Studiegids Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt AJ1617
Een praktijkgerichte opleiding om procesverbeteraars te inspireren
organisaties naar een hoger niveau te brengen
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt – AJ 2016-2017 pagina 2
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 1.......................................................................................................................................... 5
Opleidingsspecifieke aanvullingen op het studiecontract ...................................................................... 5
HOOFDSTUK 2: ........................................................................................................................................ 6
Missie en visie van de Arteveldehogeschool en de opleiding ................................................................. 6
2.1 Missie Arteveldehogeschool .............................................................................................. 6 2.2 Missie postgraduaat ....................................................................................................... 6 2.3 Concrete vertaling van deze missie ................................................................................... 7
HOOFDSTUK 3: ........................................................................................................................................ 8
Organisatie van de opleiding ................................................................................................................... 8
3.1. De weg om de doelstellingen te bereiken ........................................................................... 8 3.1.1. Competenties .......................................................................................................... 8 3.1.2. Programma ........................................................................................................... 10 3.1.3. Volgtijdelijkheid ..................................................................................................... 10
3.2. Het instroomprofiel van de kandidaat-cursist .................................................................... 10 3.3. Opleidingskalender ....................................................................................................... 11 3.4. Studiebelasting ............................................................................................................ 11 3.5. Studiewijze .................................................................................................................. 12 3.6. Aanbevolen literatuur .................................................................................................... 12 3.7. Deelname aan de onderwijsactiviteiten ............................................................................ 13
3.7.1. Afwezigheid van de docent....................................................................................... 13 3.7.2. Afwezigheid van de student ..................................................................................... 13 3.7.3. Procedure in geval van afwezigheid binnen de examenperiode (zie bijlage 2) .................. 13
3.8. Het praktijkproject ........................................................................................................ 14 3.8.1. Randvoorwaarden .................................................................................................. 14 3.8.2. Rapportage ........................................................................................................... 15
HOOFDSTUK 5: ...................................................................................................................................... 16
Evaluatie ................................................................................................................................................ 16
5.1. Aantal examenkansen en delibereerbaarheid .................................................................... 16 5.2. Quotering van opleidingsonderdelen ................................................................................ 16 5.3. Beoordelingsvorm ......................................................................................................... 17
HOOFDSTUK 6: ...................................................................................................................................... 18
Ombudswerking .................................................................................................................................... 18
HOOFDSTUK 8: ...................................................................................................................................... 19
Het dagelijkse campusleven .................................................................................................................. 19
8.1. Eten en drinken ............................................................................................................ 19 8.2. Fietsbeleid ................................................................................................................... 19 8.3. ICT ............................................................................................................................. 20 8.4. Ligging en bereikbaarheid van de campus ........................................................................ 21 8.5. Parking ....................................................................................................................... 23 8.6. Roken ......................................................................................................................... 24 8.7. Toegankelijkheid .......................................................................................................... 24 8.8. Veiligheid .................................................................................................................... 24 8.9. Verloren voorwerpen ..................................................................................................... 24
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt – AJ 2016-2017 pagina 3
8.10. Verzekering van cursisten .............................................................................................. 25
Bijlage 1- Lesinhoud PG LSS AJ 16-17 .................................................................................................... 26
Bijlage 2- Definitie gewettigde afwezigheid PG LSS AJ 16-17 ............................................................... 32
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt – AJ 2016-2017 pagina 4
WOORD VOORAF
Beste cursist
Bovenop je baan nog een opleiding volgen of verder studeren nadat je een diploma hoger onderwijs
hebt behaald, dat getuigt van motivatie! Jij bent dé enthousiaste cursist die we graag verwelkomen in
het Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt!
Het team docenten en experten die gestalte geven aan deze opleiding, zullen ervoor zorgen dat je
verwachtingen worden ingelost. Wij hebben een programma opgesteld dat voor jou onmiddellijk
toepasbaar is in je huidige job. Extra competenties verwerven betekent daarnaast een extra troef
achter de hand hebben om het bedrijf of de organisatie waarvoor je werkt nog succesvoller te maken
en je eigen jobtevredenheid te verhogen.
Samen met het studiecontract van de Arteveldehogeschool academiejaar 2016-2017 waarvan deze
gids een bijlage is, de jaarkalender en de ECTS-fiches, vind je gemakkelijk je weg in deze voor jou
nieuwe omgeving. De ECTS-fiches van de opleidingsonderdelen vind je terug op de website
www.arteveldehs.be; het studiecontract wordt overhandigd bij inschrijving; de studiegids en de
jaarkalender vind je terug via Dinar.
In de studiegids vind je een ruim overzicht van de volledige opleiding: de visie en de krachtlijnen die
de opleiding dragen, de opleidingsonderdelen met hun verschillende inhouden, etc. Bijkomend vind je
er informatie i.v.m. afspraken over de contactmomenten, studiemomenten, het praktijkproject en de
examens. Kortom, deze gids vormt dé basis om zicht te krijgen op de studie.
We heten je van harte welkom bij de start van dit academiejaar en wensen je alvast een leerrijk jaar
toe!
Vriendelijke groeten
Kathy Dewitte, Opleidingsdirecteur Officemanagement en Bedrijfsmanagement
Kasia Kaminska, docent Lean, Kaizen
Kees Bultink, Master Black Belt en docent Six Sigma
Katrien De Schryver, docent Change Management
Valerie Verhaeghe, Maarten Hentzen, coaches Praktijkproject
Lien Vermeulen, coach & coördinator PG Lean Six Sigma Black Belt
Eveline De Smet, administratieve ondersteuning postgraduaat
Contact: [email protected]
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt – AJ 2016-2017 pagina 5
HOOFDSTUK 1
Opleidingsspecifieke aanvullingen op het studiecontract
Het studiecontract van de Arteveldehogeschool is het contract dat de hogeschool met de cursist
aangaat en vormt het algemeen juridische kader waar elke opleiding/postgraduaat en elke cursist zich
aan moet houden. Artikel 3 van het studiecontract voorziet dat er opleidingsspecifieke aanvullingen of
concretiseringen bij het studiecontract kunnen worden geformuleerd. De gids maakt integraal deel
uit van het studiecontract, net als de ECTS-fiches die gepubliceerd zijn op de internetpagina’s van de
Arteveldehogeschool.
HOOFDSTUK 2:
Missie en visie van de Arteveldehogeschool en de opleiding
2.1 Missie Arteveldehogeschool
De Arteveldehogeschool formuleert haar visie als volgt:
“We dagen al onze belanghebbenden uit om hun eigen groeiproces vorm te geven, en engageren ons
om hiervoor een inspirerende ruimte te bieden. We kiezen voor drie krachtlijnen: co-creatie, zelfsturing
en engagement. Deze vormen tevens het vertrekpunt van ons onderwijsconcept.”
Er worden daarnaast drie strategische doelen geformuleerd voor de periode 2015-2020.
Inzetten op innovatief onderwijs, onderzoek en dienstverlening
Werken aan een waarderende organisatie
Uitbouwen van strategische partnerschappen en netwerken
Vanuit onze visie en krachtlijnen focussen we op drie kernwaarden, op wat we willen zijn:
Betrokken: je voelt je verbonden met je organisatie en de studie die je doet. Je bent er trots op en je
toont dat waar je ook komt. Betrokkenheid zorgt voor passie, en maakt energie vrij.
Open: je bent nieuwsgierig en staat open voor nieuwe opvattingen, mensen en ervaringen. Je handelt
eerlijk, respectvol en transparant. Je deelt je kennis en staat open voor de visie van een ander, over de
grenzen van de organisatie heen. Je vraagt en geeft feedback in een informele cultuur waarin we leren
van elkaar.
Vernieuwingsgericht: je denkt vooruit, ziet kansen, je bent creatief en inventief en creëert daardoor
toegevoegde waarde. Je probeert voortdurend te verbeteren. Je bent ondernemen, zoekt
groeikansen, bent gedreven, durft zekerheden loslaten en neemt initiatief.
2.2 Missie postgraduaat
Het postgraduaat onderschrijft de missie, visie en strategie van de Arteveldehogeschool. Daarenboven legt ze zelf de volgende accenten, uitgedrukt in een eigen missie, die deze van de Arteveldehogeschool aanvult : Het postgraduaat coacht op een competentiegerichte manier het ontwikkelingsproces van de cursisten. In een open en respectvolle omgeving stimuleert het postgraduaat duurzame ondernemingszin, creativiteit, zin voor innovatie en flexibiliteit bij cursisten. Het postgraduaat dialogeert permanent met
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt – AJ 2016-2017 pagina 7
alle betrokkenen in dit proces, en voornamelijk met het ondernemingsleven. De grootste troeven zijn de kwaliteit en de motivatie van de medewerkers, hun kennis, ervaring en teamspirit, in een omgeving waar hun welbevinden deze sterkten en hun talentontwikkeling stimuleert en die door vooruitstrevende werkmiddelen en technologie wordt ondersteund.
2.3 Concrete vertaling van deze missie
Het postgraduaat coacht op een competentiegerichte manier het ontwikkelingsproces van de cursisten. Dit betekent: De cursisten staan centraal. De ontwikkeling van hun competenties is de doelstelling van het programma. Lesgevers zijn in de eerste plaats managers en coaches van dit proces. De cursisten zelf realiseren de maximale ontwikkeling van hun talenten. De lesgevers zorgen ervoor dat de cursisten de competenties ontwikkelen die vooropgesteld zijn. Ze gebruiken hiervoor de gepaste methodieken en stimuleren actief, zelfstandig en samenwerkend leren. De lesgevers creëren door coaching een stimulerende omgeving waarin de cursisten zelf de verantwoordelijkheid opnemen om hun competenties te ontwikkelen. De lesgevers staan tevens in voor formatieve en summatieve evaluatie, waaraan feedback onafscheidelijk verbonden is. Heeft een cursist problemen, dan bemiddelen zij om oplossingen te vinden. Zonder de kenniscomponent te verwaarlozen ligt de nadruk op praktijkgerichtheid vanuit het oogpunt van een bedrijfscontext. De competenties zijn breed gedefinieerd zodat de cursisten in verschillende bedrijfsomgevingen inzetbaar zijn, de noodzaak van levenslang leren kennen en ook kunnen verder studeren binnen programma’s die aansluiten op het postgraduaat. Het postgraduaat spiegelt zich voortdurend aan de noden van het ondernemingsleven en past zich eraan aan. In een open en respectvolle omgeving stimuleert het postgraduaat duurzame ondernemingszin, creativiteit, zin voor innovatie, en flexibiliteit bij haar cursisten. Dit betekent : Het postgraduaat wil voor cursisten en medewerkers een plaats zijn waar het aangenaam en stimulerend is om te leven, te werken en zich te ontwikkelen. Cursisten en medewerkers moeten graag naar de campus komen dankzij de waarden van de Arteveldehogeschool waarin het postgraduaat geworteld is. Het postgraduaat stimuleert de ontwikkeling van competenties van de cursisten niet alleen door woorden maar geeft zelf het voorbeeld. Ondernemingszin, creativiteit en innovatie zijn sleutelbegrippen die de opleiding stimuleren tot groei in omvang en kwaliteit (meer cursisten beter opleiden). Het postgraduaat heeft zelf een duurzaam karakter en gedraagt zich volgens de normen van duurzaam hoger onderwijs. Zij stimuleert bij de cursisten een positieve attitude tegenover duurzaam ondernemerschap. Duurzaamheid propageert ze vanuit haar eigen christelijk geïnspireerde waarden die ze op gepaste wijze toont. Het postgraduaat dialogeert permanent met alle betrokkenen in dit proces. Dit betekent : De dialoog met alle stakeholders is permanent. Kwaliteit en authenticiteit zijn daarbij de belangrijkste waarden. De communicatie met de cursisten en de medewerkers is tweerichtingsverkeer, en leidt tot voortdurende verbetering van de inhoud (o.m. curriculum en begeleidingsvormen) en de organisatie van het postgraduaat.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 8
HOOFDSTUK 3:
Organisatie van de opleiding
3.1. De weg om de doelstellingen te bereiken
Het postgraduaat werkt competentiegericht en –gebaseerd. Tijdens dit postgraduaat streven de cursisten naar de competenties hieronder opgesomd. Deze competenties ontwikkelen de cursisten in het kader van opleidingsonderdelen, opgenomen in de kruistabel, die weergeeft welke competenties op welk niveau worden ontwikkeld in elk opleidingsonderdeel. De opleidingsonderdelen worden samengebracht in een opleidingsprogramma. De opleidingsonderdelen moeten worden doorlopen in de volgorde aangegeven in het programma.
3.1.1. Competenties
De afgestudeerde cursist:
kan het concept Lean vanuit de filosofie, historie en achtergrond definiëren
kan processtappen identificeren die van toegevoegde waarde zijn voor de klant,
kan met een team een value stream map te maken.
kan voor een proces bepalen of er voldoende ‘flow’ is,
kan de takt tijd van een proces berekenen,
kan aan de hand van Little's Law de maximale werkvoorraad en/of de doorlooptijd uitrekenen
kan de kanbangrenzen bereken
kan de 5S, Poka Yoke en Visual management methodieken toepassen
kan het programma SMED beschrijven
kan het concept Kaizen en de oorsprong ervan beschrijven
kan de methode A3 management beschrijven
leerresultaten
doelstellingen
opleidingsonderdelen (olods)
opleidingsprogramma's
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 9
kan de methode Root Cause Analysis toepassen
kan een Kaizen event leiden met een groep medewerkers en met deze methodiek een procesprobleem oplossen
kan de methode Six Sigma en de oorsprong ervan beschrijven
kan een Six Sigma organisatie en de rollen die daarbinnen worden onderscheiden beschrijven.
kan de DMAIC verbeterstructuur beschrijven
kan op basis van onderzoek en data, bepalen wat een klant belangrijk vindt ten aanzien van de kwaliteit van een product of dienst
kan de onderdelen van een project charter benoemen
kan de projecten met de meeste waarde voor een organisatie selecteren
kan de methode SIPOC beschrijven
kan de volgende statistische grootheden beschrijven: gemiddelde, standaarddeviatie, mediaan, modus
kan uitleggen wat de praktische implicatie is van spreiding
kan de kwaliteit en de kwantiteit van een steekproef bepalen
kan de verschillende datatypen definiëren en herkennen
kan op basis van de CTQ een meetbare output bepalen
kan een datacollectieplan maken en uitvoeren
kan op basis van dataverzameling de baseline performance bepalen
kan een meetsysteem beoordelen op betrouwbaarheid en nauwkeurigheid
kan op basis van de baseline performance bepalen wat een realistisch verbeterdoel is voor een procesverbeteringsproject
kan de proces capability van een proces berekenen
kan de mogelijke oorzaken van variatie bepalen, bijvoorbeeld met behulp van het visgraatmodel of het model van Ishikawa
kan de prioritering van oorzaken onderbouwen door middel van grafische analyse technieken
kan een analyse volgens FMEA beschrijven
kan betrouwbaarheidsintervallen bepalen
kan uitleggen hoe de steekproefgrootte van invloed is op betrouwbaarheidsintervallen
kan beschrijven wat een Alfa en een Beta risico is
kan vanuit een probleemstelling een toetsbare nulhypothese en alternatieve hypothese opstellen
kan op basis van de resultaten van een hypothesetest onderbouwen of een nulhypothese wordt aanvaard of verworpen
kan vanuit een probleemstelling een toetsbare nulhypothese en alternatieve hypothese opstellen
kan uitleggen hoe trial experiments bijdragen aan het verkrijgen van oplossingen voor een procesprobleem
kan de verschillende technieken voor het ontwerpen van een oplossing beschrijven, zoals brainstorming, benchmarking, mindmapping
kan technieken beschrijven voor het selecteren van de beste oplossing, zoals Pugh, keuzematrixen
kan een control plan beschrijven
kan de methode SPC beschrijven
kan beschrijven hoe het project overgedragen moet worden aan de sponsor
kan een projectdocumentatie opmaken
kan de verschillende tools om meetsysteem variatie te onderzoeken beschrijven
kan Gage R&R voor het bepalen van de betrouwbaarheid van een meetsysteem beschrijven
kan de methode Design of Experiments beschrijven
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 10
kan statistische software gebruiken om een DoE te analyseren
is vertrouwd met de basisprincipes van change management en past deze effectief toe in een afgelijnd project.
kan het beleid van het bedrijf/de organisatie mee helpen uittekenen door het detecteren van knelpunten in de huidige organisatie en het formuleren van verbetervoorstellen.
is in staat maatschappelijke ontwikkelingen en opportuniteiten te identificeren en te plaatsen binnen een ruimere context en een breder tijdsperspectief.
kan weerstand herkennen binnen de organisatie en weet welke methodes ingezet kunnen worden om hier op een constructieve manier mee om te gaan.
In het opleidingsonderdeel Praktijkproject past de cursist de kennis, vaardigheden en attitudes
geïntegreerd toe die hij/zij in de andere opleidingsonderdelen heeft verworven. Hij/zij bewijst
daarmee de eindcompetenties van deze opleidingsonderdelen verworven te hebben.
3.1.2. Programma
Het Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt bestaat uit drie opleidingsonderdelen die door docenten
en ervaringsdeskundigen worden gebracht. De experten of ervaringsdeskundigen brengen
voorbeelden uit de praktijk. Vollediger informatie over elk opleidingsonderdeel vind je op de webstek
van de Arteveldehogeschool onder het kopje ECTS-fiches.
De opleidingsonderdelen zijn
Theoretische Module (Lean, Kaizen en Six Sigma)
Change Management
Praktijkproject
3.1.3. Volgtijdelijkheid
Om met een redelijke kans op succes competenties te ontwikkelen, is het noodzakelijk dit te doen in
verschillende stappen, zodat in een bepaalde volgorde gebouwd wordt aan de ontwikkeling van deze
competenties op een steeds hoger niveau.
Om deze redenen moeten bepaalde opleidingsonderdelen gevolgd worden in een in het modeltraject
vastgelegde volgorde, en kan een cursist niet inschrijven in een opleidingsonderdeel wanneer het
voorgaande niet met succes werd gevolgd. Het programma van het postgraduaat weerspiegelt het
modeltraject. De cursisten volgen de opleidingsonderdelen in de volgorde aangegeven in het
programma.
3.2. Het instroomprofiel van de kandidaat-cursist
De kandidaat cursist Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt heeft in zijn/haar rugzakje bij de start
van het postgraduaat reeds volgende startcompetenties:
De cursist
is minimaal houder van een bachelordiploma of heeft een gelijkwaardige ervaring;
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 11
beheerst het Nederlands voldoende goed om hoorcolleges te kunnen volgen, in groep
samen te werken met andere cursisten, een volwaardige inbreng hebben in het
praktijkproject;
heeft een basiskennis projectmatig werken;
is ICT-vaardig wat betekent dat de cursist met Word, Excel en presentatiesoftware kan
werken;
heeft affiniteit met data-analyses en procesmanagement;
is nauwkeurig, enthousiast, stressbestendig, heeft doorzettingsvermogen en
organisatietalent.
3.3. Opleidingskalender
Data theorielessen Lean Six Sigma Module
Donderdag en vrijdag 6-7 oktober 2016 Lean
Vrijdag 14 oktober 2016 Kaizen
Donderdag en vrijdag 27-28 oktober 2016 Six Sigma
Donderdag en vrijdag 17-18 november 2016 Six Sigma
Donderdag en vrijdag 8-9 december 2016 Six Sigma
Donderdag en vrijdag 12-13 januari 2017 Six Sigma
Donderdag 26 januari 2017 Change Management
Vrijdag 27 januari 2017 Theoretisch examen
De inhoud van de lessen zelf vindt u terug in bijlage 1.
De lessen starten telkens om 9u en eindigen rond 17u.
3.4. Studiebelasting
Tijdens het volgen van de training raden wij aan om voldoende uren zelfstudie in te plannen in uw
agenda. Het voorbereiden van een les en het nalezen van uw aantekeningen zorgt ervoor dat u kans
van slagen significant toeneemt.
Change management 78 uur 3 studiepunten
Praktijkproject 240 uur 9 studiepunten
Theoretische module 214 uur 8 studiepunten
TOTAAL 514 uur 20 studiepunten
Deze optelsom is een indicatie, voor sommigen zal dit iets minder zijn, voor anderen iets meer. Deze
uren omvatten alle contactmomenten zowel met docent als met coach en alle zelfstudietijd.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 12
3.5. Studiewijze
De basis voor de training zijn de boeken “Lean in de Praktijk” en “Six Sigma in de praktijk”. Tijdens de
lessen zal de Master Black Belt een presentatie laten zien welke u op USB-stick ontvangt bij aanvang
van de eerste les. Deze presentatie is voornamelijk ter ondersteuning van de hoofdlijnen, voorbeelden
uit de praktijk en oefeningen. Het examen is gebaseerd op het boek, niet de slides.
Veel deelnemers vinden het prettig om aantekeningen te maken tijdens de les. U ontvangt daarom
van ons een notitieblok voor uw aantekeningen en een seintje van de Master Black Belt als er
examenstof behandeld wordt.
TIM WOOD is het ezelsbruggetje om verspillingen te
onthouden, de kern van Lean. Start daarom met het
besparen van WOOD en print de slides niet.
3.6. Aanbevolen literatuur
Onderdeel Aanbevolen literatuur
Lean theorie Lean Thinking. Auteur: James P. Womack, Daniel
T. Jones
Lean in de praktijk. Auteur: Jan Hein Tempelman
The Toyota Way. Auteur: Jeffrey K. Liker
Kaizen theorie Gemba Kaizen. Auteur: Masaaki Imai
Six Sigma theorie Wat is Lean Six Sigma? Auteur: Bill Kastle;
Six Sigma in de praktijk. Auteur: Rijk Schildmeijer
Six Sigma: The breakthrough Management
Strategy Revolutionizing the World’s top
corporations. Auteur: Mikel Harry
T ransport
I nventory
M otion
W aiting
O ver processing
O ver production
D efects
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 13
3.7. Deelname aan de onderwijsactiviteiten
3.7.1. Afwezigheid van de docent
Indien een docent na 15 minuten nog niet aanwezig is, moet eerst het onthaal verwittigd worden. Het
kan zijn dat een docent door omstandigheden niet tijdig aanwezig kan zijn en het onthaal hiervan op
de hoogte is.
Wanneer de studenten het lokaal verlaten zonder het onthaal te verwittigen en de docent (die het
onthaal had verwittigd) komt nog, wordt de les als gegeven beschouwd.
Bij overmacht of ziekte van de lesgever, kan een lesgever een vervangtaak voorzien of de les plannen
op een ander moment. Dit wordt bekendgemaakt op Chamilo.
3.7.2. Afwezigheid van de student
Aanwezigheid is verplicht op alle les- en lesgebonden activiteiten. De cursist moet voor minimum 90%
van de contactmomenten aanwezig zijn, zoniet kan er sowieso geen certificaat voor de theoretische
module worden uitgereikt.
Aanwezigheid is tevens verplicht op alle eindexamens en momenten van periodieke of permanente
evaluatie. De campuskalender en het lessenrooster gepubliceerd op de digitale leeromgeving maken
deel uit van het studiecontract. Wijzigingen aan het lessenrooster worden altijd bekendgemaakt op
Chamilo.
3.7.3. Procedure in geval van afwezigheid binnen de examenperiode (zie bijlage 2)
Bij gewettigde afwezigheid op een evaluatiemoment binnen de examenperiode, kan een inhaalexamen afgelegd worden. Wie om een geldige reden examens wil verplaatsen, vraagt dit zelf via mail aan en de betreffende docent, en dit ten laatste de dag van het gemiste evaluatiemoment zelf.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 14
3.8. Het praktijkproject
De praktijkopdracht bestaat uit het uitvoeren van een verbeterproject in de praktijk volgens de Lean
Six Sigma methodiek. De cursist wordt hierin begeleid door de coach (ongeveer 6 uur individuele
begeleiding + gezamenlijke ervaringsuitwisselingen). De opdracht neemt in de regel 4-6 maanden in
beslag.
Het doel van het uitvoeren van zo’n opdracht is dat u aantoonbaar bewijst dat u in staat bent om een
Lean Six Sigma project succesvol af te ronden. U laat zien dat u de tools en technieken beheerst, maar
ook dat u uw stakeholders wist te overtuigen en meekreeg om de verbeteringen door te voeren.
Het doel is om de student minimaal 1 praktijkopdracht als ervaring mee te geven zodat de kennis
aantoonbaar en gecontroleerd toegepast werd in de praktijk.
3.8.1. Randvoorwaarden
Het probleem is duidelijk gelinkt aan een proces; niet aan een incident.
Probleem kan goed aangepakt worden met de Lean Six Sigma technieken.
o De oplossing ligt niet voor handen.
o Focus op variatie en defecten voor Six Sigma projecten.
o Proces zit vol verspillingen voor een Lean project.
Sterke ondersteuning / sponsorship vanuit het management.
o Draagt bij aan het doel van de organisatie
o Er is een probleemeigenaar in persoon
o Deel van uw huidige werkzaamheden
Historische en realtime data
Niet kapitaal intensief
Scope ca. 4 maanden
Hoge kans van slagen
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 15
Typische Lean Six Sigma projecten zijn:
Doorlooptijd verkorting van het facturatieproces
Defecten reductie bij productieprocessen
Defecten reductie bij aanvraagprocessen
Doorlooptijd verkorting bij IT-wijzigingen
Defecten reductie en doorlooptijd verkorting van vergunningsproces
Defecten reductie in voorraadbeheer
Doorlooptijd verkorting bij maandafsluitingen
Afstemming Sales en Logistiek verbeteren
Planningsproces robuuster en korter maken
Over het algemeen wordt zowel de doorlooptijd verkort alsook de kwaliteit van het proces (first time
right) verhoogd bij Lean Six Sigma projecten.
3.8.2. Rapportage
Gedurende de praktijkopdracht houdt de student ook een verslag bij waarin de verantwoording staat
voor de gemaakte keuzes, analyses, oplossingen etc. Het doel van het verslag is de tweede lezer,
Master Black Belt, te overtuigen van de certificeringspotentie van uw project. In het verslag neemt u
de tweede lezer mee in uw verbeterproject en laat u zien welke stappen u gezet heeft om tot het
eindresultaat te komen.
Het eindverslag bestaat uit de volgende delen:
1. Situatieschets: Aanleiding van het project, achtergrond organisatie / afdeling (duidelijke
probleemdefinitie)
2. Taakomschrijving: Wat was uw opdracht, wat waren de doelstellingen?
3. Actie: Wat heeft u concreet gedaan? (Aantonen dat de verplichte criteria zijn uitgevoerd).
Inclusief de Tollgate reviews.
4. Resultaten: Wat waren de financiële resultaten? Wat waren de procesmatige resultaten
(doorlooptijd verkorting met x %, Defecten reductie met x %, etc),
5. Lessons Learned: Wat zou u bij een tweede project anders aanpakken?
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 16
HOOFDSTUK 5:
Evaluatie
Hieronder volgen de opleidingsspecifieke aanvullingen op de examenregeling 2016-2017 van de
Arteveldehogeschool. Telkens wordt verwezen naar de betreffende artikelen uit de examenregeling.
Onderstaande regelgeving geldt voor alle situaties die beschreven worden per opleidingsonderdeel,
behalve wanneer in de ECTS-fiche expliciet een andere maatregel werd beschreven.
5.1. Aantal examenkansen en delibereerbaarheid
Op de ECTS-fiche staat aangeduid wanneer er voor een opleidingsonderdeel een tweede examenkans
is tijdens hetzelfde academiejaar. De beslissing om geen tweede examenkans te voorzien kan zowel te
maken hebben met de ‘materiële onmogelijkheid’ als met het ‘didactisch onverantwoord of
onrealistisch zijn’ van het hernemen van een leerproces.
De cursist kan enkel deelnemen aan het examen, indien hij/zij is ingeschreven voor het
opleidingsonderdeel, en de deelname aan het examen is enkel toegelaten in het semester dat de
lessen van het opleidingsonderdeel werden gevolgd. Indien de cursist deelneemt aan het examen
zonder te zijn ingeschreven, of in een ander semester dan datgene, waarin de lessen werden gevolgd,
is het examen nietig.
Op de ECTS-fiche staat ook aangeduid wanneer er voor een opleidingsonderdeel geen mogelijkheid
bestaat om gedelibereerd te worden. Dit kan o.a. het gevolg zijn van het feit dat het
opleidingsonderdeel leidt tot een wettelijk gereglementeerde beroepstitel. Dergelijke
opleidingsonderdelen mogen nooit gedelibereerd worden, het behalen van een credit is dus verplicht
om het diploma te kunnen behalen.
5.2. Quotering van opleidingsonderdelen
Een opleidingsonderdeel wordt competentiegericht geëvalueerd en gequoteerd via een numerieke
quotering tussen 0 en 20. Ook scores van leereenheden worden in gehele punten op 20 gequoteerd.
Er wordt geen uniforme mathematische afrondingsregel gehanteerd. De verantwoordelijke lesgever
geeft, vanuit de competentiegerichte beoordelingcriteria, de score op het opleidingonderdeel. Daarbij
hanteert de verantwoordelijke lesgever voor zijn opleidingsonderdeel voor elke cursist consequent
dezelfde principes.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 17
5.3. Beoordelingsvorm
Gedurende de opleiding zijn er 2 beoordelingsmomenten die met goed gevolg door de student moeten
worden afgelegd om voor het diploma in aanmerking te komen:
1. Het afsluitende theorie-examen op 27 januari 2017
2. De beoordeling van het projectrapportage samen met de verdediging van het praktijkproject
na afronding
Theoretisch examen
Het theoretisch examen omvat enkel het Lean Six Sigma gedeelte en duurt 180 minuten. De
ondervraging bestaat uit een aantal open vragen, multiple choice vragen en 2 rekenopgaven met
Minitab, in totaal 60 vragen.
Het examen is een open boek examen en een rekenmachine is toegestaan als hulpmiddel, evenals een
laptop voor de Minitab opgaven.
De student slaagt indien hij/zij min. 70% van de vragen correct heeft beantwoord.
Praktijkproject
De beoordeling van het praktijkproject gebeurt op basis van het ingediende rapport en de
eindpresentatie op maandag 26 juni en dinsdag 27 juni 2017. De specifieke beoordelingscriteria met
bijhorende quotering vindt u terug op Chamilo (zie Excel-file onder documenten).
Om te kunnen slagen dient de cursist tijdig (lees: voor de deadline) de nodige documenten in via
Chamilo zoals aangegeven door de coaches.
De praktijkopdracht wordt met succes afgerond indien de student het project met succes heeft
verdedigd tegenover de Master Black Belt en de opdrachtgever.
Op basis van de ingediende documenten en de voorstelling van het praktijkproject wordt er verder ook
een score op 20 toegekend voor het opleidingsonderdeel “change management”.
Eventuele herkansing (of uitstel) van het praktijkproject is mogelijk op woensdag 30 augustus 2017.
Indien de student het praktijkproject niet binnen deze voorziene tijd kan afwerken, moet hij/zij opnieuw
inschrijven en een extra som betalen om het postgraduaat te kunnen afwerken en bijgevolg het
certificaat te kunnen ontvangen. Wil je hier meer info over, contacteer dan de coördinator.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 18
HOOFDSTUK 6:
Ombudswerking
De ombudsmedewerker voor cursisten heeft, conform het hogescholendecreet en het studiecontract een
bemiddelende rol bij (mogelijke) geschillen tussen de student en een of meerdere personeelsleden. Het betreft
hier geschillen die verband houden met de toepassing van de onderwijs- en examenregeling, de rechtspositie
van de student en als onbillijk ervaren handelingen en toestanden in de Arteveldehogeschool. De
Arteveldehogeschool heeft dit opgenomen in het studiecontract.
Een gesprek met de ombudsman is enkel mogelijk na voorafgaandelijke afspraak per e-mail of telefonisch (09
234 74 17).
De algemeen directeur van de Arteveldehogeschool stelt de ombudsmedewerker voor studenten aan na advies
van de opleidingsraad. De ombudsmedewerker moet vertrouwd zijn met de opleiding. De ombudsmedewerker
mag in geen geval cursisten, voor wie hij als ombudsmedewerker optreedt, zelf evalueren.
De ombudsmedewerker is lid van de examencommissie met raadgevende stem. De ombudsmedewerker heeft
recht op alle informatie over elk examen.
De ombudsmedewerker voert zijn opdracht in volle onafhankelijkheid en met deskundigheid uit. Hij werkt in
discretie en met inzicht in de organisatie van de betrokken opleiding. Hij heeft een signaalfunctie met het oog
op het versterken van het hogeschoolbeleid. De ombudsmedewerker leeft bij het uitvoeren van zijn opdracht
een deontologische code na.
De ombudsmedewerker wordt betrokken bij het ontwerpen van de examenplanning. Hij onderzoekt alle
klachten en problemen in verband met de examens en de studievoortgangsbeslissingen. Hij voert zijn opdracht
ook uit bij de toepassing van de deliberatieregels. De ombudsmedewerker informeert de cursisten, verwijst ze
door naar bevoegde organen, verleent advies en treedt op als bemiddelaar bij klachten of geschillen. Hij treedt
in geen geval op als raadsman van de cursist. Hij mag in geen geval de cursisten voor wie hij als
ombudsmedewerker optreedt zelf evalueren. Hij voert zijn opdracht uit voor de cursisten waarvoor hij is
aangewezen.
Overeenkomstig art. 84 van het studiecontract kan de examencommissie een tekort delibereren wanneer de
student zich tijdens de evaluatieactiviteiten in uitzonderlijke omstandigheden bevond. De student meldt deze
uitzonderlijke omstandigheden aan de ombudsmedewerker ten laatste op de werkdag voorafgaand aan de
beraadslaging van de examencommissie.
Meer concrete en/of geactualiseerde informatie wordt gepubliceerd op Dinar – intranet – postgraduaten - Lean
Six Sigma Black Belt – onderwijs en studenten – begeleiding – ombudswerking.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 19
HOOFDSTUK 8:
Het dagelijkse campusleven
8.1. Eten en drinken De Kantiene
Het campusrestaurant De Kantiene is toegankelijk voor zowel cursisten, medewerkers als externe bezoekers.
SODEXO staat in voor de uitbating en heeft hierbij bewust gekozen voor lekker en gezond.
Naargelang de doelgroep worden er verschillende prijzen gehanteerd, waarbij de prijs voor cursisten van de
Arteveldehogeschool de basisprijs is.
De openingsuren en het aanbod kan je raadplegen op de infoschermen op de campus.
Per opleidingsdag en per cursist wordt er tijdens de lunch één broodje en drankje naar keuze voorzien. Jullie
krijgen een jeton mee, die jullie na jullie keuze te hebben gemaakt, afgeven aan de kassa.
Drankvoorziening leslokaal
In het leslokaal zal telkens een kar met koffie, water en thee staan. Een kar in de voormiddag en een nieuwe kar
in de namiddag.
Daarnaast, vind je over de hele campus verspreid een 15-tal waterfonteintjes. Die bevinden zich steeds in de
gangen, in de nabijheid van de sanitaire kernen. Ook in De Kantiene is water bij de maaltijd gratis. Wie het liever
iets minder gezond houdt, kan steeds terecht aan één van de frisdrankautomaten op de verdiepingen 0 en +1.
8.2. Fietsbeleid
Cursisten kunnen hun fiets kwijt in de ruime overdekte fietsenstalling op straatniveau, nabij de ingang van de
mediatheek en de cafetaria. Deze fietsenstalling wordt afgesloten na de openingsuren van de campus en is dan
niet meer toegankelijk tot de volgende lesdag.
Om te vermijden dat nuttige fietsparkeerplaatsen worden ingenomen door fietswrakken en achtergelaten
fietsen, wordt de fietsenstalling maandelijks gecontroleerd door de Dienst Mobiliteit van de Stad Gent.
Vermoedelijk achtergelaten fietsen krijgen een label (sticker) met een waarschuwing. Echte fietswrakken worden
meegenomen. Bij de volgende ronde, dus één maand later, komen de stadsdiensten terug om gelabelde fietsen
die niet door de eigenaar zijn weggehaald op te halen. Op dat moment doen ze een nieuwe controle waarbij ze
indien nodig andere fietsen labelen en fietswrakken zullen meenemen.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 20
De vluchtweg tussen de uitgangen en de straat moet altijd vrij gehouden worden. Daar mogen geen fietsen
worden gestald.
8.3. ICT
Iedere medewerker en cursist beschikt over een persoonlijk e-mailadres van de Arteveldehogeschool. Wie voor
de eerste keer wenst in te loggen, moet contact opnemen met de helpdesk.
Communicatie
Door het aanklikken van de link “cursist Arteveldehogeschool” op de website van de hogeschool
(www.arteveldehs.be) komt de cursist op de studentenportaalsite. Van hieruit kan de cursist naar alle voor hem
relevante elektronische informatie doorklikken. Recente informatie blijft 2 weken op deze portaalsite zichtbaar.
Vanuit deze pagina kan worden doorgeklikt naar de campusinformatie. Op deze pagina’s staat blijvende
informatie. Onder meer alle relevante verslagen, maar ook lessenroosters, examenroosters e.d.m. worden daar
opgeslagen. Voor punctuele informatie over de opleidingsonderdelen en de lessen zelf moet de cursist
doorklikken naar DiLeAhs, de elektronische leeromgeving van de Arteveldehogeschool.
Indien de cursist via mailwisseling met de campus communiceert, dient dit te gebeuren via het emailadres dat
de cursist kreeg bij inschrijving. Mails verzonden vanuit andere mailadressen kunnen door de beveiliging
weggefilterd worden en geven geen garantie op antwoord. Vanuit de campus worden berichten enkel naar de
Arteveldemailadressen verstuurd. Wie deze mails niet regelmatig leest, is zelf verantwoordelijk voor gemiste
informatie.
Cursisten moeten hun Arteveldemailbox, de algemene informatie op de website en de berichten op Chamilo
regelmatig nazien. Zij dragen de volle verantwoordelijkheid voor alle gevolgen van tekort aan informatie, indien
ze dat niet doen.
Chamilo
Chamilo is de digitale leeromgeving van de Arteveldehogeschool. Dit is het officiële communicatiekanaal en dient
dagelijks door de cursisten geraadpleegd te worden. Op Chamilo staat, naast algemene informatie, per
opleidingsonderdeel een cursus met vakgebonden informatie, oefeningen, teksten,… Op de campus staan er op
diverse plaatsen computers waar de cursisten Chamilo kunnen raadplegen: in de mediatheek, aan de lift en aan
de aula’s op de 1ste verdieping en in de gangen van de leslokalen op de 2de en 3de verdieping.
Laptopgebruik & Minitab
Iedere cursist dient te beschikken over een laptop en deze mee te brengen.
De cursist krijgt een licentie voor het softwareprogramma Minitab dat tijdens de opleiding wordt gebruikt.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 21
Draadloos netwerk
De campus is op heel wat plaatsen uitgerust met WIFI (= draadloos netwerk). Vooral de mediatheek, de
cafetaria, en de leslokalen op +2 hebben een hoge dekkingsgraad, wat probleemloos gebruik van het draadloos
netwerk mogelijk maakt.
Helpdesk
Bij ICT problemen kan men contact opnemen met de centrale helpdesk.
De centrale helpdesk is bereikbaar op het nummer 09 235 20 99 of via e-mail: [email protected].
Informatieschermen
Op diverse plaatsen op de campus bevinden zich informatieschermen. Deze schermen kunnen gebruikt worden
voor het meedelen van algemene informatie aan de cursisten en/of bezoekers, maar tevens voor last minute
info zoals annulatie van lessen, lokaalwijzigingen enz. Het beheer van de informatie op deze schermen gebeurt
door het servicecenter.
8.4. Ligging en bereikbaarheid van de campus
ADRES : Voetweg 66 – 9000 Gent / TEL. : 09 234 70 00
Bereikbaarheid met de wagen:
Van op de autosnelweg (E40/E17) sorteert u voor richting Gent Centrum, vervolgens sorteert u rechts voor en
rijdt u het viaduct af. Aan de lichten slaat u links af en rijdt u onder het viaduct de St-Lievenslaan in. Aan de
tweede verkeerslichten slaat u rechts af naar de Overpoortstraat. Vervolgens neemt u de 1e of 2e straat rechts.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 22
Bereikbaarheid met het openbaar vervoer:
De campus is gemakkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer.
Met de trein stapt u, afhankelijk van de richting waaruit u komt, af in het station Dampoort of het station Gent
Sint-Pieters. Van daaruit zijn er verschillende bussen die dichtbij de campus haltes hebben. Een overzicht:
Lijn Eindhaltes Komt ook vlak bij
station
Aanbevolen halte
5 Gent Van Beverenplein – Zwijnaarde
Hekers
- Sint-Pietersplein,
Overpoortstraat
8 Station Sint-Pieters (cursistenlijn) –
centrum
Sint-Pieters Sint-Pietersplein
34 Wetteren – Sint-Martens Latem – De
Pinte
Dampoort – Sint-
Pieters
Ter Platenbrug
35 Lokeren – Beervelde – De Pinte Dampoort - Sint-
Pieters
Ter Platenbrug
36 Hamme – Zele – De Pinte Sint-Pieters Ter Platenbrug
55 Zelzate Sint-Pieters Ter Platenbrug
57 Watervliet Ter Platenbrug
58 Eeklo – Brugge Sint-Pieters Ter Platenbrug
65 Zomergem Ter Platenbrug
65 Oudenaarde Ter Platenbrug
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 23
70 Oostakker – Zwijnaarde Dampoort Ter Platenbrug
71 Oostakker – Nazareth Dampoort - Sint-
Pieters
Ter Platenbrug
72 Oostakker – Merelbeke Dampoort - Sint-
Pieters
Ter Platenbrug
73 Zelzate (via Glorieux) – overstap
Dampoort
Dampoort Ter Platenbrug
74 Zaffelare – Lokeren – overstap
Dampoort
Dampoort Ter Platenbrug
76 De Pinte – Lochristi – Wachtebeke Dampoort - Sint-
Pieters
Ter Platenbrug
77 Beervelde - Deinze Dampoort Ter Platenbrug
8.5. Parking
De parking is enkel toegankelijk voor medewerkers en bezoekers, en cursisten met een functiebeperking
(toegang aan te vragen).
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 24
8.6. Roken
De campus is rookvrij, behalve op de daarvoor voorziene rookzone. Deze bevindt zich aan de overdekte ruimte
aan de Arteveldeshop.
Aan de rookzone en aan de diverse ingangen van de campus staan speciale peukenpalen die de rokers de kans
geven de grond proper en “peukvrij” te houden.
8.7. Toegankelijkheid
Het gebouw is geopend van 7u30 tot 18u30 voor het dagonderwijs. Bij avondactiviteiten blijft het gebouw
geopend tot 15 minuten na het geplande einduur van de activiteit.
De balie is open tot 17u15. Op dinsdagavond wordt de balie bemand om de cursisten en eventuele gastsprekers
van het postgraduaat op te vangen. Het gebouw wordt afgesloten door de conciërge.
Alle functies binnen het gebouw zijn toegankelijk voor personen met een fysieke belemmering. De mediatheek,
de cafetaria en aula’s zijn toegankelijk via hellende vlakken. De andere verdiepingen zijn bereikbaar via de liften.
De bediening van de liften op de campus gebeurt met de personeels- of cursistenkaart. Tussen -2 en +3 mogen
cursisten geen gebruik maken van de liften, uitgezonderd cursisten met een mobiliteitsbeperking.
8.8. Veiligheid
Diefstal
Diefstal dient onmiddellijk gemeld te worden aan het onthaal. Er wordt standaard een proces-verbaal
opgemaakt door de politie.
EHBO
Indien een EHBO-helper vereist is buiten de openingsuren van het onthaal, dus vóór 8u of na 17u15, dan wordt
de conciërge verwittigd. De conciërge onderneemt dan het nodige.
8.9. Verloren voorwerpen
Verloren voorwerpen kunnen worden afgegeven en opgehaald aan de onthaalbalie. Binnengebrachte
voorwerpen worden gedurende 1 maand bewaard. Indien ze dan nog niet zijn opgehaald, worden ze geschonken
aan een goed doel. Bij ophaling van waardevolle voorwerpen zoals gsm’s, sleutels, enz, wordt de eigenaar steeds
om identificatie verzocht.
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 25
8.10. Verzekering van cursisten
De hogeschool verzekert cursisten voor volgende elementen tijdens activiteiten in opdracht van de hogeschool:
- Ongeval op weg naar de hogeschool, naar huis, de stageplaats.
- Ongeval op de hogeschool, stage
- Reisbijstand (repatriëring) bij buitenlandse excursies, studiereizen en uitwisselingsprojecten
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 26
Bijlage 1- Lesinhoud PG LSS AJ 16-17
Les Leerdoel Boek Behandelde leerstof
in boek
Specifiek te behandelen
aspecten van de stof
6 okt
2016
De student kan het concept Lean vanuit de
filosofie, historie en achtergrond definiëren,
De student kan processtappen identificeren
die van toegevoegde waarde zijn voor de
klant,
De student kan met een team een value
stream map te maken.
Lean in de
Praktijk
H1, H2, H3 & H4.1
Herkomst en filosofie,
Lean en andere
verbetermethodieken,
Klantwaarde, Business
Waarde & Verspilling.
Value Stream Mapping
7 okt
2016
De student kan voor een proces bepalen of er
voldoende ‘flow’ is,
De student kan de takt tijd van een proces
berekenen,
De student kan aan de hand van Little's Law
de maximale werkvoorraad en/of de
doorlooptijd uitrekenen
De student kan de kanbangrenzen bereken
De student kan de 5S, Poka Yoke en Visual
management methodieken toepassen
De student kan het programma SMED
beschrijven
Lean in de
Praktijk
H4.2, H4.3, H4.4, H4.6,
H4.7, H4.8, H4.9,
H4.11, H4.13
Flow, Takt Tijd, Line
Balancing
Pull, Little’s Law
Sea of Inventory
Poka Yoke
5S methodiek
Visual Management
SMED methodiek
5 times why - methodiek
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 27
Les Leerdoel Boek Behandelde leerstof
in boek
Specifiek te behandelen
aspecten van de stof
14 okt
2016
De student kan het concept Kaizen en de
oorsprong ervan beschrijven
De student kan de methode A3 management
beschrijven
De student kan de methode Root Cause
Analysis toepassen
De student kan een Kaizen event leiden met
een groep medewerkers en met deze
methodiek een procesprobleem oplossen
Lean in de
Praktijk
Rest van het Lean
boek
Kaizen
27 okt
2016
De student kan de methode Six Sigma en de
oorsprong ervan beschrijven
De student kan een Six Sigma organisatie en
de rollen die daarbinnen worden
onderscheiden beschrijven.
De student kan de DMAIC verbeterstructuur
beschrijven
De student kan op basis van onderzoek en
data, bepalen wat een klant belangrijk vindt
ten aanzien van de kwaliteit van een product
of dienst
De student kan de onderdelen van een
project charter benoemen
De student kan de projecten met de meeste
waarde voor een organisatie selecteren
De student kan de methode SIPOC
beschrijven
Six Sigma
in de
praktijk
Hoofdstuk 0:
introductie LSS
Hoofdstuk 1: Project
selectie en scope
Hoofdstuk 2: Definitie
van een defect
Achtergrond van Six
Sigma
De Six Sigma organisatie
Overzicht DMAIC
structuur
Voice of The Customer
Project CTQ
Opzetten van een
projectteam
Project Charter
SIPOC
Stakeholder Diagram
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 28
Les Leerdoel Boek Behandelde leerstof
in boek
Specifiek te behandelen
aspecten van de stof
28 okt
2016
De student kan de volgende statistische
grootheden beschrijven: gemiddelde,
standaarddeviatie, variantie, range en
interkwartielafstand, mediaan, modus
De student kan uitleggen wat de praktische
implicatie is van spreiding
De student kan de kwaliteit en de kwantiteit
van een steekproef bepalen
De student kan de kwaliteit en de kwantiteit
van een steekproef bepalen
De student kan de verschillende datatypen
definiëren en herkennen
De student kan op basis van de CTQ een
meetbare output bepalen
De student kan een datacollectieplan maken
en uitvoeren
De student kan op basis van dataverzameling
de baseline performance bepalen
De student kan een meetsysteem beoordelen
op betrouwbaarheid en nauwkeurigheid
De student kan op basis van de baseline
performance bepalen wat een realistisch
verbeterdoel is voor een
procesverbeteringsproject
De student kan de proces capability van een
proces berekenen
Six Sigma
in de
praktijk
Appendix 1: Basis
statistiek
Hoofdstuk 3.1 tot 3.3,
3.4.1 & 3.4.2
Hoofdstuk 4
Hoofdstuk 5
Introductie statistiek
Statistische grootheden
Variatie
Steekproeven
Verdeling en
histrogrammen
Het pad van CTQ van
project Y
Pareto Analyse
Quality Function
Deployment
Data collectieplan
Meetsysteem analyser
Gage R&R
Baseline Performance
Process Capability
Vaststellen van het
verbeterdoel
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 29
Les Leerdoel Boek Behandelde leerstof
in boek
Specifiek te behandelen
aspecten van de stof
17 nov
2016
De student kan de mogelijke oorzaken van
variatie bepalen, bijvoorbeeld met behulp van
het visgraatmodel of het model van Ishikawa
De student kan de prioritering van oorzaken
onderbouwen door middel van grafische
analyse technieken
De student kan een analyse volgens FMEA
beschrijven
De student kan betrouwbaarheidsintervallen
bepalen
De student kan uitleggen hoe de
steekproefgrootte van invloed is op
betrouwbaarheidsintervallen
De student kan beschrijven wat een Alfa en
een Beta risico is
Six Sigma
in de
Praktijk
Hoofdstuk 6
Appendix 3
Onderzoeken van
potentiële oorzaken
Oorzaak en gevolg
diagram
FMEA
Grafische data alnalyse
Inleiding hypothese
testen
18 nov
2016
De student kan vanuit een probleemstelling
een toetsbare nulhypothese en alternatieve
hypothese opstellen
De student kan op basis van de resultaten van
een hypothesetest onderbouwen of een
nulhypothese wordt aanvaard of verworpen
De student kan vanuit een probleemstelling
een toetsbare nulhypothese en alternatieve
hypothese opstellen
Six Sigma
in de
praktijk
Hoofdstuk 7
Normaliteits test
1 sample T-test
2 sample T-test
Gepaarde T-test
1 en 2 proportie test
ANOVA one way
Kruskal-Wallis
Chi-kwadraattest
Binaire Logistische
Regressie
Correlatie en regressie
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 30
Les Leerdoel Boek Behandelde leerstof
in boek
Specifiek te behandelen
aspecten van de stof
8 dec
2016
De student kan uitleggen hoe trial experiments
bijdragen aan het verkrijgen van oplossingen
voor een procesprobleem
De student kan de verschillende technieken
voor het ontwerpen van een oplossing
beschrijven, zoals brainstorming,
benchmarking, mindmapping
De student kan technieken beschrijven voor
het selecteren van de beste oplossing, zoals
Pugh, keuzematrixen
Six Sigma
in de
praktijk
Hoofdstuk 8.1, 8.3 &
8.4
Hoofdstuk 9
Bepalen optimale
oplossing
Ontwikkel alternatieve
oplossingen
Beoordeel oplossingen
Risico beoordeling
Kies de beste
oplossingen
Uitvoeren van een trial
experiment
Uitvoeren van een pilot
Analyseren van een
pilot
9 dec
2016
De student kan een control plan beschrijven
De student kan de methode SPC beschrijven
De student kan beschrijven hoe het project
overgedragen moet worden aan de sponsor
De student kan een projectdocumentatie
opmaken
Six Sigma
in de
praktijk
Hoofdstuk 10
Hoofdstuk 11
Hoofdstuk 12
Controle plan
Controle mechanismen
Implementatie
Overdracht van het
project
Project documentatie
Project audit
Studiegids voor de cursist – Postgraduaat Lean Six Sigma Black Belt– AJ 2016-2017 pagina 31
Les Leerdoel Boek Behandelde leerstof
in boek
Specifiek te behandelen
aspecten van de stof
12 jan
2017
De student kan de verschillende tools om
meetsysteem variatie te onderzoeken
beschrijven
De student kan de Gage R&R voor het
bepalen van de betrouwbaarheid van een
meetsysteem beschrijven
Six Sigma
in de
praktijk
Hoofdstuk 3.4.3-3.5 en
8.2.1 tot blz 257.
Meetsysteem analyse
Resolutie,
accuraatheid, stabiliteit
en lineariteit
Gage R&R
13 jan
2017
De student kan de methode Design of
Experiments beschrijven
De student kan statistische software gebruiken
om een DoE te analyseren
Six Sigma
in de
praktijk
Hoofdstuk 8.2 restant
Design of Experiments
Het DoE stappenplan
26 jan
2017
Change Management
27 jan
2017
Examen
Bijlage 2- Definitie gewettigde afwezigheid PG LSS AJ 16-17
Gewettigde afwezigheid
Het studiecontract voorziet een aantal redenen die worden aanvaard om een afwezigheid te wettigen, en die
de opleiding als volgt nader omschrijft :
Medische redenen Elke afwezigheid gestaafd door een medisch getuigschrift, nauwkeurig ingevuld en gedateerd binnen de periode van afwezigheid.
Overmacht De opleidingsdirecteur of zijn/haar gemachtigde beslist per geval of een situatie ingeroepen als overmacht als reden kan worden ingeroepen.
* Als overmacht wordt bijvoorbeeld meestal beschouwd : een verkeersongeval waardoor de verplaatsing niet kan worden verder gezet, onverwachte slechte weersomstandigheden die grote groepen studenten verhinderen tijdig aanwezig te zijn.
* Wordt nooit als overmacht beschouwd : een aangekondigde staking, verkeersproblemen.
Familiale redenen Worden als reden voor een gewettigde afwezigheid aanvaard : - Huwelijk van de student of het afleggen van een verklaring van wettelijke samenwoning door de student: 4 werkdagen - Huwelijk van vader, moeder, broer, zus of kind van de student of van diens echtgenoot/echtgenote of diens samenwonende partner: dag van het huwelijk - Bevalling van de echtgenote of samenwonende partner: 10 werkdagen - Huwelijk van een bloedverwant van de student of van de samenwonende partner in de 1ste graad : afwezigheid op de dag van het huwelijk
- Huwelijk van een bloed- of aanverwant van de student of van de samenwonendepartner in om het even welke graad maar onder eenzelfde dak wonend als de student: de dag van het huwelijk - Overlijden van de partner of een bloed- of aanverwant in de 1ste graad : de dag van het overlijden en de dag van de begrafenisplechtigheid en maximum 4 dagen tussen de dag van het overlijden en de dag van de begrafenisplechtigheid - Overlijden van een bloed- of aanverwant van de student of van de samenwonende partner in om het even welke graad maar onder eenzelfde dak wonend als de student: de dag van het overlijden en de dag van de begrafenisplechtigheid - Overlijden van een bloed- of aanverwant van de student of van de samenwonende partner in de 2de graad : de dag van het overlijden en de dag van de begrafenisplechtigheid - Overlijden van een bloed- of aanverwant van de student of van de samenwonende partner in de derde of vierde graad: de dag van de begrafenisplechtigheid - Bloedverwanten in de eerste graad zijn : ouders, broers en zussen, kinderen. - Bloedverwanten in de tweede graad zijn : grootouders, kleinkinderen
Het bijwonen van specifieke feestdagen verbonden met de erkende godsdienst van de student. Dit enkel na voorafgaande kennisgeving per e-mail aan de zorg- en diversiteitscoach.
Staatsburgerlijke verplichtingen Worden als reden voor een gewettigde afwezigheid aanvaard:
33
* Uitoefening van het ambt van voor- of bijzitter in een hoofdstembureau, enig stembureau of bureau voor stemopneming bij de parlements-, de provincieraads- en de gemeenteraadsverkiezingen, met inbegrip van het Europees Parlement : de nodige tijd, met bewijsstukken te staven.
Gerechtelijke redenen Worden als reden voor een gewettigde afwezigheid aanvaard :
* Deelneming aan een jury, oproeping als getuige of persoonlijke verschijning voor een rechtbank : de nodige tijd, met bewijsstukken te staven.
Het bijwonen van specifieke feestdagen verbonden met de erkende godsdienst van de student. Dit enkel na
voorafgaande aanvraag bij en goedkeuring door de opleidingsdirecteur.
Staatsburgerlijke verplichtingen
Worden als reden voor een gewettigde afwezigheid aanvaard :
- Uitoefening van het ambt van voor- of bijzitter in een hoofdstembureau, enig stembureau of bureau voor
stemopneming bij de parlements-, de provincieraads- en de gemeenteraadsverkiezingen, met inbegrip van
het Europees Parlement : de nodige tijd, met bewijsstukken te staven.
Gerechtelijke redenen
Worden als reden voor een gewettigde afwezigheid aanvaard :
- Deelneming aan een jury, oproeping als getuige of persoonlijke verschijning voor een rechtbank : de nodige
tijd, met bewijsstukken te staven.
Een afwezigheidsattest moeten binnen de 3 werkdagen ingediend worden.