Download - Vladari iz senke - Tom I -Dejan Lučić
Copyright © ^ejaH JlyHiih, 1994 Copyright © 2011 3a obo JGflaite, JlArYHA
Peu;e3eHTM OpeaepMK Eihtoh
flparoni KanajMh
fla je flejan JIynuh amepuHKU uucau, wezoe pouan Bnaflapn M3 cemce 6u uoctuao, tupeHytuaHHO, mjeehu čectucenep y qoMeny uonutuuHKO-očaeemtuajHe faction-fiction iieKtuupe mupoM CA/j u wuxoeux Kononuja.
Pei^ememu flpazoui Kanajuh uucnunau, u zeoUonutuunap
7
C A A P ^ K A J
nPM nPEM A ATEHTATA: KAYPMH MOPA flA YM PE!.............9
innMJYHCKA M ArM JA................................................................... 64
ACACMH HA M Y K A M A ...................................................................80
HMin'REK.E OEABEIHTAJHE M PE)KE........................................89
HMKBMflALJMJA flBOCTPYKOrArEHTA IHAHflOPA BAHMHTA......................................101
KOHTAKT CA PE3MflEHTOM KrB-a Y OPAHKOYPTY . . 1 1 8
TAJHM flOCMJE:KAKO JE OPAEbO TVTjMAH 3ABPBOBAH 3A BHfl.............132
BHfl BPA'RA f ly r MA7ITEIHKMM B M T E 3 0 B M M A .............193
flPyrA HO'R CAC7iyinABAH)AyXBAREHOr mnMjyHA: CMOHCKM nPMOPA T ............ 212
BMHflMIHEBA TOPKA PA3MMIH7LAH)A................................230
AHAPM y BA3M HA KO nAO H M Ky ......................................... 248
XPBATCKA 3AMKA KOfl yflBOPA .............................................265
BM3AHTMJCKA MrPA nOKBAPEHOCTM .............................275
MHOMTITPAIJMJA MMIHE MAPMRAyX fl3 -M M H X E H ............................................................................ 296
8 f l e j a H J l y ™ h
KPTMUA Y HEMAHKOM B Y H flE C B E P Y ................................318
CHMKA CA JEIbUMHOM M KPABHyKOBO nMCMO. . . . 336nPOMOLJMJA HA BETOBEHni[AD;y.............................. 342
TAJHA BEHEPA HALJMCTMHKOr K P y r A .......................349
HEMIJM CyMEbAjy flA MM JEnOflMETHyT AMEPJ/RKM IIinM jyH .............................. 385TAJHM LJEHTPM MO'RM nPMnPEMAjy CMEHy KHAycy HOJMAHy, nPBOM OOMD;MPy ByHflECBEPA. 391
BPBOBAK.E 3A B H fl......................................................................... 396
KMflHAnOBAftE HA)KHOr C M H A.................................413
nPMITPEMA ATEHTATA: KAYPMH MOPA ftA YMPE!
CaflMK Xa(|)M3 je nonaKO pacKnanao cboj OMMibeHM nMinTOib, 6epeTy KanM^pa 5,6 ca ayroM u;eBM. Ilorjieflao je no xoTe/iCKoj co6m na je pacKnonzbeHe flenoBe, yMOTaHe y neniKMp m M36pM- caHe, OflHeo y KynaTMjio m CTaBMO nofl M/ia3 Bpyhe BOfle, Koja je yHMinTaBajia TparoBe OTMcaKa npcTMjy.
I^pKBeHO 3boho ra noflceTM ^a je y pMMOKaTonMHKoj MTa- nMjM, y BapMjy.
, I (o k j e B O fla rp ro zb M jia y 6 o ra T O M M 7ia 3 y n y H e h M ziaB a 6 o ,
C a flM K X a (j)M 3 naraHO n p n f je mbmu;m n p o 3 o p a m p a 3 M aK H y H aB y-
n e H y 3 a B e c y TeK to t im k o ^ a n p 0 M 07 iM n 0 /i0 BM Hy 7iMii;a m je flH O
o k o . I I o i i i t o j e naacibMBO o c m o tp m o y ;iM u ;y M cn o fl c e 6 e, H a i t e r o -
b om nMu;y O fljeflH O M 3 a n r p a 0CM ex: , ,X o h y jm M Ka^a M o h n ^ a c e
o n ycT M M ?“ I I p e n o 3 H aB ao j e y c b o m n o H a in a ifc y n p 0 (|)ecM0 Ha7iH e
fle(|)opM au;M je. C xB aTM B iiiM # a M naK H e n o c T o je p a 3H0 3 M 3 a H a n e -
t o c t m 0 6 a3pM B0 CT, LiiMpoKMM n o K p e T M M a p y K y p a 3 M aK H y 3 aB ece.
Y co6y rpyHyme CBeTnocT m npauiMHa ca 3a^>yn>aHMx xoTen- ckmx 3aBeca. Ca^MK ce HaMpniTM, 3aKainiba, otbopm npo3op m 3aTBopeHMx OHMjy none naraHO ^ a yflMine mmpmc nyKe. HaM ax oceTM KaKO My ce CMMpyje cpu;e, nonyniTa npMTMcaK, a cnaTKa
10 flejaH Jly™ h
HaneTOCT pacTe y rziaBM m pyKaM a, AflpeHaziMH ce p a cy n o
Te/iy... Kohm ko nyTa je OBaKO naraHO, pamMpeHMx H03flpBa,
flMcao m neKao ^a ce CBe y H>eMy cmmpm, npe Hero ih to noByne
o p o 3 ... IlM caK 6po fla KojM je ynpaBO ynji0BZbaBa0 OfljeKHy Kao
nyu;aHj y CaflMKOBoj raaBM. O h otbopm ohm m npMMeTM KaKO je
u;ejia co6a McnyHjeHa napoM M3 KynaTMjia. IloTpH a m floxBaTM
ap)TM neniKMp m 3aTBopM Bpenv c/iaBMHy. Bazba/io je caneKaTM
aa ce rBO)Kf)e 6ap Ma/io pacxnaflM.
Hob nncaK n0H0B0 flOBeae Ca^MKa ^o npo3opa. IlocMa- Tpao je BpeBy, TaKO yo6MnajeHy 3a nyHKe rpaflOBe. Bm^mk My ce yHMHM HeKaKo npeiHMpoK. CTa^e #a rneaa Ha CBe CTpaHe, to tobo yHe3BepeHO. Ofl CBe Te nmpMHe none ^a My flo6yje y cnenooHHMu;aMa. 3aTB0pM0 je ohm m oflMaKao ce o^ npo3opa.
Iloc7ieflHjMx neTHaecT roflMHa 3a H>era cbct MMa o6jimk m 6ojy caMO aKO je C}OKeH m ypaM^>eH y OKpyraMHy CHajnepa. Mef>y npM- 6opoM 3a nMHHy xMrMjeHy Ca^MK Hatje ManM CHajnepcKM flornefl- CMTHMu;y Kojy hocm Kao ycnoMeHy Ha npBM 3a^aTaK KojM je o6a- bmo y cjvpaGu np0(|)ecM0HajiH0r y6nu;e TypcKe TajHe no/iMu;Mje. r neflajyhM Kpo3 OBy HapoHMTy BpcTy BM3Mpa, Ca^MK je Morao ^a ce KOHu;eHTpMiHe Ha CBe oho ihto Bapn hmhm y3aBpe;iOM MTajiM- jaHCKOM 7iyKOM. „HMinaHMo” je 3aHMMibMBe rpafjeBMHe, Hocane, MopHape, 6p0fl0Be... OfljeflHOM HaHMinaHM, Ty 6nM3y, npM/iMH- ho pa3ro/iMheHe Ha6yjane »chckc rpvflM. HacMeja ce m noflM*e ^yp6MH Ka 7iMLi;y >KeHe. OHa ra je rneaana npaBO y ohm HyflehM My ce CBaKMM CBojMM n0KpeT0M. 36yiieH, oajio^km HMinaH m none fla 3aTBapa npo3op. ,I[o itera flonpeme rpfliie, ncoBKe m npeTiie Koje Myje flOBMKMBana Ofl^MjeHa aceHa. Bnme o^ cnaflOCTpamha Koje je Morno ^a My npy3KM BpeMe np0BefleH0 ca nyHKOM npo- CTMTyrKOM, CaflMK je )Kejieo aa 6yae caM, aa ce npenycTM 0H0j HapoHMToj je3M, MCTOBpeMeHO npo^KeToj CTpaxoM m 3a,a;0B0Jb- ctbom. Ta noce^Ha BpcTa y>KMBaiia aojia3Mjia je OTyaa mra je 6am oh M3a6paH aa, y MMe flp*aBe, M3Bpnm onepau;Mjy o Kojoj MamTa CBaKM np0(|)ecM0HajiHM y6Mu;a - ATEHTAT.
Bnagapu U3 cenxe - I u i o m 11
Y36yl)eH o bo m MMinzby, Ca^MK oceTM KaKO M y ce iim p e
3eHMii;e. MaxHMTO floxBaTM ^ocM je >KpTBe m none ^a ra HMTa
Kao fla ra npBM nyT bm^ m . .DjMcao je y KpaTKMM y^McajMMa m
oceTMO KaKo je je3a, y TpeHyTKy, npepacna y apxTaj, Ka^a je
npoHMTao MMe )KpTBe: C/io6oflaH MMnoineBMh.
12 flejaH Jly™ h
f la 6m cmmpmo Ha6yjaziy HaneTOCT, Ca^MK floxBaTM cyB neniKMp m n pe6pn ca flenoBe pacKnon^eH or nMiHTon>a, ao6 p o na3ehM ^a He ocTaBM HeKM hob Tpar n p c™ jy Ha rnaTKOM MeTa/iy. 3aTMM o6pMcaHM MeTan CTaBM y nanMpHaTy Kecy 3ajeflHO c neniKMpoM. L[eo Taj naKeTMh, KojM My BMine HMje 6mo noTpe6aH, Ca^MK je HaMepaBao # a 6au;M y o tb o p 3a KaHanM3aii;Mjy.
JlaraHMM noKpeTMMa, Kao ^a ce cnpeMa 3a cn aB aiie , a He 3a y6MCTBO, CaflMK Xa(|)M3 ce BpaTM ^o KpeBeTa m none ^a npe/iM- CTaBa flOCMje KojM My je cnpeMMO HanoroflaBau;.
O K p eH yo je CTpaHy Ha Ko jo j je 6mtio h cko tim ko (|)0T0rp a -
4)Mja npeflce flH M Ka C p 6 n je Ha6aBibeHMx M3 h ob m hckc apxM -
Be. Y jeflHOM npaBoy raoH M Ky Hana3MjiM c y ce jimhhm noflau;M
C / io 6oflaHa M M nom eB M ha y KojMMa je nM cano #a je pofjeH 20.
aB rycTa 1941. y IIo)KapeBu;y, ^a M y je M ajKa 6tvia yHMTeibMu;a
(KOMyHMCTa), OTau; ynMTezb BepoHayKe,* ^a je o )K e iieH M n p -
jaHOM M apKO BM h, a a MMa h e p K y M a p n jy m CMHa M a p K a , #a
)KMBM Ha ,n jeflM Iiy...
CaflMK OKpeHy CTpaHy m Hanfje Ha nacyce o HaBMKaMa. T y je
nMcano ^a ,,MeTa“ bohm u;Mrape, m t o xo/iaHflCKe m Ky6 aHCKe...
OBaj noflaTaK ra noflceTM Ha OMflena K acrpa , Kora je IJ M A
noKymazia a jiMKBM^Mpa TaKBMM a ™ cmptohochmm u;MrapaMa.CaflMKOB nornefl npefje Ha nornaBZbe o o6e36ef>eH>y. HeKO
M3 Beorpafla, ko je 6 mo y TMMy 3a npMnpeMy, TOMe je nocBeTMO flocTa na^cifce.
np0(|)ecM0HajiHM y6Mu;a je CBojMM u;phmm OHMMa ynMjao CBaKM pefl HacTojehM ^ a ra MeMopMine ^ o TaHHMHa. 3H ao je MMeHa cbmx zbyflM M3 o6e36ef)eH>a Kao m h>mxobc jimko- Be. CeHTa My je 6mo flOflaTHM M3a30B. T o r HOBeKa xTeo je
* HeTa*iaH noflaTaK flocMjea TypcKe TajHe nonMi[Mje. OTaij Gio6oflaHa MMHomeBMtia 6mo je npocjjecop y cpe H>MM-uiKOJiaMa y MecTMMa BepaHe, no^ropMi[a, BaH>anyKa, oneT noflropMi[a. flMnnoMMpao je Ha TeonouiKOM m <J>mho3o4)ckom <J)aKyj[TeTy y Beorpa^y npe flpyror CBeTCKor paTa.
Bnagapu U3 cenne - I mou 13
fla „M 36pnine“ 3ajeflH0 ca „m c to m ". 3an iT 0? T o HMje yMeo fla o6jacHM. Y CaflMKy Xa(|)M3y, MaKO je ay ro 6mo Ha o6yu;M, ocTano je HeniTO MepaKHMjcKO, nycTO TypcKO, h ito ce pa^M M3 flepTa, a He 36or pe30Ha.
CaflMK 0 KpeH y tim ct m o 6 paTM na>KH>y Ha fleTazb KojM je
noflByKao: „M eTa“ MMa BMine ayT0 M0 6 M/ia. 3 a CBaKOflHeBHO
ofl/iaaceibe Ha n oca o kopmctm Be/iMKe yM noBe M ep ije flece m,
n 0 BpeMeH0 , TereT MeTanM3 MpaHe BMB-e Knace 7, anM ca pa 3 -
timhmtmm perMCTapcKMM Ta6 /iMLi;aMa. K a^a je noflB/iaHMO Taj
fleTan>, Ca^MK je noMMC/iMO ^a o 6e36ef>eH>e Bep0 BaTH0 kopmctm
TaKTMKy 3BaHy „m aK a“ , Koja 36yifcyje CBe noTeHii;MjajiHe aTeH-
TaTope. IleT ayT0 M0 6 M/ia y m cto BpeMe KpeTano je M3 TanKe A, a/iM y pa3/iMHMTMM npaBu;MMa, TaKo ^a noTeHu;Mja7iHM aTeH-
TaTop HMKa^a He 3Ha y kom ce B03M/iy Ha/ia3M „M eTa“ . 3 6 o r
M0 ryfiH 0 CTM n ocT o ja ita „KpTMii;e“ y n p 0 T0 K0/iy, m e(|) Ka^MHeTa
6m 3aKa3MBao cacTaHKe „M eTe“ y m cto BpeMe Ha pa3HMHMTMM
MecTMMa. TaKO je „MeTa“ 6 M/iayBeK n o^ # y 6 oKMM noKpMBaneM,
jep ce HMKa^a HMje TanHO 3Hano m e he aofiM m Ka^a.
CaflMK Xa(|)M3 3aTBopM (|)acu;MK7iy m nou;ena je Hano/ia, a
OHfla ce carHy m M3Byne ayranaK TaHaK ConuHženoe KyxMH>CKM ho^c M3 (|)yTpo7ie Ha n0TK0/ieHMu;M. Pl3 nou;enaHe (|)acu;MK7ie Mcnafle 4)0T0rpa(])Mja, mTO Ca^MK m He npMMeTM. CBa it e r o -
Ba na^ciba 6eme ycpeflcpef>eHa Ha 6p m tk o c t ne/iMKa KojM je naraHO OKpeTao y pyu;M yacMBajyfiM y KpaTKMM 0fl6/iecu;MMa cyHu;a Koje ce oa^Mja/io o caMO cchmbo m 3ac/ienzbMBa7io ra.
Y36yf>eH m Bpeo, Ca^MK npMCnoHM xnap;aH MeTan Ha Heno na
ra naraHO npeKO c/ienooHHMu;a m o6pa3a npMByne ^o ycaHa Koje cy ropene.
I l 0 KpeT0M KojMM BepHMK u;e;iMBa KpCT, CaflMK McnpaTM
cenMBO ca CBora nMu;a m cra fle #a pe>Ke npoHMTaHM aocMje.
Ilpefl ifcMM ce y TpaKe npeTB0 pM0 jeflaH ibyflCKM >kmbot.
Kao aa cnyiiiTa npax y ypHy, Ca^MK McnyHM xoTe/iCKy Be-u;e
iij ozb y napHMfiMMa xapTMje. Jom TpeHyTaK je rneflao y Tyxpny,
14 flejaH Jly™ h
Koja je TaKo caMO 3a itera MMana 3HaHeiie m CMMcao. IIotom
ziaraHO noflM^ce pyKy c mctom ohom CMrypHomhy c KojoM
noBnaHM opo3. .. Bop;a oflHece CBe.
Y TpeHyTKy Ka^a je Bpahao ho>k y (|)yTpojiy Ha neBoj noT-
kohchmijm, CaflMK npMMeTM KaKo ra, caKpMBeHa Mcnoa CTOna,
rnefla npaBO y ohm m CMeje My ce )KpTBa. Ca^MK 3aycTaBM ho>k
ycpea noKpeTa...
JIoBau; m noBMHa ohm y ohm... Hmhmho My ce ^ a Beh nyje m CMex Tor caMoyBepeHor, 3afl0B0ibH0r HOBeKa. K an 3Hoja ca y6MHMHor Hena na^e Ha neno )KpTBe m none ^ a kjim3m no rnaT-
Koj noBpmMHM nanMpa. Ca^MK je npaTMO iteH nyT CBe ^o 0H0r
ocMexa KojM My ce ca^ yHMHM HaflMeHMM m npeTehMM. CMejao My ce y nMii;e!
T a MMcao OTpe3HM CaflMKa. PyKa My 3a^pxTa npBM n yr y )KMBOTy m, yMecTO paBHO y KopMii;e, ho)k 6e36o/iHO, Kao )KM7ieT, 3aKaHM KO)Ky m 3acene je.
yMecTO y Hory, Ca^MK nornefla 4)0T0rpa(|)Mjy c Koje cy ra (J)MKCMpa7iM yKoneHM nor/iefl m ocMex. C/iMKa HaMax o^CMBe, CMex npepacTe y rpoxoT, a Ton/ia KpB Koja ce pa3/iMBa7ia no ho3m vflapM y raaBv.
- PaHMO cm Me! nnaTM hem ! - npou;eflM Kpo3 3y 6 e Ca^MK,
o 6 pahajyhM ce 4 )0 T0 rpa(|)MjM Kao >kmbom CTBopy. Mcu;enKa je m
3ana/iM y neneibapM . IIjiaM eH ce yracM m Ca^MK npMMeTM KaKO
Ha 3rapM m Ty CTojM napne ca cbmx CTpaHa H arope/ior n a n n p a m
Ha iieM y HeyHMiiiTMB m u;MHMHaH ocM ex )KpTBe.
„K aK aB 7im je o b o npefl3H aK?“ , noMMCziM y3HeMMpeHa, p aiteH a 3Bep y y6Mu;M, cnpeMHa Ha CBe. „IIoTpa^CMhy MMp y A n axy“ , 0fl/iyHM Ca^MK m none m m p h m m , ycnopeHMM noKpe- TMMa a a K naiia .
JJo rn ao je TpeHyTaK ^ a KpeHe. rioH eo je ca co6om MaziM KO(|)ep m nanMpHaTy Kecy ca pacKnonzbeHMM nMmTOibeM, Kojy he 6au;MTM.
Bnagapu U3 cenne - I u i o m 15
Y 3eMji>y Kaypa CTnhn he ca caMO ^Ba opy>Kja, o6mhhmm
KyxMH>CKMM HO)KeM (Ma,a;a je t o 6mtio npoTMB npaBM/ia) m tmnu- 6apcK0M 6pojaHMu;oM HaHM3aH0M Ha CBM7ieHM rajTaH. CBe
ocTano HeKano ra je y Beorpaay Beh npMnpeMibeHO.Ha peu;enLi;MjM xoTezia Fpange, XacJ)M3 CaflMK je nziaTMO
panvH m flao HanojHMu;y, hm bctimkv hm Manv, KaKO 6m h ito
Maite ynao y ohm nopTMpy, Bece/iOM CMu;M7[MjaHu;y. Y3eo je
nacorn m KpeHyo y rpa,i];cKy BpeBy. Kece c nMiHTOibeM OTapacMO
ce npomaBiHM Kpo3 napKMHr m rypHyBiHM je y chmbhmk. Bo^a
je yHMHMjia ocTano.Ao noziacKa TpajeKTa H>eeoui ocTazio je oko caT BpeMe-
Ha. np0(|)ecM0HajiHM y6Mu;a Xa(|)M3 Ca^MK peiHM ^a ^eo Tor BpeMeHa mckopmctm y pyTMHCKOM M36eraBaH>y eBeHTya/iHor MTaziMjaHCKor noziMu;MjcKor (J)jiacTepa. MsaniaBiHM ca nap- KMHra 3aycTaBMO je TeK Tpehn TaKCM, npBa flBa je nponycTMO- KaKO je yHMO Ha o6yu;M y CA,n|, a ymao je TeK y OHaj KojM My je M3rneflao HajMaifce cyMiiMB. Bmo je to hckm CTapM pmtmo, HMjeM B03any je HapeflMO ^a ra noBe3e y cynp0TH0M npaBu;y. Xa(J)M3 je 6mo 3afl0B0ZbaH, hmko HMje Tor TpeHyTKa M3Beo cnMHHy onepau;Mjyy Yjimu;m KaByp y Bapnjy. Bo3anyje peKao fla bo3m flo u;eHTpa, a Ka^ je cna3MO po6Hy Kyhy, HapeflMO My je aa CTaHe. IljiaTMO je, mmpho yinao y po6Hy Kyhy, carHyo ce Mel)y Te3re, npaBehM ce ^a Be3yje nepTne, m Kao Myiia M3neTeo Kpo3 apyrM y/ia3 Ha ynMu;y. OBa floaaTHa Mepa 0npe3H0CTM „OTKaHM/ia' 6m CBaKor ko ra je Moacfla npaTMO. YTpHao je y rpaflCKM ayTo6yc, He npoHMTaBiHM Ky#a m^e, m CMinao Ha apy- roj CTaHMu;M ca tommjiom jby^M m )KeHa KojM cy ce ynyTMjiM Ka u;eHTpy. Mel)yH>MMaje 6mo HeBMfljbMB. IIohobo jey3eo TaKCM, 0B0r nyTa 3a npMCTaHMniTe.
BejiMKM 6ejiM 6p0fl0BM cy ra pa^OBajiM jon i o^ aeTMiiCTBa. IlpoiH ao je naconiKy K0HTp0Jiy. MTajiMjaHM cy ra caMO MpKO norjieflajiM, y3ejiM naconi, o^HejiM ra y Ka6MHy m n o o ie flBa,a;eceT
16 f l e j a H J l y ™ h
ceKyHflM 3ap;p>KaBaH>a no>Ke;ie;iM My cpehaH nyr. Ca m hoihtbom
IlpHoropau;a KojM cy Bjsam Kece nyHe po6e 3a rnBepu;, Xa(|)M3 CaflMK ce noneo Ha na/iy6y 6poaa. Ilpefl iiMM je 6mo nyT o^ OKO OCaM CaTM HohHe BO)KIie.
OflpeflMHM cy My 3ao6M/ia3Hy pyTy nyTOBaifca ^o Beorpaaa:
npeKO Knnpa m PlTaziMje, 3aTMM TpajeKTOM npeKO JaflpaHa,
na ayT0M0 6 M/i0 M ^o IIoflropMu;e. fla hm je to 6mho flOBOibHO
fla canyBa aHOHMMHOCT? Ilaconi m nocnoBHa nMCMa 6 mhm cy
caBpmeHO (^ancM^MKOBaHM. M^e My HapyKy m okohhoct #a je
y Bochm nonejio KOMemaifce.
Y 3 ^M KpeTa, KojM Beh #Ba Meceu;a nnaHMpa aTeHTaT y B eo-
rpaay, aKu;Mja He 6m CMena ^a OMamM. PlnaK, ^ o k je TpajeKT
ceKao y 36ypKaHy noBpmMHy Mopa, occtm o je HeMMp y y r p o 6 M,
HeKaKBO M em K o^ e ite m BaTpy Kao Kafl ce rnaflHa u;peBa McnyHe
jbyTMM aziK0X07i0 M. J\a. ziM je t o CTpax mjim oceh a ite rafl^MBOCTM
mTO Ofl/ia3M y 3eMiby Kaypa, KojM cy HajropM o^ cbmx HeBep-
HMKa? Hmhmho My ce o 6 oje.
Bmcok je 6e3Mano 180 u;m, npaBM/iHMx u;pTa nMu;a, Heyna- flibMBO OfleBeH, CMMpeHMx noKpeTa - TMnMnaH 6m3hmcmch m3 McTaH6yzia, KaKO je m nMcano y iteroBMM flOKyMeHTMMa. JeflMHy cnoibHy KapaKTepMCTMKy Koja 6m Mor/ia ^ a npMByne HenMjy naacifcy - 6pa^y MyyaxeflMHKy - yKH0HM0 je jom npe TpM Mece- u;a. BaacHO je 6mho oh o mTO ce tojimm okom He bm^m, oh o mTO
je y iteroBOM cpu;y - Bepa y A/iaxa! Bnm e Hero o6ehaHM HOBau;, t o ra je ocokohmjio ^a npMXBaTM 3aaaTaK. Oh, Ca^MK Xa(|)M3, y6nhe Czio6oflaHa MM/iomeBMha, Tor Kayp6amy Cp^Mje, m TaKO
noMohM CBojoj ca6pah n y Bochm.PofjeH y CKoniby 1956, y HapnmjM je Beh Kao ^eTe yno-
3Hao TaMHe CTpaHe CMBOTa. PoflMTezbM cy My eMMrpMpa/iM y Typacy KacHMx me3fleceTMx roflMHa. VLMjhnm, 0M0ryhM/iM cy My fla y McTaH6y/iy 3aBpmM eHrnecKM KO/iey, a oh je 6mo
flOBOibHO 6ncTap m npoMyhypaH ^a npMByne na)Kiiy TypcKMx
Bnagapu U3 cenne - I mou 17
bo_)hmx o6aBeniTajau;a. I lo a ie ochobhc o6yKe nocnajiM cy ra Ha cneu;Mja7iM3aLi;Mjyy AMepMKy. YcneiiiHO je CTapTOBao: npM- Kynzbaifce o6aBeniT eiia o fle/iOBaiiy JepMeHa (y CjeflMiieHMM ,D|p)KaBaMa 6mjio mx je BMine Hero y T ypcK oj), a 3aTMM TMxa jiMKBMflau;Mja jeflHor iiMX0B0 r nMflepa. Bmjio je to tck kojimko fla o n p o 6 a pyKy.
M aniTaflaje HaynMO y TpeHaacHMM u;eHTpMMa L[MA, npaBy o6yKy je ao6mo tck Ka^ ce BpaTMO y Typacy.
Jorn ofl BpeMeHa Ka^a ce M0flepHM30Ba/ia y Hmau yiequž, hobm pefl, noneTKOM fleBeTHaecTor BeKa, Typaca BojcKa je pa3BMja/ia CBojy o6aBeniTajHy cnjya6y. Y HOBMje BpeMe to ce M3HeflpMjio y TajHM u;eHTap 3a „KoopflMHau;Mjy m cneu;MjajiHe MMCMje“ (KMCM). Ca CBojMM noneTHMM mck^ctbom, 3HaifceM CTpaHMx je3MKa m Hen0K0Jie6jbMB0M BepoM y Ajiaxa, Ca^MKje 6mo M^eajiaH KaHflMflaT 3a KMCM.
Y 6apaKaMa nopea peKe KM3Mji-MpMaK, MHCTpyKTopM cy nocjie rnecT Meceu;M ctbopmjim o^ Ca^MKa „caBpmeH MaTepM- jaji“ . Iloce^HO cy i chmjim iteroBO ao6po oko m choco6hoct ^a noroflM rojiy6a y jieTy.
n o H a j io r y CB ojM x ine(|)OBa, n p B e 3 aaa T K e je 0 6 aBM0 y EBpo- nM . T o k o m H e n iT O B M in e o ^ o c a M r o f lM H a M M a o je 3 a fla T a K
f la jiM K B M flM pa n e T o c o 6 a : n e m pu n y T a je y c n e o , a je flH O M je >KpTBa y M a K jia .
Bmo je to flo6ap 6njiaHC y nopef)eH>y c ynMHKOM hckmx iieroBMx KOJiera. Ka^ ce caMO ceTM onepau;Mje A jim Arye!
„MaMjia3, Taj Arya, y 0fljiyHH0M TpeHyTKy pyKa My je 3a,a;px- Tajia. MeHM, CaflMKy, to ce Hehe floroflMTM Ka^ Kpo3 MymMu;y 6yfleM yrjieflao jiMu;e C jio6oflaH a M njioineBM ha, Hap0 HMT0
ocMex, HapoHMTO o c M e x ...“ , pa3MMinjbao je XacJ)M3. K a^ ce TpajeKT Beh 6mo hpm6jim)kmo KonHy, Xa(|)M3 Ca^MK, ocjioifceH Ha o rp aay floifce najiy6e, HeoneKMBaHO M3a CBojMx jiefja 3any Ha eHrjiecKOM:
18 flejaH Jly™ h
- M3bmhmte, 3 H aTe 7im H euiTO o ijapM HCKOM n o c T y n K y ?
IIpB M n yT caM y Jyroc/iaBM jM ...
CaflMK ce Harno 0KpeHy0 m Harnao jiMijeM y jiMu;e c aeacMe- KacTMM HOBeHyjbKOM y KapMpaHOM caKoy. rElyTKe ra je OflMepMO flOK cy My ce y rjiaBM pojMjie mmcjim. Heno3HaTM je npeTno- CTaBMO fla oh 3Ha eHrjiecKM. 3aniTO? OTKya ^a ce 6am iieMy o6paTM nopea aeceTaK apyrMx nyTHMKa Ha najiy6M?
OfljiyHM0 ce 3a HeyrpajiaH oflroBop:- Do not speak English... N ot understand...- Sorry! - 0flr0B0pM0 je Heno3HaTM m >KypHO ce yaajbMO.3a TepopMCTy ce HMiiiTa He florafja cjiynajHO. IIpaTMO je
norjieflOM Heno3HaTor y KapMpaHOM JKaKCTv KaKO ce vaajbaBa najiy6oM m nMTao ce ^a jim je to hckm 6e3a3JieHM TproBanKM nyTHMK mjim HenMjM areHT ca 3ap;aTKOM ^a ra MfleHTM(|)MKyje? Hnje Moryhe ^a My je hcko Beh Ha Tpary!
McKpu;ao ce y B apy 6e3 npo6jieM a. IIpeM a njiaHy Tpe6a ^a ofle flo napKMHra xoTejia Azaea, KojM je CTOTMHaK MeTapa o^ jiyKe. HeKajia ra je 6ejia Ma3^a ca HMKiimhKOM perMCTpau;MjoM, nyHMM pe3epBoapoM 6eH3MHa m KjbyneBMMa cnpeMHMM 3a CTapT. JlaKo jy je npoHamao. C eo je y ayTO m m3 KaceTe M3Ba- flMO Many ca MTMHepepoM ^o IIoflropMu;e. Bmjio je 8.30 yjyrpy.
Ilocjie caTa BO)Kiie no jyrapifceM cyHu;y CTMrao je ^o pac- KpcHMu;e Mcnpea IIoflropMu;e. Ty je yi7ieflao ayT0-CT0nepKy, 3roflHy u;ypy, Koja je flMrjia aecHy pyKy c nem pu Mcnpy>KeHa npcTa m caBMjeHMM najiu;eM, 06pHyT0 o^ 0H0ra hito pa^e npa- bm ayT0-CT0nepM. Bmo je to 3HaK npeno3HaBaH>a. Ha ce6n je MMajia u;Mu;aHy xajbMHy flpenaBMx 6oja, Bajb^a #a 6m je jiaKine y0HM0. 3aycTaBMO ce 6am nopefl ite.
- Mojimm Bac, MfleM y noflropMu;y. Mo)KeTe jim a Me noBe3eTe?- Ca 3afl0 B0 JbCTB0 M, rocnof)Mu;e! - 0 flr0 B0 pM0 je Ha cpn -
ckom m otbopmo BpaTa. JJok je aeBojKa y jia3Mjia y Kojia, Ca^MK
HMje Morao ^a He npMMeTM iteH e KpynHe flojKe m n o 3aMamHy
Bnagapu U3 cenne - I mou 19
3aflH)MLi;y. CeTno ce jiyMKe npocTMTyTKe m ynyTno fleBoju;M ocMex kojm OHa HMje Morna # a pa3yvie. Kafl je 6mo Ha 3aaaTKy, HMcy flO/ia3M7[e y o63Mp 7i>y6aBHe aBaHType. TaKO je o6ynaBaH y IJMA.
HaBp7ba7iM cy ^ ok CTonepKa HMje peK7ia 7i03MHKy K oja je noTBpf)MBa7ia iteH MfleHTMTeT, y (|)opMM Heo6aBe3Hor flMjajiora:
- llMaTe 7ieny hM7iM6apcicy 6pojaHMii;y ca cbmjichmm rajTaHOM.Xa(|)M3 CaflMK nor/iefla Ha KaceTy CBoje Ma3fle r^e je 6Mjia
6pojaHMu;a m 3aK7bynM ^ a fleBojKa HMje Mor7ia tck TaKo ^ a 3aK7byHM fla je OHa noBe3aHa cbmtichmm rajTaHOM, TpaflMu;MO- HajIHMM TypCKMM OpAOKjCM 3a JIMKBMflaifMjv.
Ilo rjie flao je fleBojKy naacjtMBO m Majio ycnopMO BO^ciby. OHa ce yo36M7bMjia m peKjia:
- Kafl CTMrHeTe y Beorpafl, OflceflHMTe yxoTejiy MniuepKOH- muHeHulan. Mcre BenepM 6yflMTe y x0TejiCK0M Ka3MHy M3Mef)y jeflaHaecT m noHofiM. TaMO he Bac KOHTaKTMpaTM h obck ca KOfl-MMeHOM 0MKpeT!
- KaKo? He no3HajeM ra, HMKa^a ce ca hjmm HMcaM cpeo.- O h no3Haje Bac! Ka^ nyjeTe ^a Bac hcko M3a BamMx jiefja
caBeTyje: „CTaBMTe Ha u;pBeHo“ , t o he 6mtm 0M KpeT. Bm 3HaTe
o neM y je pen. O h he Bac o6aBecTMTM o fleTajtMMa m CHa6fleTM
noTponiHMM MaTepMjajiOM Ha jiMu;y M ecTa... O B^e MO)KeTe #a
CTaHeTe ^a M3af>eM.
CaflMKXa(|)M3 3aycTaBM Kojia. fleBojKa ra HMje hm norjieaa- jia, Y3flaxHyo je y6au;MBiiiM y npBy 6p3MHy. Bmo je >Ke7baH )KeH- CKor Tejia. HeniTO raje KonKajio. Ko je Ta fleBojKa? MycjiMMaH- Ka onceflHyra mp>kh>om npeMa Cp^MMa mjim hckm 6eji0CBeTCKM 4)yK0in KojM o6aB7ba cm thc nocjiOBe 3a HOBau;? Ta^a 6m Morjia aa MMa flBa nocjioflaBu;a... ca cynpoTcraB7beHMM MHTepecMMa.
CTMraBiim y IloflropMu;y, y3eo je co6y 3a jeflHy Hoh y xoTe- jiy Upna Fopa. Pynao je y x 0TejiCK0 M pecTopaHy m 0flMax ce noByKao y CBojy co6y. Bmo je BeoMa yMopaH m 6p30 je yT0Hy0 y ay6oK caH.
20 flejaH Jly™ h
ripeMa y T B p f > e H O M n z i a H y n y T 0 BaH>a, ofl n o f l r o p M u ; e 3 0
B e o r p a a a T p e 6 a/io ^ a k o p m c t m }Kejie3 HMLi;y, # a 6 m 6 m o M a f t e
y n a f l i b M B m a H e 6 m M M a o n p o 6 j ieMa o k o H a 6 a B K e 6 e H 3M H a 3 a
K o n a . C n e f l e h e r j y T p a fl0 r0 B 0 p M 0 ce c h o b c k o m H a peu;enLi;MjM
a a C B o j y M a 3fly o c T a B M H a x 0 Te/icK0 M n a p K M H r y . B p a T M h e ce
3a H e a e z b y a H a , p e K a o je m f l M C K p e T H O M y T y T H y o H O B H a H M u ; y
ofl n e a e c e T flonapa.
- IIpMHyBajTe m m Kona. HyjeM ^a ce OBfle Kpaae.3 a HanojHMu;y K ojy je ao6m o, HOBeKje 6mo c n p e M a H a c n a -
B a Mcnofl HjMx!CaflMK Xa(|)M3 je KynMO KapTy npBe Knace, anM t o HMje 3Ha-
h m h o 7iyKcy3 y B03y KojM je noBe3MBao L[pHy Topy ca B eorpa- flOM. B 03 je 6 m o n p i b a B m y HjeMy je 6n.no yscacHO Tonno. JeaaH CTapau; ca 6pKOBMMa, Bep0BaTH0 npBo6opau;, HMje ao3Bon>aBao fla ce otbopm npo3op 36or npoM aje. HeKM MnaflMh KojM je ceo n op ea CaflMKa jeo je KyBaHa ja ja ca 6e/iMM jiyKOM m 3a/iMBao 3a/ioraje 7i030BaH0M. Y cK opo je 4>7iama Kpy^CM7ia no Kyney. MnaflMh je noKymaBao ^a ycnocTaBM flMjanor ca CaflMKOM, anM je OBaj t o M36eraBao npaBehM ce # a cnaBa, Ca^MK je CBe BpeMe ocehao OHy MCTy noTMyjiocT y yrpo6M Koja ra je MyHMjia m Ha TpajeKTy BapM -Bap.
B 03 je K /ionapao. PlMeHa CTaHMu;a CaflMKy Xa(]}M3y HMcy roBopMna HMmTa CBe ^o je^He - OTnpM/iMKe noc/ie neTMpM caTa BO)Kiie - Koja ce 3Ba/ia IIITPnLlM .
I I o K y m a o je # a y c e 6 n M 3 r o B o p M t o M M e n a M y je 3 By H a / i o
K a o , , C p n u ; M“. C T p e c a o ce!
y t o m nacy je 3anyo KopaKe y xoflHMKy m 7iynaibe BpaTa Kynea. M m h^t KacHMje nojaBMO ce yHM(])opMMcaHM nojiMu;ajau;.
- J I e r M T M M a u ; M j e ! - K p a T K o je p e K a o . J l M H H a 3 0 K y M e H T a
o c T a j i M x n y T H M K a , jeflHor CTapu;a m H e K e ) K e H e c a h e p K O M , c a M O
je O B n a i n n o rneflao. C i t e r o B M M n a c o m e M H M j e 6wio T a K O .- Ca^MK Xa(j)M3? Kvfla nyTyjeTe?
Bnagapu U3 cenne - I mou 21
- Y Beorpap;.- KojMM nOBOflOM?- TpryjeM , jy>KHO Bohe - 0flr0B0pM0 je CMMpeHO.
- X m. ,D|o6po roBopMTe cpncKM.- PofjeH caM y CKoniby.Ilo7iMLi;ajaLi; je K/iMMHyo r/iaBOM, Kao ^a je TaKaB o flroB op
oneKM Bao m, noczie K paTK 0TpajH 0r OKzieBaiia, BpaTMO M y
nacorn. TeK Ka^a je nojiM ijajau; M 3am ao M3 Kynea, CaflMK je
BMfleo fla cy y ite roB o j npaTitM flBojMu;a BojHMKa y MacKMpHMM
yHM(|)opMaMa. HeKanM cyyxoflH M K y. O TK ya ca^ ohm? JeaaH je
ap )K ao xeKnep, a Ha rnaBM je MMao 6epeTKy. ,IJpyroM, 3HaTHO
KpynHMjeM, Ha r/iaBM je CTaja/ia m y6apa, a y pyu;M je hocmo KanainiiMKOB. OflMepMHM cy ra MpanHMM norneflMMa.
Ka^a cy OTMin/iM y flpyrM BaroH, Ca^MK je ca onaKinaifceM
0flaxHy0. CKnonMO je ohm npaBeftM ce ^a apeMa, ^ok My ce y
rnaBM BpTeo 4)mjim CBera hito je npeTxoflM/io obom onacHOM nyTy m jorn onacHMjeM 3aflaTKy.
3a to BpeMe je y Beorpaay rnaBHM tcxhmhkm opraHM3aTop aTeHTaTa - o6aBeniTajau; ca koa-mmchom OMKPET, HepB03H0 ceaeo Kpaj Tene4)OHa.
OMKPET je 6mho jeflHO o^ MMeHa Koje je kopmctmo y Jyro- cziaBMjM. CBoje npaBO MMe Mca MyMny 0flaBH0 HMje nyo, MO*fla jorn M3 pa3flo6iba Ka^ je BMfjao poflMTeibe. 3a Kora je paflMO 0MKpeT, TeniKO ce mooio npeu;M3HO pefiM. HajTanHMjM OflroBop je 6mo: 3a CBoj 6aHKOBHM kohto! Kapnjepy je noneo Kao TepopMCTa Cueux 6yKoea, Koje je Herae neaeceTMx roflMHa MHMu;Mpajia IJMA Kao npoTMBTe)Ky kom^hmctmhkmm yn/iMTa- HjMMa M3 MocKBe. HejiMHHa flMCu;MnjiMHa, Mef)yTMM, 0MKpeTy HMje oflroBapajia. OcaMOCTajiMO ce nooie hckojimko roflMHa. )Kmbco je y XaM6ypry, r^e cy ra 3aBp6oBajiM jby^M M3 HeManKe o6aBeniTajHe cjiy)K6e ^a mnMjyHMpa CBoje 3eMjbaKe. IlpMXBa- tmo je to , 3a fl03B0Jiy 6opaBKa m pejiaTMBHO CKpoMHy cyMy
22 flejaH Jly™ h
MapaKa. Ka^a je yno3H ao CBoje KBa/iMTeTe m Ka^a ce OTpe3HMO,
n0HyflM0 je HeMu;MMa yc/iyre TexHMHKe npM pofle, Kao iiit o je
opraHM3au;Mja nMKBMflau;Mje nojeflMHMx ho jim tm h km x npoTMB-
HMKa mhm TepopMCTa, He caMO y HeM anKoj Hero m y EBponM.
CBoj bmcokm pejTMHr KOfl BH,Dj-a CTeKao je y o iy ra M a y McTaH-
6yny m AHKapM. Mef>yTMM, OMKpeT je )Kejieo #a nocTaHe MeHa-
Ijep aHTMTepOpMCTMHKMX M TepOpMCTMHKMX aKIJMja 3a CBe KOjM
cy 6 mhm cnpeMHM ^a nnaTe. YcnocTaBMO je n0H0B0 KOHTaKTe
ca AMepMKaHu;MMa. O bm cy ra je flH O M npM/iMKOM npenopynM -
7im MTanMjaHMMa. 3 6 o r CBera Tora 0M KpeT je ce6e flo^KMBiba-
Bao Kao cypoB or np0(|)ecM0Hajiu;a KojM CBojy BepHOCT BE3YJE
C A M O 3 A J E flH Y O IIE P A ]4 ]/ [ jy a He Kao 6 mho HMjer areHTa.
I lo c a o K o jM je a o 6 mo y B eo rp a a y flornao je npeKO HeMu;a
K nprna, 3a K ora npeT nocraB iba ^ a pa^M 3a BH.IJ, a 3BaHMHHO
je 6 mo Ha fly»;HOCTM HeKor ceK peTapa y aM 6 acaflM. O TOMe
HjMx flBojMu;a HMKa^a HMcy npMHanM. IIpmjimkom jeflH or Taj-
Hor cacTaHKa Ha A^m , KMprn My je n 0 HyflM0 ,,Te3ry “ 3a Kojy je
peKao a a je BaH npoTOKOJia m ^ a HeMa 3BaHMHHe Be3e c hjmm,
fla je y n v n a i b j n ocao HMjer HapyHMOu;a He yMe ^a fle(|)MHMine,
M a^a o iieM y Harafja.
riocne B e n M K o r yBO ^ a Ko jM je CBe 3a M a m M B a o , K M p rn je np e ^ -
ho)kmo f la 0M KpeT 6y# e o p ra H M 3a T o p B p n o p M C K a H T H o r anM m
B p j io M c n n a T M B o r n o c n a : ATEHTATA HA MMJIOIIIEBMTiA!- A k o npMXBaTMTe, aKOHTau;Mja je flBecra xMibafla MapaKa, a
HOBau; Beh cyTpa y jyTpy MO)Ke 6mtm y L[MpMxy Ha BarneM p an y -
Hy KojM je no3HaT 6narajHM y IIy jiaxy . OcTaTaK mctm tohmkm,
n o 3aBpm eH0M noc/iy! - peK ao je HeMau; ^ o k cy ce meTa/iM
0 6 a/i0 M peKe.
- He 6yflMTe u;Mu;Mja, rocnoflM He KMprn! - cehao ce 0M KpeT
CBora OflroBopa. - M o p a #a je HapyHMnau; aTeHTaTa Ha Hajny-
BaHMjer npeflceflHMKa npeflBMfleo m h oto Behy cyM y o^ Te K o jy
BM HyflMTe!
Bnagapu U3 cenne - I u i o m 23
- ,I[o6po, OHfla bm peijMTe, a ja hy #a noTBpflMM ^a hm m m je to npenmo h m m m t m hm He!
- M m tim oh K ao aKOHTau;Mja m ^ a HOBau; 6 y a e y n jia h e H Ha
Moj p an y H c H eK or H e y rp a ;iH o r M ecTa!
- HapaBHO, Kao m yBeK EneKiUpoHUK FMEX a o6pa37io:>KeH>e he 6 mtm aKOHTau;Mja 3a McnMTMBaH>e Tp^KMiiiTa y AHaflonMjM.
- OcTaTaK 0 3 flBa MMziMOHa M apaKa ^ceziMM ^ a m m 6y^e ynjiaheH Ha Moj panyH Ha KajMaHCKMM ocTpBMMa.
OM KpeT je 6 mo 3 aflOBOibaH. O b o je 6 mo n o c a o KojM je M inao
npeK O BH ,D |-a, a/iM M an o BMine „M cn ofl ^CMTa” . H eKOM e je y
n y z ia x y 6 mtio BeoM a CTano ^ a u;eHTpa7iHy op iaH M 3au;Mjy ca n y B a
o fl K0 M n p 0 MMT0 B a i ia . A TeH TaT je 3aMMinibeH ko 3Ha r ^ e m 3a
HMjM p an y H . 3 BaHMHHo: HMKO HMIHTA HE 3HA! I I o p y y -
6 MHa Mfle n p e K o H eM au;a, a n p ib a B e n o a iO B e T p e 6 a ^ a o 6 aB e,
y 0 praH M 3au;M0 H0 M CMMC/iy, Typu;M . OM KpeT je 3a aT eH T aT opa
n p e fl ji0 )KM0 ibyfle M3 KMCM-a, anM HMje y / ia 3 MO y to K o ra h e
ohm oflpeflMTM. ,I[e4)MHMTMBaH O R aćn p npenycTM O je nyKOB-
HMKy X a/iM fly K eM a/iy M3 T ypcK e TajH e nojiMu;Mje. IIocT ie h ck o -
hmko flaH a a o 6 mo je Tene^^aKcoM 4>O Torpa4)Mjy M3 BpniM ou;a,
anM c a h&schom nereHflOM, K ao ^ a je 4>yfl6 a jie p K o ra T p e6 a ^ a
n p o f la HeKOM 3 an aflH 0 e B p 0 n cK 0 M TMMy. K a ^ a je c a 3H ao ^ a je
nyKOBHMK K eM a/i, KojM r a je o 6 y n a B a o y C u b u m eyK 06 UMa,
M3 a 6 p a o X a 4>M3 a C a^M K a, 6 mo je CM rypaH ^ a y B e o r p a a f lo n a -
3m H aj6 oibM y 6 Mu;a!
OMKpeT npeM a Beh TiereHflapHOM y6Mu;M HMje o ceh ao caMO
flMBibeibe, Beh m M3BecHy 6/imckoct, t o t o b o pof>aHKy. 3H ao
je fla Xa4>M3 noTMne M3 C Koniba, Koje je npM/iMHHO 6/imcko
H>er0B0M poflHOM H o b o m ria3apy . TypnM H m noTypMu;a -
jeflMHCTBeHM y iby6aBM npeM a A/iaxy m HOBu;y; jeflMHCTBeHM y Mp^KiiM npeM a Cp^MMa.
OM KpeT je c e a e o K p a j T e/ie4)OHa y bmjim Ha ,I[eflMH>y K o ja
je n p M n afla /ia je flH o j o ^ aM 6 a c a # a ap an cK M x 3eM aiba. CaM O je
24 f l e j a H J l y ™ h
nyBap 6mo y itoj, jep je aM^acaaop noByneH Ha ,,fly)KM oflMop“, HaBOflHO, Kao yno3opeH>e cpncKOM pe>KMMy KojM He flaje flOBOibHO npaBa A/i6aHLi;MMa Ha KocoBy m MeTOXMjM. CBaKor TpeHyTKa oneKMBao je npMrymeHM CMrHa/i Tene^OHa. IIpM- npeMa je, Kao m yBeK Ka^ je 0MKpeT 6mo iteH KpeaTop, TeKna caBpmeHO CTyflM03H0. MMao je TpM TMMa Koja ce M3Mef>y ce6e HMcy no3HaBa/ia. IIpBM tmm hmhmhm cy ibyflM KojM cy npoy- naBa/iM KpeTaite C/io6oflaHa MM/iomeBMha, iteroBe HaBMKe m p;pyiiiTBeHe KOHTaKTe. Y tom noc/iy 0MKpeTy je noMorao m rocnoflMH Knpm, fl0CTaBZbajyhM Beh npMnpeMZbeHM #eo MaTepMjana. Mef>yTMM, CBe je Tpe6a/io npoBepMTM. To mTO je MM/iomeBMh HeflaBHO nno Ka(|)y ca MMTeBMheM y CBojoj 6amTM y 17 nacoBa 6mo je noflaTaK KojM je y Mef>yBpeMeHy 3acTapeo. MMTeBMh BMme HMje 6mo hobck c KojMM MMnome- BMh nnje Ka4>y. IIotimtmhkm ^orafjajM y Cp6njM hmhmtim cy CBoje, na mhotm noaaijM 3acTapeBajy 6pace Hero mTO 6m ce HOBeK Haaao. Ho, 6poj ohmx KojM cy ^Kene/iM Hecpehy Mmho- meBMhy m 6mhm BOibHM ^a capaf>yjy 6mo je mhoto Behn Hero mTO je 0MKpeT oneKMBao. Y caKynzbaifcy noflaTaKa noMornM cy My m HeKM ibyflM 3a Koje je mmchmo ^a mm je y npBOM n/iaHy npaBibeiie Cjep;MH>eHMx CpncKMx JJp^caBa, a He nyKO ocBa- jaite BnacTM. Y pa3roBopy c iteroBMM capaflHMii;MMa ohm cy caonmTM/iM ^a je ibMX0Ba M^eja - CMaKHyhe MM/iomeBMha- MfleHTMHHa BM3MjM BenMKor KHe3a Mnnoma O6peH0BMha, KojM je CMaKao Kapaf>opf>a #a 6m nyKaBOM hojimtmkom 3aao- BOJbMO IIopTy m Ha 6e36o/iHMjM HaHMH peanM30Ba0 3anpaBO Kapaf)opf>eBy M^ejy czio6oflHe Cp6Mje! OMKpeTyje CBe to 6mtio CMemHO, anM cy My floymHMii;M 6mhm HeonxoflHM.
Y apvroj rpynM 6mhm cy TbVflM KojM je Tpe6ano ^a aTeHTaTO- py M3 Typace flajy CTpaTemKy noapmKy... A y Tpehoj - areHTM KojM he o6e36eflMTM noBjiaHeiie aTeHTaTopa no M3BpmeH>y 3aaaTKa.
Bnagapu U3 cenne - I u i o m 25
Y n eT B p T O M e m a z iO H y 6 m o j e c a M O M K p e T . Oh j e M M ao
„ 6 e 4 )e z i “ K o jM h m k o H M je 3 H a o : ^ a C M aK H e X a 4 > n 3 a C a flM K a ,
a K o j e t o n 0 T p e 6 H 0 , K aK o 6 m c e caH yB a/ ia TajH O CT o n ep a u ;M je .
Haj3aa ce ornacM Te/ie4)0H.- Xa/io?- OBfle AHflpMh!
0MKpeT cxBaTM, to je 6mo H>eroB ocMaTpan Ha n y H K T y
A H f lP M 'R E B o r b e h d ;a .
- KftMra Bnaganau, CTMrna je y KK>M}Kapy Manonpe.
0MKpeT je nopyKy flemM^^poBao: Cjio6oflaH MMnomeBMhflornao je ^aHac y CBoj Ka^MHeT y 3rpa^M CTapor ^Bopa y 10 nacoBa.
- KnjMry je f lO H eo , n p eK O K p y H C K e y/iMLi;e, CHaacaH ra iaB O -
KOC M JiaflMh.
O M K p e T j e T y M a n M 0 : M M jio m e B M h a j e m o 4 > e p f l0 B e 3 a 0
M c n p e f l y j ia 3 a y ^ B o p n p M jia 3 e h M M3 K p y H C K e y jiM u ;e , a K a o
b o s m jio K o p M m h eH j e 6 jiM H flM paH M y n n n jia B e 6 o je , B ep 0 B a T H 0
M ep u ;e fle c mjim n y x K ojM j e n o f l H a fl3 o p o M MMjiMu;Mje.
O B a K B e M 3 B em T a je o p a 3 H o j po6n O M K p e T j e n p M M a o CBa-
KO flH eBH O , B e h H e a e jb a M a , o ^ neTM pM CTaTM HHa o c M a T p a n K a
n y H K T a m o ^ ^ e c e T a K n o K p e T H M x y x o f l a K o jM cy 4>nH rM pajiM
K a o TaKCMCTM m jim m eTaH M .
AocMje o C J IO B O f lA H y M M J lO IIIE B M 'IiV m o H,ero-
bom cjiy)K6eHOM m npMBaTHOM KpeTaifcy 6MBao je CBe ae6jbM.
0MKpeT je, peu;MMO, 3Hao oaaKjie ce npeaceflHMKOBa KyxMK>a
CHa6fleBa HaMMpHMu;aMa mjim r^e oh mnje CBoja op;ejia! Bmo je
3aflOBOJbaH. O fl TypcKor „jaBam“ ko^ itera HMmTa HMje n0CT0-
jajio. IIIto ce TMne npeu;M3HOCTM y 0praHM30Baity TepopMCTMH-
kmx aKu;Mja m aTeHTaTa, OMKpeT je 6mo Kao hckm IIlBaju;apau;
mjim HeMau;. 36or Tora ra je HepBMpajio Ka^a je ca3Hao #a ra
HeMu;M y CBojMM ^ocMjeMMa Ha3MBajy koa-mmchom X M JEH A!
Tejie4>OH ce n0H0B0 orjiacMO.
26 f l e j a H J l y ™ h
JaBMO ce Heno3HaT rnac. 0M KpeT je hyTao m neKao.
- H o bck je flon yroB ao - Heno3HaTM je M3r0B0pM0 caMO t o .
I lo c j ie ce nyo m o h o t o h m 3ByK npeKMHyTe Be3e.
H n je 6mno hm BpeMeHa hm n oT p e6 e #a M3/ia3M M3 bmtie
KaKo 6m ce o6yK ao 3a BeHepam iiM cycpeT. CM inao je ^ o rap -
flep o6 e aM 6acaflopcKe nopoflM ii;e m M3a6pao cmokmht. M ctm -
Ha - HMje M y CTajao Kao canMBeH, jep je 0M KpeT 6mo HernTO
MpmaBMjM o fl aM ^acaflopa, anM je m o o io fla n p o fje Kao h o h -
inanaHTHa eneraHijMja.Beh ce flo6 p o CMpanMno Ka^a je hobck y u;phom 0 flMepM0
Y)KMHKy ynMu;y y3fly)K m nonpeKO m, yBepMBiiiM ce KaKO cy6o -
tom yBene fleflMiiCKM mohachm MMajy npena nocna o^ rneT iie,
KpeHyo Ka t^kcm CTaHMu;M.
CTM rao je y 6/iemTaBO ocBeTibeH xoTe/i o ko ^eceT yBene.
OcTaBMO je MaHTM7i y rap flepo^M m ynyTM 0 ce y pecTopaH .
MMao je flOBOibHO BpeMeHa ^a HaTeHaHe Benepa. BM/iy c y My
ce oraflMHM cchabmhm m KOH3epBe KojMMa ce xpaHMO y bmhm.IlaaczbMBO je npoynMO jenoBHMK m Onpefle/IMO ce 3a 6m(])-
TeK, no/iyMcneHeH - HaBMKa CTeneHa y ApreHTMHM - MemaHy
canaTy, 6ou;y pM3 nMHra. Benepyje 3aBpmMO to p to m , KOH>aKOM M Ka(])OM.
Ka^a je nnaTMO panyH, He 3a6opaBibajyhM HanojHMu;y, ynM-
Tao je m eijia cane #a hm y xoTe/iy pa^M Ka3MHO.
— Aa, rocnoflMHe. y npM3eMn>y, nof)MTe neBO, y flHy xoflHMKa.ym ao je y Ka3MHO TanHO y nona flBaHaecT. M3HeHaflMO ce
eHTepMjepoM - CBe je oflMca/io 7iyKcy30M m npo^ecMOHa/iM- 3mom - Kao aa ce Hamao y HeKoj o^ cana Kou;KapHMu;e y M oh tc Kapny. T m n m ij cy pa36MjanM HaM3MeHMnaH 3ByK KyrnMu;e y noKpeTy m jeflHOHMHaH rnac KpynMjea. y3 MMHMMajiHM ynor o^ neT flonapa 3a jeaaH ^kctoh, to mccto je 6mho npeflOflpefjeHO caMO 3a CTpaHu;e m peTKe flOMahe rocTe ay6oKor yena.
Kofl flpyror CTOna yrneflao je HOBeKa KojM 6m Morao 6mtm CaflMK Xa(])M3. M o p ao je #a 6y^e n0TnyH0 CMrypaH. IIpaTMO
Bnagapu U3 cenne - I u i o m 27
je n rp y nac ca jeflHe, nac ca flpyre crpaHe CTOna, M3MrpaBajyhM
KM6Mu;epa, a n 0TajH0 0CMaTpajyhM u;pHnypacTor Kou;Kapa. fla ,
to je 6mo hmk ca 4)0T0rpa(])Mje.
IIohobo je o^Mmao c to npeKpMBeH 3e/ieHOM nojoM m CTao
M3a MrpaneBMx jiefja.
I lp e f l hjmm je 6njia roMM/iMu;a )KeTOHa. ]A3mtj\a je MMao
cpehe.
IIomTO je OBaj cefleo, 0 MKpeT ce Mano carHyo m to to b o Ha
yBO My manHyo:
- CTaBMTe Ha u;pBeHo!
Kou;Kap, HMja ce pyKa Beh cnym Tajia npeMa poM 6y u;pHe
6oje, noc jiym ao je caBeT m roMM/iMu;y )KeTOHa rypHyo Ha u;pBe-
ho nojbe.
MMHyT KacHMje nyo ce rjiac KpynMjea: „ Huit, pair et noir. OcMMu;a, nap, u;pHo!“ M rp an je norjie flOM McnpaTMO CBoje
)KeTOHe, oko neT CTOTMHa ojiapa. HoBau; he jiaKo npe>KajiMTM
- flpyrM to n jiaha jy - ajiM ,,u;pHo“ ra je y3HeMMpMjio. MMa jim y
TOMe HeKor npeflCKa3aH>a? K p o3 rjiaBy My npoTyTH>a u;eo (|)mjim
m3 xoTejia y B apn jy m OHaj HeyHMiiiTMBM ocMex Kao npBO npe^-
CKa3aifce. „A k o Me A j ia x m TpehM nyT onoM eHe...“ , noMMCJiM
CaflMK m oKpeTe ce. Y rjie flao je 6jia ro HacMejaHO jiMu;e HOBeKa
KojM My je cyrepMcao ^a Mrpa Ha u;pBeHO.
- HeMojTe ce jbyTMTM, mojimm Bac. Hmct n e x ... ,Dj03B0JiMTe
mm fla Bac n030BeM Ha nMhe.3a MajiMM 6apoM y flHy Ka3MHa TpeHyTHO HMje 6mjio apyrM x
rocTMjy.
CejiM cy Ha bmcokc CTOJiMu;e, caneKajiM #a mm 6apMeH flOHe-
ce flBa BMCKMja m 3anonejiM HenoBe3aH pa3roBop. CBe BpeMe
cy jeflaH ap y ro r npou;eiiMBajiM. ApxMTeKTa m M3BpmMjiau;. O fl
H>MxoBe capaflite 3aBMCMhe ycnex aTCHTaTa a m jiMHHa cyfl6MHa:
aKO jeaaH norpemM, HacTpaaahe m apvrM.
- C o 6a 232, 3a eceT MMHyra - npoM pM jtao je Ca^MK Xa(|)M3 ycpefl npMne o Kou;KapHMu;M y BeHeu;MjM.
28 f l e j a H J l y ™ h
O f lM a x 3aTMM ce n03flpaBM0 m HanycTMO Ka3MH0.0MKpeT je nonMO jorn jeflaH bmckm, na ce ynyTM0 npeMa
BenMKOM xo/iy. Ymao je y jim4)t c rpynoM npMnMTMx HeMau;a. M3amao je caM Ha TpeheM cnpaTy.
Ha BpxoBMMa npcTMjy CMmao je Ha flpyrM cnpaT, ocmotpmo xoflHMK m yBepMO ce aa hmkot HeMa. ,IIpyra co6a o^ jra4)Ta MMa- jia je 03HaKy „232“ . Kyu;Hyo je TpM nyTa ca pa3Mau;MMa.
BpaTa cy ce 0TB0pMjia m Ca^MK My je 6e3 penM ^ao pyKOM
3HaKflayf>e. Ka,a;aje3ar0CT0M 0KpeHy0 K jb yn , oneThyTKe, rjia-
b o m M y je noKa3ao npeM a 4>OTejbM. T eK Ka^a je ynajiMO pa^MO,
M3 K o jer cy 3Byu;M eBeprpMHa npenjiaBMjiM co6y, ceo je npeKO
nyTa OMKpeTa m nporoBopM o:
- IIlTeTa mTO y o b o m xoTejiy HeMa caTejiMTCKor nporpaMa Ha TypcKOM je3MKy.
To je 6um npBa ji03MHKa. 3HaK pacno3H aB aiia 6n jiaje pacnojiyheH a HOBHaHMu;a o# xMjba^y TypcKMx jin p a M3 1967. roflMHe ca j im k o m KeMajia ATaTypKa, HMje cy nojiOBMHe Xa4>M3
CaflMK m OMKpeT je^aH flpyroM e noKa3ajiM m cnojMjiM m x y u;ejiMHy.
Bnme HMmTa HMcy roBopMjiM. CMaTpajiM cy ^a je x o t c j i
03ByneH. Il0KpeT0M maKe KojM MMMTMpa xop;aH>e, 0MKpeT je CaflMKy flao 3HaK ^a M3af>y Mcnpea xoTejia. IIpBO je M3amao OMKpeT, a MMHyT KacHMje m Xa4>M3 CaflMK. JlaraHO cy ce meTa- jim oko xoTejia m npMnajiM:
- Obo je cneu;MjajiHa onepau;Mja ofl M3y3eTHe Ba^HOCTM 3a Hamy 6pahy MyoiMMaHe Ha BajiKaHy. „M eTa“ , HMje MMe Hehy fla tm cnoMMiieM, rjiaBHa je npenpeKa o6HaBjbaifcy Typ- oce npeBjiacTM y obom flejiy CBeTa. Kao mTO 3Ham, oh je 3aBeo nojiMu;MjcKM Tepop npoTMB Aji6aHau;a Ha KocoBy KojM cy ce Beh to tobo ocjio6oflMjiM cpncKe OKynau;Mje m 6mjim Ha nyTy CTBapaita MCJiaMCKe ap)KaBe. Oh je y mcto BpeMe npy>KMO imn- Ke no u;ejioj JyrocjiaBMjM, )KejiehM #a o^ ite HanpaBM BejiMKy Cp6njy m Majiy XpBaTCKy; KaKO CTBapM CToje, oh to MO*fla m
Bnagapu U3 cenne - I u i o m 29
Moace fla yHMHM. OB^e y Cp6wjM CMaTpajy ra npocBeheHMM flMKTaTopoM, anM Ha KocoBy ra 30By jeflHOCTaBHO mejTaH...
- 3 HaM ko je oh, MajKa mm je A/i6 aHKa M3 IlehM . M H Tepecyje
Me KaKaB e(|)eKaT 6m Tpe6 a/io ^a MMa M oja aKu;Mja?
- Mctm Kao TpoBaae H>MxoBor u;apa ,IIymaHa. Mctm Kao nory6ibeH>e Kaypa JIa3apa noc/ie Kocobckc 6mtkc... flomno 6m flo cyKo6a oko BnacTM; a Bep0BaTH0 m ^o rpafjaHCKor paTa. To je OHfla oflziMHaH TpeHyTaK ^a ce Haj3afl otbopm Jy>KHM 4>poHT o KOMe MamTajy A/i6aHLi;M Ha KocoBy. TaKaB cnefl aKu;M- ja Bep0BaTH0 6m HarHao BojHM Bpx ^a npey3Me BnacT m 3aBeae pefl m MMp mhm 6m HajnonyjiapHMjM oho3mu;mohm nMflep y tom TpeHyTKy ao6mo BnacT y3 cn0H30pcTB0 3anaaa, anM y3 yc;iOB fla fla A/i6aHu;MMa HajMafte ayTOHOMMjy mhm - Kao MaKCMMyM- jierajiHy cenapau;Mjy m npMnajanje Aji6aHMjM.
- IIo3HajeM Cp6e M3 npMnaifca MajKe, ohm BMme BOJie BjiacT
Hero OTay6MHy... Taj cu;eHapMO je cacBMM Moryh... BpMHe Me
MnaK BapMjaHTa aKo Bojaca npey3Me BjiacT.- Majio Bep0BaTH0 , ajiM y tom cjiynajy mmmij Cp6a 6m 6mo y
Me^MjMMa n0TnyH0 yHMmTeH m OH^a 6m aieflMjia BojHa aKu;Mja
3ana^a m, Bep0 BaTH0 , KOMaaaite Cp6Mje. Mafjapn 6m npey3ejiM
CTapaTejbCTBO Ha BojBOflMHOM, XpBaTM 6m MCTaKjiM 3acTaBy y 3eMyHy, ByrapM 6m ao6mjim mctohhc ^ejiOBe Cp^Mje, a A ji6a-
HMja 6m flo^Mjia CBe oho mTO joj npMnaaa.
- CTpax Me je #a HaM He 6m r ajiM 3anaflHy MaKeflOHMjy Koja je MyoiMMaHCKa!
- IIocTojM njiaH a yf>eMO y 4>eflepau;Mjy c MaKeaoHMjoM, Koja ce 6ojM rpnKMx npeTeH3Mja, a OHfla je CBe ^ajbe nMTaiie HaTajiMTeTa.
- 3HanM, cyfl6MHa MycjiMMaHa je y MojMM pyKaMa To je jieno nyTM, ajiM nyKOBHMK KojM Me ap)KM Ha Be3M caonmTMO mm je aa oh m TypcKa cjiy)K6a M3a 0B0r He CToje... #a Me je oh caMO npenopyHMO Kao Haj6ojber, to 3HanM ^a caM aHr&scoBaH 3a HOBau;...