ecotoerisme -...
TRANSCRIPT
Ecotoerisme
Poitou-Charentes
www.reiswereldmagazine.be
in
Les Deux SèvresHet Marais Poitevin
De 49.000 hectaren van het Marais Poitevin, ge-
klasseerd als Grand Site de France en de op een
na grootste vochtige zone van het land (na de Ca-
margue), strekken zich uit over 3 departementen
en bestaan uit verschillende soorten moerassen:
slik (maritiem moeras) en kwelders, drooggelegd
moeras (een soort polders, gekanaliseerd zodat er
geteeld kan worden) en vochtig moeras dat in de
winter overstroomt.
Hoewel de natuur er heer en meester is, is het de
mens die het landschap doorheen de eeuwen
vormgaf in functie van zijn behoeften. Toen de
Pictonen zich in de golf vestigden, begonnen ze
met het droogleggen van de moerassen. De Ro-
meinen wonnen er zout en zorgden zo voor een
periode van voorspoed in de regio. De zeven vol-
gende eeuwen werden geregeerd door de mon-
niken, die doorgingen met het droogleggen om
zo de grond beter te kunnen bewerken. De ab-
dijen, die intussen rijk en machtig geworden wa-
ren, groeven kanalen en bouwden dijken om de
velden te beschermen tegen overstromingen. Zo
ontstonden grote, onbewerkte percelen aan zee
die het hoogtij opvingen. Maar de Honderdjarige
Oorlog vertraagde de werkzaamheden van de
geestelijken en de natuur nam tot de 16de eeuw
de touwtjes weer in handen. Toen kwam Hendrik
IV, die een beroep deed op Nederlandse speci-
alisten die opnieuw het moeras drooglegden.
Groentekwekers vestigden zich hier en bebouw-
den de percelen, lieten vee grazen en legden
bossen aan. De laatste grote werkzaamheden
vonden plaats in de 19de eeuw. Het huidige uit-
zicht van het Marais Poitevin werd in die periode
geschapen, met grotere percelen, sluizen om het
water te regelen en verbrede kanalen om het ri-
vierverkeer mogelijk te maken…
2 • www.reiswereldmagazine.be
BezoekHet ‘Maison du Marais Poitevin’, in Coulon
Wil je een beter beeld krijgen van de verschil-
lende sectoren, de historische evolutie en de
broosheid van het gebied en de gehechtheid
van de bewoners aan hun streek, bezoek dan
het ‘Maison du Marais’, dat onderdak vond in
een mooi patrimoniaal gebouw. De inleiding
bij uitstek bij een ontdekking van de moeras-
landen.
In verschillende themazalen krijg je een over-
zicht over de belangrijkste aspecten van het
dagelijkse leven van de moerasbewoners,
zoals een ‘batai’, een platbodem die staand
en met een ‘pigouille’ (peddel) geleid wordt
en lange tijd het enige vervoermiddel in deze
streek was. Maar het hoogtepunt van het be-
zoek is zonder twijfel de ‘maraiscope’, een
grote maquette met klank en licht, een dia-
porama, achtergrondgeluiden en interessante
historische weetjes.
Het Maison du Marais Poitevin:
Place de la Coutume, Coulon.
Voor meer info:
www.maisons.parc-marais-poitevin.fr/maison-
du-marais-poitevin/
www.maison-marais-poitevin.fr
ActiviteitOntdek het Groene Venetië per boot
Het Groene Venetië is een geklasseerd natuurgebied van ongeveer 20.000 hectaren vochtig moeras-
gebied, in het departement Deux-Sèvres, vast en zeker een van de meest originele landschappen.
De complexe site, de weinige wegen die erdoorheen lopen en de vele kanalen maken dat je niet
veel mogelijkheden hebt om het moeras te bezoeken. Je trekt van dorp naar dorp, met de wagen of,
vooral, met de fiets (er zijn heel wat bewegwijzerde fietspaden en dus meer mogelijkheden om een
bezoekje te plannen) of de boot.
Er zijn ook dorpen die rondvaarten met een platbodem organiseren. Vroeger hadden bij alle gezinnen
zo’n boot, die toen het enige vervoermiddel was om naar de akkers te raken. Vandaag is deze boot
nog steeds heel handig en wordt hij vooral gebruikt om vee en landbouwproucten van de eilanden
te vervoeren.
De moerasbewoner die zowel je gondelier als je gids is, geeft heel wat uitleg over de flora en fauna
die het moeras bevolken, maar ook over het dagelijkse leven van toen en nu, in dit bijzondere gebied
waar de mensen in armoede leefden in een prachtige maar moeilijk te bewerken omgeving.
Voor meer info over de Marais Poitevin en de verschillende wandeltochten: www.marais-poitevin.com
www.reiswereldmagazine.be • 5
Bezoek en activiteitHet vogelpark ‘Oiseaux du Marais Poitevin’
Het Marais Poitevin, op de lijst Natura 2000, is een belang-
rijk gebied voor het behoud van tal van vogelsoorten en
is een echt doorgangsgebied voor vogels. Deze dieren
zijn hier trouwens talrijk aanwezig (250 soorten leven er!).
Om het publiek bewust te maken van de noodzaak om
dit gebied te beschermen en de mensen tegelijk kennis
te laten maken met 70 soorten die hier leven, worden
in het 8 ha grote park wandelingen georganiseerd langs
een bewegwijzerd parcours dat je langs de broedplaat-
sen van de vogels brengt, maar ook langs de typische
planten van deze vochtige zone. Overal staan borden
met uitleg bij de geneeskrachtige eigenschappen van
deze planten. Bij het onthaal kun je ook een film bekijken:
vlieg over het Marais Poitevin en ontdek de mysteries van
de gevleugelde bewoners.
Nog leuk in het vogelpark: een boottochtje met of zon-
der veerman (je kunt een bootje huren en op eigen hout-
je op ontdekking gaan, met een kaart bij de hand), over
de verschillende verborgen, authentieke waterlopen van
het ongerepte moerasland.
‘Les Oiseaux du Marais Poitevin’: Le Petit Buisson,
Saint-Hilaire-La-Palud.
Voor meer info:
www.oiseauxmaraispoitevin.com
ActiviteitKoetstocht met het ‘Maison du Cheval’
Nog een ‘groene’ manier om het Marais te bezoeken: de koets. Geniet op het ritme van de trek-
paarden van een aangename tocht door het gemeentelijke moeras van La Garette, kom langs
conches en met populieren en afgeknotte eiken omzoomde weilanden. De vele dwarswegen, die
enkel toegankelijk zijn voor voetgangers en fietsen, zijn ook een leuke manier om het Groene Venetië
te ontdekken…
Deze wandelingen worden georganiseerd na afspraak of twee keer per dag in het hoogseizoen.
‘La Maison du Cheval’: in La Garette (Sansais): www.maisonducheval.com
6 • www.lejournaldeleavsion.be
BezoekFietstocht (of autoritje) langs typische dorpjes in het Marais Poitevin
In het laagseizoen is het in deze dorpjes heel rustig, maar zodra het hoogseizoen
aanbreekt, worden ze stormenderhand ingenomen. Dat is ook zo voor Coulon,
dat ongetwijfeld het meest toeristische dorp is. Er staat een romaanse kerk met
een preekstoel die buiten staat, tegen de klokkentoren aan. Deze unieke ma-
nier van bouwen zorgde ervoor dat de pastoor ook tijdens de overstromingen
de mis kon opdragen. De boten meerden aan aan ringen die aan de muren
van het gebouw waren bevestigd. De hosties werden in een mandje naar be-
neden gelaten… Aan de kade waar de bootjes op klanten wachten en aan
de straatjes met mooie stenen gebouwen, zoals het 16de-eeuwse Maison du
Marais Poitevin, liggen enkele terrasjes van restaurants.
Een ander dorpje dat ook erg in de smaak valt bij de toeristen, is La Garette,
een straatdorp. De kleine huisjes werden trapsgewijs gebouwd, een verdieping
op straathoogte en een tuintje dat uitgeeft op de tweede verbindingsweg, de
rivier (die vroeger ook ‘waterstraat’ genoemd werd).
In de piepkleine haven van Le Vanneau leidt een doorgang naar enkele ge-
meenschappelijke tuinen, percelen die aan de inwoners gegeven werden, die
er bloemen en ‘mogettes’ (plaatselijke bonen) kweken. Het laatste weekend
van juli komen producenten en nieuwsgierige wandelaars per boot (die je kunt
huren) naar hier om te genieten van de drijvende markt, de gelegenheid voor
verschillende feestjes.
Wil de je moerassen op een bijzondere manier ontdekken vanop de boot, trek dan
naar Arçais, een van de ‘ongerepte’ dorpjes, stap aan boord van de Bardet. En-
kele oudgedienden voeren je over de kanalen, vertellen heel wat anekdotes over
het leven van de mensen hier voor de auto zijn intrede deed…
Voor meer info over de Marais Poitevin, de verschillende wandeltochten, be-
zienswaardigheden en overnachtingsmogelijkheden, tips over leuke verblijfjes:
www.emotion-marais-poitevin.fr
Het Marais Poitevin per fiets
Er bestaan kaarten met fietsroutes en wandelpaden
waarmee je de Marais Poitevin veel beter en grondi-
ger kunt doorkruisen dan met de wagen. In totaal lo-
pen er 800 km bewegwijzerde en beveiligde paden,
waarvan 300 door het vochtige moeras van Les Deux-
Sèvres. Ontdek op heel wat manieren het natuurlijke
en architecturale erfgoed van dit uitgestrekte en sinds
2009 beschermde gebied ‘Grand Site de France’. «La
Bicyclette Verte» verhuurt fietsen, maar biedt ook ar-
rangementen met overnachting en andere verblijven
op maat, maar altijd met de fiets.
Meer info: www.bicyclette-verte.com
Go
ed
e e
co
-ad
resje
s Kamers en ‘table d’hôtes’Couette et Potager d’Antan, in Coubortiges
Aan de poorten van het departement Deux-Sèvres, een paar kilometers van Melle met zijn
romaanse kerken, vind je ‘Couette et Potager d’Antan’, een adres met drie gastenkamers,
een gastenverblijf in een oude stenen boerderij en twee vrijstaande huisjes rond een vierkant
binnenhofje met tuin. Een van de kamers werd ingericht op de eerste verdieping en kreeg een
romantische aankleding met baldakijn; de tweede kamer met typische meubeltjes vind je op
de benedenverdieping en heeft een eigen ingang; de derde kamer is intiem gelegen in een
aardig bijgebouw met binnenhofje en tuinmeubelen, landelijke aankleding en twee verdie-
pingen. Met de kleine tuin, de grote haard en twee ruime kamers is er plaats voor vijf personen
(+ een baby). Het gastenverblijf heeft ook een eigen ingang en straalt heel veel charme uit.
Drie avonden per week bereidt Annie een table d’hôtes met biologische producten uit haar
eigen tuin of van de omliggende boerderijen. Ze kookt vooral seizoensgebonden, traditionele
recepten met soms onverwachte groenten zoals brandnetel.
Op bepaalde dagen zijn forfaits te boeken met logies, table d’hôtes en activiteiten rond
ecologie (zoals : hoe leg je een tuintje met aromatische planten aan of hoe maak je 100%
biologische verzorgingsproducten voor gezicht en lichaam).
Leuk arrangement: verblijf van twee nachten met ontbijt, twee maaltijden aan de table
d’hôtes en een ritje van 1,5 uur in een tweepeekaatje langs de prachtige omgeving.
Prijs: € 50 of 52 voor twee personen voor de gastenkamer, ontbijt inbegrepen. Table d’hôtes:
€ 18 per persoon, huisaperitief inbegrepen. Verblijf met ritje in een tweepeekaatje : € 180 voor
twee personen, inclusief twee overnachtingen, ontbijt, twee maaltijden aan de table d’hôtes
en een bezoek aan de omgeving in een tweepeekaatje. Verblijf ‘handige ecologie’: € 116
voor twee, een overnachting, ontbijt, twee maaltijden aan de table d’hôtes en een halve
dag stage naar keuze.
Couette et Potager d’Antan, in Coubortiges (Pouffonds).
Tel: 0033(0)549299513 of 0033(0)6 64 50 82 30
www.coubortiges-gites.com
Wat is er te zien in de omgeving:
Het Pays Mellois draagt het label ‘Pays d’Art et
d’Histoire’. De streek telt enkele erfgoedbeziens-
waardigheden, zoals de site Les Mines d’Argent,
die al tijdens Keizer Karel uitgebaat werd (hij liet
munten slaan in Melle), en drie mooie romaanse
kerken. Als je slechts tijd hebt voor één bezoek,
kies dan voor Sainte-Hilaire, aan de bedevaartweg
naar Santiago de Compostela en door de Unesco
geklasseerd. Op ecologisch vlak bezoek je het ar-
boretum en het ontdekkingspad, 3 parcours rond
Melle, gewijd aan bomen uit de hele wereld en
goed voor 6 km wandelen.
Het Europese Ecolabel
Alle logies die in deze reportage voorgesteld worden, dragen het ecolabel en voldoen aan alle milieucriteria: het etablissement of de camping ligt in een degelijk na-tuurgebied, er werden natuurlijke materialen gebruikt (met name voor de openluchtchalets), zoals hout, en ook de onderhoudsproducten zijn zuiver milieuvriendelijk, er wordt zoveel mogelijk gewerkt met zonne-energie, ver-spilling wordt tegengegaan en afval wordt gesorteerd. In de hotels en gastenverblijven zijn bepaalde installaties vereist (zoals A+-koelkasten…) en wordt voldoende aandacht besteed aan het beperken van afval (voor het ontbijt wordt indien mogelijk gewerkt met biologische producten of producten uit eerlijke handel en er wordt gekozen voor botervlootjes in plaats van individueel ver-pakte porties enzovoort). Het zal je dus niet verbazen als je in de badkamer een stuk zeep aantreft en niet de gewoonlijke flacons. Er staan ook verschillende vuilbakjes om je afval in te sorteren. Veel adresjes beperken ook het warme water, zodat de gasten zich verantwoordelijk zouden gedragen, vooral inzake energiegebruik…
HotelMaison Flore, in Arçais
Het verhaal van deze tot hotel omgebouwde
19de-eeuwse huisjes begint bij een in 1976 op-
gerichte familiesteiger. Het hotel opende pas
25 jaar later, na heel wat transformaties en her-
inrichtingen van de gebouwen, volgens de mi-
lieunormen die door het Europees Ecolabel ge-
vraagd worden. De eigenaars kozen resoluut
voor duurzame ontwikkeling. De tien kamers
kregen namen van bloemen of planten uit de
moerassen en werden ingericht met oude fa-
milievoorwerpen of spulletjes die op rommel-
markten werden gevonden. Ontbijten kun je in
de prachtige eetzaal of op het terras. Doe je
te goed aan de biologische producten van de
omliggende boerderijen of uit eerlijke handel,
het zelfgemaakte gebak en de jam. Je kunt
ook terecht in een gezellige salon annex biblio-
theek, waar je boeken over de omgeving kunt
inkijken. Buiten staan ligstoelen en zetels om
te genieten van de tuin naast de steiger waar
tochtjes vertrekken die je verblijf compleet ma-
ken, stap aan boord met of zonder een pick-
nickmand. Prijs: € 69 tot 79 voor twee personen,
naargelang de kamer, in het laagseizoen en
tussen € 74 en 82 in het hoogseizoen (€ 90 of 94
voor een gezinskamer voor vier personen).
Ontbijt: € 9,5 per volwassene en € 6,5 per kind.
Maison Flore: Rue du Grand Port, in Arçais.
Tel: 0033(0)5 49 76 27 11.
http://maisonflore.com
OpenluchthotelCamping Venise Verte, Openluchthotel met vier sterren, in het hart van het Marais Poitevin
Dankzij de uitzonderlijke ligging van deze viersterrencamping, in het hart van een geklasseerd natuurgebied,
voldoet hij aan een van de belangrijkste criteria voor het toekennen van een Europees Ecolabel, dat deze
camping dan ook draagt. Nog een voordeel van deze omgeving zijn de uitstapjes, zowel te voet als met de
fiets (die je ter plaatse kunt huren), met een bootje (in de buurt, in Coulon) of met een kano (ook ter plaatse te
huur), die hier vertrekken.
In het Groene Venetië zijn ook chalets met terras te huur en sleutel-op-de-deurlogies met halfpension met, voor
wie dat wil, fietsen en kano’s. Prijs: van €e 350 (in het laagseizoen) tot 750 (in het hoogseizoen) per week voor een
chalet, de prijs varieert ook afhankelijk van het aantal personen. Themaverblijven worden regelmatig aangebo-
den, zoals het ‘Weekendje ontspannen, ecologie-fietsen in het Marais Poitevin’, goed voor twee nachten in een
chalet met halfpension en fietsen voor de duur van het verblijf, kano’s en uitstapjes op maat, een bezoek aan het
Maison du Marais Poitevin en natuurlijk ook vrij gebruik van het zwembad. Geopend van april tot eind oktober.
Camping La Venise Verte: Route des Bords de Sèvre, in Coulon: tel: 0033(0)5 49 35 90 36.
www.camping-laveniseverte.fr
Go
ed
e e
co
-ad
resje
s
Charente maritime
Ile de Ré18.000 mensen wonen op het 83 km2 grote Île de
Ré, een aantal dat in de zomer vertienvoudigt.
Het eiland is 30 km lang en 4 km breed op het
breedste gedeelte. De strook land wordt in wer-
kelijkheid gevormd door enkele eilandjes die de
mens met elkaar en met een tolbrug ook met het
vasteland heeft verbonden. Ongetwijfeld is het
door het tolgeld voor deze brug (€ 9!) dat het ei-
land zijn authentieke karakter en elitaire reputatie
heeft kunnen behouden. Het eiland is erg geliefd
bij de jetset en heel wat ‘people’ hebben een vil-
la in het noorden, in Portes-en-Ré dat een prach-
tig strand (Trousse-Chemises) en een dennenbos
heeft. Er zijn ook drie weelderige thalassocentra
opgericht, in La Flotte, Ars en Sainte-Marie.
Deze streek werd verwoest door de Noormannen,
was ooit het schouwtoneel voor conflicten tussen
de Fransen en de Engelsen en later tussen de ka-
tholieken en de protestanten… Het eiland had
dus recht op een vestingdorp van Vauban, zodat
het maar liefst vier maanden van belegering zou
doorkomen. Vandaag is het hier uiterst rustig (in
de zomer weliswaar wat minder). De wijngaar-
den bekleden een prominente plaats. De zout-
tuinen zie je er nog, maar de zoutzieders zelf, die
niet meer van het zout konden leven, hebben
zich dan maar op de landbouw (het eiland staat
bekend om zijn aardappelen) en de oesterteelt
gestort. Er zijn er zelfs die het in de immobiliënsec-
tor en het toerisme proberen. Op vele plaatsen
kun je dus bij een plaatselijke kweker halt hou-
den en proeven van wijnen, pineau en oesters.
Moet je ook proeven: rechtop gezette mosselen
bedekt met dennennaalden. Ze worden in brand
gestoken, de mosselen gaan open en nemen de
smaak van de dennen aan. Een lekkernij!
14 • www.reiswereldmagazine.be
Elke kant van het eiland heeft zijn specialiteit.
De vier havens, zowel vissers- als jachthavens,
liggen in het noorden. De stranden liggen in
het zuiden, daar vind je dus ook de meeste
campings en vakantiehuisjes,
vooral rond Bois-Plage. Helemaal aan het eind
ligt het strand van la Conche, de place to be
voor surfers. De 57 meter hoge vuurtoren La
Baleine staat op het uiterste puntje van het ei-
land.
Saint-Martin-de-Ré in het noorden is de ‘hoofd-
stad’ en wordt ook wel klein Saint-Tropez ge-
noemd (meteen een reden om de vastgoed-
prijzen de pan uit te laten swingen). Het dorpje
was ooit een belangrijke handelshaven, hier
vertrokken boten vol zout, wijn en kabeljauw.
Rijke handelaren lieten er mooie herenhuizen
bouwen die je vandaag nog steeds kunt be-
wonderen op de kaden. Saint-Martin is door
de Unesco geklasseerd voor de versterkingen.
De stad had niet alleen een benijdenswaar-
dige strategische ligging, het was ook de plek
waar gevangenen op de boot naar Guyana
werden gezet na een verblijf in de gevangenis
vlak bij de walmuren.
Op weg naar Ars-en-Ré, ook zo’n drukbezocht
dorpje in de zomer, kom je langs het nauwste
deel van het eiland, de Martray. Wanneer de
zee opkomt, lopen de moerassen onder en
wordt de weg door het water ingesloten. Tus-
sen St-Martin en Ars, voorbij Lilleau-des-Liges,
ligt een beschermd vogelgebied waar je de
mooiste fietsroutes vindt door het moeras. On-
derweg kom je geen wegen en dus ook geen
wagens tegen… Het symbool van het dorp is
de klokkentoren met een zwarte spits. Hij is een
landmerk voor de schippers en de kleur, die
schril afsteekt tegen het wit van de huisjes, is
al van ver te zien, zelfs in dichte mist. De kerk is
ouder en heeft een mooi romaans portiek.
Ook La Flotte-en-Ré is een bezoek waard. De ka-
den van deze charmante haven zijn omzoomd
met terrasjes van restaurants, die zodra de zon
komt piepen, bruisen van het leven. Het Maison
du Platin organiseert interessante tentoonstellin-
gen over het dagelijkse leven op het eiland en
geleide wandelingen langs het architecturale
erfgoed met schilderachtige straatjes.
Meer informatie over het Île de Ré:
www.iledere.com
16 • www.reiswereldmagazine.be www.reiswereldmagazine.be • 17
BezoekHet natuurgebied van Lilleau des Niges
Het natuurgebied aan de polders ten noorden van het eiland is 195 ha groot en bestaat uit slik dat bij hoogtij door de
oceaan wordt ingenomen, en oude zoutpannen die door dijken zijn beschermd en hydraulisch beheerd worden. Deze
combinatie van milieu en ligging op het eiland, aan het kruispunt van enkele migratieroutes van watervogels, verklaart
ongetwijfeld waarom 310 vogelsoorten hier doorheen de seizoenen komen broeden, voeden en rusten. Het publiek
mag wandelen in het natuurgebied, zo krijg je meteen de vogels te zien, maar geniet je ook van het bijzondere land-
schap tussen land en zee, rozige zoutpannen met zeekraal in de herfst en mosterdbloemen in de lente, slik en kwelders
die verstoppertje spelen met de getijden…
www.lilleau.niges.reserves-naturelles.org
Bezoek De «Coopérative des Sauniers»
Het natuurlijke dempen van het gebied tussen de vier eilanden die het Île de Ré aanvankelijk telde, neemt ge-
staag toe. Zo won de mens tot 1500 ha zout moerasland ten noorden van het eiland, wat goed is voor ongeveer
20% van de totale oppervlakte. Maar waar het winnen van zout vroeger de belangrijkste plaatselijke activiteit
was, worden vandaag nog slechts 460 ha beheerd. De rest van de oude zoute moeraslanden worden nu ge-
bruikt voor oester- en visteelt of zijn toevertrouwd aan het ‘Réserve Naturelle de Lilleau des Niges’, maar een
groot deel wordt nu niet meer gebruikt.
De geschiedenis van het zout op het Île de Ré begon in de 15de eeuw en kende een hoogtepunt in de 19de eeuw.
Het zout was een onmisbaar ingrediënt voor het behoud van voedingswaren. De handel, die een duizendtal zout-
zieders tewerkstelde, bloeide tot de industriële periode en de opkomst van de spoorwegen, waardoor het zout van
het eiland de concurrentie moest aanbinden met andere en de prijs van het witte goud in elkaar zakte.
Traditioneel waren de zoutzieders boeren en grote familiebedrijven rustten bijgevolg ook op de landbouw, met
name de wijnbouw. Enkele hebben die weg verder gevolgd. Andere, maar veel minder, groepeerden zich in
1942 in de ‘Coopérative des Sauniers de l’île de Ré’, die het verval wil tegengaan en, vooral, wil samenwerken
wat het opslaan en verhandelen betreft. De coöperatieve vereniging telt ongeveer 60 actieve producenten en
heeft een eigen merk (Les Sauniers de l’île de Ré), waarvan de kwaliteit gegarandeerd wordt door een label.
Jongeren uit het hele land en alle sociale lagen kunnen een opleiding volgen en dit beroep gaan uitoefenen.
Het is veeleisend en zwaar, maar ze worden geholpen door ervaren mensen die hun vakkennis overdragen.
De zoutzieders laten je graag kennismaken met hun passie en hun werk en organiseren een bezoek aan de instal-
laties van de vereniging in Ars-en-Ré (La Cabane des Sauniers). Je vindt er ook een winkeltje waar je plaatselijk
zout in heel wat vormen en verpakkingen kunt kopen. Je komt er ook heel wat te weten over het behandelen en
bewaren van zout, maar ook over hoe de moeraslanden werken, die gevormd worden door drie types bekkens die
in lei uitgehold zijn en het zeewater filteren. Het werk verloopt volgens de vier seizoenen (reinigen en voorbereiden
van de bekkens in de lente, het oogsten van grof zout en fleur de sel in de zomer, het opslaan van het zout in de
herfst, het herstellen van het moeras in de winter). De zoutzieders nemen actief deel aan het behoud van het milieu
en onderhouden dit natuurlijke erfgoed, dat het zoute moerasland echt wel is, heel regelmatig. Je kunt er heel wat
wilde fauna en flora bewonderen, met zelfs enkele zeldzame of bedreigde soorten. Vis, schaal- en schelpdieren,
plankton en kokkels trekken vogels aan, die hier alles vinden wat ze nodig hebben om zich te voeden en voort te
planten. Een heel interessant bezoek, vooral als je het aanvult met een rondje langs de zoute moeraslanden!
Meer info over de producten en de openingstijden voor een bezoek: Coopérative des Sauniers de l’île de Ré:
Route de la Prée, Ars-en-Ré. www.sauniers-iledere.com
www.reiswereldmagazine.be • 19
Activiteit met kinderen Ezels met een kussentje op het Île de Ré
De ezels met een kussentje zijn een oude traditie op het eiland.
Voreger werd de ezel gebruikt als vervoermiddel, maar ook
om algen op te halen en zout te winnen in de moerassen waar
het wemelde van de muggen. Om de poten van de dieren te
beschermen tegen het zout en de insectenbeten, kregen ze
kussentjes van restjes stof omgebonden, meestal geruit of ge-
streept. Die traditie wordt nu voortgezet door meneer Léau, die
ezels van het ras Poitou kweekt, een oud ras dat in de jaren
1970 met uitsterven bedreigd was, maar dat hij opnieuw wist
te introduceren. Wie nader wil kennismaken met deze vriende-
lijke viervoeters met lange, dikke haren, waardoor ze op knuf-
felberen lijken, maakt een afspraak achter de muren van Saint-
Martin-de-Ré, een vestingstadje van Vauban. Hier graast een
kudde in alle vrijheid. Je ziet ze ook in het Parc de la Barbette,
bij de haven. Van april tot Allerheiligen leidt meneer Léau een
twintigtal ezels met kussentjes rond en laat hij kinderen een ritje
maken, zij zijn natuurlijk in de wolken! In de winkel zijn knuffels,
vochtinbrengende zeepjes op basis van ezelinnenmelk, ge-
maakt in een zeepfabriek op het eiland, te koop (Savonnerie
artisanale de Ré, zoning artisanal de Loix).
www.ane-en-culotte.com
Bezoek en activiteitBezoek aan de vissluis van La Noue
De vereniging voor het behoud van de vissluizen van het Île de Ré organiseert een bezoekje aan deze
unieke plekken. Je begint bij de tentoonstellingsruimten gewijd aan het natte strand, waardoor het
eiland bij laagtij in omvang verdubbelt, het ‘te voet vissen’ en, natuurlijk, de sluizen waardoor de arme
bevolking niet verhongerde. Vervolgens trek je je laarzen aan en wandel je achter de gids aan op het
terrein. Theorie wordt hier praktijk en je komt eindelijk te weten waaruit deze vreemde bouwwerken
bestaan en wat de techniek van het ‘te voet vissen’ nu eigenlijk behelst. Deze vreemde manier van
vissen zie je trouwens ook op het Île d’Oléron.
Het principe is heel eenvoudig (maar vraagt veel onderhoud): er wordt een concentrisch muurtje
gebouwd dat het water (en de vissen) tegenhoudt wanneer de zee zich terugtrekt. Vroeger telde
het eiland er meer dan 140. Vandaag zijn er maar 10 meer over, en die zijn enkel toegankelijk voor
de eigenaars.
A.n.c.r.e Maritaise: Cours des Jarrières, La Noue (Sainte-Marie de Ré): prijs: € 5/volwassene en € 2,5/kind
van 6 tot 12 jaar. Reserveren is gewenst: 0033 (0)5 46 55 41 38.
www.leseclusesapoissonsdere.com
www.reiswereldmagazine.be • 21
«
Bezoek«La Maison du Platin», in La Flotte en Ré
Een ‘platin’ is het plaatselijke dialect voor een
nat strand. Dit huis ligt ideaal, met uitzicht op
zo’n strand. Activiteiten, tradities en het dage-
lijkse leven van toen, geïllustreerd aan de hand
van oude foto’s, werktuigen, schaalmodellen van
boten en andere voorwerpen die bijeengeraapt
werden op het eiland.
Je leert er ook iets bij over de geschiedenis van de
oversteek tussen het eiland en het continent, niet
alleen met zeilschepen,m aar ook met stoombo-
ten en een veerpont. Het Maison du Platin organi-
seert ook voorstellingen en rondleidingen over het
erfgoed, een schattenjacht voor het hele gezin
en een ontdekkingstocht naar de oesterparken of
het strand.
Prijs: € 4 (€ 2,5/kind van 6 tot 14 jaar), vrij te bezoe-
ken, of € 5 met een rondleiding (€ 3/kind).
«La Maison du Platin», «Flotille en Pertuis»: Cours
Félix Faure, in La Flotte en Ré.
www.maisonduplatin.fr
BezoekDe oesterkwekerij van Ré
Brigitte en Tony Berthelot, oesterkwekers met een passie voor
geschiedenis, maken je deelgenoot van hun liefde voor hun
vak en hun eiland. Ze bouwden hun oesterkwekerij uit met
een museum waar je werktuigen en kleding die ze vonden op
de zolder of geschonken door particulieren, kunt bekijken. Ze
vertellen je alles over de schaaldieren die ze kweken op het
ritme van de getijden, laten je aan de hand van een filmpje
en andere historische documenten zien hoe ze leven. De oes-
terkwekerij van Ré is een typisch oesterpark, die het label ‘uit-
zonderlijk’ draagt. Ze ligt in het smalste deel van het eiland,
zodat het park langs twee kanten door de zee bevloeid wordt.
Zelfs als je een bezoek plant aan de “Cité de l’Huître” in Ma-
rennes, leer je hier heel wat over het landelijke leven (ook het
winnen van zout) en de oesterteelt die zo typisch is voor het
eiland. Kom ook meer te weten over het kweken van deze
schaaldieren, die drie tot vier jaren zorg vragen voor ze op je
bord belanden. De uitleg is heel leerrijk en soms verrassend en
wordt gevolgd door een proeverij van witte wijn, ook ter plaat-
se gemaakt. Koop in de winkel oesters, kreeften- of langousti-
nesoep, zeezout, zeekraalroom en andere zeeproducten.
Prijs van een bezoek: rond € 4 zonder proeverij en € 8,50 met
een proeverij aan het eind.
«L’huîtrière de Ré»: La Maison Neuve, in Ars en Ré
www.huitrieredere.com
www.reiswereldmagazine.be • 23
Go
ed
e e
co
-ad
resje
s Hotel«Les Vignes de la Chapelle»,in Sainte-Marie-de-Ré
Deze ecolodge, lid van de Relais du Silence, draagt
drie sterren en ademt charme. Ideaal gelegen met uit-
zicht op de wijngaarden, die tot de zee lopen. Het ho-
tel draagt zorg voor het milieu en let nauwgezet op de
normen opgelegd door het Europese Ecolabel, dat het
etablissement ook draagt. De 19 lodges voor 1 tot 5 per-
sonen vormen een dorpje rond een zwembad, met uit-
zicht op zee en de familiewijngaard of de tuinen. Ook ter
beschikking: jacuzzi, sauna, verhuur van fietsen. Er zijn zes
types lodges, met of zonder tweede verdieping en salon,
maar allemaal (met uitzondering van de twee ‘kleinste’
kamers) met een keukentje en een mooi houten terras
waarop ligstoelen staan.
Prijs: € 85 tot 285 naargelang type logies en aantal perso-
nen, maar promoties (vanaf € 80) zijn regelmatig te vin-
den op de website.
De familie Heraudeau is ook eigenaar van het ‘P’tit Déj
Hôtel’, een tweesterrenetablissement op wandelafstand
gelegen en ook bekroond met het ecolabel (prijs: vanaf
€ 49 voor een tweepersoonskamer. Ontbijt : € 7,50/volwas-
sene en € 4/kind). Infos: www.ptitdej-hotel-iledere.com).
“Les Vignes de La Chapelle”, in Sainte-Marie-de-Ré.
Tel: 0033(0)5 46 30 20 30.
www.lesvignesdelachapelle.com
Hotel«Le Peu Breton»,
in Sainte-Marie-de-Ré
400 meter van het strand van La Noue en van de weg af
ligt een driesterrenhotel met charme en het uitzicht van
een familiewoning typisch voor het eiland. In 2006 werd
het helemaal in een nieuw jasje gestopt, helemaal con-
form de normen van het Europese Ecolabel. De 29 ka-
mers werden smaakvol aangekleed, enkele hebben een
terras met uitzicht op het zwembad. De wellnessruimte en
een aangename ontbijtkamer staan ter beschikking van
de gasten, die bovendien genieten van de alleraardigste
ontvangst door de eigenaars. Prijs: comfortabele twee-
persoonskamer voor € 80 (laagseizoen), € 100 (midden-
seizoen) en € 130 (hoogseizoen). Alle kamers zien uit op
het zwembad. Voor de standaard tweepersoonskamer
met uitzicht op de binnenhof van het hotel ga je uit van €
70 (laagseizoen), € 90 (middenseizoen) of € 115 (hoogsei-
zoen). Ontbijt: € 12,50€ per persoon ouder dan 8 jaar en €
7,50 voor kinderen jonger dan 8, gratis tot 4 jaar.
“Le Peu Breton”: 31, Rue de la Cailletière, La Noue (Sain-
te-Marie-de-Ré). Tel: 0033 (0)5 46 30 23 55
www.hotelpeubreton.com
www.reiswereldmagazine.be • 25
Hotel« Hôtel Restaurant & Spa Plaisir » en « Elégance Suites Hôtel »,in Le Bois-Plage en Ré
Hôtel Plaisir gaat prat op het Europese Ecolabel en
drie schoorsteentjes van de Logis de France. Het ho-
tel is uitgebouwd alse en klein dorp met lage huisjes
achter een muur, zoals je wel vaker ziet op het ei-
land. Een honderdtal meter verderop ligt een van de
mooiste stranden van het eiland. De comfortabele,
stijlvolle kamers werden smaakvol ingericht en heb-
ben elk een eigen terras, beschermd tegen de wind
en indiscrete blikken. Het Hôtel Plaisir kreeg onlangs
een geheel van viersterrensuites op wandelafstand,
het Elégance Suites Hôtel dat aan de andere kant
van de weg ligt. De 7 luxueuze, ruime en trendy suites
zijn voorzien van domotica, een balneobad en an-
dere uiterst gesofisticeerde installaties. Ze genieten
ook van een verwarmd zwembad en de uitrusting
van de twee hotels. Het eerste telt een gastrono-
misch restaurant en een spa met massage-instituut
en thalgoverzorging. Ook hier zijn de logies opgevat
als kleine huisjes met terras achter een muur. De filo-
sofie van het etablissement mikt op wellness van de
gasten die, als ze dat willen, genieten van een ‘all
in’, met authentieke privébezoekjes aan het eiland,
smulmandjes voor een picknick met eilandproduc-
ten, verhuur van fietsen en bootjes enzovoort.
Ook Restaurant Plaisir is een uitstekend adres. De
keuken van de chef is geïnspireerd op de streek en
bestaat uit lekkers uit de zee en van de markt, ze is
creatief en visueel even aantrekkelijk als lekker!
Prijs: € 85 tot 260 voor een tweepersoonskamer in Hô-
tel Plaisir en € 120 tot 299 voor het Elégance Suites
Hôtel. Promoties en forfaits van enkele dagen, met
halfpension en activiteiten, worden regelmatig aan-
geboden op de website of op het vakantiesalon in
Brussel.
« Hôtel Plaisir et Elégance Suites Hôtel », Le Bois-Plage
en Ré: tel: 0033(0)546090026
www.hotel-plaisir.com
Go
ed
e e
co
-ad
resje
s Openluchthotel«La Côte Sauvage »: Joerten bij de zee
Achter een lint van duinen ligt een camping in de prach-
tige omgeving van domaniale bos bij de kust en met een
rechtstreekse toegang tot het mooie strand van Saint-
Clément-des-Baleines.
De camping wordt beheerd volgens de strikte regels van
het Ecolabel en telt originele ecologische logies, ideaal
gelegen in de rust, aan de duinen: joerten rechtstreeks
uit Mongolië, met meubilair en plaats voor 4 tot 6 per-
sonen op een ruimte van 27 m². Elk van de tenten heeft
een dubbele keukenruimte, ingericht voor twee joer-
ten, in een afzonderlijke tent. Andere eco-logies op de
camping: bungalows van tentdoek, volledig ingericht en
voorzien van twee kamers voor 4 tot 5 personen. In juli en
augustus wordt animatie georganiseerd met als thema
natuur (vogels kijken, fietsrally’s, avondwandelingen…).
Prijs: vanaf € 11 per dag.
“Camping Village Center La Côte Sauvage”, in St-Clé-
ment-des-Baleines: tel: 0033(0)5 46 29 46 63.
www.ecotourisme-poitou-charentes.com
26 • www.reiswereldmagazine.be
Ile d’Oléron en het bekken van MarennesDe twee eilanden, Ré en Oléron, zijn bijna
identiek, het microklimaat is er heel aange-
naam, ze zijn even lang en er loopt een brug
naar het vasteland. Maar Oléron is breder en
het is met 175 km2 het op een na grootste
eiland van Frankrijk, na Corsica. Bovendien is
het eiland minder elitair en heeft het de naam
gezinsvriendelijker en minder duur te zijn. En
dat klopt, de prijzen liggen er lager, de brug
is gratis en je kunt er vooral in de openlucht
kamperen (ongeveer 80 campings tegen-
over een twintigtal hotels). Je vindt er vooral
wijngaarden die pineau en cognac (de AOC
loopt tot hier) produceren, zouttuinen zijn er
dan weer minder. De oesterteelt is er dan
weer wel sterk vertegenwoordigd, verschil-
lende havens specialiseren zich hierin en vul-
len op deze manier de haven van Marennes
op het continent aan, waar meerdere produ-
centen hun befaamde ‘fines de claires’ verfij-
nen. Je kunt de kwekerij bezoeken en oesters
proeven. Typisch voor het landschap van dit
eiland maar ook voor Marennes zijn de kleine
veelkleurige houten huisjes aan de kanalen,
waar vroeger de oesterkwekers woonden. De
Europese normen inzake hygiëne verbieden
het gebruik ervan, maar ze zijn blijven staan
en behoren nu tot het lokale erfgoed. Enke-
le van de hutjes, zoals in Port des Salines en
Château-d’Oléron, kregen een nieuwe be-
stemming als winkeltje of drankgelegenheid
aan het water, wat alweer bijdraagt tot de
charme van dit oord.
Meer info: www.ile-oleron-marennes.com
28 • www.reiswereldmagazine.be
BezoekDe oester in al zijn vormen!
Meer nog dan het winnen van zout, dat vandaag bijna niet meer gebeurt op het
eiland Oléron, is de oesterkwekerij een van de symboolactiviteiten in het bekken van
Marennes-Oléron, befaamd voor de oesters uit de oesterput, met hun bijzondere
smaak en groene ‘kleedje’. Een bezoek rond dit thema kun je dus niet missen, maar
vooral de Cité de l’Huître in Marennes blijft een aanrader. In werkelijkheid is deze site
4 km lang, langs de Chenal de la Cayenne tot de haven aan de Seudre waar je de
pramen met platte bodem ziet vertrekken naar de oesterparken of terugkeren. Een
groot museum over de wereld van de oesterkwekerij, reëel en levendig, werd aan-
gelegd, met 3000 hectare land en water, kweekbekkens, producenten en ‘hutjes’.
Je wordt er als bezoeker helemaal ondergedompeld in dit bijzondere universum en
halte na halte leer je meer over het kweken en verfijnen van de plaatselijke oesters,
de verschillende soorten en hun kenmerken.
In de moerassen van Marennes-Oléron stroomt het water bij hoogtij de bekkens langs
de vaargeulen van de reservoirs naar de oesterputten, waarin de oesters zitten die
vooraf weggehaald werden uit de oesterparken bij het strand. In deze oesterputten
die rijk aan leem zijn, krijgt de oester zijn typische smaak. Een weg met borden met
uitleg slingert zich door het moeras, tussen de oesterputten, de hutjes van de kwe-
kers en de irrigatiekanalen door.
De volgende halte neemt je mee naar een doecentrum, in de ‘Cabane des claires’,
een oesterboerderij waar professionals je uitleg geven bij hun vak en de verschillen-
de stappen in het kweken en verfijnen. Ze geven concrete voorbeelden op het ter-
rein. Een veeleisend vak is het, met heel wat handelingen en een constant heen-en-
weergeloop tussen het strand en de oesterputten. Ook een werk van enkele jaren en
heel wat te respecteren tussenstappen, waardoor de prijs van deze schaaldieren,
die als luxeproduct beschouwd worden, gerechtvaardigd wordt!
De laatste (of eerste) halte van dit interessante parcours: het museum ‘L’Aventure
de l’huître’, met vijf hutjes rond verschillende thema’s die allemaal te maken hebben
met de plaatselijke oesterkwekerij : terrein, seizoenen en getijden, geschiedenis van
de activiteit en de oesterkwekers, voorouderlijke technieken en tot slot ook recepten
om de oesters te bereiden, heel handig uitgelegd door een virtuele chef. Alle the-
ma’s worden geïllustreerd met films en interessante en soms verrassende animaties
die op een originele manier je bezoek afronden.
De Cité de l’Huître (of in elk geval de twee ontdekkingspolen en de vele animaties.
De site zelf is natuurlijk altijd bereikbaar) is geopend van april tot half november. Prijs
(bezoek, animatie, proeverij en fiets inbegrepen): € 9 per volwassene, € 5 per kind
van 6 tot 16 jaar (gratis voor kinderen jonger dan zes) en € 23 per gezin (2 volwas-
senen en 2 kinderen tot 16 jaar).
Voor meer info: Cité de l’Huître: Chenal de la Cayenne, Marennes:
www.cite-huitre.com
Een tip voor lekkerbekken en fijnproevers: in de haven, aan het eind van de vaargeul,
liggen eethuisjes waar je oesters en schaal- en schelpdieren kunt proeven (‘Verte Os-
tréa’, voor een proeverij van oesters en andere schaal- en schelpdieren aan een de-
mocratische prijs in een decor zonder franjes; ‘Le Buccin’, voor een gastronomische
kaart, in een trendy decor). Om je aangename bezoek op een al even aangename
manier af te ronden…
www.reiswereldmagazine.be • 31
BezoekBij een oesterkweker: Jacques Baron
Van de theorie naar de praktijk: waarom breng je geen be-
zoek aan een kleine kweker in zijn ‘hutje’ en luister je naar
zijn vakkennis, maar ook naar de vele moeilijkheden van
deze veeleisende job, die ongetwijfeld verklaren waarom
er van de 3600 exploitanten in 1985 vandaag nog maar 700
meer over zijn. Hij laat je met een paar oesters in de hand
ook het verschil zien tussen een oester die enkele weken of
enkele maanden in de oesterput heeft gerijpt en de tech-
nieken waarmee je tot deze verschillende oesters komt. Hij
vertelt je ook, als je dat nog niet wist, dat een oester een
lightproduct is, even mager als vis. De proteïnen zijn van uit-
stekende kwaliteit, 12 cholesterolarme oesters kunnen dus
makkelijk vlees of vis vervangen, bovendien bevatten ze
ook antioxydanten die erom bekend staan de veroudering
van de huid tegen te gaan en vitaminen en oligo-elemen-
ten om vermoeid te bestrijden. Naast alle kleine geheimen
en tips van de kweker zelf vertelt hij je ook hoe je een weer-
barstige oester kunt openen, hoe je kunt zien welke je kunt
eten en welke niet en hoe je de schelpen bewaart, die niet
zo broos zijn als je zou denken…
Voor een bezoek na afspraak: 0033(0)6 83 87 87 14.
Als je oesters wilt bestellen (ze worden vers geleverd per
expressdienst, in een speciaal daarvoor voorziene verpak-
king): [email protected]
Openluchthotel« Camping Au Port Punay », in Châtelaillon-Plage
200 m van het strand van Les Boucholeurs, in een authen-
tieke wijk waar mosselen en oesters gekweekt worden, ten
zuiden van Chatelaillon-Plage, tref je deze camping op
mensenmaat, supergoed onderhouden en drager van het
Europese Ecolabel. Naast de ruimten voor de tenten en de
caravans zijn er ook volledig ingerichte chalets (met televi-
sie) van verschillende grootten te huur met terras en enkele
zelfs met een groot raam. Nog ecologischer zijn de grote
lodges van tentdoek, waarvan twee op palen, zoals een
oesterhut, met groot terras en twee gemeubelde kamers.
Ter plaatse: verhuur van fietsen, zwembad, restaurant,
kruidenierszaakje met plaatselijke producten, speelterrein
voor de kinderen en fitnesstoestellen in de openlucht voor
wie houdt van een workout. De camping wordt uitgebaat
door een gezin. De ontvangst is heel charmant!
Prijs: tussen € 279 en 650 per week voor een lodge van tent-
doek en tussen € 339 en 920 per week voor een chalet,
naargelang grootte en aantal gasten. Weekendformules
(buiten juli en augustus) met twee nachten: € 82 tot 139,
naargelang de datum, voor de lodges en tussen € 102 en
200 voor de chalets.
«Camping Au Port Punay»: Les Boucholeurs (Châtelaillon-
Plage). Tel : 0033(0)5 46 56 01 53
www.camping-port-punay.com
Go
ed
e e
co
-ad
resje
s
Go
ed
e e
co
-ad
resje
s Openluchthotel«Camping La Brande», in Château-d’Oléron
Camping La Brande, ook met het ecolabel, biedt
chalets en mobilhomes voor 2 tot 6 personen te huur
aan. De staanplaatsen zijn mooi afgebakend met
planten, die zorgen voor een aangename natuur-
lijke omgeving en een dosis intimiteit. Er is ook een
zwembad met glijbanen en er worden activiteiten
georganiseerd die te maken hebben met de plaat-
selijke omgeving (geleide wandelingen, fietstochtjes
of een kanotocht) en de oesterparken. Ook ter be-
schikking: speelterrein, miniclub, sauna, hamam, ja-
cuzzi, verschillende ontspanningsmogelijkheden. De
zee ligt vlakbij, aan de overkant van de weg. Prijs van
de logies: € 275 tot 1210 per week, naargelang het
seizoen en de grootte van de chalet/mobilhome.
“Camping La Brande”, Route des Huîtres, in Le Châ-
teau d’Oléron.
www.camping-labrande.com
Praktische infoLigging, bereikbaarheid en info
• Poitou-Charentes wordt in het noorden omsloten door het Pays-de-la-Loire, in het oosten en het zuiden door de Limousin, de Dordogne en de Aquitaine en in het westen door de Atlantische Oceaan. Het bestaat uit 4 departe-menten: de Vienne, de Deux-Sèvres, de Charente-Mari-time en de Charente.
• Poitou-Charentes is heel gemakkelijk te bereiken vanuit België:- Via de weg: neem de autosnelweg Paris-Orléans-Tours, ongeveer 570 km tot Poitiers vanaf de Belgische grens (re-ken op 6,5 uur rijden met tussenstops en € 44 voor het tol-geld).- Met de trein: er rijdt een hogesnelheidstrein van Brussel-Zuid naar Poitiers (ongeveer 3 uur en 20 minuten) en An-goulème (3 uur en 45 minuten), je hoeft niet over te stap-pen in Parijs. Heel snel en bovenal heel handig! In Poitiers en Angoulème huur je een wagen (kantoren in/naast het station).- Met het vliegtuig: van de lente tot de herfst vliegt de la-gekostenmaatschappij Ryanair van Charleroinaar La Rochelle (vlucht van ongeveer een uur). Handig om bijvoorbeeld een korte vakantienaar de Charente-Maritime (La Rochelle, Île de Ré, Île d’Oléron, Rochefort…) te organiseren.
Voor meer info om je reis voor te bereiden:www.atlantische-kust-frankrijk.nl/
Voor tips voor een ecovakantie:www.ecotourisme-poitou-charentes.com
Word fan van Poitou-Charentes op onze facebookpagina over ecotoerisme!:www.facebook.com/Vacances.Naturellement