e-mail: r.jalagania@mail - nplgdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/118316/1/ilori_2015_n...figuraa,...

12
#327 (386) 4-11 agvisto 2015 saxalxo moZraoba „samegrelos“ organo 30 TeTri E-mail: [email protected] tjsdywjmj!jt!lj!bs!bsjt-!spn!nfhsvmbe!mbqbsblpcfo-!bsbnfe!jtbb-!spn!ebobsDfonb!rbsUwfmfcnb!bs!wjdjU!nfhsvmj!fob`!blblj!Tboj[f sveticx- ovlis taZris „qvaTa RaRadi“ psj nlwmfmpcjt fsUj!tbjevnmp saqarTvelos bolo 20 wlis ganmavlobaSi 5- jer mainc hqonda teritoriuli mTlianobis aRdgenis SesaZlebloba... ibadeba kiTxva _ vis unda Sexvdes ruseTis prezidenti? saqarTvelos prezidenti butaforiuli figuraa, carieli futlari, da raze SeiZleba masTan molaparakeba? qveynis premier-ministri damokidebulia biZina ivaniSvilis Sexedulebebsa da saqarTvelos momavlis miseul xedvaze. aqedan gamomdinare, masTan putinis Sexvedra ar SeiZleba efeqtiani iyos. sphps! tkjeofo![wfm tbrbsUwfmpTj imedi maqvs, rom prezi- denti saakaSvils, axala- ias, merabiSvils da sxva “keTil adamianebsac” Seiwyalebs _ irakli RaribaSvili ratom iyureba aRmaSenebeli dasavleTisaken? gv. 7 gv. 2 samegrelos saistorio geografia iakob raineg- sis samogzauro Canaw- erebSi da Tanamedrove istoriografia bmfrtboesf!XbXjbt!joufswjv!hb{fU!btbwbm.ebtbwbmtgv. 8 mirian qarTveli gv. 6 gv.11 gv. 10 didi mefe, aRmaSenebeli daviT _ dRed misi kul- tisa arCeul iqmneba agvistos 14: am dRes iqca igi, 1121 wels `xelmwifed~. am saxelde- bis kardu-s gagebiT moigoneben Tanamemamu- leni. gv. 5-9

Upload: others

Post on 19-Feb-2021

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • #327 (386) 4-11 agvisto 2015 saxalxo moZraoba „samegrelos“ organo 30 TeTri

    E-mail: [email protected]

    “tjsdywjmj!jt!lj!bs!bsjt-!spn!nfhsvmbe!mbqbsblpcfo-!bsbnfe!jtbb-!spn!ebobsDfonb!rbsUwfmfcnb!bs!wjdjU!nfhsvmj!fob” `!blblj!Tboj[f

    sveticx-

    ovlis

    taZris

    „qvaTa

    RaRadi“

    psj

    nlwmfmpcjt

    fsUj!tbjevnmp

    saqarTvelos bolo 20 wlis ganmavlobaSi 5-jer mainc hqonda teritoriuli mTlianobis

    aRdgenis SesaZlebloba...ibadeba kiTxva _ vis unda Sexvdes ruseTis prezidenti? saqarTvelos prezidenti

    butaforiuli figuraa, carieli futlari, da raze SeiZleba masTan molaparakeba? qveynis

    premier-ministri damokidebulia biZina ivaniSvilis Sexedulebebsa da saqarTvelos

    momavlis miseul xedvaze. aqedan gamomdinare, masTan putinis Sexvedra ar SeiZleba

    efeqtiani iyos.

    sphps!

    tkjeofo![wfm

    tbrbsUwfmpTj

    imedi maqvs, rom prezi-denti saakaSvils, axala-ias, merabiSvils da sxva“keTil adamianebsac”Seiwyalebs _ irakli

    RaribaSvili

    ratom iyureba

    aRmaSenebelidasavleTisaken?

    gv. 7

    gv.2

    samegrelos saistoriogeografia iakob raineg-sis samogzauro Canaw-erebSi da Tanamedrove

    istoriografia

    bmfrtboesf!XbXjbt!joufswjv!hb{fU!“btbwbm.ebtbwbmt”

    gv. 8mirian qarTveli

    gv.6

    gv.11gv.10

    didi mefe, aRmaSenebeli

    daviT _ dRed misi kul-

    tisa arCeul iqmneba

    agvistos 14: am dRes iqca

    igi, 1121 wels

    `xelmwifed~. am saxelde-

    bis kardu-s gagebiT

    moigoneben Tanamemamu-

    leni. gv. 5-9

  • ilori2 4-11 agvisto 2015

    saqarTvelos bolo 20 wlis ganmavlobaSi 5-jer mainc hqondateritoriuli mTlianobis aRdgenis SesaZlebloba...

    2015 wlis 28 ivlisi, saqinformi.cnobili qarTveli politikosi ale-qsandre WaWia uaxloes momavalSiruseTsa da saqarTvelos Soris viTare-bis daTbobas ar elis da miiCnevs, romsituacia maSin gaumjobesdeba, rocaqveyana uars ityvis ocdaxuTi wliswinaT SevardnaZis mier nakurTx dam-Rupvel saSinao, sagareo da bizne-spolitikaze!

    _ batono aleqsandre, ra SemTxvevaSiSeiZleba gaimarTos ruseT-saqarTvelosSoris umaRlesi donis molaparakebada visi mizeziT an ratom ar imarTebaes Sexvedra?

    _ umaRlesi donis Sexvedra yvelazewarmomadgenlobiTi da efeqtiani mo-laparakebaa saxelmwifoTa Soris.aqedan gamomdinare, ibadeba kiTxva _vis unda Sexvdes ruseTis prezidenti?saqarTvelos prezidenti butaforiulifiguraa, carieli futlari, da razeSeiZleba masTan molaparakeba? qveynispremier-ministri damokidebulia biZinaivaniSvilis Sexedulebebsa da saqarTve-los momavlis miseul xedvaze. aqedangamomdinare, masTan putinis Sexvedraar SeiZleba efeqtiani iyos. TviTivaniSvili ki miliarderi sazogadomoRvawea, rogorebic msoflioSi aTa-sobiT arian, da arc masTan eqneba pu-tinis Sexvedras azri. ruseTis prezi-dentma, ase vTqvaT, zrdilobisgulisTvis erTxel upasuxa Jurnal-ists, rom Sexvedris winaaRmdegi araris, magram cxadia, rom aseTiSexvedrisTvis Sesatyvisi partniorisaqarTveloSi ar arsebobs, xolo sim-boluri Sexvedra SexvedrisTvis aravissWirdeba. amitom grZeldeba ukvemravalwliani praqtika, rodesacsaqarTvelosTan dakavSirebul sak-iTxebs ruseTi amerikasTan molaparake-bisas wyvets. Tu gaCndeba seriozuliproblema _ lavrovi daelaparakebakeris da gadaWrian am problemas! mo-gexsenebaT, saqarTvelos sagareo poli-tika vaSingtonis kompetenciaSia, amde-nad, saubars TbilisSi im pirTan, romel-ic gadawyvetilebas damoukidebladver iRebs, azri ar aqvs!

    _ saqarTvelo yovelmxriv umZimessituaciaSia... Tqveni azriT, ra SeaCerebsmcocav okupacias?

    _ saakaSvilis xelisuflebam daiwyoda waago omi. Cven dRes omwagebulimxare varT. Tu afxazebTan bunebrivisazRvari gvyofs mdinaris saxiT, oseb-Tan aseTi sazRvari ar arsebobs, amitomaq ormagi sifrTxile gvmarTebs. aseTSemTxvevaSi saerTaSoriso Tanamegob-robiTa da saerTaSoriso samarTliTapelireba, e.w. xisti gancxadebebisuleluri piaria da meti araferi.ukanaskneli 25 wlis praqtikam vera daver gvaswavla is elementaruli WeS-mariteba, rom Zlieri yovelTvis mar-Talia da masTan saerTo enis gamonaxvaasaWiro. qarTveloba dRemde mxolodimitom SenarCunda, rom perioduladqarTul samefoebSi Cndebodnenxelmwifeebi, romlebic ZlierebTansaerTo enas poulobdnen da amiTuzrunvelyofdnen qarTvelTa arsebobisuflebas.

    _ ra mizans emsaxureba bolo drosqarTul televiziebSi SevardnaZisadmigaxSirebuli diTirambebi?

    _ saqme isaa, rom swored SevardnaZemCamoayaliba sagareo politikuri kursi,romelsac dRemde mihyveba saqarTvelo.qveynis ekonomikuri modelic ki Se-vardnaZis drosaa Seqmnili, amitom Se-vardnaZis politikis uaryofa niSnavssaqarTvelos ukanaskneli ocdax-uTwliani politikis uaryofas.amerikelebi saakaSvilsac sayvedurobd-nen antiSevardnaZistuli gamoxdomebisgamo; amitom SevardnaZis politikisgamarTleba xelisuflebis politikurikursis erTgvar legitimacias war-moadgens.

    _ batono aleqsandre, teritoriulimTlianobis aRdgenis ra Sansi aqvssaqarTvelos da ra SemTxvevaSi?

    _ saqarTvelos bolo 20 wlis gan-

    mavlobaSi xuTjer mainc hqonda teri-toriuli mTlianobis aRdgenis Sesa-Zlebloba, magram arc erTxel ar us-argeblia am SansiT, qveynis mTlianobisaRdgena lamaz winasaarCevno lozungadiqca. xandaxan rCeba STabeWdileba, romes Tema mxolod lozungisTvis sWird-ebaT politikur Zalebs, maT Soris am-Jamindel xelisuflebasac; vadebsacki asaxelebdnen _ 2 weliwads. TiTqosdagvcinian... teritoriuli mTlianobisaRdgenisTvis saWiroa damoukidebelisagareo politikis gatareba, racmogvcems saSualebas, uSualod gavideTkonfliqtis yvela monawileze dadamoukideblad miviRoT saWirogadawyvetilebebi. dRes da uaxloesmomavalSic es SeuZlebelia!

    _ rogor fiqrobT, ra Secdoma dauSvazviad gamsaxurdiam?

    _ Tu Zalauflebis dakargvasvgulisxmobT, maSin misi Secdoma iyo,rom uari Tqva im politikaze, romelicSemdgom SevardnaZem Camoayaliba dadaamkvidra. “nato-natos” ZaxiliT gam-saxurdias SeeZlo xelisuflebaSidarCena, magram ramdenad SeiZleba Sec-doma vuwodoT rwmenas, mrwamss, ide-alebsa da patriotizms? zviad gamsax-urdia im periodSi evraziul sivrceSierTaderTi lideri iyo, romelmac aramxolod naTlad dainaxa, Tu ra sa-tanisturi talRa modioda dasavleTi-dan, aramed daupirispirda kidec misdamangrevel Zalas umZlavresi Seer-Tebuli Statebi da dasavleTis mor-Cili maSindeli ruseTis xelisuflebawarmoadgendnen! zviadis, rogorc poli-tikuri lideris, tragedia iyo is, romalternatiuli Zala, romelzec am an-tisatanur brZolaSi dayrdnobas Se-Zlebda, maSin ar arsebobda, marto kimas ver moereoda.

    _ ra iyo SevardnaZis mTavari Sec-doma?

    _ SevardnaZis danaSaulebrivi Sec-doma iyo saqarTvelos amerikis kolo-niad gadaqceva, romelmac ganapirobasagareo politikaSi absoluturi mor-Cileba, saerTaSoriso savaluto fondisdamangreveli rekomendaciebis Ses-ruleba da erovnuli ekonomikis mo-spoba; dasavluri e.w. Rirebulebebisgavrcelebam sulieri gaxrwna datradiciuli zneobis dacema moitana.eris winaSe danaSauli iyo isic, romman sruli, SeuzRudavi ufleba miscaamerikelebs, CamoeyalibebinaTsaqarTveloSi politikuri Zalebis eS-elonirebuli qseli, Zalebis, romlebicgaredan finansuri daxmarebis meSveo-biT periodulad anacvleben erTmaneTsxelisuflebaSi. amiT man saqarTvelosxafangidan Tavis daRwevis SesaZle-bloba mouspo.

    _ raSi Secda ruseTi?_ ruseTma didi, globaluri Secdoma

    dauSva maSin, rodesac dasavleTTane.w. integraciis kursze daTanxmda, anugaxda aSS-is morCili geopolitikuriobieqti. am TvalsazrisiT elcinisaTwliani mmarTveloba erTi didi Sec-doma iyo ruseTis istoriaSi, iseve, ro-gorc xruSCovis aTwliani mmarTvelobaiyo tragikuli Secdoma ssrk-is isto-riaSi. yvela tragikuli movlena _ekonomikuri ngreva, sulieri dacema,romelic 90-ian wlebSi mTel postsab-WoTa sivrceSi, maT SorissaqarTveloSi, moxda, iyo ruseTisdamoukidebeli politikisa da ruseTispolitikuri elitis damoukidebeliazrovnebis ararsebobis Sedegi!

    unda giTxraT, rom pirvel saprezi-dento vadaSi putinic dasavleTTanintegraciis momxre iyo. mas sjeroda,rom keTili nebis gamoxatva, urTierT-sasargeblo ekonomikuri urTierToba,kulturuli daaxloeba, saerTo qris-tianuli da sulieri Rirebulebebiuzrunvelyofda integracias da Seiqm-neboda erTiani usafrTxo sivrce. imperiodSi ruseTi absoluturad gau-marTlebel samxedro-strategiul daT-mobebzec ki wavida. marto vietnamidanda kubidan samxedro bazebis gamoyvana

    da SeiaraRebis dargSi dadebuli wamge-biani xelSekrulebebi rad Rirs... ma-gram dasavleTi sul axal da axaldaTmobebs iTxovda, TviTon ki samxedroTvalsazrisiT Zlierdeboda da aradagdebda ruseTis arc geopolitikur,arc ekonomikur da arc kulturul-zneobriv interesebs. rodesac saqmeiqamde mivida, rom TviT ruseTis daSlada misi resursebis dasavleTis xelSigadacema dadga dRis wesrigSi, putinmadasavleTisTvis moulodnelad mkve-Trad Secvala pozicia. meore saprezi-dento vadis dros es ukve sxva putiniiyo. dRes igi cdilobs, maqsimaluradgaaZlieros ruseTi, ganaviTaros saku-Tari ekonomika, ar dauSvas saSinaosaqmeebSi ucxo Zalebis Careva da, racZalian mniSvnelovania, SeinarCunos daganaviTaros ruseTis erovnul-kultu-ruli Tavisebureba _ marTlmadide-blobaze dayrdnobiT istoriuladCamoyalibebuli sulier-zneobriviRirebulebebi! anu putini cdilobs,Seqmnas msoflio alternatiuli Zala,romelic win aRudgeba amerikelTaglobalizaciis proeqts _ erebis de-nacifikacias, tradiciuli zneobis, re-ligiuri mrwamsisa da erovnuli TviT-Segnebis ganadgurebas. amitomac izrde-ba misi reitingi msoflioSi,gansakuTrebiT _ amerikis satelit imqveynebSi, romelTa mmarTveli klasiusityvod asrulebs amerikelTa mi-TiTebebs da sakuTar mosaxleobasuerovnebo, uzneo, usqeso biologiurmasad aqcevs.

    _ rogor xedavT biZina ivaniSvilisada am xelisuflebis politikur mo-mavals?

    _ ubedureba isaa, rom saqarTveloSimefobs erTi ZiriTadi ideologiurikoncefcia _ dasavleTis moTxovnaTaupirobo Sesruleba! “nacionalurimoZraoba”, “qarTuli ocneba”, “Tavisu-fali demokratebi”, respublikuri par-tia da sxvebi am “koncefciis” mimde-vrebi arian. ideologiuri sxvaoba maTSoris ar arsebobs, isini arc kicdiloben, saqarTvelo SedarebiT maincdamoukidebel qveynad aqcion da kolo-niuri damokidebulebidan gamoiyvanon,amitom saqarTvelosTvis didimniSvneloba ar aqvs, Tu romeli poli-tikuri Zalis warmomadgeneli iqnebaqveynis saTaveSi, ra gvaris iqnebaqveynis mmarTveli... am ideologiurikoncefciis alternativa ki jerjero-biT ar Cans!

    dRes mosaxleobis ukmayofilebaizrdeba, ivaniSvilsa da mis gundsadanaSauleben winasaarCevno dapire-bebis SeusruleblobaSi. xalxis uk-mayofileba samarTliania, magram, modiT,gulwrfelebi viyoT: nuTu vinmes egona,rom ivaniSvilis winasaarCevno dapire-bebi Sesruldeboda? nuTu vinmes egona,rom or weliwadSi afxazeTs davi-brunebdiT, saqarTvelos dubaiT ga-davaqcevdiT, meore wels ukeTesad vicx-ovrebdiT, mesame wels _ ufro ukeTesad,xolo meoTxe wels _ saukeTesod?!amis imediT vin aZlevda ivaniSvilsxmas? xmas mas aZlevdnen imis imediT,rom saakaSvilis danaSaulebriv reJimsmogvaSorebda! eg iyo da eg. sazoga-doebas sxva miznebi rom hqonoda,maSinve hkiTxavda ivaniSvils _ raxerxiT, ra resursebiT, rogori sagareopolitikiT, rogori ekonomikuri mod-elis danergviT apirebda igi am dapire-bebis Sesrulebas? es xom aravis uk-iTxavs?

    momaval arCevnebSi ivaniSvils jerkidev aqvs Sansi, koalicia parlamentSigaiyvanos. bunebrivia, es koalicia kon-figuracias Seicvlis... albaT, TviTonCaudgeba sias saTaveSi da ivaniSvilis“politikaSi dabruneba” sazogadoe-bisTvis warmoCenili iqneba, rogorcdidi bedniereba da momavali warmate-bebis garantia. seriozuli alterna-tivis ararsebobis pirobebSi, warmatebagardauvalia.

    mniSvnelovani cvlilebebi moxdebamaSin, rodesac amerikelebi axal Zalas

    moamzadeben da, rogorc ki xelisu-flebis avtoriteti mkveTrad daecema,uzrunvelyofen Zalauflebis gadacemasam axali ZalisTvis. icodeT, rom isaxali Zalac imave dapirebebiT movaxelisuflebaSi, ra dapirebebiTacivaniSvili, saakaSvili da SevardnaZemovidnen. jerjerobiT amerikelebixelisuflebis SecvlisTvis mzad ararian, vinaidan es xelisufleba saamisomizezebs ar iZleva.

    _ batono aleqsandre, erTnairsqe-sianTa qorwinebisadmi RaribaSvilisuaryofiTi pozicia amerikelebisTvisgana sakmarisi mizezi ar aris? saerTod,ra eSveleba pederastTa Semotevas?

    _ pederastia Tanamedrove evro-amerikuli kulturis ganuyofeli naw-ili gaxda. misi gavrcelebisa dadakanonebisTvis winaaRmdegobis gawevaqveynis politikuri elitisa damosaxleobisgan gmirul ZalisxmevasmoiTxovs. es principuli sakiTxia.zogs ukvirs, Tu ratom iTxovenamerikelebi pederastiis dakanonebasmaSin, rodesac es ama Tu im qveynissazogadoebis did nawilSi amerikisadmiantipaTias iwvevs. saqme isaa, rom ped-erastiis dakanoneba spobs imsaZirkvlebs, romlebzec dganan Taname-drove erebi, rogorc kulturul-is-toriuli fenomenebi, anu pederastiaangrevs religiur mrwamss, tradiciulzneobas, ojaxur morals, saukuneebisganmavlobaSi Camoyalibebul sulierRirebulebebs, erovnul wes-Cveulebebsda amiT ers advilad samarTav brbodaqcevs. RaribaSvili qarTul ojaxSigazrdili kacia da misTvis pederaste-bis qorwinebis dakanoneba qarTvelo-baze uaris Tqmis tolfasia!

    irakli RaribaSvils ar vicnob, ma-gram mgonia, rom mas ar surs, qarTvelo-bis mospobis danaSaulebriv procesSiSevardnaZisa da saakaSvilis gvarTanerTad misi gvaric figurirebdes! Tumcaar gamovricxav, rom mas mouwios arCe-vanis gakeTeba gadadgomasa da am uz-neobis dakanonebas Soris.

    mTavaria, sazogadoebam aqtiuraddauWiros mxari premieris am erovnulpozicias. vimeoreb: saqme wvrilmans kiar exeba, amis ukan eris yofna-aryofnissakiTxi dgas! aseT momentebSi ermaunda daicvas politikuri lideri, mi-uxedavad imisa, Tu ra pretenziebi aqvsmis mimarT dagrovili.

    Tqven gaxsovT, rom me yvelanairadmxars vuWerdi aslan abaSiZes. zogiram ar momwonda mis saqmianobaSi,magram CemTvis erT faqtors hqondaupirvelesi mniSvneloba _ man ar dauS-va miwis arc erTi kvadratuli metrisgayidva ucxoelebze! erTxel, misimeuRlis gardacvalebis Semdeg, aslanmaguldawyvetilma miTxra: “xom ar miva-tovo yvelaferi da xom ar wavideitaliaSi SviliSvilebTan sacxovre-blad?” me vupasuxe: “neba Senia, magrammagulis wlisTavze rom Camoxval, aWaragayiduli dagxvdeba-meTqi”. asec moxdasaakaSvilis mier aWaris “dabrunebis”Semdeg... qarTuli miwa da qarTvelieri misi tradiciuli zneobiT _ esaris saqarTvelo.

    _ ra elis saakaSvils?_ saakaSvili zis amerikelebis mWid-

    Si da mas iq iyeneben, sadac sWirdebaT.saqarTveloSi misi dabruneba, praqtiku-lad, SeuZlebelia, amitom gadawyvitesmisi da misi gundis gamoyeneba iq,sadac amerikelebs kadrebi uWirT _ukrainaSi. odesis olqi mdidariaTavisi potencialiTa da SesaZle-blobebiT, iq Zalian bevria gasayidi,maT Soris iseTi obieqtebic, romlebicamerikelebs ainteresebT. ukrainelisxeliT Znelia amis gakeTeba, magramcnobili “reformatoris” reformis-tuli saqmianobis farglebSi yvelafe-ria SesaZlebeli. ra elis saakaSvilsodesis Semdeg, ar vici, magram faqtia,rom odeselebi didxans dawyevliansaakaSvilsac da qarTvelebsac!

    esaubra dito CubiniZe

  • ilori 34-11 agvisto 2015

    faqtia, rom jer kidev eduard Se-vardnaZis mmarTvelobis avbediTi Jami-dan gavwyviteT ruseTTan normalurisaxelmwifoTaSorisi urTierTobebi dagezi natosa da evroamerikisaken aviReT,rasac sasikeTo araferi mohyoliaCvenTvis. sasiketo mxolod isaa, romasiaTasobiT Cveni Tanamemamule Sro-mobs ruseTSi da iqidan ugzavnianfuls ojaxebs saqarTveloSi.

    ruseTisaken mtris xati yvelazeSTambeWdavad nacebma da maTma dor-blianma beladma saakiancma Seqmnes daomic ki gamoucxades msoflios amuZlieresi samxedro-politikuriresursebis mqone qveyanas, romelic, na-cionalebs Tu davujerebT, “saqarTve-los Zlevamosili gamarjvebiT” das-rulda, Tumca, ratomRac, am “gamarjve-bulma mxarem” sabolood dahkargasaqarTvelos teritoriebis oci pro-centi. kidev ramdenime aseTi gamarjvebada saqarTvelodan mxolod xaSurisraionSi mdebare sofeli xcisi dagvrCe-ba. magram es saubris sxva Temaa. aq kigvinda mkiTxvelis yuradReba gava-maxviloT qarTuli mxaris sruliadusafuZvlo pretenziebze im ruseTismimarT, romelTanac Cvenive iniciativiTgavwyviteT diplomatiuri urTierToba.

    marTalia ruseTTan zurgiT vdgavarT,magram savaWro urTierTobebSi odnaviwinaRobebi rom gaCndes, ise vsayve-durobT rusebs, TiTqos RvTis winaSeCveni samardJamod rCenis valdebulebahqondeT aRebuli.

    saubaria imaze, rom gudauri-kobismonakveTze asobiT satvirTo avtomo-bilia gaCerebuli. rogorc “inter-presniuss” avtomobilebis mZRolebmaganucxades, isini ukve meoTxe dReagzis am monakveTze Seferxebulebi ar-ian da sapatrulo policia yazbegisgamSvebi punqtis mimarTulebiTgadaadgilebis uflebas ar aZlevs.

    maTi informaciiT, satvirTo avto-mobilebSi, romliTac isini imyofebian,moTavsebulia ruseTis teritoriazegasatani qarTuli Rvino, borjomi,limonaTi da xili. mZRolebi acxadeben,rom maT produqcias Seferxebis gamogafuWebis safrTxe emuqreba.

    rac Seexeba mizezs, mZRolebis TqmiT,sapatrulo policia maTTan saubarSiacxadebs, rom sabaJo gamSveb punqtzeSeferxebaa da amis gamo ar aZlevengadaadgilebis saSualebas. aseve,qarTveli mZRolebi acxadeben, rom gan-sxvavebiT maTgan, gamSvebi punqtiskengadaadgilebis ufleba eZlevaT somx-

    eTis moqalaqeebs, romlebsac saqarTve-los teritoriidan qarTuli produqtigaaqvT.

    satvirTo avtomobilebi gaCere-bulebi arian duSeTidan ramdenimekilometris sigrZeze. mZRolebis in-formaciiT, gaCerebulia ramdenimeaseuli satvirTo avtomobili.

    Semosavlebis samsaxuris gancxadeb-iT, trailerebs sabaJoze gasvlis prob-lema rusuli mxridan SeeqmnaT. rogorc“interpresniuss” Semosavlebis samsax-uris pressamsaxuris ufrosma xatiamoiswrafiSvilma ganucxada, gazrdiliatvirTbrunva da, Sesabamisad, trail-erebis nakadi da rusuli mxare larsissabaJoze ver uzrunvelyofs maTdroulad gatarebas.

    “problema momdinareobs ara qar-Tuli, aramed rusuli mxridan.gazrdilia nakadi, gansakuTrebiT somx-uri tranzitis xarjze. Cven vatarebTZalian swrafad, Tumca rusuli mxarever uzrunvelyofs maT droulad daefeqtianad gatarebas. Cven damokide-bulebi varT rusul mxareze”, _ aRniSnamoiswrafiSvilma. misive TqmiT, rodismogvardeba aRniSnuli problema, rusulmxarezea damokidebuli.

    ver gamigia, ra gvinda ruseTisagan,

    romelic saSulebas gvaZlevs mis

    qveyanaSi gavitanoT produqcia, rac

    didi SeRavaTia Cveni xalxisa da

    qveynis biujetisaTvis?

    amave dros, vfiqrobT, urigo ar

    iqneba mkiTxvelebs gavacnoT rigiT

    moqalaqeTa komentarebi am internet-

    informaciaze.

    “jobia imas mixedon, rom qarTvelebi,

    romlebic ruseTidan manqaniT gad-

    modian, larsidan CamoaqvT narkotikebi

    da mere wamlaven aq axalgazrdebs.

    aranairi kontroli Cveni mxridan, ro-

    gorc laparakoben, ar aris. rusebs ki

    ras vemarTlebiT? amas vwer me _

    gamwarebuli deda. miiReT zomebi, sanam

    droa! aseTi werili gamzadebuli maqvs

    baton premier-ministris misamarTiTac”.

    nata

    “erT ram verafriT gamigia. ratom

    unda Seuwyos ruseTma xeli qveyanas,

    romelic ase TavdaviwyebiT miiswrafis

    natoSi da yovel nabijze ruseTis

    agresiis safrTxeze yviris. raRaca

    saxis motivacia xom unda gaaCndes

    amisaTvis?”

    gaunaTlebeli glexi

    ruseTSi gasatani qarTuli Rvino, borjomi, limonaTi da xili sazRvarze Seferxebulia

    tbjU!njwejwbsU!eb!sb!hwjoeb@"!wjt!wfunbtofcjU!eb!sbupn@"„TuraSaulis patroni, tyeSi

    eZebda pantasa“!

    xalxuriam werilis dawera ganapiroba, amaswinad baton gogi TofaZis mier gakeTe-bulma droulma gancxadebam, e.w. nato-s Sesaxeb, sadac igi samarTlianadaRniSnavs, yvela WeSmariti qarTvelis(didi umravlesobis) da ara martoqarTvelis gulis xvaSiads! minda vk-iTxo am ugzo-ukvlod “ganaTle-bulebs”, ician Tu ara rodis da ratomSeiqmna “nato”? igi Seiqmna 1949 wlis 4aprils! misi Seqmnis mizans gaxldaTbrZola socialisturi banakisa daerovnul-ganmanTavisuflebeli (!!!)moZraobis winaaRmdeg! aRar aris so-cialisturi banaki. darCa erovnul-ganmanTavisuflebeli moZraoba,romelsac xmalamoRebuli ebrZoda daebrZvis masonuri kapitalizmi, aSS-isTamadobiT! sadac Sevida aSS, e.i.“nato”, yvelgan Seitana ngreva daubedurebebi! iqneb gaixsenon brmadfexis xmas ayolilma subieqtebma, ragaakeTa 1999 wlis aRdgoma dRes nato-m belgradSi!? rogor bombavda mSvido-bian qalaqs, yumbarebs hyrida,romlebzec ewera, gilocavT aRdgomas!iqneb isic gaixsenon, anda CaixedonSesabamis literaturaSi, sadac weria,Tu rogor miiRo, 1990 wlis 28 oq-tombers, kanonierad arCeulmauzenaesma sabWom, zviad gamsaxurdiasxelmZRvanelobiT dadgenileba, romsaqarTvelo ar gawevriandeba arc erTsamxedro blokSi! Sedegad ra miviReT?kanonieri xelisufleba Secvalaukanono xelisuflebis bandam, iudaSevardnaZis “direqtorobiT”, romel-mac ugulvebelhyo yvela kanonieridadgenileba da daiwyo, Tavisi sazR-vargareTeli patronebis dakrulzecekva! am antiqarTvelebs da anti-marTlmadideblebs Caenacvla ufrouaresi! “is urCevnia mamulsa, romSvili sjobdes mamasa”. aki ajoba kide-vac! qveynis saTaveSi movidnen mciredganaTlebuli, uwignuri arsebebi,romelTac win mouZRoda aseve mciredganaTlebuli, profesor(?) g. alasaniaspirmSo, m. saakaSvili, romelmac, Turmeoqros medalze (?!) daamTavra saSualoskola (?!), am dros gagebaSi ar arissaqarTvelos istoriasa da qarTulliteraturaSi! samagierod kargaderkveva ucxoeli patronebis yvelaJestikulaciaSi! erT dros uaRresadganaTlebuli qveyana daiyvanes,msoflioSi yvelaze daqceuli qveynis

    doneze! gaanadgures ganaTleba, janm-rTeloba! or Saurad gayides xalxiskuTvnili qoneba! xalxi xoces Tu qu-CaSi (akademikosi, guram SaraZe), TucixeebSi! Tavisive parpaSis drosgayidul saydrisi-yaCaRians exlagamouCndnen es nacistebi gul-daTuTqul damcvelebad! es yoveliveimis bralia, rom droze ar movTxoveTsakadrisi pasuxi! 2012 wlis 1 oqtombers CatarebuliarCevnebis Sedegad, saqarTvelom, biZinaivaniSvilis TanadgomiTa da mxar-daWeriT moipova didi gamarjveba! ma-gram sarevela bolomde ar gakafula!saqme bolomdea misayvani!batono biZina, madli rom hqeniT, baremmarilic moayareT, da gagvanTavisu-fleT am metastazebisagan! CaatareTsaerTo-saxalxo referendumi, sadaccalsaxad unda daisvas kiTxvebi: xarTTu ara Tanaxma saqarTvelos gawevri-anebis:1. nato-Si; 2. evrokavSirSi; 3. evraziul kavSirSi. daviwyoT urTierTobebis dalagebayvela mezobelTan! mezoblobis yadri Cven, qarTvelebs argveswavleba! me, rogorc erT-erTiTqveni rigiTi amomrCeveli (albaTbevri gaiziarebs Cems azrs?) girCevTsaswrafod aRadginoT diplomatiuriurTierToba ruseTTan, radgan masTanmegobrul da miTumetes mezoblururTierTobas, bevri Cvenze didi sax-

    elmwifo eswrafvis! araferSi gvargia„nacistebis“ fexis xmaze ayola! kar-gad davinaxeT maTi “naRvawi”! droaRar iTmens! sakmarisze bevri davkar-geT! meti mocda aRar egebis! droasaqarTvelo ganTavisufldes sxvaqveynebis diqtatisagan! ai mere namdvi-lad geqnebaT qveynisaTvis sasikeTosaqmeebis keTebis saSualeba! ukvedidi xania, droa “Cveni Tavi Cvenadvegveyudnes” (ilia). amis Semdeg, welga-marTulma yvelas, Sinaursa Tugareuls, qarTvel xalxTan erTad,gaeciT sakadrisi pasuxi, damsaxurebismixedviT! mosaferebels moefereT!dasatuqsi datuqseT! mosakveTimohkveTeT! dasaWeri daiWireT! win, mxolod ilias, merabis da zviadisgziT! sxvanairad saqarTvelosgadarCena ar uweria! keTili survilebiT,

    dagvianebuli werlebi!

    njnbsUwb

    tbnfhsfmptb!eb

    nfhsfmfcjtbenj"„...dRes saqarTvelo iTmens nar-ekals,

    xval saqarTvelo amaT garekavs!!!“laSa nadareiSvili

    mogmarTavT piradad Tqven qujis,giorgi Wyondidelis, cotne dadianis,ambrosi aRmsareblis (xelaia), merabkostavas, zviad gamsaxurdias da

    mravalTa SesaniSnavTa mamuliSvilTaSTamomavlebs!

    gvaxsovdes, rom, 2012 wlis pirveloqtombers daibada axali saqarTvelo!Cemo Zvirfasebo, yvelam uklebliv, sru-liad saqarTvelosTan erTad, Cvenilomis wili CavdeT am saSviliSvilodprincipul saqmeSi! xom gaxsovT 90-aniwlebis saqarTveloSi arsebuliukiduresad gausaZlisi viTareba!gansakuTrebiT samegreloSi, veragi Se-vardnaZis bandebis (mxedrioni, gvardia)mier samegrelos xuTgzis egzekucia!xom gaxsovT mxatvar nodiasaTvis(!)mklavis mokveTa, saqarTvelos, erTader-Ti, kanonierad arCeuli prezidentis,zviad gamsaxurdias suraTis dax-atvisaTvis! gasaxsenebeli da ar dasavi-wyari bevria! cxra wlis ganmavlobaSixom saqarTvelos saTaveSi „moqalaqeTakavSiris“ fesvebze aRmocenebuli damis budeSi dafrTianebulebi daman-grevelki nacistebi iyvnen da rac Se-vardnaZis kacTmoZule reJimma daaklosaqarTvelosa da qarTvel xalxs, mismapirmSom _ „nacionalurma“ moRalatemoZraobam “warmatebiT” daagvirgvina_ saSvilisSvilod gaanadgura ganaTle-ba, janmrTeloba; swoed maTi damsax-urebaa is, rom admianebi dReisaTvisacki arian ukidures siRaribeSi! gav-ixsenoT, saakaSvilis sisxliani reJimiskaciWamiebi (isev) quCebSi, xalxis Tval-win rogor xvretden adamianebs! sandrogirgvliani, buta robaqiZe, zura vaza-gaSvili, akademikosi guram SaraZe dabevri sxva! amitom, mamuliSvilno, gTx-ovT da mogiwodebT! „davdgeT iq sadacqariSxalia!“ pirvel oqtombers gadawy-da saqarTvelis yofna ar yofnis sak-iTxi! saqarTvelom sabolood moiSoraTavidan saakaSvilis daSnakuri reJimi,romelic didi siamovnebiT usworde-boda qarTvel mamuliSvilebs, yve-lafers akeTebda Cveni religiisa dasulierebis gasanadgureblad! magramavadsaxsenebeli nacebi maincixlaknebian gvelebviT da amerikelebisdaxmarebiT cdiloben ukan dabrenebas,rac ar unda davuSvaT!

    pativiscemiT,

    ori daRupuli mebrZolis mama anzor danelia

    p.s. pativcemulo sazogadoebav! vincixileT 2012 wlis 18 seqtembers „mae-stro“-ze gasuli siuJetebi, patimrebisukiduresad, araadamianuri wamebisfaqtebis Sesaxeb, ramac kidev erTxelTvalnaTliv dagvanaxva „nacebis“ re-aluri saxe! arasodes unda daviviwyoT,rom reanimirebis SemTxvevaSi isinikvlv aRadgenen xalxis wamebisa daRirsebis Selaxvis politikas!!!

  • ilori4 4-11 agvisto 2015

    qarTuli istoriuli mexsierebidanda dRevandeli sinamdvilidan, ra Rire-bulebiTi wanamZRvrebia saZiebeli, racmomavalSi qveynis warmatebis safuZveliiqneba?! erTad vifiqroT! (fiqric Rire-bulebaa _ produqts qmnis)!

    evrokavSirSi asocireba da TavadevrokavSiri, absolutur Rirebulebasar warmoadgens, rom sayovelTao bed-niereba TavisTavad mogvitanos. evrop-ul asparezze Cveni warmateba, materi-alur faseulobebTan SedarebiT, upi-ratesad aramaterialuri kategoriebiTmiiRweva, kerZod _ solidaruli, tol-erantuli sazogadoebis SeqmniT, maRalipasuxismgeblobiT, erovnuli mexsiere-bis SenarCunebiT da misi uwyvetobisgancdiT, da rogorc Sedegi _qarTvelTa saukeTeso „Sinagan“ faseu-lobaTa aRorZinebiT da qarTuli sax-elmwifos axali Taobis mSenebelTaSeqmniT.

    e.i. Cveni molodini Tu aqtiurobamxolod politikuri, ekonomikuri, ansocialuri problematikiT ar undaSemoifarglos. RirebulebaTa arCevanSi,mTavari Rirebulebebi (SesaZleblobebi)unda veZeboT. maT Sorisaa: fiqriukeTes momavalze, Tavisufal qveyanaze;Zalisxmeva da orientacia sazogadosikeTeebze, moqalaqeTa Rirseul sic-ocxleze; zrunva momaval TaobaTamentalur da moralur sijansaReze _esaa adamianuri yofis ZiriTadi Rire-bulebebi nebismier epoqaSi, nebismiersaerTaSoriso kavSirSi Tu geopoli-tikur arCevanSi.

    Cveni winaprebi uaxlesi istoriidan,SezRuduli SesaZleblobebis pirobeb-Sic ki, swored am kategoriebiT xelmZR-vanelobdnen da ase qmnidnen saqarTve-los istorias.

    aRniSnulis sailustraciod,ekonomikis erT-erT sferoSi _saqarTveloSi sabanko-safinanso saqmissaTaveebTan gepatiJebiT...

    saqarTveloSi sabanko-safinanso sis-temis safuZvlebis Seqmna iliaWavWavaZis da dimitri yifianis epoqas,maT saxels ukavSirdeba. XIX saukunismeore naxevari is gamonaklisi periodiiyo, roca damoukideblobadakargulsaqarTveloSi, sakuTari fulis niSnebisararsebobis pirobebSic ki, pirveliqarTuli banki mravali wlis gan-mavlobaSi qveynis politikuridamoukideblobis ekonomikur (da zneo-briv) safuZvlebs qmnida.

    feodaluri aristokratia saadg-

    ilmamulo bankis ideis dasamarebascdilobda, Tergdaleulebi ki mxur-valed icavdnen am ideas. 1864 welsCasaxul ideas 11 weli dasWirda, romsaqmed qceuliyo.

    idea sazogadoebrivi (saaqcio) bankisSeqmnas iTvaliswinebda, raTa mosaxleo-bis yvela kategorias, maT Sorisglexebsac, hqonoda kreditis gaxsnisSesaZlebloba. banki demokratiulprincipebze organizebuli, mogebazeorientirebuli da am mogebiT saer-To-sazogadoebrivi ganviTarebisxelSemwyobi arasaxelmwifo, komerci-uli dawesebuleba unda yofiliyo.

    SevadaroT es misia dRevandel qarTv-el bankirTa (mTlianad, qarTuli sa-banko sistemis) momxveWelur, mtace-blur, adamianTa ubedurebaze dafuZneb-ul da usazRvro gamdidrebaze orien-tirebul saqmianobis wess. Tumca, sjobs,isev warsuls davubrundeT...

    dimitri yifianis optimizmi da en-Tuziazmi usazRvro iyo. man sagangebodSeiswavla imperiis sxva kerZo bankebiswesdebaTa safuZvlebi, rusuli da ucx-ouri literatura da Camoayaliba „qar-Tuli“ bankis ZiriTadi debulebebi,rac adgilobriv Taviseburebebs dainteresebs miesadageboda.

    Semdgom, 1870 wlidan, gaaqtiurdnenqarTveli samocianelebi. maTi mizaniiyo qarTuli saadgilmamulo bankierovnul-ganmaTavisuflebeli moZrao-bis samsaxurSi CaeyenebinaT da amsaqmisaTvis ilia WavWavaZes exelmZR-vanela.

    iliam axali wesdebis Sedgena iTavada miznis misaRwevad daundobeli omiwamoiwyo. brokhauz-efronis rusulienciklopediuri leqsikonisTvis Sed-genil avtobiografiaSi igi wers: „bevriyoymanisa da meryeobis Semdeg, Tu rag-vari sakredito dawesebuleba davaar-soT, Tavadaznaurobam gadaswyvita, CemisrCevisamebr, daarseba saadgilmamulobankisa da airCia komisia, romlis erT-erT wevrad mec damniSna wesdebisSemdgenlad“ (i. WavWavaZe, t. 10, gv. 311).

    wesdeba SemuSavda, saWiro iyo misidamtkiceba finansTa saministroSi dameore _ sagareo brZolis mogeba.„...imisTana kacni, romelnica zneobrivadise gaqsuebulan Tavisis sikeTisa dapiradis bednierebis ukan devnaSi, romyovel zrunvas sayovelTao keTil-isaTvis usaqmo kacis ocnebaTasTvlian... romelnica mudam trialebenviwro sferoSi, arasodes aRweulan

    Tavisi piradi sargeblobis umaRlesda ar gamTbaran sazogadoebis sikeTissiyvaruliTa...“ (ilias sityva, gaz.„droeba“, 1872 w., N 47). sazogado sikeTisdamkvidreba, Tavis mxriv, safuZveliunda yofiliyo, rom Semdgom aRaryofiliyvnen „aseTi kacni“.

    aq, kidev erTxel SevCerdeT, dadRevandeli parlamentarebi da “aseTikacni” gavixsenoT, visac qarTvelmaamomrCevelma, sanugeSod da saimedod,ukve meramdened, xma misca arCevnebSi,raTa es „rCeulni“ amaRlebuliyvnen„Tavisi piradi sargeblobis umaRles“da gamTbariyvnen „sazogadoebis sikeTissiyvaruliT“.

    amisaTvis ki es e.w. „rCeulni“,ubralod, zneobrivi kacebi unda iyvnenda ara uzneoni. aqac, Zvirfaso mk-iTxvelo, didxans nu davyovndebiT daisev samagaliTo warsuls da am mxriv,marTlac saamayo kacebs davubrundeT,vinc Cvens saamayo istorias qmnida...

    proeqti dasamtkiceblad peter-burgSi gaigzavna. procesis dasaCqare-blad da sabanko saqmis Sesaswavlad,1873 wels ilia saxelmwifo samsaxuri-dan gadadga da ruseTSi gaemgzavra.bolos, rogorc iqna, 1874 wlis 28 maissdamtkicda Tbilisis saTavadaznaurosaadgilmamulo bankis wesdeba, romelicgazeT „droebaSi“ daibeWda. ase das-rulda pirveli qarTuli bankis daarse-bis mravalwliani, peripetiebiT aRsavseepopea. 1876 wlis 1 maiss gaixsna quTai-sis saadgilmamulo bankic.

    mogvianebiT, specialurad Tbilisissaadgilmamulo bankisTvis, aigo monu-menturi Senoba. misi mSenebloba iliaWavWavaZis TaosnobiT 1902 wels daiwyoda 1913 wels damTavrda. amJamad, iqsaqarTvelos erovnuli biblioTekaaganTavsebuli.

    amgvarad, dasrulda ilia WavWavaZismoRvaweoba sabanko sferoSi, romelicmTeli 30 weli grZeldeboda _ 1875-1905 ww.

    erovnuli mniSvnelobis RonisZiebaTanusxa, romelTa realizaciisTvis fi-nansuri mxardaWera uSualod ukavSird-eba Tbilisis saadgilmamulo banks,sakmaod farToa.

    am nusxaSi gamosayofia:1. bankis moRvaweoba ganaTlebis

    sferosa da erovnuli kadrebismomzadebis mxardasaWerad, rac mefismTavrobis rusifikatorul politikasunda dapirispireboda.

    2. wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazo-

    gadoebis daarseba da organizaciuladCamoyalibeba, rac bankis mxardaWeriserT-erT prioritetad ganixileboda.

    3. kaxeTis rkinigzis mSeneblobisTvismosamzadebeli samuSaoebis wamowyebada finansur-ideologiuri uzrunvely-ofa.

    4. qarTuli Teatris ganviTare-bisTvis zrunva, rac erovnul-ganmaTavi-suflebeli moZraobis sawrTvnel sko-lad ganixileboda.

    im periodSi, qarTuli bankebis saqmi-anobis mTel istorias, laitmotivadgasdevda fiqri, zrunva da gansja mo-mavalze, axal saqarTveloze. praqtiku-lad, banki saqarTvelos parlamentisada mTavrobis funqcias iTavsebda!!!

    mkiTxvelo, Zalian minda, is arafor-maluri „parlamenti“ da „mTavroba“,suliskveTebiT, dRevandels _ legit-imur, formalur xelisuflebas Se-vadaro, magram ver vaxerxeb. axaliTaobis „mamuliSvilTa“ ZiebaSi xelsmiSlis dRevandeli realoba _sulierebisgan da erovnulobisgan da-clili, xelisuflebis amqars mitmas-nili subieqtebis dauokebeli ambiciebi,medrove Cinovnikuri suli da maTimomxveWeluri buneba!!!...

    aRsaniSnavia ilia WavWavaZis sityvaTbilisis saadgilmamulo bankis wliurkrebaze 1895 wlis 20 maiss. es sityvailias Semoqmedebis yvela klasikurgamocemaSia Setanili.

    dabolos, minda vTqva, rom am Temazedidi siamovnebiT vmuSaobdi. zneobisgakveTilebiviTaa aq moyvanili faqtebi.bankis dafuZnebis idea da saqme, erTididi poemasaviTaa _ adamianTa siy-varulis, maTze zrunvis poema... amasRirseuli kacebi akeTebdnen, ubralod,uxmaurod, da yovelives Cveulebriv,kacur movaleobad Tvlidnen.

    exla? pirdapir Tavs gvaWamen mopoli-

    tikoso arsebebi, Tavi kacebi rom hgo-niaT, da qveyanas “marTaven”, partiebsqmnian da es saqme biznesad uqceviaT.arc erovnulad moazrovne da arcRirsebaSenarCunebuli qarTul poli-tikaSi TiTqmis aRar meguleba. xolo,aq moxvedrili nebismieri wesieri kaci,sul male uweso xdeba.

    mkiTxvelo _ Cemo axalgazrda mego-baro, Caibare qveyana da... gaagrZelesaqarTvelos Rirseuli istoria!

    nukri mixanaSvili

    ilia WavWavaZedan Tanamedrove uRirsebo da uerovnebo Cinovnikebamde!

    Tamar kiknaZe: “nacionalebma” miiRes direqtiva, raTa situacia ariongasuli kvira politikurad Zalian

    daZabuli aRmoCnda. miuxedavad imisa,rom sazRvrispira soflebSi viTarebaar gamZafrebula, xelisuflebas brZo-la, rogorc politologebi uwodeben,destruqciul ZalasTan _ “nacionaleb-Tan” uwevda. xalxisa da opoziciisdasaSoSmineblad premierma RaribaSvil-ma ramdenimejer ganacxada, romsaqarTvelo warTmeul teritoriebsdaibrunebs. manamde ki am sakiTxzeTavdacvis ministrmac isaubra. ra udevssafuZvlad xelisuflebis warmomad-genelTa am gancxadebebs? ruseTTanurTierTobis daregulirebas apirebenTu ruseTis Sesustebasa da damxobaselodebian? saqarTvelosa damsoflioSi mimdinare mniSvnelovanmovlenebze, tradiciulad, kavkasiissaerTaSoriso universitetis profe-sori, qalbatoni Tamar kiknaZegvesaubreba.

    _ qalbatono Tamar, sofel xur-valeTSi ganviTarebul movlenebze yve-las sxvadasxva versia aqvs...

    _ marTalia, sxvadasxvanairi infor-macia vrceldeba. oficiozis zogierTiwarmomadgeneli ambobs, rom banerigadmoweulia, zogi ambobs, rom _ ara.faqtia, am yvelafers provokaciiselferi dahkravs. albaT, “nacionalebma”miiRes direqtiva, raTa situacia arion.xelisuflebam swori gadawyvetilebamiiRo, rodesac e.w. sasazRvro zolisperimetri gadaketa. viTarebis desta-bilizacia qveynisTvis saxifaToa. de-struqciuli Zalebi amas gamoxatvisTavisuflebasa da demokratias arqmeven,magram iseTi qveynisTvis, rogorcsaqarTveloa, sadac ar aris myaripolitikuri sistema, institutebi dagareSe Zalebs sakmaod didi gavlenaaqvT, destabilizacias mZime Sedegebimoaqvs.

    dasavlur qveynebSi gamoxatvisa daprotestis ufleba konstituciiT arisgamyarebuli, magram, rodesac protestiqveynis stabiluribas uqmnis safrTxes,

    protestantebs mkacrad sjian. CvenTanda Cvennair qveynebSi ki demokratiada gamoxatvis Tavisufleba manip-ulirebis sagania da mas iseTi inter-pretacia eZleva, rogoric garkveulgareSe Zalebs aZlevT xels. rogorcwarsulis mware gamocdilebam dag-vanaxva, frTxilad unda vimoqmedoT,radgan qveyanaSi kargad dafinansebuliZlieri mexuTe kolona moqmedebs.

    paradoqsia, magram faqtia: ruseTisginebaSi saakaSvilma am qveynis saqmekargad Seasrula. rogor SeiZleba vin-mes eWvi eparebodes, rom saakaSvilida misi gundi viRacis dakveTas as-rulebdnen?! kodoris xeobas gadaarqvasaxeli da zemo afxazeTi uwoda... is-torias ar axsovs, es xeoba ucxosxelSi yofiliyo. xeli Seuwyo afx-azeTisa da oseTis de iured aRiarebasda axalgorisa da 140 soflisdakargvas. im adamianebs, romlebicruseTTan konsturqciuli dialogisaucileblobaze laparakoben, moRala-teebad acxadeben, xolo maT, vinc re-alurad dakveTas asruleben, qveynissawinaaRmdegod muSaoben da, amasTanave,antirusul ritorikas ewevian, _ pa-triotebad.

    dRes axali saxeobis omi mimdinare-obs. pirvel rigSi, es aris sainforma-cio da fsiqologiuri omi. Tanamedrovesainformacio teqnologiebisgamoyenebiT adamianebze fsiqologiu-rad zemoqmedeben, xolo CveniganaTlebis sistemis CarTva glob-aluri ganaTlebis sistemaSi da iq ax-algazrda Taobis aRzrda da social-izacia swored am mizans emsaxureba.

    mosaxleobis garkveuli nawili amprocesebis zegavlenis qveS imyofeba,magram sazogadoebaSi aris jansaRinawilic, Tumca imave teqnologiebiTxdeba am nawilis marginalizacia, amit-om saWiroa saRi azris ufro metiaqtiurobiT gavrceleba.

    _ mTeli kviris ganmavlobaSi bevrssaubrobdnen kanonze okupaciis Sesaxeb.

    ar iyo es kanoni misaRebi Tu formaar varga?

    _ rodesac ruseTma afxazeTisa daoseTis de iure damoukideblobagamoacxada, Cvenma xelisuflebam sapa-suxod es teritoriebi okupirebuladaRiara da ruseTTan diplomatiuriurTierToba gawyvita.

    Zalian samwuxaroa, magram mas Semdeg,rac saqarTvelom damoukideblobamoipova, Cveni qveynis xelisufalniSecdomas Secdomaze uSvebdnen. Sesa-Zloa, es imiTac aixsnas, romgamoucdelebi iyvnen. msoflio poli-tika sxva meqanizmebiT imarTeba, amisgamocdileba ki Cvens politikosebsar hqondaT. amasTanave, saqarTvelosxelisufleba gadawyvetilebas xSiradiRebda emociur fonze, rac dauSvebe-lia. dasavleTi, romelic politikuriamindis Semqmnelia, Tavis gegmebsaswliani perspeqtiviT gansazRvravs.saWiroa politikis keTebis meqanizmebiscodna, obieqturi informaciis mopovebapolitikuri aqtorebis miznebze, pro-cesebSi garkveva da politikis rTullabirinTebSi gzis gakvalva.saqarTveloSi ki analitikuri samsax-urebi, romlebic realuri suraTiskvlevasa da aRqmas unda emsaxurebod-nen, ar arsebobs. maTze dakveTac araris. yvela aseT samsaxurSi tendenci-ur analizs akeTeben _ amboben, romruseTi cudia da dasavleTi _ kargi.

    politika winaaRmdegobebis TamaSia,amitom saTanado samsaxurebi kargadinformirebuli unda iyvnen. yvelawinaaRmdegoba Sens sasikeTod undagamoiyeno. ar var darwmunebuli, romCveni politikuri elita, romelic qvey-nis saTaveSia, yvelaferSi gaTviTcno-bierebulia.

    veTanxmebi yvelas, vinc arasam-Tavroboebis lustracias iTxovs. cotaxnis winaT es ruseTSic ganxorcielda,yvela arasamTavrobos lustracia,romelic ki ucxoeTidan finansdeba,ucxoeTis agentis statusi aqvs.

    TiToeuli centi kontroldeba.saqarTveloSi ki aminds ucxoeTidandafinansebuli arasamTavrobo orga-nizaciebi qmnian da TavianT direqtivebsgvkarnaxoben da gvakontroleben.

    _ mas Semdeg, rac sazRvarTanareuloba daiwyo, premierma daTavdacvis ministrma ramdenimejerganacxades, dakargul teritoriebs au-cileblad davibrunebTo. ra udevs amgancxadebebs safuZvlad? xom ar miiResgadawyvetileba, ruseTs daelaparakon?

    _ SigniT ra xdeba, ar vici. SesaZloa,es mxolod piaris elementebia, radganpiari politikis Semadgeneli nawilia.ar vici, ra aZlevT aseTi optimizmissafuZvels.

    ruseTis mimarT dasavleTis poli-tika gamZafrebulia, Tanac _ yvela mi-marTulebiT. aviRoT, TundacsaakaSvilis daniSvna, iranTanxelSekrulebis miRweva, navTobis fasisdacema. amitom ar vici, Cvens xelisu-flebas ra aqvs mxedvelobaSi, rodesacmiwebis dabrunebaze saubrobs _ ruseT-Tan molaparakebis dawyeba Tu ruseTispoziciebis Sesusteba. amas momavaligviCvenebs.

    is adamianebi, romlebic fiqroben,rom ruseTis aRsasruli dadga, rbiladrom vTqvaT, primitiulad azrovneben.ruseTi amaze gacilebiT mZime mdgo-mareobidanac gamosula, es misi damax-asiaTebeli Tvisebaa. ruseTis Sesuste-baze saubari naadrevia, gansakuTrebiT_ dRes, rodesac moxda alternatiuliZalebis konsolidacia briCs-isa(brazilia, ruseTi, indoeTi, CineTi,samxreT afrikis respublika) da TSo-s (TanamSromlobis Sanxaiuri organi-zacia) saxiT. viTareba martivi araris. msoflioSi ZalTa dabalansebisada mravalpolusiani samyaros ele-mentebi ikveTeba.

    (gagrZeleba me-5 gverdze)

  • ilori 54-11 agvisto 2015poeziis kuTxe

    maferi maferafalimaferi maferafali maforsali do maforu.

    gurSe geSeRi nafula

    muricxi qinimarqvalu, WiWe gukini farTane

    TuTaS Te inifarfalu. maferi maferefali,

    maforsali do maforu.

    popori, mopipureli, gamwas ula do poriqi.

    ca dixaT ore Sureli,

    Tudo wyari do Woloqi. arTo Wita do Wuleri.

    munafa eWopuleri.

    gaWvaTafali oSure, dorxvelo gaxvalamari.

    gaxuafali gaxa do oxvame, giTaxvamali.

    Suri moqene larWemi,

    e moRarRale Canari orTaSe giwontebuli

    kolxi, lazi do wanari...

    zaal jalaRonia

    afunidikuntari kabaS qoba,

    dRa wyarcalo goko geSve,xibas gere afunoba,

    giTijineq osinTeSe.

    giWanuanc dolo iro,

    gacxvantalu taniS CxviCxvi,deme�ani, golvafiro,

    �aTe borji vare Cqini.

    afun reqo, Cqimi cira

    caS kidirSe giTnacira?

    so gilemgarq CqiCq�calo,

    qimkvosqidi uCa Wales,gupeulu orTas gvalo,

    qumorTi do qomiWane.

    qiwomzade ia-ia,

    veditua SuriS narTi,

    afun SvaniS mafSalia,gexangi do gesimarTi.

    son lakadas ekoTxozuq,

    iro xvale, iro calo,

    akoTanaS zisxir gordgu,eSaRalir yamacalo.

    so idi do mis a�uni,ma vavordi sqani WyiSi,

    girqenduo tanc afuni,

    var goSina zoTonjiSi.

    mu hamo re �aTe uRu,dekuntari kabaS qoba,

    akoTanas qumurTumu,

    monWafil re afunoba.

    * * *

    mu Tonwyu re guriS xiba,kos owondeT muTmaZire,

    muzma wanaS miknaxvila,

    Suro vakaT burcxa Cire.

    ikiTxire coda mardi,irkoC arTo jima afu,

    gopeule arZa vardi,

    cas xioli qimenWafu.

    mara bolos Sxvaner ჸofe,imonkebu TiSi ჸvili,varT fania eTmჲaWofe,varT jima do ჸorofili.

    irCinu do ufuraSi,

    TaraS neba vasven kini...oraguanc irkos TaSi,

    wasagebel RuruS Wini.

    giorgi xulorda

    2014 wana, 28. furTuTa

    ofute salxino

    sulganaTlebul vaxtang goguaZis sau-bari zustad oci wlis winaT, 1995 wlisSemodgomaze Caviwere merab kostavas qu-Cis nomer 14-Si, gamomcemloba `samSoblos~mTavari korpusis mexuTe sarTulze, batonvaleri kvaracxelias im kabinetSi, ro-melSic, vidre sxva redaqciebiviT am Se-nobidan gamoyridnen, Jurnalisturi cxov-rebis majiscema Zalumad igrZnoboda.masTan dialogSi orni vmonawileobdiT_ Tavad maspinZeli da me.

    gTavazobT am dialogs uretuSod _yovelgvari azrobrivi da stilisturiCasworebis gareSe.

    vaxtang goguaZe: yvelaferi mimarTu-lia iqiT, rom kultura da ganaTlebawagvarTvan, raTa gagvaxadon dabali ka-tegoriis muSebad. erT-erT qveyanaSi Tve-naxevris win yvelaze sazareli frazaiTqva. `erebi da xalxebi yofil sabWoTakavSirSi~ _ aseTi iyo Tema. Tqves, romyvelaze dabali done, yvelaze mZimemdgomareoba saqarTveloSia. `iq bunebamSvenieria, magram es xalxi _ qarTvelebiar Seefereba am bunebaso~. daukvirdiTam azrs!

    fraza Cven ar viciT, vis ekuTvnis,magram Tavisi mniSvnelobiT rasac niSnavs,axsna ar esaWiroeba.

    _ sad iTqva?_ konferenciaze iTqva._ romelime gazeTSi dafiqsirda?_ SeiZleba es gazeTSi ar moxvdes, ma-

    gram araa gamoricxuli... iq mere daibeWdakidec, iq iTqva.

    vaxtang goguaZe: cota raRac Sansimainc aris, rom gadavrCeT _ ziuganovTanaris Sansi. imas logika aqvs, kacia,imasTan laparaki SeiZleba. iqneb ar da-geTanxmos, magram raimes mainc etyvi, romdagWirdes. erTi ramec gasaTvaliswine-belia _ 1917 wlis revoluciam saqarT-velo ixsna...

    me saqarTvelos istorikosebs Sevxve-drivar, _ cota iseTi xalxi rom aris,CrdilSi rom amjobineben yofnas, magrambevri ram ician, am sakiTxze gulwrfelad,CemTan aseT xalxs ulaparaknia: Tu ara1917, daRupulni viyaviTo... magram rocapirTan mikrofons miutanen, erTbaSadicvlebian... ai, aman dagvRupa Cven, aseTmagaorebam...

    Tbilisis 80 procenti sxva xalxshqonda SeZenili, mxolod ori pirveligildiis vaWari gvyavda qarTveli, iseTi,romelsac raRac donis qoneba hqonda,danarCens araferi gaaCnda... araferi...amitom, RvTis winaSe unda vaRiaroT, romswored RmerTma gamogvigzavna is situa-cia da...

    interviueri: axla cota uxerxulia,batono vaxtang, amaze laparaki, magram,rom ara bevri gaugebroba, amaze da-Tanxmeba SeiZleboda... sandoni ar arianrusebi. aTi xelSekruleba daido ru-seTTan da araferi gamovida (igulisxmeba,rom yvela faratina qaRaldad darCa.)aman Seqmna piroba, rom ar gvinda aseTixelSekrulebebi.

    vaxtang goguaZe: is rac CanafiqriaruseTisadmi bolo periodSi, maSinac(igulisxmeba 1917 weli) ase iyo _ gaxrwnada garyvna ruseTis da misi gafuWeba, ma-gram stalinma auriaT gegmebi. ai, ziuga-novs aqvs wigni `derJava~. Zalian kargiwignia. stalinze ori gverdia am wignSi.lenini naRdad ar uyvars. stalins kiafasebs imitom, rom `derJava~ gadaarCi-na.

    15 da 16 aTasi sasuliero piri daxvri-tes marto leningradisa da moskovisolqebSi. 1.000 kacamde darCaT 3 weliwadSi(igulisxmeba 1917-20 wlebi). me rac max-sovs, es mTlianad leninis namoqmedariiyo... 360 aTasi mRvdeli gawyvita ruseT-Si...

    stalinze me maqvs sapatriarqos mier1993 wels niu-iorkSi gamocemuli `zakonboJii~. hoda. iq weria, Tu rogor gaanad-gures eklesia leninma da xruSCovma.rac Seexeba stalins, `igi garkveul daT-mobebze wavida da 1943 wels ori sasu-liero akademia da rva seminaria gaxsnao~.

    _ Sesawiri Sevida imdeni, rom uzarma-zari fuli gaCnda, _ Cvens kaTolikoss`zimi~ ar gamougzavna? _ kaTolikos-pa-triarq kalistrates. satanko kolonaaaSenes aqedan gagzavnili fuliT daamitom...

    vaxtang goguaZe: pirvelad eklesiamTqva `samSoblosaTvis, stalinisaTvis!~.sxvaTa Soris, es iyo genialuri ambavi.amis dawyebamde ramdenime dRiT adrestalinma datena Cibuxi da CailaparakaTavis TanaSemweebTan: `da mainc, ruseTispatriarqTan mindodao Sexvedra~. patri-arqi, vgoneb, arc arsebobda maSin, mxolodmitropoliti erqva. hoda, dafacurdnenda uTxres: Tqveno uwmidesobav, stalinmaineba da brZana, Tu isurvebs CemTan Sex-vedraso. kaci SeSinda Turme. Daasxacivma oflma da uTqvams: rogor unda ve-axlo, damizusteT, rogor veaxlo _ ga-kreWili Tu rogoro?

    stalins uTqvams: rogor gekadrebaTo.rogorc mis maRaluwmidesobas SeSvenis,ise mobrZandes, Tu gvikadrebso. dainiSnaSexvedris dRe. rogorc patriarqs ek-adrebao, es niSnavs 12 episkoposs, 12 dia-kons da, ra vici, qveyanas, mTel uzarmazararmias. hoda, stalinma am Sexvedrasdaaswro yvela respublikis umaRlesisabWos Tavmjdomareebi, am ceremonialsdaaswro sxva xelmZRvanelebic.

    gaiRo kari da gundrukis kmeviT modispatriarqi.

    mogexsenebaT, sakmevels rom akmevs, imdros madlis miRebis eklesiuri `meTodi~aris ase: marjvena xels daiWeren marcxenaxeliT da Tayvans scemen... ai. liturgiaze,wirvaze rom xdeba.. es rom gaakeTa sta-linma da rom dainaxa (saubaria patri-arqze), man rom ase gaakeTa, Tayvani scaudidesma imperatorma (pirvelad Sexvda.xom iciT, seminariaSi gazrdili iyo!),Tqva: `Sen RvTis gamogzavnili, stalin!RvTis gamogzavnili!~

    stalinma TiTqos icoda, patriarqiamas rom ityoda da umaRlesi sabWosTavmjdomareebs moasmenina, rom me Tqvenganki ara var daniSnuli, iqidan var, zeci-dano.

    _ Tqveno maRaluwmidesobav, vici, romZalian Seviwroebuli xarT, ver gaqcevTyuradRebaso, _ eubneba stalini,

    _ ras ambobT, ras brZanebTo._ Tu raime problema geqnebaT, gTxovT,

    rom uSualod mommarToT! _ Tqva sta-linma da daavala yvelas, yvelaferSimoexmareTo.

    roca wavida patriarqi, meore dResvedaawesa ruseTSi stalinis salocavidRe. xruSCovma gaauqma, Torem manamdeiyo. maSin eklesiam milionebad Rirebuliqarxnebi da aviacia SeiZina. fuli bevrihqonda eklesias da omis dros dididaxmareba gauwia saxelmwifos.

    stalinma Turme 500-gramiani puristaloni gaugzavna patriarqs. ruseTisaTeisturi sazogadoebis Tavmjdomareshqonia 300-gramiani da uTqvams: patriarqs500-gramiani da me 300-gramiani da kidevityviT, RvTis risxva ar aris Cems Tav-zeo?

    peterburgSi davbeWde stalinis ma-reabeltirebeli werili. stalinisti aravar-meTqi, magram sircxvilia, viTom ararsebobda kaci, ase rom iqcevian. iqvTqvi: rom ̀ juRaSvili qarTvelia, magramstalini _ ruseTis imperatoria-meTqi.Cveni mdgomareoba sxvanairia _ saqarT-veloSi mova sxva erovnebis kaci (saa-kaSvilis magaliTic kmara _ “ilori”)da mere aq yvelaferi qarTuli ikargeba.iq ar kargav arafers. hoda, amitom nudakargavT stalins-meTqi, stalinis fe-nomenis sidiades. igi, meore msoflioomis momgebi, istoriaSi yvelaze didisaxelmwifo moRvawea. arc makedoneli,arc napoleoni am masStabisa ar arian.man msoflio omi moigo!

    stalini aSenebda, konkretul sasikeTosaqmeebs akeTebda qveynisa da xalxisaTvis,eseni kidev...

    stalinma msoflio omi moigo, elcinmaCeCnebTan `gmirul~ damarcxebas miaRwia.

    _ daaxloebiT isea, CvenTan rom diqto-rebi acxadebdnen _ amerikelma sports-menma oqros medali moipova, xolo sab-WoTa sportsmenma brinjaoTi daimSvenamkerdio. da Tanac, am dros, xazgasma im-denad mkveTri iyo, rom msmenels eWic arunda Separvoda brinjaos upiratesobaSi.kaxuri anekdotic bevrjer mogvismenia;pirvel adgilze gasul ivanovsa didileninis didi portreti, meore adgilzegasul qibrowaSvilsa _ sanadiro TofiTavisi patrontaSiTa da iaponuri ra-diomimRebi...

    (gagrZeleba me-9 gverdze)

    ratom iyureba aRmaSenebeli dasavleTisaken?

    Tamar kiknaZe: “nacionalebma” miiRes direqtiva, raTa situacia arion(gagrZeleba me-4 gverdidan)

    _ azerbaijanis prezidenti ilham alievidasavleTze Zalian gabrazebulia. rasafrTxe emuqreba am qveyanas?

    _ bolo periodSi azerbaijansa daruseTs Soris urTierTobis daTboba Sein-iSneba. dasavleTis mxridan gaismis gancx-adebebi, rom SesaZloa, azerbaijanSi maidaniganmeordes da, rogorc Cans, alievi zemo-qmedebas ganicdis. saubroben, rom azer-baijanSi avtoritaruli reJimia da ko-rufcia mZvinvarebs. dasavleTi Seecdeba,situaciis destabilizacias im SemTxvevaSi,Tu prorusul ganwyobebs SeamCnevs. alieviaris lideri, romlis periodSic qveyanastabiluria, ekonomikurad Zlieria, xolomosaxleoba yovelwliurad 90 aTasiTimatebs. amasTanave, ruseTis sagareo saqmeTaministrma sergei lavrovma axlaxan ganacx-ada, rom yarabaRis problema axleburmidgomas saWiroebs. qveyanaSi situaciisstabilizeba ilham alievis mamis _ heidaralievis periodSi daiwyo. azerbaijanmayarabaRi pirveli prezidentis _ abulfazelCibeis periodSi dakarga, rac an-tirusuli politikisa da ganwyobis Sedegiiyo.

    _ ra viTarebaa msoflioSi?

    _ gazsadenma “CrdiloeTi nakadi 2”-ma,SesaZloa, germaniaze gaiaros. ukrainamuari Tqva rusuli gazis Sesyidvaze daamiT dakarga tranzituli qveynis funqcia,romelsac germania SeiZens. sankt-peter-burgis Sexvedraze gaformda memorandumigermaniasa da ruseTs Soris, rac TurqeT-Tanac xelsayreli vaWrobis safuZveliagazsadenze.

    jerjerobiT evropa rusuli bunebriviairis gareSe ver iarsebebs.

    dasavleTma da, pirvel rigSi, aSS-ma,iranTan moaxerxa SeTanxmebis miRweva.axla saWiroa ratificireba dokumentisa,romlis Tanaxmadac, irans embargo moexs-neba. iranisTvis embargos moxsna niSnavs,rom bazarze gamoCndeba milionobiT da-matebiTi bareli navTobi, rac fasebisdacemas gamoiwvevs. irans aqvs tankerebisudidesi floti, romliTac navTobisgadazidva SeuZlia. garda amisa, amerikeleb-ma rezervebi gaxsnes da, Tu kongresmadaamtkica rezervebidan navTobis mopovebisufleba, maSin msoflio bazarze mniSvnelo-vani Zvrebia mosalodneli, romlebicruseTis wisqvilze namdvilad ar daasxamswyals. Tumca amis sapirwoned daiwyoruseTis veqtoris gaaqtiureba aR-

    mosavleTiT _ briCs-isa da TSo-s ga-ZlierebiT.

    unda aRiniSnos isic, rom cvlilebebsganicdis iaponiac. xdeba iaponiis kon-stituciis gadaxedva im nawilSi, romelSiclaparakia pacifizmsa da saomari moqmede-bebis SezRudvaze. iaponiis premiermin-istris _ Sinzo abes amerikaSi vizitisSemdeg gadaixeda mTeli rigi xelSekrule-bebisa.

    aSS-ma, aseve, miaRwia SeTanxmebas wynarokeaneSi, avstraliaSi samxedro bazebisganlagebis Sesaxeb. wynar okeaneSi, samxreTCineTis zRvaSi, samxedro potencialsafarToebs CineTic.

    msoflio didi cvlilebebis winaSedgas. mTavaria, am kataklizmebidansaqarTvelo umtkivneulod gamovides. Cvenpatara qveyana varT da frTxili politikagvWirdeba. natoze ritorika unda Sesust-des. samwuxarod, xelisuflebaSi arisfrTa, romelic kategoriulia, magram iseTipatara qveynisTvis, romelsac ar aqvsSesabamisi samxedro Zliereba, aucilebe-lia, saWiro momentSi saWiro gadawyvetile-ba miiRos.

    esaubra eka nasyidaSvili

  • ilori6 4-11 agvisto 2015

    ruxis cixeiakob rainegsi gvauwyebs, rom rusTa

    razmebis mier dangreuli afxazuripatara cixe ruxi enguris marjvenanapirze mdebareobs da lazebSi mi-mavali gzis Camketia. iqve axlos mde-bare sofelsac ruxi ewodeba, xolomisgan Crdilo-aRmosavleTiT Svid ver-sze, enguris marcxena napirze mdebare-obs samegrelos yvelaze mZlavri dadidi cixe egersi, anu egeria (rainegsi2002: 121). rainegsis cnoba ruxis adg-ilmdebareobaze arasworia. ruxi en-guris marcxena napirze mdebareobs.

    ruxis cixes vaxuSti enguris napirzemiuTiTebs: ,,anakriis aRmosavliT ammdinarezed (engurze - i. k.) ars ruxscixe did Seni, Sig wyaro gamomdinare.aRaSena levan dadianman qristes saCqmz.qarTul satle, Semdgomad SemusresosmalTa welsa C-Rke, qarTul sau-ig,da amis qviT aRaSenes anakria umtkice-sad. ruxsSi Txrebis kaJi Caxmaxisafriad keTili da mravali“ (vaxuStiIV, 1973:778-779).

    ruxis cixe gviani Sua saukuneebisodiSis samTavroSi erT-erTimniSvnelovani safortifikacio nage-boba iyo. misi mSenebloba vaxuStis,,aRwerisa“ da sxva istoriuliwyaroebiTac ukavSirdeba levan II da-dianis saxels, rasac cixis dagegmarebada kedlebis wyobac adasturebs. cixisaSeneba umTavresad ganpirobebuli iyoafxazTagan odiSis dasacavad. lev-anisave iniciativiT XVII s. 30-ian wleb-Si ganxorcielda Cxaridan da Cixori-dan imereTis mefe giorgi III-is (1605-1639ww.) gamosasyidSi miRebuli somexida ebraeli vaWrebis ruxSi Camosaxleba.ase daarsda aq savaWro saxelosnoadgili qalaqis statusiT. somxebiTdasaxlebuli borcvi ruxSi, jixaSkarisubanSi, dResac nasomex(u)d iwodeba.

    cnoba ruxis cixis Sesaxeb daculiaSardenis ,,mogzaurobaSi“, roca igigadmogvcems 1672 wlis, osmalTa Semo-sevasTan dakavSirebul ambebs. ufroadre, zugdidTan, kozxeTTan (korcxeli)da anakliasTan erTad, ruxi Tavisrukaze aRuniSnavs lamberts (lamberti2011: CanarTi 1 – ,,kolxeTis anu samegre-los ruqa“). ,,axali qarTlis cxovreba“gvauwyebs, rom ruxis cixeSi inaxebodaofSqviTis brZolis dros qarTlismefe simonisaTvis dadianis molaSqre-Tagan warTmeuli zarbaznebi (zaqaraiassmm, XXVI, 1970:282-288).

    1700-1712 wlebis axlo xanebSigrigol kaTalikosis mier daweril,,wignSi“ aRniSnulia: ,,ruxus rom levandadiani mokuda, misi sicocxleSid da-dianis alnebiT nemsaZe kzsmosloda“(kakabaZe 1921: 102). ,,ruxu“ swored sofe-li ruxia. 1712wlis ,,garigebis wigni“gvamcnobs: ,,SarvaSiZe ruxs mokvda,wavediT davitireT, niSnic marTebuliaviReT...“ (iqve: 104-105). giuldenStedtiscnobiT, ruxi cixea enguris marcxenanapirze, rac uwin TurqTa xelSi iyo,amJamad ki mitovebulia (giuldenStedtiI, 1962:325). ruxis mSeneblobaze cnobadaculia arqanjelo lambertis naS-romSi. ,,mxolod somxebis qalaqSi, –gvauwyebs lamberti,–romelic aSeneb-ulia awindel mTavris dros, arismoedanze ramdenime duqani, sadac iyide-ba tilo da iranuli Sali“ (lamberti2011:179). somxebis qalaqSi TeaTinelimisioneri swored ruxs gulisxmobs.

    ilia anTelavas marTebulimosazrebiT, ruxSi cixis ageba, misi,,gaqalaqeba“ da levan dadianis miergatarebuli sxva cnobili RonisZiebebi(vaWrebis mowveva, zarafxanis gaxsna...)mTavris proeqtis mizandasaxulobaTarealizacias, kerZod, evropasTansatranzito vaWrobis ganviTarebasisaxavda miznad (anTelava 1990:113-114).

    TviT cixe agebulia enguris gavake-

    bis Sua welze, engursa da mis marcxena

    Senakads – rux(iS)wyars Soris, SemaR-

    lebaze. 1 ha-mde farTobis mqone cixe

    Tavisi masStabebiT, galavnisa da koSke-

    bis sisqe-simaRliTa da mSeneblobis

    simtkiciT mnaxvelebze did Stabe-

    Wdilebas tovebs. cixes adgilobrivni

    uwodeben ruxiS jixas, jixas. iqve mde-

    bare ubans, sadac duqnebi yofila gan-

    Tavsebuli, jixaSkars eZaxian. amasTanave,

    ruxis cixesTan gamavali saxmeleTo

    gza ,,jixaSkariS Sarad“ iwodeboda. p.

    zaqaraias msjelobiT, uwin enguri

    cixes uSualod uvlida, amJamad kim

    dinaris marcxena napirs 300-400 m

    aSorebs (zaqaraia ss mm, XXVI, 1970:162-

    174). aSenebulia riyis qviTa da kiriT.

    cixeSi Sesvla samxreT-aRmosavleTis

    koSkSi datanebuli kariTaa SesaZle-

    beli. cixis gare kedlis simaRle

    daaxl. 10-12m-ia, saSualo sisqe – 2,80m.

    dasavleTiT da aRmosavleTiT simaRle

    14-40m-s aRwevs. SemorCenilia 5 koSki

    (saS.zoma8,45X9,65m). cixis Sida zomaa

    94X57m, rac ori nawilisgan Sedgeba.

    cixe-simagre 1725 wels daurbeviaT

    Turq dampyroblebs. XVII s-Si odiSis

    erT-erTi mniSvnelovani qalaqi da

    cixe-simagre, amis Semdeg qalaqis sta-

    tusiT istoriul wyaroebSi ar moixse-

    nieba (paWkoria 1975:46). sainteresoa

    Sardenis cnoba, rom ruxis cixe samegre-

    los mTavris adgilsamyofelsac war-

    moadgenda.

    egersi//egeriaiakob rainegsis cnobiT, enguris mar-

    cxena napirze, ruxidan Crdilo-aR-mosavleTiT, Svidi versis daSorebiT,mdebareobs samegrelos yvelazemZlavri da didi cixe, rac kargadaanaSeni da dasaxlebuli. cixidan miiRoTavisi saxeli mTelma qveyanam(rainegsi2002:121).

    germaneli mecnieris motanilcnobaze dayrdnobiT T. beraZem gamoTq-va varaudi, rom qalaq egerSi odiSissamTavros centri zugdidi undaigulisxmebodes. ,,man (rainegsma – i.k.)albaT gamoiyena adgilobrivi gadmo-cema, romlis mixedviT qalaqi zugdidiZveli egrisis adgilas iyo gaSenebu-li“, – dasZens T. beraZe (beraZe sigk,III,1967:135). Teimuraz batoniSvili miiC-nevda, rom ,,egrisis mdinare“ igive en-guria. mari brose da Tedo Jordaniacegriswyals md. engurTan aigivebdnen.s.kakabaZis azriT, xalxuri gadmocemebiqalaq egrisis nangrevebs zugdidisdasavleTiT, sof. SamgonasTan, md. en-guris marcxena napiras miuTiTebs.amasTanave, – SeniSnavs s.kakabaZe, egrisisnaqalaqaridan dasavleTiT, 8 km-is da-SorebiT, md. enguris marjvena napiras,adgils ewodeba bediani.

    zugdidis muzeumis direqtorisganmiRebuli es ori cnoba s.kakabaZesimis naTelsayofad sWirdeboda, romleonti mrovelis ,,mefeTacxovrebaSi“moxseniebuli ,,egrisi“ egulisxma araistoriuli bediis teritoriaze, aramedufro samxreTiT, enguris xeobaSi. amas-Tan SefardebiT mkvlevari sayu-radRebod miiCnevda enguris saxels –ingr, saidanac megrulisaTvis Cveule-brivi nazalizaciiT miRebuli zedmetin-s gamoklebiT unda migveRo igr, anuigive egeris anu egrisis mdinare (kak-abaZe 1924:116). T. beraZe imowmebs sargiskakabaZis zemoT motanil mosazrebasda aRniSnavs, rom sof. SamgonasTanaraviTari qalaqis naSTi ar SeiniSnebada arc enguris xeobis marjvena napirasmdebare soflebis toponimikaSi das-turdeba adgilis saxelwodeba bediani.Tumca egrisis zugdidTan axlos mde-bareobis faqti mkvlevars raRac xalx-uri tradiciis arsebobis mimaniS-neblad da am kuTxiT erTgvarad sain-teresodac esaxeba (beraZe III,1967:136).

    valerian zuxbaiac im azrisaa, romTanamedrove bediis adgilas arsebulaistoriuli qalaqi egrisi, rac dauarse-bia legendarul eTnarqs – egross. be-diis taZris maxloblad, – SeniSnavs v.

    zuxbaia, –aris adgili ,,naqalaqaris“saxelwodebiT. ,,vin icis, egeb aq iyoqalaqi egrisi“ (zuxbaia ,,aia“ ,�8,2000:82-83).

    qalaq egrisis adgilmdebareobissakiTxs am bolo dros mkvlevaridaviT WiTanavac Seexo. man gaiziaraT.beraZis mosazreba bediisa da egrisisigiveobis umarTebulobis Sesaxeb daaRniSna, rom qalaqi egrisis saxel-wodebiT saZebnia engurTan anuegriswyalTan. d. WiTanavas mosazrebiT,rainegsis mier aRwerili qalaqi egrisida mogvianebiT, cnobili germanelimecnier-mogzauris –moric vagneris(XIX s. I naxevari) mier zugdidisCrdiloeTiT da masTan axlos miTiTe-buli Zveli qalaqis nangrevebi er-Tidaigive unda iyos. mkvlevarimniSvnelovnad miiCnevs agreTvekastelis mier qalaq ,,agerluditis“,rogorc ,,samegrelos mefis sofelSimdebare saxlis“, moxseniebas WiTanavaieZ, XI,2009:108-110).

    iakob rainegsis cnobaze dayrdnobiT

    d.WiTanava miiCnevs, rom egrisis qalaqi

    (,,egeria“) saZiebelia zugdidis

    CrdiloeTiT da ruxis cixidan Crdi-

    lo-aRmosavleTiT, 7-8km-is daSorebiT,

    enguris marcxenamxares, sof. korcxelSi

    (zemobaSi), sadac SemorCenilia cixe-

    simagris naSTi ,,CiJiS-karis“ saxel-

    wodebiT (iqve:110-111).

    iloriiakob rainegsi qalaq ilors Sec-

    domiT miuTiTebs anakliis pirdapir,enguris marcxena napirze. sinamdvileSiilori enguris marjvena mxares da en-guridan sagrZnoblad didi manZiliTaadaSorebuli. mogzauri am punqts odiS-Si moiazrebs. misive cnobiT, qalaqsmegrelebi ilors uwodeben, xolo afx-azebi _ boias. rainegsis aRweriT,ilors galavani aqvs Semovlebuli. aqTavs iyris yvela mxridan mosuli br-bokavkasionis xalxebisa. iqve arisqvis eklesia, rac yaCaRTa SiSiTyovelTvis daketilia. ,,es punqtiyovelTvis cilobis sagani iyomegrelebsa da abazas Soris, radganoriveni acxadebdnen masze sakuTrebisuflebas. rodesac viTareba icvlebada es qalaqi abazas morCili xdeba,mas boias arqmeven, xolo rogorc kisamegrelos daubrundeba, yvela ilorsuwodebs. amJamad is samegrelos ekuTv-nis...“ (rainegsi 2002: 121).

    iloris warsulis Seswavlis Tval-sazrisiT, uwinares yovlisa, yuradRebasiqcevs vaxuStis Semdegi cnoba: ,,zRviskidezed, am wylis dasavliTs kidezed,ars ilors eklesia wmidis giorgisa.amas udis aRmosavliT egrisi. dasavliTmdinaremo qvisa, da uZes samxriT zRvada CdiloT veli. ars eklesia ugunba-To, mcire, mdidari da Semkuli. aramedsilovanobis gamo. raTa ara Seiryeseklesia, mouRiaT qva did-friadi, fiqalida masze da Seni ars sruliad eklesia.aq moiyvans? ars yovel wlivi noembers,romelsa dahkulen da ganiyofen mefedidebulebiTurT. garna ars friadsaswaulmoqmedi WeSmaritsa zedaca.aramed moswves osmalTa eklesiailorisa qristes saCRlg, qarTulsauka“ (iqve:779-780).

    rogorc motanilia monaweriT vrw-mundebiT, saxelovani mecnieri iloriswm. giorgis eklesiis mdebareobas miu-TiTebs ,,zRviskidezed“, egriswyalsada moqviswyals Soris. ilori, Taname-drove administraciul-teritoriulidayofiT, sofeli da Temis centriaoCamCiris raionSi. raionul centrs –oCamCires daSorebulia 3km-iT. ilorisTemi aerTianebs soflebs: suks, zens,ilorgans da nagvalous. sofeli zRvispiras, z.d. 10m-ze da RaliZgis marcxenamxares mdebareobs. amasTanave, ilorisTemSi Semavali zeni da sukic uSualodRaliZgis marcxena napiras mdebaresoflebia.

    don juzepe judiCe milaneli aR-

    niSnavs, rom wm. giorgisadmi miZRvnilmTavar dResaswauls uqmoben zRvasTanaxlos mdebare patara sofel ilorSi,21 noembers. sofelSi aqa-iq gafantuliocdaaTamde saxli da wm. giorgis sax-elze aSenebuli vercxliskarebiani,didi Tayvaniscemis simbolod qceulieklesiaa. ,,am eklesiaze amboben, _ wersmilaneli, _ rom wminda giorgi RamisTevisas, mis dResaswauls rom uswrebs,erT xars iWers da RamiT eklesiaSiamwyvdevso. Ramis saTevad mTavari da-diani aq mobrZandeba xolme, rom missaswauls daeswros. saRamoTi eklesiasmagrad hketaven da vercxlis gasaRebsmTavars Caabareben. diliT didZalixalxi iyris Tavs, rom mowme gaxdesaseTi saocrebisa. mTavari gasaRebsgadascems mRvdels. aReben, Sedian Sig-niT da xedaven xars. gamohyavT gareTda hklaven. rogorc nakurTx xorcs,dadiani mas mezobel mTavrebs ugzavnis.rac darCeba, mTavris sufraze didTavadTa Soris nawildeba“ (milaneli1964: 96-97). ilorSi, giorgobisdResaswaulze imarTeboda didi bazro-ba, sadac Tavs iyrida 20000-mde kacimaxlobeli mxareebidan (iqve: 97).

    iloris wm. giorgis saswaulebzecnobebi daculia arqanjelo lamber-tisa da Jan Sardenis CanawerebSi. sain-tereso gadmocema Cauweria agreTvefrang mecniers, arqeologsa da sazo-gado moRvawes baron de bais (baronide bai 2011: 118-119). iloris xatzemtris dawyevlisa da ,,gadacemis“ wes-Cveulebas vrclad aRwers profesorisergi makalaTia (makalaTia 1941: 348-358; ix. agreTve kacia 1963).

    gamba SeniSnavs, rom ilori mdebare-obs afxazeTisa da samegrelos sazR-varze. aq aris uZvelesi eklesia, sadacramdenime wlis win inaxeboda rkinisuzarmazari muzaradebi, Zveli saomariairaRi, aqve idga katapultebi da Jur-nali. am eklesias Tayvans scemenmegrelebi da afxazebi, romlebic gau-Taveblad saubroben aq momxdarisaswaulis Sesaxeb (gamba 1987: 88).iloris adgilmdebareobas gamba Semde-gi saxiT gadmogvcems: es qalaqi kela-suris msgavsad lamazi ferdobis ZirSimdebareobs. ,,ukan moCans mTebis oriqedi, romelTaganac meore nawilobrivTovliTaa dafaruli, zemodan maT ial-buzis maRali mwvervali gadmo-hyurebs“(iqve: 94).

    boloTqmis nacvladukanasknel xans samegrelos Sesaxeb

    mravali monografia da statia gamo-qveynda, magram aseTi mzardi interesismiuxedavad, SeiZleba dabejiTebiT iTq-vas Semdegi: ra kuTxiTac ar unda gan-vxiloT samegrelos warsuli, dRemdegamocemuli da Cven xelT arsebuliramdenime aTeuli monografiisa dacalkeuli gamokvlevis arsebobisSemTxvevaSic ki, sabolood mainc imSexedulebis aRiareba mogviwevs, rombevri ram am regionis istoriidangamosamzeurebelia, mTeli rigi sak-iTxebisa kvlavac sagangebo kvlevasda axleburad gaazrebas saWiroebs. eski SeuZlebelia, upirveles yovlisa,evropel avtorTa cnobebis gaanal-izebis gareSe.

    winamdebare gamokvlevaSi CvenSevecadeT warmogveCina cnobili ger-maneli mecnierisa da mogzauris _iakob rainegsis samogzauro CanawerebismniSvneloba, romelmac axali Strixebi-Ta da niuansebiT Seavso Cveni codnaXVIII saukunis II naxevris samegrelossaistorio geografiisa da toponimiissakiTxebze. amasTanave, misi TxzulebisRirebuleba imaSi mdgomareobs, rommasSi mocemuli cnobebis damuSaveba-SeswavliT saSualeba gveZleva, Sevi-tyoT, Tu ra icodnen, ra warmodgenahqondaT dasavleT evropaSi XVIII s-issamegreloze.

    igor kekelia,istoriis doqtori

    samegrelos saistorio geografia iakob rainegsis samogzauroCanawerebSi da Tanamedrove istoriografia

  • ilori 74-11 agvisto 2015

    xom vambobdi, latenturi nacia-meTqi?me sruli moraluri da iuridiuli

    ufleba maqvs, rom margvelaSvils TaR-liTi vuwodo, radgan 2013 wlis saprezi-dento arCevnebSi me mas xma miveci missamoqmedo programasa da rekomendatorbiZina ivaniSvilis mier gacemuldapirebebze dayrdnobiT, rac gulisx-mobda nacionalTa mZime memkvidreobisaRmofxvras da am siborotesTanSeurigebel brZolas. margvelaSvilmaki yvela amomrCeveli veragulad gag-vacura, nacionalebTan danaSaulebrivgarigebaSi Sevida da qveynisaTvisarasasurvel dadgenilebebs iRebs.

    yoveli juris matyuara ki sazoga-doebisaTvis aramzada da RvTispiris-agan gadavardnili urcxvi arsebaa!

    “Cveni prezidenti aris WeSmaritad“nacionaluri” prezidenti”, _ asegamoexmaura saqarTvelos premier-min-istri irakli RaribaSvili qveynis(viTom!) pirveli piris, giorgi margve-laSvilis mier “nacionaluri moZrao-bis” wevris, akaki boboxiZis Zmis

    Sewyalebis gadawyvetilebas. rogorcRaribaSvilma Jurnalistebs ganucxada,imedi aqvs, rom prezidenti “saakaSvils,baCo axalaias, vano merabiSvils dasxva keTil adamianebsac Seiwyalebs”.

    “Cven vnaxeT, rom Cveni prezidentiaris WeSmaritad “nacionaluri” prezi-denti. guSin man Seiwyala erT-erTimsjavrdebuli, batoni boboxiZe, romel-ic Cvenma prokuraturam daakava. masmiesaja patimroba, prezidentma ki Sei-wyala. Zalian kargia, rom aseTi keTil-Sobili prezidenti gvyavs. imedi maqvs,rom is saakaSvils, baCo axalaias, vanomerabiSvils da sxva “keTil adami-anebsac” Seiwyalebs”, _ ganucxada irak-li RaribaSvilma Jurnalistebs sas-jelaRsrulebis saministroSi, sadacman penitenciuli reformis farglebSiSeqmnili eleqtronuli marTvis centrigaxsna.

    mokled, ukve sabolood gaamJRavnamargvelaSvilad saxeldebulmaaramzadam Tavisi WeSmariti politikurisaxe da ukve daufaravad emxroba qvey-nis damaqcevar nacionalebs, rac imisseriozul eWvs aRZravs, rom amgvariusircxvilo politikuri wiaRsvlebiTmargvelaSvili im amerikelebis gulismogebas cdilobs, romelTac yvelaferiiRones saimisod, rom nacebi da maTiSeuracxadi beladi saakiancisabolood ar gamqraliyvnen saqarTve-los politikuri ciskiduridan. magramerT rames ver iTvaliswinebs es poli-tikuri TaRliTi _ igi saqarTvelosprezidentad dasves ara amerikelebma,aramed biZina ivaniSvilma, romeliclamis muxlze daCoqili evedrebodasruliad saqarTvelos _ airCieTmargvelaSvili da naxavT ra kargiprezidenti geyolebaTo!

    albaT ar icoda batonma biZinamZveli qarTuli gamonaTqvami: “ar gani-marTebis kudi ZaRlisa, verca kirCxibimarTlad vals” da amitomac gamoidoTavi sruli araraoba margvelaSvilis

    saqarTvelos prezidentad aRsazeve-blad, Torem avadsaxsenebeli “Tavisu-flebis institutis” saSoSi aRzrdiliaramzada da sorosis ZuZunaWami TaR-liTi “fsiqologi” rom saqarTvelossasikeTos arafers moutanda, es kargadunda scodnoda.

    axla ki marTlac mecodeba batonibiZina ivaniSvili, radgan me, romelmacerTi xma gavimete am marTlac “plas-telina”-aramzadisaTvis, Tavs ver vpa-tiob amgvar politikur sibeces, biZinaki albaT bevrad ufro sasowarkveTiliiqneba margvelaSvilisaganimedgacruebiT.

    arada, am marTlac gamWriax adamianskargad unda scodnoda, rom kacs, romel-sac mowesrigebuli ara aqvs piradicxovreba, ar SeiZleba raimeSi sasike-Tod gamoadges qveyanas da sazogadoe-bas. mainc ra damsaxurebebisaTvis undamoswoneboda biZina ivaniSvils wver-gafanCruli, aCeCil-daCeCili ybedifsiqologi, (romelmac prezidentadarCevnis DSemdeg gaiparsa wveri daadamians daemsgavsa), romelsac tradi-ciuli qarTuli ojaxis nacvlad,Tanamedrove amerikuli uzneobis stan-dartis Sesabamisad, e.w. “giorlfrendi”hyavda qalbaton maka CiCuas saxiT damxolod mas Semdeg daiwera jvari amqalbatonze, roca qveynis prezidentadlamis xelebis gadagrexviT agvarCevinabatonma biZinam! manamde qorwinebisdauregistrireblad cxovrobdnen er-Tad margvelaSvili da CiCua, rasac,martivi qarTuli eniT, ukeTesSemTxvevaSi, ukanono Tanacxovreba hqviada wyvils “sayvarlebad” moixsenieben,uares SemTxvevaSi ki...

    me am fenomens Tavis saxels verdavarqmev gazeTis mkiTxvelisadmi didipativiscemis gamo!

    marTlac umaRlesi donis TaRliTiunda iyos adamiani, rom sruliad us-argeblo da crupentela arsebamudavod gamWriax da saqmeSi dabrZeneb-

    ul biZina ivaniSvils vargisian kacadSeasaRo Tavi.

    margvelaSvilma “prezidentoba” imiTdaiwyo, rom TanaSemwed daisva pir-wavardnili nacionalis miSa maWavari-anis Zma _ vano, vaSli ki, rogorc mo-gexsenebaT, vaSlis xidan Sors ar ece-ma.

    qveynis damangreveli da wurbelebadqceuli nacionalebi rom gvdomoda,maT ki ar gadavirCevdiT ase erT-sulovnad!

    ara da, sicrueas sicrueze afrqvevses “prezidentad” wodebuli arseba,romelic sruliad mowyda misi “gam-prezidentebel” politikur gunds _“ocnebis koalicias” _ da amerikelTamier Sedgenili nacionaluri “Spar-galkebiT” marTavs Tavis aparats (qvey-nis marTvis sakiTxebi, RvTis madliT,mas ukve aRar exeba, Torem, albaTsabolood gadaagdebda saqarTvelosmomavali ganviTarebisa da winsvlisrelsebidan!) _ latenturi Tu RianacebiT gaavso prezidentis kancelar-ia, usircxvilod daikava saakaSvilisavadmyofurad cxeli TaviT nagebireixstagi, romelsac Tavadve uwodebdaubedurebisa da garyvnilebis keras,axla ki cixidan gamoyara nacaramzade-bi...

    mikled, RmerTs davuwyevlivarT _prezidentad TaRliTi da aramzadagyavdeTo!

    unda viTminoT axla 2018 wlissaprezidento arCevnebamde es naRdiyvaryvare da yovlad umaqnisi aSkara“nacionaluri gadaxrebis” mqone “plas-telina”, magram imedia, qarTveli xalxiamjerad mainc gons moegeba, ar Secdebada 2016 wels iseT parlaments airCevs,romelic erTxmad gamoucxadebs impiC-ments am araraobas da misi winamorbedisaakaSvilis gzas gauyenebs mousavleTi-saken!

    roland jalaRania,

    mTavari redaqtori

    imedi maqvs, rom prezidenti saakaSvils, axalaias, merabiSvils da

    sxva “keTil adamianebsac” Seiwyalebs _ irakli RaribaSvili

    Cven, gazeT “ilorSi” araerTgzisgamogviqveynebia mamxilebeli masalebiimis Taobaze, rom saqarTvelos ramdenimekinoarxi aSkarad axdens mosaxleobiszombirebas da yvelafers akeTebssaimisod, rom Turquli da meqsikuriuniWo da arafrismomcem serialebSiCakargulebs daukargos azrovnebisunari da saTamaSo tikinebad aqciospolitikosebis xelSi.

    es telearxebi milionebs xarjavenuSinaarso filmebis SeZenaSi, romelTacmaTTvis aSkarad ar moaqvs komerciuliSemosavali. da Tu es asea, gamodis, romfuli ixarjeba politikuri Tval-sazrisiT, sazogadoebis gamosaTay-vaneblad, aqtiuri politikuri cxovre-bisagam masebis mosawyvetad dasamzareuloebSi maT gamosaketad.

    faqtia, rom is adamianebi, romlebicyvelafers akeTeben saqarTvelosdasasusteblad, haers fulSi tyuilu-bralod ar gadayrian. amitomaccdiloben sazogadoebis didi nawilisgamijvnas politikuri procesebisagan,raTa TavianT Wkuaze atrialon qveyanada iseTi politikuri Cixisaken gauk-valon gza saqarTvelos, sadac igi dam-Rupveli krizisis pirispir aRmoCndebada damoukideblobis daTmoba mouwevsTavis gadasarCenad.

    ase rom. Turquli da meqsikuri se-rialebis amgvar arabunebriv mozRvave-bas Tavisi politikuri aspeqtebi gaaCniada Tu sazogadoeba droulad ar moegogons, mere “gvianRa iqneba TiTze kbe-nani”!

    amrigad, qarTul telearxebze mom-ravlebuli teleserialebisgan mosax-elobis umravlesoba didi xania Sewuxe-bulia. albaT yvelasTvis TvalSisacme-bia, rom meqsikuri teleserialebi mkve-Trad Secvala Turqulma da indurmaserialebma. gansakuTrebiT gamaRizianebe-

    li aRmoCnda induri da Turquli seri-alebi mosaxleobis nawilisTvis. ram-denime dRis win, yvelasaTvis cnobilmareJisorma robert sturuam, sakuTari“feisbuqgverdze”, statusiT, yvelassaTqmelic gamoxata da amiT gaaprotes-ta es Zalian uniWo kinomimdinareoba;

    “bedisweram deda mitira _ 24 saaTiqarTul telearxebs vuyurebdi! ra Ca-vidineT iseTi, xalxo, ra ver movinanieT,anda iseTi ra codvebis gamo gvtanjavenes uniWo da uvici adamianebi?! mesmis,ratom ucqers mTeli saqarTveloTurqul serialebs. mSviddebi, aRaravingamwarebs, arc nacistebis viTom in-teleqtualuri da boroti Tvaligixvrets tvins _ viRacas viRaca uyvars,imas _ sxva, ded-mama ki moxuc, magramkeTilSobel saqmros sTavazoben lamazzeinabs _ zixar, ganicdi, sasiamovnocremli gdis _ ici rom yvelaferi kar-gad damTavrdeba da gaviwydeba Wkua-gadasuli, gaubedurebuli, gamwarebuli,absurduli samyaro!

    Tamam! Coq, Coq mersi!”Tumca baton roberts ver daveTanxme-

    bi imaSi, rom am serialebs mTelisaqarTvelo ucqers.

    „saakaSvili crupentela, populistida cinikosi naZiralaa, romelsacsakuTarma moqalaqeebma panCuri

    amohkres! telekompania „imedis“ dar-bevisTvis, gaupatiurebuli patimre-

    bisa da narkotikebiskenmidrekilebisTvis! Cven erTmaneTs

    sasamarTloSi SevxvdebiT!“saqinformis gancxadebis Tanaxmad

    ukrainis umaRlesi radas deputatiboris filatovi odesis gubernatormixeil saakaSvils sasamarTloTi dae-muqra da is fsiqotropuli saSuale-bebis gamoyenebasa da politikur maqi-naciebSi daadanaSaula. boris fila-tovi cnobili ukraineli oligarqiigor kolomoiskis Tanagundelia, massada saakaSvils Soris bolo droskonfliqti sul ufro mwvave xdeba.

    „Sen pasuxs ageb imaze, rom me ban-diti miwode. me konkretul faqtebsmoviyvan. yvelas movuyvebi, ratomgagagdes sakuTari qveynidan _ esmoxda telekompania „imedis“ darbe-visTvis, gaupatiurebuli patimre-bisTvis da Seni gatacebis gamofsiqotropuli saSualebebiT, rom-lebic gonebas aRagznebs“, _ daweradeputatma feisbuqis sakuTar gverdze.konfliqti saakaSvilsa da filatovsSoris ramdenime dRis win qalaqCernigovSi moxda. saakaSvilma fila-tovi amomrCevlis mosyidvaSidaadanaSaula.

    ukrainis saxalxo deputatma, igorkolomoiskis yofilma moadgileboris filatovma mixeil saakaSvils„totaluri iuridiuli omi“ gamoucx-ada. man odesis olqis gubernatorsoficialuri ganacxadi gaugzavnamoTxovniT, daasaxelos Tavisi ofi-cialuri sacxovrebeli da regis-traciis adgili. aRniSnuli dokumen-tis asli boris filatovma, aseve,

    „feisbuqis“ sakuTar gverdze ganaTavsa.sayovelTao WeSmaritebaa, rom Rors

    ganavlis Wamas iolad ver gadaaCvev.asea mixeil saakaSvilic, romelicukve wlebia imdenad eZalebanarkotikebs, rom Tavi gamoTayvanebuliaqvs. gaxsovT albaT, am aramzadisukadrisi saqcieli, 2011 wels maxaTasmTaze mowyobil saeklesio Ro-nisZiebaze, narkotikiT uzomod gam-tyvrali, uzrdelurad rom Caebertyauwmindesisa da unetaresis savarZelSi.rogorc Cans, arc odesaSi uWirsnarkoman saakaSvils maRalxarisxianiopiumisa da sxva narkotikebis SeZena,rac ukrainelTa maxvil Tvals argamoepara. yvelaze samwuxaro mTelam ubedurebaSi is gaxlavT, romukrainelebs somexi daSnaki saakaSvilieTnikurad qarTveli hqoniaT, rac di-dad akninebs Cvens saerTaSoriso av-toritets!

    sturua: “iseTi ra codvebis gamo gvtanjavenes uniWo da uvici adamianebi?!”

  • ilori8 4-11 agvisto 2015

    sveticxovlis taZris „qvaTa RaRadi“„Tqven geubnebiT, eseni rom

    gaCumdnen, qvebi iRaRadeben“(luka 20, 40)

    pirveli vazis akidodan xelmarjvniv,qvaze, amotvifrulia mzis 16 seqtoriani(o=16=oni=mze) disko da vefxvi (winwk-lebiani avaza, panTera), romelic sim-bolurad mzis saxlisa da usasrulovarskvlavieri kosmosis maradisobasgulisxmobs. sicocxlis wera-aRwar-moebis erTian sistemis niSania. vefxvi,avaza, panTera da a.S. ganekuTvneba ka-tisebrTa ojaxs, kata ranairadac arunda misrolo haerSi, is yovelTvisfexebiT daxteba miwaze, anu usasrulovarskvlavieri kosmosi ranairadac arunda Setrialdes da gadatrialdes,is yovelTvis daibadeba evolucia-ganaxlebiT. sasuliero-saganmanaTle-blo xaziT vefxvi giorgianul-mec-nierul ganaTlebis sistemas niSnavs,romelmac kacobriobas misca sami kl-sikuri rjuli, sulier-socialuri civ-ilizacia da kacobrioba cnobieradaziara maradisobis kanons.

    meore vazis akidodan marcxniv, qvaze,amotvifrulia lomi. lomi mzissaxlisa da usasrulo kosmosisSesaqmis (mamisada dedis) simboloa.sasuliero-saganmanaTleblo xaziTlomSi igulisxmeba qarTuli sameba-damwerloba, sameba-ena da samiklasikuri rjuli (miJ lemi) anuSesaqmis maradiuli kanoni. „vefx-istyaosanSi“ gadmocemulia ambavitarielisagan lom-vefxvis daxocvisa,anu qarTveli marTlmadidebeli qris-tianebis mier qarTuli sameba-damwer-lobis, sameba-enisa da sami klasikurirjulis saidumlos gaxsnisa (lom-ve-fxvis daxocvisa), romelsac saxarebaSilazares aRdgena ewodeba. tarielSiigulisxmeba iberiuli ena (iafeTi) daqarTvel marTlmadidebel qristianTasulieri misia, amitom gveubneba RvTae-brivi rusTaveli:

    „ima qedsa gardavdeq, igni Sembni mo-mearnes;

    erTi lomi, erTi vefxvi Sekrbes, er-Tad Seiyarnes,

    hgvandes rame moyvarulTa, maTi naxvagamexarnes,

    maT ra uyves erTmaneTsa, gamikvirdes,Semezarnes.

    „qedsa gardavdeg, lom–vefxvni mo-vides erTgan rebulni;

    saxed vamsgavse mijnurTa, cecxlnidamevsnes debulni, –

    Seiyarnes da Seibnen, ibrZolesgamwarebulni,

    lomi sdevs, vefxvi miurbis, iyvnesar Cemgan qebulni.

    „pirvel amaod ilaRobes, merme med-grad waikidnes:

    TviTo toti erTmaneTsa hkres,

    sikvdilsa ar dahridnes;gamohrida vefxman guli, – dedaTamca

    gamohridnes!“–lomi medgrad gaekida, igi vervin

    daamSvidnes.

    „loms davugme naqmari, varqvi: „araxar cnobasa,

    Sen sayvarelsa ras awyun? fu, magamamacobasa!“

    xmal-gamowvdili mivuxe, mivec lax-varTa sobasa,

    Tavsa gardavhkar, mo-ca-vkal, davhxsnensoflisa Tmobasa.

    xrmali gavtyorce, gadavWer, vefxiSevipyar xeliTa;

    mis gamo kocna mominda, vin mwvavscecxliTa cxeliTa;

    miRrinvida da miwyenda brWyaliTasisxlTa mRvreliTa,

    veRar gavuZel, igica movkal guliTaxeliTa.

    „razomsaca vamSvidebdi, vefxi veradavamSvide,

    gavgulisdi, moviqnive, vhkar miwasa,davamSvide;

    momegona, odes Cemsa sayvarelsawavekide;

    sulni srulad ar amomxdes, rasgikvirs, rom cremlsa vhRvride!

    rogorc adre mogaxseneT, qarTvelitarielis mier lom-vefxvis daxocvaSisaidumlo religiaze ziarebaigulisxmeba. tarielis xmalSi (xma-li) igulisxmeba qarTuli sameba–damw-erloba da sameba–ena, romelic war-moadgens adamianisa da garemomcveliusasrulo samyaros SinaarsSi Cadebu-li imformaciis gasaRebs (xma=infor-maciis sayviri da li=40 qarTul kods).tarieli vefxvs – samyaros saidumlosibrZnes usasrulo varskvlavier kos-moss, iWers xe-li-T anu wmida weriliTada 40 qarTuli kodiT. lomis zeviTqvaze amotvifruli jvarcmuli iesoda mfrinavi sameba-serafimi, romelicsimbolurad aCvenebs adamianis sxeul-idan amobadebul (jvarcmidan aRmdgar)

    kosmiur kacs (angelozs), anumetafizikur mfrinav kacs, romelic 24savanisa da Sesabamisi sxeulisgamocvliT Cafrindeba samoTxeSi.

    lomze amxedrebuli ieso simbolu-rad aCvenebs usasrulo kosmosze (ukv-davebaze) amxedrebul mzis galaqtikas.sasuliero–saganmanaTleblo xaziTlomSi igulisxmeba qarTuli sameba–damwerloba, sameba–ena da samiklasikuri rjuli, maSasadame, ieso zisgiorgianuli ganaTlebis sistemisTavze (miJ lemze).

    lomis zeviT qvaze amotvifruliserafimi da jvarcmuli macxovari.serafimi jvarcmidan aRmdgari iesosmetafizikur perangs gulisxmobs. amis

    garda amotvifruli aCvenebs adamianissxeulidan amobadebul kosmiur kacs(angelozs), anu metafizikur mfrinavkacs, romelic 24 savanisa da Sesabamissxeulis gamocvliT Cafrindeba samoTx-eSi.

    sveticxovlis oTxi fasadi, anuqvis perangi, pirobiTad warmoadgensadamianisa da garemomcveli usasrulosamyaros Sinagani informaciis kabas,qvis lods, xolo sveticxovlis Sina-gani sicariele ki – mRvimes, gamoqv-abuls, sadac asvenia mkvdari lazare,e.i. adamianisa da kacobriobisSinaarsSi (bedisweris wignSi). gamo-qva-bulSi, mRvimeSi, Zinavs lazares,romelic qarTuli sameba–damwer-lobaze, sameba–enaze da saxarebazeziarebiT cnobieri mkvdreTidanaRdgeba. adamianisa da garemomcveliusasrulo samyaros tani warmoadgensgamoqvabuls, mRvimes, sadac sZinavslazares, romelic mocemuli tanissikvdiliT (jvarcmiT) aRdgeba. sularsebobs 49 sxeuli da gamoqvabuli.erT-erTi maT Soris dedamiwis savanea.(adamianis sxeuli miwis, xorcis tanisgamoqvabulSi Zinavs lazares –qristes megobars, saidumlos Sem-naxvels). maSasadame, yvelgan da yve-lafris SinaarsSi Zinavs lazares,sicocxlis maradiul energias, RvTissasufevels, romelic maradisobiskanonis brZanebiT (qristes brZanebiT)aRdgeba, amitom gveubneba RvTaebrivisaxareba: „ieso ki kvlav SeZruliSinaganad, mivida samarxTan. es iyogamoqvabuli, romelsac lodi hqoonda

    amofarebuli. iesom Tqva: „moaSoreTlodi“. micvalebulis dam marTamuTxra (marTaSi igulisxmeba megruliena da moses meore rjuli): „ufalo,ukve yars, radgan meoTxe dRea, racdavmarxeT“ (megruli enis – marTaspirvelobis dros damarxes iberiulikodi qarTuli eTnosis cnobierebaSi).iesom uTxra mas: „gana ar giTxari,rom, Tu irwmuneb RvTis didebas,aRdgeba-meTqi?“ amrigad moaSoreslodi (amrigad an kidev erTxel...).iesom Tvalebi aRapyro da Tqva: „,ma-mao, gmadlob Sen, rom mismine (anugmadlob samyaros maradiuli infor-maciis dogmav...), me vicodi, romyovelTvis mismen. me mxolod gare-Semokrebili xalxis gasagonad vTqvi,raTa irwmunon, rom Sen momavline. esrom Tqva didi xmiT daiZaxa: „lazaregamodi!“ gamovida micvalebuli,xelfexi saxvedrebiT hqonda Sekrulida saxec sudariT hqonda Sexveuli(anu iyo gasaidumloebuli). uTxramaT iesom: „gaxseniT, gauSviT iaros“.(ioane 11, 38-44).

    Zvirfaso megobrebo, lazareze lodiqristes brZanebiT moSorebulia,gauSviT iaros, is jer saqarTvelos,Semdeg ki mTels dedamiwas Semoivlisda kacobriobas qarTul enazeuqadagebs saxarebas. – amin.

    sveticxovlis mTavari Teqvsmetsarkm-liani wriuli sveti (kosmiuri navismTavari anZa) dgas qarTuli asom-Tavruli „R“ (Ranis) da mxedruli „i“(inis) formis oTx sayrdenze (bu-rj-ze).

    Teqvsmetsarkmliani sveti simbolu-rad aCvenebs, rom dedamiwieri xorcielitanidan jvarcmiT aRdgeba mzis (o-16)kacis pe-rangi (qristes kvarTi) da amuzenaesi kosmo-nav-tikis saidumlosavtorebi arian qarTveli qurumebi,amitom gveubneba RvTaebrivi biblia:„uTxra faraonma iosebs: aha,damidgenixar mTeli egviptis gamge-blad. waiZro xelidan faraonma beWedi

    da gaukeTa xelze iosebs, Semosa zezissamoseliT da oqros ZewkviT Camokidayelze (oqros ZewkvSi uzenaesisibrZnismetyveleba igulisxmeba). dasvaTavis meore etlze da acxadebdnenmis winaSe muxli moeyaraT! (mxed-velobaSia Ze RmerTis, ieso qristeswinaSe muxlis moyra. meore etli=ZeRmerTs). ase daudgina igi ganmgebladmTels egviptis qveyanas. uTxra faraon-ma iosebs: me faraoni var (fara-onianu mzis kanonTa RmerTi), magram uSenodxels veravin gaanZrevs mTels egvipte-Si. uwoda faraonma iosebs saxeladcafnaT-fayneasi da misca colad asen-aTi, onis (mzis qalaqis) qurumis fo-tiferayis asuli. da gavida iosebi

    egviptis qveyanaSi“. (dab. 41, 41-45).kosmiuri svetis gvirgvinSi zis mzis

    sxivebiT gakaSkaSebuli macxovari iesoqriste, romelic aris mzis farexiswinamZRoli da cnobieri mefe sam-yarosi.

    sveticxovlis ekvderis marcxenamxares funqcionirebs Wa, romelic bib-liuri sasuliero–saganmanaTlebloWis simbolos warmoadgens: „daiZraiakobi da wavida kedemis ZeTa qveynisken(k-edemi, kaci edemi anu saidumlo re-ligiis qveyana – saqarTvelo). xedavsWa aris velze da cxvris sami faramis maxloblad (mxedvelobaSiasameba–damwerloba, sameba-ena da samiklasikuri rjuli). radgan am Widanarwyulebdnen cxvars. mere isev daxu-ravdnen Wis pirs am lodiT. uTxra maTiakobma, sadaurelebi xarT, Zmebo! miuges:xaranelebi varT (xarani erqva lixismTis, nunisis akademias). uTxra: Tuicnob labans, naxoris Zes? miuges: vic-nobT (bibliurma naxorim qarTulisaidumlo religiis sasuliero akademiaurTas mTidan lixis mTaze nunisSigadaitana... la-bani niSnavs RvTis wils(la) Ze RmerTis qveyanas (ban) saqarTve-los). uTxra: xom mSvidobiTaa? miuges:mSvidobiTaa (m-SvidobiTaa anu m=40kods da Svidi=Svid mamamTavars), ager,raxelic, misi asuli, cxvars mihyveba.uTxra: jer xom ar gasula dRe, adreasaqonlis Tavmoyra, daarwyuleT cxvari,waasxiT da aZoveT. uTxres: ver wavalT,vidre mTlianad ar Seiyreba fara daam lods ar gadaagoreben Wis piridan.mxolod maSin davarwyulebT cxvars“.(dabadeba 29, 1-8).

    bibliidan da sveticxovlis qviskodur-informaciuli wignidan naTladCans, rom kacobriobis cnobieri damr-wyulebelia qarTuli sameba-damwer-loba, sameba-ena, sami klasikuri rjulida giorgianul-mecnieruli msoflioganaTlebis sistema.

    Zvirfaso megobrebo, qarTvelebo dayvela tomis Svilebo (RvTis Svilebo),bibliuri noes samsarTulianisasuliero kidobani saqarTveloSia,romelsac qristes sulier–gonebrivida xorciel-genetikuri kvarTi ewodeba(qristes kvarTi mcxeTaSia).

    ai, aseTia megobrebo, qristes kvarTismokle Sinaarsi, romelic grZlad gaiRe-ba qarTvel qristianTa sulieri misiisdawyebis Semdeg.

    vinc cruobs da saqarTvelossulieri misiis mniSvnelobas ayalbebs,igi qristes, simarTlesa da WeSmarite-bas jvarze aWedebs, amitom dafiqrdiTTeologebo da mecnierebo...

    mirian qarTveli

  • ilori 94-11 agvisto 2015

    (gagrZeleba me-5 gverdidan)amasac vityvi: ziuganovis wigni

    SemTxveviT ar daujildovebiaT mixeilSoloxovis premiiT. es aris wigni ga-naTlebuli ruseTis marTlmadideblo-bis bedze da stalinic imitom hyavsmoxseniebuli. sainteresoa miseuli ana-lizi amerikaze, amerikelebsa da maTinteresebzec.

    * * *am sityvebiT mTavrdeba Cems audio-

    kasetaze qarTuli politikuri elitiserT-erTi TvalsaCino warmomadgenlis20 wlis winandeli naubari.arada, cocxa-li rom iyos, or damatebiT kiTxvas au-cileblad davisvamdi. maT Soris Tun-dac imis Sesaxeb, Tu rogor Seafasebdaim faqts, rom WeSmaritad genialuriqarTveli moqandakis, merab berZeniSvi-lis aRmaSeneblad xmobili daviT me-oTxe bagrationis Zeglis nacvlad yo-fil `respublikis~, amjerad ki `damWkna-ri vardebis moedanze~ `Zeglad~ uge-movnod Sekowiwebuli velosipedia wa-moWimuli. da kidev erTi kiTxvac: ro-gorc Tbilisidan, ise quTaisidan ratomicqireba `vardosanTa~ mier adgilmo-nacvlebuli aRmaSenebeli dasavleTi-saken, roca mas Semdeg, rac bagratistaZarSi mefed ekurTxa, mzera mudamTbilisisken hqonda mipyrobili?

    aleqsandre Sengelia

    vin aRadgina daviTiswyaro?

    im dauviwyar wuTebSi, rodesac sa-qarTvelo Tbilisis 1500 wlisTavisaTvisemzadeboda, sagangebod am TariRisaTvisdabadebuli gazeTis _ “Tbilisis” ori

    axalbeda korespondenti _ me da oTardiakoniZe ori dRiT sam qalaqSi mig-vavlines _ WiaTuraSi, tyibulsa da qu-TaisSi. ase gavecaniT avtoqarxnelioseb xazaraZes, romlis “xuTianebiviTCamwkrivebuli samianebiT”, anu, adamianurenaze rom vTqvaT _ yoveldRiuri gegmis333 procentiT SesrulebiT _ Tavs iwo-nebda sawarmosa da qalaqis imdroinde-li xelmZRvaneloba. tyibulSi SevxvdiTlegendaruli Saxtis ufross valabu-evsa da mis gunds, WiaTuraSi ki zemoi-merel ivan ivanoviC ivanovs, romelmac,vidre imas agvixsnida, Tu Tavisi SromiTra Sav qvas aZlevda sabWoTa kavSirs,lomonosovis universitetidan gamoyo-lili rusuliT mosaubre Cemi kolegisSekiTxvas: “kak vas veliCaiut?” – upasuxa:“boSo, ra vici me magdeni rusuli? TuRmerTi gwams, qarTulad melaparakeo”.

    ratom gamaxsenda? rogor SeiZleboda,rac ar unda saCqaro saqme gvqonoda,WiaTuridan jer tyibulSi, iqidan ki -quTaisSi mimavlebs gzad gelaTi armogvenaxulebina?

    im dros Faqtobrivad damSrali iyois wyaro, romelic monasterSi aRmaSe-neblis droidan moedineboda.

    _ imedi gvaqvs, male aRadgenen, _ gag-vando saidumlo meufe naomma. misi qa-liSvili _ Tamari quTaisSi Cems me-zoblad cxovrobda, meufe Cvens quCazexSirad Camoivlida xolme, TiToeulSemxvedrs dagvlocavda da mqonda bed-niereba, rom masTan ramdenjerme mokrZa-lebiT mesaubra kidec. miT ufro, rommisi vaJi oTar SavianiZec Cemi megobarigaxldaT.

    _ am cota xnis winaT gelaTSi stum-rebis TanxlebiT batoni vasil mJavanaZegvewvia da dagvpirda, Tbilisis iubilisdReebSi daviTis wyarosac mivxedavTo._ gviTxra maSin meufem.

    wyaros aRdgenis Semdeg araerTxelvwvevivar gelaTs da uamravjer Semisvams

    daviTis wyaros wyali, magram didxans,Zalian didxans ar vicodi, visTvis undameTqva madloba, rom RmerTma SemaZle-bina, is wyali damegemovnebina, romelsacgelaTSi daviT aRmaSenebelma miuCinamaradiuli adgili, raTa mwyurvali da-erwyulebina.

    axlaxan Cemi megobris, quTaisis sapa-tio moqalaqis, baton oTar CixlaZispirad arqivs vaTvalierebdi da sruliadSemTxveviT Sevityve, rom daviTis wyaromisi aRdgenilia.

    rogor da ra pirobebSi moxda aRd-gena?

    uaRresad Tavmdabal adamians, visacqalaqmSeneblobisaTvis uamravi sikeTeaqvs nakeTebi, imis Taobaze Tu ra viTa-rebaSi da rogor umkurnala damSralwyaros, Zlivs vaTqmevine oriode sityva,romelic mere Cemi kategoriuli moT-xovniT furcelzec gadavatanine dadRes im mizniT vaqveyneb, rom “msajulimarTlada sjides” da wamkiTxvel-ganmkiTxvelma saTanado pativi miagoskacs, vinc damSral wyaros sicocxledaubruna.

    ai, isic, batoni oTar CixlaZis mogo-nebis erTi furceli.

    * * *`1958 wlis zafxulSi quTaisis“wy-

    alkanaltrestSi” samSeneblo-samontaJoubnis ufrosi viyavi da qalaqis wyal-momarageba-kanalizebis samSenebli sa-muSaoebs vasrulebdi. erT dRes trestisdireqtorma, cnobili poetis oTar mam-forias Zmam, batonma mixeilma gamomiZaxada miTxra: saswrafod unda eaxlo qu-Taisis saqalaqo komitetis pirvel mdi-van emir takiZeso. es ki gadmomca, magramra mizniT mibarebda, ar uTqvams, radgan,rogorc vvaraudob, TviTonac ar icoda.aseT did