e-infrastructuur & ict€¦ · in 2013 waren er in nederland 50.260 ict-bedrijven actief. de...
TRANSCRIPT
E-Infrastructuur & ICT Markt, technologie en toekomstige thema’s
Auteur: Chris Maliepaard
Versie: 1.0
Datum: 19 december 2014
Status: Finale versie
E-Infrastructuur en ICT
Page 2
Versieoverzicht
Versie Datum Reflectiegroep Commentaar
0.1 16 december 2014 RG, EvD, RS Eerste aanzet
0.2 17 december 2014 RG, EvD, RS Uitkomsten Nederlands patentonderzoek toegevoegd Uitkomsten Europees patentonderzoek toegevoegd Samenvatting aangepast
1.0 19 december 2014 Inhoud hoofdstuk 6 en 7 gewijzigd Samenvatting aangepast Grammaticale check Upload naar VC/Holding portal u:/business intelligence/mtc
E-Infrastructuur en ICT
Page 3
Samenvatting
Aanleiding en doel
Dit document beschrijft het resultaat van een verkenning van de elektrische infrastructuur
(E-infrastructuur) en informatie & communicatie technologie (ICT) sector. Het beoogde doel is om de
strategische kennisbasis van de TU Delft van de E-infrastructuur en ICT sector te versterken en te
verbreden en zo een bijdrage te leveren aan de kwaliteit en realisatie van de kennisvalorisatiedoelstellingen
zoals beschreven in de Roadmap2020. De basis van deze sectorstudie wordt gevormd door de bestudering
van verschillende publicaties, het raadplegen van een patentdatabank en het voeren van expertinterviews.
Beeld op hoofdlijnen
STAND VAN ZAKEN
De huidige stand van zaken van de E-Infrastructuur en ICT sector kan als volgt worden gekenschetst:
E-INFRASTRUCTUUR / NEDERLAND
Nederland is wereldwijd één van de marktleiders in zowel het aantal internetaansluitingen als het
aantal datacenters.
De Amsterdam Internet Exchange (AMS-IX) is het grootste Internet Exchange Point op
basis van het aantal gekoppelde peer-netwerken en het volume aan internetverkeer.
Nederland neemt in Europa de tweede plaats en wereldwijd de zesde plaats in als gekeken
wordt naar de breedband-dichtheid en gemiddelde bandbreedte.
Nederland staat met 84 datacenters op de vierde positie van Europese landen met
datacenters.
De grootte van de Nederlandse (digitale) infrastructuurmarkt in 2012 is door de Gartner groep
geschat op €32 miljoen.
E-INFRASTRUCTUUR / EUROPEES-INTERNATIONAAL
De trend naar gedeelde infrastructuurplatforms – public cloud computing – is een wereldwijd
fenomeen en wordt gedomineerd door grote spelers als Amazon, Microsoft en Google.
Nederlandse bedrijven zijn nog niet echt vertegenwoordigd in dit marktsegment.
ICT / NEDERLAND
De ICT sector is verantwoordelijk voor 20% van de Nederlandse economische groei en 70% van
alle Nederlandse innovaties. De toegevoegde waarde bedraagt tussen de 30 en 35 miljard euro,
wat 5% van het bruto binnenlands product (BBP) vertegenwoordigt.
De ICT sector vraagt een continue beschikbaarheid van toptalenten om kennis en informatie die
een hoge maatschappelijke waarde vertegenwoordigd met behulp van ICT te ontsluiten.
In 2013 waren er in Nederland 50.260 ICT-bedrijven actief.
De explosief stijgende bestedingen door Nederlandse bedrijven aan cloud-diensten hebben een
aanjagende werking op de totale Nederlandse ICT-bestedingen.
Sinds 2013 is Nederland ook actief binnen de markt voor ‘wearables’.
Bestedingen aan telecommunicatie vormen een groot deel van de totale bestedingen aan ICT. In
2014 zal dat ongeveer €14,2 miljard bedragen.
Binnen de Nederlandse ICT export is met name de softwarebranche de belangrijkste aanjager.
E-Infrastructuur en ICT
Page 4
ICT / EUROPEES-INTERNATIONAAL
De impact van ICT zal door de jaren heen steeds meer een ontwrichtend karakter krijgen. ICT
stelt in staat om innovatie te realiseren die een geheel ander referentiekader oplegt, zowel
technologisch als sociaal.
De Europese software industrie kenmerkt zich door afvlakkende omzet en winst en teruglopende
groeicijfers. De gehele industrietak ziet zich voor het tweede jaar geconfronteerd met een dalende
marktgroei. Dit gaat gepaard met afvlakkende R&D herinvesteringen en R&D werkgelegenheid.
De Europese software industrie ondergaat een paradigm-shift naar de ontwikkeling van cloud,
SaaS en mobiele applicaties en dienstverlening.
De verminderde toegang tot de Europese financiële markten maakt het voor de Europese
software industrie moeilijk om de ontwikkeling van innovatieve technologieën te financieren.
BEDRIJVEN
De bedrijven die het sterkst bijdragen aan de Nederlandse E-infrastructuur en ICT sector zijn:
E-Infrastructuur ICT
De bedrijven die het sterkst bijdragen aan de Internationale E-infrastructuur en ICT sector zijn:
E-Infrastructuur ICT
Datacenters Hosting Telecom
E-Infrastructuur en ICT
Page 5
TECHNOLOGIE
De technologische innovatiegebieden die de huidige en toekomstige ontwikkeling van de wereldwijde
E-infrastructuur en ICT sector sterk gaan beïnvloeden zijn:
Big Data - Specialistische kennis en technologie maken het mogelijk om analyses uit te voeren op
de enorme volumes aan data, waarmee patronen en correlaties gevonden kunnen worden en
waarmee nauwkeurige voorspellingen te doen zijn.
Cloud computing - Bedrijven zullen kiezen voor SaaS en Cloud oplossingen met het oog op de korte
implementatietijd.
The Internet of Things - De sleutel tot succes is hierbij de juiste balans te vinden tussen het zien van
technologische kansen en het innovatief werken aan veilige oplossingen.
3D Printing – De economische impact is daarbij groot. Het succes van deze maakrevolutie zal
kansen en bedreigingen creëren voor de maakindustrie en voor logistieke processen.
Betrouwbare en beveiligde ICT systemen en Privacy – Het ontwikkelen van systemen ten behoeve van
beveiliging van mobiele diensten, data en policy management en regels rond verantwoordelijkheid
en verwijtbaarheid.
Monitoring en Control – Door continue informatie-uitwisseling tussen sensors en ICT systemen
ontstaat een veelvoud aan informatie die invloed heeft op de manier wij leven, werken en zaken
doen.
Geo-Connectiviteit - Open data en ICT Services zullen leiden tot een bredere Geo-ICT aanpak.
Thema’s en uitdagingen
De thema’s en uitdagingen die als belangrijke aanjagers binnen de verdere ontwikkeling van de
E-infrastructuur en ICT sector worden benoemd zijn:
1. Ecological Footprint
2. Cloud computing / Inhouse Private Cloud & Hosted Private Cloud
3. Offshore / Global Sourcing
4. Digital customer experience / Customer experience
5. Big data / Analytics
6. Industrie 4.0
7. Cloudcomputing SaaS
8. Security
9. Mobility
10. Information Systems Standardisation & Consolidation
11. Rising Decision Power by Business Units
E-Infrastructuur en ICT
Page 6
Inhoudsopgave
VERSIEOVERZICHT ................................................................................................................................... 2
SAMENVATTING ......................................................................................................................................... 3
INHOUDSOPGAVE ...................................................................................................................................... 6
1. INTRODUCTIE ......................................................................................................................................... 8
2.1 AFBAKENING VAN DE SECTOR ............................................................................................................................................ 9
2.2 DEFINITIE VAN EEN INVLOEDRIJK BEDRIJF ..................................................................................................................... 9
2.3 OPMERKINGEN BIJ GERAADPLEEGDE BRONNEN ............................................................................................................ 9
2.3.1 Algemene publicaties ........................................................................................................................................................... 9
2.3.2 Patent databanken ........................................................................................................................................................... 11
2.3.2.1 Derwent Innovations IndexSM ........................................................................................................................................ 11
2.3.2.2 Espacenet ...................................................................................................................................................................... 12
3. TU DELFT PERSPECTIEF ..................................................................................................................... 13
3.1 DIRECT EN NIRICT .......................................................................................................................................................... 13
3.2 PATENTEN ............................................................................................................................................................................. 14
3.3 TU DELFT GELIEERDE BEDRIJVEN ................................................................................................................................... 15
3.3.1 YES!DELFT STARTUPS ...................................................................................................................................................... 15
3.3.2 TU DELFT SPINOFFS ........................................................................................................................................................ 16
4. NEDERLANDS PERSPECTIEF .............................................................................................................. 17
4.1 BEELD OP HOOFDLIJNEN ................................................................................................................................................... 17
4.1.1 Roadmap ‘ICT for the Topsectors’ .................................................................................................................................... 17
4.1.2 Digital infrastructuur – the third mainport ....................................................................................................................... 18
4.1.3 Branchevereniging Nederland ICT .................................................................................................................................... 20
4.2 INVLOEDRIJKSTE NEDERLANDSE BEDRIJVEN ................................................................................................................ 22
4.2.1 E-Infrastructuur ............................................................................................................................................................... 22 4.2.1.1 Datacenters ................................................................................................................................................................................... 22 4.2.1.2 Hosting .......................................................................................................................................................................................... 23 4.2.1.3 Patentonderzoek .......................................................................................................................................................................... 23
4.2.2 ICT .................................................................................................................................................................................. 24 4.2.2.1 Deloitte Technology Fast500 EMEA Editie 2014 ............................................................................................................... 24 4.2.2.2 Main Software 50 Editie 2014 .................................................................................................................................................. 24 4.2.2.3 Patentonderzoek .......................................................................................................................................................................... 25
5. EUROPEES EN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF ....................................................................... 26
5.1. EUROPEES EN EUROPEES-INTERNATIONAAL BELEID ................................................................................................. 26
5.2 EUROPESE SOFTWARE INDUSTRIE ..................................................................................................................................... 27
5.3 INVLOEDRIJKSTE EUROPESE EN INTERNATIONALE BEDRIJVEN ................................................................................ 29
5.3.1 E-Infrastructuur ............................................................................................................................................................... 29 5.3.1.1 Datacenters ................................................................................................................................................................................... 29 5.3.1.2 Hosting .......................................................................................................................................................................................... 29 5.3.1.3 Patentonderzoek .......................................................................................................................................................................... 29
5.3.2 ICT .................................................................................................................................................................................. 30 5.3.2.1 Deloitte Technology Fast500 EMEA Editie 2014 ............................................................................................................... 30 5.3.2.2 Truffle 100 Editie 2013 .............................................................................................................................................................. 30 5.3.2.3 Patentonderzoek .......................................................................................................................................................................... 31
6 TECHNOLOGISCH PERSPECTIEF ...................................................................................................... 32
6.1 TECHNOLOGISCHE TRENDS ............................................................................................................................................... 32
E-Infrastructuur en ICT
Page 7
6.1.1 Roadmap ‘ICT for the Topsectors’ .................................................................................................................................... 32
6.1.2 Digital infrastructuur – the third mainport ....................................................................................................................... 33
6.1.3 Branchevereniging Nederland ICT .................................................................................................................................... 33
7 THEMA’S EN VOORUITZICHTEN ...................................................................................................... 35
7.1 HUIDIGE EN TOEKOMSTIGE THEMA’S ............................................................................................................................. 35
7.2 VOORUITZICHTEN ............................................................................................................................................................... 36
GERAADPLEEGDE BRONNEN ............................................................................................................... 37
BIJLAGE 1 MAIN SOFTWARE TOP 50 EDITIE 2014 .............................................................................. 38
BIJLAGE 2 DELOITTE TECHNOLOGY FAST500 EMEA EDITIE 2014 ................................................ 41
BIJLAGE 3 TRUFFLE 100 EDITIE 2014 ..................................................................................................... 53
BIJLAGE 4 HET NEDERLANDSE CLOUD LANDSCHAP..................................................................... 54
BIJLAGE 5 TRANSCRIPT EXPERINTERVIEWS .................................................................................... 55
4.1 ANNA KRYZANOWSKA, EUROPEAN COMMISSION HEAD OF UNIT, BROADBAND .................................................. 55
E-Infrastructuur en ICT
Page 8
1. Introductie
De Informatie en Communicatie Technologie (ICT) wordt wereldwijd gezien als DE ENABLER voor
innovatie en productiviteitsverhoging in vele economische sectoren. Daarnaast heeft de ICT grote invloed
op de wijze waarop landen en samenlevingen zich ontwikkelen. Samenlevingen zijn meer en meer
vergroeit met ICT en zijn in zeer hoge mate van ICT afhankelijk geworden. Binnen gebieden als de
gezondheidszorg, energy, water en verkeer spelen ICT systemen een cruciale rol. Die afhankelijkheid
maakt het dan ook essentieel dat er continu wordt geïnvesteerd in het verhogen van de betrouwbaarheid
van ICT systemen. Vertrouwen veronderstelt betrouwbare en beveiligde systemen die te allen tijde op de
juiste wijze ter beschikking staan van de samenleving.
De Elektronische Infrastructuur (E-Infrastructuur) verbindt ICT systemen aan elkaar en zorgt ervoor dat
analoge en digitale gegevens (data) correct worden getransporteerd van het ene systeem naar het andere.
De E-infrastructuur omvat een heel scala aan computerverbindingen wat qua functie en opbouw valt te
vergelijken is met het menselijke zenuwstelsel (backbone). Nederland neemt wereldwijd hoge posities in
wanneer het gaat om de digitale infrastructurele backbone. Met het aantal breedband internetaansluitingen
scoort Nederland wereldwijd hoog en staat op de 6e plaats, en binnen EMEA zelfs de 2e plaats. Daarnaast
scoort Nederland wereldwijd een top 1 positie binnen het Internet Exchange segment. De Amsterdam
Internet Exchange (AMS-IX) is het grootste knooppunt gezien het aantal aangesloten Peer-Netwerken en
het een na grootste wanneer gekeken wordt naar het gemiddelde datavolume.
Dit document probeert een adequaat beeld te schetsen van de hedendaagse ontwikkelingen binnen de
E-infrastructuur en ICT sector. Het probeert inzicht te geven in de verschillende markt- en
technologieontwikkelingen die binnen deze sector plaatsvinden. De strategische kennisvragen die daarbij
in dit document centraal staan zijn:
i. Wat is de huidige stand van zaken van E-infrastructuur en ICT sector en in welke richting gaat de
sector zich binnen Nederland en Europa de aankomende jaren ontwikkelen?
ii. Welke bedrijven dragen sterk bij aan de ontwikkeling van de E-infrastructuur en ICT sector?
iii. Welke technologieën dragen sterk bij aan de ontwikkeling van de E-infrastructuur en ICT sector?
iv. Welke marktbehoeften (market pull) en technologieontwikkeling (technology push) spelen een
belangrijke rol binnen de E-infrastructuur en ICT sector?
v. Welke ontwikkelingen binnen de E-infrastructuur en ICT sector bieden kansen voor
kennisvalorisatie?
Inzicht in de E-infrastructuur en ICT sector biedt de TU Delft de mogelijkheid om de analyse van trends
en ontwikkelingen af te zetten tegen haar eigen ambitieuze technologisch initiatieven en kennisvalorisatie-
doelstellingen zoals beschreven in de Roadmap2020.
E-Infrastructuur en ICT
Page 9
2. Aanpak en afbakening
2.1 Afbakening van de sector
Om op een pragmatische maar met voldoende grondslag naar de E-Infrastructuur en ICT sector te kijken
is het allereerst noodzakelijk om het onderzoeks- c.q. werkterrein af te bakenen.
Definities
De Elektronische Infrastructuur en Informatie en Communicatie Technologie kunnen worden geduid aan
de hand van de volgende definities.
Binnen de ICT wordt het woord "infrastructuur" gebruikt voor de verzameling voorzieningen die nodig is voor het
transport van analoge en digitale gegevens (data). Hieronder vallen alle fysieke en technische middelen die het
(foto)elektrische signaal (als gegevensdrager), verplaatsen, verdelen en routeren.(bron: Wikipedia)
De “backbone” vormt het hoogste niveau in een hiërarchisch netwerk. De backbone bestaat uit snelle verbindingen
voor het gegevenstransport tussen de verschillende lagere delen van het netwerk. (bron: Woordenboek.nl)
De “informatie- en communicatietechnologie” is de technologie waarmee computersystemen, netwerken, databanken
en software worden ontwikkeld en onderhouden (bron: Wikipedia).
Overzicht
De Nederlandse brancheorganisatie Nederland ICT (www.NederlandICT.nl) geeft jaarlijks een ICT markt
monitor uit die per ICT deelsector de te verwachtte marktgroei of marktkrimp beschrijft. Wanneer dit
overzicht wordt gecombineerd met het E-infrastructuur overzicht van Deloitte (Deloitte 2013) dan geeft
dit een aardig beeld van de verschillende segmenten waaruit de volledige sector bestaat (tabel 1).
2.2 Definitie van een invloedrijk bedrijf
Dit document richt zich in de hoofdstukken 4 en 5 op het identificeren van de invloedrijkste bedrijven
binnen de E-infrastructuur en ICT sector. Met de term invloedrijkste bedrijven wordt gekeken naar de
mate waarin de activiteiten van deze bedrijven impact hebben op de E-infrastructuur en ICT markt- en
technologieontwikkeling. Impact wordt in deze context afgeleid uit de indicator innovatiepotentieel
uitgedrukt in de mate waarin qua innovatiepotentieel naar bedrijven wordt gerefereerd in
analyserapportage van brancheorganisaties en onderzoeksorganisaties, en in de mate waarin een bedrijf het
eigenaarschap van E-infrastructuur en/of ICT gerelateerde patenten heeft.
2.3 Opmerkingen bij geraadpleegde bronnen
Dit document is gebaseerd op het combineren van externe informatie verkregen uit algemene publicaties,
databanken en expertsinterviews. De sectie geraadpleegde bronnen geeft het volledige overzicht van deze
informatiebronnen.
2.3.1 Algemene publicaties
Main Software 50 van Main Capital partners
De Main Software Top 50 is een initiatief van Main Capital Partners in samenwerking met Nederland ICT.
De top 50 is een jaarlijkse ranking van de meest succesvolle onafhankelijke Nederlandse software
bedrijven. Doelstelling van deze ranking is om meer zichtbaarheid te geven aan succesvolle Nederlandse
software bedrijven en om de software sector als geheel beter op de kaart te zetten.
E-Infrastructuur en ICT
Page 10
Tabel 1. Overzicht van de E-infrastructuur en ICT sector, deelsectoren en segmenten
Deelsector Segmenten E
-in
frast
ruct
uu
r Internet Connectivity Internet Service Provider
Internet Exchange
Transit Provider
Housing en Hosting Colocation
Dedicated hosting
Shared hosting
Infrastructure-as-a-service (IaaS)
ICT
Hardware Servers en high-end
Laptops en desktops
Tablets
Smartphones
Wearables
Other computing devices
Network equipment Routers, switches, access points en firewalls
Cabling & patching
Other telco & datacommunication equipment
Office equipment Storage
Printers en multifunctionals
Copiers en Scanners
Software Business
Productivity
Development
Security
Operating Systems
Virtualization
Management
Dienstverlening Technical maintenance & support
Functional maintenance
Professional services & consulting
Sourcing/outsourcing
Telecommunicatie Fixed telepony
Mobile telephony
Fixed data services
Mobile data services
Media services (TV, radio, etc.)
Main Capital Partners is een fondsmanager gericht op gevestigde en groeiende software bedrijven met een
internationale expansiestrategie. De bedrijven binnen de Main Software 50 zijn gerangschikt op basis van
een weging van vier criteria:
Substantie bedrijf
Groei omzet
Kwaliteit
Mate van internationalisatie
Bedrijven moeten aan de volgende vijf criteria voldoen om opgenomen te worden in de Main Software 50:
Het gaat om Nederlandse software bedrijven (dus geen Microsoft, Oracle etc).
Alleen onafhankelijke software bedrijven (geen dochter vennootschappen van grotere bedrijven).
Beursgenoteerde bedrijven zijn uitgesloten (dus geen Microsoft, Exact etc).
E-Infrastructuur en ICT
Page 11
Een bedrijf wordt beschouwd als ‘software bedrijf’ indien de software omzet ten minste 15% van de totale omzet
uitmaakt (Definitie software omzet: het totaal van licentie omzet, maintenance & SLA en ASP/Saas
contracten).
Alleen bedrijven die meewerken aan de vragenlijst zullen worden opgenomen in de lijst. In uitzonderlijke gevallen
kan een bedrijf toch opgenomen worden in de lijst als zij haar financiële informatie publiekelijk beschikbaar stelt.
Technology Fast500™ 2014 van Deloitte
De Technology Fast500™ wordt samengesteld door Deloitte Touche Tohmatsu Limited (DTTL) en
bevat een ranking van de snelst groeiende publieke en private bedrijven binnen de technologie, media,
telecommunicatie en groene technologie in Europa, het Midden Oosten en Afrika. De Technology Fast
500 winnaars zijn geselecteerd op het fiscale groeipercentage over de periode 2009 – 2013. Bedrijven
moesten aan de volgende vijf criteria voldoen om opgenomen te worden in de Technology Fast500™:
Een bedrijf moet de rechtmatige eigenaar zijn van het Intellectual Property dat aan de basis ligt van het aangeboden
product of dienst
Een bedrijf moet een basisomzet hebben van minimaal €50.000 en een jaarlijkse operationele omzet van
€800.000.
Een bedrijf moet minstens vijf jaar opereren en haar hoofdkantoor hebben in Europa, het Midden Oosten en
Afrika.
Truffle 100
The Truffle 100 overzicht wordt jaarlijks opgesteld door Truffle Capital, een Europees Venture Capitalist
organisatie gespecialiseerd in investeringen in spin-offs uit bedrijven in de Energie, Informatie
Technologie en Life Sciences. De Truffle100 ranks en analyseert de top 100 Europese software bedrijven
op basis van omzetvolume van bedrijfsactiviteiten rond software en dienstenontwikkeling. De ranking en
analyse zijn gebaseerd op data dat is samengesteld uit expertonderzoeken en gegevensanalyses door CXP,
een marktonderzoek-organisatie, en IDC, een vooraanstaand bedrijf voor wereldwijde marktintelligentie.
2.3.2 Patent databanken
Voor het patentonderzoek is gebruik gemaakt van gegevens die beschikbaar zijn in de Derwent
Innovation indexSM database van Thomson Reuters en Espacenet.
2.3.2.1 Derwent Innovations IndexSM
De patentgegevens in de Derwent Innovations Index database zijn afkomstig van verschillende openbare
octrooidatabases zoals Espacenet, USPTO, WIPO etc. en zijn gerangschikt volgens een classificatie die
beschreven is in de Derwent World Patent Index® (DWPI 2012). Deze classificatie en in dit document
gebruikte marktsegmentatie kunnen niet één-op-één worden ge-mapped. Daarnaast levert de door
Derwent bijgeleverde zoekfunctionaliteit geen uitgebreide zoekmogelijkheid. In het patentonderzoek is
daarom tegen deze achtergrond gekozen voor een aanpak die als redelijk “hoog over” valt te betitelen
maar die toch beoogd een zo volledig mogelijk beeld geeft van de verschillende eigenaren van
”technologie in beschreven vorm” binnen de infrastructuur en mobiliteit sector. In tabel 2 is de aanpak als
een combinatie van zoektermen en gebruikte Derwent classificatie weergegeven. Dit overzicht is tot stand
gekomen in overleg met het TU Delft patentenbureau. De data-acquisitie en analyse zijn uitgevoerd in
samenwerking met Paula Iglesias Reiriz en in de periode 8 – 23 september 2014.
E-Infrastructuur en ICT
Page 12
Tabel 2. Patentonderzoek: Derwent classificatie en gebruikte zoektermen
Derwent
klasse
Klassebeschrijving Zoek
termen
W01 Communications – Telephone and Data Transmission Systems Broadband*
2.3.2.2 Espacenet
Ook de bij Espacenet geleverde zoekfunctionaliteit heeft geen uitgebreide zoekmogelijkheden. In deze
patentdatabank wordt gezocht op basis van de volgende indicatoren:
Collectie: Nederland, Duitsland, Groot Brittannië, Frankrijk, Spanje en Italië
Publicatiedatum: 2010:2014
Combinatie van zoektermen en IPC-codes1 De gebruikte zoekquery die per land wordt toegepast is weergegeven in tabel 3. De data-acquisitie en analyse zijn uitgevoerd in samenwerking met Paula Iglesias Reiriz en in de periode 8 – 23 september 2014.
Tabel 3. Patentonderzoek: Selectie van onderzochte landen en gebruikte zoekquery
Land Espacenet query
Nederland ICT or (Information and Communication) or network in the title AND 2010:2014 as the publication date AND [NL] as the applicant AND G06F or H04B or H04W or H04L as the IPC classification
Duitsland ICT or (Information and Communication) or network in the title AND 2010:2014 as the publication date AND [DE] as the applicant AND G06F or H04B or H04W or H04L as the IPC classification
Groot Brittannië ICT or (Information and Communication) or network in the title AND 2010:2014 as the publication date AND [GB] as the applicant AND G06F or H04B or H04W or H04L as the IPC classification
Frankrijk ICT or (Information and Communication) or network in the title AND 2010:2014 as the publication date AND [FR] as the applicant AND G06F or H04B or H04W or H04L as the IPC classification
Spanje ICT or (Information and Communication) or network in the title AND 2010:2014 as the publication date AND [ES] as the applicant AND G06F or H04B or H04W or H04L as the IPC classification
Italië ICT or (Information and Communication) or network in the title AND 2010:2014 as the publication date AND [IT] as the applicant AND G06F or H04B or H04W or H04L as the IPC classification
1 In sommige gevallen bevat de query alleen sleutelwoorden en geen IPC code(s). Wanneer het toevoegen van een IPC aan de query resulteert in minder dan 10 resultaten dan is deze patentclassificatie-eis niet meegenomen in de uiteindelijke query.
E-Infrastructuur en ICT
Page 13
3. TU Delft perspectief
3.1 DIRECT en NIRICT
DIRECT
Delft Institute for Research in ICT (DIRECT: http://www.direct.tudelft.nl/) is het virtuele instituut van
de Technische Universiteit Delft dat een coördinerende rol heeft binnen al het onderzoek rond informatie
en communicatie wetenschappen en technologie. Direct participeert in het bredere 3TU.Nirict
samenwerkingsverband. Daarnaast neemt Direct ook deel aan samenwerkingsverbanden binnen de regio
Delft: ICT kring (ICT Kring Delft - ICT-kring Delft) en Delft Technet (http://www.technetdelft.nl/).
NIRICT
Het Nederlands Instituut voor Research on ICT (NIRICT: http://www.3tu.nl/nirict/en/) is een
samenwerkingsverband tussen de drie technische universiteiten van Nederland (Delft, Eindhoven en
Twente) en omvat 70 onderzoeksgroepen vanuit de vakgroepen Computer Science, Electrical
Engineering, Wiskunde en andere ICT toepassingsterreinen. Het jaarlijkse budget bedraagt €77 miljoen.
Het NIRICT onderzoeksprogramma is gebaseerd op een lange termijn onderzoeksagenda (LTRA), een
strategisch onderzoeksagenda (SRA) en een innovatieagenda (IA). De thema’s die beschreven staan in de
strategische onderzoeksagenda zijn:
1. Netherlands Antenna Research Framework (NARF) - De NARF richt zich op het domein van antenne
installaties en voortplanting (A & P), met inbegrip van theorie, experimenten en toepassingen.
2. Data Analytics for Smart Services – Het beschikbaar maken van de intelligentie die is verborgen in de
enorme hoeveelheden gegevens die worden gecreëerd en geproduceerd in de zakelijke en sociale
processen van onze huidige en toekomstige genetwerkte wereld om de engineering van slimme
diensten voor de genetwerkte wereld te vergemakkelijken ontgrendelen.
3. Safety & Security – Het creëren van een veilige, open en stabiele informatiesamenleving.
4. Green ICT – het realiseren van substantiële energiebesparing en verhoging van duurzaamheid te
bereiken door het inzetten van slimme ICT-systemen.
5. Human Technology Interaction – Onderzoek rond de vraag hoe gebruikers interacteren met hightech
producten.
6. Big Software on the run (onderzoeksthema buiten het SRA) – Het beheersen van de computer
complexiteit door de introductie van een a priori naar een a posteriori referentiekader.
Het NIRICT heeft samenwerkingsverbanden met
ESI - In 2008 is een samenwerkingsverband met het Embedded Systems Institute (ESI)
aangegaan en hebben gezamenlijk onderzoek eenheid (JRU) opgezet. Eén van de doelstellingen
van deze samenwerking is om de sociale en economische waarde te verbeteren op basis van
onderzoek binnen embedded systems.
EIT. ICT labs - Sinds 2009 is NIRICT een partner van EIT.ICT Labs. Eén van de doelstellingen
van het EIT is om nieuwe partnerschappen tussen het bedrijfsleven en de academische wereld te
realiseren, gebaseerd op vertrouwen, transparantie en mobiliteit van mensen en ideeën, waardoor
innovatie rond grote uitdagingen van onze samenleving te versnellen.
E-Infrastructuur en ICT
Page 14
3.2 Patenten
In de periode 2011 – 2014 zijn er op het gebied van de E-infrastructuur en ICT de volgende patenten
door de Technische Universiteit van Delft aangevraagd en door verschillende patentenbureaus toegekend
(tabel 4).
Tabel 4. TU Delft aangevraagde en toegekende patenten (bron: TUD IPMS)
E-Infrastructuur en ICT
Page 15
3.3 TU Delft gelieerde bedrijven
3.3.1 Yes!Delft Startups
In de afgelopen periode zijn de volgende 35 startup-bedrijven binnen de ICT sector gestart onder de
begeleiding van Yes!Delft (tabel 5).
Tabel 5. Yes!Delft ICT startups (bron: http://www.yesdelft.nl/Companies)
Bedrijfs naam
Omschrijving
Aanmelder.nl Ondersteuning bij het organiseren van bedrijfsworkshops
Acurec Analysesoftware rond het koopgedrag van consumenten
Binkies Interactive 3D technologie voor Webpresentaties
Bitnomica Internettechnologie, video streaming, signaal- en beeldbewerking, beveiliging en encryptie (DRM).
Bluebee Software acceleration on heterogeneous processor architectures
Calender42 Met een portfolio van applicaties en diensten biedt Calendar42 eenvoudige oplossingen die persoonlijk leven net zo slim synchroniseren als de industrie en handel.
Chainels Web based Business Platform (+ mobile app) providing tailored communication solutions to large groups of SMEs.
CheckZis solve practical problems with collaboratively created lists
Chemsix exchanging information with larger numbers of chemical trade partners, faster and at a lower cost
Conference Compass
Interactive conference program on your smartphone and tablet.
DeLight With the mARk software from deLight Interactive Solutions, you can bring things to life, even if they don’t exist yet.
Dingify A cloud-based 3D printing service platform for R&D companies
Faqtory A cost-effective and efficient communication solution to companies that need to handle many questions from their customers
Feedbackfruits FeedbackFruits strives to improve education by providing students and lecturers with the tools that will transform the way they interact and learn.
Fileboard Manage all your documents between the cloud and email.
Geosignum Software for automatically interpreting geo-information from 3D laser data
Holland Haptics Brings the sense of physical proximity to people separated by distance.
Infotron Supports clients in working with spreadsheets in a responsible way
Innovattic App development that contribute to society
KE-works Design and engineering processes of new product development in the manufacturing industry.
Media Distllery Technology to automatically extract information (or “rich-metadata”) from live radio and television content.
Mobbr Facilitates the payment and collection of money earned with performing online labor.
Motortourer A 'social media bridge' between a growing niche market of motorcyclists worldwide on one hand; and the related industries that support them on the other.
PR Sys Design Development of perClass software which simplifies this complex and expensive process and offers a range of training and consulting services
Projectcampus A project-Based Education Platform
Spore.BI Provides Business Intelligence and Data Analytics products that are simple, helpful, and affordable for small and medium enterprises
SynKick Focus on improving the bar and café industry by ensuring the music in a location matches the preferences of its customers
Tradecloud Social supply chain platform for business-to-business transactions
Tribess Solution that support providers of voice services to optimize their voice business operations.
Tygron Development of virtual, multi actor games which simulate spatial development issues and impact modelling capabilities
Ubiqu For secure and easy access where and when and for whom you need it,
Vemble Helps learning anything, fast, on a smartphone, tablet, or PC by use of flashcards
Virtualock Anti-theft solution that allows people to guard each other's devices against theft
Webchair Provides telepresence and teleconferencing solutions to its customers.
WeRide Real-time parking service
E-Infrastructuur en ICT
Page 16
3.3.2 TU Delft Spinoffs
In 2011 is er één bedrijf gestart als spin-off bedrijf vanuit de TU Delft (tabel 6).
Tabel 6. TU Delft ICT spin-off bedrijven
(bron: http://www.tudelft.nl/zakelijk/ondernemen/starterslijst-tu-delft/)
Bedrijfs naam
Jaar van oprichting
Omschrijving
Clinct Holding B.V 2011 Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie
E-Infrastructuur en ICT
Page 17
4. Nederlands perspectief
Het doel van deze sectie is om vanuit verschillende informatiebronnen een beeld van de Nederlandse
E-infrastructuur en ICT sector te vormen.
4.1 Beeld op hoofdlijnen
4.1.1 Roadmap ‘ICT for the Topsectors’
De roadmap ICT voor Topsectoren (Roadmap ICT 2012) is opgesteld in het kader van het Nederlandse
topsectorenbeleid en beschrijft de gezamenlijke ambities van Nederlandse bedrijven binnen dit domein.
Het heeft tot doel om high-potential ICT innovaties binnen de verschillende topsectoren te identificeren
en daardoor een directe economische bijdrage te leveren aan de ontwikkelingen van deze topsectoren.
Marktwaarde
De Nederlandse ICT sector is een belangrijke economische factor binnen de Nederlandse economie. Het
omvat hardware, software, dienstverlening, telecommunicatie, kantoorautomatisering maar ook gaming,
(social) media en logistiek. De toegevoegde waarde bedraagt meer dan € 30 miljard, wat een 5% van het
bruto binnenlands product (BBP) vertegenwoordigt. Het aandeel ICT binnen het BBP is groeiende. De
ICT sector is verantwoordelijk voor 20% van de Nederlandse economische groei en 70% van alle
Nederlandse innovaties. De productiecapaciteit omvat grofweg 250.000 hoogopgeleiden. De meeste ICT
bedrijven met meer dan 100 medewerkers hebben hun hoofdkantoor in Nederland. Het totaal aan ICT
R&D investeringen is gelijk aan 31% van alle R&D gerelateerde uitgaven in Nederland. De ICT sector
spendeert een € 2 miljard aan R&D activiteiten die direct bijdrage aan de Nederlandse werkgelegenheid.
Op het gebied van ICT export draagt vooral de softwarebranche in grote mate bij.
De toekomstige impact van ICT
De impact van ICT zal door de jaren heen steeds meer een ontwrichtend karakter krijgen. Stond eerder de
ICT nog in dienst van het verhogen van de effectiviteit en efficiency van sociale en economische
processen, het stelt ons nu in staat om innovatie te realiseren die ons een geheel ander referentiekader
oplegt, zowel technologisch als sociaal. In de toekomst zullen alle systemen voorzien worden van een IP
adres en met elkaar informatie uitwisselen. ICT faciliteert daarnaast ook een hoge mate van
individualisering. Zodra individualisering de standaard gaat worden binnen ons handelen, zal dit de nodige
invloed hebben op business modellen en alle aspecten van business development.
Informatieketens
In een flexibele en dynamische samenleving is het noodzakelijk dat zakelijke mogelijkheden direct kunnen
worden beantwoord met nieuwe samenwerkingsverbanden en nieuwe business modellen. Daarnaast zijn
het vooral de internationale netwerken die business aanjagen. Een efficiënte informatie uitwisseling zonder
obstakels kan de administratielast dermate verlagen ten gunste van de Nederlandse commerciële kansen.
Human en societal capital
Om de doelstellingen binnen de Nederlandse ICT roadmap te realiseren is het noodzakelijk dat het human
capital in de vorm van toptalenten wordt uitgebreid. Enerzijds door onze eigen Nederlandse
opleidingsprogramma aantrekkelijk te maken en te houden en anderzijds door buitenlands toptalent aan
Nederland te binden. De reden waarom het continue beschikbaarheid van toptalenten belangrijk is is dat
veel kennis en informatie die een hoge maatschappelijke waarde vertegenwoordigd alleen met behulp van
ICT kan worden ontsloten.
E-Infrastructuur en ICT
Page 18
4.1.2 Digital infrastructuur – the third mainport
De Nederlandse digitale infrastructuur is onderdeel van een
wereldwijde backbone die digitale diensten verleend aan
zowel bedrijven als consumenten. Nederland is daarin één
van de marktleiders in zowel het aantal internetaansluitingen
als het aantal datacenters (tabel 7). Dit wordt onderbouwd
door de volgende feiten:
De Amsterdam Internet Exchange (AMS -IX) is het
grootste Internet Exchange Point als gekeken wordt
naar het aantal gekoppelde peer-netwerken en het
volume aan internetverkeer (figuur 1)
Nederland neemt in Europa de tweede plaats en
wereldwijd de zesde plaats in als gekeken wordt naar
de breedband-dichtheid en gemiddelde bandbreedte
De regio Amsterdam vormt samen met Londen,
Frankfurt en Parijs de marktleider in tier-1
datacenters en heeft de hoogste
capaciteitsconcentratie per vierkante meter.
Tabel 7. AMS-IX is een mainport voor Internet verkeer (bron: Deloitte 2013)
Figuur 1. Overzicht van Internet Exchange Points2 in 2012 op basis van gemiddeld internet verkeer
en aantal gekoppelde peer-netwerken (bron: Deloitte 2013)
Online Ecosysteem
De digitale infrastructuur bestaat uit internetconnectiviteit, datacenters en hostingfaciliteiten en is
onderdeel van een groot online ecosysteem (figuur 2) wat tot doel heeft om digitale diensten waaronder
Enterprise Services, E-Commerce, Digital Media, Cloud, Payment providers, Online Gaming en Social
Media, op verschillende devices te ontsluiten en te presenteren.
2 De Internet Exchange Points van Equinix, Terramark en PTT Metro zijn in dit overzicht niet opgenomen omdat er van deze echange punten geen (openbare) gegevens over verwerkt internetverkeer beschikbaar is.
E-Infrastructuur en ICT
Page 19
Figuur 2. Het digitale online ecosysteem (bron: Deloitte 2013)
Marktwaarde De grootte van de Nederlandse digitale infrastructuurmarkt in 2012 is door de Gartner groep geschat op basis van de uitgaven van de eindgebruikers van die infrastructuur. Deze omvatten uitgaven voor telecommunicatie, IT dienstverlening, IT apparatuur, DC systemen en software ter waarde van ruim 32 miljoen euro (figuur 3). Datacenters Nederland staat met 84 datacenters op de vierde positie van Europese landen met datacenters. De landen Groot Brittannië, Duitsland en Frankrijk vormen de top3 bezetting. De Nederlandse datacenters zijn over 30 regio’s verdeeld waarbij de regio Amsterdam, met zijn AMS-EX, met 38 datacenters veruit de grootste is (figuur 4).
Figuur 3. Totale waarde en onder- verdeling van de Nederlandse digitale infrastructuur markt in 2012 in €miljoen(bron: Deloitte 2013)
Figuur 4. Commerciële datacenters in Nederland (bron: Deloitte 2013, www.datacentermap.com)
E-Infrastructuur en ICT
Page 20
4.1.3 Branchevereniging Nederland ICT
Nederland ICT is de branchevereniging van ruim 550 ICT-bedrijven in Nederland. Ieder jaar geeft
Nederland ICT inzicht in de Nederlandse ICT-bestedingen met de ICT-Marktmonitor. Naast cijfers over
software, hardware en dienstverlening worden ook de nieuwste trends en technologieën beschreven
(http://www.ictmarktmonitor.nl/). In de ICT marktmonitor over 2014 staan een aantal inzichten
beschreven die richtinggevend zijn voor de innovatieve technologische ontwikkeling van de totale ICT
sector:
Landschap van ICT bedrijven - Volgens het CBS
telde Nederland op 1 januari 2013 50.260 ICT-
bedrijven, een stijging van ongeveer 6 procent
ten opzichte van een jaar eerder.
Eenmanszaken maken 80 procent uit van het
totaal aantal ICT-bedrijven in Nederland. 96
procent van de Nederlandse ICT-bedrijven
heeft niet meer dan 10 medewerkers. Slechts
één op de 300 bedrijven heeft meer dan 100
werknemers (figuur 5). Wel is het aantal van
deze grotere ICT-bedrijven flink gestegen, van
115 in 2012 naar 175 in 2013.
Figuur 5. ICT bedrijven naar
aantal medewerkers (bron: CBS, 2014)
Samenstelling van ICT bestedingen - De totale
bestedingen aan ICT komen in 2014 naar
verwachting uit op € 34,3 miljard euro
(figuur 6). Dit is een groei van 2,1 procent ten
opzichte van 2013. De explosief stijgende
bestedingen aan clouddiensten hebben een
aanjagende werking op de totale ICT-
bestedingen. Alle segmenten maken groei
door, met uitzondering van het segment Office
equipment, waar onder andere printers,
kopieermachines en scanners onder vallen. De
segmenten Networking equipment, Backoffice
equipment (opslag) en Software maken een
zeer sterke groei door. Ook het segment
Hardware doet het goed, mede doordat
bestedingen aan tablets en smartphones sterk
blijven toenemen. Het Telecomsegment ten
slotte blijft stabiel.
Figuur 6. ICT bestedingen in €miljoenen (bron: ICTMarketMonitor 2014)
E-Infrastructuur en ICT
Page 21
Hardware bestedingen - In de afgelopen jaren
heeft er een verschuiving plaatsgevonden naar
nieuwe, meer mobiele apparaten zoals
smartphones en tablets (figuur 7). Sinds 2013
hebben een aantal fabrikanten hun eerste
stappen gezet binnen de markt voor
‘wearables’, oftewel technologie die op het
lichaam wordt gedragen, bijvoorbeeld een bril
of horloge.
Op de markt voor servers en high-end
systemen zoals mainframes verschuift het
gebruik grotendeels naar de cloud, waardoor
ICT-gebruikers steeds minder van deze
systemen op een eigen locatie hebben staan.
Figuur 7. Hardware bestedingen in €miljoenen (bron: ICTMarketMonitor 2014)
Network equipment bestedingen - Naar verwachting
zullen onder andere de opkomst van het
'Internet of Things’, een toenemende
afhankelijkheid van cloud computing en
stijgend gebruik van online video in de
komende jaren zorgen voor een verhoogde
connectiviteit en daarmee een exponentiële
stijging van het dataverkeer.
Deze trends hebben een positieve invloed op
de markt voor networking equipment
(figuur 8). In 2013 werd nog zo’n € 2 miljard in
dit deelsegment besteed, in 2014 zal dit naar
verwachting stijgen met zo’n 6,7 procent naar
€ 2,2 miljard. Figuur 8. Network equipment bestedingen in €miljoenen (bron: ICTMarketMonitor 2014)
Software bestedingen - Bestedingen aan software
zullen in 2014 met 5,3 procent groeien naar
ongeveer € 6,4 miljard, waar ze in 2013 nog
een ruime € 6 miljard bedroegen (figuur 9).
Vooral bestedingen aan software die draait op
een hosted platform of in de publieke cloud
groeien sterk, met respectievelijk 37,1 procent
en 20,6 procent. Ongeveer een kwart van de
bestedingen gaat hiermee naar software die
niet op servers op een eigen vestiging draait.
Figuur 9. Software bestedingen in €miljoenen (bron: ICTMarketMonitor 2014)
E-Infrastructuur en ICT
Page 22
Telecommunicatie bestedingen - Bestedingen aan
telecommunicatie vormen een groot deel van
de totale bestedingen aan ICT. In 2014 zullen
deze bestedingen naar verwachting € 14,2
miljard bedragen, een zeer lichte stijging van
0,2 procent ten opzichte van een jaar eerder
(figuur 10). De groei komt volledig op het
conto van de bestedingen aan datadiensten,
zowel vast als mobiel. De markt voor vaste
telefonie krimpt fors, hoewel er nog wel groei
zit in hosted oplossingen.
Figuur 10. Telecommunicatie bestedingen in €miljoenen (bron: ICTMarketMonitor 2014)
Bestedingen aan private en public cloud dienstverleningen – De bestedingen aan oplossingen binnen de private
en publieke cloud nemen verder toe. In 2013 bedroegen de bestedingen aan private cloud
dienstverlening (hosted oplossingen) nog zo’n € 930 miljoen, in 2014 stijgen de bestedingen naar
ongeveer € 1.2 miljard, een groei van ruim 32 procent (figuur 11). In 2013 bedroegen de bestedingen
aan publieke cloud dienstverlening nog zo’n € 980 miljoen, in 2014 stijgen de bestedingen naar ruim
€ 1,2 miljard, een groei van ongeveer 26 procent (figuur 12).
Figuur 11. Bestedingen private cloud bestedingen (bron: Keala Consultancy, 2014)
Figuur 12. Bestedingen publieke cloud bestedingen (bron: Keala Consultancy, 2014)
4.2 Invloedrijkste Nederlandse bedrijven
4.2.1 E-Infrastructuur
4.2.1.1 Datacenters
Hoewel de datacentermarkt marktpartijen met een lokale dienstverlening en marktpartijen met een
internationale dienstverlening kent staan de volgende Nederlandse dienstverlenende bedrijven in het
E-Infrastructuur en ICT
Page 23
Deloitte onderzoek te boek als het meest invloedrijk binnen dit marktsegment (tabel 7). Het belang van
carrier neutrale datacenters neemt daarbij toe. Veertig procent van de datacenters heeft zijn datacenter
infrastructuur niet in eigen beheer. De virtualisatie-graad van fysieke servers ligt daarbij boven de 60
procent.
Tabel 7. Belangrijkste Nederlandse dienstverlenende bedrijven binnen het datacentersegment van de
digitale infrastructuur (bron: Deloitte 2013)
Bedrijfsnaam Hoofdkantoor Internationale marktspeler / Specialisatie
Lokale marktspeler / Specialisatie
‘s Gravenhage Ja / Carrier based datacenters Ja
Amsterdam
Ja / Retail datacenters
Ja
Hengelo Nee Ja
Amsterdam
Nee Ja
Amsterdam
Nee Ja
’s Hertogenbosch
Nee Ja
Rotterdam
Nee Ja
4.2.1.2 Hosting
De markt voor hosting faciliteiten en cloud infrastructuur is gefragmenteerd en bestaat uit een aantal grote
internationale spelers, veel kleine lokale spelers en een aantal nieuwkomers uit andere branches. In
Nederland zijn er op dit moment ruim 900 Nederlandse hostingbedrijven actief. (zie
http://www.hostingbedrijven.nl/hostingbedrijven-overzicht). Volgens de vereniging ISPHosting is de
Nederlandse hostingsector een van de weinige sectoren die ondanks de economische tegenwind en de
toenemende activiteit van de internationale cloud aanbieders onverminderd blijft groeien (bijlage 4). De
belangrijkste omzetgebieden zijn Shared hosting, Managed hosting, IaaS en Dedicated hosting. Daarnaast
verwacht men dat ook dienstverlening rond Data Security belangrijk gaat worden. Maar voor de nabije
toekomst wordt de meeste groei verwacht in Managed Hosting. De trend naar gedeelde
infrastructuurplatforms – public cloud computing – is een wereldwijd fenomeen en wordt gedomineerd
door grote spelers als Amazon, Microsoft en Google. Nederlandse bedrijven zijn nog niet echt
vertegenwoordigd in dit marktsegment.
4.2.1.3 Patentonderzoek
In deze paragraaf wordt de identificatie van technologie gedreven E-infrastructuur bedrijven afgeleid uit
de resultaten van een gericht patentonderzoek binnen de Derwent Patenten databank. Het kader van het
patentonderzoek wordt gevormd door de volgende DWPI klasse en zoekterm:
W01 – Communications – Telephone and Data Transmission Systems / Zoekterm: Broadband*
Het resultaat van het patentonderzoek is weergegeven in tabel 8. Het patentonderzoek laat zien dat in de
periode 2011 – 2014 Koninklijke Philips de enige is die op het gebied van breedband technologie vijf
patenten toegekend heeft gekregen.
E-Infrastructuur en ICT
Page 24
Tabel 8. Nederlandse patent-houdende bedrijven binnen de
E-infrastructuur deelsector (bron: Derwent)
4.2.2 ICT
4.2.2.1 Deloitte Technology Fast500 EMEA Editie 2014
Het Deloitte Technology Fast500 EMEA lijst van 2014 geeft een overzicht van de meest succesvolle en
financieel) snelgroeiende technologiebedrijven actief in de deelsectoren semiconductor, software, Internet,
media/entertainment en telecommunicatie/netwerk equipment binnen EMEA landen. Tabel 9 geeft een
overzicht van de 10 succesvolste en snelst groeiende Nederlandse bedrijven binnen de software, Internet,
media/entertainment en telecommunicatie/netwerk equipment afgeleid uit deze Technology Fast500 lijst.
Binnen deze subset zijn Nederlandse Internet bedrijven (14) het meest vertegenwoordigd. Op de tweede
plaats staan de Nederlandse software bedrijven (12). Daarna komen de Telecommunicatie/Netwerk
equipment bedrijven (10) en Media/entertainment bedrijven (1). XebiaLabs voert de lijst aan met een top
15 positie, gevolgd door Improve Digital (positie 21), Belsimple.nl (positie 22) en WePayPeople
(positie 38).
Tabel 9. De top10 van snelgroeiende Nederlandse technologiebedrijven in EMEA (bron: Deloitte Tech
Fast500 2014)
Fast 500 Ranking
Bedrijfsnaam Growth (2009 – 2013)
Deelsector
15 XebiaLabs 8609% Software
21 Improve Digital 5466% Media/Entertainment
22 BelSimpel.nl 5173% Telecommunicatie/Netwerk equipment
38 WePayPeople 3418% Software
51 Seoshop 2640% Internet
54 StudyPortals 2597% Internet
63 Looking for Booking 2335% Internet
91 Transsmart (e-loop) 1647% Software
103 Text To Change 1557% Telecommunicatie/Netwerk equipment
148 Vertaalbureau Perfect 1121% Internet
4.2.2.2 Main Software 50 Editie 2014
Voor de 3de keer presenteert Main Capital Partners de Main Software 50, een jaarlijkse ranking van de
meest succesvolle onafhankelijke Nederlandse productsoftware bedrijven. In haar onderzoek worden ook
enkele key statistics getoond die de afgeleid kunnen worden uit de prestaties van de 50 softwarebedrijven.
De belangrijkste statistieken zijn:
Totale omzet top 50 bedrijven: EUR 550m (+18% groei like for like).
Mediaan omzetgroei: 25% (tov 16% vorig jaar).
Aandeel buitenland omzet: 24% (tov 19% vorig jaar).
E-Infrastructuur en ICT
Page 25
Aandeel Partner omzet: 16% (tov 10% vorig jaar).
Totaal personeelsbestand: 4411 FTE (+ 14%).
Omzet per FTE: EUR 125k (+3,4%).
Omzetgroei in software blijft hoog: 68% van bedrijven verwacht >20% jaarlijkse groei over de komende 2 jaar
Inzetten op Partners resulteert in extra groei: Bedrijven die >20% van hun omzet via partners genereren, groeien
met 24%!
Sterke innovatie in sector: 86% van bedrijven investeert >10% van hun jaaromzet in R&D
Winstgevende groei: 88% bedrijven zijn winstgevend!
Sterk internationaal gericht: 34% van bedrijven halen >50% van hun omzet uit het buitenland!
Door Main Software 50 zijn de bedrijven Reat, RES software, Veliq, Uptrends en XebiaLabs als
meest succesvolle onafhankelijke Nederlandse productsoftware en cloud bedrijven uitgeroepen
(figuur 13).
Figuur 13. Meest succesvolle Nederlandse softwarebedrijven (bron:
Main Software 2014)
4.2.2.3 Patentonderzoek
In deze sectie wordt de uitkomst van een onderzoek naar Nederlandse bedrijven met ICT gerelateerde
patenten beschreven (tabel 10). Uit dit overzicht valt af te leiden dat over de periode 2010 – 2014
Koninklijke Philips de meeste patenten (133) in bezit heeft die gerelateerd zijn aan ICT technologische
ontwikkelingen. Op de tweede plaats staat NXP met 27 ICT patenten.
Tabel 10. Nederlandse patent-houdende bedrijven binnen de
ICT (bron: Espacenet)
E-Infrastructuur en ICT
Page 26
5. Europees en internationaal perspectief
5.1. Europees en Europees-internationaal beleid
Het Europees beleid rond E-infrastructuur (Telecom en het Internet) en ICT (Content en Media) is door
de Europese Commissie vastgelegd in de Digital agenda voor Europa (http://ec.europa.eu/digital-
agenda/nl). De rol die de Europese Commissie daarin speelt richt zich op Policy, Financing en Regulation
(zie bijlage 5.1). Het Europese beleid kent 7 uitgangspunten en 13 specifieke doelstellingen die de
Europese economie moeten versterken en omvormen naar een digitale economie en die inwoners en
bedrijven van Europa moet laten profiteren van het aanbod van digitale technologieën. De zeven
uitgangspunten zijn:
Een digital markt – Het verwijderen van blokkades die het vrije verkeer van online dienstverlening
tussen Europese lidstaten verhinderen
Intraoperability en standaardisatie – Het zekerstellen dat nieuwe IT apparatuur, applicaties,
databanken en dienstverlening geruisloos met elkaar kunnen communiceren en interacteren.
Vertrouwen en beveiliging – Het ontwikkelen van een aantal praktische oplossingen, waaronder een
Europees gecoördineerde actie om cyber-aanvallen tegen te gaan en regels op te leggen voor
maximale protectie van persoonlijke gegevens.
Ultrasnel Internet toegang – Het stimuleren van financiële investeringen en het definiëren van een
radiospectrum verdeling
Onderzoek en innovatie – Het aantrekken van top-notch onderzoekers door beschikbaarstelling van
infrastructuurfaciliteiten en investeringsfondsen
Participatiegraad en vaardigheden – Stimuleren en onderwijzen van digitale vaardigheden met als doel
om de participatiegraad binnen de digitale wereld te vergroten
Bereiken van maximaal voordeel – De ondersteuning door ICT van vermindering van energieverbruik,
ouderen ondersteuning, gezondheidszorg dienstverlening en in het algemeen een betere publieke
dienstverlening
De doelstellingen die daarbij voor ogen staan zijn:
Heel EU worden gedekt door breedband in 2013.
Heel EU worden gedekt door breedband boven de 30 Mbps in 2020
50% van de EU ingezetenen heeft 100 Mbps breedband in 2020
50% van de bevolking gaat online aankopen doen in 2015
20% van de bevolking gaat online grensoverschrijdende aankopen doen in 2015
33% van het MKB doet online verkoop/aankopen in 2015
Het verschil tussen roamingtarieven en nationale tarieven naar nul in 2015
Verhoging van regelmatig internetgebruik van 60% naar 75% in 2015, en van 41% tot 60% onder
de kansarmen.
Halveren van het percentage van de bevolking die nooit Internet gebruikt naar 15% in 2015
50% van de burgers gebruikt eGovernment 2015, met meer dan de helft gebruikt digitale
formulieren
Alle belangrijke grensoverschrijdende openbare diensten, die door de lidstaten overeen zijn
gekomen in 2011, online beschikbaar zijn in 2015
Verdubbeling van publieke investeringen in ICT-R&D naar € 11 miljard in 2020
Vermindering het energieverbruik van de verlichting met 20% in 2020
E-Infrastructuur en ICT
Page 27
Het Europees-internationaal beleid is erop gericht om bedrijven buiten de Europese grenzen met een
eerlijk en transparant regelgevingssysteem worden geconfronteerd en dus op evenwichtig en gelijk niveau
met Europese bedrijven kunnen interacteren zonder belemmeringen. Op deze wijze probeert de Europese
Commissie internationale innovatie en technologische samenwerking verder te versterken. De
belangrijkste doelstellingen die men daarmee voor ogen heeft zijn:
Internet Governance - de complexiteit van het beheer van internet governance dossier is aanzienlijk
uitgebreid in relatie tot de groei van het belang van het web binnen een sociale en economische
infrastructuur. Op basis van een multi-stakeholder aanpak wil de EU voorstellen formuleren om
de transparantie te bevorderen en te voldoen aan de belangen van alle betrokken stakeholders.
Markttoegang – het verkrijgen van toegang tot de belangrijke markten als China, India, Brazilië en
Amerika is een van de top prioriteiten van vele Europese ICT bedrijven. Daarvoor moet de
Informatie Technologie Overeenkomst in het kader van de WereldHandelsOvereenkomst worden
herzien. Vrije handelsovereenkomsten zijn daarbij een noodzakelijke pijler binnen die WHO.
Regelgeving – Binnen haar globale, regionale en bilaterale activiteiten wil de Europese Unie een
eerlijk en transparant regelgevingssysteem borgen binnen de deelgebieden rond telecommunicatie,
audio visuele dienstverlening en het Internet.
5.2 Europese software industrie
De Europese software industrie (vertegenwoordigd in de Truffle100 ranking) kenmerkt zich door een
afvlakkende omzet en verminderde winstgevendheid en teruglopende groeicijfers. De industrie ziet zich
voor het tweede jaar geconfronteerd met een dalende marktgroei (Truffel100 2014). Was in 2011 de groei
binnen de Truffle100 bedrijven nog een 20% (omzet: €37 miljard), in 2012 was deze al meer dan
gehalveerd naar 9,2% (omzet: €41 miljard) en in 2013 was de groei slechts 2,7% (omzet: €41 miljard)
(figuur 14).
Figuur 14. Winst, omzet en marktgroei van de Truffle100
softwarebedrijven over de periode 2006-2013 (bron: Truffle100 2014)
E-Infrastructuur en ICT
Page 28
Deze trend gaat gepaard met een verdere afvlakking in de R&D intensity en werkgelegenheid. Voor het
eerst in jaren zijn de (her) investeringen in ICT R&D groter dan de ICT winst (figuur 15).
Figuur 15. R&D intensity en R&D werkgelegenheid van de Truffle100
softwarebedrijven over de periode 2006-2013 (bron: Truffle100 2014)
De rationale die daarvoor door Truffle Capital wordt aangedragen liggen in de noodzaak van de industrie
om zich te hervormen en de nieuwe richting in te slaan van SaaS, cloud en mobile. Om die ontwikkeling te
realiseren is het voor de industrie noodzakelijk om fors te investeren door met name meer mankracht aan
te trekken dan zij zich eigenlijk qua winstgevendheid zou kunnen veroorloven. Daarnaast is de toegang tot
externe financieringsbronnen sterk verminderd door een algemene tendens dat de Europese financiële
markt minder dan de Amerikaanse markt open staat voor investeringen in technologie (Truffle 2014).
De afnemers van de softwarebedrijven zijn in grote mate bedrijven in de transitiemodes, die zich
heroriënteren op waardevolle bedrijfsdata zoals eigen organisatiewaarde, business oriëntatie en eigen
positionering binnen het wereldwijde marktlandschap. Om deze heroriëntatie te ondersteunen worden de
bedrijfsinformatiesystemen vervangen en/of aangepast voor de integratie met digitale technologieën zoals
SaaS, Mobiele toepassingen, analytics, big data, social media, collective intelligence, internet of things en
cloud computing. Bedrijven stappen massaal het digitale tijdperk in. Voor softwarebedrijven betekent dit
een vergaande samenwerking tussen softwareontwikkeling, systeem integratie en
dienstverleningsorganisaties. Deze markttransformatie biedt daarbij ook weer nieuwe groeiperspectieven
op het gebied van digitale marketing applicaties, Enterprise social media, Cloud software en file-sharing
software (Truffle 2014).
E-Infrastructuur en ICT
Page 29
5.3 Invloedrijkste Europese en internationale bedrijven
5.3.1 E-Infrastructuur
5.3.1.1 Datacenters
De wereldwijde datacentermarkt is een mix van globale en lokale aanbieders. In sectie 4.2.1.1 zijn de
Nederlandse organisaties beschreven die het hoofdkantoor in Nederland hebben en een internationale
en/of lokale markt bedienen. In deze sectie worden de internationale bedrijven beschreven die actief zijn
op lokale en dus ook op de Nederlandse datacentermarkt. In tabel 11 zijn die verschillende internationale
marktpartijen weergegeven verdeeld over de markten die ze bedienen: Groothandel, Detailhandel en
Carrier-based.
Tabel 11. Belangrijkste internationale dienstverlenende bedrijven binnen het datacenter-
segment van de digitale infrastructuur (bron: CBRE, EMEA en APAC data centres)
Groothandel Detailhandel Carrier-based
5.3.1.2 Hosting
De internationale spelers op de hosting en Cloud markt die actief zijn bestaat uit een aantal grote
internationale partijen zoals Google en Amazon en een aantal nieuwkomers als Leaseweb. Tabel 12 geeft
een overzicht van deze internationale bedrijven per deelmarkt.
Tabel 12. Belangrijkste internationale dienstverlenende bedrijven binnen het hosting-
segment van de digitale infrastructuur (bron: Deloitte 2013)
Cloud Hosting voor bedrijven Hosting voor particulieren
5.3.1.3 Patentonderzoek
In deze paragraaf wordt de identificatie van toeleveranciers afgeleid uit de resultaten van een gericht
patentonderzoek binnen de Derwent Patenten databank. Het kader van het patentonderzoek wordt
gevormd door de volgende DWPI klasse en zoekterm:
W01 / Communications – Telephone and Data Transmission Systems / Zoekterm: Broadband*
Het resultaat van het patentonderzoek is weergegeven in tabel 13. Het patent onderzoek laat zien dat in de
periode 2011 – 2014 internationale bedrijven als Qualcomm, ZTE, Samsung, LG en Ericsson de top5
vormen wanneer op wereldwijd en Europees niveau het patentbezit rond E-Infrastructuur technologie
wordt geordend.
E-Infrastructuur en ICT
Page 30
Tabel 13. Internationale patent-houdende bedrijven binnen de E-infrastructuur sector
(bron: Derwent)
5.3.2 ICT
5.3.2.1 Deloitte Technology Fast500 EMEA Editie 2014
Het Deloitte Technology Fast500 EMEA lijst van 2014 geeft een overzicht van de meest succesvolle en
(financieel) snelgroeiende technologiebedrijven actief in de deelsectoren semiconductor, software,
Internet, media/entertainment en telecommunicatie/netwerk equipment binnen EMEA landen. Tabel 14
geeft een overzicht van de 10 succesvolste en snelst groeiende International bedrijven binnen de software,
Internet, media/entertainment en telecommunicatie/netwerk equipment afgeleid uit deze Technology
Fast500 lijst. De top10 is samengesteld uit 6 internetbedrijven, 3 softwarebedrijven en 1 Media&
Entertainment bedrijf. Het bedrijf WEEZEVENT uit Frankrijk voert de lijst aan gevolgd door de
Internetbedrijven Taboola, Superfish en Altigi GbmH.
Tabel 14. De top10 van snelgroeiende internationale technologiebedrijven in EMEA (bron: Deloitte Tech
Fast500 2014)
Fast 500 Ranking
Bedrijfsnaam Land Growth (2009 – 2013)
Deelsector
1 WEEZEVENT Frankrijk 43202% Media/Entertainment
2 Taboola Israël 42048% Internet
3 Superfish Israël 37102% Internet
5 Altigi GmbH Duitsland 28327% Internet
6 Widespace Zweden 27930% Software
7 Hiro Media Israël 22219% Internet
10 DOLPHIN GROUP ASA Noorwegen 14331% Software
13 Switch Concepts Ltd United Kingdom 10477% Internet
16 ePassi Payments Oy Finland 8431% Software
17 MyThings Israël 7194% Internet
5.3.2.2 Truffle 100 Editie 2013
Truffle Capital, is een belangrijke speler op de Europese markt voor durfkapitaal, heeft in november 2014
haar ranking van de software leveranciers gepubliceerd op basis van software- en dienstverleningsomzet.
De top10 van de Truffle100 lijst is weergegeven in tabel 15. Daaruit blijft dat binnen de softwaremarkt in
2013 het Duitse SAP qua omzetvolume het grootste softwarebedrijf is, gevolgd door Dassault, Sage,
Hexagon en Wincor Nixdorf.
E-Infrastructuur en ICT
Page 31
Tabel 15. De top10 van internationale technologiebedrijven in EMEA
op basis van omzetvolume in 2013 (bron: Truffle 100)
5.3.2.3 Patentonderzoek
Deze sectie beschrijft de uitkomsten van een patentonderzoek binnen vijf Europese landen. Het
onderzoeksgebied is beperkt tot de landen: Duitsland, Groot Brittannië, Frankrijk, Spanje en Italië. De
keuze voor deze landen is afgeleid uit een onderzoek naar deelname aan wetenschappelijke publicaties
zoals uitgevoerd binnen de MTC analyse rond High Tech Systems and Materials (MTC HTSM 2014). De
Europese bedrijven die in de periode 2010-2014 binnen deze landen meer dan vijf patenten in bezit
hebben zijn weergegeven in tabel 16.
Tabel 16. Europese patent-houdende bedrijven binnen de ICT (filter ≥ 5 patenten) (bron: Espacenet)
Uit dit overzicht valt af te leiden dat het Franse Alcatel Lucent de meeste ICT gerelateerde patenten op
haar naam heeft staan, gevolgd door het Italiaanse Telecom Italia en Spaanse Telefonica.
E-Infrastructuur en ICT
Page 32
6 Technologisch perspectief
6.1 Technologische trends
In verschillende publicaties worden maatschappelijke en technologische trends beschreven die een grote
invloed hebben op de huidige en toekomstige ontwikkeling van de E-infrastructuur en ICT sector.
6.1.1 Roadmap ‘ICT for the Topsectors’
De roadmap ICT voor Topsectoren (Roadmap ICT 2012) is opgesteld in het kader van het Nederlandse
topsectorenbeleid en beschrijft technologische trends in de vorm van onderzoeks- en innovatiethema’s die
een directe economische bijdrage leveren aan de ontwikkelingen van deze topsectoren. De ICT stelt het
nodige innovatiepotentieel beschikbaar aan individuele topsectoren. Wanneer daarbij gekeken wordt naar
de globale thema’s dan onderscheiden de auteurs van de roadmap ICT de volgende vijf aspecten en
beschrijven de manier waarop deze aspecten invloed uit gaan oefenen op de verdere ontwikkeling:
Betrouwbare en beveiligde ICT systemen en Privacy – Dit thema omspant eigenlijk vijf belangrijke
aandachtsgebieden namelijk:
Beveiliging en vertrouwen van inwoners – Het realiseren van de beveiliging van mobiele diensten,
data en policy management en het vaststellen van regels rond verantwoordelijkheid en
verwijtbaarheid.
Beveiliging en betrouwbaarheid van de ICT infrastructuur – inclusief detectie en verwijdering van
schadelijke software, preventie en detectie van intrusion, betrouwbaarheid van netwerken en
hardware, softwarebeveiliging, beveiliging van industriële control systemen, beveiligde
uitwisseling van zakelijke informatie, en beveiligde operating systemen
Technische robuustheid van de ICT infrastructuur – De ontwikkeling van een stabiel vast en mobiel
netwerk
Kwaliteit en betrouwbaarheid – het ontwikkelen van kwalitatief betere ICT systemen door
gebruik van high-end ontwerp en proces instrumentaria.
Privacy – Privacy vormt een groter probleem naarmate de graad van digitalisatie binnen een
samenleving toeneemt. Nieuwe te ontwerpen en te ontwikkelen ICT beveiligingssystemen
moeten deze privacy beschermen.
Monitoring en Control – Sensors kunnen zorgdragen voor een continue monitoring van
verschillende zaken. Doordat informatie continue tussen sensors en ICT systemen kan worden
gedeeld ontstaat een veelvoud aan informatie die invloed heeft op de manier wij leven, werken
en zaken doen. Controle speelt in grote mate op ICT systeem niveau. De doelstellingen rond
efficiëntie verhoging en hardware kostenverlaging kunnen alleen gerealiseerd worden bij een
hogere graad van systeemintegratie. Op zijn beurt verhoogt dit weer de complexiteit, stelt het
hogere kwaliteitseisen, en verhoogt het de totale ontwikkeltijd. Binnen deze context moeten de
systemen correct functioneren, goed onderhoudbaar zijn en betrouwbaar zijn. Control is daarbij
van cruciaal belang.
Geo-Connectiviteit – Standaardisatie en intraoperabiliteit verbeteren de efficiëntie tussen de
verschillende elementen binnen een informatieketen. Daarnaast zorgt Open Data ervoor dat
content benaderbaar wordt en benaderbaar wordt door een gestandaardiseerde API. Daarnaast
verlagen ICT Services de barrières en verhogen de bedrijvigheid tussen bedrijven en industrieën.
Beide, Open data en Services zullen bijdragen aan een bredere Geo-ICT aanpak.
Big Data – De samenleving is gediend met vrije data en content verstrekking. Datasets groeien
door de continue aanvoer van gegevens uit informatie-uitwisselingen en sensoren. E-science
vormt daarbij de infrastructuur om big data te modelleren en te ontsluiten. Cloudcomputing biedt
daarnaast de noodzakelijke hardware en dataopslag faciliteiten.
E-Infrastructuur en ICT
Page 33
6.1.2 Digital infrastructuur – the third mainport
Naast de markttrends waarvan deze ING publicatie (ING 2013) melding maakt (zie sectie 4.1.2) worden
er ook drie technologische trends beschreven die resulteren in een groeiende vraag naar E-Infrastructuur
en ICT capaciteit:
Cloud computing – Meer bedrijven zullen kiezen voor SaaS-Cloud oplossing met het oog op de
korte implementatietijd. Daarbij zullen steeds meer medewerkers cloud-oplossingen gaan
gebruiken binnen hun dagelijkse werkzaamheden.
Big Data – Big data is data die te groot is om verwerkt te worden door traditionele
databasemanagement- en analysesystemen. Daarom vereist big data een gedistribueerde aanpak
met geavanceerde software die parallel op meerdere servers. Naast het grote volume zijn ook
velocity (snelle wijzigingen) en variëteit (heterogene content). De toename van big data heeft
grote invloed op manier waarop opslag, bandbreedte en processors gaan worden ontwikkeld.
The Internet of Things – een concept waarin een grote hoeveelheid objecten voorzien is van
sensoren en een internetverbinding. Dit resulteert in een ecosysteem van ‘intelligente objecten’
die onderdeel worden van ondersteunende digitale processen. Zodra Internet of Things realiteit
wordt dan genereert het een veelvoud aan dat de nodige processing power vereist die deze data
om te zetten in de juiste beslissingen en zinvolle acties.
6.1.3 Branchevereniging Nederland ICT
De brancheorganisatie Nederland ICT benadrukt in haar ICT Monitor 2014 (ICTmonitor 2014) drie in
haar ogen disruptive technologieën waarvan zij verwacht dat die de nodige verandering binnen de ICT te
weeg gaan brengen en die niet alleen nieuwe mogelijkheden scheppen, nieuwe business modellen creëren
en oude overbodig maken, maar ook vraagstukken opwerpen op het gebied van security, privacy en
ethiek.
3D Printing - 3D-printers maken het mogelijk om digitale data om te zetten in objecten. Hoewel
de techniek al vanaf de jaren ’80 van de vorige eeuw in ontwikkeling is, neemt deze trend in de
laatste jaren een vlucht. Bedrijven en consumenten kunnen anno 2014 beschikken over relatief
betaalbare 3D-printers, waarmee ze snel en eenvoudig objecten van kunststof kunnen printen.
Volgens onderzoeksbureau Gartner zullen de wereldwijde bestedingen aan 3D-printers in 2017
uitgroeien tot rond de € 4,1 miljard. (Gartner 2013) Maar de economische impact van 3D-
printing gaat in potentie veel verder dan dat. Niet alleen zullen productieprocessen veranderen,
het succes van deze maakrevolutie zal ook kansen en bedreigingen creëren voor de
maakindustrie en voor logistieke processen en zal discussie opleveren over intellectueel
eigendom.
Internet of Things - Telefoons, tablets, PC’s, internetradio’s, IP-camera’s, sensoren, wasmachines,
koelkasten, lantaarnpalen, stoplichten zijn allemaal op een of ander manier ‘connected’. In totaal
waren er in 2012 ongeveer 9 miljard objecten die op de één of andere manier verbonden waren
met het internet (Cisco 2013). Steeds meer consumenten en bedrijven vinden een nuttige
toepassing voor het ‘Internet of Things’ (IoT). Een positieve invloed van deze ontwikkeling op
innovatiekracht, economie en de welvaart zijn dan zeer waarschijnlijk. Het belang van cyber
security wordt daarbij nog groter, met steeds meer apparaten met een link naar de digitale
wereld. De sleutel tot innovatie is de balans vinden tussen het zien van technologische kansen
en het innovatief werken aan veilige oplossingen. Innovatieve technologie, op een juiste manier
ingezet, kan aan deze balans bijdragen.
Big Data –Het gebruik van de door mensen, software, computers en sensoren gegenereerde data
stelt ons in staat betere analyses, plannen en beslissingen in het vooruitzicht stelt. Nuttige en
E-Infrastructuur en ICT
Page 34
waardevolle informatie ligt verscholen in miljoenen terabytes aan informatie. Specialistische
kennis en technologie maken het mogelijk om analyses uit te voeren op de enorme volumes aan
data, waarmee patronen en correlaties gevonden kunnen worden en waarmee nauwkeurige
voorspellingen te doen zijn. Analyses en voorspellingen waarmee aanzienlijke verbeteringen te
behalen zijn in sectoren als de zorg, transport en bij de overheid.
E-Infrastructuur en ICT
Page 35
7 Thema’s en vooruitzichten
7.1 Huidige en toekomstige thema’s
In deze sectie worden een aantal onderwerpen beschreven die in het algemeen worden gezien als
belangrijke thema’s binnen de verdere ontwikkeling van de E-infrastructuur en ICT sector.
E-Infrastructuur
Binnen de E-Infrastructuur wordt door Deloitte (Deloitte 2013) ontwikkelingen rond duurzaamheid en
milieu beschreven als thema.
Ecological Footprint
Het totale elektriciteitsgebruik van Nederlandse commerciële en private datacenters was 1.6
TerraWattUur (TWh) in 2012. Het is de verwachting dat dit verbruik zal stijgen naar 2,1 TWh in
2015. Dat is ongeveer 2% van het totale Nederlandse elektriciteitsverbruik. Daarnaast is de
verwachting dat de CO2 uitstoot stijgt van 0,7 Megaton in 2012 naar 0,9 Megaton in 2015. Dat is
ongeveer 1,2% van de totale Nederlandse uitstoot (CEDelft 2012). Om de mate van milieubelasting
te verminderen worden de volgende wegen ingeslagen:
Verbeteren van de Power Usage Effectiveness (PUE) door de verhouding die bestaat tussen energie die
nodig is voor computing-power en energie die gebruikt wordt voor koeling e.d. te optimaliseren.
Virtualisatie – Het toepassen van virtualisatietechnologieën om server capaciteit beter te benutten
en het aantal actieve servers te verminderen.
Alternatieve energie – het gebruik van alternatieve c.q. groene energie voor het energiegebruik van
datacentres
Consolidatie oude datacenters - Oude datacenters hebben de facto een slechtere PUE dan moderne
datacentres. Het sluiten van deze oude datacenters ten gunste van nieuwe en moderne
datacenters zal dan ook een positieve bijdrage leveren aan de milieubelasting.
ICT
Binnen de software industrie worden de volgende trends door PAC/SISTI Market Research als top trends
voor het jaar 2015 vermeldt (Truffle100 2014):
Top trends 2015
Cloud computing / Inhouse Private Cloud & Hosted Private Cloud
Offshore / Global Sourcing
Digital customer experience / Customer experience
Big data / Analytics
Industrie 4.0
Cloudcomputing SaaS
Security
Mobility
Information Systems Standardisation & Consolidation
Rising Decision Power by Business Units
E-Infrastructuur en ICT
Page 36
7.2 Vooruitzichten
Drivers voor toekomstige E-Infrastructuur groei
De groei van de Nederlandse infrastructuurmarkt wordt gerelateerd aan de volgende groeiverwachtingen:
Internationaal IP traffic verdubbeld in de periode 2013 – 2017 met een jaarlijkse groei van 23% (figuur 16)
Verkeer via draadloze en mobiele apparatuur zal in 2016 het verkeer met niet-draadloze
apparatuur gaan overtreffen.
Het volume van apparatuur met een of meerdere IP adressen zal ongeveer een factor drie
groter zijn dan de wereldbevolking.
Wereldwijd zal streamingdata groeien van 57% in 2012 naar 70% in 2017
Figuur 16. Verwachtte groei en samenstelling van het wereldwijde
IP verkeer over de periode 2012 – 2017(bron: Deloitte 2013)
De totale datacenter-rekencapaciteit in West-Europa groeit met 60% in de periode 2013 – 2016
De totale groei van rekencapaciteit in West-Europa groeit van 25,6 miljoen naar 40,7 miljoen
in 2017 (figuur 17).
In parallel vindt er een transitie van traditionele datacenters naar cloud-datacenters plaats. De
verwachting is dat in 2016 ongeveer twee-derde van alle datacenters een cloud-datacenter zal
zijn.
Figuur 17. Verwachtte groei van rekencapaciteit in West-Europa
in de periode 2011 – 2016 (bron: Deloitte 2013)
E-Infrastructuur en ICT
Page 37
Geraadpleegde bronnen
In dit document wordt gebruik gemaakt van de volgende informatiebronnen
Gesprekpartners (met dank aan)
Ms. A. Kryzanowska European Commission, Head of the Broadband Unit
Publicaties
CEDelft 2012 Vergroenen Datacenters 2012 -2015, Maart 2012 (Geactualiseerd januari 2014) http://www.ce.nl/?go=home.downloadPub&id=1242&file=CE_Delft_3686_Vergroenen_Datacenters_def.pdf
Deloitte Tech Fast 50 2014 Technology Fast50 ranking 2014 http://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/nl/Documents/technology-media-telecommunications/deloitte-nl-tmt-technology-fast50-ranking-2014.pdf
DWPI 2012 Derwent World Patents Index Classifcation guide
http://ip-science.thomsonreuters.com/m/pdfs/DWPIClassificationManual2012.pdf
MTC HTSM 2014 High Tech Systems and Materials – Markt, technologie en
toekomstige thema’s, November 2014 TUD Internal document (U:\Business Intelligence\MTC)
Websites
Cisco 2013 http://newsroom.cisco.com/feature-content?type=webcontent&articleId=1208342
Deloitte 2013 http://www2.deloitte.com/nl/nl/pages/technology/articles/digitale-infrastructuur-in-nederland-de-derde-mainport.html
Deloitte Tech Fast 500 2014 http://www2.deloitte.com/nl/nl/pages/technologie-media-telecom/articles/fast50-rankings.html
Gartner 2013 https://www.gartner.com/doc/2598122/forecast-d-printers-worldwide-
ICTMarketMonitor 2014 http://www.ictmarktmonitor.nl/
Main Software 2014 http://mainsoftware50.com/software-top-50-editie-2014/
Truffle 100 http://www.truffle100.com/downloads/2014/TruffleEurope-2014-v9.pdf
Databanken
Derwent Innovations Index http://apps.webofknowledge.com/DIIDW_GeneralSearch_input.do?product=DIIDW&SID=W2CSsFfcQ6Znq4FuMlb&search_mode=GeneralSearch
Espacenet http://nl.espacenet.com/
E-Infrastructuur en ICT
Page 38
Bijlage 1 Main Software top 50 Editie 2014
Positie Bedrijf Sector Score Oprichting Plaats
1 Raet
Human Resource
Management (HRM) 100,0 1965 Amersfoort
2 RES Software Workspace Virtualization 98,2 1999 s-
Hertogenbosch
3 VeliQ
Mobile device management
(MDM) 98,2 2010 Barendrecht
4 Voiceworks VOIP platform 95,9 2005 Almere
5 TOPdesk
Facility Management
Software (FMS) 95,5 1997 Delft
6 iMerge
E-commerce / content
publishing 95,0 1999 Nieuwegein
7 VitalHealth Healthcare Software 94,1 2006 Ede
8 Every Angle Business Intelligence (BI) 93,7 2001 Gouda
9 Tools4Ever Security Software 93,0 1999 Baarn
10 Mavim
Business Process
Management (BPM) 93,0 1990 Noordwijk
11 Anachron E-invoicing software 92,6 2000 Amsterdam
12 CustomerGauge
Customer Experience
Management (CEM) 92,5 2007 Amsterdam
13 Xebialabs
Delivery Automation
Software 92,3 2009 Hilversum
14 Ortec
Planning & Optimalization
Software 92,2 1981 Zoetermeer
15 Bynder
Digital Asset Management
(DAM) 92,2 2008 Amsterdam
16 SpamExperts Security Software 92,0 2004 Amsterdam
17 Qelp
Customer Support
Software 92,0 2005 Amsterdam
18 AllSolutions
Enterprise Resource
Planning (ERP) 91,7 1987 Woerden
E-Infrastructuur en ICT
Page 39
19 Ezwim
Telecom Expense
Management (TEM) 91,6 2001 Amsterdam
20 VisionWaves Business Intelligence (BI) 91,6 2000 Zeist
21 Piramide Groep
Enterprise Resource
Planning (ERP) 91,4 1987 Almere
22 Textkernel
Human Resource
Management (HRM) 91,2 2001 Amsterdam
23 Prodin
Enterprise Resource
Planning (ERP) 91,1 1975 Hilversum
24 Uptrends Performance Management 91,0 2007 Alphen aan de
Rijn
25 QPR Cost
Control
Financial software 91,0 2001 Vianen
26 ReadSpeaker Speech Technology 90,9 2000 Huis ter Heide
27 Blue Billywig
Video Management
Software (VMS) 90,7 2006 Hilversum
28 Aia Software
Enterprise Document
Management (EDM) 90,2 1988 Nijmegen
29 Regas Healthcare Software 89,6 1997 Woerden
30 Ecare Services Healthcare Software 89,5 2007 Enschede
31 VSTEP Serious Gaming 89,1 2002 Rotterdam
32 RVC Healthcare Software 89,0 1991 Baarn
33 Trimergo
Enterprise Resource
Planning (ERP) 89,0 2001 Apeldoorn
34 Abecon
Enterprise Resource
Planning (ERP) 88,8 1979 Huizen
35 Friss
Governance, Risk and
Compliance (GRC) 88,1 2006 Utrecht
36 VCD IT Groep
Enterprise Resource
Planning (ERP) 87,9 1977 Groningen
37 Sofon
Configuration, Pricing and
Quotation (CPQ) 87,8 1998 Son en Breugel
38 GMT
Enterprise Resource
Planning (ERP) 87,8 1988 Diemen
E-Infrastructuur en ICT
Page 40
39 Connexys
Human Resource
Management (HRM) 87,6 1999 Rotterdam
40 Sqills Group
Enterprise Content
Management (CMS) 87,5 2002 Enschede
41 Ymor Performance Management 87,5 2003 Utrecht
42 The Patient
Safety Company
Healthcare Software 87,3 2003 Alkmaar
43 MP Objects
Supply Chain Mangement
(SCM) 86,9 2000 Rotterdam
44 ChainPoint
Supply Chain Mangement
(SCM) 86,7 2003 Arnhem
45 Nmbrs
Human Resource
Management (HRM) 86,4 2001 Amsterdam
46 Omines
Enterprise Content
Management (CMS) 85,3 2006 Eindhoven
47 BakerWare
Business Process
Management (BPM) 85,0 1998 Emmen
48 MySolution
Human Resource
Management (HRM) 84,9 2005 Houten
49 ProActive Financial Software 84,8 1999 Haarlem
50 Axxerion
Facility Management
Software (FMS) 84,6 2004 Heteren
E-Infrastructuur en ICT
Page 41
Bijlage 2 Deloitte Technology Fast500 EMEA Editie 2014
E-Infrastructuur en ICT
Page 42
E-Infrastructuur en ICT
Page 43
E-Infrastructuur en ICT
Page 44
E-Infrastructuur en ICT
Page 45
E-Infrastructuur en ICT
Page 46
E-Infrastructuur en ICT
Page 47
E-Infrastructuur en ICT
Page 48
E-Infrastructuur en ICT
Page 49
E-Infrastructuur en ICT
Page 50
E-Infrastructuur en ICT
Page 51
E-Infrastructuur en ICT
Page 52
E-Infrastructuur en ICT
Page 53
Bijlage 3 Truffle 100 Editie 2014
E-Infrastructuur en ICT
Page 54
Bijlage 4 Het Nederlandse Cloud landschap
Top 250 Nederlandse publieke Cloud computer dienstverleners samengesteld door Interxion/IBM
E-Infrastructuur en ICT
Page 55
Bijlage 5 Transcript experinterviews
4.1 Anna Kryzanowska, European Commission Head of Unit, Broadband
Expert interview E-Infrastructure and ICT Name respondent: Ms. Anna Kryzanowska, European Commission
Head of Unit, Broadband
Date/Time/Location: November 18th 2014, 14:30 – 15:30, Brussels
1. Which themes are, from an European Commission point of view, important in the
contemporary European E-infrastructure market?
Within the European policy, we have a number of areas related to telecommunication infrastructures.
Most of them are covered by the digital agenda of Europe, but to simplify things we mostly look at three
pillars namely policy, financing and regulation. These three elements we try to keep coherent in order to
drive the modernizations within infrastructures. You need to understand that not everybody agrees that
telecommunication is an infrastructure. It is one of those things that is sitting on the fence. In the past we
have privatized telecom companies based on the fact that the telecom infrastructure was build and fixed
and did not need any upgrades on short notice nor further public interventions. These prerequisites were
applicable for a considerable number of years with regulations taking care of access to the infrastructure.
The internet appeared and it turned out that the quality of the infrastructure was more important than we
thought it should be. So now it is the question if the step changed modernization of the infrastructure will
or will not happen with the current setup of policies, regulations and financing. And that is our biggest
challenge of today.
2. How do you define quality within the area of infrastructure?
This is a loaded question. There are people that believe that quality is the level of service that people ask
for in a competitive setup. Meaning more than one option to choose from and having the freedom to
choose that option which suits the user most. There are people that emphasize that there quality is the
most enabling innovation within the infrastructure market and hence the minimum quality is defined by
being an enabler for a quick adoption of technologies which may or may not be appropriate for today’s
usage. As an example: phone applications became available and were used the moment that smartphone
became available. The growth of these mobile applications grew tremendously fast with the growing
penetration level of smartphones. So in innovations functions there is a clear reinforcement between
demand and supply. The network effect of the infrastructure will drive demand and the infrastructure will
also be driven by demand. That is the reciprocal effect. Hence, it is therefore very hard to determine what
quality is. We all know that the iPad was not the immediate replacement of pen and pencil. But when
having and using an iPad you cannot imagine a life without it anymore. So it needs that is created by the
offer that is there. And that increases the demand for quality. Another illustration is Netflix. The amount
of television series to choose from has been increased by the appearance of Netflix and now within
families the discussions are started with channel or series to watch. The way we define targets by speed is a
simplification. The needs of the family on watching different series at the same time is bound by their
infrastructure capabilities. The capacity of the infrastructure access is after the purchase of Netflix totally
unacceptable. But it was more than fine before the purchase. It is much more a step change driven
process.
E-Infrastructuur en ICT
Page 56
3. Which topics are currently important from an infrastructure vendors point of view?
There is a guidance document regarding the digital agenda for Europe. That is available since 2009. When
we set the targets for that agenda we decided that all European inhabitants should have the possibility to
access the Internet with a 30 Mbps bandwidth by 2020. And at least half of all European inhabitants
should be able to access a 100 Mbps or more bandwidth network. These were the politically set targets.
But not everybody was convinced. It took 4 to 5 years for the acceptance process to come up with these
targets for 2020. And the beauty of targets is that they are not binding. But they give focus and vision on
the future. Most of the stakeholders like member states, telecom companies, consumer electronic
companies, are quite comfortable with the concept of these targets to stimulate and trigger the
development of high speed, high quality, high reliance infrastructures within Europe.
4. Which telecom companies dominate in Europe?
For the moment Europe is dominated by vertically integrated companies. It has a certain number of
alternative companies that challenge the current dominant positions of incumbent companies. It has a
well-developed but not dominant amount of cable companies. It has much more international mobile
companies. As a last there are also companies that offer satellite communication. The commission is
neutral when it comes to technologies. We do not define quality by technology. Every technology may
reach certain quality. In our view all these technologies are contributing to the set targets. The very last
houses in the mountain will probably never get a fixed connection but will probably be offered a satellite
connection. Whereas here in Brussels no one will use satellite phone connections since regular GSM is
generally available. Overall, the parliament is not into technology selection. We make sure that the market
is a level playing field. Having said: A person that makes a decision on investment, as a private of as an
invester, needs to think about technologies, since it has to match his requirements as much as possible. In
that context a Dutch major consulted me once with the question on providing personal care form his
wealthy elderly inhabitants. He saw that he had two or three options: Or invest in a hospital or invest in
ambient home monitoring facilities or both. This type of problems has a technology aspect to it. A
technical health monitoring solution will require a high bandwidth bidirectional technical infrastructure
solution. And that aspect already limits the amount of technology providers capable of delivering this
solution. So long term needs of an area determine the requirements that form the basis of your choice to
provide an answer to these needs. From a technology point of view, in this case satellite communication
seems not the appropriate solution, but that could change in future when the capabilities of satellite
communication increases. But for today’s decision satellite communication is out of the question. Be
aware that these kind of challenges require a stretched look at the current and future technical possibilities
but also current and future human needs. You have to have a good understanding for what reason you
buy your solutions. The one solution does not discriminate another solution, both solutions have their
own application areas.
5. Does the European Committee play any role in these kind of solution finding situations?
Currently there is a new EC being presented. The Juncker administration has put the digital
transformation at the heart of its political message. Today we are paving the way for a more digital
European future. It is clear that the commission approaches the infrastructure question as a political
question. To what extent this is reinforced is unknown for the moment. But today we already have put
ideas for the European Digital Agenda on the table, with certain objectives for infrastructure, but also for
ehealth, eskills etc. And this will be our guiding document at the moment. My personal job in this is that
in terms of policy, finance and regulation, whatever the commission is going to do, coherently supports
the achievement of these objectives. In the past we privatized the telecom companies and as of today our
E-Infrastructuur en ICT
Page 57
regulation states that these companies are private companies but when they receive significant market
power they will subject to act under regulation. And the regulation is trying to mimic competition and will
eventually lead to competition. Today ex ante, regulation deals with a number of issues like conditions on
call termination, relation between big and small companies, no abuse on applying decision making power,
no discrimination between differed player and access to infrastructure, so that big infrastructure suppliers
give access to their networks to competitors. Once there is competition in the market the EC can lift the
regulations and leave the market to work on its own. Weather this approach is applicable in all of Europe
remains to be seen, since it depends on a combination of high level of infrastructure density and enough
active infrastructure competitors. In these situations regulation is not needed to streamline the market. But
in some EU areas this is not the case and regulation remains required. For example in rural areas there are
not that many infrastructure suppliers active to grant the necessary access. The regulators have the right to
define and apply their regulatory as long as it suitable within the agreed framework. An different regulators
make different choices. In some countries the regulation has been lifted for big cities. In normal situations
the regulator define certain criteria applicable for a certain area, normally that includes that a subscriber
should be able to choose from 3 different commercial offers. The EC does not dictate the regulators to
run their own show. The EC monitors that the regulators do not under or over regulate.
But the reality is that most of these companies are private companies and hence it is not their objectives to
fulfill European regulations. So when an area is in the eyes of their investors not sufficiently profitable,
they will not start up that business. So here emerges an issue between commercial objectives and EC
objectives. There are different levels of market failures: For example, a telecom company needs to have a
certain return on its equity to satisfy its shareholders. But if you approach infrastructure as a common
physical infrastructure business (copper, fiber etc) then investors accept a lower profit since the risks are
lower. At the moment we do not consider a good alternative for fiber to come along for the next year(s).
But you never know. What we know is that it is not on the books nor that somebody is working on it. A
fairly future prove technology like fiber is, is very interesting for investors.
The question remains what the best usage is of our public funds. Is it for the winner of the tender? And
how is the tender defined? Public funds are spent only once and for that money you want the best value
for money. But still there are a lot of tradeoffs to consider. In this context it requires a certain alignment
of visions om how public funding need to be spent. The digital agenda is putting a high ambition level on
this subject, since the vision is that this infrastructure area is very important for the further development
and innovation power of Europe. But again the EC cannot force regulator bodies or inhabitants to choice
a certain solution or technology. EC does not have a decision making power or is able to tell member
states how to spend their money. The only decision making power that the EC has is on a small amount
of own funds and even that decision making power is limited by rules. Within the EC decision power on
fund spending these rules dictate that 33% of the portfolio needs to cover top-of-the-notch technologies
that are innovative and replicable. That is what the EC does on the financing side.
In this context the EC also advices commission positions that are spend in shared management. EU funds
for cohesion policy are spend by member states but the framework of spending is built by the
commission. We advise how the money can be spend in the best way.
6. Can you elaborate on how the EC budget is made?
There are funds that are spend directly by the commission. Examples of these funds are H2020 (research
and innovation) and SEF (infrastructure, transport, energy and digital). Then there is money for executing
the cohesion policy which is in practice distributed among member states and spend under the agreed EC
framework. The cohesion fund is the biggest fund. Then there is also the research funding and a new
budget for small infrastructure facilities. The structure of these funds are presented on the Multi-Annual-
Financial-Framework website.
E-Infrastructuur en ICT
Page 58
7. When I want to know what infrastructure themes are important from a EC point of view,
where can I find more information?
There is an EC website called Digital Agenda For Europe (http://ec.europa.eu/digital-agenda) that covers
all there is to know about the digital agenda. That will also cover subjects like investments and research.
8. Is the Netherlands a good example of how the infrastructure sector will emerge in the future?
Holland is a well-run and a lucky country with respect to infrastructure development. It is much easier and
cheaper in a densely populated. Investments in innovative infrastructure products is easy to roll-out and
the population is wealthy and willing to pay for the these services. It is a well-educated and English
speaking society. And a lot of worldwide content is in English. So that drives the whole system forward.
9. Which infrastructure parties might in your view be interested in the innovative technology
that a knowledge institute like the Technical University of Delft creates?
First you need to categorize the various parties that are active within the infrastructure market. First you
have the operators, they build infrastructures. Then you have equipment providers. Mostly global
companies like Siemens, Alcatel, Huawei. And then you have content and application providers. Nothing
will happen unless there is an infrastructure. Infrastructure is a necessity but not a sufficient element. You
can imagine that Alcatel will be pleased when the EC decides that every European inhabitant should be
able to access a 100 Mbps network. It would give them a more or less secure future in what need to be
provided by them in order to achieve this 100 Mbps goal. They would know what cable replacements
needs to take place. But that also means that we put a 100 Mbps facility for areas where only one person is
living. And that is not efficient when looking at spending public funds. There is great value in stating that
an all-around 100 mbps access is required but at the other side you also might severely limit innovation.
Product development from innovations are hard to predict so that will influence the tradeoff between
waiting for a new technology or a choosing an existing and available technology. The digital agenda
describes a certain direction but is certainly not prescriptive on how we are going to get there. Be aware:
infrastructure has to be an enabler for most people. But the choice of a certain infrastructure comes with a
certain amount of not to be neglected dependencies.
[When walking through the Digital Agenda for Europe website]
On the website you will probably not find information on infrastructure suppliers or other commercial
aspects and the EC does not try to have that many ideas about commercial aspects since there are big
interests at stake and the EC is very careful about not being influenced to much by commercial parties.
The environment that the EC is trying to set up needs to be good for commercial activities but the EC
does not have commercial interest in that sense. The EC level of playing field is depending on the
predefined objectives. And for that achievement we want to obtain the best technology to be developed
commercially. And that request should be embedded in the fairness aspect of making sure that all
inhabitants can access that type of technology and not a separate group within the population. It depends
very much on how you put your objectives.
EC is very much aware that the infrastructure is the enabler of innovative technologies. The fact that
Steve Jobs invented the Smartphone introduced an enormous amount of technology in the form of
applications. And by using these applications also the whole European business development is emerging.
The internalization of replicable technologies give high perspective on revenue and profit. But the
following is a real key European problem: Venture capitalists that invest in ICT companies, they will tell
you that a great and successful idea without any intention on internationalization within 18 months is not
of any value to them. So European innovation will stop and will be transported to the US, where it is
E-Infrastructuur en ICT
Page 59
further developed. The EC infrastructure vision that is described in the digital agenda is a very good scaler
up for innovative technologies to emerge within the boundaries of Europe.