Đức phật trong ba lô - sachvui.com · khi làm theo lời khuyên ấy, chúng ta sẽ dần...
TRANSCRIPT
LỜITỰAMườichíntuổi,hếtsứcthấtvọngvìnhậnthấymìnhkhôngcókhả
năngchèoláicuộcsốngvàhoangmangtrướcchiềuhướngmàthếgiớihiệnđạidườngnhưđanglaotheo,tôibắtđầuthựchànhĐạoPhật.Đódườngnhưlàtriếtlýduynhấtthừanhậnsựthầnbívàkỳdiệucủavũtrụmàkhônghềmâuthuẫnvớiquanđiểmcótínhkhoahọc,lýtrícủatôi.ĐạoPhậtnhuộmcảvũtrụbaolavàthếgiớiloàingườitronggiátrịđíchthựcvàtựdocaocả.
Trongmườinămkểtừngàyđó,lòngyêukínhĐạoPhậtcủatôingàymộtsâusắc.Cólẽquantrọnghơn,việcthựchànhĐạoPhậtcủacánhântôiđãkhuấyđộngcuộcsốngcủatôitheonhữngcáchmàtrướcđâytôichẳngbaogiờcóthểnghĩtới.Theonhiềucách,chínhnhờơnDaisakuIkedamàtôicóđượcnhữngtìnhcảmyêukínhnày.LàngườiđứngđầutổchứcSokaGakkaiInternational,tổchứcPhậtGiáocủacácphậttửtạigiamàtôilàthànhviên,ôngđãlàmviệckhôngmệtmỏiđểkhíchlệ,khaisánghàngtriệungườitrênthếgiới.
TôicùngnhữngngườibạncưsĩcủamìnhniệmNammôDiệuphápLiênhoamỗisángvàmỗitốinhưmộtphầnviệcthựchànhhàngngày.Trongkhitôichânthànhkhuyếnkhíchtấtcảmọingườithửcáchthựchànhnàyvìsựpháttriểnvàlợilạccủahọ,giáolýĐạoPhật,đặcbiệtlàquasựdẫngiảicủaDaisakuIkeda,baohàmcảmộtthếgiớinhữngýtưởngcóthểđemlạiphúclạctolớnchocácPhậttửcũngnhưnhữngngườikhôngtheoĐạoPhậtnóichung.Nóicáchkhác,khôngphảivìbạnkhôngthựchànhĐạoPhậtmàbạnsẽkhônghọcđượcnhiềuđiềutừcuốnsáchnày.Đólàbởi,ởmứcđộthựctế,ĐạoPhậtrấthợplý,khônghềkhácbiệtsovớinhữngtưduythôngthường.
Tấtnhiên,phầnđôngchúngtađềubiếtrằngchúngtakhôngthườngxuyêndùngđếntưduythôngthườngcủamình,rằngchúngtakhôngphảibaogiờcũngthấymọichuyệnlàhợplý.Nhàkhoahọctiêntiếnnghiêncứuvềmáytính,MarvinMinsky,cómộtcáchgiảithíchrấthayvềđiềunày.Ôngnói:“Tưduythôngthườngkhôngphảilàmộtthứđơngiản.Thayvàođó,nólàmộttậphợpkhổnglồcácýtưởngthựctếđãquatôiluyện–củavôsốnhữngđiềuhọcđượcqua
cuộcsống:luậtlệvàngoạilệ,sắpđặtvàxuhướng,cânbằngvàtrởngại.ĐiềuđótìnhcờcũnglàmộtcáchmiêutảkháđúngvềĐạoPhật.”
Trongnhữngtrangtiếptheo,bạnsẽđượcđọcnhữngcâuhỏivàbănkhoăncủacácbạntrẻgửiđếnDaiskuIkeda.Dùcónhữngcâuhỏicóvẻđơngiản,chúngtasẽluônthấysựthôngtuệtrongcáchtrảlờithẳngthắncủaông.Lờikhuyêncủaôngtrànđầysựcảmthông,khíchlệ.Khilàmtheolờikhuyênấy,chúngtasẽdầnnhậnrakhảnăngkiểmsoátđịnhmệnhcủariêngmình.Vềphầnmình,tôithấyôngđưaranhữnglờikhuyênthậtsâusắcvềtìnhyêuvàcácmốiquanhệ,điềunàyđãcứutôithoátkhỏirấtnhiềuđiềumà10nămtrướctôicoiđólàsựđaukhổ.
MộtđiểmthựcsựquantrọngmàIkedaliêntụcnhấnmạnhlàviệcđịnhhướngnhữngthayđổivàtạorathếgiớimớinàyhoàntoànphụthuộcvàothếhệtrẻchúngta.Tấtcảchúngtakhôngchỉvốnđãcókhảnăngtácđộnglênnhữngthayđổiđómàchúngtacòncótráchnhiệmphảilàmđiềuđómộtcáchhiểubiết,đầyyêuthương.
NhờcóDaisakuIkeda,tôiđãbiếtrằngcuộcsốngđượcdẫndắttheocáchnhìncủaPhậtGiáocóthểlàmộtcuộcsốnggiàucó,thúvịvàluônluônhạnhphúc.Vàtôinghĩrằngđólàtấtcả,sốnghạnhphúc,sángtạovàtrànđầylòngbiếtơncuộcsốngvớimọihìnhthứcbiểuhiệntuyệtvờicủanó.
DuncanSheikCasĩ,nhạcsĩngườiMỹ
MỞĐẦUƯớcmơcủabạnlàgì?Hyvọngcủabạnlàgì?Chẳnggìmạnhmẽ
hơnmộtcuộcsốngtrànđầyhyvọng.
Mỗingàytôiđềunhậnđượcthưcủacácbạntrẻtrênkhắpthếgiới,tôitròchuyệnvớihọbấtcứkhinàocócơhội.Tôithấyrấtnhiềubạntrẻtrànđầyhyvọngvànhiệthuyết,nhưngmộtsốkhácdườngnhưnặngtrĩunhữngvấnđềrắcrối.Cùngvớiquátrìnhtrưởngthànhvàthayđổi,tuổitrẻcũngcóthểlàgiaiđoạncủanhữngloâu,mệtmỏi.Nhữngngườitrẻtuổinhiềukhicảmthấylúngtúng,nhưthểhọbịbỏlạimộtmìnhgiữamộtnơihoangdãhaygiữamộtchiếntrường.Họcóthểcảmthấynhưkhôngcònaiđểmàtintưởng,khôngaiquantâmđếnhọ,rằnghọkhôngcómụctiêunàotrongcuộcsống.
Nhưngkhoan!Coinhẹbảnthânnhưthếcóđángkhông?Bạncónênđánhgiáthấpkhảnăngcủamìnhnhưvậykhông?Khôngaisốngmàkhôngcómộtnhiệmvụ,mụcđíchnàođótrêncõiđờinày.Vàchínhsựnhậnbiếtvềnhiệmvụvàmụctiêuđólàđiềumanglạiýnghĩarõràngvàsựmãnnguyệntrongcuộcsốngconngười.
Hồimườichíntuổi,tôigặpJoseiToda,ngườiđãtrởthànhngườithầycủađờitôi.Thậmchíđếntậnbâygiờtôivẫnkhôngbaogiờquênđượcnhữnglờiâncầnthầynóivớitôihơn40nămvềtrước,khitôiđangtrảiquamộtgiaiđoạncựckỳkhókhăn.“Daisaku”,thầynói:“nhữngngườitrẻtuổiphảigặpnhữngkhókhăncủamình.Khókhănchínhlàđiềutạonênconngườitốtnhấtcủacon.”
Mỗisáng,kểcảChủnhật,thầyToda,giốngnhưgiasưriêngcủatôivậy,chỉbảochotôivềmọiđiều.Vàtôicũngđãcốgắngtheocáchđóđểđượctròchuyệnvớicácbạntrẻbấtcứkhinàocócơhội.Cuốnsáchnàyđượcđúckếttừnhữngcuộcđốithoạinhưthế.TấtnhiênhầuhếtnhữngcuộctròchuyệnnàylàvớicácbạntrẻNhậtBản.Nhưngnhữngchủđềmàchúngtôithảoluận–giađình,bạnbè,ướcmơ,mụctiêutrongcuộcđời–tôichắcchắncũnglàmốiquantâmcủacácbạntrẻmọinơitrênthếgiới.
TôivàcácbạntrẻtôitròchuyệncùngđasốđềuthựchànhPhật
GiáoNichiren(NhậtLiênTông).Nichiren,mộtvịthầyvànhàcảicáchPhậtGiáocủaNhậtthếkỷ13,dạyrằngmỗiđờingườiđềucómộttiềmnăngvôhạn,vàNgàivạchraconđườngtiếpcậndễdàngmàquađómỗingườicóthểnuôidưỡngtiềmnăngấyvàtìmđượchạnhphúcthậtsựtrongđời,conđườngmàNgàihọcđượcquabộkinhPhápHoa(1).
Thiêntàivànhữngngườicónăngkhiếutuyệtvờichỉlàthiểusố,sốđôngkhổnglồtrongxãhộilànhữngconngườiđơngiản,bìnhthường.Tôilàmộtngườibìnhthường,khôngcómộtnềntảngđặcbiệtnàocả.Cuốnsáchnàyđượcviếtvớihyvọngrằngcácbạntrẻcóthểthuđượclợiíchtừnhữnglờikhuyêncủamộtngườinhưtôi,ngườicóđôichútkinhnghiệmhơncácbạn.Tôihyvọngbạnđọcsẽtiếpnhậnnhữngđiềutôiviếtrađâynhưlờikhuyêntừmộtngườiđãđixahơnchútxíutrênconđườngđời,chứkhôngphảinhưnhữngbàithuyếtgiảngcủanhữngngườicóhiểubiếtuyênthâm.
Mộttrongnhữngmụctiêutôiđặtratrongđờilàgiúpcácbạntrẻcóđượchyvọngvàsựtựtinvàotươnglaicủamình.Bảnthântôicómộtniềmtinvôhạndànhchogiớitrẻ,vàvìthếtôinóivớihọ:Cácbạnlàniềmhyvọngcủanhânloại!Mỗibạnđềucómộttươnglaitươisángphíatrước.Mỗibạnđềucómộttiềmnăngquýgiáđangchờđượcpháttriển.Thànhcôngcủacácbạn,vinhquangcủacácbạnsẽlàvinhquangchotấtcảchúngta.Vinhquangcủacácbạnsẽdẫndắtconđườngtrongthếkỷnày,thếkỷcủahòabìnhvànhânđạo,thếkỷquantrọngnhấtchotấtcảnhânloại.Xinđượcgửiđếncácbạnlờicầuchúcsứckhỏe,sựtiếnbộkhôngngừngvàthànhcôngtrongmọinỗlựccủamình.
DaisakuIkeda
1GIAĐÌNH
CHAMẸHAYLARẦYBốmẹlúcnàocũngmắngchửicháulàmcháukhông
muốnởnhàmìnhnữa!
Tôiđãngheđiềunàykhôngbiếtbaonhiêulần!Trongkhi,mộtsốbạnyêuquýbốmẹvàgiađìnhcủamìnhthìmộtsốkháclạithấycáugiậnbốmẹvìcứluônépbuộc,ápđặtconcái.Dẫnđến,mộtsốbạnsốngkhépmìnhvàkhôngmuốngiaotiếpvớibốmẹnữa.
Tôicũngtranhcãivớimẹhếtlầnnàyđếnlầnkhácvềviệctôilựachọnsốngcuộcđờimìnhnhưthếnào.Tôithườngnói:“Đểconyên!Đểconlàmtheocáchcủacon!”
Cácôngbố,bàmẹdườngnhưlúcnàocũnggâykhódễvớiconcái.Từhàngtỉnămnay,cácbàmẹvẫnthườngnóinhữngcâunhư:“Làmbàitậpcủaconđi!”,“Tắtvôtuyếnđi!”,“Dậyngaykhôngmuộnbâygiờ!”.Đókhôngphảilàđiềuchúngtacóthểthayđổi.Nhưngcácbạnsẽhiểubốmẹcảmthấythếnàokhicácbạnlàmchalàmmẹ.
Vìthếsựrộnglượngcủacácbạnlàrấtquantrọng.Khibốhaymẹmắngmỏbạn,bạncóthểnghĩ:“Giọngnóikhỏechứngtỏmẹkhỏemạnh;tuyệt”,hay“Bốđangthểhiệntìnhyêuvớimình.Thậtđángtrântrọng.”Khảnăngnhìnnhậnbốmẹtheocáchnàylàmộtdấuhiệuchứngtỏbạnđangtrưởngthànhlênrồiđấy.
Trongcuộcsốngcủacácloàivật,bốmẹdạychoconlàmsaođểtồntại–cáchsănmồi,cáchăn,v.v...Cũngnhưthế,bốmẹdạydỗchúngtarấtnhiềuđiều,đưachúngtađiđúnghướng.Đâylàđiềuchúngtasẽdầnthấybiếtơnkhichínhmìnhtrởthànhngườilớn.
Cómộtcâuchuyệnnổitiếngvềmộtchàngtraibuồnrầungồituyệtvọngbênđườngsaukhicãinhauvớicha.Anhtinrằngcha
mìnhlàmộtngườithiểncận,bấtcôngvàngungốc.Mộtngườiquenlớntuổitới,đoánđượcnỗibuồncủaanh,nói:“Hồibáctầm18tuổi,bốbáctoànnóivớibácnhữngđiềuđầnđộn,ngớngẩnlàmbácsôimáu.Bácphátốmlênvìphảinghenhữngđiềunhưthế.Nhưngmườinămsau,bácbắtđầucảmthấynhữngđiềubốnóirấtcóýnghĩa.Bácđãtựhỏi:“Bốtrởnênthôngtháinhưvậytừbaogiờnhỉ?”
Tôinghĩ,quantrọnglàởchỗcácbạnbiếtsửdụngchínhhiểubiếtcủamìnhđểtránhxungđộtvớichamẹ.Hơnthếnữa,đôikhichamẹsẽcãinhau,điềukhônngoannhấtlàbạnđừngnêncanthiệp.
THỂHIỆNCÁTÍNHTạisaobốmẹlúcnàocũngphêphánquầnáođầutóccủa
cháu?Đấylàcáchcháuthểhiệncátínhcủamìnhmà.
Tôicóthểhìnhdungkhárõrằngbạncảmthấycátínhcủamìnhkhôngđượcbộclộnếubạnbịbuộcphảilàmđiềuchamẹmuốn.Tuynhiên,thểhiệncátínhvàđơnthuầnlàchốngđốivìmụcđíchchốngđốilàhaiviệchoàntoànkhácnhau.
Làmộtphầncủatậpthểlớn–nhưgiađìnhhaytậpthểxãhội–việcchúngtacóđượctinhthầnvàtrítuệđểhòahợpvớimọingườilàđiềurấtquantrọng.Linhhoạtvàchấpnhậnnhiềuquanđiểmkhácnhaulàdấuhiệucủamộtýthứcvữngvàngvềbảnthân.Thayvìmùquánglaotheođámđônghaymùquángchốnglạinó,tìmkiếmsựcânbằngvàđồngđiệulàđiềutốiquantrọng.
Sẽlàmộtsailầmlớnnếuđểbảnthântrởthànhngườichỉbiếtnghĩđếnmìnhvàvôtìnhvớinhữngngườixungquanh.Chẳngailàmộthònđảocả.Vâyquanhchúngtalàgiađình,bạnbèvàphầncònlạicủathếgiới.Tấtcảchúngtađềucóliênhệvớinhau.Chìakhóacủavấnđềlàthểhiệncátínhcủachúngtatrongkhivẫnsốngchanhòadướitấmlướicủacácmốiquanhệđó.
Cátínhthựcsựkhôngcónghĩacoimìnhlàtrungtâm.Đólàcáchsốngdẫndắtchínhchúngtavànhữngngườikháctheochiềuhướngtíchcựcbằngnhữngcáchtựnhiênnhất.
QUÁÍTTIỀNMọithứcháumuốnlàmđềuđòihỏiphảicótiềntrong
khicháuchẳngcóđồngnào!Giánhưgiađìnhcháugiàucóthìtốtbiếtbao?
Bạnxuấtthântừmộtgiađìnhnghèovàcảmthấychánnảnvìbạnkhôngthểmuanhữngthứbạnthích.Cólẽ,bạnnghĩsốtiềnchamẹchithêmchomìnhchảthấmthápgìsovớisốtiềncầncóđểtrangtrảicuộcsốngcủagiađìnhbạn.Đâykhôngphảilànhữngtìnhhuốngxalạ.Rấtnhiềubạntrẻcũnggiốngnhưbạn.Thườngthìhọnghĩrằngtiềnchínhlàhạnhphúc.Nhưnghọđangphạmphảimộtsailầmtrầmtrọng.
Sinhratrongmộtgiađìnhgiàucókhôngphảilàsựđảmbảochohạnhphúc,quanniệmsinhratrongmộttúplềukhiếnngườitakhốnkhổcũnglàsailầm.Mộtngườihạnhphúchaybấthạnhkhôngliênquangìđếnngườiđósởhữubaonhiêucủacảivậtchất.Thậmchí,mộtgiađìnhgiàucóvàđángaoướccũngcóthểphảiđốiphóvớinhữngvấnđềnghiêmtrọngmàkhôngthểhiệnrangoài.Thườngthìmọingườitrôngcóvẻhạnhphúc,nhưngbêntronghọcóthểđanggiấumộtnỗiđaucùngcực.Mọingườixuấthiệnvớivẻngoàithếnàođinữathìcũngthậtkhóđểnhìnrađiềugìẩngiấutrongtráitimhọ.Thếnênđừngbaogiờxấuhổvìtìnhtrạngkinhtếcủamình.Điềuđánghổthẹnlàmangmộttráitimkhôkiệt,làsốngkhôngđànghoàng.
Mộtdoanhnhânnổitiếngthếgiớitừngnóivớitôi:“Mặcdùgiờđâytôinổitiếngvàgiàucónhưnglúccònnghèo,cảmgiáccủatôivềmụcđíchvàchítiếnthủmạnhmẽhơnnhiều.Hồiđótôicómụctiêu,vàcuộcsốngluôncónhữngthửtháchthúvị.Giờthìtôiđặtramụctiêumới:cốnghiếnchocuộcsốngnođủvàhạnhphúccủanhữngngườikhác.”
Chúngtathườngthấytrênthươngtrường,mọingườitranhgiànhnhaukhốcliệtvìtiền,ngườitacảmthấykhốnkhổvàtuyệtvọngnếutêntuổicủamìnhbịphainhạt,conngườihủyhoạicuộcsốngcủamìnhkhihọđểchosựnổitiếngvàquyềnlựcchiếmlĩnhđầuóchọ,vàngườitasốngtrongnhữngngôinhàxahoanơimàcácthànhviêntronggiađìnhkhôngyêuthươngnhau.Nhiềukhinhững
ngườisốngtrongnhữnggiađìnhdườngnhưlàlýtưởng,gươngmẫu,đạomạolạibịtróibuộcbởinhữngnghithức,truyềnthốngvàvẻbềngoài.Họgặpkhókhăntrongviệcthểhiệncảmxúcvàtạokhôngkhíấmápchânthành.Vàcũngquáthườngkhinhữngbạntrẻđượcnuôngchiềugặpkhókhăntrongviệcđặtramụctiêuvàđạtđượcnhữngmụctiêuđó,vìmọinhucầucủahọđềuđượcchămsóccẩnthận.Vậythì,khisuynghĩkỹ,liệugiàucó,nổitiếnghayxahoacóđảmbảohạnhphúc?Câutrảlờidứtkhoátlà“Không”.
Mọiđiềuphụthuộcvàoquanđiểmcủabạn.Thayvìnghĩmìnhbấthạnhchỉvìchamẹkhôngcónhiềutiềnhaykhônghọchànhđếnnơiđếnchốn,hãynghĩrằngđólàtìnhhìnhphổbiến.Bạnsẽnhậnthấyrằngcáchnhìnnhậnnàysẽgiúpbạntrởthànhmộtngườithựcsựnhânvăn.Bạnsẽnhậnrarằngnhữngkhókhănchínhlàchấtliệugiúpchobạncóthểpháttriểnmộttráitimrộnglượng,trởthànhmộtngườisâusắcvànhânhậu.
Thựctế,chỉbằngcáchtrảiquanhữngkhókhănbạnmớicóthểlàngườihiểuđượccảmgiáccủangườikhác.Nỗiđauvànỗibuồnsẽnuôidưỡngthếgiớiconngườibêntrongcủabạn.Từđó,bạncóthểcảmthôngvàkhaokhátđượchànhđộngvìhạnhphúccủamọingười.
Tiềnbạc,sựnổitiếngvàcủacảivậtchấtchỉmanglạihàonhoángbềngoài.Tuynhiên,nhữngngườitutậpĐạoPhậthọcđượccáchtạolậpmộthạnhphúctuyệtđốibằngcáchchuyểncuộcsốngcủahọvàobêntrong.Khichúngtapháttriểnđượcmộttrạngtháitâmtríthoángđãngvàrựcrỡnhưmộtlâuđàinguynga,lúcđókhôngcógì–dùtacóđiđâuhaygặpkhókhăn,trongcuộcđời–cóthểchônvùihaypháhoạihạnhphúccủachúngta.
HÒAHỢPVỚICHAMẸƯớcgìcháucóđượcchamẹtốthơn.
Giađìnhnàocũngcónhữnghoàncảnhvàvấnđềriêngmàchỉnhữngthànhviêntrongđómớicóthểhoàntoànhiểuđược.Bạncóthểbănkhoănvìsaomìnhlạiđượcsinhratronggiađìnhmình.Hayvìsaochamẹbạnkhôngâncầnnhưnhữngchamẹkhác.Hayvìsaobạnlạikhôngđượcbanchomộtngôinhàxinhđẹphơnvàmộtgia
đìnhbiếtyêuthương,thôngcảmhơn.Thậmchíbạncóthểmuốnbỏnhàđi.Dùsao,mộtđiềutôicóthểnóilà,khôngcầnbiếtchamẹlàngườithếnào,họlàchamẹcủabạn.Nếukhôngcóhọ,bạnđãchẳngcómặttrênđời.Hãyhiểuýnghĩasâuxacủađiểmnày.Bạnđãđượcsinhratrongchínhgiađìnhcụthểnày,tạiđịađiểmcụthểnàyvàtrênchínhhànhtinhnàyvàothờiđiểmcụthểnày.Bạnkhôngđượcsinhratrongmộtgiađìnhkhác.Thựctếnàyhàmchứaýnghĩacủamọithứ.
ĐạoPhậtgiảithíchrằngchẳngcógìtìnhcờxảyracả,vàrằngmọingườiđãsẵncótronghọtấtcảnhữnggìhọcầnđểđượchạnhphúc.Vìthế,khôngcókhobáunàoquýgiáhơnchínhcuộcsống.Dùhoàncảnhcủabạnkhókhănđếnđâu,dùbạncócảmthấychamẹthiếuquantâmđếnmìnhthếnào,thìbâygiờbạncũngđangsống–vẫncòntrẻvàđượcbanchotâmhồntươimới,vớitinhthầnđóbạncóthểtạodựnghạnhphúcnhấtchocuộcsốngcủamìnhtừgiờphútnàytrởđi.Đừngpháhoạihaylàmtổnhạiđếntươnglaiquýbáucủamìnhbằngcáchvùimìnhtrongtuyệtvọngngàyhômnay.
Hãythúcđẩybảnthânmộtcáchdũngcảm,nhắcnhởmìnhrằngnỗiđauđớnvàkhổcựccàngsâusắcbaonhiêu,hạnhphúcchờđợibạnphíatrướccàngrựcrỡbấynhiêu.Hãyquảquyếttrởthànhtrụcộtchogiađìnhmình.ĐạoPhậtdạycáchsốngnày.Dùbạncómộtngườichahayngườimẹbịnghiệnrượuhaymắcbệnhhiểmnghèo,dùgiađìnhbạnđangphảitrảiquanhữngthờiđiểmkhókhănvìchahaymẹbạnkinhdoanhthấtbại,dùbạnphảichịunỗiđauchứngkiếnchahaymẹbịchỉtríchvàứchiếp,haydùbạncóbịchamẹbỏrơi–tấtcảnhữnghoàncảnhdườngnhưngangtráiđócóthểđượcnhìnnhậnnhưmộtsựnuôidưỡngđểkhiếnbạntrưởngthànhmạnhmẽhơn.
Dùchamẹđốixửvớibạnthếnào,cuốicùngthì,tráchnhiệmcủabạnlàlàmchomìnhtrởnênhạnhphúcchứkhôngphảicủachamẹbạn.Chínhchúngtalàngườiquyếttâmtrởthành“mặttrời”xuatanđiđêmđentrongcuộcsốngvàgiađìnhcủamình.PhậtGiáoNichirenbiếtrằnggiảiphápnàycóthểđượccủngcốbằngcáchniệmNammôDiệuphápLiênhoamỗisángvàtối.
Dùđiềugìxảyra,việcbạnsốngmộtcáchtựtinvớilòngquảquyếtrằngmìnhchínhlà“mặttrời”làmộtđiềucựckỳquantrọng.Tấtnhiên,trongcuộcsốngcónhữngngàynắngvànhữngngàyâmu.
Nhưngngaycảtrongnhữngngàyuám,mặttrờivẫntỏasáng.Thậmchínếuchúngtađangphảichịukhổđau,việcchúngtatranhđấuđểgiữchomặttrờivẫntỏasángrựcrỡtrongtimmìnhlàmộtđiềucựckỳquantrọng.
Mộtbạntrẻmàtôiquenkhôngcócha,mẹcậubịmấtkhảnănglaođộngdobệnhnặngvàchịcủacậuthìđangnằmviện.Tronghoàncảnhđó,cậuđãvượtquađượckhókhăn,cóýchívươnxahơnnhữngngườikhác.Tôitinrằngnhữngbạntrẻphảiđươngđầuvớinhữnggiankhổnhưthếsẽtrởthànhnhữngngườihữuíchchotươnglai.
TIẾPTHULỜIKHUYÊNCháuthấykhóchịukhimọingười,nhấtlàchamẹ,cứ
haychỉranhữngthiếusótcủamình.
Mộttrongnhữngđiềubựcmìnhnhấtlàkhichúngtanghĩmìnhlàthếnày,thếmànhữngngườixungquanhlạinghĩvềmìnhhoàntoànngượclại.Thựctếngườikháccóthểthấymộtsốđiềuởchúngtamàchúngtakhôngthấyđược.Đâylàđiềutốt,vìcũngnhưcáchmàtấmgươngchophépbạnđượcnhìnthấykhuônmặtmình,nhữngngườixungquanhbạncóthểđóngvaitrònhưmộttấmgươngđểchobạnthấynhiềukhíacạnhkhácvềbảnthân.
Nhữngnhậnxétcủangườithâncóthểgiúpbạntậptrungcátínhcủamìnhtheomộthướngtíchcực.Sựgiáodục,hướngdẫn,khuyênnhủ,cảnhbáovàthậmchíquởtráchmàbạnnhậnđượcđềucóthểtrởthànhđiềuhữuíchđểchèoláibạntrênconđườngđúngđắn.Mặtkhác,từchốilắngnghelờikhuyêncủangườikhác,chốngđốibằngcáchchỉlàmnhữngđiềumìnhmuốnvàkhiếnchomọiviệcthànhkhóchịuvớimọingườidướicáicớlàthểhiệncátínhchỉlàcácdạngthứccủasựbướngbỉnh,khôngmanglạilợiíchchoaihết.
Rấttuyệtvờinếucóngườichỉranhữngthiếusótvàgiúpbạnnhổtậngốcnhữngthóiquenxấucủamình.Mặtkhác,nếugốcrễcủanhữngthóixấuđóvẫncòn,chúngsẽdầndầnảnhhưởngkhôngtốtđếncuộcsốngcủabạn,hướngbạnvàochiềuhướngcóhại,tiêucực.Khibạnnhậnthứcđượcđiềunày,bạnsẽthấyrằngthậtngốcnghếchnếukhônglắngnghelờikhuyêntừngườikhác.
CẤMĐOÁNQUÁNHIỀUChamẹcháuđặtraquánhiềugiớihạnchocháu.Họ
dườngnhưkhônghiểurằngcháuđãlớn.Làmsaomàcháuthuyếtphụcđượchọvềđiềunàyđây?
Tôichắcchắncóthểhiểuđượcđiềubạnđangnói.Khôngaithíchbịngườikháckiểmsoát,vàcũngtựnhiênkhiướcmìnhcóthểtựlàmmọiviệcmàkhôngbịmọingườiquấynhiễu.Tôibiếtvàibạnhọcsinhmơvềsựtựdocácbạnsẽhưởngthụnếukhôngcóluậtlệnàohết,họướccónhiềutiền,thờigianvàchẳngcóvịphụhuynhnàolarầyhọcả.Nhưng,thựcra,đólàmộtcáchnhìnnôngcạnvềxãhộiloàingười.
Tựdothựcsựrốtcụcchỉxoayquanhđiềumàbạnquyếtđịnhcốnghiếnbảnthânvớicảtráitim.Nhưvậykhôngphảilàcứloanhquanhchẳnglàmgì.Khôngphảilàtiêutiềnnhưnước.Khôngphảilàsởhữutấtcảthờigianrảnhtrênthếgiới.Khôngphảilàđinghỉdàingày.Chỉlàmnhữngviệcmìnhthấyhàilòngkhôngphảilàtựdo–nóchẳnglàgìngoàisựbêtha.Tựdothựcsựnằmtrongnhữngthửtháchliêntiếpđểpháttriểnbảnthân,đểđạtđượcmụctiêuđãchọn.
2BẠNBÈ
TÌNHBẠNTHẬTSỰLàmthếnàocháucóthểphânbiệtđượcailàbạnthực
sựcủamình?
Đầutiên,hãycânnhắcxemtìnhbạnlàgì?Tìnhbạnthựcsựlàmốiquanhệmàởđóbạnthôngcảmvớibạnmìnhkhihọđangphảibuồnkhổvàkhuyếnkhíchhọđừngđánhmấttráitim.Vàđếnlượtmình,họcũnglàmnhưthếvớibạn.
Tìnhbạnthườngbắtđầuđơngiảntừchỗquýmếnmộtaiđóvìcậuấyhaycôấydànhnhiềuthờigianbênbạn,haycóthểgiúpđỡbạnhọctậptốthơn.Bạncóthểbắtđầubằngcáchyêuquýngườitửtếvớibạnvàbạncónhiềuđiểmchungvớingườiđó.Trongkhitìnhbạncóthểbắtđầumộtcáchbộtphátvàtựpháttriển,tìnhbạnsâusắcthườngcầnquátrìnhkiểmnghiệm.Giữabạnvàbạnbèphảiluônkhíchlệvàgiúpđỡlẫnnhautrongcuộcsống.
Cómộtkhátvọng,nhưtốtnghiệpđạihọchayđónggópchoxãhội,làđiềuquantrọng.Nhữngaithiếumụcđíchhayphươnghướngrõràng,tíchcựctrongđờithườngcóxuhướngcónhữngtìnhbạnchẳngđiđếnđâuhoặctìnhbạndựatrênsựphụthuộcTrongmộtvàitrườnghợp,nhữngkiểutìnhbạnnhưthếthựcralạikhuyếnkhíchhànhvipháhoại.Nhưngtìnhbạngiữanhữngngườivuivẻ,khíchlệlẫnnhaucùngcốgắngđịnhhìnhnhữngmơướccủamìnhlàtìnhbạnsâubền.
Nghịlựcvàsựthẳngthắnlànhữngđiềukhôngthểthiếutrongviệckếtbạn.Tìnhbạnthựcsựkhôngcầnđểýđếnđịavịtrongxãhội.Bạncóthểcóđượcmộtngườibạnthựcsựchỉkhibạncởimở,khibạnchiasẻvớingườikhácnhữngđiềutừtráitimmình.Mộtngườiíchkỷ,tựcaokhôngthểcóđượcnhữngngườibạnthựcsự.
Mốidâykếtnốitráitimngườinàyvớingườikháclàsựchânthành.Vớingườilớn,tựtưhaytựlợithườngxenvào,vàxuấthiệnnhữngtìnhbạnđượcthiếtlậpdomụcđíchlàmăn.Nhưngnhữngtìnhbạnhìnhthànhtừthờitrẻcủaaiđónhìnchungthườngkhôngcósựtưlợi.Khôngcógìtuyệtvờivàquýgiáhơntìnhbạnthựcsựđượchìnhthànhtừkhibạncòntrẻ.
Cácbạnbètừthờicấp2vàcấp3,thậmchítiểuhọc,giốngnhưnhữngngườibạnđồngdiễn,xuấthiệntrongcùngmộtvởkịchvớibạntrênsânkhấucuộcđời.Mộtvàingườibạncóthểbạnkhôngbaogiờquêntrongsuốtcảphầnđờicònlại.
Tìnhbạnlàtàisảnthựcsự.TriếtgiaLaMãCicerotừngnói:“Tìnhbạngầngũihơntìnhthân”và“Cuộcsốngkhôngcótìnhbạncũnggiốngnhưthếgiớikhôngcóánhmặttrời”vàcâunóicủanhàtriếthọcAristotle:“Mộtngườibạngiốngnhưmộtbảnthểkhác.”Khôngcầnbiếtngườitacóđịavịcaohaythấp,hoặccủacảinhiềuhayít,nhưngnếukhôngcótìnhbạnthìthậtbuồnvàcôđơn.Mộtcuộcsốngkhôngcótìnhbạnsẽdẫnđếnsựtồntạimấtcânbằng,bạnsẽchỉnghĩđếnbảnthân.
CHỌNBẠNTỐTCháumuốncóđượcnhữngngườibạntốttrongcuộc
đời.Báccóthểchocháulờikhuyênkhôngạ?
Bạnrấtsángsuốtkhihiểuđượctầmquantrọngcủatìnhbạn.Bạnhẳncónhiềuloạibạnbè–bạnbèhàngxómmàbạncùngđếntrườngmỗingày,bạncùnglớp,bạnbètrongcáchoạtđộngngoạikhóa,bạncùngchơi.Cũngcólúctìnhbạnbắtđầunhưmộtviệcrấtbìnhthường,vớihaingườichỉngồilạitròchuyện.Rồimộtngàyđiềugìđóxảyrakhiếncảhaicùngmuốnđạtđượcmụctiêunàođó.Sauđóhọtrởthànhnhữngngườibạntốt,ảnhhưởngtíchcựctớinhau.Ngườibạnthânnhấtcóđượclànhữngngườimàvớihọ,bạncóthểcùngtiếnvềmộtmụctiêuchungnàođó.Trongkhikhôngthểchọnlựagiađình,chúngtacóthểlựachọnbạnbè.Vàđólàmộtlựachọnquantrọng.Tôithườngnghecácbạntrẻkhoe:“Trườnghọcthậtvuivìcháucóbạnbèởđó.”Ngườikhácthìcacẩm:“Cháucóbạn,nhưngchẳngcóaiđủthânđểtâmsựnhữngđiềuthầmkíncả.”
Bạnđượcsinhratrongvũtrụbaola,trênhànhtinhnhỏxinhTráiĐấtvàtrongcùngmộtkỷnguyênvớinhữngngườiquanhbạn.Dĩnhiêncựckỳhiếmđểtìmđượcgiữahàngtỷngườitrênhànhtinhnhữngngườibạnchânthành,vôtưmàbạncóthểlàchínhmìnhkhiởbênhọ,nhữngngườisẽhiểuđượcsuynghĩvàcảmxúccủabạnmàkhôngcầnnóilờinàohết.
Giữanhữngngườibạnhọc,tôichắcrằnghầuhếtcácbạnđềucóítnhấtmộthoặchaingườimàbạnnhắctớinhưnhữngngườibạnthậtsự-xinhãytrântrọnghọ.Nhưngnếubạncảmthấyrằngbạnkhôngcóngườibạnthânnàolúcnày,cũngđừnglolắng.Chỉcầntựnhủrằngbạnsẽcónhữngngườibạntuyệtvờitrongtươnglai.Tậptrungnănglượngvàoviệctrởthànhmộtcánhântốtđẹp,mộtngườichuđáo,khôngnóixấungườikhácvàkhôngthấthứa.Tôichắcchắnrằngtrongtươnglaibạnsẽcórấtnhiềubạn,cólẽlàtrênkhắpthếgiớinữakia.
Trongbấtcứhoàncảnhnào,bạnnênhiểurằngtìnhbạnphụthuộcvàobạn,khôngphảiaikhác,làrấtquantrọng.Tấtcảcuốicùngđềuquyvềtháiđộcủabạn,bạnsẵnsànglàmgìđểđónggópchomốiquanhệđó.Tôihyvọngbạnsẽkhôngphảilàmộtngườibạnphùphiếm,giúpđỡngườikhácchỉkhitìnhhìnhtốtđẹpvàmặckệhọmắccạnkhicóvấnđềxảyra,thayvàođó,hãyphấnđấutrởthànhngườisátvaibênbạnbèdùthếnàođinữa.
Vànếuaiđócóphảnbộilạilòngtincủabạn,hãythềvớibảnthânlàbạnsẽkhôngbaogiờlàmđiềutươngtựvớibấtkỳaikhác.Khibạnđưaramộtlờihứa,hãyluôngiữlời,dùthếnàođinữa.Nếubạncốgắngđểlàmộtngườitửtế,chẳngmấychốcbạnsẽthấynhữngngườibạntốtđếnvớimình.
BẠNTỐT-BẠNXẤUBốmẹkhôngchấpnhậnnhữngbạnbècháuchơicùng?
Chamẹlolắngvềbạnbècủabạnthìthựcsựquantâmchohạnhphúccủabạn.Vớithầycôcũngtươngtựnhưvậy.Họkhôngphảilàmkhóbạnđâu.
Đôikhibạnbècóthểảnhhưởnglênbạnlớnhơnchamẹhaybấtkỳaikhác.Thếnênnếubạnkếtthânvớinhữngngườibạntốt–nhữngngườibạnquantâmđếnviệctựhoànthiệnvàpháttriểnbảnthân–thìbạncũngcóthểtiếntheochiềuhướngtíchcực.Kếtgiaovớinhữngngườitựhủyhoạibảnthândùsaocũngcónhữnghậuquảkhôngtốt,kéobạnxuốngcùngvớihọ.Hãycanđảmtừbỏnhữngảnhhưởngtiêucựcvàtránhxanhữngngườicóthểkhiếnbạnhànhđộngtheocáchmàbạnthấykhôngthoảimái.
ĐạoPhậtdạychúngtanênkếtgiaovớinhữngngườiđồnghànhtốt,nghĩalàchúngtanêncẩnthậnchọnnhữngngườitốtđểlàmbạnvànoitheo.ĐạoPhậtcònrăndạyrằngchúngtacáchlybảnthânkhỏinhữngmốiquanhệkhôngtốt.Mộtmốiquanhệdựatrênnhữngđộngcơíchkỷhaybịlàmvẩnđụcvìnhữngrắcrốivềtiềnbạckhôngthểđượccoilàmộttìnhbạnđẹp.Tươngtự,mộtmốiquanhệvớingườithamgiavàohànhvimờám,ngườikhôngphânbiệtđượcphảitrái,rõrànglàmộttìnhbạnxấu.Mộtngườibạnđíchthựcsẽkhôngđòihỏitiềntừbạnhaykhuyếnkhíchbạnlàmnhữngđiềusaitrái.Đólàcáixấungụytrangthànhtìnhbạn.Bạnphảinóirõchínhkiếnchốnglạiđiềuđóvàtránhdínhlíuđếnnó.Đừngkéodàimốiliênhệvớinhữngngườibạnxấu.Hãytránhxanhữngkiểungườiđó.Hãynóichuyệnvềhoàncảnhcủabạnvớingườimàbạntintưởng.Đừngimlặnglolắngvềđiềuđómộtmình.
KinhPhậtchỉrõrằngngaycảmộtngườilươngthiệnmàgiaokếtvớinhữngngườiđộcácchắcchắncũngsẽbịảnhhưởngbởisựđộcácđó,bởivậychúngtanênnghiêmkhắcvớibảnthântrongviệcnhậnrõhànhvisaitráivàtiêucực.Vàbằngcáchchỉrachongườikhácrằnghànhđộngcủahọđanggâyrasựkhốnkhổvàđauđớn,chúngtacóthểthúcđẩyhọchuyểnsangchiềuhướngtíchcựchơn.Thựctế,sựthẳngthắncủachúngtacóthểmởđườngchoviệctôiluyệnsựgắnbósâusắccủamộttìnhbạnchânthànhvớingườiđó.Nóicáchkhác,việcmộtngườibạnxấutrởthànhmộtngườibạntốtlàđiềucóthểthựchiệnđược.
Nhữngngườibạnkhôngtốtlànhữngngườikhiếnngườikhácgặprắcrốivàđaukhổ.Nhữngngườibạntốt,tráilại,lànhữngngườiđộngviênngườikhácmộtcáchchântình,mangđếnchohọhyvọngvàkhiếnhọmuốncảithiệnbảnthân.Tìnhbạnthựcsựgópphầnvàosựtrưởngthànhcủaconngườivàquátrìnhtạoragiátrịtíchcựctrongcuộcđờita.
Cáchduynhấtđểcóđượcnhữngngườibạntốtlàchínhbạnphảilàmộtngườibạntốtbằngcáchduytrìsựchínhtrựccủabạn.Ngườitốtsẽtìmđếnngườitốt.
ĐÁNHMẤTBẠNBÈBácsẽlàmgìkhimộtngườibạnđộtnhiênkhôngmuốn
nóichuyệnvớibácnữa?
Tráitimcủanhữngngườitrẻtuổicũnggiốngnhưchiếcnhiệtkếnhạycảm.Mộtphúttrướcbạnthấymọithứđềuthậttuyệt,ngaysauđóbỗngnhiênbạnthấychánchườngđếnmứctựthuyếtphụcmìnhrằngbạnhẳnphảilàngườitệnhấttrênthếgiới.Bạncũngcóthểngậptrongnỗibuồnvàsựthấtvọngvôbờvìnhữngvấnđềvớibạnbè,tráitimđauđớnvìtìnhyêuhaybệnhtậtcủangườithân.
Tôichắcchắnvớibạn,khicòntrẻ,việctrảinghiệmcảmgiáccùngcựcnhưvậyvànghingờbảnthânlàđiềuhoàntoàntựnhiên,thếnênbạnkhôngcầnphảilàmchonỗibuồncủabạnthêmnặngnềbằngviệclolắngvềnhữngđiềubạncảmthấy.Hãytinchắcrằngdùchonhữnggiannancủabạnlàgì,mộtngàynàođóbạnsẽnhìnlạichúngvàthấychúngchỉlàmộtgiấcmơ.
Điềuđónóirằngkhibạntrảiquanhữngtìnhhuốngnhưthế,thìđiềutươngtựcũngcóthểxảyđếnvớibạncủabạn.Vìthế,tốtnhấtbạnnênhỏingườibạncóvẻđanglánhxabạnđiềugìđanglàmbạnấyphiềnlòng.Rấtcóthểbạnsẽthấyrằng,nguyênnhâncủaviệccôbạnđómuốnđốixửlạnhlùngvớibạnvàthựctế,trongkhibạnvìsợbịtổnthươngmàkhôngchúýđếnviệctìmhiểubạnấycóđiềugìkhôngổnthìbạnấycũngvậy,cảmthấybịchốibỏvàcôđơn.
Nhữngmốiquanhệcủaconngườigiốngnhưnhữngtấmgương.Nếubạnđangnghĩ:“Giánhưngườinày,ngườikiatửtếvớimìnhhơnmộtchútthìmìnhđãcóthểnóichocậuấynghevềcảmgiáccủamình”,ngườiđóchắccólẽcũngđangnghĩđiềutươngtự.
Trongkhichỉcầnmộtchútcanđảmđểthựchiệnnhữngcốgắngbanđầu,thìmộtkếhoạchtốtsẽcầnđểtạoratácđộngđầutiênkhơidòngtraođổigiữahaingười.Bấtchấpnhữngnỗlựcđó,nếubạnvẫn
bịcựtuyệt,lúcđóngườithiệtthòichínhlàbạncủabạn.
Chúngtakhôngthểbiếtđượcnhữngsuynghĩtronglòngngườikhác,tráitimconngườiquảthựcquáphứctạp.Conngườithayđổi–chỉđơngiảnnhưthếthôi.Nếubạncủabạncũngchiasẻnhữngcảmxúcgiốngbạnvềtìnhbạncủahaingười,thếthìnóchắcchắnsẽbềnlâu.Nhưngnếucậubạnấyhaycôbạnấyquyếtđịnhlựachọnviệcrútlui,thìtìnhbạnđóchẳngthểtồntạiđượclâu.Bảnthânbạncóthểkhôngcốtìnhkhiếnmộtngườibạnbuồnlòng,gâyrạnnứttrongquanhệcủacácbạn.Lờikhuyêncủatôilàbạnhãygiữvữnglậptrườngbấtkểnhữngngườikháccóthayđổiđếnthếnào.
Nếuđúnglànhữngngườikháckhôngquantâmđếnbạnhoặckhiếnbạnbuồn,bạnhãymạnhmẽlênvànhủrằngmìnhsẽkhôngbaogiờlàmnhưthếvớibấtkỳaikhác.Dùhọthườngkhôngnhậnrađiềuđó,nhữngngườiphảnbộilòngtincủangườikháccuốicùngchỉkhiếnchínhhọbịtổnthươngmàthôi.Nhữngngườicốtìnhlàmtổnthươngbạnbèthậtđángthương,chẳngkhácnàohọđangtựgiếtchếtchínhtráitimmình.
Nghịlựcvàsựchínhtrựclàrấtquantrọng.Tôntrọngvàtintưởnglẫnnhaulàđiềucầnthiếtđểxâyđắpmộttìnhbạnchânchính.Lẽdĩnhiên,sẽcólúcbạntranhluậnhaybấtđồngvớibạnmình,nhưnglúcnàocũngcầncómộttinhthầntôntrọngvàquantâmtớinhau.Trongtìnhbạn,chúngtakhôngđượcchỉnghĩchobảnthânmình.
Nếumộttìnhbạnchấmdứttrongbấtkỳtìnhhuốngnào,bạnkhôngcầnphảichánnản.Bạnkhôngcầnphảihànhhạbảnthân,nghĩrằngtìnhbạnphảitồntạimãimãi.Điềuquantrọnglàbạnnhớđượcýnghĩathựcsựcủatìnhbạnvàrằngbạnbiếnýnghĩađíchthựcđóthànhnềntảngchonhữngphảnứngcủabạnvớingườikhác.
Nếungườibạnđólàmbạnthấtvọng,đừngmấtlòngtinvàongườikhác,hãytiếnlênvàtìmchomìnhmộtngườibạnmới.Nếubạnkhôngtinai,bạncóthểsẽtránhđượctổnthươnghaythấtvọng,nhưngrồibạnsẽthấymìnhđangtồntạimộtcáchđơnđộc,tựnhốttrongcáivỏcủamình.Thựctế,chỉnhữngaiđãtrảiquanỗiđauvàtrắctrởmớicóthểthôngcảmvớingườikhácvàđốixửtốtvớihọ.Vìthế,điềucầnlàmlàhãytrởnênmạnhmẽ.
ĐỐIXỬVỚIVIỆCBỊTẨYCHAYThếcònkhicảnhómđềuquaylưnglạivớicháuthìsao
ạ?
Chophéptôiđượcchiasẻcâuchuyệnsauđâycủamộtcôgáitrẻ,mộtnữsinhcấp3cóthựchànhPhậtGiáoNichiren.Ởtrường,Mikkilàthànhviêncủamộtnhómbảyngườirấtthân.Khicáccôgáidànhcàngnhiềuthờigianbênnhau,họcàngbiếtrõhơnvềnhữngđiểmmạnh,điểmyếucủanhauvàdầndầnbắtđầubuônchuyệnvềnhữngngườivắngmặt.Mikkikhôngthamgiavàonhữngvụbàntánđóvàcốgắngthuyếtphụccácbạnđừnglàmthếnữa.Nhưngsáungườikialạilấychínhsựtừchốithamgiacủacôđểlàmcáicớquaylưnglạivớicô.
Tronglớp,họdànhchoMikkicáinhìnlạnhlùng.Họchuyềnchocônhữngmẩuthưcayđộc.Nếuvôtìnhhọcóchạmvàocô,họsẽthétlênnhưthểkinhhoànglắmvàbỏchạy.MỗingàytrôiquaMikkiđềuhếtsứcđaulòng.Mỗisựsỉnhụcgiángxuống,Mikkiđềucảmthấynhưtráitimmìnhbịxétoangra.Giờnghỉ,côtrốntrongphòngvệsinhnữđểtránhbịlàmbẽmặt.
Chẳngtìmthấybạnbènàocóthểtintưởng,cuốicùngMikkithổlộvớimẹvềrắcrốiởtrường.Mẹcôđộngviêncôsửdụngthờigianthửtháchnàyđểpháttriểnnềntảngnộitâmbằnglòngtincủamình.MikkinhậnrarằngkhicôniệmNammôDiệuphápLiênhoa,côbắtđầucảmthấymạnhmẽvàhạnhphúchơn.Dùcôvẫnthườngxuyênphảichịusựdàyvòởtrường,nhưngnóảnhhưởngđếncôíthơn.Côbắtđầucoisựkhổsởcủamìnhlànhiênliệu,làđộnglựchoànhảođểtrởnêncứngrắnvàhạnhphúctừbêntrong.
Mikkitiếptụcniệmmỗingàyvớicảmgiác“Mìnhsẽkhôngbịđánhbại!Mìnhsẽtrởnênmạnhmẽ!”ỞtrườngMikkikhôngcòncảmgiáckhóchịunhưtrướcnữa.Dựatrênsứcmạnhmớikhámphá,côquyếtđịnhhànhđộngtíchcựcđểthayđổihoàncảnhcủamình.Côkếtbạnmớivàcuốicùng,côcònthayđổitháiđộvớinhữngthànhviêntrongnhómchơibanđầuđãxalánhcô.Mikkinóicôthựcsựthấybiếtơnhọ,vìhọtruyềnchocôsứcmạnhđểtrởnênmạnhmẽvàđộclập.Cônói,bíquyếtđểkhiếnngườikhácthayđổilàhãytựmìnhtrởthànhmộtngườimạnhmẽhơn.
LÀMGÌKHIBỊTỪCHỐI?Đôilúccháucốgắngkếtbạnmớinhưngcứnhưthểlà
cháukhôngđủthúvịvớicácbạnấyvàcháubịchorarìa.
Chodùcóvẻkhó,nếubạnbịtảnglờ,bịtừchốihaylôiralàmtròcười,cốgắngđừngquálolắngvềviệcđó.TheoniềmtintrongPhậtGiáo,nhữngngườiđốixửkhôngtốtvớingườikhácsẽtạonênnhânxấuvàtừđó,họsẽphảinhậnlấyhậuquả,họthậtsựrấtđángthương.
Đồngthời,hãynhớrằngtrảinghiệmsựchốibỏvàthấtvọnglàmộtphầnkhôngthểtránhđượctrongđời.Nichiren,nhữnglờidạycủaNgàiđượcnhữngngườitrongHộiSokaGakkaiQuốctếchúngtôinoitheo,từngbịrấtnhiềungườitheohọcbỏrơi.Tôicũngđãtừngbịnhữngngườitôitintưởngvàchânthànhkhíchlệphảnbội.Nhưngtôiđãhọcđượcrằngđólànhữngđiềukhôngthểtránhkhỏi.
Đốidiệnvớisựtẩychay,bạnphảihọccáchcanđảm.Quantrọnglàbạnphảitinvàobảnthân.Hãygiốngnhưmặttrời,tỏasángbìnhthảnmặcdùkhôngphảitấtcảcácthiênthểđềuphảnchiếulạiánhsángcủanóvàchodùcónhữngtiasángrựcrỡthìnócũngchỉchiếuvàohưkhông.Trongkhinhữngngườitừchốitìnhbạncủabạnrồisẽcólúcmờnhạtđitrongđờibạn,bạncàngtỏarạngánhsángcủamình,cuộcđờibạnsẽcàngtrởnênrựcrỡ.
Khôngquantrọngngườikháclàmgì,quantrọnglàbạnđitrênconđườngcủachínhmình,tinvàobảnthân.Nếubạnluônluônlàchínhmình,chắcchắnnhữngngườikhácsẽhiểuđượcýđịnhchânthànhcủabạn.
ÁPLỰCTỪBẠNBÈỞtrường,cháucórấtnhiềuáplựcbuộccháuphảiuống
rượuvàsửdụngcácchấtgâynghiện.
Tôicóthểhiểuđượccảmgiáccủacácbạntrẻkhithỉnhthoảngcácbạnmuốnxàithuốchayuốngrượuđểhòanhậpvớinhóm.Nhưnguốngrượuhaydùngcácchấtgâynghiệnởtuổithanhniên
khôngphảilànhântốtốtgópphầnxâydựngcuộcđờibạn.Đượctựdotiếpcậnvớinhữngthứđókhôngphảilàcáchgiúpchúngtapháttriểntựdo,thểhiệncátínhnhưnhiềubạntrẻvẫnnghĩ.Nếubạncủabạnuốngrượuvàdùngmatúy,hãytìmmộtnhómbạnmới.
Uốngrượuhaydùngmatúythựcralàmộtcáibẫyvàmộtkhibạnđãsậpbẫy,bạnsẽbịtướcbỏsựđộclập.Bạnsẽbịtróivàocảmgiácthèmkhátsửdụngnhữngchấtđó.Nhữngngườitrởthànhnạnnhâncủachínhnhucầutựnhiênvàcơnthèmkhátcủahọ,nóimộtcáchnghiêmkhắc,chẳngkhácgìloàicầmthú.
Vềcơbản,lạmdụngchấtgâynghiện,bạnsẽthiếukhảnăngphánđoánvàtínhquyếtđoánvềtươnglai.Rấtnhiềubạntrẻđãbịtướcmấtcơhộipháttriểntiềmnăngtolớnvìhọkhôngduytrìđượcviệctậptrungvàomụctiêucủamình.Theođuổiniềmvuitrongchốclátkhiếnhọlụitàn.Tôitinrằngcóthểbạnđãngheđếnnhiềutrườnghợpgâysốc,nhưmộtngôisaobóngrổnổitiếngtrongtrườngđạihọcđãđượcđộiBostonCelticschấm.Họkỳvọngởanhrấtcao,dườngnhưsựxuấthiệncủaanhlàmộtđảmbảochođộivôđịch.Buồnthay,ngaytrướckhibắtđầumùagiảiđầutiêncủamình–thậmchítrướccảkhianhcócơhộichơitrậnchuyênnghiệpđầutiên–anhthamgiamộtbữatiệc,sửdụngquáliềucocainvàchết.Quảlàmộtbikịch.
Theorấtnhiềucách,điềutáchbiệtnhữngngườicốgắngsốngcuộcđờihạnhphúc,mãnnguyệnvàthànhcôngkhỏinhữngngườikhôngsốngtheocáchđóchínhlànhữngđiềuhọlựachọntrongsuốtthờikỳmangtínhquyếtđịnhđó.Nhữngngườichọngiữlấygiấcmơcủamìnhtrongtầmnhìnphảicânnhắcđộquantrọngcủaviệcđạtđượcnhữngướcmơấyvớicáimác“đỉnh”nhấtthờicủaviệcsavàorượuvàmatúyđểrồinhậnlấycảmgiácthỏamãnkhôngxứngvớicáigiáphảitrả.
Cónhữngngườitinrằngmatúycóthểtăngcườngđộtậptrungcủahọ.Nhưngtôiphảinóirằngkhôngcầnbiếtnótuyệtvờiđếnđâu,bấtcứcáigìlàkếtquảdotácdụngcủathuốcđềukhôngphảisảnphẩmdokhảnăngthựcsựcủabạn.
Ngườihấpdẫnnhấtlàngườicóthểtiếptụccốgắngkhôngngừngđểhoànthànhướcmơngaycảkhinhữngngườikháckhôngnhậnrasựcốnghiếncủahọ.Mộtngườicóthểkiểmsoátđượcbảnthânmớilàmộtngườithựcsự“đỉnh”.Khôngngừngthửtháchnhữngmụctiêu
củabạnlàđiềucựckỳquantrọng.
Mộtlầnnữa,tôikhôngthểnhấnquámạnhvàosựcầnthiếtphảithiếtlậpnhữngướcmơcủabạnkhibạncòntrẻvàgiữlấychúngmộtcáchchắcchắntrongtầmmắt.Chúngsẽlàthướcđotốtnhấtchotấtcảhànhđộngcủabạn.
GIỮBẠNCháurấtquýnhữngngườibạncủamình.Làmthếnào
đểcháugiữmãiđượctìnhbạnnày?
Nếumuốntìnhbạncủamìnhcònmãi,thìtôinghĩchúngtanêndànhtâmsứctậptrungvàoviệcpháttriểnchấtlượngcủanhữngmốiquanhệđó.Theomụcđíchđó,chúngtacóthểchiatìnhbạnthànhbacấpđộdựatrênsựsâusắccủachúng.
Cấpđộđầutiênbaogồmnhữngngười“hợpcạ”vớinhautrongnhữnghoạtđộnghàngngàyvàmuốncùngnhautậnhưởngcuộcsống.Đâylànhữngtìnhbạndựatrênkhoảngthờigianvuivẻbênnhau.
Cấpđộthứhaicủatìnhbạncaocấphơnmộtchút.Nhữngngườibạnnàycómụctiêucủamình,mỗingườihọđềucócáinhìnrõràngvềconngườimàhọmuốntrởthành,tươnglaimàhọmuốnxâyđắp,sựcốnghiếnhọmuốnđónggópchonhânloại.Họkhuyếnkhíchvàhỗtrợlẫnnhaukhimỗingườiđềuhànhđộngđểnhậnraướcmơcủachínhmìnhvàđểlạidấuấncủamìnhtrênđời.Đâylàtìnhbạndựatrênviệckhuyếnkhíchlẫnnhau.
Tôiđãnghenhiềubạnhọcsinhcấp3kểvềloạitìnhbạnđó:“Chúngcháucùngnhaulàmviệcvàdựngđượcmộtmôhìnhsiêutuyệttronghộitrạikhoahọc”,“Trướcmỗibàikiểmtra,chúngcháulạihọcnhómcùngnhau”,“Làthànhviêntrongđộibơi,chúngcháuđềutháchthứclẫnnhaubơiđượcsáudặm,vàtấtcảchúngcháuđềulàmđược!Đólàđiềumàcháusẽkhôngbaogiờquên.”
Rấtnhiều,rấtnhiềubạnhọcsinhđãnhậnrarằnghọkhôngcôđơn,tìnhbạnmangđếnchohọsứcmạnhđểvượtquađượcnhững
thửtháchcamgo.Họđãbiếttrântrọngsựkhíchlệvàgiúpđỡlẫnnhau.
Cấpđộthứbacủatìnhbạnlàsựgắnbócủanhữngngườichícốtcùnglýtưởng,nhữngngườicốnghiếnđờimìnhchomộtsựnghiệpchung.Nhiềungườilàmnênnhữngđiềuvĩđạitronglịchsửđãcóđượcloạitìnhbạnnày,tìnhbạndựatrênlòngtintuyệtđối.Nhữngngườiđồngchíchânchínhkhôngbaogiờphảnbộinhau,thậmchícảkhibịcáichếtđedọa.Họkhôngbaogiờphảnbộibảnthân,bạnbèhaylýtưởngcủahọ.
Tôihyvọngbạncóthểtậnhưởngthờigianbênnhữngngườibạncủamìnhmàkhôngcầnphảilolắngvềviệctìnhbạncủabạnsẽkéodàiđượcbaolâu.Tìnhbạnsâusắclàrấthiếmhoi.Nuôidưỡngnhữngtìnhbạnnhưthếgiốngnhưtrồngmộtcáicâycổthụ-mộtquytrìnhkháchẳnviệctrồngcâybụi.
Nếubạnduytrìsựchânthànhtrongcáchcưxửcủabạnvớinhữngngườikhác,ngàynàođóbạnsẽthấyquanhmìnhrấtnhiềungườibạntốt.Giữanhữngngườiđó,tìnhbạncủabạnsẽmạnhmẽvàkiênđịnhnhưnhữngcâycổthụ.Đừngvộivã.Trướchếthãycốgắngpháttriểnbảnthânvàbạncóthểchắcchắnrằngsẽcònvôsốnhữngngườibạntuyệtvờiđangchờmìnhtrongtươnglai.
NHỮNGNGƯỜIMÀBẠNKHÔNGƯA
Cháunênlàmgìvớinhữngngườimàcháukhôngưa?
Cũngnhưcónhữngloạithứcănbạnchẳngthấyngonchútnào,gặpnhữngngườibạnkhôngthíchtrongmôitrườngcủamìnhlàmộtphầnkhôngthểtránhkhỏitrongđời.Dùchẳngcógìsaitráikhiđặcbiệtkhôngthíchmộtngườinàođó,nhưnglàmhọbuồnhaycưxửmộtcáchthùđịchvớihọthìkhôngđúngchútnào.Họcũngcóquyềntồntạinhưbạn,cũngcóquyềncóchínhkiếnvàcáchlàmriêng.Quantrọnglàbạnphảitraudồiđượcmộttầmnhìnkhoángđạt.ĐồngthờiĐạoPhậtdạyrằngmốitươngquangiữamọingườivàmọivật,vàcáchchúngtađốixửvớingườikhácsẽtácđộngvàocuộcsốngcủachúngta–vìthếcầnbiếtthểhiệnsựtôntrọngtronghànhxửcủa
mìnhvìlợiíchcủangườikhácvàcủachínhchúngta.
ĐỐIPHÓVỚISỰĐỐKỴCháuđãphảicốgắngrấtnhiềuđểđạtđiểmcao,nhưng
cácbạnhaylàmcháuthấykhóchịuvìnhữngthànhtíchcủamình.
Hãyluônluôntựhàovìbạnđãhọchànhchămchỉ!Nhữngngườixuấtsắcthườngbịvướngvàosựđốkỵvàghenghét,thếnênđừnglolắng–đờilàthế.Mộtriếtgiatừngnói:“Chúngtasốngtrongmộtthếgiớimàngaycảmộtngườicónhâncáchkhôngchêvàođâuđượccũngsẽphảichịunhữnglờinóixấuvàchỉtríchđầyghentị.”Tấtnhiên,tôicũngkhônggợiýrằngbạnnênđikhắpnơikhoemọingườivềđiểmtốtcủamình.
Hồitôicònhọctiểuhọc,cómộtbạnnhàkhágiảlúcnàocũngănmặcđẹpvàcóvẻrấthạnhphúc.Tôivẫnnhớđãthấyghentịvớibạnấy,vàchẳngphảichỉcómìnhtôi.Ngàynay,ngoàisựghentứcấyra,cậubạnấychắchẳnsẽcònbịcácbạncùnglớptrêuchọcnữa.Nhưngnhữngngườihànhđộngdựatrênnhữngcảmxúcnhưthếđangbịđiềukiệnsốngsơđẳngđiềukhiển,ĐạoPhậtgọilàthútính.Điềumangtínhnhânvănthựcsựnằmởviệcvượtquasựghentịbằngmộttháiđộdứtkhoát,“Mìnhsẽtạonênmộtcuộcsốngthậmchícòntuyệtvờihơnthếchomình”.Nếubạnghentịvớingườikhác,bạnsẽkhôngthểtiếnbộmàsẽchỉtrởnênkhốnkhổmàthôi.Thayvìdễdàngbịcảmxúcđánhgục,tôihyvọngbạncóthểdangrộngvòngtayvớimọingườimộtcáchnồngấmvàcảmthông.
LÀMỘTNGƯỜIĐƠNĐỘCNếucháuthíchởmộtmìnhhơnlàtrongmộtnhómthì
sao?
Tấtnhiên,bạnkhôngbịràngbuộcphảiyêuthíchnhómbạncủamình.Hoàntoànkhôngcóvấnđềgìtrongviệcbạnkếtbạntheocáchriêngcủamình,vớinhữngngườimàbạnchiasẻsuynghĩvàcảmnhậncủamình.
Đôikhinhữngmốiquanhệcủachúngtavớingườikháckhókhănđếnnỗichúngtamuốnthétlên:“Ướcgìmìnhđượcsốngởmộtnơichẳngcóaihết”.Nhưngđiềuđólàkhôngthể,trừkhichúngtaquyếtđịnhtrởthànhẩnsĩ.Quantrọnglàchúngtacốgắngtrởthànhnhữngngườicóthểnuôidưỡngcácmốiquanhệvớimọingười.
Cácmốiquanhệlàcơhộiđểbạnlớnlênvàtrưởngthành.Chúngcóthểgópphầnxâydựngtínhcáchnếubạnđừngđểchúngđánhbạibạn.Vìthếđiềuquantrọnglàbạnđừngcôlậpbảnthân.Khôngaicóthểtồntạimàtáchkhỏinhữngngườikhác.Duytrìkhoảngcáchvớinhữngngườikhácsẽnuôidưỡngsựíchkỷchẳngdẫnđếnđâu.
Cóđượcnhữngngườibạnthâncóthểlàmộtphầnthưởngvôcùngtolớn.CómộtcâutụcngữMôngCổnhưthếnày:“Mộttrămngườibạnquýhơnmộttrămmiếngvàng.”Ngườicóbạnthìgiàucó.Thôngthường,sựđộngviênvàkhíchlệcủanhữngngườibạnthôithúcchúngtacảithiệnbảnthân.Chúngtađượctruyềnthêmcảmhứngđểsốngcuộcsốngviênmãnvàtạoramộtthếgiớitốtđẹphơn.Chúngtacũnghànhđộngcùngcácbạnmìnhđểđạtđượcmụctiêuđó.
Cóđượcnhữngngườibạntốtcũnggiốngnhưđượctrangbịthêmmộtđộngcơphụtrợkhỏe.Khichúngtagặpphảimộtquảđồidốchaymộtchướngngại,chúngtacóthểđộngviênlẫnnhauvàtìmthấysứcmạnhđểtiếptụchăngháitiếnvềphíatrước.
KHUYÊNNHỦBẠNBÈCháuđãcốkhuyênnhữngngườibạnđừnglàmviệcxấu
nhưnghọtỏrathờơvàkhôngnghecháumộtcáchnghiêmtúc.
Cáchduynhấtbạncóthểtácđộnglênngườikháclàthiếtlậpmộttìnhbạnthânthiếtkiểu1-1vớihọ.
Lắngnghethậtchămchúnhữngđiềuhọnói,nhưngcũngnóithậtrõràngvớihọkhinhữngýtưởngcủahọlàsailầmvàkhuyênhọđừnghủyhoạiđờimìnhbằngnhữnghànhđộngcủabảnthân.Pháttriểnkiểutìnhbạnmàtrongđóbạncóthểnóinhữngđiềucầnnói.
NgàiNichirendạyrằngnếuchúngtalàmbạnvớiaiđómàtathiếulòngtrắcẩnđểchấnchỉnhngườiđó,chúngtathựcralàkẻthùcủangườiđó.Làmthếnàođểtruyềnđạtthôngđiệpcủabạntớingườiđangđilầmđườnglàvấnđềcủasựsángsuốt.Quaviệctraođổithẳngthắnvớingườimàbạntintưởng–nhưthầycôhaychamẹ-bạncóthểsẽthấymộtsựcanđảmbùnglêntrongmình.ĐólàđiềuphíasaubàitụngNammôDiệuphápLiênhoachophépchúngtagiảiphóngtrítuệvàlòngcanđảmnộitạiđểcóthểtrởthànhngườithựcsựquantâmvàảnhhưởngtíchcựcđếnnhữngngườibạncủamình.
Miễnlàbạnquantâmchânthànhtớingườikhác,chắcchắnmộtngàynàođótráitimbạnsẽchạmđượctớihọ.Ngaycảnếungườibạnnàođókhôngchơivớibạnmộtthờigianvìnhữngđiềubạnnóihaylàm,thựcthếlàbạnđãthểhiệnsựchânthànhsẽkhắcghitrongsâuthẳmcuộcđờibạnấy.Hạtmầmmàbạngieotrongcuộcsốngcủabạnmìnhngàynàođósẽnảymầmthànhmộtdạnghiểubiếtmớimẻvàsâusắccóthểđưangườibạnđótiếnvềphíatrước.
3TÌNHYÊU
TÌNHYÊUĐÍCHTHỰCPhảilònghayhẹnhòvớiaiđólàmcuộcsốngthúvịhơn?
Bịaiđóhấpdẫnthậttuyệtvời.Khiyêu,cuộcsốngtrởnênphongphúvàphấnkhíchhơn.Nhưngkhiyêukhôngphảilúcnàocũngvui.Câuhỏiđặtralà:Ngườiđókhiếnbạnmuốnlàmviệcchămchỉhơnhaylàmbạnxaonhãng?Sựhiệndiệncủacôấyhaycậuấycókhiếnbạnquyếttâmcốnghiếnthậtnhiềunănglượngđểthamgiacáchoạtđộngởtrường,đểtrởthànhmộtngườibạntốthơn,mộtđứaconbiếtsuynghĩhơnhaykhông?Côấyhaycậuấycótruyềnchobạncảmhứngđểnhậnrađượcnhữngmụcđíchtươnglaicủamìnhvàhànhđộngđểđạtđượcchúnghaykhông?Hayngườiđóluônchiếmtrọnsuynghĩcủabạn,khiếnbạnkhôngcònthờigianchonhữngthứkhác?
Nếubạnđangbỏbêmọiviệc,quênđimụcđíchsốngcủamìnhđểyêu,thìbạnđangsaiđườnglạclối.Mộtmốiquanhệlànhmạnhlàmốiquanhệmàtrongđóhaingườikhuyếnkhíchlẫnnhauđạtđượcnhữngmụctiêucủatừngngườitrongkhichiasẻcùngnhaunhữnghyvọngvàướcmơ.Mộtmốiquanhệcóthểlànguồncảmhứng,sinhlựcvàhyvọng.
DanteAlighieri,mộttrongnhữngnhàthơthờiTrungcổnổitiếngởchâuÂu,cónàngBeatricelànguồncảmhứngchoông.Ôngđãyêubàtừthờithơấuxaxôi.Mộtngàynọ,sauthờigiandàixacách,chàngtrai18tuổiDantechạyđếnbênnàngtrênphố.Sauđóôngsángtácmộtbàithơvềniềmvuicủalầngặpgỡấy,tựađềlà“Sựtáisinh”.Trongquátrìnhcốgắngtruyềnđạtcảmxúccủamìnhvớicôgáitrẻ,ôngđãsángtạonênmộtthểthơmới.BeatriceđãgiúpDantegiảiphóngtiềmnăngnghệthuậtcủamình.
Tuynhiên,bàđãcướimộtngườiđànôngkhácvàchếtkhicònrấttrẻ.NhưngDantekhôngbaogiờngừngyêubà.Cuốicùng,tìnhyêuđó
đãgiúpônglàmchokhảnăngcủamìnhmạnhmẽhơn,sâusắchơnđểsángtạorađiềugìđóthựcsựcaoquývàsiêuphàm.Trongkiệttáccủamình–“ThầnKhúc”–DantemiêutảBeatricelàmộtngườidịudàng,nhântừ,ngườidẫndắtôngtớiThiênđường.
Tấtnhiên,Dantesốngởthờiđạikhácvớichúngta.Nhưngtôinghĩcóthểhọcđượcnhiềuđiềutừnhàthơvĩđạiđó,ngườiđãsốngthậtvớicảmxúccủamìnhdùchúngcóđượcđáptrảhaykhôngvàchuyểnhóachúngthànhcảmhứngcủacuộcđờimình.Tôithậtlòngtinrằngtìnhyêuphảilànguồncảmhứngđịnhhướngchocuộcđờichúngta,lựcthúcđẩychúngtasốngcanđảmhơn.
Nếubạnsửdụngtìnhyêunhưmộtlốithoát,thìchínhbạnsẽthấymìnhgặpnhiềuvấnđềhơn–cùngvớinỗiđauvànỗibuồnkhônxiết.Cócốgắngđếnđâu,chúngtacũngkhôngthểbỏtrốnchínhmình.Nếucứduytrìsựyếuđuối,khổđausẽtheochânchúngtađếnmọinơi.Chúngtasẽkhôngbaogiờtìmđượchạnhphúcnếukhôngthayđổimìnhtừbêntrong.
Tôimuốnnóithêmrằng,đốixửvớimộtmốiquanhệđơngiảnnhưmộtlốithoát,thậmchíkểcảbạnkhôngcốtìnhlàmnhưvậy,cũngsẽlàcựckỳthiếutôntrọngngườikiavàchínhbạn.
Hạnhphúckhôngphảilàđiềumàmộtngườikhác,nhưmộtcậubạntraihaycôbạngái,cóthểmanglạichochúngta.Chúngtaphảiđạtđượchạnhphúcchochínhmình.Vàcáchduynhấtđểlàmnhưvậylàpháttriểntínhcáchvàkhảnăngcủabảnthân,bằngcáchnhậnratiềmnăngcủachínhmình.Nếuchúngtahysinhsựtrưởngthànhvàtàinăngchotìnhyêu,chắcchắnchúngtasẽkhôngtìmđượchạnhphúc.
Khitrẻ,bạncònthiếukinhnghiệm,bạncóthểchưatìmthấylĩnhvựcmàkhảnăngcủabạnbộclộtốtnhất.Kểcảkhibạnđãnhậnra,bạncũngrấtdễrơivàobẫycủasuynghĩrằngchẳngcógìđángaoướcbằngtìnhyêulãngmạn.Nhưngcuộcsốngcònnhiềuhơnthế.
Cáichínhlàđừngcóvộivàng.Thựcthế,yêumuộncókhilạilàcólợi.Điềuđóchophépbạncóthờigianhọctậpvàthamgiavàocáchoạtđộngngoạikhóa,giúpbạnxâydựngđượcnềntảngchomộtcáitôivữngmạnh.Côđơnkhôngphảiđiềugìđánglongại,bởivìkhithờiđiểmchínmuồi,bạnsẽtìmđượcmộtngườithíchhợpđểyêu.
Bạncòntrẻ.Điềuquantrọngbâygiờlàcốgắnghếtmìnhpháttriểnbảnthânđểtrởthànhmộtconngườithựcsựtuyệtvời.
Bạncómộtnhiệmvụcaoquý–làlàmđiềugìđóquantrọngđểgópphầnlàmcuộcsốngcủamọingườitươiđẹphơn–màchỉcóbạncóthểhoànthành.Nhữngngườibấthạnhtrênkhắpthếgiớiđangchờnhữngnỗlựccanđảmcủabạn.Bỏbênhiệmvụđặcbiệtcủamìnhvàtìmkiếmnhữngvuithúcánhânlàdấuhiệucủasựíchkỷ.Mộtcáthểquáđềcaocáitôi,chỉbiếtnghĩđếnmìnhthìkhôngbaogiờcóthểthựcsựyêuđượcmộtngườikhác.
Mặtkhác,nếubạnyêuaiđóchânthành,thìquamốiquanhệcủabạnvớingườiđó,bạncóthểtrởthànhmộtngườimàtìnhyêuvượtlêntrêntoànnhânloại.Mốiquanhệnàysẽlàmchothếgiớinộitâmcủabạnvữngvànghơn,giàucóhơn.Cuốicùng,nhữngmốiquanhệbạnhìnhthànhphảnánhtrạngtháicuộcsống.Chỉbằngcáchmàigiũabảnthânbâygiờbạnmớicóthểhyvọngpháttriểnđượcnhữngmốiliênhệtuyệtdiệuvớitráitimtrongtươnglai.
THÀNHTHẬTVỚICHÍNHMÌNHĐôikhi,trongtìnhyêucháukhôngcònlàchínhmình
nữa.Cháucốđểtrởthànhngườimàđốiphươngmongmuốn.
Cốgắngdànhtìnhcảmcủađốiphươngthựcralàtựhạthấpmình.Nhữngmốiquanhệđótấtnhiênkhôngcóđượcsựquantâm,sựsâusắcvàkhôngcótìnhyêu.Nếubạnkhôngđượcđốixửtheocáchmàtráitimbạnchorằngbạnxứngđáng,tôihyvọngbạnsẽcóđủcanđảmvàlòngtựtrọngđểtừbỏmốiquanhệnàycònhơnlàchịuđựngcảmgiáckhônghạnhphúc.
Mộtngườinôngcạnsẽchỉcónhữngmốiquanhệhờihợt.Tìnhyêuđíchthựckhôngphảilàmộtngườibámvíuvàongườikia,nóchỉcóthểđượcbồiđắpgiữahaiconngườimạnhmẽ,tinvàobảnthânmình.Thayvìtrởnênquámêmuộivìyêumàchỉbiếtcóhaibạntồntạitrênđời,bạncầntiếptụctạođộnglựccảithiệnvàpháttriểnbảnthântrongkhihọchỏitừnhữngkhíacạnhmàbạntôntrọngvàngưỡngmộởngườiấy.AntoniedeSaint-Exupéry,tácgiảcuốn
Hoàngtửbé,viếttrongtácphẩmGió,cátvànhữngvìsao(Wind,SandandStars):“Tìnhyêukhôngphảilàhaingườinhìnnhau,màlàcùngnhìnvềmộthướng.”Nhữngmốiquanhệtồntạilâudàihơnkhicảhaingườicùngchiasẻnhữnggiátrịvàniềmtingiốngnhau.
Tìnhyêuthựcsựkhôngcónghĩalàlàmbấtcứđiềugìngườikiamuốnhaygiảvờlàmộtngườikhôngphảimình.Ngườinàođóyêubạnchânthànhsẽkhôngbaogiờbắtbạnphảilàmbấtcứđiềugìtráivớiýmuốncủabạnhaylôikéobạnvàonhữnghoạtđộngnguyhiểm.
Khôngcósựtôntrọng,thìkhôngmộtmốiquanhệnàocóthểkéodàivàhaingườicũngkhôngthểmãikhiếnngườikiabộclộnhữngđiềutốtđẹpnhấttrongconngườihọ.Cánhântôihyvọngđànôngsẽcựckỳnhãnhặnvàâncầnvớiphụnữ,tôntrọnghọvànỗlựchếtmìnhđểhỗtrợhọ.Tráchnhiệmcủađànônglàtrởnênđủmạnhmẽ,đủcảmthôngvàđủchínchắnđểchămlohạnhphúccảđờichongườicongáimìnhyêu.Đốivớiđànông,ngườinỗlựcđểnuôidưỡnggiátrịnày,đócũnglàmộtcáchthểhiệncủatìnhyêuthựcsự.
Bạncũngnênnghĩđếnlúcbạncónhữngđứaconcủachínhmình–khichúngyêu,bạnsẽmuốnthấychúngđượcđốixửnhưthếnào?Nếubạnkhôngthểtưởngtượngđượccảnhđóthìchắcchắnbạnchưasẵnsàngchotìnhyêuđâu.
Tôinghĩvớiaicũngvậy,việccóítnhấtmộtngườiđểcóthểnóichuyệnvềmọithứtrênđời–nhấtlàvềtìnhyêu–làđiềurấtquantrọng.Tôiđặcbiệtlolắngchonhữngbạnkhépkínbảnthânvớibạnbèvàchamẹ-cũngtốtkhigiữlạigìđóchoriêngmình,nhưngđôikhibímậtcóthểlàmbạnđauđớn.Trongnhữngvấnđềliênquanđếntìnhyêu,chấpnhậnrằngbạnkhôngphảilàngườiđánhgiátốtnhấttìnhhuốngcủamìnhvàđủtỉnhtáođếnvớinhữngngườikhácđểthamkhảoýkiếnkháchquancũngnhưlờikhuyêncủahọlànhữngđiềuhoàntoànvìlợiíchcủabạn.
Dùhiệngiờbạncóvẻnhưđanghạnhphúchaybạnnghĩbạnnghiêmtúcvềmốiquanhệcủamìnhđếnđâu,nếubạnđểyêuđươngtiêutốnthờigianvànănglượng,thìbạnchỉđangchơimộttròchơithôi.Vànếulúcnàobạncũngđangchơi,thìcuộcđờibạncũngsẽchỉlànhưvậy–mộttròchơi.
NGHIỆNYÊUBácnghĩthếnàovềnhữngngườilúcnàocũngbóhẹp
mìnhtrongmộtmốiquanhệvàkhôngbaogiờchịuđượctìnhtrạngcôđơn?
Aicũngcóquyềntựdosốngtheocáchcủamìnhvàtínhcáchmỗingườilàkhácnhau.Tuynhiên,tôithấythậtđángxấuhổnếulúcnàocũngđuổitheotìnhyêu.
Nếuaiđósắpyêu,chẳngphảithậttuyệtnếutìnhyêuđódẫnđếnhônnhânư?Vàsẽcàngtuyệthơnnữanếunólàmộttìnhyêulâubền?Tấtnhiênđiềuđókhôngphảilúcnàocũngxảyra.Vìthế,thậtkhôngcôngbằngnếubướcvàomộtmốiquanhệvớiaiđómàbạnchưaquyếtđịnhrằngbạnthựcsựmuốnbiếnmốiquanhệđóthànhnghiêmtúcvàthayvàođólúcnàocũngnghĩsẽthaythếmốiquanhệkhácnếumốiquanhệnàykhôngtốtđẹp.
Nếubạncómộtngườibạncảmthấyrằngcôấylúcnàocũngphảiđượcaiđóyêu,saobạnkhôngnóichuyệnthậtchânthànhvớicôấy?Cốgắnggiảithíchrằngtươnglaicònnhiềuđiềuthúvịhơn.Chẳngcầnphảivộivàngbướcvàobấtcứđiềugì,khôngcầnphảivộilớnlên.Nếubạncủabạnthíchaiđó,chẳngcógìsainếugiữlạitìnhcảmđótrongtimbạnấyvàquyếttâmtuluyệnmìnhđểaicũngphảitựhàođượcởbêncạnhbạnấy.Tựpháttriểnbảnthânlànềntảngchonhữngmốiquanhệhạnhphúccủabạntrongtươnglai.
GIỮMÌNHLàmsaođểbiếtkhiaiđóchỉlợidụngmìnhthôi?
Thựctế,cónhữngbạntraichỉlợidụngcácbạngáiđểthoảmãnhammuốntìnhdụccủamình.Vìthế,cácbạngáicầnphảicảnhgiácvàtraudồikhảnănghiểubiếtvàđánhgiáđểnhìnthấuđượcnhữngkẻnhưvậy.Cácbạngáicũngcóthểlàngườikhởixướngquanhệtìnhdục,dùthôngthườngđộnglựccủahọlàlàmmốiquanhệgắnbóhơn,nhưngđiềunàycóthểdễdàngtrởthànhphảntácdụng.
Nếumốiquanhệcủabạnđangkhiếnchamẹbạnlolắnghaylàm
bạnxaonhãnghọchànhhoặcdínhlíuvàohànhvipháhoại,thìbạnvàngườimàbạnđanghẹnhòchỉđangảnhhưởngxấulênnhaumàthôi.Khôngaitrongcácbạnsẽđượchạnhphúcvàcuốicùngcácbạncóthểsẽgâytổnthươngchonhau.
BẢOVỆBẢNTHÂNChamẹvàbạnbècháulolắngvìcháuđanghẹnhòvới
mộtngườilớntuổihơn.Cháukhôngthấyđiềuđócógìlàtrầmtrọngcả.
Rấtnhiềucôgáitrẻcựckỳdễdaođộngtrướcnhữnglờitántỉnhngọtngàocủađànông,nhấtlànhữngngườiđànônglớntuổihơn.Họhànhđộngnhưthểbịchoángvángvàmấtkhảnănggiữbìnhtĩnhhayquyếtđịnhmộtcáchtỉnhtáo.Đâychínhxáclàlýdovìsaoviệcnhữngcôgáitrẻpháttriểnsứcmạnhnộitạivàlòngtựtrọnglàđiềutốiquantrọng.Vìphụnữlàngườithườngbịtổnthươngnhất,nênhọcómọiquyềnđểbảovệphẩmgiávàsựantoàncủamình.Nếungườiđànôngtrongcâuhỏitrênkhôngtôntrọngquyềnđóthìanhtakhôngđángđểbạnởbên.
Dùsao,mộtkhiđãthựcsựbướcvàomộtmốiquanhệ,cónhữnglúcbạnthậtkhónói“không”vìsợmấtngườikia.Trongnhữngtrườnghợpnhưthế,yêugiốngnhưlàngồiláitrongmộtchiếcxekhôngphanh.Thậmchínếubạnânhậnvìđãbắtđầumốiquanhệvàmuốncắtđứt,chiếcxecũngsẽkhôngdừnglại.Mọingườithườngmắcvàomộtmốiquanhệ,nghĩrằnghọtựdovàđộclập,nhưngcónhữnglúchọlạithấymìnhkhôngthểthoátrakhỏimốiquanhệđó.Điềunàyđúngchocảnamvànữ.
Chắcchắnbạnrấtyêubảnthânmình.Vìthế,tôihyvọngbạnsẽtôntrọngbảnthân.Thayvìđitheoconđườngsẽgâyđaukhổchomình,xinhãychọnconđườngtốtnhấtchobạn.
Sựthật,tìnhyêulýtưởngchỉđượcvunđắpgiữahaingườichânthành,chínchắnvàđộclập.Vìthế,điềucựckỳthiếtyếulàbạnhãyưutiênviệctraudồibảnthânvàđừngđểbịsựlãngmạnkhiyêucuốnđi.
TÌNHDỤCBạntraicháumuốnlàmchuyệnđóvớicháu.Cháuyêu
anhấyvàkhôngmuốnmấtanhấy.Cháunênlàmgì?
Thanhniênthíchrấtnhiềuthứ,baogồmcảchuyệnquanhệ,làmộtnhucầutựnhiêntrongquátrìnhtrưởngthành.Tuynhiên,bạncóthểânhậncảđờinếubạnbịnhữnghammuốnthểxáccuốnđimộtcáchmùquáng,nhấtthời.
Sựthúcgiụcmuốnkhámphátìnhdụcrấtmạnhmẽ,đượctiếpnănglượngbởicảcơthểlẫntâmtríbạn,vìthếquantrọnglàphảicótháiđộđúngđắnvàhiểurằngnhữngquyếtđịnhbạnđưarahômnay,nhữnghànhđộngbạnlàm,luônmanglạikếtquảởmộttươnglaikhôngxalắm.Hạtgiốngchohạnhphúctươnglainằmtrongchínhhànhđộnghômnaycủabạn,cáchnghĩcủabạnởngaychínhgiâyphútnàyđây.Vìthế,quantrọnglàphảinghĩvềkiểuquanhệtốtđẹpnhấtmàbạncóthểcóvớibạnbè,ngườiyêuvàbấtcứaiquantrọngvớibạn.Nếubạnyêu,tôihyvọngbạnsẽghinhớrằngcuốicùng,mốiquanhệtốtđẹpnhấtlàmốiquanhệmàtrongđócảbạnvàngườibạnyêuthươngđềucóthểtiếptụcpháttriểnbảnthân.
Đặcbiệt,xuhướngcủacácbạntuổiteenlàyêumùquáng.Nhưngtôiphảinóivớicácbạnnữ,tìnhyêucóýnghĩahơnlàchỉlàmbấtcứđiềugìbạntraimìnhgợiý.Tôithấyrấtlongạivìquánhiềubạnởtuổivịthànhniênmangbầuhaymắcbệnhvàphảiđaukhổmộtthờigiandài,đôikhilàmãimãi,dohậuquảcủanhữngđammênhấtthời.
Mốiquanhệlýtưởnglàmốiquanhệmàtrongđócácbạncùngnhauhướngtớimụctiêutolớntrongtươnglai,độngviênvàgiúpđỡlẫnnhaupháttriển.Nếubạntraibạnthựcsựquantâmtớibạn,cậuấysẽkhôngépbạnlàmđiềubạnkhôngmuốn.Bằngcáchthẳngthắntừchối,bạncóthểthấycậuấychânthànhđếnđâu.
Tôihyvọngbạnsẽlàmnhữngviệccóíchchotươnglaimàbạnmơướcvàkhôngbịảnhhưởngbởinhữngnhậnđịnhcủangườikhácvềviệccáigìmớilàthúvị.
BÀBẦUTUỔITEEN
Cháucóthểnóigìvớingườibạnvừamangbầuhayvớinhữngbạnmaymắnchưadínhbầunhưnghiệntạivẫnđangcóquanhệmàlạikhôngdùngcácbiệnphápphòngtránh?
Cóthaingoàimongmuốnlàmộtbikịch.Cácbạntrẻhaycóxuhướngcảmthấymìnhlàbấtkhảxâmphạm–rằngchodùhọcólàmgì,mọiviệcsẽổncả.Đókhôngphảilàtháiđộtíchcựcmàđólàsựliềulĩnh.Khôngaithoátkhỏiluậtnhânquả.
Vớinhữngaicóhoạtđộngtìnhdụcnhiềunhưngvẫnmaymắnchưamangthaingoàiýmuốn,hãylưuýnhữngđiềusau:
Bỏthai,đặcbiệtlàkhicònrấttrẻ,cóthểlàmộtsựsuysụptinhthầnvàmốinguyhiểmđốivớicơthể.Vànếubạnquyếtđịnhgiữlạicáithai,chắcchắnbạnsẽphảihysinhtựdođượcgópmặtvàocáchoạtđộngmàcácbạnkhácthoảimáithamgia.Nhữngnămthángởđộtuổicấp2,cấp3làgiaiđoạnxâydựngnềntảngchohạnhphúcsaunàycủabạn.Đólàđộtuổimàcảcơthểvàtâmlýbạnđềurấttrongsángvàdễbịdaođộng,vàbạncóthểhấpthụrấtnhiềuđiềusẽđóngvaitròquantrọngtrongsuốtcuộcđờibạn.Đólàđộtuổimàbạncóthểnắmvữngđượcvàikỹnăngnàođóhoặcchuyêntâmhọchành,ởđóbạncóthểtựdođịnhhìnhtươnglaicủamìnhtheocáchbạnmuốn.Thậtbiđátnếutừbỏsựtựdotuyệtvờiđókhicònquátrẻ.Bạnsẽlàmhạikhôngchỉbảnthânmàcòncảchamẹvànhữngngườilolắngchobạn.
Đốivớingườibạnmangbầucủabạn,tôitinrằngđiềutốiquantrọnglàbạnphảiduytrìmộttìnhbạnthậtchânthànhvớibạnấy.Nhưthếkhôngcónghĩachỉđơnthuầnlàthôngcảmvớibạnấymàcònphảitruyềnchobạnấysứcmạnhđểtựđứngdậy.Bạnấycóthểđangđaubuồnvàbốirối.Trongkhitôntrọngcácquyếtđịnhcủabạnấy,tôihyvọngbạncóthểtiếptụcđộngviênbạnấy.Nóivớibạnấyrằngdùhoàncảnhngaylúcnàycókhókhănđếnđâu,bạnấychắcchắncóthểthayđổitìnhthếthànhmộtđiềugìđóvuivẻ.Tấtnhiên,đâykhôngnênlàlýdobiệnhộđểcứthảsựcẩntrọngtheogió.Chỉlà,dùchúngtarơivàohoàncảnhnhưthếnào,chúngtavẫnluôncósựhyvọng.
THẤTTÌNHGầnđâycháumớichiatayvớingườiyêuvàcháucảm
thấythựcsựsuysụp.
Nhiềungườicóthểtrảiquanhữngcảmgiácnhưthế.Nhưngbạnsẽchỉtựlàmmìnhbuồnhơnnếutrởthànhnạnnhânchonhữngnỗiámảnhtiêucựchayquámùquángvìtìnhyêuđếnnỗikhôngthểnhìnthấyđiềugìkhác.Trongbấtcứhoàncảnhnào,hãyluônluôncốgắnghếtmìnhđểsốngthậtdũngcảm,mạnhmẽ.Tuổitrẻlàthờiđiểmbạncầncanđảmbướctớitươnglai.Thếnênhãyđừngđểmìnhchệchhướng,tụtlạiphíasauhaytrốntrongbóngtối.
Tuổitrẻkhôngphảilàlúcđểbiquanhaythươnghạichobảnthân.Kiểutưduyđólàdànhchonhữngkẻthấtbại.Thayvàođó,đốidiệnvớisựchốibỏ,tôihyvọngbạnsẽnuôidưỡngđượcmộttinhthầnkiêncường,rằngbạnsẽcótựtinđểnghĩ:“Đólàsựthiệtthòicủahọnếuhọkhôngtrântrọnggiátrịcủamình!.”
JohnD.Rockefeller–nhàtưbảncôngnghiệpvànhàtừthiệnngườiMỹ–đãtíchlũyđượcmộtgiasảnkhổnglồ,từnglàmộtngườinhưthế.Thờitrẻ,khicònnghèokhó,ôngcầuhônvớicôgáilàmốitìnhđầucủaông,nhưngcôgáiấyđãtừchốiông.Mỉamaithay,mẹcủacôgáikhôngđồngýchocongáibàcướimộtngườimàtàisảnquáítỏi,mộtvídụhoànhảochothấytiềmnănglàmộtđiềuthậtkhóđánhgiá.Thayvìsuysụp,việcđódườngnhưđãtrởthànhđộnglựcthúcđẩychàngRockefellertrẻtuổi.
Đừngđểchomộttráitimtanvỡlàmbạnnảnlòng.Hãytựnhủrằngbạnkhôngquáyếuđuốihaymongmanhđếnnỗimộtviệcnhỏnhoinhưthếcóthểhạgụcbạn.Bạncóthểnghĩchẳngaicóthểsánhđượcvớingườimàbạnđãđểmất.Nhưnglàmsaongườiđócóthểsánhđượcvớimười,mộttrăm,mộtngànngườitiếptheomàbạnsẽgặp?Bạnkhôngthểtuyênbốchắcchắnrằngtronglòngbạnsẽkhôngcóaivượtxađượcngườiđónữa.Khilớnlên,cáchnhìnnhậncủabạnvềngườikháccũngsẽthayđổi.
Tôichắcrằngtrongsốcácbạnkhôngítngườiđãtừngphảichịuđựngsựtanvỡvàcảmthấykhôngthểtiếptục,lòngtựtrọngcủacácbạnmấthếtgiátrị.Nhưngkhôngbaogiờđượcnghĩmìnhvôgiátrị.
Khôngaicóthểthaythếđượcchobạn,ngườiquýgiáhơntấtcảkhobáutrongvũtrụgộplại.Dùchohoàncảnhhiệntạicủabạncóthếnào,bạncũnglàngườikhôngthểthaythế.Hãygiữlấysuynghĩđó,đấutranhđểvượtquamọitrởngạivàrũbỏmọikhổđau,thấtvọng.
Quantrọnglàbạnphảitrởnênmạnhmẽ.Nếumạnhmẽ,ngaycảnỗibuồncủabạncũngsẽtrởthànhnguồnnuôidưỡng,vànhữngđiềukhiếnbạnbuồnkhổsẽthanhlọccuộcđờibạn.Chínhxáclànhờnếmtrảinhữngđauthươngtolớnmàchúngtangàycàngcứngcápvàtrởthànhnhữngngườilớngiỏigiang.
Tôiđãtừngnghe:“Nếubạnbuồn,hãykhóc–khócchođếnkhinướcmắtbạngộtsạchhếtnỗiđau,”giốngnhưvượtquaconsôngkhổđau.Nhữngngườilàmđượcnhưvậycóđượcmộtchiềusâuvàmộtvầnghàoquangmànhữngngườikhôngquatrảinghiệmđókhôngbiếtđến.Vấnđềlàđừngchếtđuốidướidòngsôngấy.
Điềuquantrọnglàtiếptụctiếnlên.Nếubạndùngnỗibuồnnhưmộtnguồnlựcđểtrưởngthành,bạnsẽtrởthànhmộtngườisâusắcvàkhoángđạt–mộtbảnthểtuyệtvờihơncủabạn.Đólànhữnggìthuhoạchđượcnhờnhữngvếtthươngvàsựkhổđau.
Hãyngẩngcaođầu.Vìbạnđãsốngvớitấtcảsựkiêncường,bạnlàngườichiếnthắng.
4HỌCTẬP
MỤCĐÍCHCỦAHỌCTẬPHọctậpchămchỉởtrườngđểlàmgì?Cógìsaitráinếu
hưởngthụcuộcsốngkhicòntrẻchứ?
Nhữngcâuhỏiđónhắctôinhớlạimộtcâuchuyệnhàihước.MộtdoanhnhânngườiNhậtđếnmộthònđảoởNamTháiBìnhDươngvàthấynhữngđứatrẻđịaphươngđangchơiđùatrênbiển.Anhnóivớichúng:“Cáccháuđừngphíphạmthờigiancủamìnhnhưvậy.Hãyđếntrườngngaylậptứcvàbắtđầuhọctậpđi!”
Chúngtrảlời:“Tạisaochúngcháuphảiđếntrường?”
“Nếucáccháuđếntrườngvàhọctậpthậtchămchỉ,”ngườiđànôngnói:“cáccháusẽđượcđiểmcao.”
“Tạisaochúngcháulạicầnđiểmcao?”nhữngđứatrẻhỏi.
“À,nếucáccháucónhiềuđiểmtốt,cáccháucóthểvàomộttrườngđạihọctốt.”
“Vậynếuchúngcháuvàomộttrườngđạihọctốtthìđiềugìsẽxảyraạ?”
“Nếucáccháutốtnghiệpmộttrườngđạihọcdanhtiếng,cáccháucóthểlàmviệctạimộtcôngtylớnhoặclàmnhânviêntạimộtcơquannhànướcquantrọng.Cáccháucòncóthểkiếmđượcnhiềutiềnvàsẽcómộtcuộchônnhânhạnhphúc.”
“Điềugìsẽxảyratiếptheoạ?”
“Cáccháucóthểsốngtrongmộtngôinhàđẹpvàhưởngthụcuộcsống.”
“Vàđiềugìsẽxảyratiếptheoạ?”
“Cáccháucóthểlàmviệcthậtchămchỉ,chonhữngđứaconcủamìnhđihọcởmộttrườnghọctốtvàsauđónghỉhưu.”
“Và?”nhữngđứatrẻthắcmắc
“Cáccháucóthểđếnmộtnơiđẹpđẽ,ấmápvànghỉngơicảngày”.
“Nếuđólàmụcđích,”nhữngđứatrẻtrảlời:“thìchúngcháuchẳngcầnphảichờđợi.Chúngcháuđãđạtđượcnórồiđâyạ!”
Vậytạisaochúngtasửdụngrấtnhiềuthờigianvànănglượngcủamìnhvàoviệchọctập?Chúngtasốngtrêncuộcđờinàyvìmụcđíchgì?Tiềnbạccóýnghĩagì?
Nếulýdosốngduynhấtcủachúngtalàkhiếnchocuộcsốngdễthởhơn,chúngtakhôngcầnthiếtphảinỗlựchếtmìnhđểvàomộttrườnghọctốthoặctìmmộtcôngviệctốt.Cáctrườnghọctốtvàcáccôngviệctốtkhôngtựnhiênlàmchúngtahạnhphúcvàthoảimái.Ngaycảkhibạntheođuổinhữngđiềunày,cũngchẳngcógìđảmbảolàbạnsẽhạnhphúckhiđạtđượcchúng.
Chỉbằngcáchđốidiệnvớinhữngthửtháchcủacuộcđời,bạnmớicóthểpháthuyhếttiềmnăngcủamìnhvàtrảinghiệmhạnhphúcthựcsự.Mụcđíchcủacuộcsốnglàđểhoànthànhmộtnhiệmvụcủachúngta–chỉcủachúngtavàlàmhếtsứcmìnhđểgiúpđỡnhữngngườigặpkhókhăn.Đểlàmđượcnhưvậy,bạncầncósứcmạnhvànghịlực.Điềunàygiảithíchtạisaotôiluônnhấnmạnhđếnviệcchúngtasẽthuđượcgìbằngcáchlàmviệcchămchỉvàthửtháchbảnthânngaybâygiờ.
Khicònlàmộtthanhniên,tôicómộtcậubạnvượttrộitrongmọilĩnhvựcvàđượcmọingườingưỡngmộ.Bởivậy,bạncóthểtưởngtượngsựngạcnhiêncủatôikhi25nămsau,tôinhậnđượcmộtbứcthưtừmộtngườibạnkháckểvớitôirằngcậubạnkiakếtcụclạitrảiqua“mộtcuộcđờibấthạnhmàchỉcóthểđượcmôtảbằnghìnhảnhcủađịangục,đầyrẫynhữngthấtbạivềtàichínhvàrắcrốitronggiađình”.
Bạncóthểđặtracâuhỏilàtạisaoviệcnàylạixảyravớimộtngườicónhữngthànhcôngkhicòntrẻ.Tôitinrằngđiềunàylàdoquenđượcnuôngchiềuvàđượcđặcbiệtchúýtrongnhữngnămthángđầuđời,cậubạntôiđãkhônghọccáchlàmviệcchămchỉhayhọccáchđấutranhđểgiànhlấymộtđiềugìđó.Anhấyđãkhôngbiếtmộtcuộcsốngcóchiềusâuvàgiátrịthựcsựlànhưthếnào.Vớisuynghĩlàmọithứmìnhmongmuốnsẽđạtđượcmộtcáchdễdàng,anhấykhôngbaogiờthửtháchbảnthân,ngaycảviệcthoátrakhỏiconđườngcủamìnhđểtránhnhữngcốgắngquámức.
ĐÒIHỎIVỀTHỜIGIANNàotrườnghọc,bàitậpvềnhà,nàocáccôngviệcgia
đìnhvàcácnhucầukhác,cháuchẳngcóthìgiờrảnhrỗi.Điềunàykhiếncháucảmthấythậttùtúng.
Mặcdùkhôngthểphủnhậnáplựccủathờigianbiểulênmỗingười,nhưngtôitinrằng,mọithứbạnnóiđếnchỉđơnthuầnlànhữngđòihỏikhóchịuvềthờigianlàmộtcáchnhìnnhậnkhôngđúng.Tôinghĩđơngiảnlàbạnđangđượchưởngsựtựdotuyệtvời,đólàbạncócơhộiđểđếntrườngvàhọctập.
Bạncoiđếntrườnglàmộtquyềnlợihaybịépbuộc?Làmộthoạtđộngtựdohaymộtđiềucảntrởbạnlàmnhữnggìbạnmuốn?Tấtcảnhữngđiềunàyphụthuộcvàoquanđiểmcánhâncủabạn,sựhiểubiếtcủabạn.Nếulàngườithụđộng,bạnsẽluôncảmthấybịgòbóvàkhônghạnhphúcngaycảtrongmộtmôitrườngtựdonhất.Nhưngnếubạntiếpcậnmộtcáchchủđộngvàtháchthứchoàncảnhcủamình,bạnsẽcảmthấytựdobấtkểhoàncảnhcủabạnthựcsựgòbóđếnđâu.
Bạncàngmạnhmẽ,bạnsẽcàngtựdohơn.Mộtngườikhôngcókhảnăngchịuđựngtốtcóthểgặpphảinhữngkhókhănrấtlớnngaycảkhileolênmộtquảđồinhỏ.Đólàmộtngườiốmyếukhôngthểxoayxởđượcchútnào.Nhưngmộtngườimạnhmẽ,tựtincóthểdễdàngleolênthậmchílàmộtquảnúi,vuivẻvàthíchthú.Đểleolêncácngọnnúimụctiêucủađờimình,điềuquantrọnglàphảinângcaosựmạnhmẽcủabảnthân.Tựmìnhtạorasựmạnhmẽđểbạntrởnênnăngđộngởtrườngvàtrongcáchoạtđộngngoạikhóa.Nếubạn
mạnhmẽvàcónănglực,bạnsẽcótựdo.
Điềunàytươngtựnhưđốivớicácmônthểthaohayâmnhạc.Đểchơimộtcáchchuyênnghiệpvàdễdàngmộtmônthểthaohoặcnhạccụmàbạnlựachọn,bạnphảiđạtđượcmộtmứcđộthànhthạonhấtđịnh,bạnphảixácđịnhtừbỏmộtsốthứđểcóthểluyệntậpđếnmộtmứcđộcầnthiết.
Nhữngbạntrẻbịbệnhhiểmnghèohayphảisốngởcácquốcgiacóchiếntranhthườngkhôngđượcđihọcdùcácbạnấyrấtmuốn.Rấtnhiềubạntrẻsốngtrongnhữnghoàncảnhmaymắnhơn,cócơhộiđượcđếntrường,khôngbaogiờnhậnthứcđúngsựtựdomàhọthựcsựđangcó.Cócơhộiđượcđếntrường-nơibạncóthểrènluyệncuộcđờicủamìnhđểbạncóthểlàmnhữngđiềumìnhmongmuốntrongtươnglai-làmộtbiểuhiệncủasựtựdolớnnhất.Sẽlàmộtsailầmnếubạnkhôngnhậnrađượcđiềunày.
Tôixinkểlạicâuchuyệnmàgầnđâytôiđượcnghevềmộtthanhniêncónhiềukhốiuởtuỷ,mộtdạngcủacănbệnhungthưxươnglàmmấtkhảnănghoạtđộngvàgâyđauđớn.Tronghainămcuốiđời,vớitoànbộcơthểbịbóbộtdonhiềuchỗxươngbịgãy,anhđếnthămcáctrườngtrunghọcởđịaphươngtrênchiếcxelăncủamìnhđểnóichuyệnvềcáctáchạikhủngkhiếpdoviệclạmdụngthuốc.Anhnóivớinhữnghọcsinh:“Bạncómuốnpháhủycơthểcủamìnhbằngnicôtinhoặcrượuhayhêrôin?Bạnmuốnđâmvàomộtchiếcôtô?Bạnchánnảnvàmuốnnhảycầutựtử?Khiđóhãymangcơthểbạnđếnchotôi!Hãymangnóchotôi!Tôimuốnchúng!Tôisẽlấynó!Tôimuốnsống!”
TrongthờigianchiếntranhởNamTưcũ,nhữngđứatrẻđãnóivềướcmơcủamình.Mộtemnói:“Cháucónhiềuướcmơ,nhưngchiếntranhđãlấyđicủacháutấtcả”.Vàmộtemkhácnói:“Ướcmơcủachúngcháulàđượcsốngmộtcuộcsốngbìnhthườngnhưbaotrẻemkhác,đểcóthểđượcđếntrường.”
Trongnhữngnămgầnđây,quốcgiachâuPhiRwandatrảiquamộtcuộcnộichiếntànkhốcvàácliệt.Trongmộtgiađìnhnọ,nhữngđứatrẻđãmấtcảbốlẫnmẹ,chỉcònlạicácemvàbà.Mộttrongnhữngđứalớnđãphảibỏhọcđểlochonhữngđứacònlại.Nỗibuồnvìkhôngđượcđếntrườngkhiếncậuthườngkhóchàngđêm.Cácanhchịemcủacậuvẫnđượcđếntrườngsẽchiasẻnhữngbàihọccủa
chúngvớicậukhicôngviệccủacậukếtthúc.
Nhưngnếuđólàtoànbộcâuchuyện,chúngtasẽđưaramộtkếtluậnrằngmọithứhoàntoànphụthuộcvàomôitrườngsốngcủachúngta.Khônghoàntoànlànhưvậy.Cuộcsốngvàcácđiềukiệnsốngcủaconngườikhônghềđơngiản.ĐạoPhậtdạychúngtarằngtựdothựcsựxuấtpháttừcácđiềukiệnsốngbêntrongcủamỗiconngười.Mộtngườisẽsốngthoảimáingaycảkhibịgiamtrongmộtnhàtùnghiêmngặtnhấttrêntráiđất.
TôichắcrằngbạnbiếtcâuchuyệnvềHelenKeller.Khi18thángtuổi,côkhôngthểnhìnvànghe.Việcmấtkhảnăngnghecòngâykhókhănchocôkhinói.NhưngnhờhọctậpcùngvớicôgiáocủamìnhlàAnneSullivan,côđãhọcđọc,viếtvànói,vàcôđãtốtnghiệpĐạihọcRadcliffeởBoston.
RõrànglàkhôngmộtaigặpphảinhữngkhókhănnhưHelenKeller–khôngthểnói,nghevànhìn.Thếgiớicủacôhoàntoànlàbóngtốivàsựimlặng.Nhưngcôđãđẩylùibóngtốirakhỏitráitimmình.Khi9tuổi,côđãnóiđượccâuđầutiên:“Thờitiếtthậtấmáp.”Trongsuốtphầncuộcđờicònlạicủamình,côkhôngbaogiờquênsựngạcnhiênvàthíchthúmàcôđãtrảiquaởthờiđiểmđó.Côđãthànhcôngtrongviệcgiảithoátmìnhrakhỏinhàtùmàsựimlặngđãgiamcầmcô.
Tuynhiên,cónhữnglúccôcũngcảmthấytuyệtvọngvàchánnảnbởinhữnggiờđồnghồdàiđằngđẵngcôphảivấtvảhọctập,cầncùhọccáchphátâmtừđủloạisáchgiáokhoacầmtrêntay,trongkhiđónhữnghọcsinhkhácđangcahát,nhảymúavàcườiđùavớinhau.Trongcuốntựtruyệncủamình,côviết:
Tôitừbỏnhiềulần,tôisuysụp,tôilạiđứngdậy,tôiquaytrởlạinơimìnhgặpkhókhăn.Tôirũbỏtâmtrạngmấtbìnhtĩnh,làmlạivàcốgắnglàmtốthơn.Tôibướcnhữngbướcthậtchậm,tôitiếnbộtừngchútmột,tôicảmthấyphấnkhích,tôiháohứchơnvàleolêncaohơnvàbắtđầunhìnthấychânlý.Mỗisựnỗlựclàmộtthắnglợi.
BỎHỌCCháubiếtmộtngườibạnbỏhọcvàcháubănkhoănđiều
gìsẽđếnvớibạnấy?
Quantâmđếnhạnhphúccủangườikháclàbiểuhiệncủamộtconngườitântiến.Cónhiềucáchthểhiệnsựquantâmcủabạn.Tùyvàotừnghoàncảnh,bạncóthểchongườibạnđóbiếtrằngbạnlolắngchocậuấyhoặcmongđượcthấycậuấytrởlạitrườnghọc.Bạncóthểđếnthăm,viếtthưhoặcgọiđiệnchocậubạnđó.Tìnhhìnhcóthểkhôngthayđổingaylậptức.Nhưngcáctừngữđơngiảnnhư:“Tớmongcậusẽquaytrởlạitrường,mọithứsẽkhôngcònnhưxưanếukhôngcócậu”cóthểkhiếnviệccậuấyquaytrởlạikhithấysẵnsàngtrởnêndễdànghơn.Nóicáchkhácbạnhãygiúpchoconđườngcủabạnấythuậnlợihơnvàlàmchobạnấycảmthấyđượcchàođón.
Mộtthiếunữnóivớitôirằngcôghétnămđầutiênởtrườngtrunghọcbởicôkhôngthểkếtbạnđượcvớiai.Côquyếtđịnhbỏhọclúcbắtđầuhọckỳhaivìcảmthấychánnản,nhưngsauđómộtngườibạntronglớpgọiđếnđểđộngviênvàmờicôđếnđểcùngăntrưaởtrường.Đượctiếpxúcvàkhíchlệbởilòngtốtcủangườibạncùnglớp-vàkhôngmuốnlàmcôbạnthấtvọng-từđócôđếntrườnghàngngày.Bâygiờ,cônói,họlànhữngngườibạnthâncóthểchiasẻchonhautấtcảmọichuyện.
Cónhiềunguyênnhân,baogồmcảbệnhtật,khiếnmọingườikhôngthểđếntrường.Mộtsốngườikhôngmuốntheođuổiconđườnghọchànhhoặchoàncảnhkhôngchophéphọlàmđiềunày.Tôicóbiếtmộtsinhviênthấychántrườngtrunghọcvàđãtìmmộtcôngviệcmàanhyêuthích.Anhđãtrởthànhmộtcôngnhânxuấtsắc.
Giốngnhưanhchàngnày,nhiềungườisốngrấtmãnnguyệnvớinhữnglựachọncủamình.Vàđiềuđólàtốt.Tuynhiên,cánhântôihyvọngbạnsẽhọchếttrunghọcvànếucóthểlàcảđạihọc.Bạncóthểthamgiamộtkhóahọctươngứnghoặchọcởcáctrườngdạynghề.
Nhưngmộtvàibạntrẻ,vìmộtsốlýdokhácnhau,rờibỏtrườnghọcvàtìmkiếmnhữngtháchthứcởmộtnơikhác.Điềuquantrọngđốivớihọlàluôngiữđượcsựcầutiến.Chúngtanênlàchínhcon
ngườimình,chúngtakhôngnênsosánhmìnhvớinhữngngườikhác.Luônluônphấnđấu,ngaycảkhichỉlàmộthayhaibướctrênconđườngthựcsựdànhchomình.Nhữngngườisốnghếtmình,khôngbịảnhhưởngbởitràolưuxungquanh,lànhữngngườichiếnthắngtrongcuộcđời.Khôngbaogiờtừbỏ.Khôngbaogiờmấthyvọng.
TẦMQUANTRỌNGCỦAĐIỂMSỐMặcdùcháuđãrấtcốgắngnhưngđiểmtổngkếthọctập
củacháulạithấp.Điềuđócónghĩacháulàđồbỏđikhôngạ?
Tấtnhiên,mặcdùhọchànhlàquantrọngnhưngkhảnăngcủaconngườikhônghạnchếởchỗnóchỉđơnthuầnđượcđánhgiáquađiểmsố.Điểmsốchỉlàmộtphươngphápđểquađópháthiệnraphẩmchấtđặcbiệtcủachúngta.Bởivậytôihyvọngrằngbạnsẽkhôngđánhgiábảnthânchỉdựatrênđiểmsốhayngôitrườngmàbạnhọc.
ChỉsốEQ(Emotionalquotient-chỉsốxúccảm)quantrọnghơnsovớichỉsốIQ(intelligencequotient-chỉsốthôngminh).Điềunàychothấytầmquantrọngcủaviệcđánhgiáphẩmchấtconngườitheonhiềukhíacạnhnhưlòngthươnghaytinhthầnđấutranhkhôngngừngnghỉ,đâylànhữngđiềumàchỉsốIQkhôngthểđánhgiáđược.Vìlýdonày,thậtngốcnghếchkhichorằngđiểmsốcủabạnkhibạn16hoặc18tuổihaybấtkỳlúcnào,sẽđánhgiáphầncònlạicuộcđờicủabạn.Tiềmnăngcủaconngườicònlớnhơnnhữngđiềunày.
Dĩnhiên,việchọchànhcủabạnlàquantrọng.Nhưngđiểmsốhiệntạicủabạnkhôngquyếtđịnhviệcbạncótươnglaisánglạnhaykhông.Nếubạnnghĩđượcnhưvậy,bạnsẽtựmìnhpháttriểnnhữngkhảnăngcủabảnthân.Nếubạntừbỏnỗlựctìmkiếmviênngọctrongcuộcđờicủamình,sựpháttriểncủacánhânbạnsẽbịđìnhtrệ.Bằngbấtcứgiánào,bạncũngnêntránhđểxảyraviệcnày.
Mộtsốngườiđỗvàocáctrườngđạihọcnhưngkhônghọctậpchămchỉ.Vìthế,mộttrongsốhọtrởnênhốngháchvàkiêucăng.Thếgiớicầnnhữngnhàlãnhđạo–khôngphảinhữngngườikiệtxuất.Có
nhữngngườikhôngnỗlựcphấnđấuđểpháttriểnbảnthânsaukhivàomộtcôngtylớnhaykhitrởthànhquanchứcnhànước,bácsỹhayluậtsư.Mộtsốngườitốtnghiệpcáctrườngđạihọchàngđầuthậmchícòntrởthànhtộiphạm.Nhiềungười,đạtđượcmụcđíchcôngviệccánhâncủamình,quênđimìnhcònnhữngcôngviệckhácnữaphảilàm.
Thựcra,tốtnghiệpvàkiếmđượcmộtcôngviệcchỉlàsựbắtđầu,khôngphảilàmụcđíchcuốicùng.Nhưngnhiềungườichỉnghĩđếnđiềumìnhmongmuốn,màkhôngnghĩrằngmìnhphảicốnghiếnchoxãhội.Sựcaoquývớitưcáchmộtconngườikhôngđượcquyđịnhbởitrìnhđộvănhóahayđịavịxãhội.
Tươnglaicủabạnphụthuộcvàonhữngnỗlựcmàbạnthựchiệnvàliệubạncóđangđiđúngconđườnghaykhông.Điềuquantrọngkhôngphảilàsovớinhữngngườikhácthìbạnthếnào,màlàbạnnhưthếnàosovớibảnthânmìnhcủangàyhômqua.
Câuhỏilàlàmthếnàochúngtacóthểsốnghạnhphúc,theocáchđúngđắncủariêngmình,nơichúngtacóthểluônhướngđếnvàtiếnbộ?Giảsửbạnbịlạctrongmộtkhurừng.Bạnmuốntìmđườngđểthoátrangoàivàđirabiểnnhưngbạnkhôngbiếtđườngnàođểđi.Bạnsẽlàmgì?Câutrảlờilàtiếptụctiếnlênphíatrước.Cuốicùng,bạnsẽgặpmộtdòngsôngvàkhibạnxuôitheodòngchảycủaconsôngđó,bạnsẽrađượcbiểncả.
Bạncòntrẻnghĩalàbạnphảiđốimặtvớinhiềuvấnđề.Điềuđócónghĩalàgiảiquyếtđượcchúng,bấtchấpmọikhókhăn,đẩylùinhữngđámmâyđentốicủasựtuyệtvọngvàtiếnvềphíamặttrời,vềphíahyvọng.Sứcmạnhvàsựkiêncườngnàychínhlàtiêuchuẩnvàngcủatuổitrẻ.
CácPhậttửluôntâmniệmrằngđiềuquantrọnglàphảihướngvềphíatrước.Khivậtlộnvớinhữngkhókhăn,điềuquantrọnglàbạntiếnbộ-ngaycảkhinóchỉlàmộtvàicentimet.Nếubạnlàmnhưvậy,thìkhibạnnhìnlại,bạnsẽthấymìnhthựcsựtạoraconđườngcủariêngmìnhđểbăngquakhurừngmộtcáchnhanhchóng.
THIĐỖVÀOMỘTTRƯỜNGĐẠI
HỌCTỐTNgaycảkhibạnhọctậpthậtsựchămchỉ,thậtkhóđểcó
thểđỗvàomộttrườngđạihọctốt.
Khôngđượchọctạitrườngđạihọcmàbạnyêuthíchtấtnhiênlàthấtvọng.Nhưng,vềlâudài,tốtnghiệpmộttrườnghọctốtkhôngcónhiềuýnghĩalắm.Nềntảngkiếnthứckhôngphảilàtấtcả,nhữngngườikhởinghiệptrongnhữnghoàncảnhkhókhănvàphấnđấutrởthànhnhữngngườiđầynghịlực,họcóthểmanglạihyvọngvànguồncảmhứngchonhiềungườikhác.Điềucơbảnlàbạntiếptụcnghiêncứuvàhọctập.
Khibạnđượcnhậnvàomộttrườnghọc–ngaycảkhinókhôngphảilàlựachọnđầutiêncủamìnhvàkhôngquantâmđếnviệcxãhộiđánhgiánónhưthếnào–điềuquantrọnglàbạnxácđịnhrằngngôitrườngbạnsẽhọclàmộtnơihoànhảođểhọctậptấtcảnhữnggìbạnmuốnhọc.Tháiđộnàysẽcótácdụngtíchcựchơnnhiềutrongdàihạn.Vàđừngđểsựtựtincủabạnbịthuichộtvìýkiếncủanhữngngườikhác.
Nhưđãnóiởtrên,nếubạnmuốnđượchọctạimộttrườngđạihọc,thìhãyhọctậpthậtchămchỉ,chămchỉgấpnhiềulầnsovớinhữngngườikhác.Vuichơivàmơướckhôngmanglạichobạnnhữnggìbạnmuốn.Nhữngsuynghĩnhư:“Tụtậpvớiđámbạnquantrọnghơn”hay“Mìnhsẽkhôngquantâmđếncácbàitậplàmthêm”sẽkhôngđưabạnđếnđâucả.Nhữngthànhcôngsẽkhôngđạtđượcnếukhôngthựcsựcốgắng.Khôngcóconđườngnàolàdễdàng.Hãyhọctậpchămchỉ.Nỗlựcđósẽtrởnêntuyệtvời,caoquý,khiếnkýứctuổitrẻcủabạnđượctrọnvẹn.Nósẽlàtấmhuychươngdanhdựđángtựhào.
Quyềncủabạnlàấpủmộtgiấcmơvềđiềumàbạnmuốnlàm–điềudànhchochínhbạn–vàsauđónghĩavụcủabạnlàliêntụcthửtháchbảnthânđểđạtđượcnó.
Mụcđíchcủahọctậpkhôngphảilàngôitrườngbạnhọcmàlàphảithậtgiỏimộtthứnàođóđểđónggópchosựtựlàmgiàubảnthâncủabạn.CómộtcâunóitrongĐạoPhật:“Khônghọctậplàtựhạthấpgiátrịcủabảnthân”.Điềutạonênconngườichúngtachínhlà
khảnănghọctập.
Chúngtahiệnđangsốngtrongkỷnguyênthôngtin.Nếubạnkhôngliêntụchọctậptrongsuốtcuộcđờimình,bạnsẽsớmtrởnênlạchậu.Hìnhthànhnguyêntắchọctậpsuốtđờilàđiềukiệncầnthiếtđốivớicácnhàlãnhđạotươnglai.Bộmặtxãhộiđìnhtrệngàynaythựcchấtlàsựđìnhtrệcủacácnhàlãnhđạonó.Vànguyênnhânthườngđượcgiảithíchchođiềunàylàhọđãngừnghọctập.Họthiếutinhthầnvàtưtưởngthoángđểlắngngheýkiếncủathếhệtrẻ,đểkếthợpcũngnhưthựchiệnnhữngýtưởngcógiátrị.
Giáodụclàsựnỗlựcsuốtđời,tốtnghiệpmộttrườngđạihọclàchưađủ.Cóaiđónóirằngchúngtachỉhọckhoảng10%nhữngthứchúngtacầntrongcuộcsốngtừtrườngđạihọc,dùtrườngđócónổitiếngđếnđâu.Cácbạnđềuđốimặtvớithửtháchphảichiếnthắngtrongmộtxãhộiđòihỏithựclựchơnbaogiờhết.
Đôikhi,nóđơngiảnnhưcâuchuyệnvềthỏvàrùa.Mộtsốngườilàthỏvànhữngngườikháclàrùa.Nhữngngườichiếnthắngcuốicùnglànhữngngườivữngvàngvàkhôngngừngtiếnvềphíatrướctrênconđườngcủamìnhtớitậnkhihọđạtđếnvạchđích.Hoànthànhcuộcđua,bảnthânnócũngđãlàmộtniềmvinhquang.
SỢTHẤTBẠICháuhaylolắngsợngườikhácxoimóivềthànhtích
họctậpcủacháuởtrường.
Kẻthùlớnnhấtcủahọctập–bấtkểchúngtađanghọckỹthuật,toánhọc,nghệthuật,ngoạingữhaybấtcứmônhọcnàokhác–làsựsợhãi.Khichúngtasợbịnhữngngườikháccườichê,khinhthườngbởinhữnghạnchếcủamình,sựtiếnbộsẽtrởnênrấtkhókhăn.Chúngtaphảidũngcảm.Vậyđiềugìkhiếnngườikháccườichê?Bấtcứaicườicợtnhữngcốgắngcủangườikhácđềunêncảmthấyxấuhổ.
Khôngcầnthiếtphảisosánhbảnthânvớinhữngngườikhác.Điềuquantrọnglàsựtiếnbộcủabảnthânchúngta,ngaycảkhichỉlàmỗilúcmộtchútxíu.Chúngtaphảiluônbiếtphấnđấuđểpháthiện
ravàđánhbóngviênngọctrongchínhmình.Cóvôsốvídụvềnhữngngườikhôngxuấtsắcởtrườngtrunghọcnhưnglạiphátlộmộtkhảnăngtiềmtàngvôcùngdồidàokhihọrangoàixãhộivàtíchlũykinhnghiệmcuộcsống.
ĐILÀMSOVỚIHỌCĐẠIHỌCCháuchorằngmìnhnênlàmviệcvàkiếmtiềnsaukhi
tốtnghiệptrunghọchơnlàđihọctạimộttrườngđạihọc.
Nênhaykhôngnênlàmviệcsaukhitốtnghiệptrunghọclàmộtquyếtđịnhmàbạnphảilựachọnsaukhithảoluậncẩnthậnvớigiađìnhcủamình.Tôibiếtnhiềungườichỉtốtnghiệptrunghọcvàhiệnđangđónggóplớnchoxãhội.
Tuynhiênđốivớicáchọcsinhtrunghọchiệnnay,tôihyvọngcácbạnsẽtiếptụcviệchọctậpcủamình.Tôirấtkhuyếnkhíchbạnhọclênđạihọc.Tuổitrẻlàthờigianlýtưởngchohọctập.Chắcchắn,kiếnthứclàtàisảnvôgiácủacuộcsống.
Khitôicònlàmộtsinhviên,NhậtBảnđangchìmtrongchiếntranh.Mặcdùtôimuốnđihọc,nhưngđólàviệccựckỳkhókhăn.Trongsuốtthờigianchiếntranh,họctiếngAnhbịcấmvìnóđượccoilà“ngônngữcủakẻthù”.Sauchiếntranh,việcđihọccũngvẫnrấtkhókhănvìchúngtôiphảidànhphầnlớnthờigianđểkiếmsống.Tuynhiên,tôivẫnmuốnđihọc,bởivậytôithamgialớphọcbuổitối.Tôingấunghiếnbấtcứcuốnsáchnàovớđược.Nhữngđiềutôiđượchọcvềsauđồnghànhcùngtôi,vàtôisửdụngkiếnthứcđómọilúc.
KHÔNGCÓTIỀNHỌCĐẠIHỌCGiađìnhcháuquánghèođểchucấpchocháuhọcđại
học.
Nếunhữnghọcsinhcógiađìnhkhókhănvềtàichínhvẫnmuốnhọcđạihọc,họcóthểxinhọcbổngđểbắtđầuquátrìnhhọctập,đếncáclớphọcbuổitốihoặcthamgiacáckhóahọctươngđương-hoặchọcóthểtựxoaysởkhiđanghọctạitrường,làmcáccôngviệcbán
thờigian.Cũngcócácchươngtrìnhđặcbiệtchosinhviênvaytiền.Rốtcuộc,điềuđóphụthuộcvàonỗlựcbảnthâncủachínhbạn.
Làmviệcchămchỉvàcốhếtsứccóthểlàmộtthửthách.Thửtháchcànglớn,sựhồhởivàcảmgiáchoànthànhkhichúngtathànhcôngcànglớn.Bằngcáchnỗlựchếtmình,chúngtacóthểtrởthànhnhữngngườichiếnthắng,chúngtacóthểtrởthànhconngườicónghịlựcmạnhmẽ.Khinhữngthâncâyphảichịunhữngcơngiómạnh,rễcủachúngsẽbámsâuhơn.Mọithứhoạtđộngtheonguyênlýnhưvậy.Khôngcóthửthách,chúngtalớnlênmộtcáchlườibiếngvàhưhỏng,cuộcsốngcủachúngtatrởnêntrốngrỗngvàkhôcằn.Vàsựtrốngrỗngđócũngcónghĩalàkhônghạnhphúc.
Tôihyvọngrằngcácbạnsẽkhôngrơivàocáibẫycủaviệcquángượngmàkhôngdámđivaytiềnđónghọchaysợcôngviệcphảilàmđểtrảkhoảnnợđó.Nhữngngườikhôngcómongmuốnhọctậplànhữngngườinghèokhổ.Nhữngngườiđầynhiệthuyếthọchànhlànhữngngườigiàucó.
TRƯỜNGDẠYNGHỀBốmẹcháumuốncháuđihọctạimộttrườngđạihọc,
nhưngcháuthựcsựmuốnđihọcởmộttrườngdạynghề.
Bạnrấtmaymắnkhicóbốmẹnhưvậy!
Cáctrườngdạynghềvàcáctrườngđạihọcđềucóđiểmmạnhriêngcủanó.Trongxãhộingàynay,cácchuyêngiacóthểcónhữnglợithếkhitìmviệc.Nhưngtôicũngnghĩrằngthậttuyệtvờiđốivớicácbạntrẻsaukhihọcxongtạimộttrườngđạihọcvàtiếptụctheođuổimộtlĩnhvựcchuyênmônsâuhơn.
Họcđạihọclàmộtcáchtốtđểtraudồitrítuệvàpháttriểnconngười.Họctậpởmứccaohơncũnglàcôngcụquantrọngđểxâydựngtínhcách.
Chínhviệcsốngởkýtúcxácũnglàmộtbàihọctrongcuộcsống–bàihọcmàbạnhọcđượccáchthắtchặttìnhbạnvàxâydựngcácmốiquanhệbềnvững.
Nhữngngườiđượcgiáodụcvàtraudồiởtrìnhđộcaokhắpnơitrênthếgiớichiasẻmộtmẫusốchungvềkiếnthứcrộngvàsựuyênbác.Giáodụcmanglạicơhộinângcaobảnthânlênmứcpháttriểnconngườicaohơn.
Điềunàygiốngnhưlàtrèolênmộtngọnnúi.Càngtrèolêncao,tầmnhìncủabạncàngđượcmởrộngvàthếgiớicàngtrảirộngratrướcmắtbạn.Bạnbắtđầunhìnthấynhữngthứmàbạnkhôngthểnhìnthấytrướcđây.
Ởbấtkỳmứcđộnào,câuhỏibạnhọcởđâu–tạimộttrườngdạynghề,trườngcaođẳnghayđạihọc–làđiềumàchỉbạnmớicóthểquyếtđịnhđượcdựavàonhiềuyếutố,baogồmhoàncảnhgiađình,khảnănghọctậpvàmongmuốncủabảnthân.Tấtnhiên,khiquyếtđịnhnênlàmgì,điềuquantrọngbạncầnthamkhảoýkiếncủanhữngngườikhác–bốmẹ,thầycô,bạnbècủamình.Nhưngkhibạnđãquyếtđịnhvàthựchiện,thìkhôngnênquayđầunhìnlại.Bạnkhôngnênsốngcuộcđờicủamìnhvớisựdodựvàchầnchừhốitiếc.
Thànhcônghaythấtbạitrongcuộcsốngđượcquyếtđịnhởchươngcuối,khôngphảiởtrangđangmở.
TẦMQUANTRỌNGCỦAVIỆCĐỌCSÁCH
Cháuchưabaogiờhứngthúvớiviệcđọcsách.
Nhiềungườichorằngđọcsáchlàmộtviệcvặtvãnh.Vôtuyếncóthểkéoconngườitarakhỏinhữngcuốnsách.Haycóthểlàmáyvitínhvàcáctròchơihìnhảnhhấpdẫnhơn.Dùthếnàođinữa,mộtsốbạntrẻthíchđọcsáchvàmộtsốthìkhông.Nhưngcómộtđiềurõrànglà:Nhữngngườihứngthúvớiviệcđọcsáchcócuộcsốngphongphúvàtầmnhìnbaoquáthơn.
Sáchgiớithiệuvớibạnvềnhữngbônghoathơmngátcủacuộcđời,vềnhữngdòngsông,conđườngvànhữngcuộcphiêulưumạohiểm.Bạncóthểtìmthấynhữngngôisaovàánhsáng,cảmthấyvuitươihaytràolêntứcgiậntrướcnhữngbấtcông.Bạnđượcthảtrôilênhđênhtrongmộtbiểnlớncảmxúctrênmộtconthuyềnlýtrí,
đượcđưađẩynhờnhữngcơngióthơcavôtận.Nhữnggiấcmơvànhữngvởkịchmởra.Toànbộthếgiớitrởnênsốngđộng.
Đọclàmộtđặcânmàchỉconngườimớicó.Khôngmộtsinhvậtsốngnàokháctrênhànhtinhnàybiếtđọc.Đọcmộtquyểnsáchhaycũnggiốngnhưgặpmộtgiáoviêntốt.Thôngquaviệcđọc,chúngtabiếtđếnhàngtrămvàhàngnghìncuộcđờivàgiaocảmvớinhữngnhàhiềntriếtvànhàtriếthọcsốngcáchđâyđến2000năm.
Đọcsáchlàmộtcuộcduhành.BạncóthểđivềphươngĐônghoặcTây,BắchoặcNamvàkhámphánhữngconngườivàđịadanhmới.
Đọcsáchvượtlênthờigian.BạncóthểlầntheocuộcviễnchinhcủaAlexanderĐạiĐếhoặclàmbạnvớiSocrates,VictorHugovàđốithoạicùnghọ.
Gầnnhưkhôngcóngoạilệ,nhữngvĩnhântronglịchsửđềucómộtcuốnsáchhọyêuthíchkhihọcòntrẻ-mộtcuốnsáchnhưlàmộtchỉdẫn,mộtnguồnđộngviên,mộtngườibạnthânthiếtvàngườithầythôngthái.
Đểtăngniềmvuithíchthựcsựvớibấtcứthứgìthìđềucầnphảiluyệntập,họctậpvànỗlực.Bạnkhôngthểtrởthànhmộtvậnđộngviêntrượttuyếthaymộtvậnđộngviêntrượtvángiỏimàkhôngluyệntậpmônđó.Cũnggiốngnhưvớiviệcchơipianohaysửdụngmáytính.Tươngtự,cầnphảicósựkiêntrìvànhẫnnạiđốivớiviệcđọcsách.
Đọcsáchđưabạnđếnnhữngkhobáutinhthầncủaconngười–từtấtcảcácthờikỳvàtừtấtcảmọinơitrênthếgiới.Khicóđượckhobáuđóbạnsẽtrởnênvôcùngmạnhmẽcó.Nógiốngnhưbạnlàmchủrấtnhiềungânhàngmàtừđóbạncóthểrúttiềnkhônghạnchế.
HỌCCÁCHTHÍCHĐỌCSÁCHLàmthếnàocháucóthểthíchthúvớiviệcđọcsách?
Bướcđầutiênlàtạorathóiquenđọcsách.Bạncóthểbắtđầubằngcáchtìmmộtcuốnsáchvớibấtkỳchủđềnàomàbạnthích.Mộttiểuthuyếttrinhthámlàmộtcáchtốtđểduytrìviệcđọcsáchcủabạn–cácthưviệnvàhiệusáchchấtđầynhữngquyểnsáchmàcốttruyệncủanó,khiđượckhámphá,tựnhiênthôithúcbạntìmhiểuđiềugìsẽdiễnratiếptheo.Saukhiquyếtđịnh,hãydànhthờigianrảnhrỗiđểđọchàngngày,cóthểlàkhibạnđangđixebuýtđếntrườnghoặctrướckhiđingủ.Bạnsẽngạcnhiênvềsựtiếnbộnhanhchóngcủamình.
Vềcơbảnđọcsáchlàđểsuyngẫm.Thậmchícóthểnóirằng,đọcsáchlàmộtbiểuhiệnchotínhnhânvăncủaloàingườichúngta.Chúngtađừngnêngiớihạncuộcsốngcủamìnhvàomộtlĩnhvựcmàloạibỏtấtcảcáclĩnhvựckhác.Bấtkểngườitacóđịavịxãhộicaođếnđâu,nếuhọchưatừngđọccáctiểuthuyếtnổitiếngcủanhữngnhàvăndanhtiếngtrênthếgiới,họkhôngthểhyvọngtrởthànhnhữngnhàlãnhđạoxuấtchúng.Đểtạonênxãhộinhânvăn,nơiconngườisốngcầnlòngnhânđạo,cácnhàlãnhđạocầnphảibiếtđếnnhữngtácphẩmvănhọclớn.Đâylàđiềucựckỳquantrọng.
TẦMQUANTRỌNGCỦALỊCHSỬTạisaochúngtaphảihọclịchsử?Cáctiếthọclịchsử
thậttẻnhạtvớimộtdanhsáchdàicácsựviệcvàngàythángphảinhớ.
Lịchsửquantrọngbởinómanglạichochúngtamộttầmnhìnrộnghơn.
Hãyxemxétđiềunày:Nếuluônnhìnxuốngđấtkhiđitrênđường,chúngtasẽbịlạc.Bằngcáchnhìnvềphíatrướcvàlựachọnnhữngdấumốcnhấtđịnhđểđịnhhướngbảnthân,chúngtacóthểchắcchắnmìnhđangtiếnđúngđường.Hoặchãyhìnhdungbạnđangnhìnxuốngtừmộtngọnnúicao.Từvịtríthuậnlợiởtrêncao,thậtdễdàngđểchọnraconđườngmàbạncầnđi.
Điềutươngtựcũngđúngvớicuộcđời.Nếubạnluôncómộttầmnhìnhạnchếvàchỉchúýđếnnhữngchitiếtvặtvãnh,chắcchắnbạnsẽsavàonhữngloâutầmthườngvàkhôngbaogiờtiếnbộ.Ngaycả
nhữngkhókhănnhỏdườngnhưsẽkhôngthểvượtquađược.Nhưngnếubạncómộttầmnhìnrộngvềcuộcsống,tựnhiênbạnsẽtìmrađượcgiảiphápchonhữngvấnđềdùchúnglànhữngvấnđềcủacánhân,xãhộihaythậmchílànhữngvấnđềcủatoànthếgiới.
Bạncànggặpnhiềuvấnđề,bạncàngnênđọclịchsửnhiềuhơn.Họclịchsửđưabạntrởlạicácsựkiệnvàcuộcsốngcủanhữngconngườicóthểchiếurọichocuộcsốngcủachínhbạn.Bạngặpnhữngnhàcáchmạngđầynhiệthuyếtvànhữngkẻphảnbộiđêhèn,nhữngbạochúakiêungạovànhữnganhhùngcósốphậnbithương.Bạnđọcđểbiếtnhữngngườitheođuổicuộcsốnghòabìnhnhưngbịépbuộcphảilangthangởnhữngnơihoangvắng.Bạntrảiquanhữngkhoảnhkhắcngắnngủicủahòabình,giốngnhưbóngrâmdịumátgiữaánhmặttrờithiêuđốt,giữanhữngkhoảngthờigiankéodàidườngnhưvôtậncủachiếntranh.
Quaviệchọclịchsử,bạnsẽthấyđượcrằng,rấtnhiềuđãngườihysinhvìnhữngđiềumàbâygiờchúngtabiếtchỉlànhữngdịđoanngungốc,cũngnhưnhữngconngườivìlýtưởngđãcốnghiếncuộcđờihọvớitìnhyêudànhchonhữngngườicùngthời.Bạngặpnhữngconngườivĩđại,nhữngngườiđãvươnlêntừnhữngvựcthẳmkhổđauđểbiếnđiềukhôngthểthànhcóthể.Bạncóthểxemtấnkịchnàytừxahaynhìnnhậnnónhưthểbạnđangthamgiavàođó.Quansátnhữnghìnhảnhđódầnhiệnratrongtâmtrí,bạnsẽhọcđượccáchquansátcuộcsốngtừmộttầmnhìnrộnghơnmộtcáchrấttựnhiên.Bạncóthểthấymìnhđangcưỡilênđỉnhcaocủadòngsônglịchsửhùngtráng.Chúngtanhìnthấyđượcchúngtatớitừđâu,đangởđâuvàđangđitớiđâu.
Hiểulịchsửlàhiểuđượcconngườiaiđó.Chúngtacàngbiếtrõvềbảnthânvàbảnchấtconngười,bứctranhvềlịchsửmàchúngtacóđượccàngchínhxác.TừquanđiểmĐạoPhật,lịchsửlàmộtbảnghichépnhữngkhuynhhướngcủanhânloại,củaluậtnhânquả.Đólàkhoahọcvềhoạtđộngcủaloàingười,lànhữngthốngkêvềloàingười.
Vídụ,dùkhôngthểdựđoánđượcthờitiếtmộtcáchhoàntoànchínhxác,chúngtacóthểdựbáocácxuhướngdựatrênkhảnăngvàcácsốliệuthốngkê.Tráitimconngườiluônluônkhóđoánđịnh,nhưnglịchsửchophépchúngtanhậnracácxuhướngvàcácthốngkêgiúpchúngtathấuhiểuđượctươnglai.
Dovậy,họclịchsửcũnglàhọcvềbảnchấtcủaconngười.Lịchsửlàmộttấmgươnghướngdẫnchúngtađịnhhìnhtươnglai.Thanhniênlànhữngngườiđảmnhiệmchính,ngườisẽviếtnênnhữngtrangsửtươimớicủangàymai.Bạncầnmộttấmgươngđểsoigươngmặtcủachínhmình.Tươngtựnhưvậy,đượctrangbịtấmgươnglịchsử,bạncóthểthấyđiềucầnphảithựchiệnchothếgiớixungquanhmình.
Thầycủatôi–JoseiToda–dạyrằng,lịchsửlàmộttấmbiểnchỉđườnggiúpchúngtadấnbướctựtinhơnnhiềutừquákhứtớihiệntại,từhiệntạitớitươnglai,vềphíanhữngmụcđíchvìhòabìnhvàchungsốnghòathuậncủatoànthểloàingười.
Vìcórấtnhiềusựkiệnlịchsửđượcghilại,mộtngườikhôngthểmonglĩnhhộiđượctấtcả.Cơbảnlàphảicóđượcquanđiểmlịchsửvữngchắc,sựhiểubiếtvềnhữngnguyêntắclịchsử.Nếuchúngtacóthểhọc,quaviệcnghiêncứulịchsử,vềnhữngxuhướngtiêucựccủaloàingười,chúngtacóthểcảnhgiácchúngvàtránhđivàovếtxeđổcủaquákhứđentối,hủyhoạicủachínhmình.Lậplạinhữngméomócủalịchsửnghĩalàchúngtađãthấtbạitrongviệcrútrabàihọccủalịchsử.NhưtriếtgiaGeorgeSantayananói:“Nhữngngườikhôngthểghinhớquákhứsẽbịxôđẩyđếnchỗlặplạinó.”
5CÔNGVIỆC
CHỌNNGHỀCháuthấylúngtúngkhôngbiếtnêntheođuổinghềnào?
NhàthơngườiNhậtTakubokuIshikawa,sángtácvàonhữngnămchuyểngiaocủathếkỷ20,đãlàmđoạnthơdướiđây,tôiđãghilạitrongnhậtkýcủamìnhkhicòntrẻ:
Giácómộtkỳnghỉ
Đểtậnhưởngvớiniềmvuithú.
Mộtkhiđượctoạinguyện
Tôixincamlòngchết.
Nhàthơđangnóivềsứmệnhcủaông,côngviệcmàvìnóôngđãsinhra.Tuynhiên,rấtítngườiđủmaymắnđểbiếtsứmệnhcủamìnhngaytừđầu.Tôithườngnghecácsinhviênnóinhữngđiềunhư:“Bốmẹmuốnemtrởthànhmộtbácsĩnhưngemkhôngchắcđólàcôngviệcmìnhmongmuốnlàm”hay“Emmuốntrởthànhmộtnhàbáonhưngemkhôngnghĩrằngmìnhcóđủnănglực”hoặc“Cáclựachọncủaembịgiớihạnbởinhữngmônmàemđãđượchọc”hay“Emthấymìnhkhôngbịcôngviệccụthểnàohấpdẫn,nhưngemmuốntrởthànhngườinổitiếng”hoặc“Ướcmơcủaemthayđổimỗikhiemgặpmộtconngườimới”.Mộtsốkháccũngđãnóivớitôirằng:“Đôikhiemcảmthấysợhãivìemkhôngbiếtmìnhmuốnlàmgìtrongtươnglai”.
Vâng,cuộcđờilàmộtchặngđườngdài.Kếtquảcuộcđấutranhhàngngàycủabạnđểtìmkiếmsứmệnhcủamìnhcóthểkhôngđượcpháthiệnratớitậnlúcbạn40,50và60tuổi.Dovậy,điềuquantrọnglàmỗicánhântìmthấymộtcáigìđó–bấtkểnólàcáigì–đểthách
thứcbảnthânkhibạncòntrẻ.Tuổitrẻchínhlàthờigianđểbạnhọctậpvàrènluyệnbảnthân.
Aicũngcómộtsứmệnh–haymụcđích-duynhấtmàchỉbảnthânhọcóthểthựchiện.Tuynhiênđiềuđókhôngcónghĩalàbạnnênngồimộtchỗvàkhônglàmgìcả,đợiđếnkhicâutrảlờiđếnvớibạnhaychờaiđóđếnnóivớibạnđólàcáigì.Bằngcáchthửtháchbảnthânmình,cuốicùngbạnsẽtựmìnhkhámphárasứmệnhcủabảnthân.
Bạngiốngnhưmộtngọnnúichứamộtviênngọcquý.Viênngọcquýbanđầuđượcchôndướiđất.Nếuchúngkhôngđượcđàolên,chúngsẽmãimãibịchônvùi.Vànếuchúngtakhôngmàigiũakhichúngđượcđàolên,chúngsẽcứởtrạngtháithôráp.Thậtđángtiếcnếuchúngtakếtthúccuộcđờicủamìnhmàkhôngtìmraviênngọcbêntrongmình.Dovậy,khibốmẹvàthầycôgiáokhuyênbạnhọctậpchămchỉ,điềumàhọthựcsựmuốnlà,đưabạnđếnnhữnglĩnhvựchấpdẫnbạn,bạncóthểpháthiệnraviênngọccuộcđờicủamìnhvàthấyhàilòngkhilàmnótỏasáng.
Kiêncườnglàđứctínhcựckỳquantrọng.Bạnkhôngthểlàmchoviênngọcbêntrongmìnhtỏasángnếukhôngnỗlựchếtmình.
Bạncóquyềnquyếtđịnhcôngviệcnàomìnhmuốnlàm,cáclựachọnluônrộngmở.Tuynhiên,nhưchúngtađãbiết,nhiềucôngviệcđòihỏimộttrìnhđộhọcvấnvàkinhnghiệmnhấtđịnh.Mộtsốngườibắtđầulàmviệcngaykhitốtnghiệptrunghọc,dotựlựachọnhoặcdohoàncảnhgiađình.Cóngườiđilàmsaukhitốtnghiệpđạihọc,trongkhinhữngngườikháctrởthànhngườinộitrợ.Mộtsốngườicómụcđíchtrởthànhviênchứcnhànước,cónhữngngườicốgắngđạtđượctrìnhđộkỹthuậtcaotrongmộtlĩnhvựcnàođó.Cónhiềulựachọnchobạn,bạncóthểtựdolựachọnchomình.
Nếubạnkhôngquyếtđịnhđượccôngviệcmàbạnmuốnlàm,tạisaokhôngbắtđầubằngcôngviệcbạncóthểthamgiamộtcáchdễdàng,mộtcôngviệcmàbạnthôngthạo?Bằngcáchđó,bạncóthểtăngkinhnghiệmlàmviệcvàkhámpháđượcmìnhtốtnhấtởmặtnào.Trongbấtcứtrườnghợpnào,đừngchánnản.
Tìmmộtcôngviệcchỉlàbướcđầutrongquátrìnhpháthiệnrakhảnăngthựcsựcủabạn,nóhoàntoànkhôngphảilàmụcđíchcuối
cùng.Khôngcầnphảisốtruột.Điềuquantrọnglàbạntìmraconđườngcủamìnhđểleolênngọnnúicuộcđờimộtcáchvữngvàng,khôngvộivànghaytừbỏ.
Khibạnquyếtđịnhđượcđiềubạnmuốnlàmtrongtươnglai,hãyquyếttâmhướnglênphíatrước.Đừngnảnchí.Khibạncốgắnglàmđiềugìđóvớiquyếttâmmãnhliệt,bạnsẽkhôngcảmthấyhốitiếcngaycảkhibạnthấtbại.Vànếubạnthànhcông,bạncóthểđạtđượcnhữngthứcógiátrịthựcsự.Dùbạnthấtbạihaythànhcông,nhữngnỗlựcđósẽđưabạnđếnconđườngđitiếptheocủamình.
TÌMRASỨMỆNHCỦAMÌNHLàmcáchnàocháucóthểkhámpháđượcsứmệnhcủa
mìnhtrongcuộcsống?
Trướctiên,tôimuốnnhắclạivớibạnrằngbạnsẽkhôngtìmthấynónếubạnđứngyênmộtchỗ.Điềuquantrọnglàbạnthửtháchbảnthântrongmộtlĩnhvựcnàođó,khôngquantrọngnólàcáigì.Sauđó,bằngcáchnỗlựckhôngngừng,hướngbạnnênđisẽmởravớibạnmộtcáchtựnhiên.Dođó,quantrọnglàphảicódũngkhí,tựhỏibảnthânmìnhđiềugìnênlàmbâygiờ,ngaytạithờiđiểmnày.
Nóicáchkhác,điểmthenchốtlàphảileolênngọnnúiởngaytrướcmặtbạn.Khitrèolênsườnnúi,bạnsẽpháttriểncơbắpcủamình,tăngsứcmạnhvàkhảnăngchịuđựngcủabảnthân.Phươngphápluyệntậpnhưvậysẽkhiếnbạncóthểthửtháchởnhữngngọnnúicaohơn.Điềucầnthiếtlàbạnduytrìđượcnhữngnỗlựcđó.
Leolênngọnnúiphíatrướcbạn.Khibạnlênđếnđỉnh,chântrờimớirộngmởsẽtrảiratrướcmắtbạn.Từngchút,từngchútbạnsẽhiểusứmệnhcủamình.
Nhữngngườibiếtđượcsứmệnhduynhấtcủamìnhlànhữngngườimạnhmẽ.Gặpbấtcứvấnđềnào,họsẽkhôngbaogiờthấtbại.Họcóthểbiếntấtcảnhữngvấnđềcủamìnhthànhchấtxúctácchosựtrưởngthànhđểhướngtớimộttươnglaitrànđầyhyvọng.
Cuộcsốnggiốngnhưkhileolênmộtngọnnúi,rồiđốimặtvới
mộtngọnnúitiếptheo,theosaulàmộtngọnnúikhácnữa.Nhữngngườiduytrìvàcuốicùngthànhcôngkhichinhphụcngọnnúicaonhấtlànhữngngườichiếnthắngtrongcuộcsống.Mặtkhác,nhữngngườilảngtránhnhữngthửtháchvàlựachọnconđườngdễdàng,đidầnxuốngnhữngthunglũng,sẽkếtthúcbằngsựthấtbại.Nóimộtcáchđơngiản,chúngtacóhailựachọntrongcuộcđời:chúngtacóthểtrèolênngọnnúiphíatrướchoặcchúngtađixuốngthunglũngphíadưới.
TÀINĂNGCháuthấymìnhthậttầmthường,vídụcháuchẳngcó
khảnănghaytàinăngnàođặcbiệt.
Điềuđókhônghoàntoànđúng.Vấnđềsẽxuấthiệnởnhữngngườihạnchếbảnthânmình.Bấtcứaicũngcómộtchútnăngkhiếu.Tàinăngkhôngchỉcónghĩalàtrởthànhmộtnhạcsĩ,nhàvănhayvậnđộngviênthểthaonổitiếng-cónhiềuloạitàinăng.Vídụ,bạncóthểlàmộtngườicótàinóichuyệnvàkếtbạndễdànghaybiếtcáchlàmchongườikhácdễchịu.Hoặcbạncóthểcótàitrongviệcnấunướng,sởtrườngvềkểchuyệncười,bánhànghaytronglĩnhvựckinhtế.Bạncóthểluônđúnggiờ,kiênnhẫn,đángtincậy,tốtbụnghaylạcquan.Bạncóthểyêuthíchnhữngthửtháchmớihoặcđấutranhmạnhmẽchohòabìnhhoặcmanglạiniềmvuichongườikhác.
NhưNichirenđãnói,mỗichúngtalàmộtbônghoaanhđàoduynhất.Mỗibônghoacómộtvẻđẹpkhácnhau,dođó,mỗibônghoađẹptheocáchcủariêngnó.
Chắcchắnmỗingườicómộttàinăngbẩmsinh.Câuhỏiđặtralà:Làmthếnàođểbạnpháthiệnratàinăngđó?Cáchduynhấtlàđưabảnthânđếngiớihạndùcóbấtcứđiềugìphíatrướcbạn.Tiềmnăngthựcsựcủabạnsẽbộclộkhibạnhoạtđộngtrongnhiềulĩnhvực,bạnthamgiahọctập,tậpthểthao,cáchoạtđộngngoạikhóahaybấtcứhoạtđộngnàomàbạnthamgia.
Điềuquantrọnglàbạncóthóiquenthửtháchbảnthânđếngiớihạn.Khiđó,cáckếtquảmàbạnđạtđượcsẽkhôngquáquantrọng.Vídụ,bảngđiểmthựcsựbạnnhậnđượcởtrườngtrunghọcsẽkhông
quyếtđịnhphầncònlạicuộcđờicủabạn.Nhưngthóiquenđưabảnthânđếngiớihạntheothờigiansẽtạoranhữngquảngọt.Nósẽtạorasựkhácbiệtgiữabạnvớinhữngngườichưanếmtrảithấtbại.Nósẽkhiếnchotàinăngđộcđáocủariêngbạntỏasáng.
CÔNGVIỆCPHÙHỢPĐiềumàcháucầnphảiquantâmkhiđitìmmộtcông
việcphùhợplàgì?
TsunesaburoMakiguchi–ChủtịchđầutiêncủaSokaGakkai–nóirằngcóbatiêuchuẩn:cáiđẹp,lợiíchvàcáithiện.Trongthếgiớiđangvậnđộng,tìmmộtcôngviệcbạnthíchtươngứngvớitiêuchuẩnvềcáiđẹp,đểtìmmộtcôngviệcvớitiềnlươngcóthểchucấpchocuộcsốnghàngngàycủabạntươngứngvớitiêuchuẩnvềlợiích,vàtiêuchuẩnvềcáithiệnnghĩalàtìmmộtcôngviệcgiúpđỡnhữngngườikhácvàđónggópchoxãhội.
Nhiềungườikhôngthểtìmthấycôngviệchoànhảongaykhibắtđầu.Mộtsốcóthểcócôngviệchọthích,nhưngnókhôngđủđápứngnhưcầucủacuộcsống,hoặccôngviệccủahọcóthểđượctrảlươngcao,nhưnghọkhônghứngthú.Đôikhiđólàcáchmàmọithứdiễnra.Đồngthời,mộtsốngườipháthiệnrarằnghọkhôngphùhợpvớicôngviệcmàhọđãtừngmơước.
ThầyJoseiTodanhấnmạnhtầmquantrọngcủaviệctrởnênthiếtyếu,chodùbạnđangởđâuđinữa.Thayvìthanvãnrằngcôngviệckhôngđạtđượcđiềumàbạnmongmuốn,ôngnói,hãytrởthànhmộtcánhânxuấtsắctrongcôngviệcđó.Điềunàysẽmởramộtconđườngđưabạnđếnbướctiếptheocủacuộcđời,trongkhiđóbạncũngnêntiếptụclàmhếtsức.Sựnỗlựcliêntụcnàyđảmbảosẽđưabạnđếnmộtcôngviệcmàbạnthích,nóchucấpchocuộcsốngcủabạnvàchophépbạnđónggópchoxãhội.
Tiếpđó,khibạnnhìnlạiphíasau,bạnsẽthấylàmthếnàomàtấtcảcácnỗlựctrướcđâycủabạnđãtrởthànhvốnquýbáutronglĩnhvựclýtưởngcủabạn.Bạnsẽnhậnrarằngkhôngmộtnỗlựcvàthửtháchnàocủabạnlàphíphạmcả.
THAYĐỔINGHỀNGHIỆPĐiềugìsẽxảynếubanđầubạntheođuổimộtướcmơ
nhưngrồibạnchuyểnhướngmuốnđitrênmộtconđườngkhác?
Điềunàyhoàntoàncóthểxảyra.Khôngmấyngườilàmđượcđiềumàhọđãlênkếhoạchhaymơướctừtrước.
Trongtrườnghợpcủatôi,tôimuốntrởthànhmộtphóngviênbáochí,nhưngsứckhỏekémđãkhôngchophéptôitheođuổicôngviệcnày.Tuynhiên,ngàynaytôiđãtrởthànhmộtnhàvăn.
Đãcólúc,tôilàmviệcchomộtđơnvịxuấtbảnnhỏ.Dosốlượngnhânviênít,tôiphảilàmviệcrấtvấtvả-nhưngdovậy,tôitíchlũyđượcrấtnhiềukinhnghiệmlàmviệc.
Sauchiếntranh,tôilàmviệcchomộtcôngtykinhdoanhnhỏ,nhưngđiềutôihọcđượctừcôngviệcđólànóđãchotôicơhộiđểthựcsựnhìnlạimình.Mọithứtôihọcngàyđótrởnênhữuíchchocuộcsốngcủatôibâygiờ.Điềuquantrọnglàpháttriểnbảnthântronghoàncảnhhiệntạicủabạnvàlàmchủđượcquátrìnhtrưởngthànhcủamình.
Khibạnđãquyếtđịnhlàmmộtcôngviệc,tôihyvọngbạnsẽkhôngtrởthànhconngườidễdàngbỏcuộchaylúcnàocũngbănkhoănvàphiềnmuộn.Tuynhiên,nếusaukhibạnđãnỗlựchếtmình,bạnquyếtđịnhrằngcôngviệcđókhôngphùhợpvớibạnvàbạntừbỏnó,điềunàylạihoàntoànđúng.
Tìmchomìnhmộtvaitròtrongxãhộilàmộttháchthức,nólàmộtcuộcđấutranhsinhtồn.Nhưngdùởbấtcứnơiđâu,bạncầnphảiluôncốgắnghếtkhảnăngcủamình.
Mộtcáicâykhôngthểpháttriểnkhỏemạnhvàcaolớntrongmộthayhaingày.Tươngtựnhưvậy,ngườithànhcôngkhôngtrởnênthànhcôngchỉtrongmộtvàinăm.Điềunàyđúngvớitấtcảmọithứ.
KHÔNGLÀMVIỆCNếuđượclựachọn,cháumuốnkhôngphảilàmbấtcứ
việcgì.
Mộtsốngườixemcôngviệcgiốngnhưnhữngviệcvặthàngngàymàhọphảilàmlúcrảnhrỗiđểkiếmtiềnchucấpchocáchoạtđộngcủahọ.NhưngtrongvởkịchTheLowerDepthscủaMaximGorkymộtnhânvậtđãnói:“Khicôngviệclàniềmvuithích,cuộcsốngtrởnênthúvị!Khicôngviệclàtráchnhiệm,cuộcsốngtrởnênbíbách”.Tháiđộcủabạnvớicôngviệc–ngaycảviệchọcởtrườngđạihọc,cóthểchiếmphầnlớnthờigianhàngngàycủabạn–sẽquyếtđịnhhoàntoànchấtlượngcuộcsốngcủabạn.
Mộtngườibạncủatôi–cốgiáosưtriếthọcDavidNorton–đãnói:
Nhiềuhọcsinhđượchỏichorằngmụcđíchduynhấtcủalàmviệclàkiếmtiền,rằnghạnhphúcnghĩalàcótiềnđểthỏamãnnhữngmongmuốncủahọ.Nhưngdonhữngmongmuốnkhôngcógiớihạn,họkhôngbaogiờcóthểthựcsựthỏamãn.Hạnhphúcthựcsựđượctìmthấytrongchínhcôngviệc.Quacôngviệc,mộtngườicóthểpháttriển,hoànthiệnbảnthânvàmanglạigiátrịduynhấtnằmbêntrong–vàchiasẻgiátrịđóvớixãhội.Côngviệctồntạivìniềmvuiđượctạoragiátrị.
Đúngnhưbạntôiđãnói,côngviệccủamộtngườinênmanglạihạnhphúcchongườikhác.Cuộcsốngthựcsựtuyệtvờikhibạnlàngườicầnthiếtởđâuđó.Cuộcsốngsẽtrởnênbuồnchánvàtrốngrỗngbiếtbaonếutấtcảnhữnggìchúngtalàmhàngngàychỉlàđuổitheonhữngtrògiảitrívôbổ.
KIẾMTIỀNCháucónênquantâmnhiềuđếnchuyệnlươngbổng?
Đặcbiệtvớigiớitrẻ,quantrọnglàđừngquáquantâmđếnvấnđềlương.Cùngvớiviệccốgắngnỗlựchếtsứcởnơilàmviệc,sẽtốthơn
nếubạncótinhthần:“Tôisẽlàmnhiềuhơnnhữnggìtôiđượctrả!”Đâychínhlàcáchbạncóthểrènluyệnbảnthân.
Kémnhiệttìnhtrongcôngviệcchỉvìlươngkhôngcaothìthậtlàngốc.Nhậnđượclương–bấtcứthứgìbạnkiếmđượcthôngqualaođộngchânchính–đềuquýgiá,bấtkểlàbaonhiêu.
Tấtnhiên,sẽtốthơnnếunhậnđượcmứclươngcao,nhưng100đồngkiếmđượcnhờlàmviệcchămchỉvànỗlựclànhữngđồngtiềnvàng–trongkhiđóăntrộm100đồnghoặccóđượcnóbằngnhữngcáchbấthợpphápsẽkhôngcógiátrịgìhơnrácrưởihaysỏiđá.Tiềnăncắphoặccướpđượclànhữngđồngtiềnbẩnthỉu.Nósẽkhôngmanglạihạnhphúc.Nhưcóngườiđãnói:“Củaphùvânkhôngchâncũngchạy”.
Cuốicùng,hạnhphúclớnnhấtlàkhivậndụnghếtsựtựtinvàhiểubiếtcủabạnởnơilàmviệcnhưmộtthànhviêngươngmẫucủaxãhội,làmviệcchămchỉđểcóđượcmộtcuộcsốnghoànthiệnvàsựấmnochogiađìnhcủamình.Nhữngngườilàmđượcnhưvậylànhữngngườichiếnthắngtrongcuộcđời.
LÀMVIỆCVÌMỘTLÝTƯỞNGCóphảilàlàmviệcvìmộtmụcđíchcaocảthìtốthơnlà
chỉlàmmộtcôngviệcđơnthuầnnàođó?
Khaokhátcốnghiếnchomộtmụcđíchnhânvăn,nêucaonhânquyềnvàhànhđộngvớimongmuốnlàmviệcvìhạnhphúcvàsựthịnhvượngcủangườikhác,làmộtướcvọngthậtsựđángkhenngợi.
Tuynhiên,điềuđókhôngcónghĩalàbạnsẽkhôngthểđónggópchohòabìnhvàsựpháttriểncủaxãhộinếubạnkhônglàmmộtcôngviệchaythuộcmộttổchứcđặcbiệtnàođó.Mặcdùtôiđềcaobấtcứailàmviệctừthiệnhaytrởthànhmộttìnhnguyệnviên,vẫncónhiềungườiđangâmthầmđấutranhchohòabìnhbằngcôngviệccủamình.
TôiđãgặpnhiềungườinhưvậynhưRosaParksmộtngườiMỹ
gốcPhi,đượcQuốchộiMỹtônvinhlà“Mẹđẻcủaphòngtràonhânquyềnhiệnđại”.Bàđãtừchốilờiđềnghịcủamộtngườiláixebuýtyêucầunhườngchỗmộtngườidatrắng.HànhđộngnàyđãdấylênphongtràotẩychayxebuýtởMontgomery,Alabama,năm1955.AdolfoPerezEsquivelngườiAchentina,mộtnhàđiềukhắcvàkiếntrúc,ngườiđãgiànhđượcgiảithưởngNobelhòabìnhnhờnhữnghoạtđộngbảovệquyềnconngười.
Điềuchínhyếulàbạncảmthấytựhàovớicôngviệcmìnhđanglàm,sốngthậtvớibảnthânmình.Linhhoạtlàmộtcáchthểhiệnkháccủahạnhphúc.Điềuquantrọnglàbạnđểchotàinăngcủamìnhđượcthểhiệntựdo,thoảimái,làbạnsốngvớiánhhàoquangrựcrỡcủachínhbạn.Đólàýnghĩađíchthựccủacuộcsống.
6ƯỚCMƠVÀMỤCTIÊU
ƯỚCMƠLỚNĐôikhi,nhữngướcmơcủacháudườngnhưkhôngthể
trởthànhhiệnthực.
Điềunàyhoàntoàncóthểhiểuđược.ThầyTodatừngnóivớitôi:“Hoàntoànchínhđángkhigiớitrẻấpủnhữngướcmơcóvẻnhưquálớn.Nhữngđiềuchúngtacóthểđạtđượctrongmộtkiếpngườiluônchỉlàmộtphầnnhỏnhữnggìmàchúngtamongmuốncóđược.Bởivậy,nếubạnbắtđầuvớikỳvọngquáthấp,rấtcóthểcuốicùngbạnsẽkhôngđạtđượcbấtcứđiềugì”.
Tấtnhiên,nếubạnkhôngnỗlực,ướcmơcủabạnsẽchẳnglàgìcảmàchỉđơnthuầnlànhữngđiềuảotưởng.Nỗlực,làmviệcchămchỉ,đóchínhlàchiếccầunốiướcmơcủachúngtavớihiệnthực.Nhữngngườiluônluônnỗlựclànhữngngườiluôntrànđầyhyvọng.Vàhyvọng,ngượclại,phátsinhtừnhữngnỗlựckhôngngừng.Ấpủnhữngướcmơvàvươnxahếtmứcmànhữngướcmơcóthểchắpcánhchobạn.Hãybắtđầungaytừbâygiờ,khibạncòntrẻ.
TẬPTRUNGCháukhôngchắccháumuốnlàmgìtrongtươnglai.Làm
thếnàođểcháutậptrungtốthơn?
Mặcdùviệckhôngchắcchắnvềtươnglailàđiềurấttựnhiên,nhưngquantrọnglàbạnphảihoànthànhđượcviệcgìđó–bấtcứviệcgì.Ýnghĩđócóvẻhơinặngnề.Nhưngnhưmộtcâunóicổxưa:“Hànhtrìnhngàndặmbắtđầubằngmộtbướcchân.”Việckhámpháramụcđíchvàmơướccủachúngtabắtđầuvớibướcđầutiênlàquyếtđịnhđitìmchúng.Từđó,chúngtabướctừngbướcmột–lớndầnquanỗlựchàngngày.
NgôisaotrênđườngđuaEmilZatopekcủaTiệpKhắc,ngườiđãgiànhchiếnthắngtrongcuộcđuamarathonnamtrongkỳOlympicnăm1952,cónhữnglúcthấyviệcluyệntậpcựckhổđếnnỗiôngtựnhủvớimình:“Mìnhsẽchỉcốtớibốtđiệnthoạitiếptheothôi.”Rồi,khiôngtớiđó,ônglạinhủthầm:“Đượcrồi,mìnhsẽchỉchạyđếncáitiếptheothôi,”vàthúcbảnthânthêmchútnữa.Nhữngnỗlựcbềnbỉ,quyếtduytrìviệcthửtháchbảnthâncuốicùngđãđưaôngđếnvinhquang.
TutậpĐạoPhậtsẽmanglạichobạnsựtiếnbộđềuđặnhàngngày.Mỗisángvàtối,nhữngthựctậpsinhcủaĐạoPhậtNichirenlàmmớilạiýchícủamìnhbằngviệctụngNammôDiệuphápLiênhoa.Giữarấtnhiềulợiích,câuniệmmanglạimộtsứcsốngdồidào,giúpchúngtôicóthểkhắcphụcđượctấtcảnhữnggìcuộcđờiđặtrachomình,ngaycảkhichúngtôithấynhưđãphảibuôngxuôngrồi.
Thếnên,hãylàmgìđó!Bắtđầumộtviệcgìđó!Khibạnnỗlựcthậtbềnbỉ,bạnsẽbắtđầuthấycácmụctiêucủamìnhtrởnênrõnét.Bạnsẽkhámphárasứmệnhcủamình–sứmệnhchỉbạnmớicóthểhoànthành.
Vídụ,việcpháttriểncáckỹnăngtrongnhữnglĩnhvựcbạnyêuthíchlàrấtquantrọng.Điềuthenchốtlàcóđượcđiềugìđómàbạncóthểthấytựhào,điềugìmàbạnsẵnsàngtháchthức.Điềuđócóthểlàxuấtsắctrongmôntoán,ngoạingữ,mônthểthao,mộthoạtđộngngoạikhóa,kếtbạnhaythamgiacáchoạtđộngtìnhnguyện.Ởmộtsốkhíacạnh,nhữngngườiquanhbạncóthểhiểubạnrõhơnchínhbạn,vìthếnếubạnđủcanđảmđểxinlờikhuyêntừhọ,bạncóthểsẽthấynhữngcánhcửadẫnđếnnhữngcơhộimớibấtngờmởra.
Mộtngườicómụctiêurõràngsẽvượttrộihơnhẳnnhữngngườikhôngcómụctiêunào.Đặtracácmụctiêulàđiểmxuấtphátmàtừđó,bạnbắtđầugâydựngcuộcsống.Ngaycảnếucácmụctiêucủabạncóthayđổitrongquátrìnhbạntheođuổi,chúngvẫnkhônghềkémquantrọng.Tuổitrẻlàlúcđấutranhđểpháttriểnvàđịnhhìnhbảnthân,làmộtthửtháchkhôngngừngđểrènluyệncảvềtinhthần,trítuệvàthểxác.
Mộtnềntảngvữngchắclàđiềutốicầnthiếttrongtấtcảmọiviệc.Khôngmộttòanhànàođứngvữngđượcmàkhôngcónềnmóng.Điềutươngtựcũngđúngvớicuộcđời.Vàthờigianđểxâydựngnền
móngđólàlúcnày,khibạnđangcòntrẻ.NhưnhàvănngườiPhápRomainRollandviết:“Mộtkimtựthápkhôngthểđượcxâytừtrênđỉnhxuống.”
ĐỦTHÔNGMINHNếucháukhôngđủthôngminhđểthựchiệnướcmơ
củamìnhthìsao?
Ngườitanóirằnghầuhếtchúngtachỉsửdụngmộtnửanhữngtếbàothầnkinhcủamìnhtrongsuốtcuộcđời.Thậmchímộtsốhọcgiảcònchorằngchúngtasửdụngíthơn10%.Nóicáchkhác,hầunhưkhôngcóaisửdụngtoànbộtiềmnăngtrínãocủamình.
Tôicũngđãđượcbiếtrằngnãotiếptụcpháttriểntớitậnnhữngnămđầucủatuổi20.Nếuvậy,việcchúngtapháttriểntríthôngminhcủamìnhđượcbaonhiêutrướctầmtuổi20sẽcótácđộngrấtlớnđếnphầncònlạicủacuộcđờichúngta–điềunàynhấnmạnhtầmquantrọngcủanhữngnămthángniênthiếu.
Tấtnhiên,toànbộtươnglaikhôngxoayquanhđiểmsốcủabạnởtrường,cũngkhôngcóchuyệnmộtbảngđiểmtốtđươngnhiênđảmbảohạnhphúchaybảngđiểmkémtươngđươngvớibấthạnh.
Bạnkhôngnênđổlỗichobảnthânhayđánhgiámìnhquáthấp.Tiềmnăngcủaconngườilàmộtđiềurấtthúvị.Nếubạnnóivớimìnhrằngbạnkhôngthôngminh,bộnãocủabạnsẽthậtsựpháttriểnchậmchạp.Thayvàođó,hãythuyếtphụcbảnthânrằng:“Trínãomìnhđangngủbởimìnhhầunhưkhôngsửdụngnó.Vìvậy,chỉcầncốgắng,mìnhcóthểlàmđượcmọithứ”.Trongthựctế,điềuđóhoàntoànlàsựthật.Bạnsửdụngtríóccàngnhiều,bạncàngcótươnglaitươisánghơn.
BƯỚCTHEOCONTIMĐôilúccháubịnhầmlẫngiữaviệcngườikhácmuốn
điềugìởcháuvàđiềucháuthựcsựmuốncóchomình.
Nhiềulúc,bốmẹvànhữngngườibạntốtcốgắngthuyếtphụcbạnđặtramộtmụctiêumàbạnkhôngthấyphùhợp.Mặcdù,họcóthểnghĩđếnlợiíchtốtnhấtchobạn–phảibiếtcảmơnhọvàcânnhắcnhữngđiềuhọnói–bạncòncầnphảilắngnghetráitimcủachínhmìnhnữa.
Điềuquantrọngnhấtlàbạncónhậnragiớihạnkhảnăngcủamìnhvàbạncóthểđónggópbaonhiêuchohạnhphúccủangườikhác.Đểlàmđượcđiềunày,bạnphảitraudồiđượckhảnăngnhậndiệnbảnthânthậtvữngvàng.Bạncầnphảixâydựngđượcnềntảngcủamìnhvàtrởnênmạnhmẽ.
Bạncóthểnóirằngbạnmuốncómộtgiađìnhhạnhphúc,nhưnghạnhphúckhôngđặtsẵntrướcmặtbạn.Bạnpháttriểnđượcnộitâmmạnhđếnđâu,bạnsẽđượchạnhphúctớiđó.Bạncóthểnóirằngbạnmuốntrởthànhmộtngườitốt,nhưngđểthểhiệnlòngtốtthựcsựbạncầnphảimạnhmẽ.
Điềuquantrọnglàtậnhưởngniềmvuicủacuộcsốngvớikhátvọngtươimớivàkhôngngừnglớnmạnhkhibạncốgắngnhậnramơướcvàmụctiêumàbạnquyếttâmtheođuổi.Nóicáchkhác,chúngtatrởthànhbảnthểtốtnhấtcủamìnhkhitheođuổimộtmụctiêuchophépchúngtapháttriểntoàndiệnvàtậndụngđượcsựđộcnhấtvônhịcủabảnthân.
Chúngtacóthểsốngcuộcsốngtoànvẹnkhihànhđộngvìmộtmụctiêulớn.NhàlãnhđạochínhtrịvàtinhthầnẤnĐộ,MahatmaGandhilàmộtvídụđiểnhình.Khicònlàmộtđứatrẻ,Gandhilàmộtngườivôcùngnhútnhát.Ôngkhôngthểngủmàkhôngbậtđèn,ámảnhbởinhữngtêntrộm,maquỷvàrắn.Nhútnhát,lúcnàocũngsợmọingườisẽtrêucợtmình,ôngsốngkhổsởnhưthếtrongnhiềunămvàđãnếmnhiềuthấtbại.Nhưngcuốicùng,nhưtấtcảchúngtađềubiết,GandhitrởthànhnhàlãnhđạolớncủaẤnĐộvàlàbiểutượngcủathếgiớivềđấutranhchohòabìnhbằngcácbiệnphápphibạolực.
KHÔNGBAOGIỜBỎCUỘCCháucóthểkhuyênđiềugìvớibạncủacháu,những
ngườiđãđầuhàngkhiđốimặtvớikhókhăn?
Trướchết,bạncóthểkhíchlệhọrằng,nếuhọbiếtvấnđềlàgìthìhọđãđiđượcnửađườngđếnchỗgiảiquyếtnórồi!
Mọingườithườngcóxuhướngthiếuquyếttâm.Lựachọnconđườngíttrởngạinhấtlàbảnchấttựnhiêncủaconngười.Cáchtốtnhấtbạncóthểgợiýchonhữngngườithiếusựquyếttâmhaythiếuđộnglựclàtậptrungvàomộtnhiệmvụtạimộtthờiđiểm–cóthểlàbấtcứđiềugì–vàduytrìnótớilúchọcảmthấyhoàntoànhàilòngrằnghọđãcốgắnghếtsức.Bướcquabướcđầutiênsẽdẫndắtbạnđếnbướctiếptheo.
Cuộcđờilàsựđấutranhkhôngngừngvớibảnthân.Nólàsựđấutranhgiữatiếnlênphíatrướchaythoáilui,giữahạnhphúcvàkhônghạnhphúc.Nhữngngườixuấtchúngkhôngtrởnênvĩđạisaumộtđêm.điểmyếucủamình,đểchiếnthắngsựthiếuquantâmvàthiếuđộnglựctớitậnkhihọtrởthànhnhữngngườichiếnthắngthựcsựtrongcuộcđời.MộtnguyênnhânmàcácPhậttửniệmNammôDiệuphápLiênhoamỗingàylàđểtăngcườngýchímạnhmẽvàkỷluật,cùngvớinhữngđiềuấylàkhảnănggiảiquyếtnghiêmtúcbấtcứvấnđềnàovàvớiquyếttâmvượtquanó.
Họnghiêmkhắcvớibảnthânđểkhắcphụcnhững
CỦNGCỐLÒNGQUYẾTTÂMCháucảmthấysựquyếttâmvàýchícủamìnhđểlàm
việcchămchỉcứgiảmdầnđi.
Bấtcứngườinàođãtừngquyếttâmđềukhámphárarằngsứcmạnhcủasựquyếttâmđósẽgiảmdầntheothờigian.Khibạncảmthấyquyếttâmcủamìnhgiảmsút,bạnhãynóivớibảnthânrằng:“OK,tôisẽbắtđầulạingaytừlúcnày!”Nếubạnvấpngã7lần,hãyđứngdậylầnthứ8vàbắtđầutừđó.Đừngtừbỏkhibạncảmthấychánnản–hãyđứngdậyvàlàmmớiquyếttâmcủamìnhmỗilầnnhưvậy.
Quyếttâmcủabạnđôikhicóthểbịdaođộng,nhưngđiềuquan
trọnglàchúngtakhôngtrởnênchánnảnvàvộiphấtcờtrắngkhiđiềuđóxảyra.Nhậnrarằngmìnhđãtrởnênlườinháclàbằngchứngcủaviệcchúngtađangtiếnbộ.
TẦMQUANTRỌNGCỦALÒNGDŨNGCẢM
Đôilúccháuthấysợkhitheođuổiđiềumìnhmuốn.
Lòngdũngcảmrấtlàquantrọng.Chúngtacódũngcảmhaykhôngcóvaitròtốiquantrọngtrongviệcđịnhhướngcuộcđờichúngta.Ngườicólòngdũngcảmlànhữngngườicóhạnhphúc.
Nóiravớimộtngườibạnlàmìnhcảmthấyvừaphạmphảimộtsailầm,giúpđỡaiđókhicần,thậmchílàđưaranhữngcâuhỏitronggiờhọc–đócóthểđượccholànhữngvấnđềnhỏbé,nhưngchúngrấtquantrọng.Nhữngviệcnhỏcóýnghĩaquantrọng.Mộthànhđộngdũngcảmdùnhỏthếnàođinữacũngvẫnlàlòngdũngcảm.Điềuquantrọnglàsẵnsàngbướcbướctiếptheo.
Cácbạntrẻgặprắcrối,cũnggiốngnhưngườilớnvậy.Chừngnàocònsống,chúngtasẽcònphảiđốimặtvớiđủloạirắcrối.Nhưngdùbấtcứđiềugìxảyra,chúngtađơngiảnphảisốngvớilòngdũngcảmvàdấnbước,luônluônhướngtớitươnglai.Khôngaicóthểtrốnthoátkhỏithựctếđờithường.Cuộcsốngvàthếgiớichúngtađangsốnggiốngnhưmộtvùngbiểnđầygiôngbão,chúngtaphảitìmraconđườngcủamìnhđểvượtqua,dựatrêntấtcảcáckinhnghiệmcủabảnthân.Đólàmộtphầnsốphậncủamỗiconngườimàchúngtakhôngthểtránhkhỏi.
Tấtcảchúngtađềucónhữnghyvọngvàướcmơcủariêngmình,conđườngsốngcủariêngmình,lýtưởngvàsởthíchcủariêngmình,nỗiđaukhổ,nỗibuồnvànhữngđiềubấthạnhcủariêngmình.Dùgiấcmơcủachúngtacótuyệtvờinhưthếnào,lýtưởngcủachúngtacócaoquýrasao,hayhyvọngcủachúngtacólớnđếnmứcnào,thìcuốicùngchúngtacầncólòngdũngcảmđểbiếnchúngthànhhiệnthựckhiđốimặtvớisựđaukhổvànhữngnỗibuồn.Dùbấtkỳđiềugìxảyra,chúngtaphảivữngbướctrongcuộcsốngvàluônluônhướngđếnlýtưởngvàmơướccủamình.Lýtưởnghaykếhoạchlớnnhất
củachúngta,lòngthươngvôhạncủachúngtađốivớimọingười–tấtcảnhữngđiềunàysẽtrởnênvônghĩakhichúngtathiếulòngdũngcảmđểbiếnchúngthànhhànhđộng.Khônghànhđộng,thìnhữngđiềuđósẽkhôngtồntại.
Nhữngngườicanđảmcósứcmạnhđểtiếnbước,bìnhtĩnhxemxétkỹlưỡngnhữngthăngtrầmtrongcuộcđờivàtiếnlênvữngvàngtớitậncùngnhữngmụctiêuvàmơướcmàhọđãchọn.Lòngdũngcảmlàmộttàisảnđầysứcmạnh.Nhữngngườithiếulòngdũngcảmsẽđilạckhỏiconđườngđúngđắnvàsavàonhữngconđườnglãnhđạm,tiêucựcvàvôvọng.Họchạytrốnnhữngthửtháchcamgo,chỉtìmkiếmmộtcuộcsốngdễdàngvàthoảimái.Kếtquảlà,nhữngngườithiếulòngdũngcảmkhôngthểcốnghiếnbảnthânchohạnhphúccủangườikhác,vàcũngkhôngthểpháttriểnbảnthânhayđạtđượcbấtcứđiềugìquantrọnghaybềnvững.Điềunàygiốngnhưthểlàbộmáyhoạtđộngcủahọđangbịtrụctrặc.
ThihàoĐứcGoethenóirằngmấttàisảnvàsựnổitiếngkhôngquantrọngbởibạnluôncóthểtìmlạichúng,trongkhiđómấtđilòngdũngcảmlàmấtđimọithứ.Trongmộtbàithờicónhanđề:ZahmeXenien[VIII],ôngviết:
Mấtđitàisản–mấtít!
Hãyngẫmlạibảnthân
Vàđạtđượcnhữngtàisảnmới.
Mấtđidanhdự–mấtnhiều!
Hãytạonêntiếngthơm
Vàmọingườisẽthayđổisuynghĩ.
Mấtđilòngdũngcảm–mấttấtcả!
Nếuthếthìthàchẳngđượcsinhra.
Nếubạndồnhếtlòngdũngcảmcủabạnđểthửtháchmộtcáigìđó,bạnsẽkhôngbaogiờphảihốitiếcvềviệcđó.Thậtđángbuồnkhi
phảisốngcảđờimàaoước:“Giámìnhcóthêmmộtchútlòngdũngcảm”.Kếtquảcóthếnàođinữa,điềuquantrọnglàbướcbướctiếptheotrênconđườngmàbạntintưởnglàđúng.Khôngcầnthiếtphảilolắngvềviệcmọingườikháccóthểnghĩgì.Xétchocùng,đólàcuộcđờicủabạn.Hãythànhthậtvớibảnthânmình.
Triếtgiavànhàthơthếkỷ18ngườiĐức,FriedrichSchiller,đãnói:“Nhữngngườimạnhmẽkhihọđứngmộtmìnhsởhữulòngdũngcảmđíchthực”.Tôiđãtrântrọngnhữngdòngnàytừkhitôicòntrẻ.
Thậtsailầmkhiđitheosốđôngmàkhôngsuynghĩthấuđáo.Vàđiềuđólàcựckỳnguyhiểm.
Chúngtakhôngnênbịdaođộng.Chúngtakhôngbaogiờđượctừbỏsựcốnghiếnchohòabình,khátkhaohọctậpvàtìnhyêuchonhânloại.Biếnnhữnglýtưởngcủamìnhthànhhiệnthựcvàphổbiếnchúngchomọingườilàmộthànhđộngdũngcảm.Lòngdũngcảmnằmsâubêntrongchúngta.Chúngtaphảikhơigợilòngdũngcảmtừsâuthẳmcuộcđờicủachínhmình.
LÒNGDŨNGCẢMVÀLÒNGTHƯƠNG
Lòngdũngcảmlàgì?
Chúngtacóthểtìmthấylòngdũngcảmtrongsựcốgắngcủaconngười,nhưdũngcảmthamgiavàomộtchuyếnphiêulưumạohiểmhaydũngcảmđểxuấtsắctrongcácmônthểthao,nhưngđóchỉlàmộtkhíacạnhcủalòngdũngcảm.Liềulĩnhchơicáctròchơimạohiểmhaytrởthànhmộttêncônđồlàmộtdạnghoàntoànkháccủalòngdũngcảmmàchúngtađangnóitới.Mộtbuổibiểudiễnlàmravẻcanđảmcóvẻgiốngvớisựdũngcảm,nhưngnóhoàntoànkhôngphảinhưvậy.Bạolựcthườngthiếuđitrítuệ,sựquantâmđếnngườikhácvàtinhthầnhợptác,nhữngđiềutrọngyếuđốivớiloàingườichúngta.Nóhoàntoàntráingượcvớinhữnggìconngườicốgắngvươntới.
Lòngdũngcảmlàsứcmạnhđểchúngtasốngcuộcđờicủamình
mộtcáchđúngđắn,đểđiđúngconđườngcủamình.Nócóthểtồntạiởnhiềudạng–vídụ,nghĩvềhướngđitốtnhấtđểđấtnướcvàthếgiớicủamìnhđạtđượchòabình,sauđóhànhđộngđểbiếnđiềuđóthànhhiệnthực.Đóchínhlàlòngdũngcảmbắtnguồntừniềmtinsắtđá.Haynghĩvềđiềumàbạncóthểlàmđểđónggópchohạnhphúccủamọingườisauđóhànhđộngmộtcáchthiếtthựchướngtớimụcđíchđó.Đólàlòngdũngcảmcủatìnhyêuđốivớinhânloại.Khilàbốmẹhaygiáoviên,bạnnhậnrađiềumàbạncóthểlàmchonhữngđứatrẻmàbạnđangchămsócvàsauđóthựchiệnnó,haynghĩvềviệclàmthếnàobạncóthểgiúpđỡvàđộngviên,giúpđỡnhữngngườibạncủamình–đólàdũngcảmkhiêmnhườngtrongcuộcsốnghàngngày.
Hìnhtháiquantrọngnhấtcủalòngdũngcảmlàlòngdũngcảmđểsốngtốtmỗingày.Vídụ,dũngcảmhọctậpchămchỉhaytạodựngvàduytrìtìnhbạntốt,bềnvững–hìnhtháinàychúngtacóthểgọilàsựkiêntrì,mộtđứctínhhướngcuộcsốngcủachúngtatheohướngtíchcực.Lòngdũngcảmtheocáchnàycóthểkhônghàonhoángvànóthậtsựlàquantrọngnhất.
Nhữngngườinổitiếng,nhữngngườilàmnhữngviệclớn,việcquantrọng,khôngphảilúcnàocũnglàngườidũngcảm.Vàtacóthểnóirằngchiếntranhvàsựápbứckhôngphảilànhữnghànhđộngdũngcảmmàchínhlàsựhènnhát.
Nhữngngườikhôngcólòngdũngcảmlànhữngngườiđiăncắp,nhữngkẻđànáp,nhữngkẻgiếtngườivàgâythươngtật,nhữngkẻđedọangườikhácbằngvũkhí,nhữngkẻtiếnhànhchiếntranh.Ngườitalàmnhữngviệcxấuxanhưvậybởihọlànhữngkẻhènnhát.Hènnhátrấtnguyhiểm.Dũngcảmthựcsựnghĩalàthựchiệnnhữnghànhđộngđúngđắnvàcóích,dũngcảmnghĩalàsốngngaythẳng.Đólàđiềuquantrọngnhấtcủalòngdũngcảm.
Vềcơbản,lòngdũngcảmchínhlàsựkiêntrì.Mộtướcmuốncủangườimẹđểnuôilớnđứaconcủamìnhtrởthànhmộtngườitốt,dùngườimẹđóphảicốgắngđếnđâuđểlàmđượcđiềunày,thìđócũnglàmộthìnhthứccaoquýcủalòngdũngcảm.Khíacạnhkháccủalòngdũngcảmlàlòngthương.Chúnglàhaimặtcủacùngmộtvấnđề.Lòngdũngcảmthựcsựluônluôncólòngthương,khôngcóđiềuxấuxahayđộcácnàophíasaunó.Nếucóbấtkỳýđịnhxấunào,bạncóthểchắcchắnđókhôngphảilàlòngdũngcảmthựcsự.Tìnhcảmcủa
mộtngườimẹđốivớiconcủamìnhlàmộtvídụhoànhảovềlòngdũngcảmvàlòngthương.
Thựctế,nếuchúngtahànhđộngmộtcáchdũngcảm,chúngtacóthểthấyrằngtìnhthươngcủachúngtadànhchongườikhácthậmchícònlớnhơnnữa.Lòngdũngcảmlàđứctínhcầnthiếtmàmỗingườichúngtacầncốgắngđạtđược.
7SỰTỰTIN
NUÔIDƯỠNGHYVỌNGCónhữnglúccháuthấyrấtvôvọngvàbiquan.Cháu
phảilàmgìđểtăngsựtựtincủamình?
Trướchết,hãyhiểurằngcuộcđờithậtdài!Tìnhtrạngcủamọithứbâygiờsẽkhôngtồntạimãimãi.Thậmchínếubạngặpvấnđề,thậmchínếubạnphạmsailầmhaylàmđiềugìphảihốitiếc,cảtươnglaivẫncònởphíatrước.Đừngnênlúcnàocũnglolắngmiênmanvềmọitrởngạihaymọivấnđề.Trêntấtcả,đừngthấtvọnghaykhôngbịđánhbạibởisựnônnóngcủabảnthân.
Chẳngcógìlàvôvọngcả.Lỗilầmlớnnhấtbạncóthểphạmphảikhicòntrẻlàtừbỏướcmơ,làkhôngthửtháchmìnhvớinỗisợsựthấtbại.Quákhứlàquákhứvàtươnglailàtươnglai.Hãytiếptụctiếnlênphíatrước,nhìnthẳngphíatrước,tựnhủ:“Mìnhsẽbắtđầutừngàyhômnay!”“Mìnhsẽbắtđầutừgiờphútnày!”Tinhthầnđó–bắtđầutừgiâyphúthiệntại–làcộinguồncủatriếtlýĐạoPhật.
Hạnhphúctrongđờikhôngphụthuộcvàoviệcmọichuyệnxảyratốtđẹpthếnàokhibạncòntrẻ.Dùbạncógâyranhiềulỗilầmđếnđâu,bạnluônluôncómộtcơhộikhác.Hãybiếtkhátkhaovàtiếptụcvươnlênvềphíatươnglai.Nếubạnkhônghàilòngvớithànhtíchởtrườngcấp3,thìhãynỗlựchếtmìnhởđạihọc.Nếuđiềuđóvẫnchưakhiếnbạnthỏamãn,vẫncònhyvọngsaukhitốtnghiệpkhibạnthửtháchbảnthânvớitưcáchmộtthànhviênnăngđộngcủaxãhội.Thànhcôngthựcsựtrongđờikhônglộdiệnchođếnkhichúngtađạtđộtuổi40hay50.Nếubạnnếmtrảisựthấtbạitrênđườngđời,hãyđitiếpvớitinhthầnphấnđấuđểbướcvàotuổi40,50,60,và70.
Kinhnghiệmsauhơn70nămcuộcđờicủamìnhđãdạytôinhậnbiếtrõràngđượcnhữngkiểungườiđịnhđoạtđượcchiếnthắnghaythấtbại.
Nhiềungườinổitiếngnhấttronglịchsửđãchẳnghềxuấtsắcchútnàokhicòntrẻ.WinstonChurchillnổitiếngvìrấtnhiềuthấtbạiởtrường.MahatmaGandhikhôngphảilàmộtsinhviênđángchúý,khôngnhữngthế,ôngcònnhútnhát,rụtrèvàlàmộtdiễngiảtồi.
Thếnênđừngquákhắcnghiệtvớibảnthân.Cácbạnvẫncòntrẻ-mộtcôngtrìnhđangtriểnkhaivàvẫnđangpháttriển.Đangtrênđàtrưởngthànhvàtiếnbộlànhữngđiềutuyệtvời.Hãykhôngngừngdấnbướcmộtcáchngoancườngđểtìmraconđườngtiếnlêncủamìnhbấtchấpsựbuồnkhổhayđauđớnlàmộtphầncủatuổitrẻvàquátrìnhtrưởngthành.Quảthực,đólàcáchduynhấtđểlớnlên.
TIỀMNĂNGTHỰCSỰCháuthườnghaysosánhmìnhvớingườikhácvàthấy
chánnản.
Đúng,nhữngngườitrẻtuổithườngrơivàothóiquennày.Nhưngtôicầnkhuyênbạnđiềunày:Đừngchophépmìnhsosánhmìnhvớiaikhác!Hãylàchínhmìnhvàkhôngngừnghọctậpvớitấtcảlòngcanđảm.Thậmchínếubạnbịnhạobáng,thậmchínếubạnphảichịuđựngsựthấtvọngvàthấtbại,hãytiếptụctiếnlênvàđừngđểbịđánhgục.Khibạngomđượcsựkiênquyếtnàytrongtim,bạnđãđiđượcnửađườngđếnchiếnthắng.Thayvìsosánhmọiniềmvui,nỗibuồncủabạnvớingườikhác,hãynhắmđếnviệcvượtquagiớihạncủamìnhtrongtìnhhuốnghiệntại.Nhữngngườicóthểlàmđượcđiềunàytrongsuốtcuộcđờilànhữngngườichiếnthắngthựcsự,nhữngthiêntàithựcsự.
Khibạngiữvữngniềmtincủamìnhvàsốngđúngvớibảnthân,giátrịconngườiđíchthựccủabạnsẽtỏasáng.ĐạoPhậtcóđềcậpđếnkháiniệm“nhậnratiềmnăngđíchthựccủabạn.Kháiniệmnàynóiđếntínhcáchtinhtếnhấtcủabạn.”Nóicáchkhác,nócónghĩalàbộclộbảnchấtthựcsựcủabạnvàbạndùngnóđểtỏasáng.
ĐỐIDIỆNVỚICÁCVẤNĐỀKhicháugặpcácvấnđề,chạytrốnđôikhicóvẻlàgiải
phápdễdàngnhất?
Bạncóthểchạytrốn,tấtnhiên.Sựtựdođócótồntại.Nhưngđólàmộtthứtựdorấtnhỏbé,tầmthường.Điềuđóchỉdẫnđếnmộtcuộcđờiđầyrẫynhữngkhókhăn,mộtcuộcsốngmàbạnsẽlàngườibấtlực,yếuđuốivàhoàntoànchánnản.
Tuynhiên,kếbêntựdonhỏbéđó,tồntạimộttựdotuyệtvờihơn.TiểuthuyếtgiangườiNhậtEijiYoshikawaviết:“Nhâncáchtuyệtvờiđượcrènluyệnquagiannan.”Chỉbằngcáchmàigiũabảnthânquanhữngkhókhănlặpđilặplạibạnmớicóthểtạodựngđượcchomìnhmộtsựcứngcỏi.Khibạnđãcứngcỏi,khônggìcóthểlàmbạnlúngtúng.Bạnsẽđượctựdo.Bạnsẽchiếnthắng.Giankhổthậmchísẽtrởnênthúvị.Dámnhậnlấynhữngthửtháchcamgo–bảnthânnóđãlàmộtsựtựdolớnlao.
Tựdomangtínhtươngđối.Bạncóthểchạytrốn,coimìnhlàmộtlinhhồntựdo,nhưngbạnkhôngthểthoátkhỏichínhmình–khỏichínhnhữngđiểmyếu,bảntínhvàđịnhmệnhcủamình.Tựdokiểuđógiốngnhưbạnchạytrốnkhỏicáibóngcủamìnhvậy,thậmchí,bạncàngkhôngthểthoátkhỏisựđauđớncủatuổitác,ốmđauvàsựhiểnnhiêncủacáichếtvớithânphậnconngười.Bạncàngcốgắngtránhnénhữngkhókhăn,chúngsẽcàngtheođuổibạndaidẳng,nhưbọnchósăntànbạođuổitheobạnsátgót.Đólàlýdovìsaođiềuquantrọnglàbạnquaylạivàđốiđầuvớinhữngkhókhăncủabạn.Khôngthểnàocóchuyệnlúcnàomọithứcũngxảyratheocáchbạnmongmuốn.Trênthựctế,nếukhôngphảinhờnhữngtrởngạimàcuộcsốngdànhchochúngta,hẳnchúngtasẽkhôngbiếttrântrọngcảmgiácđượctựdo.
Mùaxuâncủatuổitrẻcónghĩalàsốngquaymặtvềhướngmặttrời.Làmùađểlớn,tuổitrẻlàlúcđónnhậnnhữngniềmvuituyệtvờivàđauđớncùngcực.Nóchứađựngnhiềuvấnđềphứctạpvàđủloạilolắng.Nhưngthayvìchạytrốnkhỏichúng,thìbạnphảitiếptụctìmkiếmmặttrời,tiếptụctiếnvềphíaánhnắng,thửtháchnỗiđauvàsựcùngquẫn–mộtphầncủasựtrưởngthành.
Đừngbaogiờnhượngbộsựthấtbại.Đểmộthạtgiốngnảymầm,nóphảidùngđếnmộtnỗlựcphithườngđểphávỡlớpvỏcứng.Hạtgiốngsauđóphảivươnmìnhlênqualớpđấtdàyđểsốngdướibầutrờixanh.Tấtcảkhókhănbạnphảitrảiquabâygiờsẽgópphầnvào
sựtrưởngthànhcủabạn.Vìthế,vấnđềquantrọnglàkhôngngừngdấnbướcchodùviệctiếptheocókhókhănhayđauđớnđếnmứcnào.
Cuộcsốnglàmộtcuộcchiếndànhlấyđiềutốtnhấtvàtựdovôbiên.ĐạoPhậtđưarakháiniệmsửdụngnhữngxuhướngtiêucựcvànhữngkhổđaucủachúngtanhưmộtđiểmtựachohạnhphúc,đểrènluyệntrongđờitừđóđạtđượctrạngtháitựdotốithượng.
BỘCLỘHẾTMÌNHCháukhôngthíchtínhcáchcủamình.Cóthểthayđổi
tínhcáchkhôngạ?
Nhiềungườitinrằngtínhcáchđượcquyđịnhbởisốphậnhoặcditruyềnvàchúngtachẳngthểlàmgìđược.Thựctế,hầunhưaicũngcótrăntrởnàođótrongtínhcáchcủamình.Nhưngbạnhãynhớrằngchỉlolắngvềnhữngvấnđềcủamìnhthôithìsẽchẳngthayđổiđượcgì.Khibạnnhậnranhữngthiếusótcủamình,bạnđãởvịthếđểbắtđầukiểmsoátchúngvàthayđổihànhvicủamình.
Tínhcáchconngườithựcrấtđadạng.Cómộtkhotừvựngkhổnglồmiêutảnhữngnéttiêubiểucủacátínhvàtínhcách.
Khôngaicótínhcáchhoànmỹcả.Tấtcảchúngta,khôngtrừmộtai,đềucónhữngphẩmchấtkhiếnchúngtachưahoànhảo.Lẽdĩnhiên,bạnsẽkhôngthíchkhíacạnhđótrongtínhcáchmình.Nhưngthậtlàngốcnếubạnbịámảnhbởinhữngđiềunhưvậyvàbịcuốnvàocảmgiáccămthùbảnthânvàvôgiátrị.Bạnsẽchỉcảntrởsựtrưởngthànhcủamìnhmàthôi.
Sốngnộitâmkhônglàmaithiếunăngđộng,nóngtínhkhônglàmngườitavôdụng.Vídụ,sựedècủamộtngườicóthểđượcchuyểnhóathànhnhữngphẩmchấtđángquýnhưcẩnthậnvàcẩntrọng,trongkhitínhhaynóngruộtcủaaiđólạicóthểchuyểnhóathànhsởtrườnghoànthànhcôngviệcnhanhchóngvàhiệuquả.Chúngtanênsốngtheocáchnàođúngvớiconngườimình.ĐólàmụctiêunềntảngcủaĐạoPhật.Thếnên,thậmchídùtínhcáchcơbảncủachúngtakhócóthểthayđổi,chúngtacóthểthểhiệnranhữngnéttíchcựccủa
nó.
Tínhcáchkhôngquyđịnhviệcchúngtacóhạnhphúchaykhông.Nóichođúng,nólàchấtliệucủacuộcđờivàcáchtasốngquyếtđịnhhạnhphúccủata.MụcđíchcủaĐạoPhậtvàgiáodục,cũngnhưnhữngnỗlựccủachúngtanhằmcảithiệnbảnthânvàtrưởngthành,làcủngcốchấtliệuđó.Đóchínhlàýnghĩacủacuộcsống.KhicácPhậttửniệmNammôDiệuphápLiênhoamỗingày,mộttrongnhữngthànhquảlàhọthanhlọccuộcsốngcủamìnhkhỏisựcựtuyệtvànhữngđiềukhôngtốt,đẩymọithứtheohướngdẫntớihạnhphúc.
Sôngthìcókhúcnhưngkhôngbaogiờngừngchảy.Đólàbảnchấttựnhiêncủavạnvật.Tươngtự,nếubạnluônluôncốgắng,tínhcáchcủabạnsẽdầndầnđượccảithiện.Quantrọnglàbạnkhôngngừngtiếnlênvàkhôngbaogiờdừnglại.
Tấtcảcácdòngsông,khôngkểđếnnhữngkhácbiệtgiữachúng,đềuchảykhôngngừngnghỉvàkhôngmỏimệtrabiểncả.Nếuchúngtacũngnhưvậy,liêntụckiêncườngnỗlực,cuốicùngchúngtasẽtớiđượcvớibiểncảhạnhphúc.Chúngtasẽđượcthưởngthứccáitựdokhôngbiêngiớivànhậnrađượctiềmnăngcủachínhmìnhkhitatándươngvàđộngviêncátínhcủanhữngngườikhác.
Điềuquantrọnglàlàmmọiviệcbạncóthể.Bạnsẽngạcnhiênhơnaihếtvềnhữnggìbạncóthểđạtđược.Bạnsởhữumộttiềmnăngvôhạnnhưthế!
TỰCÓVÀTRAUDỒIConngườicủachúngtađượcquyđịnhbởigien,môi
trườnghaycảhai?
Hãyhìnhdungcómỗithứmộtchút.Vàtấtnhiên,nhiềunghiêncứuvềchủđềnàyđãđượctiếnhành.Tuynhiên,điềuquantrọng,chúngtalàkiếntrúcsưcủachínhcuộcđờimình.Quantrọnghơnlàngaybâygiờchúngtabiếtrằngchúngtalàkiếntrúcsưchotoànbộphầnđờicònlạicủamình.
Từtínhcách(character)xuấtpháttừtừcharaktertrongtiếngHy
Lạp,cónghĩalàkhắcsâuhaygâyấntượng.Từgócnhìnkhoahọc,cátínhvàthểchấtcơthểđượcquyđịnhdogienởmộtmứcđộnàođó.Nhưngchỉbiếtthếthôithìkhôngthayđổiđượcgì.Điềuquantrọnglàviệcchúngtalàmđểcảithiệnbảnthân.
ĐạoPhậtnhấnmạnhtầmquantrọngcủahiệntạivàtươnglai.Đâylànhữngđiềucóýnghĩa.Đólàlýdovìsaoviệcchúngtalàmngaybâygiờlàrấtquantrọng.Luônluônthửtháchbảnthântừgiờphútnàytrởđi–đóchínhlàtinhthâncủaĐạoPhật.
Bảntínhcũngđượccácnhàtâmlýhọcxemxéttheonhiềucách.Mộtquanđiểmnhìnnhậncátínhdướidạngnhữngvòngtrònđồngtâm.Trongcốttủycủachúngtalàbảnchấtcơbảnnhất.Xungquanhnólàbảntínhcơbảnhìnhthànhtrongsuốtthờithơấudothóiquenvàtậpquán.Baoquanhvòngtrònđólàphầnchúngtahìnhthànhđểđươngđầuvớinhữngtìnhhuốngkhácnhau.
Mặcdùbảntínhcốttủycủachúngtakhôngbaogiờthayđổi,nhưngđôikhichúngcũngthayđổinhiềuđếnmứcmọingườixungquanhcóthểnhậnxétrằngtadườngnhưbiếnthànhmộtngườihoàntoànkhác.Trongbấtcứsựkiệnnào,chúngtađềuphảilàchínhmình.Chúngtaphảiđitheoconđườngdànhchomìnhvàgắnghếtsứcđểđónggópchoxãhội.Giáodụctrangbịchochúngtađiềuchúngtacầnđểlàmđượcnhưvậy.
CHUYỂNHÓANGHIỆPChuyểnhóaNghiệpcónghĩalàthếnào?Chẳngphảimọi
việcđềuđãđượcđịnhđoạttừtrướcrồisao?
ĐạoPhật,giáophápcónềntảnglàluậtnhânquả,đặcbiệtchútrọngđếnkháiniệmNghiệp.Nguyênlýnàygiảithíchrằngcuộcsốngtạimỗikhoảnhkhắcluônbịràngbuộcbởinhữnghệquảtíchlũydonhữngnguyênnhânđãđượctạoratrongquákhứ.VàtheoĐạoPhật,giâyphúttalàmgìđó,nóigìđóhaynghĩgìđó,mộthệquảđãđượcgieovàosâutrongconngườita.Sauđó,khicuộcsốngchúngtagặpđượchoàncảnhphùhợp,hệquảđósẽhiệnhình.NhữngnétđặctrưngtrongtínhcáchliênhệmậtthiếtvớiNghiệpcủachúngta.Tintốtlànhlà,khônggiốngnhưsốphận,Nghiệpcủachúngtacóthể
đượcchuyểnhóabằngnhữngnhântatạoratừgiờphútnàytrởđi.Trênthựctế,thựchànhĐạoPhậtchínhlàthựchànhđểliêntụcchuyểnhóaNghiệp.
DùcóthựchànhĐạoPhậthaykhông,chúngtavẫncóthểcảithiệnđángkểtìnhtrạnghiệntạicủamìnhbằngcáchquyếttâmgieonhữngnhântốthơntừgiờtrởđi.Đừngnênthấtvọng,vìquathờigian,tấtcảnhữngnhântốtrồisẽmangđếnmộtsựtiếnbộđángkểchohoàncảnhcủachúngta.
LỖILẦMLàmsaođểcháutậptrungđượcvàonhữngđiểmtốt
thayvìnhữngsailầmcủamình?
Nhữngngườitựchỉtríchbảnthânthườnglolắngvềđiềuđó–đólàdấuhiệucủamộttínhcáchchânthành,đángkhen.
Rấtkhócóthểnhìnnhậnbảnthânmộtcáchkháchquan.Nhưnghãynhớrằngkhôngmộtaicótoànnhữnglỗilầmhaytoànnhữngcôngtrạng.Chúngtađềucócảhai.Vìthế,chúngtanêncốgắngpháttriểnvàmàigiũanhữngtínhchấttíchcựccủamình.Khilàmnhưvậy,nhữngthiếusótcủachúngtasẽmờnhạtdầnchođếnkhichúngkhôngcònhiểnhiệnnữa.
Cólẽbạncóthểhỏinhữngngườibiếtrõbạn,mộtngườibạn,chamẹhayanhchịem,rằnghọnghĩbạncóvàcóthểpháttriểnnhữngưuđiểmnào.Tôichắclàhọsẽkểrađượcnhiềuphẩmchấtđángngưỡngmộ.Đồngthời,nếuaiđógầngũivớibạnmàchỉranhữnglỗilầmcủabạn,thayvìkhóchịuhaybuồnbã,sẽrấtcóíchnếubạnlắngnghemộtcáchbìnhtĩnhvàkháchquannhữngđiềungườiđónóivànỗlựctiếpnhậnđiềuđónhưlờiphêbìnhmangtínhxâydựng.Mộtkhibạnđãcóchỗđứngtrongxãhội,sẽchẳngcómấyngườithựcsựthẳngthắnvớibạnđâu.
ĐỐIPHÓVỚISỰCHỈTRÍCHThậtkhóđểcháuthôinghĩvềnhữngđiềulàmcháubực
mình–nhấtlàkhicháuthấymìnhbịchỉtríchhayhạthấp.
Nhạycảmlàmộtnéttínhcách.Nóchẳngtốtmàcũngkhôngxấu.Nhưngnếubạncónétđặctrưngđó,bạnhãybiếnnóthànhmộtđiểmtíchcực.
Vídụ,nếumộtngườibạnphêphánbạn,bạncóthểchuyểnhóaviệcđóthànhtíchcựcbằngcáchnghĩmộtcáchsâusắcvềnhữngnhậnxétđóđểsửachữakhiếmkhuyết.Tuynhiên,chodùđiềugìđượcnóira,chắcchắncũngkhôngphảilàđiềubạncầnphảilolắng.Nếucảmthấybịxúcphạm,hãydànhmộtphútđểchúcmừngbảnthânvìđãcókhảnăngkhiêmtốnvàtựnhìnlạimình.Nhữngngườithờơthườngthiếuđicáchnhìnnhậngiúpcảithiệnbảnthân.
ThầyJoseiTodadạytôivềđiềuđó,chỉchotôithấyrằngcáchtốtnhấtđểkhôngđánhmấtsựtựtinhayrơivàosựthấtvọngkhôngcầnthiếtkhibịchỉtríchlàhọcđểtrởthànhmộtngườibiếtlắngnghe.Thayvìphòngthủhaylậptứcnghĩlàmìnhvôvọngrồi,bạnhãychọncáchchophépmìnhbịkíchthíchvềhướngtrưởngthànhhơn.Chủđộnglắngnghenhữngđiềungườikhácđangnóiđểtìmrađiềuvàngngọccóíchchobạn.
Vớinhữngđiềuvừađượcnóira,dùthuđượcgiátrịgìsaukhisànglọcđisựchỉtrích,điềuquantrọnglàbạnphảikiênquyếtkhôngủêsuyngẫmvềnóhayrútluivàotronglớpvỏcủamình.
NHÚTNHÁTCháuquánhátnênkhôngdámnóichuyệnvớingười
khác,cháukhôngthíchépmình.
Nếubạnkhôngphảilàngườihaynói,bạnhãytrởthànhngườibiếtlắngnghethìsaonhỉ?Bạncóthểnóivớinhữngbạnkhác:“Hãynóivớitớvềcậuđi.Tớmuốnnghemọithứvềcậu.”Nếubạncứcốgắngbiếnmìnhthànhngườikháckhinóichuyệnvớibạnbè,thìcuộcnóichuyệnsẽchẳngkhácgìtratấn.Bạnchỉthoảimáikhilàchínhbạn.Hãyđểmọingườiđượcbiếtconngườithậtcủabạn,kểcảcáckhiếmkhuyết.
Cónhữngngườichỉluyênthuyên,lungtungmàchẳngnóiđượcgì.Mộtngườiítlờihẳnsẽnóiranhữngđiềusâusắcvàchắcchắnhơnnhiềunhữngngườinóichỉđểđượcnghegiọngcủamình.Nhữngngườihànhđộngnhanhnhẹnvàhiệuquảthìđángtinhơnrấtnhiềusovớinhữngaichỉtoànnói.
Điềuquantrọnghơnhẳnviệcbạnlàngườitrầmlặnghaynóinhiềulàtâmhồnbạncóphongphúhaykhông.Mộtnụcườiđẹphaymộtcửchỉnhỏ,vôthứccủamộtngườicótráitimnồnghậu,thậmchíkhihọimlặng,sẽnóihùnghồnhơnbấtcứngôntừnào.Vàthườngnhữngngườinhưvậysẽnóimộtcáchđầyuylựcvàtựtinvàonhữnglúcquantrọng.TrongĐạoPhật,chúngtôinóitiếngnóicótácdụngkhaisáng.Vềcơbản,điềunàyđềcậpđếnviệcniệmNammôDiệuphápLiênhoa.Chúngtôiniệmđểtựthấymìnhhạnhphúc.Nhưngchúngtôicũngniệmvìhạnhphúccủangườikhác.Điềuđógiúpchúngtôiđếnvớihọxuấtpháttừsựcảmthông.Từđó,khátựnhiên,chúngtôipháttriểnkhảnăngnóitựdo,tựtinnhữngđiềumìnhmuốnnói.
NGƯỢNGNGÙNGCháurấthayngượngvàdễbịbắtnạt,cháucũngthường
lolắngvềviệcngườikhácnghĩgìvềmình.
Rụtrèvànhútnhátlàdấuhiệucủabảnchấtdịudàng,nhạycảm.CólẽbạnđãnghenóitớiEleanorRoosevelt,mộttrongnhữngphụnữđángkínhnhấttronglịchsửnướcMỹ.Trongcuốnsáchcủamình,Bạnhọcbằngcáchsống(Youlearnbyliving),bàviết:“Nhìnlại,tôithấykhicòntrẻmìnhrụtrèvànhútnhátđếndịthườngnhưthếnào.Chừngnàotôicònrụtrè,nhútnhát,chừngđótôichỉhoạtđộngvớimộtnửakhảnăngcủamình.”
Nhờkỷluậtbảnthân,phunhânRooseveltđãkhắcphụcđượcvấnđềcủamình.Giốngnhưhầuhếtnhữngngườinhútnhátkhác,bàcứtựđầuđộcmìnhbằngnỗilolắngvềbảnthân,vìthếbàđãnghiêmkhắcbuộcmìnhphảiphábỏsựtróibuộcấy.Bằngcáchkhôngngừngthửtháchbảnthân,phunhânRooseveltdầndầncóđượcsựtựtin.Bàđãápdụngnhữngbiệnphápcụthểnào?Nhữngbiệnpháptươngtựcũngsẽgiúpíchđượcbạnhômnay.
Bàthôikhônglolắngvềviệctạoấntượngtốtnữa,thôiámảnhngườikhácnghĩgìvềmình.Thayvàođó,bàbắtđầuquantâmđếnsựanvuicủanhữngngườikhác.Bàcũnghếtlòngtheođuổinhữngsởthíchcủamình.Khilàmnhưvậy,bàhọcđượcrằngmọingườikhôngchúýnhiềutớiviệcngườikhácđanglàmgìvàchínhsựchúýmàtựchúngtavơvàomìnhmớiđíchthựclàkẻthùlớnnhất.Nhậnrađiềunày,sựngạingùngtrongbàdầndầngiảmbớt.
Bànuôidưỡngcảmgiácphiêulưuvàkhátkhaotrảinghiệmcuộcsống.Bàluônhàohứngkhámphánhữngđiềuthúvịcuộcsốngmanglại.
Điềuquantrọnglàhãycấtđượcbướcđầutiênđó.Dũngcảmvượtquamộtnỗisợnhỏsẽmangtớichobạndũngkhíbướcbướctiếptheo.
Hãyđặtracácmụctiêu.Dùlớnhaynhỏ,hãyhànhđộngđểnhậnrachúng.Hãynghiêmtúcvàcamkếtvớinhữngmụctiêucủamình,bạnsẽchẳngđiđếnđâunếuđốixửvớinhữngmụctiêuđómộtcáchhờihợt.Mộttinhthầnmãnhliệt,đầynhiệthuyếttỏasángnhưkimcươngvàlayđộngtráitimconngười.Đólàngọnlửarựcrỡcháybêntrongbạn,thúcđẩybạn.
Chẳngcónghĩalýgìkhiđượcđánhgiáquavẻbềngoài.Nếuchúngtachânthành,mọingườisẽhiểuýđịnhcủachúngtavànhữngphẩmchấttốtđẹpcủachúngtasẽtỏasáng.
Tấtcảđềuquyvềhànhđộng.Nếumụctiêucủabạnlàbơingangquaconsônglớn,sẽchẳngthuậnlợichútnàonếuchùnchântrướckhiquăngmìnhxuống.Thayvàođó,bạncầnhànhđộng,khôngrờimắtkhỏimụctiêuphíaxacủamình.Ngắmnghíaướcchừngcóthểcógiátrị,nhưngtựcholàmìnhđãthấtbạitrướccảkhicốgắngthìlạilàthấtsách.
ThihàoĐứcGoetheđãviết:“Mộtngườicóthểhiểumìnhđếnđâu?Khôngbaogiờnhờvàosuyngẫm,chỉthựcthếnhờvàohànhđộng.Hãycốgắnglàmtrònnhiệmvụ,vàbạnsẽbiếtngayđiềuđócóýnghĩathếnàovớibạn”.
NHÌNNGƯỜIKHÁCMỘTCÁCHTÍCHCỰC
Hầuhếtcácbạncùnghọcvànhữngngườilớnmàcháubiếtđềucóvẻngốcnghếchvàkhôngbiếtsuynghĩ.
Sẽgiátrịhơnnhiềunếutìmkiếmnhữngđiểmmạnhởngườikhác–bạnchẳngđạtđượcđiềugìbằngcáchchỉtríchnhữngđiềuchưahoànhảocủangườikhác.Thựctế,sẽrấthữuíchnếulùilạimộtchút,thậmchímỗingàychỉmộtgiâylát,vàcốgắngcânnhắcvềnhữngcảmgiácvànhữngphẩmchấttốtcủanhữngngườimàbạnđangchỉtrích.TrongĐạoPhật,chúngtôiđượckhuyếnkhíchtụngniệmchohạnhphúccủanhữngngười,dùvìlýdogì,khônghàilòng,giậndữhaythậmchígâytổnthươngchochúngtôi.Thườngthìđiềuđókhôngdễ.Nhưngtấtnhiên,chúngtasẽdầnnhậnramặttốtcủamọingười.
Chừngnàochúngtacòntiếnlênvàtiếptụctrưởngthành,chúngtakhôngthểtránhđượcviệcphảiđốimặtvớicácvấnđềvàđấutranhnộitâm.NhữngngườicóthựchànhĐạoPhậtbiếtrằngchúngtakhôngthểthayđổitìnhthếvàmôitrườngcủamình–baogồmcảnhữngngườixungquanh–màkhôngthayđổichínhmình.Nếuchúngtakhôngngừngthửtháchbảnthânvàkhôngđầuhàng,chắcchắnchúngtasẽvunđắpđượcchomìnhsựkhoandung,rộnglượngvàsẽhạnhphúchơnvìđiềuđó.
8LÒNGTỪBI
QUANTÂMĐẾNNGƯỜIKHÁCNgàynaydườngnhưmọingườiquáíchkỷvớinhau.
Ngaycảtrongnhómbạncủacháu,cháuthấyphầnlớncácbạncũngítquantâmđếnnhau.
Cáchngườitacưxửvớingườikhác,nhấtlànhữngngườiởvịthếkémmaymắnhơn,thểhiệnkhárõtínhcáchhọ.Mộtcửchỉyêuthươnghaymộtcâunóiđồngcảmcóthểđểlạiấntượngkhôngbaogiờphai.
Lúc12tuổi,tôicólàmcôngviệcđigiaobáo.Tôimuốnlàmbấtcứđiềugìđểphụgiúpgiađìnhvìcácanhtraitôiđãđichiếnđấu.Nghềcủagiađìnhtôilàtrồngtảobiển,vìthếcórấtnhiềuviệcvặt,bắtđầutừsớmtinhmơ.Trongkhicảthịtrấncònđangngủ,tôisẽbắtđầutuyếnđườngđưabáocủamình.Tôinhớđãđạpxetrongcáigiórétcắtdacắtthịt,hơithởthìbốckhói,cáirétthấuvàotậnxương.Tôikhôngmấykhithấymặtnhữngngườiởtrongcácnhàtrêntuyếnđưabáocủamình,nhưngtrongnhữngdịphiếmhoicógặp,họcũngkhôngtỏrathânthiện.Đếncảlũchócủahọcũnglàmkhótôi.
Nhưngtôikhôngbaogiờquênsựấmápvàquantâmcủamộtcặpvợchồngtrẻ.Mộtngàynọ,côvợtrẻđangbêbếpthancủivàohànhlangđểnấucơm.Tôichàovàđưachocôtờbáo.Đónmừngtôibằngmộtnụcườiấmáp,côcámơntôivànhậnxétrằngtôilúcnàocũngthậtnhanhnhẹn,vuitươi.Đưachotôimộtxấpnhữngmiếngkhoaitâyngọtsấy,côgiảithíchrằngchúngđượcgửitừquêcôởphíaBắcNhậtBảnmấyngàytrước.Cônói:“Côhyvọnglàcháuthíchchúng”vàgửilờihỏithămchamẹtôi.
Trongmộtdịpkhác,saukhitôikếtthúccađigiaobáobuổitối,đôivợchồngmờitôiởlạiăntối.Họhỏinhiềucâuhỏivềgiađìnhtôi.Tôikểchohọvềchamình,chabịốmrấtnặngvàphảinằmliệt
giường.Ngườichồng,đãanủitôi:“Ngườinàophảivậtlộnkhicòntrẻlàngườithựcsựmaymắnđấy.Hãyhọcthậtchămchỉvàcháusẽđạtđượcnhữngđiềutuyệtvời.”Mặcdùnhữngviệcnàyđãxảyra60nămtrước,lòngtốtvàsựâncầnhọvẫncònđọnglạitrongtimtôiđếntậnhômnay.
LÒNGTỐTTHẬTSỰCháucốgắngđốixửcôngbằngvớimọingười.Nhưthế
chưađủsao?
Sốngmộtcáchchuđáolàviệccủatráitim.TừâncầntrongtiếngNhậtđượcghéptừcácchữtượnghình:“người”và“quantâm”.Vìthế,chuđáolàquantâmđếnngườikhác,làthôngcảmvớihọđặcbiệtlàkhihọđangphảivậtlộnvớibuồnphiền,đauđớnvàcôđơn.Nhữngchữtượnghìnhnàycũngcónghĩalà“xuấtsắc”.Mộtngườichuđáomộtcáchchânthành,ngườihiểuđượctráitimngườikhác,làmộtconngườiđặcbiệt,mộthọcviêndanhgiácủacuộcsống.Cóđượcsựquantâmnhưthếdànhchongườikháclàsốngcónhânvănnhất.Đólàdấuhiệucủamộtnhâncáchvượttrội.
Tuynhiên,sốngtửtếkhônggiốngnhưchuđáo.Chuđáonghĩalàhànhđộngdựatrênnhữngcảmxúctốtđẹpcủabạn.Điềunàyđặcbiệtđúngkhicósựbấtcôngxuấthiện.Trênthựctế,chúngtathểhiệnsựyếuđuốibằngcáchkhônghànhđộngvàothờiđiểmquyếtđịnh.
Sốngâncầnnghĩalàkhingườikháccàngkhổđau,hànhvicủahọcàngkhóchịu,bạncàngthểhiệnnhiềutìnhyêudànhchohọhơn.Làmnhưvậymanglạichobạncanđảmđểgiúpđỡngườikhác.Âncầncòncónghĩalànhậnrabảnchấttrongsựbấthạnhcủangườikhác,cốgắnghiểuvàchiasẻsựkhổđaucùnghọ.Điềunàysẽgiúpbạntrưởngthànhvàđồngthờigiúpngườikháctrởnênmạnhmẽ.Sựâncầnlàrấtthiếtthực,nórènluyệnchínhchúngtatrongnghệthuậtanủingườikhác.
Điềuquantrọngkhôngchỉlàthôngcảmhaythươnghạingườikhácmàlàhiểuđượchọđangtrảiquađiềugì.Thấucảmđóngvaitròquyếtđịnh.Đôikhi,cóngườihiểuđượcmìnhởbênhọcóthểmanglạichohọsứcmạnhđểtiếptục.
Nhiềungườitrântrọngsựâncầnởngườikhácvàcũngmuốntỏrachuđáo,nhưngđồngthời,lạikhôngmuốnliênquanquásâu.Nhữngngườinàyhiểunhầmýnghĩacủaviệcsốngâncần,họnghĩrằngnócónghĩalàgiữmộtkhoảngcáchantoànvớingườikhácđểkhônglàmtổnthươnghọhoặcchínhmình.Nhưng,ngượclại,âncầncónghĩalàchophépbảnthângầngũivớingườikhác,quýtrọngphẩmgiácủamỗingười.
Tôinghĩđếnmộtvịthầygiáotốtbụng,đượccáchọctròcủaôngkínhyêuvôcùng.Khiđượchỏivềbướcngoặtquyếtđịnhtrongđờimình,ôngđãnóivềmộtchuyệntìnhcờtừthờithơấu.Mộtngàymùađônglạnhgiá,mộtngườimẹvàcôcongái,nhữngngườibiểudiễntrênphốđểxinăn,tớinhàông.Ngườimẹchơimộtnhạccụcódâyvàháttrongkhiđứacongáinhảymúa.Ngoàitrờituyếtrơinhẹ,vàôngvừatừcửahàngtrởvềvớimộttúibánhbaoto.Ôngngồiănbánhtrongkhixemhọbiểudiễn.Khibàihátkếtthúc,ôngvụngvềđưachocôbémộtnửachiếcbánhbaoăndở.
Nhìnthấythế,chaôngchạytớiđầytứcgiậnvàmắngông.Ngườichaquaylạinhữngngườibiểudiễn,cúichàothậtthấpvàxinlỗivìsựthiếulịchsựcủacậucontrai.Ôngcũngnhấtđịnhbắtcontraimìnhcúiđầuxinlỗi.Saukhiđưachongườimẹvàcôcongáimộttúigạonhỏ,ônglấychỗbánhcònlạicủacontraimìnhvàđưachocôbé.
Ngườichamuốnthểhiệnvớicontraiôngrằngtấtcảmọingườiđềubìnhđẳngvàxứngđángđượctôntrọng.Khicậubélớnlên,cậukhôngbaogiờquênđượcbàihọcnàyvàtrởnênnổitiếngvìlòngtốtcủacậudànhchongườikhác.
Đồngthời,tôicũngnhớtớingườisánglậpratổchứccủachúngtôi,TsunesaburoMakiguchi,ngườiđãtrởthànhmộtvịhiệutrưởngđángkínhởTokyo.Khiôngcònlàgiáoviêndạycấp1ởHokkaido,trongsuốtcơnbãotuyết,ôngđãđirangoàiđểđónhọcsinhkhichúngtớitrường.Ôngcũngcósẵnnướcnóngtrongphònghọcđểngâmquanhữngbàntaylạnhcóngcủalũtrẻ,hỏithămchúng:“Conthấythếnào?Cókháhơnkhông?”
Saunày,ôngMakiguchidạyởmộtngôitrườngchotrẻemnghèo.Thêmvàoviệcchămlocho8thànhviêngiađìnhmình,trướckhirờinhà,ôngcònchuẩnbịđồănchonhữnghọcsinhđihọcmàkhôngcócơmtrưa.Ôngđặtnhữngsuấtăntrưanàyởmộtchỗkhuấtnơi
nhữngđứatrẻnghèocóthểlấymàkhôngthấyxấuhổ.
Khảnăngtừbicủatráitimconngườilàvôcùnglớn.
CANĐẢMGIÚPĐỠSẽthếnàonếubácbịngườikhácchốibỏhaythậmchí
chếgiễuvìcốgiúpđỡaiđó?Hoặcnếuviệcmìnhđềnghịgiúpđỡlạilàmngườikiakhóchịu?
Chắcchắnlàkhôngthểbiếtđượcngườikhácsẽphảnứngthếnào.Đôikhichủđíchchânthànhcủabạnlạibịtừchốihoàntoànhoặcbạncóthểbịcườichê,thậmchínhạobáng.Hãynhớ,dùchođiềunàycóxảyra,quayđivànổigiậnvớingườibạnđangcốgắnggiúpđỡkhôngcóíchchoaicả.Đểchonỗithấtvọnglàmmìnhtêliệtcũngthậtlàngốc.
Cuốicùngthìđiềuthựcsựcóýnghĩalàýđịnhcủabạn.Hãycanđảmnghetheobảnnăngkhiquyếtđịnhgiúpđỡmọingười.Bạncànghànhđộngvìngườikhác,cuộcđờibạnsẽcàngrộngmở,bấtkểđốiphươngphảnứngvớilòngtốtcủabạnthếnào.Âncầnchínhlàsứcmạnh,vìthếbạncàngâncầnvớingườikhác,bạncàngtrởnênmạnhmẽ.
TsunesaburoMakiguchikhôngthíchnhìnthấyaiđứngỳravàkhônglàmgì.Ôngtinrằngnhữngngườitốtnhưnghènnhát,khôngthểđấutranhchốnglạicáixấu,cuốicùngsẽbịnóđánhbại.Ôngthườngnói:
Khônglàmđiềutốtcũngkhôngkhácgìlàmđiềuxấu.Hãythửtưởngtượngaiđóđặtmộttảngđátođùngngaygiữađườngđi.Nhưthếthậtđộcácvìnósẽgâykhókhănchongườiqualại.Rồi,aiđótớivànhìnthấyvậtcảnđườngtotướngấy,thậmchíbiếtrằngnósẽgâyhậuquảnghiêmtrọngnhưngcứđểnóđóvớitháiđộ:“À,mìnhcóđểnóởđấyđâu.”Đâycóvẻnhưlàmộttháiđộvôthưởngvôphạt,nhưngthựcra,khôngchuyểntảngđáđicũnggâyphiềnphứcchongườisẽđiquanhưviệcđặtnóvàođótừđầu.
Hầunhưaicũngcómộttialửacủasựấmáphaytìnhngườitrongtim.Khôngaisinhrađãlạnhlùng.Nhưngnếuquathờigian,ngườitachônvùihơiấmcủamìnhsâutrongtimhọvìsợbịtổnthương,họsẽtrởnênlạnhlùngvàsắtđá.Tươngtự,nhữngngườichỉbiếtnghĩđếnmìnhvànghĩaicũngchốnglạihọthườngcóxuhướngtựbọcmìnhtrongtấmáogiápcủasựtànnhẫnvàtựđại.Hànhvinhưthếthậtphinhântính.
ĐứcPhậtluônbắtđầutròchuyệnvớimọingườiđểgiúphọđươngđầuvớinhữngđaukhổcủamình.Ngàikhôngđợingườikhácbắtchuyệnvớimìnhtrước,cũngkhônglolắngvềviệchọcóthểnghĩgìvềmình.Ngàichútâmtớimọingườimộtcáchấmcúngvàthoảimái.
THỂHIỆNSỰQUANTÂMCáchtốtnhấtđểgiúpđỡmọingườilàgì?
Điềutốiquantrọnglàchânthànhmongmuốnthấyngườikhácđượchạnhphúc.Vàđólàđiềumàchúngtanênnỗlựchướngtớimỗingày.ÔngMakiguchithườngnóivềviệcphânloạiviệctốtthànhnhữngviệctốtnhỏ,tốtvừavàcựctốt.Cáchnàycũngđượcápdụngchosựquantâm:quantâmít,quantâmvừavàcựckỳquantâm.
Vídụ,hìnhdungrằngbạncómộtngườibạnđangcầntiềnngaylậptức.Đưatiềnchongườibạnđólàviệctốtnhỏ,còngiúphọtìmmộtcôngviệclàviệctốtvừa.
Tuynhiên,nếubạncủabạnphảichịuđaukhổlàdohậuquảcủaxuhướngtắctráchvàlườibiếngthìmộtmóntiềnhaymộtcôngviệcđềukhôngcóíchgì.Tiềnsẽbịphungphí,vàbạncủabạnchắcchắnsẽmấtviệcvìnhữngthóixấucủahọ.Việccựctốtlàgiúpngườiđóđốimặtvànhổtậngốcthóilườibiếng,cộinguồnđaukhổcủahọ-nóicáchkhác,giảithíchvàgiúphọđịnhhướngxâydựngmộthệthốngniềmtinđúngđắn.
NhữngngườithựchànhbàipháptựlàmchủbảnthâncủaĐạoPhậtNichiren,phápgiúpconngườikiểmsoátđượccuộcsốngcủamìnhvàlàmmớilạiýchícủahọđểsốngvinhquangmỗingày,biết
rằngchỉhànhđộngđểsốnghạnhphúcchoriêngmìnhthôilàchưađủ.Khôngmộtaicóthểhạnhphúctrọnvẹnnếunhữngngườixungquanhcònphảivậtlộn.Vìthế,nhữngngườithựchànhĐạoPhậtnhậnrarằngđiềuchuđáovàâncầnnhấthọcóthểlàmlàchiasẻnhữngbàiphápnàyvớimọingười.
Thườngthìnhữngnỗlựcđểlàmnhữngđiềucựckỳtốtdễbịhiểulầm.Khôngnghingờgì,chínhbạnhẳncũnggặpsựđốikhángkhicốgắnggiúpaiđóvớisựquantâmcủamình.Nhưng,dùnỗlựccủabạnkhôngđượcđánhgiácaovàolúcnày,miễnlàbạnhànhđộngvớisựchânthànhtuyệtđối,mọingườirồisẽnhậnrasựthậtvàsẽtintưởngbạn.Đếnlúc,họsẽthựcsựbiếtơnvìtìnhyêu,lòngtốtvàhànhđộngquyếtliệtxuấtpháttừsựquantâmbạndànhchohọ.
ĐỐIDIỆNVỚISỰNHẪNTÂMCháulúcnàocũngbịtrêuchọcvìcháutàntật.
Nhữngngườicườinhạovàtrêucợtbạnthậtlàđộcácvàsuynghĩlệchlạc.HọtạonênmộtgánhNghiệpxấukhủngkhiếpchochínhmìnhbằngcáchcoithườngquyềnđượcđốixửnhưmộtconngườivàđượctôntrọngcủabạn.Nhưngđểchonhữnglờixúcphạmcủahọtácđộngtớimìnhlàmộtthấtbạicủabạnvớitưcáchlàmộtconngười.Dùsao,sựmạnhmẽlàvinhquang.
Vìthế,bạnphảimạnhmẽhơnnữa.Cuộcđấutranhcủabạncũnglàmộtphầncủacuộcđấutranhgiànhnhânquyền.Làmchongườikhácnhậnraquyềncủabạnkhôngchỉlàkhiếnchohọhànhđộngmộtcáchcảmthông.Hãytựhàovềbảnthânbạnvớitưcáchlàmộtcánhân,bấtkểsựtàntậtcủabạn.Hãytựhàovềsứmệnhcủabạntrongcuộcđờinày.Đểsốngâncần,chúngtacầnphảimạnhmẽ.Chúngtacũngcầnphảimạnhmẽđểbảovệnhânquyền,khôngchỉcủachúngtamàcủanhữngngườikhácnữa.
ĐỐIDIỆNVỚIBẠOLỰCNhiềubạntrẻđangtrởnênbạolực.Vàingườithậmchí
còntựhàovìnó.Cháucóthểlàmgìđểthayđổitìnhhình
không?
TôihiểurằngsauvụthảmkịchColoradoởtrườngtrunghọcColumbia,trongvụnàynhiềuhọcsinh13tuổiđãbịbắnchết,TổngthốngClintonđãnói:“Chúngtaphảihướngtớibọntrẻvàdạychúngcáchbộclộsựphẫnnộvàgiảiquyếtmâuthuẫncủachúngbằnglờinói,khôngphảibằngvũkhí”.Tôihoàntoànđồngý.Chẳnggìcóthểkhiếntimtôiđauhơnsựthậtlànhữngngườitrẻtuổi,nhữngngườisởhữutiềmnăngvôhạnchotươnglai,hủyhoạicuộcsốngcủahọvàcủanhữngngườikhác.
Khicòntrẻ,tôimấtngườianhcảtrongThếchiếnThứII.Anhlàmộtngườithậtnhânhậu,làngườikịchliệtphảnđốiđườnglốihànhđộngcủaNhật.ĐauđớntrướccuộcxâmlượccủaNhậtvàoTrungQuốc,anhnói:“QuânđộiNhậtthậtvôlươngtâm.AnhthấyxótxavôcùngchonhândânTrungHoa.”
Tôisẽkhôngbaogiờquênhìnhảnhmẹtôinhìntừphíasau,tấmlưngnhỏcủabàrunlênkhitinvềcáichếtcủađứacontraicảcủamình.Ngaylúcđó,tôiđãcảmnhậnsâusắcrằngchúngtacầnbãibỏchiếntranhvàbạolựckhỏitráiđất,dùthếnàođinữa.
Trongkhi,tấtnhiên,điềutốicầnthiếtlàkiểmsoátđượcnhữngyếutốbênngoàicủabạolựcbằngcáchbãibỏvũkhí,pháttriểnnhiềuhơncácluậttươngđươngvàthiếtlậpthỏathuậnhòabìnhgiữacácnước,thìcănbảnnhất,điềucầnlàmlàphảihiểuđượcrằngbạolựcxuấtpháttừđiềukiệnbẩmsinhcủaloàingười.ĐạoPhậtđặttênchođiềukiệnnàylàthútính,mộttrạngtháiconngườibịcácthèmkhátbảnnăngkíchđộngvàmấthếtlýtínhhayđạođức.Thậmchínếuchúngtacóquétsạchđượchếtvũkhíkhỏihànhtinhnày,bạolựcsẽkhôngbaogiờtiêutantrừkhichúngtakiểmsoátthànhcôngthútínhtrongta.Vìlýdonày,chúngtacầnphảithayđổiđiềukiệncủaconngườitừbêntrong.
Tôivẫnthườngkêugọiđiềugiốngnhưmộtcuộccạnhtranhnhânđạo,ởđó,tấtcảnhữngtôngiáogiảngdạyvềlòngkhoandungvàsựquantâm,cạnhtranhxemmỗitôngiáocóthểkhuyếnkhíchđượcbaonhiêungườiquantâm.Trongbấtcứtrườnghợpnào,giáodụcdựatrênphẩmgiácủamỗicánhâncũnglàgiảipháp.
Bạolựclàmộttộiácthuầntúy.Bấtkểđiềubạnnóicóđúngđến
đâu,nếubạnviệnđếnbạolựcđểchứngminhđiềuđó,bạnvẫnlàkẻthấtbại.Thậmchínếubạndườngnhưđãcóđượcchiếnthắngtừkếtquảcủamộthànhđộngbạolực,kếtcụcbạncũngsẽbạitrận.
ĐạoPhậtnhấnmạnhmốitươnggiaocủatấtcảsựsống.Chínhkhảnăngnhậnthứcgiớihạncủachúngtamớikhiếnchúngtađặtquánặngkhoảngcách“họ”và“chúngta”.Chínhdomốitươnggiaonày,vớiviệcsửdụngbạolực,bạnkhôngchỉlàmtổnhạivàtànphángườikiamàcảchínhbạn.Nhữngngườisửdụngbạolựcvàcoithườngcuộcsốngcủangườikhácthựcrađangcoithườngchínhhọvàpháhoạicuộcsốngcủachínhhọ.
Điềuquantrọnglàphảihiểuđượcrằngbảnchấtcủabạolựclàsựhènnhát.Bởivìmộtngườihènnhát,anhtahaycôtamớitrởnênbạolực.Cánhânđókhôngđủcanđảmđểđàmthoại.MahatmaGandhinóihùnghồnrằng:“Bấtbạođộngkhôngphảilàcáivỏcủasựhènnhát,màđólàphẩmhạnhtốithượngcủasựcanđảm…Hènnháthoàntoànkhôngđồngnhấtvớibấtbạođộng…Bấtbạođộnghàmchứakhảnăngđấutranh.”
TrongtổchứcSokaGakkaiQuốctế,giớitrẻMỹvẫnđangtiếnhànhnhữnghoạtđộngkêugọichấmdứtbạolực.Họđangthựchiệnbalờithềsauđây:
1.Tôisẽtrântrọngcuộcsốngcủamình
2.Tôisẽtôntrọngmọisựsống
3.Tôisẽtruyềnhyvọngđếnchongườikhác.
Khimỗingườichúngtađềucóthểtrânquýcuộcsốngcủachínhmình,tựnhiênchúngtacũngsẽcóthểtrântrọngcuộcsốngcủanhữngngườikhác.
Điềuquantrọnglàbạnphảihànhđộng.Bắtđầulàbướcđầutiên.Số0làsố0ngaycảkhinhânvớinhiềusốkhác.NhưngnhưnhữngngườiPhươngĐôngthườngnói:“1làmẹcủahàngvạn.”
BẠOLỰCVỚIPHỤNỮ
Ngàynay,cóvẻnhưbạolựcvềthểxácvàtìnhdụcvớiphụnữđangcóxuhướngtăngcao.Cóthểcảithiệnđượckhông?
Khôngcógìthấpkémbằngbạolựcvớiphụnữ.Bạolựckhôngthểđượcdungthứ.Tấtcảđànôngnênnhớđiềunày,vàhọnêntôntrọngnhữngngườiphụnữcùngthờivớihọnhưnhữngngườichịem,nhữngngườimàcuộcsốngcủahọđángđượctrântrọng.Thậtđánghổthẹnchonhữngngườiđànôngkhôngdịudàng.
Phụnữbảovệbảnthânbằnghiểubiếtvàsựkhônngoancũngcựckỳquantrọng.Đãcónhiềunhóm,hộitổchứcrađờiđểgiúpđỡphụnữ.Khibạnnhậnracuộcsốngcủabạnquýgiáthếnào,bạnsẽlàmmọiđiềucóthểđểbảovệnó.Lưuýđếnlờikhuyêncủachamẹvànhữngngườibạnmàbạntintưởnglàđiềurấtquantrọng.
Nạnnhâncủabạolựcthườngbịtổnthươngsâusắcvềtinhthầnvàthểchất.Họmấtlòngtinvàonhântínhcủamìnhvàthườngcảmthấynhơnhuốcnhưthểcuộcsốngcủahọđãbịhủyhoại.Nếubạnlànạnnhâncủabạohành,xinhãynhớrằng,dùgìđinữa,giátrịcủabạnvớitưcáchlàmộtcánhânsẽkhôngbaogiờthayđổi.Hãyđứngthậtvững.Hãytựnhủ:“Mìnhkhôngphảilàngườichophépmộtviệcnhưthếhủyhoạicuộcđờimình.”Khôngaicóthểhủyhoạiđờibạnởmứcđộsâusắcnhất.Bấtkểbạnbịtổnthươngđếnđâu,bạnvẫncóthểgiữlạiđượcchomìnhphẩmgiácănbản–khôngaicóthểtướcmấtđiềuđóởbạnmàkhôngđượcsựchophépcủabạn.
ĐạoPhậtgiảngvềnguyêntắcrằngbônghoasentrắngthuầnkhiếtlớnlêntừaobùn.Cũnggiốngnhưthế,trạngtháitốithượngcủacuộcsốngcóthểhìnhthànhkhiphảisốnggiữathựctạiđauthươngnhất.
Bấtkểbạncảmthấychánnảnđếnđâu,ởđâuđóluôncóaiđócũngđangchịuđựngtìnhcảnhtươngtự,vàbạnnóiriêng,cóthểgiúpđỡngườiđónhờsựthấuhiểuthôngthườngcủabạn.Vàcónhữngtìnhcảmchânthànhtrongtráitimcủanhữngngườikhácmàchỉbạnmớicóthểkhámphá.Bạncóthểkhôngmuốnrắcrốicủamìnhliênquanđếnngườikháclắm,nhưngcóđượcthậmchíchỉmộtngườibạncóthểthamkhảoýkiếnvềtrảinghiệmcủamìnhsẽthayđổihoàntoàncáchnhìncủabạn.Bạnkhôngnênchịuđựngmộtmình.Cuộcđờibạnvốndĩđãcómộttiềmnăngvôcùngtolớn.Nếubạntừbỏ
chínhmìnhthìmọichuyệnchỉcàngkinhkhủnghơnthôi,vìlàmnhưvậysẽkhuếchđạinhữngtổnthấtđãcó.Đừngbaogiờchophépsựkhổđaukhiếnbạnbỏrơiconngườithậtcủamình.
Cóvẻlạlùng,nhưngnhữngngườiđãphảichịuđựngnhiềunhấthaynhữngngườiđãtừngbịphiềnlòngnhiềunhấtcóthểtrởthànhhạnhphúcnhất.Vớinhữnggiọtnướcmắtđãrơi,bạncóthểlausạchcuộcđờimìnhvàlàmnósánglên.DấnbướclàđiềucốtlõicủasốngvàlàtinhthầncủaPhậttử.
Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com
9MÔITRƯỜNG
QUANTÂMĐẾNMÔITRƯỜNGCháurấtquantâmđếnmôitrường.Cóphảiconngười
đangtựhủyhoạimôitrườngsốngcủamìnhkhôngạ?
Đúng.Hủyhoạitựnhiênlàhủyhoạiloàingười.Thiênnhiênlànhàcủachúngta.Tấtcảsựsốngtrênhànhtinhnày,tấtnhiên,baogồmcảsựsốngcủaloàingười,đượcsinhratừmôitrườngtựnhiên.Khôngphảinhờơnmáymóchaykhoahọcmàchúngtatồntạitrêncõiđờinày.Sựsốngtrênhànhtinhnàykhôngphảitừnhântạomàra.Chúngtalànhữngsảnphẩmcủatựnhiên.
Córấtnhiềuthuyếtvềnguồngốcloàingười.VàithuyếtnóirằngnhữngngườiđầutiênxuấthiệnởchâuPhi,thuyếtkháclạinóirằngloàingườixuấthiệnởvàinơitrênthếgiớivàocùngmộtkhoảngthờigian.Dùđiềugìđúngđinữa,khôngthểchốicãirằngloàingườiđượcsinhratừthiênnhiên.
Vìthế,chúngtacàngtáchmìnhrakhỏitựnhiên,chúngtacàngtrởnênmấtcânbằng.Tươnglaicủachúngtavớitưcáchlàmộtloàisẽrấtkhắcnghiệttrừkhitanhậnrađượcđiềunày.
Vấnđềcủachúngtakhôngmới.NhàtriếthọcvàcảicáchxãhộingườiPhápởthếkỷthứ18JeanJacquesRousseau,tácgiảcuốnKhếướcxãhội,đãkêugọiquayvềvớitựnhiên.Vănminh,ngaycảvàothờicủaông,đãtrởnênquácơkhí,quáphụthuộcvàokhoahọc,quátậptrungvàolợinhuận,bópméocuộcsốngconngườithànhmộtthứthậtxấuxí.Rousseauphảnđốisựpháttriểnbấthợplýnày.
Quảthực,tấtcảchúngtađềumuốnđượckhỏemạnh.Vìlýdođó,chúngtamuốnhítthởkhôngkhítronglành,đượcnhìnthấyhoavàcâycỏtươiđẹp.Chúngtahướngvềtựnhiênvìđiềuđó,cũnggiốngnhưmộtbônghoahướngdươnghướngvềmặttrời.Chúngtaphải
nhậnrarằngbấtkỳhànhđộngnàophủnhậnthiênhướngnàycũnglàmộtsailầmtrầmtrọng.Tấtcảtiềntrênthếgiớikhôngmuađượcbầutrờixanh.Mặttrờivàngọngióthuộcvềtấtcảmọingười.
Khôngaiphảnđốirằngkhoahọcđãcảithiệncuộcsốngcủachúngta.Nhưngchúngtacầnkhớptiếntrìnhkhoahọcvớitiếntrìnhcamkếtbảotồnvàbảovệmôitrườngcủachúngta.Chúngtacầnsựcânbằng.
Vídụ,taphảinhớtớirừng.Oxytahítthở,duytrìsựsốngchochúngtatừđâumàcó?Từrừng,từthựcvậtbiển.Phảimấthàngtỉnămthựcvậtvớitạorađượclượngoxynày.
Cònnướcthìsao?Phầnlớnnướctauốngcótừhệthốngsôngngòi.Dùnắnghaymưa,nướcvẫnchảyquacácdòngsông.Vìsao?Câycốivàđấtquanhcácdòngsônghấpthụnước,tíchtrữnótronglòngđất,vàtừđó,nướckhôngngừngrỉra,từngchútmột,vàocácdòngsông.Nếukhôngcórừngvànúithìcũngnhưnhựađường,tấtcảmưarơixuốngtrongmộtngàysẽlậptứcchảyvàosôngvàđổrabiển,giốngynhưbồntắmcạndầnkhibạnkéonútbịtravậy.
Đấtlàmộtmónquàkháccủarừng.Nhữngđộngvậtnhỏvàvikhuẩngiúpchuyểnhóanhữngrễvàláchếtcủacâythànhđấtmàu.Khôngcóđấtấy,chúngtakhôngthểtrồngngũcốchayrauxanh.Chúngtasẽkhôngcóthứcăn,vàloàingườisẽdiệtvong.
Nhiềusảnphẩmkhácđếntừrừng.Khôngcóchúng,chúngtasẽkhôngcónẹpcaosu,khôngcógiấy,khôngcóbàngỗhayđồđạc–khôngcónhà.Tấtcảnhữngthứnàycũngđềulàquàtặngcủarừng.
Rừngsảnxuấtrakhôngkhíchotathở,nướcchotauống,đấtđểtatrồngthựcphẩm–quảthực,mỗilĩnhvựccủađờisốngchúngtatrởnênkhảdĩđềulànhờcâycối.
Vàtôinghĩchúngtahiếmkhinghĩđếnmốiquanhệrằng,trừkhitachămsócchorừng,tasẽkhôngthếbắtđượccádướibiển.Khôngcórừngtấtcảmưasẽchảytheosôngrabiển.Mưasẽmangtheolượnglớnphùsacùngrađó.Phùsasẽlàmđụcnướcbiển,cảntrởánhsángxuyênqua,vàhạthấpnhiệtđộnướcbiển,làmchobiểntrởnênquálạnhảnhhưởngđếnsựsinhtrưởngcủamộtsốloàicá.
Rừngcũngtạoracácchấtdinhdưỡngmàcuốicùngsẽtìmđượccáchratớibiểnvàtrởthànhthứcănchocácsinhvậtcủađạidương.Rừngbảovệsựsốngchobiển.
Sựsốnglàmộtsợixíchliênkếtmậtthiếttấtcảmọiloài.Khibấtkỳmắtxíchnàobịrốiloạn,nhữngmắtxíchkháccũngsẽbịảnhhưởng.Chúngtanênnghĩvềmôitrườngnhưmẹcủamình–MẹĐất,MẹBiển,MẹTráiĐất.Chẳngcótộiácnàotồitệhơnlàmhạichínhmẹmình.
HÀNHĐỘNGBẢOVỆMÔITRƯỜNG
Chúngtađốiphóthếnàovớinhữngvấnđềtưởngnhưnhỏnhặt,nhưviệcxảrácchẳnghạn?
VứtráchaylonnhômbênvệđườnglàhànhđộngíchkỷcủangườisốngtrongmộtcõimàĐạoPhậtgọilàthếgiớicủasúcsinh.Nhữnghànhđộngnhưthếthểhiệnmộtchủnghĩavịkỷkhôngquantâmgìđếnaikhác.Đólàmộtcáchsốngthậtphitựnhiên.Mộtngườiyêuthiênnhiênđơngiảnlàkhôngthểxảrác.Némrácmộtcáchbấtcẩnlànémđichínhnhântínhcủangườiđó.
Cùngbiểuhiệnđó,ngườiyêuthiênnhiêncóthểthươngyêunhữngngườikhác,trântrọnghòabìnhvàsởhữusựgiàucócủamộttínhcáchkhôngbịtróibuộcbởinhữngtoantínhíchkỷcủaviệcđượcmất.Ngườisốngtheokiểutínhtoánkếtcụcsẽcânđogiátrịcủachínhhọtheocùngmộtcáchđó.Cuộcsốngnhưvậybịhạnchếvôcùng.
Ngườitacóthểnghĩrằngchẳngđượclợilộcgìkhinhặtrácmàngườikhácxảra.Nhưngquantrọnglàlàmviệcđóvớitìnhyêuthiênnhiên–khôngcầnnghĩđếnviệcngườiđóđượchaykhôngđượccáigì.
Chỉquanhữnghànhđộngvịthanhưvậychúngtamớicóthểsốngtốtnhấtvớitưcáchmộtconngười.Vìkỹthuậtđãtiếnbộđếntầmcỡnày,bâygiờlàlúcquantrọnghơnbaogiờhếtđểmỗingườipháttriểnkiếnthứcvềbảovệmôitrường.Bấtcứsựcảithiệnvậtchất