TÜRKİYE KIYMETLİ MADEN
VEMÜCEVHERAT
SEKTÖRÜ
Dr. Metin DUYAR
kuyumculuk sektörü yıllık;
400 ton altın,
300 ton gümüş
işleme kapasitesine sahiptir.
yaklaşık 500.000 kişi istihdam etmektedir.
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Sektöründe işletme tipi atölye düzeyinde ve 10.000 civarındadır,
atölyelerde yaklaşık;
100.000 çalışan bulunmaktadır,
Satış mağazaları başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde yoğun,
Ege ve Akdeniz Bölgesinde ise turistik satışlar ağırlıktadır.
50.000 perakende satış yapan mağaza 15 civarında modern teknoloji kullanan büyük büyük firma bulunmaktadır.
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Her yıl ortalama 200 ton mücevher üretimi yapılmakta ve bunun ortalama 50 tonu ihraç edilmektedir.
Türkiye külçe altın ithalatında ilk beş ülke arasında yer almaktadır
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Firmaların tek başlarına fiyatları belirleme şansları
bulunmamaktadır,
Sektördeki ithalat fiyatı başta olmak üzere, hammadde, mamul
satış ve işçilik fiyatı veri olarak kullanılmaktadır,
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Sektörde kullanılan altının tamamına yakının ithal edilmesi sebebiyle
dış piyasalara fiyat bağımlılığı bulunmaktadır,
Firmaların tek başlarına fiyat değiştirme olanakları mevcut olmaması
sebebiyle, üretim miktarlarını ya da kapasitesini kendi kar
maksimizasyonlarına uygun olarak seçme olanakları da
bulunmamaktadır. Dolayısıyla uzun dönemde aşırı karla çalışma
ortamı mevcut değildir,
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Sektörde, faaliyet alanı düşük sabit sermaye gerektiren bir alana sahip olduğundan aşırı karın olduğu sanılan sektöre yeni firmalar kolaylıkla girebilmektedir,
Firmaların faaliyetleri kısıtlı ve çoğunluk küçük işletmeler oluşu sebebiyle genel olarak profesyonel yönetici ve uzman çalıştırma imkanları kısıtlı kalmaktadır,
Bu nedenle, ideal makine parkı ve üretim metodu, finansman ve pazarlama teknikleri ve mali mevzuattan yararlanma imkanları sınırlıdır,
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Bu işletmelerde profesyonel anlamda ortaklık kurulması, kredinin
temini ve ihracat imkanlarının geliştirilmesi gibi konularda olumsuz
önyargı ve bilgi eksikliği hemen göze çarpmakla birlikte bu durum
2000 yılından itibaren sektörde yaşanan gelişmelerle önemli
mesafeler alınmış bulunmaktadır.
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Türkiye kuyumculuk sektörünün finansal sermaye yapısına
baktığımızda işletme sermayelerinin tümünün firma sahibinin aile mal
varlıklarından oluştuğu görülmektedir. Bu yapı sektörün uğradığı
zararlarda işletme sahibini direk olarak etkilemekte ve mal varlığı
riske sokmaktadır.
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Tüm bu görüntünün yanında;
Türkiye kuyumculuk sektörünün daha çok aile şirketi hüviyetinde olmaları,
değişimlere daha hızlı adapte olabilme imkanı sağlamakta ve girişimcilik
ruhunun canlı olması nedeniyle sıkıntılı dönemlerde ekonomik ve sosyal
tahribatı azaltma gücüne sahiptirler,
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
Sektördeki işletmelerin sahip olduğu kişisel girişimcilik ruhu, sürekli
büyüme isteğini de beraberinde getirdiği gibi, işletmelerin küçük ve orta
ölçekli olmalarının bir üretim dalında uzmanlaşmaya yol açması nedeniyle
kaynak verimliliğinde de önemli artışlar sağlamakta, bu da sektörün
büyümesinde önemli etki yaratmaktadır.
Türkiye Kuyumculuk Sektörü
TÜRKİYE MÜCEVHER
SEKTÖRÜNÜN
GÜÇLÜ YANLARI
Benzersiz Miras
5000 yılın Eseri
Türk mücevher işçiliği sanatı; kökleri M.Ö. 3000’e uzanan ve Hititlerden Truva, Urartu, Yunan, Roma, Selçuk ve Osmanlı medeniyetlerine aktarılan benzersiz bir miras... Böylesi bir birikim; yeni teknolojiler, uzman işçilik ve rekabetçi fiyat avantajıyla birleştiğinde, Türkiye’yi uluslarası müşterilerin taleplerini mükemmel şekilde karşılama konusunda gıpta edilen bir konuma getiriyor.
Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, benzersiz deneyimimizden yararlanın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir
Sınırsız Çeşitlilik
Sonsuz Çeşit
Her gün kendi içinde 10 farklı çeşit sunan 10 yeni model tasarlayıp, üreten Türk mücevher üreticilerinin performansını geçmek biraz güç! Türk mücevher sektörü, uluslarası müşterilerinin her tür talebini karşılayarak, onlara göz kamaştırıcı seçenekler sunuyor.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, sayısız seçeneğin ayrıcalığını yaşayın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.
Üretimde Esneklik
İsteğinizi söyleyin, yeter!
Türk mücevher sektörü, geçtiğimiz yıllarda çok büyük bir büyüme gösterdi ve bugün dünyanın en büyük tasarım ekipleriyle çalışıyor. İnanılmaz üretim kapasitemiz sayesinde; tasarım, model ya da miktar ne olursa olsun, yaratma ve üretim aşamaları üstün kalite anlayışı ve mükemmel işçilikle gerçekleştiriliyor.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, müşterinizin isteklerini gerçeğe dönüştürün.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.
Mükemmel Kalite
İsteğinizi söyleyin, yeter!
Türkiye; dünya mücevher sektöründe sadece yenilikçi tasarımları ve mükemmel işçiliğiyle değil, aynı zamanda üstün kalite anlayışıyla da tanınıyor. Bilgisayarlı atölyelerin yanı sıra; Trabzon, savat ve hasır gibi eşsiz el işçiliği teknikleri Türk mücevherini benzersiz bir kalite anlayışıyla taçlandırıyor.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, mükemmel kalitenin farkını yaşayın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.
Rekabetçi Fiyatlar
Avantajın tadını çıkarın!
Geçtiğimiz 10 yıl içerisinde Türkiye, dünyanın 2. en büyük mücevher ihracatçısı konumuna gelmeyi başardı. Bugün mükemmel kaliteyi inanılmaz fiyatlara sunarak, dünyanın her köşesinde 300 milyon’a yakın müşterimizin taleplerini karşılıyoruz.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, bu benzersiz iş fırsatından yararlanın, müşterilerinizi mutlu edin.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.
En Hızlı Teslimat
Gecikmesiz, En Hızlı Teslimat!
Geçtiğimiz yıllarda Türkiye, mücevher sektörü alanında büyük adımlar atarak, dünyanın en iyi makinalarına yatırım yaptı. Bugün, kapasitemiz; her tür talebi en kısa zamanda, en yüksek kaliteyle karşılayabilecek nitelikte.Konu mücevherse, siz de Türkiye’yi ilk tercihiniz yapın, avantajlarımızdan yararlanın.Türkiye'de yapılır, dünyada giyilir.
KUYUMCULUK SEKTÖRÜNDE
ARZ VE TALEP
278 TON *
5.6 Milyar ABD DOLARI
* (2001-2006 işlem hacmi ortalaması)
İŞLEM HACMİ
TÜRKİYE’DE ALTIN ARZ TALEP DURUMU (2001-2006)
ARZ-TALEP (ton) 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Külçe İthalatı 103 129 214 251 269 192
Geçici İthalat 9 14 12 13 12 8
Mücevher İthalatı 5 6 6 7 12 12
Hurda Dönüşü 89 61 55 60 62 80
TALEP TOPLAMI 206 210 287 331 355 276
Mücevher İhracatı 42 50 53 60 68 45
Bavul Ticareti 22 23 17 12 15 13
Turistlere Satış 41 43 53 61 62 53
Yerel Satışlar 49 59 99 130 138 102
Cumhuriyet Altını 26 29 47 47 52 55
Küçük Külçe 1 0 1 2 2 2
Külçe İhracatı 25 6 17 20 20 6
ARZ TOPLAMI 206 210 287 332 355 276
Kaynak: Dünya Altın Konseyi Türkiye Ofisi
6845
1513
6253
138102
5255
22
206
0 20 40 60 80 100 120 140
Mücevher İhracatı
Turistlere Satış
Cumhuriyet Altını
Külçe İhracatı
TÜRKİYE ALTIN ARZI (2005-2006) ton
2006 2005
269192
128
1212
6280
0 50 100 150 200 250 300
Külçe İthalatı
Geçici İthalat
Mücevherİthalatı
Hurda Dönüşü
TÜRKİYE ALTIN TALEBİ (2005-2006) ton
2005
2006
2001 - 2006 YILLARI İTHALAT VE İHRACAT VERİLERİ (Ton)
103 129
214
251269
192
105
116 123 133145
111
0
50
100
150
200
250
300
2001 2002 2003 2004 2005 2006
İTHALAT İHRACAT
2006 YILI İTHALAT - İHRACAT DEĞERLERİ
İTHALAT 192 ton (3.8 Milyar ABD Doları)
İHRACAT 111 ton (2,2 Milyar ABD Doları)
2006 YILINDA
İHRACATIN İTHALATI
KARŞILAMA ORANI
% 58
KUYUMCULUK SEKTÖRÜNDE
ÜRETİM ve İTHALAT
7928165250
173.960135960
291.488
185882
439.280
156890
491474
107340
429170
205300
144.742
103485
148.876128905
237.374213642
280.814250930
328.752
269489247.485
192.720
0
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
300.000
350.000
400.000
450.000
500.00019
95
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2001-2006 YILLARI ARASI ALTIN İŞLEM HACMİ VE İTHALAT VERİLERİ (KG)
İŞLEM HACMİ İTHALAT
1995-2006 YILLARI ARASI ALTIN İTHALAT VERİLERİ (KG)
65.250
135.960
185.882
156.890
107.340
205.300
103.485
128.905
213.642
250.930269.489
192.720
0
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
300.00019
95
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
İTHALAT
69.226 42.500
187.110
113.420
160.250
59.400
216.739
139.109
272.230
55.000
318.000
209.500
108000
362.820
207.900
137000
277.401
107.401
161000
-
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
300.000
350.000
400.000
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
1999-2006 GÜMÜŞ İŞLEM HACMİ, İTHALAT VE ÜRETİM VERİLERİ (KG)
İŞLEM HACMİ İTHALAT ETİGÜMÜŞ
1999-2006 GÜMÜŞ İTHALAT VERİLERİ (KG)
42.500
113.420
59.400
139.109
55.000
209.500 207.900
107.401
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
İTHALAT
595.410.000
787.055.000
933.500.909
1.078.943.911
1.172.433.902
02001-2006 DEĞERLİ MADEN MÜCEVHER İHRACATI* (ABD $)
2002
2003
2004
2005
2006% 8.6
% 32.18
% 17.9
% 15.5
* Resmi ihracat İMMİB
-
50.000.000
100.000.000
150.000.000
200.000.000
250.000.000
300.000.000
AB
D
BA
E
İSV
İÇR
E
İTA
LY
A
AL
MA
NY
A
İSP
AN
YA
RU
SY
A
İSR
AİL
PO
LO
NY
A
LE
TO
NY
A
LİB
YA
İNG
İLT
ER
E
KIR
GIZ
IST
AN
RO
MA
NY
A
KA
ZA
KİS
TA
N
CE
ZA
YİR
KA
NA
DA
AV
US
TR
AL
YA
HO
NG
KO
NG
MA
CA
RİS
TA
N
2006 YILI ÜLKELERE GÖRE MÜCEVHER İHRACAT RAKAMLARI (ABD $)
0
50.000.000
100.000.000
150.000.000
200.000.000
250.000.000
300.000.000
350.000.000
AVRUPA BİRLİĞİ
DİĞER AVRUPA
KUZEY AFRİKA
BATI AFRİKA
KUZEY AMERİKA
ORTA VE GÜN.AMERİKA
YAKIN,ORTA DOĞU ASYA
DİĞER ASYA
AVS.OKY.VE DİĞER ÜLK
SERBEST BÖLGELER
DİĞER ÜLKELER
2006
2005
2005-2006 ÜLKE GRUBU İSTATİSTİK VERİLERİ (ABD $)
2006 YILI ÜLKELERE GÖRE MÜCEVHER İHRACATI (%)
27%
16%12%6%
5%4%
4%
4%3%3%3%
2%
ABD
BAE
İSVİÇRE
İTALYA
ALMANYA
İSPANYA
RUSYA
İSRAİL
POLONYA
LETONYA
LİBYA
İNGİLTERE
KIRGIZISTAN
ROMANYA
KAZAKİSTAN
CEZAYİR
KANADA
AVUSTRALYA
HONG KONG
MACARİSTAN
2002-2006 Değerli Maden ve Mücevherat İhracatının Toplam Türkiye İhracatındaki Payı
1,65 %
1,68 %
1,48 %
1,25 %
1,37 %
2002
2003
2004
2005
2006
KUYUMCULUK SEKTÖRÜN
SORUNLARI
ULUSLAR ARASI FİYAT BAĞIMLILIĞI,
KAYITSIZ TİCARETİN YOĞUNLUĞU,
KURUMSALLAŞMANIN GECİKMESİ,
FİNANS PİYASALARI İLE İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLEMEMESİ,
ULUSLAR ARASI PİYASALARDA REKABETİN ZORLAŞMASI,
ÇİN VE HİNDİSTAN’IN GÜÇLENEN PİYASALAR OLARAK VARLIĞI.
DUBAİ MÜCEVHER SEKTÖRÜ VE BORSASI BÖLGEDE HAKİMİYETİNİ ARTTIRIYOR
İÇ PAZARDA TALEP DARALMASININ ARTMASI,
SEKTÖRÜN HIZLI BÜYÜMEYE İLİŞKİN KURUMSALAŞMADA GECİKMESİ UYUMSUZLUĞU,
KURUMSALLAŞMANIN GECİKMESİ İLE BERABER SEKTÖRÜN TEMSİL EDECEK PLANLAYICI VE SÖZCÜ KURUMSAL VARLIĞIN OLUŞTURULAMAMASI VE BU KONUDAKİ KARMAŞIK YAPILANMA,
SEKTÖREL PLANLAMANIN YAPILAMAMASI, STRATEJİK
HEDEFLERİN BELİRLENEMEMESİ
SEKTÖREL PLANLAMADA KULLANILACAK VERİLERİN SIĞ
VE HİÇ BİR BİLİMSEL VE AKADEMİK ÇALIŞMAYA
DAYANMAMASI.
İHRACATIN ARTMASI İLE NİTELİKLİ İŞ GÜCÜNÜN YETERSİZLİĞİ
SEKTÖRE ARA ELEMAN YETİŞTİREN LİSE VE MESLEK YÜKSEK OKULLARININ EĞİTİM KALİTESİNİN YETERSİZ KALMASI, 4 YILLIK ÜNİVERSİTE EĞİTİMİNE GEÇİŞİN GECİKMESİ
İÇ PAZAR VE RAKİP PAZARLAR KONUSUNDA BİLGİ YOKLUĞU VEYA EKSİKLİĞİ
SEKTÖRLE İLGİLİ
ÖNERİLER
SEKTÖR ULUSAL PAZARDA ORTA VE UZUN VADE DE BEKLENEN TALEP DARALMASINA KENDİNİ HAZIRLAMALIDIR,
SEKTÖRÜN BÜYÜME STRATEJİSİ “ULUSAL PAZAR”DAN “ULUSLAR ARASI PAZAR”A DÖNÜŞTÜRÜLMELİDİR,
KURUMSALLAŞMA HIZLANDIRILMALI VE SEKTÖRÜN KAYITSIZ YAPISI BİR AN ÖNCE ÇÖZÜLMELİDİR,
SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR BÜYÜMÜ TEMEL HEDEF OLARAK ALINMALI VE BU YÖNDE STRATEJİK PLANLAMA YAPILMALIDIR,
FİNANS SEKTÖRÜ İLE İŞBİRLİĞİ GELİŞTİRİLMELİ VE KIYMETLİ MADENLERE DAYALI TÜREV ÜRÜNLERİN SEKTÖRÜN RİSKTEN KORUNMASI İÇİN ÖNEMLİ OLDUĞU ANLATILMALIDIR,
SEKTÖRDE YARATILAN KATMA DEĞERİ ARTTIRACAK “MARKALAŞMA” SÜRECİ DESTEKLENMELİDİR,( firmalar markalı ve markasız üretim yapan firmalar olarak sınıflandırılmalı, bu ayrımdan sonra her iki grup için farklı farklı iletişim stratejileri yürütülmeli )
YETİŞMİŞ İŞ GÜCÜNÜN SÜREKLİLİĞİ VE VERİMİN ARTTIRLMASI İÇİN SEKTÖRE YÖNELİK EĞİTİMİN 4 YILLIK YÜKSEK OKUL SEVİYESİNİ ÇEKİLMESİ SAĞLANMALIDIR.
NE YAPILMALI
İMMİBİKO
TOBB
Konsensüs oluşturmalı
SEKTÖRDE ETKİN KURUM YA DA KURULUŞLAR ARASINDA MEVCUT YAPI ANLATILARAK BU ŞEKİLDE GİTTİĞİ TAKDİRDE OLABİLECEKLER ANLATILMALIVE ÇÖZÜME YÖNELİK KONSENSÜZ OLUŞTURULMALI,
OLUŞTURULAN KONSENSÜZ DOĞRULTUSUNDA PLANLANAN ÇALIŞMALARI KOORDİNE EDECEK VE PROJELENDİREREK UYGULAMA SAFHALARINI KONTTROL EDECEK BİR OFİS OLUŞTURULMALI
SEKTÖRE YÖNELİK SWOP ANALİZİ YAPILMALI VE ÇIKAN SONUÇLARA GÖRE STRATEJİK PLAN ÇIKARTILMALI
STRATEJİK PLAN DOĞRULTUSUNDA ORTAYA ÇIKAN KISA VE ORTA VADELİ HEDEFLER TEK TEK TANIMLANMALI VE SÖKTÖRE ANLATILMALI,
STRATEJİK PLANA KAMU DESTEĞİ ALINMALI VE KAMUSAL DÜZENLEMELER HIZLA ÇÖZÜLMELİ.
NE YAPILMALI
KISA VADE
PLANA BAĞLI TÜM ÇALIŞMALARIN EKSİKSİZ YÜRÜTÜLMESİ SAĞLANMALI,
UYGULANAN PLAN SÜREKLİ GÖZDEN GEÇİRİLMELİ VE DEĞİŞEN KOŞULLARA GÖRE YENİDEN DÜZENLENMELİ,
NE YAPILMALI
UZUN VADE
•Gelir ve Kurumlar Vergisi Sorunu
•Kıymetli Taşlarda ÖTV Sorunu
•Dahilde işleme izni kapsamında yapılan ihracatta fire sorunu
•İhracat Bedellerinin Altınla Ödenmesi
•Ata Karnesi
•Geçici İthalat ve İhracat İşlemlerinde Darphane Onayının Kaldırılması
İHRACATIN ARTMASI İÇİN ACİL ÇÖZÜLMESİ GEREKEN SORUNLAR
Sektör Sorunları ile ilgili Görüşlerinize Sunulan Konu Başlıkları
1- Gelir ve Kurumlar Vergisi Sorunu2- Kıymetli Taşlarda ÖTV Sorunu3- Kıymetli Taş satışlarındaki KDV istisnasının uygulama sorunu4- Dahilde işleme izni kapsamında yapılan ihracatta fire sorunu5- İhracat Bedellerinin Altınla Ödenmesi6- Ata Karnesi7- T.P.K.K. Hakkında 32 Sayılı Karar8- Fuarlarla ilgili sorunlar9-Fire sorunu10- Mücevher sektörünün aynı çatı altında toplanması11- Markalaşamama sorunu12- İnsan kaynakları ve Eğitim Sorunu13- Sektör sorunları ile ilgili ortak hareket edememe14-İhraç kaydıyla teslimlerde verginin tecili ve telkini15- Sektörde yaşanan kayıt dışılığın çözümlenmesi16- Sektörde verimliliğin arttırılması17- Sektörün sorunlarında destek olacak Güçlü bir ‘’ Lobi’’
oluşturulması
Gelir ve Kurumlar Vergisi Sorunu:
Kuyumculuk sektörünün en önemli vergi sorunlarından bir tanesi, has altın satış değeri ile has altın maliyeti arasındaki farkın kar olarak vergilendirilmesi idi.
Bu sorun 4842 sayılı Kanunun 5. maddesi ile V.U.K. 38. maddesine eklenen bir fıkra ile çözümlenmişti. Söz konusu fıkrada özetle, “..... altın satış tarihindeki İstanbul Altın Borsası’nda oluşan has altın değeri ile satılan mamüllerin has altın maliyet bedeli arasındaki fark maliyet bedeline ilave edilir...” hükmü yer almıştır.
Ancak, 5024 sayılı yasa ile altındaki maliyet bedeli artırımı uygulaması kaldırılarak, yerine enflasyon düzeltmesi uygulaması getirilmiştir.
Bilindiği gibi altındaki fiyat hareketleri, ülkemizdeki enflasyona bağlı olmaktan ziyade, uluslar arası borsalara bağlı olarak değişmektedir. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, altındaki fiyat hareketlerini dengelemekten uzak kalmaktadır.
Nitekim 5024 sayılı yasanın yayınlandığı 28.02.2004 tarihinden 30.04.2006 tarihine kadar olan dönemde Altın ons fiyatı 393 USD’dan 639 USD’a (artış %62) yükselmiş, gram fiyatı ise 16,92 YTL’dan 26,77 YTL’na (artış %58) yükselmiştir. Söz konusu 26 aylık dönemdeki enflasyon artışı ise % 19,18’dir
Altındaki fiyat artışının, enflasyonun çok üzerinde olması nedeniyle haksız bir
vergilendirme yapılmış olmaktadır ki enflasyonun daha düşük çıkması durumunda haksız vergilendirme daha da artacaktır. Söz gelişi sermayesi 10 Kg altın olan bir kuyumcunun, dönem sonunda sermayesi yine 10 Kg kaldığı halde altının değer farkı aslında bir kazanç olmamasına karşın, adeta varlık vergisi alınmaktadır. Çünkü kuyumculuk sektöründe kazanç, satılan işçilikten ibarettir.
Bu nedenle, kuyumculuk sektörü için yeni bir düzenleme yapılarak, daha önce 4842 sayılı Kanun ile getirilen fakat daha sonra 5024 sayılı Kanunla uygulamadan kaldırılan maliyet bedeli artırımı uygulamasının yeniden getirilmesi uygun olacaktır.
Kıymetli Taşlarda ÖTV Sorunu:
8176 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, 26.04.2005 tarihinden itibaren kıymetli taşların ithalatından alınan %6,7 oranındaki Özel Tüketim Vergisi %20 ‘ye çıkarılmıştır.
4670 sayılı ÖTV Kanunundaki ihracatla ilgili hükümler özetle aşağıdadır;ÖTV’de İhracat istisnası: ÖTV kapsamına giren malların ihracat teslimleri
Kanunda belirtilen şartlar dahilinde vergiden istisna edilmiştir. ÖTV uygulanan malların ihraç edilmesi halinde bu verginin iadesi, sadece ÖTV mükelleflerinden satın alınan mallar için söz konusudur. ÖTV uygulanan safhadan sonraki satıcılardan alınan malların ihraç edilmesi halinde, alış faturalarında görünmeyen ve malın fiyatına dahil edilmiş olan ÖTV iade edilmeyecektir. Aynı şekilde ÖTV ödenerek ithal edilen malların ithalatçısı tarafından ihraç edilmesi halinde, gümrüğe ödenen ÖTV ithalatçı-ihracatçıya iade edilebilecek, ÖTV’yi gümrüğe ödeyen ithalatçıdan satın alınan malların ihraç edilmesi halinde ise ÖTV’nin iadesi söz konusu olmayacaktır.
İhraç Kaydıyla Teslimlerde Verginin Tecili ve Terkini: ÖTV kapsamına giren malların ihraç edilmek üzere ihracatçılara tesliminde hesaplanan ÖTV’nin ihracatçıdan tahsil edilmemesi şartıyla, mükelleflerin talebi üzerine tecil edilmesi mümkün bulunmaktadır. Bu uygulama, ihracatçının doğrudan ÖTV mükelleflerinden satın aldıkları mallar için söz konusudur.Ülkemizde kıymetli taş, tümüyle ithal edildiğinden, ÖTV mükellefi, taş ithalatçısıdır. Taş ithalatçısının aynı zamanda imalat yaparak ihracat yapması ya da taşı işlemeden aynen ihraç etmesi halinde ÖTV iadesi söz konusudur. Ancak, taş ithalatçısından, kıymetli taşı satın alarak imalatta kullanan veya ihraç eden üçüncü firma için ÖTV iadesi söz konusu değildir. Bu firmalar açısından ÖTV maliyet artırıcı bir unsur olmakta, uluslararası alanda rekabet şansları azalmaktadır. Küçük firmaların doğrudan ithalat yapmaları da pratikte mümkün değildir. İthalatta ödenen ÖTV, yurtiçi satışlarda iade veya mahsup edilemediğinden, doğrudan malın maliyetine girmektedir.Kuyumculuk sektörü, birkaç büyük firma hariç genellikle usta-çırak ilişkisiyle çalışan küçük binlerce atölyeden oluşmaktadır. ÖTV oranlarını artırarak sektörü kurumsallaştırmak ve uluslararası rekabete açmak mümkün değildir.
Ayrıca; 26.04.2005 tarihinden itibaren kıymetli taşların ithalatından alınan %6,7 oranındaki Özel Tüketim Vergisi %20‘ye çıkarılması ile değerli taş ithalatında % 67’ye yakın azalma görülmüştür ki; bu durum Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın Ağustos – Aralık 2004 ve Aralık 2006 ithalat verilerinden açıkça anlaşılmaktadır. Ağustos 2004 – Nisan 2005 dönemde değerli taşlar ithalatı 6.261.955 ABD Dolar gerçekleşirken, Özel Tüketim Vergisinin %20‘ye çıkarıldığı tarih olan Mayıs 2005 – Aralık 2006’dan dönemde kıymetli taşların ithali yaklaşık % 67 azalışla 3.733.871 ABD Dolarına gerilemiştir.
Mücevherat sektöründe kıymetli taş kullanımının desteklenmesi katma değeri yüksek üretim yapılmasını arttıracağı gibi sektörün uluslar arası alanda rekabet yeteneğini de güçlendirecek, bu ise sektörün uluslar arası pazar payının genişlemesinde de önemli bir etken olacaktır. Tüm bu bilgilerin ışığında sektörün gelişimini olumsuz şekilde etkileyen kıymetli taş ithalinde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) uygulamasının tamamen kaldırılması gerekmektedir.
Dahilde işleme izni kapsamında yapılan ihracatta fire sorunu:
Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yayınlanan 2007/7 sayılı tebliğ kapsamında, kıymetli maden ve taşların 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma hakkında karar hükümleri çerçevesinde ithalatını müteakip, işlendikten sonra ihraç edilmek üzere, işçiliğe tabi tutulmasına izin verilmektedir.
Altın, bir metal olması nedeniyle, üretim aşamasında fire meydana gelmektedir. Söz konusu fire oranları İstanbul Ticaret Odası ekspertiz raporlarına göre %2 - %10 aralığındadır.
Oysa, gümrük idareleri tarafından, sanki hiç fire verilmeden çalışılmış gibi, ithal edilen altının has gramının, aynen ihraç edilmesi istenmekte, aksi takdirde yaptırım uygulanmaktadır.
Belirtilen nedenle, dünyanın önde gelen altın üreticilerinden İtalya’da da uygulandığı gibi %2 - %10 aralığında fire uygulanmasına izin verilmesi gerekmektedir.
İhracat Bedellerinin Altınla Ödenmesi:
İhracatçımız, Türkiye’de bankasına peşin döviz getirebilmekte, bu dövizi kullanarak ürettiği malını ihraç ederek, peşin döviz hesabını kapatabilmektedir. Bu uygulamaya paralel olarak T.P.K.K. hakkındaki 32 sayılı kararda bir değişiklik yapılarak yurtdışındaki müşterinin adına banka yoluyla peşin altın hesabına transfer etmesi, bu altının işlenerek ihraç edilmesi halinde peşin altın hesabına saydırılması sağlanmalıdır.
Ayrıca ihracatı gerçekleştirdikten sonra, ihracat bedelini altın olarak ve yine banka kanalıyla getirilebilmesini arzu ediyoruz.
Ata Karnesi:
Yurtdışı fuarlara katılım ve tanıtım amacıyla, ürün taşınması sırasında sektörümüzün yaygın olarak kullandığı “Ata” karnelerinin alınabilmesi için ürün bedelinin % 40’ ı oranında teminat mektubu istenmektedir.
Belirli bir ihracat rakamına ulaşan ihracatçılardan, teminat istenmemesi ve bir yıl olan süre kısıtlamasının da kaldırılmasında yarar vardır.
Geçici İthalat ve İhracat İşlemlerinde Darphane Onayının Kaldırılması
Bilindiği üzere kuyumculuk sektöründe geçici ithalat ve ihracat işlemlerinde darphane ayar tespitleri yapılmakta ve Darphane her numune başına (çeşniden) 24 YTL almaktadır. Bu durum ithal ve ihracatta hem maliyeti yükseltmekte hem de zaman kaybına yol açmaktadır. Özellikle ihracatta maliyet yükseltici etki uluslar arası pazarda rekabeti olumsuz etkileyerek sektörün pazar payının düşmesine de neden olmaktadır. Bu durumun ortadan kaldırılması amacı ile geçici ithalat ve ihracat işlemlerinde darphane onayının aranmaması ve firma beyanlarının yeterli olması sağlanmalıdır.
ARAŞTIRMA PROJELERİ
•KIYMETLİ MADEN VE MÜCEVHER SEKTÖRÜ MASTER PLAN PROJESİ
•TÜRKİYE HANE HALKI YATIRIM EĞİLİMLERİ PROJESİ
•KIYMETLİ MADEN VE MÜCEVHER SEKTÖRÜ ENVANTERİ ÇIKARILMASI
İHRACATTA YÖNELİK SEKTÖR İMAJI OLUŞTURMA VE YENİ PAZAR YAKLAŞIMLARI GELİŞTİRME PORJESİ
KIYMETLİ MADEN VE MÜCEVHER SEKTÖRÜ MASTER PLANI PROJESİ
Türkiye Kıymetli Maden ve Mücevher Sektörü Master Planı Projesi’’ Kıymetli Maden Piyasasının SWOT analizinin yapılarak mevcut yapısının ortaya konması; sektörün durum analizi, temel
ilkeleri, misyonu, arzu edilen gelecek, vizyon, orta vadede ulaşılacak amaçların tespiti, spesifik, somut ve ölçülebilir
hedeflerin ortaya konması, amaçlar ve hedefler, nereye ulaşmak istiyoruz?, amaç ve hedeflere ulaşma yöntemleri, stratejiler,
projeler, gitmek istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz? uygulamaya yönelik ilerleme ve sonuçların değerlendirilmesi, performans ölçme ve değerlendirme süreçlerinin tespitini içermektedir.Proje ile kıymetli maden ve mücevher sektörünün dünya
piyasalarıyla rekabet edebilme potansiyelinin arttırılması ve sektörle ilgili öngörülerin güçlendirilmesi ile kısa ve uzun vadeli
planlama yapılmasında bilimsel altyapının oluşturulması hedeflenmektedir.
TÜRKİYE HANE HALKI TASARRUF VE YATIRIM EĞİLİMLERİ PROJESİ
Hane Halkı Tasarruf ve Yatırım Eğilimleri Projesi; Türkiye’de tasarruf eğilimini ve tasarruf amaçlarının seçimini belirleyen ve etkileyen faktörleri ile bu faktörlerin ağırlıklarını tespit ederek Kuyumculuk
sektöründe yapılacak araştırma inceleme ve planlama kararlarında bilimsel bir veri olarak kullanma amacı taşımaktadır. Ayrıca, kuyumculuk sektörünün geliştirilmesine uygun politikaların,
stratejilerin saptanmasına ve yaşanan daralmanın nedenlerine ışık tutacak veri ve bilgilerin sağlanarak, sektörün düşünce davranış ve
beklentilerine de ışık tutmayı amaçlamaktadır.Bu amaçlar doğrultusunda yapılan anket, hane halkı yatırımları ile
ilgili verileri, getiri beklentilerini, karar verme mekanizmalarını, yatırım hedeflerini, piyasa tavırlarını, demografik özellikleri ve hane halkının ellerinde bulundurdukları varlıklarla ilgili bilgileri toplamaya, hanelerin
Sermaye Piyasası araç ve kurumları hakkında bilgi düzeyini belirlemeye, yatırımcıların altın, gayrimenkul, döviz gibi geleneksel
alanlara yatırımlarını yönlendirmelerini belirlemeye yönelik planlanmaktadır.
KIYMETLİ MADEN VE MÜCEVHER SEKTÖRÜ ENVANTERİ ÇIKARILMASI PROJESİ
“Türkiye Kıymetli Maden ve Mücevher Sektörü Envanteri Çıkarılması Projesi”nin temel amacı; Türkiye kıymetli madenler
piyasasında ithalat, ihracat üretim ve pazarlama, faaliyetlerinde bulunan şirketlerin mevcut yapısının ortaya konması ve sistematik izlenme metodunun oluşturulmasını hedeflemektedir. Proje ayrıca
sektördeki şirketlerin ve ilgili kamu kuruluşlarının kısa ve uzun vade de gelişim potansiyellerinin ne yönde oluşacağına da dayanak
olacak yaklaşımlara da veri oluşturacak analizi içerecektir.“Türkiye Kıymetli Maden ve Mücevher Sektörü Envanteri
Çıkarılması Projesi”nin temel hedefi, kuyuculuk sektöründe yer alan tüm şirketlerin ayrıntılı profillerini ortaya çıkarmaktır. Bu
noktaya ulaşıldıktan sonra bu sektörle ilişkilerin arttırılması ve sektörle ilgili hedeflemenin daha sağlıklı yapılmasına olanak
sağlayacaktır.Ayrıca şirket profilleri sonucu oluşacak bilgilerin analiz edilerek ulaşılacak sonuçların, bu sektörün ülke ekonomisine katkısının arttırılması çerçevesinde kamusal hedeflemede çok önemli rol
oynayacağı düşünülmektedir.
DEĞERLİ MADEN VE MÜCEVHER SEKTÖRÜ İHRACAT STRATEJİ PLANI
Değerli Maden ve Mücevher Sektörü İhracat Strateji Planı çalışmasının amacı TAJ’ın, sektörün mevcut yapısının ve hedef pazarların analizinden elde edilecek veri ve bulgulara dayanarak, sürdürülebilir ihracat artışını sağlayacak rekabetçi bir yapıyı oluşturmaya yönelik hedef ve stratejileri ortaya koymasını sağlamaktır.
Araştırma, Türkiye’nin tümünü , başlıca rakip ülkeleri ve TAJ ile üzerinde mutabık kalınacak başlıca hedef ülkeleri kapsamaktadır. .
İhracatta hedef ülkeler hangileridir. Hedef ülkelerde değerli maden ve mücevherin yeri ve rolüHedef ülkelerde değerli maden ve mücevher tüketicisinin ürün ve hizmetlerde değer verdiği özellikler ve tercihleri nedir, nasıl değişmektedir, Türk malının / markalarının imajı nasıldırTürk değerli maden ve mücevheri nasıl tanıtılmalı ve pazarlanmalıdır, yurt dışı pazarlardaki imajı, ürün özellikleri, promosyon, dağıtım kanalları, fiyat vb pazarlama unsurları neler olmalıdırTürk değerli maden ve mücevher sektörünün ihracat potansiyeli, stratejik amaçları ve hedefleri ne olmalıdırSektör, amaç ve hedefleri gerçekleştirmek üzere hangi önlemleri almalıdır (eylem planı)Hükümete, Dış Ticaret Müsteşarlığına, sektörel dernek ve kuruluşlara ve özel sektöre düşen görevler, öneriler
ÇİN DEĞERLİ MADEN VE MÜCEVHER PAZARI
pazar potansiyeli ve rekabet analizi
Çin’nin incelenerek:Ülkenin yarattığı rekabetin bugünü ve geleceği ve Türkiye’ye olası
etkileri üzerine öngörü ve saptamaların yapılmasını, veBir hedef pazar olarak Çin’nin potansiyellerinin saptanmasını
hedeflemektedir.
Bu araştırmanın nihai amacı, TAJ’ın Sektör ihracatını geliştirmesine,
Üye firmaların ihracat faaliyetlerinde rehberlik yapmasına, ve Uluslararası rekabete karşı Türk üretici ve ihracatçılarına yol gösterici
stratejileri oluşturmasına yardımcı olacak güncel ve stratejik bilgiler sağlamaktır.
HİNDİSTAN DEĞERLİ MADEN VE MÜCEVHER PAZARI
(pazar potansiyeli ve rekabet analizi)
İşbu teklif, dünyanın önde gelen değerli maden ve mücevher pazarlarından biri olan Hindistan’nın incelenerek:
Ülkenin yarattığı rekabetin bugünü ve geleceği ve Türkiye’ye olası etkileri üzerine öngörü ve saptamaların yapılmasını, ve
Bir hedef pazar olarak Hidistan’nın potansiyellerinin saptanmasını
hedeflemektedir.
Bu araştırmanın nihai amacı ise, TAJ’ın Sektör ihracatını geliştirmesine,
Üye firmaların ihracat faaliyetlerinde rehberlik yapmasına, ve
Uluslararası rekabete karşı Türk üretici ve ihracatçılarına yol gösterici stratejileri oluşturmasına
yardımcı olacak güncel ve stratejik bilgiler sağlamaktır.
MASTER PLAN* Mevcut durum tesbiti* Misyon, amaç, hedefler* Strateji & yapılanma* Performans değerlendirme
SEKTÖR ENVANTERİÜretim & dağıtımın yapısı
*İşletmelerin yapısı, niteliği* İşletmelerin sayısı, yeri*Temel sektör verileri*Sektörel ve kurumsal planlar
RAKİP/HEDEF ÜLKE ARAŞTIRMALARI
*Sektör plan ve politikaları*Marketing/ promosyon/ ihraç uygulamalarıKamunun rolüDiğer veriler
İHRACAT STRATEJİ PLANI*Mevcut durum tesbiti*Rakip/hedef ülkeler analizi* Misyon, amaç, hedefler* Pazarlara giriş eylem planı*Performans değerlendirme
PORTER’İN 5 GÜÇ MODELİ*Türk pazar yapısının diğer unsurları*SWOT ve rekabet üstünlükleri analizi
Geribildirim:Paydaşlarla workshoplarTAJ geribildirimi / onayı
Alt projeler:Hedef pazarlar stratejileriPazara giriş eylem planları Müşteri ihtiyaç & değer analizi
PAZAR HEDEFLİ ÜLKELER
TÜRK CUMHURİYETLERİ
KUZEY AFRİKA ÜLKELERİ
ÇİN
RUSYA
İTALYA