eczacılık fak. egitim programlari

Ekim 1994 tarihinde TEB’in kendi yayın organı olan “TEB Haberler”dergisinde yayımlanan bir yazıdır. Bu yazı 4-9 Eylül 1994 tarihleri arasında Portekiz, Lizbon’da yapılan 54. Uluslararası FIP Kongresi’ne katılan Prof. Dr. İlker KANZIK tarafından“Eczacılıkta Uzmanlaşma”başlığıyla yayımlanmıştır. Toplantı boyunca sunulan bildirilerden ve yapılan tartışmalardan şu sonuçları ·

ABD ile Avrupa arasındaki görüş farklılıkları sürmektedir.

Teknoloji ve hasta sağlığı (Patient Care) çok farklı iki yoldur. Ancak günümüz eczacılık hizmetlerinin büyük ölçüde hastaya yönelik olması nedeniyle eğitim programlarının da bu doğrultuda yenilenmesi gerekmektedir.

Avrupa Birliği (85/432/EEC sayılı direktif), 4 yıllık temel eczacılık eğitimine dayalı 5 yıllık süresinde kararlıdır.

Eczacılıkta uzmanlaşmanın mezuniyet sonrası programlarla gerçekleştirilmesi gerekir.

Türkiye’de de artık tüm ilgililerin (Fakülteler, TEB, Eczacı Odaları, Kamu Eczacıları gibi) bir araya gelerek eczacılık eğitiminin günün koşullarına göre yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.”

Geleneksel Bitkisel Tıbbi Ürünler

6 Ekim 2010 tarihli ve 27721 sayılı “GelenekselBitkisel Tıbbi Ürünler Yönetmeliği” ResmiGazete’de yayımlanmıştır.

“Bu Yönetmeliğin amacı; insan sağlığını koruyucu, tedavi edici etkileri olan ve geleneksel kullanıma sahip tıbbi bitkilerden hazırlanan bitkisel tıbbi ürünlerin ve bitkisel preparatların ruhsatlarını vermek, etkililik, güvenlilik ve kalitesi ile ilgili uyulması gereken usul ve esasları belirlemektir.”

KANUN

ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA KANUN İLE UYUŞTURUCU

MADDELERİN MURAKABESİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK

YAPILMASINA DAİR KANUN

Kanun No. 6308 Kabul Tarihi: 17/5/2012

17 Mayıs 2012’de kabul edilip resmi gazetede yayınlanan 6308 sayılı Eczacılık Yasasının 28. Maddesinde

“tıbbi bitkisel ürünler ile homeopatik ilaçlar münhasıran eczanede satılacak”

İLAÇTA sürpriz bir uzmanlık alanı açılıyor. Meclis Sağlık

Komisyonu’nda görüşülen eczacılık yasa teklifiyle, eczacıların

bitkisel ilaçlar konusunda uzmanlaşması sağlanıyor.

Klinik eczacılık alanında da uzmanlık getiren teklifteki,

eczacılık eğitiminin ardından 4 yıl uzmanlık ise Sağlık Bakanı

Mehmet Müezzinoğlu tarafından çok bulundu.

Müezzinoğlu’nun, “Eczacılık eğitiminden sonra 4 yıl da

uzmanlık çok” itirazı üzerine uzmanlık süresi 3 yıla çekildi.

Teklife son şeklinin verildiği Sağlık Alt Komisyonu’nda, teklifte

daha önce eczacılar için, “Onkoloji, Enfeksiyon Hastalıkları,

Klinik ve Fitofarmasi (bitkisel ilaçlar) olarak 4 ayrı dalda

öngörülen uzmanlık alanları Klinik ve Fitofarmasi olarak 2’ye

indirildi. Onkoloji ve Enfeksiyon Hastalıklarındaki uzmanlık ise

Klinik Eczacılığın içine alındı.

Alt Komisyon Başkanı, Eczacılar Birliği eski Başkanı, Ak Parti İstanbul Milletvekili Mehmet Domaç, Hürriyet’e, bitkisel eczacılık alanındaki uzmanlığın önemine dikkat çekerek şöyle dedi: “Bugün bitkisel ilaçlar alanında müthiş bir bilgi kirliliği, şarlatanlık var. Bu alanda çok fazla yanlışlıklar da yapılıyor. Çünkü bu alanın uzmanı yok. Bitkisel ilaçlarla ilgili gazetelere, televizyonlara çıkanların hiç biri de uzman değil. Bu düzenlemeyle bu işin gerçek anlamda uzmanları yetişecek. Avrupa ve ABD’de çok yaygın olan klinik eczacılıkla ilgili hastanelere önemli bir zorunluluk getirildi. Klinik eczacılar, hekimin ilaçla tedavideki yükünü hafifletip, ilaçla ilgili sorunları azaltıp, tedavinin etkinliğini artırıyorlar. Bu düzenleme ile 2023’ten itibaren hastanelere 300 yatağa kadar bir, sonraki her 200 yatağa da birer olmak üzere klinik eczacı bulundurma zorunluluğu getiriyoruz. Eczacılıktaki bu uzmanlıklar ülkenin sağlık bilincinin artmasına, nitelikli sağlık hizmeti verilmesine katkı sağlayacaktır.”

Türkiye Ulusal Eczacılık Lisans Eğitimi ProgramıAkreditasyon Standartları ve KılavuzlarıTemmuz 2013

MİSYON, PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME STANDARTLARI

Standart No. 1. Eczacılık Fakültesinin Misyon, Amaç ve Hedefleri

Fakülte, eğitim, araştırma ve hizmet alanlarında misyonunu, amaç ve hedeflerini ilgili tüm paydaşların katılımı ile tanımlamış, mutlaka yayımlamış ve taraflarla paylaşmış olmalıdır. Amaç ve hedefler üniversitenin misyonu, eczacılık meslek uygulamalarının güncel standartları ve eğitim çıktıları ile uyumlu olmalıdır.

Kılavuz 1.1

Fakültenin amaç ve hedefleri eğitim, araştırma-geliştirme, üretim ve hizmet açısından öğrencilerin kazanması beklenen bilgi, beceri ve tutumları ve eczacıdan beklenen tüm yetkinlikleri kapsamalıdır. Öğretim kadrosu, öğretimde mükemmelliğe ulaşılmasını özendirmeli; araştırma ve eğitim etkinliklerinde liderlik sağlamalıdır.

Standart No. 2. Stratejik Planlama

Eczacılık fakültesi misyonu doğrultusunda vizyonuna ulaşmasını sağlayacak; eğitim, araştırma-geliştirme, üretim ve hizmetlerine ilişkin amaç ve hedeflerinin tanımlandığı stratejik bir plana sahip olmalıdır. Stratejik plan, üniversitenin stratejik planına paralel olarak hazırlanmalıdır. Bu planlama sürecinde ulusal ve uluslararası eczacılık eğitiminin amaç ve hedefleri göz önünde bulundurulmalı, Üniversite yönetiminin işbirliği ve desteğinden yararlanılmalıdır.

Kılavuz 2.1

Standart No. 8. Eczacılıkta Akademik Program

Eczacılık fakültesi, öğrencilerine eczacı unvanını alabilmeleri için beş yıllık bir lisans eğitimi programı sunmalıdır. Eczacılık mesleki eğitim programının amaç ve hedefleri, mesleki uygulamaların sorumluluklarını ve toplumsal beklentilerin karşılanmasına yönelik tüm yetkinlikleri kapsamalıdır. Eğitim programı, hasta bireye ve topluma karşı sorumluluklarını sürdürebilmesi için sağlık sisteminin ve sağlık sektörünün ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde geliştirilmelidir. Program öğrenciye ilacın ürün odaklı ve farmasötik bakım gibi hasta odaklı gerekli bilgi, beceri, tutum ve değerleri kazandırmalıdır. Akademik program yaşam boyu öğrenmenin önemini eğitim programının ayrılmaz bir teması olarak yansıtmalıdır.

Kılavuz 8.1

Eczacılık mesleki eğitim programının hazırlanmasından ve uygulanmasının her aşamasından sorumlu bir eğitim komisyonu ve staj komisyonu oluşturulmalıdır. Eğitim komisyonunun görevi eğitim programının amaçlarını ve yapısını, eğitimle ilgili sonuçları, ders içeriklerini, eğitim stratejilerini ve kalitenin geliştirilmesi için eğitim programının sürekli değerlendirilmesini kapsamalıdır. Eğitim komisyonu ve staj komisyonu, öğretim üye ve yardımcılarından, mesleğin diğer çalışma alanlarından gelen temsilcilerden oluşmalıdır. Öğrenciler de bu komisyonlara katılabilir.

Kılavuz 9.3

Sosyal, Davranışsal ve Yönetimsel Eczacılık Bilimleri, sağlık ve hastalık durumlarında insan davranışlarını anlama ve etkileme, eczacılıkta yönetim süreci, eczacılık ve sağlık sistemleri, ilaç güvenlik sistemi, tıbbi ve ilaç hatalarının nedenleri ve önlenmesi ve sağlık hizmetlerinin planlanma, finansman ve sunumunda hükümetlerin rolü konularında temel oluşturmalıdır. Biyoistatistik, epidemiyoloji, sağlık ekonomisi, farmakoekonomi, eczacılık meslek etiği ve mesleki uygulama standartları, sağlık sistemleri, iş ve işyeri yönetimi gibi alanları kapsamalıdır.

Eczacılık Uygulamaları şu disiplinleri kapsamalıdır: Klinik eczacılık, klinik farmakokinetik, terapötik ilaç düzeyi izlemi, işbirliğine dayalı ilaç tedavisi yönetimi, tamamlayıcı ve tıbbi bitkisel ürünler, ilaç etken ve yardımcı maddeleri tasarımı, sentezi, üretimi ve analizi, majistral ilaç hazırlama, ilaç üretim teknolojisi, kozmetik ürünler, teşhis ve hasta başı testleri, tıbbi cihaz bilgisi, hastalık durumu yönetimi, ilaç dağıtımı ve reçete işleme süreci, madde suistimalive bağımlılığı, literatür değerlendirme dâhil ilaç danışma, gebelikte ve laktasyonda ilaç kullanımı, acil ilk yardım, kanıta dayalı karar verme, akılcı ilaç, geriyatri, sağlığın teşviki ve hastalıkların önlenmesi, bağışıklama, bilgi teknolojisi uygulamalarında destek araçları, ilaç uygulaması, beslenme, pediyatri, hastanın değerlendirilmesi ve sonuçlarının izlenmesi, hasta ve sağlık çalışanları ile iletişim, hasta kayıtları ve sağlıkta dokümantasyon, eczacılık mevzuatı ve etik, ilaçların ruhsatlandırılması, ilaçta patent, farmakoekonomi, farmakoterapi ve kendi başına/reçetesiz ilaç kullanımı alanlarını içermelidir.

Kılavuz 11.3

Eğitim süreci, yaşam boyu öğrenme alışkanlıklarını geliştirmelidir. Bunun için aktif ve kendi kendine öğrenmenin önemi vurgulanmalı, mesleki yeterliliğin sürdürülüp geliştirilmesi için etik sorumluluk teşvik edilmelidir.

Kılavuz 11.5

Eğitim programı, özel ilgi alanları ve amaçlar doğrultusunda öğrencilere ders seçme fırsatı vermelidir. Bununla birlikte, sunulan bu tür fırsatlar eğitimle ilgili önceden tanımlanmış çıktıları güçlendirici nitelikte olmalı; eğitim programının bütünlüğü, kapsamı ve çekirdek eğitim programı korunmalıdır.

Eczacılığa uzmanlık geliyor

19 Haziran 2014 18:02 (Son güncelleme 19 Haziran2014 18:05)

TBMM Sağlık Komisyonu'nda, eczacılıkta uzmanlıkyapılmasını öngören yasa teklifi kabul edildi.Eczacılıkta uzmanlık dalları, "klinik eczacılık" ve"fitofarmasi" olarak belirleniyor.

Uzman klinik eczacı istihdamı zorunluluğu, 1 Ocak 2023'te başlayacak.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, eczacılıkta uzmanlık dalı olarak belirlenen alanlardan birinde doktora eğitimi yapmış olanlar ile bu alanlarda doktora eğitimine başlamış olanlardan eğitimlerini başarıyla bitirenlere, talepleri halinde uzmanlık belgesi verilecek.

Sağlık Bakanlığı'na bağlı Sağlık Kurumları ve Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun'da da değişiklik yapılarak; pratisyen tabip ve diş hekimlerine tanınan haklardan uzman eczacılar da yararlanacak.

Teklif, eczacılıkta uzmanlık dallarını "klinik eczacılık" ve "fitofarmasi (bitkiselilaçlar)" olarak belirliyor. Bu dallarda eğitim süresi, 3 yıl olacak. Bu eğitimsüreleri, Sağlık Bakanlığınca, Eczacılıkta Uzmanlık Kurulu'nun kararıüzerine üçte bir oranına kadar artırılabilecek. Eczacılıkta uzmanlıkeğitimlerine, merkezi olarak yapılacak eczacılıkta uzmanlık sınavı ilegirilecek.

Uzmanlık dallarının eğitim müfredatları ve bu müfredatlara göre uzmanlıkdallarının temel uygulama alanları ile görev ve yetkilerinin çerçevesi,Eczacılıkta Uzmanlık Kurulunca belirlenecek.

Eğitim kurumlarına uzmanlık eğitim yetkisi vermek ve uzmanlık eğitimyetkisini kaldırmak, uzmanlık eğitimlerinin çekirdek eğitim müfredatlarını verotasyonlarını belirlemek, uzman eczacıların görev ve yetkilerini belirlemek,yabancı ülkelerde uzmanlık eğitimi görenlerin mesleki veilmi değerlendirilmesini yapacak olan eğitim kurumlarının belirlenmesi ileilgili kararlar almak, uzmanlık sınavı jürilerinin tespitine ilişkin esaslarıbelirlemek, uzmanlık eğitimi ve uzman insan gücü konusunda görüşlervermek ve uzmanların mesleki ve teknik gelişmeleri takip etmelerinisağlayıcı inceleme ve araştırmalarda bulunmak ile görevli olmak üzere,Sağlık Bakanlığı Müsteşarı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü, 1.Hukuk Müşaviri ve Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanı ileBakanlığın ve Yükseköğretim Kurulu'nun eğitim kurumlarındanseçeceği üçer üye ve Türk Eczacıları Birliği'nin (TEB) seçeceği birüyeden müteşekkil ve Bakanlığın sürekli kurulu olan "EczacılıktaUzmanlık Kurulu" oluşturulacak. Kurul tarafından belirlenen yeniuzmanlık alanları Sağlık Bakanı'nın onayı ile yürürlüğe girecek.

Kurula Bakanlık dışındaki kurumlar tarafından seçilecekolan asıl ve yedek üyelerin uzman olmaları ve ayrıcaeğitim kurumlarında en az üç yıl eğitimci olarakgörev yapmış bulunmaları şartı aranacak. Üyeleringörev süreleri üç yıl olacak, ancak süresi bitenler tekrarseçilebilecek. Kurul, Bakanlığın daveti üzerine yılda en aziki defa toplanacak.

Tıpta uzmanlık uygulaması, eczacılıkta da geçerli olacak.

"Eczacılıkta Uzmanlık Kurulu" nun ilk teşkilinde,Bakanlık dışındaki kurumlar tarafından seçileceküyelerde uzman olma ve eğitim kurumlarında en az3 yıl eğitimci olarak görev yapmış bulunma şartıaranmayacak. Ancak seçilecek üyelerin, eczacılıkalanında profesör veya doçent olmaları şartıaranacak. TEB'in Başkanlık Divanı'ndan bir üyeseçmesi durumunda uzman olma şartıaranmayacak.

Uzman klinik eczacı istihdamı zorunluluğu, 1 Ocak2023'te başlayacak.

27 Ekim 2014 PAZARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29158YÖNETMELİKSağlık Bakanlığından:

GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARI YÖNETMELİĞİ

Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Ülkemizde bu alanda ilk somut adımların atıldığı Marmara Üniversitesi’nde 1991 yılından bu yana devam eden Klinik Farmasi Yüksek Lisans Programı ve 1996 yılında açılan Klinik Farmasi Doktora Programı lisansüstü eğitimin ülkemizdeki ilk örnekleridir. Bu programlara hem yurtiçinden hem de yurtdışından gittikçe artan bir talep bulunmaktadır. Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nde Farmakoloji Anabilim Dalı’na bağlı olarak 1995 yılında kurulan Klinik Eczacılık Bilim Dalı’nda uzun yıllar uygulamalı lisans ve lisansüstü dersler verilmiş ve bu alana özgü araştırmalar yapılmıştır.

1994 yılından itibaren Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nde verilmeye başlanan Klinik Eczacılık dersi,

1997 yılında Ankara Üniversitesi bünyesinde açılan disiplinlerarası yüksek lisans programı, klinik eczacılığın ülkemizdeki tarihçesinde önemli yer tutmuşlardır.

2013 yılında Üniversitelerarası Kurulun onayıyla anabilim dalı olması kabul edilmiş ve Hacettepe Üniversitesi, Marmara Üniversitesi ve İnönü Üniversitesi Eczacılık Fakültelerinde Klinik Eczacılık Anabilim Dalı kurulmuştur.

İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Gazi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi

Farmakognozi teorik ve uygulama derslerini ve Fitoterapi dersini alan öğrencilerin kazanacağı bilgi, beceri ve yetkinlikler:1. Farmakognozi kavramını tanımlar, Farmakognozi’nin tarihsel gelişimini kavrayarak, güncel durumunu eleştirip, değerlendirebilir2. Biyolojik kaynaklı ilaçları ve biyolojik üretim yöntemlerini kavrayabilme ve birbiriyle karşılaştırabilir.

3. Biyolojik kaynaklı ilaçların standardizasyonu ve farmakopelerdeki kalite kontrollerine ait hususları araştırıp, açıklayabilir4. Drogların içerdiği etkin bileşikler ile insan sağlığı üzerine etkileri arasında ilişki kurabilir5. Sekonder metabolitlerin biyolojik kaynaklardan ekstraksiyonu, ekstraksiyonyöntemleri ile saf ve tek etkin maddenin izolasyonu ve miktar tayini yöntemleri tasarlayabilme ve kromataografik teşhis ve ayırım ile spektral analiz yöntemlerinin uygulanması konusunda bilgiye sahip olabilir ve Analitik Farmakognozini tüm prensiplerini kavrayıp uygulayabilir6-Biyolojik kaynaklı ilaçların hastaya sunulmasından önce, reçeteyi oluşturan ilaçların en uygun dozu, uygulama yolları ve geçimsizlikleri konusunda gerekli bilgiye sahip olma ve bu bilgileri kullanabilir7-Biyolojik kaynaklı ilaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde hasta kayıtlarını yönetebilir; hasta, hekim ve diğer sağlık personeline ilaçlar konusunda danışmanlık hizmeti verebilir

8-Fitoterapötiklerin, Homeopatiklerin, aromaterapötiklerin ve fitokozmetolojide kullanılan preparatlar ve tıbbi ürünlerin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilir9-Biyolojik kaynaklı ilaçların, fitokozmetiklerin ve homeopatiklerin ve tıbbi ürünlerin metabolizmaları, etkileri ve kullanımları ile ilgili bilgileri kullanarak hastaların reçetelerini doğru ve uygun olarak karşılayabilir10-Biyolojik kaynaklı İlaçlar ve sağlık alanında eğitim verebilir, danışmanlık ve denetim yapabilir11-En az bir yabancı dili kullanarak eczacılığın biyolojik kaynaklı ilaçların uygulama alanlarındaki bilgi ve gelişmeleri izleyebilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilir12-Temel ve uygulamalı fen bilimlerini farmakognozinin uygulamaları ile birleştirerek eczacılık alanında kullanabilir13-Farmakognozi uygulama alanlarının gerektirdiği çeşitli teknolojik araçlar, bilgi kaynakları ve yazılımları konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilir14-Farmakognozi alanındaki bir problemi, uygulamaya yönelik öngörülmeyen karmaşık durumlarda, yeni strajetik yaklaşımlar geliştirebilme ve sorumluluk alarak çözüm üretebilir15-Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi, bir alana uygulayan özgün bir çalışmanın en az bir bölümünü, ulusal ve/veya uluslar arası hakemli saygın dergilerde yayınlayabilir

KAYNAKLAR

*Prof.Dr. Levent ÜSTÜNES

Türkiye’de Eczacılık Eğitimi: Bugün ve Gelecek (1-2)

28-10-2013

**Eczacılık Fakülteleri Eğitim Programları (WEB)

eczacılık fak. egitim programlari

Documents