WELKOM op de Praktijkdag ZZP
Bas Schuurmans
Projectleider Startpunt Geldzaken
Nibud
21 november 2019
Utrecht.nl
Hier komt tekst
Aandacht voor de zzp’er
Hier komt ook tekst
Linda Voortman
Wethouder
gemeente Utrecht
Utrecht.nl
Aandacht voor zzp’ers
Gemeente Utrecht is van de vier grote steden door ZZP Nederland in 2018 uitgeroepen tot beste zzp gemeente van Nederland.
Toch worstelen alle gemeenten met twee knelpunten:• zzp’ers zijn niet bekend met beschikbare regelingen • zzp’ers zijn moeilijk te bereiken en willen alles zelfstandig regelen.
Reden voor de 4 grote gemeenten om gezamenlijk het initiatief te nemen om een online geldplan voor zzp’ers te laten maken:• het online geldplan attendeert zzp’ers op de beschikbare regelingen• het online geldplan is drempelloos en anoniem beschikbaar via het internet van
gemeenten en ketenpartners
Utrecht.nl
Diensten voor zzp’ers binnen de gemeente Utrecht
• Bijstand en begeleiding voor startende ondernemers
• Bijstand voor gevestigde ondernemers en voor ondernemers die hun bedrijf willen of moeten beëindigen
• Vanuit de bijstand een eigen bedrijf starten (part time ondernemen)
• Schulddienstverlening aan ondernemers
• Ondersteuning bij het op orde krijgen van administratie
• Voorlichtingsbijeenkomsten voor ondernemers in de wijken
Wisselende inkomstenVaste uitgaven
Arjan Vliegenthart
Directeur Nibud
Een van de eerste vragen in het Persoonlijk Budget Advies van het Nibud is:
“Hoe hoog zijn uw netto inkomsten per maand?”
Een groeiende groep burgers weet geen antwoord te geven op die vraag
Bijvoorbeeld bij tijdelijke contracten, 0-urencontracten of zgn. sprokkelbanen
Deze groep is dan ook extra kwetsbaar voor financiële problemen:
Op de korte termijn: betalingsachterstanden, oplopende schulden
Op de lange termijn: stijgende (zorg)kosten, gebrekkige pensioenopbouw
Er zijn flinke buffers nodig om periodes met lage inkomsten op te vangen
Het opbouwen van buffers is noodzakelijk, maar ook lastig voor deze groep
Een bijzondere groep van mensen met wisselende inkomsten zijn de zzp’ers
Die hebben naast vaste lasten voor het huishouden ook te maken met bedrijfsrisico’s.
Het is goed dat we vandaag extra aandacht besteden aan de groeiende groep zzp’ers
En wat we kunnen doen om te voorkómen dat zij in de problemen komen.
Wisselende inkomsten, vaste uitgaven.
23-11-2019
6
De uitdagingen van de zzp’er in de praktijk
Bij de start:
Arjan Cok, Regionaal Bureau Zelfstandigen
Tijdens bedrijfsvoering:
Maarten Post, ZZP Nederland
Bij bedrijfsbeëindiging:
Hans Klein Swormink, Kamer van Koophandel
Van uitkering
naar zzp’er
Arjan Cok
Co-creatiemanager
Regionaal Bureau Zelfstandigen
Gemeente Rotterdam
Kansen en risico’s bij start vanuit uitkering
RBZ biedt coaching en nazorg aan (startende) zzp’ers om duurzame
uitstroom te bevorderen en instroom te voorkomen.
Praktijksituaties van starters:
• Problematische situaties
• Succesvolle starters
Conclusie:
• De belangrijkste risico’s.
• Wat te doen om die risico’s te beperken en de kans op succes te
vergroten.
Tips voor gemeenten om zzp’ers nog beter te ondersteunen.
923-11-2019 www.rotterdam.nl/rbz
Wat doet Regionaal Bureau Zelfstandigen
Kort en bondig in een animatie
Bedrijf starten vanuit de uitkeringhttps://vimeo.com/313182330/b60ef914a1
Starterstraject:
- Voor mensen met een (bijstands-)uitkering, die willen starten
- Oriëntatie
- Workshops - opleveren ondernemersplan
- Bedrijfseconomisch onderzoek
- Aanvulling tot bijstandsnorm
- Starterskrediet tot € 36.762 tegen 8% rente
1023-11-2019 www.rotterdam.nl/rbz
De Rotterdamse Zaak - servicelines
1123-11-2019 www.rotterdam.nl/rbz
Kansen en risico’s bij start
• Starters en overleving: de eerste 3 jaren zijn de
meest risicovolle. Circa 50% stopt binnen 3 - 5 jaar.
• Oorzaak vooralsnog verondersteld: ontkenning, substantieel gebrek aan
vaardigheden (visie is eerder ondergeschikt).
• Actie = Preventie
• Houdt onder meer in dat RBZ/De Rotterdamse Zaak ook ondernemers
toelaat met een deeltijdbaan en minder dan 1,5 jaar zijn ingeschreven.
1223-11-2019 www.rotterdam.nl/rbz
ZZP Geldplan Voor financieel gezond ondernemen
Maarten PostVoorzitter Stichting ZZP Nederland
Utrecht, 21 november 2019
Stichting ZZP Nederland
• Collectief belang zelfstandige ondernemers
• 46.000 zelfstandigen, alle beroepen
• Beleidsvorming door achterbanraadpleging
• Lobby wet- en regelgeving
• Onafhankelijk ondernemer
• Eigen rekening en risico
• Regie over werk, tijd, geld
• Nu zelfstandig, later zelfstandig
Zelfstandige Ondernemers
• Informatie en advies
• Onafhankelijk, belang ondernemer voorop
• Kansen en risico’s
• Financiën op orde
ZZP Nederland, vraagbaak voor ondernemers
Starten als ondernemer
• Bewuste positieve keuze
• Goed beslagen ten ijs
• Financiële bijsluiter
• Risico-inventarisatie
Financieel gezond ondernemen
• Ken je marktwaarde, wat voeg je toe
• Vlees op de botten
• De bakens verzetten?
• Doorgroeien, hoe dan?
Bij zwaar weer
• Inkomensvoorziening geregeld?
• Claims en schulden
• Zakelijk en particulier aansprakelijk
• Doodlopend of levensvatbaar
Maatschappelijk belang Financiële Educatie
• Stimuleert gezond ondernemen
• Vermindert maatschappelijk risico
• Aantal (jonge) starters blijft groeien
• Keuze voor ondernemen is niet vrijblijvend
Financiële Educatie effectief organiseren
• Zo groot mogelijk bereik actief bevorderen
• Just in time (bewuste keuze)
• Digitaal, regionaal, persoonlijk
• Starters verplicht deelnemen?
Het Geldplan ZZP
• Kapstok of wegwijzer • Ontwikkelen cursus/module Financiën op Orde• Samenwerking maatschappelijke organisaties• Regionale invulling
ZZP Nederland en het Geldplan ZZP
• Rol in de communicatie en verspreiding
• Vraagbaak voor onderwerpen uit het geldplan
• Meewerken aan Financiële Educatie
Hans Klein Swormink, 21 november 2019
ZZP’ERS:WAAROM STOPPEN?
24
Ondernemend Nederland 1-10-2019
Totaal 1.980.231 bedrijven
waarvan 1.307.578 (parttime) zzp
Bron: KVK Data over de bedrijvendynamiek 3e kwartaal 2019
25
1.032.780
274.708
444.527
227.109
1.107zzp
partime zzp
mkb
parttime bedrijf
grootbedrijf
Ontwikkeling zzp
Zzp
• Starters in 2019: 10,4%
• Stoppers in 2019: 5,2%
Parttime zzp
• Starters in 2019: 14,3%
• Stoppers in 2019: 6,1%
26
Mkb• Starters in 2019: 3,4%
• Stoppers in 2019: 3,5%
Parttime bedrijf• Starters in 2019: 7,9%
• Stoppers in 2019: 4,5%
Bron: KVK Data over de bedrijvendynamiek 3e kwartaal 2019
Wat doet de gevestigde zzp’er?
• Zakelijke dienstverlening 27%
• Bouw 11%
• Detailhandel 9%
• Gezondheid 9%
• Groothandel 6%
• ICT en media 6%
27
Bron: KVK Data over de bedrijvendynamiek 3e kwartaal 2019
Waarom stopt de zzp’er?
Aanleiding
• Baan in loondienst
• Leeftijd, gezondheid
• (Doorgroei naar personeel)
• Tegenvallende resultaten
28
Bron: CBS (2018), obv belastingaangiftes t/m 2015
Positie van in 2008-2010 gestarte zzp’ers volgens aangifte IB
Impact bedrijfsbeëindiging
• Financieel: afwikkeling schulden en vorderingen
• Geldzaken: verzekeringen en pensioen
• Juridisch: opzeggen overeenkomsten en abonnementen
• Emotioneel
• Ook stoppen vergt voorbereiding!
29
Stoppen in 8 stappen
• Onderzoek fiscale gevolgen (stakingsaftrek, btw)
• Onderzoek uitkeringsmogelijkheden
• Informeer klanten en leveranciers
• Uitschrijven handelsregister
• Afmelden bij Belastingdienst
• Slotaangifte omzetbelasting
• Opzeggen verzekeringen, abonnementen
• Administratie minimaal 7 jaar bewaren
30
Maar… waarom stòppen?
“Ik ben zzp’er, ik bèn de onderneming”
Ook een zzp-onderneming is over te dragen, mits
• Contracten
• Klantenbestand
• Materialen
• Kennis en intellectueel eigendom
31
Inkomen ex-zzp’er
• Opbrengst onderneming
• Overig (loon-)inkomen
• Pensioen
• Bbz-uitkering
• IOAZ-uitkering (aanvragen vóór beëindiging!)
• Bijstand
32
KVK Advies en Inspiratie
33
KVK Advies & Inspiratie
Via
• KVK.nl/zzp
• Nieuwsbrief KVK nieuws voor zzp’ers
• KVK Adviesteam 088-585 2222
• Chat
• LinkedIn, Facebook, Twitter
34
HOOFDSTUK DIA MET EENTITEL OVER TWEE REGELS
BEDANKT!
Pauze
23-11-2019
36
Workshop: Wat kunnen gemeenten (nog
meer) doen voor zzp’ers?
Allen
Werkwijze: Ervaringsuitwisseling van deelnemers met inbreng van experts
Groep Marjan: grote zaal, met KVK, FNV zelfstandigen, Over Rood, Utrecht
Groep Sandra: grote zaal, met IMK, RBZ, WiG, Rotterdam
Groep Anne-Mart: zaal V 30 met ZZP Nederland, Schut, UWV
Groep Chris: zaal V 30 met PZO, Zuidweg & Partners, Amsterdam
In elke zaal staat een flipover om resultaten van de ervaringsuitwisseling vast te leggen
Rapporteer per groep uw beste ideeën bij terugkomst.
Wat kunnen gemeenten (nog meer) doen voor zzp’ers?
23-11-2019
38
23-11-2019
38
Wat kunnen gemeenten meer doen?Wat doen gemeenten nu al?
Wat kunnen gemeenten (nog meer) doen voor zzp’ers?
23-11-2019
39
Er zal een rapport worden samengesteld op basis van de ideeën uit de vier groepen.
Dit rapport wordt aan deelnemers toegestuurd.
Rapportage uit de vier groepen
23-11-2019
40
Lancering Geldplan ZZP
Bas Schuurmans
Projectleider Startpunt Geldzaken Nibud
Startpunt Geldzaken
23-11-2019
42
Doelstelling: • bevordering van financiële (zelf)redzaamheid
• door het beschikbaar stellen van online geldplannen
• voor verschillende typen huishoudens.
Startpunt Geldzaken is een samenwerking van het Nibud met partners:
Gericht op bundeling van kennis op het gebied van huishoudfinanciën:• Budgetteren en besparen
• Huis en hypotheek
• Sparen en beleggen
• Pensioenen en fiscaliteit
De online geldplannen
23-11-2019
43
Bijna 18?
ZZP
Bent of wordt u zzp’er?
Scheiden
Gemeenten weten zzp’ers niet te bereiken
Zzp’ers vragen niet snel om hulp bij de gemeente
Er is een laagdrempelige voorziening nodig waarmee zzp’ers zelfstandig (en anoniem)
aan de slag kunnen om hun financiële situatie te beoordelen, risico’s te beperken en
kans op succes te vergroten. Daar waar nodig worden zij verwezen naar hulp.
Aanleiding voor het Geldplan ZZP
23-11-2019
44
Initiatief: Tjerk van den Bos en 4 grote steden
Totstandkoming Geldplan ZZP
23-11-2019
45
Sinds september is het geldplan in praktijktest
Inmiddels is het geldplan meer dan 450 x gebruikt.
Wij hebben vele positieve reacties ontvangen, vandaag ook in Binnenlands Bestuur.
Hoofd Financier: Anneke Wilms van Instituut Gak
Financiële bijdrage van a.s.r. verzekeringen, True People,
de 4 grote steden, het UWV en het Nibud.
Projectleiders: Anna van der Schors en Marjan Verberk
Mede mogelijk gemaakt
door het Expert Team van organisaties
Mevrouw Anneke Wilms
Programmamanager Instituut Gak
Lancering geldplan ZZP
23-11-2019
46
Praktijkcase: Joep start na uitkering
23-11-2019
✓ Joep heeft jaren gewerkt als technisch tekenaar
✓ Na een ziekte en herstel bleek het werk te zwaar
✓ Zijn dienstverband werd beëindigd
✓ Hij is een boekhoudbureau gestart voor verenigingen
✓ Joep werkt nu voor 5 verenigingen en hoopt dat snel uit te breiden
✓ Maar hij vergeet zijn eigen boekhouding goed te regelen
Details Joep
23-11-2019
48
Joep is getrouwd, maar de kinderen zijn het huis al uit
Hij werkt veelal vanuit huis
Globaal beeld van hoe het bedrijf er financieel voorstaat
Privé geldzaken zijn ook niet op helemaal op orde; enkele betalingsachterstanden
Administratie is niet helemaal op orde
Joep heeft nog geen algemene voorwaarden opgesteld
Joep is niet verzekerd voor bedrijfsrisico’s, maar hij denkt geen grote risico’s te
lopen
Joep heeft niets geregeld voor ziekte of arbeidsongeschiktheid
Zonder inkomsten is er direct een financieel probleem
Joep zet geen geld opzij gezet voor BTW, belastingen en zvw premie
Joep heeft nu nog niets geregeld voor pensioen
URL geldplan Joep : https://www.startpuntgeldzaken.nl/partner/alle-
geldplannen/geldplan-zzp/?mpwui=db286718-af1c-4e3b-a06f-f65a8f58dae4&pane=0
Kenmerken van het Geldplan ZZP
23-11-2019
✓ Deskundig en objectief
✓ Geheel in het belang van zzp’er
✓ Anoniem te gebruiken, zodat de privacy is geborgd
✓ Gedragsgerichte, stapsgewijze aanpak
✓ Zonder invoer van financiële gegevens
✓ Resulterend in concrete actieplannen
✓ Voor zzp’ers in uiteenlopende situaties.
Opbouw van het Geldplan ZZP
23-11-2019
1. Enkele vragen over:
Onderneming
Thuissituatie
Administratie
Inkomenssituatie
Reserves
2. Aanbevolen acties
3. Wat u nog méér kan doen
4. Actieplan
Het geldplan ZZP is voor alle gemeenten te gebruiken via:
www.startpuntgeldzaken.nl/nibud/zzp
• Het geldplan ZZP is natuurlijk ook beschikbaar via alle bij Startpunt
Geldzaken aangesloten gemeenten en bedrijven
• Banner Geldplan ZZP kan op website van gemeenten worden geplaatst
• Poster beschikbaar die gemeenten (voorzien van eigen
logo/contactgegevens) kunnen laten maken ter verspreiding op
vindplaatsen (zzp-werkplekken, lokale bureaus voor zelfstandigen,
bibliotheken ….)
Het geldplan wordt geplaatst op websites van organisaties vh Expert Team
• Paper “Het bereiken van zzp’ers” zal beschikbaar komen, met de resultaten
van de workshop van vandaag: wordt in week 45 verzonden.
Communicatieplan Geldplan ZZP
23-11-2019
51
Afronding
Wegens grote belangstelling zal een tweede Praktijkdag ZZP worden georganiseerd op
Maandagmiddag 20 januari 2020
In Rotterdam op het kantoor van de Kamer van Koophandel
Met een vergelijkbaar programma.
DANK
23-11-2019
53
aan gemeente Utrecht
aan de sprekers
aan alle deelnemers
Wij wensen u veel succes in de begeleiding van zzp’ers!
23-11-2019
54
U aangeboden door de gemeente Utrecht