e exito ta den bo man (draft)

104
COVER

Upload: carlos-espinosa-mena

Post on 07-Apr-2016

235 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

preview draft

TRANSCRIPT

Page 1: E exito ta den bo man (draft)

COVER

Page 2: E exito ta den bo man (draft)
Page 3: E exito ta den bo man (draft)
Page 4: E exito ta den bo man (draft)
Page 5: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

Page 6: E exito ta den bo man (draft)
Page 7: E exito ta den bo man (draft)
Page 8: E exito ta den bo man (draft)
Page 9: E exito ta den bo man (draft)
Page 10: E exito ta den bo man (draft)
Page 11: E exito ta den bo man (draft)
Page 12: E exito ta den bo man (draft)
Page 13: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TADEN BO MAN

ATAN LEE

Page 14: E exito ta den bo man (draft)

Este libro no podrá ser reproducido,total ni parcialmente, sin el previo permiso escrito del editor.

E EXITO TA DEN BO MAN© 2015, Atan Lee.

Diseño y diagramación: Carlos EspinosaCuidado de edición:Correción de estilo:

© 2015 Editorial

Primera edición (Aruba): Enero de 2015

Impreso por Velasquez Digital

Page 15: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

15

Introduccion:

Opinionnan tocante certamennan di beyesa ta varia. Algun ta mira esaki como un oportunidad pa e hende muhe luci, otronan ta considera esaki como un explotacion di e ser femenino. Pero un cos nos tur por ta di acuerdo cune ta cu e hende muhe for di chikito a wordo cria pa e destaca sea den bistimento, estilo di cabey etc. Nos mayornan, specialmente e mama, ta percura pa su yiu muhe ta bisti apropia, cu algo cu ta pas cu su personalidad. E yiu muhe ta nos pret’i wowo pero esey no kier meen cu nos ta stim’e mas cu e yiu homber.

Den caso di un certamen di beyesa, atrobe e dama ta haya e oportunidad pa luci cu no solamente su beyesa exterior, pero tambe e parti interior. Un mucha muhe cu ta participa na un certamen durante tres siman, sin duda ta wordo husga pa su comportacion, su forma di trata otronan, su personalidad y kisas mas cu e beyesa fisico. Anto pa e por destaca cu su beyesa interior y exterior ta na su luga cu e ta haya un preparacion adecuado na cas y cu ayudo di profesionalnan ariba e tereno aki.

E buki aki lo por ta un guia y inspiracion pa tanto e candidata, e reina, e embahadora di Aruba den exterior, pa esnan cu ta yuda prepara e reina y pa cualkier persona cu ta interesa pa sa algo mas di bistimento, etiketa, comportacion etc.

E autor a scoge pa comparti su experiencia y conocemento cu e publico y esey ta di aplaudi, pasobra asina mas informacion balioso ta keda documenta pa grandi y chikito.

––Nilda Koolman

Page 16: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

16

Page 17: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

17

Prologo:Edad ta subi y mi no kier laga aña pasa, sin skirbi algo di mi experiencia ariba e tereno di beyesa. Esaki sigur ta un di e materianan cu mi tabata tin hopi exito cu ne, hunto cu mi talento como organisado, protocol y etiketa. Lo mi repasa un pa un mi exitonan y e puntonan cu un persona mester tene cuenta cune, specialmente e hobennan cu ta prepara un reina y e reinanan mes, pa asina nan logra nan meta y corona.

Esaki ta di seis buki cu mi ta skirbi, hopi di nan tocante e base educativo y norma y balornan.

Semper mi ta cuminsa pa gradici Señor pa e inspiracion cu E ta duna mi pa mi por cumpli cu mi meta. Tambe mi ta pidi Spirito Santo pa ilumina mi pa mi por duna e miho informacion posibel.

E buki aki mi kier a dedic’e na un persona cu kende mi a conoce mi prome exito internacional, esta Maureen Ava Vieira, Miss Revista Amistad, Miss Aruba y di cuarto finalista di Miss Universo. Tambe maximo faborito pa a bira Miss Universo na aña 1974.

For di hoben e tempo ey den Connie Francis Club cu e certeman di Miss Teenage, mi cariño y aprecio pa Maureen a crece y semper nos a lanta cu amor di ruman pa otro. Mi a mira for di chikito cu Maureen por logra tur clase di triunfo, cu su dulsura, ingrediente, e mes ta clase y e ta un mucha hopi spierto, inteligente, dominando diferente idioma, pero ariba tur cos hopi humilde y disciplina.

Den su preparacionnan pa e certamen di Miss Aruba, Maureen a representa e revista cu e tempo ey mi tabata doño. Revista Amistad tabata e revista mas popular y lesa den henter Antiyas Hulandes y hasta na Hulanda bou di Arubianonan biba aya. Nos a sinta planea tur cos den detaye. Mi ta corda ainda dia cu e ta splica mi su trahe di gala y e tabata bisa mi cu e ta bin cu un sorpresa. Mi no por a imagina mi e anochi di eleccion di Miss Aruba cu Maureen a durf subi escenario cu un shimis spectacular y pa etempo ey considera como hopi tribi, cu hopi durf. Tabata e comentario di e anochi y pa hopi tempo largo. Pa hopi tabata un escandalo, pero Maureen tabata kier a demostra su silhueta sin ningun marca. Loke hopi no tabata sa, cu e tempo ey ya caba Maureen tabata un di e promenan cu a cuminsa cu un costurera Colombiana specialisa den Alto Moda y Costura. Awendia bistinan asina ta comun den Alta Moda.

Asina su preparacion a cuminsa pa su participacion na Miss Universo. Nos a pasa luna, dianan pa studia delaster un aspecto cu

Page 18: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

18

por hacie luci y sobresali entre e mas di 65 mucha muhernan mas bunita di nan respectivo pais.

Maureen tabata sa cu pa e sobresali, apesar di su estatura cortico cu ta su sonrisa, personalidad y amabilidad ta hunga un rol importante. E amabilidad di nos Arubianonan. Como hoben studiante mi a haya cooperacion di un bisiña y mi amiganan di “Landsradio” pa por tabata tin contacto cu Maureen na Filipinas via telefon. Maureen tabata conta mi di su logronan, di su titulonan y di su popularidad. E tabata e candidata faborito di entre otro e propio presidente di Filipinas, esta Ferdinand Marcos d.f.m., e Miss Universo saliente y di e pueblo di Filipinas en general.Awe cu nos ta recorda cu 40 aña pasa Maureen a pone nomber di nos isla ariba mapa mundial, ta na su luga pa duna nos embahadora di beyesa e dedicacion aki.Mi tabata sigur cu Maureen na e momento ey tabata Miss Universo caba, pero destino a dicidi otro. Maureen amiga, ruman, pa bo e buki aki.

–– Love you always. ––

Page 19: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

19

"Todos nuestros Sueños se pueden

convertir en realidad, si

tenemos el coraje de perseguirlos"

––Walt Disney

Page 20: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

20

MAUREEN

AVA VIERA

Di un mucha muher

humilde di e districto di Santa Cruz, como Miss

Aruba, como cuarta finalista

di Miss Universo, como actriz, como un

muher multi miyonario y awor un celebridad y

comerciante stima den nos comunidad

Nos no por lubida Maureen Vieira, kende tabata e prome

Arubiano cu a trece un premio, un titulo asina grandi y importane pa Aruba. Aruba a bira loco, ariba abow, Aruba a sali core rond, pita

nan autonan, e poconan cu tabata tin e tempo ey pa celebra e gran triunfo aki.

Poco tabata e noticianan Internacional cu tabata drenta, pero esunnan mas cerca di dje tabata yame telefonicamente y tabata ricibi e

informacionnan di Maureen mes cu e ta e gran favorita pa ta e Miss Unvierso di e aña ey.

Page 21: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

21

No mas cu algun aña pasa, a sali un articulo den e famoso revista Hola di Spaña, na unda nan a tene un entrevista cu Miss Universo di 1973 Margarita Moran, na unda e a declara cu Miss Aruba, Maureen Ava Vieira tabata e maximo favorita pa a bai cu e titulo na aña 1974. Margarita tabata e Miss Universo reinante e aña ey. Margarita Moran tabata convenci cu Miss Aruba Maureen lo tabata e proximo Miss Universo.

Maureen Ava Vieira a nace dia 3 februari 1955, su mama Danilda Paulina Ochoa d.f.m. y su tata Emanuel Stanislaus Vieira tambe d.f.m.

Maureen a casa dos biaha y ta mama di 2 precioso yiu, kendenan e ta adora hopi, loke naturalmente tur corazon di un mama ta sinti.

Maureen a lanta den un hogar na Santa Cruz, hunto cu 5 ruman mas. E tin 2 ruman homber y 4 ruman muher, un di su ruman homber a fayese. Maureen ta e number 4 di e famia. Tata di Maureen tabata traha na

Di un mucha muher

humilde di e districto di Santa Cruz, como Miss

Aruba, como cuarta finalista

di Miss Universo, como actriz, como un

muher multi miyonario y awor un celebridad y

comerciante stima den nos comunidad

Nos no por lubida Maureen Vieira, kende tabata e prome

Arubiano cu a trece un premio, un titulo asina grandi y importane pa Aruba. Aruba a bira loco, ariba abow, Aruba a sali core rond, pita

nan autonan, e poconan cu tabata tin e tempo ey pa celebra e gran triunfo aki.

Poco tabata e noticianan Internacional cu tabata drenta, pero esunnan mas cerca di dje tabata yame telefonicamente y tabata ricibi e

informacionnan di Maureen mes cu e ta e gran favorita pa ta e Miss Unvierso di e aña ey.

Page 22: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

22

Refineria Lago y na cas e tabata tin un finca(boerderij) cu diferente animal. Maureen mes ta considera cu e tabata tin un infancia hopi feliz y te ainda e tin bon recuerdo di e tempo ey y e ta kere cu e muchanan di awor hamas lo conoce un infancia y hubentud manera esnan di antes.

Awor tur cos ta digital, electronico. E tempo ey nan tabata hunga cu cosnan di hunga traha na cas mes, nan tabata core step, baiskel, riem cu palo etc. Un infancia sublime, diferente cu e muchanan di e awendia no ta experienciando den e era nobo aki.

Antes tur wega tabata sano tabata bon bini y esaki a haci cu nan a bira inolvidable. E ta conta cu su yiunan tabata hari, paso e sistema di algun cos di hunga di antes tabata pret. Maureen batata activo den deporte, ballet, tur clase di baile, folklor, atletismo, karting, tambe deporte aguantico, maner ski. Nan tabata ricibi apoyo di nan mayornan, cu e porsonalmente ta pensa cu a bon pa e desaroyo di un mucha. Su mayornan a siña nan disciplina y con pa anda den circulo social. Tur esakinan tabata impedi cu e muchanan ta ariba mal caminda. Maureen ta hopi agradecido na su mayornan y e a sufri hopi dia su mama a fayese. Tabata un sla duro pa henter famia, specialmente pa su rumannan chikito. Maureen mes na un edad hopi hoben a viaha cu frecuencia pa deporte, baile y certamennan di beyesa.

Maureen mes no tin duele di nada loke a pasa cune den su infancia y su hubentud, tur a sirbi como un enseñanza. Di chikito e tabata tin un pasion pa modelahe y diseño y a haya e oportunidad pa a bai traha na Merca ariba e terenonan aki, pero e a prefera di keda na Aruba. Despues di tempo a duele hopi cu e no a acepta e retonan aki, mescos cu ta e caso cu e a laga baile cai. E ta considera su mayornan simpel y humilde, cu semper a duna nan hopi atencion y amor. Su mama semper tabata tin tur tempo pa nan y a siña nan hopi cos di bida, manera con pa come saludable etc. Nan mama tabata tin hopi pasenshi cu nan y apesar cu e no por a papia Hulandes tog e tabata controla nan huiswerk. Di su tata e ta corda cu e no tabata hopi na cas, pasobra e tabata haci dos trabow. Nan tatata traha duro, pero e tabats stricto cu nan, e tabata un perfecionista pa nan como yiu, un perfecionista cu no tabata perfecto.

E a siña nan cu semper por mihor.

Su mama tabata un persona trahado, balente y a comparti su hogar cu su wela, esa mama di su mama. E tabata tin suerte di a conoce su wela pa parti di su tata tambe. Nan a conoce tres generacion pa parti di su mama y tata. E ta corda como mucha cu tur fin di siman tabata prepara bow

Page 23: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

23

di mata grandi cu tabata tin patras di nan cas. E mata tabata ful decora na luz y tur famia, amigo y amiguitonan tabata bin hunto. Como mucha nan tabata ansioso pa fin di siman yega. Pasco tabata un celebracion grandi na unda famia completo tabata bin hunto y como mucha e ta corda tur e detayenan cu den e tempo di awor no ta importante pa hopi hoben. E ta corda cu su tata ta bin cas bispo di Pasco cu su auto yen di regalo cu e a cumpra na Comisario e Supermercado cu tabata pertenece na e empleadonan di Lago. E regalo cu ainda e ta corda cu e a ricibi ta un popchi grandi cu tabata mas halto cune mes, Maureen tabata tin 4 o 5 aña, e tabata tene su man y cana cune.

Loke Maureen tin warda y cu e ta aprecia hopi a potret y cartanan di su amistadnan di tanto Aruba como di exterior. For de rest e no tin mucho cosnan mas, pasobra ora cu nan a muda bai biba na un otro cas, su tata a warda tur cos den un container y door cu e a yena cu awa, hopi a bai perdi.

Maureen tabata un hoben hopi atractiva y popular, apesar cu e tempo ey e tabata tin 14 pa 15 aña y tabata hopi timido. E no tabata drenta hende facil y tabata timido pa aserca un persona. Maureen a cambia despues di a participa na Miss Teenage Aruba, aki na unda su timidez a cambia. E aña ey e a keda como primera finalista y Eldrith Oduber a sali Miss Teenage Aruba.

Como hoben Maureen tabata tin su “poppy love”, pero su ruman homber tabata masha streng cune.

Na 1973 Maureen a participa den eleccion di Reina di Carnaval, representando Oranjestad y a keda como primper finalista, Pamela Brown d.f.m. , representando San Nicolas a bai cu e titulo como Reina di Carnaval. Como primera finalista e a repesenta Aruba na e carnaval Internacional di Baranquilla.

Maureen a bin cu inovacion den eleccion di Miss Aruba

Maureen a participa na eleccion di Miss Aruba cu su propio diseño y a trece un novedad den moda na Aruba y e tempo ey tabata ser considera algo sensual. Ta pa prome biaha cu un candidata a subi escenario cu su shimis di gala cu solamente un “pentyhose” bow di dje. Algo cu pa lunanan tabata e comentario e tempo ey. Awendia esaki ta algo normal. Maureen a conta cu e a haci esaki, debi cu e no tabata kier pa ningun marca sali cu ta daña e forma di e shimis di gala cu tabata como un “second skin” na su curpa.

Page 24: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

24

Pa tuma parti na e certamen di Miss Universo no tabata tin tanto preparacion, manera nos conoce awendia, ta e hendenan rond di dje tabata yude y e a bai Venezuela pa curso di pasarela y curso con pa maneha su curpa(bodylanguage), E a haya masha poco training, pera ea hiba pañanan sofestica diseña pa su mes. Via Los Angeles e a bai Filipinas. E ta corda cu na Los Angeles e a topa cu Miss Venezuela y mama di Miss Venezuela y nan a kere cu e ta un artista di cine, cu pa Maureen tabata algo gracioso. Maureen mester a hari y a contesta nan cu no, pero despues e mester a conta nan cu e ta bayendo Filipinas pa participa na eleccion di Miss Universo. Asina nan a bira bon amiga di otro te cu e dia di awe. Un par di aña pasa mes Neila Moronta tabata na Aruba y a yame na su cas y e a hiba un combersacion cu Debah Maureen su yiu menor, debi cu e tabata na Hulanda, bishitando su otro yiu cu tabata studiando ayanan.

Ora cu Maureen a yega Filipinas tabata tin un multiud grandi cu tabata bai aeropuerto pa mira e candidatanan yega y di biaha e a capta nan atencion y e publico a cuminsa grita pe. Maureen ta corda cu tabata tin diferente periodista presente y un canal di television a entreviste y puntre di con e ta kere cu nan a ricibi’e asina special y e a contesta nan: “ I guess they like me”

Segun Maureen loke a haci’e asina popular, cu e tabata semper contento, cariñoso, positivo y incansabel, yen di energia, apesar di tabata hopi cansa. Semper e tabata tin tempo pa e publico cu tabata bin wak nan.

Maureen mes ta kere cu e por a perde pa su pregunta, e a bira nervioso, pasobra e no a spera di cai den e finalistanan, corda den e cinco ultimo nan. No ta manera awor cu e representantenan di Aruba ta ser bon prepara ariba e tereno aki, esta mental y den periodismo.

Despues di eleccion di Miss Universo di biaha ofertanan pa graba pelicula a drenta, pero nan mester a bai Los Angeles y despues New York, esta e cuatro finalistnan hunto cu e Miss Universo nobo. Na New York, Maureen a ser aserca door di algun productornan di cine entre otro door di Dino di Laurentis pa graba e pelicula “The Condor”, hunto cu Robert Redford y Faye Dunaway, pero su presentante di Miss Aruba di e tempo ey a escohe pa e ofertanan di Filipinas, cual contractonan ya caba tabata den nan fase final.

Na Filipinas Maureen a graba 4 pelicula dos “comedy” y dos di drama. Eynan ea drenta den e mundo di celebridadnan di Filipinas. Ora cu e a regresa Filipinas, nan a prepara un cas pe cu curanan halto y cu hopi

Page 25: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

25

privaciad cu a bira su hogar na unda e tabata tin chofer, guarda espalda y diferente otro personanan cu tabata traha pe. Despues di a graba su prome dos pelicula y cu apenas 19 aña, na aña 1974 y 1975, Maureen a topa cu su prome esposo y a drenta enlace mantrimonial cu yiu di un magnate di un famia Filipino Spaño multi miyonariio; famia di su ex esposo tabata doño di fabrica di auto Fiat, fabrica di General Electric Appliances y doño di e “Logging Consession “ mas grandi na Filipinas.

Nan a encontra enlace matrimonial ariba un isla, sin prensa, pero den hopi privacidad, den circulo special di amigo y famia y algun celebridad di Filipinas. Maureen no tabata tin tempo pa luna di miel, pasobra su trabowcomo actriz no a permiti’e esey na e momento ey. Nan a bai biba den un residencia pa 6 a 8 luna, mientras cu nan tabata renobando e cas cu lo bira nan residencia oficial. E cas ta propiedad di e wela di su ex casa den un bario luhoso y distingui. Pa papia ariba e tema aki tabata dificil, debi cu Maureen ta un persona hopi humilde y no kier pa pueblo sa tur e storia aki.

Como autor di e buki aki, mi tabata tin e honor di a conoce e storia aki, tempo cu mi a bishita Filipinas, na unda mi a nota con stima Maureen ta eynan, te ainda. Tin bus cu ta core cu su nomber ariba, lugarnan cu tin su nomber ariba nan establecimento. Nos por a haya un bista di e bario na unda e tabata biba, cu ta uno sumamente exclusivo, na unda e hendenan mas rico di Filipinas ta biba. Guardia di seguridad tur caminda. E residencia na unda Maureen tabata biba ta uno hopi luhoso y monumental.

Maureen tabata biba den un residencia grandi, cu shofer, guardia di seguridad, hardinero, cocinero, hendenan pa mentene su hogar limpi, un total di mas di 12 empleado. Como un di e actriznan mas conoci e tempo ey na Filipinas y casa cu un multimiyonario. Maureen tabata move hopi den e jetset di Filipinas.

Maureen no tabata conoce privacidad, pero e tabata ser sigui constantemente pa prensa y su fanaticadonan. Hasta nan a funda un fanclub na su nomber, na su honor.

Maureen a stop cu actuacion, debi cu su esposo tabata hopi jaloers y e tabata ser domina door di su mayornan. Tata di su esposo tabata entremete den nan bida priva constantemente y asina a surgi hopi problema y door di e presion di mayornan di su esposo, su esposo a tuma un rumbo robez. Apesar di tur esakinan Maureen a keda 5 aña cune y purba yude sali di su bicionan, pero sin resultado. No a keda

Page 26: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

26

Maureen nada otro di separa di dje y bai biba cerca e wela di su esposo, pa despues bandona e famia y bai biba ariba su mes. Esaki a trece cune cu constantemente e tabata ricibi amenazanan, pasobra como homber machista, Maureen a toka su honor di a bandona su cas. Maureen pa un par di tempo a bai biba cerca un famia Spaño, kendenan e tabata considera como su segundo mama y tata. E a aleha su mes for di luz publico y di famia di su ex casa.

Despues Maureen a cuminsa diseña paña bow e label AvaVieira, e tabata specialisa mas den trahe di baño, bistir ejecutivo pa hende muher, e tabata organisa shownan pe presenta su ultimo coleccionnan, cu tabata un gran exito na Filipinas. Hasta e tabata tin su propio boutique. For di Filipinas e tabata diseña un liña di trahe di baño pa mucha pa un fabrica na New York.

Maureen no tabata conoce privacidad y e no por a cana ariba caya, pesey su bida tabata cu hendenan di sociedad y cu no ta pare pa pidi’e un autografo o pa tuma potret, e no por a bai tur caminda. Den hopi ocasion e tabata sinti e deseo pa bolbe Aruba, pe por goza di su libertad. E tabata pensa hopi ariba su mama d.f.m., ariba su famia y su pais stima, Aruba.

Asina Maureen a conoce tata di su prome yiu di Nacionalidad Suizo, pero door di pression y menazanan serio di parti di su ex esposo, Maureen a dicidi di termina cu e relacion pa miedo pa nan haci tata di su yiu daño.

Cu nacemento di su yiu Vanesa, Maureen a dicidi pa bin Aruba cu vakantie, pa su famia conoce su yiu. Su vakantie a bira uno permanente, pasobra na e momento cu e a yega Aruba y a sinti e aire di libertad, e no a haya gana di bolbe Filipinas mas. Den un viaje pa Corsow e a topa e amor di su bida, kende for di prome di a bai Filipinas, Maureen tabata tin un bista ariba dje. Ta trata di su acutal esposo Len Leenheer. Nan a biba un aña na Corsow, pa despues move pa Aruba, na unda nan a cuminsa cu nan propio negoshi. For di e matrimonio a nace un otro yiu muher , Devah.

Conociendo Len, e a dicidi di cuminsa di nobo, trata p lubida tur loke a pasa den su bida y forma un famia feliz. Awor nan tin mas di 20 aña hunto y nan ta feliz, mescos cu tur famia, cu nan “ups and downs”.

Maureen no ta haya falta di e luho cu e tabata biba aden, pero ta sinti’e feliz dia e cu Len por a biba hunto pa prome biaha y cu e mes por a prepara su mes un cuminda. Pa asina henter famia, esta Len, Vanessa

Page 27: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

27

por a come un cuminda cu e mes a prepara. Felicidad y libertad ta hopi mas valioso cu e parti economico, segun Maureen Vieira.

Pa Maureen confianza, dunando otro respet mutuo ta e exito di un union matrimonial. E no por nenga cu e y su eposo ta un tiki jaloers, pero un jaloezi sano, anke cu esaki tabata corto y a cambia pa confianza cu bo a mustra otro y tambe esaki ta bin segun un persona y pareha ta madura.

Awor Maureen ta mira bida for di un otro punto di bista y Maureen tin gana pa Señor dune hopi bida y salud pa nan por biba hopi mas aña cu otro, pa nan mira nan yiunan drenta enlace matrimonial y cu nan por goza di nan nietonan.

Maureen ta sigur cu Miss Aruba a habri hopi porte pe y e no por nenga cu na unda e ta awe ta danki na su logronan aria e tereno di beyeza.

Maureen ta kere cu su yiunan lo no participa y cu e lo no forza nan tampoco, pasobra su yiu mayor Vanessa a scohe pa su carrera y mientras tanto a casa y su yiu Devah cu ta un hoben ainda ta hopi involvi den su estudio y deporte.

Lo e conseha muchanan mujer di Aruba pa participa na e certamen di Miss Aruba, pero nan mester ta bon prepara, debi cu esaki ta trece hopi responsabilidad cune.

Maureen ta sinti cu su pueblo, despues di hopi aña di ausencia, cu orguyo e mester bisa, a experiencia un encuentro bonita cu su pueblo. Hopi ta esnan cu ta contento di mire bek ariba suelo di su pais stima. Prensa en general a dune un bon bini caloroso.

Te ainda ora cu e papia cu su clientenan y presenta su mes como Maureen Leenheer hopi no ta realisa cu kende, pero ora e bisa Maureen Vieira tur hende sa ta cu kende. E ta hopi agradecido na su pueblo cu semper a apoye y ta apoya su negoshi y danki na e sosten aki, e cu su casa a yega asina lew.

Un biaha mas ta un honor di dedica e buki aki na nos eterno Miss Aruba, cuarta finalista di Miss Universo, Maureen Ava Vieira.

Page 28: E exito ta den bo man (draft)

"Siempre hay que tratar de ser el mejor, pero

nunca creerse el mejor" Juan Manuel Fangio

Page 29: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

29

MI EXPERIENCIA COMO ORGANISADO Y

PRODUCTOR

Bida ta duna nos hopi oportunidad y hopi biaha nos ta floho pa acepta o realisa loke nos tin den nos man. Mas aun loke nos a haya regalo di Creador, loke cu nos no mester a studia pe, pero a nace cune. Un estudio profesional ta yuda bo, pero e instinto, e pasion, e amor, e dedicacion ta haci cu tur loke bo tin na donnan ta bira un exito. Nan ta yuda tambe cu bo tin logronan grandi cu nan. No sconde bao cama, den cashi of den safe, loke realmente bo ta sinti profundamente cu bo por logra cu bo talento. Sac’e cu tur bo pasion y ariba tur cos sinti bo yama, sinti un vocacion. No haci pa haci, pero haci cu AMOR.

Exito no ta bin regala; bo tin cu traha duro pa bo logra bo meta, pero bo tin cu bandona bo actitud negativo. Bo tin cu laba bo mes, limpia bo alma y bo curason. Sinti e mas profundo di bo curason, di bo ser. Nunca bira lomba pa retonan cu ta bin den bo caminda, pero acepta nan man habri. Sinti cu esey ta e yamada berdadero y cu ta esey ta loke bo a bin na e mundo aki pa cumpli cune.

Duna bo mes e sentido di bida, e calor di energia, e entrega profundo cu ta bin cu tur e retonan cu presenta. Trabao duro nunca a mata un hende. Alcontrario, keda sin traha, sinta man crusa, ta haci bo un ser

Page 30: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

30

negativo y envidioso. Lo bo no kier mira otronan progresa den bida, mientras cu bo mes no ta traha na bo propio progreso. Un mentalidad asina ta peligroso: pa bo mes, bo famia, pa esnan cu ta rondona, pero ariba tur cos, pa bo pais.

Mi a dicidi pa skirbi e buki aki pa yuda den guia hobennan cu tin talento, cu tin gana di yega leu den bida. Den e caso aki pa esnan cu ta participa of cu ta guia un proceso di preparacion di un otro persona cu tin gana di tin exito.

A tuma mi un tempo largo pa dicidi, si enberdad lo mi kier a sinta atrobe tras di mi computer y laga mi experiencianan brota for di mi curason, for di mi pensamento, for di e huki di inteligencia cu mi tin scondi den mi celebro. Anto si, mi a acepta e reto.

Mi experiencia den e mundo di beyesa ta grandi: mi a funda Miss Teenage Aruba, despues Miss Teenage Antiyas, despues Miss Intercontinental. Mi a yuda funda tambe Carnaval Hubenil pa eligi e Reina Hubenil. En berdad mi ta gusta produccion y cu un certamen semper esaki ta ofrece e oportunidad pa mustra bo talento ariba e tereno aki.

Den añanan 70, 80, di siglo pasa Miss Teenage Aruba tabata e actividad mas grandi pa hobennan aki na Aruba. Cada aña mas cu ochenta mucha muher ta participa na e certamen. Ta organisa elecionnan den tur districto na unda dies mucha hobencita ta participa pa eligi tres finalista. Pa cada districto esaki ta un acontecimento grandi y miles di persona ta participa na e actividadnan. Asina tur siman tin eleccion den un districto te ora cu haya tur e finalistanan, esta binticuatro en total. Nan ta competi den e eleccion final pa scoge Miss Teenage Aruba y dos finalista. Durante varios luna tin actividadnan pa e hubentud di Aruba.

Asina ta sosode tambe na Corsou y Boneiro. Un total di nuebe mucha muher ta tuma parti na e certamen di Miss Teenage Antiyas. Tur aña un di e islanan ta na turno pa organisa e certamen di Miss Teenage Antiyas. Apesar cu e tempo ey no tabata tin hopi facilidad, anualmente centenares di persona ta acompaña nan candidatanan pa apoya nan pa e isla unda e certamen ta tuma lugar. Tin biaha tin tres pa cuatro avion charter ta hiba e fanaticonan.

Tabata un intercambio cultural masha interesante entre e hubentud di varios isla di Antiyas Hulandes e tempo ey. Tambe pa un weekend e isla organisado ta yen di bishitante for di e otro islanan. Tabata e acontecimento mas grandi pa e hubentud Antiyano den e decadanan ey y

Page 31: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

31

pa historia pasobra nunca mas algo similar a tuma lugar.

Despues mi a dicidi pa funda Miss Teenage Intercontinental cu un participacion grandi di hobennan di diferente pais rond mundo. E record mas halto tabata ochenta candidata. Aruba tabata riba bou cu periodistanan tur rond di mundo manera Associated Press y famianan di candidatanan cu ta bin pa acompaña y apoya e candidata di nan respectivo pais. E certamen un tempo tabata un di e mas grandinan organisa mundialmente. Pa cinco aña e certamen a wordo transmiti door di e planta di television Venezolano Venevision durante e programa Sabado Sensacional. Nan tabata transmiti e pre-eleccion ariba diahuebs y e diasabra di eleccion final. Esaki ta sosode en bibo; un promocion enorme cu a haci Aruba famoso na Venezuela, Latino America y un parti di Merca na unda nan por a mira e canal di Venevision.

Gobierno di e tempo ey, apesar cu Aruba tabata pasa den su miho momentonan economico, nunca a aporta cu un cen preto. E organisacion tabata crea su propio fondo pa medio di entre otro un rifa di auto tur luna. Algun comerciante tabata contribui tur luna cu e rifa hunto cu un barbecue na Divi Hotel.

Awe Aruba por ta doño di un di e certamennan mas grandi di mundo. Un certamen sea bo ta di acuerdo o no, ta trece su publicidad cune.

DONALD TRUMP ARIBA PREGUNTA DI UN PERIODISTA, DI CON E, ESTA DONALD TRUMP, SIENDO UN BIYONARIO DOÑO DI MISS UNIVERSO, UN CERTAMEN CU NO TA TRECE UN INGRESO FINANCIERO GRANDI ADEN, A CONTESTA CU PA BIYONARIO CU E TA, UN CERTAMEN DI BEYESA TA DUN’E MAS POPULARIDAD NA NIVEL MUNDIAL. MUNDO TA GUSTA CERTAMEN DI BEYESA.

Fuera di tur e experiencianan cu mi tin ariba e tereno di organisacion, produccion y beyesa, mi a bay binticinco biaha eleccion di Miss Universo, cuatro biaha eleccion di Miss Mundo, tres biaha invitado special na Miss Venezuela y dos biaha invitado na Miss Colombia. Un biaha invitado na Miss Ecuador y Miss Antigua. Un experiencia asina, asistiendo na diferente certamen Internacional ta yuda bo hopi den bo conocemento ariba e tereno di produccion, con pa huzga y cua ta e ultmo desaroyonan con pa prepara un candidata. Mi tabata hopi biaha hurado tambe na diferente certamen internacional den varios pais. Na Aruba nunca mi a acpeta pa ta hurado ya cu mi conoce hopi hende y mi ta haya esey apropia pa haci den un comunidad chikito.

Despues cu Donald Trump a bira presidente y doño di Miss Universo el

Page 32: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

32

a trece hopi cambio, manera con e ta pensa cu un Miss Universo mester ta : un modelo cu mester por cana ariba tapijt cora. Jammer cu el a kita tur e glamour cu un Miss Universo tabata conta cu ni, esta pa ta un persona super special, super fini, casi un realesa.

Despues di tempo como hefe di Protocol tur dia mi tabata topa ministronan. Anto difunto Daniel Leo q.e.p.d., ministro encarga cu turismo a puntra, debi cu e certamen di Miss Aruba a cay, dicon mi no ta organisa e certamen aki. Pasobra participando na e concurso di Miss Universo, Aruba ta haya un promocion impagabel: mas di un biyon hende ta wak e certamen tur aña. Mi a tuma su peticion na serio y sin cu Gobierno atrobe a aporta cu un cen preto mi a cuminsa cu Star Promotions, organisando Miss Aruba cu un exito grandi tanto den produccion, cantidad di candidata y exitonan ariba tereno internacional.

Ora cu mi a funda Star Promotions mi a hinca den mi cabes pa organisa e certamen ariba un nivel halto pa nos lo no tin nada di envidia otro paisnan conoci ariba e tereno aki. E produccionnan tabata fabuloso y tur aña Aruba y mundo tabata en espera di e certamen di Miss Aruba.

Bao di mi guia Aruba a logra exitonan grandi. Manera Primera finalista Miss Internacional Alexandra Ochoa, Primera finalista Miss Universo Taryn Mansell, Primera finalista Miss Mundo Zizi Lee, Segundo finalista Miss Intercontinental, finalista Miss Mundo, Afra Henriquez y den diferente otro certamen ariba nivel internacional. Aruba a figura hopi fuerte den e certamennan ariba menciona pasando ariba paisnan hopi mas grandi cu nos cu nunca ni sikiera a sali den e finalistanan.

Como organisado mi a traha semper cu un ekipo: busca candidata, busca sponsor, prepara e candidata etc. Esaki ta exigi hopi tempo, dedicacion y tambe placa. E ekipo ta traha cu mente friu, positivo y uni. Finalmente e triunfo ta di tur, no mester traha cu envidia of como individualista. Unda cu tin negativismo ta e candidata(nan) ta wordo perhudica. Tur logro di e candidata ta bini di su propio esfuerso, disciplina y trabou. E mester ta dispuesto pa sigui tur conseho cu expertonan ta dun’e.

Den eleccion di reinanan di carnaval tambe mi a duna algo di mi pasion pa produccion. Mi a yuda produci binticinco aña largo eleccion di Reina Infantil, Hubenil y Grandi. Antes bo tabata papia di produccion ya cu abo mester hinca henter un show den otro y no manera awendia cu ta e participantenan ta hinka e show den otro y no e organisacion SAC.

Tambe na varios ocasion mi tabata tin exito cu reinanan representando Connie Francis Club, Amity Organization, otro clubnan y districtonan.

Page 33: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

33

Mi ta un persona cu ora cu mi pone mi mes pa yuda un persona, mi ta hacie shen porciento y esaki ta resultado di exito y logronan. Pero ariba tur cos cu hopi perfeccion y profesionalismo.

Pa añanan largo mi a produci e show di celebracion di nos Dia Nacional, Dia di Himno y Bandera y Status Aparte y tambe pa varios bishita Real. E ultimo cu mi a produci tabata na 2013 esta e show cultural dilanti oficina di Gobierno en conexion cu nos Dia Nacional.

Si mi analisa e añanan cu ta tras di lomba mi por saca afo cu Aruba tabata tin hopi candidata cu hopi potencial cu por a figura entre e fuertenan o como finalistanan den diferente certamen. Pero e falta di disciplina ta un problema manera bira gordo durante e certamen Internacional. Nan ta sali for di Aruba bon prepara pero na caminda nan ta cay. Durante e certamen ey bo ta haya un buffet cu tur clase di cuminda y dessert na cantidad y di tur sabor. Tin anochi di comemento organisa pa e Presidente di e pais organisador, sponsor etc. Ta keda na abo como candidata, representante di Aruba, con bo ta hiba bo dieet, con grandi bo disciplina ta. E organisadonan ta huzga e disciplina di e candidatanan ya cu nan lo tin cu sigui traha cu e ganadora den futuro. Un reina cu no tin disciplina sea cu su dieet of otro forma di comportacion ta haci cu e organisacion di Miss Universo lo por perde contractnan importante cu sponsornan.

Awendia ta asina leu cu e propio organisacion ta apunta mitad di e semifinalistanan y cu e hurado ta scoge e finalistanan pa Miss Universo.

Despues cu Alicia Machado a sali Miss Universo y den un record di tempo a bira hopi gordo el a bay pa historia como e Miss Universo mas gordo. Hasta casi a ser descualifica. For di organisacion di Miss Universo mi a worde notifica pa cuminsa prepara Taryn kende tabata prome finalista di Miss Universo. Ya cu si acaso Alicia ser descualifica, Taryn por tuma e reinado pa e resto di e periodo. Donald Trump a yega na un areglo cu Alicia cu e lo bay haci ehercicio tur dia y tur hende por corda e potret di Alicia ariba mashin di ehercicio.

Door di Alicia e compania di Miss Universo a perde hopi contract, pasobra door di mal comportacion di Alicia y su gordura, e sponsornan a kibra nan contractnan cu e organisacion. En todo caso asina e organisadornan ta paga hopi

Page 34: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

34

atencion con disciplina un candidata ta den caso cu e sali Miss Universo. Awor a bay asina leu cu mitad di e finalistanan ta wordo apunta pa e propio organisacion mes y demas finalistanan ta wordo scogi pa e hurado.

Puntonan cu mester tene cuenta cu nan:

1. Analisa

2. Parti personal, famia, ambiente familiar etc.

3. Parti siguridad personal

4. Parti mental

5. Parti spiritual

6. Parti fisico

7. Parti etiketa, glamour

8. Parti estetico, cabey y makiyahe

9. Parti social

10. Parti di “eye contact”

11. Parti “body contact”

12. Parti di modelahe

13. Vestuario

14. Joya

15. Sapato

16. E parti intelectual

17. Conocemento general

18. Tips con pa resalta

Un pa un lo mi trata e puntonan ariba menciona, pero sigur e ta e conhunto di palabranan cu ta duna exito pa yega pa alcansa un corona

Page 35: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

35

#1ANALISA

Ora cu mi wordo acerca pa un candidata pa su preparacion mi ta tuma hopi tema na consideracion. Mi ta papia oranan largo cu e candidata ariba tu clase di topico. Mi ta purba haya su confiansa completo. E prome cita ta hunto cu su mayornan y nos ta papia en general encuanto famia etc. Asina mi ta haci diferente cita y desde aki mi ta cuminsa analisa e candidata for di varios angulo. Tur esaki mi ta haci mientras cu mi ta papia cune. Mi ta trata di saca afor si e ta un persona cu ta aspira confiansa, si e ta timido, inteligente, bon educa etc. Mi ta analisa profundamente si te tin bon manera na su forma di papia, sinta, movecion, su man y huñanan, su pianan etc.

Nos ta papia largo y sin toka ningun tema specifico. Mi ta observa su expresion di cara door di wak su dientenan mientras e ta papia. E formacion di dientenan y su sonrisa ta hunga un rol importante den expresion di cara di un reina.

Un di e preguntanan sigur cu mi ta haci ta dicon el a participa of di con e tin gana di participa, den caso cu e no a haci esaki ainda. Otro pregunta ta si e ta cla pa traha duro pa logra exito. Mi ta splic’e en extenso kico un certamen di beyesa y un competencia ta encera. Mi ta lague modela sin duna comentario.

Un pregunta clave ta si e tin un mucha homber, si e tin un amigo. Si e contesta ta afirmativo mi ta pidie pa e proximo bez e trece e amigo. Aki mi ta papia habri y sincero cu tur dos. A yega di sosode cu un mucha muher, un candidata a keda sin sali of di tin exito door di su mucha homber y ni un par di aña despues nan a kibra cu otro. Ni mucha homber, ni corona. Si e no tin amigo anto ta mucho miho ya cu den hopi caso un mucha homber por stroba un reina pa ta exitoso. Sea cu e amigo kier ta dominante, jaloers etc.

Uzo di anticonceptivo manera “de pil” por tin consecuencia pa e curpa di un reina. Tin indicacion cu e pildora aki ta retene vocht y apesar di hopi ehercicio e persona no ta logra baha peso of mantene e peso ideal pa por participa den un certamen di beyesa. Ademas mi ta haci varios otro pregunta tocante salud, manera bay baño normal. Den hopi caso mi ta conseha e candidata pa bay dokter pa haya ayudo.

Uzo di cierto paña tambe por ta malo pa e curpa di un candidata of

Page 36: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

36

reina, manera jeans demasiado preta ya cu e por causa stretch marks of cellulitis. Un conseho ta pa ora yega cas despues di scol of trabou pa uza paña suave manera bata of short pa e curpa, specialmente e cuero haya oxigeno.

Asina mi ta sigui analisa e persona pa gana su confiansa te ora cu nos cuminsa papia riba temanan specifico. Den hopi caso e reina of e Miss ta pone tur su confiansa den mi persona mesora y asina e trabou ta bayi hopi facil.

Mi ta splica e candidata(nan) con facil un mucha muhe na Aruba por gana un corona mientras den otro paisnan manera India y China mas di 300.000 mucha muhe ta tuma parti anualmente na un casting pa saca e candidatanan pa despues bay competi pa e titulo maximo. Na Colombia, Venezuela, Japon, Merca centenares di mucha muhe ta inscribi anualmente. Como cu na Aruba ta asina facil pa gana un certamen, logra un corona, mi ta sinti cu tin un falta grandi di disciplina. Hopi ta pensa cu den certamennan grandi di mundo manera Miss Universo, Miss Mundo, Miss Internacional, Miss Intecontinental esaki ta mescos.

Otronan ta pensa cu door cu nan a gana un corona como Reina di Carnaval, anto ta facil pa gana tambe e certamen di Miss Aruba. No por compara e dos certamennan aki cu otro; un certamen di Miss Aruba ta exigi hopi mas preparacion riba tur nivel, ta un conhunto di diferente componente manera na nivel fisico, mental como inteligencia ta haci un reina of miss ta bon prepara pa representa Aruba den exterior.

Tur e tempo cu e candidata ta bin cerca mi, mi ta sigui analis’e. Fuera di su smile mi ta wak su cabey; con e ta move esaki, con e tin’e wanta of ta peña su cabey. Mi ta analisa severamente su perfil esta su cara en general. Ambos banda di su perfil pa asina mi wak cu cual banda di su cara e por hunga miho cu ne, corda cu nos tin dos banda di cara: un mas perfecto y bunita cu otro y mester por saca probecho di esaki.

Pa analisa un persona bo mester ta fuerte, sincero, honesto, habri y tin un conocemento general. Si no bo no ta yuda e reina of e miss manera mester ta. Bo mester splic’e cu tin cantidad di hende cu kier yud’e, cu ta dun’e conseho, pero cu poco experiencia. Mi ta siña nan pa ta amabel cu esnan cu ta ofrece nan un ayudo, pero cu nan mester tende for di un solo persona pa nan no keda completamente bruha y causa nan hopi daño mental y emocional. Ami no ta importa si nan ta gusta mi guia of no of ta haya mi demasiado severo. Pa mi nan mester por sobresali y laga principalmente nomber di nos pais bon, pero bon na halto.

Page 37: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

37

PA LOGRA UN CORONA UN EXITO TA MESCOS CU BO TA BAY HACI CUALKIER EXAMEN; SI BO NO STUDIA BON, BO NO TA PASA E EXAMEN CU EXITO. ESAKI TA EXIGI PERSEVERANCIA, SACRIFICIO, BALOR, NORMA, RESPET Y DISCIPLINA.

#2FAMIA Y AMBIENTE FAMILIAR

Un punto hopi importante den henter e preparacion ta e famia y ambiente familiar. Un famia por yuda un candidata gana of perde di gana. Aki ta unda bo ta papia cu tur dos separadamente, esta cu e mayornan apart y e candidata tambe separa. Un candidata hopi biaha tin miedo di papia dilanti su mayornan y tin mayor cu ta papia hopi tambe, como sifuera cu nan tin tur clase experiencia ariba e tereno di preparacion y di beyesa. Tin biaha mi a bira un poco onbeschoft y ta puntra, principalmente e mama, si e sa asina hopi dicon nan ta bin cerca mi anto? Asina e ambiente ta cambia y nan ta comprende bon bon cu aki ta trata di algo serio y cu nan mester por respeta e trabou di un profesional, mescos cu ami ta respeta nan funcion.

Mayor, principalmente e mama ta domina masha hopi y por perhudica e independencia di nan yiu. Ariba cada pregunta na e candidata, e ta bira wak e mama prome cu e contesta. Tin mama cu prome cu e yiu contesta ya e mes a duna un contesta. Pa gana nan confiansa mi tin cu splica e mayornan cu nan tin un tarea importante den apoya nan yiu, pero cu nan mester laga e mes tuma su propio decision. Mi ta recorda nan cu ora nan yiu bay representa Aruba afor cu nan como mayor no tey pa sosten’e fisicamente. E mucha muhe ta su so. E candidata mester por defende su mes completamente independiente. Tur esaki entre un cantidad grandi di participante y hopi di nan cu experiencia amplio ariba pasarela como modelo profesional. Algun di nan ta abogado, periodista, economista etc, pues profesionalnan, mientras cu e representanten di Aruba hopi bes ta un studiante ainda.

Un mayor por yuda, pero tambe perhudica e preparacion di su yiu. Na momento cu bo bisa un mayor cu e mester controla e cuminda di su yiu y yud’e pa baha peso of mantene un peso ideal pa participa den un certamen, na principio nan no ta gusta e idea, debi cu tur mayor ta haya cu nan yiu ta completamente perfecto. Naturalmente kibrando cabes hunto nan ta comprende y ta coopera pa nan yiu come saludabel. No ta cuestion pa keda sin come, pero come regularmente y tur loke cu no ta contene vet, sucu etc. . Den hopi caso e parti mas dificil ta pa laga y

Page 38: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

38

sacrifica cierto cuminda y cosnan dushi, specialmente chuculati. Pa tur logro un persona tin cu haci sacrificio. E logro ta algo pa e candidata mes, su famia, pero ariba tur cos pa su dushi pais, den e caso aki Aruba.

#3 PARTI SIGURIDAD PERSONAL

MI TA SPLICA NAN CU ORA NAN HAYA E SJERP ARIBA NAN PECHO, NAN NO TA NAN MES MAS, PERO PIDA DI E BARANCA AKI, NAN TA BIRA ARUBA.

Ta hopi facil tambe pa traha cu un candidata cu tin su mama y tata cu ta biba hunto ainda. Den hopi, pero hopi caso bo ta haya mamanan soltero of mamanan divorcia. Un candidata asina bo tin cu traha hopi cune, mustr’e cu e ta bira bo yiu muher pa e proximo lunanan su dilanti. Asina mi ta considera un candidata mi yiu muher. Mi ta siña aprecie y stim’e, pricipalmente ora cu e tin hopi disciplina. Un yiu cu ta bin di un mama y tata uni, ta un candidata hopi feliz cu no falta hopi. Bo por papia cune mas abierto y sinceramente, pero un cu su famia ta separa of cu ta di mama soltero semper ta un mucha muher mas sentimental cu facilmente por bira emocional. Kisas na e momento menos apropia unda cu e mester mustra su independencia. Como preparado bo tin cu traha ariba e tereno aki tambe. Si acaso su tata no ta cune mas of e no tin contacto cu su tata mi ta conseh’e pa pordona. Mi ta mustr’e cu pa kico su tata por ta, e ta keda su tata, cu e tin su sanger. Mi ta indic’e cu como un mucha muher grandi y kisas bon studia, e mester tuma e prome paso. Pa e acerca su tata pa evita hopi obstaculo cu por stroba den su desaroyo y preparacion. Den caso di un mama cu a bandona su yiu, tambe mi ta indica e candidata pa haci mescos, esta acerca su mama pa e por conta su apoyo. Mester kita tur clase di trastorno mental cu por strob’e. Pero e mester por ta bon para pa carga un responsabilidad asina grandi. Fuera cu bo ta siña e candidata pa pordona, bo ta yud’e pa ta fuerte y humilde. E sosten di un famia pa un candidata ta hopi importante y escencial; sin esaki e candidata ta sinti cu falta algo.

Den diferente caso tambe nos ta papia tocante e ambiente di cas tumando na consideracion cu varios famia ta bibando cu hopi problema. Aki mi ta para keto un rato y splica e candidata cu tur hende tin problema. Pero e no mag ta manera un estorbo y tampoco e candidata mester cana cu esaki ariba su cara y lomba ya cu e lo por bira un persona frustra y negativo.

Page 39: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

39

Refiriendo na e ambiente di cas, den caso di un famia uni no tin problema grandi pa apoya e candidata. Apesar manera mi a splica caba cu den tur famia y tur hende tin problema. Bo ta ripara tambe cu e candidata ta papia y anda cu mas siguridad. Pero si e ta bin di un famia na unda mama of tata tin problema cu droga, aloholismo of cualkier otro mal bicio y cu nan no ta preocupa mucho pa bienestar di nan yiunan, anto e preparacion mester por bay hopi ariba e preparacion mental. Mester trece confiansa y ekilibrio den e persona, yud’e subi su autoestima, hacie sinti cu e no ta menos ni mas cu ningun otro persona. E siguridad aki bo mester por crea den dje cu ta yud’e surpasa tur barera pa e por bira un persona firme y decidido. Mi ta stimul’e cu net esaki por ta un motivacion pa e sigui lucha pa su soñonan bira realidad y asina yuda su famia tambe. Un biaha mas pa crecemento, formacion y desaroyo di un mucha, famia ta keda central y importante.

#4PARTI MENTAL

Por a tuma nota cu ainda mi no a papia di bistimento, cabey, modelahe etc., pero mi ta dedicando puramente na mehora e persona. Mi ta kere cu mester duna e reina of e miss tur clase di siguridad; siguridad profundo cu ta sali for di e mas profundo di su ser, alma, pensamento y curason.

Si un persona ta sigur e ta capaz pa enfrenta tur reto cu ta presenta den bida.

Na momento di preparacion e por conta cu un teamwork y tambe apoyo durante e certamen. Pero ariba escenario e ta para su so y pesey e parti mental ta sumamente importante, mucho mas importante cu tur e otro preparacionnan. E candidata mester ta sigur di su responsabilidadnan y cla pa enfrenta un competencia grandi manera Miss Universo unda mas di nobenta dama ta participa y Miss Mundo cu conoce mas cu shen participante. Corda cu Aruba ta un punto chikito ariba mapa mundial, un di ocho paisnan mas chikito den mundo, pero cu un pontencial grandi.

Nos tin un nomber internacional ya cu ora Miss Aruba yega hopi bista ta riba dje; nan kier wak delaster un detaye di nos representante. Pa varios candidata esaki ta un presion enorme; bo mester ta mentalmente sumamente fuerte, sinti cu bo ta destaca cu hopi mirada ta riba bo. Nan ta papia di bo y nan ta mira bo como un candidata fuerte. Esun cu

Page 40: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

40

ta prepara e candidata tin cu percura pa e representante di Aruba tin un mente di hero pero cu un curason di diamanta y un actitud semper positivo y alegre.

Tur biaha ora cu mi tin cita di preparacion cu un candidata mi ta cuminsa cu e tema mental y mi ta lague bay cas cu huiswerk pa e sigui traha ariba e parti importante aki. Bo ta haci un persona mentalmente fuerte door di siñe kere den su mes, siñe soña mientras cu e ta lanta, dun’e tur siguridad di bida, siñe kico ta balor di bida.

Door di hinca den dje cu e ta un personahe, cu e ta Aruba, cu tur hende kier ta su amigo(a), cu tur bista ta ariba dje, cu e mester ta prepara pa pasa ariba cualkier obstaculo. Prepara pa desvia comentarionan negativo, palabranan duro cu por bin den su direccion. Tene cuenta cu no ta tur ora cos ta sali manera cu e kier. Lucha, sigui lucha y duna e mihor di dje te na final di e competencia.

Mi ta papia constantemente cu e candidata, dun’e e siguridad, lague resalta, lague mira e luz cu por dun’e exito. Lague sinti cu hendenan ta wak’e y con e por logra esaki. Proba cu su mente dia pa dia ta birando mas fuerte y sigur. Un hende cu por laga otronan wak’e, transmitiendo su energia, laga su mes briya. Haci su mes liber, saca tur clase di forsa y aire negativo for di su curpa. E mester por mira su victoria y mi ta hacie sinti esaki.

Mi ta haci e candidata mira con e ta cana ariba e pasarela, con e ta contesta e hurado, su actuacion, hacie sinti e corona ariba su cabes. E mester por cana soña, sinti cada momento di e anochi final, hopi prome cu esaki sosode. Un ser humano sacando tur energia negativo, haciendo su mes limpi, ta haci su curpa transparente y lihe y cu tur hende kier mir’e o kier tin algo di haci cune.

BEYESA NO TA LOKE BO TIN NA CARA Y CURPA, PERO LOKE TA BROTA DI PADEN. BO POR TA HOPI BUNITA MANERA UN BARBIE, PERO SI BO PARTI INTERIOR NO A LUCI NUNCA, BO NO TA LOGRA. MIENTRAS CU UN CU POR TA MENOS BUNITA, PERO LIMPI DI PADEN Y TRANSPARENTE Y CU UN ENERGIA LIMPI. E ORA BO TA UN PERSONA STIMA Y TUR HENDE TA HAYA BO BUNITA. ESAKI TA HACI BO TRIUNFA. UN ALMA, MENTE Y CORAZON LIMPI TA E INGREDIENTENAN PA CUALKIER TRIUNFO DEN BIDA!

Mi ta mustra e candidata e importancia pa pordona y pa trata otro bon. Practica e Ley di Oro: Trata otro manera bo ta desea pa otro trata bo. Sea transparente, mantene un dushi caracter y sea semper bo mes. Tur

Page 41: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

41

hende por cambia di malo pa bon, pa un ser dushi y agradabel.

Mi ta haci e candidata mira e anochi final, mi ta pone sinti con bunita e ta birando dia pa dia, con inteligente e ta. Tur esaki door di papia cune regularmente pa e sinti su mes sigur, hacie soña lanta. E logro mas grandi ta di keda bo mes, pero mas fuerte den bo pensamento, caracter y personalidad. Indudablemente e parti mental ta esun mas importante di henter e preparacion. Esaki no ta yuda e candidata pa e certamen local of internacional so, pero pa henter su bida largo, pa su futuro carrera y pa su futuro famia.

#5PARTI SPIRITUAL

Den un di e prome encuentronan mi ta puntra e candidata, miss of reina si e ta un persona creyente. Si ta asina mi ta desea pa haya sa si e ta cumpli cu su Fe. Ora cu esaki ta positivo ta hopi facil pasobra tin base pa traha ariba dje. Na momento di soledad, tristesa, problema, dolor y desesperacion nos ta busca Señor y kere mi, nunca E ta nenga di duna un man. E tey pa bo, anto incondicional, sin spera algo bek di bo. Mescos cu e parti mental ta importante, e parti spiritual ta hopi mas importante. Ora cu bo ta un persona creyente den tur ocasion bo por papia cu Esun cu bo no ta mira, pero bo ta haya su constesta; esta loke bo curason ta bisa bo haci. Bo ta pidi’E yena bo cu Su Spirito Santo, Su Spirito di inteligencia.

E ta cubri bo cu Su luz y ta haci bo briya. E ta tey pa bo na e momentonan cu bo tabata tin mester di Dje, specialmente ora cu bo ta bo so, rondona pa hopi otronan cu tambe ta desea e triunfo. Pero bo Fe grandi, bo creencia den Dje ta haci bo fuerte, ta haci bo sigur. E tin Su man protector ariba bo, E ta guia y ta hiba bo na e exito. Señor semper ta scucha, Señor semper ta obra y tin Su mannan habri pa Su yiunan. Ta pesey e parti aki ta hopi importante. Ora cu bo ta bo so cu hopi amiganan rond di bo, pero cu tin e mesun lucha. Den hopi caso manera cu e competencia ta yega na su final e amiganan aki ta bira bo rival, bo contricante. Anto eynan ta unda Señor su trabao ta mas visibel. E ta haci bo sigur y yuda bo pa bo strea no paga, pero pa e briya mas cu nunca. Mi ta siña e candidatanan pa nan resa, pa nan papia cu Señor mescos cu nan ta papia cu nan sernan stima. E conoce bo curason, bo alma, bo necesidad y E ta ey mes banda di bo na tur momento. Ariba escenario pa celebra bo triunfo. Ta pesey e parti spitirual ta hopi halto den mi trabao como preparado di reina. No pasobra mi ta un gran creyente y mester

Page 42: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

42

gradici Dios pa tur loke cu mi tin pero pasobra mi sa sigur cu Fe den Dje bo ta logra. E por laga bo sufri un rato pa bo haya balor di bo mes y di loke bo ta lucha of pidi’E, pero nunca E ta keda sin yuda bo.

Mi ta siña e reina cu su Fe mester keda grandi y cu e no mag duda, maske cuanto e tende cu ya e finalistanan ta cla. Maske cu e tende un critica den su direccion, maske con bunita e mira e otronan, e mester keda pensa positivo. Keda pensa cu abo, esun cu mi ta prepara, ta bay gana. Duda por hiba bo na desesperacion, angustia y ora bo ta bo so e ta bira peor. Ta pesey bo mester keda resa y confia shen por ciento cu E ta bai yuda bo. No laga palabra ni nada kibra bo. Keda pensa positivo,mantene bo Fe bon, pero bon na halto.

Bay tur ora den silencio cu Dios y papia cune. E ta scucha, E ta grandi, E ta sumpremo, grandi, poderoso y glorioso. Amen na Su Nomber.

#6PARTI FISICO

Despues cu mi a logra conoce e candidata, e miss of e reina bon y cu mi a prepar’e mentalmente y spiritualmente mi ta sigui cu e otro preparacionnan cu ta mas visibel. Mi ta pidie pa e bin cu un trahe di baño pa por observa su curpa riba stretch mark, cellulitis, stoma, bariga, pia y brasa. Importante ta pa controla si e peso ta cuadra cu e estatura. Nos ta discuti ampliamente cual ta e miho ehercicionan pa tonifica e curpa. Disciplina den ehercicio ta importante. Si e candidata tin un entrenado personal, anto mi ta bay papia cune personalmente pa splic’e kico exactamente e candidata, miss of reina mester haci pa logra e curpa ideal pa competi den un certamen di beyesa. Mi ta acentua hopi biaha cu no ta traha ariba formacion di e curpa manera den competencia di bodybuilding. E candidata no mag di hisa demasiado peso pa su brasanan y lomba no keda deforma. E curpa mester ta fini, cu clase. E intencion ta pa haci su curpa duro. Na Aruba tin masha poco profesional pa traha ariba e tereno aki; otro parti e entrenadornan tambe ta yuda analisa e curpa completamente, nan a haci un estudio specialisa manera un dokter ariba e tereno aki. E entrenador personal ta bay forma parti di henter e team di preparacion. E tin e rol pa controla e disciplina duna cuenta na momento cu esaki ta ser pidi di dje.

Haci ehercicio manera jogging ta hopi bon pa e preparacion fisico. E candidata mester por resalta su curpa, bisti un bikini y tog sintie comodamente den dje. Haci ehercicio ta un parti importante di e

Page 43: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

43

preparacion di un candidata. E sitio na unda e ta haci ehercicio, mester por dun’e e guia necesario tambe con pa come saludabel y kico e no mag di come. No solamente come, pero bebe tambe. Tin hopi juice cu ta contene demasiado sucu, mescos cu fruta y esaki NO ta contribui na bahamento di peso di un candidata.

Ora cu e candidata presenta cu su bikini, nos ta analisa e formacion di su curpa. Nos ta wak si e parti ariba ta mescos cu e parti abou den midi. Popularmente bisa 90-60-90. Un persona por ta halto, pero e tin pia cortico(pata corta). E ora mester tene bon cuenta con e ta cana, su bistirnan y tambe su formacion di cintura.

Un mucha muher por ta cortico y tog tin pia largo y pa hacie mustra halto nos por yud’e p.e. cu su sapato. Tin hopi forma pa yuda, pero esun cu ta prepara e candidata mester por sa con pa aplica nan.

Pa un candidata cu un lijfi, esta cu e parti ariba cortico, tambe esnan cu ta prepara e concursante mester por sa con pa alivia e situacion aki. Un mucha muher cu su lijfi cortico ta miho si cu un mucha muher cu pia cortico.

Tur e preparacion fisico y e analisisnan ta yuda pa duna e candidata un curpa harmonioso.

#7ETIKETA Y GLAMOUR

E preparacion pa haci e candidata sofestica, ta algo cu mi ta decica hopi tempo na dje. Ya caba mi a menciona e parti personal, ambiente familiar, e parti spiritual, mental y fisico. Ta importante pa un persona, cualkier persona sa con pa comporta nan mes den hende, specialmente ora cu bo ta representa bo pais, sea aki mes of den exterior. Na forma di papia, cana, come, sinta bo ta ripara di biaha e educacion cu un candidata a ricibi na cas. Ora bo ta bay representa Aruba den exterior bo ta topa hopi candidata di diferente cultura y di bon famia. Nan sa con pa comporta nan mes completamente den un circulo di personanan distingui. Na Aruba masha poco atencion ta wordo duna pa educa e muchanan con pa comporta nan mes den publico. Y aki nos ta referi tambe na personanan cu un posicion halto den nos comunidad manera politiconan. Hopi hende no sa tampoco con pa comporta nan mes ora di un comemento sea na fiesta of den restaurant; nan no sa con pa uza bestek, esta cuchiu, forki, bebe biña etc. Bo por mira na un candidata

Page 44: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

44

di biaha for di clase di famia e ta bini. E comportacion di e candidata mester ta suave, trankilo y educa. Nos ta pasa oranan, dianan kisas pa repasa tur regla ariba e tereno aki. E reina of miss mester por destaca den tur sentido di palabra, un persona cu sigur lo laga nos pais su cara bon na halto.

Importante pa e candidata sa con pa tuma un desayuno. Specialmente durante e certamennan grandi e desayuno ta wordo sirbi estilo buffet. Aki e persona mester sa kico pa scoge prome sea pa come of bebe. Mi ta duna conseho con pa sinta adecuado na mesa, con pa come y bebe. Tambe mi ta duna conseho con un persona, den e caso aki mester sinta ora ta asisti na un lectura; con e mester pone su cara, mannan etc. E candidata mester tin tur clase di siguridad pa kita tur clase di miedo durante su presentacion den publico of ora e ta na mesa.

Desayuno semper ta cuminsa cu fruta y juice estilo buffet. Koffie of te ta ser sirbi na mesa. Despues cu bo a come fruta of bebe juice bo ta bolbe bay e buffet pa scoge kico bo ta come, sea desayuno Americano (cayente, hasa) of desayuno continental ( friu). No ta yena tayo completamente; semper bo por bolbe pa ripiti si acaso esaki ta necesario. Evita di pone demasiado cuminda ariba e tayo. Esaki ta un bista hopi mahos. Un persona delicado ta come hopi madura y discreto y no ta yena un tayo demasiado. Ora di buffet bo por lanta ki ora cu bo kier pa busca algo na e mesa na unda e cuminda ta. Den caso di almuerzo (lunch) of cena (dinner) estilo buffet, ta tuma sopi prome, despues berdura(salada) y por ulitmo e cuminda principal (main course) tambe na un forma madura.

Nunca bo ta sak pa come, esta buig den tayo. Bo ta trece e cuminda na bo boca. Tampoco ta supla pa fria e cuminda; bo por susha bo paña of di esnan rond di bo. Den e buki “NOS TUR POR SIÑA” tin hopi mas informacion tocante comportacion na mesa.

Semper ta uza bestek di pafor bay paden: e promenan cu bo ta uza ta mas afo y ultimo ta esun cu ta keda mas paden. Come cu forki na man robes y cuchiu na man drechi.

Asina cu bo a sinta na mesa bo ta pone e servilleta ariba bo scochi di man robes pa man drechi. Hende muhe ta dobla esaki na dos y pon’e ariba su scochi. Si mester uza e servilleta bek ta pas’e di drechi pa robes, ta sak na banda robes pa seca boca y despues ta bolbe pon’e di robes pa drechi. Ta uza e servilleta pa seca vet, pa asina esaki no keda marca ariba e glas of ariba loke bo ta bebe for di dje. Ora a caba di come simplemente ta pone e servilleta na man drechi, sin dobl’e.

Page 45: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

45

No ta papia cu boca yen y no ta papia cu bestek den man. Ta come cu mannan cerca di curpa y no ariba mesa. No ta haci desordo cu e tayo ora di come, pero ta corta carni, galiña etc. hopi suave pa esaki no ta zona duro ariba e tayo. Ora cu a caba di come ta pone e besteknan na man drechi di e tayo, wak e potretnan.

Durante su participacion den un certamen internacional, e representante di Aruba ta haya invitacion pa come cu presidente di e pais anfitrion, alcalde of otro hendenan importante.

E candidata mester tin semper cune un boter di awa, un buki of revista pa lesa ora cu e ta liber. Tambe un etui cu tur loke ta trata e parti hygienico, manera skeiro di diente, lipstick, cologna, crema pa man, deodorante, tissue etc. Pakico? Pasobra durante e certamen e candidatanan ta traha masha hopi y ta haya poco tempo pa bay den nan kamber pa refresca. Keda semper atento durante e ensayonan y scucha bon loke e dirigentenan ta bisa. Evita pa papia hopi of chat ariba telefon.

Corda semper bo mester uza un cologna, eau de cologne suave pa den dia y algo mas fuerte pa anochi. Tene cuenta si pa no uza demasiado cologna ora di comemento pasobra e olor fuerte por penetra te hasta den e cuminda y por ta desagradabel pa esnan sinta banda di bo.

Ariba e potret por mira algun punto importante cu un candidata mester tene cuenta cu nan.

#8CABEY Y MAKIYAHE

Den un certamen e candidata no ta haya ayudo pa esakinan, ta pesey e mester por ta bon prepara pa e mes laba y peña su cabey y tambe makiya su mes. Tur anochi prome cu bay drumi e lo mester laba su cabey, sec’e y eventualmente pone rolls. Durante e preparacion nos ta dedica hopi tempo na e parti di cabey pone un makiyahe, simpel y bunita den corto tempo. Durante e certamen mes den dia e candidata no tin hopi tempo pa dedica na su cabey ya cu e tin cu traha duro pa ensayo, grabacion pa transmision di television etc.

Un reina disciplina ta prepara e anochi prome su pañanan pa e siguiente dia, ruim op su kamber, laba su paña interior, manda su pañanan laba etc. Si bo haya un bon compañera di kamber hopi biaha no ta dificil, pero bo por haya un compañera di Latino America cu ta tarda hopi den baño. Anto ora ta bo turno, bo ta core e riesgo di cay laat y sin tin

Page 46: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

46

chens pa pone un makiyahe apropia. Ta pesey bo por drumi laat, pero bo mester lanta tempran pa bo por logra haci tur cos na tempo. Cualkier cos purba lanta prome cu bo compañera, ya e ora bo a gana tempo.

Un preparado hunto cu un estilista ta sinta hunto pa discuti diferente punto. Tur esaki den cuadro di e analisis cu nos ta haci regularmente pa prepara e reina mas miho cu ta posibel. Ta tene cuenta cu e forma di cara di e candidata, si e ta largo o rondo, su nanishi, su wowonan, su garganta etc. No ta tur peinado por wordo usa; ta busca esun mas miho, esun cu mas ta keda bon cu cara di e candidata. Aki no ta trata di e ultimo modelo pero di un certamen di beyesa pa e candidata por luci. Si ta un peinado anticua cu ta keda e candidata bon, lo por uza esey. Ta haci diferente practica pa scoge e miho peinado pa ora di presentacion den trahe di baño y trahe di gala. Den dia y pa otro actividadnan por uza un peinado simpel pero pa e anochinan importante, e candidata mester por luci. Cu su peinado e por saca su miho perfil pa su cara keda spectacular. Pues ta tene cuenta cu e forma di cara y su nek. Pa un nek cortico ta scoge un peinado pa haci su nek mustra mas largo.

WAK SI UN CANDIDATA TIN DEMASIADO FRENTA(FRENTON), MESTER CAMUFLA ESAKI, SEA CU UN POYINO O CU UN PEINADO MANDA DILANTI.

No tin otro dia pa competencia, no tin mañan! Mi a prepara hopi candidata y mi a conseha nan hunto cu e estilista kico exactamente mi ta kere lo ta bon. Tin cu a sigui mi consehonan y mi ta corda den e ultimo tempo mi a yuda un candidata casi te na final. E tabata tin tur ingrediente pa a sali Miss Universo. Na ultimo momento el a cambia di idea y a sigui su preparacionnan cu un otro persona. E candidata aki, apesar cu e ta spectacularmente bunita, tog e tin cierto defecto na su cara. Mi a conseh’e cu pa e presentacion den trahe di baño, e uza un simpel paardestaart cu un flor. Ya pa e presentacion di gala e por recoge su cabey mas halto cu ta posibel te casi mey mey di su cabes pa trek su cara y wowonan y no laga su cara mustra largo. Nan a conseh’e lo contrario: cabey habri, ful manda (placha) na banda y su cara a keda completamente mas largo. Tambe mi a bis’e, analisando su cara, cu semper e mester parti su cabey pa e banda drechi ya cu su perfil ta mihor e banda ey. Nan a siñe lo contrario. Un trabao di casi un aña a bay perdi door di un mal preparacion.

E parti di makiyahe tambe ta haya tur atencion. Un candidata ta wordo prepara pa for di mainta ora cu e pone makiyahe pa e pone un bon base y pinta su wowonan bon. Esaki ta yuda pa anochi ora cu e bay un evento

Page 47: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

47

e ta simplemente pone un poco mas makiyahe. E base ta loke ta tarda mas y ta pesey si e pon’e bon mainta y pinta su wowona bon, anto anochi e ta bay mas facil. E makiyahe ta sirbi pa tapa foutnan di formacion di e cara, nanishi y wowo. Si e ta un candidata cu un caracter suave, no ta bon pa e uza makiyahe pisa; esaki ta cambia su personalidad di biaha. E mester keda fini y suave na tur momento. Si ta un candidata hopi activo, super activo anto e por soporta sigur un makiyahe mas pisa. Un makiyahe por yuda bo of daña bo. Pa television ta uza un tiki mas ya cu e luz ta “come” e makiyahe, uza wimpers mas largo pero no demasiado tampoco.

Pa resalta e boca sea pa television of pa potdret, uza lipstick cora y no otro color. Acentua e forma di e boca y tin hopi triki con pa haci esaki. Despues di un cara bon makiya ta yega e momento pa pone e lipstick pa haci e makiyahe completo. E ultimo toke, esta e lipstick ta clave pa wak e beyesa di e cara di e candidata. Ta pesey mi ta recomenda pa tin un lipstick den bo etui pa ora e kita of manera nan ta bisa bo “come”, bo ta bolbe pone e briyo ariba bo lipnan. Durante training e candidata por hacie dilanti e otronan pero si ta despues di un cuminda of un actividad special ta bay den baño y ta retoka. No ta hacie nunca dilanti invitadonan. E parti escencial cu ta resalta e cara di e candidata ta keda su lipstick.

Den poco palabra mester analisa bon e actitud, e personalidad y e caracter di e candidata pa asina dun’e e miho consehonan ariba e terenonan aki. Studia cabey y cara di e candidata bon pa e por luci den tur sentido di palabra. Cualkier error por afecta e candidata su triunfo.

#9PARTI SOCIAL

E preparacion pa e parti social di e candidata ta importante: kita su medio, siguridad pa e por resalta su beyesa y personalidad. Den e preparacion ta recomenda pa e ta un persona socialmente ocupa asina e por combersa y papia cu diferente persona den nos sociedad. Sint’e bon den presencia di hende rico, pober, humilde, profesional, mucha, hoben, hende grandi etc. E no por warda pa un par di luna prome cu e bay competi pa haci esaki. Sea activo, tuma iniciativa propio. No depende di por ehempel di e organisacion. Ccomo e maximo representante di nos pais, bo ta haya reconocemento, respet y varios hende kier conoce bo y papia cu bo. Lo bo tin hopi bentaha y varios porta lo habri pa bo.

Page 48: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

48

Traha cu diferente organisacion social, cultural, deportivo. Siña tuma decision. Siña con pa dirigi of forma parti di un of mas organisacion. Cada organisacion ta traha pa un meta y ariba un tereno specifico. Aki e candidata ta haya e oportunidad pa bin den contacto cu diferente clase di persona y amplia e base di su inteligencia. E ta bira un persona respeta den comunidad, util y stima. Tur hende lo tin un simpatia special pa su persona. E recompensa ta e apoyo moral cu e lo por conta cune ora e ta representa Aruba den exterior. E solo pensamento cu tur esnan cu bo tabata tin e honor di yuda of traha cu nan, ta corda bo y tin bo den nan curason, ta un motivacion pa logra e corona.

E parti social ta haci bo grandi, ta laga bo crece. Lo bo mira bida den un otro forma y kisas cambia bo manera di tuma decision. E ta sigur e cherry ariba e bolo di preparacion di un candidata. E ta innovativo, ta creativo y ta siña bo traha ariba bo metanan y logra nan tambe. E ta duna bo un caracter di un persona carismatico.

#10CONTACTO VISUAL

Un mirada ta bisa mil palabra. Asina ta tambe, cu bo wowonan bo por bisa hopi cos. Na bo wowonan tambe un hende ta haya sa si bo ta gaña of papia berdad. Cu bo wowonan bo no por sconde nada, nan ta e refleho di bo alma. Wak bo cara den spiel, fiha riba bo wowonan y lo mira bo alma.

Asina tambe un mirada perfecto di dulsura ta yuda bo yega na curason di otronan. E ta e puresa cu ta sali for di paden di bo ser. Un mirada profundo ariba e miembronan di hurado ta yuda cu nan ta bay paga miho atencion riba bo persona. Un mirada yena cu energia ta haci cu e hendenan ta wak bo sin cu nan kier y e mes un forsa di un mirada profundo ta penetra den nan y asina bo ta haya tur atencion.

Un mirada sincero y penetrante ora cu bo ta saca potret ta keda graba pa semper. Un mirada profundo ora cu bo ta desfila dilanti e miembronan di hurado ta trece nan bista mas cerca bo.

Un mirada bo mester uz’e pa papia cune; pa drenta den mas profundo di esnan cerca kende bo kier laga un bon influencia y impresion atras. Nos tur ta nace cu e don aki, esta di por domina cu nos mirada pero hopi biaha nos no sa con pa uz’e. NO TA PORNADA NAN TA PAPIA DI “AMOR A PRIMERA BISTA”, esta amor cu e prome mirada. E marca

Page 49: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

49

aki bo mester por laga atras cerca esnan cu bo ta bin den contacto cu nan y cu bo kier laga un tiki di bo den nan. Kere mi un mirada ta haci hopi y no ta facil pa lubida.

Mescos bo por haci hopi cos bon cu un mirada, bo por haci malo tambe, ta pesey mi ta termina e parti aki cu e frase cu mi a cuminsa cune, esta un mirada ta bisa mil palabra!

#11CONTACTO FISICO (BODY CONTACT)

Un curpa tambe ta papia cu cualkier movecion of expresion. Y esaki ta hopi importante pa un ser humano. Cu e contacto fisico bo por logra hopi y bo por haci cu e hendenan ta bai mira bo sin cu nan kier. Bo mester haci bo mes limpi, saca tur mal aire cu lo por tin, kita tur problema for di ariba bo cara. Pensa positivo, sali pa realisa bo trabou cu exito. Ora un hende limpia su mes, e ta bira un persona super lihe, sin ningun carga ariba su lomba y consenshi. E ta cana manera ta zweef e ta zweef. Su cara y su wowonan hunto ta hacie sobresali.

Ora bo tin peso bo tin carga den bo curpa. Bo pianan ta bira debil, pisa y nan no ta move cu suavidad. Mescos ta conta pa bo mannan, bo cabes etc. Cu un bon contacto fisico y na unda bo ta, brinda e miho di bo, laga rastronan positivo atras. Un persona cu ta cana lihe ta manera nan ta carg’e, e ta un persona cu un contacto fisico formidabel y ta yuda unda cu e bay y nan ta bira mir’e. Ta tristo ora un candidata con bunita cu e ta y ta cana den caya y ningun persona no ta bira mir’e. Esaki ta nifica cu su contacto fisico ta malo; e no ta atrae hende. Den tur preparacion semper mi ta pone bon atencion ariba e parti aki y mi ta mustra un candidata con e ta haci su curpa lihe y con sin cu un otro persona kier, e mester bira mir’e.

Cu “lihe” nos ta papia di personanan cu no ta cana cu e peso completo di nan curpa, pero ta cana guia pa un alma y curpa limpi. No ta slof slof. Ta mescos ora cu e candidata ta participa den e shownan, e mester haci movecionnan limpi y suave cu ta yud’e transmiti un mensahe di siguridad. Mi ta corda ainda cu durante e eleccion di Miss Universo na Trinidad & Tobago un grupo di amigo y ami tabata wak e ensayonan y mi a mira con suave, sexy y elegante Miss Botswana tabata move. El a capta mi atencion mesora y mi a comenta cu Miss Botswana ta bira Miss Universo y nan a harimi. Nan a busca tur sorto di fayo ariba e candidata cuestion pero e anochi final Miss Botswana a wordo eligi como Miss

Page 50: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

50

Universo. E tabata sa di a laga su curpa papia, su curpa briya y cada movecion tabata milimetro calcula.

Ta pesey e parti di e contacto fisico unda e candidata ta laga su curpa papia, ta hopi importante pa su exito y e corona. Sin un bon contacto fisico e candidata no ta mustra femenino y no ta resalta. Esaki no ta conta solamente pa un reina of miss, pero cualkier persona femenino por sobresali pa medio di su contacto fisico sea ta na trabou, den un actividad social etc.

#12PASARELA

Mi a trata diferente punto cu ta di vital importancia pa exito di un candidata y awo lo mi dedica atencion na e punto di modelahe. Hopi preparado ta dedica hopi tempo na e parti aki, lubidando tur e otro aspectonan cu mi a trata anteriormente. Claro cu e modelahe, e pasarela ta importante. E ta un parti importante di e show, mientras cu tur loke mi a skirbi prome ta parti cu e publico no ta mira pero por sintie.

Mescos cu ta e caso cu e puntonan ariba menciona, ta bon pa dedica suficiente tempo ariba e tereno di pasarela. Asina e candidata ta sintie completamente sigur ariba escenario, cana wowo cera si ta posibel. Ora cu mi ta guia un canditata mi ta indic’e cu hasta ora cu e ta cana ariba caya e mester por cana manera un reina pa e por custumbra. Corda cu un modelo profesional, kende ta gana miyones ta train tur dia. E ta train pa cada presentacion cu e haci, apesar cu e ta un profesional.

E CANDIDATA MESTER SINTIE YENA CU SPIRITO SANTO Y CU E TA ZWEEF PA TUR HENDE NOTA SU PRESENCIA, SU BEYESA, SU DULSURA. E MESTER CANA RIBA NUBIA, PERO SIGUR CU UN CURASON ENTREGA NA ESUN DI MAS HALTO.

Atrobe ta analisa e candidata bon: studia su caracter, su personalidad etc. Un mucha muhe cu un caracter suave no por cana demasiado vulgar, yanga demasiado pero ta modela conforme cu persona. Si e ta un candidata cu un caracter fuerte anto e por yanga mas, uzando movecionnan sexy y fuerte. Manera mi a skirbi anteriormente e canamento ta yud’e transmiti, ta yud’e yega na e huradonan y na e publico. Ora ta modela como candidata corda cu e candidata ta manera “bende su pais”. E forma di preparacion ta otro compara cu un candidata cu ta bay modela paña.

Page 51: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

51

Como miss ora e ta modela e mester por pasa su mannan suavemente dilanti su curpa mientras cu e ta modelando. E ta transmiti su energia na esnan cu ta mir’e of pa e miembronan di hurado. E candidata tin un caracter suave, cana trankil, sexy pero no vulgar. Atrobe mi kier a referi na e candidata cu mi a menciona anteriormente cu no a haya un bon preparacion ariba tereno di pasarela. Di otro banda por menciona Zizi Lee cu tabata posee un caracter suave, a modela trankil y a sa di conkista e miembronan di hurado. Y como resultado el a logra e titulo di primera finalista di Miss Mundo.

No ta e yangamento dimas y super sexy ta conta pero con e candidata cu su personalidad ta destaca. Su contacto visual y su body language ta hunga un rol sumamente importante. Tur dia ora cu e baha den lobby of e ta den publico e mester uza e instrumentonan aki y mustra tur su potencialnan.

E APOYO MORAL DI TUR HENDE SEA CU TA E PERSONA CU TA HACI KAMBER LIMPI, E BUSBOY, WAITER, FRONT OFFICE CLERK, TUR TA YUDA. SEMPER CANA CU UN SMILE Y PURBA SALUDA TUR HENDE. PURBA SIÑA ALGO DI E CUSTUMBERNAN DI E PAIS. SI BO MESTER BUIG, BO TA BUIG OF SI BO TIN CU UZA BO MANNAN DEN MAN COMO SALUDO.

#13VESTUARIO

Un bon bisti por yuda of perhudica un candidata. En general por bisa cu un miss tin bastante trahe pa e por uza durante e tres simannan cu un certamen grandi ta exigi. Tampoco no mag di exagera. Por ripiti paña. Por ehempel un jeans no ta susha lihe of e no ta mustra facil cu e ta sushi y bo por combina diferente blusa cu e mesun jeans.

E trahenan mas importante ta e shimis di gala, bistinan pa eventonan especial,unda e candidata ta bou di lupa internacional, manera comemento cu e Presidente of Prome Minister di e pais, bishita na outoridadnan etc.

E vestuario ta contene japon y bata adecuado pa drumi. No por cana cu piyama of japon rond pero ta uza un bata y slof di plushi. No necesariamente costoso pero representabel. No ta uza flanel pa drumi; uza pañanan manera mester ta. Corda cu e chaperona por drenta e kamber inespera y ta evalua e candidatanan. E chaperona lo bay traha

Page 52: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

52

un aña largo cu e candidata cu gana e certamen. Pues lo desea pa traha cu un mucha muhe disciplina den tur sentido di palabra manera organisa y semper na ora.

E candidata ta organisa su pañanan; colga nan of warda nan den lachi. Su sapatonan tambe mester ta organisa segun nan uzo.

E trahe di anochi mester ta un trahe bon studia segun e caracter di e candidata; modelo, colo etc. Si un un mucha muher ta halto mas cu 1.75 cm, lo ta facil pa scoge un modelo. Pero pa un candidata chikito di estatura, tin pia chikito, e lijfi ta diferencia cu su pianan, lo mester tene bon cuenta cu hopi factor. Apesar di tur e “desventahanan” aki e lo mester tin e oportunidad pa e luci ya cu puntonan fuerte por ta hinca den su personalidad.

Algo indespensabel ta cu e bisti di gala MESTER TIN UN SPLIT O HANCHO. Esaki no ta pa hacie e candidata luci mas sexy pero pa e por cana comodo. E no mag sinti cu e ta wordo pusha pa cana debi cu e bisti ta ful cera. E paña ta mishi constantemente cu su pianan y ta dun’e un sensacion fastioso specialmente cu e mester presenta dilanti un publico grandi y hurado y cu biyones di televidente ta sigui e transmision. E mester sintie comodo den su trahe di gala,

UN DISEŇADOR MESTER LAGA E REINA LUCI Y NO SU DISEŇO.

Hopi diseñado ta pensa ariba nan creacion y ta lubida ariba esun cu tin cu luci e trahe. Un diseño por ta bunita pero no adecuado pa modela. Ta un solo biaha e candidata ta haya e oportunidad pa haci un bon impresion. Si tin factornan cu ta strob’e esaki por tin consecuencia pa su clasificacion.

Hopi diseñado ta dorna un bisti demasiado manera hopi stenchi, falchi, algo na e cintura of na nek, manga largo etc. Tur esakinan ta kita e silueta di e candidata. E candidata mester resalta di su mes, resalta su curpa cu un paña spectacular pero cu no ta strob’e pa destaca. Si un mucha muhe tin un nek cortico ta evita pa cera e bisti te ariba. Den Miss Teen International mi a mira un diseño unda e diseñador a pone na cintura un pida paña den forma di un barco cu ta kita e cintura di e candidata. Ariba el a pone un decoracion grandi na nek di e candidata. Tur esakinan ta haci cu e candidata ta mustra hopi chikito, gordo etc. Si un candidata tin un nek largo e mester por luci esaki y no dorn’e cu asesorionan. Asesorio di mas por daña e personalidad di e candidata. Por uza esakinan na momentonan no oficial, pero no durante un certamen.

Page 53: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

53

Tela cu por uza ta tela cu no ta rek p.e. seda puro y duro. Imagina bo un bisti colga tres siman: e ta rek cu e consecuencia cu e mucha muher ta bay trompeca y hacie nervioso. E candidata, sabiendo cu e bisti a rek y a bira grandi ta bay paga tino na e bisti enbes di concentra ariba su presentacion pa impresiona publico y hurado. Un par di aña pasa un candidata potencial debi cu su paña a rek y bira mas largo a trompeca dos biaha ariba escenario cu tur su consecuencianan.

E color mester por resalta e caracter di e candidata. Si e ta suave den caracter, e color por ta pastel. Si e ta fuerte, por uza color fuerte.

Pa e encuentro cu hurado si e ta den dia, ta uza un blazer simpel. Nada sexy, pero hopi simpel.,Tene cuenta cu ta pa un trabou bo ta bay solicita. Bo mester laga e mihor impresion atras manera un hende muhe profesional.

E bistir di gala mester ta cla na tempo, pa asina e candidata haya bon oportunidad pa practica cune prome cu e bai cualkier competencia. E mester por sinti’e comodo cu’ne. E GAURDEROPE, SU PAŇANAN MESTER SER ENTREGA NA TEMPO. E CANDIDATA NO MAG DI HAYA STRESS DOOR CU SU PAŇANAN NO TA CLA AINDA, FALTANDO ALGUN DIA O ORANAN PROME CU E VIAHA.

#14JOYA

Pa e encuentro cu hurado, destaca bo personalidad cu un simpel set di perla. Perla ta haci un hende muhe luci tur ora y na tur ocasion. E ta haci bo sinti bo mes suave y trankil. Factornan importante ora ta combersa cu miembronan di hurado. Pa otro ocasion por uza asesorionan grandi, cu ta

keda e candidata bon y cu ta pas cu su outfit. Mester paga tino si cu e nek; si e ta largo, lag’e luci su nek. Si e tin un nek cortico, no uza joya of cualkier asesorio pega na e nek, pero laga e asesorio colga ariba e paña. Un sjaal enbes di un joya tambe ta keda hopi bonita y elegante.

Page 54: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

54

#15SAPATO

Apesar cu un candidata por ta halto asina mes e mester por domina hilchinan sumamente halto pa e resalta entre tur e otronan. E color di sapato pa trahe di baño mester ta color di cuero manera licht bruin. Pa otro ocasionnan tambe e por uza sapato color di cuero pa e mustra mas halto ya cu e color di su cuero lo match cu e color di e sapato. No ta usa feter of cinta na sapato, esnan mara bin halto na pia of boots. E tipo di sapatonan aki ta kita parti di e largura di e pianan di e candidata. E sapatonan mester ta senciyo.

Pa ensayo nan ta exigi keds pero asina cu e training caba y e candidata mester pasa den lobby of den publico ta cambia e keds pa un sapato halto.

E sapato pa trahe di gala mester ta halto, completamente cera y cu gespo pa pia no sali ora cu e candidata ta cana. Tambe e candidata mester por a uza e sapato anteriormente pa custumbra cana cu e sapato. Pues pa e anochi di gala no ta recomenda pa bisti un sapato completamente nobo.

#16E PARTI INTELECTUAL

Mi ta yega na un punto hopi importante unda e candidata mester ta bon prepara y sigur di su mes. Di tur e preparacionnan, e parti intelectual ta esun cu e candidata tin mas miedo di dje. Hopi Arubiano falta di conocemento general. Nan ta prefera di sinta papia ariba topico di menos importancia enbes di intercambia idea tocante topiconan cu ta yuda den e desaroyo mental y intelectual di nan mes y di nan famia. Awendia cu tur e medionan avansa pa comunica, hopi hende no ta uza nan pa nan propio educacion y formacion personal, pero ta uza chat of manda mensahe etc tocante asuntonan personal of di menos importancia. Internet y Facebook ta ofrece e posibilidad pa engrandece bo conocemento general pa despues den combersacion cu otronan intercambia di pensamento etc.

Lesa buki, wak noticia, lesa corant tambe ta yuda den bo desaroyo intelectual. Y no ta pasobra un hende ta bon studia, esey kier meen cu e sa tur cos. Esaki ta leu di ta berdad; un intelectual bo ta form’e, bo ta trah’e, mustra interes pa amplia bo conocemento general.

Page 55: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

55

Sea semper cla pa papia di problemanan di bo pais, politica, parti social, acontecimentonan mundial etc. Asina bo ta forma bo base di conocemento y intelectualismo, nada mas cu esaki. Bo mester ta un persona cu por papia ariba cualkier topico y ta na altura ariba di diferente desaroyo local y internacional. Intelectualismo ta haci bo crece y ta formano bo mes mihor como ser humano.

Ora cu mi prepara un persona ariba e tereno specifico aki, mi ta mand’e bay lesa buki, scucha noticia, lesa corant etc. Mi ta mustr’e con pa forma frase mas largo posibel. Mi ta mustr’e con e por papia su so; un intelectual ta papia cu su mes henter ora, e ta anima su mes. Su meta ta cu si por, e por logra., Palabranan clave cu ta stimula y anima un ser humano y ta yud’e forma su mes pa e ta un persona cu un conocemento amplio. Mi ta conseha e persona pa no papia pa papia pero papia cu sentido.

Ta hopi importante pa hinca den cabes di un candidata cu e entrevista cu hurado, cu e preguntanan ariba escenario ta un simpel combersacion y cu e contesta mester bin facil. Mi ta mustra e candidata cu e tin cu hala rosea profundo y pensa un par di seconde prome cu e contesta cualkier pregunta. Tambe ta importante cu ora e ta sinti cu el a yega e climax y cu e publico ta cuminsa duna aplauso y ta reaciona positivamente, e mester para y duna danki. Apesar cu e por tin mas cos pa agrega, e climax y e reacion di e publico ta importante. Pues stop di biaha.

Mi ta conseha e reina pa e tene su mannan duro patras di su lomba pa e por primi den planta di su mannan pa kita e miedo.

Tur hende por traha ariba su inteligencia y bira un intelectual. No contesta na prome instante: scucha bon, pensa bon y contesta. Un mal contesta por pone un candidata perde su corona.

#17CONOCEMENTO GENERAL

Apesar cu nos a papia en extenso tocante e preparacion intelectual, tog lo mi desea pa pone atencion na e conocemento general tambe. Aki mi kier mustra con leu lo por bay den preparacion di un candidata. E candidata mester por conoce e pais unda cu e certamen internacional ta bay tuma lugar. Cu conoce mi kier referi na aspectonan cultural, ingreso economico, cantidad di habitante, idioma, baile flor y animal nacional, gobernacion etc. Esaki ta importante pa ora cu prensa di dicho pais

Page 56: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

56

entrevista bo, anto bo por menciona algun punto cu ta concerni e pais directamente. Naturalmente bo ta abstene di duna bo opinion politico etc. Keda semper amabel y positivo.

Tur esakinan ta yuda bo resalta den bo participacion entre e otro candidatanan. Bo por logra capta hopi atencion di prensa local y internacional. Bo formacion intelectual y bo conocemento general combina cu tur loke mi a menciona anteriormente por haci bo diferente.

Tambe ta bon pa e candidata conoce nos pais tambe manera nos cultura, con nos pais ta wordo goberna, tipo di industria, cuanto turista ta bishita nos, cu nos beach ta esun mas bunita di mundo, cantidad di kamber di hotel etc. Cu Aruba ta un di e poco paisnan cu no conoce discriminacion, cu nos muchanan por studia gratis, cu nos ta papia diferente idioma, cu nos ta ta afortuna cu nos tin un Seguro Medico General, cu hopi studiante por bay exterior cu ayudo di Gobierno pa sigui nan estudio profesional.

Cu un solo palabra, e representante di Aruba mester por conoce nos pais completamente ya cu e tin cu defende su mes ariba tur tereno ora ta papia di nos pais.

#1TIPS CON PA RESALTA

Tumando na consideracion cu Aruba ta un pais chikito, un di e ocho paisnan mas chikito na mundo cu ta participa na certamennan grandi manera Miss Universo y Miss Mundo, anto ta bon pa e candidata tuma algun punto na consideracion.

Un certamen internacional ta conta cu participacion di un cantidad di candidatanan di paisnan renombra rond mundo. Aruba como pais turistico ta famoso y esaki ta yuda un tiki cu e candidata di nos pais ta haya cierto atencion. Pero asina mes e candidata, nos representante mester por traha duro, extra duro pa e haya atencion manera ta e caso cu Merca, Venezuela, India etc.

Mi conseho na e candidata ta pa tur mainta ora e lanta, e resa y pidi Señor y Mama Maria pa Nan yud’e. Pidi Spirito Santo Su iluminacion pa e por sintie completamente proteha y yena cu inteligencia. Spirito di Señor mes ta guie pa e no duda, maske cu tin candidatanan cu lo por ta parce mas bunita. Sea sigur di bo mes cu lo bo ta un di finalistanan. Mi ta corda Taryn Mansell y ora mi ta yam’e y puntr’e kende e ta kere ta e

Page 57: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

57

candidatanan mas bunita, anto su contesta tabata: “Despues di mi, ta bin Venezuela, Miss USA, Miss Colombia, Miss Mexico”. E tempo ey Miss Venezuela, Alicia Machado a bay cu e corona di Miss Universo y Taryn a bira primera finalista. Pues aki nos ta mira cu e tabata sigur di su mesun beyesa. E tabata tin un forsa mental enorme.

Mi no por lubida dia cu el a caba di ser eligi como Miss Aruba, Taryn a drenta e sala na unda e fiesta di coronacion a tuma lugar y un cantidad di glas di champagna a cay kibra. Mas pio ainda un mesa grandi di crystal a kibra na filingrana. Na Hulandes tin un dicho cu ta bisa den un caso asina “Scherven brengen geluk”.

Otro ehempel di su siguridad ta lo siguiente. Durante e certamennan internacional varios pais ta promociona nan certamen, aunke mas chikito. Den caso di Taryn, un persona di Peru a acerc’e pa e participa na e certamen di Miss Sur America y a dun’e e formularionan. Taryn a drei mira mi y a bisami: “E homber ta loco, ta Los Angeles mi ta bay”. E tabata sigur cu e lo a bira Miss Universo e aña ey. Tabata un mal traducion di su contesta a haci cu Taryn no a sali, mientras cu e contesta final cu el a duna tabata miho cu e otro finalistanan. Ta bon pa acentua cu e forsa mental lo por yuda cualkier persona triunfa.

E candidata mester percura pa tur cos ta bon organisa: su pañanan, sapato, kamber etc. Esaki tin efecto ya cu su chaperona cu ta vota pa yuda saca e finalistanan, por mira den dje un candidata hopi independentie y disciplina, net locual e organisacion di Miss Universo ta busca pa traha cune durante henter un aña.

Ta recomendabel pa hiba regalo pa su compañeranan manera flanel of tas di Aruba. Ya durante e certamen e otro candidatanan por uza nan y asina ta haci un promocion pa Aruba.

E candidata representante di Aruba mester ta semper cariñoso, atento y cu un sonrisa ariba su cara apesar di su cansancio.

Acerca muchanan chikito pa carga nan of duna nan un sunchi, saluda e publico cu ta para na banda.

Ora di saca potret purba ta para banda di e candidatanan faborito di paisnan grandi y poderoso. Nunca cana mey mey di e grupo ora cu ta baha for di lift pa bay bus. Purba semper ta mas dilanti, tambe ora di drenta un sala of otro sitio. Of na banda of patras pa bo haya atencion di fotografonan y publico.

Page 58: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

58

Parti “business-card” cu bo potret ariba dje pa tur hende ya cu esaki ta un toke di atencion cu publico ta aprecia.

Tur dia uza algo distinto den cabey y cambia e peinado. Naturalmente un peinado cu ta keda bo bon. Pone un flor recohi for di e jardin di e hotel mes, mara un sjaal den cabey, bisti un sjaal na bo nek of pon’e na bo tas. Bisti un pechi, un sombre contra solo etc. Tur cos cu por haci bo distinto di e otronan y cu ta haci bo resalta.

Un tip hopi importante: trata tur candidata igual, keda neutral y tene cuenta cu cada un ta busca su forma pa destaca pa bira e ganadora.

Papiamento hopi na telefon sea na cellular of telefon di kamber por perhudica bo. No laga un hende, sea ta bo chaperona of otro candidata warda te ora bo caba di papia pa bo duna nan atencion. Corta e yamada asina cu bo por. Si ta algo urgente, anto bisa. Si bo resta tempo yuda e otro candidatanan cu nan paña, cabey, makiyahe etc.

Biaha cu te pa bebe pa trankilisa y pa pone ariba wowonan cansa. Tuma angua pa resistencia, bebe vitamina ya durante tres siman lo bo traha duro y lo tin poco tempo pa sosega.

Ora tin tempo pa descansa, tuma tempo pa esaki. No bay chat, papia na telefon etc. For di principio keda semper positivo pa duna un bon impresion ya cu for di e momento cu e candidatanan yega, e organisadonan ta cuminsa wak kendenan lo por ta e eventual finalistanan. CU POSITIVISMO BO TA YEGA SEMPR LEU DEN BIDA.

Mi no ta pro cirugia, pero semper ta bon pa wak algun detaye manera perfecciona bo sonrisa, drecha diente. E tokenan aki por cambia bo cara pa bo por luci mas. Si tin medionan financiero por considera otro retokenan (cirugia plastico) cu por haci e candidata destaca mucho mas. Pero ariba tur cos keda bo mes.

Den e formulario di inscripcion semper menciona cu bo ta gusta lesa, cu bo tin un cacho, pushi, cu bo ta gusta mascota, sigur e ta haci’bo un persona distingui.

Page 59: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

59

Page 60: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

60

Page 61: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

61

Page 62: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

62

Page 63: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

63

Page 64: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

64

Page 65: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

65

Page 66: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

66

Page 67: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

67

Page 68: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

68

Page 69: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

69

Page 70: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

70

Page 71: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

71

Page 72: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

72

Page 73: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

73

Page 74: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

74

Page 75: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

75

Page 76: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

76

Page 77: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

77

Page 78: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

78

Page 79: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

79

Page 80: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

80

Page 81: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

81

Page 82: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

82

Page 83: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

83

Page 84: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

84

Page 85: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

85

Page 86: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

86

Page 87: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

87

Page 88: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

88

Page 89: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

89

Page 90: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

90

Page 91: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

91

Page 92: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

92

Page 93: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

93

Page 94: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

94

Page 95: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

95

Page 96: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

96

Page 97: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

97

Page 98: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

98

Page 99: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

99

CORDA COMO MISS ARUBA OF GANADORA DI CUALKIER OTRO CERTAMEN BO TA BIRA UN PERSONA

RENOMBRA, UN PERSONA CU TA BAY PA HISTORIA. TA PESEY BO COMPORTACION, BO PERSONALIDAD

MESTER LUCI NA TUR MOMENTO. E PALABRA MAGICO TA CRECE, CRECE Y SIGUI CRECE, DEN BO FORMA DI WAK BIDA. DEN PENSAMENTO, FORMA DI SER BIRA

UN PERSONA SPECIAL Y SOFESTICA. NO COMETE ERRORNAN CU LO MARCA BO PA RESTO SI BO BIDA.

DEN MI CASO MI A CRECE. MI TA PURBA PA HACI TUR COS MANERA MESTER TA. PERO ARIBA TUR COS SI, MI A KEDA UN PERSONA SUMAMENTE HUMILDE Y ESAKI

TE NA MI MORTO.

PLANTA RESPET, PA SEMPER NAN RESPETA BO.

ATAN LEE

Page 100: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

100

Page 101: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

101

Page 102: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

102

Page 103: E exito ta den bo man (draft)

E EXITO TA DEN BO MAN

103

Page 104: E exito ta den bo man (draft)

Atan Lee

104

BACK COVER