Faculteit Bouwkunde

OTB - Onderzoek voor de gebouwde omgeving

Verduurzaming 120 woningenin Palenstein in Zoetermeerdoor Dura Vermeer

4-daagse cursus

Duurzaam beheer, renovatie en onderhoud van woningen9/10 oktober en 20/21 november 2018

Conferentiecentrum Kaap Doorn

Duurzaam beheer, renovatie en onderhoud van woningen9/10 oktober en 20/21 november 2018, Conferentiecentrum Kaap Doorn

4-daagse cursus

Het is niet meer de vraag óf de woningvoorraad van woningcorporaties duurzamer moet worden, maar hoe we deze ambitie realiseren. Nederland heeft een ambitie om in 2050 CO2-neutraal te zijn. Veel gemeenten willen dit al vijf of tien jaar eerder bereiken. Dat betekent dat woningcorporaties fors moeten investeren en goede keuzes moeten maken. Nu is de doelstelling gemiddeld energielabel B. Duidelijk is dat door onder meer de verhuurderheffing het een paar jaar langer duurt dan 2020 voordat de corporatiesector deze doelstelling zal halen. Duurzaam-heid gaat bovendien om veel meer dan energiebesparing, het gaat tevens om gezonde woningen met toekomstwaarde en duurzaam circulair materiaalgebruik.

Doel en thema’sHet doel van deze cursus is om kennis op te doen over een breed scala van onderwerpen rondom duurzaam beheer, renovatie en onderhoud van woningen. De cursus biedt medewerkers van woningcor-poraties, bouw- en onderhoudsbedrijven en gemeenten handvatten om de duur-zaamheidsopgave vorm te geven, samen met andere betrokkenen zoals huurders. Daarbij is gekozen voor een beleidsmatige insteek, en dus niet direct gericht op de uitvoeringspraktijk.

Thema’s die aan de orde komen, zijn onder meer het overheidsbeleid, het assetmanagement van de corporatie en strategische keuzes voor diep en minder

diep renoveren, de wegen naar aardgasvrij wonen, keuzevrijheid en participatie van bewoners, bewonersgedrag en energie-gebruik, financiering en betaalbaarheid van duurzame maatregelen, samenwerking, duurzaam en circulair materiaalgebruik.

De cursusleiders en de inleiders van de afdeling OTB van de faculteit Bouwkunde aan de TU Delft zijn werkzaam bij de sectie Duurzame Woningkwaliteit. Zij hebben ruime ervaring in beleidsmatige, technische, financiële en organisatorische vraagstukken rondom duurzaam bouwen, beheren en wonen. Daarnaast komen in de cursus deskundige sprekers aan het woord, die ingaan op eigen praktijkervaringen.

Voor wie bestemd?De cursus, die voor de derde keer georganiseerd wordt, is met name bestemd voor woningcorporaties, bouw- en onderhoudsbedrijven en gemeenten: managers en projectleiders vastgoed of technisch beheer, medewerkers innovatie en duurzaamheid, beleidsmedewerkers, medewerkers strategie en innovatie.

PE-puntenU kunt voor het volgen van deze cursus 25 PE-punten krijgen.

Programmadinsdag 9 oktober 2018

Overheidsbeleid, corporatiebeleid en energievraag

woensdag 10 oktober 2018

Strategieën, innovaties en Nul-op-de-Meter (NOM)

09.30 Ontvangst

09.45 Introductie programma cursusblok 1 Thema’s, sprekers, kennismaking

10.15 Overheidsbeleid met betrekking tot duurzaamheid en energiebesparingn Doelstellingen, ambitiesn Regelgevingn ToekomstverwachtingenAd Straub, universitair hoofddocent, OTB, Faculteit Bouwkunde, TU Delft

11.00 Koffie-/theepauze

11.15 Wat doen corporaties en wat kunnen ze doen?n Convenant Energiebesparing Huursectorn Woonagenda 2017-2021n Routekaart Aedes CO2-neutraal 2050n De routekaarten van de woningcorporatiesn Aedes BenchmarkHerman van der Bent, OTB, Faculteit Bouwkunde, TU Delft; namens Aedes, Den Haag

12.15 Lunch

13.15 Een duurzame woningn Energievraagn Primair energiegebruikLaure Itard, professor, OTB, Faculteit Bouwkunde, TU Delft

14.35 Koffie-/theepauze

14.50 GroepsopdrachtLaure Itard

15.45 Een duurzame woning (vervolg)n Wegen naar CO2-neutraaln Keuzes in isoleren, klimaatinstallaties en duurzame

energieopwekkingLaure Itard

16.30 Programmabreak

17.00 CO2-neutraal of CO2-vrij?n Energiedragersn Waarde en behoud van de gasinfrastructuurn CO2-neutraal of CO2-vrijn Trias Energetica én 100% duurzaamn PraktijkvoorbeeldenChiel Boonstra, Trecodome, Roosendaal

18.30 Afsluiting en diner

09.00 Start programman Thema’s en sprekers

09.05 Duurzaamheid in portefeuille- en assetmanagement van de woningcorporatien Portefeuillebeleid m.b.t. duurzaamheid, kwaliteit en huurn Sturing op complexniveau; assetmanagementn PraktijktipsHenk Heeger, adviseur Programma en Innovatie, Havensteder, Rotterdam

10.20 Koffie-/theepauze

10.35 Innovaties in klimaatinstallaties en duurzame energieopwekking woningenn Verwarming, koeling en ventilatien Energieopwekkingn Risico’s, levensduur en onderhoudnToekomstverwachtingenPaul Stoelinga, senior adviseur Energie, Deerns, Rijswijk

12.00 Lunch

13.00 Omdenken naar een energieneutrale woningvoorraadnSamenwerkennInnovatiesArthur Lippus, Kwartiermakers in de Bouw, Utrecht

14.15 Koffie-/theepauze

14.30 Spel OmdenkenArthur Lippus

15.15 Praktijkvoorbeeld renoveren naar Nul-op-de-Meter (NOM)nDoelen van de woningcorporatienAanpak 120 eengezinshuizen in Palenstein, ZoetermeernDe rol van de corporatie en bewonersn Prestatie-uitvraagnDe rol van het bouwbedrijf en toeleveranciersnKosten, opbrengsten en woonlastennBeheernToekomstverwachtingenRob Paas, teamleider Energie & Planmatig Onderhoud, De Goede Woning, ZoetermeerMachiel Peltenburg, manager Stroomversnelling, Dura Vermeer, Rotterdam

16.30 AfsluitingnIntroductie thuisopdracht: uitwerking van een van de

volgende thema’s:1. Duurzaamheid bij mutatie-aanpak2. Beïnvloeden van bewonersgedrag3. Strategische keuzes in stappen naar energieneutraal4. De rol van de bouw- en toeleveringsketen

nEvaluatie programma en eventuele wensen voor blok 2

dinsdag 20 november 2018

Financiering en bewoners aan zet

woensdag 21 november 2018

Samenwerken op gebiedsniveau, duurzaam materiaalgebruik

09.30 Ontvangst

09.45 Introductie programma cursusblok 2nThema’s en sprekers

09.50 Financiering en betaalbaarheid van duurzaamheids-maatregelennWat kost verduurzaming?nHoe is verduurzaming te financieren?nBijdrage bewoners versus woonlastennOptimalisatie dekking van de kostennAlle subsidies op een rijDyon Noy, directeur Atriensis, Eindhoven, Zwolle en Amstelveen

11.00 Koffie-/theepauze

11.15 Bespreken thuisopdracht in groepen

12.30 Lunch

13.30 Duurzaamheid is mensenwerknEnergiebesparingsprojecten met bewonersnInzet van energiecoachesnBlijvende effecten van gedragsaanpassingennGouden tipsImke Tegels, senior-adviseur bij SME Advies, Utrecht

14.45 Koffie-/theepauze

15.00 Huurders kiezen voor duurzaamheidnKernwaarden duurzaamheid, betaalbaarheid en klantn Klanten kiezen voor duurzame maatregelen n Aantrekkelijk duurzaam aanbod voor klantsegmentenn Gouden tipsAnnemieke van Doorn, aanjager Innovatie, Portaal, Utrecht

16.30 Programmabreak

17.00 Bespreken thuisopdracht plenair

18.30 Afsluiting en diner

09.00 Start programmanThema’s en sprekers

09.05 Samenwerken aan een aardgasvrije wijknDe opgavenDe partijennDe rolverdelingnBetrekken van bewonersnErvaringen en eerste resultatenMarianne Nevens, omgevingsmanager Overvecht-Noord aardgasvrij, Utrecht

10.15 Koffie-/theepauze

10.30 Circulair slopen en hergebruiknHergebruik en recyclingnMarkten voor gebruikte materialennPraktijkervaringennToekomstverwachtingenBarthel van Dinther, commercieel manager bij A. van Liempd Sloopbedrijven B.V., Sint-Oedenrode

12.00 Lunch

13.00 Duurzaam materiaalgebruik en circulariteitnMateriaalgebruik en milieueffectennIngesloten energie en operationeel energiegebruik nCirculariteit materiaalgebruik renovatiesThijs Kurstjens, senior adviseur corporaties, W/E adviseurs, Utrecht

13.30 Opdracht over materiaalgebruikThijs Kurstjens

15.00 Koffie-/theepauze

15.15 2nd Skin renovatie Vlaardingen n2nd Skin conceptnKosten, huur en energieprestatievergoeding (EPV)nRenoveren met bewonersnToekomstwaardenToekomstverwachtingen van bouwer en woning-

corporatieJeroen Oosthoek, manager Vastgoed, Waterweg Wonen, Vlaardingen Onno de Wal, directeur BIK-Bouw, Barendrecht

16.30 Afsluiting, uitreiking getuigschriften en borrel

Meer informatie

Data9/10 oktober en 20/21 november 2018

LocatieConferentiecentrum Kaap DoornPostweg 9, 3941 KA Doorntel. (0343) 41 42 41www.kaapdoorn.nl

Cursusgeld en getuigschriftDe kosten voor de cursus bedragen € 2.195,-. Bij deze prijs is inbegrepen: het documentatiemateriaal, lunches, diners, koffie en thee. Over dit bedrag is geen BTW verschuldigd. Cursisten die de gehele cursus hebben bijgewoond en de (thuis)opdrachten met goed gevolg hebben afgerond, ontvangen een getuigschrift.

Permanente Educatie (PE-punten)Sinds januari 2015 bestaat voor de leden van de VTW (de Vereniging van Toezicht-houders in Woningcorporaties, www.vtw. nl) en voor woningcorporatiebestuurders (Aedes: https://www.aedes.nl/dossiers/ permanente-educatie.html) de verplichting tot permanente educatie. Voor het volgen van deze cursus ontvangt u 25 PE-punten.

OvernachtingsmogelijkheidU kunt gebruikmaken van de overnach-tingsmogelijkheden in Conferentiecentrum Kaap Doorn op 9 oktober en 20 november 2018. De overnachtingen zijn niet bij de cursusprijs inbegrepen. De kosten hiervoor bedragen € 85,- per nacht (incl. ontbijt). U kunt bij aanmelding opgeven of u gebruik wenst te maken van de overnachtingsmo-gelijkheid. Het OTB zorgt er dan voor dat er een kamer voor u beschikbaar is.

Aanmelding en betalingU kunt zich voor deze cursus aanmelden via www.otb.bk.tudelft.nl/agenda. Kies voor cursus ‘Duurzaam beheer, renovatie en onderhoud van woningen’. U treft daar een omschrijving van de cursus en een link naar het aanmeldformulier. Aan deze cursus kunnen maximaal 22 personen deelnemen. Wij hanteren bij over-intekening een maximum van twee deel-nemers per organisatie. Bij de bevestiging van uw inschrijving ontvangt u tevens een routebeschrijving naar Conferentiecentrum Kaap Doorn. Indien u kiest voor betaling per factuur, wordt deze apart toegezonden door de financiële administratie van de TU Delft. Het deelnamebedrag dient 10 werkdagen vóór aanvang van de cursus ontvangen te zijn. Indien vanwege onjuist ingevulde gegevens de factuur opnieuw verzonden dient te worden, wordt € 25,- aan administratiekosten doorberekend.

AnnuleringU kunt alleen schriftelijk annuleren. Afmel-ding zonder verplichting tot betaling kan slechts indien de annulering schriftelijk is ontvangen vóór 11 september 2018. Cursisten die tussen 11 september en 25 september 2018 annuleren, zijn 50% van de cursuskosten verschuldigd. Bij latere annulering brengen wij het volledige cursusbedrag in rekening. Bij verhinde-ring is het mogelijk een collega gebruik te laten maken van uw reservering. Het OTB behoudt zich het recht voor bij onvoldoende belangstelling de cursus te annuleren. Hiervan ontvangt de cursist tijdig bericht. Bij annulering van de cursus door het OTB ontvangen de cursisten direct het cursus-geld terug.

Cursusleiding Henk Heeger, adviseur portefeuillebeleid en technisch beheer, OTB, Faculteit Bouw-kunde, Technische Universiteit Delft. Hij is tevens werkzaam als adviseur Programma en Innovatie bij de corporatie Havensteder in Rotterdam. Ad Straub, universitair hoofddocent Housing Management, OTB, Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit Delft, tel. (06) 28 61 64 26.

InformatieVoor meer informatie kunt u contact opne-men met Angélique Dersjant van het OTB- congresbureau:tel. (015) 278 30 05e-mail: a.d.dersjant@tudelft.nl.

OTB - Onderzoek voor de gebouw-de omgeving

Het OTB, afdeling van de faculteit Bouw-kunde van de TU Delft, verricht onderzoek en verleent adviezen op het gebied van het bouwen en de gebouwde omgeving. Het onderzoek van het OTB is multidisciplinair, beleids- en oplossingsgericht. Ook aan kennisoverdracht wordt veel aandacht be-steed in de vorm van onderwijs, beleids- en onderzoeksrapporten, scholing en training en het organiseren van studiedagen, con-gressen en cursussen.

MailingHet kan voorkomen dat u meer dan één folder ontvangt. Wilt u in dit geval een exemplaar aan uw collega doorgeven?

AdresseringMochten de adresgegevens niet juist zijn, dan verzoeken wij u de wijziging per e-mail door te geven aan a.d.dersjant@tudelft.nl. Het OTB zal de wijzigingen dan in het adresbestand doorvoeren.

www.otb.bk.tudelft.nl/agendaOTB TU Delft

OTB_TUDelft

Cursus-/studiedagprogramma 2018

Cursus/studiedag Data Kosten

Geomatics Day 2018

Discussiedagen Sociale Huisvesting 2018

2-daagse cursus Nieuwe wegen in technisch beheer van woningen

4-daagse cursus Portefeuille- en Assetmanagement bij woning corporaties

Kijk voor een actueel overzicht op: www.otb.bk.tudelft.nl/agenda. U kunt zich hier ook inschrijven.

Kies dan cursus ‘Duurzaam beheer, renovatie en onderhoud van woningen’.

22 juni 2018

27/28 september 2018

31 oktober en 1 november 2018

26/27 november 2018 en 14/15 januari 2019

n.v.t.

€ 500,-

€ 1.095,-

€ 2.195,-