Dopłaty bezpośrednie a Zasada Wzajemnej Zgodności
w gospodarstwach rolnych województwa dolnośląskiego
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007-2013 przeprowadzone w ramach operacji szkoleniowej – umowa nr 00001-6900 FA1900040/09. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju
Wsi
Wymiar sankcji stosowany
w zakresie Wymogów Wzajemnej Zgodności
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Kontrola na miejscu- zasady ogólne
Spełnienie podstawowych wymogów w zakresie zarządzania
określa zał. Nr II do Rozporządzenia Rady (WE) nr73/2009
Na poziomie krajowym państwa członkowskie określają
minimalne normy w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnej z
ochrona środowiska na podstawie ram ustanowionych w
załączniku Nr III Rozporządzenia Rady (WE) nr73/2009
2
Kontrola na miejscu- zasady ogólne
Normy i wymogi wzajemnej zgodności określa Rozporządzenie Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2010 r. . w sprawie
minimalnych norm (Dz. U. Nr 39 poz. 211) oraz Obwieszczeniu Ministra
Rolnictwa
i Rozwoju Wsi: z dnia 19 marca 2009 r. w sprawie wykazu wymogów
określonych w przepisach Unii Europejskiej z uwzględnieniem przepisów
krajowych wdrażających te przepisy (M.P. z 2009 r. Nr 17 poz. 224)
oraz z dnia 17 marca 2010 r. o zmianie wykazu wymogów określonych
w przepisach Unii Europejskiej z uwzględnieniem przepisów krajowych
wdrażających te przepisy (M.P. z 2010 r. Nr 16 poz. 169).
3
4
Kontrola na miejscu- zasady ogólne
Przestrzeganie wymogów i norm
Przestrzeganie wymogów i norm obowiązuje przez cały rok
kalendarzowy.
Wymogi i normy dotyczą całego gospodarstwa rolnika, w
tym również gruntów rolnych nie zgłoszonych do żadnych
programów pomocowych.
Kontrola na miejscu- zasady ogólne
Każdy rolnik w chwili złożenia wniosku podejmuje więc
zobowiązanie
do przestrzegania Wymogów Wzajemnej Zgodności we własnym
gospodarstwie rolnym przez cały rok kalendarzowy.
Zobowiązuje się również do umożliwienia przeprowadzenia
kontroli
na miejscu na terenie gospodarstwa przez inspektora ARiMR lub
pracownika Inspekcji Weterynaryjnej.
5
6
Kontrola na miejscu- zasady ogólne
System Wzajemnej Zgodności dotyczy beneficjentów:
• płatności bezpośredniej (JPO, OM, RE, płatności specjalnej)
• płatności do pomidorów
• płatności cukrowej
• pomocy ONW
• pomocy z tytułu zalesiania gruntów rolnych
• programu rolnośrodowiskowego.
Właściwe władze kontrolne
Art. 42 rozporządzenia Komisji (WE) 796/2004
Za przeprowadzanie kontroli w zakresie omawianych wymogów i norm odpowiadają specjalne organy kontroli.
W Polsce zostały wybrane dwie instytucje jako właściwe władze kontrolne (competent control authorities).
7
zasad Dobrej Kultury Rolnej oraz ochrony
środowiska naturalnego
jestARiMR
W zakresie Identyfikacji
i Rejestracji Zwierząt jest
Inspekcja Weterynaryjna
Zgodnie z ustawą o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego organem odpowiedzialnym za kontrole wymogów
wzajemnej zgodności w zakresie spełniania przez rolnika:
Właściwe władze kontrolne
9
Zadania Organów
ARiMR IWwspółpraca
informowanie rolników o wymogach i normach
typowanie do kontroli
przeprowadzanie kontroli w tym ocena naruszeń
sporządzanie raportów z czynności kontrolnych
przekazywanie raportów rolnikom
rozpatrywanie zastrzeżeń wniesionych do ustaleń zawartych w raporcie
informowanie rolników o wymogach i normach
typowanie do kontroli
przeprowadzanie kontroli w tym ocena naruszeń
sporządzanie raportów z czynności kontrolnych
przekazywanie raportów rolnikom
rozpatrywanie zastrzeżeń wniesionych do ustaleń zawartych w raporcie
przeprowadzanie kontroli w tym ocena naruszeń
sporządzanie raportów z czynności kontrolnych
przekazywanie raportów rolnikom
przekazywanie raportów z czynności kontrolnych do biur powiatowych ARiMR
rozpatrywanie zastrzeżeń wniesionych do ustaleń zawartych w raporcie
przeprowadzanie kontroli w tym ocena naruszeń
sporządzanie raportów z czynności kontrolnych
przekazywanie raportów rolnikom
przekazywanie raportów z czynności kontrolnych do biur powiatowych ARiMR
rozpatrywanie zastrzeżeń wniesionych do ustaleń zawartych w raporcie
Ustalanie czynników do analizy
ryzyka i liczby kontroli
10
KONTROLE I SANKCJE
Zasady kontroli i sankcjonowania określa art. 66 rozporządzenia Komisji nr 796/2004
Kontroli podlega: 1% rolników wnioskujących o płatności bezpośredniej (obszar
środowisko i GAEC) tj. ok. 15 tys. gospodarstw w Polsce 5% siedzib stad bydła – w Polsce ok. 70 tys. 3% siedzib stad owiec i kóz 1 % siedzib stad trzody
11
KONTROLE I SANKCJE
W Polsce ok. 1,5 mln rolników wnioskuje o płatności
bezpośrednie tj. tyle ile łącznie
we Francji, W. Brytanii, Hiszpanii i Belgii
Płatności bezpośredniePłatności bezpośrednie przyznawane są co roku tym, którzy prowadzą działalność rolniczą co najmniej na 1 ha użytków rolnych utrzymują go w dobrej kulturze rolnej. Co roku o przyznanie płatności obszarowych ubiega się w Polsce około 1,4 miliona rolników.
KONTROLE I SANKCJE
Jeżeli kontrole na miejscu wykazują istotne niezgodności
względem danego aktu prawnego lub danej normy, ilość
przeprowadzanych kontroli
na miejscu w odniesieniu do tego aktu lub tej normy jest
zwiększana w następnym okresie kontrolnym.
12
KONTROLE I SANKCJE
Osoby upoważnione do wykonywania czynności
kontrolnych mają prawo do:
wstępu na teren gospodarstwa rolnego
żądania pisemnych lub ustnych informacji związanych
z przedmiotem kontroli
13
KONTROLE I SANKCJE
wglądu do dokumentów związanych z przedmiotem
kontroli, sporządzania z nich odpisów, wyciągów lub kopii
oraz zabezpieczania tych dokumentów;
pobierania próbek do badań;
żądania okazywania i udostępniania danych
informatycznych.
14
15
ZASADY KONTROLI
• Wymiar sankcji za nieprzestrzeganie wymogów podstawowych będzie zależeć od wielu czynników.
• Podstawowe rozróżnienie to niezgodność z przepisami wynikająca z:
zaniedbania rolnika (nieumyślność)
winy rolnika, umyślne działanie (celowość)
16
ZASADY KONTROLI
• Ponadto, przy określaniu wymiaru sankcji będą brane pod uwagę takie elementy jak:
powtarzalność
zasięg
dotkliwość
trwałość
17
ZASADY KONTROLI
Zaniedbania dzielą się na:
nieumyślne obniżka w płatnościach z zasady stanowi 3 % całkowitej kwoty
płatności bezpośrednich Jednakże, na podstawie raportu z kontroli może zostać wydana
decyzja o obniżeniu wielkości potrącenia do wysokości 1 % lub
zwiększeniu go do 5 % całkowitej kwoty lub w przypadku stwierdzenia powtarzającej się
niezgodności, procent sankcji zostanie pomnożony przez 3, jednak maksymalna wysokość sankcji nie może przekroczyć 15 % całkowitej kwoty płatności bezpośrednich
18
ZASADY KONTROLI
umyślne (celowe) obniżka zastosowana wobec całkowitej kwoty, będzie z zasady wynosić 20 %. Jednakże Agencja Płatnicza może na podstawie oceny przedłożonej przez właściwy organ kontroli w protokole z czynności kontrolnych, wydać decyzję o obniżeniu procentu do wysokości nie mniejszej niż 15 % lub w drastycznych przypadkach może zwiększyć ten procent nawet do 100 % całkowitej kwoty
19
KRYTERIA KONTROLI
"Zasięg” niezgodności zależy od tego, czy ma ona daleko idące
konsekwencje, czy też ogranicza się wyłącznie do danego gospodarstwa.
"Dotkliwość" niezgodności zależy w szczególności od znaczenia jej
konsekwencji, z uwzględnieniem celów wymogu lub normy, których
przedmiotowa niezgodność dotyczy.
"Trwałość" zależy w szczególności od długości okresu, w którym
występują skutki stwierdzonej niezgodności lub od możliwości
wyeliminowania tych skutków za pomocą racjonalnych środków.
"Celowość" niezgodności zależy w szczególności od umyślnej,
świadomej intencji rolnika, który narusza obowiązujące przepisy.
20
KRYTERIA KONTROLI
Niezgodności wynikające z nieumyślnego zaniedbania ze strony rolnika są sankcjonowane zgodnie z tabelą
Suma punktów % zmniejszenia
3 1%
5 1%
7 3%
9 3%
11 3%
13 5%
15 5%
21
KRYTERIA KONTROLI
Niezgodności wynikające z umyślnego zaniedbania (Celowe) ze strony rolnika są sankcjonowane zgodnie z tabelą
Suma punktów % zmniejszenia
3 15%
5 15%
7 20%
9 20%
11 20%
13 25%
15 25-100%
22
CELOWE DZIAŁANIA
• Za celowe działania Agencja uznaje stwierdzenie śladów wypalania roślinności na polu podczas kontroli z wyjątkiem punktowych śladów wypalania resztek pożniwnych. Tu sankcja zawsze jest 5 punktów.
23
DZIAŁANIA KONTROLNE
Na inspektorze ciąży ocena czy niezgodność wynika z zaniedbania
czy umyślnego, celowego działania rolnika
Stwierdzenie więcej niż jednego naruszenia w ramach jednej
niezgodności punkty przyznawane są do tej niezgodności która
uzyskała najwyższą liczbę punktów, a gdy jedno z tych naruszeń
jest uznane za celowe punktacja obowiązuje jak za celowe
naruszenie
z najwyższą liczbą punktów dla tego naruszenia.
Liczbę punktów jaka przypisuje się stwierdzonej niezgodności
określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1
kwietnia 2010 roku
24
DZIAŁANIA KONTROLNE
Rolnik jest powiadamiany w przypadku stwierdzenia drobnej
niezgodności o działaniach naprawczych, jakie powinien
zrealizować w określonym terminie oraz o konieczności
dostarczenia oświadczenia o zrealizowaniu działań naprawczych
wraz z dowodami potwierdzającymi ich realizację
do Biura Powiatowego ARiMR.
25
DZIAŁANIA KONTROLNE
Inspektor terenowy dokonujący takiej kontroli ma obowiązek
wraz z raportem dostarczyć formularz takiego oświadczenia.
Brak działań naprawczych skutkuje naliczeniem sankcji.
26
DZIAŁANIA KONTROLNE
Do drobnej niezgodności nie mogą być zaliczone naruszenia
dotyczące przepisów z zakresu bezpieczeństwa żywności ,
ludzi i zwierząt
27
DOŚWIADCZENIA INNYCH PAŃSTW
Generalnie stopień spełnienia wymogów SMR oraz
GAEC
w państwach UE jest raczej wysoki.
najwięcej nieprawidłowości występuje:
• w systemie IRZ (ok. 30%),
• w stosowaniu dyrektywy azotanowej (ok. 20%)
Dziękuję za uwagę
Szkolenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na
lata 2007-2013 przeprowadzone w ramach operacji szkoleniowej – umowa nr 00001-6900 FA1900040/09. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 – Minister Rolnictwa i Rozwoju
Wsi
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich