(1)

การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง

Ecotourism Management of Had Chao Mai National Park, Trang Province

รฐกานต สามส Rattakarn Samsee

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการทองเทยว

มหาวทยาลยสงขลานครนทร A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of

Master of Business Administration (Tourism Management) Prince of Songkla University

2558 ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(2)

ชอวทยานพนธ การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผเขยน นางสาวรฐกานต สามส สาขาวชา การจดการการทองเทยว หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก คณะกรรมการสอบ ........................................................................... ............................................... ประธานกรรมการ (ดร.ธรศกด จนดาบถ) (ผชวยศาสตราจารย รท.(หญง)ดร.เกดศร เจรญวศาล) ............................................................. กรรมการ (ดร.ธรศกด จนดาบถ) ............................................................. กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.ปารชาต วสทธสมาจาร)

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบวทยานพนธฉบบน เปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ การทองเทยว

............................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ธระพล ศรชนะ)

คณบดบณฑตวทยาลย

(3)

ขอรบรองวา ผลงานวจยนเปนผลมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และขอแสดงความขอบคณบคคลทมสวนเกยวของทกทานไว ณ ทน ลงชอ................................................................. (ดร.ธรศกด จนดาบถ) อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ลงชอ................................................................

(นางสาวรฐกานต สามส) นกศกษา

(4)

ขาพเจารบรองวา ผลงานวจยนไมเคยเปนสวนหนงในการอนมตปรญญาในระดบใดมากอน และไมไดถกใชในการยนขออนมตปรญญาในขณะน ลงชอ................................................ (นางสาวรฐกานต สามส) นกศกษา

(5)

ชอวทยานพนธ การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผเขยน นางสาวรฐกานต สามส สาขาวชา การจดการการทองเทยว ปการศกษา 2557

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอ ศกษาความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ รวมทงศกษาพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม และศกษาแนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศของพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ นกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จ านวน 400 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอส าหรบการวเคราะหขอมลใชสถตคาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบความแตกตางของคาท (t-Test) และการทดสอบ คาเอฟ (F-Test) ของการวเคราะหความแปรปรวน (One-Way ANOVA) รวมไปถงขอมลเชงนโยบายและแผนยทธศาสตรในการจดการทองเทยวและขอมลจากผมสวนเกยวของในการจดการทองเทยวเชงนเวศ โดยใชแบบสมภาษณเปนเครองมอ

ผลการศกษา พบวา นกทองเทยวทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง สวนใหญเปนเพศหญง มชวงอายระหวาง 20 - 29 ป การศกษาในระดบปรญญาตร มสถานภาพโสด อาชพนกเรยน/นกศกษา ระดบรายไดตอเดอน 10,001- 30,000 บาท ภมล าเนาอยภาคใต สวนใหญเดนทางทองเทยวไมพกคางคนใชยานพาหนะรถยนตสวนบคคล คาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยวตอคน ตอครงอยทไมเกน 1,000 บาท มความถเดนทางมาทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 1 - 2 ครงตอป เลอกเดนทางมาทองเทยวในชวงวนหยดนกขตฤกษ เดนทางรวมกบครอบครวและสวนใหญใหอนดบความสนใจในกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมคอ พกผอนรมหาด มากทสด รองลงมา กจกรรมการเลนน าทะเล และกจกรรมปกนก ทงนนกทองเทยวมระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยภาพรวมอยในระดบมากสามารถเรยงระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ อยในระดบมาก 3 ดาน ไดแก 1. ดานพนท 2. ดานการมสวนรวม 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ และอยในระดบปานกลาง 1 ดานไดแก ดานการจดการ จากการศกษาแนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศ สามารถแบงตามเขต ไดดงนคอ เขตบรการ เขตนนทนาการ เขตสงวนสภาพธรรมชาต เขตหวงหาม เขตฟนฟสภาพ ธรรมชาต และเขตกนชน

ค าส าคญ: การทองเทยวเชงนเวศ พฤตกรรมนกทองเทยว การจดการการทองเทยว

(6)

Thesis Title Ecotourism Management of Had Chao Mai National Park, Trang Province

Author Miss Rattakarn Samsee Major Program Tourism Management Academic Year 2014

ABSTRACT This aim of this study was to assess the need of tourists whom visited Had Chao Mai

National Park by using elements of ecotourism and to study ecotourism behavior of these tourists. Another aim was to establish a guideline for the management of ecotourism at national park. In this study, questionnaires were applied to collect data from 400 tourists whom visited Had Chao Mai National Park. In – depth interview was applied to collect information policies and strategic plans from those responsible for ecotourism management at the national park. The data was analyzed using frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation, t-test, F-test and One-Way ANOVA.

Most of the tourists in this study were female, aged 20-29 years , single, either students or holders of a bachelor degree, earned 10,001-30,000 baht a month and lived in the South. Most tourist used personal vehicles as a means of transportation and did not stay overnight. Most of them spent 1,000 bath or less per person per trip. Most tourists visited the national park once or twice a year, on holidays and with family members. Resting on the beach was their favorite activity, followed by swimming in the sea and picnicking .The level of their overall needs for ecotourism elements was found to be ‘high’. Separately, the level of needs was found to be ‘high’ for 1.Space, 2. Participation, 3. Activities and processes, in that order. The level of needs was found to be ‘moderate’ management. The results of this study indicate that a proper management of ecotourism at Had Chao Mai National Park is necessary

Keyword: The Ecotourism, The Tourist Behavior, The Tourism Management

(8)

สารบญ หนา บทคดยอ (5) ABSTRACT (6) กตตกรรมประกาศ (7) สารบญ (8) สารบญตาราง (10) สารบญรปภาพ (11) บทท 1 บทน า 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 วตถประสงคการวจย 3 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3 ขอบเขตการศกษา 3 นยามศพทเฉพาะ 5 บทท 2 ทบทวนวรรณกรรม 7 แนวคดพฤตกรรมนกทองเทยวและทฤษฎเกยวกบนกทองเทยว 7 แนวคดเกยวกบการทองเทยวและการทองเทยวเชงนเวศ 16 แนวคดการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ 27 แนวคดในการก าหนดมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเชงนเวศ 29 แนวคดการจดการอทยานแหงชาต 32 ขอมลทวไปของแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหมในจงหวดตรง 34 งานวจยทเกยวของ 40 กรอบแนวคดในการศกษา 45 บทท 3 ระเบยบวธวจย 47 แหลงทมาของขอมล 47 ประชากรและขนาดกลมตวอยาง 51 เครองมอทใชในการวจย 52 ขนตอนการสรางเครองมอ 55

(9)

สารบญ (ตอ) หนา การตรวจสอบคณภาพเครองมอ 56 วธการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล 56 การวเคราะหขอมล 57 บทท 4 ผลการศกษาขอมล 59 การศกษาขอมลทวไปของนกทองเทยว 60 การศกษาพฤตกรรมการทองเทยว 63 การศกษาความสนใจในกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมท 66 อยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม

การศกษาระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ 67 ของการทองเทยวเชงนเวศ การศกษาการเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยว 68 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ กบขอมลทวไปของนกทองเทยว การวเคราะหเชงคณภาพ 99

บทท 5 สรปผลการศกษา อภปรายผล และขอเสนอแนะ 105 สรปผลการศกษา 106 อภปรายผล 107 แนวทางการจดการองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ 110 ขอเสนอแนะ 113 บรรณานกรม 115 ภาคผนวก แบบสอบถาม 119 ประวตผเขยน 129

(10)

สารบญตาราง ตารางท หนา 2-1 แสดงประเภทกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ 27 3-2 แสดงขอมลสถตนกทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 48 จงหวดตรง ประจ าปงบประมาณ 2554 3-3 แสดงขอมลสถตนกทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 49 จงหวดตรง ประจ าปงบประมาณ 2555 3-4 แสดงขอมลสถตนกทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 50 จงหวดตรง ประจ าปงบประมาณ 2556 4-1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามขอมลทวไปของนกทองเทยว 60 4-2 จ านวนและรอยละของพฤตกรรมการทองเทยว 63 4-3 จ านวนและรอยละของความสนใจในกจกรรมทองเทยว 66 ทมอย/กจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4-4 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยว 67 โดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ 4-5 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยว 68 โดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท 4-6 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยว 69 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ 4-7 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยว 70 โดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ 4-8 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยว 71 โดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม 4-9 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยว 72 โดยใชองคประกอบของการทองเทยว เชงนเวศ จ าแนกตามเพศ 4-10 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยว 73 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย

(11)

สารบญตาราง(ตอ) ตารางท หนา 4-11 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 74 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานพนท 4-12 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 75 โดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานการจดการ 4-13 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 76 องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานกจกรรมและกระบวนการ 4-14 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 77 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานการมสวนรวม 4-15 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ 78 การทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา 4-16 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 79 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานพนท 4-17 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 80 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานการจดการ 4-18 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 82 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานกจกรรมและกระบวนการ 4-19 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 83 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานการมสวนรวม 4-20 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ 84 การทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ 4-21 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 85 โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานพนท 86 4-22 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานกจกรรมและกระบวนการ

(12)

สารบญตาราง(ตอ) 4-23 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ 87

ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ 4-24 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 88 องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานพนท 4-25 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 90 องคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานการจดการ 4-26 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 91

องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานกจกรรมและกระบวนการ 4-27 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ 92

การทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอน 4-28 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 93 องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอน ดานการจดการ 4-29 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 94 องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอนดานกจกรรม

และกระบวนการ 4-30 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ 95

การทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา 4-31 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยว 96

โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานพนท 4-32 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 97

องคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานกจกรรมและกระบวนการ

4-33 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใช 98 องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานการมสวนรวม

(13)

สารบญรปภาพ รปภาพท หนา 1-1 แสดงพนททศกษา 5 2-2 องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ 21 2-3 แสดงกรอบแนวคดการศกษา 45

1

บทท 1 บทน ำ

1. ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

การทองเทยวเปนอตสาหกรรมภาคบรการทมบทบาทส าคญในระบบเศรษฐกจของประเทศไทย เพราะนอกจากจะสรางรายไดโดยมมลคาเปนอนดบหนงของการคาบรการรวมของประเทศแลว ยงเปนอตสาหกรรมทกอใหเกดธรกจทเกยวของเนองอกมากมาย ซงกอใหเกดการลงทน การจางงาน และการกระจายรายไดสทองถน (แผนพฒนาการทองเทยวแหงชาต, 2555 - 2559) ทงนสามารถยนยนไดจากรายไดเขาประเทศเปนหลกหมนลานบาท ในป 2556 ทผานมา โดยมจ านวนนกทองเทยวชาวตางชาตจ านวน 26,546,725 คน น ารายไดเขาประเทศ 171,651.52 ลานบาท (กรมการทองเทยว, 2556) แมการทองเทยว จะสรางรายไดใหกบชมชนและประเทศชาต แตเมอมการพฒนาพนทใดเปนสถานททองเทยวกยอมหมายถงการใชทรพยากรในพนทนนมากขน จ านวนนกทองเทยวทเพมขนกเทากบการสรางปรมาณขยะมลฝอย น าเสย สงปฏกลและมลพษอนๆ ทเกดจากกจกรรมการทองเทยวใหมมากขน นอกจากนยงมปญหาทเกดจากการทองเทยว ไดแก ปญหาการบกรกพนทแหลงทองเทยว ดงนนจ าเปนตองมมาตรการในการจดการพนททเหมาะสม เพอใหการพฒนาเปนไปอยางสมดล ไมท าลายสภาพแวดลอมใหเปลยนไป (สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย, 2545)

การจดการทองเทยวในอดตมแนวทางในการจดการทมงเนนเพอสรางความพงพอใจ ใหแกนกทองเทยว และมงแสวงหารายไดจากอตสาหกรรมการทองเทยวเปนหลก ซงเปนการทองเทยวทขาดการค านงถงผลกระทบตอชมชน และขาดการจดการผลกระทบทอาจจะเกดจากการทองเทยวอยางครบถวน ปญหาความเสอมโทรมของแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและวฒนธรรมทองถนในแหลงทองเทยวจงเกดขน ปญหาเหลานไดสงผลใหเกดกระแสเรยกรองใหมการจดการทองเทยวแบบใหมทมความรบผดชอบตอแหลงธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน และแหลงวฒนธรรมทเกยวเนองกบระบบนเวศ โดยกระบวนการเรยนรรวมกนของผทเกยวของ ภายใตการจดการสงแวดลอมและการทองเทยวอยางมสวนรวมของทองถนเพอมงเนนใหเกดจตส านกรวมกนตอการรกษาระบบนเวศนน คอ การทองเทยวเชงนเวศ ซงเปนการทองเทยวรปแบบหนงของการทองเทยวอยางยงยน ซงกอใหเกดผลทางเศรษฐกจโดยการใชทรพยากรการทองเทยวอยางมประสทธภาพ เพอใหการทองเทยวความมนคงยงยนอยคสงคมมนษยและกอใหเกดการพฒนาคณภาพชวตทดยงขน และมงใหเกดการดแลสงแวดลอมและระบบนเวศของแหลงทองเทยว (กตตวฒน รตนดลก ณ ภเกต , 2541 และอดรส หยงสตาร, 2548 อางในถง รตนา อนจนทร, 2552)

2

ทางภาคใตของประเทศไทยมแหลงทองเทยวทส าคญมากมาย โดยเฉพาะจงหวดตรงเปนจงหวดหนงทมศกยภาพดานการทองเทยว มความสวยงามและความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต แหลงทองเทยวทมชอเสยงทหนงในจงหวดตรง คอ อทยานแหงชาตหาดเจาไหม อทยานแหงชาตหาดเจาไหมเปนอทยานแหงชาตทางทะเล ซงจดเปนพนทคมครองรปแบบหนงทมบทบาทส าคญตอการอนรกษ ระบบนเวศตางๆ แถบชายฝง จดเปนแหลงสภาพทางนเวศทสลบซบซอน มความหลากหลายและกจกรรมทางชววทยามากทสด และนกนเวศวทยาใหความส าคญวาพนทดงกลาวเปนแหลงทมมวลชวภาพของสงมชวตมากทสด ทงนเนองจากในพนทดงกลาวจะพบสงคมของพชน า และพชบก กบสงคมของสตวน าและสตวบก ทอยในพนทเดยวกน โดยองคประกอบตางๆ ของระบบนเวศจะรกษาสภาวะสมดลแหงธรรมชาตไวเสมอ (สมพนธ พรหมหอม, 2539) ในปจจบนอทยานแหงชาตหาดเจาไหมกลายเปนสถานททองเทยวทไดรบความสนใจเพมมากขนจากนกทองเทยว ไดแก หาดปากเมง หาดฉางหลาง หาดสน หาดยาว หาดหยงหลง หาดเจาไหม นอกจากนยงมเกาะอก 9 เกาะ ไดแก เกาะมกต เกาะกระดาน เกาะแหวน เกาะเจาเมง เกาะปลง เกาะเจาไหม เกาะไหง เกาะเชอก และเกาะมา (แผนแมบทการจดการพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม, 2540 - 2544 ) นอกจากนอทยานแหงชาตหาดเจาไหม มลกษณะพเศษ คอ เปนแหลงอาศยของพะยนซงเปนสตวปาสงวน 1 ใน 15 ชนด ทใกลจะสญพนธ สามารถพบเหนไดทอทยานแหงชาตเจาไหม เพราะมแนวหญาทะเลทอดมสมบรณ (สมพนธ พรหมหอม, 2539 )

การทองเทยวในปจจบนนถอไดวานกทองเทยวมความตองการทจะศกษาเรยนรสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตเปนจ านวนมาก ซงมแนวคดการพฒนารปแบบการทองเทยวแนวใหมทปองกนผลกระทบตอสงแวดลอมและการรกษาระบบนเวศของธรรมชาต คอ Green tourism หรอ Ecotourism การทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เปนสถานททองเทยวทเหมาะแกการทองเทยวเชงนเวศเนองจากอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มความหลากหลายของระบบนเวศ รวมถงมกจกรรมตางๆใหนกทองเทยวทเขามาไดจดกจกรรมและศกษาเรยนรธรรมชาตแตนกทองเทยวทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมยงขาดความรในดานการทองเทยวเชงนเวศ นกทองเทยวทเขามาสวนใหญมวตถประสงคหลกคอการทองเทยวเพอพกผอน แตปญหาทเขามาเกดจากการทองเทยวของนกทองเทยวกลมทวไปทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มจ านวนมาก ผลกระทบทตามมาคอ เกดปญหาขยะ ซงกอใหเกดสภาพแวดลอมเสอมโทรมอยางรวดเรว ขณะเดยวกนการด าเนนการจดการทองเทยวเชงนเวศทกภาคสวนกไดเลงเหนถงปญหาทเกดขน และไดแสดงความคดเหนเพอจะน าไปพฒนาอทยานแหงชาตหาดเจาไหม เพอใหเกดการจดการอยางมประสทธภาพและมการสรางกฎระเบยบขนเพอควบคมนกทองเทยวใหรกษาสภาพแวดลอมไวใหดทสด

3

ดงนน ผวจยจงมความสนใจศกษาการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ในจงหวดตรง ทเปนจดขายของจงหวดตรงใหเกดการบรณาการแนวทางในการจดการแหลงทองเทยว เชงนเวศอยางเหมาะสม เพอตอบสนองความตองการของนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยวในเขตอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ใหเกดจตส านกตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมอยางยงยน และเกดผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตนอยทสด 1.2 วตถประสงคของกำรศกษำ

1.2.1 ศกษาความตองการของนกทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 1.2.2 ศกษาพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 1.2.3 ศกษาแนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศของพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม

1.3 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1.3.1 ท าใหทราบถงความตองการของนกทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม

1.3.2 ท าใหทราบถงพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม

1.3.3 เปนแนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศของพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 1.4 ขอบเขตของกำรศกษำ การศกษาครงนไดมการก าหนดขอบเขตของการวจย ดานพนท ดานประชากร ดานเนอหา และดานระยะเวลา ดงน 1.4.1 ขอบเขตดำนเนอหำ

1. ศกษาศกยภาพของการจดการทองเทยวเชงนเวศในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม โดยพจารณาจากการประเมนมาตรฐานแหลงทองเทยว ไดแก ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานมสวนรวมของประชาชน เพอใหไดขอมลทจะเปนแนวทางในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมในจงหวดตรง

2. ศกษาพฤตกรรมนกทองเทยว ประกอบดวย ระยะเวลาทใชเดนทางทองเทยว ยานพาหนะ ทใชเดนทาง คาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยว (ตอคนตอครง) ความถในการทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหมตอป ชวงวนในการเดนทางทองเทยว ผรวมในเดนทางมาทองเทยวในอทยานแหงชาต หาดเจาไหม

3. ศกษาขอมลของอทยานในการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ไดแก

3.1 ตวแทนเจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษทรพยากร ฝายจดการทรพยากร

4

4. การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม โดยยดหลกเกณฑมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเชง ไดแก

4.1 ดานพนท 4.2 ดานการจดการ 4.3 ดานกจกรรมและกระบวนการ

4.4 ดานการมสวนรวมของประชาชน

1.4.2 ขอบเขตดำนประชำกรและกลมตวอยำง 1. กลมนกทองเทยวชาวไทยทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง 2. ผทเกยวของในการรบผดชอบการจดการทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม แบงเปน

4 สวน ประกอบดวย ภาครฐ ไดแก ตวแทนเจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษทรพยากร ฝายจดการทรพยากร และส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดแก ผประกอบธรกจน าเทยว และหอการคาจงหวดตรง ภาครฐวสาหกจ ไดแก การทองเทยวแหงประเทศไทยส านกงานตรง (ททท.ส านกงานตรง)

1.4.3 ขอบเขตดำนพนท การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มพนททศกษา

คอ พนทหาดในอทยานหาดเจาไหม อ าเภอสเกา จงหวดตรง ซงมเนอททงหมด 230.9 ตารางกโลเมตร (ดงภาพประกอบท 1)

5

ภำพประกอบ 1 การแสดงพนททศกษา ทมา : กรมการทองเทยว (2557, ออนไลน)

1.4.4 ขอบเขตดำนเวลำ

ระยะเวลาของการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชเวลาเกบรวบรวมขอมล ตงแต เดอน มกราคม 2558 - เมษายน 2558

1.5 นยำมศพทเฉพำะ

1.5.1 กำรทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวในแหลงธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน และแหลงวฒนธรรมทเกยวเนองกบระบบนเวศ โดยมกระบวนการเรยนรรวมกนของผทเกยวของภายใตการจดการสงแวดลอม และการทองเทยวอยางมสวนรวมของทองถน เพอมงเนนใหเกดจตส านกตอ การรกษาระบบนเวศอยางยน

1.5.2 พฤตกรรมนกทองเทยว หมายถง การแสดงออกของนกทองเทยว ไดแก การแสดงออกทางอารมณ ความรสก ทศนคต การตดสนใจ ความพงพอใจ ความไมพงพอใจ

อทยำนแหงชำต

หำดเจำไหม

6

1.5.3 กำรจดกำรกำรทองเทยว หมายถง การจดการดานองคประกอบของแหลงทองเทยว เชน ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวมของประชาชน เพอความเหมาะสมของพนทและความคดเหนของนกทองเทยวและผเกยวของในการจดการการทองเทยวของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม

1.5.4 นกทองเทยว หมายถง ผทเดนทางเขามาทองเทยว ณ อทยานแหงชาตหาดเจาไหม ซงเดนทางไปโดยสมครใจ ดวยวตถประสงคใด ๆ กตามมใชการไปประกอบอาชพหรอหารายได

7

บทท 2 ทบทวนวรรณกรรม

การศกษาครงนเปนการศกษาการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมจงหวดตรง ผวจยไดศกษาทบทวนเอกสารตางๆทเกยวกบแนวคดและทฤษฎของนกวชาการ ตลอดจนถงการรวบรวมเอกสารงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการศกษาตามล าดบ ดงน 2.1 แนวคดพฤตกรรมนกทองเทยวและทฤษฎเกยวกบนกทองเทยว 2.2 แนวคดเกยวกบองคประกอบของการทองเทยวและการทองเทยวเชงนเวศ 2.3 แนวคดการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ 2.4 แนวคดในการก าหนดมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเชงนเวศ 2.5 แนวคดการจดการอทยานแหงชาต 2.6 ขอมลทวไปของแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหมในจงหวดตรง 2.7 งานวจยทเกยวของ 2.8 กรอบแนวคดในการศกษา

2.1 แนวคดพฤตกรรมนกทองเทยวและทฤษฎเกยวกบนกทองเทยว ชวลนช อทยำน (ม.ป.ป.) ไดกลาวถงแนวคดพฤตกรรมนกทองเทยวไว ดงน พฤตกรรมนกทองเทยว เปนการกระท าทกอยางของนกทองเทยวไมวาการกระท านนนกทองเทยว จะรตวหรอไมรตวกตาม และบคคลอนจะสงเกตการกระท านนไดหรอไมกตามกเพอมงตอบสนองสงใด สงหนงในสภาพการณใดสภาพการณหนง โดยพฤตกรรมภายนอกของนกทองเทยว (Tourist’s Overt Behaviour) เปนพฤตกรรมทผอนสงเกตไดโดยอาศยประสาทสมผส สวนพฤตกรรมภายในของนกทองเทยว (Tourist’s Covert Behaviour) เปนการท างานของอวยวะตาง ๆภายในรางกายรวมทงความรสกนกคดและอารมณทถกควบคมอยภายในจะมความสมพนธกน โดยพฤตกรรมภายในจะเปนตวก าหนดพฤตกรรมภายนอกเปนสวนใหญ Perreault และ Dorden (1979) ไดเสนอรปแบบพฤตกรรมนกทองเทยวออกเปน 4 รปแบบ ไดแก 1) นกทองเทยวแบบประหยด (Budget Travelers) โดยทวไปแลวนกทองเทยวประเภทนมรายไดปานกลาง แตแสวงหาการหยดพกผอนหรอทองเทยวทใชคาใชจายต า 2) นกทองเทยวชอบผจญภย (Adventurous Travelers) เปนนกทองเทยวทมการศกษาดและมรายไดปานกลางถงสง มความชนชอบในกจกรรมระหวางการหยดพกผอนหรอการทองเทยวแบบผจญภย

8

3) นกทองเทยวประเภทเดนทางระหวางวนหยด (Vacationers Travelers) เปนนกทองเทยวกลมเลก ๆซงมกใชเวลาในการคดเกยวกบการทองเทยวหรอการเดนทางในครงตอไปวาจะไปทไหน อยางไร นกทองเทยวกลมนคอนขางมความกระตอรอรนแตมรายไดคอนขางนอย 4) นกทองเทยวแบบชอบเดนทางโดยใชระยะเวลาเดนทางยาวนาน (Moderates Travelers) เปนนกทองเทยวทมใจรกการทองเทยวเดนทางอยางมากแตไมสนใจการทองเทยวในระหวางวนหยดสดสปดาหหรอการใชเวลากบการเลนกฬา แตจะชอบการเดนทางทใชระยะเวลานานมากกวา Cohen (1979) ไดเสนอรปแบบพฤตกรรมนกทองเทยวไว ดงน 1) นกทองเทยวแบบนนทนาการ (Recreational Tourists) เปนนกทองเทยวซงเนนความส าคญ ในกจกรรมทเกยวของกบการนนทนาการหรอการพกผอนทางรางกาย 2) นกทองเทยวแบบปลกตวหาความเพลดเพลน (The Diversionary Tourists) เปนนกทองเทยวทพยายามทางแนวทางเพอลมความจ าเจในชวตประจ าวน 3) นกทองเทยวมงหาประสบการณ (The Experiential Tourists) เปนนกทองเทยวทเดนทางเพอแสวงหาประสบการณทแทจรง นกทองเทยวประเภทนสนใจศกษาและไดรบประสบการณทแทจรงของแหลงทองเทยวทไดไปสมผส ตวอยางเชน เมอเดนทางไปประเทศสเปน กตองการสมผสวถชวตของผคนทองถนหรอวฒนธรรมตาง ๆทแทจรงเปนของสเปน 4) นกทองเทยวแบบชอบทดลอง (The Experimental Tourists) มลกษณะทเหนเดนชดคอ ชอบตดตอพดคยกบคนทองถนเพอเรยนร และท าความเขาใจในชวตความเปนอย การปรบตวใหเขากบสงแวดลอมของคนทองถน 5) นกทองเทยวทใชชวตแบบคนทองถน (The Existential Tourists) นกทองเทยวประเภทนตองการฝงตวเองหรอใชชวตภายใตวฒนธรรมและวถชวตเดยวกบคนทองถน นกทองเทยวประเภทน จะใชเวลาอยในแหลงทองเทยวนนเปนเวลานาน ตวอยางเชน นกทองเทยวทมาใชเวลาอยในแหลงทองเทยวบางแหงในประเทศไทย เชน พทยาหรอเชยงใหม และพยายามใชชวตเชนเดยวกบคนทองถน ไมวาจะเปนการปฏบตตว การรบประทานอาหาร การพยายามพดภาษาทองถน เปนตน ส ำนกงำนเศรษฐกจศกษำ Westvlaams (1986, อางจาก Swarbrook และ Horner 1999) ไดเสนอรปแบพฤตกรรมนกทองเทยวไว ดงน 1) นกทองเทยวประเภทหลงใหลในทะเล (Active sea lovers) 2) นกทองเทยวประเภทชอบผกมตร (Contact-minded holiday makers) มจตใจชอบตดตอพบปะกบผอน แสวงหามตรใหมโดนเฉพาะทเปนคนทองถน 3) นกทองเทยวประเภทชอบชมธรรมชาต (Nature Viewers) ชอบความงดงามของภมทศนของแหลงทองเทยว

9

4) นกทองเทยวประเภทแสวงหาการพกผอน (Rest-seekers) ใชเวลาไปกบการนอนพกผอนหยอนใจมากกวาการท ากจกรรมอน ๆ5) นกคนหา (Discovers) ชอบกจกรรมประเภทผจญภยและชอบแสวงหามตรใหม 6) นกทองเทยวแบบเดนทางพรอมครอบครว (Family-orientated) เปนนกทองเทยวทหลงใหลในแสงแดดและทะเล และชอบเดนทางทองเทยวแบบไปเปนครอบครว 7) นกทองเทยวแบบประเพณนยม (Traditionalists) ชอบเดนทางทองเทยวทเนนความปลอดภย และไมเสยงภย 2.1.1 ประเภทของนกทองเทยว การจดประเภทของนกทองเทยวสามารถจ าแนกไดหลายลกษณะ ดงน 1. ตำมกำรจดกำรเดนทำง 1.1) Mass Tourists กลมนกทองเทยวทมจ านวนมาก มการเดนทางทองเทยวในรายการเดยวกน พกโรงแรมในระด บ เด ย วก น ร บประทานอาหาร และท าก จกรรมการท อง เท ย วอ น ๆในแบบเดยวกน 1.2) Eco Tourists นกทองเทยวทเดนทางทองเทยวโดยมจดประสงค ทมงรกษาสภาพแวดลอมของระบบนเวศนของระบบนเวศและวฒนธรรม 2. ตำมจ ำนวนมำกนอยของนกทองเทยว 2.1) เปนกลม (Group Tour หรอ Escort Tour) 2.2) เปนสวนบคคล (Independent Tour) 3. ตำมวตถประสงคของกำรเดนทำง ความมงหมายในการเดนทางของนกทองเทยว ซงแบงได 7 ประการ คอ 3.1) การทองเทยวเพอพกผอนหยอนใจในวนหยด (holiday-mass Popular individual) 3.2) การทองเทยวเพอวฒนธรรมและศาสนา (Cultural Religion) เปนการเดนทางเพอ เรยนรวฒนธรรมของสงคมตาง ๆเชน การศกษาความเปนอย การชมศลปะ ดนตร ละคร การนมสการศนยศาสนา เปนตน 3.3) การทองเทยวเพอการศกษา (Educational) เปนการเดนทางเพอการท าวจยการศกษา สอนหนงสอ ฝกอบรม หรอดงานตางประเทศ ซงจะตองพ านกอยสถานทนน ๆเปนเวลานาน 3.4) การทองเทยวเพอการกฬาและบนเทง (Sport and Recreation) คอ การเดนทางไปชม หรอรวมแขงขนกฬา หรอนนทนาการตาง ๆ3.5) การทองเทยวเพอประวตศาสตร และความสนใจพเศษ (Historical and special interests) 3.6) การทองเทยวเพองานอดเรก (Hobbies) หมายถง การทองเทยวเพอท างานอดเรก เชนการวาดภาพ การเขยนนวนยาย เปนตน

10

3.7) การทองเทยวเพอเยยมญาตมตร (visiting Friend and Relative) การทองเทยวเพอธรกจ (Business) เปนการเดนทางของนกธรกจทจดเวลาบางสวนของการเดนทางหลงจะท าธรกจเสรจสนแลว ใชเวลาในการทองเทยวกอนเดนทางกลบ 4. ตำมวธกำรเดนทำง 4.1) แบบเหมาจาย (Package Tour) 4.2) แบบเบดเสรจ (Inclusive Tour) 4.3) แบบเปนรางวล (Incentive Tour) 4.4) แบบเชาเหมาล า (Charter Tour) 5. ตำมอำย 5.1) วยเดก 5.2) วยรน 5.3) วยหนมสาว 5.4) วยท างาน 5.5) วยเกษยณ 5.6) วยสงอาย 6. ตำมเพศ พฤตกรรม และความตองการของลกคาหรอนกทองเทยวแตละกลมในการบรหารความตองการของลกคาแตละกลมนน จ าเปนตองมความเขาใจความตองการของลกคาในแตละกลมอยางดเสยกอน จงสามารถบรหารความคาดหวงไดอยางมประสทธภาพทงนลกคาแตละกลมสามารถแบงไดดงตอไปน 6.1) กลมครอบครว 6.2) กลมนกเรยนหรอนกศกษา 6.3) กลมนกขาว 6.4) กลมนกวจย 6.5) กลมตางชาต 7. ตำมฐำนะทำงสงคม 8. ตำมประสบกำรณและบทบำท คเปอร Cooper (1993) ไดกลาวถง ประเภทของนกทองเทยวตามประสบการณและบทบาท ออกเปน 4 ประเภท คอ 8.1) The organized mass Tourists หมายถง นกทองเทยวทเดนทางเปนกลม ซงกจกรรมการทองเทยวทกอยางและถกก าหนดตามโปรแกรมน าเทยวทจดขน โดยผประกอบการธรกจน าเทยว โดยไมไดมการวางแผนทกอยางไวลวงหนา และอ านาจในการตดสนใจในการทองเทยวเปนของผจดการทองเทยวใน

11

ลกษณะนนกทองเทยวจะไดรบประสบการณทตนเองมความรความคนเคยสง และจะไดรบประสบการณแปลกใหมในแหลงทองเทยวนอยมาก 8.2) The individual mass Tourists หมายถง นกทองเทยวทเดนทางเปนกลมโดยผประกอบการธรกจน าเทยวไมไดเปนผวางแผนการทองเทยวทงหมดแตจะเปนผจดการในระดบหลก ๆใหเทานน อาท ขนตอนการเดนทาง และดานทพก เปนตน ซงนกทองเทยวแบบนสามารถควบคมกจกรรมทองเทยว และเวลาของตนไดอยางไรกตามนกทองเทยวประเภทนจะมประสบการณอาทเดยวกบนกทองเทยวประเภทแรกทสวนใหญจะยงคงตองการสมผสกบบรรยากาศทเหมอนกบอยในสงแวดลอมเดมของตนโอกาสทจะไดสมผสผคนในทองถนมนอยดงนนการทองเทยวประเภทนยงมประสบการณความคนเคยเดมของนกทองเทยวน าอย 8.3) The explorer คอ นกทองเทยวเดยวๆทวางแผนการทองเทยวเองและมกจะหลกเลยงทจะเดนทางเขาไปยงแหลงทองเทยวทมการจดการแลวมความปรารถนาทจะเขาไปรวมเปนสมาชกของชมชนทองถน อยางไรกตามนกทองเทยวประเภทนยงไดรบประสบการณแปลกใหมจากแหลงทองเทยว ทยงไมไดรบการจดการเชงธรกจ 8.4) The drifter คอ นกทองเทยวเดยวๆประเภทนจะวางแผนการทองเทยวเองหลกเลยงทจะเดนทางเขาไปยงแหลงทองเทยวทพฒนาแลวโดยจะเขาไปอาศยอยกบชาวพนเมองในทองถนและจะท าตวใหเขากบวฒนธรรมของคนพนเมองเปนอยางด การทองเทยวแบบนจะน าความแปลกใหมมาสนกทองเทยว และท าใหความคนเคยเกา ๆซงเปนการทองเทยวทจะไดรบประสบการณ ความรทางสงคมและวฒนธรรมของแตละชมชนทไปทองเทยวอยางด นกทองเทยวแตละประเภทเหลานจะเปนตวแทน ทแสดงพฤตกรรมของนกทองเทยวแตละแบบเพราะบทบาทของนกทองเทยวแตละประเภทจะแตกตางกนขนอยกบขนาดของกลมนกทองเทยวและระดบความสมพนธของนกทองเทยวและระดบความสมพนธของนกทองเทยวกบคนในทองถนซงมสวนเกยวของกบผลกระทบของการทองเทยวแทบทงสน จากการศกษาแนวคดเกยวกบพฤตกรรมนกทองเทยวท าให พบวา การทจะศกษาถงประเภทของนกทองเทยวสวนใหญทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ในปจจบนเปนอยางไร จ าเปนตองเขาใจในองคประกอบของพฤตกรรมนกทองเทยวรปแบบของพฤตกรรมและประเภทของนกทองเทยว เพอทสามารถแยกนกทองเทยวกลมเปาหมายไดอยางชดเจน เพอตอบสนองความพงพอใจสงสดในดานองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศแกนกทองเทยวกลมเปาหมายไดอยางเหมาะสม ซงพฤตกรรมการทองเทยวในการศกษาครงน คอ 1. ความถในการทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง บอยแคไหน หรอจ านวนครงตอป

12

2. ชวงวนในการเดนทางทองเทยว เปนการศกษาพฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยวในชวงใดมากทสด อาท วนธรรมดา วนหยดสดสปดาห วนหยดนกขตฤกษ เพราะการทองเทยวบางครงมจดประสงคของการทองเทยว ณ เวลานน 3. ยานพาหนะทใชเดนทาง ระบบคมนาคมขนสงในปจจบนของการเดนทางมายงอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ไดมความหลากหลายรปแบบวธการเดนทางมากยงขน อาท รถยนตโดยสารประจ าทาง รถยนตสวนตว รถจกรยานยนต รถจกรยานยนตรบจาง เปนตน ซงเอออ านวยความสะดวกสบายใหแกนกทองเทยวมากยงขน ขนอยกบความตองการเลอกใชรปแบบวธการเดนทางของนกทองเทยว แตละคน 4. จ านวนผรวมเดนทางตอครงโดยเฉลย การทองเทยวแตละครงจ านวนผทรวมเดนทางมผลตอการจดบรการและพฤตกรรมการเดนทางทองเทยวแตละครง ซงจ านวนผรวมเดนทางมผลตอกจกรรม การทองเทยว การใชจายดานทพกและอาหาร โดยการทราบจ านวนผรวมเดนทางเปนปจจยหนงทสามารถวางแผนการเดนทางไดอยางเหมาะสม 5. คาใชจายแตละครงส าหรบการเดนทางทองเทยว (ตอคน) ท าใหทราบการใชจายของนกทองเทยวในแตละคน วามจ านวนการใชจายเทาใด อาท ไมเกน 10,000 บาท , 10,001 - 50,000 บาท , 50,001 - 100,000 บาท และ 100,001 ขนไป 6. ผรวมเดนทางบอยทสด อาท เดนทางคนเดยว เดนทางกบเพอน ครอบครว หรอครก ขนอยกบวตถประสงคและโอกาสทจะเดนทางของนกทองเทยว 7. ความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศขอใดททานตองการมากทสด ประกอบดวย องคประกอบดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวม 8. โอกาสไดกลบมาทองเทยว การไดกลบมาทองเทยวมอกครงหรอไม อาจมสาเหตเกยวของกบวตถประสงคการเดนทางของนกทองเทยว และรวมถงความคดเหนทมตอการจดการแหลงทองเทยวนน ๆดงนน การศกษาในครงนเพอตองการทราบวานกทองเทยวทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาต หาดเจาไหม จงหวดตรง จากการวเคราะหตามแนวคดของพฤตกรรมนกทองเทยวกบขอมลการเดนทาง ท าใหทราบกลมนกทองเทยวเปาหมายท เดนทางเขามาในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ในงานวจยครงน คอ นกทองเทยวประเภทแบบไปเชาเยนกลบ โดยไมพกแรม เพอน าไปสการวางแผน การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ใหเกดการจดการอยางเหมาะสมและตอบสนองความตองการของนกทองเทยวไดตรงกลมเปาหมายไดอกดวย

13

2.1.2 องคประกอบของพฤตกรรมนกทองเทยวนนมองคประกอบส ำคญ 7 ประกำร ชวลนช อทยำน (ม.ป.ป.) คอ ไดกลาวถงองคประกอบของพฤตกรรมนกทองเทยวนนมองคประกอบทส าคญ ดงน 1. เปาหมาย หมายถง พฤตกรรมนกทองเทยวทกๆ พฤตกรรมจะตองมเปาหมายในการกระท า เชน นกทองเทยวกลมอนรกษตองการ เกยรตยศโดยการแสดงใหผอนเหนวาตนเดนทางทองเทยว โดยทสภาพแวดลอมในสถานทตนเดนทางยงคงสภาพความสมบรณของระบบนเวศนดงเดม 2. ความพรอม หมายถง ความมวฒภาวะ และความสามารถในการท ากจกรรมเพอตอบสนองตอความตองการ เชน นกทองเทยวกลมทรกความผจญภย นยมไตเขา ปนหนาผาตองมความพรอม ทงสภาพรางกายและจตใจแลวสามารถจะท ากจกรรมทตนชอบได 3. สถานการณ หมายถง เหตการณหรอโอกาสทเอออ านวยใหเลอกกระท ากจกรรมเพอตอบสนองความตองการ เชน การทองเทยวตามหมเกาะ ควรกระท าในยามคลนลมสงบ ไมควรท าในขณะทมพายฝนฟาคะนอง 4. การแปลความหมาย หมายถง วธการคดแบบตาง ๆ เพอตอบสนองตอความตองการ ทพอใจมากทสดในสถานการณหนงๆ เชน เวลาสบสองนาฬกา เปนเวลาทนกทองเทยวควรเปนเวลา ทนกทองเทยวควรหยดพกรบประทานอาหารกลางวน 5. การตอบสนอง คอ การตดสนใจกระท ากจกรรมตามทตนไดตดสนใจเลอกสรรแลว เพอใหบรรลเปาหมายทตองการ เชน นกทองเทยวไดตดสนใจทจะเดนทางทองเทยวในชวงวนหยด เพอพกผอน ดงนนนกทองเทยวจะตองวางแผนการเดนทาง และจดการด าเนนการลวงหนา ในการกระท ากจกรรมเพอใหบรรลเปาหมายทก าหนดไว ตงแตกจกรรมการก าหนดสถานททองเทยว กจกรรมการเดนทาง กจกรรมการจองทพก เพอตอบสนองความตองการของตนเอง 6. ผลลพธทตามมา คอ ผลจากการกระท าหนง ๆ อาจไดผลตามทคาดหมายไว หรออาจตรงกนขามกบความคาดหวงทตงใจไว เชน นกทองเทยวไดมก าหนดการเดนทางไวเพอมาพกผอนวนหยด ในประเทศไทย แตปรากฏวาในเวลานนเกดการชมนมทสนามบน และท าใหสนามบนตองปดท า การ เครองบนไมสามารถลงจอดได มผลลพธท าใหนกทองเทยวไมสามารถบรรลผลตามทคาดหมายไวได 7. ปฏกรยาตอความผดหวง คอ ความรสกทเกดขนเมอสงทกระท าลงไปไมบรรลเปาหมายตามทตองการ จงตองกลบมาแปลความหมายไตรตรอง เพอเลอกหาวธใหม ๆ มาตอบสนองความตองการ หรออาจจะเลกความตองการไป เพราะเหนวาเปนสงทเกนความสามารถ เชน การกอวนาศกรรม ในเมองมมไบ ประเทศอนเดยในเดอนพฤศจกายน ป 2008 นกทองเทยวทตงใจจะเดนทางไปเมองดงกลาว จะตองเกดความผดหวงเพราะเกดความกงวลดานความปลอดภย และอาจลมเลกความตงใจในการเดนทาง หรออาจเปลยนเสนทางไปเมองอนทปลอดภยกวา

14

การศกษาพฤตกรรมนกทองเทยวมความส าคญตอการจดการทองเทยวเชงนเวศ เนองจากหากทราบพฤตกรรมนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในสถานทใดๆ วาเปนกลมนกทองเทยวประเภทใด ทเดนทางเขามาทองเทยวจ านวนมากทสด กจะสามารถน าไปพฒนาองคประกอบของการทองเทยว และไดตรงกบความตองการของนกทองเทยวในกลมนน ๆทงนท าใหแหลงทองเทยวเกดการบรหารจดการไปในทางทดและมชอเสยงตอไป 2.1.3 ควำมหมำยของกำรทองเทยว นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการทองเทยว (Tourism) ไวดงน ประชด เชยกวงศ และคณะ (2554) ไดใหขอบเขตความหมายของการทองเทยวไว 4 ประเดนหลก ดงน 1. ภำครฐทดแลกำรทองเทยว หมายถง องคกรของรฐทจดตงขนมาเพอควบคมดแลการทองเทยวใหเปนไปตามแนวนโยบายทรฐวางไว 2. ธรกจในอตสำหกรรมทองเทยว หมายถง ธรกจทผลตสนคาและการบรการเพอตอบสนองความตองการ หรอวตถประสงคในการเดนทางของตวนกทองเทยวเอง ธรกจนจะไดผลก าไรจากการขายสนคาและจากการบรการใหแกนกทองเทยว 3. นกทองเทยว หรอผมำเยอน หมายถง ผทเดนทางทองเทยวเพอหาประสบการณทสามารถรบไดดวยทางกายสมผส และทางจตใจ จดประสงคจะเปนตวก าหนดกจกรรมและแหลงทองเทยวโดยนกทองเทยวเปนผเลอก 4. ชมชนในพนททองเทยว หมายถง ประชาชนซงอาศยอยในทองถนทเปนพนทส าหรบ การทองเทยว ซงนอกจากจะมสวนรวมในการเปนเจาบานทดเพอตอนรบนกทองเทยวแลว ยงเปนหนวยทใหบรการแกนกทองเทยวโดยตรง เมอเขามารวมท างานเปนสวนหนงของธรกจในอตสาหกรรมทองเทยว วมล จโรจพนธ และคณะ (2548) ไดใหความหมาย การทองเทยว (Tourism) หมายถง ผลรวมของปรากฏการณและความสมพนธตางๆ ทเกดขนมาจากปฏสมพนธของนกทองเทยว ผประกอบธรกจ รฐบาลผเปนเจาของบานและชมชนผเปนเจาบาน ในกระบวนการดงดดใจและตอนรบขบสนกทองเทยว และผมาเยอนอน ๆปรชำ แดงโรจน (2544) ไดอางความหมายของการทองเทยวขององคการสหประชาชาตใน การประชมวาดวยการเดนทางและทองเทยว ณ กรงโรม เมอปพ.ศ. 2506 ไววาการทองเทยว หมายถง กจกรรมทมเงอนไขเกยวของอย 3 ประการ ไดแก การเดนทาง จดหมายปลายทาง และวตถประสงคของการเดนทาง นคม จำรมณ (2535) ไดใหความหมายวา การทองเทยว (Tourism) หมายถง การเดนทางใดๆ ทเปนการเดนทางทอยในเงอนไข 3 ประการ คอ การเดนทางจากสถานทอยอาศยประจ าไปยงสถานทอนๆ

15

เปนการชวคราว การทองเทยวเปนการเดนทางดวยความสมครใจ มไดถกบงคบและเปนการเดนทางดวยวตถประสงคใด ๆกตาม แตมใชเดนทางเพอไปประกอบอาชพหรอหารายได จากค านยามและความหมายของการทองเทยว (Tourism) สรปไดดงน “การทองเทยว” (Tourism) หมายถง การเดนทางของมนษย จากสถานทใดสถานทหนงไปยงอกสถานทหนง หรอการเดนทางจากถนพ านกทอาศยประจ าไปยงสถานทอนเปนการชวคราวดวยความสมครใจ และเปนการเดนทางดวยเหตผลของการทองเทยว มใชเพอการประกอบอาชพ หรอหารายได เชน การเดนทางเพอไปพกผอน การเดนทางเพอไปชมสถานทใดสถานทหนงไปยงอกสถานทหนง หรอการเดนทางจากถนพ านกทอาศยประจ าไปยงสถานทอนเปนการชวคราวดวยความสมครใจ และเปนการเดนทางดวยเหตผลของการทองเทยว มใชเพอการประกอบอาชพ หรอหารายได เชน การเดนทางเพอไปชมการแขงขนกฬา (เชน การแขงขนกฬา ซเกมส โอลมปก เปนตน) การเดนทางเพอการศกษา การเดนทางเพอประชมสมมนา การเดนทางเพอเยยมญาตพนองหรอเพอน การเดนทางเพอแลกเปลยนวฒนธรรม เปนตน 2.2 แนวคดเกยวกบกำรทองเทยวและกำรทองเทยวเชงนเวศ 2.2.1 องคประกอบของกำรทองเทยว การทองเทยวเปนอตสาหกรรมใหญทมองคประกอบเปนอตสาหกรรมตางๆ ทเกยวของทงทางตรงและทางออมจ านวนมาก ไดแก อตสาหกรรมขนสง อตสาหกรรมอาหารแลเครองดม อตสาหกรรมทพกแรม อตสาหกรรมนนทนาการ อตสาหกรรมการผลตสนคาและบรการขางเคยงตางๆ ซงไดมผก าหนดแนวคดเกยวกบองคประกอบของอตสาหกรรมทองเทยวไวดงน พยอม ธรรมบตร (เอกสารประกอบการสอน สถาบนพฒนาการทองเทยวเพออนรกษสงแวดลอม,2549) ไดแบงองคประกอบของการทองเทยวเปน 5 ประเภท ดงน 1. กำรเขำถงแหลงทองเทยว (Accessibility) ไดแก การมระบบโครงสรางพนฐานทเหมาะสม อาท สนามบน ระบบคมนาคม ตลอดจนบรการดานอตสาหกรรมขนสง อาท การขนสงทางบก ทางอากาศ และทางน า ซงจะเอออ านวยใหนกทองเทยวสามารถเดนทางไปถงจดหมายปลายทาง (Destination) หรอแหลงทองเทยว (Attraction) ESCAP and the city of Takayama. (2009) ไดใหค าจ ากดความของการเขาถงแหลงทองเทยว ไววา การทองเทยวทมความสะดวกในการเขาถงแกนกทองเทยวทกประเภทรวมถงผทมปญหาทางสายตา ผทมปญหาการไดยน ผมปญหาเรองความคลองตว ผมปญหาทางปญญาหรอทางจต ผพการชวคราว รวมทงผสงอาย แหลงทองเทยวจะตองมสงอ านวยความสะดวกในการเขาถงดวยวธการตาง เๆพอชวยลดขอจ ากดบคคลดงกลาวในการเดนทาง 2. กำรมทพกแรมเพอรองรบนกทองเทยว (Accommodation) ทตองการคางคน ไดแก ทพกประเภทตาง ๆอาท โรงแรม รสอรท โอมสเตย ทพกแรม ประเภทตาง ๆจะมสงอ านวยความสะดวกในระดบตาง ๆกน ซง

16

จะท าใหมราคาและบรการในระดบตางกน ไดแก ภตตาคาร สระวายน า บาร ซาวนา ศนยกลางธรกจและสงอ านวยความสะดวกอน ๆ3. แหลงทองเทยว (Attraction) นบเปนองคประกอบทมความส าคญสงสดของการเดนทาง เพราะเปนจดดงดดใหนกทองเทยวเดนทางมาทองเทยว แหลงทองเทยวอาจเปนแหลงธรรมชาตทม ความโดดเดน อาท ดอยอนทนนท ซงมความหลากหลายทางชวภาพของแหลงทองเทยวเชงวฒนธรรม ประวตศาสตร อาทปราสาทพนมรง ซงแสดงถงความรงเรองของอาณาจกขอม 4. กจกรรมกำรทองเทยว (Activities) และกจกรรมนนทนำกำร (Tourist Activities และ Recreational Activities) เปนองคประกอบทส าคญในยคปจจบนเพราะการทองเทยวมไดหมายถงเพยงแคการเดนทางไปชมโบราณ อนสาวรย ความงดงามของธรรมชาต เทานน แตเปนการทนกทองเทยวได มโอกาสท ากจกรรมตางๆ ไดแก การเดนปาศกษาระบบนเวศเขตเสนศนยสตรในปาดบชน การลองแกงในแมน าทองถน การปนหนาผา รวมทงกจกรรมทองเทยวทะเลทเปนสวนหนงของกจกรรมนนทนาการและกจกรรมผจญภย เชน การด าน าในรปแบบ Scuba Diving หรอ Snorkeling การพายเรอแคน ในบรเวณปาชายเลน การตกปลาหมกในทะเลลก (Marine In Adventure Tourism Management) ตลอดจนการรวมกจกรรมกบชมชน อาท การด านา การเกยวขาว การรวมพธบายศรสขวญ เปนตน ซงกจกรรมทงหมดจะเปนประสบการณ (Experience) ทอยในความทรงจ าของนกทองเทยวและกจกรรมดงกลาวมกกอใหเกดรายได 5. บรกำรเบดเตลดทงหมดทมใหนกทองเทยว (Ancillary) อาท บรการดานรานอาหาร โรงพยาบาล ไปรษณย สถานบรการน ามน รานคา รานขายของทระลก หองสขา เปนตน 2.2.2 ควำมหมำยของกำรทองเทยวเชงนเวศ Ceballos Lascurain (1991) จ ากดความของการทองเทยวเชงนเวศวา “เปนการทองเทยวรปแบบหนงทเกยวของกบการเดนทางไปยงแหลงธรรมชาตโดยไมใหเกดการรบกวนหรอท าความเสยหายแกธรรมชาต แตมวตถประสงค เพอชนชม ศกษาเรยนร และเพลดเพลนไปกบทศนยภาพ พชพรรณและสตวปา ตลอดจนลกษณะทางวฒนธรรมทปรากฏในแหลงธรรมชาต เหลานน” Elizabeth Boo (1991) ใหค าจ ากดความการทองเทยวเชงนเวศวาคอ “การทองเทยวแบบองธรรมชาตทเออประโยชนตอการอนรกษ อนเนองมาจากการมเงนทนส าหรบการปกปองดแลรกษาพนทเออประโยชนตอการอนรกษ อนเนองมาจากการมเงนทนส าหรบการปกปองดแลรกษาพนท มการสรางงานใหกบชมชนหรอทองถน พรอมทงใหการศกษาและสรางจตส านกดานสงแวดลอม” The Ecotourism Society (1991) ไดใหค าจ ากดความ “การทองเทยวเชงนเวศ” วาหมายถง “การเดนทางไปเยอนแหลงธรรมชาต โดยมวตถประสงคเพอการเรยนรถงวฒนธรรมและประวตศาสตรดวยความ

17

ระมดระวง ไมใหเกดการเปลยนแปลงหรอท าลายคณคาของระบบนเวศและในขณะเดยวกนกชวยสรางโอกาสทางเศรษฐกจทสงผลใหการอนรกษทรพยากรธรรมชาตเกดประโยชนตอประชาชนทองถน” Western (1993) ไดปรบปรงค าจ ากดความ “การทองเทยวเชงนเวศ” ของ The Ecotourism Society ใหสนและกะทดรด แตมความหมายสมบรณมากขนคอ “การเดนทางทองเทยวทรบผดชอบตอแหลงธรรมชาต ซงมการอนรกษสงแวดลอม และท าใหชวตความเปนอยของประชาชนทองถนดขน” The Common Wealth Department of Tourism (1994) ไดใหค าจ ากดความ “การทองเทยว เชงนเวศ” คอ การทองเทยวธรรมชาตทครอบคลมถงสาระดานการศกษา การเขาใจธรรมชาตสงแวดลอม และการจดการเพอรกษาระบบนเวศใหยงยน ทงนค าวาธรรมชาตสงแวดลอมยงครอบคลมถงขนบธรรมเนยมประเพณทองถนดวย สวนค าวาการรกษาระบบนเวศใหยงยนนน หมายถง “การปนผลประโยชนตาง ๆกลบสชมชนทองถนและการอนรกษทรพยากรธรรมชาต” เสร เวชบษกร (2538) ใหค าจ ากดความ “การทองเทยวเชงนเวศ” วา “การทองเทยวทมความรบผดชอบตอแหลงทองเทยวทเปนธรรมชาต และตอสงแวดลอมทางสงคม ซงหมายรวมถง “วฒนธรรมของชมชนในทองถน ตลอดจนโบราณสถานโบราณวตถทมอยในทองถนดวย” สถำบนวจยวทยำศำสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (2540) ไดก าหนดไววาการทองเทยว เชงน เวศ เปนสวนหนงของการทองเทยวอยางยงยน ซงรปแบบของการทองเทยวเชงน เวศ คอ การทองเทยวทมความรบผดชอบในแหลงทองเทยวธรรมชาต และระบบนเวศมการจดการดแลรกษาสงแวดลอม มการใหการศกษาแกผทองเทยว และเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมอยางแทจรง การทองเทยวเชงนเวศจงเนนทการศกษาธรรมชาต และระบบนเวศโดยมสวนรวมอยางแทจรง การทองเทยวเชงนเวศจงเนนทการศกษาธรรมชาต และระบบนเวศโดยมสวนรวมอนๆ ทเกยวของกบธรรมชาตหรอระบบนเวศนน ไมวาจะเปนชมชน วฒนธรรม หรอการผจญภยเลกนอยเขามาเปนสวนเสรม จากความหมายของการทองเทยวเชงนเวศทกลาวขางตน จะเหนไดวา การทองเทยวเชงนเวศ เปนการทองเทยวทมงเนนในแหลงทองเทยวทางธรรมชาต เพอประสานการทองเทยวกบความพอใจในการเรยนร และสมผสกบระบบนเวศ ซงแตกตางอยางชดเจนกบความสนใจในประวตศาสตรและวฒนธรรมอนเปนการทองเทยวเชงวฒนธรรม (Cultural Tourism) แมจะมการคาบเกยวกนในเชงพนท กตาม เวนแตจะรวมเอาลกษณะทางวฒนธรรมทมวถชวตแบบธรรมชาตเขามาเปนสวนหนงในระบบนเวศของแหลงทองเทยวทางธรรมชาตนน ในท านองเดยวกนการทองเทยวธรรมชาต (Natural Tourism) กไมใชการทองเทยวเชงนเวศทงหมด ทงนขนอยกบวตถประสงคของการทองเทยวและการจดการทองเทยวนนๆดวย กลาวโดยสรป การทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวในแหลงทองเทยวทเปนธรรมชาตทมเฉพาะถน รวมถงวฒนธรรมทเกยวเนองกบระบบนเวศ โดยทกระบวนการเรยนรรวมกบทองถนเพอมจตส านกตอการรกษาระบบนเวศอยางยงยน

18

2.2.3 องคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ กำรทองเทยวแหงประเทศไทย (2544) (อางในกลวรา สวรรณพมล,2551) ไดกลาวถงองคประกอบหลกทส าคญของการทองเทยวเชงนเวศ 4 ประการ ดงน 1. องคประกอบดานพนท เปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทเกยวเนองกบธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน (Identity or Authentic or Unique) รวมถงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตร ทเกยวเนองกบระบบนเวศ (Eco - system) ในพนทนนๆ องคประกอบดานพนทจงเปนการทองเทยวทมพนฐานอยกบธรรมชาต (Nature-based tourism) 2. องคประกอบดานการจดการ เปนกระบวนการทประกอบดวยทรพยากรทองเทยวตลาดการทองเทยว และบรการทองเทยวทมรปแบบและพฤตกรรมในการทองเทยวอยางมความรบผดชอบ (Responsible travel) โดยไมกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม และสงคม มการจดการทยงยน ครอบคลมการพฒนาการทองเทยวอยางมขอบเขต จงเปนการทองเทยวทมการจดการอยางยงยน (Sustainable managed tourism) เพอใหเกดเปนการทองเทยวทมความรบผดชอบ (Responsible travel) ทไมมผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคม 3. องคประกอบดานกจกรรมและกระบวนการ เปนการทองเทยวทมกระบวนการเรยนร (Learning process) โดยมการใหการศกษาเกยวกบสภาพแวดลอมและระบบนเวศของแหลงทองเทยวเปนการเพมพนความร ประสบการณ ความประทบใจ เพอสรางความตระหนกและปลกจตส านกทถกตอง ตอนกทองเทยว ประชาชนทองถน และผประกอบการทเกยวของ จงเปนการทองเทยว สงแวดลอมศกษา (Environmental education-based tourism) 4. องคประกอบดานการมสวนรวม เปนการทองเทยวทมการค านงถงการมสวนรวมของชมชนและประชาชนทองถน (Involvement of local community or People participation) ทมสวนรวมใน การคด วางแผน ปฏบตตามแผน ไดรบประโยชน ตดตามตรวจสอบตลอดจนรวมบ ารงรกษาทรพยากรทองเทยวอนจะกอใหเกดผลประโยชนในทองถน ทงการกระจายรายได การยกระดบคณภาพชวต และการไดรบผลตอบแทนเพอกลบมาบ ารงรกษาและจดการแหลงทองเทยวดวย และในทสดทองถนมสวนรวมในการควบคมการพฒนาการทองเทยวอยางมคณภาพ ทองถนในทนเรมจากระดบรากหญา จนถงการปกครองสวนทองถน อาจรวมไปถงการมสวนรวมของผทเกยวของจงเปนการทองเทยวอยางมสวนรวมของชมชน สถำบนวจยวทยำศำสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (2542) กลาววาการทองเทยวเชงนเวศ มขอบเขตทประกอบดวย 4 องคประกอบหลก คอ

19

1) พนท เปนการทองเทยวเชงนเวศเปนในแหลงทองเทยวธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน ทงน รวมถงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตรทเกยวเนองกบระบบนเวศในพนทของแหลงนน จงเปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทมพนฐานอยกบธรรมชาต 2) กำรจดกำร การทองเทยวเชงนเวศเปนการทองเทยวทมการจดการอยางยงยนเพอใหเกดการทองเทยวทมความรบผดชอบ ไมมผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคมการจดการทยงยน ครอบคลมถงการอนรกษทรพยากร การจดการสงแวดลอมและการพฒนาการทองเทยวอยางมขอบเขต 3) กจกรรมและกระบวนกำร การทองเทยวเชงนเวศเปนการทองเทยวทเออตอกระบวนการเรยนรโดยมการใหการศกษาเกยวกบสภาพแวดลอม และระบบนเวศของแหลงทองเทยวเปนการเพมพนความร ประสบการณ ความประทบใจ เพอสรางความตระหนกและปลกจตส านกทถกตองทงตอนกทองเทยว ประชาชนทองถน และผประกอบการทเกยวของ จงเปนการทองเทยวสงแวดลอมศกษา 4) กำรมสวนรวม การทองเทยวเชงนเวศเปนการทองเทยวทค านงถงการมสวนรวมของชมชน และประชาชนทองถนทมสวนรวมเกอบตลอดกระบวนการ เพอกอใหเกดผลประโยชนตอทองถน โดยประโยชนตอทองถนทไดหมายความรวมถงการกระจายรายได การยกระดบคณภาพชวต และการไดรบผลตอบแทน เพอกลบมาบ ารงรกษาและจดการแหลงทองเทยว และในทสดแลวทองถนสามารถควบคมการพฒนาการทองเทยวอยางมคณภาพ ทองถนในทนเรมตนจากระดบรากหญาจนถงระดบ การปกครองทองถน และอาจรวมการมสวนรวมของผเกยวของ จงเปนการทองเทยวอยางมสวนรวมของชมชน อดม เชยกวงศ และคณะ (2548) ไดสรปองคประกอบหลกทส าคญของการทองเทยวเชงนเวศ ไดแก 1) องคประกอบดำนกจกรรมและกระบวนกำร เปนการทองเทยวทมกระบวนการเรยนร (Learning process)โดยมการใหการศกษาเกยวกบสภาพแวดลอม และระบบนเวศของแหลงทองเทยวเปนการเพมพนความร ประสบการณ ความประทบใจ เพอสรางความตระหนกและปลกจตส านกทถกตองตอนกทองเทยว ประชาชนในทองถน และผประกอบการทเกยวของ จงเปนการทองเทยวสงแวดลอมศกษา (Environmental education-based tourism) 2) องคประกอบดำนพนท เปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทเกยวเนองกบธรรมชาต ทมเอกลกษณเฉพาะถน (Identity or authentic or endemic or unique) รวมถงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตร ทเกยวเนองกบระบบนเวศ (Eco-system) ในพนทนน ๆ องคประกอบดานพนทจงเปนการทองเทยวทมพนฐานอยกบธรรมชาต (Nature-based tourism)

20

3) องคประกอบดำนกำรมสวนรวม เปนการทองเทยวทค านงถงการมสวนรวมของชมชนและประชาชนในทองถน (Involvement of local community or people participation) ทมสวนรวมในการคด วางแผน ปฏบตตามแผน ไดรบประโยชน ตดตามตรวจสอบ ตลอดจนรวมบ ารงรกษาทรพยากรทองเทยวอนจะกอใหเกดผลประโยชนในทองถน ทงการกระจายรายได การยกระดบคณภาพชวต และการไดรบผลตอบแทนเพอกลบมาบ ารงรกษาและจดการทองเทยวดวย 4) องคประกอบดำนกำรจดกำร เปนการทองเทยวทมลกษณะของความรบผดชอบ (Responsible travel) โดยไมกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคม มการจดการทยงยนครอบคลมไปถงการอนรกษทรพยากร การจดการสงแวดลอม การปองกนและการก าจดมลพษและควบคมการพฒนาการทองเทยว อยางมขอบเขตจงเปนการทองเทยวทมการจดการอยางยงยน (Sustainable managed tourism) เพอใหเกดเปนการทองเทยวทมความรบผดชอบ (Responsible travel) ทไมมผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคม จากองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศขางตน ผวจยสรปองคประกอบหลกของการทองเทยว เชงนเวศ 4 ดาน คอ ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวมของประชาชน ทงนหากการทองเทยวใดมองคประกอบไมครบทง 4 ดาน จดไดวาเปนการทองเทยวเชงนเวศทไมสมบรณ ซงการทองเทยวนนอาจจดอยในการทองเทยวในรปแบบอน ๆ (ภาพประกอบท 2)

ภำพประกอบท 2 องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ทมา : ดดแปลงมาจาก พยอม ธรรมบตร, 2549

21

ดงนนเพอใหการทองเทยวเชงนเวศไดบรรลตามวตถประสงคทจะใหเปนการทองเทยวอยางยงยน ทกคน ทกองคกร/หนวยงาน ควรรวมมอกนใหการสงเสรม สนบสนน ดแล เพอใหการทองเทยวเชงนเวศเปนการทองเทยวทยงยนตอไปในอนาคต 2.2.4 รปแบบกำรมสวนรวมทำงกำรทองเทยวแบบยงยนของชมชนทองถน บญเลศ จตตงวฒนำ , 2548 (อางในกลวรา สวรรณพมล และคณะ, 2551) ไดกลาวไววาเปนแนวคดของกระจายอ านาจจากสวนกลางลงมาสทองถน หรอเปนความพยายามทจะใหมการพฒนาการทองเทยวแบบยงยนจากสวนลางขนสสวนบน ทงนเพราะชมชนทองถนคอผรปญหาและความตองการของตนเองดกวาผอน หลกการพนฐานเกยวกบการมสวนรวมของชมชนทองถนอยทความรและความตองการของชมชนทองถน โดยกระตนใหชมชนทองถนมสวนรวมในการวางแผนพฒนาการทองเทยวแบบยงยนกบหนวยงานทเกยวของ เพอไดมการเรยนรรวมกนและตดสนใจรวมกนจงมรปแบบของการมสวนรวมในการวางแผนพฒนาการทองเทยวแบบยงยนของชมชนทองถนอยหลายรปแบบ แตทนยมกนมอย 3 รปแบบ คอ รปแบบท 1 การชกชวนใหชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการด าเนนโครงการพฒนาการทองเทยวแบบยงยน รปแบบนรฐบาลจะเปนผวางนโยบายและวางแผนโครงการพฒนาการทองเทยวดวยตนเอง ประชาชนในชมชนทองถนไมมสวนรวมในการวางแผนและจดท าโครงการทองเทยว แตจะถกชกชวนจากรฐบาลใหเขามามสวนรวมในขนตอนการด าเนนโครงการพฒนาการทองเทยวแบบยงยน รปแบบท 2 การใหองคกรชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการเจรจาตอรองส าหรบ การทองเทยวแบบยงยน ซงรปแบบนรฐบาลและตวแทนขององคกรชมชนทองถนจะเขามามสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวแบบยงยน แมวาในความเปนจรงการรเรมโครงการทองเทยวจะมาจากรฐบาลกลางกตาม แตองคกรชมชนทองถนสามารถเขารวมตดสนใจและเจรจาตอรองผลประโยชนกบรฐบาลได เพอรกษาผลประโยชนของชมชนทองถนใหมากทสด รปแบบท 3 การใหชมชนทองถนจดการพฒนาการทองเทยวแบบยงยนดวยตนเอง ซงรปแบบนชมชนทองถนจะเปนผจดการควบคม และวางแผนพฒนาการใชทรพยากรทองเทยวดวยตนเองอยางสนเชง นบเปนรปแบบของการพฒนาการทองเทยวแบบยงยนทพงตนเองอยางแทจรง โดยไมอาศยความคดรเรมและชกจงจากบคคลภายนอกหรอรฐบาลเลย ประชาชนหรอองคกรชมชนทองถนสามารถวเคราะหและตดสนใจเกยวกบปญหาและแนวทางการพฒนาการทองเทยวแบบยงยนตลอดจน การตดตามประเมนผลส าเรจของโครงการทองเทยวดวยตนเอง รปแบบนเปนการเปดโอกาสอยางเตมทแกชมชนทองถนใหเขามามบทบาทและมสวนรวมอยางสมบรณ แตชมชนทองถนตองมความพรอม และประสทธภาพสง

22

จากการศกษารปแบบการมสวนรวมทางการทองเทยวแบบยงยนของชมชนทองถน แบงออกเปน 3 รปแบบ คอ การชกชวนใหชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการด าเนนโครงการพฒนาการทองเทยวแบบยงยน การใหองคกรชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการเจรจาตอรองส าหรบการทองเทยวแบบยงยน และการใหชมชนทองถนจดการพฒนาการทองเทยวแบบยงยนดวยตนเอง จากแนวคดจะเหนไดวาทง 3 รปแบบ กระตนใหชมชนทองถนมสวนรวมในการวางแผนพฒนาการทองเทยวแบบยงยนกบหนวยงานทเกยวของ เพอไดมการเรยนรรวมกนและตดสนใจรวมกน 2.2.5 ลกษณะทส ำคญของกำรทองเทยวเชงนเวศ อภรฐ ปำนแปน, (2554) ไดกลาวลกษณะทส าคญของการทองเทยวเชงนเวศไว ดงน 1) เปนรปแบบของการทองเทยวทมความรบผดชอบตอสงคม สงแวดลอมธรรมชาตและสตวปา 2) เปนรปแบบของการทองเทยวทมงใหคนทองถนไดมสวนรวมในกจกรรมตางๆ และไดผลตอบแทนทางเศรษฐกจใหมากทสด 3) เปนรปแบบของการทองเทยวทมจดสนใจหลกอยทสงแวดลอมทางธรรมชาตและ/หรอวฒนธรรมทยงคงความดงเดม และบรสทธ หางไกลความเจรญแบบสงคมเมอง 4) เปนรปแบบของการทองเทยวทมการควบคมจ านวนนกทองเทยว ใหมความสมดลกบความสามารถในการรองรบนกทองเทยวของแตพนท 5) เปนการทองเทยวทคนประโยชนสธรรมชาตและชมชนทองถนทงทางตรงและทางออม 6) เปนการทองเทยวแบบยงยน 2.2.6 วตถประสงคกำรทองเทยวเชงนเวศ อภรฐ ปำนแปน (2554) ไดกลาวถง วตถประสงคของการทองเทยวเชงนเวศ คอ การทองเทยว เชงนเวศมงเนนในดานการทองเทยวควบคกบการดแลรกษา และคงไวซงคณภาพสงแวดลอมของแหลงทองเทยว การเพมพนประสบการณทมคณคาใหแกนกทองเทยว การพฒนาจตส านกและความเขาใจ ของนกทองเทยวในการท าคณประโยชนใหแกสงแวดลอมและเศรษฐกจ และการปรบปรงคณภาพชวตของชมชนทแหลงทองเทยวตงอย นอกจากน ยงมงเนนดานการสงเสรมการทองเทยวทเกยวของกบวถชวตความเปนอยทนาสนใจของชมชนทองถนดงเดมทปรากฏในพนทแหลงทองเทยวทางธรรมชาต เพอเปดโอกาสใหมการศกษาเรยนรและสรางความพงพอใจเกยวกบความหลากหลาย และววฒนาการทางวฒนธรรมของกลมชมชนเหลานน

23

2.2.7 รปแบบหรอกจกรรมกำรทองเทยวเชงนเวศ

ส ำนกงำนคณะกรรมกำรพฒนำกำรเศรษฐกจและสงคมแหงชำต (2556) ไดกลาวถงรปแบบหรอกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศไว ดงน รปแบบหรอกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศสามารถกระท าไดหลายรปแบบในพนทธรรมชาต ทมระบบนเวศตางๆ กน เชน กลมระบบนเวศปาเขาจะเนนกจกรรมทอาศยทรพยากรนนทนาการประเภท ปาไม สตวปา แหลงน า เปนตน ภายใตแนวความคดในการจดกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศนน ควรพจารณา ปจจยหลก 2 ประการ คอ 1. ปจจยเกยวกบพนทและทรพยากรนนทนาการในพนททรองรบการทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism Site) ทงนสภาพดงเดมและคณคาทมอยในตวธรรมชาตเปนหวใจของกจกรรมทองเทยว เชงนเวศ ดงนนในแหลงทองเทยวธรรมชาตทแมจะมความงดงาม แตถาหากมการพฒนาเปลยนแปลงสภาพแวดลอมอยางมาก จนกระทงรปลกษณเดมสญเสยเหลานนจะไมอยในเกณฑของการทองเทยว เชงนเวศ นอกจากนนกจกรรมทองเทยวเชงนเวศจะตองไมท าใหพนทและทรพยากรธรรมชาตเสอมโทรมลงไปจนไมสามารถฟนตวไดอก พนทธรรมชาตทมแนวโนมทจะเกดผลกระทบตอทรพยากรและสงแวดลอมเมอจดใหมกจกรรมทองเทยวเชงนเวศ เชน แหลงพช สตวปาหายาก บรเวณทส าคญตอ การด ารงชวตของสตวปา ฯลฯ ควรทจะละเวนการสงเสรมกจกรรมทองเทยวในบรเวณดงกลาว 2. ปจจยเกยวกบกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทควรสงเสรมนอกจากมงใหนกทองเทยวไดรบความเพลดเพลน พงพอใจและใกลชดกบธรรมชาตแลว ควรเปนกจกรรมทสงเสรมใหนกทองเทยวไดมโอกาสเรยนรกบธรรมชาตไมมากหรอนอยเกนไป โดยผานทางโปรแกรมสอความหมายธรรมชาตรปแบบตาง ๆอยางไรกด การจดกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศในพนทธรรมชาตอาจจ าเปนตองพจารณากจกรรมการทองเทยวอน ๆทไมไดเนนเรองของการเรยนรธรรมชาต/สงแวดลอมประกอบกนไป เพอดงดดนกทองเทยวและท าใหนกทองเทยวไดรบความเพลดเพลนมากขน ซงอาจเรยกวากจกรรมทองเทยวเพอเสรมกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ กลาวคอ เปนกจกรรมทกระท าในพนทธรรมชาต มการจดจ านวนนกทองเทยวตอกลมกจกรรม เพอไมสรางผลกระทบตอสภาพแวดลอมธรรมชาต กจกรรมเสรมดงกลาวอาจจดกลมไดเปนกลมกจกรรมทองเทยวทเนนการใกลชดชนชมธรรมชาต (Appreciative Recreational Recreational Activities) และกลมกจกรรมทองเทยวทเนนการผจญภยตนเตน ทาทายกบธรรมชาต(Adventurous Recreational Activities) ส าหรบกจกรรมการทองเทยวทง 3 กลมไดแก 1. กจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ (กจกรรมหลก) เชน การเดนปา กจกรรมศกษาธรรมชาต การพกแรม กางเตนท ฯลฯ

24

2. กจกรรมการทองเทยวแบบชนชมธรรมชาต (กจกรรมเสรม) เชน กจกรรมชมทวทศนธรรมชาตในบรรยากาศทสงบ (Relaxing) กจกรรมขจกรยานตามเสนทางธรรมชาต (Terrain / Mountain) การสองสตว/ดนก การนงเรอ/แพชมธาต การเทยวน าตก ฯลฯ 3. กจกรรมผจญภยตนเตน (กจกรรมเสรม) เชน การปน / ไตเขา การลองแกง การขมา/นงชาง ฯลฯ ถงแมจะมการก าหนดกจกรรมหรอรปแบบการทองเทยวเชงนเวศไวหลายอยางกตาม แตความแตกตางทชดเจนระหวางแนวคดของการทองเทยวเชงนเวศ กบการทองเทยวแบบยงยน กคอ ค าวา การทองเทยวเชงนเวศเปนเพยงเสยวหนงในสวนใหญ ของการทองเทยว ในขณะทหลกการเพอความยงยนควรน าไปใชกบทกรปแบบของกจกรรม การด าเนนกจการ สถานประกอบการ ตลอดจนโครงการตาง ๆ ทเกยวกบการทองเทยว รวมถงรปแบบทมการปฏบตสบตอกนมาและรปแบบทเสนอใหเปนตวเลอกดวย ส าหรบการทองเทยวยงยนนน องคการทองเทยวโลก (WTO) ไดก าหนดหลกการของการทองเทยวแบบยงยนไวตงแต พ.ศ. 2531 วา ลกษณะของการทองเทยวแบบยงยนนน “ไดรบการคาดหมายใหน าไปสการจดการทรพยากรทงมวลดวยวถทางทตอบสนองตอความตองการทางดานเศรษฐกจ สงคม และสนทรยะ ในขณะเดยวกนกคงไว ซงบรณภาพทางวฒนธรรม กระบวนการทางนเวศวทยาทจ าเปน ความหลากหลายทางชวภาพ และระบบตางๆทเออตอชวต” เพอใหเกดความยงยนในอตสาหกรรมการทองเทยว ปำรชำต วสทธสมำจำร (ม.ป.ป) ไดกลาวถงกจกรรมการทองเทยวเชญนเวศ แบงออกเปน 11 กจกรรม ดงน 1. กำรเดนเสนทำงธรรมชำต เสนทางธรรมชาต (Nature Trail) หมายถง เสนทางทก าหนดไวหรอแนะน าใหนกทองเทยวเดนชมสภาพธรรมชาตของพนทแหงหนงแหงใด เชน บรเวณปาไมในอทยานแหงชาต วนอทยาน สวนพฤกษศาสตร เขตรกษาพนธสตวปา ปาชายเลน ปาพร ทงนเพอมใหนกทองเทยวหลงทางหรอเดนสะเปะสะปะไปเหยยบย าท าลายพชพรรณไม และปองกนการไดรบอนตรายทอาจเกดขนได

2. กำรสองสตว/ดนก เปนการทองเทยวเพอศกษาพฤตกรรมของสตวปาและนกชนดตางๆ ในแหลงทอยอาศยตามธรรมชาตของสตว โดยการมองจากกลองสองทางไกลการสองไฟฉายในชวงเวลากลางคน และการถายภาพ 3. กำรส ำรวจถ ำ/น ำตก เปนรปแบบแหลงทองเทยวประเภทนเปนจ านวนมากในประเภทนเปนจ านวนมากในประเทศไทย สวนใหญไดรบการพฒนาใหเดนทางเขาถงไดไมยากนก ถ าเปนลกษณะภมประเทศทพบมากในบรเวณภเขาหนปน หากเกดตามบรเวณชายฝงทะเทเรยกวา ถ าทะเล ภายในถ ามกมหนยอยสวยงาม หากเปนถ าขนาดใหญอาจมความยาวหลายรอยเมตร

25

4. กำรลองแกง ล าน าบางสายทมแกงหนพาดผานกลางล าน า ท าใหน าไหลเชยวมากเปนพเศษ หรออาจมโขดหนโผลพนพนน า กนขวางทางเปนตอนๆ ลกษณะเชนนท าใหเหมาะส าหรบ การทองเทยวแบบผจญภยทเรยกวา การลองแกง (Rapids Shooting) 5. กำรปนเขำ/ไตเขำ เปนรปแบบของการทองเทยวทคนไทยสวนใหญยงไมเคยชนและ เพงจะเรมน าเขามาเผยแพร โดยนกทองชาวตางประเทศเมอไมนานมาน การปนเขา/ไตเขาตองอาศยประสบการณเพอหลกเลยงการเกดอบตเหต 6. กำรนงเรอ/แพ ชมภมประเทศ เปนการทองเทยวแบบพกผอนสบายๆ ซงเหมาะส าหรบการทองเทยวเชงนเวศในประเทศไทยทมแมน าล าคลองเปนจ านวนมาก เพอนกทองเทยวไดชมภมประเทศตามสองฝงล าน า และสงเกตดชวตความเปนอยของผคน ตลอดจนศลปวฒนธรรมของสงกอสรางตาง ๆในทองถนนน ๆ 7. กำรพำยเรอแคน/เรอคะยก เรอแคน (Canoe) และเรอคะยก (Kayak) เปนรปแบบของเรอพายทน ามาจากตางประเทศเพอน ามาใชในการทองเทยวตามล าน า เปนเรอพายขนาดเลกนงได 1 - 3 คน ตวเรอใชวสดทคงทนแตมน าหนกเบา ไมลมไดงายและพายไดคลองตว 8. กำรขมำ/นงชำง การขมาหรอนงชางเปนรปแบบของการทองเทยวทสรางความ สนกสนานตนเตนใหแกนกทองเทยวทสรางความสนกสนานตนเตนใหแกนกทองเทยวทเขาไปชมสถานททองเทยวตามธรรมชาต โดยเฉพาะการนงชาง ซงเหมาะส าหรบการเขาไปในบรเวณปา อนเปนทอยอาศยตามธรรมชาตของสตวของสตวชนดน 9. กำรขรถจกรยำนชมภมประเทศ การขรถจกรยานชมภมประเทศใหทงความเพลดเพลนในการชมพมประเทศสองขางทาง และการออกก าลงกาย จงเปนรปแบบของการทองเทยวทไดรบ ความนยมคอนขางมาก ปจจบนมรถจกรยานทออกแบบใหขบขไดคลองแคลวและเบาแรง เหมาะส าหรบ การเดนทางในระยะไกล และการเดนทางขนลงตามลาดเขา เรยกชอรถจกรยานดงกลาววา รถจกรยานเสอภเขา 10. กำรกำงเตนทนอนพกแรม การกางเตนทนอนพกแรมเปนกจกรรมทนยมท ากนในบรเวณอทยานแหงชาต หรอในสถานทซงจดสงอ านวยความสะดวกไวใหโดยเฉพาะ เปนรปแบบของ การทองเทยว ซงนกทองเทยวไดสมผสกบธรรมชาตใกลชด 11. กำรด ำน ำในทะเล การด าน าในทะเลเพอดปะการง พชน าและปลาสวยงามใตน าเปนกจกรรมการทองเทยวทไดรบความนยมอยางมากในขณะน แบงออกเปน 2 อยาง คอ “การด าน าในน าตน” ใชเครองมอชวยการหายใจทเรยกวา ทอหายใจ (Snorkel) เพอใหผด าน าสามารถด าน าไดในระดบผวน า ทลกไมเกนความยาวของทอหายใจ

26

“การด าน าในน าลก” อาศยเครองมอชวยการหายใจเปนถงออกซเจนขนาดเลกผกตดไวกบผด าน า เปนวธการด าน าทเรยกชอเปนภาษาองกฤษวา Scuba diving

ตำรำงท 1 ประเภทกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ

ประเภทกจกรรมกำรทองเทยวเชงนเวศ

กจกรรมเชงนเวศ ในแหลงธรรมชำต

กจกรรมกงนเวศ กจกรรมสงเสรม

ทำงดำนวฒนธรรมประวตศำสตร การเดนปา ถายรป/บนทกภาพ/เสยง ชมความงาม ความเกาแก ศกษาธรรมชาต ปนเขา/ไตเขา ศกษาประวต ความเปนมาฯ สองสตว/ดนก การศกษาทองฟา ศกษาชนชม งานศลปกรรมฯ เทยวถ า/น าตก ขจกรยานทองเทยว รวมกจกรรม เรยนรพฤตกรรม พายเรอ (แคน คยค เรอใบ) ตกปลา การศกษาเรยนรผลตภณฑฯ ด าน าดปะการง ตงแคมป ลองแพ/ลองเรอยาง ขมา/นงชาง

ทมำ : การทองเทยวแหงประเทศไทย (2544) 2.3 แนวคดกำรจดกำรทองเทยวเชงนเวศ 2.3.1 กำรจดกำรแหลงทองเทยวเชงนเวศ วมล จโรจพนธ และคณะ (2548) กลาวถง การจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ เพอบรการใหแกนกทองเทยว เดนทางสะดวก ไดความรและประสบการณใหม โดยทแหลงทองเทยวนนจะตองมคณภาพ ทมาตรฐานในระดบสากล เพอการทองเทยวทยงยน เนนผมสวนรวมรบผดชอบในการจดการแหลงทองเทยวตองด าเนนการวางแผนปฏบต เพอการด าเนนการตามขนตอน ดงน 1. กำรจดกำรทรพยำกรกำรทองเทยว ตองมการวางแผนปรบปรงพฒนากฎระเบยบระหวางผประกอบการ ภาครฐบาลองคกรพฒนาเอกชนกบประชาชนทองถน องคประกอบธรกจการทองเทยวจะตองเปดโอกาสใหคนในทองถนทสวนรวมด าเนนการอยางเสมอภาคกน 2. กำรใหกำรศกษำเรองกำรจดกำรกำรทองเทยวทยงยน ศกษาตอประชาชนในทองถน ทกระดบ ใหมการเรยนรเพมพน ประสบการณ รวธการบรการ การฝกอบรม/ดงาน ใหเกดความรใหม ๆ ทนเหตการณเสมอ

27

3. กำรก ำจดของเสย จะตองมระบบการก าจดขยะและปฏกล ถอหลกใชซ า และเปลยนแปลงการใชประโยชนอก (Reuse/Recycle) ส าหรบของเสยจากหองสขาอาจใชระบบการท าแกสมวลชวภาพ (Biogass) 4. กำรศกษำวเครำะหควำมออนไหวของระบบนเวศ ทงทรพยากรธรรมชาต และมรดกทางวฒนธรรม และแหลงโบราณคด โบราณสถานตาง ๆแมเปนเพยงเนนดนราง ยอมสะทอน อดตกาลททรงคณคา ซงสามารถศกษาคนควาถงลกษณะการตงถนฐานชมชนโบราณได 5. ในแหลงทองเทยวธรรมชำต ควรสรางหองสขาบรการตามระยะทางเดนหางกนอยางนอย 3 กโลเมตรตอหนงหอง หองสขาบรการคดคาบรการเพอเปนคาการจดจางแรงงานดแล 6. กำรเดนทำงเขำชมสะดวก ทางเดนในแหลงธรรมชาตทเปราะบาง ควรท าทางเดนขาม (Board Walk) ค านงถงความปลอดภยมระบบการสอความหมายทด (แมเดนเทยวคนเดยวกได) รวมถง การตดตอสอสารระหวางนกทองเทยวกบหนวยงานทเกยวของ เมอมเหตฉกเฉน ปายชทาง ปายสอความหมายควรออกแบบใชไดทนทาน 7. กำรรกษำสภำพของแหลงทองเทยว รกษาไวใหมสภาพดงเดมมากทสดและอยในสภาพแวดลอมทด (สะอาด) มเอกลกษณเฉพาะถน 8. กำรตรวจสอบผลกระทบ การประเมนศกยภาพในแหลงทองเทยว จะตองก าหนดสถานภาพใหเหมาะสม โดยหารายละเอยด รวบรวมขอมลสภาพแวดลอมในทแหงนนวาควรอยในระดบไหน หาความสมดลระหวางความสามารถการรองรบของพนทความตองการของนกทองเทยวและ การยอมรบของชมชนทองถนตอการพฒนา รวมทงนโยบายของรฐบาลจะตองมความสมพนธกน เปาหมายของการบรหารจดการทรพยากรการทองเทยวตองสอดคลองจากฝายบรหารทกระดบ การจดการใชทรพยากรการทองเทยวจะตองค านงถงการลงทน ตนทนของสงแวดลอมและวฒนธรรมดวย 9. กำรจดกำร กำรบรกำร ควรค านงถงระดบมาตรฐานสากล ปจจบน คอ ISO 9000/ ISO 14000/ISO 18000 ดวย 10. กำรศกษำและส ำรวจแหลงพลงงำน เพอน ามาใชกอประโยชนมากทสด อาท พลงงานแสงอาทตย พลงงานกระแสลม พลงงานความรอนใตพภพ ควรใชพลงงานกระแสลม พลงงานความรอนใตพภพ ควรใชพลงงานจากธรรมชาตมากทสด หลกเลยงการใชเครองปรบอากาศมากทสด 11. กำรจดกำรสำธำรณปโภคพนฐำน ตองค านงถงขดความสามารถขอบเขตในการรองรบปรมาณนกทองเทยว (จ านวนนกทองเทยว) โดยใชหลกการสภาพแวดลอม ขดความสามารถการรองรบทางกายภาพ (Physical Carrying Capacity) และขดความสามารถการรองรบทางสภาพแวดลอม (Environmental Carrying Capacity) อาท น าประปา ไฟฟา ขยะมลฝอย ตองมแผนการจดการอยางดเพยงพอตอการใช 12. กำรออกแบบสงกอสรำงสงบรกำรอ ำนวยควำมสะดวกกำรทองเทยว (ทจอดรถ ทพก การเดนทาง รานอาหารเครองดม หองสขา) ตองกลมกลนกบธรรมชาต สภาพแวดลอมและวฒนธรรมทองถนไมเปน

28

สงแปลกปลอมเขาไป อนงการกอสรางควรค านงความสะดวกของคนพการดวยควรหลกเลยงสงตาง ๆเชน การตนไมเปนส าคญ ตองค านงถงกระแสน าจะไม กอใหเกดการพงทลายและ ไมกดขวางเสนทางเดนของสตวปา จากแนวคดการจดการทองเทยวเชงนเวศขางตน ผวจยสรปแนวคดการจดการทองเทยวเชงนเวศ มขนตอนการด าเนนการ 12 ขนตอนโดยเนนผมสวนรวมรบผดชอบในการจดการแหลงทองเทยว คอ การจดการทรพยากรการทองเทยว การใหการศกษาเรองการจดการการทองเทยวทยงยน การก าจดของเสย การศกษาวเคราะหความออนไหวของระบบนเวศ ในแหลงทองเทยวธรรมชาต การเดนทางเขาชมสะดวก การรกษาสภาพของแหลงทองเทยว การตรวจสอบผลกระทบ การจดการ การบรการ การศกษาและส ารวจแหลงพลงงาน การจดการสาธารณปโภคพนฐาน และการออกแบบสงกอสรางสงบรการอ านวย ความสะดวกการทองเทยว การจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ จ าเปนตองมขนตอนการด าเนนการวางแผนปฏบตเพอความตองการใหแหลงทองเทยวนนมคณภาพทมาตรฐานในระดบสากล เพอการทองเทยวทยงยน 2.4 แนวคดในกำรก ำหนดมำตรฐำนคณภำพแหลงทองเทยวเชงนเวศ ส ำนกพฒนำแหลงทองเทยว กรมกำรทองเทยว (2556) กลาววา การทองเทยวเชงนเวศมขอบเขต ทประกอบดวย 4 องคประกอบหลก คอการก าหนดมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเชงนเวศโดยการยดตามกรอบและแนวคดพนฐานของการทองเทยวเชงนเวศ ไดแก 1) ศกยภำพควำมเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ หมายถง ความสามารถในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศของพนทโดยยดตามหลกการของการทองเทยวแบบยงยน 2) กำรจดกำรเพอใหเกดควำมยงยน หมายถง ความสามารถในการควบคม ดแล การด าเนนงานการจดการแหลงทองเทยวตามหลกการของการทองเทยวอยางยงยน 3) กำรสรำงจตส ำนกและกำรใหกำรศกษำดำนสงแวดลอม - การสรางจตส านก หมายถง การกระท าทกอใหเกดความรสกรบผดชอบ สนใจ ใสใจและการดแลรกษาสงแวดลอม - การใหการศกษาดานสงแวดลอม หมายถง การใหความร ความเขาใจทถกตองเกยวกบองคประกอบของแหลงธรรมชาตและการอนรกษสงแวดลอม 4) กำรมสวนรวมของชมชนทองถน หมายถง การเปดโอกาสใหประชาชน/ชมชน ไดมสวนรวมในการคด การพจารณาตดสนใจ การด าเนนการและรวมรบผดชอบในการเรองตางๆ ทจะมผลกระทบตอประชาชนหรอชมชนนน ๆรวมทงการกระจายรายไดหรอผลประโยชนสทองถน 2.4.1 กำรก ำหนดดชนชวดมำตรฐำนคณภำพแหลงทองเทยวเชงนเวศ

29

ส ำนกพฒนำแหลงทองเทยว กรมกำรทองเทยว (2556) ไดกลาววา จากหลกการของการทองเทยวเชงนเวศทง 4 องคประกอบ จงไดน าหลกการดงกลาวมาพจารณาก าหนดดชนชวดมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเชงนเวศตามแตละองคประกอบ ดงน 1. ศกยภำพในกำรเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ ในการประเมนมาตรฐานแหลงทองเทยวเชงนเวศ องคประกอบในเรองของศกยภาพของแหลงทองเทยวในการทจดการทองเทยวเชงนเวศนบวามความส าคญทสด ซงแหลงทองเทยวเชงนเวศควรจะเปนแหลงทองธรรมชาตทสามารถกอใหเกดความพอใจในการเรยนรและสมผสกบระบบนเวศ อาจจะมความเกยวของกบวฒนธรรมทองถน เพอใหนกทองเทยวไดเรยนรลกษณะวฒนธรรมทมวถชวตแบบธรรมชาตหรอเปนสวนในระบบนเวศของแหลงทองเทยวนนๆ นอกจากน การค านงถงความปลอดภยของนกทองเทยวเปนสงหนงทส าคญในการจดการทองเทยวเชงนเวศในแหลงธรรมชาต จากแนวคดดงกลาว ศกยภาพของแหลงทองเทยวเชงนเวศ จงสามารถสรปดชนมาตรฐานคณภาพได 4 ดชน ไดแก 1. แหลงทองเทยวธรรมชาตมจดดงดดดานการทองเทยวและเรยนร 2. มความอดมสมบรณของแหลงธรรมชาต 3. แหลงทองเทยวธรรมชาตมความเกยวของกบวฒนธรรมทองถน 4. ความปลอดภยของแหลงธรรมชาตในการทองเทยว 2. กำรจดกำรดำนกำรใชประโยชนของพนทเพอใหเกดควำมยงยน การประเมนมาตรฐานดานการจดการทองเทยวเพอใหเกดความยงยนจะตองพจารณา การจดการใน 4 ดาน ไดแก ดานการใชประโยชนในแหลงทองเทยว โดยอาศยหลกการจ าแนกเขตการจดการและการประเมนขดความสามารถในการรองรบของพนท ดานการบรการนกทองเทยว ดานกจกรรมการทองเทยวทไมสงผลกระทบตอระบบนเวศและวฒนธรรมทองถน และดานการตดตาม และการประเมน การเปลยนแปลงของพนททเกดจากกจกรรมการทองเทยว สามารถแบงออกไดเปน 4 ดชน ไดแก 1. การจดการดานการใชประโยชนของตวแหลงทองเทยว 2. การจดการดานบรการนกทองเทยว 3. การจดการดานกจกรรมการทองเทยว 4. การจดการดานการตดตามและการประเมนการเปลยนแปลงของพนทอนเนองมาจาก การทองเทยว 3. กำรจดกำรดำนกำรใหควำมรและสรำงจตส ำนก การจดการดานการเรยนรและการสรางจตส านกจะพจารณาจากการด าเนนงานขององคกรทดและรบผดชอบพนทในการสรางเสรมจตส านกและการเรยนรในเรองคณคาของทรพยากรธรรมชาต ระบบ

30

นเวศและการอนรกษสงแวดลอม แกนกทองเทยว เจาหนาทดแลพนท ผประกอบการ และชมชนทองถนทอย โดยรอบแหลงทองเทยว ซงองคประกอบนประกอบดวย 4 ดชน ไดแก 1. มศนยบรการทใหขอมลนกทองเทยวและความสะดวกแกนกทองเทยว 2. มการใหความรแกนกทองเทยวในดานการประหยดพลงงานและการก าจดของเสยอยางถกวธ 3. มการใหความรถงคณคาของทรพยากรธรรมชาตและการอนรกษกบพนกงานน าเทยวนกทองเทยวและชมชนทอยโดยรอบพนท 4. มบคลากรทมความรเรองระบบนเวศ และการอนรกษใหบรการดานความรแก นกทองเทยว ผประกอบการทองเทยว และชมชน 4. กำรมสวนรวมของชมชนในกจกรรมกำรทองเทยว การเปดโอกาสใหชมชนทองถนมสวนรวมในการทองเทยวเชงนเวศในรปแบบตางๆ จะชวยใหชมชนไดรบผลประโยชนจากการทองเทยวทงทางตรงและทางออม ซงจะท าใหชมชนทองถนตระหนกถงคณคาและความส าคญของแหลงทองเทยวทเปนธรรมชาต เปนการชวยสงเสรมการอนรกษสงแวดลอมอกดวย องคประกอบนประกอบดวย 2 ดชน ไดแก 1. ชมชนทองถนไดมสวนรวนในการบรหารจดการการทองเทยว 2. ชมชนมรายไดจากการทองเทยว 2.5 แนวคดกำรจดกำรอทยำนแหงชำต วฒพงษ ดงค ำฟ (2551) ไดกลาวถงแนวคดการจดการอทยานแหงชาตไววา การแบงเขตการจดการอทยานแหงชาตเปนเครองมอทส าคญของการจดการอทยานแหงชาต ทงนเพอใหเกดความสะดวกในการบรหาร และการจดการอยางมประสทธภาพ เพราะการแบงเขตพนท เปนกระบวนการก าหนดรปแบบการใชประโยชนอทยานแหงชาตใหสอดคลองกบสถานภาพและศกยภาพของทรพยากรและสภาพแวดลอมและใชเปนแนวทางในการควบคมกจกรรมการจดการ โดยปกตการแบง เขตพนท จะกระท าควบคไปกบการวางแผนและผลลพธของการแบงเขตนจะปรากฏเปนแผนท พรอมระบความหมายและกฎเกณฑการใชประโยชนอยางชดเจน โดยทวไปแบงออกเปน 7 เขต ดงน 1. เขตบรกำร (Service Zone ) เขตบรการหรออาจเรยกวาเขตการใชประโยชนอยางเขมขน (Intensive use zone) หมายถง เขตทแบงเอาไวเพอการพฒนาสงกอสรางและสงอ านวยความสะดวก เชน อาคารสถานทเพอการปฏบตงานของเจาหนาท (ทท าการ บานพก โรงเกบพสดครภณฑ โรงเรอน สาธารณปโภค สาธารณปการ) สงอ านวยความสะดวกแกนกทองเทยว เชน ศนยบรการนกทองเทยว ทพกแรม อาคารบานพก รานคาอาหาร ลานจอดรถ หองสขา ฯลฯ พนททก าหนดเปนเขตบรการตองอยในบรเวณทสภาพของธรรมชาตทดอยความส าคญ ไมเปนทมพชหรอสตวมคาหายาก หรอตองสงวนสภาพธรรมชาตไวเปนพเศษ สภาพแวดลอมมความทนทานตอการเปลยนแปลงทเกดขนจากการพฒนา มความลาดชนต ามแหลง

31

น าไวใชสอยและบรโภค อยใกลเสนทางคมนาคมหลกหรอสามารถเขาถงไดโดยสะดวก ควรเปนบรเวณทเสอมโทรม หรอถกท าลายลงแลว ควรมพนทรวมกนไมเกนรอยละ 5 ของพนท 2. เขตนนทนำกำร (Outdoor Recreation Zone) หมายถง เขตทสงทนาสนใจทเปนกจกรรมนนทนาการ เชน น าตก ถ า ชายหาด จดชมวว ทตงแคมป น าพรอน ฯลฯ ซงเปนเขตทก าหนดไวส าหรบเปนบรเวณทพกผอน และศกษาหาความรของประชาชนเปนบรเวณทมจดเดนตามธรรมชาตและประวตศาสตรทจะพฒนาเพอจดมงหมายทจะใหประชาชนเขามามบทบาทในเขตอทยานแหงชาตไดเหนและเขาใจในระบบธรรมชาตไวเปนพเศษ โดยมการพฒนาสงอ านวยความสะดวกพนฐานเทาทจ าเปน เชน ทางเทา ทจอดรถ หองน า - หองสขา และอปกรณสอความหมาย สามารถเขาถงได หรอเปดเสนทางเขา ถงได โดยไมจ าเปนตองเปลยนแปลงสภาพธรรมชาตมากนก 3. เขตสงวนสภำพธรรมชำต (Primitive Zone) เขตสงวนสภาพธรรมชาตหรอเขตปาเปลยว หมายถง เขตทมทรพยากรธรรมชาตดเดนสมบรณทสดทควรจะรกษาสภาพธรรมชาตใหคงอยตลอดไป หากจะมการใชพนทไดเฉพาะกรณทเหนวาไมกอใหเกดความเสยหายตอทรพยากรธรรมชาต เนองจากมความเปราะบางหรอเกดผลกระทบไดงาย หากมการใชประโยชนโดยไมมการควบคมเปนแหลงทอยอาศยของสตวปาเปนแหลงตนน าล าธาร ปกตจะมการใหมการพฒนาสงอ านวยความสะดวกใด ๆ นอกจากทางเทาแบบงายๆใหเดนปาและศกษาธรรมชาต ไดเขาไปใชในบางฤดกาลโดยมากจะมเนอทกวางใหญรอยละ 90 - 95 ของพนททงหมด ในเขตสงวนสภาพธรรมชาต แบงเปน 2 เขตยอย คอ 3.1 เขตทมสภาพธรรมชาตเดนและส าคญ ไดแก เขตทมสงแปลก ๆโดดเดนเปนปรากฏการณธรรมชาตทพสดาร หรอมทวทศนทสวยงามมาก เปนตน 3.2 เขตทมความส าคญเพอการวจยทางวทยาศาสตร ไดแก พนททมทรพยากรธรรมชาตทนาสนใจแกการวจย หรอแหลงคนควาหาความรใหมๆ โดยปกตจะเปนเขตทมพนธพชหรอพนธสตวทหายาก ไมอนญาตใหมการกอสรางใด ๆ ยกเวนสงจ าเปนในการปฏบตงานของเจาหนาท เชน การปรบปรงเสนทางเดนเทาใหสามารถเขาถงพนทและลาดตระเวนพนทเทานน 4. เขตหวงหำม (Strict Nature Reserve Zone หรอ Strict Protected Zone) เขตหวงหาม หมายถง เขตทมทรพยากรธรรมชาตซงถกท าลายไดโดยงายและเมอถกท าลายแลวไมอาจคนสภาพดดงเดมไดโดยงาย ซงตองสงวนและอนรกษไวอยางเขมงวด ไดแก บรเวณทมสงคมพช หายาก และบรเวณทมปรากฏการณธรรมชาตทเปราะบาง ในเขตนหามนกทองเทยวเขาไปเดดขาด 5. เขตฟนฟสภำพธรรมชำต (Recovery Zone) เขตฟนฟสภาพธรรมชาต หมายถง เขตซงเคยมทรพยากรธรรมชาตทส าคญควรแกการรกษาใหคงอยในปจจบนไดสญหาย หรอเสอมสภาพไป ควรฟนฟใหกลบคนสธรรมชาตเดม ทงนรวมถงสวนทเปนพนทถอครองในปจจบน ไรรางและพนทธรรมชาตท

32

ถกรบกวนจากกจกรรมตางๆ ทงนเพอควบคมมใหมการบกรกหรอรบกวนสภาพธรรมชาตของปาทถกท าลายใหกลบคนโดยเรว 6. เขตกจกรรมพเศษ (Special Zone) เขตกจกรรมพเศษ หมายถง เขตซงมกจกรรมอนๆโดยหนวยงานหรอเอกชนทมใชเจาหนาทอทยานแหงชาตรบผดชอบกจกรรมเหลาน มทงทสอดคลองและขดแยงกบหลกการของอทยานแหงชาต โดยอยเหนออ านาจหนาทของเจาหนาทอทยานแหงชาต เชน พนทสรางเขอนหรออางเกบน า พนทคมนาคมพเศษ เชน สนามบน พนทมกจกรรมการท าเหมองแร พนทเพอการบรการประชาชน เชน สถานอนามย สถานโทรคมนาคม เปนตน 7. เขตกนชน (Buffer Zone) เนองจากปจจบนพนทอทยานแหงชาตสวนใหญอยใกลกบพนทชมชน จงยอมมผลกระทบทเกดจากชมชนในการเขามาใชพนท ดงนน เพอใหการจดการอทยานแหงชาตเปนไปอยางราบรน จงจ าเปนตองก าหนดเขตกนชนขนเพอเปนเขตรองรบผลกระทบทอาจจะเกดกบทรพยากรธรรมชาตในเขตพนทจะอยรมขอบแนวเขตอทยานแหงชาตทมอาณาเขตทตดตอกบชมชนหรอพนทดนของราษฎร การก าหนดเขตการจดการบนพนทอนรกษตามคณคาทางธรรมชาต วฒนธรรมความเปราะบางของพนท และความสามารถในการรองรบนกทองเทยว ตลอดจนสรางกฎระเบยบขนจะสามารถควบคม นกทองเทยวในบางบรเวณใหยดหยน เพอรกษาสภาพแวดลอมไวใหดทสดควรมการก าหนดความสามารถในการรองรบของแตละเขตพนทอยางระมดระวง และควรท าเอกสารแนะน าพนทแสดงถงทรพยากรธรรมชาต แลวฒนธรรมภายในบรเวณดงกลาวดวย โดยกจกรรมการทองเทยวในอทยานแหงชาตจะอยในเขตบรการและเขตนนทนาการเปนสวนใหญ จากการศกษาแนวคดเกยวกบการจดการอทยานแหงชาต สามารถแบงเขตการจดการอทยานแหงชาต ออกเปน 7 เขต ไดแก เขตบรการ (Service Zone ) เขตนนทนาการ (Outdoor Recreation Zone) เขตสงวนสภาพธรรมชาต (Primitive Zone) เขตหวงหาม (Strict Nature Reserve Zone หรอ Strict Protected Zone) เขตฟนฟสภาพธรรมชาต (Recovery Zone) เขตกจกรรมพเศษ (Special Zone) และเขตกนชน (Buffer Zone) เมอมการแบงเขตการจดการอทยานแหงชาต ท าใหการจดการอทยานไดรบการจดการอยางเหมาะสม 2.6 ขอมลทวไปของแหลงทองเทยวอทยำนแหงชำตหำดเจำไหมในจงหวดตรง 2.6.1 ขอมลทวทำงดำนภมศำสตร 1) ลกษณะทตง อทยานแหงชาตหาดเจาไหมตงอยในบรเวณทดนปาคลองไหโละ ปาคลองปอและปาคลองกนตง ในทองทต าบลไมฝาด อ าเภอสเกา และต าบลบอน ารอน ต าบลบานสก ต าบลลบง อ าเภอกนตง จงหวดตรง ตงอยบรเวณชายฝงทะเลตะวนตกของประเทศไทยอยระหวางเสนรงท 7 องศา 17

33

ลปดาเหนอ ถง 7 องศา 32 ลปดาเหนอ และเสนแวงท 99 องศา 13 ลปดาตะวนออก ถง 99 องศา 29 ลปดาตะวนออก อทยานแหงชาตหาดเจาไหม มเนอทครอบคลมอยในเขตทองทอ าเภอสเกาและอ าเภอกนตง จงหวดตรง ประกอบดวยปาชายเลนและเกาะแกง รวม 9 เกาะ ไดแก เกาะมกต เกาะกระดาน เกาะแหวน เกาะเจาเมง เกาะปลง เกาะเจาไหม เกาะไหง เกาะเชอก และเกาะมา มหาดทรายขาวนวลยาวไปตามผนแผนดนกวา 20 กโลเมตร และสวนทะเลตามธรรมชาตอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ประกอบดวยภาคพนดนและพนน า รวมเนอททงหมดประมาณ 144,292.50 ไร หรอ 230.87 กโลเมตร แบงเปนพนททางทะเล 137.22 ตารางกโลเมตร พนทเกาะประมาณ 93.65 ตารางกโลเมตร 2) อำณำเขตตดตอ ทศเหนอ จดเขาจองจนทร อ าเภอกนตง คลองเมง และคลองล ายาว ต าบลไมฝาด อ าเภอสเกา จงหวดตรง ทศใต จดชองแคบมะละกา อ าเภอสเกา จงหวดตรง ทศตะวนออก จดควนดนแดง ควนเมดจน ควนล และควนแดง ทศตะวนตก จดเกาะไหง เกาะมง ชองแคบมะละกา 3) ลกษณะภมประเทศ อทยานแหงชาตหาดเจาไหม เปนอทยานแหงชาตหาดเจาไหมประกอบดวยภาคพนดนและภาคพนน า ซงเปนพนททางดานตะวนตกของภาคใตชายฝงทะเลของจงหวดตรง พนทภาคพนดนบนชายฝงและหมเกาะตาง ๆจะเปนพนทประมาณ 58,530 ไร และพนทภาคพนน าในทะเลอนดามนมหาสมทรอนเดยจะมพนน า 85,762.5 ไร รวมทงหมดมเนอทประมาณ 230.87 ตารางกโลเมตร หรอ 144,292.5 ไร พนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหมแบงเปน 2 สวน ไดแก พนทดนชายฝงทะเลรวมทงเกาะมกต เกาะกระดาน เกาะแหวน เกาะเชอก เกาะปลง เกาะเมง บรเวณนประกอบดวยภเขา หนปนสงชน ทางตอนเหนอดานตะวนออกมเทอกเขาจองจนทร เทอกเขาควนเมดจน เทอกเขาควนแดง ฯลฯ ซงเปนแหลงก าเนดตนน าล าธารหลายสายทมารวมกนเปนคลองบางสก ไหลลงสแมน าตรง นอกจากนยงประกอบดวย ทงหญา ปาดงดบ ปาชายหาด และหาดทราย สวนพนทภาคพนน า เปนหวงน าลกมความลกเฉลยประมาณ 20 เมตร มแนวปะการงเปนบรเวณกวางตามไหลเกาะทมความลาดชนสงแนวปะการง จะปรากฏอยบน เกาะแหวน เกาะเชอก เกาะกระดาน จากลกษณะภมประเทศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทประกอบดวยภาคพนดนและภาคพนน าท าใหมความหลากหลายของระบบนเวศ ดงน ควำมหลำกหลำยของธรรมชำต พชพรรณ สามารถจ าแนกออกไดเปน 5 ประเภท คอ (1) ปาดบชน พบปาประเภทนครอบคลมพนท ในเขตพนดนชายฝงตอนในบรเวณเขาน าราบ บรเวณบอน ารอน บรเวณทศตะวนออกของหาดทรายเปนสวนใหญ รวมทงเกาะมกต พนธไมทพบ

34

โดยทวไป ไดแก ยางวาด ยง ยางมนใส และไมชนลางเปนพวกทพบในเขต ปาดบชน โดยทวไป เชน หวาย เถาวลย เปนตน (2) ปาผสมบรเวณภเขาหนปน พบอยดานทศตะวนตกของเกาะมกต เกาะเชอก เกาะแหวน เกาะปลง เขาแบนะ เขาเมง เขาหยงหลง เขาเจาไหม ประกอบดวยพชพรรณไมทขนเฉพาะพนท เชน จนทนผา เปง สลดได กลวยไมชนดตาง ๆ เปนตน (3) ปาชายหาด พบบรเวณทวเขาชายทะเลบรเวณเกาะมกต เกาะเจาไหม เกาะเมง พนธไมทส าคญ เชน สนทะเล เมา กระทง เปนตน (4) ปาชายเลน พบกระจายอยตามอาวของเกาะมกต พชพรรณทส าคญ ไดแก โกงกาง โปรง ตะบน เปนตน ดานหลงปาชายเลนมพชพรรณไมนากรอยขนอย เชน จากหงอนไกทะเล เปนตน (5) สงคมพชน า พบสงคมพชน าประเภท หญาทะเล สาหราย แพลงตอน โดยเฉพาะทองทะเลของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม เปนแหลงหญาทะเลขนาดใหญ สตวปา จากการส ารวจสามารถจ าแนกได ดงน (1) สตวเลยงลกดวยนม เปนสตวทมสถานภาพใกลจะสญพนธ ไดแก พะยน เลยงผา คางด า เกง และกระจงเลก สวนสตวผลาทพบเหนไดยาก ไดแก แมวดาว สวนทพบเหนตวและรองรอยไดงาย ไดแก นากเลกเลบสน ฯลฯ (2) นกพบนกทมสภาพใกลจะสญพนธ 2 ชนด ไดแก นกกระสาคอด าและนกตะกรม นกชายเลนอพยพทมสถานภาพหายาก ไดแก นกยางจน นกทะเลขาเขยวลายจดและนกนางนวลแกลบพนธจน (3) สตวเลอยคลาน ไดแก เตาบงหวเหลอง งหลาม และงเหลอม (4) สตวสะเทนน าสะเทนบก ไดแก กบออง กบนา องน าเตา เปนตน 4) ลกษณะภมอำกำศและปรมำณฝน อทยานแหงชาตหาดเจาไหมไดรบอทธพลลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอและลมมรสมตะวนตกเฉยงใต จงท าใหฝนชกตลอดป ท าใหเกดฤด 2 ฤด คอ ฤดรอนและฤดฝน ฤดรอนเรมตงแตเดอนมกราคม - เมษายน สวนฤดฝนเรมตงแตเดอนพฤษภาคม- ธนวาคม คาอณหภมสงสดเฉลยรายเดอน เทากบ 35.2 องศาเซลเซยส ในเดอนมนาคมและเมษายน สวนอณหภมต าสดเฉลย รายเดอนเทากบ 21.2 องศาเซลเซยส ในเดอนมกราคมและเดอนกมภาพนธ มคาความชนสมพทธเฉลยตลอดปเทา 80 เปอรเซนต ส าหรบคาเฉลยของปรมาณน าฝนตลอด ทงปเทากบ 2187.3 มลลเมตร เดอนทมปรมาณน าฝนเฉลยสงสด คอ เดอนกนยายน เทากบ 158.8 มลลเมตร 5) กำรคมนำคม จากจงหวดตรงไปตามทางหลวงจงหวดหมายเลข 4046 (สายตรง - สเกา ) ถงกโลเมตรท 30 เลยวซายตามทางหลวงจงหวดหมายเลข 4162 ไปตามเสนทางสหาดปากเมงเปนถนนลาดยางตลอด ระยะทางประมาณ

35

40 กโลเมตร จากหาดปากเมง เลยวซายไปตามถนนเลยบชายหาดประมาณ 7 กโลเมตร จะถงทท าการอทยานแหงชาตหาดเจาไหม (หาดฉางหลาง) รวมระยะทางทงสนประมาณ 47 กโลเมตรจากจงหวดตรง 6) เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม (6.1) สภำพทำงเศรษฐกจ เนองจากสภาพภมประเทศ เปนตวเอออ านวยในการประกอบอาชพของราษฎรการไดรบอทธพลของลมมรสมในชวงเดอนตาง ๆหอบเอาความชนจากทะเลอาวไทยและทะเลอนดามน ท าใหราษฎรบรเวณรอบอทยานแหงชาตหาดเจาไหม นยมท าสวนยางพารา สวนผลไม ปลกพชผกใชในครวเรอน และประการส าคญผทอาศยอยรมฝงทะเลมกมอาชพประมง ซงท ารายไดด เมอไดรบผลผลตแลวสวนใหญจะมพอคาซอถงแหลง แตกมบางแหลงทขนสงไปขายในเมองเอง จากการประกอบอาชพของราษฎร พบวา ประกอบอาชพเกยวกบการเกษตร รบจางทวไป รบจางภาคเกษตร เชน กรดยาง ประมง เปนตน (6.2) สภำพทำงสงคม ลกษณะครอบครว สวนใหญเปนครอบครวเดยว การศกษาไดรบการศกษาระดบประถมศกษา และสวนใหญประชากรเปนคนทองถนโดยก าเนด (6.3) วฒนธรรม/ประเพณ/ควำมเชอ การนบถอศาสนาของประชาชนในทองถน มทงผนบถอศาสนาพทธ อสลาม แตสามารถอยรวมกนไดดวยความเออเฟอซงกนและกน จงมทงวด ส านกสงฆ และมสยดไวปฏบตกจทางศาสนา ส าหรบเรองวฒนธรรมประเพณ แบงยอยออกไดหลายดาน เชน 1. วฒนธรรมทางภาษาและวรรณคด ราษฎรทอยอาศยรอบอทยานแหงชาตหาดเจาไหม นยมพดภาษาทองถนภาคใตทคลองจองกน เปนบทกลอนทไพเราะ เชน การเหกลอมทารกดวยส าเนยงใต 2. ทางวตถ เชน พวกศลปะเครองใชตางๆ ชาวชนบทนยมท าเอง เชน ท าเสอจดทอผา เครองใชในครวเรอน เครองมอ เครองใชส าหรบหาปลา 3. ทางจารตขนบธรรมเนยมและประเพณ ชาวตรงไมวาหมบานไหน มประเพณอวมงคล (งานศพ) ทแปลก ถอเปนงานส าคญรวมญาตมตร แสดงความอาลยผตาย มการจดงานยาวนาน มบตรเชญไปตดตามปายสาธารณะตาง ๆ2.6.2 ลกษณะทตง อทยานแหงชาตหาดเจาไหมตงอยในบรเวณทดนปาคลองไหโละ ปาคลองปอและปาคลองกนตง ในทองทต าบลไมฝาด อ าเภอสเกา และต าบลบอน ามน ต าบลบานสก ต าบลลบง อ าเภอกนตง จงหวดตรง ตงอยบรเวณชายฝงทะเลตะวนตกของประเทศไทยอยระหวางเสนรงท 7 องศา 17 ลปดาเหนอ ถง 7 องศา 32 ลปดาเหนอ และเสนแวงท 99 องศา 13 ลปดาตะวนออก ถง 99 องศา 29 ลปดาตะวนออก

36

อทยานแหงชาตหาดเจาไหม มเนอทครอบคลมอยในเขตทองทอ าเภอสเกาและอ าเภอกนตง จงหวดตรง ประกอบดวยปาชายเลนและเกาะแกง รวม 9 เกาะ ไดแก เกาะมกต เกาะกระดาน เกาะแหวน เกาะเจาเมง เกาะปลง เกาะเจาไหม เกาะไหง เกาะเชอก และเกาะมา มหาดทรายขาวนวลยาวไปตามผนแผนดนกวา 20 กโลเมตร และสวนทะเลตามธรรมชาตอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ประกอบดวยภาคพนดนและพนน า รวมเนอททงหมดประมาณ 144,292.50 ไร หรอ 230.87 กโลเมตร แบงเปนพนททางทะเล 137.22 ตารางกโลเมตร พนทเกาะประมาณ 93.65 ตารางกโลเมตร อำณำเขตตดตอ - ทศเหนอ จดเขาจองจนทร อ าเภอกนตง คลองเมง และคลองล ายาว ต าบลไมฝาด อ าเภอสเกา จงหวดตรง - ทศใต จดชองแคบมะละกา อ าเภอสเกา จงหวดตรง - ทศตะวนออก จดควนดนแดง ควนเมดจน ควนล และควนแดง - ทศตะวนตก จดเกาะไหง เกาะมง ชองแคบมะละกา 2.5.3 แหลงทองเทยวและจดเดนทนำสนใจ อทยานแหงชาตหาดเจาไหม เปนอทยานแหงชาตทประกอบดวยภาคพนดนและภาคพนน าในทะเลอนดามน จากลกษณะของภมประเทศจงท าใหอทยานฯมแหลงทองเทยวทงทางบกและทางทะเล ตลอดจนความหลากหลายทางดานทรพยากรธรรมชาตตางๆ ดงนนอทยานแหงชาตหาดเจาไหมจงเหมาะสมเปนสถานทเพอการศกษาหาความรและการพกผอนหยอนใจดงน (การทองเทยวแหงประเทศไทย, ม.ม.ป : ออนไลน) บอน ำรอน ตงอยทต าบลน ารอน อ าเภอกนตง ใกลกบหนวยพทกษอทยานแหงชาต ปจจบนไดพฒนาเปนแหลงทองเทยวเชงอนรกษ ประกอบดวยอาคารนทรรศการและประชาสมพนธ สะพานเดนเทาศกษาธรรมชาต ปาพรและทอาบน ารอน อยหางจากทท าการอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ประมาณ 20 กโลเมตร หำดยำว อยหมท 6 ต าบลเกาะลบง เปนหาดทรายยาวตอจากโขดเขารปกระโดงฉลามขนมาทางดานเหนอ มสนทะเลขนเปนแนวดสวยงาม มชายหาดกวางเหมาะจะเขาคายพกแรม และมบรการทพกของเอกชน จากหาดยาวนกทองเทยวสามารถเชาเรอไปเทยวตามเกาะตางๆไดการเดนทางใชเสนทางเดยวกบหาดหยงหลง และมรถตประจ าทางสายตรง - หาดยาว ใหบรการ ขนรถไดทถนนทากลาง อ าเภอเมอง หำดเจำไหม อยหางจากตวจงหวดตรง 59 กโลเมตร หากเลยบชายทะเลทางปากเมง อยถดจากหาดหยงหลง เบองหนาจะมองเหนเกาะลบงอยไมไกลนก หาดเจาไหมนเปนทตงของชมชนชาวประมง ทอาศยกนอยหนาแนน มทาเทยบเรอส าหรบเดนทางทองเทยวทางทะเลดวย อยหางจากทท าการอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ประมาณ 16 กโลเมตร

37

ถ ำเจำไหม ตองนงเรอจากบานเจาไหม บรเวณหาดเจาไหมเลาะผานปาชายเลน ซงปจจบนได มการทองเทยวพายเรอแคนเพอใหนกทองเทยวไดสมผสกบธรรมชาตอยางใกลชด เพราะเรอสามารถแลนเขาถงปากถ าได ระหวางทางจะมถ าซงสามารถพายเรอแคนลอดเขาไปได แตตองมผน าทาง เมอลอดผานจะพบปาชายเลนอยทามกลางหบเขาสงชนอยหางจากทท าการอทยานแหงชาตหาดเจาไหมประมาณ 18 กโลเมตร หำดหยงหลง - หำดสน เปนหาดทรายรปโคงขนานไปกบดงสน ทเขาหยงหลงมเวงและโพลงถ า ซงสามารถเดนลอดออกไปสชายหาดได ถดจากหาดหยงหลงเขาไปดานในจะมชายหาดอกแหงหนงคนละฟากเขาเรยกวา หาดสน หาดหยงหลงนเปนทตงของหนวยพทกษอทยานแหงชาตหาดเจาไหม อยหางจากทท าการอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ประมาณ 13 กโลเมตร เกำะมกต อยทางทศตะวนตกเฉยงเหนอของอทยานแหงชาตเจาไหม ตงอยในทองทต าบลเกาะลบง หางจากทาเรอควนตงก ประมาณ 9 กโลเมตร และลกษณะ เปนเกาะทมความใหญเปนอนดบ 3 ของจงหวดตรง พนทสวนใหญเปนโขดผาสงหนหนาออกสทะเลทางดานทศตะวนตก เปนทอาศยของ นกนางแอน มหมบานประมงอยทางฝงตะวนออกของเกาะ ซงเปนแหลม พนทราบหนหนาเขาหาแผนดนใหญ มประชากรอาศยอยประมาณ 1,500 คน เปนมสลมประมาณ 80% อาชพหลกของคนบนเกาะ ไดแก ประมงพนบาน โดยเฉพาะลอบหมก ทเกาะมกยงมการด าหาหอยมก บนเกาะมเสนทางเดนลดเลาะไปตามบานเรอน สามารถเดนชมวถชาวเกาะมกไดเกอบรอบเกาะ เกำะกระดำน มเนอท 600 ไรซง 5 ใน 6 สวนของเกาะนอยในความรบผดชอบของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ทเหลอเปนของเอกชน เกาะกระดานมชายหาดทมทรายขาวละเอยดและน าทะเลใสจนมองเหนแนวปะการงซงเปนปะการงน าตน ตลอดจนฝงปลาหลากสหลายพนธ บนเกาะมทพกบรการทงของเอกชน และกรมอทยานแหงชาตสตวปา และพนธพช เกำะเชอก ตงอยในเขตอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ซงนกทองเทยวสามารถขนเรอทได ทาเรอปากเมง อ าเภอสเกา เปนทาเรอสะดวกทสดทสามารถน านกทองเทยวมาชมความสวยงามไดเลยเกาะเชอก เกาะแหงความสมบรณของการด าน าตน ซงเปนเกาะโดดเดนของทะเลตรงทสด ทนกทองเทยวจะไดด าน าดปะการงบรเวณรอบเกาะ ซงมปะการงสฟา ปะการงพม ปะการงเขากวางขนาดใหญ ปะการงออน หลากส มทงสสม ขาว เหลอง มวง แดง รวมไปถงปะการงดองไม กลปงหา และแสทะเล ตลอดจนปลาสวยงามมากมายหลากหลายชนดทแหวกวายเขามา ลอเลนกบนกทองเทยว ซงนกทองเทยวจะไดชมปลาการตน ปลาโนร เปนตน หำดปำกเมง ตงอยทต าบลไมฝาด เปนหาดรปพระจนทรครงเสยวยาวประมาณ 5 กโลเมตร มความสวยงามและสงบเงยบ ชายหาดมปาสนตามธรรมชาตขน

38

ถ ำมรกต ตงอยทเกาะมกซงเปนเปนเกาะใหญอกเกาะหนงในนานน าตรง เปนถ ามหศจรรยกลางทะเล ทมชอเสยงของ จงหวดตรง นกทองเทยวทเดนทางไปเทยวทะเลตรง จะไมพลาดกบการเดนทางเขาชมถ ามรกต ซงถอวาเปน Unseen in Thailand จาก ปากทางเขาถ าเปนโพรงเลก ๆสงพนระดบน าพอเรอลอดได หรอตองวายน าเขาไปถาหากน ามาก ระยะทาง 80 เมตร บรเวณปากทาง เขาถ าแสงจากภายนอก จะสะทอนกบน าภายในถ าท าใหเหนน าเปนสเขยวมรกต ดแปลกตาและสวยงามตามธรรมชาตอยางยง เมอพนปากถ าออกมาอกดานหนงจะเหนหาดทรายขาวสะอาดลอมรอบดวยหนาผาสงชน ถ ามรกตนจะเขาออกไดเฉพาะ ชวงน าลงเทานน 2.7 งำนวจยทเกยวของ งานวจยทเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ เปนการศกษาเกยวกบแนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศในพนทตาง ๆซงมงานวจยทเกยวของตาง ๆดงน มณฑำ เพชรวรรณ และคณะ (2557) วจยเรอง รปแบบการจดการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสมตอแหลงทองเทยวชมชน กรณศกษาชมชนต าบลขนทะเล อ าเภอเมอง จงหวดสราษฎรธาน ในการด าเนนการวจยเพอหารปแบบการจดการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสมตอแหลงทองเทยว รปแบบกจกรรมและบทบาทการมสวนรวมของชมชน มการรวบรวมขอมลทตยภมและปฐมภม ปฏบตการภาคสนาม การสมภาษณ การประชมกลม ขนตอนศกษาองคความรของชมชนเพอน ามาก าหนดกระบวนการพฒนาการทองเทยว มการอบรม ทศนศกษาดงาน ประชมกลม เพ อน าความรทไดรบมาก าหนด ทศทางการพฒนาการทองเทยว และก าหนดตวชวดและขนตอนหารปแบบการจดการการทองเทยวเชงนเวศผานวธการสนทนาแลกเปลยนความคดเหนอยางไมเปนทางการ จดท าแผนทความคด ประชมกลมระดมสมอง สอบถามความพงพอใจของนกทองเทยวกลมทดลองพรอมทงประเมนผลและปรงแกไข อภสรำ ตนตสทธกล (2556) วจยเรอง การจดการทองเทยวชายหาดในเขตเทศบาลนครสงขลา ผลการศกษาพบวา นกทองเทยวสวนใหญเปนเพศหญง นบถอศาสนาพทธ มชวงอายระหวาง 20 - 29 ป การศกษาระดบปรญญาตร อาชพนกเรยนหรอนกศกษา ระดบรายไดต ากวา 10,000 บาท ภมล าเนานอกเขตเทศบาลนครสงขลา สวนใหญเดนทางทองเทยว โดยไมพกคางคน ใชยานพาหนะรถจกรยานยนตสวนบคคล มคาใชจายระหวางการทองเทยวตอคนตอครงอยทไมเกน 1,000 บาท มความถในการเดนทางมายงชายหาดสมหลา เฉลยปละมากกวา 5 ครงตอปขนไป และมความถในการเดนทางมายงชายหาดชลาทศนเฉลยปละมากกวา 5 ครงตอปขนไปเลอกเดนทางทองเทยวในชวงวนหยดสดสปดาห เดนทางรวมกบเพอนบอยทสด และสวนใหญใหอนดบความสนใจของกจกรรมถายรปมากทสด รองลงมาชมววทวทศน และเลนน าทะเล ทงนนกทองเทยวมระดบความคดเหนทมตอการจดการองคประกอบของการทองเทยวชายหาดในระดบปานกลาง โดยสามารถเรยงตามล าดบดงน ดานการเขาถงแหลงทองเทยว ดานทพกแรมเพอรองรบนกทองเทยว ดานกจกรรมการทองเทยว ดานสภาพแหลงทองเทยว และดานสงอ านวย

39

ความสะดวกและความปลอดภย โดยสวนใหญการจดการแหลงทองเทยวชายหาดของภาครฐมความเขมขนในระดบการจดการแหลงทองเทยวทตางกน โดยหนวยงานทมบทบาทในการจดการชายหาดมากทสด คอ เทศบาลนครสงขลา รองลงมา คอ องคการบรหารสวนจงหวดสงขลา ส านกงานทองเทยวและกฬาจงหวดสงขลา และการทองเทยวแหงประเทศไทย ส านกงานหาดใหญ (สงขลา - พทลง) ดงนนควรวางแผน การจดการแหลงทองเทยวชายหาดแบบบรณาการรวมกนทกภาคสวน เพอใหแหลงทองเทยวชายหาด มการจดการทดมความยงยนตอไป อภรฐ ปำนแปน (2554) วจยเรอง การพฒนาการมสวนรวมเพอการจดการทองเทยวเชงนเวศ :กรณศกษาอ าเภอละอน จงหวดระนอง ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางมสวนรวมอยในระดบปานกลาง และมสวนรวมในการตดตามประเมนผลมากทสด สวนความตองการมสวนรวมในกระบวนการจดการทองเทยวเชงนเวศพบวา กลมตวอยางมความตองการอยในระดบปานกลาง โดยมความตองการดานการวางแผนการด าเนนการมากทสด ดานสภาพปญหาและอปสรรคในการจดการทองเทยวเชงนเวศ พบวา อยในระดบปานกลาง โดยเปนปญหาเกยวกบการบรหารจดการมากทสด กมลฤด นำคทงเตำ (2552) วจยเรอง ทศนคตของนกทองเทยวทมตอการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ อทยานแหงชาตใตรมเยน อ าเภอบานนาสาร จงหวดสราษฎรธาน มวตถประสงคเพอศกษาทศนคตของนกทองเทยวทมตอการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศอทยานแหงชาตใตรมเยน และเพอศกษาความแตกตางของระดบทศนคตของนกทองเทยวทมตอการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศอทยานแหงชาตใตรมเยน จ าแนกตามปจจยสวนบคคล โดยเกบรวบรวมขอมลจากการใชแบบสอบถามจากกลมตวอยางนกทองเทยวทเดนทางเขาไปเยอนแหลงทองเทยวของอทยานแหงชาตใตรมเยน อ าเภอบานนาสาร จงหวดสราษฎรธาน จ านวน 385 คน วเคราะหขอมลเบองตนดวยสถตพนฐานคาความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสถต t-test และ One-way ANOVA ผลการศกษา พบวา ลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง 20 - 30 ป มสถานภาพโสด มการศกษา ต ากวาปรญญาตร มอาชพนกเรยน/นกศกษา มรายไดต ากวา 10,000 บาทตอเดอน และมภมเนาอยในจงหวดสราษฎรธาน ผลการศกษาทศนคตของนกทองเทยวทมตอการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศอทยานแหงชาตใตรมเยน สรปไดวา นกทองเทยวมระดบทศนคตโดยรวมตอการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศในระดบปานกลาง (คาเฉลยรวม 3.28) โดยมคาเฉลยระดบทศนคตเหนดวยระดบมากใน ดานการจดการทรพยากรการทองเทยวและสงแวดลอม และดานการใหการศกษาและสรางจตส านก (คาเฉลย 3.60 และ 3.53 ตามล าดบ) สวนดานการสงเสรมการตลาดและบรการน าเทยว ดานการสราง การมสวนรวมของประชาชนทองถน ดานสงอ านวยความสะดวก ดานการบรการการทองเทยว และดานการสงเสรม การลงทน นกทองเทยวมทศนคตเหนดวยระดบปานกลาง (คาเฉลย 3.30 ,3.27,3.17,3.04 และ 3.03 ตามล าดบ)

40

กลวรำ สวรรณพมล และคณะ (2551) วจยเรอง รปแบบการจดการการทองเทยวโดยชมชน เกาะพระทอง อ าเภอคระบร จงหวดพงงา ศกษารปแบบการจดการการทองเทยวในปจจบนของชมชนเกาะพระทอง หลงเหตการณภยพบตสนาม พ.ศ.2547 กลมตวอยางในการวจยแบงออกเปน 2 กลมหลก คอ ตวแทนภาครฐท เกยวของกบการพฒนาต าบลเกาะพระทอง และกลมผรในชมชน ผน าชมชน ผประกอบการธรกจน าเทยว เจาของธรกจทพก เจาของกจการฟารมกลวยไมกลมและองคกรตาง ๆ ในชมชน ครใหญ จ านวน 37 คน ใชวธการศกษาขอมลเอกสาร งานวจยทเกยวของกบชมชนเกาะพระทองทหนวยงานตางๆ ไดท าการเกบรวบรวมไว น ามาตรวจสอบซ ากบคนในชมชนเพอใหขอมลเปนปจจบนและมความถกตองสมบรณมากทสด การสมภาษณเชงลก การจดเวทประชมระดมความคดเหนและแลกเปลยนเรยนรรวมกน ทงเวทใหญทง 3 หมบาน สรปผลการวจยตามวตถประสงคไดดงน รปแบบการทองเทยวในชมชนแบงออกเปน 3 แบบใหญๆ ดงน 1) การทองเทยวเชงอนรกษโดยกลมมอแกลน ปจจบนมสมาชกทงหมด 7 ครวเรอน การจดการทองเทยวจะประสานผานองคกรพฒนาเอกชน Andaman Discovery เปนผแนะน านกทองเทยวและผสนใจและใหกลมมอแกลน ดแลดานทพก การน าเทยวการศกษาดงานภายในชมชนเกาะพระทอง มงเนนไปทการทองเทยวเชงนเวศและดานชาตพนธ 2) การทองเทยวแบบโฮมสเตย แบงออกเปน 2 แบบ คอ ทพกโฮมสเตยทสรางขนใหมคลายบงกะโลแตอยบรเวณเดยวกบเจาของบาน และโฮมสเตยแบบพกรวมกบเจาของบาน และเจาของบานจะเปนผดแลดานอาหารและบรการน าเทยว และ 3) การใหบรการน าเทยวในชมชน โดยคนในชมชนท าหนาทเปนผประสานงานจดน าเทยวในชมชน พรอมกบเปนมกคเทศกน าเทยว โดยมการสงลกคาจากบรษททวรจากเขาหลกและจากเกาะคอเขาจดแบงรายไดใหแกผจดน าเทยวรอยละ 20 - 30 วฒพงษ ดงค ำฟ (2551) วจยเรอง การจดการทองเทยวเชงนเวศในเขตอทยานแหงชาต กรณศกษาอทยานแหงชาตแมปง จงหวดล าพน การศกษาครงนมวตถประสงคเพอ ศกษาศกยภาพของพนทและรปแบบกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศในเขตอทยานแหงชาตแมปง ศกษาการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตแมปง ศกษาปญหาอปสรรคและแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาจดการ การทองเทยวเชงนเวศในเขตอทยานแหงชาตแมปง เพอพฒนาเปนแหลงทองเทยวอยางยงยน การศกษาพบวา อทยานแหงชาตแมปงมแหลงทองเทยวเชงนเวศ จ านวน 11 แหง โดยไดด าเนนการจดการทองเทยวเปนไปตามหลกการทองเทยวเชงนเวศ ซงด าเนนงานประสบผลส าเรจในเรองการพฒนาสงอ านวย ความสะดวกพนฐาน และการจดกจกรรมใหการศกษาและความรดานสงแวดลอม ส าหรบศกยภาพของพนท ในการพฒนาแหลงทองเทยวเชงนเวศ พบวาพนทแหลงทองเทยวสวนใหญ จ านวน 10 แหง มศกยภาพในระดบสงและจ านวน 1 แหงมศกยภาพในระดบปานกลาง โดยพบรปแบบกจกรรมทองเทยงเชงนเวศในพนท จ านวน 16 กจกรรมและไดขอสรปรปแบบกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม จ านวน 10 กจกรรม ไดแก กจกรรมเทยวน าตก เดนปาศกษาธรรมชาต คายเยาวชนศกษาธรรมชาต

41

ตงแคมปพกแรม/กางเตนท พกนอนหรอเรอนแพ นงเรอชมธรรมชาต พายเรอ ดดาว ดนก และศกษาประวตศาสตร ลกขณำ พฒนด ำ (2550) วจยเรอง พฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวทไปเยอนอทยานแหงชาตใตรมเยน อ าเภอบานนาสาร จงหวดสราษฎรธาน เปนการศกษาพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศและปจจยทมผลตอพฤตกรรมของนกทองเทยวทไปเยอนอทยานแหงชาตใตรมเยน อ าเภอบานนาสาร จงหวดสราษฎรธาน กลมตวอยางคอนกทองเทยวทเดนทางไปทองเทยวทอทยานแหงชาตใตรมเยน จ านวน 350 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลคอแบบสอบถาม โดยใชวธการเกบขอมลแบบบงเอญ วเคราะหขอมลโดย คารอยละ คาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมตฐานดวยคาสถตแบบ t-test และ F-test ผลการศกษาความสมพนธระหวางขอมลพนฐานดานประชากร ไดแก อาย อาชพ ระดบการศกษากบพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศ มผลตอการเกดพฤตกรรมการทองเทยว เชงนเวศในอทยานแหงชาต ใตรมเยนทแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตท 0.05 และในสวนผลการศกษาพฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยวทไปเยอนอทยานแหงชาตใตรมเยน ปรากฏวานกทองเทยวมพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศ ดานบวกในระดบมากมคาเฉลย คอ 2.56 อตรส หยงสตำร (2547) วจยเรอง การประเมนผลการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มวตถประสงคเพอประเมนผลการจดการทองเทยวเชงนเวศในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม โดยประเมนดานสภาพแวดลอม พบวา อทยานแหงชาตหาดเจาไหมเปนพนททมระบบนเวศทอดมสมบรณ และมความโดดเดนของแหลงทองเทยวโดยเฉพาะมปะการงและพะยน ดานปจจยน าเขา พบวา วตถประสงคหรอเปาหมายของการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาต หาดเจาไหม และวตถประสงคของแผนยทธศาสตร มความสอดคลองกบการทองเทยวเชงนเวศ สวนทางดานบคลากร งบประมาณทใชในการปฏบตงาน และวสดอปกรณ ครภณฑ ยานพาหนะ ในปจจบนมอยไมเพยงพอกบการปฏบตงาน สวนความตองการของประชาชนสวนใหญตองการมสวนรวมและใหอทยานประสานงานกบหนวยงานตางๆ ในการบรหารจดการ ดานผลผลต พบวา นกทองเทยวมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบปานกลาง สวนความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยว พบวา มระดบความรความเขาใจอยในระดบสง สวนการมสวนรวมของประชาชน ในทองถน พบวา ประชาชนมสวนรวมมากโดยอยในระดบปานกลาง ดานการประเมนกระบวนการ พบวา ดานพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม มศกยภาพทางการทองเทยวเชงนเวศ เนองจากมความหลากหลายของระบบนเวศทางธรรมชาตทางการทองเทยว เนองจากมความหลากหลายของระบบนเวศทางธรรมชาต สวนดานการจดการ พบวา อทยานแหงชาตหาดเจาไหมมการค าถงทรพยากรธรรมชาต และมการจดกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม ดานกจกรรมและกระบวนการ พบวา อทยานแหงชาตหาดเจาไหมมการจดการ คอ มปายแนะน าการปฏบต ปายหามทงขยะไวตามจดทองเทยวและมปายสอความหมาย

42

ในแหลงทองเทยว มการใหบรการขอมลในดานการทองเทยวแกนกทองเทยวและมการสงเสรมความร และคณคาของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของแหลงทองเทยว แตทางฝายอทยานแหงชาตหาดเจาไหมยงขาดการประชาสมพนธดานการทองเทยวและการสรางความตระหนกและปล กจตส านก ดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหกบประชาชนและนกทองเทยว และดานการมสวนรวม พบวา ประชาชนสวนใหญไมมสวนรวมในการแสดงความคดเหนหรอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยวและการคดตดสนใจก าหนดแนวทางนโยบายดานการทองเทยว จากการทไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของสามารถน ามาวเคราะหเพอสรปเปนแนวทางของการศกษาวจย เรอง การจดการการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผวจยจงขอน าขอมลเหลาน ประยกตใชเพอเปนแนวทางในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ เพอทราบถงความคดเหนของนกทองเทยว และการประเมนศกยภาพของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมใหตรงกบ ความตองการของนกทองเทยว ซงผลการวจยจะเปนแนวทางในการวางแผนพฒนาการทองเทยวเชงนเวศไดอยางเหมาะสมและเปนประโยชนในการศกษาในเรองทเกยวของตอไป

43

2.8 กรอบแนวคดในกำรศกษำ จากทฤษฎและงานวจยทเกยวของทน ามาใชในงานวจย การจดการการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง สามารถน ามาก าหนดกรอบแนวคดในการศกษากรอบแนวคดการศกษา

ขอมลพนฐาน

- เพศ

- อาย

- ระดบการศกษา

- สถานภาพ

- อาชพ

- ระดบรายได

- ภมล าเนา

พฤตกรรมการทองเทยว

1. ระยะเวลาทใชเดนทางทองเทยว

2. ยานพาหนะทใชเดนทาง

3. คาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยว

(ตอคนตอครง)

4. ความถในการทองเทยวอทยานแหงชาต

หาดเจาไหมตอป

5. ชวงวนในการเดนทางทองเทยว

6. ผรวมเดนทางทองเทยวในอทยานหาดเจา

ไหม

สถานการณสภาพปญหาแหลงทองเทยวเชง

นเวศ

ในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวด

ตรง

Demand Side

ความตองการของ

นกทองเทยว

องคประกอบการทองเทยวเชง

นเวศ

1. ดานพนท

2. ดานการจดการ

3. ดานกจกรรมและ

กระบวนการ

4. ดานการมสวนรวมของ

ประชาชน

Supply Side ขอคดเหนจากผเกยวของ

แนวทางการจดการทองเทยวเชง

นเวศ

1. ศกยภาพในการเปนแหลง

ทองเทยวเชงนเวศ

2. การจดการดานการใช

ประโยชนของพนทเพอใหเกด

ความยงยน

3. การจดการดานการใหความร

และสรางจตส านก

4. การมสวนรวมของชมชนใน

กจกรรมการทองเทยว

Supply Side

. ผทเกยวของในการรบผดชอบการ

จดการทองเทยวอทยานแหงชาต

ห า ด เ จ า ไ ห ม ไ ด แ ก ภ า ค ร ฐ

ภาคเอกชน ภาครฐวสาหกจ และ

ภาคชมชน

แนวทางการจดการ

ทองเทยวเชงนเวศ

ของอทยานแหงชาต

หาดเจาไหม จงหวด

ตรง

44

จากกรอบแนวคดในการวจยขางตน สรปไดดงนคอ จากสถานการณปญหาปจจบนนของ

อทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผวจยเกบขอมลจากนกทองเทยวทเขามาทองเทยวใน

อทยานแหงชาตหาดเจาไหมโดยใชแบบสอบถามและการสมภาษณผมสวนเกยวของ ส าหรบ

แบบสอบถามจะใชขอมลพนฐาน โดยมถามเกยวกบ เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ ระดบ

รายไดตอเดอน และภมล าเนา สวนทสองคอ พฤตกรรมการทองเทยว ถามเกยวกบ ระยะเวลาท

ใชเดนทางทองเทยว ยานพาหนะทใชเดนทาง คาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยว และผรวม

เดนทางทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จากขอมลพนฐานและพฤตกรรมการทองเทยว

น าไปสการประเมนความตองการของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ

ประกอบดวย ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการและดานการมสวนรวม

ของประชาชน ส าหรบ Supply Side คอ ผทเกยวของในการรบผดชอบการจดการทองเทยว

อทยานแหงชาตหาดเจาไหม ไดแก ภาครฐ ภาคเอกชน ภาครฐวสาหกจ และภาคชมชน จะใชการ

สมภาษณเชงลกสอบถามเกยวกบ ศกยภาพในการเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ การจดการดาน

การใชประโยชนของพนทเพอใหเกดความยงยน การจดการดานการใหความรและสรางจตส านก

และการมสวนรวมของชมชนในกจกรรมการทองเทยว จากขอมลทไดจากแบบสอบถามบวกการ

การสมภาษณผมสวนเกยวของท าใหทราบขอมลและจากการศกษาทฤษฎในบททสองท าใหเกด

แนวทางการในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง

45

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การศกษาครงนมงเนนศกษา การจดการทองเทยวของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เปนการวจยเพอพฒนาใชวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) และวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research)โดยผวจยไดน าเสนอวธการศกษาตามวธการด าเนนการวจย ดงน 3.1 แหลงทมาของขอมล 3.2 ประชากรและขนาดกลมตวอยาง

3.3 เครองมอทใชในการวจย 3.4 ขนตอนการสรางเครองมอ 3.5 การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

3.6 วธการด าเนนการเกบรวบรวมขอมล 3.7 การวเคราะหขอมล 3.1 แหลงทมำของขอมล

การศกษาในครงนผวจยไดด าเนนการเกบรวบรวมขอมลตามล าดบ ดงน 3.1.1 กำรเกบรวมรวมขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลจากการตอบแบบสอบถามทรวบรวมไดจากการเกบขอมลภาคสนาม จากกลมตวอยางทใชศกษา ไดแก

- ขอมลจากแบบสอบถามนกทองเทยว จ านวน 400 คน โดยใชสตรของทาโร ยามาเน (Taro Yamane , อางถงใน สทธน ศรไสย, 2551) ในการค านวณเพอก าหนดขนาดกลมตวอยางของจ านวนนกทองเทยว ทระดบความเชอมนรอยละ 95 ยอมรบใหคลาดเคลอนรอยละ 5

46

ตำรำงท 2 ขอมลสถตนกทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ประจ าปงบประมาณ 2554

เดอน จ ำนวนนกทองเทยว (คน) ตลาคม 31

พฤศจกายน 213 ธนวาคม 500 มกราคม 531 กมภาพนธ 1,007 มนาคม 584 เมษายน 586 พฤษภาคม 260 มถนายน 25 กรกฎาคม 118 สงหาคม 39 กนยายน 6 รวม 3,700

ทมำ : ส านกอทยานแหงชาต ( 2554)

47

ตำรำงท 3 ขอมลสถตนกทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ประจ าปงบประมาณ 2555

เดอน จ ำนวนนกทองเทยว (คน) ตลาคม 1,743

พฤศจกายน 0 ธนวาคม 451 มกราคม 962 กมภาพนธ 3,559 มนาคม 3,764 เมษายน 2,041 พฤษภาคม 5,731 มถนายน 0 กรกฎาคม 582 สงหาคม 1,427 กนยายน 0 รวม 20,260

ทมำ : ส านกอทยานแหงชาต ( 2555)

48

ตำรำงท 4 ขอมลสถตนกทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ประจ าปงบประมาณ 2556

เดอน จ ำนวนนกทองเทยว (คน) ตลาคม 1,365

พฤศจกายน 715 ธนวาคม 939 มกราคม 4 กมภาพนธ 5 มนาคม 6,312 เมษายน 16,083 พฤษภาคม 4,895 มถนายน 1,469 กรกฎาคม 1,750 สงหาคม 1,252 กนยายน 1,036 รวม 38,825

ทมำ : ส านกอทยานแหงชาต ( 2556)

- ขอมลจากแบบสมภาษณอยางมโครงสรางของผทเกยวของในการรบผดชอบการจดการทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม แบงเปน 4 สวน ประกอบดวย ภาครฐ ไดแก ตวแทนเจาหนาท ของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษทรพยากร ฝายจดการทรพยากร และส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดแก ผประกอบธรกจ น าเทยว ผประกอบธรกจประเภททพก/โรงแรม และหอการคาจงหวดตรง ภาครฐวสาหกจ ไดแก การทองเทยวแหงประเทศไทยส านกงานตรง และภาคชมชน ไดแก ประชาชน ชมชนทองเทยว (ใหสมภาษณเชงลก) จ านวน 12 คน อาศยเทคนคการสมตวอยางแบบการสมทไมค านงถงความนาจะเปนในการสม (Non-Probability Sampling) โดยมวธการสมตวอยางแบบมจดมงหมาย (Purposing Sampling) ซงเปนการสมโดยใชเกณฑการพจารณาสมภาษณผทมหนาทเกยวของโดยตรง

49

3.1.2 กำรเกบรวบรวมขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดแก ขอมลทเคยมการตพมพเผยแพรแกสาธารณชน อาทเอกสารทเปนบทความทางวชาการ จากหนงสอ จากรายงานการวจย รวมทงเอกสาร สงพมพตาง ๆ เกยวกบแนวคด วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 3.2 ประชำกรและขนำดกลมตวอยำง

ประชากรและขนาดกลมตวอยาง สามารถแบงออกไดเปน 2 กลม

3.2.1 ประชากรทใชในการประเมนระดบความคดเหนทมตอองคประกอบของการทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง คอ นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง สามารถค านวณกลมตวอยางจากจ านวนประชากรตามหลกการค านวณสตรทาโรยามาเน (Taro Yamane) ซงก าหนดคาความเชอมนท 95 % ความผดพลาดไมเกน 5 % ไดกลมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental Sampling) ใชแบบสอบถามเกบขอมลจากกลมตวอยางทก าหนดไวโดยเกบขอมลจากแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง โดยการใชวธการสมตวอยางแบบการสมโดยบงเอญ (Accidental Sampling) ซงเปนการสมจากสมาชกของกลมประชากรเปาหมายเทาทจะหาได จากการค านวณประชากรขอมลยอนหลงนกทองเทยวในป พ.ศ. 2556 จ านวน 35,825 คน ไดขนาดกลมตวอยาง 395 คน ผวจยไดปรบเปน จ านวน 400 คน

ใชสตรของทำโร ยำมำเน (Taro Yamane)

21 Ne

Nn

เมอ n = ขนาดของกลมตวอยาง N = ขนาดของกลมประชากร e = คาความคลาดเคลอนจากกลมตวอยาง (ก าหนดให e = 0.05)

2)05.0(825,381

825,38

n

396n

50

3.2.2 กลมตวอยางทใชในการหาแนวทางจดการทเหมาะสมในแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง คอ ผมสวนเกยวของในการจดการแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง รวมทงหมด 12 คน คอ ภาครฐ ไดแก ตวแทนเจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษทรพยากร ฝายจดการทรพยากร และส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดแก ผประกอบธรกจน าเทยว และหอการคาจงหวดตรง ภาครฐวสาหกจ ไดแก การทองเทยวแหงประเทศไทยส านกงานตรง และภาคชมชน ไดแก ประชาชน ชมชนทองเทยว 3.3 เครองมอทใชในกำรวจย

3.3.1 ใชแบบสอบถามทผวจยสรางขนเองเปนแบบก าหนดค าตอบไว (Multiple Choices)โดยใหเลอกตอบจากสงทก าหนดไวให และแบบทไมไดก าหนดค าตอบไวใหสามารถตอบไดอยางอสระซงโครงสรางและรายละเอยดของแบบสอบถามแบงเปน 5 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม โดยมลกษณะค าถามแบบปลายปด (Closed-ended questions) ถามเกยวกบ เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ ระดบรายไดตอเดอน และภมล าเนา

สวนท 2 พฤตกรรมการทองเทยว โดยมลกษณะค าถามแบบปลายปด (Closed-ended questions) ถามเกยวกบระยะเวลาทใชเดนทางทองเทยว ยานพาหนะทใชเดนทางคาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยว (ตอคนตอครง) ความถในการทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหมตอป ชวงวนในการเดนทางทองเทยว ผรวมเดนทางบอยทสด

สวนท 3 ความสนใจกจกรรมทองเทยวทมอยแลวหรอกจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม โดยมลกษณะค าถามแบบปลายปด (Closed-ended questions) แบบผตอบจดล าดบความส าคญ

สวนท 4 แบบประเมนความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ประกอบไปดวย ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวม ซงนกทองเทยวบางคนในขณะทตอบแบบสอบถาม อาจจะไมไดสมผสองคประกอบการทองเทยวครบทง 4 องคประกอบ จงมขอค าถาม ดงน

4.1 ดำนพนท 4.1.1 แหลงทองเทยวมเอกลกษณเฉพาะถน 4.1.2 ความหลากหลายของระบบนเวศ 4.1.3 ความหลากหลายของกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ 4.1.4 กจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทดงดดนกทองเทยวเขามาทองเทยว 4.1.5 ความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยว

51

4.1.6 ความสะอาดของแหลงทองเทยว 4.1.7 ความโดดเดนของแหลงทองเทยว

4.2 ดำนกำรจดกำร 4.2.1 การค านงถงธรรมชาตและกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม 4.2.2 การจดตงทพกหรอทพกตงแคมป ส าหรบนกทองเทยวมความกลมกลน

กบสภาพแวดลอม 4.2.3 ปายบอกความรเชงนเวศ ใหกบนกทองเทยว ณ จดตาง ๆ4.2.4 สงอ านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยว เชน ทพก หองน า ทพกตง

แคมป พนทจอดรถ และรานคา รานอาหาร 4.2.5 ศนยบรการนกทองเทยว 4.2.6 จดวางถงขยะไวบรการนกทองเทยว 4.2.7 การสงเสรมการทองเทยว 4.2.8 ความสะดวกเสนทางเขา - ออก ณ แหลงทองเทยว

4.3 ดำนกจกรรมและกระบวนกำร 4.3.1 การประชาสมพนธและใหความรดานการทองเทยว 4.3.2 การประชาสมพนธใหนกทองเทยวมจตส านกดานการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาต 4.3.3 การสงเสรมความร ของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของแหลง

ทองเทยว 4.3.4 การใหบรการขอมลของเจาหนาทในการ แนะน า เสนทาง แหลงทพก

และสถานททองเทยว 4.3.5 ปายใหความรเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ สถานททองเทยว และปาย

บอกเสนทางใหแกนกทองเทยว

4.4 ดำนกำรมสวนรวม 4.4.1 การแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยว 4.4.2 การใหความรทางดานวชาการดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และ

สงแวดลอม

52

4.4.3 คนในทองถนมสวนรวมในกจกรรมการทองเทยวตาง ๆ 4.4.4 เปดโอกาสใหคนในทองถนมรายไดจาการทองเทยว 4.4.5 คนในทองถนมสวนรวมในการคด การตดสนใจและการก าหนดนโยบายดานการทองเทยว 4.4.6 คนในทองถนแสดงความคดเหน วธการ และแนวทางปฏบตในการทองเทยวเชงนเวศ

จงใชลกษณะค าถามแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scales) ชนด 5 ระดบ เพราะเปนการไมบงคบนกทองเทยวใหตอบแบบสอบถาม โดยการไมบงคบตอบ คอ การมชองทใหตอบวา ไมมหรอไมเคยใชบรการ แตถาเปนการบงคบตอบจะไมมค าตอบนใหเลอก ผตอบจะถกบงคบใหตองตอบ แตการบงคบตอบแบบน ผตอบทเกรงใจมกจะตอบกลางๆ แทน เพราะในความหมายของกลางๆ ถาพจารณาดใหดในมาตราจ านวนค จะมความหมายอกนยหนงดวย คอ ไมแสดงความเหนนนเอง ท าใหคาทอยตรงกลางของมาตรา คอ ค าตอบทวากลาง ๆ ซงหมายถง ทงมความคดเหนและไมมหรอไมเคยใชบรการ มความหมายเพยนไป เพราะจะมค าตอบของการไมแสดงความเหนผสมอย

โดยแบงคะแนนตามระดบความคดเหน ดงน คำเฉลย ระดบควำมคดเหน

5 มากทสด 4 มาก

3 ปานกลาง 2 นอย 1 นอยทสด

สวนท 5 ขอมลแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะเปนค าถามแบบปลายเปด (Open-ended

questions) 3.3.2 เครองมอทใชในการสมภาษณผรบผดชอบการจดการแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาด

เจาไหม ผวจยไดเลอกจ านวนกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) ซงมกลมตวอยาง ไดแก ตวแทนจากฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษทรพยากร และฝายจดการทรพยากร จ านวน 12 คน คอ ภาครฐ ไดแก ตวแทนเจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษทรพยากร ฝายจดการทรพยากร และส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดแก ผประกอบธรกจน าเทยว และหอการคาจงหวดตรง ภาครฐวสาหกจ ไดแก การทองเทยวแหงประเทศ

53

ไทยส านกงานตรง และภาคชมชน ไดแก ประชาชน ชมชนทองเทยว โดยใชแบบสมพนธเชงลกรายบคคล แบบมโครงสราง โดยมลกษณะค าถามปลายเปด ไดแก 1. ศกยภาพในการเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ 2. การจดการดานการใชประโยชนของพนทเพอใหเกดความยงยน 3. การจดการดานการใหความรและสรางจตส านก 4. การมสวนรวมของชมชนกจกรรมการทองเทยว 3.4 ขนตอนกำรสรำงเครองมอ

การสรางเครองมอด าเนนการตามขนตอน ดงน 3.4.1 ศกษาเอกสาร รายงานการวจย แนวคด และทฤษฎทเกยวของ เพอน ามาเปนแนวทางในการ

สรางเครองมอวจย 3.4.2 สมภาษณตวแทนเจาหนาทจากฝายตางๆไดแก ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษ

ทรพยากร และฝายจดการทรพยากร 3.4.3 ก าหนดโครงสรางของเครองมอและขอบเขตเนอหาตามกรอบแนวคดของการวจย

3.4.4 สรางเครองมอแบบสอบถาม 3.4.5 น าแบบสอบถามทสรางขนเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอพจารณาความเหมาะสมความถกตองในการใชภาษาและครอบคลมเนอหา 3.4.6 น าแบบสอบถามทไดปรกษากบผเชยวชาญทางดานการจดการทองเทยว จ านวน 2 ทาน และอาจารยผทรงคณวฒ จ านวน 1 ทาน เพอพจารณาเนอหาและโครงสรางของขอค าถามทตองน าไปใชกบกลมตวอยาง จากนนน าไปทดสอบคณภาพของเครองมอโดยทดสอบความเทยงตรงในเนอหา (Content Validity) 3.4.7 น ามาปรบปรงและแกไขตามขอแนะน าของอาจารยทปรกษา ผทรงคณวฒและกรรมการ และหาคาความเชอมน (Reliability) โดยมรายละเอยดดงน 3.5 กำรตรวจสอบคณภำพเครองมอ 3.5.1 ผวจยสรางแบบสอบถามและน าไปใหอาจารยทปรกษา และคณะกรรมการการตรวจแกไขเพอความสมบรณถกตอง 3.5.2 น าแบบสอบถามทผานการตรวจไปหาคณภาพของแบบสอบถาม โดยน าเสนอตอผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญ 3-5 ทาน เพอพจารณาตรวจสอบความถกตองตามวตถประสงคเนอหา 3.5.3 การหาคาความเชอมน (Reliability) โดยการน าแบบสอบถามทผานการสอบถามจากคณะกรรมการมาทดสอบกบประชากรทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง (Try out) กบประชากรกลมตวอยางทไมใชกลมตวอยางในการวจยครงน เพอน าผลไปวเคราะหหาความเชอมนของแบบสอบถาม จ านวน 30 ชด จากนนน า

54

ขอมลจากแบบสอบถามทไดรบมาทดสอบความเชอมน โดยคดค านวณดวยคาสมประสทธแอลฟาครอนบค (Cronbach’s Alpha Coefficient) 3.5.4 น าผลทไดจากการตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามเสนออาจารยทปรกษา เพอการปรบปรงแกไขแบบสอบถามตามค าแนะน าอกครงแลวจดท าแบบสอบถามฉบบสมบรณ 3.6 วธกำรด ำเนนกำรรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลด าเนนการตามขนตอน ดงน ท าหนงสอขอความรวมมอในการตอบแบบสมภาษณ ภาครฐ ไดแก ตวแทนเจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ ฝายอนรกษทรพยากร ฝายจดการทรพยากร และส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดแก ผประกอบธรกจน าเทยว และหอการคาจงหวดตรง ภาครฐวสาหกจ ไดแก การทองเทยวแหงประเทศไทยส านกงานตรง และ ภาคชมชน ไดแก ประชาชน ชมชนทองเทยว 3.7 กำรวเครำะหขอมล

การศกษาในครงนเปนการวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถามโดยรายละเอยด ดงน 3.7.1 สถตเชงพรรณนำ (Descriptive Statistics) ไดแก คาความถ (Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ซงขอมลทใชในการวเคราะห มดงน

3.7.1.1 ขอมลพนฐานและพฤตกรรมการทองเทยว วเคราะหโดยการแจกแจงคาความถและ คารอยละ

3.7.1.2 ขอมลอนดบความสนใจกจกรรมทองเทยวทมอยแลวหรอกจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม วเคราะหโดยการแจกแจงคาความถ

3.7.1.3 ประเมนความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ วเคราะหโดยคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน

3.7.1.4 ขอเสนอแนะ วเคราะหโดยใชการอานพจารณาขอเสนอแนะพรอมทงจบกลมของขอมลเขาดวยกนเพอแสดงคาความถ 3.7.2 สถตเชงอนมำน (Inferential Statistics) เพอทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรอสระ และตวแปรตามในสมมตฐานตางๆโดยใชในการวเคราะห Independent Sample t-test, F-test ก าหนดคาความเชอมนท 95 %

55

3.7.2.1 เปรยบเทยบขอมลพนฐานกบประเมนความตองการของนกทองเทยวเชงนเวศ ผวจยใชสถตและหาคาความแตกตางของคาเฉลย โดยการใชสถตทดสอบความแตกตางของคา t-test และ F-test ดวยการวเคราะหความแปรปรวน (One-Way ANOVA) โดยก าหนดคา p-value ท 0.05 3.7.2.2 การวเคราะหขอมลการประเมนความตองการของนกทองเทยวเชงนเวศโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ผวจยใชวธการแบงอนตรภาคชนเพอก าหนดขอบเขตในการแปลความหมายของคาเฉลย ดงน

อนตรภาคชน = คะแนนสงสด - คะแนนต าสด

จ านวนชน

= 5 – 1 = 5

8.0

การแปลคาคะแนนเฉลยของการประเมนความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ของนกทองเทยวทเดนทางเขามาในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง

คำเฉลย ระดบควำมคดเหน 4.21 - 5.00 มากทสด

3.41 - 4.20 มาก 2.61 - 3.40 ปานกลาง 1.81 - 2.60 นอย 1.00 - 1.80 นอยทสด 3.7.3 การวเคราะหขอมลเชงพรรณนา (Content Analysis) จากการสมภาษณผทรบผดชอบ การจดการทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผวจยใชวธการวเคราะหเนอหา ทไดจากแบบสมภาษณเชงลกรายบคคล ส าหรบผรบผดชอบการจดการแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง และไดน าแนวคดทฤษฏตาง ๆทไดจากการทบทวนวรรณกรรมมาชวยในการวเคราะหรวบรวมขอมล โดยผวจยไดถอดเทปเสยงหรอวดโอท าดชนขอมลทใชในการวจย แลวพจารณา ความคดเหนของ ผใหสมภาษณ ท าความเขาใจเนอหาในแตละประเดนวเคราะหตามสภาพความเปนจรงเพอใหไดขอมลทสอดคลองและเปนประโยชนกบงานวจย จากนนสรปรายงาน

56

บทท 4 ผลกำรศกษำขอมล

การศกษาวจยเรอง การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เปนรปแบบการวจยแบบผสานวธ (Mixed methods research) ระหวางวธการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพเขาดวยกน ผศกษาไดท าการเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณจากการส ารวจความคดเหนของนกทองเทยว จ านวน 400 คน รายละเอยดในวธการด าเนนการวจย ดงน ส าหรบการศกษาในครงนแบงผลการศกษาตามวตถประสงคในการวจย ดงน 4.1 ผลการศกษาขอมลทวไปของนกทองเทยว 4.2 ผลการศกษาพฤตกรรมการทองเทยว 4.3 ผลการศกษาความสนใจในกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4.4 ผลการศกษาระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยว เชงนเวศ 4.5 ผลการศกษาการเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ กบขอมลทวไปของนกทองเทยว 4.6 ผลการวเคราะหเชงคณภาพ สญลกษณทใชในการแสดงผลขอมลการวเคราะหเชงปรมาณ มดงน แทน คาเฉลย

แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

t แทน การทดสอบคาท (t-test)

F แทน การทดสอบคาเอฟ (F-Test) * แทน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

57

4.1 ผลกำรศกษำขอมลทวไปของนกทองเทยว ตำรำง 4.1 จ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามขอมลทวไปของนกทองเทยว (n = 400)

ขอมลทวไป จ ำนวน (คน) รอยละ

เพศ ชาย 196 49.00 หญง 204 51.00 อำย ต ากวา 20 ป 110 27.50 20 – 29 ป 210 52.50 30 – 39 ป 36 9.00 40 – 49 ป 26 6.50 50 ปขนไป 18 4.50 กำรศกษำ ประถมศกษา 20 5.00 มธยมศกษาตอนตน 34 8.50 มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. 120 30.00 อนปรญญา/ ปวส. 136 34.00 ปรญญาตร 72 18.00 สงกวาปรญญาตร 18 4.50 สถำนภำพ โสด 235 58.75 สมรส 150 37.50 หยาราง/หมาย/แยกกนอย 15 3.75

ตำรำง 4.1 (ตอ) (n = 400)

58

ขอมลทวไป จ ำนวน (คน) รอยละ

อำชพ นกเรยน/นกศกษา 126 31.50 พนกงานบรษท 104 26.00 ขาราชการ/รฐวสาหกจ 88 22.00 คาขาย/ประกอบธรกจสวนตว 44 11.00 ลกจาง 25 6.25 เกษตรกร 13 3.25 ระดบรำยไดตอเดอน ต ากวา 10,000 บาท 166 41.50 10,001 – 30,000 บาท 200 50.00 30,000 – 50,000 บาท 30 7.50 50,001 บาท ขนไป 4 1.00 ภมล ำเนำ ภาคเหนอ 20 5.00 ภาคใต 323 80.75 ภาคกลาง 11 2.75 ภาคตะวนออก 8 2.00 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 29 7.25 ภาคตะวนตก 9 2.25

59

จากกตาราง 4.1 เพศ พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง สวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 204 คน คดเปนรอยละ 51.00 เพศชาย จ านวน 196 คน คดเปนรอยละ 49.00 อำย พบวา สวนใหญมอายระหวาง 20 - 29 ป จ านวน 210 คน คดเปนรอยละ 52.50 รองลงมาคอ อายต ากวา 20 ป จ านวน 110 คน คดเปนรอยละ 27.50 และอายระหวาง 30 - 39 ป จ านวน 36 คน คดเปนรอยละ 9.00 กำรศกษำ พบวา สวนใหญมการศกษาในระดบปรญญาตร จ านวน 136 คน คดเปนรอยละ 34.00 รองลงมาคอ การศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช จ านวน 120 คน คดเปนรอยละ 30.00 และการศกษาระดบอนปรญญา/ ปวส. จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 18.00 สถำนภำพ พบวา สวนใหญมสถานภาพโสด จ านวน 235 คน คดเปนรอยละ 58.75 รองลงมาคอ มสถานภาพสมรส จ านวน 150 คน คดเปนรอยละ 37.50 และมสถานภาพหยาราง/หมาย/แยกกนอย จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 3.75 อำชพ พบวา สวนใหญเปนนกเรยน/นกศกษา จ านวน 126 คน คดเปนรอยละ 31.50 รองลงมาคอ อาชพพนกงานบรษท จ านวน 104 คน คดเปนรอยละ 26.00 และอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ จ านวน 88 คน คดเปนรอยละ 22.00 ระดบรำยไดตอเดอน พบวา สวนใหญมระดบรายไดตอเดอน 10,001 - 30,000 บาท จ านวน 200 คน คดเปนรอยละ 50.00 รองลงมาคอ ระดบรายไดตอเดอน ต ากวา 10,000 บาทจ านวน 166 คน คดเปน รอยละ 41.50 และระดบรายไดตอเดอน 30,000 - 50,000 บาท จ านวน 30 คน คดเปนรอยละ 7.50 ภมล ำเนำ พบวา สวนใหญมภมล าเนาอยภาคใต จ านวน 323 คน คดเปนรอยละ 80.75 รองลงมาคอ มภมล าเนาอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จ านวน 29 คน คดเปนรอยละ 7.25 และมภมล าเนาอยภาคเหนอ จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 5.00

60

4.2 ผลกำรศกษำพฤตกรรมกำรทองเทยว ตำรำง 4.2 จ านวนและรอยละของพฤตกรรมการทองเทยว (n = 400)

พฤตกรรมกำรทองเทยว จ ำนวน (คน) รอยละ

ระยะเวลำในกำรเดนทำงทองเทยว ไมพกคางคน 358 89.50 2 วน 1 คน 13 3.25 3 วน 2 คน 18 4.50 4 วน 3 คน 3 0.75 ตงแต 5 วน 4 คน ขนไป 8 2.00 ยำนพำหนะทใชเดนทำง รถโดยสารประจ าทาง 4 1.00 รถยนตสวนบคคล 92 23.00 รถจกรยานยนตสวนบคคล 300 75.00 รถบส/รถตของบรษททวร 4 1.00 คำใชจำยส ำหรบกำรเดนทำงทองเทยว ไมเกน 1,000 บาท 200 50.00 1,001 – 1,500 บาท 104 26.00 1,501 – 2,000 บาท 72 18.00 2,001 – 2,500 บาท 4 1.00 2,501 – 3,000 บาท 12 3.00 3,001 บาทขนไป 8 2.00

61

ตำรำง 4.2 (ตอ) (n = 400)

พฤตกรรมกำรทองเทยว จ ำนวน (คน) รอยละ

ควำมถในกำรเดนมำทองเทยวอทยำนแหงชำตหำดเจำไหมเฉลยปละกครง 1 – 2 ครงตอป 328 82.00 3 – 5 ครงตอป 58 14.50 มากกวา 5 ครงตอป 14 3.50 ชวงวนในกำรเดนทำงทองเทยว วนธรรมดา 18 4.50 วนหยดนกขตฤกษ 204 51.00 วนหยดสดสปดาห 178 44.50 ผรวมเดนทำง เดนทางคนเดยว 10 2.50 เพอน 180 45.00 ครอบครว 182 45.50 คนรก 8 2.00 คณะ 20 5.00

รวม 400 100.00

จากกตาราง 4.2 ระยะเวลำในกำรเดนทำงทองเทยว พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง สวนใหญไมพกคางคน จ านวน 358 คน คดเปนรอยละ 89.50 รองลงมาคอ พกอย 3 วน 2 คน จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 4.50 และพกอย 2 วน 1 คน จ านวน 13 คน คดเปนรอยละ 3.25 ยำนพำหนะทใชเดนทำง พบวา สวนใหญเดนทางมาโดยรถยนตสวนบคคลจ านวน 300 คน คดเปนรอยละ 75.00 รองลงมาคอ เดนทางมาโดยรถจกรยานยนตสวนบคคล จ านวน 92 คน คดเปนรอยละ 23.00 และเดนทางมาโดยรถโดยสารประจ าทาง จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 1.00 เดนทางมาโดยรถบส/รถตของบรษททวร จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 1.00

62

คำใชจำยส ำหรบกำรเดนทำงทองเทยว พบวา สวนใหญมคาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยว ไมเกน 1,000 บาท จ านวน 200 คน คดเปนรอยละ 50.00 รองลงมาคอ มคาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยว 1,001 - 1,500 บาท จ านวน 104 คน คดเปนรอยละ 26.00 และมคาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยว 1,501 – 2,000 บาท จ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 18.00 ควำมถในกำรเดนมำทองเทยวอทยำนแหงชำตหำดเจำไหมตอป พบวา สวนใหญเดนทาง มาทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 1 - 2 ครงตอป จ านวน 328 คน คดเปนรอยละ 82.00 รองลงมาคอ มาทองเทยว 3 - 5 ครงตอป จ านวน 58 คน คดเปนรอยละ 14.50 และมาทองเทยวมากกวา 5 ครงตอป จ านวน 14 คน คดเปนรอยละ 3.50 ชวงวนในกำรเดนทำงทองเทยว พบวา สวนใหญเดนทางมาทองเทยวในชวงวนหยดนกขตฤกษ จ านวน 204 คน คดเปนรอยละ 51.00 รองลงมาคอ ในชวงวนหยดสดสปดาห จ านวน 178 คน คดเปน รอยละ 44.50 และในชวงวนธรรมดา จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 4.50 ผรวมเดนทำง พบวา สวนใหญมผเดนทางเปนครอบครว จ านวน 182 คน คดเปนรอยละ 45.50 รองลงมาคอ ผรวมเดนทางเปนเพอน จ านวน 180 คน คดเปนรอยละ 45.00 และผรวมเดนทางเปนคนรก จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 5.00

63

4.3 ผลกำรศกษำควำมสนใจในกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยำกใหมในอทยำนแหงชำตหำดเจำไหม ตำรำง 4.3 จ านวนและรอยละของความสนใจในกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม

ควำมสนใจในกจกรรมทองเทยว จ ำนวน (คน) รอยละ

กจกรรมทองเทยว เลนน าทะเล 168 42.00 พกผอนรมหาด 179 44.75 ขบรถเทยว 58 14.50 ปนจกรยานในอทยาน 3 0.75 กจกรรมปกนก 132 33.00 ศกษาธรรมชาต 20 5.00 ตงแคมป 17 4.25 ดนก/สองสตว 6 1.50 ด าน าลก/น าตน 7 1.75 ลองเรอแคน 14 3.50

จากกตาราง 4.2 ควำมสนใจในกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยำกใหมในอทยำนแหงชำตหำดเจำไหม พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง สวนใหญมความสนใจในกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม คอ พกผอนรมหาด จ านวน 179 คน คดเปนรอยละ 44.75 รองลงมาคอ สนใจกจกรรมการเลนน าทะเล จ านวน 168 คน คดเปนรอยละ 42.00 กจกรรมปกนก จ านวน 132 คน คดเปนรอยละ 33.33 และขบรถเทยว จ านวน 58 คน คดเปนรอยละ 14.50

64

4.4 ผลกำรศกษำระดบควำมตองกำรของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของกำรทองเทยว เชงนเวศ ตำรำง 4.4 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ

ระดบควำมตองกำร

X S.D. ระดบ

1. ดานพนท 3.84 0.94 มาก 2. ดานการจดการ 3.40 0.96 ปานกลาง 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ 3.46 0.91 มาก 4. ดานการมสวนรวม 3.65 0.88 มาก

โดยรวม 3.59 0.92 มำก

จากตาราง 4.4 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.59 และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ อยในระดบมาก 3 ดาน ไดแก 1. ดานพนท 2. ดานการมสวนรวม 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ มคาเฉลย 3.84 3.65 และ 3.46 ตามล าดบ และอยในระดบปานกลาง 1 ดาน ไดแก ดานการจดการ มคาเฉลย 3.40

65

4.5 ผลกำรศกษำกำรเปรยบเทยบระดบควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ กบขอมลทวไปของนกทองเทยว ตำรำง 4.5 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ

ระดบควำมตองกำร

X S.D. ระดบ

ดำนพนท 1. แหลงทองเทยวมเอกลกษณเฉพาะถน 4.05 0.87 มาก 2. ความหลากหลายของระบบนเวศ เชน หญาทะเล ปะการง เปนตน 3.92 0.92 มาก 3. ความหลากหลายของกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ 3.89 0.93 มาก 4. ความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยว 3.85 0.96 มาก 5. ความสะอาดของแหลงทองเทยว 3.61 1.02 มาก 6. ความโดดเดนของแหลงทองเทยว 3.74 0.96 มาก

โดยรวม 3.84 0.94 มำก

จากตาราง 4.5 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท โดยภาพรวมอย ในระดบมาก มคาเฉลย 3.84 และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท อยในระดบมากทกขอ ไดแก 1. แหลงทองเทยวมเอกลกษณเฉพาะถน 2. ความหลากหลายของระบบนเวศ เชน หญาทะเล ปะการง เปนตน 3. ความหลากหลายของกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ 4. ความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยว 5. ความโดดเดนของแหลงทองเทยว 6. ความสะอาดของแหลงทองเทยว มคาเฉลย 4.05 3.92 3.89 3.85 3.74 และ 3.61 ตามล าดบ

66

ตำรำง 4.6 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ

ระดบควำมตองกำร

X S.D. ระดบ

ดำนกำรจดกำร 1. การค านงถงธรรมชาตและกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม

3.90 0.89 มาก

2. การจดตงทพกหรอทพกตงแคมป ส าหรบนกทองเทยวมความกลมกลนกบสภาพแวดลอม

3.74 0.93 มาก

3. ปายบอกความรเชงนเวศ ใหกบนกทองเทยว ณ จดตาง ๆ 3.37 0.99 ปานกลาง 4. สงอ านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยว เชน ทพก หองน า ทพกตงแคมป พนทจอดรถ และรานคา รานอาหาร

2.85 0.98 ปานกลาง

5. ศนยบรการนกทองเทยว 3.47 0.93 มาก 6. จดวางถงขยะไวบรการนกทองเทยว 3.13 1.06 ปานกลาง 7. การสงเสรมการทองเทยว 3.44 0.84 มาก 8. ความสะดวกเสนทางเขา – ออก ณ แหลงทองเทยว 3.36 1.00 ปานกลาง

โดยรวม 3.40 0.98 ปำนกลำง

จากตาราง 4.6 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง มคาเฉลย 3.40 และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ อยในระดบมาก 4 ขอ ไดแก 1. การค านงถงธรรมชาตและกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม 2. การจดตงทพกหรอทพกตงแคมป ส าหรบนกทองเท ยวมความกลมกลนกบสภาพแวดลอม 3. ศนยบรการนกทองเทยว 4. การสงเสรมการทองเทยว มคาเฉลย 3.90 3.74 3.47 และ 3.44 ตามล าดบ และอยในระดบปานกลาง 4 ขอ ไดแก 1. ปายบอกความรเชงนเวศ ใหกบนกทองเทยว ณ จดตาง ๆ 2. ความสะดวกเสนทางเขา - ออก ณ แหลงทองเทยว 3. จดวางถงขยะไวบรการนกทองเทยว 4. สงอ านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยว เชน ทพก หองน า ทพกตงแคมป พนทจอดรถ และรานคา รานอาหาร มคาเฉลย 3.37 3.36 3.13 และ 2.85 ตามล าดบ

67

ตำรำง 4.7 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ

ระดบควำมตองกำร

X S.D. ระดบ

ดำนกจกรรมและกระบวนกำร 1. การประชาสมพนธและใหความรดานการทองเทยว 3.05 0.95 ปานกลาง 2. การประชาสมพนธใหนกทองเทยวมจตส านกดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต

3.48 0.92 มาก

3. การสงเสรมความร ของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของแหลงทองเทยว

3.49 0.90 มาก

4. การใหบรการขอมลของเจาหนาทในการ แนะน า เสนทาง แหลงทพก และสถานททองเทยว

3.63 0.88 มาก

5. ปายใหความรเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ สถานททองเทยว และปายบอกเสนทางใหแกนกทองเทยว

3.64 0.90 มาก

โดยรวม 3.46 0.91 มำก

จากตาราง 4.7 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ โดยภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.46 และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ อยในระดบมาก 4 ขอ ไดแก 1. ปายใหความรเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ สถานททองเทยว และปายบอกเสนทางใหแกนกทองเทยว 2. การใหบรการขอมลของเจาหนาทในการแนะน า เสนทาง แหลงทพก และสถานททองเทยว 3. การใหบรการขอมลของเจาหนาทในการแนะน า เสนทาง แหลงทพก และสถานททองเทยว 4. การประชาสมพนธใหนกทองเทยวมจตส านกดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต มคาเฉลย 3.64 3.63 3.49 และ 3.48 ตามล าดบ และอยในระดบปานกลาง 1 ขอ ไดแก การประชาสมพนธและใหความรดาน การทองเทยว มคาเฉลย 3.05

68

ตำรำง 4.8 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ

ระดบควำมตองกำร

X S.D. ระดบ

ดำนกำรมสวนรวม 1. การแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยว

3.81 0.85 มาก

2. การใหความรทางดานวชาการดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

3.77 0.88 มาก

3. คนในทองถนมสวนรวมในกจกรรมการทองเทยวตาง ๆ 3.65 0.86 มาก 4. เปดโอกาสใหคนในทองถนมรายไดจาการทองเทยว 3.64 0.84 มาก 5. คนในทองถนมสวนรวมในการคด การตดสนใจและการก าหนดนโยบายดานการทองเทยว

3.55 0.97 มาก

6. คนในทองถนแสดงความคดเหน วธการ และแนวทางปฏบตในการทองเทยวเชงนเวศ

3.49 0.90 มาก

โดยรวม 3.65 0.88 มำก

จากตาราง 4.8 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม โดยภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย 3.65 และเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม อยในระดบมากทกขอ ไดแก 1. การแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยว 2. การใหความรทางดานวชาการดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม 3. คนในทองถนมสวนรวมในกจกรรมการทองเทยวตาง ๆ 4. เปดโอกาสใหคนในทองถนมรายไดจาการทองเทยว 5. คนในทองถนมสวนรวมในการคด การตดสนใจและการก าหนดนโยบายดานการทองเทยว 6. คนในทองถนแสดงความคดเหน วธการ และแนวทางปฏบตในการทองเทยวเชงนเวศ มคาเฉลย 3.81 3.77 3.65 3.64 3.55 และ 3.49 ตามล าดบ

69

4.5 ผลกำรศกษำกำรเปรยบเทยบระดบควำมตองกำรของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ กำรทองเทยวเชงนเวศ กบขอมลทวไปของนกทองเทยว ตำรำง 4.9 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยว เชงนเวศ จ าแนกตามเพศ

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชง

นเวศ

เพศ T Sig. ชาย หญง

X S.D. X S.D. 1. ดานพนท 4.34 0.75 3.55 0.93 13.403 .000** 2. ดานการจดการ 3.54 0.95 3.39 0.93 .086 .770 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ 3.64 0.84 3.45 0.86 .235 .628 4. ดานการมสวนรวม 4.08 0.73 3.43 0.89 22.143 .000**

โดยรวม 3.96 0.61 3.47 0.90 66.279 .000** ** P < .01

จากตาราง 4.9 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมเพศตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานพนท และดานการ มสวนรวม มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ .01

70

ตำรำง 4.10 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ

อำย F Sig. ต ากวา 20 ป 20 – 29 ป 30 – 39 ป 40 – 49 ป 50 ปขนไป

X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. 1. ดานพนท 4.23 0.57 4.22 0.72 3.70 1.09 3.96 0.77 3.47 0.67 7.801 .001** 2. ดานการจดการ 4.06 0.59 4.19 1.00 2.97 0.76 3.88 0.90 3.50 1.24 45.831 .000** 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ 4.04 0.59 4.02 0.89 3.12 0.77 4.00 0.63 3.83 0.85 36.170 .000** 4. ดานการมสวนรวม 3.99 0.71 4.02 0.77 3.55 0.95 3.84 0.73 3.83 0.85 5.830 .005**

โดยรวม 4.09 0.62 4.22 0.76 3.39 0.81 3.84 0.66 3.94 0.80 22.127 .000 ** P < .01

70

71

จากตาราง 4.10 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมอายตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวม ม ระดบความตองการใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตำรำง 4.11 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานพนท

อำย ต ากวา 20 ป 20 – 29 ป 30 – 39 ป 40 – 49 ป 50 ปขนไป ต ากวา 20 ป -- .526** .014 .274 -.014 20 – 29 ป -- -.512** -.252 -.568** 30 – 39 ป -- .260 -.055 40 – 49 ป -- -.316 50 ปขนไป --

** P < .01

จากตาราง 4.11 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานพนท แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาย ต ากวา 20 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 20 - 29 ป สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอายระหวาง 20 - 29 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท นอยกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 30 - 39 ป และอาย 50 ปขนไป

72

ตำรำง 4.12 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานการจดการ

อำย ต ากวา 20 ป 20 – 29 ป 30 – 39 ป 40 – 49 ป 50 ปขนไป ต ากวา 20 ป -- 1.087** -.130 .179 .563** 20 – 29 ป -- -1.218** -.908** -.523** 30 – 39 ป -- .309 .694** 40 – 49 ป -- .384 50 ปขนไป --

** P < .01

จากตาราง 4.12 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานการจดการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอายต ากวา 20 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ มากกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 20 - 29 ป และอาย 50 ปขนไป สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอายระหวาง 20 - 29 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ นอยกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 30 - 39 ป อายระหวาง 40 - 49 ปและอาย 50 ปขนไป สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอายระหวาง 30 - 39 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ มากกวานกทองเทยวทมอาย 50 ปขนไป

73

ตำรำง 4.13 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานกจกรรมและกระบวนการ

อำย ต ากวา 20 ป 20 – 29 ป 30 – 39 ป 40 – 49 ป 50 ปขนไป ต ากวา 20 ป -- .921** .045 .049 .212 20 – 29 ป -- -.876** -.718** -.709** 30 – 39 ป -- .214 .166 40 – 49 ป -- .147 50 ปขนไป --

** P < .01

จากตาราง 4.13 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานกจกรรมและกระบวนการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาต หาดเจาไหมทมอายต ากวา 20 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 20 - 29 ป สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอายระหวาง 20 - 29 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ นอยกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 30 - 39 ป อายระหวาง 40 - 49 ป และอาย 50 ปขนไป

74

ตำรำง 4.14 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานการมสวนรวม

อำย ต ากวา 20 ป 20 – 29 ป 30 – 39 ป 40 – 49 ป 50 ปขนไป ต ากวา 20 ป -- .433* -.036 .144 .157 20 – 29 ป -- -.470* -.289 -.276 30 – 39 ป -- .181 .194 40 – 49 ป -- .012 50 ปขนไป --

* P < .05

จากตาราง 4.14 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาย ดานการมสวนรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอายต ากวา 20 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม มากกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 20 - 29 ป สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอายระหวาง 20 - 29 ป มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม นอยกวานกทองเทยวทมอายระหวาง 30 - 39 ป

75

ตำรำง 4.15 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบของกำรทองเทยวเชงนเวศ

กำรศกษำ

F Sig. ประถมศกษา มธยมศกษา

ตอนตน มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

อนปรญญา/ ปวส.

ปรญญาตร สงกวา ปรญญาตร

X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. 1. ดานพนท 3.50 0.67 4.02 1.02 3.38 0.53 4.12 0.73 4.41 0.69 4.27 0.57 20.519 .000** 2. ดานการจดการ 3.45 0.68 2.97 0.78 3.20 0.64 4.11 0.94 4.12 0.68 3.50 1.14 45.866 .000** 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ 3.37 0.71 3.10 0.86 3.30 0.49 4.05 0.80 4.06 0.63 3.83 0.85 43.426 .000** 4. ดานการมสวนรวม 3.44 0.68 3.79 1.06 3.22 0.43 3.95 0.75 4.20 0.61 3.83 0.85 25.001 .000**

โดยรวม 3.43 0.64 3.52 0.88 3.31 0.51 4.11 0.66 4.20 0.61 3.94 0.80 33.776 .000**

** P < .01

75

76

จากตาราง 4.15 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมการศกษาตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวม ม ระดบความตองการใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตำรำง 4.16 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานพนท

กำรศกษำ ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

อนปรญญา/ ปวส.

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

ประถมศกษา -- .588** 1.616** .977** .875** .722** มธยมศกษาตอนตน -- 1.028** .389** .286 .133 มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

-- -.638** -.741** -.894**

อนปรญญา/ ปวส. -- -.102 -.255 ปรญญาตร -- -.152 สงกวาปรญญาตร --

** P < .01

จากตาราง 4.16 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานพนท แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบประถมศกษา มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบอนปรญญา/ ปวส. ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. และอนปรญญา/ ปวส.

77

สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท นอยกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบอนปรญญา/ ปวส. ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร ตำรำง 4.17 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานการจดการ

กำรศกษำ ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

อนปรญญา/ ปวส.

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

ประถมศกษา -- .911** 1.791** .029** .888** 1.500** มธยมศกษาตอนตน -- .879** 1.117** -.022 .588** มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

-- -.237** -.902** -.291

อนปรญญา/ ปวส. -- -1.140** -.529** ปรญญาตร -- .611** สงกวาปรญญาตร --

** P < .01

จากตาราง 4.17 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานการจดการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบประถมศกษา มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบอนปรญญา/ ปวส. ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. และอนปรญญา/ ปวส.

78

สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ นอยกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบอนปรญญา/ ปวส. และระดบปรญญาตร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบอนปรญญา/ ปวส. มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ นอยกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบปรญญาตร มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ นอยกวานกทองเทยวทมการศกษาสงกวาปรญญาตร

79

ตำรำง 4.18 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานกจกรรมและกระบวนการ

กำรศกษำ ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

อนปรญญา/ ปวส.

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

ประถมศกษา -- .941** 1.691** .897** .944** 1.166** มธยมศกษาตอนตน -- .750** .955** .003 .225 มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

-- -.205** -.747** -.525**

อนปรญญา/ ปวส. -- -.952** -.730** ปรญญาตร -- .222 สงกวาปรญญาตร --

** P< .01

จากตาราง 4.18 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานกจกรรมและกระบวนการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบประถมศกษา มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบอนปรญญา/ ปวส. ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. และอนปรญญา/ ปวส. สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ นอยกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบอนปรญญา/ ปวส. ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร

80

สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบอนปรญญา/ ปวส. มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ นอยกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร ตำรำง 4.19 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานการมสวนรวม

กำรศกษำ ประถมศกษา

มธยมศกษาตอนตน

มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

อนปรญญา/ ปวส.

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

ประถมศกษา -- .794** .775** .205** .041** 1.166** มธยมศกษาตอนตน -- .980** .411** .245 .372 มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช.

-- -.569** -.733** -.608**

อนปรญญา/ ปวส. -- -.164 -.039 ปรญญาตร -- .125 สงกวาปรญญาตร --

** P < .01

จากตาราง 4.19 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามการศกษา ดานการมสวนรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบประถมศกษา มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ระดบอนปรญญา/ ปวส. ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม มากกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. และอนปรญญา/ ปวส.

81

สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม นอยกวานกทองเทยวทมการศกษาระดบอนปรญญา/ ปวส. ระดบปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร ตำรำง 4.20 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยว เชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบ

ของกำรทองเทยวเชงนเวศ

สถำนภำพ F Sig. โสด สมรส หยาราง/หมาย/

แยกกนอย

X S.D. X S.D. X S.D. 1. ดานพนท 4.38 0.75 3.63 0.94 4.26 0.59 35.158 .000** 2. ดานการจดการ 3.64 0.69 3.37 0.90 3.20 1.14 4.608 .011* 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ

3.71 0.83 3.42 0.86 3.66 0.81 5.240 .006**

4. ดานการมสวนรวม 4.09 0.69 3.53 0.92 3.66 0.81 20.049 .000** โดยรวม 4.02 0.60 3.51 0.87 3.73 0.70 19.280 .000**

* P < .05

จากตาราง 4.20 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมสถานภาพตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานพนท ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวม มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวนดานการจดการ มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

82

ตำรำง 4.21 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานพนท

สถำนภำพ โสด สมรส หยาราง/หมาย/แยกกนอย โสด -- -.748** -.628** สมรส -- .120 หยาราง/หมาย/แยกกนอย --

** P < .01

จากตาราง 4.21 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานพนท แตกตางกนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมสถานภาพโสด มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยว เชงนเวศ ดานพนท นอยกวานกทองเทยวทมสถานภาพสมรส และสถานภาพหยาราง/หมาย/แยกกนอย ตำรำง 4.22 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานการจดการ

สถำนภำพ โสด สมรส หยาราง/หมาย/แยกกนอย โสด -- -.276* .170 สมรส -- .446 หยาราง/หมาย/แยกกนอย --

* P < .05

จากตาราง 4.22 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานการจดการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมสถานภาพโสด มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ นอยกวานกทองเทยวทมสถานภาพสมรส

83

ตำรำง 4.23 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานกจกรรมและกระบวนการ

สถำนภำพ โสด สมรส หยาราง/หมาย/แยกกนอย โสด -- -.283** -.236 สมรส -- .046 หยาราง/หมาย/แยกกนอย --

** P < .01

จากตาราง 4.23 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานกจกรรมและกระบวนการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมสถานภาพโสด มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการนอยกวานกทองเทยวทมสถานภาพสมรส ตำรำง 4.24 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานการมสวนรวม

สถำนภำพ โสด สมรส หยาราง/หมาย/แยกกนอย โสด -- -.557** -.130 สมรส -- .426 หยาราง/หมาย/แยกกนอย --

** P < .01

จากตาราง 4.24 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามสถานภาพ ดานการมสวนรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมสถานภาพโสด มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม นอยกวานกทองเทยวทมสถานภาพสมรส

84

ตำรำง 4.25 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบ

ของกำรทองเทยวเชงนเวศ

อำชพ

F Sig. นกเรยน/นกศกษา

พนกงานบรษท ขาราชการ/รฐวสาหกจ

คาขาย/ประกอบธรกจสวนตว

ลกจาง เกษตรกร

X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. 1. ดานพนท 4.07 0.67 3.05 0.90 4.60 0.71 4.25 0.68 3.92 0.75 4.23 0.59 44.729 .000** 2. ดานการจดการ 3.92 0.65 2.67 0.66 3.30 0.79 4.00 1.07 4.36 0.70 2.92 0.95 45.515 .000** 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ

3.90

0.67 2.86 0.69 3.44 0.80 3.93 0.87 4.28 0.61 3.46 0.66 32.096 .000**

4. ดานการมสวนรวม 3.86 0.74 3.10 0.96 4.19 0.62 3.95 0.74 4.04 0.78 3.53 0.77 2.490 .142 โดยรวม 3.95 0.69 2.96 0.76 3.95 0.54 4.13 0.76 4.12 0.52 3.53 0.51 36.470 .000**

** P < .01

84

85

จากตาราง 4.25 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมอาชพตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานพนท ดานการจดการ และดานกจกรรมและกระบวนการ มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตำรำง 4.26 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานพนท

อำชพ นกเรยน/นกศกษา

พนกงานบรษท

ขาราชการ/รฐวสาหกจ

คาขาย/ธรกจสวนตว

ลกจาง เกษตรกร

นกเรยน/นกศกษา -- .825** .522** -.170 .159 -.151 พนกงานบรษท -- -.154** -1.192** -.862** -1.173** ขาราชการ/รฐวสาหกจ

-- .352** .682** .371

คาขาย/ธรกจสวนตว -- .682** .371 ลกจาง -- .019 เกษตรกร --

** P < .01

จากตาราง 4.26 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานพนท แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทเปนนกเรยน/นกศกษา มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมอาชพพนกงานบรษท และอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาชพพนกงานบรษท มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท นอยกวานกทองเทยวทมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ อาชพคาขาย/ประกอบธรกจสวนตว อาชพลกจาง และอาชพเกษตรกร

86

สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมอาชพคาขาย/ประกอบธรกจสวนตว และอาชพลกจาง สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาชพคาขาย/ประกอบธรกจสวนตว มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมอาชพลกจาง

87

ตำรำง 4.27 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานการจดการ

อำชพ นกเรยน/นกศกษา

พนกงานบรษท

ขาราชการ/รฐวสาหกจ

คาขาย/ธรกจสวนตว

ลกจาง เกษตรกร

นกเรยน/นกศกษา -- .798** .621** -.071 .431** 1.00** พนกงานบรษท -- -.633 .326 .686 -.250 ขาราชการ/รฐวสาหกจ

-- -.693** -1.053 .383

คาขาย/ธรกจสวนตว -- -.360 1.076 ลกจาง -- 1.436 เกษตรกร --

** P < .01

จากตาราง 4.27 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานการจดการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทเปนนกเรยน/นกศกษา มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ มากกวานกทองเทยวทมอาชพพนกงานบรษท อาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ อาชพลกจาง และอาชพเกษตรกร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ มากกวานกทองเทยวทมอาชพคาขาย/ประกอบธรกจสวนตว

88

ตำรำง 4.28 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานกจกรรมและกระบวนการ

อำชพ นกเรยน/นกศกษา

พนกงานบรษท

ขาราชการ/รฐวสาหกจ

คาขาย/ธรกจสวนตว

ลกจาง เกษตรกร

นกเรยน/นกศกษา -- .811** .461** -.027 -.375 .443 พนกงานบรษท -- -.577** -1.066** -1.414** -.596** ขาราชการ/รฐวสาหกจ

-- -.488 -.836** -.018

คาขาย/ธรกจสวนตว -- -.348 .470 ลกจาง -- .818** เกษตรกร --

** P < .01

จากตาราง 4.28 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามอาชพ ดานกจกรรมและกระบวนการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทเปนนกเรยน/นกศกษา มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมอาชพพนกงานบรษท และอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาชพพนกงานบรษท มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ นอยกวานกทองเทยวทมอาชพคาขาย/ประกอบธรกจสวนตว อาชพลกจาง และอาชพเกษตรกร สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ นอยกวานกทองเทยวทมอาชพลกจาง สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมอาชพลกจาง มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมอาชพเกษตรกร ตำรำง 4.29 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยว

89

เชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอน

ควำมตองกำร ของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบ

ของกำรทองเทยวเชงนเวศ

ระดบรำยไดตอเดอน

F Sig. ต ากวา

10,000 บาท 10,001 –

30,000 บาท 30,000 –

50,000 บาท 50,001 บาทขนไป

X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. 1. ดานพนท 4.02 1.09 4.13 0.73 3.81 0.74 3.50 0.57 2.197 .088 2. ดานการจดการ 3.66 0.76 3.90 0.12 3.90 1.12 4.00 0.81 9.645 .000** 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ

3.68 0.70 4.03 0.76 3.34 0.93 4.25 0.50 10.049 .000**

4. ดานการมสวนรวม 3.65 0.74 3.79 0.99 3.93 0.78 4.00 0.81 1.334 .263 โดยรวม 3.72 0.72 3.96 0.61 3.66 0.90 4.11 0.78 9.435 .000**

จากตาราง 4.29 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมระดบรายไดตอเดอนตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการจดการ และดานกจกรรมและกระบวนการ มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

90

ตำรำง 4.30 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอน ดานการจดการ

ระดบรำยไดตอเดอน ต ากวา 10,000

บาท 10,001 – 30,000

บาท 30,000 – 50,000

บาท 50,001 บาท ขนไป

ต ากวา 10,000 บาท -- .432** -.237 -.337 10,001 – 30,000 บาท -- -.670** -.077 30,000 – 50,000 บาท -- -.100 50,001 บาทขนไป --

** P < .01

จากตาราง 4.30 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอน ดานการจดการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมระดบรายไดตอเดอน ต ากวา 10,000 บาท มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ มากกวานกทองเทยวทมระดบรายไดตอเดอน 10,001 - 30,000 บาท สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมระดบรายไดตอเดอน 10,001 - 30,000 บาท มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยว เชงนเวศ ดานการจดการ นอยกวานกทองเทยวทมระดบรายไดตอเดอน 30,000 - 50,000 บาท

91

ตำรำง 4.31 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอนดานกจกรรมและกระบวนการ

ระดบรำยไดตอเดอน ต ากวา 10,000

บาท 10,001 – 30,000

บาท 30,000 – 50,000

บาท 50,001 บาท ขนไป

ต ากวา 10,000 บาท -- .346* .342* -.563 10,001 – 30,000 บาท -- -.693* -.091* 30,000 – 50,000 บาท -- -.216 50,001 บาทขนไป --

* P < .05

จากตาราง 4.31 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามระดบรายไดตอเดอน ดานกจกรรมและกระบวนการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมระดบรายไดตอเดอน ต ากวา 10,000 บาท มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมระดบรายไดตอเดอน 10,001 - 30,000 บาท และระดบรายไดตอเดอน 30,000 - 50,000 บาท สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมระดบรายไดตอเดอน 10,001 - 30,000 บาท มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ นอยกวานกทองเทยวทมระดบรายไดตอเดอน 30,000 - 50,000 บาท และระดบรายไดตอเดอน 50,001 บาทขนไป

92

ตำรำง 4.32 การเปรยบเทยบระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา

ควำมตองกำรของนกทองเทยว โดยใชองคประกอบ

ของกำรทองเทยวเชงนเวศ

ภมล ำเนำ

F Sig. ภาคเหนอ ภาคใต ภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ ภาคตะวนตก

X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. X S.D. 1. ดานพนท 3.84 0.71 4.28 0.50 3.94 0.93 3.66 0.64 3.82 0.97 3.56 0.62 8.846 .009** 2. ดานการจดการ 3.72 0.64 4.10 0.60 3.46 0.94 3.41 0.62 3.26 0.92 3.50 0.63 2.463 .284 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ 3.64 0.69 4.06 0.65 3.54 0.86 3.59 0.63 3.36 0.83 3.67 0.61 12.767 .007** 4. ดานการมสวนรวม 3.45 0.60 4.24 0.63 3.75 0.88 3.46 0.68 3.60 0.89 3.62 0.68 13.897 .004**

โดยรวม 3.78 0.71 4.24 0.63 3.71 0.81 3.58 0.67 3.56 0.80 3.54 0.66 18.898 .000** ** P < .01

92

93

จากตาราง 4.32 พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมภมล าเนาตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานพนท ดานกจกรรมและกระบวนการ และดานการมสวนรวม มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตำรำง 4.33 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานพนท

ภมล ำเนำ ภาค เหนอ

ภาค ใต

ภาค กลาง

ภาคตะวนออก

ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

ภาค ตะวนตก

ภาคเหนอ -- .517** .336** .374** .206** .359** ภาคใต -- .482 .421 .659** .452 ภาคกลาง -- .416 .176 .402 ภาคตะวนออก -- .320 .435 ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

-- .302

ภาคตะวนตก --

** P < .01

จากตาราง 4.33 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานพนท แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคเหนอ มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงน เวศ ด านพนท มากกว านกทองเท ยวท มภม ล าเนาอยภาคใต ภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนตก สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคใต มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท มากกวานกทองเทยวทมภมล าเนาอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

94

ตำรำง 4.34 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานกจกรรมและกระบวนการ

ภมล ำเนำ ภาค เหนอ

ภาค ใต

ภาค กลาง

ภาคตะวนออก

ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

ภาคตะวนตก

ภาคเหนอ -- .931* .286* .318* .175* .306* ภาคใต -- .068 .304 .700* .290 ภาคกลาง -- .354 .272* .370 ภาคตะวนออก -- .631* .257* ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

-- .241

ภาคตะวนตก --

* P <. 05

จากตาราง 4.34 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานกจกรรมและกระบวนการ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคเหนอ มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมภมล าเนาอยภาคใต ภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนตก สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคใต มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมภมล าเนาอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคกลาง มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมภมล าเนาอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคตะวนออก มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานกจกรรมและกระบวนการ มากกวานกทองเทยวทมภมล าเนาอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนตก

95

ตำรำง 4.35 การเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานการมสวนรวม

ภมล ำเนำ ภาค เหนอ

ภาค ใต

ภาค กลาง

ภาคตะวนออก

ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

ภาคตะวนตก

ภาคเหนอ -- .758** .307** .342** .188** .328** ภาคใต -- .241 .327 .634** .312 ภาคกลาง -- .380 .393 .368 ภาคตะวนออก -- .293 .398 ภาคตะวนออก เฉยงเหนอ

-- .276

ภาคตะวนตก --

** P <. 01

จากตาราง 4.35 พบวา ผลการเปรยบเทยบความแตกตางรายคระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ จ าแนกตามภมล าเนา ดานการมสวนรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคเหนอ มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม มากกวานกทองเทยวทมภมล าเนาอยภาคใต ภาคกลาง ภาคตะวนออก ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนตก สวนนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมทมภมล าเนาอยภาคใต มระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการมสวนรวม มากกวานกทองเทยวทมภมล าเนาอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

96

4.6 ผลกำรวเครำะหเชงคณภำพ การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผวจยไดรวบรวม วเคราะห ผลขอมลเชงลกในการสมภาษณหนวยงานทเกยวของในการรบผดชอบการจดการแหลงทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง อาท ภาครฐ ไดแก ตวแทนเจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4 ฝาย ไดแก ฝายอ านวยการ ฝายอ านวยการ ฝายนนทนาการ และส านกงานทองเทยวและกฬาจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดแก ผประกอบการธรกจน าเทยว ผประกอบธรกจประเภท ทพก /โรงแรม และหอการคาจงหวดตรง ภาครฐวสาหกจ ไดแก การทองเทยวแหงประเทศไทยส านกงานตรง และภาคชมชน ไดแก ประชาชน ชมชนทองเทยว เพอน าไปสการบรณาการแนวทางการจดการอทยานหาดเจาไหมใหสอดคลองกบพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวในอทยานหาดเจาไหม จงหวดตรง ตอไป สรปผลกำรสมภำษณ ไดดงน 1. ภำครฐ ไดแก ตวแทนเจำหนำทของอทยำนแหงชำตหำดเจำไหม 4 ฝำย ไดแก ฝำยอ ำนวยกำร ฝำยอ ำนวยกำร ฝำยนนทนำกำร และ ส ำนกงำนทองเทยวและกฬำจงหวดตรง 1.1 ศกยภำพในกำรเปนแหลงทองเทยว จากการสมภาษณหนวยงานภาครฐแสดงความคดเหนวา อทยานแหงชาตหาดเจาไหม มศกยภาพดานการทองเทยว เนองจากมความหลากหลายของระบบนเวศทางธรรมชาต ซงทรงคณคาอยางดและมความหลากหลายของกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ ไดแก การด าน าดปะการง การศกษาธรรมชาต การพกผอนหยอนใจ การชมทวทศน การเลนน า/วายน า ซงกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศสามารถดงดดใหนกทองเทยว ซงภายในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ประกอบไปดวยแหลงทองเทยวตางๆ ไดแก หาดปากเมง หาดฉางหลาง หาดหยงหลง หาดเจาไหม นอกจากนยงมเกาะ ทไดรบความสนใจจากนกทองเทยวอกมากมาย เชน เกาะมกต เกาะกระดาน เกาะไหง เกาะเชอก เปนตน จดสนใจดงกลาวท าใหนกทองเทยวเขามาเทยวในเขตอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ทงนอทยานแหงชาตหาดเจาไหม มความอดมสมบรณ ไปดวยความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต อทยานแหงชาตหาดเจาไหมมการปรบปรงสภาพพนทในอทยานฯ อยบางแตไมคอยบอยนก เพอไมใหเกดความเสอมโทรมของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ควรมการปรบปรงสภาพพนทเปนประจ าทกป 1.2 กำรจดกำรดำนกำรใชประโยชนของพนทเพอใหเกดควำมยงยน จากการสมภาษณภาครฐ ไดกลาววา นกทองเทยวทเขามาทองเทยวในอทยานควรใหความรวมมอในการดแลรกษาความสะอาดของชายทะเล โดยการใชประโยชนจากอทยานใหเกดความเสอมโทรมนอยทสด โดยเฉพาะอยางยงดานสภาพแวดลอม ควรรกษาความสะอาดทงขยะลงถง และหลกเลยงกจกรรมทสงผลตอการท าลายทรพยากรธรรมชาต เชน การกอกองไฟ การทงขยะ เปนตน

97

2. ภำคเอกชน ไดแก ผประกอบกำรธรกจน ำเทยว ผประกอบธรกจประเภททพก / โรงแรม และหอกำรคำ จงหวดตรง 2.1 ศกยภำพในกำรเปนแหลงทองเทยว อทยานแหงชาตหาดเจาไหมถอไดวามความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต สามารถพบเหนสงมชวตไดทงทางบกและทางทะเล ประกอบกบอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมจดดงดดดานการทองเทยว ในสวนของเกาะทขนชอในจงหวดตรง เชน เกาะมกต เกาะกระดาน เกาะแหวน เกาะเชอก เปนตน ซงไดรบความสนใจจากนกทองเทยวเปนจ านวนมากทเขามาทองเทยวในจงหวดตรง ทงนอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เปนแหลงทองเทยวทเหมาะ แกการพกผอนและนกทองเทยวเกดการเรยนรวถชวตแบบธรรมชาตจากอทยานแหงชาตหาดเจาไหมไดเปนอยางด ภาคเอกชน มองศกยภาพในการเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เปนแหลงทองเทยวทมศกยภาพ เพราะมความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต ทครอบคลมพนททงทางบกและทางทะเล มระบบนเวศวทยาทสมบรณ มความหลากหลายของสงมชวตในทองทะเล ทงปะการง พช สตวน าและโดยเฉพาะพะยนฝงสดทายของประเทศทอาศยอยในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เปนจ านวนมาก พะยนเปนสตวเลยงลกดวยนมทกนหญาทะเลเปนอาหาร โดยหญาทะเลมอยเปนจ านวนมากในนานน าทะเลตรง ดวยความหลากหลายของแหลงทองเทยวทางทะเล เกาะ ซงในแตละปมนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตใหความสนใจมาทองเทยวเปนจ านวนมาก จงท าใหเปนทรจกอยางแพรหลาย สรางชอเสยงและภาพลกษณทดใหการทองเทยวของจงหวดตรง ทงนจะตองไดรบการดแลและอนรกษจาก ทกภาคสวนทมสวนเกยวของ รวมถงประชาชน ชมชนในพนทรวมกนอนรกษอทยานแหงชาตหาดเจาไหมใหเปนพนททองเทยวเชงนเวศทมความยงยนตอไป 2.2 กำรจดกำรดำนกำรใชประโยชนของพนทเพอใหเกดควำมยงยน อทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มความรบผดชอบในแหลงธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน ดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตทงทางบกและทะเล รกษา พฒนา ฟนฟทรพยากรธรรมชาตใหคงสภาพเดม พฒนาแหลงทองเทยว ซงสอดคลองกบยทธศาสตรจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดกลาววา การจดการดานการใชงบประมาณของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมเปนการใชงบประมาณไมเพยงพอตอการปฏบตงานและการจดการทองเทยว เพราะงบประมาณในแตละป มคอนขางจ ากด โดยเฉพาะการปฏบตงานของอทยาน มหนาทรบผดชอบแหลงทองเทยวทงทางบกและทางทะเล ท าใหมงบประมาณทใชในการปฏบตงานมคอนขางจ ากด ซงมผลตอการจดการทองเทยวของอทยาน ไมสมบรณเทาทควร

98

ภาคเอกชน ไดกลาววา การจดการดานสงอ านวยความสะดวกของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมนนมสงอ านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยว เชน ศนยบรการนกทองเทยว หองน า ทพก ถงขยะ ทจอดรถ ปายสอความหมายตางๆ ควรทจะมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ ถอไดวาสงอ านวย ความสะดวกตาง ๆ เหลาน เปนสงทนกทองเทยวเขามาทองเทยวแลวเกดความตองการและจ าเปนอยางยงในการใชสงเหลาน ในสวนของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมยงไมม คอ การบรการอาหารและเครองดม รานคาจ าหนายของทระลก ในชวงเทศกาลจ านวนนกทองเทยวยอมเขามาใชบรการในอทยานมากกวาวนปกต อทยานควรเพมสงอ านวยความสะดวกใหนกทองเทยวมากขนตาม คอ จ านวนถงขยะ เนองจากนกทองเทยวสวนใหญทเขามาจะน าอาหารมารบประทานเอง ปรมาณขยะยอมมจ านวนเพมขนตามไปดวย หากจดบรการถงขยะมไมเพยงพอปรมาณขยะจะเพมขนทนท สงอ านวยความสะดวกทกอยางมความตองการของนกทองเทยว ฉะนนชวงเทศกาลควรเพมสงอ านวยความสะดวกเพมมากขน ภาคเอกชน ไดกลาววา การจดการดานกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมวา กจกรรมการทองเทยวเชงนเวศในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ไดแก การลองเรอแคน การศกษาระบบนเวศของปาชายเลน การพกผอนรมชายหาดแบบครอบครว การถายรป และการเลนน าทะเล เปนตน 2.3 กำรจดกำรดำนกำรใหควำมรและสรำงจตส ำนก การทองเทยวเชงนเวศเปนการศกษาเรยนร หรอการหาประสบการณจากสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตรวมถงการอนรกษสงแวดลอม ทงนเจาหนาทอทยานตองมความรเกยวกบการทองเทยวเปนอยางด เพอเพมศกยภาพในการการปฏบตงานและเปนการใหความรปลกจตส านกแกนกเทยวและมการสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน แตปจจบนบคลากรของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมจ านวนนอย และประชาชนในชมชนไมไดเขามามสวนรวมในการใหความรกบนกทองเทยว ท าใหมอปสรรคในการปฏบตงาน นอกจากนไมมเจาหนาทโดยตรงในการใหความรเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ 2.4 กำรมสวนรวมของชมชนในกจกรรมกำรทองเทยว ภาคเอกชนไดใหสมภาษณวาการทองเทยวทสมบรณตองใหประชาชนในทองถนมสวนรวมในการ วางแผน การตดสนใจ การจดการและการพฒนาการทองเทยว ซงจะท าใหประชาชนในทองถนเกดความภมใจมความรสกเปนเจาของทรพยากรทองเทยวและการรวมแรงรวมใจกนพฒนาและอนรกษทรพยากรไวอยางยงยน แตปจจบนประชาชนในทองถนไมมโอกาสเขาไปรวมกจกรรมดานการทองเทยว และการแสดงความคดเหนหรอขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยว ไมมสวนรวมในกระบวนการคดตดสนใจและแสดงความคดเหนในเรองการทองเทยว

99

3. ภำครฐวสำหกจ ไดแก การทองเทยวแหงประเทศไทยส านกงานตรง 3.1 ศกยภำพในกำรเปนแหลงทองเทยว ภาครฐวสาหกจ กลาววา อทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เปนแหลงทองเทยวทมศกยภาพ เพราะมความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต มความหลากหลายของแหลงทองเทยวทางทะเลและ เกาะ ท าใหไดรบความสนใจจากนกทองเทยวทงชาวไทยและตางชาต เหมาะแกการพกผอน และการศกษาธรรมชาตเปนอยางด 3.2 กำรจดกำรดำนกำรใชประโยชนของพนทเพอใหเกดควำมยงยน ภาครฐวสาหกจ ไดกลาววา อทยานแหงชาตหาดเจาไหม ควรวางแผนการจดกจกรรมเพมเตม ซงจดเปนกจกรรมใหญ เชน กจกรรมปนจกรยานเสนทางธรรมชาต ซงปจจบนนการปนจกรยานไดรบความนยมจากนกทองเทยว ทกเพศ ทกวย การออกก าลงกายโดยการปนจกรยานเปนกจกรรมทเขาถงธรรมชาตทด ไดรบอากาศทมมลพษนอยลงซงเปนประโยชนตอรางกาย การปนจกรยานจะท าใหสมรรถภาพระบบหวใจและปอดดขนอยางเดนชดหากวาปนจกรยานเปนประจ า ดงนน เพอเปนการประชาสมพนธการทองเทยวของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมเอง แตตองใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการจดการ เพอเปนการดงดดนกทองเทยวใหเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมเพมมากยงขน และควรจดกจกรรมดงกลาวเปนประจ าและจดกจกรรมขนทกป เพอกระตนรายไดจากการทองเทยวของจงหวดตรง และสรางมลคาใหแกแหลงทองเทยวและสามารถรองรบนกทองเทยวกลมเปาหมายทมพฤตกรรมรกธรรมชาตใหมจ านวนทเพมมากขนดวย 3.3 กำรจดกำรดำนกำรใหควำมรและสรำงจตส ำนก ภาครฐวสาหกจ ไดกลาววา เจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมควรมความรเรองการทองเทยวนเวศ และการอนรกษทรพยากรธรรมชาตทมอยในเขตอทยานอยางสมบรณแบบ เมอเจาหนาทอทยานมความรในเรองของการทองเทยวเชงนเวศแลวควรปลกฝงจตส านกทดดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตในอทยานใหกบชมชน เยาวชน โดยการจดเปนโครงการหรอกจกรรมรวมกบหนวยงานทกภาคสวน ลกษณะกจกรรมเนนเกยวกบการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตเพอใหเกดความยงยนของธรรมชาต 3.4 กำรมสวนรวมของชมชนในกจกรรมกำรทองเทยว ภาครฐวสาหกจ ไดกลาววา การจดกจกรรมการทองเทยวในอทยานนน สวนใหญมการจดการเขาคายพกแรมของกลมอาสา กลมเยาวชน สวนกลมชมชนเคยเขาไปจดกจกรรมรวมกบหนวยงานอน ๆ โดยกจกรรมทจดขนเปนกจกรรมเขาคายใหความรกบมคคเทศนอย จ านวน 100 คน แตในปจจบนกไมไดจดกจกรรมดงกลาวขนอก หากทางอทยานมกจกรรมทมระยะเวลามากกวา 1 วน ท าใหมการใชจายในดานทพกแรม รวมถงดานตาง ๆเพมมากขน

100

สรางรายไดเขาสอทยานและชมชน ทงนชมชนและหนวยงานทกภาคสวนควรเขาไปมสวนรวมในการจดกจกรรม เพอกระตนการทองเทยวใหมเพมมากขน เชน กจกรรม Trang Music Festival 4. ภำคชมชน ไดแก ประชาชน คนทอาศยอยบรเวณอทยานแหงชาตหาดเจาไหม 4.1 ศกยภำพในกำรเปนแหลงทองเทยว จากการสมภาษณภาคชมชน ไดกลาววา อทยานแหงชาตหาดเจาไหมเปนแหลงทองเทยวทมเอกลกษณเฉพาะถน มความโดดเดนดานพนท ซงอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมพนททงบนบกและทะเล ท าใหมความหลากหลายของระบบนเวศและมกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเออใหนกทองเทยวไดเขามาท ากจกรรม เชน การด าน าดปะการง การพกผอนหยอนใจ การศกษาธรรมชาต เปนตน 4.2 กำรจดกำรดำนกำรใชประโยชนของพนทเพอใหเกดควำมยงยน จากการสมภาษณภาคชมชน ไดกลาววา การจดการดานกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมเปนการท ากจกรรมด าน าปะการง การพกผอนรมชายหาด การเลนน า การศกษาธรรมชาต เปนตน อทยานฯ ควรมการจดกจกรรมทมระยะมากกวา 1 วน เพอใหนกทองเทยวเขามาพกและใชจายในอทยานฯ ท าใหอทยานมรายไดจากการเขาพกของนกทองเทยว ทงนควรใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมดวยรวมถงชมชนเกดรายไดในการจดกจกรรม แตกจกรรมทมควรประจ าทกป การจดการดานสงแวดลอม อทยานแหงชาตหาดเจาไหมมปญหาดานสงแวดลอมในเรองขยะซงจะเหนไดชดเจน เนองจากวาจ านวนถงขยะทมบรการใหกบนกทองเทยวทเดนทางเขาไปทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมจ านวนนอยมาก นกทองเทยวสวนใหญทเขาไปทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหมจะน าอาหาร เครองดม เขาไปรบประทานในอทยานฯ นกทองเทยวอาจจะไมทงขยะลงใน ถงขยะ หรอเปนเพราะจ านวนถงขยะมบรการนกทองเทยวจ านวนนอย หรอในอทยานมลงอาศยอยเปนจ านวนมากบางครงลงลงมาวงเลนบรเวณชายหาดอาจจะไปรอถงขยะจงท าใหขยะกลนกลาดบรเวณ ถงขยะและรมชายหาด แตสวนใหญปญหาดงกลาวเกดมาจากคนหรอนกทองเทยวทเขาไปใชบรการในอทยาน ฯ 4.3 กำรจดกำรดำนกำรใหควำมรและสรำงจตส ำนก จากการสมภาษณภาคชมชน ไดกลาววา อทยานแหงชาตหาดเจาไหม มการประชาสมพนธเรองการทองเทยวนอยมาก แตพอทจะมเจาหนาททท าหนาทใหความรดานการทองเทยวประจ าอยในอทยานฯ การใหความรดานการทองเทยวของเจาหนาทของอทยานฯสรางความตระหนกและปลกจตส านกทถกตองตอนกทองเทยว นอกจากนอทยานฯ มปายหามทงขยะไวตามจดทองเทยว มปายสอความหมายธรรมชาตทใหความรเกยวกบสถานททองเทยวและมปาย

101

บอกเสนทางใหแกนกทองเทยวและมการใหบรการขอมลขาวสาร มทพกท าใหอทยานฯ มรายไดจาก การเขาพกและคาเขาทองเทยวในตวอทยานฯ อทยานฯ นาจะน ารายไดทไดในสวนนน าไปพฒนาบรหารจดการในดานตาง ๆ เชนหองน า รานจ าหนายอาหาร จดกางเตนทเพยงพอตอจ านวนนกทองเทยวในวนและเวลาหรอเทศกาลตางๆ เพมสงอ านวยความสะดวกใหมากขน เนองจากเมอถงเทศกาลตางๆ จ านวนนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยวในอทยานยอมมมากกวาวนปกตอยแลว จ านวนเจาหนาทของอทยานฯ มจ านวนไมเพยงพอในการบรการใหขอมล ควรใหชมชนเขามามสวนรวมในการใหขอมล ดานการทองเทยวเพราะประชาชนในชมชนมความรอยางภมปญญาชาวบาน 4.4 กำรมสวนรวมของชมชนในกจกรรมกำรทองเทยว จากการสมภาษณภาคชมชนไดกลาววา ประชาชนสวนใหญไมคอยมสวนรวมในการแสดงความคดเหนหรอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยว ไมมสวนรวมในกระบวนการคดหรอการตดสนใจดานการทองเทยว นอกจากนมประชาชนหรอชมชนเขาไดเขามาจ าหนายอาหาร ของทระลก แตปจจบนนประชาชนหรอชมชนไมไดเขามามสวนรวมหรออทยานแหงชาตหาดเจาไหมไมไดเปดโอกาสใหประชาชนในชมชนมรายไดจากแหลงทองเทยว

102

บทท 5

สรป อภปรำยผล และขอเสนอแนะ

การศกษาเรอง การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มวตถประสงคเพอ (1) ศกษาความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยว เชงนเวศ (2) ศกษาพฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง (3) ศกษาแนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศของพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม โดยมประชาชน คอ นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง โดยมวธการสมกลมตวอยางโดยบงเอญ (Accidental - Sampling) เครองมอทใชเปนแบบสอบถามจากกลมตวอยางจ านวน 400 ราย สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก ความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคา t – test F- test การวเคราะหความแปรปรวน( One- Way ANOVA) และสมภาษณเชงลกแบบมโครงสรางจากหนวยงานภาครฐ ไดแก ตวแทนเจาหนาทของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ส านกงานการทองเทยวและกฬาจงหวดตรง ภาคเอกชน ไดแก ผประกอบการธรกจน าเทยว ผประกอบธรกจประเภททพก/โรงแรม และหอการคาจงหวดตรง และภาคชมชน ไดแก ประชาชน ชมชนทองเทยว ซงผลการศกษาทงหมดไดกลาวไปแลวในบทท 4 ส าหรบบทนจะน าเสนอเปน 3 ประเดน ไดแก สรปผลการศกษาและอภปรายผล และขอเสนอแนะดงตอไปน 5.1 กำรสรปผลกำรศกษำและอภปรำยผล จากการศกษาสามารถจ าแนกผลการศกษาออกเปนดานๆ ตามวตถประสงคของการศกษาไดดงตอไปน

1. ความตองการของนกทองเทยวในเขตอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง 2. พฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง 3. ศกษาแนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศของพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง

103

วตถประสงคขอท 1 ควำมตองกำรของนกทองเทยวในเขตอทยำนแห งชำตหำดเจำไหม จงหวดตรง สรปผลกำรศกษำ เมอเปรยบเทยบความแตกตางคาเฉลยของระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ในดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ ดานการมสวนรวม โดยพจารณาจากขอมลพนฐานทประกอบดวย เพศ อาย การศกษา สถานภาพ ระดบรายได และภมล าเนา กบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดงน

1) เพศตำงกน พบวา นกทองเทยวเพศชายมระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท และดานการมสวนรวมมากกวานกทองเทยวเพศหญง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

2) อำยตำงกน พบวา นกทองเทยวทมอายแตกตางกน มความตองการใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ ทง 4 ดาน คอ ดานพนท ดานการจดการ ดานกจกรรมและกระบวนการ ดานการมสวนรวม โดยแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

3) ระดบกำรศกษำตำงกน พบวา นกทองเทยวมระดบการศกษาทแตกตางกนนกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ทง 4 ดาน ทแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท 0.01

4) สถำนภำพตำงกน พบวา นกทองเทยวทมสถานภาพตางกน มความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท ดานกจกรรมและกระบวนการและดานการมสวนรวมตางกน และนกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 สวนดานการจดการ นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

5) อำชพตำงกน พบวา นกทองเทยวทมอาชพตางกน มความตองการใชองคประกอบของ การทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท ดานการจดการ และ ดานกจกรรมและกระบวนการ และนกทองเทยว มความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ 0.01

6) ระดบรำยไดตอเดอน พบวา นกทองเทยวทมรายไดตอเดอนแตกตางกนมความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการ และด านกจกรรมและกระบวนการ และ

104

นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

7) ภมภำคตำงกน พบวา นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดานพนท ดานกจกรรมและกระบวนการและดานมสวนรวม นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

ทงน นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปน รายดาน พบวา นกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ อยในระดบมาก 3 ดาน ไดแก 1. ดานพนท 2. ดานการมสวนรวม 3. ดานกจกรรมและกระบวนการ และอยในระดบปานกลาง 1 ดาน ไดแก ดานการจดการ และนกทองเทยวชาวไทยทเดนทางเขามาเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ทมเพศ อาย การศกษา สถานภาพ อาชพ ระดบรายไดตอเดอน และภมล าเนาตางกน มระดบความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต อภปรำยผล โดยผลจากการศกษาขอมลการเปรยบเทยบความแตกตางความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ โดยพจารณาจากขอมลพนฐานทประกอบดวยเพศ อาย การศกษา สถานภาพ อาชพ ระดบรายไดตอเดอน และภมล าเนาตางกน ท าใหทราบวานกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ ดงน

1) ดำนพนท นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบดานพนทโดยค านงถงขอมลพนฐาน ของนกทองเทยว ไดแก เพศ อาย การศกษา สถานภาพ อาชพ และภมภาค

2) ดำนดำนกจกรรมและกระบวนกำร นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบดานพนทโดยค านงถงขอมลพนฐานของนกทองเทยว ไดแก อาย การศกษา สถานภาพ อาชพ รายได และภมภาค

3) ดำนกำรจดกำร นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบดานพนทโดยค านงถงขอมลพนฐานของนกทองเทยว ไดแก อาย การศกษา สถานภาพ อาชพ และรายได

4) ดำนกำรมสวนรวม นกทองเทยวมความตองการใชองคประกอบดานพนทโดยค านงถงขอมลพนฐานของนกทองเทยว ไดแก เพศ อาย การศกษา สถานภาพ และภมภาค

ผลจากการวจยสอดคลองกบงานวจย อภสรา ตนตสทธกล (2556) ทท าการศกษาถงการจดการแหลงทองเทยวชายหาดในเขตเทศบาลนครสงขลา พบวา ขอมลพนฐานตางกน ไดแก เพศ อาย ระดบ

105

การศกษา และระดบรายไดกบการจดการองคประกอบของการการทองเทยวชายหาดมความแตกตางกน ทง 5 ดาน คอ ดานสภาพแหลงทองเทยว ดานการเขาถงแหลงทองเทยว ดานทพกแรมเพอรองรบนกทองเทยว ดานกจกรรมการทองเทยว ดานสงอ านวยความสะดวกและความปลอดภย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 สวนขอมลพนฐานของนกทองเทยว พบวา ศาสนาและระดบอาชพของนกทองเทยวกบการจดการองคประกอบของการทองเทยวชายหาด ทง 5 ดานไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตและสอดคลองกบการศกษางานวจยของอตรส หยงสตาร (2547) ซงศกษาการประเมนผลการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง พบวา ดานการประเมนกระบวนการ พบวา ดานพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม มศกยภาพทางการทองเทยวเชงนเวศ เนองจากมความหลากหลายของระบบนเวศทางธรรมชาตทางการทองเทยว เนองจากมความหลากหลายของระบบนเวศ ทางธรรมชาต สวนดานการจดการ พบวา อทยานแหงชาตหาดเจาไหมมการค าถงทรพยากรธรรมชาต และมการจดกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม ดานกจกรรมและกระบวนการ พบวา อทยานแหงชาตหาดเจาไหมมการจดการ คอ มปายแนะน าการปฏบต ปายหามทงขยะไวตามจดทองเทยว และมปายสอความหมายในแหลงทองเทยว มการใหบรการขอมลในดานการทองเทยวแกนกทองเทยว และมการสงเสรมความร และคณคาของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของแหลงทองเทยว แตทางฝายอทยานแหงชาตหาดเจาไหมยงขาดการประชาสมพนธดานการทองเทยวและการสราง ความตระหนกและปลกจตส านกดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตใหกบประชาชนและนกทองเทยว และดานการมสวนรวม พบวา ประชาชนสวนใหญไมมสวนรวมในการแสดงความคดเหนหรอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยวและการคดตดสนใจก าหนดแนวทางนโยบายดานการทองเทยวสอดคลองกบแนวคดสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย (2542) ทกลาววา การทองเทยวเชงนเวศมขอบเขตทประกอบดวย 4 องคประกอบหลก คอ พนท เปนการทองเทยวเชงนเวศเปนในแหลงทองเทยวธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน ทงน รวมถงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตรทเกยวเนองกบระบบนเวศ ในพนทของแหลงนน จงเปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทมพนฐานอยกบธรรมชาต กำรจดกำร การทองเทยวเชงนเวศเปนการทองเทยวทมการจดการอยางยงยนเพอใหเกดการทองเทยวทมความรบผดชอบ ไมมผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคมการจดการทยงยน ครอบคลมถงการอนรกษทรพยากร การจดการสงแวดลอมและการพฒนาการทองเทยวอยางมขอบเขต กจกรรมและกระบวนกำร การทองเทยวเชงนเวศเปนการทองเทยวทเออตอกระบวนการเรยนรโดยมการใหการศกษาเกยวกบสภาพแวดลอม และระบบนเวศของแหลงทองเทยวเปนการเพมพนความร ประสบการณ ความประทบใจ เพอสรางความตระหนกและปลกจตส านกทถกตองทงตอนกทองเทยว ประชาชนทองถน และผประกอบการทเกยวของ จงเปนการทองเทยวสงแวดลอมศกษา กำรมสวนรวม การทองเทยว

106

เชงนเวศเปนการทองเทยวทค านงถงการมสวนรวมของชมชน และประชาชนทองถนทมสวนรวมเกอบตลอดกระบวนการ เพอกอใหเกดผลประโยชนตอทองถน โดยประโยชนตอทองถนทไดหมายความรวมถงการกระจายรายได การยกระดบคณภาพชวต และการไดรบผลตอบแทน เพอกลบมาบ ารงรกษาและจดการแหลงทองเทยว และในทสดแลวทองถนสามารถควบคมการพฒนาการทองเทยวอยางมคณภาพ ทองถนในทนเรมตนจากระดบรากหญาจนถงระดบการปกครองทองถน และอาจรวมการมสวนรวมของผเกยวของ จงเปนการทองเทยวอยางมสวนรวมของชมชน

วตถประสงคขอท 2 พฤตกรรมกำรทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวในอทยำนแหงชำต หำดเจำไหม จงหวดตรง อภปรำยผล จากขอมลสวนบคคลและขอมลพฤตกรรมการทองเทยว แสดงใหเหนวากลมนกทองเทยวมรปแบบพฤตกรรมการทองเทยวทสอดคลองกบแนวคดรปแบบพฤตกรรมนกทองเทยวของ Perreault และ Dorden (1979) คอนกทองเทยวแบบประหยด (Budget Travelers) โดยทวไปแลวนกทองเทยวประเภทนมรายไดปานกลาง แตแสวงหาการหยดพกผอนหรอทองเทยวทใชคาใชจายต า และเปนนกทองเทยวประเภทเดนทางระหวางวนหยด (Vacations Travelers) เปนนกทองเทยวกลมเลกๆ นกทองเทยวกลมนคอนขางมความกระตอรอรนในการเดนทางแตมรายไดไมมากนก และจากการวเคราะหตามแนวคดของพฤตกรรมนกทองเทยวกบขอมลการเดนทาง ท าใหทราบกลมนกทองเทยวเปาหมายทเดนทางเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ในงานวจยครงน คอ นกทองเทยวประเภทไปเชาเยนกลบ หรอกลบมาถงบาน ภายใน 24 ชวโมง โดยไมพกแรม เพอน าไปเปนแนวทางในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ใหเกดการจดการทเหมาะสม และตอบสนองความตองการของนกทองเทยวไดตรงกลมเปาหมาย

เมอพจารณาจากขอมลแสดงอนดบความสนใจกจกรรมทองเทยวทมอยแลวหรอกจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรงขางตน พบวา นกทองเทยวใหความสนใจของกจกรรม พกผอนรมหาดมากเปนสวนใหญ นอกจากนมความสนใจในกจกรรมทหลากหลายอกในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรงอกดวย จงสอดคลองกบแนวคดรปแบบพฤตกรรมนกทองเทยวของ Cohen (1972) คอ นกทองเทยวทเดนทางเขามาในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง มลกษณะพฤตกรรมการทองเทยวแบบนนทนาการ (Recreational Tourists) ซงเนนความส าคญในกจกรรมทเกยวของกบการนนทนาการหรอการพกผอนทางรางกาย แตเนองจากกลมนกทองเทยวทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม สวนใหญเปนกลมนกทองเทยวกลมทวไป

107

ซงไมใชกลมนกทองเทยวเชงนเวศโดยตรง ฉะนนแลวกจกรรมทนกทองเทยวทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม คอ กจกรรมกรรมทองเทยวเชงนเวศสอดคลองกบกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศท ปารชาต วสทธสมาจาร ไดกลาวไวคอ กจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ แบงออกเปน 11 กจกรรม ไดแก การเดนเสนทางธรรมชาต การสองสตว/ดนก การส ารวจถ า/น าตก การลองแกง การปนเขา/ไตเขา การนงเรอ/ แพ ชมภมประเทศ การพายเรอแคน/เรอคะยก การขมา/นงชาง การขรถจกรยานชมภมประเทศ การกางเตนทนอนพกแรม กจกรรมทกลาวมาขางตนลวนแลวแตเปนกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ แตถาจะกลาวถงกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทสามารถท ากจกรรมไดในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม คอ การเดนเสนทางธรรมชาต การสองสตว/ดนก การปนเขา/ไตเขา การพายเรอแคน/เรอคะยก การขรถจกรยานชมภมประเทศ การกางเตนทนอนพกแรม เปนตน ซงกลมนกทองเทยวทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม สามารถทจะเลอกท ากจกรรมทนกทองเทยวสนใจได ทงนการท ากจกรรมทกกจกรรมตองค านกถงผลกระทบตอระบบนเวศเพอไมใหระบบนเวศเสอมโทรมลงและเพอรกษาระบบนเวศอยางยงยนตอไป และหากแบงตามวตถประสงคของการเดนทางความมงหมายในการเดนทางของนกทองเทยวจากการวเคราะหขอมลแบบสอบถามพบวา นกทองเทยวสวนใหญมลกษณะวตถประสงคของการทองเทยวเพอพกผอนหยอนใจในวนหยด ( Holiday - mass Popular individual) ซงสอดคลองกบแนวคดวตถประสงคของการทองเทยวของ Swarbrooke (1999) คอ วตถประสงคของการทองเทยวทแบงตามเพศ พฤตกรรม และความตองการของนกทองเทยวในแตละกลม ซงในผลการวเคราะห พบวา นกทองเทยวมชวงอายระหวาง 20 - 29 ป ซงถอไดวาอยในกลมนกเรยนนกศกษา การศกษาประเภทของนกทองเทยวสวนใหญทเขามาทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง เพอสามารถแยกนกทองเทยวกลมเปาหมายไดอยางชดเจน เพอตอบสนองความตองการในการจดการดานองคประกอบของนกทองเทยวกลมเปาหมายไดอยางเหมาะสมตอไป

วตถประสงคขอท 3 ศกษำแนวทำงกำรจดกำรกำรทองเทยวเชงนเวศของพนทอทยำนแหงชำตหำดเจำไหม จงหวดตรง จากการศกษาทงในขอมลเชงปรมาณ เชน ขอมลพนฐานและพฤตกรรมการทองเทยว ระดบความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ และขอมลเชงคณภาพ เชน ขอมลเชงนโยบายและแผนยทธศาสตรและขอมลเชงลกจากการสมภาษณของผรบผดชอบในการจดการทองเทยวเชงนเวศอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผวจยสามารถน าขอมลทไดรบมา

108

วเคราะหเพอหาแนวทางการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง ผวจยก าหนดแนวทางการจดการตามแนวคดการจดการอทยานแหงชาตไดดงน 5.2 แนวทำงกำรจดกำกำรทองเทยวเชงนเวศ 1. เขตบรกำร ( Service Zone )

เนองจากอทยานแหงชาตหาดเจาไหม มพนทในการทองเทยวเชงนเวศทเปนธรรมชาตกวางขวาง สะดวกในการเดนทางเขาถงตวอทยานแหงชาตหาดเจาไหมควรประกอบกบมสงอ านวยความสะดวกใหแกผมาใชบรการ ไดแก ศนยบรการนกทองเทยว ลานจอดรถ ทพก หองน า ถงขยะ บรเวณในการกางเตนทนอน ปายสอความหมายตาง ๆ เปนตน แตทงนอทยานแหงชาตหาดเจาไหมยงมสงทควรปรบปรงเพมเตมสงอ านวยความสะดวก เชน เพมจ านวนถงขยะ เกาอทนง รวมทงหองน าใหมความสะอาดและใชการได ควรออกแบบถงขยะใหมความนาสนใจ โดยการจดท าเปนรปสตวน าหรอรปตางๆ เกดความสนใจของนกทองเทยวเพอทจะอยากทงขยะลงถง ถอเปนการสรางจตส านกใหกบนกทองเทยวในการรกษาความสะอาดดวย ควรเพมจ านวนปายสอความหมายใหมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษใหมเหนเดนชด โดยเฉพาะททเสยงตอการเกดอนตราย ทงนเพอการเดนทางเขาถงแหลงทองเทยวไดสะดวกและถกตอง หากมปายสอบอกทางช ารดทรดโทรมควรบรณะซอมแซม ควรจดรานจ าหนายสนคาและอาหาร เครองดม ในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม เพอใหนกทองเทยวทเดนทางเขาไปในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมความสะดวกสบายในสงทตองการและสามารถซอสนคาทระลกเปนของฝากกลบบานไดอกดวย ทงนการจ าหนายสนคาและอาหารและเครองดมท าใหอทยานแหงชาตหาดเจาไหมและชมชนเกดรายไดจากการจ าหนายสนคา แตในการเขามาทองเทยวในตวอทยานแหงชาตหาดเจาไหม เนองจากพนททนกทองเทยวเขาเปนพนททเหมาะสมแกการทองเทยวเชงนเวศ ฉะนนแลวกลมนกทองเทยวทเขามาจะไมพบกบสงอ านวยความสะดวกเหมอนกบสถานททองเทยวทอนๆ เพราะการทองเทยวเชงนเวศ คอการทองเทยวทมความรบผดชอบในแหลงทองเทยวธรรมชาต ซงสอดคลองกบวตถประสงคการทองเทยวเชงนเวศของอภรฐ ปานแปน ทวา การทองเทยวเชงนเวศมงเนนในดานการทองเทยวควบคกบการดแลรกษา และคงไวซงคณภาพสงแวดลอมของแหลงทองเทยว การเพมพนประสบการณทมคณคาใหแกนกทองเทยว การพฒนาจตส านกและความเขาใจของนกทองเทยวในการท าคณประโยชนใหสงแวดลอมและเศรษฐกจและการปรบปรงคณภาพชวตของชมชนทแหลงทองเทยวตงอย และการเปดโอกาสใหมการศกษาเรยนรและสรางความพงพอใจเกยวกบความหลากหลาย และววฒนาการทางวฒนธรรมของชมชนเหลานน

109

2. เขตนนทนำกำร ( Outdoor Recreation Zone) กจกรรมส าหรบการทองเทยวเชงนเวศเปนกจกรรมทเนนในการเนนในการเรยนร

ธรรมชาต สงแวดลอม และมการจ ากดจ านวนนกทองเทยวตอกลมกจกรรม เพอไมสรางผลกระทบตอสงแวดลอม กลมกจกรรมทองเทยวเชงนเวศเนนการใกลชดธรรมชาต ซงสอดคลองกบแนวคดของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ไววา กจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ กจกรรมหลก คอ การเดนปา กจกรรมศกษาธรรมชาต การพกแรม กางเตนท เปนตน แตทงนอทยานแหงชาตหาดเจาไหมควรทจะควรเพมความหลากหลายของกจกรรมใหนกทองเทยวไดมทางเลอกและเหมาะสมกบสภาพแวดลอม และควรสนบสนนใหเกดกจกรรมทสามารถเทยวไดทงปทงฤดกาลทองเทยวและนอกฤดทองเทยวหรออาจจะจดกจกรรมบนเทงสลบกบกจกรรมใหความรหรอคายตางๆ ซงกจกรรมทจดขนตองไมมผลกระทบตอการทองเทยว

3. เขตสงวนสภำพธรรมชำต ( Primitive Zone) และ 4.เขตหวงหำม ( Strict Nature Reserve Zone หรอ Strict Protected Zone)

อทยานแหงชาตหาดเจาไหม มพนททมความสมบรณและมความหลากหลายทางระบบนเวศ มทงสตวเลยงลกดวยนมซงเปนสตวทใกลจะสญพนธ นนกคอ พะยน อทยานแหงชาตหาดเจาไหม มจดบรการใหนกทองเทยวไดชมพะยน ซงนกทองเทยวสามารถเดนเทาเขาไปยงจดทอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมไวใหบรการ ดงนนนกทองเทยวควรค านงถงการกอใหเกดความเสยหายตอทรพยากรธรรมชาตทกครงทมการท ากจกรรมตางๆเพอคงความเปนธรรมชาตและการอนรกษไวไมเกดการท าลาย

5. เขตฟนฟสภำพธรรมชำต ( Recovery Zone) หากขบรถชมธรรมชาตในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จะพบวาในอทยานแหงชาตหาด

เจาไหมเตมไปดวยขยะในบางจดจะเหนจ านวนขยะเยอะมาก จงท าใหบรเวณพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมความเสอมโทรมลง ดงนนอทยานแหงชาตหาดเจาไหมควรมการปรบปรงสภาพพนทเปนประจ าทกป เพอไมใหเกดความเสอมโทรมของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม และตองค านงถงระบบนเวศและผลกระทบตอสงแวดลอมของพนทอทยานหาดเจาไหม ควรมการปรบปรงภมทศนบรเวณชายหาดในอทยานฯใหมความสวยงามมากขน ควรปลกจตส านกทดดานการอนรกษทรพยากรในอทยานฯใหกบนกทองเทยวโดยการจดคายขนมาเนนกจกรรมทดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตทมอยแลวหรอปลกขนมาใหมเพอใหเกดความยงยนของธรรมชาตของอทยานแหงชาตหาดเจาไหมตอไป แตทงนกลมนกทองเทยวทเขาไปทองเทยวในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม ควรทจะหาความรความเขาใจจากเจาหนาทเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ เพอน าความรทไดมาใชในการทองเทยวเชงนเวศในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมอยาง

110

ถกตองและไมสงผลกระทบตอสงแวดลอมในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมอกดวย การน าความรทไดไปปฏบตอยางแรกคอ การทงขยะใหลงถงเพอนกทองเทยวกลมทเขามาในระยะเวลาตอๆไปพบเหนพนทในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมความสะอาด นกทองเทยวทเขามากจะชวยกนอนรกษธรรมชาตและไมทงขยะไวบรเวณพนดนแตจะทงขยะถงขยะแทน และควรมการจดกจกรรมเพอสรางจตส านก ซงจดคายอนรกษสงแวดลอม และประชาสมพนธโดยใชสอในรปแบบตางๆ เชน สอสงพมพ สอบคคล สอกจกรรมตางๆ เปนตน ทงนการจดกจกรรมเนนใหนกทองเทยวและประชาชนในทองถนมสวนรวมในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และควรจดกจกรรมเพอพฒนาความรและสรางจตส านกใหกบเจาหนาทเพมเตมเพอเปนแบบอยางทดใหกบนกทองเทยวและประชาชนในทองถน 6. เขตกนชน (Buffer Zone) อทยานแหงชาตหาดเจาไหมมเนอทครอบคลมอ าเภอสเกาและอ าเภอกนตง จงหวดตรง ซงทง 2 อ าเภอ เปนเขตพนททเปนแนวขอบอทยานแหงชาตหาดเจาไหมมอาณาเขตทตดตอกบชมชน ฉะนนแลวจ าเปนทจะสรางกฎระเบยบเพอควบคมนกทองเทยวใหยดหยนในการรกษาสภาพแวดลอมไวใหดทสด ดงนนควรมการใหประชาชน ชมชนในทองถนและผประกอบการมสวนรวมในการเสนอความคดเหน โดยมการประชมตดตามการท างานและการจดการปญหาดานตางๆ ทอาจเกดขนใน การท างาน มการประชมเชงปฏบตการเพอระดมสมองในการแกไขปญหาและหาทางออกใหกบปญหา ตาง ๆทเกดขน ท าใหประชาชนและผประกอบการไดเรยนรและเหนความส าคญของกระบวนการตดตามและประเมนผลด าเนนงาน ซงไดมการน าผลการตดตามและประเมนผลในแตละขนตอนของ การด าเนนการกลบมาวเคราะหและวพากษ วจารณรวมกน เพอหาแนวทางปรบปรงและแกไขปญหา 5.3 ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในกำรน ำผลกำรวจยไปใช

1) ควรมการปรบปรงสภาพพนทเปนประจ าทกป เพอไมใหเกดความเสอมโทรมของอทยานฯ และตองค านงถงระบบนเวศและผลกระทบตอสงแวดลอมของพนทอทยานแหงชาตหาดเจาไหม

2) ควรปรบปรงเพมเตมสงอ านวยความสะดวก เชน เพมจ านวนถงขยะ เกาอทนง รวมทงหองน าใหมความสะอาดและใชการได

3) ควรออกแบบถงขยะใหมความนาสนใจ โดยการจดท าเปนรปสตวน าหรอรปตาง ๆ เกดความสนใจของนกทองเทยวเพอทจะอยากทงขยะลงถง ถอเปนการสรางจตส านกใหกบนกทองเทยวในการรกษาความสะอาดดวย

4) ควรเพมจ านวนปายสอความหมายใหมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษใหมเหนเดนชด

111

โดยเฉพาะททเสยงตอการเกดอนตราย ทงนเพอการเดนทางเขาถงแหลงทองเทยวไดสะดวกและถกตอง หากมปายสอบอกทางช ารดทรดโทรมควรบรณะซอมแซม 5) ควรจดกจกรรมเพอพฒนาความรและสรางจตส านกใหกบเจาหนาทเพมเตมเพอเปนแบบอยางทดใหกบนกทองเทยวและประชาชนในทองถน 6) ควรมการจดกจกรรมเพอสรางจตส านก ซงจดคายอนรกษสงแวดลอม และประชาสมพนธโดยใชสอในรปแบบตาง ๆ เชน สอสงพมพ สอบคคล สอกจกรรมตาง ๆ เปนตน ทงนการจดกจกรรมเนนใหนกทองเทยวและประชาชนในทองถนมสวนรวมในการดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และควรจดกจกรรมเพอพฒนาความรและสรางจตส านกใหกบเจาหนาทเพมเตมเพอเปนแบบอยางทดใหกบนกทองเทยวและประชาชนในทองถน ขอแนะน ำในกำรท ำวจยครงตอไป

1) ควรมการวจยเพอศกษาการจดการการทองเทยวเชงนเวศทรองรบกลมนกทองเทยวชาวตางชาต 2) ควรมการวจยเพอศกษาการจดการทองเทยวเชงนเวศในพนทอนหรอใกลเคยง เพอใหเกดการ

ทองเทยวเชอมโยงตอไป 3) ควรมการวจยเพอศกษาการจดการทองเทยวเชงนเวศ เปาหมายเฉพาะเจาะจงกลม เชน กลม

นกทองเทยววยรน นกทองเทยวครอบครว นกทองเทยวกลมกจกรรมปนรถจกรยานเปนตน

บรรณานกรม

กระทรวงการทองเทยวและกฬา.(2557). แผนพฒนาการทองเทยวแหงชาต (พ.ศ.2555-2559). [ระบบออนไลน].แหลงทมา www.tica.or.th/images/plan_tourism2555-2559/2555-2559.pdf (สบคนเมอ 3 กนยายน 2557).

การทองเทยว. (ม.ม.ป). คมอการทองเทยวตรง.[ระบบออนไลน].แหลงทมา http://www.thai.tourismthailand.org (สบคนเมอวนท 29 สงหาคม 2557).

กรมการทองเทยว. (2557). สถตการทองเทยวของจงหวดตรง พ.ศ.2556. [ระบบออนไลน].แหลงทมา www.service.nso.go.th/nso/web/statseries/statseries23.html (สบคนเมอ 3 กนยายน 2557).

กมลฤด นาคทงเตา.(2552).ทศนคตของนกทองเทยวทมตอการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ อทยานแหงชาตใตรมเยน อ าเภอบานนาสาร จงหวดสราษฎรธาน.วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต,มหาวทยาลยนเรศวร.

กตวฒน รตนดลก ณ ภเกต. (2541). การทองเทยวเชงนเวศ Ecotourism. จลสารการทองเทยว. ปท 1 ฉบบท 5 ตลาคม-ธนวาคม 2541, 10-19.

กลวรา สวรรณพมล.(2551).รปแบบการจดการการทองเทยวโดยชมชนเกาะพระทอง อ าเภอคระบร จงหวดพงงา.(รายงานการวจย) .กรงเทพฯ:ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

ชว ลน ช อ ท ย าน . ( ม .ป .ป ) .พฤต ก ร รมน กท อ ง เ ท ย ว . [ระบบออนไลน ].แหล งท ม า https://tourismatbuu.wordpress.com (สบคนเมอ 3 กนยายน 2557).

----------------------. รปแบบนกทองเทยว.[ระบบออนไลน].แหลงทมา https://tourismatbuu.wordpress.com (สบคนเมอ 3 กนยายน 2557).

นคม จารมณ.( 2535). การทองเทยวและการจดอตสาหกรรมการทองเทยว.กรงเทพฯ : โรงพมพการศาสนา.

ประชด เชยกวงศ และคณะ . (2554). การทองเทยวเชงนเวศ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ส านกพมพแสงดาว.

ปารชาต วสทธสมาจาร.(ม.ม.ป).การจดการทองเทยวเชงนเวศลมน าทะเลสาบสงขลา.คณะการจดการสงแวดลอม.มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

ปรชา แดงโรจน. (2544). อตสาหกรรมทองเทยวสศตวรรษท 21.กรงเทพฯ : บรษทดวงกมลจ ากด.

116

บรรณานกรม (ตอ)

พยอม ธรรมบตร.(2549).เอกสารประกอบการเรยนการสอนเกยวกบองคประกอบของการทองเทยว.กรงเทพฯ:สถาบนพฒนาการทองเทยวเชงอนรกษมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มณฑา เพชรวรรณ และคณะ .(2557). รปแบบการจดการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสมตอแหลงทองเทยวชมชน : กรณศกษาชมชนต าบลขนทะเล อ าเภอเมอง จงหวดสราษฎรธาน.(รายงานการวจย) .กรงเทพฯ:ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

ลกษณา พฒนด า.(2550).พฤตกรรมการทองเทยวเชงนเวศของนกทองเทยวทไปเยอนอทยานแหงชาตใตรมเยน.วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต,มหาวทยาลยนเรศวร.

วมล จโรจพนธ และคณะ. (2548).การทองเทยวเชงนเวศ.พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ส านกพมพแสงดาว.

วฒพงษ ดงค าฟ.(2551).การจดการทองเทยวเชงนเวศในเขตอทยานแหงชาต:กรณศกษาอทยานแหงชาตแมปง จงหวดล าพน.การคนควาแบบอสระศลปศาสตรมหาบณฑต,สาขาวชาการจดการมนษยกบสงแวดลอม มหาวทยาลยเชยงใหม.

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย. (2540).โครงการด าเนนการเพอก าหนดนโยบายการทองเทยวเพอรกษาระบบนเวศ.กรงเทพฯ:เอกสารประกอบการประชมระดมความคดเหน ครงท 2

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย. (2542).โครงการด าเนนการเพอก าหนดนโยบายการทองเทยวเพอรกษาระบบนเวศ.กรงเทพฯ:ม.ป.ป.

สมพนธ พรหมหอม. (2539). การเสนอแผนการแบงเขตทางทะเลในอทยานแหงชาตหาดเจาไหมจงหวดตรง .วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต ,สาขาการจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

สาทศ สขผองศร. (2543).แนวทางการจดการการทองเทยวเชงนเวศของชมชนครวง อ าเภอลานสกา จงหวดนครศรธรรมราช.กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.รายงานวจยฉบบสมบรณ.มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน.

สทธน ศรไสย.(2547).สถตประยกตส าหรบงานวจยทางสงคมศาสตร.คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เสร เวชบษกร. (2538).จากธรรมชาตสเขตอนรกษ:อทยานแหงชาต.กรงเทพฯ.กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยและสงแวดลอม.

117

บรรณานกรม (ตอ) ส านกพฒนาแหลงทองเทยว กรมการทองเทยว. (2556). คมอการประเมนมาตรฐานคณภาพแหลง

ทองเทยวธรรมชาต.[ระบบออนไลน].แหลงทมา http://www.tourism.go.th/home/details/11/7/213 (สบคนเมอวนท 25 สงหาคม 2557).

อตรส หยงสตาร. (2548). การประเมนผลการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง. วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

อภสรา ตนตสทธกล. (2556) . การจดการทองเทยวชายหาดในเขตเทศบาลนครสงขลา . ว ทยานพนธบรหารธ รก จมหาบณฑต ,สาขาว ช าการจ ดการการทอง เท ย ว มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

อภรฐ ปานแปน. (2554).การพฒนาการมสวนรวมเพอการจดการทองเทยวเชงนเวศ:กรณศกษาอ าเภอละอน จงหวดระนอง. วทยานพนธการจดการสงแวดลอมมหาบณฑต,สาขาวชาการจดการสงแวดลอม คณะการจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

อดม เชยกวงศ และคณะ .(2548) .การทองเทยวเชงนเวศ.พมพครงท 1. กรงเทพฯ: ส านกพมพแสงดาว.

Boo, Elizabeth .(1991).Ecotourism:The Potentials.Washington D.C.:World Wildlife Fund-US. Ceballos Lascurain. (1991).Tourism,eco – tourism and protected areas.In kusler,(ed.) Eco –

tourism and Resourse Conservation.Vol. 1 . Eco – tourism and resource conservation project.

Cohen,E.,(1979).Towards a Sociology of Inter – national Tourism. Social Research,39,pp.72-89.

Cooper,D.B.,Subrahmonia,J.,Hung,Y.P.,and Cernuschi-Frias,B.(1993).The use of Markov random fields in estimating and recognizing object in 3D space. In Chellappa, R and Jain, A., editors,Marokov Random Fields: Theory and Applications,Boston.Academic Press,pp.335-367.

ESCAP and the city of Takayama.(2009).Takayama Declaration on the Development of Communities-for-All in Asia and the Pacific 2009.Retrieved March 30,2014,from http//:www.accessibletourism.org/resources/takayama_declaration_ top-e-fin_171209.pdf

118

บรรณานกรม (ตอ) Perreault,W.D.,Dorden,D.K., and Dordon,W.R.(1979).A Psychological Classification of

Vacation Life-styles.Journal of Leisure Research, 9 ,pp. 208 – 24. The Common Wealth Department of Tourism (1994) .National Ecotourism

Strategy.Canberra,Australia:Australian Government Publishing Sevice. The Ecotourism Society.(1991). “The Ecotourism Society’s Definition.” The Ecotourism

Society Newsletter,1. Western,D (1993). “Defining Ecotourism.” In K. Lindbergh and D.E. Hawkins(eds.)Ecotourism:

A Guide for Planners& Managers, (pp.7-11),North Bennington Vermont The Ecotourism Society.

Westvlaams Ekonomisch Studiebureau,Afdeling Toerislisch Underzoen (1986).Toerishische Gedragingen en Attitudes van de Belgen in 1985,Reeks Vakontieanderzaeken,Brussels

119

ภาคผนวก

120

ภาคผนวก ก

เครองมอทใชในการเกบขอมล

121

แบบสอบถามนกทองเทยว แบบสอบถามฉบบนเปนสวนหนงของการศกษารายวชา วทยานพนธของระดบปรญญา

บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการทองเทยว มหาวทยาลยสงขลานครนทร โดยผวจยม

ความประสงคทจะศกษา “การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวด

ตรง” เพอน าขอมลประมวลผลงานวจย ไมมค าตอบใดถกหรอผดและไมมผลกระทบใดๆตอผตอบ

แบบสอบถาม ทงนขอมลทไดจากแบบสอบถามของทานจะถกเกบไวเปนความลบและผวจยจะน า

ขอมลทงหมดไปใชเพอประโยชนทางการศกษาวจยเทานน จงใครขอความรวมมอจากทานกรณา

ใหขอมลในแบบสอบถามตามความคดเหนของทาน ผวจยขอขอบพระคณทานทใหความรวมมอมา

ณ โอกาสนโดยแบบสอบถามนไดแบงออกเปน 5 สวนดงน

สวนท 1 ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม

สวนท 2 พฤตกรรมนกทองเทยว

สวนท 3 ความสนใจกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาตหาด

เจาไหม

สวนท 4 ระดบความคดเหนเกยวกบศกยภาพของการจดการทองเทยวเชงนเวศ

สวนท 5 ขอมลแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะ

ผวจย นางสาวรฐกานต สามส

หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต คณะวทยาการจดการ สาขาการจดการการทองเทยว

มหาวทยาลยสงขลานครนทร

แบบสอบถามเลขท

122

สวนท 1 ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม

ค าชแจง กรณาท าเครองหมาย/ลงใน ( ) ททานเลอก หรอเตมค าลงในชองวางทเตรยมไวให

1. เพศ

( ) ชาย ( ) หญง

2. อาย

( ) ต ากวา 20 ป ( ) 30 – 39 ป ( ) 50 ปขนไป

( ) 20 – 29 ป ( ) 40 – 49 ป

3. การศกษา

( ) ประถมศกษา ( ) มธยมศกษาตอนปลาย/ ปวช. ( ) ปรญญาตร

( ) มธยมศกษาตอนตน ( ) อนปรญญา/ ปวส. ( ) สงกวาปรญญาตร

4. สถานภาพ ( ) โสด ( ) สมรส ( ) หยาราง/หมาย/แยกกนอย

5. อาชพ ( ) นกเรยน/นกศกษา ( ) คาขาย/ประกอบธรกจสวนตว

( ) พนกงานบรษท ( ) อน ๆ (โปรดระบ)................................

( ) ขาราชการ/รฐวสาหกจ

6. ระดบรายไดตอเดอน

( ) ต ากวา 10,000 บาท ( ) 30,000 – 50,000 บาท

( ) 10,001 – 30,000 บาท ( ) 50,001 ขนไป

7. ภมล าเนา

( ) ภาคเหนอ ( ) ภาคกลาง ( ) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

( ) ภาคใต ( ) ภาคตะวนออก ( ) ภาคตะวนตก

123

สวนท 2 พฤตกรรมการทองเทยว

ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวาง ( ) หนาขอความทตรงกบความเปนจรง

เกยวกบทาน

8. ระยะเวลาทคณใชในการเดนทางทองเทยวในครงน

( ) ไมพกคางคน ( ) 3 วน 2 คน ( ) 5 วน 4 คน

( ) 2 วน 1 คน ( ) 4 วน 3 คน ( ) มากกวา 5 วน 4 คนขนไป

9. ยานพาหนะททานใชเดนทางในครงน

( ) รถโดยสารประจ าทาง ( ) รถจกรยานยนตสวนบคคล

( ) รถยนตสวนบคคล ( ) รถบส/รถตของบรษททวร

10. คาใชจายส าหรบการเดนทางทองเทยวในครงน ( ตอคนตอครง )

( ) ไมเกน 1,000 บาท ( ) 1,501 – 2,000 บาท ( ) 2,501 – 3,000 บาท

( ) 1,001 – 1,500 บาท ( ) 2,001 – 2,500 บาท ( ) 3,001 บาทขนไป

11. ความถในการเดนมาทองเทยวอทยานแหงชาตหาดเจาไหมของทานเฉลยปละกครง

( ) 1 – 2 ครงตอป ( ) 3 – 5 ครงตอป ( ) มากกวา 5 ครงตอป

12. สวนใหญทานเลอกเดนทางทองเทยวในชวงวนใด

( ) วนธรรมดา ( ) วนหยดนกขตฤกษ ( ) วนหยดสดสปดาห

13. ผรวมเดนทางกบใครบอยทสด

( ) เดนทางคนเดยว ( ) เพอน ( ) ครอบครว ( ) คนรก ( ) คณะ

124

สวนท 3 ความสนใจกจกรรมทองเทยวทมอย/กจกรรมทอยากใหมในอทยานแหงชาต หาดเจาไหม

ค าชแจง เขยนหมายเลข 1 – 3 โดย

1 หมายถง สนในมาก 2 หมายถง สนใจปานกลาง 3 หมายถง สนใจนอย

14. ใหเลอกกจกรรมทองเทยวททานสนใจมา 3 อนดบ ( ) เลนน าทะเล ( ) พกผอนรมหาด ( ) ขบรถเทยว ( ) ปนจกรยานในอทยาน ( ) กจกรรมปกนก ( ) ศกษาธรรมชาต

( ) ตงแคมป ( ) ดนก/สองสตว ( ) ด าน าลก/น าตน ( ) กจกรรมวงเพอสขภาพ ( ) ถายรป ( ) ลองเรอแคน

( ) อน ๆ.....................................................................

125

สวนท 4 แบบประเมนความตองการของนกทองเทยวโดยใชองคประกอบ ของการทองเทยวเชงนเวศ

ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ

ระดบความคดเหน

มากทสด (5)

มาก (4)

ปานกลาง (3)

นอย (2)

นอยทสด (1)

องคประกอบท 1 ดานพน 15.แหลงทองเทยวมเอกลกษณเฉพาะถน 16.ความหลากหลายของระบบนเวศ เชน หญาทะเล ปะการง เปนตน

17.ความหลากหลายของกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ 18.ความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยว 19.ความสะอาดของแหลงทองเทยว 20.ความโดดเดนของแหลงทองเทยว

องคประกอบท 2 ดานการจดการ 21.การค านงถงธรรมชาตและกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศทเหมาะสม

22.การจดตงทพกหรอทพกตงแคมป ส าหรบนกทองเทยวมความกลมกลนกบสภาพแวดลอม.

23.ปายบอกความรเชงนเวศ ใหกบนกทองเทยว ณ จดตางๆ 24.สงอ านวยความสะดวกใหแกนกทองเทยว เชน ทพก หองน า ทพกตงแคมป พนทจอดรถ และรานคา รานอาหาร

25.ศนยบรการนกทองเทยว 26.จดวางถงขยะไวบรการนกทองเทยว 27.การสงเสรมการทองเทยว 28.ความสะดวกเสนทางเขา – ออก ณ แหลงทองเทยว

126

องคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศ

ระดบความคดเหน

มากทสด (5)

มาก (4)

ปานกลาง (3)

นอย (2)

นอยทสด (1)

องคประกอบท 3 ดานกจกรรมและกระบวนการ 29.การประชาสมพนธและใหความรดานการทองเทยว 30.การประชาสมพนธใหนกทองเทยวมจตส านกดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต

31.การสงเสรมความร ของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของแหลงทองเทยว

32.การใหบรการขอมลของเจาหนาทในการ แนะน า เสนทาง แหลงทพก และสถานททองเทยว

33.ปายใหความรเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ สถานททองเทยว และปายบอกเสนทางใหแกนกทองเทยว

องคประกอบท 4 ดานการมสวนรวม 34.การแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาแหลงทองเทยว

35. การใหความรทางดานวชาการดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

36. คนในทองถนมสวนรวมในกจกรรมการทองเทยวตางๆ 37.เปดโอกาสใหคนในทองถนมรายไดจาการทองเทยว 38.คนในทองถนมสวนรวมในการคด การตดสนใจและการก าหนดนโยบายดานการทองเทยว

39.คนในทองถนแสดงความคดเหน วธการ และแนวทางปฏบตในการทองเทยวเชงนเวศ

127

สวนท 5 ขอมลแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะในการจดการทองเทยวเชงนเวศ

1. ดานพนท ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. ดานการจดการ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. ดานกจกรรมและกระบวนการ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................4. ดานการมสวนรวมของประชาชน ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ *ขอขอบคณทกทานทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม*

128

แบบสมภาษณส าหรบภาครฐ ภาคเอกชน ภาครฐวสาหกจ และชมชน การศกษาวจยครงน มจดมงหมายเพอศกษาการจดการทองเทยวเชงนเวศของ หนวยงาน

ภาครฐ ภาคเอกชน ภาครฐวสาหกจ และชมชน เพอเปนแนวทางการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรงตอไป

ชอ – สกลผสมภาษณ นางสาวรฐกานต สามส วน/เดอน/ป ทสมภาษณ ......................................... เวลา ....................................................................... สถานท ...............................................................

ขอมลทวไปของผถกสมภาษณ ชอ – สกล ......................................................................เพศ ............................อาย........................... ต าแหนง......................................................สงกด กอง/ฝาย............................................................... หนวยงาน....................................................................................................................................

แบบสมภาษณหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน ภาครฐวสาหกจ และภาคชมชน เพอทราบการถงการจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง

ทานมความคดเหน ขอเสนอแนะในการปรบปรง เพมเตมในการจดการทองเทยวในแตละดานอยางไรบาง

1. ศกยภาพในการเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. การจดการดานการใชประโยชนของพนทเพอใหเกดความยงยน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. การจดการดานการใหความรและสรางจตส านก ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. การมสวนรวมของชมชนในกจกรรมการทองเทยว ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

-ขอขอบพระคณอยางสงททานไดสละเวลาใหความรวมมอในการตอบแบบสมภาษณครงน-

129

ประวตผเขยน

ชอ สกล นางสาวรฐกานต สามส

รหสประจ าตวนกศกษา 5510521071

วฒการศกษา

วฒ ชอสถาบน ปทส าเรจการศกษา

ประกาศนยบตรวชาชพคร อตสาหกรรมการทองเทยว

มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน

2553

2552

ต าแหนงและสถานทท างาน ต าแหนง หนวยงาน พนกงานตอนรบภาคพน สายการบนโอเรยนไทย (ground operation) (Orient Thai Airlines) ครธรการ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตรง เขต 2 (โรงเรยนบานบางคางคาว) การตพมพเผยแพรผลงาน รฐกานต สามส. 2557. การจดการทองเทยวเชงนเวศของอทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง. การประชมวชาการน าเสนอผลงานวจยระดบชาต มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน,

22 มกราคม 2557 ณ ศนยประชม มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน. สถาบนวจยและ พฒนา มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน.