5P O W I A T S T R Z E L E C K I
W dniu 15 pa�dziernika 1948r.kompleks budynków przy ulicy Ko-zielskiej wraz ze stuhektarowym go-spodarstwem rolnym zosta³ przeka-zany szkolnictwu specjalnemu.
Pierwsi wychowankowie w Pañ-stwowym Zak³adzie Wychowaw-czym w Le�nicy pojawili siê w stycz-niu 1949 roku. W prawie 90 % by³yto sieroty i pó³sieroty pochodz¹ceg³ównie z terenu przemys³owegoGórnego �l¹ska dla nich placówkasta³a siê jedynym domem. Wielu wy-chowankom po zawierusze wojennejtrzeba by³o odtworzyæ metryki uro-dzenia, znale�æ opiekunów praw-nych, a niektórym uda³o siê nawetodnale�æ rodziców.
Do koñca lat piêædziesi¹tych wzak³adzie przebywa³o 900 wycho-wanków. Pocz¹tkowo funkcjonowa-³y tylko m³odsze klasy szko³y pod-stawowej. Stopniowo tworzono kla-sy starsze oraz klasy szko³y zawo-dowej.
W 1952 roku pierwsi absolwenciklasy siódmej w wieku 17 � 18 latukoñczyli szko³ê podstawow¹. Wie-lu przero�niêtych wiekiem przecho-dzi³o do klas wstêpnych szko³y za-wodowej bez ukoñczenia szko³ypodstawowej. W obu internatach (mê-skim i ¿eñskim) funkcjonowa³o wów-czas 18 grup wychowawczych.
W celu dobrego zagospodarowa-nia czasu wolnego m³odzie¿y wpro-wadzono liczne zajêcia pozaszkolnei pozalekcyjne. Dzia³a³y ko³a zainte-resowañ � hodowców, sportowców,chóru i harcerze. Wraz z up³ywemlat utrwala³a siê struktura organiza-
Obecnie w sk³ad Specjalnego O�rod-ka Szkolno � Wychowawczego w Le-�nicy wchodz¹:* Zespó³ Szkó³ Specjalnych wraz
z oddzia³ami przysposabiaj¹cy-mi do pracy
* Zasadnicza Szko³a Zawodowa* Warsztaty Szkoleniowo � Pro-
dukcyjne* InternatZespó³ Szkó³ Specjalnych funkcjo-nuje na bazie dawnej szko³y podsta-wowej. Obecnie w Zespole Szkólznajduj¹ siê trzy klasy gimnazjalne,dwa zespo³y edukacyjno � terapeu-tyczne oraz cztery oddzia³y przy-sposabiaj¹ce do pracy. W okresiesze�ædziesiêciu lat istnienia O�rodkadyrektorami szko³y podstawowejbyli kolejno: Karol K³oda, Edgar¯urek, Ryszard Morawiec, AugustynSzpylma, Anna Cembala, Marek Po-gorzelski, ponownie Anna Cembala,Olga Pi�.Zasadnicza Szko³a Zawodowa obec-nie kszta³ci uczniów w 10 oddzia³ach.Uczniowie maj¹ mo¿liwo�æ zdoby-cia nastêpuj¹cych zawodów: kucharzma³ej gastronomii, ogrodnik, malarz� tapeciarz, sprzedawca, stolarz,murarz, krawiec, piekarz, cukiernik,rze�nik � wêdliniarz, betoniarz �zbrojarz, fryzjer, pracownik pomoc-niczy obs³ugi hotelowej, mechaniksamochodowy, blacharz samochodo-wy, monter instalacji sanitarnej. Naprzestrzeni lat dyrektorami szko³yzawodowej byli: Herman G³owacki,Edward Rychta, Adam Bia³oñ, Tade-usz Le�ko.Warsztaty Szkoleniowo � Produk-cyjne pocz¹tkowo mie�ci³y siê wpiwnicach internatu ch³opców. Od1997 roku zajmuj¹ oddzielny i no-wocze�nie wyposa¿ony budynek.Kszta³c¹ one uczniów w zawodach:stolarz, murarz, krawiec, ogrodnik ,kucharz ma³ej gastronomii. Kierow-nikami warsztatów byli: W³adys³awHerma, Bogdan Sygidus, Danuta Ta-dewicz, Jan Janowski.Internat koedukacyjny znajduje siêw trzykondygnacyjnym budynku.Mieszka w nim oko³o 100 wycho-wanków tworz¹cych 7 grup. Ka¿dagrupa ma swoj¹ �wietlicê i kilka 3-4osobowych sypialñ. Wychowanko-wie maj¹ mo¿liwo�æ wszechstronne-go rozwoju zainteresowañ, które re-
Z kart historii Specjalnego O�rodkaSzkolno - Wychowawczego w Le�nicy (3)
cyjna placówki oraz polepsza³y siêwarunki ¿ycia i atmosfera wycho-wawcza.
W roku 1967 decyzj¹ MinistraO�wiaty Pañstwowy Zak³ad Wycho-wawczy w Le�nicy zosta³ przemia-nowany na Specjalny O�rodek Szkol-no � Wychowawczy. W okresie 60lat istnienia placówki dyrektoramibyli kolejno:Franciszek Przywara (1948 � 1960)Micha³ Kazkiewicz (1960 � 1963)Edgar ̄ urek (1963 � 1969)Daniel Przyby³ek (1969 � 1986)Antoni Biñkowski (1986 � 1997)Grzegorz Górnicki (1997 � 2000)Marek Pogorzelski (2000 � 2003)Ryszard Baszuk (od 2003)
Chocia¿ w 1948 roku pracê roz-poczynano od odgruzowywania te-renu i ³atania przeciekaj¹cych dachówto ju¿ po kilku latach zak³ad by³ sa-mowystarczalny � posiada³ warsz-taty produkcyjne w tym szewski,piekarniê i masarniê. Prowadzonouprawê rozleg³ego pola , hodowlê ro-�lin i zwierz¹t.
W ramach zajêæ pozalekcyjnychw 1952r. powsta³a pierwsza dru¿y-na harcerska, a w 1962r. utworzonoorkiestrê dêt¹.
Wybudowane na prze³omie XIXi XX wieku budynki wymaga³y grun-townych napraw i remontów.
W latach 1969 � 1973 przepro-wadzono remont internatu dziewcz¹t,a w latach 1977 � 1984 wyremonto-wano budynek szko³y, wtedy te¿ po-wsta³o boisko szkolne. W latach 1989� 1997 wybudowano warsztaty szko-leniowo � produkcyjne.
alizowane s¹ poprzez udzia³ w zajê-ciach sportowych, plastycznych,kulturalno- o�wiatowych, kulinar-nych, turystyczno- krajoznawczych,technicznych i rozrywkowych. Kie-rownikami internatu byli: Antoni Ko-tula, Franciszka Plachetka, Stanis³awPi�, Kazimierz Czajka, Stanis³awa
17 pa�dziernika 2008 r. o godzinie 10.00 rozpoczn¹ siê uroczyste obchody60 � lecia Specjalnego O�rodka Szkolno � Wychowawczego w Le�nicy z nastê-puj¹cym programem:1000 - uroczysta Msza �w. w ko�ciele pw. Trójcy �wiêtej w Le�nicy,1100 - Akademia w sali gimnastycznej SOSW,Potem przewidziano zwiedzanie obiektów SOSW oraz poczêstunek dla go�ci.
Rozmus, Jaros³aw Przybytniowski,Danuta Kolender, Witold Hybel, Ry-szard Baszuk, Anna Kremser, Kata-rzyna Wieczorek.
Andrzej Podymanauczyciel historiiw SOSW Le�nica
Dawny budynek dyrekcji
Obecny budynek szko³y
Hala produkcyjna warsztatów
licza go z ka¿dej minuty, ka¿demu te¿zale¿y na oszczêdno�ciach paliwa � ztego równie¿ w firmie jest rozliczany.
Mieszkañcy powiatu na pewnoznajd¹ sobie jakie� dogodne skróty, bow innym wypadku wszyscy doje¿d¿aj¹-cy co dzieñ do pracy czy szkó³ musieli-by sporo do³o¿yæ z w³asnych kieszenido tego interesu. Do wyboru maj¹ dwietrasy: przez B³otnicê i Centawê do Je-mielnicy lub przez G¹siorowice.
A jak bêd¹ je�dzi³y autobusystrzeleckiego PKS-u?
Zapyta³am o to Antoniego Karec-kiego, kierownika przewozów.- Wyznaczone przez wykonawcêrobót objazd za³atwia sprawê w sposóbogólny, ale na pewno nie rozwi¹zujenaszych lokalnych problemów: ani ru-chu samochodów osobowych ani ko-munikacji zbiorowej. Zreszt¹ do oma-wiania tych spraw nikt nas wcze�niejnie zaprosi³ � sam objecha³em drogi ina tej podstawie przymierzyli�my siêdo wprowadzenia zmian. A po zamkniê-ciu drogi wojewódzkiej autobusy zestrzeleckiego dworca PKS jad¹c ulic¹Marka Prawego za Wapiennikami
Wielkie obje¿d¿anieskrêc¹ w ulicê Czere�niow¹ i pojad¹ wkierunku oczyszczalni �cieków. Przylesie zostanie ustawiony jeden przysta-nek dla mieszkañców Szczepanka � dowsi mo¿na doj�æ stamt¹d drog¹ poln¹ �odpowiada. - Dalsza trasa autobusówbêdzie wiod³a przez G¹siorowice i Je-mielnicê do Zawadzkiego.- Czy zostanie zmieniony roz-k³ad jazdy?- Nie, wszystko zostaje po staremu,trzeba bêdzie siê jednak liczyæ z tym,¿e mo¿e doj�æ do kilkuminutowychopó�nieñ, bo jednak trasa wyd³u¿a siêo ok. 3-4 km.- A ceny biletów?- Nie zmieniaj¹ siê.- A co siê zmieni w dowozie dzie-ci gimbusami do Strzelec?- Dowóz do Strzelec Opolskich dziecii m³odzie¿y � uczniów szko³y podsta-wowej i gminazjum - to zadanie gminy.Ustalone zosta³o, ¿e z nowego przy-stanku ustawionego przy lesie, autobusPKS drog¹ poln¹ wjedzie do Szczepan-ka i zbierze dzieci. Podobnie bêdzie wdrodze powrotnej.- Mam jednak pewne obawy co do
tego, czy wjazd na ulicê Czere�niow¹zostanie prawid³owo oznakowany � jesttam zakaz wjazdu pojazdów o masieponad 3,5 t. Powinna siê w tej chwilipojawiæ tam informacja �z wyj¹tkiemautobusów PKS w Strzelcach Op.�. Je-�li tego zabraknie � nie bêdziemy mo-gli tam wjechaæ, bo autobus wa¿y po-nad 10 ton, a z pasa¿erami nawet 12.Je�li natomiast pojawi tabliczka umo¿-liwiaj¹ca wjazd naszym autobusom,mo¿e siê zdarzyæ, ¿e wjad¹ tam i inne,np. turystyczne czy TIR-y. I to bêdziestraszne � bo droga jest tak w¹ska, ¿ena odcinku trzynastu kilometrów napewno nie bêd¹ mog³y siê wymin¹æ,skoro tam trudno�ci z mijank¹ maj¹samochody osobowe. Jako ¿e jest todroga gminna, do jej zarz¹dcy wysto-sowane zosta³o pismo o stosowne ozna-kowanie, umo¿liwiaj¹ce wjazd na ni¹strzeleckim autobusom.Kolejne obawy szefa przewozów wstrzeleckim PKS-ie budzi polna droga,któr¹ autobusy maj¹ wje¿d¿aæ pouczniów do Szczepanka � na razie niema ¿adnego problemu, ale zim¹ mo¿ebyæ ró¿nie. Je�li tylko chwyci mróz �
nic siê nie stanie, bo nawierzchnia bêdzietwarda, ale przy du¿ych opadach �niegumo¿emy tam ugrzêzn¹æ i wcale nie wje-chaæ albo nie wyjechaæ.
Gdy zapyta³am naczelnika sekcji ru-chu drogowego pdkm. S³awomira Nowa-ka, czy przynajmniej w pierwszychdniach po zamkniêciu drogi 426 zostan¹ustawione przy wje�dzie na ul. Czere-�niow¹ specjalne patrole policji, na po-cz¹tku rozmowy zaznaczy³, ¿e nikt z �ani wykonawca robót, ani zarz¹dca drogi- nie rozmawia³ ze strzeleck¹ policj¹ natemat oznakowania dróg. I choæ rzeczy-wi�cie nie ma takiego obowi¹zku, to jed-nak taki kontakt by³by po¿¹dany, choæ-by z uwagi na znajomo�æ lokalnych re-aliów. Projektowane zmiany w organi-zacji ruchu na drogach wojewódzkichomawiane s¹ z udzia³em przedstawicielikomendy wojewódzkiej policji.
Odnosz¹c siê do kwestii patroli, pod-komisarz Nowak potwierdzi³: ulica Cze-re�niowa, inne drogi lokalne i wyznaczo-ny objazd tranzytowy bêd¹ czê�ciej pa-trolowane ni¿ dotychczas, by sprawdziæ,jak to rozwi¹zanie i nowe oznakowaniezdaj¹ egzamin w praktyce.
Doda³ równie¿, ¿e do burmistrzaStrzelec Op., jako zarz¹dcy drogi, zo-sta³ przez strzeleck¹ policjê wystoso-wany wniosek o dodatkowe oznako-wanie ulicy Czere�niowej: ogranicze-nie na niej prêdko�ci do 30 km/h; usta-lenie pierwszeñstwa przejazdu jad¹cymod strony ul. Marka Prawego (jad¹cy zprzeciwnej strony na mijankach bêd¹musieli zastosowaæ siê do nakazu: ust¹ppierwszeñstwa) oraz dodanie do zaka-zu ruchu dla pojazdów o masie ponad3,5t informacji �nie dotyczy pojaz-dów PKS Strzelce Opolskie�.
Czy tak daleki objazd obowi¹zy-waæ te¿ bêdzie funkcjonuj¹ce w powie-cie firmy transportowe i budowlane?
Pdkm Nowak wydaje siê do�æ zdzi-wiony tym pytaniem: objazd jest dlawszystkich. Natomiast je�li w u¿ywa-nych przez nich pojazdach nacisk osinie przekroczy 8 ton, to oczywi�cie tepojazdy bêd¹ mog³y poruszaæ siê podrogach lokalnych, w przypadku wiêk-szego nacisku na o� � nie. Te drogi nienadaj¹ siê do przejazdu samochodówd³ugich i ciê¿kich.
Marta Górka
dok. ze str. 1
