
10. Specyfika procesu pielęgnowania wobec chorych neurologicznie.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Jakość życia osób z chorobami układu nerwowego.
2. Rola pielęgniarki w rehabilitacji medycznej i społecznej chorych neurologicznie.
3. Zakres edukacji zdrowotnej wobec chorych z różnymi schorzeniami układu
nerwowego.
4. Proces edukacji rodziny w zakresie pomocy choremu ze schorzeniem układu
nerwowego.
5. Proces pielęgnowania pacjenta ze schorzeniem neurologicznym.
Zajęcia
praktyczne
1. Zaburzenia świadomości- ocena stanu świadomości, czynniki wpływające na te
zaburzenia, planowanie opieki wobec chorego z zaburzeniami świadomości.
2. Zaburzenia komunikacji – ocena możliwości komunikowania się z pacjentem,
określenie zaburzeń w zakresie mowy, zapamiętywania i rozumienia mowy, plan
komunikowania się z pacjentem i rodziną.
3. Ocena stanu w zakresie funkcji ruchu, poziom wydolności samoopiekuńczej,
działania usprawniające wobec pacjentów ze schorzeniem neurologicznym i ich
skuteczność.
4. Przygotowanie pacjenta do badań diagnostycznych i opieka po badaniach
stosowanych w neurologii.
5. Sprawowanie opieki nad pacjentem z udarem.
6. Rozpoznawanie i planowanie opieki nad pacjentem po urazie mózgu.
7. Rozpoznawania problemów i planowanie opieki dla chorych ze schorzeniami
demielinizacyjnymi (SM).
8. Rozpoznawanie stanu i planowanie opieki nad pacjentem z zespołem
korzeniowym.
9. Udział pielęgniarki w rehabilitacji pacjentów z chorobami neurologicznymi.
10. Zastosowanie procesu pielęgnowania w opiece nad osobą z chorobą układu
118
nerwowego.
Praktyki
zawodowe
1. Organizacja pracy w oddziale neurologii.
2. Zadania zespołu terapeutycznego sprawującego opiekę nad chorymi
neurologicznie.
3. Zadania i rola pielęgniarki w przygotowaniu pacjentów do badań
diagnostycznych.
4. Ocena wyższych czynności nerwowych, procesów poznawczych
i emocjonalnych – wykorzystanie wyników w pracy pielęgniarki.
5. Bieżąca ocena stanu chorego, rozpoznawanie problemów opiekuńczych,
planowanie i realizacja zadań pielęgnacyjnych.
6. Wdrażanie chorych do samoobsługi i samoopieki.
7. Udział pielęgniarki w leczeniu i rehabilitacji chorych neurologicznie.
8. Dokumentowanie działań opiekuńczych. Prowadzenie swoistej dokumentacji
chorych w oddziale.
9. Edukacja zdrowotna pacjenta i jego rodziny, promocja zdrowia.
10.Procedury pielęgniarskie i ich zastosowanie w całościowej opiece nad pacjentem
z zaburzeniami funkcji układu nerwowego.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po IV semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć
praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Adamczyk K., Pielęgniarstwo neurologiczne, Czelej, Lublin 2000
2. Adamczyk K., Pielęgnowanie chorych po udarach mózgowych, Czelej, Lublin
2003
3. Członkowscy A. i A., Leczenie w neurologii. Kompendium, wyd. II, PZWL,
Warszawa 2005
4. Friedman A. (red.), Choroba Parkinsona: mechanizmy, rozpoznanie, leczenie,
Czelej, Lublin 2005
5. Jaracz K., Kozubski W., Pielęgniarstwo neurologiczne. Podręcznik dla studiów
medycznych, PZWL, Warszawa 2008
119
6. Jędrzejczak J., Padaczka, Czelej, Lublin 2006
7. Kozubski W., Liberski P., Choroby układu nerwowego, PZWL, Warszawa 2004
8. Kozubski W., Liberski P., Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny,
PZWL, Warszawa 2006
9. Laidler P., Rehabilitacja chorych po udarach mózgowych, PZWL, Warszawa
2005
10. Mumentahaler M., Matte H., Neurologia, Urban & Partner, Wrocław 2003
11. Prusiński A., Neurologia praktyczna, PZWL, Warszawa 2005
12. Rożnowska K., Udar mózgu, PZWL, Warszawa 2005
13. Schwarz G., Choroba Alzheimera, PZWL, Warszawa 2002
14. Stelmaj K., Stwardnienie rozsiane, Termedia, Poznań 2006
15. Ślusarz R., Szewczyk M.L., Pielęgniarstwo w neurochirurgii, Borgis, Warszawa
2006
16. Walewska E., Podstawy pielęgniarstwa neurochirurgicznego, PZWL, Warszawa
2006
Literatura
uzupełniająca
1. Hausmanowa- Pietrusiewicz L. (red.), Choroby nerwowo-mięśniowe, Czelej,
Lublin 2005
2. Kawczyńska - Butrym Z., Społeczne konsekwencje choroby
i niepełnosprawności, w: Taranowicz I., Majchrowska A., Kawczyńska-
Butrym Z., Elementy socjologii dla pielęgniarek, Czelej, Lublin 2000
3. Mazur R. (red.), Neurologia kliniczna, Via Medica ,Gdańsk 2005
4. Schwarz G., Choroba Alzheimera. Poradnik dla chorych i opiekunów, PZWL,
Warszawa 2002
Przedmiot GERIATRIA
I PIELĘGNIARSTWO GERIATRYCZNE
symbol OS-GiPG
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
240 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 30
Ćwiczenia 25
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25
Zajęcia
praktyczne
80
Praktyki
zawodowe
80
ECTS 10 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
120
Absolwent:
K_D.W4. zna zasady oceny
stanu chorego w wieku
geriatrycznym,
K_D.W5. zna zasady
diagnozowania chorych
w wieku podeszłym,
K_D.W13. charakteryzuje
proces starzenia się
w aspekcie bio-psycho-
społeczno-ekonomicznym,
K_D.W14. zna swoiste zasady
organizacji opieki
geriatrycznej,
K_D.W15. różnicuje
etiopatogenezę schorzeń
wieku podeszłego: cukrzycy,
chorób serca, nadciśnienia
tętniczego, miażdżycy,
zespołów otępiennych,
zespołu Parkinsona
i depresji,
K_D.W16. charakteryzuje
narzędzia i skale oceny
wsparcia osób starszych
i ich rodzin,
K_D.W17. zna zasady
aktywizacji chorego
objętego opieką
geriatryczną.
Absolwent:
K_D.U1. gromadzi informacje,
formułuje diagnozę
pielęgniarską, ustala cele
i plan opieki, wdraża
interwencje pielęgniarskie
oraz dokonuje ewaluacji
opieki nad pacjentem
w wieku geriatrycznym,
K_D.U2. rozpoznaje
uwarunkowania zachowania
zdrowia odbiorców opieki
w podeszłym wieku,
K_D.U3. prowadzi poradnictwo
w zakresie samoopieki
pacjentów w podeszłym
wieku,
K_D.U5. prowadzi profilaktykę
powikłań w przebiegu chorób
specyficznych dla wieku
geriatrycznego,
K_D.U28. prowadzi
dokumentację opieki nad
chorym geriatrycznym.
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K3. przestrzega
wartości, powinności
i sprawności moralnych
w opiece,
K_D.K5. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie i dokładnie
wykonuje powierzone
obowiązki zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego
w rozwiązywaniu
dylematów etycznych
z zachowaniem zasad
kodeksu etyki
zawodowej,
K_D.K9. jest otwarty na
rozwój podmiotowości
własnej i pacjenta,
K_D.K10. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Podstawy teorii starzenia się - odrębności fizjologiczne i psychologiczne wieku
podeszłego.
2. Główne problemy geriatryczne - odrębności przebiegu chorób wieku podeszłego.
3. Zespoły neurologiczne: m.in. choroba Alzheimera, zespół Parkinsona.
4. Etiopatogeneza, przebieg i specyfika wybranych chorób wieku starczego:
miażdżycy, układu krążenia.
5. Etiopatogeneza, przebieg i specyfika wybranych chorób wieku starczego:
cukrzycy, układu oddechowego, układu ruchu, układu moczowego.
6. Wielkie zespoły geriatryczne: nietrzymanie moczu i stolca, otępienie, upadki,
depresja.
7. Upośledzenie funkcji narządów zmysłu.
8. Zaburzenia termoregulacji.
9. Etiopatogeneza odleżyn.
10. Problem bólu w wieku starszym.
11. Rodzaje i formy opieki nad ludźmi starymi.
Ćwiczenia 1. Geriatria, gerontologia i pielęgniarstwo geriatryczne we współczesnym świecie –
cele i założenia.
2. Potrzeby i problemy biopsychospołeczne człowieka starszego.
3. Postawy wobec procesu starzenia się. Człowiek stary w rodzinie
121
i społeczeństwie.
4. Zadanie pielęgniarki w ramach COG (Całościowej Oceny Geriatrycznej).
5. Skale klinimetryczne stosowane w ocenie stanu funkcjonalnego człowieka
starego.
6. Modele i formy opieki geriatrycznej w Polsce i na świecie.
7. Edukacja gerontologiczna w działaniach pielęgniarki. Pojęcie zdrowia
w odniesieniu do ludzi starszych, jakość życia osób starszych.
8. Pomyślne starzenie warunkiem długowieczności. Promocja zdrowia ludzi
w wieku podeszłym.
9. Rewitalizacja człowieka starego. Zdrowy styl życia osób starszych – zasady
racjonalnego żywienia, aktywność fizyczna.
10. Zasady pielęgnacji pacjenta w przebiegu wielkich zespołów geriatrycznych.
11. Pielęgnacja człowieka starego w przebiegu cukrzycy, chorób układu sercowo-
naczyniowego, pokarmowego.
12. Pielęgnacja człowieka starego w przebiegu chorób układu nerwowego,
oddechowego, narządu ruchu. Samoopieka, samopielęgnacja.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Charakterystyka demograficzna, epidemiologiczna i społeczna subregionu
ciechanowskiego na tle woj. mazowieckiego i Polski, wynikająca z procesu
starzenia się społeczeństwa.
2. Skutki starzenia się społeczeństw ekonomiczne, medyczne, społeczne.
3. Sposoby zapobiegania chorobom wieku podeszłego.
4. Programy promocji zdrowia dla osób starszych. Sposoby aktywizacji osób
starszych.
5. Przemoc wobec osób starszych.
6. Samotność osób starszych.
7. Zapobieganie zaburzeniom depresyjnym.
8. Problem samobójstw wśród osób starszych.
9. Jakość życia osób starszych.
10. Godność człowieka starszego.
Zajęcia
praktyczne
1. Realizacja funkcji zawodowych pielęgniarki wobec pacjentów w starszym wieku
(DPS, oddziały szpitalne, placówki pielęgnacyjne, opiekuńcze).
2. Zadania pielęgniarki wobec podopiecznych prezentujących różne typy postaw
w odniesieniu do starości.
3. Metody i formy edukacji zdrowotnej w promowaniu starzenia pomyślnego.
4. Proces pielęgnowania człowieka starego w określonych jednostkach
chorobowych.
5. Udział pielęgniarki w całościowej ocenie geriatrycznej.
6. Zakres współpracy pielęgniarki z członkami interdyscyplinarnego zespołu
realizującego świadczenia na rzecz człowieka starego.
7. Problemy pielęgnacyjne osób w podeszłym wieku, niepełnosprawnych:
- z upośledzeniem narządu ruchu
- z porażeniami
- z upośledzeniem słuchu
- z zaburzeniami mowy
- niewidomych.
8. Specyfika pielęgnowania osób w podeszłym wieku ze zmianami skórnymi:
- odleżyny
- owrzodzenia.
9. Proces pielęgnowania w wybranych jednostkach chorobowych.
10. Problemy pielęgnacyjne osób starszych w chorobie terminalnej.
Praktyki
zawodowe
1. Specyfika organizacji pracy w placówce sprawującej opiekę nad ludźmi
w starszym wieku.
2. Zasady współpracy pielęgniarki z członkami interdyscyplinarnego zespołu opieki
geriatrycznej oraz rodziną osoby starszej; organizacja wsparcia na rzecz podmiotu
opieki i rodziny.
122
3. Analiza i ocena czynników warunkujących dobrostan osoby starszej
w kontekście uwarunkowań zdrowotnych, społecznych, socjalnych.
4. Udział pielęgniarki w całościowej ocenie geriatrycznej.
5. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu
pielęgnowania w chorobach układu nerwowego (zespoły otępienie, depresja, chor.
Alzheimera, chor. Parkinsona).
6. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu
pielęgnowania w chorobach układu sercowo- naczyniowego (niewydolność serca,
miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca).
7. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu
pielęgnowania w chorobach układu oddechowego (POCHP).
8. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu
pielęgnowania w chorobach układu kostno- stawowego (zmiany zwyrodnieniowe
stawów, osteoporoza), zaburzeniach równowagi i upadkach.
9. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu
pielęgnowania pacjentów z problemem nietrzymaniu moczu i stolca.
10. Proces pielęgnowania osoby w starszym wieku wg wybranego modelu
pielęgnowania w zaburzeniach widzenia i słyszenia.
11. Metody i formy edukacji zdrowotnej w pracy pielęgniarki z człowiekiem starym i
jego rodziną – promocja pomyślnego starzenia, ograniczanie deficytów
samoopieki osoby w starszym wieku.
12. Standardy opieki geriatrycznej w dążeniu do podnoszenia, jakości życia
człowieka w starszym wieku – okres hospitalizacji/ pobytu w placówce
opiekuńczej, pielęgnacyjnej.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne:
- zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe:
- praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po III semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń oraz zajęć
praktycznych, na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Abrams W. B., Berkow R., Podręcznik geriatrii, Urban&Partner, Wrocław 1999
2. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M., Promocja zdrowia dla studentów studiów
123
licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo, t. II, Promocjaw praktyce
pielęgniarki i położnej, PZWL, Warszawa 2010
3. Biercewicz M., Szewczyk M. T., Ślusarz R. (red.), Pielęgniarstwo w geriatrii,
Borgis, Warszawa 2006
4. Broclehurst J.C., Allen S.C., Zarys medycyny geriatrycznej - podręcznik dla
studentów, PZWL, Warszawa 1991
5. Bulpitt C.J., Rajkumar C., Beckett N., Nadciśnienie tętnicze u osób w starszym
wieku, Via Medica, Gdańsk 2000
6. Finucane P., Sinclair A.J., Cukrzyca u osób w podeszłym wieku, Via Medica,
Gdańsk 1997
7. Galus K. (red.), Geriatria. Wybrane zagadnienia, Urban&Partner, Wrocław 2007
8. Grodzicki T., Gryglewska B., Dybiel J. S. (red.), Kardiologia u osób w wieku
podeszłym, Medical Press, Gdańsk 2003
9. Grodzicki T., Kocemba J., Nadciśnienie tętnicze u osób w wieku podeszłym,
Via Medica, Gdańsk 2006
10. Hillson R., Cukrzyca. Praktyczne zasady opieki, Medica Press we współpracy
z Servier Polska, Bielsko - Biała, 1997
11. Kawczyńska-Butrym Z., Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba,
niepełnosprawność, starość, Makmed, Lublin 2008
12. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M. (red.), Kompendium pielęgnowania
pacjentów w starszym wieku, Czelej, Lublin 2007
13. Kędziora-Kornatowska K., Muszalik M., Skolmowska E. (red.), Pielęgniarstwo
w opiece długoterminowej, PZWL, Warszawa 2010
14. Kocemba J., Grodzicki T., Skalska A. (red.), Geriatria z elementami gerontologii
ogólnej, Via Medica, Gdańsk 2006
15. Koper A., Wrońska I. (red.), Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą
nowotworową, Czelej, Lublin 2003
16. Kostka T., Koziarska-Rościszewska M., Choroby wieku podeszłego, PZWL,
Warszawa 2009
17. Krasuska M. E., Opieka w chorobie nowotworowej, YOCAM, Lublin 1997
18. Manthorpe J., Iliffe S., Depresja wieku podeszłego, PZWL, Warszawa 2005
19. Mazowiecki Program Promocji Zdrowia na lata 2001-2005, MCZP, Warszawa
2001 www.mczp.prv.pl
20. Narodowy Program Zdrowia 2007-2015, Załącznik do Uchwały Nr 90/2007
Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007
21. Nowicka A., Wybrane problemy osób starszych, Impuls, Kraków 2006
22. Rosińczuk-Tonderys J., Uchmanowicz I., Arendarczyk M., Profilaktyka
i leczenie odleżyn, Continuo, Wrocław 2005
23. Talarska D., Wieczorkowska-Tobis K., Szałkiewicz E. (red.), Opieka nad
osobami przewlekle chorymi, w wieku podeszłym i niesamodzielnymi, PZWL,
Warszawa 2009
24. Wieczorkowska-Tobis K., Talarska D. (red.), Geriatria i pielęgniarstwo
geriatryczne, PZWL, Warszawa 2008
Czasopisma: Gerontologia Polska, Geriatria, Geriatria Polska - wybrane pozycje
aktualizowane
Literatura
uzupełniająca
1. Błędowski P., Lokalna polityka społeczna wobec ludzi starych, Wydawnictwo
SGH, Warszawa 2002
2. Brzezińska A. (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia
rozwojowa, GWP, Gdańsk 2005
3. Jabłoński L., Wysokiński-Miszczuk J., Podstawy gerontologii i wybrane
zagadnienia z geriatrii, Czelej, Lublin 2000
4. Kałuża D., Szukalski P., Jakość życia seniorów w XXI wieku z perspektywy
polityki społecznej, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 2010
5. Karski J., Promocja zdrowia, Wydawnictwo Ignis, Warszawa 1999
6. Kawczyńska-Butrym Z., Rodzina – zdrowie – choroba, Czelej, Lublin 2001
124
7. Kirkwood T., Czas naszego życia. Co wiemy o starzeniu się człowieka.
Charaktery, Warszawa 2005
8. Kocemba J., Grodzicki T. (red.), Zarys gerontologii klinicznej, Medyczne
Centrum Kształcenia Podyplomowego UJ, Kraków 2000
9. Kübler–Ross E., Rozmowy o śmierci i umieraniu, Media Rodzina, Poznań 1998
10. Kulik T. B., Latalski M. (red.), Zdrowie publiczne, Czelej, Lublin 2002
11. Pędich W., Szaniawski Z. (red.), Farmakoterapia geriatryczna, PZWL, Warszawa
1998
12. Rocznik statystyczny (aktualny), GUS, Warszawa
13. Rosławski A., Ruch przedłuża młodość, PZWL, Warszawa 2001
14. Schiefele J., Staudt I, Dach M.M., Pielęgniarstwo geriatryczne, Urban&Partner,
Wrocław 1998
15. Susłowska M., Psychologia starzenia się i starości, PWN, Warszawa 1989
16. Synak B. (red.), Polska starość, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego,
Gdańsk 2003
17. Szatur-Jaworska B., Błędowski P., Dzięgielewska M., Podstawy gerontologii
społecznej, Aspra-JR, Warszawa 2006
18. Szatur-Jaworska B., Ludzie starzy i starość w polityce społecznej, Aspra-JR,
Warszawa 2000
19. Szczerbińska K. (red.), Dostępność opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla
osób starszych w Polsce, Wyd. UJ, Kraków 2006
20. Szczerbińska K., Programy promocji zdrowia ludzi w wieku podeszłym,
w: Bik B., Henzel-Korzeniowska A., Przewoźniak L., Szczerbińska K., Wybrane
zagadnienia promocji zdrowia, SzZP CM UJ, Kraków 1996
21. Wysokińska-Miszczuk J., Zagadnienia gerontologiczne w ochronie zdrowia
i opiece społecznej, w: Jabłoński L. (red.), Epidemiologia, Wydawnictwo
Folium, Lublin 1999
22. Zych A.A, Człowiek wobec starości: szkice z gerontologii społecznej,
Wyd. Śląsk, Katowice 1999
23. Żakowska-Wachelko B., Pędich W., Pacjenci w starszym wieku, PZWL,
Warszawa 1995
24. Żakowska-Wachełko B., Zarys medycyny geriatrycznej, PZWL, Warszawa 2000
Przedmiot OPIEKA PALIATYWNA
symbol OS-OP
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
130 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 25
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
25
Zajęcia
praktyczne
40
Praktyki
zawodowe
40
ECTS 5 punktów
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
125
Absolwent:
K_D.W1. wymienia objawy
zagrożenia życia u pacjentów
z chorobą nowotworową,
K_D.W2. zna zasady
diagnozowania chorych
w opiece paliatywnej,
K_D.W3. charakteryzuje grupy
leków
chemioterapeutycznych
i przeciwbólowych i ich
działanie na układy i narządy
chorego,
K_D.W4. zna swoiste zasady
organizacji opieki
paliatywnej,
K_D.W50. zna patofizjologię,
objawy kliniczne i
powikłania chorób
nowotworowych,
K_D.W51. zna procedurę
postępowania z ciałem
pacjenta zmarłego.
Absolwent:
K_D.U1.gromadzi
informacje, formułuje
diagnozę pielęgniarską, ustala
cele i plan opieki wdraża
interwencje pielęgniarskie
oraz dokonuje ewaluacji
opieki nad pacjentem
w terminalnej fazie choroby,
K_D.U2.prowadzi profilaktykę
powikłań w przebiegu
choroby nowotworowej,
K_D.U3.rozpoznaje powikłania
zastosowanego leczenia
farmakologicznego,
ocenia poziom bólu, reakcję
chorego na ból i nasilenie
bólu oraz stosuje
postępowanie
przeciwbólowe,
K_D.U4.tworzy pacjentowi
warunki do godnego
umierania.
K_D.U5.dostosowuje interwencje
pielęgniarskie do rodzaju
problemów pielęgnacyjnych
pacjenta w terminalnym
stanie.
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomię osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. przestrzega wartości
i powinności moralnych
w opiece paliatywnej,
K_D.K3. przestrzega praw
pacjenta,
K_D.K4. przestrzega
tajemnicy zawodowej
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Historia opieki paliatywnej.
2. Podstawowe cele oraz cechy opieki paliatywnej.
3. Organizacja opieki paliatywno hospicyjnej w Polsce.
4. Umieranie i śmierć w aspekcie problemów etycznych i prawnych.
5. Problem bólu w chorobie nowotworowej.
6. Zespół wyniszczenia nowotworowego.
7. Leczenie objawów ze strony układu oddechowego.
8. Leczenie objawów ze strony przewodu pokarmowego.
9. Leczenie objawów ze strony układu moczowego
10. Rola rehabilitacji w usprawnianiu pacjentów objętych opieką paliatywną.
11. Zasady właściwej komunikacji z chorym i jego rodziną.
12. Przekazywanie złych informacji.
13. Jakość życia osoby umierającej.
14. Paliatywna chemioterapia i radioterapia.
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
1. Stres pracy z umierającym - zespół wypalenia zawodowego.
2. Wsparcie psychiczne i duchowe chorych oraz rodzin w okresie choroby,
umierania i żałoby.
3. Problemy psychiczne osób objętych opieka paliatywna.
Zajęcia
praktyczne
1. Jakość opieki i jakość życia osoby umierającej – zachowanie podmiotowości.
2. Zastosowanie różnych metod i form działania w celu zapewnienia komfortu
fizycznego osobie chorej na chorobę nowotworową.
3. Łagodzenie dolegliwości bólowych.
4. Reakcje psychiczne na chorobę nowotworową. Nieprzystosowanie do choroby
– reakcje patologiczne.
5. Ewaluacja postaw psychicznych ludzi terminalnie chorych w odniesieniu
do śmierci. Duchowe potrzeby chorego w stanie terminalnym
126
Praktyki
zawodowe
1. Wpływ choroby nowotworowej na życie chorych i ich rodzin.
2. Walka z bólem nowotworowym.
3. Rola i zadania pielęgniarki w niwelowaniu i minimalizowaniu objawów
współistniejących z chorobą nowotworową.
4. Pomoc pacjentowi umierającemu i jego rodzinie – aspekt moralny.
5. Sposoby przeciwdziałania zespołowi wypalenia zawodowego w pracy
z pacjentami w terminalnej fazie choroby.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- metoda programowana z użyciem komputera.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Zajęcia praktyczne: - zajęcia praktyczne w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Praktyki zawodowe: - praktyki zawodowe w oddziałach szpitalnych,
- instruktaż wstępny, bieżący, końcowy,
- dyskusja dydaktyczna,
- seminarium.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Egzamin po VI semestrze.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń, na
których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
obowiązkowa
1. Catane R i WSP, Podręcznik postępowania w zaawansowanej chorobie
nowotworowej Wyd. Medi Page, Warszawa 2007
2. Dobrogowski J., Wordliczek. J., Medycyna bólu, PZWL, Warszawa 2004
3. Hebanowski.M., Podstawy opieki paliatywnej w chorobach nowotworowych,
PZWL, Warszawa 1998
4. Jeziorowski A.(red), Onkologia. Podręcznik dla pielęgniarek, PZWL, Warszawa
2006
5. Koper A., Wrońska I.(red), Problemy pielęgnacyjne pacjentów z chorobą
nowotworową, Czelej, Lublin 2003
6. Krajnik M., Rosiewicz M., Opieka paliatywna. Wyd. Akademia Medyczna,
Bydgoszcz 1998
7. Krakowiak P., Zdążyć z prawdą. O sztuce komunikacji w hospicjum. Wyd. Via
Medica, Gdańsk 2006
8. Walden-Gałuszko K (red), Podstawy opieki paliatywnej, PZWL, Warszawa 2007
9. Walden- Gałuszko K., Kartacz A. (red.), Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej
i hospicyjnej, PZWL, Warszawa 2005
Literatura
uzupełniająca
1. Kózka M., Pilaszewska – Zywko L.,(red.), Procedury pielęgniarskie, PZWL ,
Warszawa 2009
2. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K., (red.), Podstawy pielęgniarstwa,
Czelej, Lublin 2004
Przedmiot PODSTAWY
RATOWNICTWA MEDYCZNEGO
symbol OS-PRM
Moduł Nauki w zakresie opieki specjalistycznej symbol OS
127
Jednostka w której realizowany jest przedmiot
nauczania
Wydział Ochrony Zdrowia
i Nauk Humanistycznych
Wymiar
godzinowy
Łączny dla
przedmiotu
65 godzin
Semestr I II III IV V VI
Liczba godzin
Wykłady 40
Ćwiczenia 15
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
10
ECTS 2 punkty
Efekty kształcenia dla przedmiotu
Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne
Absolwent:
K_D.W14. zna swoiste zasady
organizacji systemu
ratownictwa medycznego
w Polsce
K_D.W26. zna metody, techniki
i narzędzia oceny stanu
świadomości i przytomności,
K_D.W45. rozpoznaje stany
zagrożenia życia i opisuje
monitorowanie pacjentów
metodami bezprzyrządowymi
i przyrządowymi,
K_D.W46. objaśnia algorytmy
postępowania resuscytacyjnego
w zakresie podstawowych
zabiegów BLS / ALS
i zaawansowanego
podtrzymywania życia (ALS)
K_D.W48. opisuje procedury
zabezpieczenia medycznego
w zderzeniach masowych
i katastrofach oraz w sytuacjach
szczególnych, takich jak
skażenia chemiczne, radiacyjne
i biologiczne,
K_D.W49. zna zasady pierwszej
pomocy przedmedycznej.
Absolwent:
K_D.U14. doraźne
unieruchamia złamania
kości, zwichnięcia
i skręcenia oraz
przygotowuje pacjenta do
transportu,
K_D.U15. prowadzi edukację
w zakresie udzielania
pierwszej pomocy w
stanach zagrożenia życia,
K_D.U16. rozpoznaje stany
nagłego zagrożenia życia,
K_D.U17. wykonuje
defibrylację AED i
bezprzyrządowe
udrażnianie dróg
oddechowych, doraźnie
hamuje krwawienia
i krwotoki.
Absolwent:
K_D.K1. szanuje godność
i autonomie osób
powierzonych opiece,
K_D.K2. systematycznie
wzbogaca wiedzę
zawodową i kształtuje
umiejętności, dążąc do
profesjonalizmu,
K_D.K4. wykazuje
odpowiedzialność
moralna za człowieka
i wykonywanie zadań
zawodowych,
K_D.K5. przestrzega
praw pacjenta,
K_D.K6. rzetelnie
i dokładnie wykonuje
powierzone obowiązki
zawodowe,
K_D.K7. przestrzega
tajemnicy zawodowej,
K_D.K8. współdziała
w ramach zespołu
interdyscyplinarnego,
K_D.K9. przejawia empatię
w relacji z pacjentem
i jego rodziną oraz
współpracownikami.
TREŚCI NAUCZANIA
Wykłady 1. Organizacja i funkcjonowanie systemu Ratownictwa Medycznego w Polsce i na
świecie. Podstawy prawne udzielania pierwszej pomocy.Konwencje Genewskie
Standardy postępowania ratunkowego – „łańcuch przeżycia” i „złota godzina”.
2. Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy BLS + ADE:
- rozpoznanie zagrożenia,
- hasło „na ratunek” – sposób komunikowania się z CPR i sposób rozmowy
dyspozytora ze zgłaszającym zdarzenie,
- zabezpieczenie miejsca wypadku,
- segregacja poszkodowanych,
- ewakuacja poszkodowanego z miejsca zagrożenia,
128
- ewakuacja z samochodu,
- ocena wstępna pacjenta – ABC,
- skala AVPU i skala Glasgow,
- bezprzyrządowe zaopatrzenie dróg oddechowych,
- ocena układu krążenia,
- masaż serca,
- sposób postępowania z oparzonym,
- sposób postępowania z zatrutym, porażonym prądem elektrycznym,
wychłodzonym, przegrzanym.
Wskazania do reanimacji.
Odstąpienie od reanimacji.
3. Zasady postępowania w urazach:
- wielonarządowych,
- zasady unieruchomienia złamań i zwichnięć,
- zasady zaopatrywania ran,
- wstrząs hipowolemiczny i sposoby tamowania krwotoków,
- urazy głowy i szyi, kręgosłupa, klatki piersiowej i brzucha.
4. Przyczyny i postępowanie w stanach zagrożenia życia z przyczyn
kardiologicznych /ostre zespoły wieńcowe, zawał serca, zaburzenia rytmu serca/.
5. Przyczyny i postępowanie w stanach zagrożenia życia z powodu schorzeń
układu oddechowego /stan astmatyczny, zapalenie krtani i tchawicy, zapalenie
płuc, ropniak opłucnej, odma opłucnowa.
6. Przyczyny i postępowanie w przebiegu biegunki, stanów gorączkowych,
krwotoki z żylaków przełyku, kolki żółciowej, ostrego brzucha, ostrej moszny,
kolki nerkowej, zatrzymanie moczu, ostrej trzustki.
7. Zagrożenia środowiskowe - hipotermia, hipertermia, anafilaksja, ukąszenia,
zatrucia.
8. Stany zagrożenia życia z przyczyn ginekologiczno- położniczych.
9. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dzieci.
10. Stany zagrożenia życia wieku dziecięcego.
Ćwiczenia 1. Badanie przedmiotowe w miejscu wypadku.
2. Parametry życiowe w ocenie stanu poszkodowanego.
3. Pozycja boczna ustalona, przenoszenie poszkodowanego w inne miejsce i na deskę
ortopedyczną.
4. Ułożenie poszkodowanego do reanimacji. Udrożnienie dróg oddechowych.
5. Resuscytacja dorosłego - 1 ratownik, 2 ratowników.
6. Resuscytacja dziecka – 1 ratownik, 2 ratowników
7. Pierwsza pomoc w omdleniu, w drgawkach.
8. Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dorosłego.
9. Pierwsza pomoc w zachłyśnięciu dziecka.
10. Pierwsza pomoc w krwawieniu z nosa, w krwawieniu z rany - opatrunek
uciskowy, opaska uciskowa.
11. Unieruchamianie złamania.
12. Pierwsza pomoc w oparzeniach termicznych, elektrycznych i chemicznych.
Metody ogrzewania chorego – zastosowanie koca termicznego.
13. Przekazywanie informacji do wybranych służb medycznych o zdrowiu i stanie
poszkodowanego.
14. Zastosowanie AED.
Zajęcia
bez udziału
nauczyciela
1. Etapy udzielania pierwszej pomocy.
2. Postępowanie pielęgniarki przy amputacjach i zmiażdżeniach.
3. Postępowanie przy zadławieni i zakrztuszeniu.
Metody
nauczania
Wykłady:
- wykład informacyjny,
- wykład problemowy,
- dyskusja dydaktyczna
129
- metoda programowana z użyciem komputera.
Ćwiczenia:
- metoda programowana z użyciem komputera,
- studium przypadku,
- pokaz na fantomie i modelu,
- film,
- dyskusja dydaktyczna,
- pogadanka.
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
- studiowanie literatury,
- prezentacja multimedialna,
- dyskusja dydaktyczna.
Forma
zaliczenia
przedmiotu
Zaliczenie z oceną po IV semestrze
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywne zaliczenie ćwiczeń,
na których obecność jest obowiązkowa.
Literatura
podstawowa
1. Buchfelder N.A., Podręcznik pierwszej pomocy, PZWL, Warszawa 1999
2. Cline D., Medycyna ratunkowa, red. Juliusz Jakubaszko. Urban & Partner
Wrocław 2003
3. Ciećkiewicz J. (red), Ratownictwo medyczne w wypadkach masowych,
Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2005
4. D.M Cline i wsp. (red. wyd. pol. Jakubaszko J.), Medycyna Ratunkowa,
Urban&Partner, Wrocław 2003
5. Europejska Rada Resuscytacji: Wytyczne Resuscytacji, grudzień 2010
6. Gugała G., Podstawy ratownictwa medycznego.Komenda Główna PSP,
Warszawa 2006.
7. G.R.Strange i wsp. (red.wyd.pol. Jakubaszko J.), Medycyna Ratunkowa Wieku
Dziecięcego, Urban & Partner, Wrocław 2003
8. Jakubaszko J. (red), ABC resuscytacji, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2006
9. Jakubaszko J. (red.), Medycyna ratunkowa. Nagłe zagrożenia pochodzenia
wewnętrznego, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2003
10. Jakubaszko J., Ratownik medyczny, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2003
11. Jurczyk W., Łakomy A., Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia. Wyd. FHU
Grzegorz Słomczyński, Kraków 2004
12. Mattu A., Brady W., EKG w medycynie ratunkowej, Wyd. Med. Górnicki,
Wrocław 2006
13. Planz S.H., Adler J.N., Medycyna ratunkowa, Urban & Partner, Wrocław 2000
14. Smerek J. (red), ABC oparzeń, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław 2007
15. Zawadzki A. (red.), Medycyna Ratunkowa i Katastrof, PZWL, Warszawa 2007
16. Wytyczne 2010 RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO-ODDECHOWEJ
Literatura
uzupełniająca
1. Driscol P.(red.), ABC postępowania w urazach, 2003
2. Jakubaszko J.(red), Medycyna ratunkowa 2002-2003
3. Jakubaszko J. (red), Nauczanie Pierwszej Pomocy, materiały dydaktyczne, Zeszyt
2, Wrocław 2004
4. Jakubaszko J. (red), Ratunkowe Leczenie Urazów, materiały dydaktyczne, Zeszyt
1, Wrocław 2004
5. Jakubaszko J. (red.), ABC intensywnej terapii, Wyd. Med. Górnicki, Wrocław
2004
6. Jakubaszko J. (red.), ABC postępowania w urazach, Wyd. Med. Górnicki,
Wrocław 2003
7. Strange G.R., Ahrens W.R., Schagermeyer R.W., Toepper W.C., Medycyna
ratunkowa wieku dziecięcego. Wyd. I polskie pod redakcją Juliusza Jakubaszki.
Urban & Partner, Wrocław 2003.