Download - Yenidoğan sepsisi(fazlası için )
TANIM:
Yenidoğan bebekte (hayatın ilk 28 gününde) bakteriyemi ve sistemik enfeksiyon
bulgularının olduğu hastalık tablosudur.
• Mortalitesi ve morbitidesi oldukça yüksektir.
• İnsidans:
- 1000 canlı doğumda 1-10 İnsidans ve mortalite oranı doğum
ağırliğı ve gebelik yaşı ile ters orantılıdır.
– VLBW bebeklerin yaşam şansı arttıkça infeksiyonlar sıklaştı.
– Çoğul gebelik sayısı arttı (yardımcı gebelik yöntemleri
– Vertikal geçişli hastalıklar arttı (GBS, HİV v.b )– Fetal kan örnekleri ve koryon villus örnekleri – Peri-intrapartum antibiyotik profilaksisi– Multipl dirençli bakteriler gündemde– Antiviral ilaçların kullanımı gündemde (HSV)
YENİDOĞAN DÖNEMİNDE İMMÜN SİSTEM:
• 1. Fiziksel Engeller: YETERSİZ– Deri ince– Göbek yarası– Mide asiditesi, peristaltizm
2. T hücreli immün sistem
– NK sitotoksik aktivitesi azalmış– Sitokin salınımı immatür (INF-γ)– Pretermde IL-2 reseptörleri için mRNA
düşük
3. B hücreli immün sistem– Sistemik enfeksiyona karşı tip spesifik
antikor cevabı yok– Hücreler immatür, Ig sentezi geç– Pretermde transplasental geçen Ak düzeyi
düşük. IgM, A, G2, G4 eksik– Sekretuar IgA sentezi :6-8. hafta
(postnatal)
4. Kompleman sistemi Kompleman plasentadan geçmez. İlk
trimesterde karaciğerde sentez edilmeye başlar.– Preterm bebeklerde daha fazla olmak üzere
hem miktar olarak hemde fonksiyon olarak yetersizdir.
• 5.Mononüklear fagositik sistem
– MN hücrelerden salınan CSF’ler yetersizz– Retiküloendoteliyal sistemde bakterinin
temizlenmesi yetersiz. – Nötrofil depo havuzu yetersiz (nötropeni)
• Yenidoğan Sepsisinde risk faktörleri: Anneye ait EMR• Korioamniyonitis• GBS: Gebede kolonizasyon yüksek• Üriner enfeksiyon• Obstetrik manipülasyonlar Septik veya travmatik doğum
Bebeğe ait:• Prematürelik• Erkek cinsiyet • Perinatal asfiksi • Mekonyumlu amnion sıvısı • Konjenital anomaliler ve metabolik hastalıklar (galaktozemi)• İnvaziv işlemler (ETE, kateterler, NGT)• Glükokortikoid, demir tedavileri, IV lipidler• Hiperbilirubinemi (T hücre fonksiyonu ve
nötrofil fonksiyonu azalır)
Klinik:
1. Erken Sepsis• Yaşamın ilk 7 (3) gününde ortaya çıkan
sepsis tablosudur. • İntrapartum dönemde bulaş sıklıkla
anneden, transplasental• Çok organ tutulumlu, fulminan seyirli• Mortalite yüksek
Klinik:
• Geç sepsis:– 4-7 günden sonra– Menenjit sık, fokal enfeksiyon sık– Yavaş ilerleyici– Kaynak: çevre
Klinik:
• Geç geç sepsis: Nozokomial sepsis:– Hastaneden kaynaklanan enfeksiyon– Dirençli mikroorganizmalar sık (MRSA,
çoğul dirençli enterokok, serratia, candida)
• Neonatal Sepsis Etkenleri:
• 1. Bakteriler:– GBS (8 serotipi var)– E.coli.– Staph.aureus– Staph. epidermidis– Enterik bakteriler, klebsiella, proteus, serratia,
acinetobakter– H.influenza– Listeria monositogenaz– N.meningitidis– S.pneumania– Anaeroblar (%5-23)
Neonatal Sepsis Etkenleri:
• 2- Mantarlar– Candida Albicans
• 3- Viruslar– Enteroviruslar, CMV ve EBV, Adenoviruslar,
Parvovirus B19, HSV
• 4- Protozoalar ve diğerleri– T.gondii, T.pallidum, M.tuberculosis
Patogenez:
• Fetüs ve YD’ a enfeksiyon 4 ayrı yoldan ulaşır:– Transplasental – Amnion sıvısı– Doğum kanalı– Çevre
• Nozokomial etkenler ve diğerleri
• Klinik semptom ve bulgular spesifik değildir.• Isı düzensizliği (hipertermi, hipotermi)• Kas tonusunda değişiklik (letarji, irritabilite)• Cilt bulguları ( siyanoz, solukluk, peteşi, sarılık,
sklerema,döküntü)• Beslenme problemleri (emmeme, kusma, ishal, karında
şişlik)• Kardiyopulmoner sorunlar (takipne, solunum sıkıntısı,
apne, taşikardi)• Metabolik sorunlar (hipoglisemi, hiperglisemi,
metabolik asidoz)• Menenjit varsa fontanel bombeliği
2. Hematolojik taramalar
• 1.Total nötrofil sayısı (<5000, >20.000)• 2.Band/nötrofil oranı > 0,20• 3.Toksik granülasyon• 4.Trombosit sayısı 5. Akut Faz Reaktanları (CRP, Sedimantasyon, Fibrinojen, Haptoglobulin)
• - BK<5000/mm3• - Band/nötrofil>0,2• - CRP>0,8 mg/dl• - ESR>15 mm/sa• - Haptoglobulin (+)
– 3 kriter mevcut ise enfeksiyon olasılığı % 90
• Tedavi:
– Antibiyotiklerin sınırlı kullanıldığı yıllarda mortalite % 90
– Gelişmiş antibiyotik kullanılmasıyla mortalite % 10-50
• Ampirik antibiyotik tedavisi• Tedaviye başlamada 4 saatlik bir
geçikme bile mortalitayi arttırır.
• Sepsiste ampirik tedavi (GBS, E. coli, Listeria)
– Ampisilin + Aminoglikozit
• Tedavi süresi– Fokal enfeksiyon yoksa en az 10-14 gün– Gram (-) menejit varsa en az 21 gün
• Prognoz:
• %20-50 sekel (işitme kaybı, hidrosefali, mental-motor gerilik, konuşma bozukluğu, konvulsiyon)
Antibiyotik Dışı Tedaviler: • İntravenöz immünoglobulin (IVIG)• Standart ISG :IVIG• IgM’ den zengin IVIG: Pentaglobulin• Taze donmuş plazma
– Ig’ ler– Kompleman proteinleri– Opsonik proteinleri– Fibronektin
• Rutin kullanımı tartışmalıdır.• Monoklonal endotoksin antikorları• Monoklonal bakteriyel antikorlar• Granulosit transfüzyonu• Sitokin tedavisi (GM-CSF, Gama İnterferon,
Antitrombin III)