"dramat dziecka" - materiały ze zbiorów wypożyczalni głównej
TRANSCRIPT
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna
w Rzeszowie
WYPOŻYCZALNIA GŁÓWNA
ul. gen. J. Dąbrowskiego 33 a tel. (17) 8669-449, -453
e-mail : [email protected]
www.wimbp.rzeszow.pl
Dramat dziecka : materiały ze zbiorów Wypożyczalni Głównej
Zestawienie tematyczne nr 1/2015
Rzeszów, 2015
1
Zestawienie Dramat dziecka prezentuje książki i filmy ze zbiorów
Wypożyczalni Głównej, podejmujące temat przemocy i agresji względem
nieletnich.
Wyszczególnione materiały pogrupowane zostały ze względu na istotę
zjawiska krzywdzenia dzieci:
-w części pierwszej - wykorzystywania seksualnego,
-w części drugiej - przemocy fizycznej i maltretowania psychicznego w
rodzinie,
-w części trzeciej - przemocy w szkole,
-w części czwartej - zaniedbywania, (brak kontroli, porzucenie,
głodzenie dziecka, brak dbałości o ubiór, higienę, opiekę lekarską) ,
którego sprawcami są opiekunowie ( rodzice, rodzice zastępczy,
instytucje opieki na dzieckiem).
Część piąta zestawienia, to wykaz filmów, ukazujących historie dzieci
odartych z dzieciństwa. Dzieci niekochanych, żyjących w ubóstwie, chorych,
zmagających się z problemami do których nie dorosły.
Problem krzywdzenia najmłodszych znajduje swe odzwierciedlenie w
literaturze naukowej i pięknej. Stąd też podział prezentowanych tytułów na:
powieści, literaturę faktu (pamiętniki i reportaże), przedstawiającą
prawdziwe historie dziecięcych tragedii oraz publikacje naukowe, których
autorzy poddają analizie uwarunkowania, przejawy i skutki różnych form
przemocy.
2
I. Dziecko molestowane seksualnie
Pamiętniki / Reportaże
1. Byłam jego małą księżniczką... / Nelly [pseud.] ; przeł. z fr. Jagoda Pięta, Grażyna Wilk.-
Katowice : Videograf II, 1997.
(Losy Ludzkie)
Hasła przedmiotowe: Nelly (1977- ), Dziecko seksualnie wykorzystywane - Francja - od
1945 r, Kazirodztwo - Francja - od 1945 r, Pamiętniki francuskie - od 1945 r
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Nelly
Nelly była zawsze ulubienicą ojca. Idealnego taty, którego kochała z całego serca. Ale pewnego dnia ukochany tatuś
wszedł do jej pokoju i zgwałcił ją.
Prawdziwa historia 16-letniej dziewczyny, która naiwnie i nieskładnie opowiada o kazirodczym związku z własnym
ojcem. Jest to nie tylko zapis demaskujący okrucieństwo dorosłych, bezsilność wymiaru sprawiedliwości i
społeczeństwa, lecz także pamiętnik cierpiącej nastolatki.
2. Cena mojego życia / Tina Okpara ; [przy współpr. Cyrila Guineta ; tł. Siła Wyrazu].-
Warszawa : Hachette Polska, cop. 2012.
(Pisane Przez Życie)
Hasła przedmiotowe: Okpara, Tina (1988- ), Dziecko seksualnie wykorzystywane - Francja,
Dziecko maltretowane - Francja, Rodzina adopcyjna - Francja, Pamiętniki francuskie - 21 w
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Okpara T.
Transakcję zawarto pewnego ranka na przedmieściach nigeryjskiego Lagosu. Adopcja. Tina nie mogła doczekać się
wyjazdu do Francji, gdzie miała zostać przyjęta przez rodzinę o nazwisku Okpara. Matka, Linda, zajmuje się
domem. Ojciec, Godwin, jest piłkarzem znanego francuskiego klubu Paris Saint Germain. Razem mają czworo
dzieci. Tina marzy, żeby już z nimi być. Razem chodzić do szkoły, wspólnie bawić się w domu i na podwórku.
Jednak rzeczywistość wygląda całkiem inaczej. Tina, wykorzystywana i nieustannie poniżana, śpi w piwnicy na
gołym materacu. Pewnego dnia, korzystając z nieobecności żony, adopcyjny ojciec gwałci ją po raz pierwszy...
3
3. Droga utraconej niewinności / Somaly Mam i Ruth Marshall ; z ang. przeł. Anna
Dobrzańska.- Warszawa : Albatros, 2012.
Hasła przedmiotowe: : Mam, Somaly (1971- ), Przestępstwo przeciw wolności
seksualnej i obyczajności - zapobieganie i zwalczanie, Dziecko maltretowane -
Kambodża, Dziecko seksualnie wykorzystywane - Kambodża, Prostytucja nieletnich -
Kambodża, Kambodża - patologie społeczne - od 1945 r, Pamiętniki kambodżańskie -
od 1945 r
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Mam S.
"Droga utraconej niewinności' to historia kambodżańskiej aktywistki, Somaly Mam. Mam przyszła na świat w
burzliwych czasach niepokojów politycznych, po których nastąpił okres krwawego reżimu Czerwonych Khmerów.
Wychowując się bez rodziców, w leśnej głuszy, pośród plemienia Phnong, żyła z dnia na dzień, śpiąc gdzie
popadnie i jedząc to, co sama znalazła. Kiedy w wiosce pojawił się mężczyzna zwany Dziadkiem, dziewczynka
liczyła, że jej życie się odmieni. Nie wiedziała jednak, jak dramatyczne będą te zmiany. Traktowana jak niewolnica,
bita i poniżana, została zmuszona do małżeństwa z brutalnym mężczyzną, a następnie sprzedana do domu
publicznego - miejsca, które odarło ją z godności, wyprało z uczuć i niemal pozbawiło życia. Była jedną z niewielu
dziewcząt, którym udało się uciec i odmienić swoje życie. W dużej mierze zawdzięcza to przypadkowym ludziom,
którzy okazali jej serce i współczucie.
Somaly Mam nie zapomniała jednak o swojej dramatycznej przeszłości i stworzyła organizację charytatywną, której
celem jest niesienie pomocy kobietom, a przede wszystkim dziewczynkom, które są sprzedawane do domów
publicznych i traktowane jak seksualne niewolnice.
4. Jak ona mogła? / Dana Fowley ; [tł. Hubert Górski].- Warszawa : Hachette Polska, cop.
2011.
(Pisane przez Życie)
Hasła przedmiotowe: Fowley, Dana (1980- ), Dziecko seksualnie wykorzystywane -
Wielka Brytania - od 1945 r, Przemoc w rodzinie - Wielka Brytania - od 1945 r,
Pamiętniki angielskie - od 1945 r
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Fowley D.
Zwykła biedna rodzina z robotniczych przedmieść Edynburga. Za drzwiami komunalnych mieszkań i domków,
dzieją się rzeczy, jakie trudno sobie wyobrazić. Dwie siostry - pięcioletnia i czteroletnia - wykorzystywane
seksualnie przez ojczyma, rodzinę, obcych ludzi. A wszystko za wiedzą i przy aktywnym udziale ich rodzonej
matki. Matki, która zdradziła własne dzieci. Jak ona mogła?
5. Mokradełko / Katarzyna Surmiak-Domańska.- Wołowiec : Wydaw. Czarne, 2012.
(Reportaż)
Hasła przedmiotowe: Opfer, Halszka, Dziecko seksualnie wykorzystywane - Polska -
od 1944 r, Przemoc w rodzinie - Polska - od 1944 r, Reportaż polski - 21 w
Sygnatura: WG-36
Katarzyna Surmiak-Domańska swój reportaż poświęciła postaci Halszki Opfer, autorce dwóch autobiograficznych
książek – „Kato-tata” i „Monidło”, ofiary przemocy domowej i molestowania seksualnego.
4
Losy bohaterki poznajemy nie tylko przez pryzmat jej własnych opowieści, ale także za sprawą opinii jej krewnych i
znajomych.
6. Mroczne sekrety / Matt Birkbeck ; [tł. Katarzyna Gącerz].- Warszawa : Hachette Polska,
cop. 2011.
(Seria Prawdziwe Zbrodnie)
Hasła przedmiotowe: Floyd, Franklin D. (1943- ), Marshall, Sharon (1971- ), Dziecko
seksualnie wykorzystywane - Stany Zjednoczone - od 1945 r, Porwanie - Stany
Zjednoczone - od 1945 r, Śledztwo i dochodzenie - Stany Zjednoczone - od 1945 r,
Zabójstwo - Stany Zjednoczone - od 1945 r, Publicystyka amerykańska - 21 w
Sygnatura: WG-343
Przerażająca historia dziewczyny uwięzionej przez dewianta! Była piękna, bardzo zdolna i inteligentna. Do dziś nikt
nie wie, jak nazywała sie naprawdę: Suzanne, Sharon, a może Tonya? Kiedy była małą dziewczynką, została
porwana przez psychopatę - pedofila. Mężczyzna wychowywał ją jako swoją córkę i zamienił jej życie w prawdziwe
piekło... Pomimo intensywnie prowadzonego śledztwa prokuraturze, policji i FBI przez wiele lat nie udało się ustalić
prawdziwej tożsamości dziewczyny ani tego, co stało sie z jej synkiem, Michaelem Hughesem. W 2002 roku jej
oprawca, Franklin Delano Floyd, został skazany na karę śmierci, ale nie wyjawił nikomu swych tajemnic...
7. Napiętnowana / Anna Maria Scarfò [oraz] Cristina Zagaria ; przekł. Agata Kowalczyk.-
Warszawa : Amber, 2014.
(Historie Prawdziwe : autobiografie)
Hasła przedmiotowe: Scarfò, Anna Maria, Dziecko seksualnie wykorzystywane -
Włochy, Przemoc wobec kobiet - Włochy, Ofiary gwałtu - Włochy - 21 w, Pamiętniki
włoskie - 21 w
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Scarfò, A. M.
Miałam 13 lat, kiedy pierwszy raz mnie zgwałcili. Gwałcili mnie przez trzy lata. Potem ich wydałam. I moje życie
stało się koszmarem. Bo ośmieliłam się złamać omertà – kalabryjski nakaz milczenia…
Wstrząsająca historia dziewczyny podwójnie skrzywdzonej:
dręczonej przez gwałcicieli, wyklętej przez całe miasto
8. Oskarżyłam księdza : historia Ewy Orłowskiej / Aldona Rogulska, Adam Klonowski.-
Warszawa : Nowy Świat, 2008.
Hasła przedmiotowe: Orłowska, Ewa, Duchowieństwo katolickie - krytyka - Polska -
20 w, Dziecko seksualnie wykorzystywane - Polska - 20 w, Przestępstwo przeciw
wolności seksualnej i obyczajności - Polska - 20 w, Publicystyka polska - 21 w
Sygnatura: WG-272
Wstrząsająca, oparta na faktach, relacja kobiety molestowanej w dzieciństwie przez księdza. Bohaterka po latach
oskarża swojego oprawcę i rozpoczyna wieloletnią walkę o sprawiedliwość i własną godność. Fabuła, zbudowana z
autentycznych wypowiedzi bohaterki oraz licznych dokumentów, rysuje przerażający portret przestępcy i
duchownego w jednej osobie oraz odsłania mechanizmy utajniania prawdy działające w łonie kościoła katolickiego.
Autorzy oddają głos Ewie Orłowskiej, z podkarpackiej wioski, której życie począwszy od momentu narodzin jest
5
pasmem nieustającej gehenny. Koszmarowi domowego życia towarzyszy groza, trwającego latami, seksualnego
molestowania przez miejscowego księdza. Bohaterka naznaczona piętnem opresyjnej rzeczywistości powiela
rodzinny antywzorzec w dorosłym życiu, stając się ofiarą domowej przemocy. Przejmująca w swym autentyzmie
opowieść Ewy Orłowskiej jest relacją z życia na krawędzi
9. Zdradzony Bóg : [szokująca prawda o molestowaniu nieletnich przez księży] / aut. Matt
Carroll [i in.] ; przekł. Dorota Strukowska.- Wrocław : Panteon, 2003.
Hasła przedmiotowe: Celibat - katolicyzm, Duchowieństwo katolickie - krytyka,
Dziecko seksualnie wykorzystywane - Stany Zjednoczone, Etyka chrześcijańska -
katolicyzm, Publicystyka amerykańska - 21 w
Sygnatura: WG-343
Książka przedstawia wstrząsający opis trwającego przez dziesięciolecia seksualnego molestowania nieletnich przez
księży oraz zmowy milczenia w obrębie Kościoła, który prowadził świadomą politykę ukrywania pedofilii wśród
duchownych. Politycy, policja i prokuratura niewiele robili by przeciwdziałać tym występkom...
Powieści
1. Brudny dotyk / Monika Mularczyk.- Warszawa : Prószyński i S-ka, 2010.
Hasła przedmiotowe: Dziecko seksualnie wykorzystywane, Dziecko maltretowane,
Powieść polska - 21 w, Powieść psychologiczna polska
Sygnatura: WG-pol.
Nina we wczesnym dzieciństwie zostaje sierotą. Trafia do rodziny zastępczej, w której dzieci wychowuje się,
stosując ostry rygor i dyscyplinę. Mała dziewczynka zostaje brutalnie zgwałcona przez opiekuna. Stamtąd,
okaleczona fizycznie i psychicznie, trafia do domu dziecka, gdzie dyrektorem jest wyrafinowany kat. Jej koszmar
się powtarza. Dla Niny ucieczką staje się niezwykły, lecz coraz bardziej niebezpiecznie wciągający świat fantazji.
Na szczęście w domu dziecka dziewczynka poznaje także dwóch chłopców, Marka i Jacka. Nawiązuje się między
nimi piękna przyjaźń, która trwa wiele lat. Jednak tragedia, która odbiera jej jedynych przyjaciół i jednocześnie
stawia na drodze mężczyzn gotowych ją pokochać, powoduje, że Nina nie umie w życiu dokonywać wyborów. Boi
się, bo nie wierzy, że potrafi kochać.
6
2. Tatusiu proszę nie / Stuart Howarth ; [tł. Maria Frączak].- Warszawa : Hachette Polska, cop.
2010.
(Pisane przez Życie)
Hasła przedmiotowe: Howarth, Stuart (1968- ), Dziecko maltretowane, Dziecko
seksualnie wykorzystywane, Powieść angielska - 21 w, Powieść autobiograficzna
angielska
Sygnatura: WG-ang.
Mały Stuart pragnął tylko, by być kochanym. Wmawiano mu jednak, że jest zbyt niegrzeczny,
aby zasłużyć na ojcowską miłość. Tatusiu, proszę, nie to historia słodkiego chłopczyka, który dorastał pod opieką
nieobliczalnego mężczyzny. Był bity, zastraszany, dręczony psychicznie i wykorzystywany seksualnie. Jak się
potem okazało David, ojczym Stuarta, molestował również siostry chłopca, za co został na jakiś czas osadzony w
areszcie. Nikt jednak nie znał tragicznej prawdy o dzieciństwie Stuarta.
3. Zabawa w miłość / Margaux Fragoso ; przeł. Magdalena Moltzan-Małkowska.- Warszawa :
Prószyński i S-ka, 2011.
Hasła przedmiotowe: Fragoso, Margaux (1979- ), Pedofilia, Powieść amerykańska - 21 w,
Powieść autobiograficzna amerykańska
Sygnatura: WG-amer.
Opowieść dziewczyny, której całe życie upłynęło wśród patologii. Chora psychicznie matka, skory do bicia ojciec, a
do tego wieloletnie molestowanie przez pedofila. Ale przerwała ten krąg przemocy i zaczęła normalne życie.
4. W imię miłości / Jodi Picoult ; przeł. katarzyna Kasterka.- Warszawa : Prószyński i S-ka,
2013.
Hasła przedmiotowe: Powieść amerykańska - 20 w, Powieść obyczajowa amerykańska
Sygnatura: WG-amer.
Jako zastępca prokuratora Nina Frost prowadzi postępowania w najtrudniejszych sprawach dotyczących przemocy
wobec dzieci. Nieraz przeżywa frustrację, gdy sprawcom udaje się wykorzystać luki prawne i uniknąć kary. Z
doświadczenia wie, że aby skutecznie poruszać się po tym polu minowym, musi okazywać współczucie ofiarom,
zaciekle walczyć o sprawiedliwość, ale jednocześnie zachowywać dystans. Kiedy jednak Nina i jej mąż odkrywają,
że ich pięcioletni syn Nathaniel padł ofiarą molestowania seksualnego, o żadnym dystansie nie może być już mowy.
Nagle bariera między życiem zawodowym a prywatnym całkowicie znika, wszystko, co do tej pory wydawało się
proste i oczywiste, ulega całkowitemu przewartościowaniu. Nina zdaje sobie sprawę, że w sądach trudno będzie
uzyskać zadośćuczynienie za krzywdę, jaka spotkała Nathaniela. Ogarnięta rozpaczą i niepohamowanym gniewem,
rozpętuje wojnę, w której może stracić wszystko, co dla niej najcenniejsze
7
Literatura naukowa
1. Kazirodztwo : rodzice w roli sprawców / Maria Beisert.- Wyd. 2.- Warszawa : Scholar,
2008.
Hasła przedmiotowe: Kazirodztwo, Dziecko seksualnie wykorzystywane
Sygnatura: WG-159.9
Maria Beisert podejmuje mroczny temat wykorzystania seksualnego dziecka w rodzinie, często o niemożliwych do
przewidzenia konsekwencjach. Ukrycie krzywdy dziecka za ścianami domu utrudnia dostęp do rzetelnej wiedzy o
zjawisku, opisu jego przyczyn, mechanizmów i skutków. Dotarciu do sedna kazirodztwa i wyjaśnieniu dlaczego
dorosły człowiek rodzic podejmuje zachowania seksualne wobec dziecka poświęcona została ta praca. Książka jest
przeznaczona głównie dla osób, które z racji wykonywanego zawodu (psycholodzy, nauczyciele, lekarze, prawnicy,
pedagodzy, pracownicy socjalni) lub pełnionych funkcji (kuratorzy, policjanci, dyrektorzy szkół, sędziowie)
potrzebują rzetelnej wiedzy o kazirodztwie, jego symptomach, postaciach i konsekwencjach. Dla studentów
stanowić może podręcznik opisujący patologię systemów rodzinnych. Powinna ułatwić postawienie diagnozy,
wydanie opinii, rozpoznanie zaburzeń oraz skuteczną pomoc ofiarom i sprawcom. Autorka położyła w niej nacisk na
dostarczenie informacji tym, którzy mają największy wpływ na ludzkie losy.
2. Dziecko seksualnie wykorzystywane / Danya Glaser, Stephen Frosh ; tł. z ang. Irena
Pospiszyl. - Warszawa : PZWL, 1995
Hasła przedmiotowe: Dziecko seksualnie wykorzystywane
Sygnatura: WG-159.922.7/.8
Badania wykazały, że najczęściej sprawcą wykorzystywania seksualnego dziecka jest ojciec lub opiekun dziecka.
Jest to więc koszmar przeżywany w czterech ścianach domu, stąd tak trudny do ujawnienia komukolwiek. Ze
wszystkich krzywd, jakie są wyrządzane dzieciom, ta jest chyba najgorsza. Nie tylko odbiera dziecku poczucie
bezpieczeństwa i godzi w jego godność, lecz przecież także utrudnia, jeśli nie wręcz uniemożliwia nawiązywanie
normalnych związków emocjolnalnych w przyszłości. Nie ulega więc wątpliwości, że trzeba robić wszystko, aby
zapobiegać temu nieszczęściu, a jeśli już się zdarzyło, trzeba umieć pomóc taktownie i mądrze, by zminimalizować
skutki przeżytego przez dziecko wstrząsu. Książka Danyi Glaser i Stephena Frosha jest godna polecenia wszystkim
zainteresowanym, nie tylko psychologom, psychiatrom, pracownikom socjalnym, prawnikom i wychowawcom.
8
3. Pedofilia : zarys zagadnienia / Magdalena Podgajna-Kuśmierek.- Kraków : Wydaw.
Uniwersytetu Jagiellońskiego, cop. 2003.
Hasła przedmiotowe: Pedofilia
Sygnatura: WG-343
Usłyszałam kiedyś wypowiedź matki: "Ci ludzie dostali po kilka lat za udział i pomoc w molestowaniu mojej córki.
Jej wyrok to dożywocie. Będzie musiała z tym żyć do końca swych dni". Czy jesteśmy w stanie uchronić nasze
dzieci przed najsurowszą karą - przed życiem z poczuciem olbrzymiej, zewsząd ogarniającej bezradności i w
ciągłym przekonaniu o własnej winie? Książka ta adresowana jest do szerokiego grona osób. Począwszy od
rodziców, indywidualnie zainteresowanych problemem, poprzez studentów wielu kierunków aż do osób
odpowiedzialnych za walkę z różnego rodzaju patologiami. Przybliża ona w sposób dość szczegółowy aspekty
brutalnych doświadczeń z dzieciństwa oraz ukazuje słabe strony systemu, teoretycznie odpowiedzialnego za
eliminację tego zjawiska.
II. Przemoc w rodzinie
Pamiętniki / Reportaże
1. Dzieciak / Kevin Lewis ; tł. Agnieszka Myśliwy.- Kraków : Znak, 2012.
(Historie Prawdziwe)
Hasła przedmiotowe: : Lewis, Kevin (1970- ), Dziecko maltretowane - Wielka
Brytania - od 1989 r, Przemoc w rodzinie - Wielka Brytania - od 1989 r, Pamiętniki
angielskie - od 1989 r
Sygnatura: WG-36
Kevin od maleńkości był bity i głodzony przez biologicznych rodziców. Przeszedł przez piekło, nim wreszcie
zareagowała opieka społeczna. Trafił do rodziny zastępczej, ale to nie był koniec jego nieszczęść. Nikt mu nie
pokazał, jak z koszmaru dzieciństwa przejść do normalnego i samodzielnego życia. Odrzucony przez tych, którzy
powinni byli mu pomóc, zagubiony i coraz bardziej bezradny, znalazł się na skraju przepaści. Los jednak postawił
na jego drodze Julię - kobietę, która nie bała się jego słabości i lęków. Jej miłość pozwoliła Kevinowi odwrócić bieg
jego życia.
9
2. Księżyc we łzach / Ouarda Saillo ; z niem. przeł. Barbara Ostrowska.- Warszawa : Świat
Książki, 2008.
Hasła przedmiotowe: Saillo, Ourda (1974- ), Dziecko maltretowane - Maroko - od
1945 r, Przemoc w rodzinie - Maroko - od 1945 r, Pamiętniki marokańskie - od 1945 r
Sygnatura: WG- WG-929-051A/Z-Saillo O.
Prawdziwa i wstrząsająca historia Marokanki - ofiary przemocy w rodzinie. Quarda wychowywała się wraz z
sześciorgiem rodzeństwa w cieniu tragedii, która zamieniła ich dzieciństwo w piekło. Coraz bardziej agresywny i
nieobliczalny ojciec zabił ich matkę, gdy autorka miała zaledwie pięć lat. opowieść o trudnym dorastaniu i próbie
wybaczenia - bohaterka po latach odwiedziła ojca w więzieniu - na egzotycznym tle obyczajowym życia w kulturze
muzułmańskiej.
3. Mali więźniowie / Casey Watson ; przekł. Marta Czub.- Warszawa : Amber, 2013.
(Skrzywdzone)
Hasła przedmiotowe: Watson, Casey, Domy dziecka rodzinne - Wielka Brytania - 21 w,
Dziecko trudne - wychowanie, Psychoterapeuci - Wielka Brytania - 21 w, Rodzina
adopcyjna - psychologia, Pamiętniki angielskie - 21 w
Sygnatura: WG-36
Dziewięcioletni Ashton i sześcioletnia Olivia są potwornie brudni, zawszeni i przerażeni. Nie potrafią jeść nożem i
widelcem, myć się, ubierać, korzystać z toalety. Swoje potrzeby fizjologiczne załatwiają tam, gdzie akurat się
znajdują. Nie wiedzą, co jest dobre, a co złe. Zachowują się nie jak dzieci, lecz jak dzikie zwierzątka. A ich ciała są
usiane ranami i bliznami... Lecz jeszcze bardziej przeraźliwe są spustoszenia, jakie poczyniono w ich psychice. Od
chwili, kiedy odebrane rodzicom rodzeństwo przekracza próg domu Watsonów, Casey wie, że czeka ją niezwykle
trudne zadanie. Nie przeczuwa jednak, jak straszną prawdę pozna wkrótce. I jak okrutną krzywdę kryje przeszłość
tych dwojga dzieci w ich rodzinnym domu...
4. Nikt nie chciał słuchać / Isobel Kerr, Alex Kerr, Andrew Crofts ; tł. Magdalena Filipczuk,
Michał Filipczuk.- Kraków : Znak, 2012.
(Historie Prawdziwe)
Hasła przedmiotowe: Kerr, Isobel, Kerr, Alex, Dziecko - Wielka Brytania - 21 w,
Dziecko - opieka społeczna - Wielka Brytania - 21 w, Rodzina zastępcza - Wielka
Brytania - 21 w, Pamiętniki angielskie - 21 w
Sygnatura: WG- WG-929-051A/Z-Kerr I. i A.
Isobel i Alex dorastali w strachu przed okrutnym ojcem. Jednak prawdziwy koszmar zaczął się dla nich dopiero, gdy
on w przypływie szału zamordował ich matkę. Odtąd będą się tułać po kolejnych domach opieki i rodzinach
zastępczych. Czy będą skazani na dorastanie wśród ludzi o zimnych sercach? Czy znajdzie się ktoś, kto zechce ich
wysłuchać? "Nikt nie chciał słuchać" to przejmująca opowieść o sile łączącego rodzeństwo uczucia i o tym, że
nawet w najtrudniejszych warunkach warto walczyć o szczęśliwe zakończenie.
10
5. Ocal mnie od złego : okrutna przybrana matka i zniszczone dzieciństwo / Alloma Gilbert,
Corinne Sweet ; tł. Magdalena Filipczuk, Michał Filipczuk.- Kraków : Znak, 2012.
(Historie Prawdziwe)
Hasła przedmiotowe: Gilbert, Alloma (1985- ), Fanatyzm, Powieść angielska - 21 w,
Powieść autobiograficzna angielska
Sygnatura: WG-ang.
Kiedy byłam małą dziewczynką, wierzyłam w to, co ciągle mi powtarzano: że jestem zła i zasługuję na tortury, bo
jestem dzieckiem szatana... Alloma Gilbert była jedną z ofiar fanatyczki religijnej, która zadawała swoim
adoptowanym dzieciom ogromne cierpienie. Książka Gilbert to poruszająca i niezwykle szczera opowieść o drodze
z piekła do normalności.
6. Odnaleziona córka / Mary Williams ; przekł. Ewa Ratajczyk.- Warszawa : Amber, 2013.
(Historie Prawdziwe : autobiografie)
Hasła przedmiotowe: Williams, Mary (1967- ), Dziecko maltretowane - Stany
Zjednoczone, Pisarze amerykańscy - od 1989 r, Podróżnicy - Stany Zjednoczone,
Pamiętniki amerykańskie - od 1989 r
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Williams M.
Mary dorastała w latach 70. w Oakland w Kalifornii. Rodzice działali w ruchu Czarnych Panter, ojciec latami
siedział w więzieniu za postrzelenie policjantów, starsza siostra była nastoletnią prostytutką, a porywcza matka nie
potrafiła wychowywać samotnie sześciorga dzieci... Kiedy Mary ma trzynaście lat, dostaje zaproszenie na
wakacyjny obóz dla dzieci prowadzony przez Jane Fondę i jej męża. Na obozie rozkwita, a podczas kolejnych
wakacji zaczyna zwierzać się Jane. Wyjawia jej, że przeżyła koszmar molestowania. Jane zapewnia jej opiekę i
leczenie, a potem proponuje, żeby zamieszkała w jej posiadłości.
7. Pasierbica : prawdziwa historia złamanego dzieciństwa / Donna Ford ; tł. Agnieszka
Myśliwy.- Kraków : Znak, 2012.
(Historie Prawdziwe)
Hasła przedmiotowe: Ford, Donna (1959- ), Dziecko maltretowane - Wielka Brytania
- od 1945 r, Pamiętniki angielskie - od 1945 r
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Ford D.
Jako dziecko Donna Ford nazywana była „małą wiedźmą”, „bękartem” i „złem wcielonym”. Jej macocha stosowała
niewyobrażalnie okrutne kary i robiła wszystko, by złamać dziewczynkę psychicznie.
Dziś Donna Ford jest matką trójki dzieci, uznaną malarką i rysowniczką. Jej opowieść to najlepszy dowód na to, że
nie ma przeszkód nie do pokonania.
11
Powieści
1. Brzydula : historia niekochanej / Constance Briscoe ; przeł. z ang. Krzysztof Dworak.-
Warszawa : Bellona, 2012.
Hasła przedmiotowe: Powieść angielska - 21 w, Powieść obyczajowa angielska
Sygnatura: WG-ang.
Jak bardzo można nienawidzić własne dziecko? Całym sercem. Constance przez całe życie wmawiano, że jest
głupia, brzydka i bezużyteczna. Nieustannie bita i dręczona zmuszona zostaje do codziennej walki o przetrwanie w
najbardziej nieprzyjaznym dla siebie środowisku - w jej własnym domu.
2. Dziewczynka, która widziała zbyt wiele / Małgorzata Warda.- Warszawa : Prószyński i S-ka,
2012.
Hasła przedmiotowe: Powieść polska - 21 w, Powieść obyczajowa polska
Sygnatura: WG-pol.
Aaron i Ania są dla siebie całym światem. Kiedy ich matka zaczyna chorować, trafiają pod opiekę ciotki. Jej dom,
który dziewczynka pamięta jako niezwykle piękny, wypełniony sztuką i antycznymi meblami, staje się miejscem
przemocy i dramatycznej walki. Kto ochroni rodzeństwo, gdy wszystkie granice zostaną przekroczone? Czy
dziecięca wyobraźnia Ani pozwoli jej zapomnieć o wydarzeniach w zamkniętym pokoju? Czy Aaronowi uda się
ochronić swoją siostrę?
3. Pożar w moim domu / Andrea Ashworth ; tł. Tomasz Bieroń.- Poznań : Zysk i S-ka, cop.
2005.
(Kameleon)
Hasła przedmiotowe: Powieść angielska - 20 w, Powieść obyczajowa angielska
Sygnatura: WG-ang.
Jakiś czas po tragicznej śmierci ojca Andrei i Laurie ich piękna dwudziestopięcioletnia matka ponownie wychodzi
za mąż. Dotychczasowe szczęśliwe życie zmienia się diametralnie. Ojczym nie stroni od alkoholu, zdrad
małżeńskich, chętnie też posługuje się silną pięścią. Wyzwiska, agresja, wreszcie katowanie i cierpienia psychiczne
dotykają wszystkich, nawet malutkiej Sarah. Czy wspólny wyjazd do Kanady, by rozpocząć nowe życie, stanie się
12
naprawdę początkiem zmian na lepsze? Czy można uciec przed agresją i okrucieństwem? Czy zniewolenie jest tak
silne, że przybiera nawet pozory miłości?
4. Gnój : (antybiografia) / Wojciech Kuczok.- Warszawa : W. A. B., 2003.
(Archipelagi)
Hasła przedmiotowe: Powieść polska - 21 w, Powieść obyczajowa polska
Sygnatura: WG-pol.
„Gnój” to wstrząsająca, a chwilami tragikomiczna historia rodzinnego piekła, opowiadana przez dziecko, które jest
jednocześnie obiektem przemocy i jej obserwatorem.
Narrator opisuje rodzinny rytuał: metodyczne, przypominające tresurę bicie, które jest wyłącznie przyspieszonym
kursem buntu i nienawiści. Gnój to studium rodzinnych patologii, przede wszystkim kalekiego ojcostwa –
niedojrzałego emocjonalnie, niezdolnego do komunikacji i do wyjścia poza układ słabszy–silniejszy, a także
widziana oczami dziecka panorama współczesnego, jak i historycznego Śląska, próba zatrzymania jego
niepowtarzalnego kolorytu, ale i ukazania tego, co zwykle wstydliwie skrywane.
Literatura naukowa
1. Diagnoza przemocy domowej i szkolnej na terenie województwa podkarpackiego /
Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza w Tyczynie, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej
w Rzeszowie.- Rzeszów ; Tyczyn : Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza, 2008.
Hasła przedmiotowe: Przemoc w rodzinie - socjologia - Polska - od 1989 r, Przemoc
w szkole - socjologia - Polska - od 1989 r, Podkarpackie, województwo - socjologia -
od 1989 r
Sygnatura: WG-316
1. Rodzina jako wartość uniwersalna. Dysfunkcje rodziny - przemoc w domu. Cz. I. Analiza danych zastanych : 2.
Analiza wybranych wskaźników demograficznych województwa podkarpackiego ; 3. Pomoc społeczna w
województwie podkarpackim ; 4. Przemoc w rodzinie na terenie województwa podkarpackiego - analiza danych
zastanych ; 5. Przemoc szkolna w województwie podkarpackim. Cz. II. Analiza danych empirycznych : 6. Przemoc
domowa i szkolna w województwie podkarpackim w świetle przeprowadzonych badań empirycznych.
13
2. Dziecko - ofiara przemocy / Irena Jundziłł.- Warszawa : WSziP, 1993.
Hasła przedmiotowe: Dziecko - ochrona, Dziecko maltretowane
Sygnatura: WG-342
„Celem niniejszej książki jest nie tylko ukazanie rzeczywistego obrazu dzieci bitych czy maltretowanych
psychicznie, ich przeżyć oraz zaburzonego rozwoju, ale i podjęcie próby zaradzenia istniejącemu złu.”
3. Jak uchronić dziecko przed przemocą : poradnik dla rodziców / Grace Ketterman ; przekł.
Paweł Kaźmierczak.- Kraków : WAM, 2004.
Hasła przedmiotowe: Dziecko maltretowane - psychologia, Przemoc w rodzinie -
zapobieganie i zwalczanie, Przemoc w szkole - zapobieganie i zwalczanie, Wychowanie
w rodzinie, Poradniki
Sygnatura: WG-343
Jest to poradnik adresowany do rodziców i opiekunów, który w przystępny sposób opisuje czym jest zaniedbanie,
wykorzystywanie fizyczne, psychiczne, seksualne dziecka, jakie są tego symptomy i jak reagować w sytuacji
podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy. Autorka - lekarka, psychiatra dziecięcy, terapeuta rodzin zagrożonych
przemocą - udziela konkretnych porad: co zrobić, by ustrzec się krzywdzenia dzieci, jak chronić i uczyć dziecko
odpowiednich zachowań poza domem (w szkole, kościele, na ulicy, w sklepie), jak postąpić z dzieckiem, które stało
się ofiarą molestowania, gdzie szukać pomocy.
4. Przemoc : konteksty społeczno-kulturowe. T. 1, Społeczne i psychologiczne aspekty
zjawiska / pod red. Beaty Szluz.- Rzeszów : Wydaw. Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2007.
(Wydawnictwa Uniwersytetu Rzeszowskiego ; 370)
Hasła przedmiotowe: Agresywność - psychologia, Dziecko maltretowane -
psychologia, Młodzież - a przemoc - psychologia, Przemoc w rodzinie - psychologia
Sygnatura: WG-316.6
1. Przemoc wyzwaniem dla współczesnego społeczeństwa; 2. Zjawisko przemocy w rodzinie; 3. Psychologiczne
aspekty przemocy.
14
5. Przemoc wobec dziecka w rodzinie i szkole / Anna Śniegulska ; Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa w Przemyślu.- Przemyśl : Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, 2003.
Hasła przedmiotowe: Przemoc w rodzinie, Przemoc w rodzinie - socjologia - Polska -
od 1989 r, Przemoc w szkole, Przemoc w szkole - socjologia - Polska - od 1989 r.
Sygnatura: WG-316.34/.35
I. Istota i rodzaje przemocy. Podstawowe aspekty definicyjne, historyczne i prawne : 1. Próba zdefiniowania
zjawiska przemocy; 2. Rodzaje przemocy; 3. Przemoc a agresja; 4. Przemoc wobec dziecka w aspekcie
historycznym; 5. Ochrona dziecka przed przemocą w świetle prawa II. Przemoc wobec dziecka w rodzinie : 1.
Przemoc w rodzinie a przemoc wobec dziecka; 2. Źródła przemocy w rodzinie; 3. Rodzaje przemocy wobec dziecka
w rodzinie; 4. Psychospołeczne skutki stosowania wobec dziecka przemocy III. Przemoc wobec dziecka w szkole :
1. Przemoc w relacjach nauczyciel - uczeń; 2. Przemoc w relacjach interpersonalnych uczeń - uczeń
6. Przemoc w rodzinie : psychoterapia sprawców i ofiar / Cloé Madanes ; przekł. Anna
Rozwadowska.- Wyd. 2.- Gdańsk : Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2002.
(Na Ratunek)
Hasła przedmiotowe: Miłość - psychologia, Przemoc w rodzinie - psychologia,
Terapia rodzinna, Zaburzenia i dewiacje seksualne - psychoterapia
Sygnatura: WG-615
Autorka, od lat zajmująca się terapią rodzin, podjęła w swojej pracy próbę wyjaśnienia nierozerwalnych związków
pomiędzy miłością i przemocą, które pojawiają się w rodzinie.
„Matka kocha swoje dziecko. Chce mu wszystko dać; wie, co dla niego najlepsze. W którym momencie ta miłość
staje się zaborcza i jest równoznaczna z przemocą? Ojciec spuszcza synowi lanie, by nauczyć go, żeby nie
przechodził więcej przez niebezpieczną ulicę. Czy nie jest to miłość pełna przemocy? Celem używania przemocy
może być również chęć pozyskania miłości. Chłopiec może uderzyć brata, by zostać ukaranym przez ojca, który
inaczej nie zwraca na niego uwagi. Nastolatek może zacząć stosować przemoc wobec swoich rodziców, gdy pojawia
się groźba rozwodu. Jego gwałtowność może zjednoczyć rodziców przeciw synowi, który wyraża swoją miłość do
nich, ratując ich małżeństwo nawet wtedy, gdy oni nie chcą go ratować...” (fragment z książki)
7. Zniewolone dzieciństwo : ukryte źródła tyranii / Alice Miller ; przeł. Barbara
Przybyłowska.- Poznań : Media Rodzina, [1999].
Hasła przedmiotowe: Bartsch, Jürgen (1946-1977), Christiane F. (1962- ), Hitler,
Adolf (1889-1945), Plath, Sylvia (1932-1963), Dziecko maltretowane - psychologia,
Przemoc w rodzinie - psychologia, Psychiatria, Wychowanie w rodzinie – błędy
Sygnatura: WG-159.922.7/.8
Autorka demaskuje mechanizm przemocy obecny w metodach wychowawczych stosowanych wobec naszych
rodziców i dziadków (tzw. czarna pedagogika), który również dziś nie budzi wątpliwości w wielu krajach świata.
Analizując dzieciństwo pewnej narkomanki (Christiany F.), pewnego przywódcy politycznego (Adolfa Hitlera) i
pewnego dzieciobójcy (Jurgena Bartscha), którzy jako dzieci padli ofiarą niegodziwości i licznych upokorzeń,
15
autorka kreśli sugestywny obraz zniszczeń, jakich dokonuje w człowieku przemoc, i wynikających stąd zagrożeń
społecznych.
8. Dziecko pod parasolem prawa : poradnik dla profesjonalistów pomagających dzieciom /
Jolanta Zmarzlik, Emilia Naumann.- Wyd. 2 popr.- Warszawa : Fundacja "Dzieci Niczyje",
cop. 2008.
Hasła przedmiotowe: Dziecko - prawo - Polska - od 1989 r, Prawo rodzinne - Polska -
od 1989 r, Sądownictwo rodzinne - Polska - od 1989 r, Władza rodzicielska - prawo -
Polska - od 1989 r
Sygnatura: WG-342
1. Jak prawo chroni dobro dziecka? : a) Podstawowe akty prawne regulujące prawa dzieci, b) Dziecko jako ofiara
przestępstwa, c) W jaki sposób prawo reguluje relacje pomiędzy dziećmi a rodzicami?, d) Kiedy dziecko może
decydować? Zdolność do czynności prawnych ; 2. Jak pomóc dziecku? ; 3. Postępowanie sądowe w sprawach dot.
ochrony dóbr dziecka ; 4. Wzory pism procesowych
9. Środowiskowe uwarunkowania przemocy w Pogotowiu Opiekuńczym / Anna Śniegulska.-
Rzeszów : Wydaw. Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2004.
(Wydawnictwa Uniwersytetu Rzeszowskiego ; 123)
Hasła przedmiotowe: Dziecko maltretowane - socjologia - Polska - od 1989 r, Pogotowie
opiekuńcze - socjologia - Polska - od 1989 r, Przemoc - socjologia - Polska - od 1989 r
Sygnatura: WG-37
Szczególny walor pracy polega na wnikliwej i wszechstronnej analizie zjawiska przemocy i jej różnorakich
uwarunkowań. Należy przy tym podkreślić, że część teoretyczna pracy została opracowana w oparciu o obszerną i
dobrze dobraną literaturę przedmiotu - Zasadniczy jednak walor tej pracy polega na przedstawieniu i wnikliwej
analizie przeprowadzonych badań empirycznych, które ukazują nam podstawowe uwarunkowania zjawiska
przemocy.
16
III. Przemoc w szkole
Pamiętniki / Reportaże
1. Powiedziała: yes : od satanizmu do śmierci za wiarę / Misty Bernall ; przekł. Magdalena
Rusiecka.- Wyd. 3- Kraków : eSPe, 2008.
Hasła przedmiotowe: Bernall, Cassie (1981-1999), Bernall, Misty (1961- ),
Konwersja religijna - Stany Zjednoczone - od 1945 r, Uczniowie - Stany Zjednoczone -
od 1945 r, Przemoc w szkole - Stany Zjednoczone - od 1989 r, Pamiętniki
amerykańskie - od 1945 r
Sygnatura: WG-272
"Powiedziała Yes" to opowieść o młodej dziewczynie, o imieniu Cassie. Całość oparta jest na prawdziwych
wydarzeniach. Cassie jest typową nastolatką, z typowymi dla jej środowiska problemami. Przeżywa w swym
krótkim życiu wzloty i upadki. Pokonując "buntowniczą" naturę odnajduję spokój w wierze w Boga. Kiedy w końcu
wszystko się układa, w jej szkole pojawiają się uzbrojeni młodzi mężczyźni. Chłopcy zaczynają zabijać każdego kto
im podpadł albo chociażby na nich źle spojrzy. Ich ofiarą pada przerażona, modląca się do Boga Cassie, która przed
śmiercią daje świadectwo swej wiary, odpowiadając na pytanie morderców: "Czy wierzysz w Boga?" - prostym
"Yes".
2. Pęknięte miasto Biesłan / Zbigniew Pawlak, Jerzy A. Wlazło.- Kraków : Znak, 2014.
Hasła przedmiotowe: Atak terrorystyczny na szkołę w Biesłanie 2004 r, Reportaż
polski - 21 w
Sygnatura: WG-94(47+57)
Biesłan – niewielkie miasteczko u podnóży gór. Rozpoczęcie roku szkolnego w 2004 roku. Do szkoły wtargnęli
zamaskowani i doskonale przygotowani bojownicy. Zginęły 334 osoby, w tym połowa to dzieci. Do dzisiaj był to
największy i najokrutniejszy zamach terrorystyczny w Europie. Miasto pękło i podzieliło się na tych, którzy stracili
wszystko, i na tych, którzy nigdy ich nie zrozumieją.
Książka opowiada o tragedii, która dotknęła jego mieszkańców, bezradności rodziców, odwecie i nienawiści
bojowników, którzy wcześniej stracili swoich bliskich, oraz odwadze tych, którzy pozostali z dziećmi w szkole.
Pozwala ona trochę bardziej zrozumieć nieokiełznany, barwny, ale od wielu lat rozszarpywany przez krwawe
konflikty Kaukaz.
17
Literatura naukowa
1. Dlaczego jesteście tacy okrutni? : mobbing w szkole / Jutta Georg ; [tł. Marta
Borowczyk].- Poznań : Księgarnia Świętego Wojciecha, cop. 2008.
Hasła przedmiotowe: Przemoc w szkole - zapobieganie i zwalczanie, Uczniowie –
psychologia
Sygnatura: WG-37
1. Czym jest mobbing?; 2. Mobbing i media elektroniczne; 3. Doświadczenia i wskazówki.
Mobbing nie jest nieszkodliwą zabawą na koszt innych, zostawia bowiem trwałe ślady, przynajmniej na duszy.
Kształtuje on ponadto także samego mobbera.
Książka ta pomoże Ci odkryć samego siebie, pozwoli odpowiedzieć na pytania: czy częściej niż inni padasz ofiarą
mobbingu? A może sam jesteś mobberem lub współsprawcą mobbingu? Być może należysz do tak zwanej
"milczącej większości", która przygląda się lub odwraca wzrok?
Odkryj samego siebie za pomocą tekstów i kwestionariuszy powstałych na podstawie doświadczeń autorów!
2. Przemoc w szkole / Magda Karkowska, Wiesława Czarnecka.- Kraków : Impuls, 2000.
Hasła przedmiotowe: Przemoc w szkole - Polska - od 1989 r, Uczniowie - socjologia
- Polska - od 1989 r
Sygnatura: WG-37
Autorki poprzez rozpatrywanie zagadnień subkultury szkolnej, subkultury nauczycieli, kryzysów szkolnych,
konfliktów i różnic kulturowych w obrębie szkoły, próbują odpowiedzieć na pytanie: czy szkoła, postrzegana w
obrębie paradygmatu pedagogiki funkcjonalnej i krytycznej jest przestrzenią przemocy?
3. Przemoc : konteksty społeczno-kulturowe. T. 2, Kulturowe i edukacyjne aspekty zjawiska
/ pod red. Wiesławy Walc.- Rzeszów : Wydaw. Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2007.
(Wydawnictwa Uniwersytetu Rzeszowskiego ; 370)
Hasła przedmiotowe: Internet - a przemoc - socjologia, Młodzież - a przemoc -
socjologia, Przemoc w szkole - socjologia, Środki masowego przekazu - a przemoc -
socjologia
Sygnatura: WG-316.6
1. Zjawisko przemocy w szkole; 2. Kulturowe konteksty przemocy; 3. Profilaktyka przemocy
18
4. Przemoc i prześladowanie w szkole : skuteczne przeciwdziałanie agresji wśród młodzieży
/ Suzanne Guerin, Eilis Hennessy ; przekł. Jarosław Rybski.- Gdańsk : Gdańskie Wydaw.
Psychologiczne, 2004.
(Problemy w Klasie)
Hasła przedmiotowe: Agresywność - psychologia, Przemoc w szkole - zapobieganie i
zwalczanie, Przestępczość nieletnich i młodocianych - zapobieganie i zwalczanie,
Uczniowie - psychologia, Wydawnictwa popularne
Sygnatura: WG-37
I. Agresja: 1) Informacje ogólne; 2) Zmienna natura agresji; 3) Czy chłopcy są bardziej agresywni od dziewcząt?; 4)
Kiedy agresywne zachowanie staje się problemem?; 5) Czynniki wywołujące agresję; 6) Różnice indywidualne; 7)
Tłumienie zachowań agresywnych; 8) Wskazówki dla rodziców; II. Prześladowanie: 1) Informacje ogólne; 2) Gdzie
dochodzi do prześladowania?; 3) Typy prześladowań; 4) Powszechność zjawiska; 5) Niebezpieczne skutki; 6) Kto
kogo dręczy?;7) Przeciwdziałanie prześladowaniu III. Uwagi końcowe: Ocena agresji
Często atakują nas sytuacje, w których nie radzimy sobie z wybuchami gniewu nastolatka czy zaplanowanym
prześladowaniem jednych uczniów przez drugich. Warto zapoznać się z wiedzą na temat destrukcyjnych zachowań
dzieci i młodzieży, by umieć skutecznie im przeciwdziałać.
5. Odwaga cywilna a przemoc w szkole : scenariusze godzin wychowawczych / Karl E.
Dambach ; przekł.: Olga i Wojciech Kubińscy.- Gdańsk : Gdańskie Wydaw. Psychologiczne,
2008.
(Biblioteka Wychowawcy)
Hasła przedmiotowe: Godzina wychowawcza - metody, Uczniowie - psychologia,
Odwaga - kształcenie - metody, Przemoc w szkole - zapobieganie i zwalczanie,
Scenariusze zajęć
Sygnatura: WG-159.922.7/.8
Książka K.E. Dambacha powstała na podstawie pedagogicznych doświadczeń autora i jego
współpracowników. Ich zdaniem "Odwagę cywilną można ukształtować. Założyliśmy, że można się jej
nauczyć [...], nie myślimy przy tym o wielkich bohaterskich czynach, ale o codziennej postawie, która
pomaga bronić się przed dyskryminacją ze strony innych osób lub grup".
Dzięki temu poradnikowi osoby odpowiedzialne za wychowanie dzieci i młodzieży dowiedzą się:
- jak rozmawiać z uczniami o prześladowaniu w szkole oraz jak mu przeciwdziałać,
- jak kształtować odwagę cywilną, ucząc sprawnej komunikacji i umiejętności rozpoznawania uczuć - swoich
oraz cudzych,
- jak wspierać jednostki, by nie ulegały naciskom grupowym,
- jak poprawiać klimat w grupie.
Scenariusze zajęć, propozycje ćwiczeń oraz lista organizacji i instytucji, w których można szukać pomocy i
informacji, z pewnością ułatwią wychowawcą to zadanie.
6. Mobbning - fala przemocy w szkole : jak ją powstrzymać ? / Dan Olweus ; przeł. Daniel
Jastrun ; il. Bohdan Butenko.- Warszawa : Jacek Santorski & CO, 1998.
Hasła przedmiotowe: Przemoc w szkole - zapobieganie i zwalczanie, Uczniowie -
wychowanie
Sygnatura: WG-37
19
Przemoc w szkole stała się obecnie jednym z najbardziej palących i najżywiej dyskutowanych problemów
społecznych w Polsce, choć wciąż nie potrafimy ocenić prawdziwej skali tego groźnego zjawiska.
Przepychanki czy nawet bijatyki między uczniami przywykliśmy uważać za normalny element szkolnego
życia, lecz kiedy dowiadujemy o szokujących formach znęcania się grup rówieśniczych nad słabszymi
kolegami, jesteśmy do głębi wstrząśnięci. Najbardziej zdumiewa nas to, że szykanowane dzieci zazwyczaj nie
szukają pomocy ani ratunku u dorosłych - wychowawcy, szkolnego psychologa, nawet rodziców. Kiedy
opinią publiczną wstrząsa kolejna tragedia, taka jak samobójstwo dziewczynki lub chłopca dręczonych,
niekiedy przez wiele miesięcy, przez rówieśników, wszyscy zaczynają bić na alarm i poszukiwać środków
naprawczych.
7. Mobbing w szkole : jak zapobiegać przemocy grupowej / Karl E. Dambach ; przekł.
Aleksandra Ubertowska.- Wyd. 2. w jęz. pol.- Gdańsk ; Sopot : GWP, 2008.
(Biblioteka Wychowawcy)
Hasła przedmiotowe: Uczniowie - psychologia, Przemoc w szkole - zapobieganie i
zwalczanie
Sygnatura: WG-37
Książka dotyczy przemocy grupowej w szkołach. Jeżeli terror psychiczny ze strony większości członków
grupy wobec tej samej osoby lub wobec dwóch czy trzech osób jest stosowany stale, wówczas mówimy o
występowaniu "mobbingu" (od ang. mob - tłum, zbiorowisko), który polega na systematycznym upokarzaniu,
wyśmiewaniu i okrutnym traktowaniu ofiary. Autor opisuje przejawy tego rodzaju przemocy w klasach
szkolnych, wskazuje na jej konsekwencje dla rozwoju dzieci, zarówno ofiar, jak i sprawców, oraz podaje
możliwe sposoby interwencji.
8. Przemoc dzieci i młodzieży w perspektywie polskiej transformacji ustrojowej / red. Jan
Papież, Andrzej Płukis.- Toruń : Adam Marszałek, cop. 2000.
Hasła przedmiotowe: : Dziecko - a przemoc - Polska - od 1989 r, Młodzież - a
przemoc - Polska - od 1989 r, Przemoc - socjologia - Polska - od 1989 r, Przestępczość
nieletnich i młodocianych - Polska - od 1989 r, Materiały konferencyjne
Sygnatura: WG-343
I. Zmiana społeczna – przemoc – wychowanie. II. Społeczno-psychologiczne konteksty przemocy. III. Wiedza o
agresji; swiadomość, opinie, oceny. IV. Przemoc w szkole. V. Przemoc w rodzinie. VI. Agresywne zachowania a
przestępczość.
20
IV. Pozbawione dzieciństwa
Pamiętniki / Reportaże
1. Białe na czarnym / Rubén Gallego ; przekł. Katarzyna Maria Janowska.- Kraków : Znak,
2005.
Hasła przedmiotowe: Gonsales Gal'ego, Ruben David (1968- ), Domy dziecka -
ZSRR - 1945-1991 r, Dziecko niepełnosprawne fizycznie - ZSRR - 1945-1991 r,
Sieroctwo - ZSRR - 1945-1991 r, Pamiętniki rosyjskie - 1945-1991 r
Sygnatura: WG-159.922.7/.8
Opowieść o tym, jak przejść przez piekło i zwyciężyć. Autor jest urodzonym w Moskwie synem Wenezuelczyka i
Hiszpanki. Wychowywał się jako sierota w sowieckich domach dziecka. Z tej perspektywy opisał swoje dzieciństwo
i młodość, które upłynęły pod znakiem walki z chorobą i okrucieństwem systemu, kierującego zdolne, lecz
upośledzone dzieci z sierocińca bezpośrednio do... domu starców. Wstrząsająca relacja człowieka pozbawionego
miejsca w świecie, od chwili narodzin skazanego na śmierć, który mimo wszystko przetrwał.
2. Czekając na anioły / Cathy Glass ; [tł. Violetta Karkucińska].- Warszawa : Hachette Polska,
cop. 2012.
(Pisane przez Życie)
Hasła przedmiotowe: Glass, Cathy, Chorzy w rodzinie - Wielka Brytania, Pamiętniki
angielskie - 21 w
Sygnatura: WG-159.922.7/.8
Michael jest ośmioletnim chłopcem. Przez sześć ostatnich lat opiekował się nim tylko ojciec - jego mama zmarła,
kiedy chłopiec miał zaledwie dwa latka. Teraz ma stracić także ukochanego tatę, który jest nieuleczalnie chory.
Przerażony ojciec chce więc znaleźć kogoś, kto zaopiekuje się jego synkiem, który wkrótce zostanie sam na
świecie...
21
3. Daleko od domu / Saroo Brierley [oraz] Larry Buttrose ; tł. Małgorzata Kafel.- Kraków :
Znak, 2014.
(Między Słowami)
Hasła przedmiotowe: Brierley, Saroo (1981- ), Adopcja - Australia - 1945-1989 r,
Rodzina - Indie - 21 w, Pamiętniki australijskie - od 1945 r
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Brierley S.
Saroo urodził się w Indiach, w bardzo biednej rodzinie. Już jako malutki chłopczyk musiał żebrać razem z braćmi,
żeby zdobyć coś do jedzenia. Pewnego dnia został sam na dworcu kolejowym. Szukając brata, wsiadł do wagonu…
i zasnął.
Obudził się w obcym mieście, ponad półtora tysiąca kilometrów dalej. Nie potrafił powiedzieć, gdzie mieszka ani
jak się nazywa, więc nie mógł wrócić do domu. Niebawem trafił do adopcji i z nowymi rodzicami wyjechał do
Australii.
Po latach, już jako dorosły mężczyzna, był gotów zrobić wszystko, żeby odszukać swoją biologiczną rodzinę…
4. Dziewczyna z piwnicy : historia Nataschy Kampusch / Allan Hall, Michael Leiding : z
jęz. niem. przeł. Cezary Murawski.- Katowice : Sonia Draga, 2007.
Hasła przedmiotowe: Kampusch, Natascha (1988- ), Priklopil, Wolfgang (1962-
2006), Porwanie - Austria - od 1989 r, Reportaż austriacki - od 1989 r
Sygnatura: WG-343
Historia Nataschy Kampusch wstrząsnęła całym światem. Ta dziewczyna została uprowadzona jako dziesięcioletnie
dziecko i przez osiem lat była więziona przez niejakiego Wolfganga Priklopila. Między Nataschą a jej porywaczem
wytworzyła się specyficzna więź, która na nowo definiuje pojęcie syndromu sztokholmskiego. Priklopil stał się dla
Nataschy ojcem, przyjacielem, a wreszcie najprawdopodobniej kochankiem. W dniu jej ucieczki popełnił
samobójstwo.
5. Dziewczynka bez imienia : moja historia / Marina Chapman ; spisana przez Vanessę James
i Lynne Barrett-Lee ; przekł. Julia Wolin.- Warszawa : Amber, 2013.
(Historie Prawdziwe : autobiografie)
Hasła przedmiotowe: Chapman, Marina (1950?- ), Dziecko ulicy - Kolumbia - 20 w,
Dżungle i lasy deszczowe - Kolumbia, Ludzie a zwierzęta - Kolumbia, Małpy - a
dziecko - Kolumbia, Patologia społeczna - Kolumbia - 20 w, Prostytucja dziecięca -
Kolumbia, Pamiętniki angielskie - 20 w
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Chapman M.
Marina Chapman nie wie, ile dokładnie ma lat. Miała tyle imion, ile nadawali jej kolejni "opiekunowie". Została
porwana, kiedy miała cztery lata i porzucona w kolumbijskiej dżungli. Przerażona i głodna znalazła się sama wśród
drapieżników, jadowitych węży i pająków. Nagle otoczyło ją stado zaciekawionych małp kapucynek. Naśladując je,
Marina powoli stała się członkiem ich stada. Robiła to co one: jadła te same owoce, wspinała się na drzewa,
porozumiewała się ich językiem. "To małpy, nie ludzie, były moją rodziną. To one nauczyły mnie, jak przeżyć".
"Ludzka" dobroć małp ocaliła Marinie życie. Małpi starzec wyleczył ją, kiedy zachorowała. Wśród nich spędziła
prawdopodobnie pięć lat. Potem znaleźli ją myśliwi... i za papugę sprzedali do domu publicznego. A to był
zaledwie początek jej dalszej walki o przetrwanie - na ulicach miejskiej dżungli.
22
6. Pomóc Jani : dziewczynka pogrążona w obłędzie i walka o jej ocalenie / Michael Schofield
; tł. Magdalena i Michał Filipczukowie.- Kraków : Znak, 2013.
(Historie Prawdziwe)
Hasła przedmiotowe: Schofield, Jani, Schofield, Michael (1976- ), Chorzy w rodzinie - Stany
Zjednoczne - 21 w, Schizofrenia, Pamiętniki amerykańskie - 21 w
Sygnatura: WG-616.89
Kilkuletnia Jani wydaje się być zwyczajnym dzieckiem, które może trochę zbyt często fantazjuje. Z czasem rodzice
odkrywają jednak, że fantazje dziewczynki nie są tylko wytworem dziecięcej wyobraźni, a objawem poważnej
choroby. Jani staje się niebezpieczna dla siebie i swojego młodszego braciszka. Michael Schofield szczerze i
wzruszająco pisze o dramatycznej walce, którą musiał stoczyć o życie swojej córeczki, i opowiada o zmaganiach z
jedną z najbardziej tajemniczych chorób umysłu. Udowadnia, że rodzicielska miłość jest w stanie przezwyciężyć
największe przeciwności
7. Porzucony : droga z koszmarnego rosyjskiego domu dziecka do nowego życia w Ameryce /
Alan Philps, John Lahutsky ; tł. Agnieszka Myśliwy.- Kraków : Znak, 2012.
(Historie Prawdziwe)
Hasła przedmiotowe: Lahutsky, John (1990- ), Adopcja - Stany Zjednoczone - od 1989 r,
Domy dziecka - Rosja - od 1991 r, Biografie
Sygnatura: WG-929-052A/Z-Lahutsky J.
Wania jako chore niemowlę został opuszczony przez niedojrzałą matkę i umieszczony w upiornym rosyjskim
sierocińcu. W wieku zaledwie 6 lat został przeniesiony na zamknięty oddział psychiatryczny, w którym był
przywiązywany do łóżka, faszerowany lekarstwami, niedożywiony i przemarznięty. Na drugim krańcu świata w
Stanach Zjednoczonych, Paula poznaje historię chłopca, postanawia go uratować: adoptuje go i sprowadza do
Ameryki. Historia Wanii to dowód na to, że nawet najbardziej nierealne marzenia mogą się ziścić.
8. Spisany na straty / Mark Johnson ; [tł. Magdalena Osip-Pokrywka].- Warszawa : Hachette
Polska, cop. 2009.
(Pisane przez Życie)
Hasła przedmiotowe: Johnson, Mark (1970- ), Alkoholizm, Narkomania, Powieść angielska -
21 w, Powieść autobiograficzna angielska
Sygnatura: WG-ang.
Mark Jonson urodził się w 1970 roku w West Midlands w Anglii. Wychowany w wielodzietnej, pełnej przemocy
rodzinie bardzo wcześnie stał się nieletnim przestępcą. Zaczął kraść w wieku sześciu lat. W szkole do której
przychodził sponiewierany i pobity przez ojca, nieustannie miał problemy. Zanim skończył osiem lat, już pił, a
heroiny spróbował jako jedenastolatek. Chociaż marzył o szkole artystycznej, trafił do wiezienia w Portland. Nikt, a
tym samym on sam, nie przypuszczał, że ten bezdomny, błąkający się bez celu po ulicach Londynu młody człowiek,
żyjący z dnia na dzień, od działki do działki, może wrócić do normalnego życia. Mimo to znalazł jakoś siłę, by się
podnieść... Historia Marka jest szokująca, ale jednocześnie dająca nadzieję innym, którzy popadli w uzależnienie.
To wstrząsająca opowieść o walce człowieka ze swoimi słabościami.
23
9. Uzależnieni : jak narkotyki skrzywdziły moją rodzinę / Elizabeth Burton-Phillips ; tł.
Krzysztof Skonieczny.- Kraków : Znak, 2014.
(Między Słowami)
Hasła przedmiotowe: Burton-Phillips, Elizabeth, Narkomani - Wielka Brytania - od 1945 r,
Narkomania dzieci i młodzieży, Pamiętniki angielskie - od 1945 r
Sygnatura: WG-613.81/.84
Elizabeth była nauczycielką i zwyczajną matką, która nigdy nie przypuszczała, że jej życie zamieni się w najgorszy
koszmar, kiedy jej bliźniaczy synowie uzależnią się od narkotyków.
Wraz z heroiną w ich życiu pojawiły się kłamstwa, kolejne odwyki, długi, kradzieże i pobicia. A potem wydarzyło
się najgorsze: do jej drzwi zapukała policja z tragiczną informacją…
„Uzależnieni” to dramatyczna opowieść matki o walce z nałogiem synów. To książka, którą każdy rodzic powinien
przeczytać.
10. 3096 dni / Natascha Kampusch ; (współpr. Heike Gronemeier i Corinna Milborn) ; z jęz.
niem. przeł. Viktor Grotowicz.- Katowice : Sonia Draga, 2011.
Hasła przedmiotowe: Kampusch, Natascha (1988- ), Priklopil, Wolfgang (1962-2006),
Porwanie - Austria - od 1989 r, Pamiętniki austriackie - od 1989 r
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Kampusch N.
Kiedy wczesnym rankiem 2 marca 1998 roku w drodze do szkoły nieznany mężczyzna wciągnął ją do białej
furgonetki, myślała, że niedługo umrze. Kilka godzin później dziesięciolatka leżała zawinięta w koc na zimnej
podłodze w piwnicy domu jednorodzinnego. Wokół niej panowała całkowita ciemność, było duszno, czuć było
stęchłe powietrze. Tutaj, w mierzącym zaledwie pięć metrów kwadratowych podziemnym pomieszczeniu, Natascha
Kampusch spędziła osiem i pół roku swojego życia. Wolfgang Priklopil był jedynym człowiekiem, którego mogła
uważać za kogoś bliskiego. Była przez niego maltretowana, poniżana, dręczona i prześladowana. Dopiero latem
2006 roku udało się jej uciec. Planowała to od pierwszego dnia swojego porwania.
11. Zapiski hinduskiej służącej / Baby Halder ; przeł. Grzegorz Komerski.- Warszawa :
Prószyński i S-ka, 2012.
Hasła przedmiotowe: Haladara, Bebi (1973- ), Kobieta - Indie - 20-21 w, Przemoc wobec
kobiet - Indie - 20-21 w, Życie codzienne - Indie - 20-21 w, Pamiętniki indyjskie - 21 w
Sygnatura: WG-929-051A/Z-Haladara B.
Gdy Baby Halder była jeszcze bardzo młoda, matka pozostawiła ją pod opieką okrutnego ojca. Kiedy miała
dwanaście lat, została wydana za mężczyznę dwakroć od niej starszego, który często ją bił. Dwa lata później sama
urodziła dziecko. Początki jej życia były naznaczone olbrzymim cierpieniem i wyzwaniami, aż wyczerpana i
zrozpaczona uciekła z trójką dzieci do Delhi, gdzie podjęła pracę pokojówki w najbogatszych rezydencjach miasta.
Zmuszona do spełniania każdej zachcianki pracodawców, trudziła się od świtu do nocy. Do czasu kiedy podjęła
pracę u pewnego emerytowanego profesora, który zachęcił ją do sięgnięcia po pióro i spisania swojej historii.
24
Książka napisana w szczery, prosty sposób, pozwala spojrzeć na świat biedy i podporządkowania, o którym niewiele
osób z zewnątrz ma jakiekolwiek pojęcie.
Powieści
1. Bidul / Mariusz Maślanka.- Warszawa : Świat Książki, 2004.
(Nowa Proza Polska)
Hasła przedmiotowe: Domy dziecka, Powieść polska - 21 w, Powieść obyczajowa
polska
Sygnatura: WG-pol.
Dziesięcioletni Borys, chłopiec z patologicznej, wiejskiej rodziny, zostaje oddany wraz z rodzeństwem do domu
dziecka w prowincjonalnym mieście Polski lat 80. Dzień po dniu, miesiąc po miesiącu Borys relacjonuje
wydarzenia, których jest uczestnikiem lub świadkiem, opowiada o świecie wynaturzonym, wstrętnym i nieludzkim,
w którym jednak się żyje, je, śpi, chodzi do szkoły, podejmuje pierwsze decyzje, po raz pierwszy kocha... W tle
widać zmieniającą się Polskę. Groza przeplata się ze wstrętem, wzruszenie z dojmującym poczuciem bezradności.
Przez ten "czarny świat" bohater przenosi jednak swoją szczególną wrażliwość i, co najważniejsze, nadzieję.
2. Cudowne życie Edgara Minta / Brady Udall ; przekł. Małgorzata Hesko-Kołodzińska.-
Kraków : Znak, 2004
Hasła przedmiotowe: Powieść amerykańska - 21 w, Powieść obyczajowa amerykańska
Sygnatura: WG-amer.
Edgar to siedmioletni pół-Apacz mieszkający w rezerwacie wraz z matką pijaczką i babką. Pewnego dnia koło
pocztowej furgonetki miażdży mu czaszkę Chłopiec trafia do szpitala, ale rodzina, przekonana, że nie wyszedł z
wypadku cało, przestaje się nim interesować. Czy może być gorzej? Tak, to dopiero preludium groteskowej odysei
Edgarda od szpitala przez internat dla Indiana, do rodziny zastępczej, serii spotkań z dorosłymi - wariatami,
oszustami, cwaniakami czy "życzliwymi" - i nie mniej groźnymi rówieśnikami. Czy to się może dobrze skończyć ?
25
3. Dziewczynki ze świata maskotek / Anja Snellman ; z fiń. przeł. Sebastian Musielak.-
Warszawa : Świat Książki, 2011.
Hasła przedmiotowe: Prostytucja, Powieść fińska - 21 w, Powieść obyczajowa
fińska
Sygnatura: WG-fiń.
Czy wiesz, skąd Twoja córka ma pieniądze? Czy wiesz, z kim się przyjaźni? Czy wiesz, co robi, gdy jest poza
domem? Matka Jasmin nie wiedziała. Czego brakowało dziewczynce z całkiem zwykłego, dobrego domu, że
zaczęła oddawać się starszym panom? Co się zdarzyło, że pewnego dnia zniknęła z miasta w towarzystwie jednego
z nich? Jak działa podziemny seks biznes z udziałem nieletnich?
4. Matnia / Anna Piecyk.- Gdańsk : Oficynka, 2013.
Hasła przedmiotowe: Alkoholizm, Powieść polska - 21 w, Powieść obyczajowa polska
Sygnatura: WG-pol.
Chciałem innego życia niż moi rodzice. Walczyłem. Grażyna, Ryszard, Agata, Tadeusz, Filip, Alicja i ten
najważniejszy bohater ich życia - alkohol. Od niego się wszystko zaczęło. Poznajemy bohaterów książki Anny
Piecyk w ich najtrudniejszych chwilach: kiedy jako dzieci poznają oddziaływanie alkoholu na rodziców i kiedy sami
ulegają przemożnej sile nałogu. Kiedy cierpią i kiedy zaczynają mieć nadzieję. Kiedy ją tracą i kiedy znów coś
podnosi ich z kolan.
5. Nadzieja / Katarzyna Michalak.- Poznań : Termedia, 2012.
(Seria z Czarnym Kotem)
Hasła przedmiotowe: Powieść polska - 21 w, Powieść obyczajowa polska
Sygnatura: WG-pol.
Jest świat, w którym ojciec bije Lilkę, a Aleksem, Ruskiem, wszyscy poza jego ciotką Anastazją gardzą. I jest
Nadzieja, dom-oaza, miejsce pełne miłości, gdzie zło świata nie dociera. Niełatwo tam trafić. Połączeni miłością,
która ich trzyma przy życiu, ale zarazem niszczy, Aleks i Lilka muszą przejść długą drogę, nim tam trafią.
26
6. Podróż Enrique / Sonia Nazario ; [tł. Anna Kłosiewicz].- Zakrzewo : Replika, cop. 2009.
Hasła przedmiotowe: Powieść amerykańska - 21 w, Powieść obyczajowa amerykańska
Sygnatura: WG-amer.
Historia chłopca, który odbywa samotną, niebezpieczną podróż, głównie na dachach pociągów, z Hondurasu do
Stanów Zjednoczonych, aby dotrzeć do pracującej tam matki, której nie widział od lat. Jest tylko jednym z tysięcy
nielegalnych emigrantów, z których wielu to dzieci. Ryzykuje wszystko, by rozpocząć nowe życie. Podczas tej
podróży często padają oni ofiarą wypadków, chorób, przemocy i prześladowań, zarówno ze strony gangów, jak i
bezwzględnych służb granicznych. Wielu z nich nie dociera do celu.
7. Sara / J. T. LeRoy ; przeł. Michał Juszkiewicz.- Warszawa : Prószyński i S-ka, cop. 2000.
Hasła przedmiotowe: Prostytucja, Powieść amerykańska - 20 w, Powieść obyczajowa
amerykańska
Sygnatura: WG-amer.
"Sara" to opowieść o dziecku wychowanym w środowisku prostytutek. Dorastając w tym świecie chłopiec nie
dostrzega nic zdrożnego w profesji matki, znajomych i kolegów. Marzy tylko o jednym... by stać się najlepszą
męską prostytutką w okolicy, obsługującą kierowców wielkich ciężarówek, zdobyć uznanie i sympatię swego
sutenera, bo może wtedy matka zauważy jego istnienie. Może nawet go pokocha...
8. Śladami drzewa sandałowego / Asha Miró i Anna Soler-Pont ; z jęz. hisz. przeł. Danuta
Kałuża.- Katowice : Sonia Draga, 2009.
Hasła przedmiotowe: Powieść hiszpańska - 21 w, Powieść obyczajowa hiszpańska
Sygnatura: WG-hiszp.
Jest rok 1974. Muna, jedenastoletnia indyjska sierota pracująca niewolniczo w Bombaju, nie może zapomnieć o
swej maleńkiej siostrze, którą jej zabrano. Od tego wydarzenia upłynęło już trzy lata, ale wspomnienie straty jest
wciąż żywe i bolesne. Sześcioletnia Sita, wychowana w sierocińcach w Nasik oraz Bombaju, zostaje adoptowana
przez małżeństwo z Barcelony. Solomonowi, etiopskiemu ośmiolatkowi mieszkającemu w Addis Abebie, przyszło
spędzić dzieciństwo w burzliwych czasach reżimu cesarza Hajle Sellasje i puczu wojskowego. Matka zmarła mu
dwa lata wcześniej, a ojciec wkrótce pójdzie na wojnę. Trzydzieści lat później krzyżują się losy Solomona, obecnie
uznanego architekta, Muny, hollywoodzkiej gwiazdy filmowej i Sity, pediatry w szpitalu publicznym w Barcelonie.
Ich przeznaczenie czeka gdzieś pomiędzy Bombajem, Barceloną a Addis Abebą.
27
9. Urodziłam się dziewczynką : [siedem przejmujących opowieści o dramatycznym losie
dyskryminowanych dziewczynek] / Joanne Harris [et al.] ; z ang. przeł. Beata Turska.-
Warszawa : Świat Książki, 2011.
Hasła przedmiotowe: Dziewczęta - socjologia - kraje rozwijające się - 21 w, Kobieta -
socjologia - kraje rozwijające się - 21 w, Seksizm - kraje rozwijające się - 21 w, Opowiadanie
angielskie - 21 w, Opowiadanie obyczajowe angielskie, Antologie
Sygnatura: WG-ang.
Adjo z Togo była "żywym towarem". Bendu z Sierra Leone została okaleczona przez rebeliantów. Teresa z Brazylii
miała piętnaście lat i dwie córeczki. Siedmiu znanych autorów odwiedziło siedem państw leżących na różnych
kontynentach: Togo, Sierra Leone, Ghanę, Brazylię, Kambodżę, Ugandę i Dominikanę. W wyniku tej podróży
powstała poruszająca opowieść o mieszkających tam dziewczętach i kobietach, o ich codziennym życiu i
dramatycznej sytuacji w krajach, w których panuje bieda, trwa wojna, a o ludzkim losie decydują uprzedzenia,
fanatyzm i źle pojęta tradycja.
10. Wiosenne dziewczęta / Brandon W. Jones ; z ang. przetł. Anna Zeller.- Warszawa :
Wielka Litera, cop. 2014.
Hasła przedmiotowe: Handel kobietami, Prostytucja, Powieść amerykańska - 21 w, Powieść
obyczajowa amerykańska
Sygnatura: WG-amer.
Gdyby Gi i Il-sun urodziły się w jednym z zachodnich krajów, zapewne byłyby kochanymi, szanowanymi,
szczęśliwymi kobietami. Ale ich los został inaczej zaplanowany. Dzieciństwo spędziły w obozie pracy w Korei
Północnej i innego świata nie znały. Zamknięta w sobie Gi, dzięki genialnemu zmysłowi matematycznemu,
nauczyła się znosić ból i upokorzenie, wycofując się do szlachetnego świata liczb. Natomiast zuchwała i żywiołowa
Il-sun samobójczo miota się jak ptak zamknięty w klatce. Kiedy obie dziewczyny zostają sprzedane na zachód jako
egzotyczne prostytutki, wpadają w jeszcze bardziej okrutną niewolę.
11. Zdradzona / Lyndsey Harris, Andrew Crofts ; przeł. Agata Radkiewicz.- Warszawa : Muza
SA, 2007.
Hasła przedmiotowe: Powieść angielska - 20 w, Powieść obyczajowa angielska
Sygnatura: WG-ang.
Przez kilka pierwszych lat życia Sara Harris była normalną, szczęśliwą, lubianą dziewczynką. Jednak odkąd
skończyła sześć lat jej życie zamieniło się w piekło. Padła ofiarą zorganizowanej przeciwko niej okrutnej kampanii,
która trwała osiemnaście miesięcy. Nie minęło wiele czasu, a została zawieszona w prawach ucznia, odizolowana od
przyjaciół. Pozostała sama, zupełnie oszołomiona i przerażona. Jej szczęśliwe dzieciństwo zostało zniszczone raz na
zawsze. Dla jej matki życie stało się gorsze od najstraszniejszych koszmarów. Niewiele brakowało, aby jej
małżeństwo się rozpadło, a do akcji wkroczyły instytucje opiekuńcze. Lyndsey musiała walczyć o utrzymanie
swojej rodziny i zachowanie córki przy zdrowych zmysłach. Najgorsze jednak miało się dopiero wydarzyć. Lyndsey
odkryła, że jej rodzina padła ofiarą najgorszej zdrady, o jakiej można pomyśleć...
28
V. Filmy
1. Bejbi blues [Film] / reż., scen. Katarzyna Rosłaniec.- Warszawa : Kino Świat, [2013].
Hasła przedmiotowe: Film polski, Film fabularny, Dramat filmowy, Film
obyczajowy, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG- F/555/DF
Kasia Rosłaniec, reżyserka przebojowych i wielokrotnie nagradzanych "Galerianek", przedstawia historię
niedojrzałej 17-latki, która zostaje matką. "Bejbi blues"to wnikliwy, poruszający, ale też nie pozbawiony humoru,
portret pokolenia młodych Polaków. Generacji Facebooka, smsów, chatów i blogów internetowych. 17-letnia
Natalia (Magdalena Berus) urodziła dziecko. Ale to wcale nie była "wpadka". Natalia ciążę zaplanowała. Razem ze
swoim chłopakiem Kubą (Nikodem Rozbicki) próbują podołać obowiązkom rodziców, choć sami jeszcze na dobre
nie dorośli. Natalia chciała mieć dziecko, bo fajnie jest mieć dziecko. Wszystkie młode gwiazdy jak Britney Spears
czy Nicole Richie mają dzieci. Ale dlaczego tak naprawdę zdecydowała się na macierzyństwo w tak młodym wieku?
Może odpowiedź kryje się w tym co piszą nastolatki na internetowych forach? Chcą mieć dziecko, żeby w końcu
ktoś je naprawdę kochał, żeby same miały kogoś do kochania.
2. Chłopiec z latawcem [Film] = The Kite Runner / reż. Marc Forster ; scen. David Benioff.-
Warszawa : Imperial CinePix, 2008.
Hasła przedmiotowe: Adaptacja filmowa, Film amerykański, Film fabularny, Film
obyczajowy, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F-27/O
Afganistan w przeddzień inwazji ZSRR. Nastoletni Amir, potomek zamożnej i szanowanej rodziny, mieszka w
Kabulu. Przyjaźni się z Hassanem, synem zaufanego służącego ojca. Amir jako Pasztun nie powinien zadawać się z
Hazarem, którym jest Hassan, pomimo to chłopcy są nierozłączni.
Wspólnie poznają tajniki miasta oraz przygotowują się do mistrzostw w puszczaniu latawców, jednej z
najistotniejszych imprez w życiu młodych Afgańczyków. Po zwycięskim turnieju Hassan zostaje napadnięty przez
gnębiącą go ze względu na pochodzenie bandę. Amir jest tego świadkiem, ale nie potrafi zdobyć się na odwagę, by
mu pomóc. Drogi przyjaciół rozchodzą się i chłopcy tracą ze sobą kontakt na zawsze. Kiedy do Afganistanu
wkraczają wojska radzieckie, Amir z ojcem emigrują do USA. Po latach, kiedy Amir jest już dojrzałym mężczyzną ,
otrzymuje informację, że w imię dawnej przyjaźni z zawsze lojalnym wobec niego Hassanem powinien udać się w
rodzinne strony, by ratować jego syna. Amir powraca więc do Afganistanu, który teraz znajduje się w rękach
Talibów.
29
3. Głosy niewinności [Film] / reż. Luis Mandoki ; scen. Luis Mandoki, Oscar Torres.-
Warszawa : Best Film, [2006].
(Plus dla Koneserów)
Hasła przedmiotowe: Film meksykański, Film amerykański, Film portorykański, Film
fabularny, Dramat filmowy, Film wojenny, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F/700/DF
Historia jedenastoletniego chłopca, Chavy (Carlos Padilla), mieszkającego w małej wiosce, w ogarniętym wojną
domową Salwadorze. Chava i jego koledzy nie mają beztroskiego dzieciństwa. Nie dość, że ich rodziny borykają się
z brakiem środków do życia, to jeszcze co wieczór ściany ich tekturowych domów dziurawią kule. Chava, mimo
młodego wieku, udowadnia, że jest prawdziwym mężczyzna. Gdy jego ojciec zostawia matkę (Leonor Varela) i
wyjeżdża do Stanów unikając wcielenia do armii, Chava podejmuje pracę jako pomocnik kierowcy autobusu. Jego
przyszłość jest jednak niepewna. Uzbrojeni po zęby żołnierze rządowej armii co jakiś czas odwiedzają szkolę Chavy
i rekrutują jego dwunastoletnich kolegów. Ale Chava ma w sobie odwagę i spryt, jakiej nie powstydziłby się żaden
dorosły. Słuchając rewolucyjnych pieśni na małym tranzystorowym radiu, wymyśla sposób, jak ustrzec siebie i
innych chłopców przed poborem.
4. Hej, skarbie [Film] / reż. Lee Daniels ; scen. Geoffrey Fletcher.- Wersja polska / tekst
Marcin Leśniewski.- Warszawa : TiM, 2009.
Hasła przedmiotowe: Adaptacja filmowa, Film amerykański, Film fabularny, Dramat
filmowy, Film obyczajowy, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F/681/DF
Życie szesnastoletniej Clareece "Precious" Jones z Harlemu jest odzwierciedleniem najgorszej patologii istniejącej
w enklawach biedy amerykańskiej społeczności. Dziewczyna jest chorobliwie otyłą analfabetką, żyje z zasiłku, a na
domiar złego, już po raz drugi zachodzi w ciążę z własnym ojcem. W tej trudnej sytuacji nie znajduje oparcia nawet
w matce (Mo'Nique), która terroryzuje ją na każdym kroku, ograniczając w ten sposób możliwości rozwoju.
Dopiero, kiedy pójdzie do specjalnej szkoły dla kobiet w trudnej sytuacji przekona się, że są ludzie, którzy wyciągną
do niej pomocna dłoń - nauczycielka, psychoterapeutka, lekarz czy koleżanki z zajęć. Precious, pomimo tragicznej
sytuacji, zacznie zmieniać swoje życie.
5. Obietnica [Film] / reż. Anna Kazejak ; scen. Anna Kazejak, Magnus von Horn.- Warszawa
Kino Świat, [2014].
Hasła przedmiotowe: Film polski, Film duński, Film fabularny, Dramat filmowy,
Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F/755/DF
Lila i Janek, uczniowie wielkomiejskiego liceum, należą do generacji, która komunikuje się głównie przez Skype’a i
Facebooka. Wraz z przyjaciółmi korzystają z życia na całego. Imprezują, eksperymentują z alkoholem i marihuaną.
Jednak pewnego dnia Lila nieoczekiwanie zrywa z Jankiem, oskarżając go o zdradę. Zakochany chłopak będzie
30
musiał zapłacić wysoką cenę za niewinny błąd. Jeśli spełni obietnicę, którą wymogła na nim dziewczyna, nic już nie
będzie takie jak przedtem.
6. Oszukane [Film] / reż. Marcin Solarz ; scen. Monika Góra, Michał Godzic.- Warszawa :
TIM Film Studio, 2013.
Hasła przedmiotowe: Film polski, Film fabularny, Dramat filmowy, Dokumenty
audiowizualne
Sygnatura: WG- F/648/DF
"Oszukane" w reżyserii Marcina Solarza to trudna opowieść o dwóch siostrach, które będąc niemowlakami zostały
podmienione w szpitalu i wychowane przez obcych rodziców. Dwie nieznające się nastolatki (Karolina i Paulina
Chapko) podczas przypadkowego spotkania odkrywają uderzające wzajemne podobieństwo. Zdarzenie to sprawia,
że odkrywają nieprawdopodobną pomyłkę sprzed wielu lat. Okazuje się, że niechcący zostały podmienione w
jednym ze szpitali i trafiły do niewłaściwych domów. Po tym wydarzeniu już nic nie jest takie jak dawniej. Nowe
życie szybko okazuje się zgoła odmienne niż to, które sobie wyobrażały. Rolę matki tak bardzo skrzywdzonej przez
los zagrała Katarzyna Herman. Ewa Skibińska i Artur Żmijewski zagrali rodziców próbujących za wszelką cenę
chronić swoją rodzinę.
7. Pożegnanie z niewinnością [Film] / reż. David Schwimmer ; scen. Andy Bellin, Robert
Festinger.- Warszawa : Monolith Films, cop. 2010.
Hasła przedmiotowe: Film amerykański, Film fabularny, Dramat filmowy, Film
obyczajowy, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG- F/394/O
Rodzina Cameronów mieszka w dużym, eleganckim domu na przedmieściach. Will i Lynn wychowuje trójkę
udanych dzieci w miłości i wzajemnym zrozumieniu. Są przekonani, że zapewniają im całkowite bezpieczeństwo i
że ich szczęśliwej rodzinie nie może stać się żadna krzywda. 14-letnia Annie poznaje w Internecie 16-letniego
Charliego. Dziewczyna jest przekonana, że spotkała swój ideał. Między dwójką nieznajomych rozwija się na
odległość coraz silniejsze uczucie. Wreszcie Annie przestaje wystarczać znajomość za pośrednictwem sieci.
Dochodzi do spotkania. Charlie okazuje się dojrzałym mężczyzną (Chris Henry Coffey). Napastowana seksualnie
nastolatka przechodzi prywatne piekło, a wraz z nią jej najbliżsi.
8. Sala samobójców [Film] / scen. i reż. Jan Komasa.- Warszawa : TiM, 2011.
Hasła przedmiotowe: Film polski, Film fabularny, Dramat filmowy, Film
psychologiczny, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F/415/P
31
Dominik to zwyczajny chłopak. Ma wielu znajomych, najładniejszą dziewczynę w szkole, bogatych rodziców,
pieniądze na ciuchy, gadżety, imprezy i pewnego dnia jeden pocałunek zmienia wszystko. "Ona" zaczepia go w
sieci. Jest intrygująca, niebezpieczna, przebiegła. Wprowadza go do "Sali samobójców", miejsca, z którego nie ma
ucieczki. Dominik, w pułapce własnych uczuć, wplątany w śmiertelną intrygę, straci to, co w życiu najcenniejsze.
9. Slumdog, milioner z ulicy [Film] = Slumdog millionaire / reż. Danny Boyl ; scen. Simon
Beaufoy.- Wersja polska / tekst Martyna Łukomska.- Warszawa : Monolith Films, 2008.
Hasła przedmiotowe: Adaptacja filmowa, Dramat filmowy, Film angielski, Film
fabularny, Film obyczajowy, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F/197/O
Osiemnastoletni mieszkaniec Bombaju, Jamal, bierze udział w indyjskiej wersji "Milionerów". Nieśmiały, ale
bardzo zdeterminowany chłopak odpowiada na kolejne, coraz trudniejsze pytania, a z każdą poprawną odpowiedzią
z ust prowadzącego teleturniej znika ironiczny uśmieszek. Nikt nie spodziewał się, że niewykształcony, pochodzący
ze slumsów chłopak zajdzie tak daleko. Również policja nie chce w to wierzyć - tuż przed ostatnią rundą Jamal
zostaje aresztowany pod zarzutem oszustwa. Podczas przesłuchania chłopak opowiada niezwykłą historię swojego
życia, w której chwile tragiczne przeplatają się ze szczęśliwymi, a najpotężniejszą siłą, która pozwoli przetrwać złe
chwile okaże się miłość.
10. Wszystkie drogi prowadzą do domu [Film] / reż. Dennis Fallon ; scen. Douglas Delaney.-
Gdańsk : VitraFilm, [2013].
Hasła przedmiotowe: Film amerykański, Film fabularny, Dramat filmowy, Film
familijny, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F/712/DF
Bella traci matkę w wypadku samochodowym. Jej ojciec nie może sobie poradzić ze stratą ukochanej żony i
wychowaniem młodej dziewczynki, która obwinia go za śmierć matki. Dziadek Belli również nie potrafi się
odnaleźć w zaistniałej sytuacji. Trudno mu jest nawiązać kontakt z malą Bellą, która tak bardzo przypomina mu
zmarłą córkę. W końcu na drodze całej rodziny pojawia się Atticus - szczeniak, który zmieni życie dziewczynki oraz
jej najbliższych.
11. Wszystkie niewidzialne dzieci [Film].- Warszawa : Kino Świat, [2007].
Hasła przedmiotowe: Dziecko, Film francuski, Film włoski, Dramat filmowy, Film
krótkometrażowy, Dokumenty audiowizualne
Sygnatura: WG-F/624/DF
32
Hołd złożony dzieciom przez największych mistrzów światowego kina: Spike Lee (Plan doskonały), Ridley Scott
(Gladiator, Thelma i Luise), John Woo (Bez twarzy), Kátia Lund (Miasto Boga), Emir Kusturica (Arizona Dream,
Underground). Film został zrealizowany pod patronatem UNICEF, a swoją światową premierę miał na specjalnym
pokazie na MFF w Wenecji. Na dzieło składa się 7 filmów krótkometrażowych, których bohaterami są dzieci z
różnych kontynentów. Każdy film jest osobistą wizją twórcy dziecięcego świata, radości, smutków i niezwykłej
wrażliwości małych ludzi.
Zebrała i opracowała : Magdalena Żyła.