TOELICHTING PTA HAVO
VAK: Nederlands
Algemeen
Voor de duidelijkheid: het vak Nederlands bestaat uit twee onderdelen: taalvaardigheid en
literatuur. Voor deze twee onderdelen samen krijg je één cijfer. Voor literatuur heb je dus
geen apart cijfer.
De taalvaardigheid wordt in het havo in drie vaardigheidsonderdelen aangeboden:
schrijfvaardigheid
spreekvaardigheid
leesvaardigheid
Alle onderdelen worden getoetst tijdens het schoolexamen (dit PTA). We oefenen bij
Nederlands ook een aantal deelvaardigheden zoals argumenteren, formuleren/spellen en
documenteren, ter ondersteuning van de hoofdvaardigheden: schrijven, spreken en lezen.
Van deze drie neemt lezen een heel belangrijke plaats in, omdat deze vaardigheid samen
met het onderdeel samenvatten deel uitmaken van het eindexamen.
Schrijven
Het schrijven bestaat uit het maken van een flink aantal oefenopdrachten rondom de
hoofdstukken documenteren en schrijven. Als afsluiting krijg je een schrijftoets, waarbij je
een tekst schrijft in de vorm van een uiteenzetting.
Spreken
Ook spreken telt mee bij het cijfer voor het vak Nederlandse taalvaardigheid. In klas 4 is er
één moment dat je een cijfer behaalt voor een mondelinge presentatie binnen het onderdeel
literatuur.
Lezen
De leesvaardigheid wordt in 4 havo twee keer per jaar getoetst. Uiteraard is tekstbegrip van
groot belang en daarom komt dit onderdeel in 5 havo wederom aan bod, evenals het
samenvatten van een tekst.
Literatuur
De Nederlandse literatuur hoort bij het vak Nederlands. In klas 4 komen de
basisvaardigheden aan bod om aan de hand van literaire begrippen een gelezen boek te
kunnen analyseren. In het kader hiervan wordt een toets gegeven. Verder lees je in overleg
met je docent vier literaire werken, waarover je informatie verzamelt die terechtkomt in je
fictiedossier. Hetzelfde doe je in klas 5. Je fictiedossier vormt de basis voor je mondelinge
tentamen aan het eind van klas 5. Je fictiedossier is in klas 4 handelingsdeel. De bedoeling is
dat je met een klasgenoot dezelfde boeken leest. Met hem of haar doe je uiteindelijk samen
je mondeling. Tot slot hou je in klas 4 nog een presentatie over een gelezen prozawerk of
poëziebundel.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: Engels
Algemeen
Voor het vak Engels in de Tweede Fase zijn de volgende vier vaardigheden van belang:
- leesvaardigheid
- schrijfvaardigheid
- kijk- en luistervaardigheid
- spreekvaardigheid
4 havo
De vier vaardigheden worden aan hand van de methode “Stepping Stones Tweede fase” en
overig materiaal geoefend. Elke vaardigheid wordt één keer getoetst behalve
leesvaardigheid. Deze wordt twee keer getoetst. Verder worden er ondersteunende toetsen
afgenomen welke zich richten op grammatica en vocabulaire.
De eerste leesvaardigheidstoets is herkansbaar.
toetsing
Gedurende dit schooljaar krijg je:
- twee leesvaardigheidstoetsen
- één toets kijk- en luistervaardigheid
- één toets schrijfvaardigheid
- één toets spreekvaardigheid
- drie grammatica en vocabulaire toetsen
- één toets literatuur
Spreekvaardigheid en literatuur
Spreekvaardigheid wordt gedurende het jaar geoefend en getoetst in overleg.
Literatuur kan bestaan uit het behandelen van een verfilming/bewerking van een literair
werk of uit het lezen van een of meerdere literaire werken.
5 havo
In 5 havo worden de vier vaardigheden verder ontwikkeld. o.a. aan de hand van de
methode “Stepping Stones Tweede fase”.
De ondersteunende toetsen bestaan uit leesvaardigheid, grammatica en vocabulaire. Deze
leesvaardigheidstoets wordt afgenomen in de eerste tentamenweek en is herkansbaar.
Spreekvaardigheid en literatuur
Spreekvaardigheid wordt gedurende het jaar geoefend en op drie punten beoordeeld, nl.
uitspraak, productie en interactie.
Literatuur kan bestaan uit het behandelen van een verfilming/bewerking van een literair
werk, uit het lezen van een of meerdere literaire werken en/of een web-assignment.
Toelichting PTA HAVO
VAK: maatschappijleer
Algemeen
Het vak maatschappijleer wordt alleen in de vierde klas havo gegeven. Het eindcijfer van de
vierde klas is tevens het schoolexamencijfer en is onderdeel van het combinatiecijfer havo.
Er worden vier domeinen behandeld te weten:
- rechtsstaat
- parlementaire democratie
- multiculturele samenleving
- verzorgingsstaat
Toetsing
De vier domeinen worden getoetst middels een schriftelijke toets en een praktische
opdracht. De weging van de toetsen vind je in de tabel.
Herkansing
Alle schriftelijke toetsen zijn herkansbaar behalve de laatste schriftelijke toets.
Praktische opdrachten zijn niet herkansbaar.
Toelichting PTA HAVO
VAK: lichamelijke opvoeding
Algemeen
Per periode komen er diverse praktijkonderdelen aan de orde.
Er zijn verplichte onderdelen (V) en keuzeonderdelen (K), welke beoordeeld worden met een
onvoldoende (o), voldoende (v) of een goed (g).
De leerlingen maken hun keuzes middels een invulformulier kenbaar in het begin van het
schooljaar. Zij volgen het programma aan de hand van de gemaakte keuzes.
De lessen bestaan zowel uit actief zelfstandig sporten als het regelen (organiseren van
activiteiten), begeleiden (coachen, fluiten) en beoordelen van elkaar.
Toelichting PTA HAVO
VAK: culturele kunstzinnige vorming
Algemeen
Het vak CKV wordt vier perioden gevolgd in 4 havo. Alle opdrachten en activiteiten dienen,
om bevordering mogelijk te maken, voldoende of goed te worden afgerond.
Het vak CKV houdt in het ervaren van culturele activiteiten op het gebied van verschillende
disciplines. Deze activiteiten worden verwerkt in een verslag en aangevuld met opdrachten.
Naast de culturele activiteiten dienen de leerlingen tijdens de lessen een aantal presentaties,
werkstukken en andere praktische opdrachten af te ronden. Alle verslagen, opdrachten en
overig materiaal worden bewaard in een map. Zo wordt een persoonlijk kunstdossier
opgebouwd.
Voorbeelden van disciplines:
Beeldende kunst
Film
Toneel
Architectuur
Toegepaste kunst
Wereldliteratuur
Dans
Muziek
Iedere havo leerling onderneemt zelfstandig 4 culturele activiteiten.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: Frans
Algemeen
Voor het vak Frans in de Tweede Fase zijn de volgende vier vaardigheden van belang:
- leesvaardigheid
- kijk- en luistervaardigheid
- gespreksvaardigheid
- schrijfvaardigheid
4e klas
De nadruk bij het leren van Frans in 4 havo ligt op het verder ontwikkelen van de vier
vaardigheden. Daarnaast maak je kennis met werken uit de Franse (jeugd)literatuur.
toetsing
Gedurende dit schooljaar krijg je: twee toetsen voor leesvaardigheid.
twee toetsen voor schrijfvaardigheid
twee toetsen voor kijk- luistervaardigheid
een toets gespreksvaardigheid
een toets literatuur
De toetsen voor lees- en luistervaardigheid worden deels in de les afgenomen.
Ook grammatica en idioom zullen worden getoetst. Het gemiddelde van al deze toetsen is
het C9 cijfer in het PTA en dit cijfer telt voor 10% mee.
5e klas
In 5 havo worden de vier vaardigheden verder ontwikkeld.
Gedurende het jaar worden ook grammatica en idioom getoetst.
Het gemiddelde van deze toetsen is het cijfer voor het 5e schoolonderzoek.
herkansing
Alleen schrijfvaardigheid is herkansbaar.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: Duits
Algemeen
Voor het vak Duits in de Tweede Fase zijn de volgende vier vaardigheden van belang:
- leesvaardigheid
- kijk- en luistervaardigheid
- gespreksvaardigheid
- schrijfvaardigheid
4e klas
De nadruk bij het leren van Duits in 4 havo ligt op het verder ontwikkelen van de vier
vaardigheden. Daarnaast maak je kennis met werken uit de Duitse (jeugd)literatuur
toetsing
Gedurende dit schooljaar krijg je: twee toetsen voor leesvaardigheid.
twee toetsen voor schrijfvaardigheid
twee toetsen voor kijk- luistervaardigheid
een toets gespreksvaardigheid
In het schooljaar houd je voor literatuur presentaties over twee gelezen werken uit de
(jeugd)literatuur.
Het schooljaar wordt afgesloten met een toets gespreksvaardigheid.
Gedurende het schooljaar worden ook grammatica, idioom, gespreksvaardigheid en
leesvaardigheid getoetst. Het gemiddelde van al deze toetsen is het C9 cijfer in het PTA.
5e klas
In 5 havo worden de vier vaardigheden verder ontwikkeld.
Gedurende het jaar worden ook grammatica, idioom en leesvaardigheid getoetst. Het
gemiddelde van deze toetsen is het cijfer voor het 5e schoolonderzoek.
In het schooljaar houd je voor literatuur een presentatie over twee gelezen werken uit de
(jeugd)literatuur
herkansing
De toetsen lees- en schrijfvaardigheid zijn herkansbaar.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: Spaans
Algemeen
Voor het vak Spaans in de Tweede Fase zijn de volgende vier vaardigheden van belang:
- leesvaardigheid
- kijk- en luistervaardigheid
- gespreksvaardigheid
- schrijfvaardigheid
4e klas
De nadruk bij het leren van Spaans in 4 havo ligt op het verder ontwikkelen van de vier
vaardigheden. Daarnaast maak je kennis met werken uit de Spaanse/Latijns-Amerikaanse
(jeugd)literatuur.
toetsing
Gedurende dit schooljaar krijg je: drie* toetsen voor leesvaardigheid.
twee toetsen voor schrijfvaardigheid
drie* toetsen voor kijk- luistervaardigheid
een toets gespreksvaardigheid
een toets literatuur
een cijfer voor ondersteunende toetsen
De toetsen voor luistervaardigheid worden in de les afgenomen. Spreekvaardigheid bestaat
uit een gespreksvaardigheid gedeelte en een presentatie gedeelte, grotendeels gebaseerd op
de desbetreffende stof uit het boek.
Gedurende het schooljaar worden ook grammatica, idioom, gespreksvaardigheid en
leesvaardigheid getoetst. Het gemiddelde van al deze toetsen is het C9 cijfer in het PTA.
herkansing
* de twee best gemaakte toetsen tellen mee voor het eindrapport.
Voor schrijfvaardigheid is de tweede toets herkansbaar.
5e klas
In 5 havo worden de vier vaardigheden verder ontwikkeld.
Gedurende het jaar worden ook grammatica en idioom getoetst.
Het gemiddelde van deze toetsen is het cijfer voor het 5e schoolonderzoek.
herkansing
Alleen schrijfvaardigheid is herkansbaar en van de beste twee luistervaardigheidtoetsen telt
het gemiddelde.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: geschiedenis
Algemeen
Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het
examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen:
Domein A: Historisch besef
Domein B: Oriëntatiekennis
Domein C: Thema’s
Domein D: Geschiedenis van de rechtsstaat en van de parlementaire democratie
Domein E: Oriëntatie op studie en beroep
Het schoolexamen omvat domein A,C en D. dat wil zeggen: de vaardigheden van het domein
‘Historisch besef’, de tien tijdvakken en daarbij behorende kenmerkende aspecten, een
aantal door de school gekozen thema’s en het verplichte thema ‘geschiedenis van de
rechtsstaat en de parlementaire democratie’.
Het centraal examen omvat domein A en B. dat wil zeggen: de vaardigheden van het domein
‘historisch besef’ en de kennis van het domein ‘oriëntatiekennis’.
4e klas
Het onderwerp voor de praktische opdracht hangt samen met een van de tien tijdvakken.
5e klas
Met ingang van 2015 gaat het nieuwe geschiedenisexamen afgenomen worden.
Vanaf dit jaar zal domein B geëxamineerd worden.
Onderstaande historische contexten worden nader behandeld (gedurende twee jaar, vanaf 4
havo)
- De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648
- Duitsland 1871-1945
- De Koude oorlog 1945-1991
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: aardrijkskunde
Algemeen
Het examenprogramma bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen.
Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen:
Domein A: Vaardigheden
Domein B: Wereld
Domein C: Aarde
Domein D: Ontwikkelingsland
Domein E: Leefomgeving
Domein F: Oriëntatie op studie en beroep
Het centraal eindexamen heeft betrekking op (sub)domeinen A1,B2,B3,C2,C3 en E1.
Subdomein A1: Geografische benadering.
Subdomein A2: Geografisch onderzoek.
Subdomein B1: Gebieden op de grens van arm en rijk.
Subdomein B2: Samenhangen en verschillen in de wereld.
Subdomein B3: Mondiale processen en lokale effecten.
Subdomein C1: Samenhangen en verschillen op regionaal niveau.
Subdomein C2: Samenhangen en verschillen op aarde.
Subdomein C3: De aarde als natuurlijk systeem en lokale effecten.
Subdomein D1: Gebiedskenmerken.
Subdomein D2: Actuele vraagstukken.
Subdomein E1: Nationale en regionale vraagstukken.
Subdomein E2: Regionale en lokale vraagstukken.
Subdomein F: De kandidaat kan informatie inwinnen over vervolgopleidingen waarin
aardrijkskunde een rol speelt en nagaan in hoeverre hij capaciteiten en interesses bezit die
daarop aansluiten.
toetsing
Bij het vak aardrijkskunde werken we met schriftelijke toetsen. In het toetsrooster staat de
tijdsduur van de toetsen vermeld. Naast schriftelijke toetsen (en kleine schriftelijke werkjes)
wordt er in 4 havo een praktische opdracht gemaakt over een aardrijkskundig onderwerp dat
niet in het examen voorkomt.
herkansing
Alle schriftelijke toetsen die voor het vak aardrijkskunde worden gemaakt zijn herkansbaar
behalve de toets uit de proefwerkweek in 4 havo.
4e klas
In deze klas worden de volgende onderwerpen behandeld:
De wereld Arm en rijk; Wonen in Nederland en een praktische opdracht: geomorfologie van
de duinen
5e klas
In deze klas worden de volgende onderwerpen behandeld:
De aarde, Systeem aarde en Indonesië actueel
Toelichting PTA HAVO
VAK: wiskunde B
Algemeen
Het examenprogramma bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen.
Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen:
Domein A: Vaardigheden
Domein B: Veranderingen
Domein D: Ruimtemeetkunde 1
Domein E: Toegepaste analyse 1
Domein H: Toegepaste analyse 2
Zowel op het centraal examen als op het schoolexamen worden alle domeinen getoetst.
toetsing
Naast de schriftelijke toetsen (en eventueel kleine schriftelijke werkjes) wordt er tijd besteed
aan het maken van een praktische opdracht.
In het toetsrooster staat de tijdsduur van de toetsen vermeld.
In de voorexamenklas wordt in de proefwerkweek een toets gegeven over de leerstof van het
hele jaar.
Voor de weging van de toetsen, zie tabel.
herkansing
Alle schriftelijke toetsen voor wiskunde zijn herkansbaar behalve de eindtoetsen.
Praktische opdrachten zijn niet herkansbaar.
Toelichting PTA HAVO
VAK: wiskunde A
Algemeen
Het examenprogramma bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen.
Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen:
Domein A: Vaardigheden
Domein B: Veranderingen
Domein C: Tellen en kansen
Domein D: Statistiek
Domein E: Verbanden
Domein F: Toegepaste analyse
Domein G: Binomiale verdeling
Op het centraal examen wordt een deel van deze domeinen getoetst en op het
schoolexamen worden alle domeinen getoetst. De onderwerpen van het centraal examen
kunnen per jaar verschillen.
toetsing
Naast de schriftelijke toetsen (en eventueel kleine schriftelijke werkjes) wordt er tijd besteed
aan het maken van een praktische opdracht.
In het toetsrooster staat de tijdsduur van de toetsen vermeld.
In de voorexamenklas wordt in de proefwerkweek een toets gegeven over de leerstof van het
hele jaar.
Voor de weging van de toetsen, zie tabel.
herkansing
Alle schriftelijke toetsen voor wiskunde zijn herkansbaar behalve de eindtoetsen.
Praktische opdrachten zijn niet herkansbaar.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: wiskunde D
Algemeen
VAK: wiskunde D
Algemeen
In het vak wiskunde D kan alleen examen worden gedaan als een leerling ook examen aflegt
in wiskunde B.
De lessen worden gegeven op de Hogeschool Inholland in samenwerking met Universiteit
van Amsterdam en de Vrije Universiteit. Leerlingen van alle Alkmaarse scholen met een
VWO-afdeling vormen samen een klas die door docenten van de hogeschool, studenten van
de lerarenopleiding en eigen docenten worden begeleid.
Het programma voor de vierde klas is onderverdeeld in vijf blokken van 6 weken en wordt
telkens afgesloten met een toets of een opdracht. In de vijfde klas worden nog drie blokken
van 6 weken aangeboden.
Onder voorbehoud van eventuele wijzigingen ziet het programma er voorlopig als volgt uit:
4e klas:
Blok 1 : Complexe getallen I
Blok 2 : Statistiek en Kansrekening
Blok 3 : Getaltheorie
Blok 4 : Lineaire Algebra
Blok 5 : Discrete Dynamische Modellen
De toetsen/opdrachten tellen allen even zwaar mee voor het eindcijfer vierde klas.
5e klas:
Blok 1 : Complexe getallen II
Blok 2 : Kansrekening en toetsen van hypothesen
Blok 3 : Ruimtemeetkunde
De toetsen/opdrachten tellen allen even zwaar mee voor het eindcijfer vijfde klas.
herkansing
Aan het eind van elke klas kan alleen het jaarresultaat worden herkanst. Dit kan alleen als
het jaarresultaat lager is dan 5,5. Bij deze herkansing wordt één proefwerk of opdracht met
resultaat kleiner dan 5,5 opnieuw uitgevoerd, ter keuze van de leerling. Echter het laatste
proefwerk (of opdracht) in klas 4 zijn hiervan uitgesloten. Hierbij geldt het hoogste resultaat.
In klas 4 moet de herkansing zijn uitgevoerd voor het eindrapport, daarna is geen
herkansing meer mogelijk van het betreffende jaarresultaat. In klas 5 moet de herkansing
zijn uitgevoerd voordat de definitieve schoolonderzoekcijfers moeten worden ingeleverd. Het
uiteindelijke jaarresultaat na eventuele herkansing bepaalt het cijfer voor het eindrapport.
Toelichting PTA HAVO
VAK: natuurkunde
Algemeen
Natuurkunde is op het HAVO een verplicht vak voor leerlingen die een NT-profiel hebben
gekozen. In het NG-profiel is het een keuzevak.
Naast klassikale instructie wordt er veel zelfstandig, of in tweetallen, gewerkt, met name bij
de practica en de eventuele computeropdrachten.
De theorie wordt over het algemeen schriftelijk getoetst en van de
practica/computeropdrachten worden door de leerlingen verslagen gemaakt die per
hoofdstuk worden beoordeeld.
In zowel 4 als 5HAVO is het gewicht van de schriftelijke toetsen samen 80% van het
schoolexamencijfer. De overige 20% komt voor rekening van de practica/internetopdrachten.
Het afgerond gemiddelde van het 4e en 5e klas cijfer (op één decimaal) vormt het
schoolexamencijfer dat vervolgens voor 50% meetelt in het eindcijfer. De andere 50% wordt
bepaald door het centraal examen.
De leerstof wordt behandeld aan de hand van de methode Newton.
4e klas
In 4HAVO komen grofweg de volgende onderwerpen aan bod: electriciteit, mechanica,
eigenschappen en deeltjesmodellen van materialen, ioniserende straling en fysische
informatica (keuzekatern 2 Newton).
Aanvankelijk wordt de leerstof per hoofdstuk getoetst, later in het jaar beslaan de toetsen
ook twee hoofdstukken of meer. De momenten van toetsing en tijdsduur zijn terug te vinden
in het toetsrooster; toetsstof en gewicht staan in het PTA vermeld.
5e klas
In 5HAVO wordt de stof van 4HAVO verder uitgebreid met de onderwerpen arbeid en
energie, astronomie, trillingen en golven en het keuzeonderwerp optica.
Daarnaast moeten leerlingen, deels zelfstandig, leerstof uit 4HAVO herhalen die terugkomt
in het centraal examen en in de toetsen van 5HAVO.
De toetsen gaan in 5HAVO over beduidend meer stof dan in 4HAVO: gemiddeld 3
hoofdstukken per toets. Ook hier geldt weer dat de momenten van toetsing en hun tijdsduur
terug te vinden zijn in het toetsrooster. Toetsstof en gewicht staan in het PTA.
Toelichting PTA HAVO
VAK: scheikunde
Algemeen
Bij het vak scheikunde wordt de structuur van stoffen behandeld met behulp van de theorie
over atomen, ionen en moleculen. De methode die gebruikt wordt heet Chemie (6e editie).
Deze methode sluit aan op het nieuwe scheikunde examenprogramma dat ingaat vanaf het
schooljaar 2013/2014.
Koolstofverbindingen, zouten, onderzoek doen en zuur/base-reacties komen in de vierde
klas aan de orde. Teven maakt men kennis met het chemisch rekenen. In 5 havo volgt uitleg
over evenwichten, voeding, duurzame chemie en worden o.a. polymeren behandeld.
Het vak scheikunde wordt afgesloten met een practicumexamen.
toetsing
Bij het vak scheikunde wordt gewerkt met schriftelijke toetsen en practica die meetellen voor
het schoolexamen. In alle leerjaren doen de leerlingen practicum voor 20% PTA. De
verschillende wegingsfactoren voor de schriftelijke toetsen staan vermeld in de tabel.
herkansing
Alle schriftelijke toetsen voor scheikunde zijn herkansbaar behalve de toetsen aan het eind
van de vierde periode. Practica zijn niet herkansbaar.
Toelichting PTA HAVO
VAK: biologie
Algemeen
Bij het vak biologie worden de volgende onderwerpen behandeld:
inleiding in de biologie, voortplanting en ontwikkeling, erfelijkheid, DNA, ordening, evolutie,
regeling, zintuiglijke waarneming, gedrag, stofwisseling, ecologie, mens en milieu, voeding
en vertering, transport, gaswisseling en uitscheiding, bescherming.
toetsing
Bij het vak biologie wordt gewerkt met schriftelijke toetsen en practica die meetellen voor
het schoolexamen.
De toetsen in klas 4 gaan over één of twee thema’s. De toetsen in klas 5 gaan over vier, vijf
of zes thema’s. In het toetsrooster staat de tijdsduur van de toetsen vermeld.
Tijdens de reguliere en dalton lessen worden practica gedaan.
De verschillende wegingsfactoren voor de schriftelijke toetsen en practica staan vermeld in
de tabel.
herkansing
Alle schriftelijke toetsen voor biologie zijn herkansbaar behalve de toetsen in de vierde
periode en de eerste toets in 5 havo. Practica zijn niet herkansbaar.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: economie
Algemeen
Voor het vak economie worden de onderstaande lesbrieven behandeld:
1. crisis
2. vervoer
3. jong & oud
4. markt & overheid
5. Europa
6. verdienen & uitgeven
7. keuzeonderwerpen
toetsing
In het toetsrooster staat de tijdsduur van de toetsen vermeld.
De verschillende wegingsfactoren voor de schriftelijke toetsen staan vermeld in de tabel.
herkansing
Alle schriftelijke toetsen voor economie zijn herkansbaar behalve de toetsen in de
proefwerkweek.
5e klas
De lesbrieven 2 t/m 6 worden op het Centraal Schriftelijk Examen getoetst.
De lesbrieven 1 en 7 komen alleen aan bod op het schoolexamen.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: management & organisatie
Algemeen
Voor het vak management & organisatie worden de onderstaande domeinen behandeld:
- stichting en vereniging
- eenmanszaak deel 1
- eenmanszaak deel 2
- de naamloze vennootschap
- organisatie en personeel
- marketing
De domeinen stichting en vereniging, eenmanszaak en de naamloze vennootschap worden
op het centraal examen getoetst. De domeinen organisatie en personeel en marketing
komen alleen aan bod in het schoolexamen.
toetsing
Naast schriftelijke toetsen is er in de vierde klas ook een praktische opdracht voor het vak
management & organisatie. In het toetsrooster staat de tijdsduur van de toetsen vermeld.
De verschillende wegingsfactoren voor de schriftelijke toetsen en de praktische opdracht
staan vermeld in de tabel.
herkansing
Alle schriftelijke toetsen voor M&O zijn herkansbaar behalve de toetsen in de
proefwerkweek.
Praktische opdrachten zijn niet herkansbaar.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: informatica
Algemeen
Het vak informatica bestaat uitsluitend uit een schoolexamen en heeft geen centraal
eindexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen:
Domein A: Informatica in perspectief
Domein B: Basisbegrippen en vaardigheden
Domein C: Systemen en hun structurering
Domein D: Toepassingen in samenhang
Meer informatie hierover kan je vinden op www.slo.nl/downloads/archief
bij de links Handreiking informatica 2007 havo/vwo 2007 en Examenprogramma havo/vwo.
Toetsing
Toetsing bestaat uit theoretische toetsen en praktijkopdrachten met soms een mondelinge
toets ernaast. Het cijfer bestaat elk jaar uit minimaal 55% praktijkgedeelte.
We gebruiken geen boeken, maar jullie krijgen toegang tot de online methode www.enigma-
online.nl. Bovendien zullen we af en toe gebruik maken van andere bronnen met
lesmateriaal, bijvoorbeeld de door de Universiteit van Amsterdam ontwikkelde e-klassen.
Informatica is een snel veranderend vakgebied. Onderwerpen zijn daarom ook onder
voorbehoud.
4e klas
In het schooljaar 2012-2013 behandelen we o.a. informatieverwerkende systemen,
elementaire bewerkingen, hardware, programmeren, databases, html en css, programmeren
en mens-machine interactie.
5e klas
In het schooljaar 2013-2014 behandelen we o.a. software engineering,
computercriminaliteit, php/SQL en de computer die je begrijpt.
Voor het vak informatica is er geen Centraal Schriftelijk Eindexamen.
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: drama & kunst (algemeen)
Algemeen
Bij samenstelling van het cijfer van de praktische opdrachten wordt beoordeeld op de
volgende punten:
- inzet bij de praktijklessen
- samenwerking
- vooruitgang op acteergebied
- opvoering van praktische opdrachten
- gemaakte huiswerkopdrachten
Bij de theorielessen wordt, naast de (eindexamen)onderwerpen, ingegaan op de domeinen
vaardigheden en invalshoeken voor reflectie die van belang zijn bij het beschouwen van
kunst in het algemeen.
4de klas
Theorie
1. Algemene kunstgeschiedenis tot de 20ste eeuw
2. Cultuur van de kerk in de 11e t/m 14e eeuw
3. Cultuur van het moderne in de eerste helft van de twintigste eeuw deel1
Praktijk
Voorbeelden van praktische opdrachten zijn:
- een zelfgemaakte solo
- een gespeelde toneeltekst
- een presentatie gemaakt met de hele groep
5de klas
Theorie
1. Cultuur van het moderne in de eerste helft van de twintigste eeuw deel2
2. Massacultuur vanaf 1950
Praktijk
Eindexamenstuk ontwikkelen en uitvoeren
Het centraal examen
Het centraal examen bestaat enkel uit theorie en bevat de volgende domeinen:
Domein A Vaardigheden
Domein B Invalshoeken voor reflectie
Domein C Onderwerpen.
De CEVO wijst ieder jaar uit domein C drie onderwerpen aan voor het havo-examen.
Deze zijn voor 2016:
Onderwerp 1: Cultuur van de kerk in de 11e t/m 14e eeuw
Onderwerp 2: Cultuur van het moderne in de eerste helft van de twintigste eeuw
Onderwerp 3: Massacultuur vanaf 1950
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: tekenen
Algemeen
Het vak tekenen is een keuzevak en wordt alleen in de vierde klas gegeven.
Je maakt opdrachten en je werkt verschillende thema’s uit.
Wat doen we?
Er wordt voortgebouwd op de ervaringen die in de onderbouw zijn opgedaan.
In de onderbouw werkte je min of meer zelfstandig aan opdrachten met duidelijke gegeven
instructies. Nu zijn de opdrachten complexer en minder gebonden.
De omgang met materialen heeft ook een wat experimenteler karakter.
Er wordt natuurlijk niet alleen getekend (potlood, houtskool, pastelkrijt, oliepastel), ook
geschilderd.
M.n. bij de uitwerking van een thema wordt een grote inbreng van jou zelf verwacht. De
keuzes die je maakt, maak je niet alleen inzichtelijk door je schetsen, studies en
werkstukken, je kunt ze ook mondeling of schriftelijk uitleggen.
Binnen de opdrachten is er ook voldoende mogelijkheid om deze op je eigen wijze te maken,
passend bij je eigen creatieve mogelijkheden.
Toetsing
Per periode krijgt de leerling een cijfer voor het gemaakte werk (= praktijk)
Hieraan gekoppeld een reflectief deel (= theorie). In dit cijfer is ook het huiswerk en de
voorbereiding verwerkt.
De weging van praktijk en theorie staat in de tabel.
Dit verschilt per periode, afhankelijk van het aantal te volgens lessen per periode.
Herkansing
Praktijk en theorie zijn niet herkansbaar omdat ze onlosmakelijk zijn verbonden met elkaar.
Toelichting PTA HAVO
VAK: oriëntatie op studie en beroepskeuze
Algemeen
Het vak oriëntatie op studie- en beroepskeuze is bedoeld om leerlingen te helpen bij het
maken van een goede keuze straks na het behalen van het diploma.
Hiervoor zijn de leerlingen verplicht een aantal activiteiten te doen om het vak met een
voldoende te kunnen afsluiten.
In de examenklas moet O.S.B. vóór het eind van periode 3 afgerond zijn!
TOELICHTING PTA HAVO
VAK: maatschappijwetenschappen
Algemeen
In de nieuwe tweede fase ( vanaf augustus 2007) wordt onderscheid gemaakt tussen
maatschappijleer en maatschappijwetenschappen.
Maatschappijleer is een vak in het gemeenschappelijk deel,dat dus op het rooster van elke
leerling in de bovenbouw van havo en vwo staat;
Maatschappijwetenschappen is een vak dat gekozen kan worden in het profiel Cultuur en
Maatschappij of het vrije deel.
toetsing
De domeinen die getoetst worden in leerjaar 4 zijn Massamedia, Werk en Multiculturele
samenleving. In het examenjaar concentreren we ons op de centraal examenonderwerpen
waaronder Politieke besluitvorming.
Gedurende de twee leerjaren zal er veel aandacht zijn voor domein A: vaardigheden. Denk
hierbij aan uit bronnenmateriaal bruikbare gegevens selecteren en informatie over een
concreet maatschappelijk vraagstuk vanuit gegeven of zelf geformuleerde vragen verwerken
en daaruit beredeneerde conclusies trekken. Ook zullen we aandacht besteden aan de
actualiteiten.