dyrektywa 2001/42/we (sea) i dyrektywa 85/337/ewg (eia)

Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

1

Dyrektywa 2001/42/WE (SEA)i

Dyrektywa 85/337/EWG (EIA)

Osieczany26-28 czerwca 2006 r.


2

Oceny strategiczne (SEA)

Czerwiec 2006 r.


3

Źródła prawa

• Dyrektywa 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny oddziaływania na środowisko niektórych planów i programów

• Protokół dotyczący strategicznych ocen oddziaływania na środowisko, Kijów 2003


4

Zakres dyrektywy (I)

• Plany i programy (oraz ich zmiany):– Przygotowane przez organy szczebla centralnego,

regionalnego lub lokalnego

– Których przygotowanie jest wymagane przez ustawy lub inne akty normatywne bądź administracyjne

– Mogące mieć znaczące oddziaływania na środowisko

• Brak definicji planu / programu; Wytyczne: szeroka interpretacja

• „Akty administracyjne” = wewn. akty administracji, w tym statuty instytucji nie będących organami (Wytyczne)


5

Zakres dyrektywy (II)• Plany i programy sektorowe: rolnictwo, leśnictwo,

rybołówstwo, energetyka, przemysł, transport, gospodarka odpadami, gospodarka wodna, telekomunikacja, turystyka, oraz gospodarka przestrzenna i zagospodarowanie terenu, - które wyznaczają ramy dla przyszłych indywidualnych pozwoleń na konkretne przedsięwzięcia z dyrektywy 85/337

• Plany i programy wymagające oceny wg dyrektywy habitatowej


6

Selekcja

• Możliwość rezygnacji z oceny dla ww planów i programów, gdy:– sporządzane na szczeblu lokalnym i określają

sposób użytkowania niewielkich obszarów, – niewielkie zmiany w istniejących planach i

programach

• Inne niż ww – gdy ustalone, że mogą mieć „znaczące oddziaływanie na środowisko” + wyznaczają ramy dla przyszłych przedsięwzięć


7

Oceny strategiczne – prawo polskie

Czerwiec 2006 r.


8

Zakres regulacji • Projekt koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju,

projekty planów zag. przestrzennego i projekty strategii rozw. regionalnego

• Projekty polityk, strategii, planów lub programów we wskazanych dziedzinach ustalające ramy dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko – opracowywane przez organy administracji (niezależnie od szczebla, nie tylko dokumenty wymagane przez ustawy)

• Projekty dokumentów innych niż ww. mogących znacząco oddziaływać na obszary Natura 2000

Także zmiany do ww dokumentów


9

Możliwość odstąpienia od oceny

• Odstąpienie możliwe gdy organ uzna, że realizacja dokumentu nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko, uwzględniając okoliczności z art. 40 ust. 3 (odpowiednik załącznika II do dyrektywy)

• Dotyczy tylko dokumentów:– stanowiących niewielkie modyfikacje istniejących planów,

programów albo

– dotyczących obszarów w granicach jednego powiatu.


10

Prognoza• Dokument przygotowywany w trakcie oceny

• Zawsze wymagana

• Treść – art. 41 ust. 2; nowe/zmienione elementy:– oddziaływanie na środowisko oraz zabytki (bezpośrednie, pośrednie,

wtórne, skumulowane, krótko-, średnio i długoterminowe, stałe i chwilowe)

– informacje o przewidywanych metodach analizy realizacji dokumentu

– uwzględnia się w niej informacje zawarte w prognozach dokumentów powiązanych z aktualnie ocenianym

• Prognoza dla mpzp – szczegóły w rozporządzeniu MŚ z 14.11.2002 (Dz. U. Nr 197, poz. 1667)


11

Ustalenie zakresu prognozy

• Dla prognoz innych niż dla mpzp – ustala organ odpowiedzialny za przeprowadzenie OOŚ w uzgodnieniu z:

• organem ochrony środowiska

• oraz:– GIS – dla dokumentów opracowywanych przez

centralne organy adm. rządowej– PIS – dla pozostałych postępowań


12

Konsultacje

• Z organami ochrony środowiska i ochrony zdrowia:– uzgadnianie zakresu prognozy– opiniowanie gotowego projektu dokumentu

• Społeczeństwem (procedura udziału społeczeństwa)– wnoszenie uwag i wniosków do mpzp – wg ustawy o

planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym


13

„Uzasadnienie” dokumentu

• Do przyjętego dokumentu dołącza się informacje o sposobie wykorzystania:– ustaleń prognozy– opinii i uzgodnień organów ochrony środowiska i

zdrowia– wyników udziału społeczeństwa– informacji o metodach i częstotliwości

prowadzenia analizy realizacji postanowień dokumentu (art. 44 ust. 2)


14

OOŚ przedsięwzięć (EIA)

Czerwiec 2006 r.


15

Źródła prawa

• Dyrektywa OOŚ 85/337/EWG

• Dyrektywa habitatowa 92/43/EWG


16

Dyrektywa 85/337/EWG

• Dyrektywa Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 roku w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięć

• Zmieniona przez Dyrektywę Rady 97/11/WE z

dnia 3 marca 1997 roku

• Zmieniona przez Dyrektywę Rady 2003/35/WE z

dnia 26 maja 2003 roku


17

Obowiązkowa procedura decyzyjna i OOŚ

Zanim zostanie udzielone zezwolenie,

przedsięwzięcia mogące znacząco

oddziaływać na środowisko podlegają

obowiązkowi uzyskania zezwolenia na

inwestycję i przeprowadzenia oceny

dotyczącej ich oddziaływania.


18

Podział przedsięwzięć• Przedsięwzięcia zaliczone do kategorii wymienionych w

załączniku I będą zawsze podlegały ocenie wpływu na środowisko.

• W odniesieniu do przedsięwzięć zaliczonych do kategorii wymienionych w załączniku II, to państwa członkowskie decydują, czy będą one podlegać ocenie wpływu na środowisko przeprowadzonej za pomocą:

• badania indywidualnego, lub• zastosowania progów czy kryteriów,– biorąc pod uwagę następujące kryteria selekcji (Załącznik III):

cechy charakterystyczne przedsięwzięcia, lokalizację, charakterystykę potencjalnego oddziaływania.


19

Dokumentacja dostarczona przez inwestora

W przypadku przedsięwzięć podlegających OOŚ należy dostarczyć następujące informacje:• opis przedsięwzięcia,

• zarys analizowanych podstawowych alternatywnych rozwiązań wraz ze wskazaniem głównych powodów dokonanego wyboru, uwzględniając skutki środowiskowe,

• opis aspektów środowiskowych, na które w znaczący sposób może oddziaływać planowane przedsięwzięcie,

• opis możliwych znaczących skutków środowiskowych oraz przewidywane metody oceny tych skutków,

• opis środków przewidzianych w celu uniknięcia, ograniczenia i jeżeli to możliwe skompensowania poważnych niekorzystnych skutków,

• podsumowanie w języku nietechnicznym wyżej wymienionych informacji ,

• wskazanie wszelkich trudności (niedostatków technicznych lub braku specjalistycznej wiedzy) napotkanych podczas zestawiania wymaganych informacji.


20

Konsultacje z odpowiednimi organami

• Władze, których może dotyczyć

przedsięwzięcie z powodu ich szczególnej

odpowiedzialności w odniesieniu do

środowiska, mają możliwość wyrażenia swojej

opinii na temat informacji dostarczonych przez

wykonawcę oraz wniosku o zezwolenie na

inwestycję (art. 6)


21

Udział społeczeństwa (I)

Elementy obowiązkowe:

• podanie do publicznej wiadomości

• udostępnienie informacji (raportów i opinii)

• umożliwienie złożenia uwag i wniosków

• rozpatrzenie uwag i wniosków

• podanie do publicznej wiadomości decyzji wraz uzasadnieniem


22

Udział społeczeństwa (II)• Zainteresowana opinia publiczna otrzymuje wczesne i

skuteczne możliwości udziału w procedurach decyzyjnych dotyczących środowiska, kiedy wszystkie opcje są dostępne właściwej władzy lub władzom zanim zostanie podjęta decyzja w sprawie wniosku zezwolenia na inwestycję (art. 6.4)

• Przewidziane zostaną rozsądne ramy czasowe dla różnych faz, dające wystarczającą ilość czasu dla poinformowania społeczeństwa oraz zainteresowanej społeczności, aby przygotowały i skutecznie uczestniczyły w podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska (art. 6.6)


23

Dostęp do sądu (art. 10a)• Państwa członkowskie zapewniają, że zgodnie z odnośnym systemem

krajowym, członkowie zainteresowanej społeczności• mający wystarczający interes, lub ewentualnie• powołujący się na naruszenie uprawnień, jeśli przepisy postępowania

administracyjnego państwa członkowskiego wymagają tego, jako warunku koniecznego

• mają dostęp do procedury odwoławczej przed sądem lub innym niezależnym, i bezstronnym organem ustanowionym przez prawo, by kwestionować materialną i proceduralną legalność decyzji, aktów i zaniechań, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej dyrektywy dotyczących udziału społeczeństwa.

• Pozarządowe organizacje ekologiczne spełniające okrelślone prawem krajowym kryteria muszą być traktowane jako "mające wystarczający interes" (art. 1.2)

• Państwa członkowskie ustalają, na jakim etapie mogą być kwestionowane decyzje, akty lub zaniechania.


24

Procedura OOŚ (I)

• Przeprowadzenie selekcji zgodnie z art. 4 i powiadomienie społeczeństwa o wynikach tej selekcji,

• Ustalenie, na wniosek inwestora i po skonsultowaniu się z nim oraz organami administracji ochrony środowiska, zakresu informacji które mają być dostarczone (tzn. zakresu raportu OOŚ),

• Dostarczenie przez inwestora informacji o oddziaływaniu na środowisko zgodnie z art. 5 i aneksem IV


25

Procedura OOŚ (II)• Konsultacja z innymi organami administracji ochrony

środowiska (art. 6 ust. 1),

• Konsultacje społeczne (art. 6 ust. 2 i 3), przy czym wniosek o wydanie pozwolenia oraz informacja dostarczona przez wnioskodawcę (czyli raport OOŚ) musza być udostępnione społeczeństwu w odpowiednim czasie, tak by umożliwić wypowiedzenie się przed wydaniem pozwolenia.

• Konsultacje z innymi krajami członkowskimi, w przypadku transgranicznego oddziaływania inwestycji (art. 7), przy czym nakazuje się, w ślad za wymaganiami Konwencji Espoo, by umożliwić udział w OOŚ również społeczeństwu państwa, na którym oddziaływanie transgraniczne może się ujawnić.


26

Procedura OOŚ (III)• Obowiązek wzięcia pod uwagę informacji

zgromadzonych w toku wszystkich poprzednich etapów przez organ podejmujący decyzje (art. 8)

• Obowiązek podania do publicznej wiadomości (art. 9 ust. 1): obok decyzji i zawartych w niej warunków oraz jej uzasadnienia również i opisu środków mających na celu zapobieżenie lub zminimalizowanie szkodliwemu oddziaływaniu projektu inwestycyjnego na środowisko.


27

Orzecznictwo ETS

• Wymóg OOS musi być interpretowany szeroko (Kraaijeveld – sprawa C-72/95)

• Przedsięwzięcia z Aneksu II – nie tylko wielkość (KE vs Irlandia – sprawa C-392/96 )

• Decyzja główna – Delena Wells (sprawa C-201/02)• Dzielenie przedsięwzięć – KE vs Hiszpania


28

OOŚ przedsięwzięć – prawo polskie

Czerwiec 2006 r.


29

Prawo polskie - tematyka

• Dotychczasowy system niezgodności z prawe UE

• Nowy system


30

Niezgodności dotychczasowego systemu z prawem UE (I)

• Brak procedur decyzyjnych dla wszystkich przedsięwzięć– Zgłoszenie budowy (modernizacja drogi)

– Zalesianie i wylesianie• Wzizt czy pozwolenie na budowę jako decyzja

główna w rozumieniu sprawy Delena Wells• Nie wszystkie przedsięwzięcia z Dyrektywy objęte

wymogiem OOS (np. kanalizacja)


31

Niezgodności dotychczasowego systemu z prawem UE (II)

• Niewystarczające podstawy do ujmowania oddziaływań skumulowanych przy kwalifikacji

• Brak podstaw prawnych dla ocen przedsięwzięć wpływających na obszary Natura 2000

• Kryteria selekcji (głównie wielkość)


32

Zakres zmian (I)

• Nowa decyzja – o uwarunkowaniach środowiskowych• Nowa procedura dla inwestycji liniowych, dla których

raport jest zawsze wymagany

• Zmiany w spec ustawie o drogach (ustawa POŚ a spec ustawa o drogach – po nowelizacji POŚ)

• Wymagana również dla zgłoszenia budowy i robót budowlanych oraz zmiany spos. użytkowania obiektu budowlanego (art. 46 ust. 4a POŚ)

• Ograniczenie liczby procedur


33

Zakres zmian (II)

• Dodanie nowej kategorii przedsięwzięć wymagających oceny (Natura 2000)

• Nowe wymagania dla raportu

• Sprawozdania do Ministerstwa


34

Nowa decyzja - charakterystyka

• Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia

• Charakter prawny i rola w procesie inwestycyjnym

• Ważna 2 lata, może być przedłużona na kolejne 2, jeżeli realizacja przedsięwzięcia przebiega etapowo oraz nie zmieniły się warunki określone w decyzji


35

Specyfika przedsięwzięć liniowych

• Dla:1) dróg, 2) linii kolejowych, 3) napowietrznych linii elektroenergetycznych,4) instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych,

substancji chemicznych lub gazu

z I grupy - decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach

wydaje się dla całego przedsięwzięcia realizowanego w granicach województwa (wydaje ją wojewoda)


36

Nowa decyzja - organy• Wojewoda

– Przedsięwzięcia (inwestycje) liniowe z I grupy

– Sztuczne zbiorniki wodne z I grupy

– Przedsięwzięcia na terenach zamkniętych

– Zamiana lasu niebędącego własnością Sk.P. na użytek rolny

• Starosta – scalanie, wymiana lub podział gruntów• Dyrektor regionalnej dyrekcji LP - zamiana lasu

będącego własnością Sk.P. na użytek rolny• Wójt, burmistrz lub prezydent miasta - pozostałe


37

Nowa decyzja - uzgodnienia

• Minister i WIS– Drogi i linie kolejowe z I grupy

• Wojewoda i WIS– Pozostałe przedsięwzięcia z I grupy

• Wojewoda lub Dyr. Urz. Morskiego– Przedsięwzięcia oddziaływujące na obszary Natura 2000

– uzg. dodatkowe dla przedsięwzięć z art. 51.1.1 i 51.1.2

– jedyne uzgodnienie dla "trzeciej kategorii przedsięwzięć"

• Starosta i PIS


38

Nowa decyzja – aspekty prawne• Procedura

– Podobna do obecnej– Udział społeczny– Procedura transgraniczna

• Decyzja– Treść decyzji wiążąca– Obejmuje drogi


39

Ograniczenie liczby procedur

• Zasada – OOŚ tylko raz dla danego przedsięwzięcia

• Nie będzie oceny dla:– Wzizt

– Pozwolenia wodnoprawnego• Na pobór wód podziemnych • Na rolnicze wykorzystanie ścieków


40

Zgłoszenie wg Prawa budowlanego

Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymagane jest też przed zgłoszeniem (dokonywanym na podstawie Prawa budowlanego):• budowy

• robót budowlanych

• zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części


41

Nowa kategoria przedsięwzięć

• Przedsięwzięcia- Mogące znacząco oddziaływać na obszar

Natura 2000

- Niezwiązane lub niewynikające z ochrony tego obszaru

• Brak listy – decyduje organ wydający decyzję z art. 46 ust. 4


42

Nowe wymagania dla raportu

• Treść raportu– Sprawy ochrony zabytków

– Wymagania dotyczące dróg

– Transgraniczne oddziaływanie

• Ustalanie zakresu– Obowiązkowe przy transgranicznym

oddziaływaniu

– Wariant ekologiczny zawsze wymagany


43

Nowa decyzja - wątpliwości

• Wymagania odnośnie wniosku

• Brak relacji do wzizt

• Brak mechanizmu kontroli

• Rola w kontekście wymagań UE– Decyzja „główna”

dyrektywa 2001/42/we (sea) i dyrektywa 85/337/ewg (eia)

Documents