DỰ ÁN PHÒNG CHỐNG TĂNG HUYẾT ÁP

BÁO CÁO TÌNH HÌNH THỰC HIỆN DỰ ÁN GIAI ĐOẠN 2011 – 2014

VÀ ĐỊNH HƯỚNG THỰC HIỆN GIAI ĐOẠN 2016 - 2020

(THUỘC CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA Y TẾ)

Hà Nội 2014

1

I. THỰC HIỆN DỰ ÁN NĂM 2011

2

① Quyết định số 2331/QĐ-TTg ngày 20 tháng 12 năm 2010 của

Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục các Chương trình

mục tiêu quốc gia năm 2011, trong đó: Hoạt động “phòng

chống tăng huyết áp” thuộc Dự án phòng chống các bệnh

không lây nhiễm trong chương trình mục tiêu quốc gia về y tế.

Tổng kinh phí 32 tỷ đồng.

=> Cuối năm 2011 tất cả 63 tỉnh/thành phố trên cả nước đều

đã triển khai đầy đủ các hoạt động của dự án (Khám sàng lọc

và quản lý bệnh nhân THA ở 190 xã/phường).

1. CÁC QUYẾT ĐỊNH

② Quyết định số 45/QĐ-BYT ngày 10 tháng 01 năm 2011

của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc phân công các đơn vị

thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2011

(Viện Tim mạch, Bệnh viện Bạch Mai là cơ quan chịu trách nhiệm

triển khai thực hiện Dự án phòng chống tăng huyết áp).

4

Tổng ngân sách: 32,0 tỷ đồng

Trong đó:

Ngân sách trung ương:

8,19 tỷ đồng (25,6%)

Ngân sách cấp cho địa phương:

23,81 tỷ đồng (74,4%)

5

① Xây dựng được Hệ thống quản lý Dự án: Cấp Trung

ương (Ban điều hành dự án Quốc gia), cấp tỉnh (Ban chủ

nhiệm chương trình của 63 tỉnh thành) và cấp quận/

huyện (tại 96 quận/huyện điểm).

② Xây dựng, triển khai và duy trì mô hình quản lý bệnh

nhân THA tại 190 phường/xã điểm (thuộc 96 quận/huyện

tại 16 tỉnh/thành).

2. CHỈ TIÊU CỤ THỂ NĂM 2011

6

③Đào tạo nguồn nhân lực làm công tác phòng chống THA tại

địa phương. Phấn đấu đạt chỉ tiêu 10.000 lượt cán bộ y tế hoạt

động trong phạm vi dự án được tham dự các lớp đào tạo của

Dự án.

④Tiếp tục triển khai có hiệu quả các chương trình truyền thông

phòng chống THA: thông điệp, phóng sự, chuyên mục định kỳ

trên kênh VTV1, VTV2, VTV3, O2TV đài phát thanh tiếng nói

Việt nam, các báo, tạp chí và các phương tiện truyền thông đại

chúng tại địa phương.

⑤Phấn đấu quản lý được 50% số bệnh nhân tăng huyết áp đã

được phát hiện trên các xã/phường đã qua khám sàng lọc.

⑥

7

1 Kinh phí Dự án phân bổ cho các tỉnh hầu hết đều

được UBND tỉnh, Sở Y tế cấp kinh phí đúng như

số lượng kinh phí mà Trung ương thông báo.

2 Có một số địa phương được UBND thành phố cấp

bổ sung thêm:

- Hà Nội: 4,5 tỷ đồng

- Tp. Hồ Chí Minh: 1,5 tỷ đồng

3. KẾT QUẢ THỰC HIỆN

4.1. Về kinh phí

8

3 Tuy nhiên một số tỉnh chỉ được cấp kinh phí ít hơn so

với Trung ương thông báo (360 triệu đồng/tỉnh)

- Tuyên Quang: 305 triệu đồng

- Bạc Liêu: 300 triệu đồng

- Lâm Đồng: 250 triệu đồng

- Hà Giang: 100 triệu đồng

4. Đặc biệt: Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Quảng Bình –

Tỉnh không cấp kinh phí cho Sở Y tế để triển khai các

hoạt động theo hướng dẫn của Ban Điều hành Dự án.

9

MÔ HÌNH TỔ CHỨC DỰ ÁN

VIỆN TIM MẠCH, BỆNH VIỆN BẠCH MAI

BAN ĐIỀU HÀNH DỰ ÁN PHÒNG, CHỐNG TĂNG HUYẾT ÁP

(VĂN PHÒNG DỰ ÁN)

SỞ Y TẾ

BAN CHỦ NHIỆM CHƯƠNG TRÌNH

ĐƠN VỊ ĐẦU MỐI THỰC HIỆN DỰ ÁN: PHÒNG NGHIỆP VỤ Y / KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH CỦA SỞ Y TẾ

CÁC ĐƠN VỊ PHỐI HỢP: - TTYT DỰ PHÒNG

- BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH

- TRUNG TÂM TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC

ĐƠN VỊ PHÒNG CHỐNG TĂNG HUYẾT ÁP

(TTYT quận/huyện)

ĐƠN VỊ ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP

(BV Đa khoa tỉnh/thành phố)

ĐƠN VỊ ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP

(BV Đa khoa quận/huyện)

TRẠM Y TẾ XÃ/PHƯỜNG

BỘ Y TẾ

(BAN CHỈ ĐẠO CHƯƠNG TRÌNH PHÒNG CHỐNG CÁC BỆNH KHÔNG LÂY NHIỄM)

4.2. Về tổ chức

10

4.3.1. TRUNG ƯƠNG: Hoàn thành các chỉ tiêu

Trên kênh VTV1: Tiếp nối năm 2010, năm 2011

BĐHDA đã xây dựng và phát sóng 09 chương trình

truyền hình với chủ đề “VÌ MỘT TRÁI TIM KHỎE” thời

lượng 45phút/buổi phát vào tối các thứ 3 hàng tuần từ

22h15’ – 23h00 và được phát lại vào nhiều buổi khác

trong tuần.

4.3. Về hoạt động truyền thông phòng chống THA

11

Trên kênh VTV2: Tiếp nối các chuyên đề – phóng

sự năm 2010, năm 2011 BĐHDA đã tiếp tục xây dựng

12 chương trình “SỐNG KHỎE” thời lượng 5phút/lần

phát vào 6h30 sáng và phát xoay vòng vào các ngày

trong tuần tuần.

Trên kênh VTV3: 08 chương trình “VUI, KHỎE,

CÓ ÍCH” phát vào 9h30 Chủ nhật hàng tuần và phát

lại nhiều ngày trong tuần.

(Tiếp)

12

Trên kênh O2TV: 14 chương trình phổ biến kiến

thức chuyên sâu về tăng huyết áp “GIỜ DÀNH CHO

TRÁI TIM” phát cố định vào 20h30 CN hàng tuần và

phát lại nhiều ngày trong tuần.

Trên Đài tiếng nói Việt Nam: Tần số 549, 558,

580, 702, 729, 738, 783 KHz và trên sóng FM

102,7MHz (10 chương trình phát thanh đã được thực

hiện)

(Tiếp)

13

Đăng báo các thông tin tuyên truyền phòng

chống tăng huyết áp: 20 bài

- Báo sức khỏe đời sống.

- Các báo khác: Nhân dân, Lao động, Phụ nữ

Thủ đô, Tạp chí Bác sỹ Gia đình…

(Tiếp)

14

4.3.2. ĐỊA PHƯƠNG: Hoàn thành các chỉ tiêu

In ấn tài liệu truyền thông: Tổng cộng các địa

phương in, lắp đặt 656 Pano, được treo tại các đơn vị

y tế (chỉ tiêu: 566 pano).

Phát sóng TV Spot cảnh báo về THA 1.518 lần

trên đài truyền hình địa phương, (bản TV Spot do

trung ương cung cấp) – (chỉ tiêu 630 lần)

(Tiếp)

15

Đăng bài tuyên truyền GDSK phòng chống Tăng

huyết áp tại báo tỉnh/thành phố: 896 bài (chỉ tiêu 630 bài).

Phát thanh tại tất cả các xã trong tỉnh, mỗi xã 50

lượt phổ biến kiến thức về THA. Các tỉnh/thành phố đều

rất tích cực triển khai hoạt động này, tuy nhiên một số tỉnh

hệ thống loa phóng thanh chưa được trang bị ở 100% các

xã, vì thế hoạt động truyền thanh tại xã vẫn còn có những

khó khăn đáng kể.

(Tiếp)

16

Tại 16 tỉnh đang quản lý bệnh nhân tăng huyết áp

theo chương trình từ năm 2009 và 2010 đã in

165.000 tờ rơi (chỉ tiêu là 160.000 tờ); 90.000 tranh

gấp (chỉ tiêu là 80.000 tờ) phát cho đối tượng là nhân

dân trên địa bàn xã đang quản lý bệnh nhân tăng

huyết áp, ưu tiên cấp phát cho những BN THA trong

những ngày khám định kỳ.

(Tiếp)

17

Một số hình ảnh về truyền thông

18

19

CHỈ TIÊU THỰC HIỆN ĐÁNH GIÁ

Đào tạo 500 lượt

CB Y tế

Đào tạo 510 lượt CB

Y tế

Hoàn thành

chỉ tiêu

CHỈ TIÊU THỰC HIỆN ĐÁNH GIÁ

Đào tạo 10.000

Lượt CB Y tế

Đào tạo 18.686

lượt CB Y tế

Vượt

chỉ tiêu

4.4. Về hoạt động tập huấn và đào tạo

Trung ương

Địa phương

20

1 Duy trì mô hình quản lý bệnh nhân THA tại 190 phường/xã

điểm (thuộc 96 quận/huyện tại 16 tỉnh/thành) đã được triển

khai từ năm 2009 và 2010.

-Hiện tại tổng số BN THA được quản lý: 41.984 người, đạt

58,3% (chỉ tiêu 50%) trong tổng số 71.972 người được sàng

lọc từ năm 2010.

-Số bệnh nhân quản lý được điều trị đạt huyết áp mục tiêu:

17.613 người/41.984 người được quản lý THA, đạt 41,9%.

4.5. Về hoạt động khám sàng lọc & quản lý bệnh nhân THA

21

TRUNG ƯƠNG: Đã tổ chức giám sát các hoạt động của

dự án tại 33 tỉnh/thành phố. Cụ thể:

Yên Bái, Thái Nguyên, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Nội, Hà

Nam, Nam Định, Thái Bình, Hưng Yên, Hải Phòng, Hải

Dương, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa

Thiên Huế, Đà Nẵng, Gia Lai, Đắk Lắk, Bình Định, Khánh

Hòa, Bình Dương, Bình Thuận, Lâm Đồng, Tp.Hồ Chí Minh,

Long An, Đồng Tháp, Bến tre, Trà Vinh, Vĩnh Long, Cần Thơ,

Sóc Trăng, Cà Mau.

ĐỊA PHƯƠNG: Các tỉnh/thành phố đã tổ chức được 516

đoàn giám sát các hoạt động của dự án tại các huyện, xã.

4.6. Về hoạt động giám sát thực hiện Dự án

22

ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN DỰ ÁN NĂM 2011

- Được sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Bộ và các Vụ, Cục,

của Bộ Y tế; sự chủ động tích cực của Ban Điều hành Dự

án phòng chống THA; cùng với sự nhiệt tình, làm việc có

trách nhiệm của Ban chủ nhiệm chương trình các tỉnh,

thành phố => các chỉ tiêu của dự án được giao từ đầu năm

năm 2011 đều được hoàn thành và hoàn thành vượt mức.

- Trên cơ sở thành công bước đầu, Ban điều hành Dự án

đã tiếp tục đề xuất với Bộ Y tế trình Thủ tướng chính phủ

tiếp tục phê duyệt Dự án phòng chống tăng huyết áp vào

chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2012 – 2015.

23

II. THỰC HIỆN DỰ ÁN GIAI ĐOẠN 2012 - 2014

24

① Quyết định số 2406/QĐ-TTg ngày 18/12/2011 của

Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Danh mục

các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn

2012-2015.

=> Trong đó “Dự án/hoạt động phòng chống tăng

huyết áp” nằm trong dự án 1: Phòng chống một

số bệnh có tính chất nguy hiểm đối với cộng đồng

– thuộc chương trình mục tiêu quốc gia Y tế.

25

1. GIAI ĐOẠN 2012 - 2015

② Quyết định số 1374/QĐ-TTg ngày 26/4/2012 của Bộ

trưởng Bộ Y tế về việc thành lập Ban Quản lý Dự

án/hoạt động Phòng, chống tăng huyết áp giai đoạn

2012 – 2015.

③ Quyết định số 1208/QĐ-TTg ngày 04/9/2012 của Thủ

tướng Chính phủ về việc Phê duyệt chương trình

mục tiêu quốc gia Y tế giai đoạn 2012-2015.

=> Trong đó các mục tiêu của “Dự án/hoạt động phòng

chống tăng huyết áp” là:

26

1. Nâng cao nhận thức đúng của nhân dân về dự

phòng và kiểm soát tăng huyết áp. Phấn đấu đạt

chỉ tiêu 50% người dân hiểu đúng về tăng huyết

áp và các biện pháp phòng, chống tăng huyết áp.

2. MỤC TIÊU CỦA GIAI ĐOẠN 2012 - 2015

27

2. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực làm công

tác dự phòng và quản lý tăng huyết áp tại tuyến

cơ sở. Phấn đấu đạt chỉ tiêu 80% cán bộ y tế

hoạt động trong phạm vi dự án được đào tạo về

biện pháp dự phòng, phát hiện sớm, điều trị và

quản lý tăng huyết áp.

28

3. Xây dựng, triển khai và duy trì bền vững mô

hình quản lý tăng huyết áp tại tuyến cơ sở.

4 . Phấn đấu đạt chỉ tiêu 50% số bệnh nhân tăng

huyết áp nguy cơ cao được phát hiện sẽ được

điều trị đúng phác đồ do Bộ Y tế quy định.

29

Tổng ngân sách: 110,1 tỷ đồng

Trong đó:

Ngân sách trung ương:

26,691 tỷ đồng

Ngân sách cấp cho địa phương:

83,409 tỷ đồng

30

NGÂN SÁCH

CÁC HOẠT ĐỘNG

1. Hoạt động tổ chức quản lý của dự án

2. Hoạt động đào tạo và tập huấn

3. Hoạt động truyền thông (2011)

4. Hoạt động quản lý bệnh nhân THA

5. Hoạt động giám sát

1. MÔ HÌNH TỔ CHỨC DỰ ÁN

BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN PHÒNG, CHỐNG TĂNG HUYẾT ÁP

VIỆN TIM MẠCH, BỆNH VIỆN BẠCH MAI

(VĂN PHÒNG DỰ ÁN)

SỞ Y TẾ

BAN CHỦ NHIỆM CHƯƠNG TRÌNH

ĐƠN VỊ ĐẦU MỐI THỰC HIỆN DỰ ÁN: PHÒNG NGHIỆP VỤ Y / KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH CỦA SỞ Y TẾ

CÁC ĐƠN VỊ PHỐI HỢP: - TTYT DỰ PHÒNG

- BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH

- TRUNG TÂM TRUYỀN THÔNG GIÁO DỤC

ĐƠN VỊ PHÒNG CHỐNG TĂNG HUYẾT ÁP

(TTYT quận/huyện)

ĐƠN VỊ ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP

(BV Đa khoa tỉnh/thành phố)

ĐƠN VỊ ĐIỀU TRỊ TĂNG HUYẾT ÁP

(BV Đa khoa quận/huyện)

TRẠM Y TẾ XÃ/PHƯỜNG

BỘ Y TẾ

(CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA Y TẾ)

32

33

2. HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO

Dự án triển khai

đào tạo được

84.136 lượt cán bộ

y tế trong cả nước

3. Một số hình ảnh về truyền thông (2011)

34

35

36

37

Số người được khám sàng lọc THA/xã

2.203.893 người / 1.179 xã

Số người được phát hiện THA

(365.182 / 2.203.893)

Số người

có tiền sử THA

(50.2%; 183.321 / 365.182)

Số người

mới phát hiện THA

(49.8%; 181.861 / 365.182)

Số người

Được quản lý THA

(12.1%; 44.206 / 365.182)

④ KHÁM

SÀNG

LỌC VÀ

QUẢN LÝ

BN THA

39

Đoàn giám sát của BQL DA làm việc tại Sở Y tế tỉnh Điện Biên

40

Đoàn giám sát của BQL DA làm việc tại TTYT huyện Điện Biên

41

Đoàn giám sát của BQL DA làm việc tại Trạm Y tế xã Thanh Luông,

huyện Điện Biên

42

Đoàn giám sát của BQL DA làm việc tại Trạm Y tế xã Bình Sơn,

tỉnh Đồng Nai

43

Đoàn giám sát của BQL DA làm việc tại Trạm Y tế xã Hoà Phú,

huyện Châu Thành, tỉnh Long An

44

Đoàn giám sát của BQL DA làm việc tại Trạm Y tế xã Kế Thành,

Tỉnh Sóc Trăng

45 Hình ảnh ghi nhận tại tỉnh Lâm Đồng

Bộ trưởng Bộ Y tế tặng bằng khen cho các tập thể và cá nhân đã có đóng góp tích cực cho dự án

46

47

DỰ KIẾN KẾ HOẠCH 2015

48

1. Quyết định số 2406/QĐ-TTg ngày 18/12/2011 của

Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Danh mục

các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2012-

2015.

=> Trong đó “Dự án/Hoạt động phòng chống tăng

huyết áp” nằm trong Dự án 1: Phòng chống một số

bệnh có tính chất nguy hiểm đối với cộng đồng –

thuộc chương trình mục tiêu quốc gia Y tế.

49

TIẾP TỤC TRIỂN KHAI DỰ ÁN THEO CÁC MỤC TIÊU CỦA GIAI ĐOẠN

Tổng ngân sách (đề xuất): 13,0 tỷ đồng

Trong đó:

Ngân sách trung ương:

3,5 tỷ đồng

Ngân sách cấp cho địa phương:

9,5 tỷ đồng

50

① Tiếp tục củng cố mô hình quản lý Dự án: Cấp Trung ương

(Ban quản lý dự án Quốc gia), cấp tỉnh (Ban chủ nhiệm

dự án của 63 tỉnh thành) và cấp quận/huyện.

② Mở rộng xây dựng, triển khai và duy trì mô hình quản lý

bệnh nhân THA, phấn đấu đến cuối năm 2014 trên cả

nước có 1.244 xã/phường được sàng lọc và quản lý THA.

③ Đánh giá tổng kết dự án giai đoạn 2012 – 2015.

CHỈ TIÊU CỦA NĂM 2015

51

④ Tích cực phối hợp với Dự án 5 “Nâng cao năng lực, truyền

thông và giám sát, đánh giá thực hiện chương trình” thuộc

chương trình mục tiêu quốc gia về Y tế để tăng cường hoạt

động truyền thông của dự án Phòng chống tăng huyết áp.

⑤ Đào tạo 18.000 lượt cán bộ y tế hoạt động trong phạm vi dự

án về tổ chức quản lý dự án, nâng cao kiến thức chuyên

môn về tim mạch và tăng huyết áp.

⑥ Phấn đấu đạt chỉ tiêu 50% số bệnh nhân tăng huyết áp nguy

cơ cao được phát hiện sẽ được điều trị đúng theo phác đồ

do Bộ Y tế quy định.

52

Ý KIẾN ĐỀ XUẤT

① Cục Quản lý – Khám chữa bệnh, Vụ Bảo Hiểm Y tế + Bảo hiểm

xã Hội Việt Nam cho phép các bệnh nhân THA có đóng Bảo

hiểm Y tế được nhận thuốc điều trị theo chế độ của bệnh mạn

tính tại tất cả các tuyến đăng ký khám chữa bệnh ban đầu.

② Để có thể đánh giá khoa học và chính xác hiệu quả của dự án

nên duy trì chế độ bồi dưỡng (dù rất nhỏ) cho việc nhập, bổ

sung cập nhật các thông tin về sàng lọc và quản lý bệnh nhân

tăng huyết áp.

53

LÝ DO BỨC THIẾT CẦN ĐỀ XUẤT DỰ ÁN

PHÒNG CHỐNG TĂNG HUYẾT ÁP

VÀO CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA

GIAI ĐOẠN 2016 - 2020

54

GÁNH NẶNG BỆNH TẬT

WHO - Preventing Chronic diseases A vital investment: 2005

Bạn

có

biết?

Năm 2005, trong sè 58 triÖu ca tö

vong trªn toµn thÕ giíi cã 38 triÖu ca

lµ do c¸c bÖnh kh«ng l©y nhiÔm.

BÖnh tim m¹ch lµ nguyªn nh©n tö

vong hµng ®Çu (chiÕm 30% – t¬ng ®-

¬ng 17,5 triÖu ngêi)

TỶ LỆ TĂNG HUYẾT ÁP TRÊN THẾ GIỚI (*)

Năm 2000:

Ước tính có 972 triệu người tăng huyết áp. Trong đó:

333 triệu người thuộc các nước phát triển.

639 triệu người thuộc các nước đang phát triển.

Năm 2005:

Ước tính có 1,56 tỷ người THA (tăng khoảng 60%).

(*) Kearney PM et la. Lancet 2005; 362:217-223

TỶ LỆ THA TĂNG LÊN RÕ THEO ĐỘ TUỔI

6.7

65.2

29.1

0

10

20

30

40

50

60

70

20-39 40-59 ≥60

Estimated non-institutionalized US adults, 19992002

Adapted from Centers for Disease Control and Prevention Brown. BMJ 2006;332:8336

Patients (%)

Age

Ethnicity

BMI

TĂNG HUYẾT ÁP HIỆN ĐANG LÀ VẤN ĐỀ

THỜI SỰ CỦA VIỆT NAM CHÚNG TA

Tỷ lệ bệnh gia tăng:

1960: 1% ngườI trưởng thành.

1976: 1.9% ngườI trưởng thành.

1990: 11.5% ngườI trưởng thành.

2003: 16.3% ngườI trưởng thành.

2008: 25,1% ngườI trưởng thành ( 25 tuổi).

Ước tính ở Việt Nam hiện nay có khoảng 13 triệu người lớn bị tăng

huyết áp

Tai biến nặng Tàn phế, Tử vong

Tăng huyết áp hoàn toàn có thể điều trị và quản lý tại cộng đồng theo

hướng dẫn của Bộ Y tế.

TĂNG

HUYẾT

ÁP LÀ KẺ GIẾT NGƯỜI

THẦM LẶNG

63