WILIAM SZEKSP I R
RZ THE TEMPEST
OPRACOWANIE TEKSTU
JAN KOTI i KRYSTYNA SKUSZANKA NA PODSTAWIE PRZEKŁADóW ZOFII SIWICKIEJ i LUDWIKA ULRICHA
•
ŃSKI
EWICZ
)WSKI
R
Kl
CK!
KA
A Ą
~EżYSERIA
KRYSTY A SKUSZANKA
SCENOGRAFIA JóZEF SZAJ NA
MUZYKA JóZEF BOK
WSPótPRACA DRAMATURGICZNA JAN KOTT
ASYSTENT RElYSERA WIES WA SA ECt:'"-
ALONSO KROL NEAPOLU
SEBASTIAN JEGO BRA·
PROSPERO PR'"-WOWITY KSIĄ2 Ę MEDIOLANU
ANTONIO JEGO B AT, UZU~PATOR
FERDYNAND SYN KROLA fAPOLU
OSOBY
CZEStA W BYSZEW
DMUND KARWA. SKI
ADAM HA USZKIEWICZ
TADEUSZ CZECHOWSKI
TADEUSZ JANCZAR
GONZALO . ESZEK OSTROWSKI
ADRIAN
KA LIBAN
TRYNKU LO
STEFA O
KAPITAN
BOSMAN
MIRANDA CORKA P OSPERA
ARIEL
BOGDAN KRZYWICKI
RYSZARD BARYCZ
WOJCIECH RAJEWSKI
ANDRZEJ TOMECKI
STEFAN RYBARCZYK
BOGDAN ŁYSAKOWSKI
JANI A NOWICKA
ZOFIA KUCOWNA
ARIEL-NIMFA MARIA SEROCZY~SKA
IZABELLA HREBNICKA MASKI MARIA PAWŁOWSKA
RYSZAR D SlóDMIAK
J O N A P ZER V 10· I U O\ A
A~ EC! MOJE O U OCHANEGO MISTRZA Wł IAMA SZEKSPIRA
Str~ P•r I n 1 z zozd c1 ku 111 s1120 potr:d2 T k or skloda y tw I słowie I siędie .. To R O! w yst ie ni Q drORQ uw e bien io Jo c.zc1c chcę mo i go im nio Zoprowd,, splamił tym głupoty grt h m, Co gr m1qc norgł tylko cudzych ~lów j st cht"m, lub śl pym och , co prawdy przed ocry
ie s owio nie I Cl omock m li;roczy; l ub z złośc1q 1 p s m, co pod ma k chwały Rzeko o czczqc , oć i zgubic~·by c c · ały: Ni I Ty Io z b p ny, wyższy nad Qrę losów,
od Io ~. o po bn eh nie rzob-o ci Ałos6w . W ęc ok zacznę : ty d no wieku i do zgo u I po zgonie, ty c dzie Albij"onu, O, powstań, móL zek ine Zo dtw i ę_ki twe wies a , Jo c· b ie przy Ch u boku nie um 1euczę,
1 przy B oumon e, I Pl'2Y wi lkim Sp n erze, Lub żeby posunęli !miert In lete Dlo c i b 1e 1 o to p 011 nie będ~ ich obu: W z<;Jk ty . 1 s i so s b ie po_mn1kiem, bez (1rob I r sz t '1Cl p k two 1 go żyć będz1 , Czoru1qc duc h w w1 nym u p "ąknu pap dzi& ... W1 c cze~c ci , cz Brytanio, y zrodzi o syna, Przed k orym dz iś u opo kolona ugina, Jok io by 1 zm rł wiol Rzym o n Gr kow I y ł 1 m l rr i ku y ś mr, z m wszcchw1e kow . O, 1 r.zcze s em w nym dnemoło muz p l mi•, Gdył ty, ia bóR olfo, zs1qp·1 na lę , · mi , Byt nam, iak Ian, rzewol słuch grzmiącym · c"6ry , C1orawoł urokami lu i1 jak Merkury -Na uro $amo, dumn :t 1ego arcy worów, To sob e podobała w prz pychu kolorów Tyc h szal , w które ubrały IQ Iwo e pios ki, Z odtqd 1u ni zechc m eć inne suk ienki„. Sz ksp"rze l Tył był w1or m toki go p 1cfo iorzo I oto, 1ok s e w dzieciach twor 01co powtarza, I 1y1 po swym zsion ie, tok duszy we1 am ię Ty~ odb i w lwo1ch p ieniach, wielki Wrl aM ie!
.O, gdyby~, ty ło b,..dz i u słodk znad Avonu, O, gdybyś nad T am izq budzqc s i z zgonu, Rozwinq l i ncze skrzydło z lym czarem poety, Nad którym si~ xdumiewoł duch naszej Elibietyl l cz pr6:tne to morzeni , pr6tne Io zoklęc 'o : Jok gwiazdo, dz i ty iw1 c'sz tom no firmomenci .
wi • sw· ł , wiozdo poe ów, ni h twoje promi ni Ws rzszorq ducha w nosze1 wol~cej si scenie . Zocm:toby s ' ę ono, pdyby o i• lica N i p omi n "oło c1 m two'ch ziet skorbn"ca
B E N J O PRZElOZYl F l IKS
O N JEZ IE SKI
....J ;:::: o w
PIERWSZE WYDANIE „BURZY" UKAZAŁO SIĘ W POSMIERTNYM, ZBIOROWYM WYDANIU
RAMATOW POETY 'TZW. FOLIO) W R 1 3.
ZA DATĘ POWSTANIA KOMEDII UCHODZI 161 . W l<AżDYM RAZIE WIADOMO, lE „B ODNIOSŁA OGROM Y SUKCES A D
ROLEWSKIM W ZIMIE 1612-13, Z OKA S UBIN KSIĘ2NICZKI ELŻBIETY.
NA JĘZYK POLSKI TŁUMACZY I „BURZ ŁOWll\ISK I , J. PASZKOWSKI, A. PŁUG,
. DZIEDUSZYCKI, ZOFIA SIWICKA.
LOS K IBANA
W roco się do ~prmv niezokonczonych, i rozs - y-g 1ę łych 1 chsf.-onnCJ w· d1c Leo·10rdo do Vinc sceptycyzm Mon t .g1e'o, rezygnocjo Pascala - ws1yst o 1amkn' e w I o iC7 ym dosw adueniu Prospero dokonującego jeszcze edn~j 1 osia iej próby no cz lo wicku r po rządku świa a - n e ro! I zygajCJ los Ko ibo o.
Kolibo n prze1dzie o;woje bt 1 ze ziemi, aby bez wychowawców 1
riac od nowa swa Io .
pozostan e sem na cirych ów zoczy-
Kiedy św a~ .,Bur y ' onczy ~wa probe , odchodz· 1 sreb"ny sien wymarzo'lej „l 1.. poetów f lo,ofów
równowagi, ot Niero ·e nowo n1e.,_apisono karto Ka 1-
bono. nowa dramatyczna i tono ludzkośc dośw-odczo ne' 1 pozo łowionej bez łudzeń
Konczy ~ię „Burzo , zaczyna· ą s ę pyton o Czy ludi.-1-osć może, czy urn ie korzystoc „ dośw i odcze11? Czy oba lone mi ty mJsza byc 1ostop one przez nowe? Czy i stnieje c1ag~o c kultury2 C1y złowiek obnaża y w swym biolo!=l1 cznym bycie mus i być sorno•ny? Czy wiedzo ludzko bl"s a opanowania kosmosu może zmien i ć cz owieka2 Czy wszystko za•,y ze rzebo iaczy nac od nowa?
Od pytar) rudna uciec D latego wrocom do ,,Bu rzy ". wracam do Io u Ko l iba a.
RYSTYNA SK USZAN KA
Premiero ,Burzy" ' zekspira w insc n1zaq i K. Skuszeni< odbyła s ę w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie w marcu 1959 r .
la
KOMENTARZE DO „BU RZY ' A. W. V E R I T Y
uzna prz łom 1610 1 z wczd i is q o ro
, kor g cd m 'l załozy 11 pr yroc1e l Sz le pito pr1ed-
Alłonlyio:u bu- za o o tudi:m
o 1cdne1 l wysp dowo dwa noy.
O I C·
10 1 prz l
dzy Mol l ą o v-;y·
Opr cowo a Kryslyn Be1w1ń o (lćdt Teo lra lno 9~7 '• l
„Nie ma nic równie pięknego i godnego, n i ż dobr z~ 1 nolezycie spełniać swą rolę człow i ek a; oni tez nie mo wiedzy ak trudne1, jak umieć dobrze r wed • natury przeżyć to życie . Nojdzikc;zo ze w zy ich cho -ob to gardzie wiosna istotą."
MONTAIGNE, ,.PROBY '
„Proszę c:tę, :aynu otony, p ozwól 1111 używa~ ego o mam, w zdrowiu c1aia 1 duszr., pozwól sp ·dz1c starosc. 01ęknq, nie pozbawioną lud.z1. '
HORACY, CARM I, 31. 7
„Zaiste nie jest Io molo rz u musieć kierować drugimi, koro w kierowan iu sobq tyle spotykamy trudnośc · "
MONTAIGNE, „PROBY'
, Ws1. lki ruch co nom odsłan i a z nas samych. ( ... ) Mi ędzy funkc ami d szy sq i niskie: kto jej nie widzi i w ta eh, nie ozna 1ei do końca; a może lepiej po l loje s ę ja I m, gdzie idz ie swym pospol i lym cho dem . ·
MONTAIGNE, „PROBY'
,,Po~pó l ny Io błąd no wszystkich sprawia .Le osoby lub rzeczy n1 wid?iolne, ojemniczo kryjące s i ę oraz nieznane, lepsze w nos b dzą nadzieje albo wic;kszo obawę . '
CAESAR „DE BELL. CIV. "
T oz mnie wszystkie czary opu c!ły. Nie mam już innej oprócz włosne 1 siły, A to jest wątła. Dz i ś od wo zależy, Czy nawa moja z wiatrami pobieży, Czyli lu J'e l c m samotnym zostanę. Lecz k e y księs two mote od~yskan e,
1echo j mn ie wasze dobrotliwe ręce Uwoln ią z więzów re kło~ą~ _dręce . • Niechaj was od~ech w . m~1 zog~ I dąc ro czy, Bo się me plony nie spełnią 1nacze1 . Chciał m was bawić. Teraz się wyzbywam Zaklętych dud-iów, czarów sztu ką zrywam, I rozpacz jeno z.ostało mi w końcu. . Jako mieć chcecie odpu zczono zbrodnie, Tok ze swej łas 1, pukc1e mni swobodn e.
PROSPERO - EPILOG
UTWOR Y DRAMATYCZNE SZEKSPIRA
„HENRYK VI CZ . 1-111 1590-1591 „ RYSZARD 111 - 1592 „ KOMEDI \ OMYŁEK ' 1592 ,.TYTUS ANDRONICUS - 1593 „PO~KRO •. ~IENIE ZŁOSN I CY ' - 1593
DWAJ P1\NOWIE Z WERONY - 1594 ,STRACO E ZACHODY MIŁOSNE' ' - 159·1
. RO~~FO I JULIA - 1595 .,RYSZARD 11 '' - 1595 „SEN NOCY LETNIEJ" - 1595 ,.KROL JAN" - 596 „ KUPIEC WENECKI" - 1956 ,,HENRYK IV" CZ. 1-11 - 1597 .,'NIEtE HAł ASU O NIC ' - 1598 „HENRYK V" - 1599 „ .JULIUSZ CEZAR' -1599 ,.WESOŁE KUMOSZKI Z WINDSORU" - 1599 „JAK WAM S I Ę PODOBA" - 1600 „ WIECZóR TRZECI ł KROLI " - 601 ,.HAMLET" - 160
r
,,TROILUS I KRESSYDA" - 1602 „ WS2YSTKO DOB~E, CO SIĘ DOBRZ"= KONCZY' - 1602 „MIARKA ZA MIARKĘ" - 160.4 ,,OTEI LO" - 1604 „MAKBET' ' - 1605 „ KRO LEAR" - 1605 „ ANTONIUSZ I KLEOPATRA" - 1606 „ KORIOLAN" - 1607 „ fYMON ATEtKZYK '' - 1608 „ PERYKLES" - 160S „ CYMBELIN" - 1 f,09 ,,OPQW,IESC ZIMOWA" - 1611 .,BURZA'' - 1611 0 HENRYK VIII" • 1613
ZESPól RTYSTYCZN TEATRU POWSZECHNEGO W WARSZAWIE
DYRFKTOR . Ted u!liz ozm1ersk i
Kl R WNIK ARTYSTYCZN Y_ Ireno Babel
KIEROWNI , I ERACK I. Zb g 1ev Krawczykows 1
RElYSERZY : Irena Bab I Adom Ho us1ki w n Jacek Szczęk
SCENOG AFOWIE: Zof. a Wierchowicl
r ys1 of Ponkiewic
AK TORK I: Zof 10 An w1cz, Mona Gorbows a, Zofie Grabo wska, lzobe la Hrebnicka, Wando Jorszewska, Sta nisława Kowinsko, T ofi la Koronk iewtez, Zofio Kucówno, Janino Martini, Al icja Migulonko, Janin o Nowi cka, Mario Powłows o, Jan ino Pollokówno . Zofio Rys iówno, Mario Seroczy ·ska , Wand a Szczepańsk a , E lżb ieto Wi czorkowsko.
AKTO RZY : Ryszard Barycz, Cz es law Byszewski, T ad usz Cz -chowski, Tadeusz Ja nczar, Sta n isław Janowski, Kazimierz Ja nus, Adom Hanuszkiewicz, Edmund Korwońsk i , Jon Kochanowicz, Bogdan Krzywicki , Jul iusz Łuszczewsk i, Bohdan Łysakowski , Jon Moyzel, Lesz k Ostrowski, Al ksander Pi ot rowski, Wo1 ciech Roj wski, S efon Rybarczyk, Stefan Rydel, Czesław Roszkowski, Mieczys ław Serwińs ki , yszard Siódmiak, Andrz j Tomecki, Tadeusz Waczkow ki, Józef Zerdowski.
SUFLERZY: Maria Kęp i nska, Mario Różańska .
INSPICJE Cl: Aleksand r Hlcwaty, Stan i sława Lineburg.
,J JBllZSZA P ~EMIEllA
W REPERTUARZE :
STAN I SŁAW STAMPF' l NIE MA NIEZNANYCH WYSP
E2YSERIA J A C E K S Z C Z Ę K
ZOFIA SCENOGRAFIA
IERCHOWICZ
E PI SCATOR, A. EUMANN G. PR FER
WOJNA I POKÓJ "'g LWA TOŁSTOJA
W . SZEKSPI HAMLET
F ZABŁOCKI FIRCYK W ZALOTACH
ARYSTOFANES GROMI WOJA L IZ YS TRA TA
O. THOMAS POD MLECZNYM LASEM
Kierownik artystyczny IRENA BABEL
Kierow ik l iteracki ZBIGNIEW KRAWCZYKOWSKI
Dyrektor teatru TADEUSZ KAlMIERSKI
Zo redojcq ZSIG IEW KRAWClYKOWSKI
Opracowanie grofiane KRZYSZTOF ANKIEW ICZ
DOJAZD TRAMWAJ A 25, 26, 30 SEM 101
Ceno 4.- zł
WYDAWCA: PAr\łSTWOWY TEATR POWSZE C HNY WARSZAWA ZAMOJSKIEGO 20
OSP 2om 735.t d W 37