![Page 1: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/1.jpg)
Wat als prostaatkanker terugkomt….
Als het ter plaatse terugkomt doel: genezing: ‘Salvage’ na:
- Operatie deel 1 - Bestraling deel 2
Wat als de prostaatkanker elders terugkomt:
- hormonen/ chemotherapie - bestralen deel 3
![Page 2: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/2.jpg)
Radiotherapie = Bestraling
• Inwendig. Jodiumzaadjes/ jodiumimplantatie/ brachytherapie/HDR
• Uitwendig. 6- 7 weken elke dag 10 minuten, op een apparaat
![Page 3: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/3.jpg)
Technische mogelijkheden
Na operatie: Bestraling (uitwendig)
Na bestraling: - Prostaatoperatie (AvL/NKI)
- Bevriezen (o.a. Antonius)
- Inwendige bestraling (UMCU)
- HIFU
![Page 4: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/4.jpg)
klachten
Andere kwalen
wensen & verwachtingen
bijwerkingen prognose
effectiviteit
De patient
techniek
![Page 5: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/5.jpg)
Dilemma’s I
- Prostaatkanker die terugkeert is lang niet altijd gevaarlijk.
- Niet alles is bekend.
- Wel moet een beslissing genomen worden.
![Page 6: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/6.jpg)
Dilemma’s II
Doel:
PSA stijging stopt.
Minder kans: uitzaaiingen, hormonen, chemo, bestraling.
Langer - een goed - leven !!!!
Nadeel: klachten van
Plassen
Ontlasting
Erecties
Conditie
![Page 7: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/7.jpg)
Deel 1: uitwendige bestraling na operatie
![Page 8: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/8.jpg)
Deel 1: uitwendige bestraling na operatie
PSA loopt 2x op met 3 maanden ertussen
Bij een kleine PSA toename kan het lang duren totdat er klachten ontstaan of een scan iets laat zien
Door uitwendige bestraling kan het PSA dan vaak weer dalen.
Beste resultaat bij: gunstige tumorkenmerken, een laag PSA en een lang interval
![Page 9: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/9.jpg)
Conclusie deel 1: uitwendige bestraling na operatie.
Doel:
PSA stijging wordt daling tot 75%
Met minder kans op: uitzaaiingen, hormonen, chemo,
Langer - een goed – leven !
Langer leven: niet aangetoond.
Nadeel: klachten van
Plassen: incontinentie Ontlasting: ongemak Erecties: nemen af Conditie: vermoeidheid
![Page 10: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/10.jpg)
Deel 2: behandeling na bestraling:
Niet vaak voorkomend/nodig Lastig om een advies te geven. We weten er niet zo veel van.
Vergelijk bijwerkingen vs resultaat in 116 patients (NL:’93 – ‘08)
Operatie/ Cryosurgery/ Jodium implantatie (UMCU)
![Page 11: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/11.jpg)
Deel 2: salvage na bestraling
implantatie (UMCU)
![Page 12: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/12.jpg)
Deel 2: salvage na bestraling
Pre-salvage PSA doubling time Pre-salvage PSA levels
![Page 13: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/13.jpg)
Deel 2: Salvage na bestraling. Conclusie:
• Geen verschillen tussen de drie – 28% PSA controle na 5 jaar – PSA nivo and PSA stijgsnelheid
• Bijwerkingen implantatie.
– Graad 3 plassen: 7 – 24% = ernstig* – Graad 3 darmen: 0 – 9% – Gr 4: 0 %
Bijwerkingen na bevriezen of opereren ook ernstig*
* Pas op de plaats:
![Page 14: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/14.jpg)
Deel 2: salvage na bestraling
Langer - een goed – leven !!!!
Wat betreft salvage met implantatie beperken we ons:
Geringe PSA-stijging na 4-5 jaar. Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes.
Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling (HDR) of HIFU (locaal opwarmen)
![Page 15: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/15.jpg)
Hormonen Chemotherapie
Radiotherapie: Radioactief Strontium. Locale klachten bot. 1x uitwendige bestraling.
Gemiddelde reductie pijn van 7 naar 4 binnen 3 weken.
Bijwerkingen: soms kortdurende toename van de pijn misselijkheid bij wervels, grote velden
Deel 3: Als prostaatkanker elders terugkomt
![Page 16: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/16.jpg)
Deel 3: Als prostaatkanker elders terugkomt
![Page 17: Wat als prostaatkanker terugkomt…. · Prostaatkanker aan 1 zijde met MRI en puncties bewezen. Eenzijdige implantatie met zaadjes. Experimenteel zeer locaal met een hoge dosis bestraling](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081405/5f0c0d8c7e708231d43383ba/html5/thumbnails/17.jpg)
Samenvatting
- Salvage niet altijd de beste oplossing.
- Afwachten en hormoontherapie op termijn kan de voorkeur hebben.
- Bij een deel van de patienten voorkomt salvage toename van de groei
- Salvage veroorzaakt ook klachten.
- We zoeken naar subtiele manieren om salvage te doen en naar de patientengroep die er echt wat aan heeft.
- Voor een pijnlijke botuitzaaiing is op eenmalige bestraling vaak de beste behandeling.