YOĞUN BAKIM İNFEKSİYONLARINDAN KORUNMA
EL ANTİSEPSİSİ
Dr. Feza BACAKOĞLUEge Üni. Tıp Fak. Göğüs Hast. AD.
2
ASEPSİ: Alet, malzeme, ortamın; hastalığa neden olan m.o’dan arındırılmasıCerrahi asepsi: Deri bütünlüğü bozulmuş, steril vücud boşluklarına girilmiş hastalarda m.o’ın uzaklaştırılması
(dezenfeksiyon, sterilizasyon)Tıbbi asepsi: m.o sayısını azaltma veya bir kimse/yerden diğerine bulaşmayı engelleme
3
ANTİSEPSİ: m.o’ı öldürmek veya çoğalmalarını önlemek için, vücud yüzeyine kimyasal maddelerin uygulanması
ANTİSEPTİK (DEZENFEKTAN) : m.o’ı zararsız hale getiren, canlı dokulara da uygulanabilen maddeler
4
EL HİJYENİ:Su ve sabun ile el yıkamaDezenfektan ile el temizliğiDezenfektan ile el ovuşturma (susuz el yıkama)Cerrahi el antisepsisi
EL ANTİSEPSİSİ:Dezenfektan ile el temizliğiDezenfektan ile el ovuşturma
5
6
EL YIKAMA:Sosyal el yıkama
Su ve sabun ile mekanik temizlikHijyenik el yıkama
Dezenfektan sabun ile kontamine floranın uzaklaştırılması
El dezenfeksiyonuDezenfektanlar ile kontamine floranın hızlı – etkili uzaklaştırılması
Cerrahi el dezenfeksiyonuDezenfektanlar ile kontamine floranın yok edilmesi, kalıcı floranın azaltılması
7
EL HİJYENİ ENDİKASYONLARI:
Kan, vücud sıvıları ve sekresyonlarla ellerde gözle görünür kirlenme varsa;su ve sabun ile yıkama
Ellerde gözle görünür kirlenme yoksa; alkol bazlı dezenfektanlarla temizleme (susuz el yıkama) veya anti-mikrobiyal sabunlarla yıkama
8
SU VE SABUN KULLANIMI:
• Ellerin ıslatılması• 3-5ml. (1 “pump”) sabun
eklenmesi• En az 15 (20-30) sn. kuvvetlice
ovma• El-parmakların tüm yüzeylerinin
kaplanması• Su ile ellerin durulanması• Tek kullanımlık havlu ile
dikkatlice kurulama• Havluyu kullanarak musluğu
kapatma
9
ALKOL BAZLI DEZENFEKTAN KULLANIMI:
(ethanol, n-propanol, isopropanol/%60-95)• 3-6 ml. ürünün el ayasına alınması• Ellerin ovulması• Tüm el ve parmak yüzeylerinin sarılması• İşlemin eller kuruyana kadar (15-30 sn.)
sürdürülmesi• İşlem sonrası ellerin yıkanmaması!
Alkol içeren jellerAlkol emdirilmiş mendiller
10
ÖZELLİKLER SABUN ANTİMİKROBİYALSABUN
ALKOL BAZLIDEZENFEKTAN
Kirin uzaklaştırılması
EVET EVET HAYIR
Geçici floranınöldürülmesi
İYİ ÇOK İYİ MÜKEMMEL
İşlemsüresi
1-2 dakika 1-2 dakika 30 saniye
Maliyet DÜŞÜK DÜŞÜK ÇOK DÜŞÜK
Kontaminasyonriski
EVET EVET HAYIR
Uygulamayeri
LAVABO LAVABO HER YER
Personeluyumu (>%40)
NADİR NADİR DAHA İYİ
Kurulama-havlugereği
EVET EVET HAYIR
Yan etki ÇOK NADİR NADİR ÇOK NADİR
Yanma riski HAYIR HAYIR EVET
11
El hijyeni preparatlarının bakteri öldürmedeki etkinlikleri
Hosp.Epidemiol. Infect. Control, 2nd Edition, 1999
0.0
1.0
2.0
3.0 0 60 180 dk
0.0
90.0
99.0
99.9log%
Bakt
eriy
al a
zalm
a
Alkollü preparatlarla el ovuşturma(70% Isopropanol)
Antimikrobiyalli sabun(4% klorheksidin)
Normal sabun
Dezenfeksiyon sonrası zaman
Bazal
12
15171921232527
Baseline 2 weeksAlcohol rub Soap and water
Epidermal water content
Dry
Healthy
Alkol bazlı el dezenfektanlarının deri üzerine etkileri
Alkol bazlı el dezenfektanları ile daha az deri hasarı
Boyce J. Infect. Control. Hosp. Epidemiol. 2000;21:438-41
13
KOLONİZE-ENFEKTE HASTALARDAKİMİKROORGANİZMALAR
SAĞLIK ÇALIŞANLARI TARAFINDANBİR HASTADAN DİĞERİNE TAŞINABİLİR
Patojenlerin en yaygın bulaş yoluEL
14
15
NOZOKOMİYAL İNFEKSİYONLARIÖNLENMEDE TEK BAŞINA
EN ETKİLİ VE ÖNEMLİ YÖNTEMEL YIKAMA
Eldiven kullanımıEL YIKAMA’nın yerine
geçmez
16
EL YIKAMANIN ÖNEMİNİ BİLİYORUZ
AMA
UYGULAMIYORUZ
?
17
UYUM:
Doktorlarda daha az!
Hastalarla daha kısa süreyle temas ettiklerini ve dekontaminasyon ihtiyacının daha az olduğunu düşünüyorlar ?!
18
Compliance and Professional Activity
N Opportunities Compliance
Nurse (520) 1875 ( 66 %) 52 %Student nurse (48) 131 (4.7 %) 43 %Nurses' aide (166) 378 (13 %) 47 %Mid-wife (14) 35 (1.3 %) 66 %Physician (158) 281 (10 %) 30 %Phys/Resp therapist (23) 48 (1.7 %) 28 %Radiology Techinician (4) 12 (0.4 %) 8 %Others (58) 74 (2.7 %) 27 %TOTAL 48 %
Pittet et al, Ann Intern Med 1999, 130:126
19
Compliance and Hospital Department
Department Opportunities (%) Compliance
Pediatrics 133 (4.7 %) 59 %Medicine 1114 ( 39 %) 52 %Surgery 990 ( 35 %) 47 %Obs / Gyn 147 (5.2 %) 48 %ICUs 450 ( 16 %) 36 %
Pittet et al, Ann Intern Med 1999, 130:126
20
UYUM AZLIĞI NEDENLERİ:
• İş:Yoğunluk, acil durumlar, aynı anda birden fazla hasta ile ilgilenme
• Unutkanlık• Gerekliliğinin kavranamaması• Yan etkiler (irritasyon, kuruma)• Yer – malzeme yetersizliği
21
ALKOL BAZLI EL DEZENFEKTANLARI NEDEN ?Uyum en iyi
Anti-mikrobiyal etkinlik en iyi
İYİ DAHA İYİ EN İYİ 0.6-1.1(15sn.) 3.2 3.2-5.8 1.8-2.2(30sn.) log10cfu
Düz Antimikrobiyal Alkol bazlısabun sabun dezenfektan
22
ÖZET
• m.o’ın bulaşmasını etkileyen en önemli faktör EL HİJYENİ’dir
• El Hijyen’i; EL YIKAMA ve DEKONTAMİNASYON’dan oluşur
• ALKOL BAZLI EL DEZENFEKTANLARI el antisepsisi için; hızlı-kolay-etkin’dir
23
KAYNAKLAR• Centers for Disease Control and Prevention (CDC)• Healthcare Infection Control Practices Advisory
Committee (HICPAC)• The Society for Healthcare Epidemiology of America
(SHEA)• The Association for Professionals in Infection Control
and Epidemiology (APIC)• The Infectious Diseases Society of America (IDSA)
www.cdc.gov (/handhygiene/)www.handhygiene.orgwww.hopisafe.chwww.apic.org
24
Teşekkür ederim…