dr. melek nur yavuz nÖroblastom · 2014-01-08 · epidemiyoloji • Çocukluk çağı...

47
NÖROBLASTOM Dr. Melek Nur YAVUZ

Upload: others

Post on 11-May-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

NÖROBLASTOMDr. Melek Nur YAVUZ

Page 2: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Epidemiyoloji• Çocukluk çağı tümörlerinin %6

• En sık ektrakraniyal solid tümör

• < 1 yaş en sık tümör

• Olguların 2/3’ü < 5 yaş

• %60-70 tanı anında metastatik (kemik, k. İliği, lenf nodları)

• Küçük mavi yuvarlak hücreli tümörler grubunda

[lösemi, lenfoma, Ewing/PNET, medulloblastom, nöroepitelyoma, retinoblastom, RMS]

Page 3: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Klinik Görünüm• Sempatik sinir sistemi; paraspinal ganglion

veya adrenal medulla

• %65 Abdomen

• Adrenal tm; %40 çocuk, %25 infant

• Torasik ve servikal tm; <infant

• %35 Bölgesel LN met(+)

• Hematojen yayılım; K. iliği, kemik, KC, cilt.

Nadiren AC ve beyin.

Page 4: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Tanı• Direkt grafi, BT veya MRI’ da kitle(ler)

• Serum ferritin, LDH, NSE, idrar katekolaminleri

• %95 olguda HVA ve VMA yüksek

• Biyopsi ile patolojik tanı

• Sitogenetik

• K. İliğinde nöroblastlar görülür ve HVA ve VMA

idrarda yüksek ise tümör biyopsisi olmadan NB

tanısı konabilir

• Metastatik hastalık taraması Kİ aspirasyon ve

biyopsisi, kemik ve MIBG sintigrafisi

Page 5: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Prognostik Faktörler• Evre

• Yaş (<1 yaş iyi)

• Shimada histoloji

• MYCN Amplifikasyonu

• DNA ploidi

Page 6: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Prognostik Faktörler– İyi: hiperdiploidi

– Kötü: ferritin yüksekliği (>142 ng/ml), nöron-

spesifik enolaz (>100 ng/ml), LDH yüksekliği

(>1500 IU/lt)

kromozom 1p, 11q, 17q aberasyonları

• Katekolamin düzeyleri prognostik değil

Page 7: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Shimada

Favorable Unfavorable

> 5yaş

Stroma zengin

Nodüler patern?evethayır

Stroma fakir

<1.5yaşevet hayır

MKI < 200? Diferansiye ve MKI < 200?

evethayır

evet hayır

Page 8: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

EvrelemeChildren’s cancer study group (Evans) staging system

• Stage I: tumour confined to the organ or structure of origin.

• Stage II: extension in continuity beyond the organ or structure of origin but not crossing the midline, with or without regional lymph node involvement on the ipsilateral side.

• Stage III: extension in continuity beyond the midline or bilateral lymph node involvement.

• Stage IV: remote disease.• Stage V: patients (usually infants) otherwise Stage I or II,

but with remote disease confined to the liver, skin and bone marrow (without bony destruction).

Page 9: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Evreleme (INSS)

Page 10: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

2b1

2a 3

International Neuroblastoma Staging System (INSS)

4

4S

Page 11: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

International Neuroblastoma Risk Group (INRG) 

• Stage L1 The tumour is localised and has not spread into important areas (vital structures) nearby. It can be removed by surgery.

• Stage L2 The tumour is localised but has 'image‐defined risk factors' and can't be safely removed by surgery.

• Stage M The tumour has spread to other parts of the body.

• Stage MS The tumour has spread to the skin, liver and/or the bone marrow in children younger than 18 months old.

Page 12: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

INRG Sınıflama Sistemi

Page 13: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

• Favorable özellikler (sağkalım >%90):- <1.5 yaş- Stage I, II, IV-S- Normal serum ferritin düzeyi- favorable histoloji: noduler paterni olmayan

stromadan zengin tümör

• Unfavourable özellikler (sağkalım <20%):- Büyük yaş- Stage III, IV- Serum ferritin düzeyi > 150 mg/ml- Unfavorable histoloji: stromadan zengin tümör

ve noduler patern

Page 14: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Klinik ve Biyolojik Tümör Özelliklerine göre Nöroblastom Risk Grupları

Page 15: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Sağkalım

• Düşük Risk: %95-100

• Orta Risk: %75-98

• Yüksek Risk: <%30

Page 16: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Yüksek Riskli Grup INSS Stage 2

MYCN-Amp Stage 3

MYCN-Amp herhangi bir yaşMYCN-NA, >18 ay ve UH

Stage 4MYCN-AmpDI=1 ve/veya UH

Stage 4S infantMYCN-Amp

Page 17: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB-2009

Page 18: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TEDAVİ• Düşük risk NB : stage 1 ve 2 cerrahi, stage 4S

takip

• Orta risk NB : cerrahi , KT ve bazı olgularda RT

• Yüksek risk NB :indüksiyon KT ve primer tümöre

cerrahi. Parsiyel yanıtta cerrahi sonrası kalıntı

tümöre RT.

İndüksiyon sonrası yüksek doz KT ve otolog kök

hücre transplantasyonu

Page 19: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TEDAVİ

Page 20: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

RADYOTERAPİ• RT rolünü araştıran randomize çalışma yok

• RT doz, zamanlama, mikroskopik veya makroskopik hastalıkta kullanımı ??

• Günümüzde multimodel protokollerde yüksek riskli grupta RT önerilmekte

Page 21: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

RADYOTERAPİ• Düşük riskli grupta kalıntı hastalık olsa bile

RT önerilmez• Düşük ve orta riskli hastalıkta KT ve

cerrahiye rağmen prosresif hastalık durumunda RT

• COG önerisi; yüksek riskli hastalıkta cerrahi rezeksiyon tipinden bağımsız primer tümör bölgesine ve transplant öncesi yanıtsız metastatik bölgeye >21 Gy RT

Page 22: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

CCG-3891• 539 Yüksek riskli hasta• KT + cerrahi + gross kalıntı hastalığa ERT (10

Gy, 2 Gy/fr, kalıntı hast. 1-2 cm marjin)sonrası 2 kola randomize

• 1. kol: KT• 2. kol: OKİT + TBI ( 10 Gy, 3.33Gy/fr)• 5 yıllık LRR %51 X %33 (p=0.004) (SS)• 10 Gy ERT ve 10 Gy TBI + OKİT LR %22

10 Gy ERT KT LR %52 (SS)• RT akut toksisiteyi arttırmaz, TPN arttırır

Haas-Kogan DA. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003

Page 23: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

CCG-3891• MYCN Amp tm;

KT kolunda LRR %70OKİT kolunda LRR %25 (SS)

• RT randomize olmadığı için direkt RT’nin etkisi ?• OKİT kolunda ERT (+) LRR %22

ERT (-) LRR %35 (p=0.36)• KT kolunda ERT (+) LRR %52

ERT (-) LRR %50 (p=0.55)

Haas-Kogan DA. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2003

Page 24: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

CCG-3891Primer relaps oranı

İnkomplet rezeksiyon relaps oranı

komplet rezeksiyon relaps oranı

Page 25: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

CCG-3891

• 2. randomizasyonTakip X 13 cis-retinoik asit (6 ay)

EFS (5 yıllık) % 13 RA (+) 13 RA (-)

ERT (+) 45 28

ERT (-) 29 35

p değeri 0.05 0.4

Page 26: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

RADYOTERAPİ• Stage 4S infantlarda masif KC büyümesine

bağlı solunum yetmezliğinde RT (3-4.5 Gy, 1-1.5 Gy/fr)

• KİT öncesi TBI (10-12 Gy)

• RT ile konkomitan Doxo ve Act-D kontraendike

• RT ile Sisplt, topotekan veya irinotekan kullanılabilir

Page 27: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

• Spinal kord kompresyonunda KT, cerrahi veya RT (hastaya özgü)

Page 28: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 29: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 30: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 31: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 32: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 33: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 34: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009• Hedef volüm: KT sonrası gros kalıntı primer

tm ve tanı anından itibaren radyolojik ve patolojik tutulmuş tüm bölgesel lenf nodları

• GTV: RT planlama aşamasında görüntüleme yöntemleri ile saptanabilen tedavi volümü

• CTV= GTV + 2 cm

Page 35: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 36: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

TPOG NB 2009

Page 37: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Olgu • 2.5 yaş• Şik: karında şişlik• 20/04/2011 Batın BT: Sağ diafragmanın hemen altından

başlayıp, ~17 cm kadar kaudal mesafeye uzanan, transaksiyel kesitte 15 cm ile orta hattın soluna geçen, ön-arka çapı 11 cm tümöral kitle. Kitle karaciğer sağ lobu ve sağ adrenal bölgesini işgal etmekte olup, sağ böbreği inferior ve posteriora, pankreas orta hattın soluna itmekte ve basmaktadır. Tüm orta hat büyük damarları vena kava inferior dahil olmak üzere sarılmış, basılmış ve itilmiştir. Aorta orta hattın soluna itilmiştir. Lezyonun içerisinde çok geniş nekroz ve kistik alanlar ile solid doku alanları ve ayrıca kalsifikasyonlar izlenmektedir. Bu kompleks lezyondan ayırt edilemiyecek şekilde retroperitonda, patolojik lenf nodlarını düşündüren, ancak ana kitleden ayırt edilemeyen kitleler mevcuttur.

Page 38: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Olgu • 29/04/2011 USG altında intraabd. LN kor

biyopsi: Nöroblastom infitrasyonu• N-MYC Amp (+) NSE:307• MIBC Sintigrafisi (+) LDH:1448• KİB: Normoselüler Ferritin: 410• KİA: Rozet formasyonu (+) • Nisan 2011 PET-BT: Orta hatta geniş SUV max : 7.1

olan heterojen FDG tutulumu gösteren kitle. Lezyon içerisinde yer yer nekroza bağlı hipometabolik alanlar. Bu lezyonun karaciğere uzantı gösterdiği ve karaciğerde ortası geniş kistik ( ametabolik ) etrafında ince bant şeklinde heterojen SUVmax : 5.6

Page 39: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Olgu• KT • 29 Eylül 2011 BT: Sağ böbrek ile karaciğer arasında

yerleşen ~5x6x5,5 cm boyutlarında sıvı içerikli, septalı ve nekrotik özellikleri olan tümöral kitle mevcuttur. Bulgunun hem sağ böbreği hem karaciğere bası izi izlenmektedir. Trunkus çölyakus komşuluğunda ve SMA komşuluğunda patolojik lenf nodu olabilecek yumuşak dokular mevcut olmakla birlikte tek tek seçilip boyut ölçümüyapılamamıştır. %60-65 küçülme (+).

Page 40: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Olgu• Ekim 2011 Operasyon: Sağ surrenal lojda böbrek

üstü polüne, KC ve diafragmaya yapışık 6cm kitle total eksize edildi. Safra kesesi boynuna yakın yerleşimli 1x1cm 2 adet kalsifiye kitle. Kitle total eksize edildi.

• Patoloji: Ganglionöroblastom, intermikst

Page 41: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

Olgu• 25 Kasım 2011 BT: Sağ sürrenal lojda ~37x32 mm

boyutlarında, karaciğer sağ lobuna ve sağ böbrek süperioruna bası yapan kistik lezyon izlenmiştir. Lezyon öncelikle abse lehine değerlendirilmiş olup, rezidü kitle ekartasyonu yapılamaz. Gereğinde ince iğne aspirasyon biopsisi ile örnekleme önerilir.

• Reoperasyon : Nüks Ø• KİT sonrası RT

Page 42: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların
Page 43: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların
Page 44: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların
Page 45: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların
Page 46: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların

• Karşı böbrek <15Gy• Bilat. Böbrek <15-18Gy• KC V15 <%66• AC V15 <%66

Page 47: Dr. Melek Nur YAVUZ NÖROBLASTOM · 2014-01-08 · Epidemiyoloji • Çocukluk çağı tümörlerinin %6 • En sık ektrakraniyal solid tümör • < 1 yaşen sık tümör • Olguların