T.C. AZİZİYE MÜFTÜLÜĞÜ
DADAŞKENT MERKEZ CAMİİ
İdris YAVUZYİĞİT
Kurban’ın Önemi
Ve Fıkhî YönüDadaşkent Merkez Camii Imam
Hatibi
KURBAN Sözlükte: yaklaşmak, Allâh’a (rahmetine)
yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelir.
Dinî bir terim olarak: Kurban, kurban bayramı günlerinde ibâdet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usulüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder.
Arapça'da "Udhiyye" denir.
Kur
ban
Kav
ram
ı
ولكل أمة جعلنا منسكا ليذكروا ه على ما رزقهم من بهيمة اسم الل
األنعام “ Her ümmet için, Allah’ın kendilerine
rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerine O’nun adını ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık…” (Hac, 34)
Büt
ün D
inle
rde
Kur
ban
İbad
eti
Kurban, Allah Teâlâ'nın ihsan buyurduğu varlığa bir teşekkürdür.
Kurban ibadeti İslâmiyet'ten önce de vardı.
Adem (as)ın iki oğlunun kurbanları (maide 27)
İbrahim (as)ın oğlu İsmail’i kurban etmesi ilahi vahyin tecellisi (saffat 100-111)
Bütün dinlerde Yahudilik ve Hıristiyanlıkta da kurbanın bulunması (hac 34) bu ibadetin her zaman var olduğunu ve önemini ifade eder.
Büt
ün D
inle
rde
Kur
ban
İbad
eti
رناه 100رب هب لي من الصالحين } { فبشعي قال يا 101بغالم حليم } { فلما بلغ معه الس
ي أذبحك فانظر ماذا ي أرى في المنام أن بني إنترى قال
ه من يا أبت افعل ما تؤمر ستجدني إن شاء الل{102الصابرين }
“(İbrahim) “Ey Rabbim, bana iyilerden (bir oğul) ihsan et'' dedi. Biz de kendisine yumuşak huylu bir oğul müjdeledik. Oğlu yanında koşacak çağa gelince, “Ey oğlum, ben seni rüyamda boğazladığımı görüyorum, bir düşün, ne dersin?” dedi. (İsmail) “Babacığım, sana ne emrolunuyorsa yap, inşaallah beni sabredenlerden bulacaksın.” dedi. Her ikisi de Allah'a teslim oldular (Allah'ın emrine boyun eğdiler). (Saffat 100-102)
ه للجبين } { 103فلما أسلما وتل{ قد 104وناديناه أن يا إبراهيم }
ا كذلك نجزي ؤيا إن صدقت الر{ إن هذا لهو البالء 105المحسنين }
{ وفديناه بذبح عظيم 106المبين }{107}
İbrahim, oğlunu şakağı üzerine yatırdı. Biz de ona şöyle seslendik: “Ey İbrahim, rüyana gerçekten sadakat gösterdin, şüphesiz ki bu apaçık bir imtihandı.” dedik ve ona (İsmail'e karşılık) büyük bir kurbanlık fidye verdik. (Saffat 103-107)
Hz.
İbra
him
’in O
ğlu
İsm
ail’i
Kur
ban
Etm
esi
KURBAN MALÎ VE SİMGESEL BİR İBADETTİR
Kurban, insanın Allah'a yaklaşmasına ve O'nun rızasını kazanmasına vesile olan mali bir ibadettir.
İnsan, kurban kesmekle, İbrahim aleyhi's-selâm gibi Allah'a ve O'nun emirlerine bağlılığını, gerekirse O'nun rızasını kazanmak için her fedakarlığa katlanacağını göstermiş olur.
Kurban canı yani İsmail’ini Allah’a sunabilmektir.Kurban İsmail’ce sadakat ve teslimiyetin ifadesidir.
İbrahim aleyhi's-selâm oğlu yerine Cenâb-ı Hakk'ın kendisine gönderdiği koç'u kurban etmiş ve böylece kurban
Hz. İbrahim'den sünnet olarak bize intikal etmiştir.
Kur
ban
Alla
h’a
Bağ
lılık
Ve
Tesl
imiy
ettir
İnsan, Kurban keserken; Şirk, cimrilik ve tüm kötü
alışkanlıkları kurbanla birlikte kurban keser gibi kesip atmalı, En çok sevdiğini Allah yolunda verebilme gücüne ulaşmalıdır.
Kur
ban
Alla
h’a
Bağ
lılık
Ve
Tesl
imiy
ettir
قوى ه لحومها وال دماؤها ولكن يناله الت لن ينال الله على ما روا الل منكم كذلك سخرها لكم لتكب
ر المحسنين } {37هداكم وبش“Onların (kurbanların) ne etleri ne de kanları Allah'a
ulaşır. Fakat O'na sadece sizin takvanız ulaşır.” (Hac 37)
Allah'ın hoşnutluğunu kazanmak için yapılan her
şeyde ve kurban ibadetinde esas olan iyi niyet ve ihlâs’tır.
Kur
ban
Da
İhla
s Ve
Sam
imiy
et
با قربانا واتل عليهم نبأ ابني آدم بالحق إذ قرل من اآلخر قال ل من أحدهما ولم يتقب فتقب
قين } ل الله من المت ما يتقب ك قال إن {27ألقتلن“(Ey Muhammed) onlara Adem'in iki oğlu ile ilgili haberi hakkıyla
oku. Hani her ikisi birer kurban sunmuşlardı, birinden kabul edilmiş, diğerinden kabul edilmemişti.
(Kurbanı kabul edilmeyen (Kabil) ötekine): – Seni öldüreceğim, demişti. Diğeri (Habil) ise: – Allah, yalnız kendisinden korkanlardan kabul eder dedi ve devam etti: "Allah'a yemin ederim ki sen beni öldürmek için bana el uzatsan da ben seni öldürmek için sana el uzatacak değilim. Ben, alemlerin Rabbi olan Allah'tan korkarım.” dedi. (Maide 27-28)
Allah Teâlâ ancak takva sahiplerinin yapmış oldukları
ibadetleri kabul eder.Hz.
Ade
m’in
İki O
ğlun
un S
undu
ğu K
urba
nlar
Kurban Kesmekle;
Allah’ın emrine itaat edilmektedir. Allah için fedakarlık yapma alışkanlığı kazanılmaktadır. Toplumda yardımlaşma ve dayanışma yoluyla kardeşlik ve dostluk
bağları güçlenmektedir. Sosyal adaletin önü açılmış olur ve bir yıl boyu et yeme imkanı
bulamayanlar bu vesileyle et yemiş olurlar. Zengin, malını feda ederek şükretme imkanını elde ederken, fakir de
bayram vesilesi ile bulduğu bir yiyecek için şükretme imkanına kavuşur.
Zenginde cimrilik veya dünya malına düşkünlük varsa bu duyguları zaafa uğramış olur.
Hayvan piyasasında ticari bir canlanma meydana gelir. Hayvancılık teşvik edilmiş olur. Deri sanayinin gelişimine katkıda bulunulur.
Kur
ban
Kes
men
in F
ayda
ları
حر أحب ما عمل آدمي من عمل يوم النه من إهراق الدم إلى الل
“Ademoğlu kurban bayramı gününde Allah için kurban kesmekten daha sevimli bir iş yapmış olmaz. ” (Tirmizi, Edahi,1)
Kur
ban
Bay
ram
ında
Yap
ılaca
k E
n G
üzel
İş
حر أحب إلى الله ما عمل آدمى عمال يوم النها لتأتى يوم تعالى من إهراقه الدماء، إن
القيامة بقرونها وأشعارها وأظافها، وإن الدم ليقع من الله تعالى بمكان قبل أن يقع في
االرض فطيبوا بها نفسا .Hz. Aişe (r. anhâ) anlatıyor: "Rasulullah (a.s) buyurdular ki:
"Hiç bir kul, kurban günü, Allah indinde kan akıtmaktan daha sevimli bir iş yapamaz. Zîra, kesilen hayvan, kıyamet günü boynuzlarıyla, kıllarıyla, tırnaklarıyla gelecektir. Hayvanın kanı yere düşmezden önce Allah indinde yüce bir mevkiye ulaşır. Öyle ise, onu gönül hoşluğu ile ifâ edin." [Tirmizî, Edâhî 1, (1493); İbnu Mâce, Edâhî 3, (3126).]
Kur
ban’
ın A
llah
Kat
ında
ki D
eğer
i
ه عليه ه صلى الل ضحى رسول اللم بكبشين أقرنين أملحين، أحدهما وسلعنه وعن أهل بيته، واآلخر عنه وعن
من لم يضحي من أمته Ebu Hüreyre (ra) rivayet ediyor :“Peygamberimiz (sav) (kurban bayramı günü
mü’minlere bayram namazını kıldırdıktan ve hutbesini okuduktan sonra - Bismillahi Allahu Ekber – diyerek) kendi eliyle biri kendisi için diğeri de ümmetinden kurban kesemeyenler için boynuzlu ve semiz iki tane koç kesti.” (Taberani, Mucem-i Kebir)
Kur
ban
Kes
men
in Ö
nem
i
Zeyd İbnu Erkam radıyallahu anh anlatıyor: "Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın ashabı:
ة يا رسول لله! ما هذه ‘االضاحي؟ قال: سنأبيكم إبراهيم قالوا: فما لنا فيها؟ يا رسول
لله! قال: بكل شعرة حسنة قالوا: فالصوف؟ يا رسول لله! قال: بكل شعرة
من الصوف حسنة"Ey Allah'ın Resûlü dediler, bayram günü kesilen şu kurban nedir?""Bu babanız İbrahim aleyhisselâm'ın sünnetidir" buyurdular. Ashab:
"Pekiyi, kurban kesmede bize ne gibi sevap var ey Allah'ın Resûlü!" dediler. "Kurbanın her bir kılı için bir sevap" buyurdular. Ashab tekrar:
"(Kesilen kurban, koyun kuzu gibi) yünlü ise ey Allah'ın Resûlü (sevap nasıl olacak)?" diye sordular. Aleyhissalâtu vesselâm: "Yünün her bir kılı için de bir sevap var!" buyurdular.
(Taberani, Mucem-i Kebir)
Kur
ban
Kes
men
in S
evab
ı
من وجد سعة فلم يضح فال نا يقربن مصال
"Kim imkanı olduğu halde kurban kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın"
(İbn Mace, Edahi, 2; Müsned, 2, 321), Kur
ban
Kes
men
in S
evab
ı
عن مخنف بن سليم رضى الله عنه قال: سمعت :رسول الله يقول
اس إن على كل أهل بيت في ها الن يا أي كل عام أضحية
"Ey insanlar, her sene, her ev halkına
kurban kesmek vaciptir." (Tirmizi, Edahi, 18; İbn Mace, Edahi, 2)
Kur
ban
Kes
men
in S
evab
ı
Kurban bir gelenek değil, İBADET’tir.
İslâm'da, kurban bayramında kurban kesmenin dinî bir hüküm oluşu Kitap, Sünnet ve icmâ ile sabit olup, zekât gibi Hicretin ikinci yılında meşrû kılınmıştır.
Kur
ban’
ın M
eşru
iyet
i
KURBAN KESMENİN DİNİ HÜKMÜKurban kesmek İmam-ı Azam Ebu Hanife'ye
göre vacip, (İmam Malik’in kurban kesmeyi vacip kabul ettiğine dair rivayetler de mevcuttur)
İmam Muhammed, İmam Ebu Yusuf, Şafiî, Malik ve Ahmed b. Hanbel'e göre sünnet-i müekkededir.
Hükmümün vacip veya sünnet-i müekkede olması, uygulamaya bir etki yapmamaktadır.
Her iki görüş sahipleri de gücü yeten kimsenin kurban kesmelerini öngörmektedir. İmkanı
olanların kurban kesmeyi terk etmelerine ruhsat vermemişlerdir.
Kur
ban
Kes
men
in D
ini H
ükm
ü
Kurban Kesmeyi Vacip Görenlerin Delilleri
1. وانحر ك لرب Şimdi sen Rabbine kulluk et ve kurban“ فص�لkes”. (Kevser 2) (İmam Azam: Ayetin hükmünün bütün Müslümanları kapsayıp kapsamadığı açık olmadığı için kurban kesme emri ümmet için farz değil vaciptir.)
2. من� كان� له� س�عة، ولم� يضح�، فال يقربن� مص�النا “Kim imkânı olduğu halde kurban kesmezse bizim mescidimize yaklaşmasın” (İbn Mâce, “Edâhî”, 2 )(Hadisin Ebu Hanife'ye delil oluşu şu yoruma dayanmaktadır: “Hadiste yer alan böylesine güçlü bir uyarı, ancak vacip olan bir ibadetin terki konusunda yapılmış olabilir. Kurban vacip olmasaydı terk eden kimse için Hz. Peygamber böyle bir ifadeyi kullanmazdı.” Bu hadisin Mevkuf olduğunu muhaddisler ifade etmişlerdir))
اس� إن� عل�ى كل� أهل� بيت� ف�ي .3 ه�ا الن ي�ا أي Ey insanlar, her sene, her ev“ كل� عام� أضحيةhalkına kurban kesmek vâciptir” (Tirmizî, “Edâhî”, 18)
4. “Kurban kesiniz, çünkü kurban atanız İbrahim’in sünnetidir” 5. Hz. Peygamber kurban kesmeyi hiç terk etmemiştir.
Kur
ban
Kes
mey
i Vac
ip K
abul
Ede
nler
Kurban Kesmeyi Sünnet-i Müekkede Görenlerin Delilleri
الوتر .1 ثالث�� هن�� علي�� فراإض�� وهن�� لكم�� تطوع��حر وص�الة الضحى Şu üç şey bana farzdır size“ والنise nafiledir: Vitir namazı, Kuşluk namazı, kurban kesmek”. (Ahmet b. Hanbel, müsned, 1946) (Muhaddisler bu hadisin zayıf olduğunu ifade etmişlerdir.)
بي� بكبشين� أملحين� أقرنين� ذبحهم�ا .2 ضح�ى الن���ى ر ووضع��� رجله��� عل مى وكب بيده��� وس��� Peygamber (sav) boynuzlu ve beyaz iki“ صفاحهماkoç kurban etti. Onları eliyle kesti. Besmele çekti, tekbir getirdi ve ayağını da yanlarına koydu.” (Müslim, edahi, 9)
3. “Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer insanların farz olarak algılamalarından korktukları için her yıl kurban kesmezlermiş” (Nevevi , el mecmu’, VIII, 356)
Kur
ban
Kes
mey
i Müe
kked
Sün
net K
abul
Ede
nler
KURBAN KESMEKLE MÜKELLEF OLANLAR
1. Müslüman Olmak2. Akıllı Ve Buluğa Ermiş Olmak3. Yolcu Olmayıp Mukim Olmak4. Belirli Bir Mali Güce (Nisap) Sahip Olmak.
Hanefîler'den Ebû Hanîfe ve Ebû Yûsuf ile Mâliki ve Hanbelî mezheplerine göre kurbanla yükümlü sayılmak için akıl ve bulûğ şart olmayıp gerekli malî güce sahip olan küçük çocuklar ve akıl hastaları adına kanunî temsilcileri tarafından kurban kesilmesi gerekir. Bu fakihler kurbanın malî bir ibadet oluşu ve başta fakirler olmak üzere üçüncü şahısların hakkının gözetilmesi hususunu ön planda tutmuşlardır.
Kur
ban
Kes
mek
le M
ükel
lef O
lanl
ar
KURBAN KESME NİSABI
Kurban nisabı, kişinin temel ihtiyaçları olan Oturacak evi, Evinin yeter derecede eşyası, Binek için olan hayvanı veya arabası, Üç kat elbisesi, Kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu
kimselerin bir yıllık nafakalarından ve borcundan fazla 80,18 gr. Altın veya bunun kıymeti para ve eşyaya malik olan kimse
Kurban kesecek kadar zengin demektir. Bu kimseye yılda bir defa kurban günlerinde
kurban kesmek vacip olur.
Kur
ban
Nis
abı
Kurban: Koyun, Keçi, Sığır, Manda Ve Deve olmak üzere 5 cins hayvandan kesilir.
Bu hayvanlardan devenin 5, sığır ile manda'nın 2 ve koyun ile keçinin 1 yaşını doldurmuş olmaları gerekir.
Ancak koyunlar altı ayı tamamladıkları halde bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olurlarsa bunlar da kurban edilebilir.
Kur
banl
ık H
ayva
nlar
ve
Yaşl
arı
Kurbanın geçerliliği açısından kurban edilecek hayvanların erkek veya dişi olmaları arasında fark yoktur. Bazı alimlerimiz ise peygamber efendimizin: Kurbanlığın en“ خير االضحية���� الكبشhayırlısı koçtur” (Tirmizi, Edahi,18) hadisinden hareketle koyunun erkeğinin kesilmesini daha faziletli görmüşlerdir.
Kur
banl
ık H
ayva
nlar
ve
Yaşl
arı
Kur
banl
ık H
ayva
nlar
ve
Yaşl
arı
Kurbanlık hayvanlardan koyun veya keçi ancak bir kişi tarafından Kurban edilir. Bunun yanında sığır, manda ve deve yedi kişiye kadar ortaklaşa kurban edilebilir. Ortakların tek veya çift olmalarında da bir sakınca yoktur.
Kur
banl
ık H
ayva
nlar
da O
rtak
lık
Kurbanlık hayvanlarda esas olan; kurbanın sağlıklı, düzgün, azaları tastamam ve besili olmasıdır.
Kesilecek kurbanın böyle olması hem ibadetin gaye ve mahiyetine hem de sağlık kurallarına daha uygundur.
Kur
banl
ık H
ayva
n N
asıl
Olm
alı
Kurbanlık Satın Alınırken Dikkat Edilecek Hususlar 1. Veteriner Hekim Sağlık Raporu veya Menşe Şahadetnamesi olmayan,2. Kulak Küpesi ve Pasaportu bulunmayan Büyükbaş Hayvanların,3. Çok zayıf olan, 4. Gebe veya yeni doğum yapmış olan, 5. Yüksek ateşi olan, 6. Çok genç ve etleri olgunlaşmamış olan,7. Kılları karışık ve mat halde olan, 8. Bakışları ve dış görünümü canlı olmayan, 9. Salya akıntısı bulunan, 10. Pis kokulu ishali olan, 11. Pis kokulu burun akıntısı olan, 12. Çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız, hayvanların satın
alınmaması gerekmektedir.
Kur
banl
ık H
ayva
n A
lırke
n
Kur
ban
Alır
ken
Dik
kat E
dilm
esi G
erek
ir
ن ظلعها وال ال يضحى بالعرجاء بين ن عورها وال بالمريضة بي بالعوراء بي
مرضها وال بالعجفاء التي ال تنقى“Topallığı açıkça belli olan, körlüğü
açıkça belli olan, hastalığı açıkça belli olan hasta ve iliği kurumuş derecede zayıf olan hayvanlar kurban edilmez” (Tirmizi, Edahi, 5. IV,86)
Kur
ban
Edi
lem
eyec
ek H
ayva
nlar
HANGİ AYIPLAR HAYVANIN KURBAN OLMASINA MANİ OLUR
1. İki veya bir gözü kör olan, 2. Aşırı derecede zayıf olan, 3. Kesim yerine yürüyerek gidemeyecek derecede aksak/topal olan,4. Doğuştan kulağı ve tenasül organı olmayan, 5. Kulağının, kuyruğunun veya tenasül organının üçte
birinden fazlası kopmuş olan, 6. Dişlerinin yarıdan fazlası düşmüş olan, 7. Koyun ve keçide bir, sığırda iki memesi kurumuş olan, 8. Burnu kesilmiş olan, 9. Memesinin ucu kesilmiş olan,10. Boynuzlarından bir’i veya ikisi kökünden kopmuş/kesilmiş olan,11. Dilinin çoğu kesilmiş olan, 12. İlaçla sütü kesilmiş olan,13. Ölüm derecesinde hasta olan, 14. Pislik yiyip bir süre hapsedilmemiş olan hayvanlarBöyle kusuru olan hayvanları kurban etmek caiz değildir. Bunun için kurbanlık satın alınırken kusurlu olup olmadığına dikkat etmek gerekir.
Kur
ban
Alır
ken
Dik
kat E
dilm
esi G
erek
en H
usus
lar
KURBANIN KESİM ZAMANI
Kurban, bayram namazı kılınan yerlerde, kurban bayramının ilk üç günü bayram namazının kılınmasından sonra, üçüncü günü akşamına kadar olan süre zarfında kesilebilir. Arefe günü veya bayramın ilk üç gününden sonra kurban kesmek caiz olmaz.
Ancak şafii Mezhebine göre bayramın dördüncü günü güneş batana kadar kesilebilir.
“Bu günümüzde yapacağımız ilk şey bayram namazını kılmak, sonra (evlerimize) dönüp kurban kesmek olacaktır. Her kim böyle yaparsa sünnetimize uygun iş yapmış olur. Kim (namazdan) önce kurban keserse, o ancak ailesine bir et sunmuş olur. Bu kestiği kurban olmaz”. (Buhari, Edahî,1. VI,234.)
Kur
ban
Kes
me
Zam
anı
ى ف�ليشهدوا منافع لهم ويذكروا اسم الله يمة ام معلومات على ما رزقهم من ب ف�اي
ير ف�االنعام فكلوا منها واطعموا البائس الف “Kendilerine ait bir takım yararları yakînen görmeleri, Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine belli günlerde Allah'ın ismini anmaları ((kurban kesmeleri için) sana (Kâbe'ye) gelsinler.) Artık ondan hem kendiniz yeyin, hem de yoksula, fakire yedirin.” (Hacc 22/28)
Kur
ban
Kes
me
Zam
anı
Hz. Peygamber:
إن أول ما نبدأ به في يو�منا هذا أن نصلي، ثم نرجع فننحر، من فعله فقد تنا، ومن ذبح قبل فإنما هو أصاب سنسك لحم قدمه ألهله، ليس من الن
في شيء“Bu günümüzde yapacağımız ilk şey bayram
namazını kılmak, sonra (evlerimize) dönüp kurban kesmek olacaktır. Her kim böyle yaparsa sünnetimize uygun iş yapmış olur. Kim (namazdan) önce kurban keserse, o ancak ailesine bir et sunmuş olur. Bu kestiği kurban olmaz” (Buhari, Edahî,1. VI,234)
Kur
ban
Kes
me
Zam
anı
من کان ذبح منكم قبل الصالة، ته. ومن ال، فليذبح على فليعد أضحي
.اسم الله“Kim (bayram) namazını kılmadan
önce kurbanını kesmişse, yerine bir diğerini kessin. Kurbanını henüz kesmemiş olan da Bismillah diyerek kessin” (Buhari, Iydeyn, 23. II,11; İbn Mace, Edahi,12. II,1053.)
Kur
ban
Kes
me
Zam
anı
KURBANIN KESİM İŞLEMİ
Hayvan kesim yerine incitilmeden götürülür, kesilecek zaman da kıbleye karşı ve sol tarafı üzerine yatırılır.
Kurbanları mü’min erkek ve kadınlar keser.
Kurbanı kesen kimse hayvana eziyet vermemeye özen göstermeli, bıçağı hayvana göstermemeli ve keskin bıçak kullanmalıdır.
Elinden geldiği sürece her mükellefin kurbanını kendisinin kesmesi menduptur, değilse bir başkasına vekalet verip kestirir. Kurban sahibinin kesim esnasında orada hazır bulunması müstehaptır.
Kur
ban
Kes
erke
n
يا : » أن رسول الله صلى الله عليه وسلم ، قال فاطمة قومي إلى أضحيتك
فاشهديها فإنه يغفر لك عند أول قطرة تقطر من دمها كل ذنب عملتيه
İmran (ra) rivayet ediyor : (Peygamberimiz (sav) kızı Fatıma’ya (ra) :
“ Kızım Fatıma ! Kurbanın kesilirken orada bulun. Zira işlemiş olduğun her günah, kurban kanının ilk damlası yere düştüğünde, bağışlanır.” dedi. (Hakim, Mustedrek)
Kur
ban
Kes
erke
n K
urba
nın
Baş
ında
Bul
unm
ak
Hayvan yere yatırılınca şu ayetleri okur:
ماوات واألرض ذي فطر الس ي وجهت وجهي لل إنحنيفا وما أنا من المشركين
"Doğrusu ben yüzümü, gökleri ve yeri yaratana, doğruya yönelerek cevirdim, ben puta tapanlardan değilim." (Enam, 6/79)
قل إن صالتي ونسكي ومحياي ومماتي لله رب الع�المين ال شريك له وبذلك أمرت وأنا أول المسلمين
"De ki: Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir. O'nun hiçbir ortağı yoktur; böyle emrolundum ve ben müslümanların ilkiyim." (Enam, 6/162-163)Daha sonra, tekbir ve tahlil getirir:
" الله اكبر الله اكبر الاله االالله و الله اكبرالله اكبر ولله الحمد بسم الله الله اكبر"
Diyerek ara vermeden kurbanını keser. Bu ayet-i kerime ile duayı okumadan sadece, "Bismillahi Allahü
Ekber," yahut "Bismillah" deyip keserse yine caiz olur. Usulüne göre bir kesim yapmış olmak için, hayvanın yemek ve nefes borularıyla iki şah damarının kesilmesi gerekir.
Besmele kasden terk edilirse kurban olmaz. Eti yenmez. Besmele unutulursa kurban olmaya zararı yoktur. Kurban olur ve eti de yenir.
Kur
ban
Kes
erke
n
Kur
ban
Kes
erke
n H
ayva
na G
üzel
Dav
ran
Kur
ban
Kes
erke
n H
ayva
na E
ziye
t Etm
e
KURBAN ETİNİN TAKSİMİ
Deve ve sığır gibi hayvanlar ortaklaşa kurban edildiğinde, etleri ortaklar arasında tahmini olarak değil, tartılarak taksim edilir. Ancak, bir ailenin fertlerinin ortaklaşa kestiği kurbanın etinin bu şekilde taksimi gerekmez. Böyle bir kurban tamamen bir hayır kurumuna verilecekse etinin taksim edilmesi gerekmez.
En uygun olanı, kurban etini üçe taksim edip, birini kurban kesmeyen yoksullara sadaka olarak dağıtmak, bir bölümünü de
akraba, tanıdık ve komşulara ikram etmek, birini de kendi çoluk çocuğu ile
yemektir.
Kur
ban
Etin
in T
aksi
mi
İdris YAVUZYİĞİT
Kurban’la Jlgili
SorularDadaşkent Merkez Camii Imam
Hatibi
Kurban kesilirken besmele çekmenin hükmü nedir? Hangi dua okunmalıdır?
İster kurban niyetiyle olsun ister başka bir amaçla olsun hayvan kesilirken besmele çekilmesi gerekir. Hayvanın kesimi esnasında besmele kasten terk edilirse o hayvanın eti yenilmez. Ancak kasıtsız ve unutularak besmele çekilmezse bu hayvanın eti yenilir. Kurban kesilirken üç defa “Bismillahi Allahü ekber” denilir
ي ومحياي ي ونس ك�قل ان صال ك�ي ي لله رب العال �ومما ن ك� ك� يك ل �� ال ش ه ك�
ين اول المسل ك�وبذلك امرت وان ا�
ي فطر ي وجهت وجهي لل ك�ا �� ك من يفا وما ان موات واالرض ح ا�الس ك�
ي �المشر ه ك�
Akika, adak, udhiyye ve nafile kurbanlar için aynı büyükbaş hayvana ortak olunabilir mi?
Ortak kesilen kurbanlarda, hissedarlardan her birinin kurbanlarını aynı maksat için kesmiş olmaları gerekmez. Ortakların her birinin ibadet niyetiyle katılmış olması kaydıyla bir kısmı udhiyye, diğer bir kısmı ise adak, akîka, nafile kurbanı olarak niyet edebilirler.
Kurban keserken abdestli olmak şart mıdır?Kurban kesen kişinin abdestli olması şart
olmamakla birlikte, kurban bir ibadet olduğu için kesenin abdestli olması daha faziletlidir.
Zengin olan karı-kocadan her birinin kurban kesmesi gerekir mi?
İbadetlerde sorumluluk bireyseldir. Bu nedenle, dinen zengin olan karı-kocadan her birinin ayrı ayrı kurban kesmesi gerekir.
Kadın kurban kesebilir mi?
Hayvan kesiminde, gerekli yeterlilik ve şartları taşıyan kişi; kadın olsun, erkek olsun kurban kesebilir.
Kurban eti nasıl değerlendirilmelidir?Hz. Peygamber, kurban etinin üçe taksim edilip, bir
bölümünün kurban kesmeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, bir bölümünün de eve ayrılmasını tavsiye etmiştir (Ebû Dâvûd, “Dahâyâ”, 10). Ailenin ihtiyaç durumuna göre etin tamamı evde bırakılabileceği gibi, toplumda muhtaçların arttığı dönemde kurban etinin çoğunun hatta tamamının dağıtılması uygun olur.
Satın alındığında sağlam olup sonradan kusurlu hale gelen bir hayvan kurban edilebilir mi?Bir kimse sağlam bir hayvan satın alsa
fakat daha kesilmeden hayvanda kurban edilmeye engel bir kusur meydana gelse, eğer satın alan kişi zenginse yenisini alıp kesmelidir. Yoksulsa yenisini almasına gerek yoktur, almış olduğu hayvanı kurban eder.
Kurban etinin bir kısmı kesim ücreti olarak verilebilir mi?
Kurban etinden kesim işini yapan kişinin ücreti verilemez. Hz. Ali'nin şöyle dediği rivayet edilmiştir: "Rasulullah (a.s), develer kesilirken başında durmamı, derilerini ve sırtlarındaki çullarını paylaştırmamı emretti ve onlardan herhangi bir şeyi kasap ücreti olarak vermeyi bana yasakladı ve kasap ücretini biz kendimiz veririz" buyurdu. (Müslim, “Edahî”, 28; Ebû Dâvûd, “Dahâyâ”, 9; Nesâî, “Dahâyâ”, 37)
Doğumdan sonra boynuzların elektrikle kurutulması hayvanın kurban olmasına engel olur mu?
Doğumun peşinden hayvanların boynuzlarının elektrik ve benzeri yöntemlerle kurutulması suretiyle boynuzsuz olarak büyüyen hayvanların kurban edilmeğe engel başka özürleri yoksa kurban edilmesinde bir sakınca yoktur.
Kurbanlık hayvanın elektrik veya narkoz şoku ile bayıltılarak kesilmesi caiz midir?
İster kurbanlık olsun ister etlik, hayvanın kesimi esnasında; hayvana fazla eziyet vermemek esastır. Bunun için (ölüm acısını azaltmak maksadıyla) kesim sırasında hayvanın elektrik veya narkoz vererek şok ile bayıltılması, bu hayvanın kurban olarak kabul edilmesine engel kusurlardan sayılmaz. Bu itibarla (şok etkisiyle ölmeden önce hemen) canlı olarak kesilmek kaydıyla, kurbanlık hayvanın elektrik veya benzeri bir şeyle şoklanmasında dinen bir sakınca yoktur. Şayet hayvan, henüz kesilmeden, şokun etkisiyle ölürse; o, kurban olamayacağı gibi eti de yenmez.
Kısırlaştırılmış hayvanlar kurban edilebilir mi?
Çeşitli amaçlarla kısırlaştırılmış veya burularak hadım hale getirilmiş hayvanlar kurban olarak kesilebilir. Kurban açısından bu herhangi bir eksiklik oluşturmamaktadır.
Alınan kurbanlığın ölmesi veya başka bir sebeple kesilememesi durumunda ne yapılmalıdır?
Almış olduğu kurbanlık hayvanı ölen kişi, yükümlülük şartlarını taşıması halinde, bayramın ilk üç gününde ise yeni bir kurbanlık alıp kesmesi, bayram günlerinden sonra ise kurban bedelini yoksullara vermesi gerekir. Zengin bir kimsenin aldığı kurbanlık hayvan, kurban günlerinden önce ölürse, bu kimsenin yeniden bir kurbanlık hayvan alması gerekir. Ancak kurbanlık hayvanı ölen kişi fakirse yeniden hayvan alıp kesmesi gerekmez.
Gebe hayvanın kurban edilmesi caiz midir?
Doğacak yavruların telef edilmesi söz konusu olduğu için gebe hayvanın kurban edilmesi doğru değildir. Mekruh
Kurbanlık olarak niyetlenilen bir hayvanın sütünden ve yününden yararlanmak caiz midir?
Kurban etmek üzere satın alınan veya kurban etmek niyeti ile belirlenin hayvanın kesim öncesinde sütünden ve yününden yararlanmak mekruhtur. Çünkü bu durumda hayvan satın alınmasından veya kurban edilmek üzere niyet edilmesinden itibaren kurbanlık olarak belirlenmiş olmaktadır. Şayet böyle bir hayvandan yararlanılmışsa bedeli sadaka olarak verilmelidir.
Taksitle kurban alınabilir mi?
Taksitle satın alınan hayvan kurban olarak kesilebilir.
Ölmüş kimseler için kurban kesilir mi?Son zamanlarda halkımız arasında yaygınlaşma eğilimi gösteren; ölü kurbanı
veya kabir kurbanı diye bir kurban çeşidi yoktur. Ancak, ölmüş birisi adına veya sevabı ölüye bağışlanmak üzere kurban
kesilebilir. Ayrıca, kurban borcu olup, hayatta iken vasiyet eden kişinin bıraktığı miras yeterli ise mirasçıları tarafından vasiyetinin yerine getirilmesi gerekir.
Fakat vasiyeti yoksa ölen kimseler için mirasçılarının kurban kesmeleri gerekmez. Ancak bir kimse, sevabını ölmüş bulunan anne veya babasına yahut diğer yakınlarına bağışlamak üzere, çeşitli hayır kurumlarına, fakir ve muhtaç kişilere bağışta bulunabileceği gibi, kurban da kesebilir.
Vasiyet yoksa kurban etinden kesen yiyebilir.
Satın alınan kurbana, daha sonra başkaları ortak edilebilir mi?
Kişi, mülkiyetinde olan veya kurban etmek amacıyla satın aldığı büyükbaş hayvana yedi kişiyi geçmemek şartıyla başkalarını ortak edebilir. Bu itibarla kurban edilmek üzere satın alınan bir büyük baş bir hayvana yedi kişiyi geçmemek kaydıyla daha sonradan da ortak olunabilir.
Kurban yerine sadaka vermekle bu ibadet yerine getirilmiş olur mu?
Fıkhi hükmü ister vacip, ister sünnet olsun; kurban ibadeti belirli şartları taşıyan hayvanların usulüne uygun olarak kesilmesiyle yerine getirilir.
Kurban bedelini veya kurbanlık hayvanı yoksullara ya da yardım kuruluşlarına vermek suretiyle, kurban ibadeti ifa edilmiş olmaz. Şüphesiz Allah Teâlâ’nın rızasını kazanmak niyetiyle, fakir ve muhtaçlara yardım etmek, iyilik ve ihsanda bulunmak da Müslüman’ın önemli vazifelerinden biridir. Ancak, bu iki ibadetten birini diğerinin alternatifi olarak algılamak dini açıdan doğru değildir.
İhmal sebebiyle kurban kesmeyen kimse ne yapmalıdır?
Şartlarını taşıdığı halde ihmal v.b sebeplerle kurban kesmeyen bir kimsenin, bir kurban bedelini fakirlere vermesi, ayrıca tövbe ve istiğfar etmesi gerekir.
Vekâlet yoluyla kurban kesilebilir mi?
Kurbanı, kişi kendisi kesebileceği gibi, vekâlet yoluyla başkasına da kestirebilir. Zira kurban mal ile yapılan bir ibadettir; mal ile yapılan ibadetler ise vekâlet caizdir.
Vekâlet yoluyla kurban kestiren kişi kendi bulunduğu yerde birisine vekâlet verebileceği gibi, başka bir yerdeki kişi veya kuruma da vekâlet verebilir.
Vekâlet, sözlü veya yazılı olarak ya da telefon, internet, faks ve benzeri iletişim araçları ile verilebilir.
DİN İŞLERİ YÜKSEK KURULU BAŞKANLIĞI Tarih: 02.11.2010
İdris YAVUZYİĞİT
Bayramı Geregi Gibi
Degerledirmek
Dadaşkent Merkez Camii Imam Hatibi
BAYRAMDA NELER YAPMALIYIZ ?
BİRBİRİMİZLE BAYRAMLAŞALIM. DARGINLIKLARI BİTİRELİM
، حنة أخيه على منهما واحد صدر في ليس أخاه يصافح مسلم من ماذنوبهما من مضى ما لهما الله يغفر حتى أيديهما تتفرق لم
Peygamberimiz (sav) buyuruyor ki : “Bir mü’min bir mü’min kardeşiyle kalplerinde bir kin bulunmaksızın
musafaha ederlerse elleri birbirinden ayrılmadan önce her ikisinin de geçmiş küçük günahları bağışlanır. “ (Beyhaki , Şuabul-İman)
KABİRLERİ ZİYARET EDELİM.
ركم اآلخرة ها تذك زوروا القبور فإنPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki:
“ Kabirleri ziyaret ediniz. Çünkü kabirleri ziyaret size ahireti hatırlatır. “ (İbn Mace)
ANNE-BABA,BÜYÜKLERİMİZİ VE KÜÇÜKLERİMİZİ ZİYARET EDELİM.
ا من لم يوقر كبيرنا ويرحم صغيرنا ليس منPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :
“ Büyüklerine saygı, küçüklerine sevgi göstermeyen bizden değildir.“ (Tirmizi)
HASTALARIMIZI ZİYARET EDELİM.
ى يرجع ة حت عائد المريض في مخرفة الجنPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :
“Hasta ziyaret eden kimse, ziyaretten dönünceye kadar cennet bahçesindedir. “ (Müslim)
ŞEHİT KABİRLERİNİ VE AİLELERİNİ ZİYARET EDELİM.
ه فأقتل ي أقاتل في سبيل الل ذي نفسي بيده وددت أن والثم أحيا
ثم أقتل ثم أحيا ثم أقتلPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :
“ Allah’a yemin ederim ki, Allah yolunda savaşıp şehit olmayı, yine diriltilip şehit olmayı, tekrar diriltilip şehit olmayı çok isterim. “ (Buhari)
YOKSULLARA , FAKİRLERE,YETİMLERE YARDIM EDELİM.
كاة قنطرة اإلسالم الزAkrabalarımız arasında ve çevremizde bulunan yoksullara, yetimlere , yardım edelim. Fakir öğrencilere burs verelim .
Bayramda kestiğimiz kurban etlerinden verelim .Bayramda onları sevindirelim
KUR’AN VE MEALİNİ OKUYALIM.
مه م القرآن وعل خيركم من تعلPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :
“Sizin en hayırlınız Kur’an’ı öğrenen ve öğreteninizdir. “ (Buhari)
CAMİLERİMİZİ İMAR EDELİM.
ة ه له مثله في الجن ه مسجدا بنى الل من بنى للPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :
“Kim bir mescid yaparsa Allah’ da ona cennette benzeri saray yapar. “ (Tirmizi)
BAYRAM GECELERİ VE GÜNLERİNİ İHYA EDELİM.
لم يمت قلبه يوم تموت ي الفطر وليلة األضح من أحياليلة: Peygamberimiz (sav) buyuruyor kiالقلوب
“kim kurban bayramı gecelerini ihya ederse kalplerin öldüğü günde kalbi ölmez“ .
DUA EDELİM
الدعاء مخ العبادةPeygamberimiz (sav) buyuruyor ki :
“Dua ibadetin özüdür. “ (Tirmizi)
BAYRAM GECELERİ VE GÜNLERİNİ İHYA EDELİM.
ان الدعاء يستجاب في -أفضل األيام عند الله يوم النحر :وليلة الفطر وليلة االضحى خمس ليال في ليلة الجمعة
واول ليلة من رجب وليلة النصف من شعبان Peygamberimiz (sav) buyuruyor ki :
“5 gecede yapılan dualar kabul edilir. Bunlardan birisi de kurban bayramı geceleridir. “ (Sünen-i Beyhaki)
HAZIRLAYAN
İdris YAVUZYİĞİT
Dadaşkent Merkez Camii Imam Hatibi