Download - Sunu Hazırlama Yazılımları
TCMİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
MEGEPMESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ
SUNU HAZIRLAMA MODÜLÜ
ANKARA 2005
İÇİNDEKİLERAÇIKLAMALAR............................................................................................................................İİİ
GİRİŞ.................................................................................................................................................. 1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1..............................................................................................................4
1.DOSYALAMA İŞLEMLERİ........................................................................................................ 4
1.1.GENEL BİLGİLER......................................................................................................................41.2. YENİ BİR SUNUYU AÇMA........................................................................................................71.3. VAR OLAN BİR SUNUYU AÇMA............................................................................................... 71.4. SUNUYU KAPATMA................................................................................................................. 91.5. SUNUYU KAYDETME................................................................................................................91.6. SUNU SAYFA AYARLARI........................................................................................................ 101.7. SUNU YAZDIRMA AYARLARI.................................................................................................. 111.8. SUNU ÖZELLİKLERİ............................................................................................................... 13UYGULAMA FAALİYETLERİ............................................................................................ 15ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..........................................................................................16
ÖĞRENME FAALİYETİ-2............................................................................................................19
2.YAZIM İŞLEMLERİ...................................................................................................................19
2.1. GENEL BİLGİLER...................................................................................................................192.2. İŞLEMLERİ GERİ ALMA..........................................................................................................212.3.İŞLEMLERİ TEKRARLAMA.........................................................................................................222.4.TAŞIMA İŞLEMİ......................................................................................................................232.5.KOPYALAMA İŞLEMİ............................................................................................................... 242.6.YAZILANLARI TEMİZLEME....................................................................................................... 242.7. SUNU İÇİNDE ARAMA VE DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİ..................................................................... 25UYGULAMA FAALİYETİ....................................................................................................27ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..........................................................................................28
ÖĞRENME FAALİYETİ-3............................................................................................................29
3.GÖRÜNÜM AYARLARI............................................................................................................ 29
3.1 SUNU GÖRÜNTÜSÜNÜ DEĞİŞTİRME........................................................................................... 293.2. SUNUYA ÜSTBİLGİ VEYA ALTBİLGİ EKLEME............................................................................ 313.3. SUNUYA AÇIKLAMA EKLEME..................................................................................................323.4. SUNUYA SAYFA NUMARALARI EKLEME....................................................................................333.5. SUNUYA TARİH VE SAAT EKLEME..........................................................................................333.6. SUNU İÇİN HAZIR ŞABLONLAR KULLANMA...............................................................................333.7. SUNUYA RESİM EKLEME........................................................................................................353.8. SUNUYA NESNE EKLEME....................................................................................................... 413.9. BAĞLANTILAR OLUŞTURMA.................................................................................................... 41UYGULAMA FAALİYETİ....................................................................................................43ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..........................................................................................47
ÖĞRENME FAALİYETİ - 4..........................................................................................................48
4.BİÇİMLENDİRME İŞLEMLERİ.............................................................................................. 48
4.1. KARAKTER BİÇİMLENDİRME....................................................................................................48
İÇİNDEKİLER
i
4.2. MADDE İMLERİ OLUŞTURMA ................................................................................................. 484.3. SUNU BİÇİMLENDİRME........................................................................................................... 494.4. SUNU ARTALAN RENGİNİ DEĞİŞTİRME.....................................................................................50UYGULAMA FAALİYETİ....................................................................................................52ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..........................................................................................53
ÖĞRENME FAALİYETİ - 5..........................................................................................................54
5.ARAÇLARI KULLANMA.......................................................................................................... 54
5.1. YAZIM KONTROLÜ................................................................................................................545.2. MAKRO OLUŞTURMA.............................................................................................................555.3. SUNU SEÇENEKLERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ................................................................................... 56UYGULAMA FAALİYETİ....................................................................................................59ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..........................................................................................60 ................................................................................................................................................ 60 A – PERFORMANS TESTİ...................................................................................................60
ÖĞRENME FAALİYETİ - 6..........................................................................................................61
6.SLAYT İŞLEMLERİ................................................................................................................... 61
6.1. NESNELERE ANİMASYON EKLEME........................................................................................... 616.2. SLAYTLARA SES-VİDEO EKLEME............................................................................................ 626.3. SLAYTLARA EYLEM DÜĞMESİ EKLEME.................................................................................... 636.4. SLAYT GEÇİŞİNİ DÜZENLEME................................................................................................. 64UYGULAMA FAALİYETİ....................................................................................................66ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME..........................................................................................68
MODÜL DEĞERLENDİRME.......................................................................................................69
KAYNAKLAR ................................................................................................................................ 73
ii
AÇIKLAMALARKOD 523ELK017
523ELT017ALAN Elektrik – Elektronik Teknolojisi
DAL/MESLEK Alan Ortak
MODÜLÜN ADI Sunu Hazırlama YazılımlarıMODÜLÜN TANIMI
Sunu hazırlama yazılımlarının genel ilkeleri ve sunu hazırlama aşamalarının öğretildiği modüldür.
SÜRE 40 / 32 saatÖN KOŞUL
YETERLİK
Bu modül ile;sunu hazırlama yazılımları hakkında bilgi sahibi olacak, tanıtım, bilgilendirme amaçlı sunular hazırlayacak, hazır sunular üzerinde değişikler yapabileceksiniz.
MODÜLÜN AMACI
Genel Amaç: Bu modül ile; öğrenci, gerekli ortam ve materyaller sağlandığında sunu hazırlama yazılımlarını kulanarak her türlü sunu hazırlama ve düzenleme işlemerini yapabilecektir.Amaçlar: Sunu dosya işlemlerini yapabileceksiniz.Yazım işlemlerini yapabileceksiniz.Görünüm düzenlemelerini yapabileceksiniz.Biçimlendirme işlemlerini yapabileceksiniz.Araçları kullanarak, yazılıma ait düzenlemeleri yapabileceksiniz.Slayt işlemlerini (animasyonlar, geçiş efektleri) yapabileceksiniz..
EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI
Bilgisayar, Sunu Yazılımı, Uygulama CD’si
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Size her öğrenme faaliyetinden sonra bir uygulama faaliyeti yaptırılacak, bu faaliyette yapabildiğiniz işlem basamaklarına göre kendinizi değerlendirebileceksiniz.Modülün sonunda ise tüm öğrenme faaliyetlerini kapsayacak bir uygulama ile öğretmeniniz sizi değerlendirecektir. Modül değerlendirme kriterlerini inceleyerek sizden beklenen hedef davranışlar konusunda fikir edinebilirsiniz.
AÇIKLAMALAR
iii
GİRİŞSevgili Öğrenci,
Gerçek bir uygulama ile veya canlandırma yöntemi ile desteklenmeyen bilgi insanların kafasında uzun süre kalmaz. Teknolojik imkânların her gün gelişmesi bilgi aktarımı sırasında size aynı anda birçok duyu organına hitap etme fırsatı vermektedir. Böylece bilginin karşı tarafa aktarılması çok daha kolay hale gelmektedir. Bilginin diğer insanlara aktarılmasında kullanılan olmazsa olmaz yöntemlerden biri de sunum tekniğidir.
Günümüzde sunu hazırlama işlemi en alt seviyedeki bir işletmeden en üst seviyedeki işletmeye kadar her yerde kullanılmaktadır. Dolayısıyla bilgisayar kullanan herkesin bu yeterliğe sahip olması gerekmektedir.
Bu modülde sunum programlarından biri olan ve kullanımı oldukça basit olan PowerPoint sunu hazırlama ve yayımlama programını öğreneceksiniz. Modülü başarı ile bitirdiğinde sen de bilgilerini diğer insanlara aktarmak için etkin bir yöntemi kullanıyor olacaksın.
Şimdiden iyi eğlenceler...
GİRİŞ
1
UYGULAMA CD’Sİ KULLANIM BİLGİLERİ
Modül kitabı ile birlikte size yardımcı olması için hazırlanan UYGULAMA CD’si modülün arka kapağının iç kısmında yer almaktadır. CD içerisinde programın kullanımı sırasında size yardımcı olması için kaydı yapılmış videolar ve programda gerekli olabilecek materyaller mevcuttur. UYGULAMA CD’si modül kitabı ile paralellik teşkil etmektedir. Kitap içerisinde iletilerle CD’deki videoları izlemeniz istenecektir.
Aşağıda, kitapta karşılaşabileceğiniz örnek bir ileti görülmektedir. İletiyi gördüğünüzde yapacağınız işlemi örneğe bakarak inceleyiniz.
Bu ileti sizden UYGULAMA CD’sinde 1.Bölümden 3.Video’yu izlemenizi istemektedir. CD’yi CD-ROM sürücüye taktığınızda otomatik olarak çalışacaktır. Eğer çalışmaz ise Bilgisayarımdan CD-ROM sürücüye geçip Baslat.exe dosyasına çift tıklayın. Karşınıza aşağıda sol taraftaki ana menü gelir.
Ana menü üzerinde 1.Bölüme tıklanır, ekrana alt menü olan 1.Bölüm gelir, bu pencerede de izlenecek olan videoya (Örn: Dosya Açma) tıklanır, video kendiliğinden çalışır. Video ekrana ayrı bir pencere şeklinde gelecektir. Video izleme penceresi üzerindeki simgeler ve görevleri diğer sayfada ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
2
Yukarıdaki örnek şekilde de görüleceği gibi video ayrı bir pencerede açılır. Video penceresi üzerinde videoyu ileri ya da geri alabileceğiniz gibi ses ayarlarını da yapabilirsiniz.
Kitap içerisinde bilgisayar terimleri ile karşılaşacaksınız. Aşağıda kitapta geçen bilgisayar terimleri ile ne anlatılmak istendiği gösterilmiştir.
3
ÖĞRENME FAALİYETİ-1
Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, sunu hazırlama programlarında kullanılan temel dosya işlemlerini (sunu açma-kapatma-kaydetme-düzenleme) yapabileceksiniz.
Bulunduğunuz çevrede sunularla faaliyette bulunan kurumlara giderek hazırlamış oldukları sunumları inceleyin. (Okulunuz ya da çevre okullardaki öğretmenlerin hazırladığı sunumlar, tanıtım organizasyonu yapan firmaların sunumları) Gruplar oluşturarak örnek sunumlarınızı diğer gruplarla paylaşınız. UYGULAMA CD’si içerisinde Örnekler dizinindeki örnek sunuları da inceleyebilirsiniz.
1.DOSYALAMA İŞLEMLERİ1.1.Genel BilgilerSunum bir konu hakkında yapılan anlatım, bilgilendirme olarak adlandırılabilir. Slayt ise bu sunum içerisindeki her bir sayfadır. Önce sunu hazırlama programını çalıştırmayı öğrenelim. Bu işlemi birkaç farklı şekilde yapabilirsiniz. En basit olanı BAŞLAT düğmesine tıkladığınızda karşınıza gelen PROGRAMLAR bölümündeki Office dizininden PowerPoint kısa yoluna tıklamaktır.
Şekil 1.1 : Power Point Programının Çalıştırılması
ÖĞRENME FAALİYETİ-1
AMAÇ
ARAŞTIRMA
4
Power Point programı da diğer programlar gibi Program Files Dizini içerisinde yer almaktadır. Program Files, bilgisayara kurduğumuz programları bir araya toplamak için özel olarak oluşturulmuş bir dizindir. Power Point programı, yazı yazmak için kullandığımız Word programı, hesaplama işleri için kullandığımız Excel programı gibi Microsoft firmasının hazırladığı ve MICROSOFT OFFICE olarak adlandırdığı program bütünün ayrı programlarından biridir. Bu programlar Program Files dizininde Microsoft Office dizini içerisinde yer almaktadır.
Masaüstündeki Bilgisayarım sembolüne çift tıkladıktan sonra karşımıza gelen pencereden C: Sabit diskine, oradan da sıra ile Program Files - Microsoft Office-Office11 dizinlerine girerek Powerpnt dosyasına çift tıklayarak da programı çalıştırabilirsiniz (Şekil 1.2).
Şekil 1. 2 : Power Point Programının Çalıştırılması
5
Programı çalıştırdığınızda karşınıza Şekil 1.3’teki pencere çıkar. Şimdi bu program penceresinde bulunan öğeleri inceleyelim.
Şekil 1. 3 : Program Penceresi ve Öğeleri
Pencerenin ortasında bulunan beyaz sayfa, slayt tasarımında kullanacağımız sayfamızdır. Sol panelde bu slayt sayfasının küçültülmüş halde bir görünümü daha vardır. Her yeni slayt sayfası eklediğinizde sol panelde bu sayfaları alt alta görebilirsiniz.
Menü Çubuğu: Dosya – Düzen – Görünüm – Ekle …. menülerinin bulunduğu araçtır. Her menünün altında o menü ile ilgili ayrıntılı özellikler mevcuttur.
Standart Araç Çubuğu: Programda sık kullanılan simgeleri üzerinde bulunduran araç çubuğudur. (Kopyala – Yeni slayt açma – Yazdırma …)
Biçimlendirme Araç Çubuğu: Slaytta ekleyeceğimiz yazıları biçimlendirirken kullanacağınız araçtır.
Çizim Araç Çubuğu: Slaytlara ekleyeceğimiz şekiller, nesneler, çizgiler vs bulunduğu araçtır.
6
Görev Bölmesi: Bu bölme ile slayt sayfalarının düzenleri, stilleri, sayfaya eklenen nesnelerin efektleri vs ayarlanır.
Slayt görünüm seçicisi ile slayt tasarımını çalıştırabilir, küçük sayfalar halinde gösterebilir ya da normal tasarım görünüme geçebilirsiniz. Program pencere butonları da, programı kapatmaya, simge durumuna almaya veya ekranı kaplatmaya yarar.
1.2. Yeni Bir Sunuyu Açma
Programı çalıştırdığınızda zaten otomatik olarak boş bir sunu açılmaktadır. Bunun dışında aşağıdaki yöntemlerle de boş bir sunu açabilirsiniz.
Dosya menüsünden – Yeni Komutu
Standart Araç Çubuğundan Yeni ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + N tuş birleşimi (Ctrl ve N tuşlarına beraber basınız)
1.3. Var Olan Bir Sunuyu Açma
Var olan bir sunu bilgisayarda kayıtlı demektir. Kayıtlı bir dosyanın açılabilmesi için, bilinmesi gereken iki unsur vardır. Bunlar; dosya adının ne olduğu ve dosyanın nerede olduğu bilgileridir. Nasıl ki bir kütüphanede kitap ararken, önce o kitabın ait olduğu bölümdeki rafa gidip oradan kitap adına bakarsınız, aynen bu şekilde kayıtlı bir sunuyu açarken de önce sununun olduğu dizine gidip oradan sunuyu açmalısınız.
Sunu programında iken bir dosyayı açmak (çağırmak) istiyorsanız aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri ile bunu gerçekleştirebilirsiniz.
Dosya menüsünden – Aç komutu
Standart Araç çubuğundan Aç ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + O tuş birleşimi
Bu işlemlerden hangisini yaparsanız yapın karşınıza Şekil 1.4 ‘teki Aç penceresi çıkar.
7
Şekil 1.4 : Aç Penceresi
Bu pencerede Bak bölümündeki liste kutusuna tıklarız. Aşağı açılan listeden sunu dosyasının olduğu diski seçeriz. Bu disk içerisinde dosyanın olduğu dizin seçilir, dosyalar liste alanında görünür, buradan istenen dosyaya çift tıklarız ya da bir defa tıklatıp Aç butonuna basarız (Şekil 1.5).
Şekil 1. 5 : Dosyanın Açılması
Dosyanın yerini biliyorsanız, Masaüstündeki Bilgisayarım simgesinden başlayarak o dosyanın olduğu dizine gidip dosyaya çift tıklarız, eğer Sunu Programı açık değilse önce sunu programı açılır, sonra da dosya açılır. Sunu dosyalarını şeklinden tanıyabiliriz,
dosyanın şekli ( ) biçimindedir ve dosya uzantısı PPT’dir.
8
1.4. Sunuyu KapatmaSunuyu kapatmak için aynen sunu açarken kullandığımız yöntemler gibi yöntemlerimiz vardır. Bunlar aşağıda sıralanmıştır.
Dosya menüsünden – Kapat komutu
Program penceresinin en üst sağ kısmında Program Pencere butonlarından ( ) simgesi (bu simge aynı zamanda sunu programını da kapatır)
Menü çubuğunun en sağındaki pencere kapat düğmesi ( )
Kapat komutunu verdiğinizde sunuyu eğer kaydetmemişseniz kaydetme seçenekleri ile karşılaşırsınız. Bir sonraki konuda sununun nasıl kaydedileceği size anlatılacaktır.
1.5. Sunuyu KaydetmeYaptığımız sununun daha sonra da kullanılabilmesi için kaydedilmesi gerekmektedir.
Dosyayı açarken lazım olan dosya adı ve dosyanın bulunacağı yer bilgileri kayıt kısmında belirtilir. Dosya adı ve kayıt yeri bir defa belirtilir, ondan sonra her kaydet dendiğinde eski dosyanın yerine yenisi otomatik olarak kaydedilir.
Sunu programında iken bir dosyayı kaydetmek istiyorsak aşağıdaki yöntemlerden herhangi birini seçebilirsiniz.
Dosya menüsünden – Kaydet komutu Standart Araç çubuğundan Kaydet ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + S tuş birleşimi
Sunuyu ilk defa kaydediyorsak karşımıza kaydet penceresi çıkar (Şekil 1.6). Bu pencerede Dosya adı kısmına yaptığımız slayt konusunu çağrıştıracak bir isim yazar sonra sunuyu Bilgisayar disklerinden hangi dizine kaydedeceğimizi belirleriz ve Kaydet butonuna basarız.
9
Şekil 1.6 : Kaydet Penceresi
1.6. Sunu Sayfa AyarlarıHazırlanan sunu bir slayt gösterisi olacağından, sunu sayfalarının monitör, TV ekranı,
projeksiyon ekranı gibi yatay şeklinde ayarlanmış olması gerekmektedir. Bunun dışında sayfayı dikey ya da başka bir ölçü şeklinde ayarlamak için sayfa ayarlarını değiştirebiliriz. Bunun için Dosya menüsünden Sayfa Yapısı komutunu verin, karşınıza Şekil 1.7 ‘deki pencere gelir.
Şekil 1.7 : Sayfa Yapısı Ayarları
Amacımız bir sunu gösterisi olduğuna göre slayt boyutu olarak “ Ekran Gösterisi “ seçilmiş olmalıdır. Yeni bir slayt açıldığında zaten slayt boyutu bu şekilde ayarlanmıştır. Sunumun amacına uygun olması için sayfa yönü yatay olmalıdır. Ekran gösterisi dışında bir boyut seçersek, slaytı çalıştırdığımızda ekranın kenarlarında boşluklar oluşur; çünkü seçilen ölçü ile (mesela yatay A4) monitör alanı aynı ölçüde değildir.
10
Sayfa numarası başlangıç değerini de istediğiniz değerden başlatabilirsiniz, eğer ilk baştaki slaytlarda sunumla ilgili bilgiler yoksa bilgilerin olduğu slaytlardan itibaren slayt numarasını başlatabilirsiniz.
1.7. Sunu Yazdırma AyarlarıYaptığımız sunu çalışmasını mutlaka ekrana ya da Projeksiyon makinesi ile perdeye
yansıtmak zorunda değiliz. İstersek slaytlarımızı yazıcı sayesinde kâğıt üzerine aktarabilirsiniz. Bu sayede sunum yaparken izleyicilere bilgilendirme amacı ile sunuları kağıtlara dökerek verebilirsiniz. Slaytları yazıcıdan kâğıda çıkartmak için aşağıdaki yöntemlerden herhangi birini kullanabilirsiniz.
Dosya menüsünden – Yazdır komutu Standart Araç çubuğundan Yazdır ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + P tuş birleşimi
Yazdırma seçeneklerini ayrıntılı olarak seçmek istiyorsanız, Dosya menüsünden Yazdır komutunu vermelisiniz. Bu komutu verdiğinizde karşınıza Şekil 1.8’deki Yazdır penceresi çıkar.
Şekil 1.8 : Yazdır Penceresi
Yazdırma aralığında “Tümü” işaretli olursa tüm slaytlar, “Geçerli slayt” seçili ise o an üzerinde çalıştığımız slayt yazdırılır. “Slayt” kısmını işaretlersek sağındaki kısma ayrıntılı bir şekilde yazıcıdan çıkartmak istediğimiz slaytları yazabiliriz. Bunun için aşağıdaki örnekleri inceleyin.
6 : Sadece 6 numaralı slayt yazdırılır.
1– 5 : 1,2,3,4,5 numaralı slaytlar yazdırılır.
Slaytları yazdırma stilinde ise Slayt, Dinleyici Notları, Not sayfası ve Anahat Görünümü seçeneklerinden birini seçebiliriz. “Slayt” seçildiğinde her bir slaytı bir sayfayı tam dolduracak şekilde yazdırırız. “Not sayfası” seçildiğinde yine bir slaytı bir sayfaya
11
yazdırır ancak bu slayt kâğıdın tamamını doldurmaz, ortasına yakın bir yerinde slayt yer alır, kâğıtta not almak için boşluklar bulunur. “Dinleyici Notları” seçildiğinde sağındaki kısım aktif olur. Bu kısımdan bir sayfaya kaç tane slayt sığdırmak istiyorsak (1/2/3/4/6/9) seçeriz, belirtilen sayı kadar slayt, bir sayfaya sığacak şekilde yazıcıdan çıkar. “Anahat Görünümü” seçildiğinde slaytlarda yer alan başlıkları bulundurmak kaydıyla birçok slayt bir sayfaya sığacak şekilde kâğıtlara yazdırılır. Örnek bir sunum için farklı yazdırma stilleri ile kâğıda çıkartılmış örneklerini Şekil 1.9’da görebilirsiniz. Şekli inceleyerek, aralarındaki farkı anlamaya çalışın.
Şekil 1.9 : Farklı Çıktı Örnekleri
12
1.8. Sunu ÖzellikleriHazırladığınız sunum içinde bulunan slayt sayısı, sununun ne zaman ve kim
tarafından oluşturulduğu gibi birçok özellik tek bir pencere içinde toplanmıştır. Bu pencereyi açmak için Dosya menüsünden Özellikler komutunu verin, karşınıza Şekil 1.10’daki pencere çıkacaktır. Bu pencere üzerindeki kısımlara konuyla ilgili bilgileri girebilirsiniz. Şekil 1.10’daki pencereleri inceleyerek sunu özellikleri hakkında bilgi edinmeye çalışınız.
Şekil 1.10 : Sunu Özellikleri Penceresi
13
Konuyu daha iyi pekiştirmek için bir örnek bir sunu hazırlayalım. Aşağıdaki talimatları sıra ile takip edin.
Sunu programını çalıştır Dosya menüsünden Aç komutunu verin. CD-ROM sürücüdeki UYGULAMA
CD’sinden ÖRNEKLER dizinindeki Örnek1 dosyasını aç Bu sunuyu Dosya menüsünden – Farklı kaydet komutu ile Belgelerim dizinine
“Deneme” adı ile kaydet Slayt sayfası üzerindeki Örnek Uygulama -1 yazısına fare ile tıklatın ve bu yazıyı
“1.KONU” şeklinde değiştir
Şekil 1.11 : Metin Kutusunun İçeriğinin Değiştirilmesi
Sunuma ikinci bir slayt ekle. Bunun için Ekle Menüsünden Yeni Slayt komutunu ver Yeni açılan sayfada “Başlık eklemek için tıklayın” kısmına tıklayıp “2.KONU”
olarak değiştir Dosya Menüsünden Yazdır komutunu ver. Slaytları Dinleyici Notu (2 slayt / sayfa)
şeklinde yazıcıdan çıkar Sunuyu kaydet (Ctrl + S) ve programı kapat
14
UYGULAMA FAALİYETLERİ
Tabloda verilen işlem basamaklarını takip ederek, konuyu daha da pekiştirin. Uygulama için tavsiye edilen süre maksimum 30 dakikadır.
İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLERSunu hazırlama programını çalıştırSlayt sayfasına herhangi bir yazı ekleSunu sayfasını Dikey olarak değiştir Dosya Menüsü – Sayfa Yapısı KomutuSunuyu Masaüstüne Örnek Sunu adı ile kaydet.
Standart Araç Çubuğu – Kaydet simgesi ile
Dosyayı kapat. Dosya Menüsü – Kapat KomutuUYGULAMA CD’sinde Örnekler dizininden Örnek2 dosyasını aç.
Dosya Menüsü – Aç Komutu
Bu sunumda 1. slaytı not sayfası şeklinde yazdır.
Dosya Menüsü – Yazdır Komutu
Sunu Programını kapat. Dosya Menüsü – Kapat Komutu
UYGULAMA FAALİYETİ
15
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEA – ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR
1. Yazdır simgesi hangi Araç çubuğu üzerinde yer alır?
A) Biçim B) Dosya C) Standart D) Yazdır
2. Sunu programında yer alan her bir sayfaya ne denir?
A) Simge B) Sunu C) Slayt D) Sayfa
3. Sunuyu kaydederken aşağıdakilerden hangisinin belirtilmesi zorunludur?
A) Dosyanın boyutu B) Dosyanın ismi C) Slayt sayısı D) Sayfa yapısı
4. Sunuyu kapatmak için hangi komut verilmelidir?
A) Dosya - Kapat B) Düzen - Çıkış C) Dosya - Çık D) Düzen – Çık
5. Aşağıdaki simgelerden hangisi Kaydet simgesidir?
A) B) C) D)
6. Slayta eklediğimiz yazıların tipini, büyüklüğünü ayarladığımız çubuk hangisidir?
A) Araç çubuğu B) Biçimlendirme çubuğu C) Çizim çubuğu D) Standart çubuk
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
16
B – PERFORMANS TESTİ
Uygulama faaliyetindeki işlem basamaklarında yaptığın işlemlere göre aşağıdaki tablo ile kendini arkadaşlarına değerlendirtebilirsin.
Öğrencinin Adı – Soyadı :Numarası :
Başlama saati :Bitirme saati :Süre : …… dk.
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyun
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIR
Dosyanın Masaüstünde Örnek sunu adı ile kaydedilmesiSunuda metin kutusuna yazı eklenmesiSunu sayfasının sayfa yapısının dikey olarak ayarlanmasıUYGULAMA CD’sindeki Örnek2 dosyasının çıktısının alınmasıSürenin uygun olarak kullanılmasıTOPLAM PUAN
17
CEVAP ANAHTARI
SORU CEVAP1 C2 C3 B4 A5 D6 B
C – DEĞERLENDİRME
Testlere verdiğiniz cevapları, cevap anahtarı ile karşılaştırın. Bu test temel giriş konularını kapsadığından tüm sorulara doğru cevap vermeniz beklenmektedir.
Performans testindeki işlem basamaklarında sıralanan davranışları kazanmışsan diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsin. Başarısız olduğun işlem basamakları için konuyu yeniden gözden geçirebilir, UYGULAMA CD’sinde 1.Bölümdeki videoları izleyebilirsin.
18
ÖĞRENME FAALİYETİ-2
Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda sunu hazırlama programlarında kullanılan yazı yazma işlemlerini (yazı yazma, işlemleri geri alma, kopyalama .v.s) yapabileceksiniz.
Sunum işleminin daha verimli olması için sunum sırasında monitör yerine kullanabileceğiniz projeksiyon cihazları hakkında bilgi edinin. Bu cihazlarda kullanılan teknik terimler (ışık şiddeti, çözünürlülük, lamba ömrü vs) hakkında rapor hazırlayın.
2.YAZIM İŞLEMLERİ2.1. Genel Bilgiler
Sunumda amaç karşımızdakileri bilgilendirmek olduğuna göre, slaytlarımızda bilgi amaçlı yazılara yer vermeliyiz. Boş bir sunu açtığımızda yazı yazmak için metin kutularından iki tanesi slâyta eklenmiştir. (Başlık eklemek için tıklatın kısmı) Bunların dışında eğer herhangi bir yere yazı yazmak istiyorsak, metin kutusu ile slaytta kendimize yer belirlemeliyiz. Metin kutusu simgesine fare ile tıkladıktan sonra slayt üzerinde bir dikdörtgen çizeriz, artık yazı yazmak için bir alanımız mevcuttur. Yazınızın satır genişliği, oluşturduğunuz metin kutusunun genişliği kadardır, metin kutusunun yüksekliği ise ilk oluşturulduğunda bir satırdır, yazı yazdıkça alt satırlar için yükseklik artar.
Slaytta metin kutusu eklemek için aşağıdaki yöntemlerden herhangi birini seçebilirsiniz.
Ekle menüsünden – Metin Kutusu komutu Çizim Araç çubuğundan Metin Kutusu ( ) simgesi
Şekil 2.1 ‘de metin kutusu görülmektedir. Fare ile metin kutusunun etrafındaki çerçeveden tutarak slayt üzerinde istediğimiz yere sürükleyerek bırakabiliriz. Metin kutusunun köşelerindeki küçük dairelerden metin kutusunın boyutunu değiştirebiliriz. Metin kutusunun boyutu değiştiğinde içindeki yazının boyutu değişmez. Yazının boyutu, şekli, yazı tipi gibi özellikleri Biçimlendirme Çubuğundan değiştirilir.
Şekil 2.1 : Metin Kutusu
ÖĞRENME FAALİYETİ-2
AMAÇ
ARAŞTIRMA
19
Şimdi biçimlendirme çubuğu üzerindeki simgelerin görevlerini öğrenelim. Bunun için Şekil 2.2 size yardımcı olacaktır. Eğer bu araç çubuğu açık değilse Görünüm menüsünde Araç Çubukları kısmından Biçimlendirme komutu ile bu çubuğu açabiliriz.
Şekil 2.2 : Biçimlendirme Araç Çubuğu
1: Yazı tipini seçtiğimiz liste kutusu (Font)
2: Yazının boyutunu seçtiğimiz liste kutusu
3: Yazıyı kalın, italik, altı çizili ve gölgeligölgeli yapmak için kullanacağınız simgeler
4: Yazının metin kutusu içerisindeki hizalama durumu
5: Yazılarınızı sıra ile numaralandırmak ya da madde imleri şeklinde yazmak için kullanacağınız simgeler
6: Yazının puntosunu (yazı boyutu) artıran ve azaltan simgeler
7: Yazının rengini değiştireceğimiz liste kutusu
20
Şekil 2.3: Metin Kutusunun Seçilmesi
Şekil 2.4 : Metin Kutusu İçerisinde Belli Bir Kısmın Seçilmesi Ve Biçimlendirilmesi
Seçmek istediğiniz kısmın sonuna fare ile tıklayın, sol tuşu bırakmadan fare ile sol tarafa doğru ilerleyin, ilerledikçe yazının etrafında siyah bir dikdörtgen belirir, bu dikdörtgenin içerisinde bulunan kısım seçilen kısımdır. (Örnek: Şekil 2.4’teki Hoş yazısı)
2.2. İşlemleri Geri AlmaZaman içerisinde yolculuk yapma şansınız olsaydı neler yapardınız, hiç düşündünüz
mü? İlkçağlarda yaşayan insanların yaşam şartlarını görmek çok ilginç olurdu, İstanbul’un fethine ya da Cumhuriyetin kuruluşuna şahitlik etmeyi hepimiz isteriz. Geçmiş dönemlerinizde yaptığınız hatalar ya da kaçırdığınız fırsatlar için “O günlere dönebilseydim, bir fırsat daha olsaydı şöyle yapardım” dediğinizi duyar gibiyim.
Paket programların çoğunda olduğu gibi Sunu programında da yaptığınız işlemleri geri alabilir bir anlamda zamanda geriye yolculuk yapabilirsiniz. Böylece yapmış olduğunuz yanlış işlemlerden sonra geriye dönme şansınız olur. Sunu programı yaptığınız her işlem adımını sıra ile hafızasına kaydeder, bu sayede adım adım geri gelebilirsiniz.
Yapılan işlemleri geri almak için belirtilen yöntemlerden herhangi birini kullanabilirsiniz.
Düzen menüsünden – Geri Al Komutu Standart Araç Çubuğundan Geri Al ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + Z tuş birleşimi
Bir metin kutusuna yazı yazdıktan sonra sıra ile yazının boyutunu büyütün, yazıyı kalın ve kırmızı renkte yapın. Her Geri Al komutu verdiğinizde, yaptığınız işlemleri en son yaptığınızdan başlayarak iptal eder. Anlatılanları daha iyi anlamak için Şekil 2.5’i inceleyin. Önce yazı rengi siyah olur, sonra kalın yazı normale döner ve en son olarak boyutu küçülür.
21
Şekil 2.5 : Geri Alma İşlemine Bir Örnek
2.3.İşlemleri TekrarlamaGeri al komutu ile işlemleri geri aldığınızda zamanda geriye doğru gittiğimizi
düşünmüştük. İşlemleri tekrarla komutu ile de zamanda ileri gidebiliriz, fakat ilerleyebileceğiniz en son yer geriye doğru gelmeye başladığınız ilk yerdir. Bunu anlamak için şu pratiği yapın. Şu an içinde bulunduğunuz tarihi bir yere not edin. Bu tarihten itibaren sıra ile birer yıl geri giderek, beş yıl öncesine kadar geri gelin ve o tarihleri de not edin. Şimdi beş yıl öncesinde olduğunuzu düşünün, o tarihten ileri gitmeye çalıştığınızda gidebileceğiniz en son tarih beş yıl sonraki tarih, yani bugünkü tarihtir.
Geri al (Ctrl+Z) komutu ile adım adım geri geldiğimiz gibi, Yinele komutu ile de adım adım ileri gidebiliriz. Bunun için aşağıdaki yöntemlerden herhangi birini kullanabilirisiniz.
Düzen menüsünden – Yinele Komutu
Standart Araç Çubuğundan Yinele ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + Y tuş birleşimi
Standart araç çubuğundaki Geri Al ve Yinele simgelerinin hemen yanlarında bulunan liste kutularına tıkladığınızda o ana kadar yaptığınız işlemlerin listesini görebilirsiniz. Buradan da aynı anda birden fazla işlemi seçerek geri alma ya da Yinele (tekrarla) işlemini adım adım değil birden fazla adımı kapsayacak şekilde gerçekleştirebilirsiniz. (Şekil 2.6).
22
Şekil 2.6 : Geri Alma Ve Yinele İşlemleri İçin Açılan Listeler
2.4.Taşıma İşlemiBir eşyayı bir yerden başka bir yere taşıdığınızda, eşyanın sadece yerini değiştirmiş
olursunuz. Bu mantıkla slayt üzerindeki metin kutularını, nesneleri, resimleri veya şekilleri sayfa üzerinde istediğiniz yere taşıyabilirsiniz. Bu işlem çok basittir; önce taşınacak nesne seçilir, sonra farenin sol tuşunu bırakmadan slayt üzerinde nesne sürüklenir ve istenen yere gelindiğinde bırakılır. Nesne yeni yerine taşınmış olur.
Bu işlemi farklı bir şekilde de yapabilirsiniz. Bunun için yazı ya da nesne seçilir, sonra Düzen menüsünden Kes komutu verilir, seçili nesne ya da yazı kendiliğinden silinir ve hafızaya alınır, sonra istenirse başka bir slayta ya da aynı slayt üzerinde herhangi bir yere gelinir ve dosya menüsünden Yapıştır komut verilir. Nesne ya da yazının yeni yere taşındığı görülür.
Taşıma işleminin ilk aşaması olan Kes komutunu aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri ile gerçekleştirebilirsiniz.
Düzen menüsünden – Kes Komutu
Standart Araç Çubuğundan Kes ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + X tuş birleşimi
Taşıma işleminin tamamlanabilmesi için Yapıştır komutunun da verilmesi gerekir. Bu işlemi aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri ile yapabilirsiniz.
Düzen menüsünden – Yapıştır Komutu
Standart Araç Çubuğundan Yapıştır ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + V tuş birleşimi
Konuyu daha iyi anlamak için Şekil 2.7’yi inceleyin.
23
Şekil 2.7 : Kes – Yapıştır Komutunun Beraber Kullanılması
2.5.Kopyalama İşlemiKopyalama komutu Kes komutu gibi çalışır, ancak nesne veya yazı bir yere
taşındığında eski yerinde bir kopyası kalır. Kopyala komutu da Kes komutu gibi Yapıştır komutu ile beraber kullanılır.
Kopyalama işlemini aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri ile gerçekleştirebilirsiniz.
Düzen menüsünden – Kopyala Komutu
Standart Araç Çubuğundan Kopyala ( ) simgesi Klavyeden Ctrl + C tuş birleşimi
Kopyala – Yapıştır işlemini daha iyi anlamak için Şekil 2.8’i inceleyin
Şekil 2.8 : Kopyala – Yapıştır Komutunun Beraber Kullanılması
2.6.Yazılanları TemizlemeSlâyta eklenen herhangi bir nesneyi, metin kutusunu, şekli vs silebiliriz. Bunun için
önce nesne, farenin sol tuşuna tıklanarak seçilir ve aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri uygulanır.
Düzen menüsünden – Temizle Komutu. Klavyeden Del(ete) tuşu.
24
Eğer bir metin kutusu içerisindeki yazıdan herhangi bir kısmı seçersek ve Temizle komutu uygularsak sadece seçilen kısım silinir. Şekil 2.9 konuyu daha iyi kavramanıza yardımcı olacaktır.
Şekil 2.9: Bir Yazının Temizlenmesi
2.7. Sunu İçinde Arama Ve Değiştirme İşlemleriSunu içerisinde slaytlarınız arttıkça, yazdığınız bilgileriniz arasında bir sözcüğün ya
da kelimenin hangi slaytta olduğunu hatırlayamayabiliriz. Tüm slaytlar arasında bu kelimeyi teker teker bakarak bulmak çok zor ve yorucudur. Arama sihirbazı bu konuda size kolaylık sağlar. Arama sihirbazı, aradığınız kelimeyi yazdıktan sonra sıra ile tüm slaytlarda o kelimenin olduğu yerleri bulur ve gösterir.
Arama sihirbazını Düzen Menüsünden Bul komutunu vererek çalıştırabilirsiniz. Klavyeden Ctrl + F tuş birleşimi de Bul penceresini, yani arama sihirbazını çalıştırır. Şekil 2.10’da bul penceresi görülmektedir.
Şekil 2.10 : Bul Penceresi
25
Aranan kısmına, slaytlarda aramak istediğimiz kelimeyi yazarız (Şekilde Okul) ve Sonrakini Bul butonuna basarız. Arama sihirbazı, üzerinde çalıştığımız slayttan başlayarak metin kutularında aradığımız kelime varsa bulur ve seçerek işaretler. Eğer, aradığımız kelime o değilse tekrar Sonrakini Bul düğmesine tıklarız. Sihirbaz, bu şekilde aramaya devam eder ve her bulduğunda kelimeyi işaretler ve bize gösterir. Şekil 2.11’de slaytlarda aranan Okul kelimesinin bulunduğu iki farklı slayt görülmektedir.
Şekil 2.11 : Bul Penceresi ile Aranan Kelimelerin Bulunuşu
Bul penceresinde BÜYÜK / küçük harf duyarlı kısmını işaretlerseniz aranan kısmına yazdığınız kelimenin birebir aynısını bulur; mesela aranan kelime olarak okul yazarsanız slaytlarda Okul, OKUL kelimelerini dikkate almaz. Aynı şekilde Yalnızca tam sözcükleri bul kısmını işaretlerseniz aranan kısmına yazdığınız kelimenin tüm harflerinin eşleştiği kelimeleri bulur. Aranan kelime olarak okul yazarsanız okuldaki, okullarda, okulun v.s kelimelerini dikkate almaz.
Arama yaptığınız kelimeyi bulduğunuz gibi isterseniz otomatik olarak başka bir kelime ile değiştirebilirsiniz. Bunun için Düzen Menüsünde Değiştir komutunu veriririz ya da Ctrl+H tuşlarına basarız, karşınıza Değiştir penceresi çıkar. (Şekil 2.12) Aranan kısmına değiştirmek istenen kelime, Yeni değer kısmına da hangi kelime ile değiştirmek isteniyorsa o kelime yazılır. Değiştir butonuna tıklandığında, sıra ile bu kelimeleri değiştirir ve size gösterir. Eğer Tümünü Değiştir düğmesine tıklarsanız , tüm aranan kelimeleri değiştirir.
Şekil 2.12 : Değiştir Penceresi
26
UYGULAMA FAALİYETİAşağıda verilen işlem basamaklarını takip ederek, konuyu daha da pekiştirin.
Uygulama için tavsiye edilen süre maksimum 60 dakikadır.
İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLERSunu hazırlama programını çalıştırınızBir Metin kutusuna İstiklal Marşımız’ın ilk kıtasını yaz.ınızİlk satırı seçiniz
Yazı tipini Tahoma, büyüklüğünü 20 punto, rengini kırmızı yapınızİkinci satırı seçiniz. Yazı tipini Times New Roman, büyüklüğünü 30 punto, rengini mavi yapınız
Biçimlendirme Çubuğu ile
Geri Al komutunu iki kez uygulayınız Ctrl + Z İstiklal Marşı’nın son iki satırını seçiniz ve Kopyala komutunu veriniz
Ctrl + C
Yeni bir metin kutusu oluşturunuzBu metin kutusu içerisinde iken Yapıştır komutunu verinizİkinci oluşturduğunuz metin kutusunun tamamını seçinizKlavyeden Del tuşuna basınızİstiklal Marşı’nın olduğu metin kutusunun tamamını seçiniz Fare ile metin kutusunun
dışındaki çerçeveye tıklaYazı tipini Arial, Yazı büyüklüğünü 12, rengini siyah yapınızBul penceresini çalıştırınız Ctrl + F Arana kısmına “millet” kelimesini yaz ve Sonrakini bul düğmesine tıklayınızBulduğu millet kelimesini işaretler, bunu gözlemleyinizSonrakini Bul düğmesine tekrar tıklayınız, ikinci millet kelimesini de bulacaktırDeğiştir butonuna tıklayınızAranan kısmına millet, Yeni değer kısmına ulus yazınız ve Tümünü değiştir düğmesine tıklayınızDeğiştir penceresini kapatınızMarş üzerinde değişen kelimeleri gözlemleyinizGeri al komutunu kullanarak marşı asıl haline getirinizMarştaki üçüncü satırı seçinizKes komutunu veriniz Ctrl + Xİmleci en alt satıra getirinizYapıştır komutunu verinizAltı defa Geri al komutunu uygulayınız Ctrl + ZDört defa Yinele komutunu uygulayınız Ctrl + YDosyayı Belgelerim dizinine İstiklal Marşı ismi ile kaydediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
27
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A – PERFORMANS TESTİ
Uygulama faaliyetindeki işlem basamaklarında yaptığın işlemlere göre aşağıdaki tablo ile kendini arkadaşlarına değerlendirtebilirsin.
Öğrencinin Adı – Soyadı :Numarası :
Başlama saati :Bitirme saati :Süre : ……..… dk.
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa, gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyun
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIRSununun Belgelerim dizinine İstiklal Marşı olarak kaydedilmesiMetin kutusu içerisine İstiklal marşının doğru olarak yazılmasıYazıların belirtilen şekilde biçimlendirilmesiGeri al komutunun uygulanabilmesiYinele komutunun uygulanabilmesiBul komutunun uygulanabilmesiDeğiştir komutunun uygulanabilmesiKopyala – Yapıştır komutlarının uygulanabilmesiKes – Yapıştır komutlarının uygulanabilmesiSürenin uygun olarak kullanılmasıTOPLAM PUAN
B – DEĞERLENDİRME
Performans testindeki işlem basamaklarında sıralanan davranışları kazanmışsan diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsin. Başarısız olduğun işlem basamakları için konuyu yeniden gözden geçirebilir, UYGULAMA CD’sinde 2.Bölümdeki videoları izleyebilirsin.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
28
ÖĞRENME FAALİYETİ-3
Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda slaytların görünüm ayarlarını değiştirmeyi, slaytlara resim, nesne, sayfa numarası, üst-alt bilgi eklemeyi öğrenecek ve bu bilgeleri sunumlarda uygulayabileceksiniz.
Sunu tasarımlarınızda kullanacağınız resim ve clipartları (küçük resim) bulabileceğiniz internet adresleri, resim arşivleri hakkında araştırma yapın. Buralardan bulduğunuz resimleri ve clipartları diğer arkadaşlarınızla paylaşmak amacı ile CD ortamında öğretmeninize sunun.
3.GÖRÜNÜM AYARLARI
3.1 Sunu Görüntüsünü DeğiştirmeSununuza slayt ekledikçe aynı anda birden fazla slaytı ekranda görmek isteyebilirsiniz
veya sununuzun nasıl olduğunu görmek için Slayt gösterisini başlatmak isteyebilirsiniz. Bu işlemler Görünüm menüsündeki seçeneklerle gerçekleştirilir.
Görünüm menüsüne tıkladığınızda Şekil 3.1’deki seçeneklerle karşılaşırız.
Şekil 3. 1 : Görünüm Menüsü
ÖĞRENME FAALİYETİ-3
AMAÇ
ARAŞTIRMA
29
Sunu programını çalıştırdığınızda sunu Normal görünüm tipindedir. Bu görünüm tipi tasarım yaptığımız durumdur. Slayt Sıralayıcısını seçtiğinizde slaytlar küçük sayfacıklar halinde görünür. Böylece tüm slaytlarınıza genel olarak bakabilirsiniz. (Şekil 3.2) Slaytlarınızın yerlerini buradan kolayca sürükle – bırak yöntemi ile değiştirebilirsiniz.
Slayt Gösterisi’ni seçtiğinizde sununuz çalışmaya başlar, aynı işlemi “F5” tuşuna basarak da yapabilirsiniz. Slayt gösterisinden çıkmak için klavyeden “ESC” tuşuna basabilirsiniz.
Şekil 3. 2 : Slayt Sıralayıcı Görünümü
Slaytların görünüm tipini sol panelin altındaki Slayt görünüm seçicileri ile de yapabilirsiniz. Şekil 3.3’te bu seçicileri görebilirsiniz.
Şekil 3. 3 : Slayt Görünüm Seçicileri
30
3.2. Sunuya Üstbilgi Veya Altbilgi EklemeHazırladığınız sunuya, tüm slaytlarda görünecek şekilde üstbilgi ya da alt bilgi
ekleyebiliriz. Mesela hazırladığınız sunuyu sunacak kişinin adını, her slaytın alt kısmına ekleyebiliriz, sununun yapılacağı tarihi ya da sununun açıklamasını (Digital Dünya Bayii Toplantısı, Akçaabat ÇPL Okul Tanıtımı…) slaytlarda gösterebiliriz.
Bunun için Görünüm menüsünden Üstbilgi ve Altbilgi komutu verilir. Bu komut verildiğinde karşınıza Şekil 3.4’teki pencere gelir.
Şekil 3. 4 : Üstbilgi ve Altbilgi Penceresi
Şimdi bu pencerede bulunan öğelerin ne işe yaradıklarını öğrenelim.
1: Her slaytın sol alt tarafına tarih-saat ekler ve bu tarih ve saati slaytın çalıştırıldığı andaki tarihe ve saate göre günceller
2: Eklenen tarih ve saatin sabit olmasını istiyorsanız, bu kısma o tarihi yazmalısınız
3: Her slaytın sağ alt tarafına slayt numarası yerleştirilir
4: Her slaytın alt orta kısmına açıklama yazısı eklenir
5: Tüm bu açıklamaları (1,2,3,4) başlık slaytında göstermek istemiyorsanız, bu kısmı işaretlemelisiniz
6: Girilen bilgilerin tüm slaytlarda geçerli olması isteniyorsa bu butona basılır.
7: Girilen bilgilerin sadece aktif slâytta geçerli olması isteniyorsa bu butona basılır.
Şekil 3.4’teki örnekte Altbilgi olarak Dr. Ahmet Kaan ŞEN girilmiştir. Bu bilgiyi tüm slaytlarda sayfanın altında görebilirsiniz.
31
Görünüm olarak Not Sayfası seçildiğinde slaytların her sayfaya küçültülerek sığdırıldığını hatırlayın. Bu sayfanın sunu dışındaki boş kısımları sunuyu yapacak kişinin hatırlatma notları, üstbilgi, altbilgi, sayfa numarası vs için kullanılır. Üstbilgi ve Altbilgi penceresinde Notlar ve Dinleyici Notları kısmına geçtiğinizde girilecek Üstbilgi ve Altbilgi, ancak Görünüm tipi Not Sayfası seçildiği zaman görünecektir.
Şekil 3.5’te sunuya Tarih, Altbilgi, sayfa numarası eklenmiştir. Şekli inceleyerek ayrıntıları anlamaya çalışın.
Şekil 3. 5 : Tarih, Altbilgi ve Sayfa Numarasının Slaytta Görünümü
3.3. Sunuya Açıklama EklemeAltbilgi ve Üstbilgi ekleme penceresinde, Altbilgi kısmına yazılan bilgi aynı zamanda,
sunu hakkında açıklama içeren bir metin de olabilir. Örnek olması açısından aşağıdaki metinleri inceleyin.
DİGİTAL DÜNYA FİRMASI 2005 YILI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI AKÇAABAT TL ve ÇPL YILSONU ÖĞRETMENLER KURUL TOPLANTISI MEGEP / SVET PROJESİ - MODÜL TANITIM SUNUSU
32
3.4. Sunuya Sayfa Numaraları Ekleme
Altbilgi ve Üstbilgi ekleme penceresinde, Slayt numarası ( ) yazan kısmı işaretler ve Tümüne Uygula butonuna basarsanız, ilk slayttan başlayarak son Slâyta kadar tüm slaytlara sayfa numaraları ekler (Şekil 3.5’i inceleyin.).
3.5. Sunuya Tarih Ve Saat EklemeDosya menüsünden Altbilgi ve Üstbilgi ekleme penceresini açtığınızda karşınıza gelen
seçeneklerden Tarih ve Saat ( ) yazan kısmı işaretlerseniz slaytın sol alt tarafına Tarih ve saat eklenir. Tarih ve saatin biçimi aynı pencere üzerinde açılan liste kutusu altındaki biçimlerden birinin seçilmesi ile belirlenir. (Şekil 3.6)
Şekil 3. 6 : Tarih-Saat Biçiminin Belirlenmesi
Bu kısımdan seçilen Tarih-saat biçimi sabit bir tarih-saat değildir. Slayt her çalıştırıldığında o anki tarih ve saat slaytta görünür. Eğer sabit bir tarihin görünmesini istiyorsanız Sabit yazan kısmı işaretleyip altındaki kısma istenen tarihi yazmalısınız.
3.6. Sunu İçin Hazır Şablonlar KullanmaSunu programı bize slaytlarımızı düzenleyebileceğiniz birçok hazır şablon sunar. Bu
şablonlardan istediğinizi seçerek slayt tasarımlarını daha kolay gerçekleştirebilirsiniz.
Bu işlem için Biçim menüsünden Slayt Düzeni komutunu veririz. Bu komutu verdiğinizde ekranın sağındaki Görev bölmesi penceresinde Slayt düzenleri görülür (Şekil 3.7). Bu düzenlerden herhangi biri seçildiğinde slayt üzerinde bu düzen için bize yardımcı olacak nesneler otomatik olarak yerleşir. (Başlık ve açıklama için metin kutusu, resim, ses, tablo ve görüntü için içerik sembolleri gibi…)
33
Şekil 3. 7 : Slayt Düzeni Penceresi
Slayt düzeni seçildiğinde sayfaya eklenen nesne bir metin kutusu ise içerisine açıklama yazısı yazabilirsiniz. Bu nesne bir içerik nesnesi ise buraya resim, küçük resim (clipart), grafik, tablo, ses, görüntü ekleyebilirsiniz. Aynı anda birden fazla slaytta aynı tipi kullanmak istediğinizde, o slaytlarda aynı düzeni kullanarak işinizi kolaylaştırabilirsiniz.
Yeni bir sayfa açtığınızda karşınıza gelen şablon, slayt düzenleri içerisinde ilk kullanılan düzendir (Başlık Slaytı). Şekil 3.8’te seçilen şablonların slayta nasıl yansıdığını göreceksiniz.
Şekil 3. 8 : Seçilen Şablonun Slayt Düzeninde Yaptığı Değişiklik
34
Bu düzenlerden içerik düzeni seçildiğinde karşınıza gelen simgede altı tane içerikten birini seçmeniz gerekmektedir. Bu simgelerin hangi amaçla kullanıldıkları Şekil 3.9’da belirtilmiştir.
Şekil 3.9 : İçerik Simgeleri ve Görevleri
3.7. Sunuya Resim EklemeSunularınızın daha dikkat çekici olması için sayfalarınıza resimler eklemelisiniz.
Eklenen resimler izleyicilerin dikkatini daha da çekecek ve konunun akılda kalmasını kolaylaştıracaktır.
Slaytta resim eklemenin birçok yolu vardır. Eğer slayt düzenindeki şablonlardan içerik düzenini seçmişseniz, resim eklemek için simgeler zaten slayt üzerinde bulunur (Şekil 3.9’a bakın). Bunun dışında Ekle menüsünde Resim komutundan istenen resim türü seçilebilir. Ayrıca Çizim Araç Çubuğu üzerindeki simgelerden de slaytta resim, küçük resim, geometrik şekiller, Otomatik Şekiller, Word Art vs eklenebilir. Şekil 3.10’da Çizim Araç Çubuğundaki simgelerden Resim ve şekil ekleme ile ilgili olanlar gösterilmiştir.
Şekil 3. 10 : Çizim Araç Çubuğu ve Görevleri
1: Slayta Otomatik şekil (çizgiler, oklar, eylem düğmeleri) eklemek için kullanılır.
2: Slayta sıra ile çizgi, ok, dikdörtgen ve daire eklemek için kullanılır.
35
3: Slayta Word Art nesnesi eklemek için kullanılır.
4: Slayta Diyagram veya Akış şeması eklemek için kullanılır.
5: Slayta küçük resim (Clipart) eklemek için kullanılır.
6: Slayta Dosyadan resim eklemek için kullanılır.
7: Slayta eklenen çizgi veya okları biçimlendirmek için kullanılır.
8: Eklenen nesnenin gölge ayarları ve 3-Boyut ayarları için kullanılır.
Şimdi sıra ile bu resimlerin Slâyta nasıl eklendiğini öğrenelim.
Önce slayta bilgisayarımızda kayıtlı olan bir resmin nasıl eklendiğini öğreneceğiz.
Çizim Araç Çubuğundan Resim Ekle ( ) simgesine tıklanır, karşınıza dosya açarken kullandığınız pencereye benzer bir pencere çıkar (Şekil 3.11). Bu pencerede resmin bulunduğu dizin ve dolayısıyla resim dosyası bulunur ve Ekle butonuna basılır, seçilen resmin slayt üzerine eklendiği görülür.
Şekil 3. 11 : Slaytta Dosyadan Resim Eklenmesi
Normal resim formatlarına göre (JPEG, TIFF, BMP, GIF vs ) hafızada çok az yer kaplayan küçük resim (Clipart ) olarak adlandırılan resimleri slâyta eklemek için Çizim Araç
Çubuğundan Küçük Resim Ekle ( ) simgesine tıklanır. Simgeye tıklandığında sağ taraftaki Görev bölmesi küçük resim eklemek için hazır hale gelir.
36
Sunu programının kurulumu sırasında örneklerde kullanmak amacıyla az sayıda da olsa küçük resimleri bilgisayarımıza yükler. Bunları görebilmek için görev bölmesinin en altında Küçük resimleri düzenle linkine tıklarız ve karşımıza Clipart organizasyonu yapan Clip Organizer penceresi çıkar (Şekil 3.12).
Şekil 3. 12 : Küçük Resim (Clipart) Organizasyon Penceresi
Bu pencerede Koleksiyonlarımdan, Office Koleksiyonları seçilir, bu koleksiyonun alt kısmında clipartların gruplandığı dizinlerden aranan clipartla ilişkili dizin seçilir. (Şekilde Bilim dizini seçilmiştir). Sağ taraftaki pencerede clipartların ön izlemesi görülür. Buradan istenen resim fare ile seçilir ve sürüklenerek slayt üzerine bırakılır ya da clipart seçilir ve Kopyala komutu verilir, slayt üzerine geçilir ve Yapıştır komutu verilir böylece clipart slayt üzerine yerleşir.
Çizim çubuğu üzerindeki otomatik şekil bölümünden slaytınıza birçok hazır şekil ekleyebilirsiniz. Otomatik şekil butonuna tıklandığında yukarı doğru bir pencere açılır. Bu penceredeki bölümlerden istenen kısım seçilir (Şekil 3.13).
Bu pencerede herhangi bir bölüme gidildiğinde o bölümle ilgili şekillerin olduğu alt pencere açılır. Buradan şekil seçilir. Faremizin işaretçisi (+) şekline dönüşür. Fare ile slayt üzerinde bir köşeden diğer köşeye diktörtgen çizildiğinde seçtiğimiz şeklin slayt üzerinde oluştuğunu görürüz. Çizim araç çubuğu üzerindeki çizgi, ok, dikdörtgen ve daire eklemek için kullanılan nesnelerde (Şekil 3.10) aynı şekilde kullanılır.
37
Şekil 3. 13 : Slaytta Otomatik Şekil Eklenmesi
Diğer Office programlarında da kullanılan Word Art (Yazı Sanatı) nesnesi sunu programında da kullanılabilmektedir. Bu nesne ile slaytınıza güzel görünümlü yazılar ekleyebilirsiniz.
Çizim araç çubuğundan Word Art ( ) simgesine tıkladığınızda karşımıza Word Art galerisi çıkar, bu pencereden istenen yazı biçimi seçilir ve Tamam butonuna basılır. Karşınıza yazınızı yazacağınız bir pencere çıkar. Bu pencereye istenen yazı yazıldıktan sonra Tamam butonuna basılır. Yazdığınız yazı slayt üzerine eklenir.
Şekil 3. 14 : Slaytta Word Art Eklenmesi
Şekil 3.15’te bir slayt üzerine eklenmiş 9 tane nesne görülmektedir. Bu şekli inceleyerek konuyu daha iyi kavramaya çalışın.
38
Şekil 3. 15 : Slayt Üzerine Eklenmiş Nesneler.
Dosyadan Resim : 5 Küçük Resim (Clipart) : 7
Otomatik şekil : 1, 3, 6, 8, 9 Word Art nesnesi : 2
Ok nesnesi : 4
Grafikler, birden fazla değişkenin birbirine göre durumunu kıyaslamak için kullanabileceğiniz etkin yollardan biridir. Sunularınıza gerek duyduğumuzda Grafik nesnelerine yer verebilirsiniz. Slâyta grafik eklemek için Ekle menüsünden Grafik
komutunu verebileceğiniz gibi Standart araç çubuğundan Grafik Ekle ( ) simgesine de tıklayabilirsiniz.
Bu komutu verdiğinizde karşınıza Şekil 3.16’daki grafik oluşturma ekranı gelir. Bu ekranda geçerli olan değişkenlerin hepsini değiştirerek, yerlerine istediğiniz yeni verileri yazarız. Grafiğin dışında bir yere tıkladığınızda grafik oluşturma ekranı kendiliğinden kaybolur ve grafik nesnesi slayt üzerine otomatik olarak eklenir.
39
Şekil 3. 16 : Grafik Nesnesi Eklemek İçin Grafik Oluşturma Ekranının Kullanılması
Grafik nesnesi üzerindeki verilerde değişiklik yapmak için grafik nesnesine fare ile çift tıklanır, grafik oluşturma ekranı tekrar karşınıza gelir. Grafiğin türünü, yani tipini değiştirmek istersek grafik oluşturma ekranında, grafik alanına farenin sağ tuşu ile tıklanır, açılan pencereden Grafik Türü seçilir, karşınıza Grafik Türü penceresi gelir. Bu pencerede istenen grafik türü seçilir.(Şekil 3.17)
Şekil 3. 17 : Grafik Türü ve Grafik Seçenekleri Pencereleri
Konuları daha iyi kavramak için UYGULAMA CD’sinde Örnekler dizinindeki Grafik dosyasını açın. Slaytlardaki grafikleri ve veri değerlerini inceleyin.
Slayt sayfaları üzerine tablo da eklemek mümkündür. Ekle menüsünden Tablo
komutunu verebileceğiniz gibi Standart Araç Çubuğundan Tablo Ekle ( ) simgesine de
40
tıklayabilirsiniz. Karşınıza tablo ekleme penceresi çıkar, bu pencerede tablonun satır ve sütün sayısını girmenizi ister, bu bilgiler girildikten sonra Tamam butonuna basılır, tablo kendiliğinden slayt sayfası üzerine yerleşir.
Slaytta eklenen nesnelerin renklerini, çizgi kalınlıklarını değiştirebilirsiniz. Bunun için nesneye çift tıklayabilirsiniz ya da nesneye sağ tıklayıp açılan pencerede Otomatik şekil biçimlendir / Nesne biçimlendir komutunu verebilirsiniz, karşınıza çıkan pencerede istenen değişiklikler yapılarak nesnenin biçimi değiştirilir.
3.8. Sunuya Nesne EklemeSlaytlara isterseniz diğer programların dosyalarını ekleyebilirsiniz. Böylece kopyala-
yapıştır veya başka bir yöntemle sayfaya ekleyemeyeceğiniz nesneleri slaytlara ekleyebilirsiniz.
Bu işlem için Ekle menüsünden Nesne komutu verilir, karşınıza Nesne Ekle penceresi çıkar, bu pencerede istenen nesne türü seçildikten sonra Tamam butonuna basılır. Seçilen nesneye göre ya nesne sayfa üzerine eklenir ya da nesnenin ait olduğu program açılır, nesne düzenlendikten sonra slâyta eklenir (Şekil 3.18).
Şekil 3. 18 : Slâyta Nesne Ekleme
3.9. Bağlantılar OluşturmaHer biriniz mutlaka internet sayfaları arasında dolaşmıştır. Bu sayfalar üzerinde
herhangi bir linke tıkladığınızda o linkle ilgili sayfaya gittiğinizi anımsayın. Sunu programı da bildiğiniz gibi slaytlardan oluşmaktadır. Sunu çalıştırıldığında slaytlar sıra ile ekrana gelmektedir. Ancak bazen sunuların ekrana gelme sırası kullanıcının isteğine göre farklılık gösterebilir.
41
Mesela bir Coğrafi bölgenin tanıtımını yaptığımız sunuda resimler, tarihi yerler, oteller, vs gibi bölümler olsun. Kullanıcı bu konulardan hangisini izlemek istiyorsa o konuyu seçebilmelidir derseniz, slayttaki nesnelerle diğer slayt sayfaları arasında bağlantı kurmalısınız. Slayttaki bir nesneye bağlantı eklemek için Köprü Düzenle penceresi kullanılır.
Bu pencereyi açmak için nesneyi ya da yazıyı fare ile seçeriz, Ekle menüsünden Köprü komutu verilir. Bu işlemin diğer bir yöntemi de şöyledir; nesneye farenin sağ tuşu ile tıklanır, açılan pencereden en altta Köprü komutu verilir, karşımıza Köprü Ekle penceresi çıkar (Şekil 3.19).
Şekil 3. 19 : Nesneye Köprü Düzenleme
Bu pencere üzerinde yapacağınız bağlantı türüne göre sol taraftaki bölümlerden biri seçilir. Sağ taraftaki bölümden de bağlantı yapılacak dosya, slayt, web adresi vs belirlenir ve tamam butonuna basılır. Sunuyu çalıştırdığınızda bağlantı yapılan nesne üzerine fare ile geldiğinizde, farenin işaretçisi el ( ) şekline dönüşür. Nesneye tıklandığında kurulan köprüye göre işlem gerçekleşir.
Konuları daha iyi kavramak için UYGULAMA CD’sinde Örnekler dizinindeki Köprü Ekleme dosyasını aç. Köprü ekleme dosyasında nesnelere nasıl köprü verildiğini incele. Normal görünümde iken köprü kurulmuş herhangi bir nesne üzerine, farenin sağ tuşu ile tıkla ve Köprü Düzenle komutunu ver. Nesnelere nasıl köprü düzenlendiğini incele.
42
UYGULAMA FAALİYETİTabloda verilen işlem basamaklarını takip ederek, konuyu daha da pekiştirin.
Uygulama için tavsiye edilen süre maksimum 90 dakikadır.
Hazırlayacağınız Örnek sununun tamamlanmış hali UYGULAMA CD’sindeki Örnekler dizininde “Uygulama3” ismi ile kayıtlıdır. Zorlandığınız işlem basamağında CD’den dosyayı açarak inceleyin.
İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLERSunu programını çalıştır.
Biçim Menüsünden Slayt Düzeni komutunu ver. Görev bölmesinde Slayt Düzeni penceresinin açıldığına dikkat et.
Slayt Düzeni olarak Metin düzenleri kısmından Yalnızca Başlık bölümünü seç. Slayt sayfasında sadece bir tane metin kutusu kaldığına dikkat et.
Başlık yazmak için metin kutusuna tıkla ve “OKUL TANITIM TOPLANTISI” yaz. Bu yazının rengini kırmızı, biçimini kalın ve yazı kalınlığını 44 punto olarak ayarla.
Metin kutusunu kenarlarından fare ile sürükleyerek sayfanın ortasına sürükle.
Görünüm menüsünden Üstbilgi ve Altbilgi komutunu ver.
Üstbilgi ve Altbilgi penceresinden slâyta, Tarih ve saat (otomatik olarak güncelleştir), Slayt numarası ve altbilgi olarak da Md. Yrd. Mehmet Yavuz ŞEN bilgilerini ekle ve Tümüne Uygula butonuna bas.
Dosyayı Masaüstüne Okul Tanıtımı adı ile kaydet.
Ctrl + M (Yeni Slayt) komutunu ver.
Yeni slaytın Slayt Düzenini Metin ve İçerik düzenleri kısmından Başlık, Metin ve İçerik olarak ayarla.
İkinci slaytta başlığı Aşağıdaki bölümlerden birini seçin olarak değiştir. Yazı rengini mavi yap.
Metin eklemek için tıklatın yazan metin kutusuna tıkla. Alt alta Bilgisayar, Elektronik, Mobilya, Tesviye bilgilerini yaz, yazı rengini kırmızı yap.
Şekil 3.20 : Slaytların Görünümü
UYGULAMA FAALİYETİ
43
İkinci slaytta sağ tarafta içerik eklemek için Resim ekle simgesine tıklat.
Bak Şekil 3. 9
Açılan Resim Ekle penceresinden CD-ROM’u seç, UYGULAMA CD’sinden Resimler dizininden “ Okul “ dosyasını seç ve Tamam butonuna bas. Resmin Slâyta eklendiğine dikkat et.
Ctrl + M komutu ile sunuya yeni bir slayt daha ekle. Slayt başlığına BİLGİSAYAR yaz. Daha sonra üç tane daha slayt ekle ve her yeni slaytın başlığına sıra ile ELEKTRONİK, MOBİLYA ve TESVİYE bilgilerini yaz.
Şekil 3.21 : Slaytın Görünümü
Sol panele bakarak toplam altı tane slayt olduğuna dikkat et. Sol panelden ikinci slaytı seç.
Tesviye bilgisinin altına “ Genel Bilgiler “ ve “Okul resimleri” bilgilerini gir.
İkinci slaytta iken Yeni slayt (Ctrl + M) komutun ver. Sol panelde ikinci slayttan sonra yeni bir slaytın oluştuğunu gözlemle. Yeni slaytın (3. slayt) başlığına “ GENEL BİLGİLER” yaz.
Tekrar Ctrl+M komutunu ver. Oluşan 4.slaytın başlığını “OKUL RESİMLERİ” yaz.
Görünüm penceresinden Slayt Sırlayıcısı komutunu ver.
Tüm slaytların küçük sayfalar halinde görüldüğüne, sol panelin kaybolduğuna dikkat et.
3. Slaytı (GENEL BİLGİLER başlığı olan slayt) fare ile seç, sayfanın etrafında kalın bir çizgi belirdiğini gözlemle. Sonra sayfayı sürükleyerek en alttaki sol tarafa bırak.
3.Slaytın şimdi en son slayt olduğuna dikkat et. OKUL RESİMLERİ başlığını taşıyan 4. slaytın şimdi 3. slayt olduğuna dikkat et.
Aynı şekilde OKUL RESİMLERİ başlığını taşıyan 3. slaytı 7 ve 8. slaytlar arasına sürükleyip bırak. Bu slaytın 7. slayt olduğunu diğer slaytların birer slayt yukarı taşındığını son slaytın yerinin değişmediğini gözlemle (Şekil 3.22’ye bak)
44
Şekil 3.22 : Slaytların Sürüklenip Bırakılarak Yer DeğiştirilmesiGörünüm menüsünden Normal komutunu ver. Sol panelden ikinci slaytı seç .Bilgisayar yazısını fare ile seç, Ekle menüsünden Köprü komutunu ver. Karşınıza Köprü Düzenle penceresi çıkar. Bu pencerede sol panelden Bu Belgede Yerleştir kısmını seç. Sağ tarafta açılan pencerede sunudaki slaytları göreceksin. Bu slaytlardan 3. slaytı (BİLGİSAYAR BÖLÜMÜ) seç. Böylece 2. slayttaki Bilgisayar yazısından 3. slaytta köprü kurmuş oldun.
Şekil 3.23 : Slayta Köprü Kurulması
Aynı şekilde 2. slayttaki diğer bilgilerden gerekli slaytlara köprüler kur (3,4,5 ve 6.slaytlar)2. slayttaki Okul resmine farenin sağ tuşu ile tıkla, açılan pencereden Köprü komutunu ver. Köprü Ekle penceresi açılır. Köprü olarak OKUL RESİMLERİ (7.Slayt)slaytını seç.Sol panelden 8.slaytı (GENEL BİLGİLER konu başlıklı slayt) seç. Metin eklemek için tıklatın yazan metin kutusunu seçip sil.Ekle menüsünden Grafik komutunu ver. Grafik oluşturma ekranının açıldığını ve veri girmek için Veri sayfasının açıldığını gözlemle. Veri sayfasına verileri Şekil 3.24’teki gibi değiştir.
Sayfalar arasında klavyeden PAGE UP – PAGE DOWN tuşları ile de ilerleyebilirisiniz
45
Şekil 3.24 : Grafik İçin Veri Sayfası BilgileriGrafikte boş bir yere tıklayarak Normal görünüm tipine geç.Sol panelden 7. slâyta (OKUL RESİMLERİ) tıkla. Ekle menüsünden Resim – Dosyadan resim komutunu ver
Açılan Resim Ekle penceresinden CD-ROM’u seç, UYGULAMA CD’sinde Resimler dizininden sıra ile Basket, Marş, Sergi ve Tiyatro resim dosyalarını sayfaya ekle ve bu resimleri sayfa üzerine üst üste gelmeyecek şekilde düzenle.
Tüm resimleri açmak için CTRL tuşuna basılı tutarak istenen dosyaları seçin.
Sol panelden 3.slâyta git. Çizim araç çubuğundan Otomatik Şekil – Oklar kısmından Yukarı Ok sembolünü seç ve sayfanın sağ alt tarafına bir ok çiz.Ok sembolüne sağ fare tuşu ile tıkla, açılan pencereden Köprü komutunu ver. Köprü Ekle penceresi açılır. Amacımız bu Ok sembolüne tıklandığında Ana Sayfa olan 2. slâyta gitmektir. Dolayısıyla sol kısımdan Bu Belgede Yerleştir kısmını seç, sağ tarafta slayt sayfalarından 2. slaytı seç.Bu ok sembolünü diğer sayfalarda da kullanmak için aynı işlemleri tekrarlamaya gerek yoktur. Ok sembolünü seçip kopyaladıktan sonra sıra ile 4,5,6,7 ve 8. sayfalarda iken Yapıştır komutunu ver ve ok sembolünün hep aynı yere yerleştiğine dikkat et. Dosyayı kaydet.Görünüm penceresinden Slayt Gösterisi komutunu ver. Klavyeden F5 tuşuKarşınıza ilk slayt gelecektir. Fare ile herhangi bir yere bir kez tıklayarak ikinci slâyta geç.Bu slaytta herhangi bölüme fare ile tıkla. Seçtiğiniz bölüme köprü kurulduğuna dikkat et.Sağ alt taraftaki Yukarı ok sembolüne tıkla. Menü sayfasına döndüğünü gözlemle.Şimdi sağ taraftaki okul resmine tıkla. Daha önce resimler sayfasına köprü kurduğunuzdan Okul Resimleri slaytına gittiğinizi gözlemle.Bu sayfadan menü sayfasına dönmek için yukarı ok sembolüne tıkla.Fare ile hiçbir yazı üzerine gelmeden boş bir yere tıkla.2. slayttan sonra 3. slayt olan Bilgisayar Bölümü sayfasına gittiğinize dikkat et.Klavyeden ESC tuşuna bas. Dosyayı kaydet ve programı kapat.
46
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEA – PERFORMANS TESTİ
Uygulama faaliyetindeki işlem basamaklarında yaptığın işlemlere göre aşağıdaki tablo ile kendini arkadaşlarına değerlendirtebilirsin.
Öğrencinin Adı – Soyadı :Numarası :
Başlama saati :Bitirme saati :Süre :…….…… dk.
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa, gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyun
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIRSunu dosyasının Masaüstünde Okul Tanıtımı adı ile kaydedilmesiSlaytlara Md.Yrd.Mehmet Yavuz ŞEN altbilgisinin eklenmesiTüm slaytların Slayt Düzenlerinin belirtilen şekilde düzenlenmesiTüm slaytlardaki Metin kutularının belirtilen şekilde biçimlendirilmesi2.slayta resim dosyasının eklenmesi2.slayttaki resim dosyasından 7.slayda köprü kurulmasıİkinci slayttaki metin kutusundan diğer slaytlara köprü kurulması3,4,5,6,7 ve 8. Slaytlarda Ok sembolünden 2. slayda köprü kurulması7.Slayta UYGULAMA CD’sinde belirtilen dört resmin eklenmesi8.Slayta Grafik eklenmesiGrafikteki verilerin Şekil 3.24’teki gibi düzenlenmesiSununun görünüm ayarlarının değiştirilebilmesiSlayt sıralayıcı görünümünde slaytların yerlerinin değiştirilebilmesiSürenin uygun olarak kullanılmasıTOPLAM PUAN
B – DEĞERLENDİRMEPerformans testindeki işlem basamaklarında sıralanan davranışları kazanmışsan diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsin. Başarısız olduğun işlem basamakları için konuyu yeniden gözden geçirebilir, UYGULAMA CD’sinde 3.Bölümdeki videoları izleyebilirsin.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
47
ÖĞRENME FAALİYETİ - 4
Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, sunu sayfalarında kullandığınız yazılarımızı biçimlendirmeyi, sunuyu biçimlendirmeyi, sunu arka planını değiştirmeyi öğrenecek ve bunlarla ilgili ayrıntılı işlemler yapabileceksiniz.
4.BİÇİMLENDİRME İŞLEMLERİ
4.1. Karakter BiçimlendirmeYazı karakterlerinin nasıl biçimlendirildiği konusunu 2.Öğrenme faaliyetindeki yazım
işleri konusunda öğrenmiştiniz. Biçimlendirme araç çubuğu sayesinde metin kutusu içerisine yazdığınız yazılarınıza istediğiniz biçimi verebildiğinizi hatırlayın.
4.2. Madde İmleri Oluşturma Sunu sayfalarında metin kutularına yazdığınız yazılarınızı isterseniz madde imleri
şeklinde sıralayabilirsiniz. Yazınızı yazdıktan sonra biçimlendirme araç çubuğundan madde imi simgesine tıklamalısınız. Bu işlemden sonra metin kutusu içinde her satırın başına madde imi yerleşir (Şekil 4.1).
Şekil 4.1 : Madde İşaretlerinin Metin Kutusuna Uygulanması
Madde işaretleri simgesine tekrar tıkladığınızda her satırın başındaki madde imleri yok olur.
ÖĞRENME FAALİYETİ - 4
AMAÇ
48
Madde işaretleri için farklı simgeler de kullanabilirsiniz. Bunun için Biçim menüsünden Madde işaretleri ve Numaralandırma komutunu vermelisiniz. Bu komut aynı isimli pencereyi açar. Bu pencere üzerinden istediğiniz madde işaretleri tipini seçebilirsiniz.
Şekil 4.2 : Madde İşaretlerinin Tipinin Değiştirilmesi
Şekil 4.3’te farklı madde işaretlerinin seçilmesi sonucu metin kutusuna olan etkilerini görebilirsiniz.
Şekil 4.3 : Farklı madde işaretleri
4.3. Sunu BiçimlendirmeHazırladığınız bir sunuda slaytlarınızın farklı biçimlerde olması (zemin rengi, arka
plan şekli, başlık yazılarının biçimi veya rengi vs) istenen bir durum değildir. Sunudaki sayfaların aynı biçimde olması sununun bütünlüğü açısından çok önemlidir. Sunu programı sizlere hazır birçok sunu biçimi sunmaktadır.
Hazır sunu biçimlerine ulaşmak için Biçim menüsünden Slayt Tasarımı komutunu vermelisiniz. Bu komut sonunda programın sağ tarafındaki görev bölmesi penceresi Slayt Tasarımı penceresine dönüşür (Şekil 4.4).
49
Şekil 4.4 : Slayt Tasarım Penceresi ve Tasarım Biçimleri
Slayt biçimlerinden herhangi biri seçildiğinde sayfanın biçimi yeniden ayarlanır. İsteğinize bağlı olarak tüm sayfaları aynı anda biçimlendirebileceğiniz gibi sadece üzerinde çalıştığımız sayfayı da biçimlendirebilirsiniz. Tasarım biçimlerini seçtiğiniz pencerede herhangi bir biçim üzerine fare ile geldiğimizde sağ tarafında açılan liste kutusu belirir. Bu kutu üzerinden biçimin etki edeceği sayfalar seçilir.(Şekil 4.5’i inceleyin).
Açılan liste kutusundan seçili slaytlara uygula seçilirse o an üzerinde çalışılan sayfa, tüm slaytlara uygula seçilirse sunu içindeki tüm sayfalar biçimlendirilir.
Şekil 4.5 : Slayt Tasarım Biçimin Hangi Slaytları Etkileyeceğinin Belirlenmesi
4.4. Sunu Artalan Rengini DeğiştirmeSunu sayfalarının zemin rengini isteğimize bağlı olarak değiştirilebilirsiniz. Böylece
sayfalarınızdaki yazılarınız veya resimlerinizin daha etkin görünmesini sağlayabilirsiniz. Sayfa zeminine tek bir renk koyabileceğiniz gibi renk geçişleri, hatta resimler de koyabilirsiniz.
Arka plan ayarlarını değiştirmek için Biçim menüsünden Arka Plan komutunu kullanmalıyız. Bu komutu verdiğimizde karşımıza Arka plan penceresi çıkar. Bu pencerede alt tarafta açılan liste kutusundan farklı seçeneklere ulaşabilirisiniz (Şekil 4.6).
50
Şekil 4.6 : Arka Plan Seçenekleri
Açılan liste kutusundan Tüm Renkler seçilirse renkleri seçebileceğimiz bir renk penceresi karşınıza gelir. Bu pencereden istenen renk seçilir. Aynı şekilde arka plan penceresindeki açılan listeden Dolgu Efektleri seçilirse karşınıza sayfa zemini için dolgu, desen ve resim ekleyebileceğiniz pencere gelir. (Şekil 4.7).
Pencere üzerinde istenen tipteki artalan seçilerek slayt sayfaları biçimlendirilebilir. Renk geçişleri için renkler belirleyebileceğiniz gibi bilgisayarın size sunacağı renkleri de kullanabilirsiniz.
Şekil 4.7 : Arka Plan İçin Açılan Liste Seçenekleri
51
UYGULAMA FAALİYETİ
Tabloda verilen işlem basamaklarını takip ederek konuyu daha da pekiştirin. Uygulama için tavsiye edilen süre maksimum 60 dakikadır.
Hazırlayacağınız örnek sununun tamamlanmış hali UYGULAMA CD’sindeki örnekler dizininde “Uygulama4” ismi ile kayıtlıdır. Zorlandığınız işlem basamağında CD’den dosyayı açarak inceleyin.
İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLERSunu programını çalıştır.Slayt sayfasındaki Başlık eklemek için tıklatın yazan kısma “COĞRAFİ BÖLGELER” yaz.Arka planı değiştirmek için Biçim menüsünden Arka Plan komutunu ver. Arka plan penceresinde Dolgu Efektleri kısmına geç ve bu pencereden Doku sekmesinden herhangi birini seçip Arkaplan penceresinden uygula komutunu ver.
Şekil 4.6’yı incele
Slayda yeni bir sayfa ekle. Ctrl + M2. Slayttaki Başlığı “ Coğrafi Bölgeler ” olarak değiştir.Alt taraftaki metin kutusuna coğrafi bölgelerimizi yaz (7 tane).2. Slaytın arka planını mavi renk olarak ayarla.2. Slayttaki tüm yazıları beyaz renk olarak biçimlendir.Coğrafi bölgeler metin kutusunun madde işaretlerini Şekil 4.8’deki gibi değiştir.
Şekil 4.8 : Madde İşaretlerinin Biçimlendirilmesi
Biçim Menüsünden Madde İşaretleri ve numaralandırma komutu.
Dosyayı Masaüstüne Bölgeler ismi ile kaydet. Ctrl + S
UYGULAMA FAALİYETİ
52
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A – PERFORMANS TESTİ
Uygulama faaliyetindeki işlem basamaklarında yaptığın işlemlere göre aşağıdaki tablo ile kendini arkadaşlarına değerlendirtebilirsin.
Öğrencinin Adı – Soyadı :Numarası :
Başlama saati :Bitirme saati :Süre : …… dk
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa, gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyun
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIR1.slaytta metin kutularına bilgilerin belirtildiği gibi girilmesi1.slaytın arka planının belirtildiği gibi değiştirilmesi2.slaytta metin kutularına bilgilerin belirtildiği gibi girilmesi2.slaytta arka planın mavi olarak değiştirilmesiYazıların beyaz olarak biçimlendirilmesiMetin kutusunun madde imleri şeklinde biçimlendirilmesiDosyanın masaüstüne Bölgeler ismi ile kaydedilmesiSürenin uygun olarak kullanılmasıTOPLAM PUAN
B – DEĞERLENDİRME
Performans testindeki işlem basamaklarında sıralanan davranışları kazanmışsan diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsin. Başarısız olduğun işlem basamakları için konuyu yeniden gözden geçirebilir, UYGULAMA CD’sinde 4.Bölümdeki videoları izleyebilirsin.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
53
ÖĞRENME FAALİYETİ - 5Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda sunu sayfalarında kullandığınız yazılardaki
yazım hatalarını otomatik olarak düzeltebilecek, makrolar oluşturup kullanacak ve sunu ayarlarını kendinize göre özelleştirebileceksiniz.
Makro hakkında araştırma yapın, sunu programı ya da diğer office programlarında kullanılan makrolar ve sağladığı kolaylıklar hakkında bilgi edinerek bilgilerinizi arkadaşlarınızla paylaşın.
5.ARAÇLARI KULLANMA5.1. Yazım Kontrolü
Office programlarında olduğu gibi sunu programında da yazdığınız yazılarınızın dilbilgisi kurallarına uyup uymadığını otomatik olarak denetleyebilirsiniz. Yazdığınız yazılarda bazı kelimelerin altının kırmızı olarak çizildiğine dikkat etmişsinizdir. Altı çizili kelimeler hatalı yazılmış kelimelerdir (Şekil 5.1).
Şekil 5.1 : Metin Kutusu İçerisindeki Hatalı Yazılar (Altı Kırmızı Çizili)
Yazım denetimini aşağıdaki yöntemlerden herhangi biri ile yapabilirsiniz.
Araçlar menüsünden Yazım kılavuzu komutu Standart araç çubuğundaki ( ) simgesi Klavyeden F7 tuşu
Bu yöntemlerden herhangi biri kullanıldığında Yazım Denetimi penceresi açılır. Bu pencere tüm slaytlardaki hatalı kelimeleri size sırası ile bulur ve gösterir, ayrıca bu kelimenin yerine geçecek doğru kelimeleri size önerir, siz de isteğinize bağlı olarak doğru kelimeyi değiştirip diğer hatalı kelimeye geçebilirsiniz. (Şekil 5.2).
ÖĞRENME FAALİYETİ - 5
AMAÇ
ARAŞTIRMA
54
Şekil 5.2 : Yazım Denetimi Penceresi
Hatalı kelimenin yerine önerdiği kelimelerden birini seçip Değiştir butonuna basabilirsiniz. Eğer tüm sunuda aynı hatalı kelimenin, önerdiğiniz yeni kelime ile değiştirilmesini istiyorsanız Tümünü Değiştir butonuna basmalısınız. İşlemin sonunda sayfamızdaki hatalı kelime önerdiğimiz yeni kelime ile değişir, sonra bir sonraki hatalı kelimeyi bulur ve yine sizden yerine bir kelime önermenizi bekler. Böylece işleme devam ederek tüm sunuda hatalı kelimeleri otomatik olarak düzeltebilirsiniz.
5.2. Makro OluşturmaAynı işlemi birden fazla yerde yapmanız gerektiğinde artık işler size sıkıcı gelmeye
başlar. Mesela tüm sunularda belli metin kutularındaki yazıları hep aynı biçime sokmak zamanla sıkıcı olmaya başlar aynı zamanda fazla zamanınızı da alır. Böyle bir durumda bir yazıya uyguladığınız biçimi hafızaya alıp daha sonra lazım olduğu yerde diğer metin kutularına otomatik olarak uygulayabilirsiniz. Bu işlemleri Makrolarla gerçekleştirebilirsiniz. Makrolar penceresini Araçlar menüsünden Makro kısmından açabiliriz.
Makroları kullanmak için önce bir makronun nasıl hazırlandığını ve kaydedildiğini öğrenmelisiniz. Araçlar menüsünden Makrolar kısmından Yeni Makro Kaydet komutunu verdiğinizde karşınıza Şekil 5.3’teki pencere gelir.
Şekil 5.3 : Makro Kaydet Penceresi ve Kayıt Durdur Araç Çubuğu
Pencerede makroya bir isim yazıp tamam butonuna basarız. Bilgisayar yaptığınız işlemleri kaydetmeye başlar. Sayfa üzerinde Kayıt Durdur araç çubuğu görünür, yapacağınız
55
işlem bittikten sonra kayıt durdur araç çubuğundaki mavi kareye basmalısınız. Yaptığınız işlemler makro adı kısmına yazdığınız isim altında makrolara eklenir.
Makroların size sağladığı kolaylık, kayıt yaptıktan sonra onları kullandığınız zaman ortaya çıkacaktır. Kayıtlı bir makroyu açıp çalıştırmak için Araçlar menüsünden Makro kısmından Makrolar komutunu vermelisiniz. Bu komutu verdiğinizde karşınıza Şekil 5.4’teki pencere gelir.
Şekil 5.4 : Makro Çalıştırma Penceresi
Bu pencere üzerinde kaydettiğiniz makroları görebilirsiniz. Gerekli olanı seçip Çalıştır butonuna bastığınızda makroyu oluştururken yaptığınız işlemlerin hepsinin tekrar uygulandığını göreceksiniz.
5.3. Sunu Seçeneklerinin DeğiştirilmesiSunu programını kendinize göre özelleştirebilirsiniz. Mesela sunu programına şifre
koyabilir, otomatik kaydetme seçeneklerini düzenleyebilir, yazım denetimini pasif edebilir, ekranda görünen araç çubuklarının görünüm tipini değiştirebilirsiniz.
Sunu seçeneklerini açmak için Araçlar menüsünden Seçenekler komutunu vermelisiniz. Komutu verdiğinizde, karşınıza Şekil 5.5’teki pencere çıkar.
56
Şekil 5.5 : Seçenekler Penceresi
Seçenekler penceresi üzerindeki sekmelerden (Görünüm, Genel, Düzen…) birçok özelliğe ulaşabilirsiniz. Bu özelliklerden çok kullanılanları öğrenelim.
Sunu dosyasını açarken parola yerleştirmek için Güvenlik sekmesi kısmını kullanabilirsiniz. Bu sekmeyi seçtiğinizde dosyayı açarken sorulması istenen parolayı belirleyebilirsiniz. Bu parolayı bilmeyen kullanıcı dosyayı açamaz. Değiştirme parolasını girerek dosya açılsa dahi değişiklik yapıp aynı isimle kayıt yapılmasına izin vermeyebilir. Böylece sunu dosyanızın içeriğinin isteğiniz dışında değiştirilmesine imkân vermemiş olursunuz. Yapılan değişiklikler dosyayı bir sonraki açışınızda aktif olacaktır (Şekil 5.6).
Şekil 5.6 : Dosyaya Açma ve Değiştirme Parolasının Belirlenmesi
Metin kutularına yazdığınız hatalı kelimelerin altının kırmızı olarak çizildiğini hatırlayın. İsterseniz bu denetimi iptal edebilirsiniz. Seçenekler penceresinde Yazım Denetimi ve Stil sekmesine girdiğinizde ayrıntılı olarak bu ayarları değiştirebilirsiniz.
Şekil 5.7 : Yazım Denetimi Seçenekleri
57
Yazarken yazım denetimini iptal edebilir, yazım hatalarını gizleyebilir, hatalı kelimelere karşı önerme sunup sunmayacağınızı belirleyebilirsiniz.
Diğer office programlarında olduğu gibi sunu programı da üzerinde çalıştığınız dosyayı otomatik olarak belirli aralıklarla kaydedebilir. Böylece enerji kesilmelerinde kaydetmediğiniz dosyaları kurtarma şansınız olur. Seçenekler penceresinde Kaydet sekmesi ile otomatik kaydetme seçeneklerini değiştirebilirsiniz. (Şekil 5. 8).
Şekil 5.8 : Kaydet Seçenekleri
58
UYGULAMA FAALİYETİTabloda verilen işlem basamaklarını takip ederek konuyu daha da pekiştirin.
Uygulama için tavsiye edilen süre maksimum 60 dakikadır.
Hazırlayacağınız sununun tamamlanmış hali UYGULAMA CD’sinde Örnekler dizininde “Uygulama5” ismi ile kayıtlıdır. Zorlandığınız işlem basamağında CD’den dosyayı açarak inceleyin. Açma parolası sunu’dur
İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLERSunu programını çalıştır.UYGULAMA CD’sinde Örnekler dizininden Örnek3 dosyasını aç.Açma ve değiştirme parolasını gir. Parola : qweMetin kutusu üzerinde hatalı yazımlar olduğunu gözlemle.Yazım denetimini çalıştır. F7 tuşuHatalı kelimelerin yerine önerilen yeni kelimeleri değiştir.Dosyayı Belgelerim dizinine Makro ismi ile kaydet.Araçlar menüsünden Seçenekler komutunu çalıştır.Güvenlik sekmesinden açma ve değiştirme parolaları kısmına yenilerini gir
Yeni parola : sunu
Dosyayı kaydet ve kapat.Aynı dosyayı tekrar aç ve yeni parolaları gir.Sunuya yeni slayt ekle.Başlık kısmına PLANLANAN FAALİYETLER yaz.Metin eklemek için tıklatın yazan metin kutusuna 2005 yılı içerisinde 3 ilköğretim okulu 1 lise yapılması planlanmaktadır yaz.Araçlar menüsünde Makro kısmından Yeni makro kaydet komutunu ver.Makro adı olarak biçim yaz ve tamam butonuna bas.Makro işleminin başladığını ve Kaydı Durdur araç çubuğunun göründüğüne dikkat et.Artık makro yaptığınız işlemleri kaydetmektedir.2005 yılı içerisinde… Bilgisinin olduğu metin kutusunu seç.Yazıyı Biçim araç çubuğundan Yazı tipi Arial, Kalın, Kırmızı yap, iki defa yazı boyutunu artır ( )simgesine tıkla.Mokroyu durdur araç çubuğundaki mavi dur butonuna bas.
Şekil 5.9 : Yazının biçimlendirildikten sonraki görünümüSol panelden 1.slaytı seç.Metin kutusunu seç.Araçlar menüsünden Makrolar penceresini aç.Biçim makrosunu seç ve çalıştır butonuna bas.Metin kutusundaki yazının biçiminin 2.Slayttaki gibi değiştiğini gözlemle.Dosyayı kaydet ve kapat.
UYGULAMA FAALİYETİ
59
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A – PERFORMANS TESTİUygulama faaliyetindeki işlem basamaklarında yaptığın işlemlere göre aşağıdaki tablo
ile kendini arkadaşlarına değerlendirtebilirsin.
Öğrencinin Adı – Soyadı :Numarası :
Başlama saati :Bitirme saati :Süre : …… dk
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa, gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyun
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIR
Dosyanın Belgelerim dizinine Makro adı ile kaydedilmesiUYGULAMA CD’sindeki Örnek3 dosyasının şifre girilerek açılabilmesiHatalı kelimelerin yazım denetimi ile düzeltilebilmesiAçma ve değiştirme parolalarını değiştirilebilmesiSunuya ikinci Slaytın eklenmesiMakrolara biçim adında makro eklenmesiBiçim makrosunun amacına uygun olarak çalışmasıSürenin uygun olarak kullanılması
TOPLAM PUAN
B – DEĞERLENDİRME Performans testindeki işlem basamaklarında sıralanan davranışları kazanmışsan
diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsin. Başarısız olduğun işlem basamakları için konuyu yeniden gözden geçirebilir, UYGULAMA CD’sinde 5.Bölümdeki videoları izleyebilirsin.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
60
ÖĞRENME FAALİYETİ - 6Bu faaliyette verilen bilgiler doğrultusunda, sunuya ses ve görüntü dosyaları eklemeyi,
sayfalar arasındaki geçişleri düzenleyebilmeyi, nesnelere animasyonlar ekleyebilmeyi öğrenecek, böylece daha görsel sunular yapabileceksiniz.
Hareketli resimler (GIF resim) hakkında araştırma yapın, değişik türde hareketli resimler bularak tüm arkadaşlarınız arasında hareketli resim arşivi oluşturun.
6.SLAYT İŞLEMLERİ
6.1. Nesnelere Animasyon EklemeSunu sayfalarına eklediğiniz nesnelere (resim, metin kutusu, şekil vs.) animasyonlar
ekleyebilirsiniz. Böylece sunu çalıştığında nesneler sayfa üzerinde sıra ile hareket etmeye başlar. Bu sayede sunuyu daha dikkat çekici bir hale getirebilirsiniz.
Nesneye animasyon eklemek için nesne seçildikten sonra Slayt Gösterisi penceresinden Özel Animasyon komutu verilir. Görev bölmesinde özel animasyon penceresi görülür. (Şekil 6.1)
Şekil 6.1 : Nesneye Animasyon Ekleme
Pencere üzerinde Efekt Ekle butonuna basılır. Nesnelere ekleyebileceğimiz animasyonlar açılan liste olarak karşınıza gelir, buradan istenen animasyon seçilir. Seçilen animasyonun kendiliğinden çalışır ve size animasyonun nasıl olduğu hakkında bilgi verir. Animasyon eklenen nesneler ve animasyonların ayrıntılı özellikleri özel animasyon penceresi altında görebilirsiniz. Animasyon eklenen nesneler pencerede alt alta sıralanır. Bu nesnelerin çalışma sırasını değiştirebilirsiniz. Pencerede görünen nesneyi seçip sürükleyerek bir üstündeki veya altındaki nesne ile yer değiştirebiliriz, böylece nesnenin slayt çalıştığında
ÖĞRENME FAALİYETİ - 6
AMAÇ
ARAŞTIRMA
61
ekrana geliş sırasını da değiştirmiş olursunuz. Slayt sayfası üzerinde animasyon eklenen nesnenin sağ üst kısmında bir rakam görünür, bu rakam animasyonların çalışma sırasını belirler (Şekil 6.2 ‘yi inceleyiniz).
Şekil 6.2 : Animasyon Özellikleri
Animasyon eklenen nesnenin animasyonunu kaldırmak için nesneyi seçtikten sonra Özel Animasyon penceresinin en üstünde Kaldır butonuna basmalısınız.
UYGULAMA CD’sinde Örnekler dizininden Animasyon dosyasını açarak nesnelere nasıl animasyon eklendiğini inceleyin.
6.2. Slaytlara Ses-Video EklemeSunu sayfalarına isterseniz ses dosyaları da ekleyebilirsiniz. Sunum sırasında ses
dosyaları çalışarak sununuzu daha etkili hale getirebilir. Örneğin, sunu sırasında sıkıcı olmayan bir fon müziği izleyicilere çok hoş gelebilir. Herhangi bir milli bayram kutlaması için hazırlanan sunu içerisine bir marşın ses dosyasını eklemek izleyicilere çok ilginç gelebilir.
Sunuya ses eklemek için Ekle menüsünden Film ve Sesler kısmından Dosyadan Ses komutu vermelisiniz. Komutu verdiğinizde karşınıza ses ekleme penceresi çıkar.(Şekil 6.3)
62
Şekil 6.3 : Ses Dosyasının Sayfaya Eklenmesi
Bu pencereden uzantısı WAV, WMA, MP3, MIDI vs olan ses dosyalarından biri seçilir. Tamam butonuna basıldığında ses dosyasının nasıl çalışacağını soran bir pencere ile karşılaşırız. Eğer “Otomatik Olarak” seçilirse sayfa ekrana geldiğinde ses dosyası kendiliğinden çalışır, “Tıklatıldığında” seçilirse sayfada görünen ses simgesine (hoparlör) tıklatıldığında çalışmaya başlar. Her ses dosyası eklendiğinde sayfaya bir simge eklenir.
Sayfanıza ses dosyası eklediğiniz gibi video (film) dosyası da ekleyebilirsiniz. Video eklemek için Ekle menüsünden Film ve Sesler kısmından Dosyadan Film komutu verilir. Komutu verdiğinizde ses ekle penceresi gibi Film ekle penceresi karşınıza gelir. Bu pencereden AVI, MPEG, WMF vs türündeki dosyaları sayfaya ekleyebiliriz. Ses dosyasında olduğu gibi videonun nasıl çalışacağını soran bir pencere ekrana gelir. Otomatik Olarak veya Tıklatıldığında seçeneklerinden biri seçilerek dosyanın sayfaya eklenmesi sağlanır. Video, normal görünümde sunuda bir resim dosyası gibi görünür. Sayfa üzerinde istenen yere sürüklenip bırakılabileceği gibi kenarlarından tutularak boyutu küçültülüp büyültülebilir.
6.3. Slaytlara Eylem Düğmesi Ekleme3. Öğrenme faaliyetinde herhangi bir nesneye köprü verme işlemini öğrenmiştiniz.
Aynı şekilde slaytlara eylem düğmeleri de ekleyebilirsiniz. Böylece herhangi bir slayta köprü kurabileceğiniz gibi bilgisayarda bulunan bir programı çalıştırmak için bir eylem de hazırlayabilirsiniz.
Sunuya eklenecek eylem düğmesini, Çizim araç çubuğunda bulunan Otomatik Şekil simgesi içindeki Eylem Düğmesi butonuna tıklayarak seçeriz. Şekli seçtikten sonra sayfa üzerine farenin sol tuşu ile dikdörtgen çizer gibi düğmeyi çizeriz. Eylem düğmelerini sayfaya eklendiğimizde ne tür bir işlem yapacağını belirlemek için Eylem Ayarları penceresi açılır. Bu pencere üzerinde gerekli işlem belirlenir. Şekil 6.5’te eylem düğmesinin sayfaya eklenmesini ve eylem ayarları penceresi görülmektedir.
63
Şekil 6.4 : Slayda Eylem Düğmesi Ekleme
Eylem ayarları penceresinden köprü kurabilir, slaytı durdurmak için eylem seçebilirsiniz. Eylem düğmeleri farklı farklıdır. Sayfaya eklendiğinde açılan eylem penceresi üzerinde önerilen eylem görülür, ancak istenirse değiştirebilirsiniz.
6.4. Slayt Geçişini DüzenlemeBir slayttan diğer slayta geçerken slaytlar arası geçiş efektleri düzenleyebilirsiniz. Bu
sayede bir slayttan diğer slayta geçiş daha belirgin olmaktadır. Bunun için Slayt Gösterisi menüsünden Slayt geçişi komutunu vermelisiniz. Komutu verdiğinizde görev bölmesi kısmında slayt geçişi penceresi görünür (Şekil 6.5).
Şekil 6.5 : Slayt Geçiş Penceresi
64
Pencereden herhangi bir geçiş efekti seçildiğinde, pencerenin en altında bulunan Yürüt butonuna bastığınızda slayt geçişinin nasıl olduğunu izleyebiliriz. Slayt geçişi penceresinin en altındaki Otomatik Önizleme seçili ise yürüt butonuna basmanıza gerek olmadan slayt geçiş efektlerinden birini seçtiğinizde kendiliğinden çalışarak efektin nasıl olduğu konusunda bize fikir verir. Slayt geçişlerinin hızını ayarlayıp her slayt geçişine ses ekleyebilirsiniz. Tüm Slaytlara Uygula butonuna basarak seçilen slayt geçişinin tüm slaytlarda etkili olmasını sağlayabilirsiniz.
65
UYGULAMA FAALİYETİ
Tabloda verilen işlem basamaklarını takip ederek konuyu daha da pekiştirin. Uygulama için tavsiye edilen süre maksimum 90 dakikadır.
Hazırlayacağınız sununun tamamlanmış hali UYGULAMA CD’sindeki Örnekler dizininde “Uygulama6” ismi ile kayıtlıdır. Zorlandığınız işlem basamağında CD’den dosyayı açarak inceleyin.
İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLERSunu programını çalıştır.UYGULAMA CD’sinde Örnekler dizininden Örnek4 dosyasını aç.1.Slaytı seç ve Slayt Gösterisi menüsünden Slayt Geçişi komutunu ver.Slayt geçişi olarak Kutu Büyüyen’i seç ve hızını Yavaş olarak ayarla.Sol panelden 2. slaytı seç. Okul Binalarında yazan metin kutusunu seç. Slayt gösterisi penceresinden Özel Animasyon penceresini aç.Metin kutusuna Giriş - Uçarak giriş animasyonunu uygula.Hızını Yavaş ve yönünü Üstten biçiminde değiştir.
Bak Şekil 6.6
Şekil 6.6 : Metin Kutusuna Animasyon Ekleme ve Ayarları DeğiştirmeDosyayı masaüstüne Okul durumu adı ile kaydet.2.Slaytta Dün yazısının bulunduğu metin kutusunu seç.Özel Animasyon olarak Vurgu – Büyült Küçült animasyonunu uygula.Animasyon ayarlarından Boyut olarak %150, hız olarak Yavaş seç.2.Slaytta Bugün yazısının olduğu metin kutusunu seç.Dün yazısının olduğu metin kutusuna uygulanan animasyonların aynısını Bugün yazan metin kutusuna uygula.
Bak Şekil 6.7
UYGULAMA FAALİYETİ
66
Şekil 6.7 : Animasyon AyarlarıSol panelden 3.slaytı seç.Slayt geçişi olarak Karartarak geçişini uygula, hız olarak Yavaş seç.3. Slayt üzerinde sol tarafta bilgisayar resmini seç.Animasyon olarak Giriş – Uçarak giriş animasyonunu uygula.Hızını Orta ve Yönünü Alttan seç.3.Slayttaki diğer resimlere de bilgisayar resmine uyguladığın animasyonun aynısını uygula.4.Slayda geç. Slayt üzerindeki yıldız şeklini seç.Özel Animasyon penceresinden Efekt Ekle – Vurgu – Yanan Ampül animasyonunu uygula. Hızı Orta olarak ayarla.Dosyayı kaydet ve sunuyu kapat.
67
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A – PERFORMANS TESTİ
Uygulama faaliyetindeki işlem basamaklarında yaptığın işlemlere göre aşağıdaki tablo ile kendini arkadaşlarına değerlendirtebilirsin.
Öğrencinin Adı – Soyadı :Numarası :
Başlama saati :Bitirme saati :Süre : …… dk
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa, gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyun
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIRDosyanın masaüstüne Okul Durumu adı ile kaydedilmesi1.Slaytın slayt geçişinin belirtildiği gibi uygulanması2.Slayttaki Okul Binalarında metin kutusuna belirtilen animasyonun uygulanması2.Slayttaki Dün yazısına belirtilen animasyonun uygulanması2.Slayttaki Bugün yazısına belirtilen animasyonun uygulanması3.Slaytın slayt geçişinin belirtildiği gibi uygulanması3.Slayttaki resimlere belirtilen animasyonların uygulanması4.Slayttaki yıldız şekline belirtilen animasyonun uygulanmasıSürenin uygun olarak kullanılmasıTOPLAM PUAN
B – DEĞERLENDİRME Performans testindeki işlem basamaklarında sıralanan davranışları kazanmışsan
diğer öğrenme faaliyetine geçebilirsin. Başarısız olduğun işlem basamakları için konuyu yeniden gözden geçirebilir, UYGULAMA CD’sinde 6.Bölümdeki videoları izleyebilirsin.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
68
MODÜL DEĞERLENDİRMEBu bölümde modülde geçen altı öğrenme faaliyeti ile elde edilmek istenen yeterlikleri
kazanıp kazanmadığınız ölçülecektir.
A- YETERLİK ÖLÇME
Modül yeterliliğinizin belirlenmesi için aşağıdaki uygulama örneklerine benzer uygulamalar yapmanız istenebilir. Böylece hedef davranışları ne kadar kazanıp kazanamadığınız görülmek istenmektedir.
UYGULAMA 1: Okuduğunuz okulu tanıtan bir sunu hazırlayın. Bu sunuda sınıflar, bölümler, öğretmenler, istatistikî bilgiler, öğretmen ve okul fotoğrafları vs bulunsun.
UYGULAMA 2: Yaşadığınız il veya ilçeyi tanıtan bir sunu hazırlayın. Bu sunuda yaşadığınız yerin genel özelikleri, tarihi, geçim kaynakları, tarım ürünleri, turistik imkânları ve fotoğrafları vs bulunsun.
UYGULAMA 3: Herhangi bir ders konusuna yardımcı olması amacı ile bir sunu hazırlayın. Bu sunu seçtiğiniz dersin bir veya kısa iki konusunu içerebilir. (Örneğin Coğrafya dersinde Akdeniz bölgesinin tanıtımı gibi)
MODÜL DEĞERLENDİRME
69
Öğrencinin Adı – Soyadı :Numarası :
Başlama saati :Bitirme saati :Süre : …… dk
70
AÇIKLAMA: Aşağıda listelenen işlem basamaklarındaki davranışları öğrencide gözlemlediyseniz EVET sütununa, gözlemleyemediyseniz HAYIR sütununa X işareti koyun
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR EVET HAYIR
1. Ö
ğren
me
Faal
iyet
i
Sunu hazırlama programını çalıştırabilmeSunuyu kaydedebilme, boş veya kayıtlı bir sunuyu açabilme
Sunu sayfalarını istenen kritere göre yazıcıdan çıktı alabilme
2.Ö
ğren
me
Faal
iyet
i
Yazıyı istenen kritere göre biçimlendirebilmeYapılan işlemleri geri ve ileri alabilmeSlayttaki nesneleri taşıma ve silebilmeSunularda bir kelimeyi bulabilme ve otomatik değiştirebilmeNesneleri kopyalama ve istenen yere yapıştırabilme
3.Ö
ğren
me
Faal
iyet
i
Sunuyu görünüm ayarlarını değiştirebilme, sunuyu çalıştırabilmeSunuya üstbilgi ekleyebilmeSunuya sayfa numaraları, tarih ve saat ekleyebilmeSunuya dosyadan resim ekleyebilmeSunuya çizim araç çubuğundan şekiller ekleyebilmeSunuya clipart (küçük resim) ekleyebilmeSunuya Word Art nesnesi ekleyebilmeSunuya grafik ve tablo ekleyebilmeSunudaki nesnelere bağlantılar ekleyebilme
4.Ö
ğren
me
Faal
iyet
i
Metin kutularında madde imleri oluşturabilme
Sunuyu otomatik tasarım biçimleri uygulayabilme
Sunu arka planına resim, renk, dolgu efekti uygulayabilme
5.Ö
ğren
me
Faal
iyet
i
Sunuda yazım denetimini hatasız yapabilmeSunuda makrolar oluşturabilmeSunuda oluşturulan makroları kullanabilmeSunu dosyasına şifre koyabilme
Sunu seçeneklerini isteğe göre özelleştirebilme
71
6.Ö
ğren
me
Faal
iyet
i
Sunu içindeki nesnelere animasyonlar ekleyebilmeAnimasyon eklenen nesnelerin özelliklerini değiştirebilmeAnimasyonların çalışma sırasını değiştirebilmeSlaytlara ses dosyaları ekleyebilmeSlaytlara video dosyaları ekleyebilmeSlaytlara eylem düğmesi ekleme ve bunlara görev atayabilmeSlaytlara geçiş efektleri verebilmeGeçiş efektlerinin özelliklerini değiştirebilme
Gen
el K
riter
ler
Sununun verilen sürede hazırlanmasıKonuya uygun materyallerin sunulara eklenmesi
Sununun içerik olarak yeterli olması
TOPLAM PUAN
B- DEĞERLENDİRME
Öğretmeniniz, yukarıdaki performans testine benzer bir ölçme aracı ile veya başka ölçme araçları ile modül yeterliğine ulaşıp ulaşamadığınızı ölçecektir. Bu değerlendirme için öğretmeninize başvurun.uz.
72
KAYNAKLAR BAĞCI Ömer, Yeni Başlayanlar İçin Bilgisayarın B’si, Seçkin Yayıncılık, Ankara,
2004
KAYNAKLAR
73