Va n d e a u t e u r v a n LANFEUSTVa n d e a u t e u r v a n LANFEUST

D E E L 1 1

De langsteadem

D E E L 1 1

De langsteadem

Deel 8 – De horden van

het duister

Deel 8 –De horden van

het duister

a r l e s t o n - p e l l e t

k

JARRY DEPLANO FABRIS

3 Drakenoog

NAJAAR 2013

UITGEVERIJ L

STRIPS

NUMMER 17

O V E R D E S T R I P A U T E U R S V A N U I T G E V E R I J L

GRATISGRATISHEIN

DE KORTHet beste van 2013!

HEIN DE KORTHet beste van 2013!

Nieuw! Nieuw! Nieuw!YTHAQ . LANFEUST ODYSSEY

DE WOUDEN VAN OPAALHUURLINGEN

Nieuw! Nieuw! Nieuw!YTHAQ . LANFEUST ODYSSEY

DE WOUDEN VAN OPAALHUURLINGEN

MARTENTOONDEREERSTE enLAATSTE

GESPREKKEN

MARTENTOONDEREERSTE enLAATSTE

GESPREKKEN

Zijn naam is klein,zijn daden...

*2012 - Het Jaar van Hein won deStripschappenning voor Het BesteAlbum in de

categorie Avontuur& Vermaak

HEIN DE KORT2013 – HET JAAR VAN HEINNU IN PAPERBACKEDITIE! €12,50Van de troebelen in de politiek en van crisis naar crisis naar detroonswisseling, de festiviteiten en het Koningslied en, hoe kanhet ook anders, terug naar de crisis. Alles komt op uiterst vermakelijke en relativerende wijze aan bod in 2013 – Het jaarvan Hein*, een must voor elke Hein-liefhebber en een fijngeschenkboek voor de cadeaumaanden.

MARTENTOONDER

R O B I N L U T Z

E E R S T E E N L A A T S T E G E S P R E K K E N

Robin Lutz (1950) is al jaren auteur, producent, fotograaf en regisseur. En met succes. Voor zijn docu-mentaire- en bedrijfsfilms ontving hij bij herhaling internationaal eervolle vermeldingen en verschil-lende prijzen, onder meer de Gold Camera Award in Holly wood (in 2006 en 2007). In 1993 draaide Lutzin Ierland met meesterlijk resultaat een documentaire over leven en werk van de legendarische strip-kunstenaar Marten Toonder, Een heer vertelt (1994), een bron van inspiratie voor persoonlijke vrijheiden onafhankelijk denken. Tussen regisseur en auteur ontstond gaandeweg de opnamen in Ierland eenvertrouwelijke relatie die resulteerde in meer dan dertig lange gesprekken; het eerste in 1993, het laatste in 2005, vijf dagen voor het overlijden van Marten Toonder. De weerslag van deze gesprekken vindt u terug in Marten Toonder – Eerste en laatste gesprekken, waar-in Toonder zich op de voor hem typerende Bommeleriaanse toon op de vragen van Lutz mijmerend,filosoferend en – soms – foeterend uitlaat over die zaken die hem zeer na aan het hart lagen: zijn werk,zijn relaties, het streven naar geluk, aardse zaken en niet te vergeten die zaken die zich afspelen tussen hemel en aarde. Kortom, het leven en denken van Toonder komt in de volle breedte aan bod. Al met al redenen genoeg voor een proeve uit deze uitgave, die niemand zich mag en zal ontzeggen:

Robin Lutz (1950) is al jaren auteur, producent, fotograaf en regisseur. En met succes. Voor zijn docu-mentaire- en bedrijfsfilms ontving hij bij herhaling internationaal eervolle vermeldingen en verschil-lende prijzen, onder meer de Gold Camera Award in Holly wood (in 2006 en 2007). In 1993 draaide Lutzin Ierland met meesterlijk resultaat een documentaire over leven en werk van de legendarische strip-kunstenaar Marten Toonder, Een heer vertelt (1994), een bron van inspiratie voor persoonlijke vrijheiden onafhankelijk denken. Tussen regisseur en auteur ontstond gaandeweg de opnamen in Ierland eenvertrouwelijke relatie die resulteerde in meer dan dertig lange gesprekken; het eerste in 1993, het laatste in 2005, vijf dagen voor het overlijden van Marten Toonder. De weerslag van deze gesprekken vindt u terug in Marten Toonder – Eerste en laatste gesprekken, waar-in Toonder zich op de voor hem typerende Bommeleriaanse toon op de vragen van Lutz mijmerend,filosoferend en – soms – foeterend uitlaat over die zaken die hem zeer na aan het hart lagen: zijn werk,zijn relaties, het streven naar geluk, aardse zaken en niet te vergeten die zaken die zich afspelen tussen hemel en aarde. Kortom, het leven en denken van Toonder komt in de volle breedte aan bod. Al met al redenen genoeg voor een proeve uit deze uitgave, die niemand zich mag en zal ontzeggen:

MARTEN TOONDER:

Toen ik nog jong was en me veel bezighield met het christen-dom, waren de ‘geboden van de Heer’ een van de ergste din-gen die ik me voor kon stellen. ‘Gij zult niet dit’, ‘gij zult nietdat’! Later ben ik daarvan afgedwaald en ben ik meer de kantvan Boeddha opgegaan. Maar na een poosje dacht ik, dieman is even erg, van ‘Gij zult u niet hechten’! Hechten maaktongelukkig, want van alles waar je aan hecht blijft niets over.Alles verstoft. Kortom, het verschil tussen die twee gods-diensten is eigenlijk niet zo groot.Hoe ouder ik werd, hoe meer ik zag dat dit niet juist was. WatOnze Lieve Heer gezegd heeft, ‘Gij zult niet doden’, zit nogeven stevig in mij. Maar het ontstoffen, gij zult u niet hech-ten, daar hoef ik niets aan te doen. Ik heb een poos met hetidee rondgelopen dat ik me niet moet hechten aan dat wat ik

heb. En toch heb ik dat niet altijd als prettig ervaren. Hetstuitte me. Bijvoorbeeld een foto waar ik aan hechtte, of eenbeeldje, aan een instrument van mijn vader ging ik me hech-ten. Daar waarschuwde Boeddha tegen, dat daar stof over-heen kwam en dat het vergaan zou. Nu ik negentig jaar benkan alles me eigenlijk niets meer schelen. Ik heb daar nietvoor zitten bidden of mediteren. Ik heb nooit gedacht, jemoet je niet hechten. Dat gebeurde op een natuurlijkemanier, tot mijn verbazing soms. Ik mis hier allerlei dingenwaar ik vroeger vreselijk aan gehecht was. Een verzamelin-getje boeken bijvoorbeeld dat mij dierbaar was. Het is nietmeegekomen met de verhuizing naar dit appartement. Ikheb alles nagezocht, het is er niet. En tot mijn verbazing benik niet tot razernij vervallen. Dat gebeurde vroeger wel. Eentoornig iemand voor zoiets als dit? Oh, ja. Het enige watblijft zijn je hersens, je geest! Dat blijft, daar komt geen stofop. Tenminste, dat dacht ik. En nu, de laatste tijd, begin ikdaaraan te twijfelen omdat ik bijvoorbeeld alle namen ver-geet. Ik vergeet ze. Dat zijn dus overblijfselen van mijngeheugen waar stof opkomt. Of dat belangrijk is, weet iknog niet. Het geheugen als zodanig verandert niet. De din-gen die gebeurd zijn, zie ik helder en duidelijk. Soms hoor ikze, de stemmen, bekende stemmen van vroeger. Die zijn dusniet verstoft. Maar een hoop dingen worden vager, trekkener ertussenuit. Ik weet absoluut niet meer wat ik in het jaar1972 gedaan heb en dat vind ik niet eens erg. Ik vind het ergdat ik dat niet erg vind, want dat betekent dus dat ik ook hetverstoffen van de gedachten betrekkelijk ga vinden. Dus jegaat je afvragen tot hoever dit gaat; tot Boeddha, de totaleonthechting? Totdat je een totaal vrij mens bent? Dat is eenvan zijn beloftes, een toezegging eigenlijk, en daar zal hetwel naartoe gaan.Terwijl ik in Ierland woonde en graag dingen verzamelde,heb ik er nooit bij stilgestaan dat eigenlijk alle materie stofis en dat ik daar niet in moest geloven. Het idee om daarafstand van te moeten doen vond ik heel pijnlijk en naar. Datgevoel duurde totdat ik hier in het Rosa Spier Huis in eenvreemde omgeving terechtkwam en in het begin een vrijongelukkige tijd had. Ik merkte langzamerhand dat ik nietzoveel meer om materie gaf en begon het idee te krijgen dathet allemaal stof was. Ik vind het leuk te weten dat mijnspullen er zijn, maar ik kan er niet bij. Het ligt allemaalopgeslagen ergens in een pakhuis. Er wordt wel goed opgepast hoor, schilderijen en tekeningen die ik gemaakt heb,schilderijen die Phiny (overleden vrouw van Toonder – red.)gemaakt heeft, maar voor mijn gevoel begint dat lang -zamerhand allemaal te verdwijnen. Het idee van ja, maar datis het leven niet.’

Wat betekent dat voor jou, ‘het leven’?Dat je ervan uitgaat dat het doel van het leven het leven zelfis, het bewust dingen doen. Dat maakt het bijvoorbeeldmogelijk dat je een ander mens aanvoelt. Dat is niet echtaanvoelen, je voelt niet echt aan, het is een overeenstem-ming in de geest. Dit klinkt allemachtig bijgelovig. Je zit opdezelfde golflengte, dat klinkt minder bijgelovig.Mag ik nog even iets zeggen over het ontstoffen? Ik kreegveel ondersteunende opmerkingen van goede vrienden inde trant van ‘Je hebt een interessant en mooi leven gehad enje hebt zoveel te vertellen’. Inderdaad, het was een mooileven en ik heb veel herinneringen, maar ook die herinne-ringen vergaan tot stof. Maar hoe komt het dan dat je je heleleven lang geloofd hebt in die dingen, in materie en dat ikop dit moment bezig ben daar afstand van te nemen, zonderdat ik dat per se met m’n hersens doe? Ik kreeg het idee datde mens voor een deel bestaat uit materie en je gelooft in diematerie. Een godsdienstig geloof. Het christendom is stof.Dat vergaat allemaal, daar blijft niets van over...Dit geklets gaat eigenlijk te ver, want er zijn wel degelijkdingen die overblijven. Dat kan ik nu beter zeggen dan ikhet vroeger kon, omdat ik het merk. De geboden van ‘Gijzult dit’ en ‘Gij zult dat’, dat gaat weg. Maar er zijn dingenuit de Bijbel, waarheden, die ik ervaar als eeuwige waarheid.En die helpen mij eigenlijk om verder te gaan.

Heb jij voorbeelden van universele waarheden uit de Bijbel?Een van die universele waarden is voor mij bijvoorbeeld nogaltijd de liefde. Jezus praat vrij veel over de liefde, vaak wan-neer Hij over God praat. En als je je geloof in God hebt afge-schaft of een andere vorm hebt gegeven, zoals de geest is Godof jijzelf bent God, dan begrijp ik Hem. Er is een deel vanjezelf dat boven alle andere dingen staat. De geest is godde-lijk en dus in staat om dingen te verwerpen en dingen tebehouden. De dingen die hij behouden wil, voel je op hetmoment dat ze ter sprake komen. De echte godsdienst is nietaltijd een dienst van een groep mensen die in een God gelo-ven. Alles is God! Met dát verschil dat het ene deel stoffelijkis en vergaat en dat het echte deel, de geest, blijft bestaan.Dat is een vrij sterk geloof. Je kunt ook zeggen: bijgeloof,maar dan geloof je dus ook in reïncarnatie en eeuwigheidbe-staan. Daar geloof ik meer en meer in. Dat wordt sterker. Ikkwam daar via de theosofen mee in aanraking en ben dat eenpoosje als een soort hobby gaan beschouwen. Dat geeft steunvooral als je jong bent. Nu ik ouder ben, heb ik dat zelf erva-ren. Nadat ik mensen heb zien sterven, mensen van wie ikhield, heb ik niet de ziel zien sterven. Ik wist dat die zieloverging naar iets anders.

Robin Lutz – Marten Toonder – Eerste en laatste gesprekken, 320 blz,met 32 blz. kleurkatern en dvd Een heer vertelt, € 24,95

C O M P L E E T !

Magnifiek!

Met Ekhö – De spiegelwereld lanceert Uitgeverij L dit najaar een

fonkelnieuwe reeks – een combinatie van steampunk en fantasy

van de onbetwiste meester-verteller Christophe Arleston!

DE BEPROEVING

DERDE DRUK

De avonturen die Arleston eerder schreef en schrijftspelen zich bij voorkeur af op landschappen op Troy(Lanfeust, Trollen van Troy), en ver daarbuiten (DeWouden van Opaal, Ythaq), waar magie en heroïs-me doorgaans goed gedijen. Wat de verhalenbindt, is vooral de vertellersstem van Arleston.Immers, allemaal kregen ze zijn oorspronkelijkesignatuur mee. Zo ook zijn nieuwste project, dereeks Ekhö, waarvan wij hier met gepaste trots heteerste deel, New York, presenteren. Het begint allemaal met een vliegtuig op weg naarNew York. Met een geheimzinnige en bijzondergewelddadige draak. Met een erfenis die al twintigjaar op een erfgenaam wacht. En met een alterna-tief Manhattan dat het, bijvoorbeeld, zonder elek-triciteit moet stellen. Behalve rond de overweldi-gende heldin, Fourmille, centreert de plot van hetverhaal rond een geheimzinnig buitenaards ras, dePreshaunen, die het voor het zeggen hebben in dit

Pik in,

wonderlijk en levensgevaarlijk paralleluniversum, de spiegelwereld... Ekhö. Arlestons teke-naar van dienst, het formidabele talent Alessandro Barbucci, maakte eerder naam met hetsfeervolle SkyDoll.Van Eric Heuvel, die momenteel in opdracht van de Anne Frank Stichting werkt aan heteigentijdse verhaal De vriendschap, verschijnt dit najaar de alweer derde druk van De terugkeer. Bij monde van de vertellers, de Nederlander Bas en de Indonesiër Amir, krijgt de lezer een beeld vande vooroorlogse koloniale samenleving, de Japanse bezetting en de ontmanteling van een koloniaalrijk, voorheen ‘Ons Indië’.De reeks Ythaq beleeft in deel 11 een nieuw hoogtepunt. Wij van Uitgeverij L stellen: ‘Een nieuwalbum van het koningskoppel Arleston/Floch stelt nooit teleur.’ Gelukkig staan wij daarin nietalleen, eerder meldde Stripspeciaalzaak.be over Ythaq deel 10: ‘De tweede cyclus begint een heelstuk beter dan de eerste. De helden zijn volledig ingespeeld op elkaar. En Arleston pakt direct uitmet een aantal knappe vondsten. Je moet het hem toch nageven dat hij het blijft doen! Ook teke-naar Adrien Floch beseft dat er nog veel rek zit in Ythaq, hij steekt nog maar eens een tandje bij. Enzo is verassend genoeg deel 10 van Ythaq het beste album van de reeks geworden. (...) Het moet nietgekker worden.’ En dat wordt het dus wel.Ook helemaal terug op het oude niveau: Lanfeust Odyssey. In deel 5, Valstrik in het zand – de ver-schijningsdatum van de albums in deze rubriek treft u elders in dit magazine – zetten Arleston enTarquin de duistere toon voort die een nieuw Lanfeust-tijdperk inluidde. De daad die Lanfeustpleegde (we verklappen hier niet meer dan dat), waarmee hij vriend en vijand schokte, werkt nogsteeds door. Wellicht vallen alle problemen in één klap op te lossen als Lanfeust – eindelijk – delegendarische Magohamoth weet te vinden. Maar dat betekent dat hij moet gaan waar geen mensooit voet zette...In het derde deel van Huurlingen, Drakenoog, wacht de Meute van de Griffioen, krijgers van legen-darische statuur die zijn bijeengebracht om de Muur, die een machtige vijand herbergt, overeind tehouden, een nieuwe uitdaging. Hun queeste voert hen naar onbekende streken en daar wacht eenconfrontatie met een machtige en vooral onverwachte vijand.En natuurlijk wordt er reikhalzend uitgezien naar deel 8, De horden van het duister, van De Woudenvan Opaal, dat enig tijd op zich liet wachten. De nimmer aflatende queeste van Darko om de VijfKoninkrijken te bevrijden van de tirannie van de Priesters van het Licht is nog niet ten einde.Weliswaar hebben de Klöpteken zich onderworpen aan de zielen van de Titanen – dankzij de bijzon-dere gaven van Sleilo, die de steen beheerst die de bron is van de Duisternis – maar daarmee is hetpleit nog niet beslecht. De steen is echter de laatste kans Darko te helpen het Ware Licht te brengenen de onderdrukker te verslaan.

Wordt vervolgd, maar nu snel verder naar de volgende vier pagina’s voor een introductie vanArlestons en Barbucci’s magnifieke Ekhö!

EERSTE DEEL

HUURLINGEN

ALLEEN INDECEMBER

2013 € 4,95

’t is winter!

Perfect, meisjes!Maar denk er welaan dat je genoegmoet laten zien, hè?

Helemaal niet! Als je verdergaat dan fron-

taal naakt wordthet platvloers!

Da’s debedoeling...!

Ze is weer normaal geworden.

Heb je wat gedaan?

Waar hebtu ’t over?

Juffrouw, u waseventjes bezetendoor de geest vanuw tante odelalie.

En ‘t lijkt erop datzij vermoord is.

Maar ze is tochgestruikeld

toen ze een duifwilde pakken?

Ze herinnert zich nudat ze geduwd is.

En als magiër kan ik u vertellen:deze juffrouw zal geen rustkennen en zal bezocht wordendoor de geest van haar tante

zolang de moord niet is opgelost!

Verdorie!Dat ontbrak

er nogmaar aan!

Rechtdoor,tot aan het

meer!Makkelijk!

Welnee.

Bovendien ben ik een vol-wassene, er is geen redenwaarom ik ’s nachts in hetbos bang zou moeten zijn!

Kwaaak!

Hiiiiiiiiiiii!

Maar waar is

dat meer?

ik loop nu al tweeuur... ik zou nu toch

al aan de anderekant van het park

beland moeten zijn!

Rustig maar, het isgewoon central

park.

Tsja, central park in een of andere klotige

toverwereld, met stomme draken, notaris-

eekhoorns en bossenwaar geen eind aan komt!

...vol met de meestvreemde geluiden.

Powell!Jagers!

Zijn julliedaar?

Powell gaat me niet beta-len, ik moet in m’n eentjeop jacht en ik moet voor-

al de uitgang vinden!

Maar misschien ben ik inmiddels

toch op dat verboden terreinterechtgekomen.

Hiermee kan ikwel een ever-zwijn te lijf! Of minstens een konijn...

ik win vast geen darwinaward als ik hier doodga,

verdwaald in central park!

You promised me broadwaywas waiting for me. you were handsomeyou were pretty...

And the boys from the nypdchoir were singing galway bay...

And the bells were ringingout for Christmas day.

Godverd...M’n instinct zegt me datdit de goeie kant op is...

Arghf!

Smerig everzwijn... ik had liever datkonijn gehad! Stik, mijn lantaren!...

ach, misschien maargoed ook, dat licht

heeft vast dat beestaangelokt...

Waahhh!

Gh...?!?

Verdomme, dit bestaatniet, dit kan toch niet...

Ughnf!

ik ga dood! ik ga Dood!

Reeds verschenen

V E R S C H I J N I N G S K A L E N D E R

Oktober

hardcover, 978 90 245 6217 6, €19,95, 160 blz.

softcover, 978 90 245 6211 4, €8,95, 48 blz.hardcover, 978 90 245 6212 1, €16,95

November NovemberVa n d e a u t e u r v a n LANFEUSTVa n d e a u t e u r v a n LANFEUST

D E E L 1 1

De langsteadem

D E E L 1 1

De langsteadem

softcover, 978 90 245 6301 2, €8,90, 48 blz.hardcover, 978 90 245 6302 9, €16,95

softcover, 978 90 245 6297 8, €12,50, 192 blz.

November

gebonden, 978 90 245 6296 1, €24,95, 288 blz

Oktober Oktober

softcover, 978 90 245 6298 5, €8,90, 52 blz.hardcover, 890 245 629 9010 1, €16,90

softcover, 978 90 245 6114 8, €8,90, 48 blz.

Februari Februari

softcover, 978 90 245 6303 6, €8,90, 48 blz.hardcover, 978 90 245 6304 3, €16,90

Deel 8 – De horden van

het duister

Deel 8 –De horden van

het duister

a r l e s t o n - p e l l e t

softcover, 978 90 245 6305 0, €8,90, 56 blz.hardcover, 978 90 245 6306 7, €16,90

Eclips Fantasy & Eclips Stripsis een uitgave van UitgeverijLuitingh ~ Sijthoff B.V.Postbus 2891000 AG Amsterdam

Uitgever Jacques Post

RedactieMaarten Basjes

EindredactieFloor Appelman Yvonne Verschuur

Redactionele medewerkersFloor Appelman, Jesse van Dijk,Kim van Dijk, Lideke Kruizinga,Marco Lap, Michiel Rigters, Jorry Rosman, Derk Venneman,Yvonne Verschuur, Paul Wilders

Vormgeving Rudy Vrooman

ProductieLideke KruizingaPaul Wilders

PubliciteitMichiel Rigters mrigters@lsamsterdam.nl

Copyright © 2013 Uitgeverij Luitingh ~ Sijthoff B.V.Alle rechten voorbehouden.

Omslagillustratie Eclips Strips© 2013 (copyrighthouder Alessandro Barbucci)

Omslagillustratie Eclips Fantasy© 2013 (copyrighthouder Lee Gibbons)

Deze editie van Eclips, narjaar 2013,is G R A T I S verkrijgbaar in boekhandel en speciaalzaak inNederland en België.

In verband met de vroegtijdigebekendmaking van de in dezeEclips opgenomen titels wordt voor de vermelde verkoopprijzen,omvangen en verschijningsmaan-den een voorbehoud gemaakt.